సాక్షి, రామచంద్రపురం: అమరావతి రైతుల ముసుగులో చేస్తున్న పాదయాత్ర గుట్టు రట్టయ్యింది. హైకోర్టు ఉత్తర్వులను అమలు చేస్తున్న పోలీసులకు ఐడీ కార్డులు చూపించటంలో పాదయాత్ర చేస్తున్న వారు విఫలమయ్యారు. దీంతో చేసేది లేక యాత్రను తాత్కాలికంగా వాయిదా వేస్తున్నట్లు నిర్వాహకులు డాక్టర్‌ బీఆర్‌ అంబేడ్కర్‌ కోనసీమ జిల్లా రామచంద్రపురంలో ప్రకటించారు. స్థానిక బైపాస్‌ రోడ్డులోని విజయ ఫంక్షన్‌ హాలులో బస చేసిన వారు శనివారం పాదయాత్రను ప్రారంభించేందుకు ఉదయం 9 గంటలకు గేటు బయటకు వచ్చారు. కోర్టు ఉత్తర్వుల ప్రకారం పాదయాత్రలో 600 మంది మాత్రమే పాల్గొనాలని, వారి ఐడీ కార్డులు చూపించాలని అమలాపురం, రామచంద్రపురం డీఎస్పీలు మాధవరెడ్డి, బాలచంద్రారెడ్డిల నేతృత్వంలో పోలీసులు కోరారు. అయితే పాదయాత్రలో పాల్గొంటున్న వారిలో కనీసం వంద మందికి కూడా ఐడీ కార్డులు లేవు. ఎవ్వరూ ఐడీ కార్డులు చూపలేదు. దీంతో గత్యంతరం లేక వారందరూ ఫంక్షన్‌ హాలులోనే ఉండిపోయారు. గుర్తింపు కార్డులు లేకుండా పాదయాత్రలో పాల్గొనేందుకు వీలు లేదని పోలీసులు స్పష్టం చేశారు. పాదయాత్ర చేస్తున్న వారికి సంఘీభావం తెలిపేందుకు టీడీపీ, జనసేన, ఇతర పార్టీల నేతలు అక్కడకు చేరుకోవటంతో కొద్దిసేపు ఉద్రిక్త వాతావరణం నెలకొంది. దీనిపై ఏం చేయాలనే దానిపై పాదయాత్ర చేస్తున్న వారు టీడీపీ నాయకులతో ఉదయం 9 నుంచి 11 గంటల వరకు మంతనాలు సాగించారు. చివరకు పాదయాత్రను తాత్కాలికంగా వాయిదా వేస్తున్నామని, ఐడీ కార్డుల విషయంలో కోర్టును ఆశ్రయించి, తిరిగి ప్రారంభిస్తామని మీడియాకు చెప్పారు. ఇదిలా ఉండగా టీడీపీకి చెందిన మాజీ హోం మంత్రి నిమ్మకాయల చినరాజప్ప, మండపేట ఎమ్మెల్యే వేగుళ్ల జోగేశ్వరరావు, మాజీ ఎమ్మెల్యేలు, ఇతర నాయకులు సంఘీభావం పేరుతో అక్కడకు చేరుకుని, వైఎస్సార్‌సీపీ నాయకులు కుట్ర పన్ని పాదయాత్రను ఆపేయించారని ఆరోపించారు.  దొంగ రైతులు పలాయనం హైకోర్టు ఆదేశాల మేరకు పోలీసులు.. పాదయాత్ర చేస్తున్న వారి ఐడీ కార్డులు చూపించాలని అడగ్గానే 600 మందికి గాను కనీసం 100 మంది కూడా చూపించలేదు. ఆ సమయంలో ఐడీ కార్డులు లేని వారు వెనుక వైపు నుంచి జారుకున్నారు. వీరి తీరుపై మొదటి నుంచీ అనుమానం వ్యక్తమవుతూనే ఉంది. గుడివాడలో, ఇతర ప్రాంతాల్లో వారి రెచ్చగొట్టే ప్రవర్తన వారిపై మరింతగా అనుమానం పెంచింది. నిజమైన రైతులెవ్వరూ ఇలా ప్రవర్తించరని, తొడలుకొడుతూ, మీసాలు తిప్పుతూ ఉద్రిక్తతలు పెంచాలని చూడరని ప్రజలు వ్యాఖ్యానిస్తున్నారు. శనివారం నాటి ఘటనతో ఆ యాత్రలో రైతులు లేరని, చంద్రబాబు అనుచరులు, టీడీపీ కార్యకర్తలే ఉన్నారని ఆధారాలతో స్పష్టమైంది. దీంతో ఏం మాట్లాడాలో తెలియక పచ్చ నేతల గొంతులో పచ్చి వెలక్కాయ పడినట్లయిందని ప్రజలు చెబుతున్నారు. చంద్రబాబు అండ్‌ గ్యాంగ్‌ తప్ప ప్రజలంతా వికేంద్రీకరణ వైపే మొగ్గు చూపుతుండగా, కేవలం వారి రియల్‌ ఎస్టేట్‌ వ్యాపారం కోసం మాత్రమే చంద్రబాబు రైతుల ముసుగులో పాదయాత్ర చేయిస్తున్నారనేది అందరికీ తెలిసి వచ్చింది.

మన స్వరాజ్యానికి మొన్ననే అమృతోత్సవం జరుపుకొన్నాం. స్వరాజ్యం సురాజ్యం కావాలంటే ప్రజలే ప్రభువులు కావాలని మన రాజ్యాంగం చాటి చెప్పింది. ఆ రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చిన రిపబ్లిక్‌ డే కూడా మరో రెండేళ్లలో అమృతోత్సవం తలుపు తట్టబోతున్నది. ప్రజల కొరకు ప్రజల చేత ఏర్పడే ప్రజా ప్రభుత్వ పాలనే ప్రజాస్వామ్యమని అబ్రహాం లింకన్‌ చెప్పారు. అంబేడ్కర్‌ రాసిన భారత రాజ్యాంగంలోని అన్ని అధికరణాల్లో అణువణువునా ఇదే స్ఫూర్తి ప్రవహించింది. ప్రజలందరి చేత ఎన్నికైన ప్రజా ప్రభుత్వం ప్రజలందరి కోసం పని చేయాలి. భారత రాజ్యాంగానికి హృదయంగా భావించే పీఠిక ఇదే విషయాన్ని మూడు ముక్కల్లో చెప్పింది. కొన్ని చారిత్రక కారణాల వలన సమాజంలోని విశాల జనబాహుళ్యానికి వెనకబాటు తనం వారసత్వంగా లభించింది. వారందరినీ ముందు వరసలో ఉన్నవారి సరసన నిలబెట్టడానికి ప్రభుత్వం పూనుకోవాలని రాజ్యాంగం ఆదేశిస్తున్నది. అప్పుడే సమాజంలోని ప్రజలందరి మధ్యన ఆరోగ్యకరమైన పోటీ నెలకొంటుంది. రాజ్యాంగ ఆదేశాలు అటకెక్కిన ఫలితాన్ని ఇప్పుడు మనం అనుభవిస్తున్నాము. డబ్బున్నవాడే ప్రజా ప్రతినిధిగా ఎన్నిక కాగలిగే దుస్థితికి ప్రజాస్వామ్యం దిగజారుతున్నది. విద్య అంగడి సరుకైన ఫలితంగా నాణ్యమైన విద్య కలవారి బిడ్డలకే రిజర్వయి పోయింది. పేద పిల్లలకు నాసిరకం చదువు తప్ప గత్యంతరం లేదు. ఈ పరిస్థితిని చక్కదిద్దడానికి రాజ్యాంగ లక్ష్యాలకు అనుగుణంగా పరిపాలన చేయడానికి గతంలో ప్రయత్నాలు జరగకపోలేదు. ఈ సందర్భంగా కాలగమనంలోని ఒక కీలక ఘట్టాన్ని గుర్తుకు తెచ్చుకోవాలి. పి.వి. నరసింహారావు ఈ దేశానికి ప్రధానిగా బాధ్యతలు స్వీకరించే సమయానికి ఆర్థిక వ్యవస్థను సరళీకరించవలసిన అనివార్య పరిస్థితులు ఏర్ప డ్డాయి. ఈ కర్తవ్యాన్ని ఆయన వ్యక్తిగత శ్రద్ధతో నిర్వహించారు. క్రమంగా గ్లోబల్‌ ఎకానమీతో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ అనుసంధానం మొదలైంది. బహుళజాతి కంపెనీలు, వాటి గురుపీఠమైన ప్రపంచ బ్యాంకు రంగప్రవేశం చేశాయి. వారికి దేశంలో కమీషన్లు పుచ్చుకొని పనులు చేసిపెట్టగల రాజకీయ దళారుల అవసరం ఏర్పడింది. ప్రైవేటీకరణ జోరు పెరగడంతో గనులు, వనులు, సహజ వనరులపై పెత్తనానికి పెట్టుబడి దారులు పోటీపడ్డారు. కేంద్రంలో, రాష్ట్రాల్లో అధికారంలో ఉండేవారితో వారికి అవసరాలు పెరిగిపోయాయి. తమ ప్రయో జనాలకు అనుకూలంగా మెలిగే నాయకుల కోసం వారు అన్వేషించారు. ఆ సమయంలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఎన్టీ రామారావు నాయకత్వంలోని తెలుగుదేశం పార్టీ భారీ మెజారిటీతో అధికారంలోకి వచ్చింది. ఆయనది సంక్షేమ ఎజెండా. పేదల అనుకూల ఫిలాసఫీ. స్వదేశీ విదేశీ పెట్టుబడి దారులకు పనికివచ్చే నాయకుడు కాదు. అదే సమయంలో హఠాత్తుగా తెలుగుదేశం పార్టీ ఎమ్మెల్యే లందరికీ ఎన్టీ రామారావు పట్ల విరక్తి కలిగింది. ఆయన లక్ష్మీ పార్వతిని పెళ్లి చేసుకోవడం వారికి నచ్చలేదు. రాత్రికి రాత్రే తిరుగుబాటు చేశారు. కథ ఈ రకంగా ప్రచారంలోకి వచ్చింది. వాస్తవానికి ఎన్నికల కంటే రెండేళ్ల ముందుగానే ఎన్టీఆర్‌ పెళ్లి చేసుకున్నారు. తిరుపతిలో లక్షమంది సమక్షంలో లక్ష్మీపార్వతిని భార్యగా ప్రకటించారు. ఆ తర్వాత ఎన్నికల ప్రచార సభల్లో ఎన్టీఆర్‌తోపాటు లక్ష్మీపార్వతి కూడా పాల్గొని ప్రసంగించారు. అప్పుడు లేని ఆగ్రహం గెలిచిన తర్వాత ఏడాదిలోపే పార్టీ ఎమ్మెల్యేలకు కలగడం విడ్డూరమే. కానీ ఈ విడ్డూరమే చరిత్రగా నమోదైంది. అసలు జరిగింది వేరు. సరళీకరణతో అందివస్తున్న అవకాశాలను వేగంగా ఆక్రమించుకోవాలనుకునే స్వార్థపూరిత శక్తులకు చంద్రబాబులో ఒక నమ్మకమైన సేవకుడు కనిపించాడు. ప్రపంచ బ్యాంకు ఆకాంక్షల మేరకు లక్షలాది మంది రైతుల్ని వ్యవసాయ రంగం నుంచి తరిమేసేవాడు, విద్య – వైద్య రంగాలను కూడా ప్రైవేట్‌ రంగానికి అప్పగించగలిగేవాడు, ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల్ని కోతకోసేవాడు చంద్రబాబులో కనిపించాడు. మీడియాతో సహా సమస్త వ్యవస్థలూ చంద్రబాబుకు సహకరించాయి. నిశ్శబ్దంగా ఎన్టీఆర్‌ పదవీచ్యుతుడయ్యారు. నిస్సహాయంగా ఆయన మరణించారు. చంద్రబాబు ఉమ్మడి రాష్ట్రానికి తొమ్మిదేళ్ల పాటు ముఖ్య మంత్రిగా పనిచేసిన కాలం గుర్తున్నవారికి నాటి సామాజిక సంక్షోభం కూడా గుర్తుండే ఉంటుంది. పంట పొలాలు మరు భూములుగా మారడం గుర్తుండే ఉంటుంది. ఫ్యాక్టరీల్లో, నిర్మాణ రంగాల్లో పనిచేయడానికి చీప్‌ లేబర్‌ దొరకాలంటే వ్యవసాయ రంగం నుంచి లక్షలాది మందిని బయటకు పంపాలి. అందువల్లనే ‘వ్యవసాయం దండగ’ అనే సిద్ధాంతాన్ని ప్రతిపాదించి కృత్రిమ సంక్షోభాన్ని సృష్టించాడు. ప్రభుత్వ విద్యారంగాన్నీ, వైద్యరంగాన్నీ నిర్లక్ష్యం చేసి ప్రైవేట్‌ వ్యాపారుల్ని ప్రోత్సహించాడు. ఫలితంగా పేదలు, రైతుల పరిస్థితి దుర్భరంగా తయారైంది. తాను అమలుచేస్తున్న విధానాలకు మద్దతుగా తన భావజాలాన్నీ, ఆలోచనల్నీ వివరిస్తూ ‘మనసులో మాట’ పేరుతో ఒక పుస్తకాన్ని కూడా రాశారు. సంక్షేమాన్ని పూర్తిగా గాలికి వదిలేసి ఆర్థిక  రంగాన్ని మార్కెట్‌ శక్తులకు వదిలేయాలనేది ఆయన సిద్ధాంతం. ఆ తర్వాత అధికారంలోకి వచ్చిన డాక్టర్‌ వైఎస్‌ రాజశేఖరరెడ్డి వేగంగా పరిస్థితుల్ని చక్కదిద్ది, పెను సామాజిక సంక్షోభం నుంచి రాష్ట్రాన్ని గట్టెక్కించారు. మానవీయ అభివృద్ధి కోణాన్ని ఆవిష్కరించారు. అత్యున్నత స్థాయిలో సమాజాన్ని ప్రజాస్వామ్యీకరించడం కోసం, ప్రజాశక్తులను సాధికారం చేయడం కోసం వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ప్రభుత్వం ఆంధప్రదేశ్‌లో కొన్ని బృహత్తర కార్యక్రమాలను చేపట్టింది. ప్రజా సంక్షేమం, మానవీయ అభివృద్ధి విషయాల్లో ఆయన ఎన్టీ రామారావు, వైఎస్‌ రాజశేఖర రెడ్డిలను అధిగమించారు. ‘అధికారం అందరికీ – అభివృద్ధి అందరిదీ’ అనే దిశగా తన ప్రభుత్వ ప్రాథమ్యాలను ఆయన నిర్ధారించుకున్నారు. అధికార పీఠాలకు ఆమడదూరంలో ఉంటున్న అనేక సామాజిక వర్గాలను గుర్తించి వారి నుంచి ఎంపిక చేసిన వారికి వివిధ స్థాయుల్లో పదవులు కల్పించారు. ఆ వర్గాల అభివృద్ధికి ప్రత్యేక కార్పొరేషన్లు ఏర్పాటు చేశారు. స్థానిక సంస్థల దగ్గర్నుంచి రాష్ట్ర కేబినెట్‌ వరకు సింహభాగం పదవులను బలహీన వర్గాలకు కేటాయించారు. నామినేషన్‌ ద్వారా ఇచ్చే కాంట్రాక్టు పనుల్లోనూ, నామినేటెడ్‌ పదవుల్లోనూ ఈ వర్గాలకే పెద్దపీట వేశారు. అన్ని విభాగాల్లో అన్ని స్థాయిల్లోనూ మహిళలకు అర్ధభాగం పదవులను కేటా యించారు. రాజకీయ సాధికారత దిశగా బలహీనవర్గాల ప్రజలు, మహిళలు వేసిన తొలి అడుగులివి. విద్య, వైద్య, వ్యవసాయ రంగాల్లో ప్రభుత్వం చేపట్టిన కార్యక్రమాలకు దేశవిదేశాల నుంచి ప్రశంసల వర్షం కురుస్తు న్నది. ఈ మూడేళ్లలో రెండేళ్ల కాలాన్ని కోవిడ్‌ కాటువేసినప్పటికీ సగటున ఒక్కో విద్యార్థి మీద వైఎస్‌ జగన్‌ ప్రభుత్వం లక్ష రూపాయల చొప్పున ఖర్చు చేసింది. ఇప్పుడు అదనంగా ఏటా 24 వేల రూపాయల విలువైన ‘బైజూస్‌’ కంటెంట్‌ను ఉచితంగా అందివ్వబోతున్నది. అన్ని వర్గాల నుంచి వచ్చే పిల్లలకు వారి ఆర్థిక స్థోమతతో సంబంధం లేకుండా అత్యంత నాణ్యమైన విద్యను ఉచితంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అందజేస్తున్నది. ప్రపం చంతో పోటీ పడగల మెరుగైన మానవ వనరులను తీర్చి దిద్దడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నది. ప్రజారోగ్య వ్యవస్థ కొత్త పుంతలు తొక్కబోతున్నది. ప్రతి ఇంటినీ గడువు ప్రకారం ఒక ఫ్యామిలీ డాక్టర్‌ సందర్శించే దిశగా, ప్రతి వ్యక్తి ఆరోగ్య ప్రొఫైల్‌ కంప్యూటర్‌లో నిక్షిప్తమయ్యే విధంగా ఏర్పాట్లు చేస్తున్నారు. ప్రతి గ్రామంలోనూ ఒక హెల్త్‌ సెంటర్‌ ఏర్పాటైంది. వ్యవసాయా భివృద్ధిలో రైతుకు అండగా నిలబడేందుకు ఏర్పాటుచేసిన ఆర్‌బీకే సెంటర్ల ప్రయోగాన్ని కళ్లారా చూసేందుకు నిత్యం ఇతర రాష్ట్రాల నుంచి ప్రతినిధి బృందాలు ఏపీకి వస్తున్నాయి.  ప్రజల సాధికారత, ప్రభుత్వ వ్యవహారాల పారదర్శకత, అధికార వికేంద్రీకరణ అనే మూడు అంశాలు సమాజ ప్రజా స్వామ్యీకరణ స్థాయిని నిర్ధారిస్తాయి. అత్యున్నత స్థాయి ప్రజా స్వామ్యీకరణ మన రాజ్యాంగం నిర్దేశించిన లక్ష్యం. ఉన్నత స్థాయి ప్రజాస్వామ్యీకరణ ఉన్నత స్థాయి ఆర్థిక వృద్ధికి దోహదం చేస్తుందని ఇప్పుడు ఆర్థికవేత్తలు చెబుతున్నారు. ఇటీవల కేంద్రం విడుదల చేసిన జీఎస్‌డీపి గ్రోత్‌ రేట్‌ జాబితాలో అగ్రస్థానంలో నిలబడిన ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఇదే విషయాన్ని నిర్ధా రించింది. ప్రభుత్వ పథకాల అమలులో ఒక్క పైసా వృథా కాని విధంగా పారదర్శక పంపిణీ విధానాన్ని రూపొందించింది. అధికార వికేంద్రీకరణను గ్రామస్థాయికి తీసుకొనిపోయింది. గ్రామ సచివాలయాల ఏర్పాటు వికేంద్రీకరణలో చిట్టచివరి మెట్టు. ఈ వికేంద్రీకరణలో భాగంగానే రాష్ట్ర రాజధానిని కూడా విభిన్నమైన అభివృద్ధి దశల్లో ఉన్న మూడు భౌగోళిక ప్రాంతాల మధ్య విభజిస్తూ నిర్ణయం తీసుకున్నది. ఈ చర్య ప్రతిపక్ష తెలుగుదేశం పార్టీకి నిద్ర పట్టనీయడం లేదు. విభజిత ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రానికి తొలి ముఖ్యమంత్రి కావడానికి చంద్రబాబుకు వివిధ కారణాలు దోహదపడ్డాయి. సంక్షోభాలను అవకాశాలుగా మలుచుకోవడం తన నైజమని అనేక సందర్భాల్లో ఆయనే స్వయంగా చెప్పుకున్నారు. కొత్త రాష్ట్రానికి రాజధాని లేని పరిస్థితిలో ఆయనకు సంక్షోభం కనిపించింది. దాన్ని సొంత అవకాశంగా మలుచుకునే ప్రయత్నంలోనే ఐదేళ్ల పదవీకాలం గడిచిపోయింది. తనమీద నమ్మకంతో 34 వేల ఎకరాల భూమిని స్వయంగా రైతులు ల్యాండ్‌ పూలింగ్‌కు అప్పగించారని ఆయన చెప్పుకుంటారు. ఈ భూమిలో చాలా భాగాన్ని బాబు అనుయాయులు ముందుగానే కొనుగోలు చేసి రైతుల పేరుతోనే పూలింగ్‌కు అప్పగించారని, మిగిలిన రైతులను తప్పనిసరిగా ఇచ్చి తీరవలసిన పరిస్థితికి నెట్టివేశారని స్థానికులు చెబుతున్నారు. ఈ కార్యక్రమానికంటే ముందుగానే పూలింగ్‌ ప్రాంతానికి వెలుపల వేలాది ఎకరాల భూమిని తన అనుయాయుల చేత, తన వర్గీయుల చేత కొనిపించారనీ, ఇది అక్షరాల ఇన్‌సైడర్‌ ట్రేడింగేనన్న ఆరోపణలు వెల్లువెత్తాయి. రాజధాని పేరుతో ప్రపంచంలోనే పెద్దదైన ఒక రియల్‌ ఎస్టేట్‌ వెంచర్‌ను ఆయన ప్లాన్‌ చేశారు. ఈ వెంచర్‌పై కళ్లు చెదిరే లాభాలు ఆర్జించడం కోసం తన వారి చేత వేల కోట్లు పెట్టుబడులుగా పెట్టించినట్టు సమాచారం. ‘మదర్‌ ఆఫ్‌ ఆల్‌ స్కామ్స్‌’ అనే పేరు ఇప్పటికే ఈ వెంచర్‌కు స్థిరపడిపోయింది. మహిళా సాధికారతలో భాగంగా పేద వర్గాల మహిళల పేరుతో రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 30 లక్షల మందికి వైఎస్‌ జగన్‌ ప్రభుత్వం ఇళ్ల పట్టాలిచ్చింది. ఇళ్లు నిర్మించే కార్యక్రమాన్ని తలకెత్తుకున్నది. అందులో భాగంగా రాజధాని ప్రాంతంలో కూడా ఒక 50 వేల మంది పేద వర్గాల మహిళలకు పట్టాలివ్వాలని నిర్ణయం తీసుకున్నది. దీంతో గగ్గోలు పుట్టిన తెలుగుదేశం పార్టీ ఈ నిర్ణయాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ కోర్టు మెట్లెక్కింది. పేద వర్గాలకు పట్టాలివ్వడం వల్ల సామాజిక సమతుల్యత దెబ్బతింటుందని వాదించింది. ఇది పక్కా రియల్‌ ఎస్టేట్‌ వెంచరే అన్న అంశాన్ని ఈ చర్య నిర్ద్వంద్వంగా నిరూ పించింది. ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనైనా పేదలకు పట్టాలివ్వాల్సిందేననీ, అందుకు అవసరమైన చట్ట సవరణలు చేయాలనీ రాష్ట్ర కేబినెట్‌ నిర్ణయించినట్టు ఇటీవల వార్తలు వచ్చాయి. దీంతో తెలుగుదేశం పార్టీ, దాని అనుబంధ మీడియా ఉలిక్కిపడ్డాయి.  ఇప్పుడు రాజధాని రైతుల పేరుతో అమరావతి నుంచి ఉత్తరాంధ్రలోని అరసవిల్లి దాకా ఒక పాదయాత్రను ప్రకటించారు. ‘ఇది పాదయాత్ర కాదు, విశాఖకు పాలనా రాజధానిని దూరం చేయడానికి సాగిస్తున్న దండయాత్ర’గా అక్కడి రాజకీయ నాయకులు, ప్రజలు పరిగణిస్తున్నారు. ‘జనాభాలో ఎనభై శాతంగా ఉన్న పేద వర్గాలకు చోటులేని ప్రాంతాన్ని రాజధానిగా మేం ఎలా అంగీకరిస్తామ’ని ఆ వర్గం ప్రజలు ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఈ పాదయాత్ర పేరుతో పేదవర్గాల ప్రయోజనాల మీద ధనస్వామ్యం దండయాత్ర చేస్తున్నదని వారు ఆరోపిస్తున్నారు. వైఎస్‌ జగన్‌ విజన్‌కు చంద్రబాబు ఆలోచనా విధానం పూర్తిగా వ్యతిరేకమైనది. ముఖ్యమంత్రిగా చంద్రబాబు ఆవిష్కృతుడైన క్రమం, ఆయనే వెల్లడించుకున్న ఆయన ఫిలాసఫీ, అమలు చేసిన కార్యక్రమాలు ఈ విషయాన్ని వెల్లడిస్తున్నాయి. ఎన్టీఆర్‌ను పదవీచ్యుతుడిని చేసినప్పుడు ఆయన వెన్నంటి ఉన్న మీడియా, ఇతర వ్యవస్థలతో బాబు స్నేహ సంబంధాలు అలాగే కొనసాగుతున్నాయి. ఎన్టీ రామారావును గద్దె దించేంతవరకు మాయోపాయాలకు, మంత్ర విద్యలకే పరిమితమైన బాబు కోటరీ మీడియా ఆ తర్వాత యెల్లో మీడియాగా అవతరించింది. వైఎస్‌ రాజశేఖర రెడ్డి ముఖ్యమంత్రి అయ్యేసరికి గోబెల్స్‌ క్షుద్ర విద్యను ఆవాహన చేసి జనం మెదళ్లను కలుషితం చేయడాన్ని అలవాటు చేసుకున్నది. వైఎస్‌ జగన్‌ నేతృత్వంలో వైఎస్సార్‌ కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ఏర్పడినప్పటి నుంచీ యెల్లో మీడియా సంస్థలు విషసర్పాల అవతారం దాల్చాయి. ఆయన ముఖ్యమంత్రిగా బాధ్యతలను స్వీకరించిన దగ్గర్నుంచి ఈ మూడేళ్లలో విషం చిమ్మని రోజు లేదు. సకల జన సాధికారత కోసం జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి చేపడుతున్న కార్యక్రమాల ఫలితంగా జనంలో ఆయనకు పెరుగుతున్న ఆదరణను సహించలేకపోతున్నది. ఆయన మీదా, ఆయన కుటుంబ సభ్యుల మీదా నిందా ప్రచారాలకు దిగజారుతున్నది. వారి సొంత ప్రయోజనాల కోసం పెట్టుకున్న రియల్‌ ఎస్టేట్‌ వ్యాపారానికి రైతాంగ పోరాటం అనే ముద్ర వేసి ప్రజలను తప్పుదారి పట్టించేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నది. ఈ కుయుక్తులు ఇప్పుడు ప్రజలకు బాగా అర్థమవుతున్నాయి. చంద్రబాబు, ఆయన పార్టీ, యెల్లో మీడియా ఆగడాల మీద, దుష్ప్రచారాల మీద బలహీన వర్గాల ప్రజలు అతి త్వరలో ప్రజాకోర్టులో ఛార్జిషీట్లు దాఖలు చేయబోతున్నారు. తమ బిడ్డలకు ఇంగ్లిష్‌ మీడియం బోధనను వ్యతిరేకించినందుకూ, ‘అమ్మ ఒడి’పై దుష్ప్రచారం చేసినందుకూ అమ్మల సంఘం ఛార్జిషీటు సిద్ధ మవుతున్నది. బలహీన వర్గాల ఇళ్ల పట్టాలను కోర్టు ద్వారా అడ్డు కునే ప్రయత్నం చేసి నందుకు ఆ మహిళలంతా నేరారోపణ పత్రాన్ని రచిస్తున్నారు. రాజధాని ప్రాంతం నుంచి బలహీన వర్గాలను వెలివేస్తున్నందుకు ఆ వర్గాలు యెల్లో కూటమిపై అట్రాసిటీ అభియోగం చేయ బోతున్నాయి. ప్రజా కోర్టులో ఇక సందడే సందడి. ధనస్వామ్యం దండయాత్రలను పేదవర్గాలు చీల్చి చెండాడే సందడి. ‘ఇప్పుడు రాజధాని రైతుల పేరుతో అమరావతి నుంచి ఉత్తరాంధ్రలోని అరసవిల్లి దాకా ఒక పాదయాత్రను ప్రక టించారు. ‘ఇది పాదయాత్ర కాదు విశాఖకు పాలనా రాజధానిని దూరం చేయడానికి సాగిస్తున్న దండ యాత్ర’గా అక్కడి రాజకీయ నాయకులు, ప్రజలు పరిగ ణిస్తున్నారు. ‘జనాభాలో ఎనభై శాతంగా ఉన్న పేద వర్గాలకు చోటులేని ప్రాంతాన్ని రాజధానిగా మేం ఎలా అంగీకరిస్తామ’ని ఆ వర్గం ప్రజలు ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఈ పాదయాత్ర పేరుతో పేదవర్గాల ప్రయోజనాల మీద ధనస్వామ్యం దండయాత్ర చేస్తున్నదని వారు ఆరోపి స్తున్నారు. జగన్‌ విజన్‌కు బాబు ఆలోచనా విధానం పూర్తిగా వ్యతిరేకమైనది. సీఎంగా చంద్రబాబు ఆవిష్కృ తుడైన క్రమం, ఆయనే వెల్లడించుకున్న ఆయన ఫిలా సఫీ, అమలుచేసిన కార్యక్రమాలు ఈ విషయాన్ని వెల్లడి స్తున్నాయి. ఎన్టీఆర్‌ను పదవీచ్యుతుడిని చేసినప్పుడు ఆయన వెన్నంటి ఉన్న మీడియా, ఇతర వ్యవస్థలతో బాబు స్నేహ సంబంధాలు అలాగే కొనసాగుతున్నాయి. ఎన్టీఆర్‌ను గద్దె దించేంతవరకు మాయోపాయా లకు, మంత్ర విద్యలకే పరిమితమైన బాబు కోటరీ మీడియా ఆ తర్వాత యెల్లోమీడియాగా అవతరించింది. వైఎస్‌ ముఖ్యమంత్రి అయ్యేసరికి గోబెల్స్‌ క్షుద్ర విద్యను ఆవాహన చేసి జనం మెదళ్లను కలుషితం చేయడాన్ని అలవాటు చేసుకున్నది. జగన్‌ నేతృత్వంలో వైఎస్సార్‌సీపీ ఏర్పడినప్పటి నుంచీ యెల్లో మీడియా సంస్థలు విష సర్పాల అవతారం దాల్చాయి. ఆయన సీఎంగా బాధ్యత లను స్వీకరించిన దగ్గర్నుంచి ఈ మూడేళ్లలో విషం చిమ్మని రోజు లేదు. సకల జన సాధికారతకోసం జగన్‌ చేపడుతున్న కార్యక్రమాల ఫలితంగా జనంలో ఆయ నకు పెరుగుతున్న ఆదరణను సహించ లేకపోతున్నది.’ ‘చంద్రబాబు ఉమ్మడి రాష్ట్రానికి తొమ్మిదేళ్ల పాటు ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన కాలం గుర్తున్నవారికి నాటి సామాజిక సంక్షోభం కూడా గుర్తుండే ఉంటుంది. పంట పొలాలు మరు భూములుగా మారడం గుర్తుండే ఉంటుంది. ఫ్యాక్టరీల్లో, నిర్మాణ రంగాల్లో పనిచేయడా నికి చీప్‌ లేబర్‌ దొరకాలంటే వ్యవసాయ రంగం నుంచి లక్షలాది మందిని బయటకు పంపాలి. అందు వల్లనే ‘వ్యవసాయం దండగ’ అనే సిద్ధాంతాన్ని ప్రతిపా దించి కృత్రిమ సంక్షోభాన్ని సృష్టించాడు. ప్రభుత్వ విద్యారంగాన్నీ, వైద్యరంగాన్నీ నిర్లక్ష్యం చేసి ప్రైవేట్‌ వ్యాపారుల్ని ప్రోత్సహించాడు. ఫలితంగా పేదలు, రైతుల పరిస్థితి దుర్భరంగా తయారైంది. తాను అమలుచేస్తున్న విధానాలకు మద్దతుగా తన భావ జాలాన్నీ, ఆలోచనల్నీ వివరిస్తూ ‘మనసులో మాట’ పేరుతో ఒక పుస్తకాన్ని కూడా రాశారు. సంక్షేమాన్ని పూర్తిగా గాలికి వదిలేసి ఆర్థిక  రంగాన్ని మార్కెట్‌ శక్తులకు వదిలేయాలనేది ఆయన సిద్ధాంతం. ఆ తర్వాత అధికారంలోకి వచ్చిన డాక్టర్‌ వైఎస్‌ రాజ శేఖరరెడ్డి వేగంగా పరిస్థితుల్ని చక్కదిద్ది, పెను సామా జిక సంక్షోభం నుంచి రాష్ట్రాన్ని గట్టెక్కించారు. మాన వీయ అభివృద్ధి కోణాన్ని ఆవిష్కరించారు. అత్యున్నత స్థాయిలో సమాజాన్ని ప్రజాస్వామ్యీక రించడం కోసం, ప్రజాశక్తులను సాధికారం చేయడం కోసం వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ప్రభుత్వం ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌లో కొన్ని బృహత్తర కార్యక్రమాలను చేపట్టింది. ప్రజా సంక్షేమం, మానవీయ అభివృద్ధి విషయాల్లో ఆయన ఎన్టీ రామారావు, వైఎస్‌ రాజశేఖర రెడ్డిలను అధిగమించారు. ‘అధికారం అందరికీ – అభివృద్ధి అందరిదీ’ అనే దిశగా తన ప్రభుత్వ ప్రాథమ్యాలను ఆయన నిర్ధారించుకున్నారు.’ వర్ధెల్లి మురళి  vardhelli1959@gmail.com

సాక్షి, ముంబై: మండుటెండలో బొబ్బలెక్కిన పాదాలతో ఆరు రోజులపాటు 180 కిలో మీటర్లు నడిచి తమ సమస్యల పరిష్కారం కోసం ముంబైకి చేరుకున్న వేలాది మంది రైతుల ఆందోళనకు మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం దిగివచ్చింది. రైతుల డిమాండ్లలో దాదాపు అన్నింటినీ నెరవేరుస్తామని రెవెన్యూ మంత్రి చంద్రకాంత్‌ పాటిల్‌ సోమవారం ప్రకటించారు. ఆ తర్వాత సీఎం ఫడ్నవిస్‌ అసెంబ్లీ బయట మాట్లాడుతూ ‘రైతులు, ఆదివాసీల ప్రతినిధులతో సమావేశమయ్యాం. ఆదివాసీలు సాగుచేస్తున్న అటవీ భూములను వారికే బదిలీ చేయాలని నిర్ణయించాం. అయితే 2005కు ముందు నుంచి ఆ భూమిని తామే సాగు చేస్తున్నట్లు గిరిజనులు ఆధారాలు చూపించాలి. వారికి భూములను బదిలీ చేసేందుకు ఓ కమిటీని ఏర్పాటు చేస్తాం. డిమాండ్లలోని దాదాపు అన్నింటినీ నిర్ణీత సమయంలోపు మేం నెరవేరుస్తాం’ అని చెప్పారు. సీపీఎం అనుబంధ అఖిల భారత కిసాన్‌ సభ రైతుల పోరాటానికి నేతృత్వం వహించింది. తమ సమస్యలు తీర్చేందుకు ప్రభుత్వం ఒప్పుకోవడంతో అలసి సొలసిన రైతన్నలు ఆందోళన విరమించి ఇక తమ స్వగ్రామాలకు చేరుకోవడానికి సిద్ధమవుతున్నారు. రైతులను ముంబై నుంచి ఇళ్లకు తిరిగి పంపేందుకు ప్రభుత్వం ప్రత్యేక రవాణా సౌకర్యాలను కల్పించనుంది. ముంబై నుంచి నాసిక్‌ మీదుగా భుసావల్‌ వరకు రైతుల కోసం 2 రైళ్లను నడపటంతోపాటు ఆ మార్గంలో వెళ్లే రైళ్లకు అదనపు జనరల్‌ బోగీలను కూడా తగిలిస్తున్నట్లు రైల్వే అధికారి ఒకరు చెప్పారు. అదనంగా రైతు రుణాలను మాఫీ చేయాలన్న డిమాండ్‌ను మాత్రం తాము నెరవేర్చలేమని సీఎం చెప్పారు. కొన్ని కుటుంబాల్లో భార్యాభర్తలిద్దరూ రుణాలు తీసుకున్నప్పుడు వారిలో ఎవరి పేరున అప్పు తక్కువగా ఉంటే ఆ రుణం మాత్రమే మాఫీ అయిందనీ, దీన్ని సరిదిద్దడానికి ఇంకా ఎంత ఎక్కువ వ్యయం అవుతుందో అంచనా వేయడానికి ప్రభుత్వం మరో కమిటీని ఏర్పాటు చేస్తుందని చెప్పారు.                      సోమవారం ముంబైలోని ఆజాద్‌ మైదానంలో సమావేశమైన రైతులు ఒకటే గమ్యం.. ఒకటే గమనం నడిచి నడిచి పాదాలకు పుండ్లు పడి రక్తాలు కారాయి. తినడానికి సరైన తిండి లేదు. నిద్రపోవడానికి అనువైన జాగా దొరికేది కాదు. మార్చిలోనే మాడుపగిలే ఎండలతో నిస్సత్తువ ఆవహించేది. అయినా మహారాష్ట్ర రైతన్నల అడుగు తడబడలేదు. నడక ఆగలేదు. వారి సంకల్ప బలం చెక్కు చెదరలేదు. అందరి కడుపులు నింపే అన్నదాతలు తమ ఆకలి తీరే మార్గం కోసం, బతుకుదెరువు కోసం చేసిన పాదయాత్ర యావత్‌ దేశం దృష్టిని ఆకర్షించింది. సామాజిక మాధ్యమాల్లో చర్చనీయాంశమైంది. నాసిక్‌ నుంచి ముంబై వరకు మొత్తం 180 కిలో మీటర్లు సాగిన ఈ రైతు పాదయాత్రలో అడుగడుగునా ఎన్నో ఇబ్బందులు, మరెన్నో కష్టనష్టాలు.. మహిళా రైతులు కూడా అన్నింటినీ పంటి బిగువున భరించారు. అలుపూసొలుపూ లేకుండా దాదాపు 35 డిగ్రీల మండుటెండలో రోజుకి 30 కిలో మీటర్లు నడిచారు. మహారాష్ట్ర సర్కార్‌ దృష్టికి తమ సమస్యలు తీసుకువెళ్లాలన్న ఏకైక లక్ష్యంతో తమకెదురైన ఇబ్బందులేమీ పట్టించుకోలేదు. ఒక్కో ఊరు దాటుతుంటే ప్రవాహంలా మరికొందరు రైతులు వారి అడుగుకి అడుగు కలిపారు.   మరాఠ్వాడా, రాయగఢ్, విదర్భ ఇలా ఒక్కో ప్రాంతం నుంచి రైతులు కదం తొక్కారు. తొలి రోజు 30 వేల మందితో మొదలైన మార్చ్‌లో రోజు గడిచేకొద్దీ రైతుల సంఖ్య పెరిగి ముంబైకొచ్చేసరికి  50 వేలు దాటేసింది. కనీస సదుపాయాలు లేకున్నా.. డెబ్బయి ఏళ్ల వయసు దాటిన వారు, మహిళా రైతులు కూడా ఈ పాదయాత్రలో ఎక్కువగా కనిపించారు. ఆరురోజుల పాటు సాగిన నడకలో కాలకృత్యాలు తీర్చుకోవడం దగ్గర్నుంచి ఎన్నో అవసరాలు ఉంటాయి. కనీస సదుపాయాలు లేకపోయినా వారు పట్టించుకోలేదు. కొందరు రైతులు బియ్యం, గోధుమలు, పప్పుదినుసుల మూటలను మోస్తూనే నడక సాగించారు. రోడ్డుపక్కనే వండుకొని తినడం, మళ్లీ నడవడం.. రాత్రయ్యేసరికి హైవేపక్కనో, ఏ మైదానాల్లోనో కాసేపు కునుకు తీయడం.. మళ్లీ లేచి నడక నడక.. అలా అదే పనిగా దుమ్ము, ధూళిలో 140 గంటల సేపు నడిచారు. మండిపోతున్న ఎండలో నడవడం వల్ల డయేరియా, లో బీపీ వంటి అనారోగ్య సమస్యలూ తలెత్తాయి. ‘మేము ఎదుర్కొంటున్న కష్టాలతో పోల్చి చూస్తే ఇదేమంత కష్టం కాదు. మా జీవితాలే ప్రమాదంలో ఉన్నాయి.పంట కోసం పెట్టిన పెట్టుబడి కూడా తిరిగి రాకపోతే ఎలా బతకాలి? అందుకే ఎంతటి బాధనైనా తట్టుకున్నాం’ అని 74 ఏళ్ల వయసున్న శంకర్‌ గావిట్‌ అనే రైతు చెప్పారు. రైతుల దుస్థితిని చూసి చాలా ఊళ్లల్లో స్థానికులే వారిని ఆదుకున్నారు. అంతటి కష్టంలోనూ రైతులు ముంబై విద్యార్థుల కష్టాన్ని గుర్తించారు. ఆదివారం సాయంత్రానికల్లా ముంబై శివార్లకు చేరుకున్న వారు.. తమ పాదయాత్రతో సోమవారం టెన్త్, ఇంటర్‌ పరీక్షలకు హాజరయ్యే విద్యార్థులకు ఎలాంటి ఇబ్బందీ కలగకూడదనే సదుద్దేశంతో ఆదివారం రాత్రి కూడా నడక సాగించి సూర్యుడు ఉదయించేలోపే ఆజాద్‌ మైదానానికి చేరుకున్నారు. డబ్బావాలాల ఆహారం.. స్థానికుల ఔదార్యం ఎన్నో బాధలను భరించి అన్ని కిలోమీటర్లు నడిచొచ్చిన రైతులకు ముంబై వాసులు ఘనంగా స్వాగతం పలికారు. దేశమంతటికీ అన్నం పెట్టే రైతన్నల ఆకలిదప్పులు తీర్చారు. స్వచ్ఛందంగా చాలా మంది రోడ్లపైకి వచ్చి రైతుల అవసరాలను అడిగి మరీ నెరవేర్చారు. నగరంలో పాదయాత్ర సాగుతుండగా అర్ధరాత్రే అనేక మంది ప్రజలు, కొన్ని స్వచ్ఛంద సంస్థలు, డబ్బావాలాలు ట్రక్కులతో మంచినీళ్లు, తిండిపదార్థాలు తీసుకువచ్చి రైతులకు అందించారు. చెప్పులు లేని వారికి కొత్తవి ఇచ్చారు. పాదాల గాయాలకు వైద్య విద్యార్థులు చికిత్స చేశారు. రైతులకు అనూహ్యంగా అన్ని వైపుల నుంచి మద్దతు లభించడంతో మహారాష్ట్ర సర్కార్‌ దిగి రావల్సి వచ్చింది.                                                సోమవారం తెల్లవారుజామున ఆజాద్‌ మైదానానికి చేరుకుంటున్న రైతులు – సాక్షి నాలెడ్జ్‌ సెంటర్‌


 * సీపీఎం రాష్ట్ర కార్యదర్శి తమ్మినేని వీరభద్రం
 * ప్రభుత్వ విధానాలతో అభివృద్ధి సాధ్యంకాదు
 సాక్షి, హైదరాబాద్: ఆర్థిక, సామాజిక రంగాల్లో రాష్ట్ర సమగ్రాభివృద్ధికోసం తమ పార్టీ ఆధ్వర్యంలో అక్టోబర్ నుంచి 4 వేల కిలోమీటర్ల మహాపాదయాత్రకు సిద్ధమవుతున్నట్లు సీపీఎం రాష్ట్ర కార్యదర్శి తమ్మినేని వీరభద్రం ప్రకటించారు. ప్రస్తుత ప్రభుత్వం అనుసరిస్తున్న విధానాలతో సమగ్రాభివృద్ధి సాధ్యం కానందున, ప్రత్యామ్నాయ అభివృద్ధి నమూనాను ప్రజల్లోకి విస్తృతంగా తీసుకెళ్లేందుకు, ప్రభుత్వంపై ఒత్తిడిని పెంచేందుకు పాదయాత్రను చేపట్టాలని రాష్ట్ర నిర్మాణ ప్లీనం నిర్ణయించిందన్నారు.
 
 అన్నిజిల్లాలు, మండలాల్లోని ప్రజలను కలుస్తూ సాగే సుదీర్ఘపాదయాత్రకు సన్నాహాలు చేయాలని రాష్ట్ర కమిటీని ప్లీనం ఆదేశించిందన్నారు. వచ్చే 10, 15 రోజుల్లో రాష్ట్ర కమిటీ సమావేశమై నిర్దిష్టంగా పాదయాత్ర మార్గం, ఇతర అంశాలను ఖరారు చేస్తుందని చెప్పారు. మూడురోజుల పార్టీ ప్లీనం ముగింపు సందర్భంగా పార్టీ నాయకులు బి.వెంకట్, జాన్‌వెస్లీ, రమలతో కలసి గురువారం ఆయన విలేకరులతో మాట్లాడుతూ రాష్ట్ర సమగ్రాభివృద్ధి కోసం ప్రత్యామ్నాయ అభివృద్ధి నమూనాకు పార్టీ తుదిరూపునిస్తోందన్నారు. 20న కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుపై ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తున్న అఖిలపక్షానికి సీపీఎం తరఫున తాను, మాజీ ఎమ్మెల్యే జూలకంటి రంగారెడ్డి హాజరవుతామని చెప్పారు. ప్రభుత్వ ప్రతిపాదనలను వెంటనే అన్ని పార్టీలకు పంపించాలని ఆయన డిమాండ్ చేశారు.
 
 దేశవ్యాప్తంగా గోసంరక్షణ ముసుగులో దళితులు, మైనారిటీలపై ఆరెస్సెస్, బీజేపీ చేస్తున్న దాడులను ఖండిస్తూ ఈ నెల 22న రాష్ట్రంలోని అన్ని మండల కేంద్రాలు, కలెక్టరేట్ల వద్ద ధర్నాలు, ఇతర రూపాల్లో నిరసనలు చేపట్టాలని సీపీఎం ప్లీనం పిలుపునిచ్చింది. దళితులపై పాలకవర్గాలు కపట ప్రేమను చూపుతున్నాయని తమ్మినేని విమర్శించారు. రాష్ర్టంలో 92 శాతమున్న ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనారిటీలకు సీఎం కేసీఆర్ ఇచ్చిన హామీల్లో ఒక్కటి కూడా నెరవేరలేదని ధ్వజమెత్తారు. ఎస్సీ, ఎస్టీ సబ్‌ప్లాన్ చట్టంలో లోపాలు సవరించి, సమగ్రమైన రూల్స్ రూపొందించాలని, బీసీ, మైనారిటీలకు సబ్‌ప్లాన్ చట్టాలు తేవాలని డిమాండ్ చేస్తూ ప్లీనం తీర్మానాలను ఆమోదించిందని చెప్పారు.


  సాక్షి, తిరుపతి:  సమైక్యాంధ్ర కోసం ఊరూరా ఉద్యమాలు కొనసాగుతున్నాయి. ఉద్యోగులు, ఉపాధ్యాయులు, విద్యార్థులు విభజనకు నిరసనగా ఆందోళనలు తీవ్రతరం చేశారు. చిత్తూరు ఎమ్మెల్యే సీకేబాబు మహాపాదయాత్ర శుక్రవారం రాత్రి తిరుమలకు చేరుకుంది. తిరుపతి కార్పొరేషన్ కార్యాలయం వద్ద మున్సిపల్ ఉద్యోగ సంఘాల జేఏసీ రాష్ట్ర ప్రధాన కార్యదర్శి కేఎల్.వర్మ ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటుచేసిన బహిరంగ సభలో సీకే బాబు పాల్గొని ప్రసంగించారు. చిత్తూరులో జిల్లా ఉన్నతాధికారులు వెయ్యి మోటార్ బైక్‌లపై భారీ ర్యాలీ నిర్వహించారు.
 
 ట్రాన్స్‌కో ఉద్యోగులు రాస్తారోకో చేసి, మానవహారం నిర్వహించారు. వైఎస్సార్ సీపీ ఉపాధ్యాయ సంఘం నాయకులు, ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు పాఠశాలల విద్యార్థులు, ఉపాధ్యాయులు ఏఎస్ మనోహర్ దీక్షకు సంఘీభావం తెలిపారు. సీమాంధ్ర న్యాయశాఖ ఉద్యోగుల రాష్ట్ర ప్రధాన కార్యదర్శి గోపీనాథ్‌రెడ్డి ఆధ్వర్యంలో మహిళా ఉద్యోగులు రిలేదీక్షలు చేస్తే గుమాస్తాలు వంటావార్పు నిర్వహించారు. న్యాయవాదులు, కోర్టు సిబ్బంది కొవ్వొత్తులతో ర్యాలీ నిర్వహించారు.
  
 చెవిలో పూలు పెట్టకండి
  చిత్తూరులో ఆర్టీసీ ఉద్యోగ, కార్మికులు చెవిలో పూలతో నిరసన తెలిపారు. పుంగనూరులో ఉపాధ్యాయులు, అన్ని శాఖల ఉద్యోగులు చెవి లో పూలు పెట్టుకుని జాతీయ రహదారిపై వెనక్కు నడిచారు. అనంతరం రోడ్డుపై పడుకుని నిరసన తెలియజేశారు. కోర్టు సిబ్బంది, న్యాయవాదులు కలసి రోడ్డుపై వంటావార్పు చేశారు. చంద్రగిరిలో 36 గంటలపాటు బంద్ కొనసాగింది. జాతీయ రహదారిలో 7 గంటల పాటు రాకపోకలను అడ్డుకున్నారు. పూతలపట్టులో ప్రభుత్వ పాఠశాలల ఉపాధ్యాయులు ర్యాలీ నిర్వహించారు. పీలేరులో 17వ రోజు రిలే నిరాహార దీక్షలు కొనసాగాయి. ఎమ్మెల్సీ యండపల్లి శ్రీనివాసులరెడ్డి ఆధ్వర్యంలో ఉపాధ్యాయులు భారీ ర్యాలీ నిర్వహించారు.
  
 ఆటోలతో భారీ ర్యాలీ
  పుత్తూరులో మోటార్ వెహికల్ ఇన్‌స్పెక్టర్ శ్రీనివాసులు ఆధ్వర్యంలో 600 ఆటోలతో భారీ ర్యాలీ నిర్వహించారు. ఉపాధ్యాయ, ఏపీ ఎన్‌జీవో, ఆర్టీసీ జేఏసీ ఆధ్వర్యంలో అంబేద్కర్ కూడలిలో రిలే దీక్షలు చేశారు. వైఎస్సార్ సీపీ నేత, హిమజ విద్యాసంస్థల చైర్మన్ సురేందర్‌రాజు ఆధ్వర్యంలో పిరమిడ్ విన్యాసాలతో వినూత్న నిరసన తెలిపారు. నగరిలో ఇందిర ఆమరణ నిరాహారదీక్ష కొనసాగుతోంది. శ్రీకాళహస్తిలో ప్రైవేటు విద్యాసంస్థల విద్యార్థులు భారీ ర్యాలీ, వంటావార్పు చేపట్టి మానవహారం నిర్వహించారు.
 
 మదనపల్లెలో జేఏసీ, మిట్స్ కళాశాల ఆధ్వర్యంలో హంద్రీ-నీవా కాలువలో పడుకుని నిరసన తెలిపారు. పలమనేరులో వైఎస్సార్ సీపీ, టీడీపీ, కాంగ్రెస్ నేతల దీక్షలు కొనసాగుతున్నాయి. తంబళ్లపల్లె నియోజకవర్గ పరిధిలోని అన్ని మండలాల్లో ర్యాలీలు, రాస్తారోకోలు, మానవహారాలు నిర్వహిం చారు. జీడీనెల్లూరు పరిధిలోని అన్ని మండలాల్లో జేఏసీ ఆధ్వర్యంలో విద్యార్థులు, ఉపాధ్యాయులు భారీ ర్యాలీ నిర్వహించారు. వైద్య సిబ్బంది రోడ్డుపైనే వైద్యసేవలందించారు. విద్యార్థులు రోడ్డుపైనే పాఠాలు చదువుతూ నిరసన తెలిపారు.
  
 వైఎస్.విజయమ్మ దీక్షకు మద్దతుగా..
  తిరుపతిలో ఎమ్మెల్యే భూమన కరుణాకరరెడ్డి ఆధ్వర్యంలో రిలేదీక్షలు కొనసాగాయి. చిత్తూరులో ఏఎస్.మనోహర్ ఆధ్వర్యంలో జరుగుతున్న రిలే దీక్షలకు వైఎస్సార్ సీపీ టీచర్స్ ఫెడరేషన్ మద్దతు పలికింది. వివిధ కళాశాలల విద్యార్థులు సంఘీభావం తెలిపారు. పీలేరు మండలం గూడరేవుపల్లెలో విజయమ్మ దీక్షకు సంఘీభావంగా రోడ్డుపై వంటావార్పు నిర్వహించి సోనియా, కేసీఆర్ దిష్టిబొమ్మలతో శవయాత్ర నిర్వహించి దహనం చేశారు. పుంగనూరులో విజయమ్మ దీక్షకు మద్దతుగా ఐదో రోజు రిలేదీక్షలు కొనసాగించారు. పీటీఎంలో రిలీ దీక్షలు ప్రారంభం కాగా, శాంతిపురం మండలంలో కొనసాగుతున్నాయి.
  


 సాక్షి, తిరుపతి:  జిల్లాలో బుధవారం 22వ రోజూ సమైక్య ఉద్యమాలు కొనసాగాయి. చిత్తూరు ఎమ్మెల్యే సీకే.బాబు తిరుమలకు మహాపాదయాత్రను ప్రారంభించారు. వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ నియోజకవర్గ సమన్వయకర్త ఏఎస్.మనోహర్ చిత్తూరులో రిలే నిరాహార దీక్షలు ప్రారంభించారు. దీక్షకు టీడీపీ నేత కఠారిమోహన్, న్యాయవాదులు, విద్యార్థులు, ఉపాధ్యాయ జేఏసీ, ప్రజలు మద్దతు పలికారు. వరదయ్యపాళెంలో వైఎస్సార్ సీపీ నాయకుడు చిన్న, అడ్వొకేట్ దశరథయ్య చేపడుతున్న ఆమరణ నిరాహార దీక్షను బుధవారం రాత్రి పోలీసులు భగ్నం చేశారు.
 
 నగరిలో సత్యస్వరూప ఇందిర ఆమరణ దీక్షకు కూర్చొన్నారు. శ్రీకాళహస్తిలో ఉద్యోగ జేఏసీ ఆధ్వర్యంలో సుమారు 10 వేల మంది విద్యార్థులతో భారీ ర్యాలీ నిర్వహించారు. విభజనపరులకు సమైక్య రక్తాన్ని ఎక్కించమంటూ చంద్రగిరిలో సుమారు 50 మంది రక్తదానం చేశారు. విశ్వబ్రాహ్మణుల ఆధ్వర్యంలో కొయ్య, కొలిమి, బంగారు పనులను చేస్తూ నిరసన తెలిపారు. తిరుపతి ఆయుర్వేద కళాశాలలో తెలంగాణ  ఉద్యోగులకు రాఖీలు కట్టి సమైక్యాంధ్ర నినాదాలు చేశారు.
 
 నగరంలో ప్రింటింగ్ ప్రెస్ యజమానులు, వర్కర్స్ భారీ ర్యాలీ నిర్వహించారు. మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ ఉద్యోగుల రిలే దీక్షలు కొనసాగుతున్నాయి. టీటీడీ పరిపాలన భవనం ఎదుట ఉద్యోగులు, నాలుగుకాళ్ల మండపం వద్ద కేబుల్ ఆపరేటర్లు, టౌన్‌క్లబ్ వద్ద ఎన్‌జీవోలు, ఎస్వీయూలో విద్యార్థులు, ఆర్టీసీ బస్టాం డ్‌లో ఉద్యోగ, కార్మికులు, కార్పొరేషన్ కార్యాలయం ఎదుట సాప్స్ నేతలు, విద్యుత్ ఉద్యోగులు, ఆర్డీవో కార్యాలయం ఎదుట రెవెన్యూ ఉద్యోగుల రిలే దీక్షలు కొనసాగాయి.
 
  జాతీయ జెండాతో నిరసన ర్యాలీ
  పుత్తూరులో సమైక్యవాదులు అతి పొడవైన జాతీయ జెండాతో ర్యాలీ నిర్వహించారు. నగరిలో చేనేత కార్మికులు రోడ్డుపై బైఠాయించి ధర్నా చేశారు. సత్యవేడులో ఎన్జీవోలు, ఆర్టీసీ ఉద్యోగ కార్మికులు భారీ ర్యాలీ నిర్వహించి వంటా వార్పు చేశారు. నాగలాపురం, నారాయణవనంలో ర్యాలీ నిర్వహించారు. కుప్పంలో సమైక్యాంధ్రకు మద్దతుగా న్యాయవాదులు నిరసన ప్రదర్శన చేశారు. అన్ని మండల కేంద్రాల్లో ఉద్యోగ, ఉపాధ్యాయ జేఏసీ ఆధ్వర్యంలో సమైక్య ఉద్యమాలు ఊపందుకున్నాయి. పలమనేరులో బుద్ధిమాంద్యం పిల్లలు ర్యాలీ నిర్వహించారు. పలు గ్రామాల్లో ఆటో యూనియన్లు ర్యాలీ నిర్వహించి కేసీఆర్ దిష్టిబొమ్మను దహనం చేశారు. అంగన్‌వాడీ కార్యకర్తలు ఆర్టీసీ ఉద్యోగ, కార్మికులతో కలిసి రిలే దీక్షల్లో పాల్గొన్నారు. గంగవరం మండలంలో ఉపాధ్యాయుల రిలే దీక్షలు కొనసాగుతున్నాయి. వీకోట మండలంలో సుమో, జీపు డ్రైవర్లు విద్యార్థులతో కలసి ర్యాలీ చేశారు.
  
 అరగుండుతో నిరసన
  పీలేరులో విశ్వనాథరెడ్డి, మదనపల్లె మల్లికార్జున కూడలిలో భాస్కర్ అరగుండుతో నిరసన తెలిపారు. పీలేరులో సమైక్య జేఏసీ ఆధ్వర్యంలో నాయి బ్రాహ్మణులు భారీ ర్యాలీ నిర్వహించి కేసీఆర్, సోనియా దిష్టిబొమ్మలకు దహన  సంస్కారాలు చేశారు. వివిధ ప్రైవేటు పాఠశాలల ఉపాధ్యాయుల రిలే దీక్షలు 15వ రోజుకు చేరాయి. మదనపల్లెలో రవాణా శాఖ జేఏసీ, ఆర్టీసీ ఉద్యోగ, కార్మికుల ఆధ్వర్యంలో సుమారు 100 ప్రైవేటు, ఆర్టీసీ బస్సులతో భారీ ర్యాలీ నిర్వహిం చారు. ఎమ్మెల్సీ దేశాయి తిప్పారెడ్డి తదితర నాయకులు పాల్గొన్నారు. మిట్స్ కళాశాల ఆధ్వర్యం లో వాహనాల ర్యాలీ నిర్వహించారు. చిత్తూరు బస్టాండ్‌లో వైఎస్సార్ సీపీ సమన్వయకర్త షమీమ్ అస్లాం ఆధ్వర్యంలో గాడిదలకు కేసీఆర్ బొమ్మను తగిలించి నిరసన తెలిపారు. రెవెన్యూ ఉద్యోగుల రిలే దీక్షలు కొనసాగుతున్నాయి. నీరుగొట్టివారిపల్లెలో వివేకానంద మున్సిపల్ పూర్వ విద్యార్థుల ఆధ్వర్యంలో జాతీయ రహదారిలో ముగ్గులు వేసి నిరసన తెలిపారు. పెనుమూరులో డిగ్రీ కళాశాల విద్యార్థులు ర్యాలీ నిర్వహించారు. పుంగనూరులో ఉద్యోగ, ఉపాధ్యాయ, ఆర్టీసీ కార్మికులు, ఉద్యోగులు ర్యాలీ నిర్వహించారు.
 
  విజయమ్మ దీక్షకు సంఘీభావం
  చిత్తూరులో వైఎస్సార్ సీపీ నేత ఏఎస్.మనోహర్ ఆధ్వర్యంలో రిలే దీక్షలు ప్రారంభించారు. పార్టీ జిల్లా కన్వీనర్ నారాయణస్వామి, పూతలపట్టు సమన్వయకర్తలు, టీడీపీ నేత కఠారిమోహన్ మద్దతు పలికారు. ఎంఎస్‌ఆర్ కూడలి వద్ద విద్యార్థినీ విద్యార్థులు మానవహారం నిర్వహించి సంఘీభావం తెలిపారు. కుప్పం, రామకుప్పం మండలాల్లో వైఎస్సార్ సీపీ నేతల ఆమరణ నిరాహార దీక్షలు మూడో రోజుకు చేరుకున్నాయి. శాంతిపురంలో రిలేదీక్షలు ప్రారంభించారు. శ్రీకాళహస్తిలో వైఎస్సార్ సీపీ నేత గుమ్మడి బాలకృష్ణ ఆధ్వర్యంలో రిలే దీక్షలు కొనసాగాయి. పీలేరు మండలం తలుపులలో మల్లికార్జునరెడ్డి, సర్పంచ్ కే.రజియా ఆధ్వర్యంలో భారీ ర్యాలీ నిర్వహించి సోనియా, కేసీఆర్ దిష్టిబొమ్మలను దహనం చేశారు. గంగాధర నెల్లూరు నియోజకవర్గంలోని అన్ని మండల కేంద్రాల్లో రిలే దీక్షలు కొనసాగుతున్నాయి. పుంగనూరులో వైఎస్సార్ సీపీ నేతల రిలే దీక్షలు మూడో రోజుకు చేరుకున్నాయి. పీటీఎం మండల కేంద్రంలో వైఎస్సార్ సీపీ నేతలు రిలే దీక్షలు ప్రారంభించారు.