ప్రకృతి వైపరీత్యాలు సంభవించినప్పుడు ప్రభుత్వాలు చేసే రుణాల రీషెడ్యూల్ ప్రకటన అన్నదాతలకు ఊరటనిస్తుంది. కానీ హుద్‌హుద్ తుఫాన్ నేపథ్యంలో ప్రకటించిన రీషెడ్యూల్ వల్ల లబ్ది పొందే అవకాశం లేకపోవడంతో జిల్లాలోని మెజార్టీ రైతన్నలు తీవ్ర నిరాశ చెందుతున్నారు.
  
 సాక్షి, విశాఖపట్నం: జిల్లాలో నాలుగులక్షలఎనిమిదివేలమంది రైతులున్నారు. ఖరీఫ్ సీజన్‌లో 3.79 లక్షల హెక్టార్లలో వరితో పాటు వివిధ రకాల పంటలు సాగు చేస్తుంటారు. 2.70లక్షల ఎకరాల్లో వరి, 75వేల ఎకరాల్లో చెరకు, అపరాలు పండిస్తుంటారు. ఈ ఏడాది ఖరీఫ్-రబీ సీజన్‌లకు కలిపి  రైతులకు రూ.950కోట్ల రుణాలు ఇవ్వాలని లక్ష్యంగా నిర్ణయిస్తే ఇప్పటి వరకు అందించింది రూ.320 కోట్లు మాత్రమే.
 
 అది కూడా అతికష్టమ్మీద 50వేల లోపు రైతులకు మాత్రమే ఇవ్వగలిగారు.  రుణమాఫీ వల్ల రూ.1040కోట్ల మేర రుణాలు మాఫీ అవుతాయని సుమారు 2.50లక్షల మంది రైతులు ఆశించారు. కానీ రు ణమాఫీ వల్ల మిగిలిన రైతులకు ఖరీఫ్ సీజన్‌లో రుణాలిచ్చేందుకు బ్యాంకర్లు ముఖం చాటేశారు. దీంతో ప్రైవేటు వడ్డీ వ్యాపారులు, దళారీల వద్ద అం దినకాడికి రూ.10లు..
  రూ.15లవడ్డీలకు అప్పులు చేసి మరీ సాగు చేసారు. తీరా పంట చేతికొచ్చే సమయంలో హుదూద్ విరుచుకుపడింది. జిల్లాలో 882 గ్రామాల పరిధిలో 1,35,184 మంది రైతులు సాగు చేసిన 82,385.681 ఎకరాల్లో పంటలు 50 శాతానికి పైగా దెబ్బతిన్నాయి.
 
 గతంలో ఎన్నడూలేని రీతిలో జిల్లాలోని 43 మండలాలను తుఫాన్ ప్రభావిత మండలాలుగా ప్రకటించి ఆయా మండలాల్లో రైతులు తీసుకున్న రుణాలన్నింటిని రీషెడ్యూల్ చేయాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఈ లెక్కన హుదూద్ తుఫాన్ వల్ల పంటలు దెబ్బతిన్న లక్షా35వేల మంది రైతులకు రుణాల రీషెడ్యూల్ వర్తించాలి. కానీ ఆ పరిస్థితి లేదు. సాధారణంగా ఏప్రిల్ నుంచి జూలై వరకు ఖరీఫ్‌సీజన్‌లో రుణాలు ఇస్తుంటారు. ఈ ఏడాది సాగు ఆలశ్యమవడం..రుణ లక్ష్యాలు చేరుకోకపోవడంతో గడువును తొలుత ఆగస్టు, తర్వాత సెప్టెంబర్ వరకు పొడిగించారు. అయినా 40 శాతం రైతులకు మించి బ్యాంకర్లు రుణాలు మంజూరు చేయలేకపోయారు.
 
 ఈ లెక్కన 50వేలలోపు రైతులు మాత్రమే ఖరీఫ్ రుణాలు పొందగలిగారు. సగం మందికి పైగా బ్యాంకులు రుణాలు మంజూరు చేయలేదు. దీంతో పంట పూర్తిగా నష్టపోయిన రైతుల్లో ఎంతతక్కువ లెక్కేసుకున్నా 80వేల మందికి రీషెడ్యూల్ ద్వారా లబ్ది పొందే అవకాశం లేకుండా పోవడంతో వారంతా గగ్గోలు పెడుతున్నారు. ఒక పక్క పంటల బీమా సౌకర్యాన్ని కోల్పోయి..మరొక పక్క రీషెడ్యూల్ వల్ల కలిగే లబ్దిని కోల్పోవడంతో వీరి పరిస్థితి దయనీయంగా తయారైంది. ఇంకొక పక్క పరిహారం ఇప్పుడు ఎంత వస్తుందో కూడా తెలియని పరిస్థితి ఏర్పడింది. రీషెడ్యూల్ వల్ల లబ్దిపొందే అవకాశం లేకపోవడంతో మరింత అప్పుల ఊబిలో కూరకుపోవాల్సి వస్తుందంటూ రైతులు కలవరపడుతున్నారు.
 
 రుణమాఫీ విషయంలో సర్కార్ కాలయాపన చేయడం వలనే తమకీ దుస్థితి పట్టిందని రైతులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. సర్కార్ గద్దెనెక్కిన వెంటనే ఇచ్చిన మాటకు కట్టుబడి రుణమాఫీ చేసి ఉంటే ఖరీఫ్‌లో తామంతా రుణాలు పొందేవారమని,,ఆమేరకు పంటల బీమా వర్తించడంతో పాటు ఇప్పుడు రీషెడ్యూల్ పరిధిలోకి వచ్చేవారమని అంటు న్నారు. రీషెడ్యూల్ పొందిన రైతులకు గత ఖరీఫ్ సీజన్‌లో వారు పొందిన రుణాలన్నీ 3 నుంచి ఐదేళ్ల కాలపరిమితిలో రీషెడ్యూల్ అవుతాయి.
 
 అంతేకాకుండా రబీ సాగు చేసే రైతులకు జనవరి నుంచి కొత్త రుణాలు మంజూరవుతాయి. రుణాల రీషెడ్యూల్‌కు సంబంధించి స్టేట్ లెవల్ బ్యాంకర్స్ కమిటీ రూపొందించిన మార్గదర్శకాలపై చర్చించి.. జిల్లా పరిధిలో ఎన్ని కోట్ల మేర ఎంతమంది రైతులు రీషెడ్యూల్ వల్ల లబ్ది పొందుతారో గుర్తించేందుకు వచ్చే వారంలో డిస్ట్రిక్ట్ కో-ఆర్డినేషన్ కమిటీ (బ్యాంకర్స్) సమావేశం నిర్వహించి తుది జాబితా ప్రకటించే అవకాశాలు న్నాయని బ్యాంకింగ్ వర్గాలు చెప్పాయి.


  = విశాఖ వచ్చిన కేంద్ర బృందం
  = పంట నష్టం పరిశీలనకు నేడు జిల్లాలో పర్యటన
  =నేటితో పూర్తికానున్నా అధికారుల అంచనాలు
  = ప్రభుత్వ ఆంక్షలతో ఆందోళనలో రైతన్నలు
  
 కష్టాలతో, కడగండ్లతో బతుకు నెట్టుకొస్తున్న అన్నదాతకు ఆపాటి ఊరటైనా ఎందుకు మిగల్చాలనుకుందేమో.. గత నెల ప్రకృతి పల్లెల్లో విలయతాండవం చేసింది. పొలాల్లోనే కాదు.. ఇళ్లలో సైతం కన్నీటి గంగా ప్రవాహాన్ని సృష్టించింది. ఆరుగాలం శ్రమించిన రైతన్న కష్టాన్ని ఎగరేసుకు పోయింది. వీధుల్లో ఉప్పొంగిన వరద అందరినీ బెంబేలెత్తించింది. అయితే ఇంత కష్టంలో ఆదుకోవాల్సిన ప్రభుత్వం ఆంక్షలు విధించింది. మరోవైపున వరదలు వచ్చిన మూడు వారాల తరువాత నష్టం పరిశీలనకు కేంద్ర బృందం సోమవారం విశాఖకు వచ్చింది. నేడు గ్రామీణ జిల్లాలో పర్యటించనుంది. ఈసారైనా రైతాంగానికి న్యాయం జరుగుతుందా? కళ్లముందే నష్టం కనిపిస్తున్నా.. నివేదికల్లో మాత్రం కుదించుకుపోతుందా? అన్న సందేహం అన్నదాతను మళ్లీ వెంటాడుతోంది.         
  
  విశాఖ రూరల్, న్యూస్‌లైన్: భారీ వర్షం బీభత్సం సృష్టిం చింది. గత నెలలో కురిసిన వర్షం అన్నదాత జ్ఞాపకాల్లో పీడకలగా మిగిలిపోతుంది. 21 నుంచి 27వ తేదీ వరకు ఎడతెరిపిలేకుండా కురిసిన భారీ వర్షాలకు జిల్లాలో భారీ నష్టం వాటిల్లింది. వేలాది ఎకరాల పంట నీట మునిగింది. అధికారుల ప్రాథమిక అంచనా ప్రకారం.. 17,855 హెక్టార్లలో వరి, 6079 హెక్టార్లలో చెరకు, 1212 హెక్టార్లలో పత్తి, 143 హెక్టార్లలో జొన్న, 653 హెక్టార్లలో రాజ్‌మా, 255 హెక్టార్లలో పొగాకు, 70 హెక్టార్లలో వేరుశెనగ, 813 హెక్టార్లలో రాగి, 155 హెక్టార్లలో పెసలు, 50 హెక్టార్లలో కంది... ఇలా మొత్తంగా 27,285 హెక్టార్లలో పంటలు దెబ్బతిన్నాయి. రూ.54.57 కోట్లు నష్టం వాటిల్లినట్లు అధికారులు అంచనా వేశారు.  కూరగాయలు 811 హెక్టార్లలో, తమలపాకు 135, పువ్వులు 101, అరటి 20, బొప్పాయి 65 హెక్టార్లలో దెబ్బ తిన్నాయి. రూ. 5.05 కోట్లు నష్టం జరిగింది.
  
 కేంద్ర బృందం పర్యటన: అధికారులు ప్రాథమిక అంచనా నివేదికను రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి సమర్పించారు. దాన్ని ప్రభుత్వం కేంద్రానికి పంపించింది. ఆ నివేదిక ప్రకారం నష్ట తీవ్రతను స్వయంగా పరిశీలించడానికి ముగ్గురు సభ్యులతో కూడిన కేంద్ర బృందం సోమవారం సాయంత్రం విశాఖకు చేరుకుంది. అధికారుల నివేదిక ప్రకారం అనకాపల్లి, యల మంచిలి నియోజకవర్గాల్లో ఈ బృందం పర్యటించనుంది. అనకాపల్లిలో ఆవఖండం, రాంబిల్లి మండలంలో పంచదార, నారాయణపురం గ్రామాల్లో పంట నష్టంతో పాటు గట్లకు పడిన గండ్లను స్వయంగా పరిశీలించనుంది.
 
 అలాగే యల మంచిలిలో దెబ్బతిన్న ఇళ్లను కూడా సందర్శించనుంది. ఇదిలా ఉంటే వరదలు తగ్గిన మూడు వారాలకు జిల్లాలో పం ట నష్టం అంచనాల జాబితా తుది దశకు చేరుకుంది. మంగళవారం సాయంత్రంతో తుది జాబితా కలెక్టర్‌కు సమర్పించే అవకాశాలు ఉన్నాయి. కేంద్ర బృందం అధికారులు తయారు చేసిన జాబితాను కూడా పరిశీలించే అవకాశముంది. దాని ప్రకారం క్షేత్ర స్థాయిలో పరిశీలించిన అనంతరం కేంద్ర బృందం ఒక జాబితాను కేంద్ర ప్రభుత్వానికి స మర్పిస్తుంది. జిల్లా అధికారులు, కేంద్ర బృందం ఇచ్చిన నివేదికలు ఆధారంగా కేంద్రం పరిహారం మంజూరు చేయనుంది.
  
 ఈసారైనా న్యాయం జరిగేనా?
 
 అధికారుల నష్టం అంచనాల నివేదికపై రైతన్నల్లో ఆందోళన నెలకొంది. 2012 నవంబర్ మొదటి వారంలో వచ్చిన తుఫాన్ కారణంగా జిల్లాలో 80,915 ఎకరాల్లో పంటలు నీటమునగడంతో 1,45,487 మంది రైతులు నష్టపోయారు. రూ.97.8 కోట్లు నష్టం వాటిల్లగా.. పెట్టుబడి రాయితీ కోసం కేవలం రూ.30.24 కోట్లకు ప్రతిపాదనలు పంపించారు. అవి ఇప్పటికీ పూర్తి స్థాయిలో మంజూరు కాలేదు. ఇంకా రూ.7 కోట్లు విడుదల కావాల్సి ఉంది. 50 శాతం కంటే అధికంగా పంట నష్టపోతేనే పరిగణలోకి తీసుకోవాలన్న ప్రభుత్వ నిబంధన కారణంగా ఈసారి కూడా అన్యాయమే జరుగుతుందన్న భయం రైతుల్లో అలుముకుంది. ఈసారి ఏ వి దంగా నష్టం నివేదికలు తయారు చేస్తారోనని ఆందోళన చెందుతున్నారు. రెండు రోజుల్లోనే నష్టం అంచనాలు జాబి తాను అధికారులు ప్రభుత్వానికి పంపించే అకాశముంది.
  
  బృందం సభ్యులు..
 
  జిల్లాలో పైలీన్ తుఫాన్ వల్ల, భారీ వర్షాల వల్ల జరిగి న నష్టాన్ని పరిశీలించడానికి ఢిల్లీ నుంచి ముగ్గురు సభ్యుల బృందం విశాఖ చేరుకుంది. క్వాలిటీ కంట్రో ల్ (రోడ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్, హైవేస్) ఎస్‌ఈ కార్యాలయం లో రీజినల్ ఆఫీసర్ ఎ.కృష్ణప్రసాద్, ఫైనాన్స్, డిపార్టుమెంట్ ఆఫ్ ఎక్స్‌పెండిచర్ జాయిం ట్ డెరైక్టర్ డాక్టర్ పి.జి.ఎస్.రావు, డ్రింకింగ్ వాటర్ అండ్ శానిటేషన్ అసిస్టెంట్ అడ్వైజర్ వి.కె.బాట్ల బృందంలో సభ్యులు.  
  
  పర్యటన ఇలా..
 
  కేంద్ర బృంద సభ్యులు మంగళవారం ఉదయం 10.10కి అనకాపల్లి బయలుదేరుతారు. ఆవఖండం గ్రామంలో దెబ్బతిన్న పంటలను పరిశీలిస్తారు. 10.50కి రాంబిల్లి మండలంలో పంచదార్ల, నారాయణపురం గ్రామాల్లో పంటలను, వరదలకు పడిన గండ్లను, అలాగే 11.30కి యలమంచిలిలో దెబ్బతిన్న ఇళ్లను పరిశీలిస్తారు. అనంతరం మధ్యాహ్నం 12.40కి ప్రభుత్వ అతిథి గృహానికి చేరుకుంటారు. 1.30కి ఇక్కడ నుంచి శ్రీకాకుళం వెళతారు.
  
  ఇదీ నష్టం..
 
  గత నెల 21 నుంచి 27వ తేదీ వరకు ఎడతెరిపిలేకుండా కురిసిన భారీ వర్షాలకు జిల్లాలో భారీ నష్టం వాటిల్లింది. అధికారుల ప్రాథమిక అంచనా ప్రకారం.. 17,855 హెక్టార్లలో వరి, 6079 హెక్టార్లలో చెరకు, 1212 హెక్టార్లలో పత్తి ప్రధానంగా దెబ్బ తిన్నాయి. మొత్తం మీద 27,285 హెక్టార్లలో పంటలు దెబ్బతినగా రూ.54.57 కోట్లు నష్టం వాటిల్లింది.