rani shiva sankara sharma
-
చేటు స్వగతం
రాణి శివశంకర శర్మకు తెల్లవాళ్లంటే కోపం. కమ్యూనిస్టులంటే కోపం. వాళ్లు నెత్తిన పెట్టుకున్నారని వీరేశలింగం, గురజాడ అన్నా కూడా కోపమే. ఫెమినిస్టులన్నా కూడా. ఈ ఆగ్రహానికి అర్థం లేదు. ఒక తరహా ఆలోచనలకు భిన్నమైన ఆలోచనలు సదా సమాజానికి అవసరమే. కానీ వాటికి ఒక క్రమపద్ధతి లేకపోతే, అవి రాణి శివశంకర శర్మ చేసిన ఊక దంపుడులాగే మిగిలిపోతాయి. ముద్దు పళనినీ, అన్నమయ్యనీ వారి కాలానికి దూరంగా తీసుకొచ్చి వారి ప్రయోజనం, ప్రభావం గురించి మాట్లాడటం ఒక వైపరీత్యం. వారేదో తమ కాలానికి మించిన ప్రగతి శీలురని చెప్పబూనుకోవడం ఒక దుందుడుకు పని. ముద్దు పళని పాతికేళ్లలోపే చనిపోయిన కవయిత్రి. తంజావూరు రాజ్యం మరాఠా రాజుల పాలనలో ఉన్న కాలంలో కూడా అక్కడ తెలుగు విలసిల్లింది అనడానికి ఈమె రచన ఒక సాక్ష్యం. ఆ రాజుకు పన్నెండు మంది భార్యలు. కొందరు ఆయన చనిపోయినప్పుడు సహగమనం కూడా చేశారు. ఇది తల్లీ కూతురూ ఒకే రసికుడితో (కథ ప్రకారం కృష్ణుడు, వాస్తవం ప్రకారం, ఆ రాజ్యపు ఏ సంపన్నుడైనా కావచ్చు లేదా ఆ రాజు కూడా కావచ్చు) జరిపే శృంగార కాలక్షేపపు కథ. ధనానికి పడక సుఖాన్నిచ్చే స్త్రీల వృత్తి ‘రూపా జీవ’లుగా కౌటిల్యుడి కాలం నుంచీ ఈ దేశంలో ఉన్నదే. అందువల్ల అది వారికి తప్పుకాకపోవచ్చు. ఆమె రాసినది ఈ కాలపు స్త్రీ స్వేచ్ఛ (సామాజిక, రాజకీయ, ఆర్థిక, దైహిక, వైయక్తిక రంగాలలో) అనే అంశానికి బహు దూరమైనది. రాజులు మత్తులై ఏర్పరచుకునే శృంగార ప్రాధాన్యత (తల్లినీ, కూతుర్నీ ఇద్దర్నీ కోరుకోవడం) వంటి కథను కృష్ణుడికి, నీల, రాధ అనే స్త్రీలకు అంటగట్టి చెప్పిన ఒక పదిహేడో శతాబ్ది సమాజపు శృంగార ప్రవర్తనకు ఒక కాల్పనిక రూపం. ప్రతి వాక్యం వివాదాస్పదంగా రాయగలిగిన గందరగోళం శివశంకర శర్మ గజిబిజి ఆలోచనలలో ఉన్నది. ఆయనకు తెల్లవాళ్లంటే కోపం. కమ్యూనిస్టులంటే కోపం. వాళ్లు నెత్తిన పెట్టుకున్నారని వీరేశలింగం, గురజాడ అన్నా కూడా కోపమే. ఫెమినిస్టులన్నా కూడా. ఈ ఆగ్రహానికి అర్థం లేదు. ఎందుకంటే శర్మ ఆలోచనలు, ప్రసంగాలు, రాతలు కాల ప్రవాహానికి విరుద్ధం. రాస్తున్నది జయప్రభ అనువాద కవిత గురించో వారి విస్తృత, విఖ్యాత కృషి అయిన అన్నమయ్య రచనల గురించో అయితే, ఈ స్వగతం కొన్ని హద్దుల్లో ఉండాలి. అలా లేకపోవడమే, మనకి విడ్డూరమూ, ఈయనకి ఒక సహజ చింతనా. అందువల్లే, ఆయనకు గల అసంబద్ధ సంవేదన అంతా, ఒక వ్యాసంలో చెప్పేయాలన్న ఒక అసాధ్య ప్రయత్నం చేస్తే అది ఇలాగే ఉంటుంది. చలాన్ని ఎవరూ వైష్ణవుడా, శైవుడా, బౌద్ధుడా, జైనుడా లేక బైబిలు అనువాదం చేశాడు కాబట్టి క్రైస్తవుడా అనే వ్యర్థ పరిశీలనకు ఇంతవరకూ దిగలేదు. ఆ ఘనత కూడా మూటగట్టుకుని, ఒక్క ‘గీతాంజలి’ ముందుమాటలో గల ఏవో వాక్యాలను పట్టుకుని ‘చలం సనాతన వైష్ణ ద్వైత వేదాంతి’ అనగలిగే సాహసం లేదా దుస్సాహసం ఈ శర్మగారికి ఉన్నది. అది ఒక అనువాద పుస్తకానికి రాస్తున్న ముందుమాటగా, మూల రచయిత టాగోర్ స్వభావాన్ని విశదపరిచే ప్రయత్నంలో చలం మాటలే తప్ప, అంతకుమించిన ప్రాధాన్యత లేదని పరిణతులైన పాఠకులు ఇట్టే గ్రహిస్తారు. ఈశ్వరుడు, ఈశ్వరుడు అని ఒక నిరాకార నిరీశ్వర భావన గురించి తనకు గల ప్రయాసను చలం ఎప్పుడూ, ఎక్కడా దాచుకోలేదు. ఆ దైవ భావన శివుడా, విష్ణువా అన్న విగ్రహ పరిమిత మూఢ భక్తిలోనూ చలం ఎక్కడా కనిపించడు. వీరేశలింగాన్ని, గురజాడని, కె.వి.ఆర్.ను, చలాన్ని ఒక అక్కసుతో చూస్తూ, ఒక తరుణంలో ‘అన్నమయ్య వాడినదే గురజాడను తలదన్నిన వాడుక భాష’ అని ఒక స్వగత సూత్రీకరణ కూడా పనిలో పనిగా శర్మ చేశారు. అన్నమయ్య కాలం అన్నమయ్యది. ఆయన వాడుక భాషలో కొన్ని భక్తి ప్రేరేపిత కుల రహిత సమాజం గురించి రాసిన రచనలు (పదాలు) ఉన్నా, అన్నమయ్య ప్రధాన రచనా క్షేత్రం వెంకటేశ్వరుడి శృంగార జీవితం (కాదు అందులో జీవాత్మ, పరమాత్మ సంవేదనలు ఉన్నాయి అనే వారికో నమస్కారం). ఎడతెగని శృంగార భావనలు మధ్య యుగాల కాలంలో చెప్పాలి అంటే అవి సామాన్యుడైన మనిషి పరంగా చెప్పే స్వేచ్ఛ గానీ, ఉదారవాద రాజరికాలు కానీ లేని కాలంలో, అన్నమయ్య, క్షేత్రయ్య వంటి పదకవుల రచనలకు శృంగార భావన ఒక ప్రధాన ఆలంబన. ఇందుకు వాడుక భాష అన్నమయ్య వాడటం మంచిదే. కానీ అన్నమయ్య వాడిన వాడుక భాష ప్రయోజనం వేరు. గురజాడ వాడుక భాష ప్రయోజనం వేరు. ఇద్దరి మధ్యా దాదాపు నాలుగు వందల ఏళ్ల కాలం ఎడం ఉన్నది. గురజాడ ఎరిగిన భారతదేశం వేరు, అన్నమయ్య తిరుమల పర్వతాల సీమలో ఒక సంచార భక్తుడిగా, వచ్చిపోయే విస్తార జన బాహుళ్యపు మాటలను మనసున పట్టి, తన పదాలలో వాడిన తీరు వేరు. ఉత్కృష్టత, సామాజిక పాత్ర అన్నవి ఈ రెండు వాడుక భాషలకూ వేర్వేరు అన్న ప్రాథమిక సూత్రం కూడా ఎరగని దశలో, శర్మగారి స్వగతాలు ఉన్నాయి. ‘గురజాడ వర్తమానానికి బానిస’ అనడంలో వారి అక్కసు తీర్చుకున్నా. అది పూర్తిగా వేరే విస్తార స్పందన అవుతుంది కనుక ఆ అంశం జోలికి ఇప్పుడు పోవడం లేదు. జయప్రభగారి సామాజిక దార్శనికత, రాబోయే మహాకాలంలో రూపు మారే శృంగార రూపాల గురించి, పరిణామక్రమంలో ఇప్పటి అపెండిక్స్ వలె, లైంగిక అవయవాలు వ్యర్థ అవశేషాలుగా మారడం గురించి, ఇలా అన్ని ఆలోచనలు చేసే హక్కు, స్వాతంత్య్రమూ, అధికారమూ, అవసరమూ ఎప్పుడూ సాహిత్య, శాస్త్రీయ లోకానికి ఉన్నది (ఆల్విన్ టాప్లర్ అనే ఒక సామాజిక దార్శనికుడు కూడా సామాజిక రచనలుగా ఫస్ట్ వేవ్, సెకండ్ వేవ్, థర్డ్ వేవ్ అంటూ కొన్ని దశాబ్దాల ముందర ప్రఖ్యాతమైన పుస్తకాలు రాశాడు). అయితే ఈ విషయం చెప్పడానికి, పైన పేర్కొన్న రచయితలను తూర్పార పట్టాల్సిన అవసరం లేదు. వారెవరూ అంత తేలికగా శర్మగారి స్వగతపు ధాటికే అస్తమించే నీరస భాస్కరులు కారు. పెపైచ్చు, సెక్స్లో ‘ఎంత క్రైమ్, ఎంత హింస, ఎంత ఆనందం!’ శర్మగారి ఆఖరి వాక్యం తిరగబడ్డ విలోమ ధోరణిలోకి సమాజం జారిపోతున్న కాలంలో, అన్ని రకాల సెక్సులూ, అన్ని వయసుల పిల్లలకూ, సెల్ఫోన్ బొమ్మలుగా దిగిపోయిన కాలాన్ని, దాని వక్రగతులను, నేరాలను పట్టించుకోకుండా, సెక్సును అణచి వేస్తున్నారన్నది ఒక తాత్విక ప్రాతిపదికగా మాట్లాడ్డం, నిజంగా ఇప్పుడు సమాజం పట్టించుకోనవసరం లేని ఒక స్వగతమే. (స్పందన/ జూలై 5 నాటి రాణి శివశంకర శర్మ వ్యాసం ‘సాహిత్యంలో సెక్సూ క్రైమూ’పై..) - రామతీర్థ ఫోన్: 9849200385 -
సాహిత్యంలో సెక్సూ క్రైమూ
‘‘లైంగికత దానంతటది సుఖ మూలకం కావడానికి నాగరికత ఇష్టపడదు. మానవ జాతి ప్రత్యుత్పత్తికి లైంగికత తప్ప వేరే ప్రత్యామ్నాయం లేనందువల్ల మాత్రమే లైంగికతను నాగరికత అంగీకరిస్తుంది. (సివిలైజేషన్ అండ్ హిజ్ డిస్కంటెంట్స్ - ఫ్రాయిడ్) (రాణి శివశంకర శర్మ స్వగతం) నా జననాంగం వొక మృదుపుష్పం అది స్పందిస్తుంది... స్రవిస్తుంది కోపిస్తుంది కూడా ద్రవాల ప్రకంపనల్తో నాతో మాట్లాడుతుంది అది నాలోని మరోస్వరం ఆనందమయమైన స్త్రీ వదనంలోని చిరునవ్వు గట్టి పడిన పురుషాంగాలన్నా దానికెంతో యిష్టం. ...యిలా సాగుతూ పోతుంది జయప్రభ అనువాద కవిత. సెక్స్ అనుభూతి గురించి సూటిగా మాట్లాడ్తుంది. ఆధునిక కాలంలో ప్రేమ అనే మార్మిక పదం కామాన్ని మింగేసింది. అందుకే యిది విప్లవాత్మక కవిత. స్త్రీవాదం గురించి మార్క్సిస్టు త్రిపురనేని మధుసూదనరావు అభిప్రాయం కూడా విప్లవాత్మకమైనది. ‘‘స్త్రీ విముక్తి ఉద్యమ ప్రారంభపు ఛాయలు శ్రీవైష్ణవం లోంచి ఉద్భవించి, ముద్దుపళనిలో స్వేచ్ఛాభోగంగా పరిణమించాయి. మధ్యలో వలసవాదులు వచ్చి మొత్తం సామాజిక వ్యవస్థని కంపింపజేయకపోతే ముద్దుపళని రాసిన స్వేచ్ఛా భోగమే స్త్రీ విముక్తి ఉద్యమంగా పరిణమించేది’’. యిదీ త్రిపురనేని వారి సిద్ధాంతం (అరుణ తార, జనవరి 1992). దీన్ని సంప్రదాయ మూర్ఖత్వంగా ఖండించేశారు జయప్రభ. కాని జయప్రభలోని ఒరిజినాలిటీ సంప్రదాయం నుంచి వచ్చిందే. తెల్లవాడు వచ్చాకే తెల్లారిందనే అభిప్రాయం కమ్యూనిస్టుల నుంచి, ఫెమినిస్టులకి వైరస్లా సోకింది. ఇంగ్లీషు తెచ్చిన సంస్కారమే లేకపోతే మన శరీరమూ, మన అవయవాలూ, వాటి స్పందనలూ మనకే అర్థం అయ్యేవి కావని భ్రమపడ్డారు. నిజానికి ఆంగ్ల మానసపుత్రులే స్త్రీల అభివ్యక్తికి అడ్డుపడ్డారు. వాళ్లది విక్టోరియన్ ప్యూరిటన్ నీతి. వీరేశలింగం పంతులుగారు ముద్దుపళని కవిత్వాన్ని ఇంగ్లిష్ దొరల చేత నిషేధింపజేశారు. దాంతో భావ కవులు ప్రేమ కవిత్వం రాస్తూ, కామానికి పాతరవేశారు. కేవీఆర్ లాంటి కమ్యూనిస్టు మేధావులు ముద్దుపళని మగవాళ్లని మించి బరితెగించి రాసిందని తూలనాడారు. చలం కామాన్ని తవ్వి తీసిన సనాతన వైష్ణవ ద్వైత వేదాంతి (గీతాంజలికి చలం ముందుమాట చూడండి). చలం, డి.హెచ్.లారెన్స్, గురజాడల కన్న, నేటి ఫెమినిస్టుల కన్న వైష్ణవ భక్త కవి అన్నమయ్య సృష్టించిన నాయికలే రాడికల్గా శృంగార భావనల్ని వ్యక్తం చేశారు. ఆయన వాడుక భాష కూడా గురజాడ లాంటి ఆధునికుల్ని తలదన్నింది. ఇవి జయప్రభ అభిప్రాయాలు. ఈ అభిప్రాయాలు త్రిపురనేనినే సమర్థిస్తున్నాయి (భావ స్వాతంత్య్రంలో అన్నమయ్య కాలం కంటే, ఆధునిక కాలం వెనుకబడి పోయిందంటారు జయప్రభ). కాలం గురించి నాచన సోమనాథుని ఉత్తర హరివంశంలో ఒక కథ ఉంది. కృష్ణుడు అర్జునుడితో కలిసి కాలంలో వెనక్కి ప్రయాణం చేసి, సృష్ట్యాదికి వెళ్లి చనిపోయినవాణ్ణి బతికించి తెస్తాడు. దీనిపై కవిత రాసిన సంప్రదాయజ్ఞురాలు జయప్రభ. సనాతన యుగానికి ప్రయాణించి నిజమైన సహజమైన స్త్రీ స్వేచ్ఛా కవిత్వాన్ని వెలికి తేలేరా? ఆవిడ కూడా గురజాడ లాగే సమయానికి అంటే వర్తమానానికి బానిస అయ్యారా? (అన్నమయ్య గురించి రాసిన కవితలో ఆవిడ అలాగే చెప్పుకున్నారు) ‘క్రోనలాజికల్ టైమ్’ నుంచి బయటపడాలి కవులు. చరిత్ర, చరిత్ర పురోగతి అనే భావనని పక్కన పెట్టాలి. సిద్ధాంతం ప్రకారం చేస్తే గాడిద పిల్లలు పుట్టాయి అన్నట్లు ఉంది నేటి స్త్రీవాద సాహిత్యం. ఫక్తు నీరస వచనంలోకి దిగజారింది. కాని జయప్రభని ఆమె సంప్రదాయ ప్రియత్వమే బతికించింది. అందుకే ఆవిడ స్పష్టత, కాల్పనికతారాహిత్యం, శుద్ధ వాస్తవికతలపై కత్తి దూసింది. వాటిని జీవితాంతం మోసిన కొడవటిగంటిని తరిమికొట్టింది. నిజానికి చాలామంది ఫెమినిస్టులకి ఆరాధ్య దైవం ఆయన. ‘‘లైంగికత దానంతటది సుఖ మూలకం కావడానికి నాగరికత ఇష్టపడదు. మానవ జాతి ప్రత్యుత్పత్తికి లైంగికత తప్ప వేరే ప్రత్యామ్నాయం లేనందువల్ల మాత్రమే లైంగికతను నాగరికత అంగీకరిస్తుంది (సివిలైజేషన్ అండ్ హిజ్ డిస్కంటెంట్స్ - ఫ్రాయిడ్). లైంగికత మీద తీవ్ర అణచివేతను అమలు చేయడం ద్వారా మాత్రమే నాగరికత అభివృద్ధి చెందిందని ఫ్రాయిడ్ అంటాడు. నిజానికి ఉత్పత్తి పెంపుదల అనే అభివృద్ధి నినాదం ప్రధానమై శృంగార జీవితాన్ని మటుమాయం చేసేస్తోంది. క్లోనింగ్ లాంటి సైన్సు ఆవిష్కరణలు జండర్నే నిర్మూలించి స్త్రీ విముక్తికి అర్థం లేకుండా చేయవచ్చునంటారు జయప్రభ వొక కవితలో. జననాంగాలు వ్యర్థ అవశేషాలుగా మిగిలిపోవచ్చు. మాటనీ, దృశ్యాల్నీ, మనుషుల్నీ, స్థలకాలాల్నీ శకల శకలాలుగా చేసేస్తోంది ఆధునికత (టీవీ, ఫోన్, ఇంటర్నెట్ వగైరా). కుటుంబం చుట్టూ అల్లుకున్న కాల్పనికత కరిగిపోయి, కుటుంబం అస్తిపంజరంలా మారిపోయింది. శృంగారం గొప్ప అనుభవంగా ఊహగా కల్పనగా కాక, వృత్తిపరమైన వొత్తిడుల మధ్య తాత్కాలిక విరామంగా మారింది. చివరికి మానవుడికీ యంత్రానికీ మధ్య దూరం చెరిగిపోవచ్చు. ఇలా నేను జయప్రభ కవిత నుంచి రకరకాల ఆలోచనల్లో కొట్టుకుపోతున్నాను. దీనిలో భాగంగా కొంత సనాతన సంస్కృతి గురించి అలవాటు ప్రకారం ఆలోచిస్తూ వచ్చాను. ఇంతలో జయప్రభ రాసిన ఒక కవితలోంచి ముక్కుపచ్చలారని పసిపిల్లలు బయటకు వచ్చి చెంప పగలగొట్టారు. వాళ్లు వ్యభిచార కూపంలోకి నెట్టబడినవాళ్లు. పార్వతీ, కనక, పుష్ప, హేమ... ‘మానవజాతి ఆర్జించిన సిఫిలిస్ నీ వారసత్వం’ అంటూ కవి బైరాగి లోపల్నుంచి కేకలు పెట్టాడు. యింతటి నిర్దయకి మూలాల్ని ఎక్కడ వెదకాలి? కాలంలో ముందుకు నడిచేకొద్దీ మనం వ్యాపారాత్మకంగా మారి మరింత క్రూరంగా ఘనీభవించేమా? గత కాలమె మేలు వచ్చు కాలముకంటెన్ అని భావించాలా? ఆధునిక సమాజం అభద్రతనీ హింసనీ పెంచిందా? జయప్రభగారన్నట్లు అన్నమయ్య కాలమే అన్ని విధాలా మేలా? అసలు మానవ పరిణామంలోనే లోపం దాగి వుందా? అసలు మానవ అనుభూతుల్లోనే హింస కలగలసిపోయి వున్నట్లు కనబడ్తుంది. జంతు స్థితి నుంచి బయటపడి, జంతువులనే మచ్చిక చేసుకోవడంతో పురోగమించిన మానవ నాగరికతలో - జంతువుల పట్ల లాగే ద్విపాద పశువుల పట్ల కూడా హింస-ప్రేమ కలగలిసిపోయాయి. తోటి మనుషుల్ని కూడా భార్యలుగా సేవకులుగా బలవంతులు మచ్చిక చేస్తూ వచ్చారు. అదర్స్ ఆర్ హెల్ అని, మనిషి మరొక మనిషి అస్తిత్వాన్ని దొంగిలించే దొంగ అని అస్తిత్వవాదులు అన్నారు. సృష్టిలో రెండవది ఉండటమే భయకారకం అన్నారు అద్వైత వేదాంతులు. అసలు విషయం ఏమిటంటే, వ్యభిచార గృహాల్లోని పిల్లల విషయంలో క్రూర జుగుప్సావహ హింస మాత్రమే మిగిలింది. ప్రేమ శూన్యం. సెక్సులో ఎంత ఆనందం, ఎంత హింస, ఎంత క్రైమ్! - రాణి శివశంకర శర్మ ఫోన్: 7396666942