ముంబై: సంబంధిత వర్గాల నమ్మకం చూరగొనేలా, సభ్య దేశాల్లో అందరినీ ఆర్థిక సేవల పరిధిలోకి తీసుకొచ్చేలా సురక్షితమైన డిజిటల్‌ వ్యవస్థాను రూపొందించాల్సిన అవసరం ఉందని బ్రిక్స్‌ కూటమి ఒక నివేదికలో పేర్కొంది. బ్రిక్స్‌ ఆర్థిక మంత్రులు, కేంద్ర బ్యాంకుల గవర్నర్ల రెండో సమావేశంలో రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ పలు నివేదికలను ఆవిష్కరించింది. వీటిని బ్రిక్స్‌ సభ్య దేశాల సెంట్రల్‌ బ్యాంకులు రూపొందించాయి. బ్రిక్స్‌ దేశాల్లో డిజిటల్‌ ఆర్థిక సేవల పరిధి విస్తరణ (డిజిటల్‌ ఫైనాన్షియల్‌ ఇన్‌క్లూజన్‌–డీఎఫ్‌ఐ) నివేదికను ఆర్‌బీఐ తమ వెబ్‌సైట్‌లో పొందుపర్చింది. కోవిడ్‌–19 మహమ్మారి రాకతో డీఎఫ్‌ఐపై మరింతగా దృష్టి సారించాల్సిన అవసరం పెరిగిందని నివేదిక వివరించింది. డిజిటల్‌ ఆర్థిక లావాదేవీలు పెరుగుతున్నప్పటికీ సైబర్‌ దాడులు, ఆన్‌లైన్‌ మోసాలు వంటి సవాళ్లను సమర్ధంగా ఎదుర్కొనాల్సి వస్తోందని పేర్కొంది. బ్రెజిల్, రష్యా, ఇండియా, చైనా, సౌతాఫ్రికా దేశాల కూటమిని బ్రిక్స్‌గా వ్యవహరిస్తున్నారు.     చదవండి: Cryptocurrency: ఆర్బీఐ ఆందోళన.. నిర్ణయం కేంద్రం పరిధిలో


 దశాబ్దాల నుంచి ఆర్థిక పరంగా ఉరుకులు, పరుగులు పెరుగుతున్న చైనా వృద్ధిరేటును భారత్ అధిగమించడం 2015లో చెప్పుకోదగ్గ ఘటన. ఆర్‌బీఐ రెపో రేటు తగ్గింపుతో ఘనంగా ప్రారంభమైన 2015 ఏడాది అమెరికా కేంద్ర బ్యాంక్ ఫెడరల్ రిజర్వ్ వడ్డీ రేట్ల పెంపుతో నిరుత్సాహకరంగా ముగిసింది. ఏడాది మొత్తంలో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ మిశ్రమ ఫలితాలను అందిం చింది. ఈ ఏడాది ఆర్‌బీఐ ఆశ్చర్యకరంగా తన పాలసీ రేట్లను నాలుగు సార్లు తగ్గించింది. 
 15 రంగాల్లో ఎఫ్‌డీఐ నిబంధనలు సరళించడం, రియల్టీ బిల్లు ఆమోదం వంటి కీలక సంస్కరణలకు కేంద్రం తెరలేపింది. విదేశీ పెట్టుబడులకు భారత్‌ను గమ్యస్థానం మార్చడం కోసం ప్రధాని మోదీ వివిధ దేశాలు తిరిగి వాటితో పలు ఒప్పందాలను కుదుర్చుకున్నారు. అలాగే ఈ ఏడాది సుందర్ పిచాయ్, సత్య నాదెళ్ల, మార్క్ జుకర్‌బర్గ్ వంటి తదిరత ప్రముఖ సీఈవోలు భారత్‌లో పర్యటించారు.  తద్వారా ప్రపంచమంతా మన దేశం పేరు మార్మోగింది.
  
   మార్చిలో 30,000 ఆల్‌టైం గరిష్ట స్థాయిని తాకి న సెన్సెక్స్.. చివరికి 26,000 స్థాయికి తగ్గింది. రూపాయి మారక విలువ రెండేళ్ల కనిష్ట స్థాయికి పడింది. క్రూడ్ ధరలు దశాబ్ద కాల కనిష్టానికి పడ్డాయి. ఇది భారత్‌కు బాగా కలిసొచ్చిన అంశం. ఇలా పలు జాతీయ అంతర్జాతీయ అంశాలకు సంబంధించి 2015లో జరిగిన కీలక ఘటనల సమాహారమిది...
  
   గ్లోబల్ సీఈవోలు భారత్ వచ్చారు...
  ఈ ఏడాదిలో పలువురు గ్లోబల్ సీఈవోలు భారత్‌ను సందర్శించారు. మైక్రోసాఫ్ట్ సీఈవో సత్య నాదెళ్ల, గూగుల్ సీఈవో సుందర్ పిచాయ్, అలీబాబా వ్యవస్థాపకుడు జాక్ మా, పెప్సికో సీఈవో ఇంద్రనూయి,  ఫేస్‌బుక్ సీఈవో మార్క్ జుకర్ బర్గ్, జనరల్ మోటార్స్ సీఈవో మేరీ బర్రా వంటి తదిత రులు ఉన్నారు. వీరందరూ భారత్‌లో వారి వారి కంపెనీల భవిష్యత్ విస్తరణ ప్రణాళికలను ప్రకటించారు. టెక్నాలజీ దిగ్గజం గూగుల్‌కి భారతీయుడైన సుందర్ పిచాయ్ (43) సీఈవోగా నియమితులు కావడం ఈ ఏడాది ప్రపంచం దృష్టిని భారత్ ఆకర్షించేలా చేసింది.
  
  ఆర్‌బీఐ వడ్డీ రేట్ల తగ్గింపు పరంపర..
  జనవరి 17న దాదాపు ఏడాదిన్నర తర్వాత (2013, మే అనంతరం) ఆర్‌బీఐ రెపో రేటును 8 శాతం నుంచి 7.75 శాతానికి తగ్గించింది. అటుతర్వాత వరుసగా .....మార్చి, జూన్, సెప్టెంబర్ నెలల్లో రేట్లు తగ్గించింది. ఈ ఏడాది జరిగిన నాలుగు తగ్గింపుల్లో రేపో రేటు 6.75 శాతానికి దిగింది. రెపోకు అనుగుణంగా రివర్స్ రెపో రేటు కూడా 5.75 శాతానికి చేరుకుంది. కాగా సీఆర్‌ఆర్ 4 శాతంగా... ఎస్‌ఎల్‌ఆర్ 21.5 శాతంగా ఉంది.
  
  ఫెడ్ పెంచింది... ఇసీబీ తగ్గించింది
  తొమ్మిదేళ్ల తర్వాత తొలిసారిగా 2015 డిసెంబర్‌లో అమెరికా కేంద్ర బ్యాంక్ ఫెడరల్ రిజర్వ్ వడ్డీ రేట్లను పెంచింది. దీంతో 0-0.25 శాతంగా వున్న ఫెడ్ ఫండ్స్ రేటు 0.25-0.50 శాతానికి చేరింది. మరోవైపు ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఉత్తేజం కల్పించడానికి యూరోపియన్ సెంట్రల్ బ్యాంక్ (ఈసీబీ) తన కీలక డిపాజిట్ రేటును ప్రస్తుత మైనస్  0.20 శాతం నుంచి మైనస్ 0.30 శాతానికి తగ్గించింది. ఇంకోవైపు పలు దఫాలు వడ్డీ రేట్లను తగ్గించిన పీపుల్స్ బ్యాంక్ ఆఫ్ చైనా తన కరెన్సీ యువాన్ విలువను తగ్గించింది. యువాన్ విలువ తగ్గింపుతో కొద్దికాలంపాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఫైనాన్షియల్ మార్కెట్లలో ప్రకంపనాలు కలిగాయి.
  
  బ్రిక్స్ బ్యాంక్ ఆవిర్భావం...
  చైనా రాజధాని షాంఘై కేంద్రంగా మంగళవారం నేషనల్ డెవలప్‌మెంట్ బ్యాంక్ (ఎన్‌డీబీ) ఆవిర్భవించింది. బ్రిక్స్ (బ్రెజిల్, రష్యా, ఇండియా, చైనా, దక్షిణాఫ్రికా) దేశాల కూటమి 100 బిలియన్ డాలర్ల మూలధనంతో ఈ బ్యాంకును ఏర్పాటు చేసింది. భారత్ మదిలో మెదిలిన ఈ ఆలోచన అటు తర్వాత మూడేళ్లకు కార్యరూపం దాల్చింది. ప్రపంచబ్యాంక్, అంతర్జాతీయ ద్రవ్యనిధి సంస్థ (ఐఎంఎఫ్) వంటి పశ్చిమదేశాల ఆధిపత్య ధోరణి బహుళజాతి బ్యాంకులపై ఆధారపడ్డాన్ని తగ్గించుకోవడం ఈ బ్యాంక్ ఏర్పాటు లక్ష్యం. షాంఘై కేంద్రంగా ఏర్పాటుకానున్న బ్రిక్స్ బ్యాంకు తొలి ప్రెసిడెంట్‌గా కేవీ కామత్ పేరు ఖరారైంది. ఆయన ఐసీఐసీఐ బ్యాంక్, ఇన్ఫోసిస్ టెక్నాలజీస్‌లకు చైర్మన్‌గా పనిచేశారు.
  
  డిజిటల్ ఇండియాకు 4.5 లక్షల కోట్ల పెట్టుబడులు
  ప్రధాని మోదీ ప్రారంభించిన డిజిటల్ ఇండియా వీక్ కార్యక్రమంలో ముకేశ్ అంబానీ, సునీల్ మిట్టల్, సైరస్ మిస్త్రీ, కుమార మంగళం బిర్లా, అజీం ప్రేమ్‌జీ, అనిల్ అంబానీ, బెర్న్‌హార్డ్ గెర్వర్ట్ తదితర దేశ విదేశ దిగ్గజాలు దాదాపు 18 లక్షల ఉద్యోగాల కల్పన జరిగేలా డిజిటల్ రంగంపై సుమారు రూ. 4.5 లక్షల కోట్ల పెట్టుబడులను ప్రకటించారు. వచ్చే ఐదేళ్లలో బిర్లా 7 బిలియన్ డాలర్లు, మిట్టల్ రూ. 1 లక్ష కోట్లు, అనిల్ అంబానీ రూ. 10,000 కోట్లు, కుమార మంగళం బిర్లా 9 బిలియన్ డాలర్లు పెట్టుబడి పెడతామని వెల్లడించారు.
  
  30,000 శిఖరంపై సెన్సెక్స్..
  మార్చి4న రికార్డు గరిష్టస్థాయి సెన్సెక్స్ 30,025 స్థాయిని తాకి, ఆ రోజున చివరగా 29,381 వద్ద స్థిరపడింది. నిఫ్టీ కూడా 9,100 స్థాయిని తాకి చివరకు 8,923 వద్ద ముగిసింది. ఈ ఏడాది పలు కంపెనీలు ఐపీవోకు వచ్చాయి. అందులో రూ. 3 వేల కోట్ల ఇండిగో ఐపీవో కీలకం.
  
  
 
 తగ్గిన పుత్తడి తళుకు..
  బంగారం ధరల పతనం 2013 నుంచి మొదలై 2015లో కూడా కొనసాగింది. ఈ ఏడాది 10 గ్రాముల బంగారం ధర రూ.1,000 మేర (దాదాపు 5 శాతం) క్షీణించింది. ఏడాది ప్రారంభంలో రూ.26,700గా ఉన్న 10 గ్రాముల బంగారం ధర సంవత్సరాంతానికి రూ.25,500 స్థాయికి దిగింది. అలాగే వెండి ధర కూడా రూ.37,200 నుంచి రూ.34,300కు పడింది. రూపాయి మారక విలువ విపరీతమైన ఒడిదుడుకులు, అమెరికా ఫెడ్ రిజర్వు వడ్డీ రేట్ల పెంపు విషయంలో నెలకొని ఉన్న సందిగ్ధత వల్ల ఏడాది మొత్తం బంగారం ధర ఊగిసలాటకు గురయ్యింది. చైనా ఆర్థిక మాంద్యం కూడా దీనికి కారణంగా చెప్పుకోవచ్చు.
  
 గోల్డ్ బాండ్స్‌కు ఓకే...డిపాజిట్‌కు నో
  ప్రభుత్వం ప్రారంభించిన పసిడి పథకాల విషయంలో... బాండ్లకు మంచి స్పందన లభించింది. వీటికి రూ. 246 కోట్ల విలువైన దరఖాస్తులు రాగా, గోల్డ్ డిపాజిట్ స్కీమ్ కింద ఒక నెలలో 400 గ్రాముల బంగారాన్నే బ్యాంకులు సమీకరించగలిగాయి.
  
  పేమెంట్ బ్యాంకులు, చిన్న ఫైనాన్స్ బ్యాంకులకు ఓకే...
  రిలయన్స్ ఇండస్ట్రీస్, పోస్టల్ డిపార్ట్‌మెంట్ సహా 11 సంస్థలు పేమెంట్ బ్యాంకులు ఏర్పాటు చేసేందుకు రిజర్వ్ బ్యాంక్ (ఆర్‌బీఐ) సూత్రప్రాయంగా అనుమతులు ఇచ్చింది. మొత్తం 41 సంస్థలు పేమెంట్ బ్యాంకు పర్మిట్ల కోసం దరఖాస్తు చేసుకున్నాయి. అలాగే  సూక్ష్మ పరిశ్రమలు, సన్నకారు రైతులకు ప్రాథమిక బ్యాంకింగ్ సేవల్ని అందించే లక్ష్యంతో చిన్న ఫైనాన్స్ బ్యాంకుల ఏర్పాటుకు సంబంధించి 10 సంస్థలకు ఆర్‌బీఐ సూత్రప్రాయంగా అనుమతులు ఇచ్చింది. ఈ జాబితాలో ఉజ్జీవన్ ఫైనాన్షియల్ వంటివి ఉన్నాయి.
  
  గ్రీసు సంక్షోభం..
  ఐఎంఎఫ్ రుణం చెల్లింపులో డిఫాల్ట్ కావడంతో గ్రీసు ఆర్థిక సంక్షోభం తారస్థాయికి చేరింది. ఐఎంఎఫ్ చెల్లింపుల్లో డిఫాల్ట్ అయిన తొలి అభివృద్ధి చెందిన దేశంగా గ్రీస్ నిలిచింది. అలాగే గ్రీసులో కొద్దిరోజులపాటు బ్యాంకులు మూసివేశారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా గ్రీసు సంక్షోభ ప్రభావం ఫైనాన్షియల్ మార్కెట్లపై ప్రసరించి, కొద్దిరోజుల పాటు ఇవి పతనమయ్యాయి. అటుతర్వాత దాదాపు 12 బిలియన్ యూరోల బెయిలవుట్ రుణ మొత్తం విడుదలకు సంబంధించి రుణదాతలతో ఒప్పందం కుదుర్చుకోవడంతో తాత్కాలికంగా గ్రీసుకు ఊరట లభించింది.   దీని కింద మరో 48 సంస్కరణలను గ్రీస్ అమలు చేయాల్సి ఉంటుంది. ఇందులో ముఖ్యంగా పెన్షన్ల తగ్గింపు, వ్యాట్ పెంపు వంటివి ఉన్నాయి.
  
  ఫోక్స్ వ్యాగన్‌పై ‘కాలుష్య’ మేఘాలు...
  ఫోక్స్‌వ్యాగన్ కార్ల కాలుష్య ప్రమాణాలపై భారత్‌లో కూడా దర్యాప్తు మొదలైంది. ఈవిషయమై దర్యాప్తు చేయాలని ఆటోమోటివ్ రీసెర్చ్  అసోసియేషన్ ఆఫ్ ఇండియా(ఏఆర్‌ఏఐ)ను  భారీ పరిశ్రమల శాఖ ఆదేశించింది. అమెరికాతో సహా పలు కంపెనీల్లో కాలుష్య నిబంధనల విషయంలో ఫోక్స్‌వ్యాగన్ మోసాలకు పాల్పడిందన్న విషయం వెలుగులోకి వచ్చి, ఆటోమొబైల్ రంగంలో సంచలనం సృష్టించింది.
  
  యాపిల్‌కొత్త ఐఫోన్లు వచ్చాయ్...
  టెక్నాలజీ దిగ్గజం యాపిల్ ఐఫోన్‌కి సంబంధించి 6 ఎస్, 6 ఎస్ ప్లస్ వెర్షన్లను ప్రవేశపెట్టింది. సిల్వర్, గోల్డ్, స్పేస్ గ్రే, రోజ్ గోల్డ్ రంగుల్లో వీటిని విడుదల చేసింది. 3డీ టచ్, అయాన్ ఎక్స్ గ్లాస్ డిస్‌ప్లే తదితర ఫీచర్లు ఇందులో ఉంటాయి.
 
 
  
  టాప్ ఇంటర్నేషనల్ డీల్స్
  ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద కెమికల్ కంపెనీ ఏర్పాటుకు తెరతీస్తూ డో కెమికల్, డ్యుపాంట్ సంస్థలు విలీనం కానున్నాయి. దీంతో కొత్తగా ఏర్పడే కంపెనీ విలువ ఏకంగా 130 బిలియన్ డాలర్లుగా (సుమారు రూ. 8.7 లక్షల కోట్లు) ఉండనుంది.
  ఫార్మా రంగంలో అత్యంత భారీ డీల్‌కు తెరతీస్తూ బొటాక్స్ తయారీ సంస్థ అలెర్గాన్, అంతర్జాతీయ ఫార్మా దిగ్గజం ఫైజర్ విలీనం కానున్నాయి. ఈ డీల్ విలువ దాదాపు 160 బిలియన్ డాలర్లుగా (దాదాపు రూ. 10,40,000 కోట్లు) ఉండనుంది.
  ఐటీ రంగంలో అత్యంత భారీ డీల్‌కు తెరతీసింది టెక్నాలజీ దిగ్గజం డెల్. ఏకంగా 67 బిలియన్ డాలర్లు వెచ్చించి ఈఎంసీ కార్పొరేషన్‌ను కొనుగోలు చేయనుంది.
  


 బ్రిక్స్ బ్యాంకుకు సీఎం కేసీఆర్ విజ్ఞప్తి
 సాక్షి, హైదరాబాద్: తెలంగాణలో మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకు ఆర్థిక సాయం అందించాలని బ్రిక్స్ దేశాల ఉమ్మడి బ్యాంకు అయిన ‘న్యూ డెవలప్‌మెంట్ బ్యాంకు (ఎన్‌డీబీ)’ను ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్‌రావు కోరారు. ప్రధానంగా నగరాల అభివృద్ధి, చెత్త నుంచి విద్యుత్ ఉత్పత్తి, సాగునీటి ప్రాజెక్టుల నిర్మాణానికి సహాయం చేయాలని విజ్ఞప్తి చేశారు. బ్రిక్స్ (బ్రెజిల్, రష్యా, ఇండియా, చైనా, దక్షిణాఫ్రికా) దేశాలు కలసి ఉమ్మడిగా ఇటీవలే ‘న్యూ డెవలప్‌మెంట్ బ్యాంక్’ను ఏర్పాటు చేశాయి.
 
 చైనాలోని షాంఘైలో నెలకొల్పిన ఈ బ్యాంకు.. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల్లో మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకు ఆర్థిక సాయం అందిస్తుంది. ఇప్పటివరకు విదేశీ రుణ సంస్థల నుంచి నిధులు పొందుతున్నట్లుగానే.. ఈ బ్యాంకు నుంచీ రుణసాయం పొందవచ్చని ఇటీవలే కేంద్రం అన్ని రాష్ట్రాలకు లేఖలు రాసింది. ఈ నేపథ్యంలో గురువారం షాంఘైలో బ్యాంకు అధ్యక్షుడు కేవీ కామత్, ఉపాధ్యక్షుడు జియాన్ ఝూతో సీఎం కేసీఆర్ ప్రత్యేకంగా సమావేశమయ్యారు.
 
 దాదాపు నలభై నిమిషాల పాటు చర్చలు జరిపారు. ఈ సందర్భంగా సీఎం కేసీఆర్ చేసిన విజ్ఞప్తికి ఎన్‌డీబీ ప్రతినిధులు సానుకూలంగా స్పందించారు. ఇకతెలంగాణలో పరిశ్రమల స్థాపన, పెట్టుబడులే లక్ష్యంగా చైనా పర్యటనకు వెళ్లిన సీఎం కేసీఆర్ నాలుగో రోజు గురువారం కూడా బిజీ బిజీగా గడిపారు.
  
 సీఐఐ సదస్సులో ప్రసంగం..
 షాంఘైలోని పారిశ్రామికవేత్తలతో సీఎం సమావేశమయ్యారు. భారత కాన్సులేట్, తెలంగాణ ప్రభుత్వం, భారత పరిశ్రమల సమాఖ్య (సీఐఐ) సంయుక్తంగా ఏర్పాటు చేసిన సదస్సులో ప్రసంగించారు. ‘తెలంగాణలో పెట్టుబడి అవకాశాలు’ పేరిట ఏర్పాటు చేసిన ఈ వర్క్‌షాప్‌కు దాదాపు 65 మంది ఔత్సాహిక పారిశ్రామికవేత్తలు హాజరయ్యారు.
 
 కొత్తగా ఏర్పడ్డ తెలంగాణ రాష్ట్రంలో కొత్త పరిశ్రమల స్థాపనకు అనుకూలమైన వాతావరణం ఉందని, తాము అమల్లోకి తెచ్చిన నూతన పారిశ్రామిక విధానంతో బహుళ ప్రయోజనాలు ఉన్నాయని కేసీఆర్ ఈ సందర్భంగా వివరించారు. అంతర్జాతీయ స్థాయి నగరంగా ఎదిగిన హైదరాబాద్‌లో పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు రావాలని ఆహ్వానించారు.
  
 మా రాష్ట్రానికి రండి..
 తెలంగాణలో హైపవర్ పంపు లు, విద్యుత్ పరికరాల తయారీ, సరఫరా చేసే పరిశ్రమను నెలకొల్పేందుకు షాంఘై ఎలక్ట్రిక్ కార్పొరేషన్ ముందుకొచ్చింది. దాదాపు 40 బిలియన్ డాలర్ల టర్నోవర్ ఉన్న ఈ సంస్థ వైస్ ప్రెసిడెంట్ షావో గురువారం సీఎం కేసీఆర్‌తో భేటీ అయ్యారు. తెలంగాణలో పెట్టుబడులకు తమ కంపెనీ ఆసక్తి ప్రదర్శిస్తోందన్నారు. ఈ సందర్భంగా ఒకసారి తెలంగాణకు రావాలని ఆ కంపెనీ ప్రతినిధులను సీఎం ఆహ్వానించారు. రాష్ట్రాన్ని సందర్శించి... వనరులు, అనుకూలతను స్వయంగా పరిశీలించాలని కోరారు.  ఈ  సందర్భంగా పారిశ్రామిక వేత్తలందరికీ సీఎం కేసీఆర్ విందు ఇచ్చారు.
  
 హైస్పీడ్ రైల్లో కేసీఆర్: బుధవారం డేలియన్‌లో వరల్డ్ ఎకనమిక్ ఫోరం సదస్సుకు హాజరైన కేసీఆర్ తన వెంట ఉన్న బృందంతో కలసి గురువారం ఉదయం షాంఘై నగరానికి చేరుకున్నారు. విమానాశ్రయం నుంచి నగరంలోకి వెళ్లేటప్పుడు గంటకు 300 కిలోమీటర్ల వేగంతో ప్రయాణించే మాగ్లేవ్ హైస్పీడ్ రైల్లో ఈ బృందం ప్రయాణం చేసింది.
  
 మకేనాతో సెల్‌కాన్ ఎంవోయూ
 దాదాపు 140 కోట్లతో ఎల్‌సీడీ, ఎల్‌ఈడీల తయారీ యూనిట్‌ను తెలంగాణలో నెలకొల్పేందుకు చైనాలోని మకేనా కంపెనీ ముందుకొచ్చింది. ఇందుకు సంబంధించి సెల్‌కాన్ కంపెనీ మకేనా ఎలక్ట్రానిక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీ ప్రతినిధులతో ఎంవోయూ చేసుకుంది. సీఎం కేసీఆర్ సమక్షంలో ఈ 2 కంపెనీల ప్రతినిధులు ఈ ఒప్పందం చేసుకున్నారు. మరో 2 చైనా కంపెనీలు కూడా సెల్‌ఫోన్ విడిభాగాలు, హెడ్‌ఫోన్ల తయారీ పరిశ్రమల స్థాపనకు, హైదరాబాద్‌లో పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు ఆసక్తి చూపాయి.


 ప్రపంచంతో స్నేహపూర్వక సంబంధాలను కొనసాగించడంలో భారత విదేశీ విధానం ప్రశంసనీయం. ఈ విషయంలో తొలి ప్రధాని నెహ్రూ ఆచరించిన అలీన వ్యూహమే నేటి పాలకులకు మార్గదర్శకం. కయ్యానికి కాలుదువ్వకుండా ఇంటా-బయటా, ఇరుగూ పొరుగు దేశాలతో పరస్పర సహకారాన్ని ఇచ్చిపుచ్చుకోవడంలో మనకు మనమే సాటి. ఇటీవల అంతర్జాతీయ వ్యవహారాల్లో అభివృద్ధి చెందిన దేశాలతో పోటీగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలూ తమదైన శైలిలో పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. అలాంటి దేశాలు ఏకతాటిపై నిలిచేందుకు జతకట్టిన ఐదుదేశాల కూటమే బ్రిక్స్. పరస్పర సహకారం, అభివృద్ధే తారకమంత్రంగా లక్షిస్తూ బ్రెజిల్‌లో జరిగిన ఆరో సదస్సు వివరాలపై విశ్లేషణ.
  
  ఆరో సదస్సు
  వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలు  భాసిల్లే బ్రెజిల్, రష్యా, భారత్,చైనా, దక్షిణాఫ్రికాలతో కూడిన ‘బ్రిక్స్’ ఆరో సదస్సు జూలై 15-16, 2004న బ్రెజిల్‌లో జరిగింది. ఆ దేశ రాజధాని బ్రెసీలియాతో పాటు ఫోర్టలెజా నగరాలు ఈ రెండురోజుల కార్యక్రమానికి ఆతిథ్యమిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్యసమితి భద్రతా మండలి సంస్కరణలు, బ్రిక్స్ డెవలప్‌మెంట్ బ్యాంక్, వాతావరణ మార్పులు అనే అంశాలుప్రధాన అజెండాగా సదస్సు సాగింది. అర్జెంటీనా, చిలీ, కొలంబియా, పెరూ దేశాల నాయకులను కూడా ఆహ్వానించడం ద్వారా ద్వైపాక్షిక సమావేశాలు నిర్వహించారు. ప్రపంచ జనాభాలో 40 శాతం వాటాను కలిగిన బ్రిక్స్ దేశాలు, ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో 1/5 వ వంతు వాటా ఉండటం విశేషం.
  
  బ్రిక్స్ బ్యాంక్ - భారత్ పాత్ర
  ఆరో సదస్సులో అతి ముఖ్యమైన అంశం బ్రిక్స్ బ్యాంక్. ఈ బ్యాంక్’ ఏర్పాటుకు ఆయా దేశాల నాయకులు సమ్మతించారు. 2011-12లో బ్రిక్స్ బ్యాంక్ ఏర్పాటును భారత్ మొదటిసారిగా ప్రతిపాదించింది. దీనికనుగుణంగా 2012 లో ఒక అధ్యయన బృందాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. బ్యాంక్ ఏర్పాటు దిశగా మార్గదర్శకాలు రూపొందించేందుకు 2013 మార్చిలో దక్షిణాఫ్రికాలో జరిగిన సమావేశంలో ఆవిర్భవించింది. 10,000 కోట్ల డాలర్ల ప్రారంభ అధీకృత మూలధనం, 5,000 కోట్ల డాలర్ల ప్రారంభ వాటా పెట్టుబడితో బ్రిక్స్ బ్యాంక్ నెలకొల్పేం దుకు నాయకులు ఆమోదం తెలిపారు. దీంతో బ్యాంకు ఏర్పాటుకు గత కొంతకాలం నుంచి భారత్ చేస్తున్న ప్రయత్నం ఫలించింది.
  
   బ్రిక్స్ బ్యాంక్‌కు సంబంధించి బ్యాంకును ఏర్పాటు చేయాల్సిన ప్రదేశం, అధ్యక్ష పదవి, వాటా హక్కులు లాంటి అంశాలు చర్చకు వచ్చాయి. బ్రిక్స్ బ్యాంక్‌కు అత్యధిక నిధులు ఇచ్చి , దాని కార్యకలాపాల్లో తనకే ఆధిపత్యం ఉండేలా చైనా ప్రయత్నాలకు భారత్ మొదటి నుంచి అడ్డుకుంటూనే వచ్చింది. ఈ చర్యతో సభ్యదేశాలన్నీ సమాన వాటాలు అందించాలని అంగీకారానికి వచ్చాయి. బ్యాంక్ ముఖ్య కేంద్రం షాంఘై (చైనా)లో ఏర్పాటుకు కూటమి అంగీకరించింది. బ్రిక్స్ బ్యాంక్ ప్రథమ అధ్యక్ష పదవి ఆరేళ్లపాటు భారత్‌కు, అనంతరం వంతుల వారీగా ఒక్కో దేశం అయిదేళ్లపాటు పదవిని చేపట్టేలా ఒప్పందం కుదిరింది. అవస్థాపనా సౌకర్యాలు, సుస్థిర అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులకు సంబంధించి సభ్యదేశాలకు ఆర్థిక సహాయం అందించడమే దీని లక్ష్యం.
  
  బ్రిక్స్‌బ్యాంక్ ఏర్పాటు - ప్రభావం
  భారత్‌తోపాటు సబ్-సహారా ఆఫ్రికాలోని అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలు అవస్థాపనా రంగంలో పెట్టుబడుల సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నాయి. అవస్థాపనా రంగానికి అవసరమైన వనరుల లభ్యత తక్కువగా ఉండటం, కొత్త అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుల నిర్మాణానికి నిధులు సమకూర్చడంలో అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలు సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నాయి. ప్రస్తుతం ఏటా అవస్థాపనా రంగంపై 800 బిలియన్ డాలర్ల పెట్టుబడి సమకూరుతోంది.రెండు దశాబ్దాల్లో సంవత్సరానికి 2.4 ట్రిలియన్ డాలర్లకు చేరుకోగలదని అంచనా. దీనిలో 1.2ట్రిలియన్ డాలర్లు న్యూ గ్రీన్ ఫీల్డ్ ప్రాజెక్ట్‌లపై ఉండవచ్చు. తద్వారా ఆయా దేశాల్లో ఆర్థిక వృద్ధితోపాటు ప్రజల జీవన ప్రమాణంలో పెరుగుదల కనిపిస్తుంది. కొన్ని ముఖ్య రంగాలకు అవసరమైన అవస్థాపనా సౌకర్యాల విషయంలో నాణ్యత పరంగా, పరిమాణాత్మకంగా అధిక డిమాండ్ ఏర్పడే సూచనలున్నాయి. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల్లో రైల్వేలు, రహదారు లు, నౌకాశ్రయాలు, విమానాశ్రయాలు, పట్టణీకరణ లాంటి మౌలిక సౌకర్యాల అభివృద్ధి విషయంలో పెట్టుబడులను సమకూర్చాల్సిన ఆవశ్యకత ఉంది. అనేక దేశాల్లో గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో మౌలిక వసతులు ఆశించిన స్థాయిలో లేవు. సురక్షిత తాగునీరు, మెరుగైన పారిశుధ్ధ్యానికి కృషిచేయాలి. వీటికి సంబంధించిన నిధుల విషయంలో ప్రపంచ ఆర్థిక సంక్షోభం ముందు కాలంతో పోల్చినప్పుడు తర్వాత కాలం లో ప్రపంచబ్యాంకు ఆర్థిక సహాయం తగ్గింది. బ్రిక్స్ బ్యాంక్ భారత్ అవస్థాపనా రంగంలో పెట్టుబడుల అవసరాన్ని తీర్చడమే కాకుండా ఇతర అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలనూ ఆదుకోగలదని బ్రిక్స్ దేశాల్లోని ఆర్థికవేత్తల అభిప్రాయం.
  
  భారత్ ప్రతిపాదనే బ్రిక్స్ బ్యాంక్
  బ్రెటన్‌ఉడ్ సంస్థలైన ప్రపంచబ్యాంక్, ఐఎంఎఫ్ నుంచి అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలకు ఆశించిన స్థాయిలో సాయం లేకపోవడంతో బ్రిక్స్ బ్యాంక్ ఏర్పాటుకు అంకురార్పణ జరిగింది. రెండేళ్ల క్రితం న్యూఢిల్లీలో జరిగిన సదస్సులో బ్రిక్స్ బ్యాంక్ ఆలోచనను భారత్ తెరపైకి తీసుకువచ్చింది.
  
  ఐ.ఎం.ఎఫ్‌కు ప్రత్యామ్నాయం
  అమెరికా కాంగ్రెస్ అంతర్జాతీయ ద్రవ్యనిధి (ఐఎంఎఫ్) కో టా సంస్కరణలు-2010’ని ఆమోదించకుంటే బ్రిక్స్ బ్యాం క్ మున్ముందు కాలంలో ప్రాచుర్యం పొందుతుంది. నూతన అభివృద్ధి బ్యాంకుతో పాటు కంటింజెంట్ రిజర్‌‌వఫండ్ ఏ ర్పాటు చర్యలు బ్రిక్స్ దేశాల్లో వృద్ధి, సుస్థిరతకు దారి తీయడంతోపాటు ఇతర అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలకు ప్రయోజనాన్ని చేకూర్చగలవని భారత ప్రధాని నరేంద్రమోడీ ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు. పటిష్టమైన బ్రిక్స్ కూటమి ప్రపంచ వాణిజ్య సంస్థ, వాతావరణ మార్పుల కన్వెన్షన్‌లలో తన వాదనలను సమర్థంగా వినిపించగలదు. అవస్థాపనా రంగా నికి పెట్టుబడులకు సంబంధించి ఐఎంఎఫ్‌కు ప్రత్యామ్నా యంగా బ్రిక్స్ బ్యాంక్ వెలుగులీనుతుందని ఆశించవచ్చు.
  
  ‘కంటింజెంట్ రిజర్‌‌వ అగ్రిమెంట్’
  బ్రెజిల్ నగరమైన ఫోర్టలెజాలో జూలై 15న జరిగిన బ్రిక్స్ సదస్సులో బ్రిక్స్ బ్యాంక్‌తోపాటు మరో విత్త సంస్థ ఏర్పాటుకు సభ్యదేశాలు ఆమోదించాయి. దీనికి అనుగుణంగా‘కంటింజెంట్ రిజర్‌‌వ అగ్రిమెంట్ పేరిట ’ వంద బిలియన్ డాలర్లతో ఏర్పాటవుతుంది. కూటమిలోని సభ్యదేశాలు విత్త సంబంధిత సమస్యలు ఎదుర్కొన్నప్పుడు ఆదుకోవడానికి ఇది దోహదపడుతుంది. కొత్త అభివృద్ధి బ్యాంక్, కంటింజెంట్ రిజర్‌‌వ ఒప్పందాన్ని సభ్యదేశాల పార్లమెంట్‌లు ఆమోదించాల్సిన అవసరం ఉంది. తమ విదేశీ విధానాన్ని వ్యతిరేకిస్తున్న దేశాలపై అమెరికా, యూరప్ దేశాలు అవలంభిస్తున్న పక్షపాత ధోరణిని బ్రిక్స్ బ్యాంక్, కంటింజెంట్ రిజర్వ్ అగ్రిమెంట్‌ల ఏర్పాటుతో అధిగమించగలమని రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్ అభిప్రాయం వ్యక్తం చేశారు.
  
  భారత్-చైనా సమీక్ష
  సభ్య దేశాల అధినేతలతో ముఖాముఖి సమావేశాలు జరపడానికి బ్రిక్స్ వేదిక కల్పించిన అవకాశాన్ని నరేంద్రమోడీ సద్వినియోగపరచుకున్నారు. శిఖరాగ్ర సదస్సులో భాగంగా చైనా అధ్యక్షుడు జీజిన్‌పింగ్‌తో ఆయన సమావేశమయ్యా రు. బ్రిక్స్ బ్యాంక్ స్థాపనలో సమానత్వ సూత్రాన్ని పాటించాలని చైనాను ఒప్పించడంలో సఫలీకృతులయ్యారు. సరిహద్దు వివాదాన్ని సామరస్యంగా పరిష్కరించుకోవాలని, శాంతియుత వాతావరణానికి పాటుపడాలని కోరారు. ఇరుదేశాల మధ్య వాణిజ్య సహకారంలో సమతుల్యత ఏర్పడేలా చూడాలని జిన్‌పింగ్ దృష్టికి తీసుకువచ్చారు. సరిహద్దు వివాదం, అంతర్జాతీయ ఉగ్రవాదం పట్ల చైనా తన వైఖరిని స్పష్టంగా వెల్లడించింది. షాంఘై సహకార సంస్థలో భారత్ క్రియాశీలక పాత్ర పోషించాలని కోరింది. అలాగే నవంబర్‌లో చైనాలో జరిగే ఆసియా, పసిఫిక్ ఆర్థిక సదస్సులో పాల్గొనాల్సిందిగా మోడీని ఆహ్వానించింది.
  
  చిరకాల మిత్రుడు రష్యా
  ఫోర్టలెజాలో రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్‌తో సమావేశమైన మోడీ.. రష్యా తమ చిరకాల మిత్రుడు అని ప్రకటించారు. చైనా లేదా పాకిస్థాన్ మీదుగా పైపులైన్ల ద్వారా సహజ వాయువును సరఫరా చేసే విషయం గురించి మోడీ, పుతిన్‌లు చర్చించారు. ఇరు దేశాల మధ్య అణుశక్తి, రక్షణ, విద్యుత్, అంతరిక్ష పరిశోధనలు, వాణిజ్య సంబంధాలను మరింత ఉన్నతికి చేర్చాలని ఆకాంక్షించారు. పుతిన్ ఈ ఏడాది డిసెంబర్‌లో భారత్‌కు వచ్చినప్పుడు రష్యా సహకారంతో నిర్మితమైన కూడంకుళం అణువిద్యుత్ కేంద్రాన్ని సందర్శించాలని మోడీ కోరారు.
  
  ద్వైపాక్షిక సంబంధాలపై భారత్, బ్రెజిల్ ఒప్పందాలు
  భారత్, బ్రెజిల్‌ల మధ్య పర్యావరణ పరిరక్షణ, అంతరిక్ష రంగాల్లో సహకారం, దౌత్య వ్యవహారాల్లో సంప్రదింపుల యంత్రాంగం ఏర్పాటుకు సంబంధించి మూడు ఒప్పందాలపై జూలై 16న సంతకాలు జరిగాయి. బ్రెజిల్ అధ్యక్షురా లు దిల్మా రౌసెఫ్‌తో సమావేశమైన మోడీ ఇరుదేశాలు వాణి జ్యం పెట్టుబడుల రంగంలో సహకారం విస్తృతం చేసుకోవాలని ఆకాంక్షించారు. బ్రిక్స్‌సభ ముగింపులో దక్షిణాఫ్రికా అ ధ్యక్షుడు జాకబ్‌జుమాతో మోడీ భేటీ అయ్యారు. వచ్చే ఏడా ది భారత్‌లో నిర్వహించే గాంధీ శతజయంత్యుత్సవాలకు భారత్‌కు రావాల్సిందిగా జుమాను మోడీ ఆహ్వానించారు.
  
  భారత్ విజయాలు
  బ్రిక్స్ బ్యాంక్ ఏర్పాటు. ఇందులో మొదటి అధ్యక్ష పదవి భారత్‌కు లభించడం.  షాంఘై సహకార సంస్థలో భారత్‌కు పూర్తి సభ్యత్వం. ఈ సంస్థలో భారత్ జోక్యాన్ని సహించని చైనా అనుకూల వైఖరిని ప్రదర్శించడం గొప్ప విజయం.  చైనా పర్యటనకు రావాలంటూ మోడీని ఆహ్వానించ డం శుభపరిణామం. స్పందించిన భారత్ చైనా అధ్యక్షుడిని తమ దేశం సందర్శించాలంటూ కోరింది.
  
  మోడీ మాట.. మైత్రి బాట
  ఈ సదస్సుకు మొదటిసారి హాజరైన భారత ప్రధాని నరేంద్రమోడీ ప్రశాంత, సంతులిత, స్థిరమైన ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ ఏర్పాటు ఆవశ్యకతను ప్రస్తావించారు. బ్రిక్స్ దేశాల ప్రజల మధ్య సత్సంబంధాలు ఏర్పరిచే క్రమంలో ఆయా దేశాలలోని యువత చొరవ చూపా లన్నారు.
  
  మోడీ ప్రసంగంలోని ముఖ్యాంశాలు:
  1.స్వేచ్ఛాయుత అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం ప్రపంచ ఆర్థిక వృద్ధి పెంపునకు ముఖ్యాంశంగా నిలుస్తుంది. కొన్ని దేశాలలో అమలులో ఉన్న కఠిన ద్రవ్య విధానాలు పెట్టుబడుల క్షీణతకు, ఆర్థిక వృద్ధి పురోగమనానికి ప్రతికూలంగా మారే ఆస్కారముంది.
  2.సుస్థిరతకు భారత్ మొదటి ప్రాధాన్యమిస్తుంది. అవస్థాపనా రంగంపై పెట్టుబడులు, ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య, క్లీన్ ఎనర్జీ కార్యక్రమాలతో భారత్‌లోని సగటు మానవుని జీవన ప్రమాణం పెంచాల్సిన ఆవశ్యకత ఉంది.
  3.బ్రిక్స్ దేశాలకు చెందిన నగరాలు, స్థానిక సంస్థల మధ్య సంబంధాల పెంపు విషయంలో సభ్యదేశాలకు చెందిన యువత ముఖ్య భూమిక పోషించాలి.
  4.బ్రిక్స్ యూనివర్సిటీ ఏర్పాటుతోపాటు ఆరోగ్యం, విద్య, వ్యవసాయం, వనరుల యాజమాన్యం, పట్టణాభివృద్ధి, యువ శాస్త్రవేత్తల ఫోరమ్ ఆవిర్భావంతో సభ్యదేశాల మధ్య సహకారం పెంపొందాలి.
  5.అందుబాటులో ఉండేలా బ్రిక్స్ హెల్త్ కేర్ ప్లాట్‌ఫా మ్ ఏర్పాటు లాంటి ప్రోత్సాహకాలతో పాటు చిన్న, మధ్య తరహా సంస్థల మధ్య సహకారం పెంపొందించడానికి అవసరమైన యంత్రాంగాన్ని రూపొందించుకోవాలి. సభ్యదేశాలలో పర్యాటకరంగ అభివృద్ధికి సమగ్ర విధానాన్ని అవలంబించాలి.