సాక్షి, ఖమ్మం : నాణ్యత లేని విత్తనాలతో ఏటా ఖరీఫ్‌లో వరి సాగు చేసిన రైతులు నష్టపోతున్నారు. గత ఏడాది ఏపీ సీడ్స్, ఇతర కంపెనీలు సరఫరా చేసిన వరి విత్తనాలు నాసిరకమని తేలగా, ఈ ఖరీఫ్‌లో కూడా ఇదే పరిస్థితి తలెత్తింది. కారేపల్లి మండలంలో నాటిన పదిహేను రోజులకే బెరుకులు రావడంతో రైతులు ఆందోళన చెందుతున్నారు.
 
  గత ఖరీఫ్‌లో సత్తుపల్లి డివిజన్‌లోని సత్తుపల్లి, వేంసూరు, పెనుబల్లి, కల్లూరు, తల్లాడ, కొణిజర్ల, ఖమ్మం రూరల్ మండలాల్లో లక్ష ఎకరాల్లో వరిసాగు చేశారు. ఏపీ సీడ్స్ సరఫరా చేసిన బీపీటీ-5204, నాగార్జున, గ్రోమోర్ కంపెనీలకు చెందిన సాంబమసూరి విత్తనాలు వేశారు. నాగార్జునసాగర్ ఆయకట్టు పరిధిలో ఉన్న ఈ మండలాల్లో అప్పట్లో సాగు చేసిన  వరి మరో నెలరోజుల్లో చేతికి వస్తుందనుకున్న తరుణంలో బెరుకులు కనిపించాయి.
 
 పంటంతా ఇలాగే రావడంతో రైతులు తీవ్రంగా ఆందోళన చేశారు. ఈ కంపెనీలు సరఫరా చేసిన విత్తనాల్లో ఇతర రకాల వరి విత్తనాలు కలవడంతో పంటలో ఎక్కువగా బెరుకులు వచ్చాయి. ప్రధానంగా రైతులకు నమ్మకం కలిగించాల్సిన ఏపీ సీడ్స్ సరఫరా చేసిన విత్తనాల్లోనే నాణ్యత లేకపోవడం గమనార్హం. తమకు పరిహారం చెల్లించాలని అప్పట్లో రైతులు ప్రభుత్వ కార్యాలయాల చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేసినా ఫలితం లేకుండా పోయింది.
 
 రైతులు తీవ్రంగా నష్టపోయినా ఇప్పటి వరకు వారికి ప్రభుత్వం నుంచి పరిహారం మాత్రం అందలేదు. ఈ విత్తనాలు సాగు చేసి నష్టపోయిన వారిలో ఎక్కువ మంది కౌలురైతులే. ఇక ఈ ఖరీఫ్‌లో వర్షాభావ పరిస్థితులున్నా  సాగర్ ఆయకట్టుతో పాటు బోరు, బావులు, చెరువుల కింద రైతులు వరి సాగు చేశారు. ప్రస్తుతం పొలాలు కలుపు తీసే దశలో ఉన్నాయి. అయితే నాటిన పదిహేను రోజులకే బెరుకులు వస్తుండడంతో తాము వేసిన విత్తనాలు నాణ్యత లేనివని గ్రహించి రైతులు ఆందోళన చెందుతున్నారు. తాజాగా కారేపల్లి మండలంలో నాణ్యతలేని విత్తనాలతో వరినాట్లు వేయడంతో బెరుకులు వచ్చాయి.
 
  కారేపల్లిలో 500 ఎకరాల్లో..
  ఈ ఖరీఫ్‌లో కారేపల్లి మండలంలో చెరువులు, బోరు బావుల కింద వరి సాగు చేశారు. ఎక్కువ దిగుబడి వస్తుందనే ఆశతో 1010 రకం విత్తనాలు వేశారు. రావోజితండా, గేటుకారేపల్లి, సీతరాంపురం, కమలాపురం, విశ్వనాథపల్లి, కారేపల్లి, చీమలగూడెం, పేరుపల్లి, మాదారం, మాణిక్యారం గ్రామాల్లో సుమారు 500 ఎకరాల్లో ఈ విత్తనాలే వేసినట్లు సమాచారం.
 
 రావోజితండా, గేటుకారేపల్లి, కారేపల్లిలో నాటిన పదిహేను రోజులకే వరిలో బెరుకు కంకులు రావడంతో రైతులు ఈ విత్తనాలు కొనుగోలు చేసిన దుకాణాల వద్ద ఆందోళన చేశారు. బెరుకులు వచ్చిన విషయాన్ని కంపెనీలకు తెలియజేస్తామని దుకాణదారులు అంటున్నారు. అయితే తమ నష్టాన్ని ఎవరు పూడ్చుతారని రైతులు ఆందోళన చెందుతున్నారు. మూడు నెలల్లో చేతికి రావాల్సిన పంట అప్పుడే బెరుకుల కంకులు రావడంతో లబోదిబోమంటున్నారు. వేలకు వేలు అప్పులు తెచ్చి సాగు చేసిన పంట చేతికందే పరిస్థితి లేకపోవడంతో దిక్కుతోచని స్థితిలో ఉన్నారు.
 
  ఎవరిదీ పాపం..
  ఏసీ సీడ్స్, ఇతర ప్రైవేట్ డీలర్లు విక్రయించే విత్తనాలు నాణ్యమైనవేననే నమ్మకంతో రైతులు సాగు చేస్తున్నారు. అయితే వేలకు వేలు పెట్టుబడి పెట్టి, శారీరకంగా శ్రమించి.. తీరా పంట చేతికొచ్చే తరుణంలో ఇలా నష్టపోవాల్సి రావడంతో ఆందోళన చెందుతున్నారు. వ్యవసాయశాఖ ముందస్తుగా మేల్కొని ఖరీఫ్ సీజన్‌లో పలు కంపెనీలు సరఫరా చేసే విత్తనాల నాణ్యత పరిశీలించాలి. కానీ ఇదేమి చేయకుండా ఆయా కంపెనీల వద్ద సదరు అధికారులు ముడుపులు తీసుకుంటున్నారనే ఆరోపణలున్నాయి.
 
  ఫలితంగా నాణ్యత లేని విత్తనాలతో కంపెనీలు రైతుల మీద ప్రయోగం చేస్తుండడంతో చివరకు అన్నదాతలు అప్పుల ఊబిలో కూరుకుపోతున్నారు. గత ఖరీఫ్‌లో బెరుకుల వ్యవహారంతో జిల్లా రైతాంగం ఆందోళనతో కన్నెర్రజేసినా వ్యవసాయ శాఖ అధికారులు మాత్రం ఇంకా నిద్రావస్థలోనే ఉండడం గమనార్హం.


 అమలాపురం, న్యూస్‌లైన్ :  ‘ఊరింపు ఎక్కువ.. ఉద్ధరింపు తక్కువ’ అన్నట్టు మారింది సవరించిన పంటల బీమా పథకం (ఎంఎన్‌ఏఐఎస్) తీరు. పేరుకు సవరించిన పథకం అంటున్నా ఇంకా పాత పద్ధతుల్లోనే పంటల నష్టం నమోదు చేస్తుండడం.. అసలే విపత్తులతో కుదేలైన రైతులను మరింత కుంగదీసేదిగా ఉంది. పంట నష్టం నమోదుకు నేషనల్ ఇన్సూరెన్స్ కంపెనీ పాత విధానంలో పంటకోత ప్రయోగాల ద్వారా వచ్చిన దిగుబడినే పరిగణనలోకి తీసుకుంటోంది. దీనివల్ల భారీ వర్షాలు, హెలెన్ తుపాను వల్ల పంట నష్టపోయిన రైతులు బీమా పరిహారాన్ని కోల్పోయే ప్రమాదం ఏర్పడింది.
 
  జిల్లాలో ఖరీఫ్ వరి సాగుకు సంబంధించి అక్టోబరు 20 తరువాత పంట కోత ప్రయోగాలు ఆరంభమయ్యాయి. ముందుగా సాగు చేసిన తూర్పు డెల్టాలో పంట కోత ప్రయోగాలు మొదలయ్యాయి. అయితే అక్టోబరు 22 నుంచి వాయుగండం, ఈశాన్య రుతుపవనాలతో వారం పాటు కురిసిన భారీ వర్షాలు తూర్పు డెల్టా రైతులకు అపార నష్టాన్ని కలిగించాయి. జిల్లావ్యాప్తంగా 1.50 లక్షల ఎకరాల్లో వరి దెబ్బ తింది. అనంతరం నవంబరు మొదటి వారం నుంచి మధ్య డెల్టా, మెట్ట తదితర ప్రాంతాల్లో పంటకోత ప్రయోగాలు సాగాయి. పంటకోత ప్రయోగాలు 80 శాతం పూర్తయ్యాక హెలెన్ తుపాను బీభత్సం సృష్టించడంతో వరి పంట దాదాపు తుడిచిపెట్టుకుపోయింది. వర్షాలు, తుపాన్ల దెబ్బకు జిల్లాలో 4 లక్షల ఎకరాల్లో పంట నాశనమైంది.
 
  12 లక్షల టన్నుల నుంచి 4 లక్షలకు పతనమైన దిగుబడి
  పంటకోత ప్రయోగాల అనంతరం అధికారుల అంచనా ప్రకారం జిల్లాలో ఖరీఫ్ దిగుబడి జిల్లాలో 12 లక్షల మెట్రిక్ టన్నులకు పైబడి రావాల్సి ఉంది. విపత్తుల వల్ల దిగుబడి 4 లక్షల మెట్రిక్ టన్నులకు మించలేదు. దీనిలోనూ సగం రంగు మారిన, తేమ ధాన్యం కావడం గమనార్హం. తూర్పు డెల్టాలో ఎకరాకు 25 నుంచి 30 బస్తాలు, మధ్య డెల్టా, మెట్టల్లో ఎకరాకు 20 నుంచి 25 బస్తాల దిగుబడి వస్తుందని పంటకోత ప్రయోగాల్లో తేలింది. అయితే ప్రయోగాల అనంతరం దాపురించిన వర్షాలు, తుపాన్లతో మధ్య డెల్టాలో చాలా చోట్ల పది బస్తాల దిగుబడి కూడా రాని పరిస్థితి నెలకొంది. దారుణంగా నష్టపోయిన రైతులు బీమా పరిహారంపై ఆశలు పెట్టుకున్నారు. గత ఏడాది నీలం తుపాను వల్ల నష్టపోయిన రైతులకు సవరించిన పంటల బీమా పథకంలో సుమారు రూ.217 కోట్లు పరిహారం అందిన విషయం తెలిసిందే. ఈసారి అంతకంటే ఎక్కువ నష్టపోయినా సగం కూడా పరిహారం వచ్చే అవకాశం కనబడడం లేదు. పథకం కొత్తదే అయినా బీమా కంపెనీ అధికారులు పంటకోత ప్రయోగాలకు వచ్చిన దిగుబడిని పరిగణనలోకి తీసుకునే అవకాశం ఉంది. ఇదే జరిగితే తుపాను వల్ల పంట తుడిచిపెట్టుకుపోయిన రైతులు బీమా పొందే అవకాశం లేకుండా పోతుంది.
  దేన్ని ప్రామాణికంగా తీసుకుంటారో?
  సవరించిన బీమా పథకంలో నారుమళ్ల దశ నుంచి పంటను మార్కెట్‌కు తరలించే వరకు బీమా వర్తిస్తుందని ప్రభుత్వం, బీమా కంపెనీ చెప్పాయి. దీనిని నమ్మిన రైతులు ప్రీమియం 2.25 శాతం నుంచి 5.4 శాతానికి పెంచినా బీమా చేయించుకున్నారు. తీరా పాత విధానంతో లెక్కలు కట్టి పరిహారం చెల్లిస్తారని తెలియడంతో లబోదిబోమంటున్నారు. రైతులు ఆందోళనకు గురవడంతో ఇటీవల నేషనల్ ఇన్సూరెన్స్ కంపెనీ ప్రతినిధులు ఈ ప్రాంతంలో పర్యటించి పంట నష్టాన్ని పరిశీలించారు. తగిన న్యాయం చేస్తామని హామీ ఇచ్చారు. అయితే లక్షల ఎకరాల్లో పంటపోతే కేవలం ఒకటి రెండు రోజులు  క్షేత్రస్థాయిలో పర్యటించడం వల్ల తమకు న్యాయం చేస్తారనే నమ్మకం కలగడం లేదని రైతులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
 
 రైతులకు న్యాయం జరిగేలా ఏ పద్ధతిని పాటించి పంటనష్టం నమోదు చేస్తారో అటు వ్యవసాయ శాఖ అధికారులకు సైతం అంతుపట్టడం లేదు. తుపాను తరువాత కొన్నిచోట్ల మిగిలిన పంటకోత ప్రయోగాలను అధికారులు పూర్తి చేశారు. వీటిలో దిగుబడి పది బస్తాలకు మించడం లేదని గుర్తించారు. తుపాను తరువాత నిర్వహించిన పంటకోత ప్రయోగాలను పరిగణనలోకి తీసుకున్నా తమకు న్యాయం జరగదని తీరప్రాంత మండలాలకు చెందిన రైతులు చెబుతున్నారు. తమ ప్రాంతాల్లో వరిచేలు పడిపోవడంతో పాటు రోజుల తరబడి నీట నాని కుళ్లిపోయిందని, దీంతో కొందరు రైతులు కోతలు కోయించకుండా నేరుగా దమ్ములు చేయించారని చెబుతున్నారు. ఇలాంటి ఆయకట్లలో పంట నష్టం నమోదుకు దేన్ని ప్రామాణికంగా తీసుకుంటారనేది అర్థం కాక రైతులు ఆందోళనకు గురవుతున్నారు.