ప్రముఖ బాలీవుడ్‌ నటి శిల్పాశెట్టి చెల్లెలు షమితా శెట్టి ఎండోమెట్రియోసిస్‌ అనే వ్యాధితో బాధపడుతున్నట్లు తాజాగా తన సోషల్‌ మీడియాలో వెల్లడిరచింది. చాలా బాధాకరమైన ఎండోమెట్రియోసిస్‌నునిర్లక్ష్యం చేయకండి. దయచేసి గూగుల్‌లో ఎండోమెట్రియోసిస్‌ కోసం సెర్చ్‌ చేయండి. లక్షణాల గురించి తెలుసుకోండి అంటూ మహిళలకు విజ్ఞప్తి చేసిన సంగతి తెలిసిందే. కొన్ని దేశాల్లో, అది కలిగించే నొప్పి కారణంగా ఇది వైకల్యంలో భాగంగా ప్రకటించారట. ఈ నేపథ్యంలో అసలు ఎండోమెట్రియోసిస్‌ అంటే ఏమిటి? ఇది ప్రాణాంతక వ్యాధా? ఇది మహిళల ఆరోగ్యాన్ని ఎలా ప్రభావితం చేస్తుంది? దీని గర్భధారణ సమస్యలొస్తాయా? తెలుసుకుందాం.ఎండోమెట్రియోసిస్‌ అంటే ఏమిటి?మహిళల గర్భాశయంలోని పొరను ఎండోమెట్రియం అంటారు. సాధారణంగా ఈ కణజాలం నెలసరి సమయంలో బయటకు వెళ్లిపోతుంది. కానీ, ఇలా వెళ్లకుండా కటి భాగంలో, అండాశయంలో, ఫాలోపియన్‌ నాళాల్లోకి చేరి, అక్కడ పెరిగిపోతే దాన్నే ఎండోమెట్రియోసిస్‌ అంటారు. నేషనల్‌ ఇన్స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ హెల్త్‌ ప్రకారం ఎండోమెట్రియం కణాలు గర్భాశయం లైనింగ్‌ వెలుపల పెరుగుతాయి. ఫలితంగా గర్భాశయం, అండాశయాలు (పెరిటోనియం), ప్రేగు, మూత్రాశయం చుట్టూ ఉన్న కణజాలంలో గాయాలు ఏర్పడతాయి. ఫలితంగా తీవ్రమైన నొప్పి, రక్తస్రావం, వ్యంధత్వం(ఇన్‌ఫర్టిలిటీ) వంటి లక్షణాలు ఏర్పడతాయి.ఎండోమెట్రియోసిస్‌ వ్యాధికి కారణం తెలియదు. కానీ ఎండోమెట్రియోసిస్‌ లక్షణాలు మారుతూ ఉంటాయి. కొందరు వ్యక్తులు తేలికపాటి లక్షణాలుంటే, మరికొందరిలో విపరీతమైన నొప్పి, అధిక రక్త స్రావం ఉంటాయి. చాలామందిలో అసలు ఎలాంటి లక్షణాలు కనిపించవు.ఎండోమెట్రియోసిస్‌ లక్షణాలుపెల్విక్‌ విపరీతమైన నొప్పిపీరియడ్స్‌ సమయంలో తీవ్రమైన కడుపునొప్పిఅధిక ఋతు రక్తస్రావం లేదా పీరియడ్స్‌ మధ్యలో రక్తస్రావంప్రేగు కదలిక నొప్పిమూత్రవిసర్జన సమయంలో నొప్పిసంతానలేమిసంతానోత్పత్తిపై ప్రభావంసాధారణంగా ఎండోమెట్రియోసిస్‌ తీవ్రతను బట్టి గర్భధారణ సమస్యఉండకపోవచ్చు. అయితే, ఎండోమెట్రియోసిస్‌ కలిగిన మహిళలకు కొన్ని సవాళ్లు ఎదురయ్యే ముప్పు ఉంది. వీటిపై అవగాహన కలిగి ఉండాలి. గర్భం పోవడం, లేదా నెలలు నిండకముందే ప్రసవించే ముప్పు ఉంటుంది. నిపుణులైన గైనకాలజిస్ట్‌ పర్యవేక్షణ అవసరం.హార్మోన్‌ థెరపీహార్మోన్‌లతో చికిత్స చేయడం ఒక మార్గం. బర్త్‌ కంట్రోల్‌ పిల్స్‌ లేదా గొనడోట్రోపిన్‌ రిలీజింగ్‌ హార్మోన్‌లు ఎండోమెట్రియోసిస్‌ కణాల వృద్ధిని నియంత్రణలో ఉంచుతాయి. దీంతో గర్భధారణ అవకాశాలు మెరుగవుతాయి. మరికొందరిలో లాప్రోస్కోపిక్‌ సర్జరీ అవసరం పడుతుంది. ఆపరేషన్‌ ద్వారా ఎండోమెట్రియోసిస్‌ కణాలను సమూలంగా తొలగిస్తారు. ఎండోమెట్రియోసిస్‌ స్టేజ్‌ని నిర్ధారించుకుని తగిన చికిత్స చేసుకోవాలి.ఎండోమెట్రియోసిస్‌కు చికిత్స ఏమిటి?హార్మోన్‌ థెరపీ సప్లిమెంటరీ హార్మోన్లను తీసుకోవడం కొన్నిసార్లు నొప్పి నుండి ఉపశమనం పొందవచ్చు .ఎండోమెట్రియోసిస్‌ పురోగతిని ఆపవచ్చు. ఎండోమెట్రియోసిస్‌ ప్రాణాంతకం కాదు. చికిత్స చేయకపోతే సమస్య మరింత తీవ్రమవుతుంది. ఒక్కోసారి కొన్ని కేన్సర్ల ప్రమాదాన్ని కూడా పెంచుతుంది.నోట్‌ : లక్షణాలను గమనించి ఆందోళన చెందాల్సిన అవసరం లేదు. ఇది ఒత్తిడిని మరింత పెంచుతుంది. వైద్యుల పర్యవేక్షణలో రోగనిర్ధారణ, సరైన సమయం చికిత్స చాలా ముఖ్యం.

యుక్తవయసుకి వచ్చిన ప్రతి అమ్మాయికి ఉండే బాధే ఇది. అందరిదీ ఒకటే బాధ. తీవ్రతల్లోనే తేడా. ఈ బాధ ప్రపంచంలో 176 మిలియన్ల మందిని వేధిస్తోంది. ‘నాకు బాధ ఇంత తీవ్రంగా ఉంది’ అని ఏ అమ్మాయి అయినా అంటే... వెంటనే ‘మాకు మాత్రం లేదా’ అని తేలిగ్గా తీసుకుంటారు. ఆ బాధ ఎలా ఉంటుందో అమ్మకు కూడా తెలుసు. ‘ఈ వయసులో తప్పదమ్మా, భరించాల్సిందే’ అని కూతురికి సర్ది చెబుతుంది. అంతే తప్ప ఇది డాక్టర్‌కు చూపించాల్సిన సమస్య అని ఏ మాత్రం సందేహించదు. అహ్మదాబాద్‌కు చెందిన జాహ్నవి త్రివేదికి పద్నాలుగేళ్ల వయసు నుంచి మొదలైంది ఈ సమస్య. పదిహేనేళ్లపాటు కొనసాగింది. ఈ లోపు నెలకు నాలుగైదు రోజులు స్కూలుకు సెలవు పెట్టక తప్పేది కాదు. డ్రిల్‌ క్లాసు చేయలేనంటే ‘క్లాసులో అందరూ చేస్తుంటే నీకేంటి’ అని మాస్టర్‌ తిట్టేవారు. అలాగే డ్రిల్‌ చేసి ఇంటికి వచ్చిన తర్వాత హోమ్‌వర్క్‌ చేసే ఓపిక లేక పడుకుంటే చదువు ఎగ్గొడుతోందని తల్లి చివాట్లు పెట్టేది. కాలేజ్‌కి వెళ్లిన తర్వాత కూడా దాదాపుగా అదే పరిస్థితి. హిస్టీరియా వచ్చినట్లు అరిచేది. కారణం ఏంటో తెలియక డాక్టర్లను సంప్రదిస్తూనే ఉంది. ఆమె దురదృష్టం ఏంటో కానీ జాహ్నవిని పరీక్షించిన ఏ డాక్టరూ అసలు సమస్యను గుర్తించనేలేదు. బంధువులైతే ‘ఈ పిల్ల సమస్యను భూతద్దంలో చూస్తోంది. అనవసరంగా గోల పెట్టి, పెద్దది చేస్తోంది’ అనేవాళ్లు. జాహ్నవి హయ్యర్‌ ఎడ్యుకేషన్‌కి విదేశాలకు వెళ్లింది. అక్కడ కూడా డాక్టర్లను సంప్రదించింది. ఫలితం మారలేదు. ఈ లోపు ముసలి వాళ్లు ‘పెళ్లయి బిడ్డ కడుపులో పడితే నొప్పి తగ్గిపోతుంది’ అని ఓ ముతక సొల్యూషన్‌ చెప్పేవాళ్లు. ‘ఈ నొప్పి తగ్గాలంటే నేను ఇప్పటికిప్పుడు పెళ్లి చేసుకోవాలా’ అని అందరి మీద గయ్‌మని లేచింది జాహ్నవి. ‘ఈ పిల్లకు పిచ్చి పట్టింది’ అని జాహ్నవి అమ్మానాన్నల కంటపడకుండా బంధువులు చెవులు కొరుక్కున్నారు. గూగుల్‌ చెప్పింది జాహ్నవి తన ఆరోగ్య సమస్య గురించి గూగుల్‌లో సెర్చ్‌ చేసింది. చేయగా చేయగా తన సమస్య ఎండోమెట్రియోసిస్‌ అని తెలిసింది. ఆ తర్వాత పరిజ్ఞానంతో మరో డాక్టర్‌ దగ్గరకు వెళ్లింది. కాకతాళీయమో ఏంటో తెలియదు. తన సమస్య, లక్షణాలు చెప్పగానే ‘ఒకసారి అబ్డామిన్‌ స్కాన్‌ చేయిద్దాం’ అన్నారా డాక్టర్‌. నా సమస్య ‘ఎండోమెట్రియోసిస్‌ డాక్టర్‌. దానికి ట్రీట్‌మెంట్‌ ఇవ్వండి’ అన్నది జాహ్నవి. ఆశ్చర్యంగా చూస్తున్న డాక్టర్‌తో పదిహేనేళ్లపాటు తాను అనుభవించిన కష్టాలను ఏకరువు పెట్టింది. స్కానింగ్‌లో అదే విషయం నిర్ధారణ అయింది. అమ్మ ఏడ్చింది జాహ్నవి సమస్య ఏమిటో తెలిసిన తర్వాత ఆమె తల్లి భోరున ఏడ్చింది. ఇన్నాళ్లూ పిల్ల ఎంతగా చెబుతున్నా పట్టించుకోలేదని ఆమె మనసు కదిలిపోయింది. బిడ్డ బాధను అర్థం చేసుకోవాల్సిన తల్లిని, ఇలా మొద్దుగా ఉండిపోయానెందుకో’ అని పదే పదే తలచుకుని బాధపడింది. ఇప్పుడు ఆ తల్లీ కూతుళ్లు చెప్పే మాట ఒక్కటే... ‘‘నెలసరి బాధ దాదాపుగా అందరికీ ఉంటుంది. అయితే ఒక్కొక్కరికి ఒక్కో రకంగా ఉంటుంది. తీవ్రంగా బాధ పడుతున్న వాళ్లు ప్రపంచంలో 176 మిలియన్ల మంది ఉన్నారు. కొందరికి సమస్య తీవ్రంగా ఉండదు. అలాంటి వాళ్లతో పోల్చి నొప్పి తీవ్రంగా ఉన్న పిల్లలను తప్పు పట్టవద్దు. వాళ్ల ఆరోగ్యం పట్ల నిర్లక్ష్యం చేయవద్దు అని మాత్రమే.


 బోసినవ్వులతో, కేరింతలతో, చిలిపి చేష్టలతో పసిపిల్లలు నడయాడే ఇల్లు స్వర్గతుల్యం అవుతుంది. మరి ఆ పిల్లల సవ్వడి ఇంట్లో వినబడకపోతే, అమ్మా, నాన్నా అనే పిలుపులకు కొందరు తల్లిదండ్రులు నోచుకోకపోతే... ఆ అదృష్టం మనకు లేదా అని బాధపడాల్సిన అవసరం లేదు. హోమియో చికిత్స ద్వారా సంతాన సాఫల్యానికి అవకాశాలున్నాయి.
  
  సంతానలేమికి కారణాలు
  సంతానం లేకపోతే చాలామంది దానికి మహిళలోనే లోపం ఉందని నిర్ధారణకు వస్తారు. కానీ సంతానలోపానికి కారణం దంపతులిద్దరిలోనూ ఉండవచ్చు. అందుకే నిర్దిష్టంగా కారణం తెలుసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది.
  
  స్త్రీలలో:  వయసు 32-35 దాటిన స్త్రీలలో అండాశయ సామర్థ్యం తగ్గుతుంది. పీసీఓడీ, గర్భాశయ సమస్యలు, ట్యూబులు మూసుకుపోవడం, పీఐడీ, థైరాయిడ్, డీఎమ్, టీబీ వంటి సమస్యలు, ఎండోమెట్రియాసిస్ మొదలైనవి మహిళల్లో సంతానలేమికి కారణాలు.
  
  పురుషుల్లో:  వీర్యకణాల సంఖ్య తక్కువగా ఉండటం లేదా అసలు లేకపోవడం, హార్మోన్ల అస్తవ్యస్తత, వరిబీజం, డయాబెటిస్, మూత్రనాళంలో అడ్డు... మొదలైనవి సంతానలేమికి పురుషుల్లో కారణాలు. కొంతమంది పురుషుల్లో వీర్యకణాల సంఖ్య సరిపడా ఉన్నా వాటిలో చలనం తక్కువగా ఉండటం, వాటి ఆకృతి (మార్ఫాలజీ)లో తేడా వంటి అంశాలను గమనించాల్సి ఉంటుంది. కొందరిలో వీర్యకణాల సంఖ్య, చలనం అన్నీ బాగానే ఉంటాయి. భార్యలో కూడా లోపాలు ఉండవు. వీర్యకణాలు అండాన్ని సమీపిస్తాయి. కానీ ఫలదీకరణ జరగదు. ఇందుకు విటమిన్-కె లోపం, వీర్యకణాలకు ఫలదీకరణ శక్తి లోపించడం వంటివి కారణం.
  
  చికిత్స:
  హోమియో చికిత్స ద్వారా సంతానలేమికి కారణమైన అన్ని అంశాలకూ పరిష్కారం లభ్యమవుతుంది. చాలామందికి గర్భం వస్తుంది కానీ నెలలు నిండకుండానే గర్భస్రావం అవుతుంటుంది. అటువంటివారికి కూడా హోమియో ప్రక్రియ ద్వారా చికిత్స చేస్తే గర్భం నిలుస్తుంది. అయితే ఆయా అంశాలను బట్టి కాన్‌స్టిట్యూషన్ పద్ధతిలో వైద్యం అవసరమవుతుంది.
  
  డాక్టర్ ఎం. శ్రీకాంత్, సి.ఎం.డి.,
  హోమియోకేర్ ఇంటర్నేషనల్