రాయదుర్గం: భౌగోళిక వాతావరణాన్ని బట్టి కొన్ని చెట్లు కొన్ని ప్రాంతాల్లోనే పెరుగుతాయి. ముఖ్యంగా మధ్య ఆఫ్రికాలో ఉండే వాతావరణం, మట్టి మరో ఖండంలోగాని, దేశంలోగాని కనిపించవు. అక్కడ పెరిగే చెట్లు కూడా ఎంతో ప్రత్యేకంగా ఉంటాయి. అలాంటి వాటిలో ‘మడగాస్కర్‌ ట్రీ’గా పేరు పొందిన ‘బవొబాబ్‌’ ఎంతో ప్రత్యేకం. ఇవి బయటి ప్రాంతాల్లో కనిపించడం చాలా అరుదే. ఈ మహా వృక్షాలు ఆస్ట్రేలియాలో రెండు చోట్ల కనిపిస్తాయి. కానీ మన దేశంలో మాత్రం దాదాపు 38 ప్రాంతాల్లో పెరుగుతున్నాయి. పైగా ఈ అరుదైన వృక్షాలు నగరంలోనే నాలుగు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నానక్‌రాంగూడ ఫైనాన్షియల్‌ డిస్ట్రిక్ట్‌లోని అమర్‌రాజా భవనం ఎదురుగా ఉన్న షాపింగ్‌ కాంప్లెక్స్‌ పక్కనే నిర్మిస్తున్న భవన ప్రాంగణంలో ఉంది. దీని వయసు దాపు 500 ఏళ్లకు పైగానే ఉండడం విశేషం.  కాండం నిండా నీరే... సాధారణంగా ఎచెట్టయినా కాలానుగుణంగా ఆకులు రాలుస్తుంది. కానీ బవొబాబ్‌ చెట్టుకు మాత్రం ఆకులు రాల్చడం చాలా అరుదు. ప్రాంతాన్ని బట్టి ఈ చెట్టుకు చాలా పేర్లే ఉన్నాయండోయ్‌. ‘బాటిల్‌ ట్రీ, ది ట్రీ ఆఫ్‌ లైఫ్, అప్‌సైడ్‌డౌన్‌ ట్రీ, మంకీబ్రీడ్‌ ట్రీ, హతీజాడ్‌’ వంటి పేర్లతో పిలుస్తుంటారట. ఇది దాదాపు 30 మీటర్ల వరకు పెరుగుతుంది. అంతేకాదు.. ఇవి వేల సంవత్సరాలు బతుకుతాయి కూడా. ఈ వృక్షం కాండంలో సుమారు 1,20,000 లీటర్ల నీరు ఉంటుందని అంచనా. ఈ చెట్టుకు అరుదుగా కాసే కాయలు కొబ్బరి బొండాం తరహా ఉంటుంది.  మడగాస్కర్‌ జాతీయ వృక్షం ఇదే..   హిందూ మహాసముద్రంలో గల మడగాస్కర్‌ దేశం జాతీయ వృక్షంగా ఈ బబొబాట్‌ వృక్షం గుర్తింపు పొందింది. వీటిలో తొమ్మిది రకాల జాతులు ఉన్నాయి. అందులో ఆరు రకాలు మడగాస్కర్‌ ప్రాంతంలో ఉండగా, రెండు రకాలు ఆఫ్రికాలోను, ఒక రకం ఆస్ట్రేలియా, మూడు రకాలు మన దేశంలో ఉన్నట్టు శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు. ఆఫ్రికాలో ఈ చెట్టు బెరడును సబ్బులు, మందుల తయారీలోనూ వినియోగిస్తున్నట్లు చెబుతున్నారు.  మన రాష్ట్రంలో ఆరు చోట్ల చారిత్రక ఆధారాల ప్రకారం మనదేశంలో ఈ వృక్షాలు 38 చోట్ల మాత్రమే పెరుగుతున్నట్టు గుర్తించారు. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఆరు చోట్ల ఈ వృక్షాలు ఉండగా.. అందులో నాలుగు గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ పరిధిలోనే ఉండడం విశేషం. నానక్‌రాంగూడ ఫైనాన్షియల్‌ డిస్ట్రిక్ట్‌ ఒకటి ఉండగా.. అత్తాపూర్, వనస్థలిపురం, చప్పల్‌రోడ్‌కు సమీపంలో, చెంగిచెర్ల రిజర్వు ఫారెస్ట్‌లోను, నల్గొండ జిల్లా బాలచంద్రునిగుట్టపై శివాలయం సమీపంలో ఈ వృక్షాలు ఉన్నట్టు వృక్ష శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. ప్రస్తుతం నానక్‌రాంగూడ ఫైనాన్షియల్‌ డిస్ట్రిక్ట్‌ ప్రాంతంలో అమర్‌రాజా భవనం ఎదురుగా ఉన్న వృక్షం వయసు సుమారు 500 ఏళ్లుగా అంచనా వేస్తున్నారు. గతంలో ఈ ప్రాంతంలో రంగనాథస్వామి దేవాలయం మాత్రమే ఉండేది. నగరీకరణ నేపథ్యంలో ఇక్కడ బహుళ అంతస్తుల భవనాలు వెలుస్తున్నాయి. దీంతో ఇప్పుడు ఈ అరుదైన వృక్షం మనుగడ ప్రశ్నార్థకంగా మారింది. ప్రస్తుతం ఈ మడగాస్కర్‌ చెట్టు కనిపిస్తున్నా భవిష్యత్‌పై మాత్రం అనుమానం వ్యక్తమవుతోంది. ఈ అరుదైన వృక్ష జాతిని పరిరక్షించి, భావి తరాలకు అందించాలని పర్యావరణ ప్రేమికులు కోరుతున్నారు. 


 అబ్బురపరిచే మహావృక్షం బఓబాబ్. గోల్కొండ కోటకు దగ్గరలో, నయా ఖిల్లా ప్రాంతంలో వుంది. ఈ చెట్టుకి సుమారు 400 సంవత్సరాల వయస్సు ఉందని అంచనా. ఇదొక అరుదైన ఆఫ్రికన్ జాతి మహావృక్షం. ఇది కూలీ కుతుబ్ షా రాజులు కాలం నాటిదని చరిత్రకారుల అభిప్రాయం. ఈ వృక్షం ఎత్తు 79 అడుగులు. చుట్టు కొలత 40 అడుగుల పైగా వుంది. అంతేకాదు, ఈ చెట్టు లోపల 1010 అడుగుల విస్తీర్ణంలో పెద్ద తొర్ర వుంది. ఈ తొర్ర లోపలికి మనం కూడా దిగి చూడవచ్చు. ఆఫ్రికాలోని కెరిన్ అనే ప్రాంతంలో వున్న అతిపెద్ద హాతియన్ చెట్టు తొర్రలో చిన్న సైజు సెయింట్ మోరీస్ చర్చిని ఏర్పాటు చేశారట. గోల్కొండ కోట నుండి నయాఖిల్లాకు వెళ్లేదారిలో ఒంటరిగా ఆ ప్రాంతాన్ని కాపలా కాస్తున్న సిపాయిలా ఈ వృక్షం కనిపిస్తుంది.
  
 స్థానికులు ఈ చెట్టును ‘హాతియన్’ అని పిలుస్తున్నారు. ‘‘ఏనుగులాగా’’ ఎత్తుగా, బలంగా ఉంటుంది. కాబట్టి ఆ పేరు సార్థకం చేశారు. ఎలాంటి దుర్బిక్ష పరిస్థితులనైనా హాతియన్ ఎదుర్కొంటుంది. హాతియన్‌ని మొండి మొక్కగా వృక్ష శాస్త్రవేత్తలు వర్ణిస్తారు. ఈ వృక్షం ఆఫ్రికా, ఆస్ట్రేలియా దేశాలలో విరివిగా కనపడుతుంది. ఆఫ్రికన్లు ఈ వృక్షాన్ని చాలా పవిత్రంగా భావిస్తారు. ఈ చెట్లు సంవత్సరంలో చాలా భాగం ఆకులు లేకుండానే వుంటాయి. ఆకుల్లేని సమయంలో భూమిలో వుండే వేళ్లు ఆకాశంలో వేలాడుతున్నట్లు కనిపిస్తుంది. ఇదెవరైనా చూస్తే, ఈ చెట్టు చచ్చిపోయిందా? అన్న అనిపిస్తుంది.
  
 ఎన్నో జీవరాశులకు ఆహారాన్ని, ఆవాసాన్ని ఈ వృక్షం అందిస్తుంది. ఈ వృక్షజాతికి పూసే తెల్లని పూలు, కాసే కాయలలో టార్‌టారిక్ ఆసిడ్, సీ-విటమిన్ అధికంగా వుంటాయి. ఈ చెట్టు ఆకుల వల్ల రక్తహీనత, విరోచనాలు, ఆస్త్మా, ఎముకల నొప్పుల నివారణ సాధ్యం అవుతుందని శాస్త్రవేత్తలు రుజువు చేశారు. ఆకుల్లో కాల్షియం, ఇనుము, ప్రొటీన్లు, లిపిడ్‌లతో పాటు ఫాస్ఫేటు కూడా అధికంగా వుందని.. దీని వల్ల ఫర్టిలైజర్సు, సబ్బుల తయారీలో ఈ చెట్టు ఆకుల ఉపయోగం ఎంతగానో ఉంటుందని చెప్తారు. ఈ మహావృక్షం కేంద్ర పురావస్తు శాఖ అధీనంలో వుంది. వారి తరఫున ఒక వాచ్‌మెన్‌ని కాపలాగా ఇటీవల నియమించారు. పర్యావరణ అభిలాషాపరులందరూ తప్పక చూడాల్సిన ప్రదేశమిది. రాష్ట్ర పర్యాటక శాఖ పర్యాటకులను ఆకర్షించే రీతిలో తగిన ఏర్పాట్లు చేయాల్సిన అవసరం ఇంకా ఎంతైనా వుంది. అబ్బురపరిచే అరుదైన మహావృక్షం ప్రస్తుతానికి మరుగున పడివుంది.
  - మల్లాది కృష్ణానంద్  malladisukku@gmail.com