కెన్యా: భూగోళంపై అంతరించి పోతున్న జీవజాతుల జాబితాలోకి ఉత్తర ప్రాంతపు తెలుపు జాతి రైనో చేరింది. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉన్న ఒకే ఒక మగ రైనో ‘సుడాన్‌’  (45) గత నెలలో అనారోగ్యంతో కెన్యాలోని ఓల్‌ పెజెటా జాతీయ పార్కులో మరణించిన సంగతి తెలిసిందే. ఏనుగులు, రైనోల దంతాలకు అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో మంచి డిమాండ్‌ ఉంది. అరుదైన జాతికి చెందిన ఈ తెల్ల రైనోల దంతాల కోసం స్మగ్లర్లు విచ్చల విడిగా వేటాడటంతో వీటి సంఖ్య తగ్గిపోయింది. ఇందుకోసం కెన్యా ప్రభుత్వం కొత్త చట్టం తీసుకొచ్చింది. రైనోలను వేటాడితే వారికి మరణశిక్ష తప్పదని తెలిపింది. అయితే మగ రైనో సుడాన్‌ను సంరక్షించి ఆ జాతిని వృద్ధి చేద్దామనుకున్న పార్కు నిర్వాహకులకు నిరాశే మిగిలింది. కండరాల, ఎముకల క్షీణత వ్యాధితో బాధపడుతూ సుడాన్‌ మరణించింది. ప్రపంచం మొత్తంలో గల రెండు వైట్‌ రైనోలు సుడాన్‌ సంతతే. సుడాన్ మృతితో దాని సంతానం నాజిన్‌(27), ఫతు(17) చిన్నబోయాయి. అవి రెండూ కన్నీరు కారుస్తూ.. సుడాన్‌ మృతి పట్ల మౌనం వహించాయి. పార్కు నిర్వాహకులు సుడాన్‌ స్మృతి చిహ్నం వద్ద శనివారం ఏర్పాటు చేసిన స్మారక కార్యక్రమంలో నాజిన్, ఫతులు మౌనంగా రోదిస్తున్న దృశ్యాలు జంతు ప్రేమికులతో సహా ప్రభుత్వాన్ని ఆలోచనలో పడేశాయి. ఆ దిశగా కెన్యా ప్రభుత్వం చర్యలు ప్రారంభించింది. ఇకపై ఏనుగు, రైనోల దంతాల స్మగ్లింగ్‌లో పట్టుబడ్డ వారికి మరణశిక్ష విధిస్తామని తెలిపింది. ఆ మేరకు కెన్యా ప్రభుత్వం చట్టం కూడా తీసుకొచ్చింది.

జుబూ : ప్రపంచంలో చిట్టచివరగా మిగిలిన మగ తెల్ల ఖడ్గ మృగం ‘సూడాన్‌’ కన్నుమూసింది. 45 ఏళ్ల వయసున్న ఈ అరుదైన జీవి గత కొంత కాలంగా అనారోగ్యంతో బాధపడుతోంది. మంగళవారం ఉదయం సూడాన్‌ మృతి చెందినట్లు  ఓఎల్‌ పెజెటా పార్క్‌ నిర్వాహకులు ప్రకటించారు.  వేటగాళ్ల బారి నుంచి కంటికి రెప్పలా కాపాడుకోవడానికి మూడేళ్ల నుంచి సూడాన్ ప్రభుత్వం అహర్నిశలు కృషి చేస్తోంది. దీని పరిరక్షణ కోసం కెన్యా ప్రభుత్వం ఇప్పటిదాకా కోట్లలో ఖర్చు చేసి మరీ భద్రతను ఏర్పాటు చేయించింది. వీవీఐపీ వైట్‌రైనోగా ఇది బాగా పాపులర్‌ అయ్యింది. ముఖ్యంగా గతేడాది డేటింగ్‌ యాప్‌లో విరాళాల సేకరణ చేపట్టిన సూడాన్‌ పేరు.. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా మారు మోగిపోయింది. ప్రపంచంలో అంతరించి పోతున్న జంతువులలో తెల్ల ఖడ్గ మృగాలు చివరి దశకు చేరుకున్నాయి. ఇప్పటిదాకా మిగిలినవి 3 మాత్రమే. అందులో సూడాన్‌ ఒకటి కాగా.. మిగిలిన రెండూ ఆడవి. వీటి సంతానోత్పత్తి కోసం చేసిన ప్రయత్నాలు ఫలించకుండానే సూడాన్‌ కన్నుమూయటం విశేషం. 

జుబూ : అది ఓ ఖడ్గ మృగం... దాన్ని చుట్టూ జడ్ ప్లస్ కేటగిరి స్థాయిలో భద్రత. 24 గంటలూ కమాండోలు దానికి కాపలా కాస్తుంటారు. ఇది సాధారణ రైనో కాదు. కానీ, ఈ భూమ్మీద మిగిలిన ఒక్కగానోక్క మగ తెల్ల ఖడ్గ మృగం అది. దాని పేరే సూడాన్‌. ప్రస్తుతం అది చివరి క్షణాలకు చేరుకోగా.. అధికారుల్లో కంగారు నెలకొంది.  వేటగాళ్ల నుంచి కంటికి రెప్పలా కాపాడుకోవడానికి మూడేళ్ల నుంచి సూడాన్ ప్రభుత్వం అహర్నిశలు కృషి చేస్తోంది. ప్రపంచంలో అంతరించి పోతున్న జంతువులలో తెల్ల ఖడ్గ మృగాలు కూడా ఉన్నాయి. ఇప్పటిదాకా మిగిలినవి 3 మాత్రమే. అందులో సూడాన్‌ ఒకటి కాగా.. మిగిలిన రెండూ ఆడవి. సంతానోత్పత్తి కోసం ఈ మూడింటిని ఒకే చోట చేర్చారు. అయితే సూడాన్‌ అనారోగ్యంతో అధికారుల్లో కంగారు మొదలైంది. దానికి ఏమైనా అయ్యిందో ఇక తెల్ల ఖడ్గమృగాల వంశం అంతరించినట్లేనని భయపడుతున్నారు. గతేడాది డేటింగ్‌ యాప్‌లో విరాళాల సేకరణ ద్వారా దీని పేరు మారు మోగిపోయింది. సాధారణంగా వీటి జీవిత కాలం 50 సంవత్సరాలు. ఇప్పుడు దీని వయస్సు 46 ఏళ్లు. గతేడాది దాని కాలుకి ఇన్‌ఫెక్షన్‌ సోకింది. అది నయమవుతున్న సమయంలో మరో కాలికి సోకింది. చికిత్స అందిస్తున్న ఎటువంటి ప్రయోజనం లేకుండా పోతోందని, ఏదైనా అద్భుతం జరిగి అది త్వరగా కోలుకోవాలని సంరక్షకులు ఆకాంక్షిస్తున్నారు. మరోవైపు అది చనిపోక ముందే సంతానోత్పత్తి చేసే సాధ్యాసాధ్యాలపై శాస్త్రవేత్తలు ప్రయత్నాలు ప్రారంభించారు.


 సాధారణంగా చిన్న పిల్లలు అందంగా ఉన్న జంతులను చూసేందుకు, వాటితో ఆడుకునేందుకు ఇష్టపడతారు. కానీ, ఓసారి ఇక్కడ చూడండీ. చిన్నారులు ఖడ్గమృగాన్ని చూస్తే అక్కడి నుంచి పరుగులు తీస్తారు. ఆఫ్రికన్ రిజర్వ్ కేంద్రం, కెన్యాలో జరిగిన జరిగిన చిన్న సంఘటన వీడియో ప్రస్తుతం ఇంటర్నెట్ లో హల్ చల్ చేస్తోంది. ఓఎల్ పిజేటా ఓ చిన్నారి ఏకంగా ఖడ్గమృగానికి అడుగులు ఎలా వేయాలో నేర్పించి ఔరా అనిపించింది. ఆ చిన్న ఖడ్గమృగము పేరు రింగో. చిన్నారి చెప్పిన మాటల్ని శ్రద్ధగా వింటున్నట్లుగా, పిజేటా వెనకాలే బుడి బుడి అడుగులు వేస్తూ రైనో రింగో వచ్చేసింది.
 
 పిజేటా ఏమాత్రం బెదరకుండా, హాయిగా నవ్వుతూ ఖడ్గమృగానికి ఎలా నడవాలో చెబుతూ నడిచింది. తన వెనకాలే అడుగులు వేస్తూ రావాలంటూ ట్రెయినింగ్ ఇస్తున్నట్లు ఉన్న ఈ దృశ్యం ఇప్పుడు అందరి దృష్టిని ఆకర్షిస్తోందనడంలో సందేహం లేదు. 'అమ్మా.. ఆ రైనోకు నడవటం నేర్పుతాను. నా వెనకాల అడుగులు వేస్తూ నెమ్మదిగా నడవాలని రింగోకు చెప్పాను' అని బేబీ పిజేటా అంటోంది. ఓ సందర్భంలో రింగో తనకు చాలా దగ్గరగా వచ్చిందని, వెంటనే కాస్త దూరం పెంచెలా నడక మొదలెట్టానని చిన్నారి చెప్పింది. మన పిల్లలకు జంతులు, ఇతరుల పట్ల ఎలా మెలగాలో నేర్పిస్తే వారు అలాగే ప్రవర్తిస్తారని దీంతో జంతువులు అంతరించి పోకుండా పోతాయన్న మాటలు ఆ వీడియోలో వినిపిస్తాయి.