సివిల్ సర్వీస్ మెయిన్ పరీక్ష 2013 ప్రశ్నాపత్రాలు

OPTIONAL SUBJECTS
PUBLIC ADMINISTRATION
(PAPER-II)
Time: 3 Hours    Max. Marks: 250
INSTRUCTIONS
n There are EIGHT questions divided in two SECTIONS.
n Candidate has to attempt FIVE questions in all.
n Question Nos. 1 and 5 are compulsory and out of the remaining, THREE are to be attempted choosing at least ONE question from each Section.

SECTION-A
1. Attempt the following in about 150 words each.    10 × 5 = 50
a)    "The Charter Act of 1853 marked the beginning of parliamentary system in India." Explain.
b)    "Civil service neutrality is founded on the application of the principles of Rule of Law." Comment.
c)    "The second generation reforms in the Panchayati Raj institutions have changed Panchayats from an agency of development at local level into a political institution." Discuss.
d)    "Finance Commission in India performs the job of statistics aggregation." Comment.
e)    "Planning enables comprehensive and scientific understanding of problems." Examine the statement in the context of planning methodology.
2.
a) "Bureaucratic agencies, characterized by established procedures, specialization, leadership, clear objectives, are not ideal to handle disaster management." Examine with reference to the need for administrative flexibility in managing disasters. (In about 250 words)    
    20 Marks
b)    "The liberal-democratic ideology of the West influenced the shaping of value premises of the Indian Constitution." Discuss. (In about 250 words)    20 Marks
c)    "Autonomy to public sector undertakings is a myth." Analyse in the context of the use of government expenditures by politicians who control governments at different levels.
      (In about 150 words)    10 Marks
3.
a)    "Laws are enacted without involving the police in the conception stage, with the result implementation of these laws leaves much to be desired." Examine the role of police in protection of children. (In about 250 words)    20 Marks
b)    "Central Secretariat is the nodal agency for administering the Union subjects and establishing coordination among the various activities of the government." Discuss.
    (In about 250 words)
    20 Marks
c)    Is there a need to dispense with the Office of the Governor? Examine in the context of coalition governments. (In about 150 words)
    10 Marks
4.
a) "There is a tendency of centralism in Indian federalism, but it is not because of its institutional framework but because of its socialist goals and centrally devised plan development." Explain the statement in the context of Union-State relationship. (In about 250 words)    
    20 Marks
b)    "Use of Information and Communication Technology (ICT) in Panchayat's functions enhances efficiency, transparency and accountability and also induces mass ICT culture." Examine. (In about 250 words)        
    20 Marks
c)    "Judicial review of administrative tribunal's decisions defeats the very objective of establishing tribunals." Comment with reference to Central Administrative Tribunal. (In about 150 words)    10 Marks

SECTION-B
5.    Attempt the following in not more than 150 words each.
    10 × 5 = 50
a)    "Public Administration today tends to be less public in quantitative terms, but more responsive to public needs than before in qualitative terms." Examine with reference to citizen-centric administration.
b)    "Performance budgeting failed because it was applied to sectors/ programmes where quantitative evaluation was not feasible." Examine the principles underlying performance budgeting techniques.
c)    "The design of the Indian Police was to subjugate the Indian People in the aftermath of 1857." Analyse in the context of the Indian Police Act of 1861.
d)    "Reducing the size (geographical area) of the district will provide relief to the overburdened and overworked collector." Comment.
e)    "The concept of social audit is more comprehensive than that of traditional audit."  Comment.
6.
a)    "Gandhian model of decentralization is similar to the process of reinventing governance." Analyse in the context of good governance. (In about 250 words)    20 Marks
b)    "Accounting is the essence of producing promptly and clearly the facts relating to financial conditions and operations that are required as a basis of management." Substantiate the statement in the context of accounting methods and techniques in government. (In about 250 words)    20 Marks
c)    Explain the important recommendations of V. T. Krishnamachary Committee (1962) on Indian and State Administrative Services and problems of District Administration. (In about 150 words)    10 Marks
7.
a)    "The 73rd Amendment, it is felt, may accentuate fiscal indiscipline by establishing between States and Local Governments a system of transfers similar to the one in place between the Central and State Governments." (World Bank) Comment. (In about 250 words)        
    20 Marks
b)    "Municipal Administration in India faces both structural and operational challenges." Examine in the context of post-74th Amendment Act. (In about 250 words)    
    20 Marks
c)    "Self-Help Groups (SHGs) have contributed to a change in the role of rural women in development-from symbolic participation to empowerment." Discuss. (In about 150 words)    10 Marks
8.
a)    "There is both criminalisation of politics and politicisation of criminals in India." Examine and identify the challenges they cause for law and order administration. (In about 250 words)    20 Marks
b)    "The basic ethical problem for an administrator is to determine how he/she can use discretionary power in a way that is consistent with democratic values." Comment with reference to corruption in administration. (In about 250 words)    
    20 Marks
c)    Justify the constitutional provision to treat certain expenditure as charged upon the Consolidated Fund of India.
     (In about 150 words)    10 Marks

GEOGRAPHY (Paper- I)
Time: 3 Hours    Max. Marks: 250
INSTRUCTIONS
n There are EIGHT questions divided in two SECTIONS. Candidate has to attempt FIVE questions in all.
n Questions No. 1 and 5 are compulsory and out of the remaining, THREE are to be attempted choosing at least ONE from each section.
n Illustrate your answers with suitable sketches, maps and diagrams. These shall be drawn in the space provided for answering the question itself.
SECTION-A
1.    Write short notes on the following in about 150 words each:    10 × 5 = 50
a)    Differences between Normal cycle and Arid cycle of Davis.
b)    Differentiate Storm Surges and Seiches.    
c)    Uniqueness of fauna in the Notogean realm.    
d)    Impact of Pleistocene Ice Age on the crust of the Earth.    
e)    Types of endemic plants and their degree of vulnerability to extinction.    
2.     Answer the following in about 250 words each.
a)    With suitable examples, bring out the impact of local winds on the climate of an area.    20 Marks
b)    What are the characteristics that make CHC a serious threat to the ecosystem? Give examples.    15  Marks
c)    What is 'Base level'? Explain the types of base level.    15 Marks
3.    Answer the following in about 250 words each.
a)    "Offshore Acoustic Study helped the development of the concept of sea floor spreading." Explain.    20 Marks
b)    Discuss Dew point and the various forms of condensation.     15 Marks
c)    Bring out the relationship between climate and vegetation in the Mountain Biome.    15 Marks
4.    Answer the following in about 400 words each:    25 × 2 = 50
a)    Compare the Subsidence and Glacial control theories on the formation of coral reefs.    
b)    Explain the levels of Noise pollution and the legislative measures to control it.    
SECTION B
5.    Write short notes on the following in about 150 words each.
    10 × 5 = 50
a)    "Ellen Churchill Semple is an ardent supporter of Determi- nism." Explain.    
b)    Role of Venezuela in the production and export of oil.    
c)    Misra's theoretical stages of Rural - Urban Process.    
d)    Countries most affected in case of shut-down of Nuclear power.
e)    Relevance of Heartland theory in Contemporary world.    
6.    Answer the following in about 250 words each.
a)    What is Geriatrics ? What are the problems associated with Geria- tric population?     20 Marks
b)    Discuss the changing pattern of production and export of Coffee in the world.    10 Marks
c)    What are the basic postulates in the Central Place Model of Christaller?    20 Marks
7.    Answer the following in about 250 words each.
a)    "Urban Solid Waste Management poses the greatest challenge in Metropolitan planning." Elaborate.        
    20 Marks
b)    Analyse the reasons for a comparatively poorer development of fishing grounds in tropical areas.     15 Marks
c)    Explain the parameters for assessment and the spatial pattern of Human Development Index in the world.    15 Marks
8. Write about the following in about 400 words each.    25 × 2 = 50
a)    "Urban Geography is nothing but city 'in' area and city 'as' area." Elaborate.    
b)    Analyse the causes for changes in the pattern of world trade.

GEOGRAPHY (Paper-II)
Time: 3 Hours     Max. Marks: 250
INSTRUCTIONS
n There are EIGHT questions divided in two SECTIONS.
n Candidate has to attempt FIVE questions in all.
n Questions No. 1 and 5 are compulsory and out of the remaining, THREE are to be attempted choosing at least ONE from each section.
n Word limit in questions, wherever specified, should be adhered to.
n Illustrate your answers with suitable sketches, maps and diagrams, wherever considered necessary.

SECTION A
1. On the outline map of India provided to you, mark the location of all of the following. Write in your QCA Booklet the significance of these locations, whether physical/ commercial/ economic/ ecological/ environmental/ cultural, in not more than 30 words for each entry:        
    2 × 5 = 10
i) Mishmi Hills
ii) Lipulekh Pass
iii) Beas River
iv) Rihand Dam
v) Amarnath
b) Explain the topographical and structural characteristics of the Siwalik Range. (150 words)    10
c) Discuss the mechanism of Indian Monsoon. (150 words)        10
d) Identify the main industrial clusters of India and account for their development. (150 words)        10
e) Explain the method of delineating crop-association regions with reference to India. (150 words)    10
2.
a) Discuss the potentiality and present status of horticulture in the Western and Central Himalaya. (250 words)        20
b) Delineate the coalfields of India and mention their distinctive features.
    (150 words)        15
c) Explain the role of multinationals in globalization of industries in India.
   (150 words)        15
3.
a) Distributional pattern of industries in India does not provide requisite basis for division of the country into distinct industrial regions. Elaborate. (250 words)        20
b) Discuss the role of institutional factors in shaping the pattern of Indian agriculture. (150 words)
    15
c) What do you understand by 'Young India? How can the present state of population composition be converted into an asset for the country?
    (150 words)
    15
4.
a) Comment on the feasibility of interlinking of rivers of India and its possible contribution to resolution of water crisis.
    (250 words)        20
b) Define agricultural productivity. Mention the methods of its measurement and bring out the disparities in its regional distribution. (150 words)        15
c) Discuss the problems in realization of benefits of globalization and liberalization in industrial sector of India.
   (150 words)    15

SECTION-B
5. For Question Nos. 5(a) to 5(d), write on each in about 150 words and answer Question No. 5(e) as directed therein:
a) City-regions as territorial unit for regional planning and development        10
b) Snags in the Food Security Policy of India        10
c) Demographic dividend and its implications on Indian socio-economic environment        10
d) Planning and development of 'Tribal Regions' in India        10
e) On the outline map of India provided to you, mark the location of all of the following. Write in your QCA Booklet the significance of these locations, whether physical / commercial / economic / ecological / environmental / cultural, in not more than 30 words for each entry:    
    2 × 5 = 10
i) Rajgir
ii) Sindri
iii) National Highway No.24
iv) Churk
v) Indira Gandhi Canal
6.
a) Write a note on geopolitics of the Indian Ocean realm. (250 words)
        20
b) Comment on the basis of creation of new States in India in 2000. (150 words)        15
c) Enumerate the basic indicators of development and explain their application in identification of the spatial diversity in development in India. (150 words)        15
7.
a) Write a note on the emergence of National Settlement System in colonial India and discuss the factors contributing to urbanization in post-independence period. (250 words)        20
b) Define slums and explain their problems. (150 words)        15
c) Discuss the objectives of "Vision 2020" in creation of viable village complex in India for "Inclusive Rural Development" programme. (150 words)        15
8.
a) Identify the earthquake-prone zones and suggest strategy for their management. (250 words)
        20
b) Describe the impact of linguistic diversity on the development of various regions of India. (150 words)        15
c) Describe how urbanization creates air and water pollution in India. (150 words)        15

TELUGU (Paper II)
 (LITERATURE)
 Time: 3 Hours    Max. Marks: 250
 INSTRUCTIONS
 n There are EIGHT questions divided in two SECTIONS.
 n Candidate has to attempt FIVE questions in all.
 n Questions No. 1 and 5 are compulsory and out of the remaining, THREE are to be attempted choosing at least ONE from each section.
 n Answers must be written in TELUGU.
 SECTION-A
 1.    కింది పద్య భాగాలను సూచించిన విధంగా వ్యాఖ్యానించండి.    
     5 × 10 = 50
 ఎ. కింది పద్యాన్ని సౌందర్య కళాదృష్టితో వివేచించండి.    10
     అతిరుచి రాగతుం డయిన యాతనికిన్ హృదయ ప్రమోద మా
     తతముగ నవ్వనంబున లతాలలనల్ మృదులానిలాప వ
     ర్జిత కుసుమాక్షతావళులు సేసలు వెట్టిన యట్టిరైరి సం
     పత దళినీ నినాద మృదుభాషల దీవన లొప్ప నిచ్చుచున్.
 బి.    కింది పద్యంలోని నిర్మాణ, అలంకార ధ్వని విశేషాలను పరిశీలించండి.    10
     వెరవున లావునం గృషికి వేయి విధంబు ల మేలొనర్చినం
     దొరకొనునే ఫలంబు? తఱితోదగు వర్ష ము లేకయున్న; నె
     ప్పరుసున లెస్స సేసినను బౌరుషముల్ ఫలియించుటెల్ల నా
     దీరణమునం బ్రసన్నమగు దైవముచేతన చూవె ఫల్గుణా!
 సి.    కింది పద్యాన్ని సామాజిక దృష్టితో అనుశీలించండి.    10
     మరిచ ధూళీపాళి పరిచితంబులు మాణి
         బంధాశ్మ లవణ పాణింథమ ములు
     బహుల సిద్ధార్థ జంబాల సారంబులు
         పటురామఠామోద భావితములు
     తింత్రీణీక రసోపదేశ ధూర్ధరములు
         జంబీర నీరాభి చుంబితములు
     హైయంగవీన ధారాభిషిక్తంబులు
         లలిత కుస్తుంబరూల్లంఘితములు
     శాకపాక రసావళీ సౌష్ఠవములు
     భక్ష్య భోజ్య లేహ్యంబులు పానకములు
     మున్నుగాగల యోగిరంబులు సమృద్ధి
     వెలయగొనివచ్చె నొండొండ
     వివిధములను;
 డి.    కింది పద్యంలో కవి వ్యక్తిత్వాన్ని విశ్లేషించండి.    10
     దివిజ నుతైయెున శారదా దేవి పూజ
     కుపకరించు కార్యం బిది యొప్పు
     ననుచు;
     నధిక మోదంబుతో నతడా దరించి
     సంతతంబు తదేక నిష్ఠత దలిర్ప
     సమధిక మధు మద గరిమా
     సమ చంచల చంచరీక సంచయ సంచా
     ర మనోరమ సుమనో రమ
     నమరగ నా పూవు దోట ననిశము బెంచెన్.
 ఇ.    కింది పద్యంలో అలంకార వైచిత్రిని ప్రస్తావించండి.    10
     ఆడించెదవు బొమ్మలాటవాడును బోలె
         సర్వచరాచర జంతువులను
     కనుకట్టు గట్టెదు గారడీడును బోలె
         మిథ్యా ప్రపంచంబు
     తథ్యముగను
     వేర్పేఱదోతువు వేష దారియు బోలె
         బహు విధ దేవతా భద్ర కళల
     దెలివి మాన్పుదువు జక్కులవాని
     చందాన
         బ్రజల సంపద్రంగవల్లి జేర్చి
     యిట్టివే కద నీ విద్య లెన్ని ైయెున
     నింక నేయట ఘనుడవో యెఱుగరాదు
     చిత్ర చిత్ర ప్రభావ! దాక్షిణ్యభావ!
     హతవిమత జీవ! శ్రీకాకుళాంధ్రదేవ!
 2.
 ఎ.    రాచరిక వ్యవస్థకు ప్రతినిధి దుష్యంతుడు - చర్చించండి.    25
 బి.    తిక్కన తీర్చిన రాయబార సంవాద శైలిపై అభిప్రాయాలను వివరించండి.    25
 3.
 ఎ.    గుణనిధి కథ మూలంగా ఆనాటి సామాజిక భూమికను విశ్లేషించి నేటికీ ఉపకరించే సందేశాన్ని గుర్తించండి.    25
 బి.    శృంగార, పుణ్య వస్తు వర్ణనా కర్ణనీయం కళాపూర్ణోదయం - పరిశీలించండి.     25
 4.
 ఎ.    ఆంధ్ర  నాయక శతకంలో కవి పాటించిన వస్తుధ్వనిని గురించి వివరించండి.    25
 బి.    రామాయణ రచనలో మొల్ల చేపట్టిన నూతన కల్పనలను అనుశీలించండి.    25
 SECTION-B
     5 ణ 10 = 50
 5. కింది కవితా భాగాలను సూచించిన రీతిలో విశ్లేషించండి.
 ఎ.    కింది కవితా పంక్తులను మనస్తత్వ దృష్టితో పరిశీలించండి.    10
     నవవికస్వర దివ్య సౌందర్యమూర్తి
     విశ్వసుందరి పరమ పవిత్రమూర్తి
     యుదయలక్ష్మి యవతరించె;
     నెదురువోయి
     స్వాగతం బిమ్ము గీతికా ప్రసవ మొసగి
     అవిరళ స్వేచ్ఛ వెన్కముందరయ బోక
     వారిదమ్ములు చిత్ర కాశ్మీర రుచుల
     బూని విహరించు బశ్చిమ భూధరమున;
     రజని రానున్నదంచు దెల్పంగ రాదె?
     శ్యామలాంబర పరిణాహ సరసిలోన
     బ్రణయలీలా విహార విలాసినులగు
     తారకల గాంచుమా! నీ
     హృదయమునందు
     భావ నక్షత్ర కాంతులు పర్వునేమె!
 బి.   కింది పద్యాన్ని సామాజిక దృష్టితో వ్యాఖ్యానించండి.10
     ముప్పు ఘటించి వీని కులమున్ గలిమిన్ గబళించి దేహమున్
     బిప్పి యొనర్చు నీ భరత వీరుని
     పాదము కందకుండగా
     జెప్పులు గుట్టి జీవనము సేయును గాని నిరాకరింపలే
     దెప్పుడు నప్పువడ్డది సుమీ భరతావని వీని సేవకున్.
 సి.    కింది కవితా పంక్తుల్లో కనిపించే ప్రతీకాత్మకతను వ్యాఖ్యానించండి.    10
     పతితులార!
     భ్రష్టులార!
     దగాపడిన తమ్ములార!
     మీకోసం కలం పట్టి,
     ఆకాశపు దారులంట
     అడావుడిగ వెళిపోయే,
     అరుచుకుంటు వెళిపోయే
     జగన్నాథుని రథచక్రాల్,
     రథ చక్ర ప్రళయ ఘోష
     భూమార్గం పట్టిస్తాను!
     భూకంపం పుట్టిస్తాను!
     నట ధూర్జటి
     నిటాలాక్షి పగిలిందట!
     నిటాలాగ్ని రగిలిందట!
     నిటాలాగ్ని!
     నిటాలార్చి!
     నిటాలాక్షి పటాలుమని
     ప్రపంచాన్ని భయపెట్టింది!
 డి.    కింది పద్యంలో చారిత్రక, సాంస్కృతిక ఔన్నత్యాన్ని గుర్తించండి.    10
     ఇంతకుమించి యాపద లికేమని కల్గు, రథంబు చేత ద్రొ
     క్కింతురటయ్య భూ ప్రజల, నెంతగనున్న సిరుల్ భుజింత్రు పా
     లింతురు, రాజులైన వదలింతురు, తప్పులు కల్గినవ్ విచా
     రింతురు కాక, చంపుట సరే ప్రజ నిట్టు
     లకారణంబుగన్?
 ఇ.    కింది కవితా పంక్తులను కళా సౌందర్య దృష్టితో పరిశీలించండి.    10
     కోకిలాది శకుంతముల
     కాకలీ స్వరములు తప్ప
     వేరు గొంతుకలు పల్కిన
     తీరు కానిపించదచట
     గువ్వల మువ్వపు వ్రేళుల
     కొసల తాకిడులను తప్ప
     అచట చిగురు కొమ్మలు అ
     న్య స్పర్శ నెరుంగ లేదు.
 6.
 ఎ.    సంప్రదాయ సమాజంలో ఆధునికతను సంతరించుకున్న ఆణిముత్యాలు
     గురజాడ కథలు - చర్చించండి.    25
 బి.    శారద లేఖలు స్త్రీ చైతన్యానికి మూలాలు - వివరించండి.    25
 7.
 ఎ.    శ్రీశ్రీ ఆశించిన సమాజాన్ని కవితల ఆధారంగా చిత్రీకరించండి.     25
 బి.    కృష్ణపక్షంలో విషాద సౌందర్య నైరాశ్యాల అన్వేషణను పరిశీలించండి.    25
 8.
 ఎ.    అల్ప జీవి స్వగతం - ఆత్మ న్యూనతా
     భావ వ్యక్తీకరణను విశ్లేషించండి.    25
 బి.    ఎన్.జి.ఓ. నాటకంలోని పాత్రల
     మానసిక చిత్రణను అనుశీలించండి.    25