వరంగల్, కరీంనగర్‌ ఉమ్మడి జిల్లాల్లో 6.26 లక్షల ఎకరాల ఆయకట్టుకు సాగునీరు అందించాలన్న లక్ష్యంతో దేవాదుల జె.చొక్కారావు ఎత్తిపోతల పథకం నిర్మాణానికి ప్రభుత్వం శ్రీకారం చుట్టింది. అయితే, ఈ ఎత్తిపోతల పథకంలో భాగంగా మోటార్లు నడిచేలా నీరు నిల్వ ఉండాలన్నా.. సాగునీరు అందాలన్నా గోదావరి నదిపై చేపట్టిన సమ్మక్క బ్యారేజీ కీలకం. ములుగు జిల్లా కన్నాయిగూడెం మండలం తుపాకులగూడెం వద్ద గోదావరి నదిపై ఈ బ్యారేజీ నిర్మాణ పనులు చురుగ్గా సాగుతున్నారు. తాజాగా ఇక్కడ గేట్లు బిగించే పనులు మొదలుపెట్టగా... నేరుగా సీఎం పేషీ నుంచి పర్యవేక్షణ కొనసాగుతోంది. అలాగే, ఇటీవల నీటి పారుదల శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి రజత్‌కుమార్‌ స్వయంగా పనులను పరిశీలించి అధికారులకు దిశానిర్దేశం చేశారు. ఈ మేరకు సమ్మక్క బ్యారేజీ పనులు, వివరాలపై ప్రత్యేక కథనం – ఏటూరునాగారం / కన్నాయిగూడెం సాక్షి, వరంగల్‌:  గోదావరి నీటితో తెలంగాణలోని జిల్లాలను సస్యశ్యామలం చేయాలని సంకల్పంతో కంతనపల్లి బ్యారేజీ నిర్మాణానికి రూపకల్పన చేశారు. 2009 ఫిబ్రవరి 19న అప్పటి ఏటూరునాగారం మండలం కంతనపల్లిలో గోదావరి నదిపై సుజల స్రవంతి పీ.వీ.నరి్సంహారావు పేరుతో బ్యారేజ్‌ నిర్మించడానికి దివంగత ముఖ్యమంత్రి వై.ఎస్‌.రాజశేఖరరెడ్డి శంకుస్థాపన చేశారు. అయితే కంతనపల్లి వద్ద బ్యారేజ్‌ నిర్మిస్తే ఎనిమిది గ్రామాలు పూర్తిగా, మరో 12 గ్రామాలు పాక్షికంగా ముంపునకు గురవుతుండంతో ప్రాజెక్టు నిర్మాణ ప్రతిపాదనను తుపాకులగూడెం ప్రాంతానికి మార్చారు. తాజాగా ఈ బ్యారేజీ పేరును సమ్మక్క బ్యారేజీగా మార్చారు. క్రేన్‌ సాయంతో అమరుస్తున్న గడ్డర్లు నీటి లభ్యత ఆధారంగా బ్యారేజీ నిర్మాణం తుపాకులగూడెం వద్ద గోదావరిలో నీటి లభ్యత గరిష్టంగా 470 టీఎంసీలకు పైగా ఉంటుంది. దీంతో ఇక్కడ 83 మీటర్ల ఎత్తులో 6.94 టీఎంసీల నిల్వ సామర్థ్యం, 1.132 మీటర్ల పొడవు, 59 గేట్లతో బ్యారేజ్‌ పనులు చేపట్టారు. రూ. 2,121 కోట్లతో పరిపాలనా అనుమతులివ్వగా, రూ.1,700 కోట్లతో ఏజెన్సీలతో ఒప్పందం కుదిరింది. మిగతా నిధులను పరిహారం, ఇతరత్రా అంశాలకు వెచ్చించనున్నారు. కాగా, ఈ పనుల్లో ఇప్పటికే రూ.1100 కోట్ల మేర పనులు పూర్తయ్యాయి. మట్టి, కాంక్రీట్‌ పనులు దాదాపు పూర్తి కావొచ్చాయి. 59 గేట్లలో 50 గేట్ల తయారీ పూర్తయింది. గేట్లు అమర్చే పనులు ప్రారంభించగా ఒక గేటు అమర్చడం పూర్తయింది. ఏప్రిల్‌ చివరి నాటికి మొత్తం గేట్లు అమర్చే ప్రక్రియ పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. రోడ్‌ బ్రిడ్జి స్లాబ్‌లు సైతం 40 వరకు పూర్తయ్యాయి. 30 పియర్‌ నిర్మాణాలు పూర్తి కాగా.. వాటి మధ్యలో నుంచే ప్రస్తుతం గోదావరి నీటి ప్రవాహం దిగువకు వెళ్తుంది. ఈ ఏడాది ఖరీఫ్‌ సీజన్‌లో ఇక్కడ నీటి నిల్వ చేయాలని ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ ఇప్పటికే ఇంజనీర్లను ఆదేశించారు. అంతేకాకుండా గేట్లకు ప్రిసైటింగ్‌ ఐరన్‌ రోప్‌ను రక్షణగా అమర్చనున్నారు.  ప్రస్తుతం రెండు మోటార్ల ద్వారానే.. దేవాదుల ఎత్తిపోతల పథకం విషయానికొస్తే మొదటి దశలో రెండు మోటార్లు, రెండో దశలో రెండు మోటార్లు, మూడో దశలో ఆరు మోటార్లను అమర్చారు. కానీ ప్రధానంగా రెండు పైపులైన్లు మాత్ర మే రిజర్వాయర్లకు అనుసంధానం చేసి ఉన్నాయి. దీంతో వాటి ద్వారానే నీటిని పంపించడం జరుగుతుంది. సమ్మక్క బ్యారేజ్‌ నిర్మాణం పూర్తయితే దేవాదుల వద్ద జలకళ సంతరించుకోనుంది. ఇప్పటికే పనులు జరుగుతున్న క్రమంలో కాపర్‌ డ్యామ్‌ను నిర్మించి నీరు దేవాదుల వద్ద నిల్వ ఉండే విధంగా చర్యలు చేపట్టారు. జలాశయాల్లో కావాల్సినంత నీరు ఉండడం వల్ల ప్రస్తుతా నికి మోటార్లను ప్రారంభించలేదు.  పియర్స్‌లో కాంక్రీట్‌ నింపుతున్న ఎలివేటర్‌ బ్లూమర్‌ నాలుగు కిలోమీటర్ల మేర.. ఎగువ ఉన్న ప్రాజెక్టుల నీరు తుపాకులగూడెం బ్యారేజ్‌ వద్ద నిల్వ ఉండేలా బ్యారేజ్‌ స్లూయిస్‌ నిర్మాణం 70 నుంచి 71 మీటర్ల లెవల్‌ వరకు పనులు ఇప్పటి వరకే పూర్తి చేశారు. ఈ లెవల్‌లో 2.90 టీఎంసీల నీటిని నిల్వ చేసే అవకాశం ఉంటుందని అధికారులు చెబుతున్నారు. వర్షాకాలంలో వరద మొదలయ్యే నాటికి ఒక్క టీఎంసీ నీటిని కూడా దిగువకు వదలొద్దన్న ఉద్దేశంతో జూలై, ఆగస్టు నాటికి బ్యారేజ్‌ ఎఫ్‌ఆర్‌ఎల్‌ 83 మీటర్ల మేర(6.94 టీఎంసీలు) నీరును నిల్వ చేసేలా పనులు పూర్తి చేయాలని అధికారులు లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. ఈ పనులు వేగంగా చేసి దేవాదుల కింద వరంగల్, కరీంనగర్‌లోని 6.26 లక్షల ఎకరాల ఆయకట్టకు సాగు నీరు అందించాలనే లక్ష్యాన్ని సమ్మక్క బ్యారేజ్‌ సాధ్యం చేయనుంది. కాగా, సమ్మక్క బ్యారేజీ వద్ద గేట్ల నిర్మాణం పూర్తయితే నాలుగు కిలోమీటర్ల మేర గోదావరిలో నీరు నిల్వ ఉంటుంది. ఇలా బ్యాక్‌ వాటర్‌ సమృద్ధిగా నిల్వ కాగానే.. దేవాదులలోని మోటార్లు నడిపి దిగువకు నీరు ఎత్తిపోస్తారు.  సముద్రమట్టానికి 72 మీటర్ల దిగువన.. దేవాదుల ఎత్తిపోతల పథకం ఇన్‌టేక్‌వెల్‌ సముద్రమట్టానికి 72 మీటర్ల దిగువన మోటార్లును అమర్చారు. సమ్మక్క బ్యారేజ్‌ నుంచి దేవాదుల వరకు సుమారు 4 కిలోమీటర్ల మేర నీరు నిల్వ ఉండనుంది. నీరు 71 మీటర్ల మేర నిల్వ ఉంటే ఇన్‌టేక్‌వెల్‌లోని పది మోటార్లను ప్రారంభించి ఒక్కసారిగా నీరు ఎత్తిపోసే అవకాశముంది. పనులు కొనసాగుతున్నాయి.. సమ్మక్క బ్యారేజ్‌ పనుల్లో 7.50 లక్షల క్యూబిక్‌ మీటర్ల కాంక్రీట్‌ పనులను పూర్తి చేశాం. ఒక గేటు పూర్తిగా బిగించాం. రెండో గేటు బిగింపు పనులు సాగుతున్నాయి. అయితే, 59 గేట్లకు గాను 58 గేట్లు సిద్ధం ఉన్నాయి. రాంత్రిబవళ్లు పనులు చేయిస్తూ త్వరగా బ్యారేజీ సిద్ధమయ్యేలా చూస్తున్నాం. – జగదీష్, ఈఈ, సమ్మక్క బ్యారేజ్‌ 


 ప్రమాదకరంగా మల్లంపల్లి బ్రిడ్జి
 రోజురోజుకూ కుంగుతున్న వంతెన
 ఉన్నతాధికారులకు నివేదిక అందించిన ఏఎస్పీ!
  
 ములుగు : సమ్మక్క-సారలమ్మ జాతరకు మేడారం వచ్చే వేలాది వాహనాల తాకిడిని మల్లంపల్లి-జాకారం గ్రామాల మధ్య ఉన్న బ్రిడ్జి తట్టుకోగలదా అనే అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నారుు. మల్లంపల్లి ప్రాంతంలో కాకతీయ కెనాల్‌పై నిర్మించిన ఈ వంతెన నానాటికీ కుంగిపోతోంది. ప్రస్తుత గిరిజన సంక్షేమ శాఖా మంత్రి అజ్మీరా చందూలాల్ 1985లో తొలిసారి ఎమ్మెల్యేగా గెలిచినప్పుడు ఈ బ్రిడ్జి నిర్మించారు. కెనాల్ నుంచి బ్రిడ్జి ఎత్తు దూరంగా ఉండడంతో అప్పటి ఇంజనీరింగ్ నిపుణుల ఆలోచనతో పిరమిడ్ నిర్మాణంలా ఒక్కో రారుు పేర్చుతూ వచ్చారు. అయితే ఆ బండల మధ్య చిన్న చిన్న మొలకలు వచ్చి ప్రస్తుతం వాటి వేర్లు విస్తారంగా వ్యాపించాయి. దీంతో రాళ్ల మధ్యలో గ్యాప్ ఏర్పడి పక్కకు జరుగుతున్నాయి. ఇలా బ్రిడ్జి క్రమంగా కుంగుతుండడంతో 2007లో అధికారులు ప్రభుత్వానికి నివేదిక అందించారు. కాగా, అప్పటివరకు ఆర్‌అండ్‌బీ పరిధిలో ఉన్న ఈ రోడ్డు 2007లో జాతీయ రహదారి(ఎన్‌హెచ్) పరిధిలోకి వచ్చింది. 2010లో ఎన్‌హెచ్ అధికారులు బ్రిడ్జి పనులకు మరమ్మతులు చేపట్టారు. ఇక ఆ తర్వాత కూడా వంతెన కుంగుతున్నప్పటికీ ఏ అధికారీ పట్టించుకోలేదు.  
 
 పొంచి ఉన్న ప్రమాదం..
 2010లో ఎన్‌హెచ్ అధికారులు మరమ్మతులు చేపట్టినప్పటితో పోలిస్తే ఇప్పుడు బ్రిడ్జి పరిస్థితి మరింత ప్రమాదకరంగా ఉంది. రెండు వైపులా నిర్మించిన సేఫ్టీ వాల్స్ కొంతమేర కూలిపోగా, ఉన్నచోట కూడా కుంగి రోడ్డుకు సమాన ఎత్తుకు చేరారుు. మేడారం మహా జాతర సందర్భంగా రూట్ మ్యాప్‌ను పరిశీలించిన పోలీసు అధికారులు కుంగుతున్న బ్రిడ్జిని గమనించారు. ప్రమాదం పొంచి ఉందని ఏఎస్పీ విశ్వజిత్ కాంపాటి ఆధ్వర్యంలో ప్రభుత్వానికి నివేదిక సమర్పించినట్లు తెలుస్తోంది. అరుుతే ఉన్నతాధికారుల నుంచి ఎలాంటి సమాధానం రాకపోవడంతో జాతర సమయంలో ఈ బ్రిడ్జిపై రాకపోకలు సాగేదెలా అని పలువురు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.  
  
 60 శాతం మంది ఈ దారి నుంచే..
  మేడారం జాతర భక్తులలో సుమారు 60 శాతం మంది ఈ దారి నుంచే వస్తుంటారు.  హైద్రాబాద్, మెదక్, నల్గొండ, వరంగల్, కరీంనగర్, రంగారెడ్డి, మహబూబ్‌నగర్ జిల్లాల భక్తులకు ఇదే మార్గం. బ్రిడ్జి సేఫ్టీ వాల్స్ జాయింట్లు విరిగిపోయాయి. జాతరకు వచ్చే వాహనాదారులు దీన్ని గమనించకుంటే సుమారు 100 మీటర్ల లోతులో ఉన్న కాలువలో పడిపోయే ప్రమాదం ఉంది. ఏదేనీ ప్రతికూల పరిస్థితుల్లో బ్రిడ్జి ఇబ్బంది పెడితే.. భక్తులకు తిప్పలు తప్పవు. దీనిపై ఉన్నతాధికారులు స్పందించాలని పలువురు కోరుతున్నారు.