ఐదోవేదం: మహాభారత పాత్రలు - 12
 భీమసేనుడు పాండవుల్లో మధ్యవాడు. భీముడంటే భయంకరుడు;  ‘సేనుడ’ంటే ప్రభువుతో కూడినవాడు. శారీరక బలం దృష్ట్యా ఇతను పదివేల ఏనుగుల బలమున్నవాడు:  వాయునందనుడిగా పాండవ మధ్యముడైన భీముడు పసివాడిగా ఉన్నప్పుడు కుంతి ఒడిలోంచి జారి, ఒక రాతిమీద పడ్డాడు. ఆ రాయి వక్కలై పోయింది గానీ ఇతని శరీరం మాత్రం చెక్కుచెదరలేదు. తోడేలు పొట్టలాటి పొట్ట ఉన్న భీమసేనుడు తోడేలు తిన్నట్టే ఎక్కువగా తింటాడు. అలాగే హరాయించుకొంటాడు కూడాను.
 
 అందుకే ఇతనికి వృకోదరుడనే పేరు కూడా ఉంది. తల్లి కుంతీదేవి రోజూ వండిన దాంట్లో సగం ఇతనికే కేటాయించేది; తతిమ్మా సగం తతిమ్మా నలుగురికీ తనకూ ఉపయోగించేది. భీముణ్ని చూస్తే, దుర్యోధనుడికీ అతని కన్నా, అతన్ని కన్న ధృతరాష్ట్రుడికీ ఇద్దరికీ గుండెల్లో గుబులే. చిన్నప్పుడు పరుగుపందేల్లోనూ తిండి తినడంలోనూ ఒకళ్లొకళ్ల మీద ఇసుకా దుమ్మూ విసురుకోవడంలోనూ భీముడు, దుర్యోధనాదులనందర్నీ మించిపోయి వాళ్లను ఏడిపించేవాడు. పండ్లను కోసుకోడానికి చెట్టుపైకి కౌరవులు ఎక్కినప్పుడు, వాళ్లతో సహా ఆ చెట్టును ఊపి ఊపి పండ్లతో సహా వాళ్లను కూడా కిందపడేసేవాడు.
 
 ఇదంతా అతను పిల్లతనం కొద్దీ చేసేవాడు గానీ ద్రోహబుద్ధితో మాత్రంగాదు. దుర్యోధనుడు మాత్రం ఇతని బలాన్ని చూసి అసూయపడుతూ, మోసంతో పట్టి చంపేద్దామని దుష్టబుద్ధిని చూపించేవాడు. ఒకరోజున, గుండెలో కత్తులు నూరుతూ, పైకి మాత్రం తియతియ్యగా మాట్టాడుతూ, అతి ప్రేమతో సొంత అన్నదమ్ముడిలాగ ‘తిను తిన’మంటూ విషంతో కలిపిన తినుబండారాల్ని భీముడికి కడుపునిండా తినిపించాడు. తరవాత ప్రమాణ కోటిఘాట్లో నీళ్లలో ఆడుకొని, అక్కడి గట్టుమీదున్న విడిదిగదిలో విషం మత్తు బాగా ఎక్కడంతో నిద్రపోయాడు భీముడు.
 
 చచ్చినట్టు పడున్న అతన్ని దుర్యోధనుడు లతలతోనూ తాళ్లతోనూ కట్టి ఎత్తుమీంచి గంగలో విసిరేసి వెళ్లిపోయాడు. పీడ విరగడైందనుకొన్నాడు గానీ అతను నాగలోకానికి పోయి, అక్కడ వాళ్లిచ్చిన సిద్ధరసాన్ని తాగి, పదివేల ఏనుగుల బలంతో తిరిగివచ్చాడు.
  వారణావతంలోని లక్కింట్లో విదురుడు పంపిన పనివాడి చేత చడీ చప్పుడూ గాకుండా సొరంగాన్నొకదాన్ని తవ్వించుకొన్నారు పాండవులు. ఒక ఏడాది పాటు ఆనుపానుల్ని చూసుకుంటూ చివరికి భీముడు, పురోచనుడున్న గదినీ ఆ చుట్టూరాను అంటించి, తల్లినీ నకుల సహదేవుల్నీ ఎత్తుకొని, యుధిష్ఠిరుడూ అర్జునుడూ వెనక నడుస్తూండగా ఆ సొరంగం గుండా త్వరత్వరగా బయటికి నడిచి ఎవరికీ తెలియకుండా అడవిలోకి తీసుకొనిపోయాడు.
 
 ఇది పాండవుల తొలి అజ్ఞాతవాసం. లక్కింట్లో పాండవులు చనిపోయారనే అబద్ధాన్ని కొనసాగించడానికీ దుర్యోధనుడు వీళ్లకోసం వెదికి చంపించడానికి ప్రయత్నించ కుండా ఉండడానికీ ఈ అజ్ఞాతవాసం పనికి వచ్చింది. తప్పించుకొని వచ్చి అడవిలో వాళ్లందరూ అలసిపోయి పడుకుంటే, భీముడొక్కడూ నిద్రపోకుండా వాళ్లకు కాపలా కాస్తూ నిలుచున్నాడు. భీముడు వారిని కళ్లల్లో వత్తులేసుకొని కాపాడుతూ ఉండగా, వాళ్లందర్నీ చంపి తీసుకొని రమ్మనమని హిడింబుడు పంపగా హిడింబి అక్కడికి వచ్చింది.
 
 అయితే హిడింబి భీముడి కండలు చూసి మోహంలో పడింది. అన్నమాట మరిచిపోయింది. చెల్లెలింకా రాలేదని చిరాకుపడుతూ హిడింబుడు రానే వచ్చాడు. అన్నదమ్ముళ్లకీ అమ్మకీ నిద్రాభంగం గాకూడదని, వాణ్ని దూరంగా తీసుకొనిపోయి నలిపి ముద్దచేశాడు భీముడు. హిడింబి కుంతితో మాట్లాడి భీముణ్ని పెళ్లిచేసుకొంది. పిల్లాడు పుట్టేదాకా భీముడు పగటిపూట ఆవిడతో ఉంటూ రాత్రిపూట అన్నదమ్ములతో ఉంటూ గడిపాడు. కుంతికి మొట్టమొదటి మనవడు హిడింబికి పుట్టిన ఘటోత్కచుడు. ‘ఎప్పుడు పనిపడితే అప్పుడు నేను వచ్చి సాయం చేస్తాను’ అని చెప్పి అతను తల్లితో సహా వెళ్లిపోయాడు.
  ఏకచక్రపురంలో పాండవులు చేరిన బ్రాహ్మణుడి ఇంట్లో వచ్చిన సంకటాన్ని భీముడే తీర్చాడు. బకాసురుడికి తీసుకెళ్లే బండెడాహారాన్నీ తానే తిని, ఆ రాక్షసుణ్ని మట్టిబెడ్డలాగ నలిపేశాడు భీముడు. రాజసూయయాగం చేయడానికి దిక్కులన్నీ జయించాలి.
 
 భీముడు తూర్పువైపు రాజుల్ని జయించుకొని వచ్చాడు. దానికి ముందు, జరాసంధుణ్ని సంహరించడం అవసరమని శ్రీకృష్ణుడూ అర్జునుడూ భీముడూ యాచకుల వేషంలో జరాసంధుడి దగ్గరికి వెళ్లారు. అక్కడ భీముడు జరాసంధుణ్ని గదాయుద్ధంతోనూ చివరికి కుస్తీతోనూ చంపాడు. మయసభలో నేలనుకొని నీళ్లలో చతికిలబడ్డ దుర్యోధనుణ్ని చూసి భీముడు నవ్వేసరికి దుర్యోధనుడి గుండె మండిపోయింది. శకుని పాచికల బలాన్ని చూసుకొని, తండ్రి ధృతరాష్ట్రుణ్ని ఒప్పించి, పాండవుల్ని జూదమాడడానికి పిలిపించాడు.
 
 తొలిజూదంలో అందరూ దాసులైపోయారు. భీముడు, తమను ఓడినందుక్కాదు గానీ ద్రౌపదిని పణంగా పెట్టడాన్ని చూసి అన్నగార్ని తప్పుపట్టాడు. ఆ కోపంతో సహదేవుడితో ‘తమ్ముడూ! నిప్పు పట్టుకొనిరా! ఈ ధర్మరాజు చేతుల్ని కాల్చేస్తాను’ అంటూ మండిపడ్డాడు. కొప్పుపట్టుకొని ద్రౌపదిని దుశ్శాసనుడు జూదసభలోకి ఈడ్చుకొని రావడాన్ని చూసి భీముడు ‘ఈ పాపిష్ఠి దుశ్శాసనుడి రొమ్మును బలవంతంగా చీల్చి వాడి వేడి వేడి రక్తాన్ని తాగుతాను’ అంటూ కోపంతో ఊగిపోయాడు. భీముడి భయంకరమైన ఈ మాటలు విన్నతరవాత కూడా కర్ణుడు ఉసిగొల్పడంతో, ద్రౌపదిని ఉద్దేశిస్తూ దుర్యోధనుడు తన ఎడమ తొడను చూపించాడు. అది చూసి భీముడు అతికోపంతో సభలో అందరిమధ్యా ‘వీడి సిగ్గూ ఎగ్గూ లేని ఈ తొడను మహాయుద్ధంలో గదతో పగలగొడతాను’ అని భీకరమైన ప్రతిజ్ఞ చేశాడు.
  
 రెండోసారి జూదంలో వనవాసానికి వెళ్లవలసివచ్చినప్పుడు, తన మహాబాహువుల బలానికి దీటుగా పరాక్రమాన్ని చూపిస్తానన్నట్టుగా భీముడు తన విశాల బాహువుల్ని చూసుకుంటూ ముందుకు నడిచాడు. కామ్యకవనంలో చొరబడుతూనే దుర్యోధనుడి మీద ఉన్న కోపాన్ని మొత్తమూ కిర్మీరుడనే రాక్షసుణ్ని చంపడంలో చూపించాడు. కిర్మీరుడు బకాసురుడి సోదరుడూ హిడింబుడి నేస్తమూను.
  
 అర్జునుడు అస్త్రాలను సంపాయించడానికి వెళ్లినప్పుడు, ద్రౌపదితో సహా ఆ నలుగురు పాండవులూ లోమశమహర్షి బృందంతో కలిసి తీర్థయాత్రకు వెళ్లారు. హిమాలయాలకు వెళ్లి, అక్కడ గంధమాదన పర్వతం మీద భీముడితో ద్రౌపది విహరిస్తూన్నప్పుడు, సౌగంధిక పుష్పం ఒకటి గాలికి ఎగిరి వచ్చింది. దాన్ని చూసి ద్రౌపది ముచ్చటపడింది. భీముడు ఆ ముచ్చటను తీర్చడానికి ఆ పువ్వుల కోసం వెదుక్కుంటూ ముందుకు వెళ్లాడు. పొగరుగా భీముడు ఈ దారిని వెళ్తే, దేవతలు శాపం పెట్టవచ్చునని, స్వర్గానికి వెళ్లేదారికి అడ్డంగా హనుమ  పడుకొన్నాడు.
 
 భీముడు హనుమంతుడి దగ్గరకు వచ్చాడు. ‘దారికి అడ్డం తొలగవయ్యా ముసలాయనా’ అన్నాడు. ‘నేను ముసలివాణ్ని గదా. నువ్వే ఈ తోకను పక్కకు పెట్టి వెళ్లు’. అన్నాడు ఆంజనేయుడు. అంతేగదా అని ఎడమచేత్తో తీయబోయాడు. చేతగాలేదు. రెండు చేతులూ ఉపయోగించాడు. శాయశక్తులా ప్రయత్నించాడు. హతాశుడయ్యాడు. దానితో అతని గర్వం కాస్తా దిగింది. అప్పుడు హనుమంతుడు తనను తాను పరిచయం చేసుకొన్నాడు. తమ్ముడడిగితే, తన రూపాన్ని చూపించి, ‘అదుగో అటువైపు ఉంది సౌగంధిక పుష్పాలున్న నది.
 
 ఏం గొడవ చేయకుండా తీసుకొని వెళ్లు’ అని సలహా చెప్పి వెళ్లిపోయాడు. భీముడు అక్కడి రక్షకులను తరిమికొట్టి పువ్వుల్ని తీసుకొని వెనక్కు బయలు దేరాడు. అక్కణ్నించి ద్వైతవనానికి వచ్చాడు. ద్వైతవనంలో ఉన్నప్పుడే పాండవుల్ని అవమాన పరుద్దామని దుర్యోధనుడు సేనలతో సహా అక్కడికి వచ్చాడు. అక్కడ గంధర్వులతో గిల్లికజ్జా పెట్టుకొని వాళ్ల చేతిలో ఓడిపోయాడు. ధర్మరాజు ఆజ్ఞమేరకు భీముడూ అర్జునుడూ వెళ్లి అతన్ని విడిపించారు. అక్కణ్నించి కామ్యకవనం  వచ్చిన తరవాత ఓ రోజు ద్రౌపదిని, దుశ్శల భర్త జయద్రథుడు అపహరించబోగా భీమార్జునులు వాడి వెంటబడి బంధించి తెచ్చారు.
 
 విరాటనగరంలో అజ్ఞాతవాసం చేసేటప్పుడు భీముడు వలలుడనే వంటవాడయ్యాడు. సైరంధ్రి అయిన ద్రౌపది, రాజుగారి బావమరిది కీచకుడి కంటబడింది. ఆ కాముకుడు ఆమె వెంటపడగా, రాత్రిపూట నాట్యశాలకు రమ్మనమని కీచకుడికి ద్రౌపదిచే చెప్పించి, అతను అక్కడికి రాగానే, రహస్యంగా అక్కడికి చేరిన భీముడు అతగాణ్ని మల్లయుద్ధంలో నుగ్గునుగ్గు చేశాడు. ఆ మీద కీచకుడి శవంతో సహా ద్రౌపదిని శ్మశానానికి తీసుకొని వెళ్తూన్నప్పుడు కీచకుడి తమ్ముళ్లనందర్నీ మూకుమ్మడిని చంపేశాడు భీముడు.
  
 అర్జునుడు సంశప్తకులతో యుద్ధానికి దూరంగా వెళ్లినప్పుడు, అభిమన్యుడు ద్రోణుడు వేసిన పద్మవ్యూహంలో ప్రవేశించాడు. అభిమన్యుడికి సాయంగా వెళ్లడానికి ప్రయత్నించిన పాండవుల్ని సైంధవుడు శివుడి వరం వల్ల అడ్డుకోగా ఒంటరిగా ఉన్న అభిమన్యుణ్ని ఆరుగురు ఒక్కసారిగా ముట్టడించి చంపేశారు. ఆ కారణంగానే సైంధవుణ్ని మర్నాటి సాయంత్రం లోపులో చంపుతానని అర్జునుడు ప్రతిజ్ఞ చేశాడు. యుధిష్ఠిరుడు భీముణ్ని వాళ్లకు సాయంగా వెళ్లమన్నాడు. భీముణ్ని ద్రోణుడు అడ్డుకొన్నాడు. భీముడు ద్రోణుడు వేసే బాణాల వానను ఓర్చుకుంటూ అతని రథాన్ని విసిరిపారేశాడు. మళ్లీ ఇంకో రథమెక్కి వస్తే దాన్నీ అలాగే ఎత్తి విసిరేశాడు. ఇలా ఎనిమిది రథాల్ని విసిరి పారేసి అదను దొరికినప్పుడల్లా విరోధులను చంపుతూ దుశ్శాసనుణ్ని పట్టుకొని వాడి వక్షస్సును చీల్చి కసిగా రక్తాన్ని తాగాడు.
  
 చివర్లో దుర్యోధనుడు భయపడి మడుగులో దాక్కొన్నాడు. పాండవులు అవమానపరుస్తూ మాట్లాడటంతో బయటికి వచ్చి భీముడితో గదాయుద్ధం చేశాడు. తన ప్రతిజ్ఞ ప్రకారం భీముడు అతని తొడను విరగ్గొట్టి పడగొట్టాడు. భీష్ముడన్నా భీముడన్నా భయంకరుడనే అర్థం. కానీ వీళ్లు పెట్టే భయంలో తేడా ఉంది.  భీష్ముడు అంపశయ్య మీద పడుకొన్నాడు; భీముడు తన అతిపరాక్రమంతో ధార్తరాష్ట్రులందర్నీ నేలకొరిగేలాగ చేశాడు.
 -డాక్టర్ ముంజులూరి నరసింహారావు