జహీరాబాద్, న్యూస్‌లైన్: బండెనకబండి కట్టి పదహారు బండ్లుకట్టి... అన్నట్లుగా ఎద్దులబండ్లు, పల్లెపడుచుల నృత్యాలు, జానపద కళాకారుల ఆటపాటలు, చెక్కభజన, బుర్రకథ...వెరసి పచ్చని పల్లె సంస్కృతి సాక్షాత్కరించింది. చిరుధాన్యాల ప్రాధాన్యం, జీవవైవిధ్యాన్ని ప్రజలకు వివరించేందుకు డీడీఎస్(డెక్కన్ డెవలప్‌మెంట్ సొసైటీ) ప్రతి సంవత్సరం నిర్వహించే పాతపంటల జాతరలో ఈ దృశ్యం కనిపించింది. నెలరోజుల పాటు 50 గ్రామాల్లో నిర్వహించే ఈ వేడుకలు మంగళవారం జహీరాబాద్ మండలం అల్గోల్ గ్రామంలో వైభవంగా ప్రారంభమయ్యాయి. కార్యక్రమంలో పాల్గొన్న పలువురు ప్రముఖులు పాతపంటల ప్రాధాన్యత గురించి వివరించారు. జాతర సందర్భంగా నిర్వాహకులు 16 ఎద్దులబండ్లను అందంగా అలంకరించి ఊరేగించి వాటిల్లో పలు రకాల పాత పంటల ధాన్యాలను ప్రదర్శించారు. వాటి ప్రాముఖ్యత, ఉపయోగాల గురించి ఈ సందర్భంగా మహిళా రైతులు  వివరించారు. పాత పంటలపై రూపొందించిన పాటలు అందరినీ ఆకట్టుకున్నాయి. జాతర ప్రారంభోత్సవం సందర్భంగా ప్రత్యేక స్టాళ్లను ఏర్పాటు చేశారు. పాత పంటలతో  తయారు చేసిన వంటకాలు, చెట్లతో తయారు చేసిన మందులు, చిరు ధాన్యాలు, సేంద్రీయ ఎరువులను తయారు చేసుకునే విధానం, చిరు ధాన్యాల విక్రయశాలలతో కూడిన స్టాళ్లను సందర్శకులు పరిశీలించారు. జాతర సందర్భంగా ప్రదర్శించిన బుర్ర కథ, చెక్కభజన, కోలాటం ఆటలు ఆకట్టుకున్నాయి. పాత పంటల జాతర విశిష్టత గురించి డీడీఎస్ డెరైక్టర్ పీవీ సతీష్ వివరించారు. కార్యక్రమంలో జీవవైవిధ్య మండలి రాష్ట్ర చైర్మన్ హంపయ్య, సభ్య కార్యదర్శి ఎస్.ఎన్.జాదవ్, అగ్రికల్చర్ రీసెర్చ్ మేనేజ్‌మెంట్ స్టేట్ జాయింట్ డెరైక్టర్ కల్పన శాస్త్రి, గ్రామ సర్పంచ్ గౌతంరెడ్డి, ప్రొఫెసర్ టి.ఎన్.ప్రకాష్, సీనియర్ సైంటిస్ట్ అనిశెట్టిమూర్తిలు పాల్గొన్నారు.


  కొండాపూర్, న్యూస్‌లైన్: పాత పంటలకు పూర్వ వైభవం వచ్చింది. వాణిజ్య పంటల సాగులో ప్రతిఏటా నష్టపోతున్న రైతులు తిరిగి పాతపంటలపై దృష్టి సారించారు.  నీటివినియోగం, పెట్టుబడులు తక్కువగా ఉండడం, ఆదాయం అధికంగా ఉండడంతో ఆహార పంటల సాగుకు వారం తా మొగ్గుచూపుతున్నారు. పదేళ్ల క్రితం వరకు మండల పరిధిలోని మారెపల్లి, అనంతసాగర్, తొగర్‌పల్లి, మన్‌సాన్‌పల్లి, మునిదేవునిపల్లి, మల్కాపూర్, గిర్మాపూర్, గారకుర్తి తదితర గ్రామాల్లో మిరప, జొన్న, ఆముదం, వామ ఉల్లిగడ్డ, కంది, కుసుమ, కొర్ర, శనగ పంటలను విరివిగా సాగు చేసేవారు.
 
 సేంద్రియ ఎరువులు వాడటంతో తక్కువ పెట్టుబడితో ఎక్కువ ఆదాయం సాధించేవారు. కాలక్రమేణా బోరుబావుల తవ్వకాలు పెరిగి నీటి లభ్యత పెరగడంతో రైతులు చెరకు, వరి, పసుపు, మొక్కజొన్న పంటలను సాగుచేశారు. ఈ పంటలపై రసాయన మందులు పిచికారీ చేయడం తప్పనిసరి కావడంతో పెట్టుబడులు విపరీతంగా పెరిగాయి. దిగుబడి కూడా పెరిగినప్పటికీ రైతన్నలు మాత్రం నష్టాలపాలయ్యారు. దీంతో చా లామంది రైతులు వ్యవసాయాన్ని వదిలి పట్టణాల్లో స్థిర నివాసం ఏర్పాటు చేసుకుని అక్కడే చిన్నచిన్న వ్యాపారాలు చేసుకుంటూ జీవనం  సాగిస్తున్నారు.
 
 ఇంకొంత మంది సాగుపైనే దృష్టి సారించినా అనుకున్న ఫలితం రాలేదు. దీంతో పునరాలోచనలో పడిన అన్నదాతలు ఇపుడు మళ్లీ పాతపంటలపై దృష్టిసారించారు. ప్రస్తుతం మండలంలో చాలామంది రైతులు  మిరప, ఉల్లి, వామ, కుసుమ, కంది, జొన్న, ఆముదం, శనగ పంటలను సాగు చేస్తున్నారు. వ్యవసాయాధికారులు, శాస్త్రవేత్తలు పంటల మార్పిడితో అధిక దిగుబడులు సాధించవచ్చని సూచించడంతో అందరూ ఆహార ధాన్యాలైన పాత పంటల వైపే మొగ్గు చూపుతున్నారు.