కళాకారులు మనదైన ఆత్మను కళ ద్వారా జీవం పోస్తారు. ఆ కళను నలుగురికి పరిచయం చేయడమే కాకుండా దానిని ఉపాధి వనరుగా మార్చి మరికొంత మందికి చేయూతగా నిలుస్తున్నారు డాక్టర్‌ ముప్పిడి రాంబాబు. హైదరాబాద్‌ రాయదుర్గంలో ఉంటున్న ఈ కళాకారుడు ఫుట్‌వేర్‌ డిజైన్‌ అండ్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో లెదర్‌ గూడ్స్‌ అండ్‌ యాక్సెసరీస్‌ డిజైనింగ్‌ డిపార్ట్‌మెంట్‌లో ఫ్యాకల్టీగా ఉన్నారు. తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఆరేళ్లుగా మహిళలకు, యువతకు జ్యూట్‌ బ్యాగ్‌ల తయారీలో ఉచితంగా శిక్షణా కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తున్నారు. ప్రస్తుతం పార్వతీపురం మన్యం జిల్లాలోని మహిళలకు శిక్షణ ఇస్తున్న సందర్భంగా భారతీయ కళను జ్యూట్‌ బ్యాగుల మీదకు ఏ విధంగా తీసుకువస్తున్నారో తెలియజేశారు.‘‘జ్యూట్‌ బ్యాగుల తయారీ సాధారణమే కదా అనుకుంటారు. కానీ, ఇండియన్‌ ఆర్ట్‌ మోటిఫ్స్‌ కలంకారీ, చేర్యాల, వర్లీ, గోండు, పటచిత్ర, మధుబని... డిజైన్స్‌ను ఉపయోగిస్తూ, స్క్రీన్‌ ప్రింటింగ్‌ ద్వారా జ్యూట్‌ మీదకు తీసుకువస్తున్నాం. దీని ద్వారా జ్యూట్‌కి కొత్త కళ వస్తుంది. అలాగే, మొన్నటి ఏరువాక పౌర్ణమిని దృష్టిలో పెట్టుకొని రైతు పొలం పనులకు వెళ్లే డిజైన్‌ని తీసుకువచ్చాను. ఈ కళ ద్వారా పర్యావరణ హితం, మనదైన ఆత్మను పరిచయం చేస్తున్నాం.ఉపాధికి మార్గంకరీంనగర్, ఏలూరు, జంగారెడ్డి గూడెం, పార్వతీ పురం, బొబ్బలి.. మొదలైన ప్రాంతాలలో ఉచితంగా శిక్షణ ఇస్తూ వచ్చాను. నేషనల్‌ జ్యూట్‌ బోర్డ్‌ వాళ్లునన్ను సర్టిఫైడ్‌ డిజైనర్‌గా తీసుకున్నారు. స్వచ్ఛంద సంస్థలతో కలిసి ఈ స్కిల్‌ క్రాఫ్ట్‌ ట్రెయినింగ్‌ ప్రోగ్రామ్స్‌ చేస్తుంటాను. ప్రస్తుతం మన్యం జిల్లా పార్వతీపురంలో 24 మంది మహిళలు శిక్షణ తీసుకుంటున్నారు. 45 రోజుల శిక్షణ కార్యక్రమంలో బ్యాగుల తయారీ, స్క్రీన్‌ ప్రింటింగ్‌ నేర్చుకుంటున్నారు. ఇప్పటికే బ్యాగుల తయారీ నేర్చుకున్నవారు, సొంతంగా ఉపాధి మార్గాలను పొందుతున్నారు. ఈ స్కిల్‌ ప్రోగ్రామ్‌లో పదవ తరగతి నుంచి డిగ్రీ వరకు చదువుకున్నవారు ఉన్నారు. బ్యాగులే కాకుండా పాదరక్షలు, లెదర్‌ బ్యాగులు, వైర్లతో చెయిర్లు, ఇతర యాక్సెసరీస్‌ తయారుచేస్తుంటాను. వీటితో కంప్యూటర్‌ ఆధారిత త్రీడీ సాఫ్ట్‌వేర్‌ డిజైన్లు కూడా ΄్లాన్‌ చేస్తుంటాను.కళాకారులను కలిసి...మా ఊరు పశ్చిమగోదావరి దగ్గరిలోని జంగారెడ్డి గూడెం. సినిమా నటుల బ్యానర్లను సృజనాత్మకంగా తయారు చేసి, అందించిన కుటుంబం మాది. నాకున్న పెయింటింగ్‌ ఆసక్తిని మా అన్నయ్య శ్రీనిసవాసరావు గుర్తించాడు. దీంతో ఇంటర్మీడియెట్‌ తర్వాత ఆర్ట్‌ అండ్‌ క్రాఫ్ట్‌ పైన పూర్తి దృష్టి పెట్టాను. ముంబయ్‌ నిప్ట్‌ నుంచి మాస్టర్‌ ఆఫ్‌ డిజైన్‌ చేశాను. స్కూల్‌ చదువు నుంచి డాక్టరేట్‌ చేసేవరకు మా అన్నయ్యప్రోత్సాహం ఎంతో ఉంది. ప్రస్తుతం హైదరాబాద్‌ ఎఫ్‌డిఐలో ఉద్యోగం చేస్తున్నాను. సాంకేతికంగానూ భారతీయ కళను క్రాఫ్ట్‌ తయారీలో ఎలా మేళవించవచ్చో పరిశోధన, ్రపాక్టీస్‌ చేస్తుంటాను. రాబోయే తరాల కోసం క్రాఫ్ట్స్‌ని డిజిటలైజేషన్‌ చేసే పనిలో ఉన్నాను. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఉన్న హస్తకళాకారులను నేరుగా కలుసుకొని చేసిన పరిశోధనకు బంగారు పతకాన్ని అందుకున్నాను. నా పరిశోధన ద్వారా తెలుసుకున్న విషయాలను జాతీయ, అంతర్జాతీయ సదస్సులలో మన కళ, కళాకారుల ప్రత్యేకతను తెలియ జేయడం అదృష్టంగా భావిస్తాను. ఏటి కొ΄్పాక కొయ్యబొమ్మల కళాకారులతో కలిసి, బొమ్మల తయారీ నేర్చుకున్నాను. నేను తయారు చేసిన కొయ్య బొమ్మలకు డిజైన్లకు, పేపర్‌ బాస్కెట్‌ డిజైన్స్‌కి పేటెంట్‌ హక్కులు ΄పొందాను. కళను భవిష్యత్తు తరాలు గుర్తించేలా మరింత సృజనతో మెరుగ్గా తీర్చిదిద్దాలని.. దీని ద్వారా యువతకు, మహిళలకు ఉపాధి అవకాశాలు లభించాలన్నదే లక్ష్యంగా పనిచేస్తున్నాను’ అని చె΄్పారు రాంబాబు. ఈ కళాకారుడు తన పనిలో సంపూర్ణ విజయాన్ని సాధించాలని కోరుకుందాం. – నిర్మలారెడ్డి


 ఆదివారం వస్తే చాలు... ఆ వీధి ఒక ఆడిటోరియం, ఒక మైదానం, ఒక యోగా రూం, ఒక స్కేటింగ్ ప్లేస్. అక్కడికి కార్లు రావు. వాహనాలు తిరగవు. రోడ్డు మొత్తం జనంతో నిండిపోతుంది. అక్కడేమీ జాతర కూడా జరగదు. ఎవరికి నచ్చిన ‘వినోదం’ వారు పొందుతుంటారు. ఇది ఏ దేశంలో?... మనదేశంలోనే! ఏ ఊర్లో?... ఢిల్లీ పక్కనున్న గుర్గావ్‌లో!
  
  రచ్చబండ, ఇరుగుపొరుగు, కాలనీ స్నేహాలు... మెల్లగా కనుమరుగవుతున్నాయి. నిజానికి భారతీయులు కళలకు, వినోదానికి పెద్దపీట వేసిన వారు. జీవితం ఆస్వాదించడం అంటే మన తర్వాతే ఎవరైనా అన్నంత గొప్పగా బతికినవారు. కానీ తరాలు మారిపోయాయి. జీవితాలు మారిపోయాయి. కానీ ఆ మార్పు అంత బాగోలేదు. మనల్ని వేరే వారి నుంచే కాదు, మనల్ని మన నుంచే దూరం చేసే మార్పు అది. నేటి తరాలు క్రమంగా ఉద్యోగమే జీవితంగా గడిపేస్తున్నాయి. ఒకప్పుడు గ్రామాల్లో ఉన్న భారతావని నేడు పట్టణాలకు తరలిపోవడమే దీనికి కారణం. వ్యవసాయ, గ్రామీణ దేశమైన భారత్‌లో ఏడాదికి కేవలం ఖరీఫ్, రబీ పనిదినాలు కలిపినా కూడా ఆర్నెల్లకు మించేవి కాదు. జీవితంలో సగం పని ఉంటే సగం వినోదం ఉండేది. ఇపుడు 365 రోజులు పనిలోనో, పనికి సంబంధించిన ఆలోచనతోనో గడిపేస్తున్నాం. ఉద్యోగం, పని నిరంతరం వెంటాడుతూనే ఉన్నాయి. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో పక్కింటి వారెవరో కూడా తెలియడం లేదు.
  
  ఈ పరిస్థితి మారడానికి గుర్గావ్ ప్రజలు ఒక మార్గం కనుక్కున్నారు. పక్కింటి వారినే కాదు... మన వీధిలోని వారితోనూ సంబంధాలు ఏర్పడే ఒక కొత్త సామాజిక విప్లవాన్ని తెచ్చారు. దానిపేరు ‘రాహ్‌గిరి డే’.
  
  లక్ష్యం:
  జనంలో సామాజిక సంబంధాలు పెంచడం. నడకను, సైక్లింగ్‌ను ప్రోత్సహించడం. నలుగురితో కలిసిపోయే భారతీయ సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని నిలుపుకోవడం.
  
  
  ఎలా:
  కొన్ని చక్కటి వీధులను ఎంపిక చేశారు. ప్రతి ఆదివారం ఉదయం 6 గంటల నుంచి మధ్యాహ్నం 12 గంటల వరకు ఎలాంటి వాహనాలను ఆ రోడ్లలో అనుమతించరు. సైకిళ్లను మాత్రమే అనుమతిస్తారు.
  
  ఏం చేస్తారు:
  అందరూ ఇళ్లలోంచి వీధుల్లోకి వస్తారు. నచ్చిన పనులతో రిలాక్సవుతారు. కొందరు యోగా చేస్తారు. యోగా వచ్చిన వారు ఉచితంగా నేర్పిస్తారు. రాని వారు నేర్చుకుంటారు. సంగీతం వచ్చిన వారు కచేరి పెడతారు. ఆస్వాదించాలనుకునే వారు ఎంజాయ్ చేస్తారు. వచ్చిన వారు డ్యాన్స్ చేస్తారు. పిల్లలు స్కేటింగ్ చేస్తారు. ఆడుకుంటారు. పాడుకుంటారు. సామూహిక వంటకాలు చేసుకుంటారు. ఆ రోజే పండగలు వస్తే కలిసి పండుగలు జరుపుకుంటారు. కబుర్లు చెప్పుకునే వారు తమ పనిలో బిజీగా ఉంటారు.
  
  పర్యవేక్షణ:
  రాహ్‌గిరి డే కోసం గుర్గావ్‌లో స్వచ్ఛంద సంస్థలన్నీ ఒక్కటయ్యాయి. సామాజిక కార్యకర్తలు చేతులు కలిపారు. దీనికి నగర పాలక సంస్థ, ట్రాఫిక్ పోలీసులు, పబ్లిక్ వర్క్స్ డిపార్ట్‌మెంట్ అందరూ సహకరించారు.
  
  ఈ స్ఫూర్తి ఎక్కడిది?
  కొలంబియా రాజధాని బగోటాలో ‘సైక్లోవియా’ అనే కార్యక్రమం జరుగుతుంది. దీని అర్థం ‘సైకిల్ దారి’. సైకిల్ మాత్రమే తిరగడానికి అనుమతిస్తూ అక్కడ నిషిద్ధాజ్ఞలు విధిస్తారు. వారానికి ఒకరోజు ఇవి అమల్లోకి వస్తాయి. ఈ ప్రయోగం ప్రపంచ వ్యాప్తంగా చాలా ప్రసిద్ధి చెందింది. దీని స్ఫూర్తితో మరికొన్ని దేశాలు సమ్మర్ స్ట్రీట్స్, ఓపెన్ స్ట్రీట్స్ అనే కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నాయి. దీని నుంచి స్ఫూర్తి పొందిన కొందరు వ్యక్తులు గుర్గావ్‌ని ఏకం చేసి ‘రాహ్‌గిరి డే’ ప్రారంభించారు. గత ఏడాది నవంబరులో పదో తేదీన మొదలైన ఈ ‘వారాంతపు సామాజిక వినోదాల వల్లరి’ 2014 మార్చి 30తో ముగిసింది. అంతకుముందు హోలీ ఆదివారమే రావడంతో ఆ వీధులన్నీ రంగులతో, సంతోషాలతో నిండిపోయాయి. అత్యంత విజయవంతంగా పూర్తయిన ఈ ప్రాజెక్టు కార్యక్రమాన్ని ఇక ముందు కూడా కొనసాగించే ఆలోచనలో ఉన్నారట.