న్యూఢిల్లీ: మరణశిక్ష పడిన ఖైదీ జైల్లో రాసుకున్న కవిత్వం అతని తలరాతను మార్చేసింది. మరణం అంచుల్లో ఉన్న అతను రాసిన కవితలను చదివిన సుప్రీం కోర్టు ధర్మాసనం మనసు కరిగి ఆ ఖైదీకి కింది కోర్టు విధించిన మరణశిక్షను ఇటీవల యావజ్జీవ ఖైదుగా మార్చింది. మహారాష్ట్రకు చెందిన ధ్యానేశ్వర్‌ సురేష్‌ బార్కర్‌ అనే వ్యక్తి 18 ఏళ్ల క్రితం ఓ చిన్నారిని కిడ్నాప్‌ చేసి అతని తల్లిదండ్రుల్ని భారీగా డబ్బులు డిమాండ్‌ చేశాడు. అయితే వారు అడిగినంత సొమ్ము ఇవ్వకపోవడంతో ఆ అబ్బాయిని చంపేశాడు. ఈ కేసును విచారించిన కింది కోర్టు బార్కర్‌కు మరణశిక్ష విధించింది. బొంబాయి హైకోర్టు కూడా అతనికి మరణశిక్షను సమర్థించింది. 22 ఏళ్ల వయసులో ఉండగా నేరం చేసిన బార్కర్‌ గత 18 సంవత్సరాలుగా జైలు శిక్ష అనుభవిస్తున్నాడు. బొంబాయి హైకోర్టు తీర్పును సవాలు చేస్తూ బార్కర్‌ సుప్రీం కోర్టును ఆశ్రయించాడు. విచారణ సందర్భంగా బార్కర్‌ తరఫు లాయరు ఆయన రాసిన కవితలను సుప్రీం కోర్టుకు సమర్పించారు. జస్టిస్‌ ఏకే సిక్రి, జస్టిస్‌ అబ్దుల్‌ నజీర్, జస్టిస్‌ ఎంఆర్‌ షాలతో కూడిన ధర్మాసనం ఆ కవితలను చదివింది. ‘నేరస్తుడు పశ్చాత్తాప పడుతున్నాడని, మంచి మనిషిగా మారాడని అతని కవితలను బట్టి అర్థమవుతోంది. నేరస్తుడు చేసింది ఎంత పెద్ద ఘోరమో మాకు తెలుసు. అయినా అతనికి మరణ శిక్ష విధించే విషయంలో మమ్మల్ని మేం సంతృప్తి పరచుకోలేకపోతున్నాం’ అని ధర్మాసనం పేర్కొంది. నిందితుడు సమాజంలో భాగం కావాలనుకుంటున్నాడని, నాగరికుడిగా మారాలనుకుంటున్నాడని సుప్రీంకోర్టు అభిప్రాయపడింది. అన్ని అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకున్నాక అతనికి మరణశిక్ష విధించడం సరికాదని ధర్మాసనం తన తీర్పులో పేర్కొంది.  


 ఇష్టమైన దేవుడి ఫొటోలాగా, గోడకు వాలి మరీ పలకరించే బిళోరి అద్దంలాగా, నిద్ర లేచీ లేవగానే పుస్తకాలు ఎదురుగ్గా కనిపిస్తే, రోజు సవ్యంగా మొదలైనట్టనిపిస్తుంది. గోడకు పెట్టిన కొయ్య అమరికలో నా కాసిని పుస్తకాలనూ తొలి వెలుగులో చూసుకుని, అక్షర స్పర్శను అనుభవించి, రోజులోకి అడుగుపెడతాను.
  
 కళ్లు నులుముకు చూడగానే నా కంటికి తగిలేది ‘ఆంధ్ర వాచస్పత్యము’. ప్రతిపదార్థ పర్యాయపద నిఘంటువు నిర్మాత కోట్ర శ్యామల కామశాస్త్రి.  నాన్న నాకిచ్చిన కాసిని పుస్తకాలలో వాచస్పత్యము నాలుగు సంపుటాలు, వావిళ్లవారి పోతన భాగవతం, ముద్దుకృష్ణ వైతాళికులు తొలి ముద్రణ, విశ్వనాథ ఏకవీర ఉన్నాయి. ‘ద మిస్టరీస్ ఆఫ్ మొఘల్ కోర్ట్’ పేరుతో వచ్చిన పుస్తకానికి మొసలికంటి సంజీవరావు చక్కని తెలుగు అనువాదం ‘మొగలాయి దర్బారు’. ఇదీ నాలుగు భాగాలు. దీని సరసన మరో గొప్ప అనువాదం ‘చెంఘిజ్ ఖాన్’. అడివి బాపిరాజు నవల ‘నారాయణరావు’. అరవై ఏళ్ల కిందట, మా అమ్మ రోజూ మధ్యాహ్నం వేళ పడమటి మెట్లలో కూచుని చదువుతూ ఉండేది. నలుగురైదుగురు అమ్మలక్కలు చెవులప్పగించి వింటూ లీనమైపోయేవారు. అమ్మ గుర్తుగా పెట్టుకునే నెమలికన్నుని అప్పుడప్పుడు నే సొంతం చేసుకునేవాణ్ని. గుర్తుపెట్టుకున్న అమ్మ నాల్రోజులు చదివినవే చదివి రంజింపజేసేది. ఇవన్నీ ఆ పుస్తకానికి పట్టుకుని ఉన్న నా జ్ఞాపకాలు. నేను యిష్టపడి సేకరించుకున్నవి, మహారచయితలు తమ చేవ్రాలుతో యిచ్చిన పుస్తకాలంటే మరీ ప్రాణం. దేవులపల్లి, హనుమచ్ఛాస్త్రి, భుజంగరాయశర్మ, గోపీచంద్ ‘తత్త్వవేత్తలు’, సంజీవదేవ్ ‘రసరేఖలు’ - వాటి వెన్ను తడితే వారంతా నా వెన్ను నిమిరి దీవిస్తున్నట్టనిపిస్తుంది.
 
 జనరల్ సర్ ఆర్థర్ కాటన్ జీవితాన్ని, కృషిని రంగరించి ఆయన కుమార్తె లేడీ హోప్ రాసిన బృహత్ గ్రంథం ఫెదర్ వెయిట్ కాగితం మీద లండన్‌లో అచ్చయింది. పుస్తకాన్ని తెరిస్తే గోదావరి గలగలలు వినిపిస్తాయి. రేగడి నేలల్ని చిగురింపజేసిన మహనీయుడు. పక్కన నేదునూరి గంగాధరం పదానికో నెత్తురుబొట్టుగా సేకరించి, సంకలించిన ‘మిన్నేరు’, ‘మున్నీరు’. అవి తొలినాళ్ల జానపద గేయ రత్నావళులు. నిండు వేసవిలో మావూరి తాటి తోపులో బొటనవేలుతో ముంజలు తోడుకు తింటున్న స్పృహ కలిగిస్తాయి. అభినవ పోతన వానమామలై వరదాచార్యులు రచించిన మహాకావ్యం పోతన చరిత్రము కలిగివుండటం నా భాగ్యంగా భావిస్తాను. భారతి వజ్రోత్సవ సంచిక, విజయ విలాసం హృదయోల్లాస వ్యాఖ్య, శ్రీపాద అనుభవాలూ, రెడ్డి సంచిక - అరలో చూసుకోవడం నిత్యానందం. శ్రీకాళహస్తీశ్వర శతకం పారాయణ గ్రంథం. మునివేళ్లు తగలగానే డబుల్ రీడ్ హార్మణీ ‘‘పరబ్రహ్మ! పరమేశ్వర’’ వినిపిస్తుంది. ఎందుకంటే అవి గయోపాఖ్యానం, వుద్యోగ విజయాలు పద్యనాటకాలు.
 
 నా మిత్రుడు ఎప్పుడూ అంటుంటాడు - ‘‘మహాప్రస్థానం, అమృతం కురిసిన రాత్రి, జాషువా ‘గబ్బిలం’, విశ్వనాథ ‘తెలుగు రుతువులు’ నా దగ్గర లేవు. అవి అపౌరుషేయాలు, నా నోటికొచ్చు. అలాగే వచనంలో మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రి, ముళ్లపూడి’’ అని. రుద్రకవి అష్టకాలు, అందుకు బాపు వర్ణచిత్రాలు, ఆరుద్ర ముందుమాటలు ముప్పేట అల్లుకున్న మొగలిరేకుల పూలజడలా తోస్తుంది ‘జనార్దనాష్టకమ్’. మరుక్షణం పూలజడతో సరాగాలాడుకున్న వేకువజాములు స్ఫురిస్తాయి. నా సాటివారు, పలుకున్న సమకాలికులు రాసినవి కాసిని నాకు శుభోదయం పలుకుతాయి. ఆ వరుసలోనే కవితాప్రసాద్ ‘ఒంటరి పూలబుట్ట’ నిలిచివుంది. గుండె తాళాన్ని నొక్కి/ ప్రాణం తాళం చెవులు/ తీసికెళ్లిపోయావు అన్న పంక్తులు కన్నీటి తెరలు కమ్మించాయి. నేను తేరుకుని సూటిగా ప్రశ్నించాను - మీలాంటి సరసులు, సంస్కారులు చేసే పనేనా యిది? దత్తపదిలో యింకా రెండు పాదాలు చెప్పనే లేదు. పూర్తిగా సమస్య పూరించనే లేదు. ఘంటానాదం లెక్క ఎక్కడ? నిషిద్ధాక్షరి వదిలేశారు. పృచ్ఛకులకేం చెబుతారు. నాకెరుకే, పుణ్యలోకంలో ఠీవిగా మీ ఆశువులతో తేనెవానలు కురిపిస్తూ వుండివుంటారు. అస్తు!మహారచయితలు తమ చేవ్రాలుతో యిచ్చిన పుస్తకాలంటే మరీ ప్రాణం. వాటి వెన్ను తడితే వారంతా నా వెన్ను నిమిరి దీవిస్తున్నట్టనిపిస్తుంది.