రామచంద్రపురం: సామాజిక చైతన్యం కలిగిన నియోజకవర్గాల్లో రామచంద్రపురానికి జిల్లాలో ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. ఇక్కడి ఓటర్లు విలక్షణమైన తీర్పుతో స్వతంత్రులకు కూడా ఎక్కువ సార్లు పట్టం కట్టారు. ఈ నియోజకవర్గం నుంచి రికార్డు స్థాయిలో ఇప్పటివరకు ఐదుగురు స్వతంత్ర అభ్యర్థులు ఎన్నికయ్యారు. 1952లో ఏర్పడిన రామచంద్రపురం నియోజకవర్గంలో పునర్విభజన జరిగిన ప్రతిసారి మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. ప్రస్తుతం నియోజకవర్గంలోని కాజులూరు మండలం పల్లిపాలెం అప్పట్లో ద్విశాసన సభ సభ్యులు కేంద్రంగా ఉండగా, కె.గంగవరం మండలంలోని పామర్రు ఒకప్పుడు నియోజకవర్గ కేంద్రంగా భాసిల్లింది. 2009తో పునర్విభజన అనంతరం కె.గంగవరం, కాజులూరు, రామచంద్రపురం మండలాలతో పాటు, మున్సిపాలిటీతో కలిసి రామచంద్రపురం నియోజకవర్గంగా మారింది. చారిత్రాత్మక గుర్తింపు 14వ శతాబ్దం నుంచి రామచంద్రపురానికి చారిత్రాత్మకంగా గుర్తింపు ఉంది. అప్పట్లో రామచంద్రపురం గోల్కొండ నవాబులకు సామంత రాజ్యంగా ఉండేది. రామచంద్రపురం సంస్ధానాధీశులుగా శ్రీరాజాకాకర్లపూడి రాజ వంశీయులు సామంతరాజులుగా ఉండేవారు. తదనంతరం విజయనగరం రాజులకు కూడా సామంతరాజులుగా కొనసాగారు. వీరి హయాంలోనే రామచంద్రపురంలో సువిశాలమైన పెద్దకోటను నిర్మించారు. అప్పట్నుంచి కోట రామచంద్రపురంగా పేరుగాంచింది. అప్పటి నుంచి ఈ కోట రాజకీయాలకు కేంద్ర బిందువుగా కొనసాగుతోంది. అష్టాదశ పీఠాల్లో ఒకటిగా, ప్రముఖ శైవ క్షేత్రమైన ద్రాక్షారామ భీమేశ్వరస్వామి దేవాలయం ఈ నియోజకవర్గంలోనే ఉంది. 17 సార్లు ఎన్నికలు ఒకప్పుడు మున్సిపాలిటీ ఉన్న ద్రాక్షారామ ప్రస్తుతం పంచాయితీగా మారింది. నియోజకవర్గంలో ఇప్పటివరకు 17 సార్లు ఎన్నికలు జరిగాయి. 1952లో జరిగిన తొలి ఎన్నికలో ప్రజాపార్టీ అభ్యర్థి ఎస్‌ఆర్‌కే నరసరాజు 14,369 ఓట్లతో విజయం సాధించారు. ఈ నియోజకవర్గంలో ఇప్పటివరకు రెండుసార్లు ఉప ఎన్నికలు జరిగాయి. నియోజకవర్గం ఏర్పడ్డాక 1953, 2012ల్లో ఉప ఎన్నికలు జరిగాయి. 1970లో జరిగిన సాధారణ ఎన్నికల్లో మల్లిపూడి రామసంజీవరావు కాంగ్రెస్‌ పార్టీ నుంచి ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికవ్వటం ఈ నియోజకవర్గంలో విశేషంగా చెప్పుకోవచ్చు. ఇండిపెండెంట్ల హవా నియోజకవర్గంలో 1962 నుంచి ఇండిపెండెంట్ల హవా కొనసాగింది. 1962లో నందివాడ సత్యనారాయణరావు సమీప కాంగ్రెస్‌ పార్టీ అభ్యర్థి కంటిపూడి కమలాదేవిపై 3,380ఓట్ల మెజార్టీతో స్వతంత్ర అభ్యర్థిగా విజయం సాదించారు. అనంతరం 1967లో నున్న వీర్రాజు, 1978లో పిల్లి అప్పారావు, 1994లో తోట త్రిమూర్తులు, 2004లో పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ ఇండిపెండెంట్లుగా విజయం సాధించటంతో రామచంద్రపురం నియోజకవర్గం స్వతంత్రుల ఖాల్లాగా పేరుగాంచింది. నియోజకవర్గం నుంచి ఇప్పటివరకు మహిళలు ప్రాతినిధ్యం వహించలేదు. 1962లో కాంగ్రెస్‌ పార్టీ తరఫున కంటిపూడి కమలాదేవి పోటీ చేసి ఓడిపోగా, అప్పట్నుంచి ఇప్పటివరకు మహిళలు పోటీలో లేరు. నియోజకవర్గం ఏర్పడ్డాక ఇక్కడ్నుంచి 2004 నుంచి 2010 వరకు పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ రెండు సార్లు, చెల్లుబోయిన శ్రీనివాస వేణుగోపాలకృష్ణ 2021 నుంచి 2024 వరకు మంత్రులుగా పనిచేశారు. ఎన్నికల్లో ప్రధాన పార్టీలైన వైఎస్సార్‌ సీపీ, టీడీపీ మధ్యనే ప్రధాన పోటీ నెలకొంది. ఇండిపెండెంట్‌ నుంచి గట్టి పోటీ ఈసారి లేనట్టేనని తెలుస్తోంది. వైఎస్సార్‌ సీపీ నుంచి ఎంపీ పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ తనయుడు సూర్యప్రకాశ్‌, టీడీపీ నుంచి అమలాపురానికి చెందిన వాసంశెట్టి సూర్యప్రకాశ్‌ పోటీలో ఉన్నారు. నియోజకవర్గంలో ఇప్పటివరకు గెలుపొందిన ఎమ్మెల్యేలు వీరే..సంవత్సరం విజేత పార్టీ ప్రత్యర్థి పార్టీ మెజార్టీ 1952 డేఆర్‌కే నరసరాజు ప్రజాపార్టీ ఎం పల్లంరాజు కాంగ్రెస్‌ 14369 1953 కే పట్టాభిరామయ్య సీపీఐ ఎస్‌ఆర్‌కే నరసరాజు ప్రజాపార్టీ 13212 1955 ఎస్‌ఆర్‌కే రాజబహుద్దుర్‌ ప్రజాపార్టీ పీ వెంకట్రావు సీపీఐ 15129 1962 ఎన్‌ సత్యనారాయణరావు స్వతంత్ర కే కమలాదేవి కాంగ్రెస్‌ 3380 1967 నున్నవీర్రాజు స్వతంత్ర ఎన్‌ సత్యనారాయణరావు కాంగ్రెస్‌ 2185 1970 మల్లిపూడి రామసంజీవరావు కాంగ్రెస్‌ ఏకగ్రీవం 1972 డి.సత్యనారాయణరెడ్డి కాంగ్రెస్‌ పిల్లా జానకిరామయ్య స్వతంత్ర 4602 1978 పిల్లి అప్పారావు స్వతంత్ర ఎంవీ స్వామినాయుడు జనతాపార్టీ 251 1983 ఎస్‌ఆర్‌కే రామచంద్రరాజు టీడీపీ యూసత్యనారాయణమూర్తి కాంగ్రెస్‌ 14091 1985 ఎంవీవీ రామారావు టీడీపీ పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ కాంగ్రెస్‌ 14142 1989 పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ కాంగ్రెస్‌ కుడిపూడి సూర్యనారాయణ టీడీపీ 18162 1994 తోట త్రిమూర్తులు స్వతంత్ర గుత్తుల సూర్యనారాయణబాబు టీడీపీ 3104 1999 తోట త్రిమూర్తులు టీడీపీ పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ కాంగ్రెస్‌ 19,175 2004 పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ స్వతంత్ర తోట త్రిమూర్తులు టీడీపీ 7456 2009 పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ కాంగ్రెస్‌ తోట త్రిమూర్తులు పీఆర్పీ 3975 2012 తోట త్రిమూర్తులు కాంగ్రెస్‌ పిల్లిసుభాష్‌చంద్రబోస్‌ వైసీపీ 11919 2014 తోట త్రిమూర్తులు టీడీపీ పిల్లి సుభాష్‌చంద్రబోస్‌ వైసీపీ 16933 2019 చెల్లుబోయిన వేణు వైసీపీ తోట త్రిమూర్తులు టీడీపీ 5168 20 ఏళ్లకు ఓసారి ఇండిపెండెంట్‌కే అవకాశం ఈసారి ఆనవాయితీ లేనట్టే.. రామచంద్రపురం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం తీరిదీ..

కొత్తపేట: నియోజకవర్గ చరిత్రలో శాసనసభకు ఎన్నికైన ఒకే ఒక్క మహిళ దెందులూరి భానుతిలకం. గృహిణిగా ఉన్న ఆమె అనూహ్యంగా రాజకీయరంగ ప్రవేశం చేసి ఎమ్మెల్యేగా ఎన్నికై రికార్డు సృష్టించారు. ఎమ్మెల్యేగా వరుస విజయాలతో హ్యాట్రిక్‌ సాధించి, రాజకీయ అపరచాణుక్యుడిగా గుర్తింపు పొందిన మంతెన వెంకట సూర్య సుబ్బరాజు(ఎంవీఎస్‌ సుబ్బరాజు)పై విజయం సాధించిన ఘనత ఆమెకే దక్కింది. వరుస విజయాలతో తిరుగులేని నాయకుడిగా, కేంద్ర, రాష్ట్ర రాజకీయాల్లో కీలకంగా వ్యవహరిస్తున్న సుబ్బరాజును నియోజకవర్గ ప్రజలు ఓడించి అప్పుడే రాజకీయాల్లోకి వచ్చిన భానుతిలకానికి పట్టం కట్టారు. అప్పట్లో ఆమె విజయం సంచలనం సృష్టించింది. కొత్తపేట నియోజకవర్గం ఏర్పడిన తరువాత 1955లో జరిగిన తొలి ఎన్నికల్లో అంతకు ముందు ఉమ్మడి మద్రాస్‌ రాష్ట్రంలో మంత్రిగా, ఏఐసీసీ కార్యదర్శిగా, జాతీయ స్థాయి నాయకునిగా ఉన్న కళా వెంకటరావు విజయం సాధించారు. ఆయన రాష్ట్ర కేబినెట్‌లో ఆర్థిక, తదితర శాఖల మంత్రిగా పదవి చేపట్టారు. 1959లో కళా వెంకట్రావు హఠాన్మరణంతో జరిగిన ఉప ఎన్నికల్లో కళా శిష్యుడిగా ఎంవీఎస్‌ సుబ్బరాజు గెలుపొందారు. అక్కడి నుంచి వరుసగా 1962, 1967 ఎన్నికల్లో కూడా ఆయనే కాంగ్రెస్‌ అభ్యర్థిగా హ్యాట్రిక్‌ విజయాలు సాధించారు. అలాంటి నాయకుడిని 1972లో భానుతిలకం కంగు తినిపించారు. అప్పటికే వరుసగా మూడుసార్లు ఎమ్మెల్యేగా విజయం సాధిస్తూ వచ్చిన సుబ్బరాజుపై సహజంగానే వ్యతిరేకత వచ్చింది. కొత్తగా రాజకీయ రంగంలో అడుగుపెట్టి, ఎమ్మెల్యేగా పోటీ చేస్తున్న మహిళ కావడంతో పాటు సుబ్బరాజు వ్యతిరేక వర్గం నాయకులు భానుతిలకానికి మద్దతు పలికారు. ముఖ్యంగా అప్పట్లో యువ రాజకీయ నాయకునిగా ప్రజల్లో పేరు పొందిన డాక్టర్‌ చిర్ల సోమసుందరరెడ్డి కూడా భానుతిలకం పక్షాన నిలవడంతో ఆమె విజయం సాధించారు. భర్త సర్పంచ్‌.. భార్య ఎమ్మెల్యే.. భానుతిలకం.. కొత్తపేట గ్రామ పంచాయతీకి 1953–64 మధ్య 11 సంవత్సరాల పాటు సర్పంచ్‌గా పని చేసిన దెందులూరి వీరభద్రం భార్య. అప్పట్లో రాష్ట్ర రాజకీయాల్లో కీలకంగా ఉన్న పీవీ నరసింహారావు మహిళలకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని భావించారు. దీంతో బ్రాహ్మణ సామాజిక వర్గానికి చెందిన భానుతిలకం మహిళా కోటాలో తనకు అవకాశం ఇవ్వాలని కాంగ్రెస్‌ పార్టీ అధిష్టానానికి దరఖాస్తు చేశారు. పీవీ సిఫారసు మేరకు ఆ ఎన్నికల్లో భానుతిలకంతో పాటు జిల్లాలో పలువురు మహిళలకు టికెట్లు కేటాయించారు. వరుస విజయాలు సాధించిన ఎంవీఎస్‌ సుబ్బరాజు తనకు కాంగ్రెస్‌ టికెట్‌ దక్కకపోవడంతో స్వతంత్ర అభ్యర్థిగా పోటీ చేశారు. ఆ ఎన్నికల్లో విజయం భానుతిలకాన్నే వరించింది. అప్పటి నుంచి ఇప్పటి వరకూ ఈ నియోజకవర్గంలో మరో మహిళ ఎమ్మెల్యే కాలేదు. అంతే కాదు ప్రధాన పార్టీలు మహిళకు టికెట్‌ కూడా కేటాయించలేదు. 69 ఏళ్ల నియోజకవర్గ చరిత్రలో భానుతిలకం ఒక్కరే అసెంబ్లీకి వెళ్లిన ఏకైక మహిళా ఎమ్మెల్యేగా నిలిచారు. రాజకీయ అపరచాణుక్యుడు సుబ్బరాజుపై ఘన విజయం పీవీ నిర్ణయంతో వరించిన కాంగ్రెస్‌ టికెట్టు

● ప్రభుత్వంపై బురద జల్లుతూ ప్రజలకు ఫోన్లు ● స్పామ్‌ కాల్స్‌గా పేర్కొంటూ బ్లాక్‌ చేస్తున్న వినియోగదారులు అంబాజీపేట: సార్వత్రిక ఎన్నికల వేళ ప్రభుత్వంపై టీడీపీ ఫేక్‌ కాల్స్‌ ద్వారా దుష్ప్రచారం సాగిస్తోంది. ప్రభుత్వ పనితీరు బాగోలేదని, టీడీపీ, జనసేన, బీజేపీ కూటమికే ఓటు వేయాలంటూ ఫోన్‌ కాల్స్‌ ద్వారా ఊదరగొడుతోంది. పదేపదే ఫేక్‌ కాల్స్‌తో ప్రజల సహనాన్ని పరీక్షిస్తోంది. టీడీపీ సాగిస్తున్న ఊకదంపుడు ప్రచారంపై సెల్‌ఫోన్‌ వినియోగదారులు తమదైన శైలిలో తిరుగు సమాధానమిస్తున్నారు. ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి అమలు చేస్తున్న పథకాల్లో లోపాలంటూ ఐవీఆర్‌ఎస్‌ ద్వారా సంభాషణలు చేయడంతో పాటు ల్యాండ్‌ టైటిలింగ్‌ యాక్ట్‌ ద్వారా భూములు లాగేసుకుంటున్నారంటూ దుష్ప్రచారం చేస్తున్నారు. ఈవిధంగా ప్రతి వినియోగదారుకూ రోజుకు ఐదు నుంచి పది కాల్స్‌ టీడీపీ నుంచే వస్తున్నాయి. ఈ కాల్స్‌ మధ్యప్రదేశ్‌, గుజరాత్‌ తదితర ప్రాంతాల నుంచి వస్తున్నట్టు కొంతమంది గుర్తిస్తున్నారు. టీడీపీ నుంచి వస్తున్న కాల్స్‌ను బ్లాక్‌ చేస్తూ వాటిని స్పామ్‌ కాల్స్‌గా పేర్కొంటూ వినియోగదారులు తిప్పికొడుతున్నారు. ప్రతి రోజూ పదుల సంఖ్యలో కొత్త నంబర్లతో వస్తున్న ఈ ఫేక్‌ కాల్స్‌పై ఎన్నికల సంఘం దృష్టి సారించాల్సి ఉంది.యూత్‌ ఓటింగ్‌లో కుర్రాళ్లే అధికం కొవ్వూరు: సాధారణంగా పురుష ఓటర్ల కంటే మహిళా ఓటర్లే అధికంగా ఉంటారు. తూర్పు గోదావరి జిల్లాలో మాత్రం 18 నుంచి 29 సంవత్సరాల మధ్య వయసు కలిగిన వారిలో పురుష ఓటర్లే ఎక్కువగా ఉండటం విశేషం. యువతుల కంటే 7,317 మంది యువకుల ఓట్లు అధికంగా ఉన్నాయి. జిల్లావ్యాప్తంగా 18–19 ఏళ్ల ఓటర్లలో యువతులకంటే 2,971 మంది యువకులే అధికంగా ఉన్నారు. జిల్లా లో మొత్తం ఓటర్లు 16,23,149 మంది. వారిలో పురుషులు 7,92,317 మంది, కాగా మహిళలు 8,30,735 మంది, ఇతరులు 97 మంది ఉన్నారు. ఈ లెక్కల ప్రకారం జిల్లాలో పురుషుల కంటే మహిళా ఓటర్లే 38,418 ఎక్కువగా ఉన్నారు. యువతలో మాత్రం దీనికి భిన్నమైన పరిస్థితి ఉంది. జిల్లా వ్యాప్తంగా 18–29 మధ్య వయసు యువతుల ఓట్లు 1,59,686 కాగా, యువకుల ఓట్లు 1,67,003 ఉన్నాయి. యువతుల కంటే యువకుల ఓట్లు అత్యధికంగా రాజానగరం నియోజకవర్గంలో 2,149, అత్యల్పంగా నిడదవోలులో 315 ఓట్లు ఉన్నాయి. కొవ్వూరులో 875, అనపర్తిలో 1,701, గోపాలపురంలో 753, రాజమహేంద్రవరం సిటీలో 1,706, రాజమహేంద్రవరం రూరల్‌లో 1,831 చొప్పున యువకుల ఓట్లు యువతుల కంటే అధికంగా ఉన్నాయి.

కాకినాడ సిటీ: ఓటరు గుర్తింపు కార్డు(ఎపిక్‌) లేని ఓటర్లు 12 రకాల ఇతర గుర్తింపు కార్డులు చూపించి, ఓటు హక్కు వినియోగించుకోవచ్చని కాకినాడ జిల్లా ఎన్నికల అధికారి, కలెక్టర్‌ జె.నివాస్‌ శనివారం తెలిపారు. ఎపిక్‌ కార్డు లేకపోతే ఆధార్‌, ఉపాధి హామీ జాబ్‌ కార్డు, బ్యాంకులు లేదా పోస్టు ఆఫీసులు జారీ చేసిన ఫొటోతో కూడిన పాస్‌ పుస్తకం, కార్మిక మంత్రిత్వ శాఖ జారీ చేసిన హెల్త్‌ ఇన్సూరెన్స్‌ స్మార్ట్‌ కార్డు, డ్రైవింగ్‌ లైసెన్స్‌, పాన్‌కార్డు, నేషనల్‌ పాప్యులేషన్‌ రిజిస్టర్‌ (ఎన్‌పీఆర్‌) ద్వారా రిజిస్ట్రార్‌ జనరల్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా (ఆర్‌జీఐ) జారీ చేసిన స్మార్ట్‌ కార్డు, ఇండియన్‌ పాస్‌పోర్టు, ఫొటోతో ఉన్న పింఛన్‌ గుర్తింపు పత్రం, కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు, ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు, పబ్లిక్‌ లిమిటెడ్‌ కంపెనీలు జారీ చేసిన ఉద్యోగి గుర్తింపు కార్డులు, ఎంపీ, ఎమ్మెల్యేలు, ఎమ్మెల్సీలకు జారీ చేసిన అధికారిక గుర్తింపు, సామాజిక న్యాయం, సాధికారత మంత్రిత్వ శాఖ జారీ చేసిన దివ్యాంగ గుర్తింపు కార్డులతో ఓటు హక్కు వినియోగించుకోవచ్చని వివరించారు. ఎపిక్‌లో స్పెల్లింగ్‌ తప్పులున్నా ఆ ఓటరు నిజమైన ఓటరేనని నిర్ధారించుకున్న తర్వాత ఓటు వేయడానికి అనుమతిస్తారన్నారు. పోలింగ్‌ కేంద్రంలోని ఓటరు జాబితాలో ఓటు కలిగి మరో అసెంబ్లీ నియోజకవర్గ ఎన్నికల రిజిస్ట్రేషన్‌ అధికారి జారీ చేసిన ఎపిక్‌ ద్వారా కూడా ఓటు వేయడానికి అనుమతిస్తారన్నారు. ఓటరు గుర్తింపు కార్డులో ఫొటో తప్పుగా ఉంటే మాత్రం ఇతర 12 రకాల గుర్తింపు కార్డుల్లో ఏదో ఒకటి చూపించి ఓటు వేయవచ్చని తెలిపారు.

సాక్షి, అమలాపురం/కాకినాడ సిటీ: కాలం మారుతున్నట్టుగానే ఎన్నికల ప్రచారం, పోలింగ్‌ నిర్వహణ వంటి వాటిలో కూడా అనేక మార్పులు చోటు చేసుకుంటున్నాయి. ముఖ్యంగా ఆధునితక సాంకేతిక పరిజ్ఞాన వినియోగం అధికమవుతోంది. ఈసారి సార్వత్రిక ఎన్నికల వేళ బహిరంగంగా జరిగిన సభలు, సమావేశాలు, ర్యాలీలతో పాటు.. సామాజిక మాధ్యమాలు సైతం అభ్యర్థుల ప్రచారంలో కీలక పాత్ర పోషించాయి. ఒకప్పుడు ఇంటర్నెట్‌ వినియోగం అంతంత మాత్రంగానే ఉండేది. ఇప్పుడు ఆ పరిస్థితి మారింది. పల్లెపల్లెనా దాదాపు అందరి చేతుల్లోనూ ఇంటర్‌నెట్‌ సౌకర్యంతో స్మార్ట్‌ ఫోన్లు ఉన్నాయి. దీనిని దృష్టిలో పెట్టుకొని ప్రధాన పార్టీల అభ్యర్థులు ప్రింట్‌, ఎలక్ట్రానిక్‌ మీడియాతో పాటు ఈసారి వివిధ సామాజిక మాధ్యమాల ద్వారా కూడా విస్తృతంగా ప్రచారం చేశారు. ఇంటింటా ప్రచారం ఒకవైపు.. ప్రచార రథాల మీద ర్యాలీలు మరోవైపు చేస్తూనే.. సోషల్‌ మీడియాలో ప్రచారానికి ప్రత్యేకంగా ఉద్యోగులను, బృందాలను నియమించుకున్నారు. సూటిగా.. సుత్తి లేకుండా.. ఫ ముఖ్యంగా వాట్సాప్‌, ఫేస్‌బుక్‌, ఎక్స్‌ (ట్విట్టర్‌), ఇన్‌స్ట్రాగాం, యూట్యూబ్‌ ద్వారా ప్రచారాలు జోరుగా సాగించారు. ఆయా సామాజిక మాధ్యమాల్లో తమ పేరిట ప్రత్యేక గ్రూపులు ఏర్పాటు చేసుకుని మరీ తమ అనుచరులకు సమాచారం చేరవేయడంతో పాటు, ఆసక్తి కలిగించే రీతిలో ప్రచారాలు నిర్వహించారు. అభ్యర్థులతో పాటు, వారి ముఖ్య అనుచరులు కూడా సామాజిక మాధ్యమాలను ఎన్నికల ప్రచారానికి విస్తృతంగా వినియోగించుకున్నారు. ఫ ఎక్స్‌ వంటి వాటిని ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి, విపక్ష కూటమి నేతలు చంద్రబాబు, పవన్‌ కల్యాణ్‌ వంటి వారు వినియోగిస్తూండగా.. ఎంపీ, ఎమ్మెల్యే అభ్యర్థులు ఫేస్‌బుక్‌, ఇన్‌స్ట్రాగామ్‌, వాట్సాప్‌ వంటి వాటిని అధికంగా ఉపయోగించుకుంటున్నారు. ఫ ఫేస్‌బుక్‌, ఇన్‌స్ట్రాగామ్‌, యూట్యూబ్‌లలో రీల్స్‌, షార్ట్స్‌ ప్రచారం అధికంగా సాగింది. చూసిన వారికి విషయం సూటిగా అర్థమయ్యేలా.. ఎటువంటి సాగదీత లేకుండా చిన్నచిన్న వీడియోలుగా ఈ రీల్స్‌, షార్ట్స్‌ రూపొందించారు. ఫ కొన్ని కొన్ని రీల్స్‌ ప్రచారంలో పాపులర్‌గా చొచ్చుకుపోయాయి. పార్టీల అధినేతల ప్రసంగాల బిట్లు, పంచ్‌ డైలాగులను పదేపదే చూసేవారు, ఆసక్తిగా చదివే వారు అధికంగా ఉంటున్నారు. దీంతో ఈ తరహా పోస్టుల తయారీకి ఇప్పుడు గిరాకీ ఏర్పడింది. ఫ ఆయా పార్టీల అనుకూల పోస్టులు, ప్రత్యర్థి వ్యతిరేక పోస్టులను షేర్‌ చేయడం, కొత్తకొత్త పోస్టులు తయారు చేయడానికి ఆయా పార్టీలు ప్రత్యేకంగా సోషల్‌ మీడియా సైన్యాన్నే తయారు చేసుకున్నాయి. ఫ దీనికోసం కొంత మంది అభ్యర్థులు ప్రత్యేకంగా ఉద్యోగులను నియమించుకుంటున్నారు. ఫ మరికొంత మంది యువత, సాంకేతిక అనుభవం ఉన్న వ్యక్తులను బృందాలుగా ఏర్పాటు చేసుకుంటున్నారు. చేసిన మంచి చెప్పుకొంటూ.. అధికార వైఎస్సార్‌ సీపీకి ఎన్నికల్లోనే కాకుండా సోషల్‌ మీడియా ప్రచారంలో కూడా సామాన్యులు, పేదలే స్టార్‌ క్యాంపైనర్లుగా మారారు. రీల్స్‌లో వారిదే అగ్రస్థానం. పింఛన్‌ తీసుకున్న వారితో పాటు వైఎస్సార్‌ ఆసరా, చేయూత, చేదోడు, గృహ నిర్మాణం, రైతు భరోసా, నేతన్న నేస్తం, ఈబీసీ నేస్తం, కాపు నేస్తం వంటి పథకాల లబ్ధిదారులే ప్రభుత్వానికి, సీఎం జగన్‌కు ప్రచారకర్తలుగా మారారు. సీఎం జగన్‌ పలు ప్రచార సభల్లో చెబుతున్నట్టుగా ‘మంచి చేస్తే గెలిపించండి’ అనే నినాదాన్ని మారుమూల ప్రాంతాలకు కూడా చేరడంలో సామాన్యుల మాధ్యమాల ప్రచారమే కారణమైంది. యువతీ యువకులు, నాడు–నేడు, అమ్మ ఒడి, యూనిఫాం, మధ్యాహ్న భోజనం, ఇంగ్లిష్‌ మీడియం వంటి ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలకు సంబంధించి సోషల్‌ మీడియాలో విద్యార్థులు సైతం ప్రధాన ప్రచారకర్తలుగా మారారు. ప్రత్యర్థులపై విమర్శలకన్నా చేసిన సంక్షేమం, అభివృద్ధిని చెప్పుకుంటూ పాజిటివ్‌ ప్రచారానికి వైఎస్సార్‌ సీపీ శ్రీకారం చుట్టింది. ఇదే సమయంలో చంద్రబాబు ఆధ్వర్యంలో విపక్ష కూటమి అధికారంలోకి వస్తే జరిగే నష్టాలను సైతం వివరించింది. 2014–19 మధ్య చంద్రబాబు హామీలు అటకెక్కిన తీరును ప్రశ్నించడం కూడా ఓటర్లను ఆలోచింపజేస్తోంది. తప్పుడు ప్రచారంతో.. వైఎస్సార్‌ సీపీ పాజిటివ్‌ ప్రచార పంథాను ఎక్కువగా అనుసరిస్తే.. మిత్రపక్షాలై టీడీపీ, బీజేపీ, జనసేనలు దీనికి భిన్నమైన పంథాను ప్రచారంలో ఎంచుకున్నారు. మేధావులు సైతం అసాధ్యమని భావిస్తున్న సూపర్‌ సిక్స్‌కు మరో నాలుగు పథకాలు కలిపిన మొత్తం పది పథకాలను ప్రకటించగా.. వాటిని జనం నమ్మే పరిస్థితి లేకుండా పోయింది. దీంతో వాటిపై పెద్దగా ప్రచారం చేయకుండా.. సీఎం జగన్‌, వైఎస్సార్‌ సీపీ అభ్యర్థులపై తప్పుడు ప్రచారానికే సోషల్‌ మీడియాను అధికంగా వాడుకుంటున్నారు. వీరి ప్రచారంలో బుల్లితెర నటీనటులతో పాటు పెయిడ్‌ ఆరిస్టుల ప్రభావం అధికంగా ఉంది. ఈ తప్పుడు ప్రచారం పలుచోట్ల తేలిపోతున్నా విపక్ష కూటమి ఇదే పంథాను అనుసరిస్తోంది.ఈసీకి సైతం సోషల్‌ మీడియానే.. మరోవైపు ఎన్నికల్లో అక్రమాలకు అడ్డుకట్ట వేసేందుకు ఇటు ఎన్నికల కమిషన్‌ (ఈసీ) సైతం సోషల్‌ మీడియానే ఆయుధంగా ఉపయోగిస్తూండటం విశేషం. ఎన్నికల నిఘా, ప్రజలకు ఓటు విలువపై అవగాహన కల్పించేందుకు సోషల్‌ మీడియానే వేదికగా వాడుకుంటోంది. సామాన్య పౌరులను సైతం భాగస్వాములను చేస్తూ ఈసీ ఈసారి పలు రకాల యాప్‌లను అందుబాటులోకి తెచ్చింది. సీ–విజిల్‌, సువిధ, అబ్జర్వర్‌, సాక్ష్యం, కేవైసీ, నేషనల్‌ గ్రీవెన్స్‌ సర్వీస్‌, ఓటర్‌ హెల్ప్‌లైన్‌ యాప్‌లను అందుబాటులోకి తీసుకుని వచ్చారు. ఎన్నికలకు సంబంధించిన సమాచారం, కోడ్‌ ఉల్లంఘనపై ఫిర్యాదులతో పాటు, ఎన్నికల నియమావళి, ఓటర్లకు అవసరమైన సాయం, ఎన్నికల ఖర్చు, పోలింగ్‌ బూత్‌ల సమాచారం వంటివి తెలుసుకునేందుకు ఉపయోపడేలా ఈ యాప్‌లను రూపొందించారు.