World Cancer Day 2025 : లక్షలాదిమంది బిడ్డలు అనాథలుగా; ముందుగా గుర్తిస్తే!

ప్రపంచ  కేన్సర్ దినోత్సవాన్నీ  ప్రతీ ఏడాది  సంవత్సరం ఫిబ్రవరి 4న జరుపుకుంటారు. ఈ ఏడాది  థీమ్ "యునైటెడ్ బై యునిక్". కేన్సర్‌ కారకాలు, సంరక్షణపై దృష్టి సారించి, సంరక్షణలో మార్పు తీసుకు రావడానికి కొత్త మార్గాలను అన్వేషించాలనేది దీని లక్ష్యం. వ్యక్తిగతీకరించిన చికిత్సలు, మద్దతుపై ఈ కార్యక్రమం దృష్టి పెడుతుంది. 2000లో యూనియన్ ఫర్ ఇంటర్నేషనల్ క్యాన్సర్ కంట్రోల్ (UICC) ఈరోజును ప్రారంభించింది. కేన్సర్ వ్యాధి సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా వ్యక్తులు, సంఘాలు , సంస్థలను సమీకరించే  ఈ కార్యక్రమానికి మరింత ఆదరణ పెరిగింది. కేన్సర్ నివారణ, ముందస్తు గుర్తింపు, చికిత్స , అందరికీ సంరక్షణలో మెరుగుదల చూడాలనే సంకల్పంతో  కేన్సర్ సమాజం ఐక్యంగా ఉంది అని UICC అధ్యక్షురాలు, స్వీడిష్ కేన్సర్ సొసైటీ సెక్రటరీ జనరల్ ఉల్రికా అరెహెడ్ అన్నారు.

దేశంలో అత్యధిక మరణాలకు కారణమవుతున్న వ్యాధుల్లో మొదటి స్థానం గుండె జబ్బులది కాగా, తరువాతి  కేన్సర్‌దే.  2050 నాటికి కేసులలో 77శాతం పెరుగుదల అంచనా. ఫలితంగా 1.32 కోట్ల మరణాలు సంభవించనున్నాయని ఆందోళన   వ్యక్తమౌతోంది. 2022లో 90.6 లక్షల   మంది మరణించారు. ప్రతీ ఏడాది 10 లక్షలమంది పిల్లలు తమ తల్లిని కోల్పోతున్నారు. 10.4 లక్షల మంది పిల్లలు తమ తండ్రిని కోల్పోతున్నారు.  వీటిల్ల ప్రధానంగా  నోటి కేన్సర్, రొమ్ము కేన్సర్, గర్భాశయ  కేన్సర్, ఊపిరి తిత్తుల  కేన్సర్, కడుపు  కేన్సర్, లివర్‌ కేన్సర్‌ ఉన్నాయి.

సాధారణంగా మన శరీరంలో కణ విభజనలు  నియంత్రణ కోల్పోయి, చాలా వేగంగా, అస్తవ్యస్తంగా విభజన చెంది , ట్యూమర్‌, కణితి, గడ్డలుగా మారే స్థితినే  కేన్సర్‌ అని పిలుస్తారు. కణ సమూహాలను అని పిలుస్తారు. అయితే ఈ  వ్యాధి ముందస్తుగా గుర్తించడం వల్ల చాలావరకు ప్రాణహానినుంచి బయటపడవచ్చు. ఇది శరీరానికి సంబంధించిన వ్యాధి మాత్రమే కాదు కాదు, బాధిత వ్యక్తి, ఆకుటుంబానికి చెందిన మానసిక, భావోద్వేగాలకు సంబంధించి కూడా.అయితే వివిధ రకాల అపోహలతోపాటు అవగాహన లేక పోవడం, భయం వల్ల  ఈ వ్యాధి నిర్ధారణ ఆలస్యం అవుతోంది. చాలా కేసుల్లో వ్యాధి ముదిరిన తరువాతే గుర్తిస్తుండటంతో మరణాల సంఖ్య పెరుగుతోంది. ప్రివెన్షన్‌ ఈజ్‌ బెటర్‌ దేన్‌ క్యూర్‌ అనట్టు ఏ వ్యాధికైనా చికిత్సకంటే ముందస్తుగా గుర్తించడం  కీలకం. ఈ సూత్రం కేన్సర్‌ విషయంలో ఇంకా కీలకం అనడంలో  ఎలాంటి సందేహం లేదు.

కేన్సర్‌ను గుర్తించేందుకు  ముఖ్యమైన లక్షణాలు

• ఉన్నట్టుండి అనూహ్యంగా బరువు తగ్గడం. ఎలాంటి  కారణం అంటే, డైటింగ్‌, వ్యాయామం, లేకుండానే నెలకు ఐదు కేజీలకంటే ఎక్కువ బరువు తగ్గితే ప్రమాద సంకేతమని గుర్తించాలి. 

•  సుదీర్ఘం కాలం పాటు జ్వరం వేధించడం. కేన్సర్‌ కణాలు శరీరంలో వ్యాప్తి  చెందేటప్పుడు  జ్వరం, బాడీ పెయిన్స్‌ లాంటివి  వస్తాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు. 

• గాయాలు త్వరగా మానకపోవడం. సాధారణంగా  ఎలాంటి గాయమైనా మూడు నాలుగు వారల్లో నయం కావాలి. అలా కాని పక్షంలో అనుమానించాలి.  గాయం తగ్గకపోగా, లక్షణాలు పెరుగుతుంటే వైద్యులను సంప్రదించాలి.

•  నోట్లో  ఎంతకీ మానని పుండ్లు.  నోట్లో పుండ్లు ఏర్పడి చాలా కాలం తగ్గకుండా ఉంటే వైద్యులను సంప్రదించాలి. పొగాకు,గుట్కా, పాన్‌ నమలడం లాంటి అలవాట్లున్నవారు మరింత జాగ్రత్తపడాలి.

• అకారణంగా అలిసిపోవడం మరో కేన్సర్‌లో మరో ప్రధానకారణం. విపరీతమైన అసలట. నీరసం, ఓపిక లేకుండా అయిపోవడం. ఏ పని మీదా ధ్యాస పెట్టలేకపోవడం. నిస్సత్తువగా అనిపించడం. ప్రధానంగా లుకేమియా కేన్సర్‌  సోకిన వారిలో ఈ లక్షణం కనిపిస్తుంది. 

• విపరీతమైన రక్తహీనత. రక్తంలో హిమగ్లోబిన్‌ శాతం గణనీయంగా తగ్గిపోవడం.

• శరీరంపై కొత్తగా మచ్చలు పుట్టుకు రావడం, పుట్టుమచ్చలు పెరిగి, వాటి నుంచి రక్తం కారడం. శరీర రంగు నల్లగా మారిపోవడం(హైపర్‌పిగ్మెంటేషన్)

• ఆహారాన్ని మింగడం లేదా నీటిని తాగడం వంటి వాటిల్లో ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటున్నా, విపరీతమైన దగ్గు లేదా గొంతు బొంగురుపోవడంలాంటి సమస్యలున్నా జాగ్రత్తపడాలి. 

• సుదీర్ఘకాలం పాటు,వాంతులు వేధించడం, తిన్నది సరిగ్గా అరగకపోవడం, మలబద్ధకం లాంటి  లక్షణాలు పెద్దపేగు కేన్సర్‌ వల్ల  కావచ్చునేమో అనుమానించాలి.

• రొమ్ముల్లో, వృషణాల్లో, గొంతులో  ఏదైనా గడ్డలు తగిలితే  అనుమానించాలి. రొమ్మునుంచి రక్తం, చీము లాంటి స్రావాలు కనిపిస్తే అప్రమత్తం కావాలి. అలాగే పురుషాంగం లేదా యోనిపై మానని పుండ్లు ఉండే సాధారణ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ అవునా? కాదా నిర్ధారించుకోవాలి. 

• మూత్రంలో మంట, నొప్పి, రక్తం పడటం, మూత్రం రంగు మారడం, పదే పదే మూత్రానికి వెళ్లాలని పించడం, లేదా అసలే నీరుడు  బంద్‌ కావడం లాంటి బ్లాడర్ లేదా ప్రొస్టేట్  కేన్సర్లకు దారి తీయవచ్చు.

• మలంలో రక్తం పడితే, అది పెద్ద పేగు కేన్సర్‌కు సంకేతం కావొచ్చు.

  ఈ పైన చెప్పిన లక్షణాలు మూడు లేదా నాలుగు వారాలకు మంచి కొనసాగుతుంటే తప్పనిసరిగా వైద్యులను సంప్రదించాలి. దానికి కారణాలను నిర్ధారణ చేసుకొని, తగిన చికిత్స  తీసుకోవాలి. 

  సైలంట్‌ కిల్లర్‌
  కేన్సర్‌ను సైలెంట్‌ కిల్లర్‌ అని  పిలుస్తారు.  ఎందుకంటే   లక్షణాలు కొన్ని నెలలు లేదా సంవత్సరాలు దా​కా  గుర్తించడం కష్టం.   మరో విధంగా చెప్పాలంటే.. దాదాపు నాలుగో స్టేజ్‌లో బయటపడతాయి. ఊపిరితిత్తులు, ప్యాంక్రియాటిక్ ,అండాశయ, బ్రెయిన్‌ కేన్సర్‌ లాంటి నిశ్శబ్దంగా  చుట్టుముడతాయి.   ఈ మహమ్మారికి చిన్నాపెద్దా, ముసలీ ముతకా, స్త్రీ, పురుష అనే దయాదాక్షిణ్యాలేవీ ఉండవు. అందుకే అవగాహన , అప్రమత్తత అవసరం.