జీఎస్టీతో లాభాలివీ..
ఇన్పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ వర్తిస్తుంది
పరోక్ష పన్ను విధానంలో వర్తించని ఇన్పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ (ఐటీసీ).. జీఎస్టీలో వర్తిస్తుంది. అంటే ఉదాహరణకు ఒక తయారీ సంస్థ ఒక వస్తువు తయారు చేయటానికి కావాల్సిన ముడి సరుకులను రూ.100 పెట్టి కొనుగోలు చేసిందనుకుందాం. దీనిపై 10 శాతం అంటే రూ.10 రాష్ట్రానికి ఇన్పుట్ ట్యాక్స్ కడుతుంది. ఆ ముడి సరుకులతో వస్తువును తయారు చేసి.. అదే రాష్ట్రంలో లాభం కలిపి రూ.200కు విక్రయించిందనుకుందాం.
అప్పుడు అదే రాష్ట్రానికి ఈ సంస్థ అమ్మకం పన్ను (అవుట్పుట్ ట్యాక్స్) కూడా చెల్లిస్తుంది. ఇక్కడ గమనించాల్సిందేంటంటే.. ఒక ఉత్పత్తి తయారీ, విక్రయం రెండూ ఒకే రాష్ట్ర పరిధిలో జరిగినప్పుడు ఇన్పుట్, ఔట్పుట్ ట్యాక్స్ రెండూ కట్టాల్సి వస్తోంది. అయితే జీఎస్టీలో మాత్రం ఏ రాష్ట్రంలో తయారు చేసి.. ఏ రాష్ట్రంలో అమ్మినా సరే ఇన్పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ వస్తుంది. అంటే ముడి పదార్థాల కొనుగోలు సమయంలోనే ఇన్పుట్ ట్యాక్స్ కట్టేసింది కనక... అమ్మకం సమయంలో ఆమేరకు పన్ను మొత్తాన్ని మినహాయిస్తారన్న మాట.
పన్నులపై పన్నులుండవు
జీఎస్టీ వచ్చాక పన్ను మీద పన్ను భారం ఉండదు. ఉదాహరణకు ఉత్పత్తిదారుడు ఒక వస్తువు తయారీ కోసం ముడిసరుకును రూ.100 పెట్టి కొనుగోలు చేశాడు. వస్తువు తయారీకి మరో రూ.100 ఖర్చయింది అనుకుందాం. అంటే ఆ ఉత్పత్తి వ్యయం రూ.200. దీని మీద ఎక్సైజ్ డ్యూటీ (12 శాతం) రూ.24. అంటే మొత్తం రూ.224 అయింది. ఇప్పుడా వస్తువును ఒక రాష్ట్రంలో విక్రయించాలంటే సేల్స్ట్యాక్స్ (10 శాతం) కట్టాలి.
అంటే రూ.224 మీద 10 శాతం కట్టాలి. ఇక్కడ గమనించాల్సిందేంటంటే... వాస్తవంగా ఉత్పత్తికి అయిన ఖర్చు రూ.200 మాత్రమే. ఎక్సైజు పన్ను కలిపాక రూ.224 అవుతోంది. అంటే అమ్మకం సమయంలో సేల్స్ట్యాక్స్ను ఉత్పత్తి వ్యయం మీద (అంటే రూ.200 మీద) కాకుండా ఎక్సైజ్ సుంకంతో కలిపిన మొత్తంపై (అంటే రూ.224పై) చెల్లించాల్సి వస్తుంది. ఇది తయారీదారులకు రెండు రకాల పన్ను భారంగా మారుతోంది. జీఎస్టీ అమల్లోకి వస్తే ఈ పన్నుల మీద పన్నుల భారం ఉండదు.
ఒకే రిటర్న్ సరిపోతుంది
ప్రస్తుతం మన దేశంలో ఒక్కో పన్ను చెల్లించటానికి ఒక్కో తరహా రిటర్న్ దాఖలు చేయాల్సి ఉంటుంది. అంటే ఎక్సైజ్ డ్యూటీ, సెంట్రల్ డ్యూటీ, వ్యాట్, సీఎస్టీ ఇలా ఒక్కో దానికి ఒక్కో ట్యాక్స్ రిటర్న్ ఫైల్ చేయాల్సి ఉంటుంది. చట్టబద్ధమైన డాక్యుమెంటేషన్ను ప్రిపేర్ చేయాలి కూడా. కానీ జీఎస్టీతో ఇవేవీ అవసరం ఉండదు. దేశమంతా ఒకే పన్ను విధానం లాగా.. ఒకే ట్యాక్స్ రిటర్న్ను ఫైల్ చేస్తే సరిపోతుంది. దీంతో సమయం ఆదా అవటమే కాకుండా పేపర్ వర్క్ తప్పుతుంది. జీఎస్టీ అమలు ద్వారా పన్నులు వసూలు చేయటంలో సమర్థత పెరుగుతుందని కూడా ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.
ఇబ్బందులు.. నష్టాలు
దేశంలో జీఎస్టీని ఈ ఏడాది జూలై 1వ తేదీ నుంచి కచ్చితంగా అమలు చేయాలని కేంద్రం నిర్ణయించింది. ఈ మేరకు వేగంగా నిర్ణయాలు కూడా ప్రకటిస్తోంది. కానీ ప్రస్తుతం మనం 2017–18 ఆర్థిక సంవత్సరం మధ్యలో ఉన్నాం. అప్పటివరకు పాత పన్ను విధానాన్ని పాటిస్తూ... రాత్రికి రాత్రే జీఎస్టీలోకి మారడం కంపెనీలకు, వర్తకులకు కొంత గందరగోళాన్ని కలిగిస్తోంది.
ప్రస్తుత విధానంలో రూ.1.50 కోట్ల టర్నోవర్పైన ఉన్న కంపెనీలు మాత్రమే ఎక్సైజ్ డ్యూటీని చెల్లించాలనే నిబంధన ఉంది. అయితే అన్ని కంపెనీలనూ జీఎస్టీ పరిధిలోకి తీసుకురావాలనే ఉద్దేశంతో ఈ టర్నోవర్ మొత్తాన్ని రూ.20 లక్షలకు కుదించారు. ఇది చిన్న, మధ్యతరహా (ఎస్ఎంఈ) కంపెనీలకు ఇబ్బందికరం, నష్టం కూడా.
జీఎస్టీతో నిర్వహణ వ్యయం పెరుగుతుంది. దీన్ని పూర్తిగా ఆన్లైన్లోనే నిర్వహించాల్సి ఉండడంతో చిన్న, మధ్య తరహా వ్యాపారులు, కంపెనీలు ఐటీ నిపుణులను నియమించుకుని జీఎస్టీని నిర్వహించాల్సి ఉంటుంది. మరోవైపు ప్రస్తుతమున్న అకౌంటింగ్ సాఫ్ట్వేర్ లేదా ఎంటర్ప్రైజ్ రిసోర్స్ ప్లానింగ్ (ఈఆర్పీ)లను మార్చి వాటి స్థానంలో కొత్తగా జీఎస్టీ టెక్నాలజీ ఉండే అకౌంటింగ్ సాఫ్ట్వేర్లను కొనుగోలు చేయాల్సి ఉంటుంది.
ప్రస్తుతం తయారీ రంగాలకు చెందిన పలు సంస్థలు పన్ను రాయితీలున్న, పన్నులపరంగా అనుకూలంగా ఉన్న రాష్ట్రాల్లో ఉత్పత్తి యూనిట్లను ఏర్పాటు చేస్తున్నాయి. అక్కడి నుంచే ఇతర రాష్ట్రాలకు పంపుతున్నాయి. ఈ–కామర్స్ సంస్థలైతే ప న్నుల్లో వెసులుబాటు కోసం దాదాపు అన్ని రాష్ట్రాల్లోనూ గిడ్డంగుల్ని ఏర్పాటు చేస్తున్నాయి. జీఎస్టీతో దేశమంతటా ఒకే రకమైన పన్ను విధానం ఉన్నప్పుడు ఇవి అన్ని రాష్ట్రాల్లో గిడ్డంగులను నిర్వహిం చాల్సిన అవసరం ఉండదు. డిస్ట్రిబ్యూషన్ వ్యయం పెరుగుతుంది. సరుకుల రవాణా సమయం కూడా పెరుగుతుంది. కొన్ని సందర్భాల్లో ఔట్ ఆఫ్ స్టాక్ పరిస్థితి ఏర్పడొచ్చు కూడా. గిడ్డంగులపై ఆధారపడిన వారికి ఉపాధి అవకాశాలు దూరమై భూములు ధరలూ పడిపోయే ప్రమాదమూ ఉంది.
తాజాగా శ్లాబులు ప్రకటించటంతో ఏ వస్తువు పై జీఎస్టీ ఎంత అనేది స్పష్టమైపోయింది. కాకపోతే ఏ వస్తువు విషయంలోనైనా ప్రస్తుత వ్యాట్ రేటు క న్నా జీఎస్టీ రేటు అధికంగా ఉంటే వ్యాపారులకు ఇబ్బందే. ఎందుకంటే ఇప్పటికే రిటైలర్ స్టోర్లలో బోలెడంత స్టాక్ ఉంది. ఆయా ఉత్పత్తులపై ఎంఆర్ పీ ధర ముద్రించి ఉంటుంది కూడా. జీఎస్టీ రేటు పెరగడంతో కంపెనీలకు లాభాలు తగ్గిపోతాయి.
ఉత్పాదక రంగంపై మూలధన ప్రభావం గణనీయంగా ఉంటుంది. ఎందుకంటే ప్రస్తుతం స్టాక్ బదిలీపై ఎలాంటి పన్నులూ లేవు. కానీ జీఎస్టీ అమల్లోకి వచ్చాక సరఫరా జీఎస్టీ పరిధిలోనే చేయాల్సి ఉంటుంది గనక.. కంపెనీలు సరఫరా చైన్ నిర్వహణ వ్యూహాలపై పునరాలోచనలో పడతాయి. ఇది కంపెనీల నగదు ప్రవాహంపై ప్రభావాన్ని చూపిస్తుంది.
జీఎస్టీ అమలుతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు పన్నులపై నియంత్రణ కోల్పోతాయి. ఎలాగంటే దేశంలో నిర్వహించే ప్రతీ వ్యాపారం మీద కేంద్రం, రాష్ట్రం రెండు ప్రభుత్వాల రూపంలో ద్వంద్వ నియంత్రణ ఉంటుంది. రాష్ట్ర పరిధిలో పన్ను రేట్లను మార్చుకునే లేదా తగ్గించుకునే అవకాశం, అధికారం రెండూ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు ఉండవు. అది పూర్తిగా జీఎస్టీ కౌన్సిల్ పరిధిలో ఉంటుంది.