కేవలం 250 మంది మాట్లాడే భాష పేరు చెప్పగలరా? దాని నిర్మాణం ఏమిటి? ఎలా మాట్లాడుతారు, ఎలా రాస్తారో చెప్పగలరా? కొన్ని గంటల్లోనే ఆ భాషను అనువదించగలరా? ‘కష్టం’ అనేవాళ్లే ఎక్కువ. కాని కొందరు ఇష్టంగా ఇంటర్నేషనల్‌ లింగ్విస్టిక్స్‌ ఒలింపియాడ్‌లోకి అడుగుపెట్టి తమ సత్తా చాటుతున్నారు. మన దేశం తరఫున ఈ పోటీలో పాల్గొన్న లక్ష్మీ, అనిమికా దత్తాలు పతకాలు గెలుచుకున్నారు...ఇంటర్నేషనల్‌ లింగ్విస్టిక్స్‌ ఒలింపియాడ్‌ అనేది ప్రపంచ వ్యాప్తంగా విద్యార్థులు, భాషాశాస్త్ర నిపుణులను ఒకచోట చేర్చే అంతర్జాతీయ పోటీ. 2003లో ఇది మొదలైంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా వివిధ భాషల వ్యాకరణం, నిర్మాణం, సంస్కృతి, చరిత్రను విశ్లేషించడానికి, పజిల్స్‌ను సాల్వ్‌ చేయడం ద్వారా భాష సామర్థ్యాలను ప్రదర్శించడానికి ఈ పోటీ అవకాశం కల్పిస్తుంది. సృజనాత్మకత, ఊహాశక్తిని మెరుగుపరచడానికి ఈ పోటీ ఉపకరిస్తుంది. భవిష్యత్తు భాషాశాస్త్ర నిపుణులను తయారుచేస్తుంది.‘భాష లేదా భాషాశాస్త్రంపై లోతైన పరిజ్ఞానం అవసరం లేదు. అత్యంత సవాలుతో కూడిన సమస్యలకు కూడా తార్కిక సామర్థ్యంతో, ఓపికతో పరిష్కారం కనుక్కోవచ్చు’ అంటుంది ఐవోఎల్‌. పోటీలో పాల్గొన్న వారికి ఇన్‌ఫుట్స్‌ ఇస్తారు. వాటి ఆధారంగా పజిల్స్‌ సాల్వ్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది.ఈ సంవత్సరం ‘ఐవోఎల్‌’కు బ్రెజిల్‌ ఆతిథ్యం ఇచ్చింది. ఈ పోటీలో 38 దేశాల నుంచి 51 టీమ్‌లు పాల్గొన్నాయి. బ్రెజిల్‌ రాజధాని బ్రజిలియాలో జరిగిన 2024 ఇంటర్నేషనల్‌ లింగ్విస్టిక్స్‌ ఒలింపియాడ్‌(ఐవోఎల్‌)లో మన దేశానికి చెందిన అనిమికా దత్తా ధర్, శ్రీలక్ష్మీ వెంకట్రామన్, ఫరాజ్‌ సిద్దిఖీ, అనన్య అగర్వాల్‌లు అద్బుత ప్రతిభాసామర్థ్యాలను ప్రదర్శించారు.‘ఐవోఎల్‌ వెబ్‌సైట్‌లో గత ఒలింపియాడ్‌లో వచ్చిన ్రపాబ్లమ్స్‌ను సాల్వ్‌ చేస్తూ ్రపాక్టీస్‌ చేశాను’ అంటుంది పద్నాలుగు సంవత్సరాల శ్రీలక్ష్మీ. బెంగళూరులోని జైగోపాల్‌ రాష్ట్రీయ విద్యాకేంద్రలో చదువుతున్న శ్రీలక్ష్మీ ఐఐటీ కాన్పూర్‌ విద్యార్థి ఫరాజ్‌ సిద్దిఖీతో కలిసి కాంస్య పతకం సాధించింది. పదిహేడు సంవత్సరాల అనిమికా దత్తా ఈ ఒలింపియాడ్‌లో రజత పతకం గెలుచుకుంది. అనిమిక చెన్నై మ్యాథమెటికల్‌ ఇనిస్టిట్యూట్‌ విద్యార్ధి. తృటిలో పతకం చేజార్చుకున్న అనన్య పతకం సొంతం చేసుకోకపోయినా బోలెడు ప్రశంసలు అందుకుంది.ఈ ఒలింపియాడ్‌లో పాల్గొన్న మన బృందానికి మైండ్‌–బ్లోయింగ్‌ వర్డ్‌ పజిల్స్‌ సవాలు విసిరాయి. ఇచ్చిన వ్యవధి ఆరు గంటలు. కొరియాక్‌(రష్యా), హడ్జా(టాంజానియా), కొమ్టో(పపువా న్యూ గినియా), దావ్‌ (బ్రెజిల్‌), యానువ్యవా(ఆస్ట్రేలియా)లాంటి మారుమూల భాషలకు సంబంధించిన పజిల్స్‌ ఇచ్చారు. ‘భాష నుంచి చారిత్రక సందర్భాలను నిర్వచించవచ్చు’ అంటున్న అనిమిక పపువా న్యూ గినియాకు చెందిన ఎన్డు భాషతో పాటు చారిత్రక విషయాల గురించి కూడా మాట్లాడగలదు. భాషాశాస్త్రం లోతుపాతుల గురించి పెద్దగా తెలియని అనిమిక ఆ శాస్తంపై ఆసక్తి పెంచుకోవడానికి పజిల్స్‌ కారణం.‘లింగ్విస్టిక్స్‌ ఒలింపియాడ్‌లో పాల్గొనడం వల్ల కొత్తగా, సృజనాత్మకంగా ఆలోచించే నైపుణ్యం పెరుగుతుంది’ అంటుంది శ్రీలక్ష్మి. ‘నా సాంస్కృతిక నేపథ్యమే నాకు స్ఫూర్తి’ అంటుంది అనన్య అగర్వాల్‌. ‘ఐవోఎల్‌’ బ్రెయిన్‌టీజర్‌ ఫీచర్‌లు సాంస్కృతిక అంశాలతో ముడిపడి ఉంటాయి. ఆ సంస్కృతి తెలియకపోతే పజిల్స్‌ పరిష్కరించడం కష్టం. ఉదాహరణకు ఈ సంవత్సరం ఫ్యామిలీ ట్రీ ఇచ్చారు. ఫరెమ్‌ ప్రజల గురించి తెలియకపోతే ఆ సమస్య పరిష్కరించలేము. ఫరెమ్‌ అనేవాళ్లు కొమ్జో భాష మాట్లాడే ప్రజలు. వివాహనికి సంబంధించిన వీరి ఆచారవ్యవహారాలు ఆసక్తిగా ఉంటాయి. ‘ఒకటి కంటే ఎక్కువ భాషల్లో ప్రవేశం అనేది సూక్ష్మస్థాయిలో విశ్లేషణకు, సృజనాత్మకంగా ఆలోచించడానికి ఉపకరిస్తుంది’ అనే విషయాన్ని ‘ఐవోఎల్‌’ పోటీలు చెప్పకనే చెబుతున్నాయి. బహు భాషలపై ఆసక్తి పెంచుకోవడానికి ప్రేరణను ఇస్తున్నాయి.మరింత సులువుగా...ఒక భాషకు సంబంధించిన వాక్యనిర్మాణం, వ్యాకరణం, ధ్వనులు... మొదలైన వాటిపై భాషాశాస్త్రం పనిచేస్తుంది. భాషాశాస్త్రానికి సంబంధించిన ఆసక్తి ఊపందుకోవడానికి ఆర్టిఫిషియల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌ (ఏఐ) ప్రధాన కారణం. జీపీటి–4, క్లాడ్, జెమినిలాంటి లార్జ్‌ లాంగ్వేజ్‌ మోడల్స్‌ (ఎల్‌ఎల్‌ఎం) ఇందుకు ఉదాహరణ. మనిషి ఇచ్చే ఇన్‌పుట్స్, కమాండ్స్‌కు మెషిన్‌ అర్థం చేసుకోవడానికి మధ్య అంతరాన్ని పూడ్చడానికి నేచురల్‌ లాంగ్వేజ్‌ ్రపాసెసింగ్‌ సిస్టమ్స్‌ (ఎన్‌ఎల్‌పీ) అవసరం. ఎక్కువ సంఖ్యలో భాషాశాస్త్రవేత్తలు ‘ఎన్‌ఎల్‌పీ’ రిసెర్చ్‌లో భాగం అయితే సహజత్వ ప్రక్రియ మరింత సులువు అవుతుంది.ఇవి చదవండి: ఉన్నది ఒకటే.. 'జిమ్'దగీ..!

హైదరాబాద్, బిజినెస్‌ బ్యూరో: ప్రస్తుత పోటీ ప్రపంచంలో నిలవాలన్నా, గెలవాలన్నా ఇంగ్లిష్‌ తప్పనిసరి. పట్టు లేకున్నా కనీస పరిజ్ఞానం లేకుంటే కష్టమే. అందుకే మార్కెట్లో 30 రోజుల్లో ఆంగ్లం వంటి పుస్తకాలు, స్పోకెన్‌ ఇంగ్లిష్‌ క్లాస్‌లు, ఆన్‌లైన్‌ శిక్షణ కోర్సులు వంటివెన్నో వచ్చాయి. వీటిల్లో ఏదైనా సరే ఇంగ్లిష్‌ పదాలు, ఉచ్చారణ, వ్యాఖ్య నిర్మాణం మినహా ప్రస్తుత ఉద్యోగ అవసరాలకు తగిన భాష నైపుణ్యం, కమ్యూనికేషన్‌ స్కిల్స్‌ ఉండవు. దీన్నే వ్యాపార వేదికగా ఎంచుకుంది కింగ్స్‌ లెర్నింగ్‌. ఎన్‌గురు యాప్‌ ద్వారా 12 భారతీయ, 16 అంతర్జాతీయ భాషల నుంచి ఇంగ్లిష్‌ నేర్చుకునే సేవలను అందిస్తుంది. మరిన్ని వివరాల్ని కంపెనీ ఫౌండర్‌ అర్షన్‌ వకిల్‌ ‘స్టార్టప్‌ డైరీ’తో పంచుకున్నారు. అవి ఆయన మాటల్లోనే...  28 భాషల్లో ఇంగ్లిష్‌..  ప్రస్తుతం తెలుగు, మరాఠీ, హిందీ, గుజరాతీ వంటి 12 భారతీయ భాషలు, నేపాలీ, కొరియన్, అరబిక్, థాయ్, స్పానిష్‌ వంటి 16 అంతర్జాతీయ భాషల్లో ఇంగ్లిష్‌ నేర్చుకునే వీలుంది. స్పోకెన్‌ ఇంగ్లిష్‌ క్లాసుల్లాగా రోజు వారీ ఇంగ్లిష్‌ పదాల ఉచ్ఛారణ, వ్యాఖ్య నిర్మాణం వంటివే కాకుండా ప్రస్తుత ఉద్యోగ అవసరాలకు అనుగుణమైన భాష నైపుణ్యాన్ని నేర్చుకోవచ్చు. ప్రస్తుతం జనరల్‌ ఇంగ్లిష్‌ కోర్సుతో పాటూ రిటైల్, హోటల్, బీపీఓ, ఈ–మెయిల్‌ రైటింగ్, ఇంటర్వ్యూ ప్రిపరేషన్‌ ఇంగ్లిష్‌ భాష అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఈ యాప్‌ ఇంటర్నెట్‌ లేకుండా పనిచేస్తుంది కాబట్టి యూజర్లు ఎప్పుడైనా, ఎక్కడైనా వినియోగించుకోవచ్చు.  2.5 కోట్ల మంది యూజర్లు..  ప్రస్తుతం దేశవ్యాప్తంగా 2.5 కోట్ల మంది కస్టమర్లున్నారు. ఇందులో 78 శాతం యూజర్లు 34 ఏళ్ల లోపు వయస్సు ఉన్న వాళ్లే. 32 శాతం మహిళలు ఉన్నారు. తెలంగాణ నుంచి 5.75 శాతం మంది యూజర్లున్నారు. నెలకు 2 లక్షల మంది వినియోగిస్తున్నారు. బీ2సీలో ప్రీమియం కోర్సులు, లైవ్‌ క్లాస్‌లు, మాక్‌ ఇంటర్వ్యూ వంటివి ఉంటాయి. ప్రారంభ ధర రూ.149. బీ2బీలో కంపెనీ ఉద్యోగులకు ఇంగ్లిష్, కమ్యూనికేషన్‌ స్కిల్స్‌ ట్రైనింగ్‌ ప్రోగ్రామ్స్‌ ఉంటాయి. ధర రూ.1,500. ఇప్పటివరకు బీ2బీలో టీసీఎస్, ఒబెరాయ్‌ గ్రూప్, గోద్రెజ్‌ నేచర్‌ బ్యాస్కెట్‌ వంటి సంస్థల్లో 100కు పైగా శిక్షణ శిబిరాలను నిర్వహించాం.  రూ.17 కోట్ల సమీకరణ..  ప్రస్తుతం మా కంపెనీలో 50 మంది ఉద్యోగులున్నారు. రూ.17 కోట్ల నిధులను సమీకరించాం. మిశెల్‌ అండ్‌ సుసన్‌ డెల్‌ ఫౌండేషన్, విలేజ్‌ క్యాపిటల్‌లు ఈ పెట్టుబడులు పెట్టాయి. ఈ ఏడాది ముగింపు నాటికి మరో విడత నిధులను సమీకరించాలని నిర్ణయించాం. ఎంత మొత్తంలో సమీకరించేది ఇన్వెస్టర్ల గురించి త్వరలోనే వివరాలు వెల్లడిస్తామని అర్షన్‌ తెలిపారు.  


 సౌత్ ఇండస్ట్రీలో హర్రర్ కామెడీలతో భారీ వసూళ్లను రాబట్టవచ్చని ప్రూవ్ చేసిన సినిమా కాంచన. లారెన్స్ స్వీయ దర్శకత్వంలో తెరకెక్కిన ఈ కామెడీ హర్రర్ మూవీ తమిళ, తెలుగు భాషల్లో మంచి విజయం సాధించింది. తరువాత ఈ సినిమాకు గంగ పేరుతో సీక్వల్ను రూపొందించిన లారెన్స్ మరోసారి భారీ హిట్తో అలరించాడు. ఇప్పుడు మరో అరుదైన ఫీట్తో కాంచన సినిమా వార్తల్లోకి వచ్చింది.
 
 గతంలో ఏ సౌత్ సినిమాకూ దక్కని అరుదైన ఘనత కాంచన సినిమా సొంతం కానుంది. ఇటీవల సినిమా నిర్మాణ రంగంలోకి  అడుగుపెట్టిన రామా సంస్థ కాంచన సినిమాను విదేశీ భాషల్లో రీమేక్ చేయడానికి రెడీ అవుతోంది. సౌత్ సినిమాలకు మంచి మార్కెట్ ఉన్న చైనాతో పాటు, కొరియా, థాయ్ భాషల్లోకి కాంచన సినిమా రీమేక్కు ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి. ప్రస్తుతానికి చర్చల దశలో ఉన్న ఈ రీమేక్పై త్వరలోనే అధికారిక ప్రకటన వెలువడనుంది.