ఇదో ‘రక్త చరిత్ర’
పెచ్చరిల్లుతున్న బ్లడ్ డోపింగ్
గెలుపు కోసం అడ్డదారులు తొక్కుతున్న స్టార్లు
డోపింగ్కు బానిసలవుతున్న అథ్లెట్లు
మనిషి బ్రతకడానికి రక్తం ఎంత అవసరమో... పోటీల్లో విజయం సాధించడానికీ దాన్ని అంతకంటే ఎక్కువగా ఉపయోగించుకుంటున్నారు కొంత మంది అథ్లెట్లు. క్రీడా జగత్తును పట్టి పీడిస్తున్న డోపింగ్ మహమ్మారికి ఇదో అనువైన ‘మూలకంగా’ మారిపోయింది. అధునాతన పద్ధతులకు, కఠినమైన పరీక్షలకు కూడా దొరకకుండా... స్టార్లుగా వెలుగొందుతున్న అథ్లెట్లు దీనికి బానిసలుగా మారుతున్నారు. అసలు ఈ బ్లడ్ డోపింగ్ ఎలా చేస్తారు. దాని వల్ల జరిగే పరిణామాల గురించి తెలుసుకుందాం!
డోపింగ్... ఒకప్పుడు దీని పేరు వింటేనే వణికిపోయే క్రీడాకారులు ఇప్పుడు ఈ పదాన్నే ఇంటి పేరుగా మార్చుకుంటున్నారు. దశాబ్దాల కిందట స్వశక్తితో, పట్టుదలతో పతకాలు సాధించి దేశానికి పేరు ప్రఖ్యాతులు తెచ్చిన అథ్లెట్లు కొందరైతే.. ఆధునిక యుగంలో డ్రగ్స్ జాడ్యంతో మరికొంత మంది అప్రతిష్టను మూటగట్టుకుంటున్నారు. ఒక్కో క్రీడల్లో ఒక్కో రకంగా డోపింగ్ చేస్తూ అటు అభిమానులను, ఇటు అధికారులను ముప్పు తిప్పలు పెడుతున్నారు. ఇదంతా దేనికంటే కేవలం ఒకే ఒక్క ‘విజయం’ కోసం. సింగిల్ నైట్లో స్టార్గా మారిపోవడానికి డోపింగ్ను కొత్త పుంతలు తొక్కిస్తున్నారు. ప్రస్తుతం రెండు అత్యంత అధునాతన డోపింగ్ పద్ధతుల ద్వారా అథ్లెట్లు క్రీడా ప్రపంచం నివ్వెరపోయేలా చేస్తున్నారు.
బ్లడ్ డోపింగ్
క్రీడల్లో బ్లడ్ డోపింగ్ ఓ సంచలనం. అథ్లెట్ల ప్రదర్శనను గణనీయంగా పెంచుకోవడానికి ఇది దోహదం చేస్తుంది. పోటీల సందర్భంగా మామూలు అథ్లెట్లు స్వీకరించిన ఆక్సిజన్ శాతం కంటే ఈ డోపింగ్కు పాల్పడిన క్రీడాకారులు స్వీకరించే శాతం అధిక మొత్తంలో ఉంటుంది. దీని కోసం రక్త ప్రవాహంలో ఎర్ర రక్త కణాలను భారీ సంఖ్యలో పెంచడమే దీని ప్రధాన ఉద్దేశం. దీని వల్ల చాలా పెద్ద మొత్తంలో ఆక్సిజన్... ఊపిరితిత్తుల నుంచి అస్థిపంజర కండరాలకు చేరుతుంది.. ఫలితంగా అథ్లెట్కు అలసట అనేదే తెలియదు. అయితే ఆక్సిజన్ లభ్యత, హిమోగ్లోబిన్ మాస్, గుండె పంపింగ్ సామర్థ్యంపై ఈ డోపింగ్ ఆధారపడి ఉంటుంది. సాధారణ అథ్లెట్ గుండె 80 శాతం వరకు అవుట్పుట్ను ఇస్తే... అదనపు ఆక్సిజన్ను తీసుకునే హృదయం 90 నుంచి 95 శాతం వరకు అవుట్పుట్ను ఇస్తుంది. హిమోగ్లోబిన్ మాస్ను పెంచడం ద్వారా ధమనుల్లో ఆక్సిజన్ శాతం గణనీయంగా మెరుగుపడుతుంది. బ్లడ్ డోపింగ్ ముఖ్యంగా మూడు రకాలుగా చేస్తారు.
ఎరిత్రోప్రొటీన్ (ఈపీఓ)
ఎరిత్రోప్రొటీన్ అనేది గ్లైకో ప్రొటీన్ హార్మోన్. దీన్ని మధ్యస్త ఫైబ్రోబ్లాస్ట్ కణాలు స్రవిస్తాయి. ఎముక మజ్జలో ఎరిత్రోపాయిసిస్ (రక్త కణాల ఉత్పత్తి) జరుగుతుందనడానికి ఇది సంకేతంగా పని చేస్తుంది. అయితే హీమోసైటోబ్లాస్ట్ (ఆర్బీసీ మూల కణాలు) కణాల పని తీరును పెంచడం ద్వారా రక్తంలో ఆక్సిజన్ తీసుకొని వెళ్లే సామర్థ్యం గణనీయంగా పెరుగుతుంది. క్యాన్సర్ పేషంట్లలో కీమోథెరపీ, రేడియోషన్ వల్ల కలిగే దుష్ర్పభావాల నుంచి తట్టుకోవడానికి వీలుగా ఈపీఓను మొట్టమొదట అభివృద్ధి చేశారు. ఇది గాయాలు తొందరగా మానేందుకు కూడా దోహదం చేస్తుంది. అయితే సైక్లిస్ట్లు, అమెచ్యూర్ అథ్లెట్లు శక్తివంతమైన డ్రగ్ను తీసుకోవడం ద్వారా ఈపీఓను పెంచుకుంటారు.
హైపోక్సియా ఇండ్యూసబుల్ ఫ్యాక్టర్ (హెచ్ఐఎఫ్-స్టాబిలైజర్)
దీన్ని హెచ్ఐఎఫ్ స్టాబిలైజర్ అని కూడా అంటారు. శరీరంలోని ఈపీఓను ఇది యాక్టివేట్ చేస్తుంది. రక్తహీనత, ప్రేరిత హైపోక్సియా, జీవక్రియ ఒత్తిడి, వ్యాసోగ్లుకోజెన్సిస్ ప్రభావాల నుంచి బాగా కాపాడుతుంది. చాలా మంది సైక్లిస్ట్లు కోబాల్ట్ క్లోరైడ్ / డిస్ఫెరాక్సిమైన్తో కలిపి హెచ్ఐఎఫ్ స్టాబిలైజర్ను తీసుకుంటారు. శరీరంలో సాధారణంగా ఉండే ఈపీఓ హార్మోన్ను ఇది ఉత్తేజపర్చడంతో పాటు నియంత్రణలోకి తీసుకుంటుంది. రక్తంలో ఆక్సిజన్ పరిమాణం 40 ఎమ్ఎమ్హెచ్జీ వరకు ఉంటే మూత్ర పిండాల నుంచి ఈపీఓ ఉత్పత్తి అవుతుంది. ఫలితంగా హిమోగ్లోబిన్ రవాణా పెరుగుతుంది. రకరకాల డ్రగ్స్ సమ్మేళనాలను తీసుకోవడం ద్వారా నిరంతరంగా ఈపీఓ ఉత్పత్తి జరుగుతుంది.
రక్త మార్పిడి
ప్రదర్శనను మెరుగుపర్చుకునేందుకు అథ్లెట్లు చేస్తున్న అత్యాధునిక డోపింగ్ ప్రక్రియ ఇది. ఒక వ్యక్తి నుంచి సేకరించిన రక్తాన్ని తిరిగి అదే వ్యక్తిలోకి ప్రవేశపెట్టడం దీని ప్రధాన ఉద్దేశం. పోటీలకు ముందు జరిగే శిక్షణ శిబిరాలు, ప్రాక్టీస్ క్యాంప్ల్లో అథ్లెట్లు దీనికి సంబంధించిన డ్రగ్స్ను స్వీకరిస్తారు. తర్వాత అథ్లెట్ల శరీరంలోంచి 1 నుంచి 4 యూనిట్ల రక్తాన్ని సేకరిస్తారు. దాన్ని పరీక్ష నాళికలో తీసుకుని హైస్పీడ్ మెషిన్లో సెంట్రిఫ్యూజ్ చేస్తారు. ఫలితంగా ఎర్రరక్త కణాలు పూర్తిగా అడుగు భాగంలోకి చేరుకుంటాయి. పై భాగంలో సీరమ్ మాత్రమే మిగులుతుంది. ఈ సీరాన్ని తిరిగి అథ్లెట్ల రక్తంలోకి ప్రవేశపెడతారు. ఆర్బీసీని మాత్రం అవసరమైనన్ని రోజులు 4 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్ వద్ద నిలువ చేస్తారు. పోటీలకు వారం రోజుల ముందు ఈ ఆర్బీసీని తిరిగి అథ్లెట్ల శరీరంలోకి ప్రవేశపెడతారు. ఈ విధంగా చేయడం వల్ల ఆర్బీసీల సంఖ్య రెట్టింపవుతుంది. ఫలితంగా ఆక్సిజన్ మోసుకెళ్లే శక్తి గణనీయంగా పెరుగుతుంది. దీంతో అథ్లెట్ల కండరాలకు పుష్కలంగా ఆక్సిజన్ అందడంతో శ్రమ, అలసట అనేది తెలియదు. అయితే కొన్నిసార్లు ఒకే వ్యక్తిలోని రక్తాన్ని సేకరిస్తారు. మరికొన్ని సార్లు ఇతర వ్యక్తుల్లోని బ్లడ్ను తీసుకుంటారు. ఒక్కోసారి డోప్ టెస్టుకు ఒకటి, రెండు రోజుల ముందు రక్తాన్ని బయటకు తీసి పరీక్ష తర్వాత శరీరంలోకి ఎక్కించుకుంటారు.
జీన్ డోపింగ్
రెపోఆక్సిజన్ పద్ధతి ద్వారా జీన్ డోపింగ్కు పాల్పడటం ఇప్పుడొస్తున్న అత్యాధునిక ప్రక్రియల్లో ఒకటిగా చెప్పుకోవచ్చు. డోపింగ్ పరీక్షలకు ఏమాత్రం దొరకని ఈ పద్ధతిలో అథ్లెట్ల ప్రదర్శన కృత్రిమంగా మెరుగుపరుస్తారు. అయితే దీనివల్ల శరీరంలో శాశ్వత దుష్ర్పభావాలు కలుగుతాయి.
ఇలా పని చేస్తుంది...
తీవ్రమైన రక్తహీనత ఉన్న వారిలో జీన్ థెరపీ చికిత్స ద్వారా రెపోఆక్సిజన్ను పెంపొందిస్తారు. శరీరానికి హాని చేయని ఓ వైరస్ను తీసుకొని దానిలో ఎరిత్రోప్రోటీన్ను క్రోడీకరించిన జన్యువును ప్రవేశపెడతారు. ఫలితంగా ఆ ప్రదేశంలో గణనీయంగా ఆర్బీసీ ఉత్పాదన జరుగుతుంది. శరీరంలోకి ప్రవేశపెట్టిన ఆతిధేయి కణాలు లోపల ఉండే జన్యువును యాక్టివ్ ప్రోటీన్స్గా మారుస్తుంది. దీంతో ఫారిన్ జీన్ సొంతంగా కణాలను ఏర్పర్చుకుంటుంది.
డీఎన్ఏ ప్యాకేజి కలిగిన వైరస్ను అథ్లెట్ శరీరంలో అనుకున్న ప్రదేశంలో ప్రవేశపెడతారు. ఫలితంగా అథ్లెట్ రక్త ప్రవాహంలో నుంచి కండరాల్లోకి వెళ్తుంది. కొన్నిసార్లు వైరస్లు కేవలం ప్రదర్శనను మెరుగుపర్చే జన్యువులను మాత్రమే ప్రవేశపెట్టవు. అలాంటప్పుడు కొవ్వు కణాలతో కూడిన నేక్డ్ డీఎన్ఏను నేరుగా కండరాల్లో ప్రవేశపెడతారు.
తర్వాత వైరస్ల్లోని ఫారిన్ డీఎన్ఏ కండరాల్లోకి చేరడంతో పాటు కణంలోని క్రోమోజోమ్లతో రూపాంతరం చెందుతుంది. తర్వాత ఏర్పడే కొత్త జన్యువు ఎరిత్రోప్రోటీన్ ఉత్పత్తిని ఉద్దీపనం చేస్తుంది. కొన్నిసార్లు ఫారిన్ డీఎన్ఏను ప్రవేశపెట్టినప్పుడు కండరాలు తన సొంత జన్యువుల ప్రభావాన్ని కోల్పోతాయి. ఫలితంగా క్యాన్సర్లు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
రూపాంతరం చెందిన జన్యువు ఎరిత్రోప్రోటీన్ను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది రక్త ప్రవాహం ద్వారా ఇది ఎముక మజ్జను చేరి ఎర్ర రక్తకణాల ఉత్పత్తిని పెంచుతుంది.
అథ్లెట్ల శరీరంలో ఉండాల్సిన పరిమాణంలో కంటే ఎక్కువ సంఖ్యల్లో ఆర్బీసీ ఉన్నట్లయితే ఆక్సిజన్ను తీసుకెళ్లే సామర్థ్యం గణనీయంగా పెరిగిపోతుంది.
ఓవరాల్గా మనిషి తీసుకొనే ఆక్సిజన్కు రెట్టింపు స్థాయిలో లభించినప్పుడు ఊపిరితిత్తుల పనితీరు మెరుగుపడుతుంది. ఫలితంగా అథ్లెట్స్కు శ్రమ, అలసట అనేది తెలియదు.
ఆర్మ్స్ట్రాంగ్... అతి పెద్ద దోషి
లాన్స్ ఆర్మ్స్ట్రాంగ్... సైక్లింగ్లో ఎదురులేని అమెరికా ఆటగాడు. ఏడుసార్లు టూర్ డి ఫ్రాన్స్ టైటిల్స్ను సొంతం చేసుకుని ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఓ రేంజ్లో క్రేజ్ సంపాదించుకున్న అథ్లెట్. వృషణాల క్యాన్సర్ను జయించిన తర్వాత తిరిగి సైక్లింగ్ రేసులో పాల్గొనడంతో ఒక్కసారిగా క్రీడాలోకంలో హీరోగా మారిపోయాడు. కానీ ఇంత గొప్ప కెరీర్ వెనుక చీకటి అగాధం ఉందంటే తొలినాళ్లలో ఎవరూ నమ్మలేకపోయారు.
1999 టూర్ డి ఫ్రాన్స్ రేసు సందర్భంగా ఆర్మ్స్ట్రాంగ్ డోపింగ్కు పాల్పడినట్లు... గతంలో అతని ప్రత్యర్థులుగా ఉండి తర్వాత జర్నలిస్ట్లుగా మారిన పాల్ కిమేగ్, క్రిస్టోఫర్ బ్యాసన్లు బహిర్గతం చేశారు. కానీ సరైన ఆధారాలు లేకపోవడం, ఏ పరీక్షలోనూ విఫలం కాకపోవడంతో అధికారులు కూడా మిన్నకుండిపోయారు. ప్రపంచంలోనే అత్యధిక డోపింగ్ పరీక్షలు ఎదుర్కొన్నాన్నంటూ 2009లో ఆర్మ్స్ట్రాంగ్ ఏకంగా 24 పరీక్షల ఫలితాలను మీడియా ముందుపెట్టాడు.
2010లో తనతో పాటు ఆర్మ్స్ట్రాంగ్ మరికొంత మంది సహచరులు డోపింగ్కు పాల్పడినట్లు ఫ్లయిడ్ లెండిస్ అంగీకరించడంతో ఈ ఉదంతం కొత్త మలుపు తీసుకుంది. యూఎస్ పోస్టల్ జట్టుపై ఫెడరల్ డిపార్ట్మెంట్ విచారణకు ఆదేశించింది. 2009, 10 మధ్యకాలంలో సైక్లిస్ట్కు చేసిన రక్త పరీక్షలపై మళ్లీ పరిశోధనలు, సహచరుల వాంగ్మూలాలతో ఆర్మ్స్ట్రాంగ్ బ్లడ్ డోపింగ్కు పాల్పడినట్లు యూఎస్ఏడీఏ తిరుగులేని ఆధారాలు సంపాదించింది. కొన్ని నెలల విచారణ తర్వాత జనవరి 2013లో ఆర్మ్స్ట్రాంగ్ నిజం ఒప్పుకున్నాడు. దీంతో అతను గెలిచిన అన్ని టైటిళ్లను వెనక్కి తీసుకున్నారు.