ఒలంపిక్స్‌లో పాల్గొనాలని ప్రతి ఒక్క అథ్లెట్‌ కల. అందుకోసం వాళ్లు ఏళ్ల తరబడి సాధన చేస్తుంటారు. అంతటి ప్రాముఖ్యం, ప్రతిష్టాత్మక టోర్నికి 19 సెకన్ల ఆలస్యం వల్ల అర్హత కోల్పోతే ఆ బాధ వర్ణించలేం. అది కూడా మొదటి సారి ఒలంపిక్స్‌లో అడుగుపెడుతున్న అథ్లెట్‌ కాదు ఏకంగా 4 సార్లు చాంపియన్‌గా నిలిచిన వ్యక్తి  ఇలా చేజార్చుకున్నాడంటే నమ్మలేం కదా ? కానీ ఇది నిజం. తాజాగా ఇదే పరిస్థితి ఎదుర్కొన్నాడు 4 సార్లు ఛాంపియన్‌గా నిలిచిన మో ఫారా. శుక్రవారం ఇంగ్లండ్‌లోని మాంచెస్టర్‌లో జరిగిన 10వేల మీటర్ల ఒలంపిక్స్‌ అర్హత పోటీల్లో.. అతను కొద్దిలో గమ్యాన్ని చేరలేకపోయాడు. 27 నిమిషాల 28 సెకన్లలో టార్గెట్‌ను చేరుకోవాల్సి ఉండగా, మో ఫారా 27నిమిషాల 47 సెకన్లలో రేసు పూర్తి చేశాడు. దీంతో అతను మరో సారి ఒలంపిక్స్‌లో ఐదో సారి చాంపియన్‌గా నిలవాలన్న మో పారా నిరాశగా వెనుదిరాగాల్సి వచ్చింది.  Not to be for @Mo_Farah tonight but this man is and always will be a champion 🥇🥇🥇🥇 pic.twitter.com/CK3BnTSB9t — Team GB (@TeamGB) June 25, 2021 చదవండి: టోక్యో ఒలింపిక్స్‌: పీవీ సింధుకి అరుదైన గౌరవం..


 * 5000 మీటర్లలోనూ స్వర్ణం  
 * ‘రియో’లో రెండో పసిడితో రికార్డు
 రియో డి జనీరో: సుదూరపు పరుగులో తనకు ఎదురులేదని బ్రిటన్ అథ్లెట్ మో ఫరా నిరూపించాడు. రియో ఒలింపిక్స్‌లో అరుదైన ‘డబుల్’ సాధించాడు. ఇప్పటికే 10 వేల మీటర్ల విభాగంలో స్వర్ణం నెగ్గిన మో ఫరా... 5 వేల మీటర్లలోనూ పసిడి పతకాన్ని నెగ్గి తన సత్తా చాటుకున్నాడు. 2012 లండన్ ఒలింపిక్స్‌లోనూ మో ఫరా ఈ రెండు విభాగాల్లో స్వర్ణాలు సాధించాడు. 1976లో లాసీ వీరెన్ (ఫిన్‌లాండ్) తర్వాత ఒలింపిక్స్‌లో ఈ రెండు విభాగాల్లో టైటిల్ నిలబెట్టుకున్న అథ్లెట్‌గా మో ఫరా గుర్తింపు పొందాడు.
 
 సోమాలియాలో పుట్టి బ్రిటన్‌లో స్థిరపడ్డ 33 ఏళ్ల ఫరాకు 5 వేల మీటర్ల ఫైనల్లోనూ అంతగా పోటీ ఎదురుకాలేదు. వ్యూహత్మంగా మొదట్లో నెమ్మదిగా పరిగెత్తిన ఫరా ఆ తర్వాత క్రమంగా వేగాన్ని పెంచాడు. చివరికొచ్చేసరికి తన ప్రత్యర్థులను సులభంగా వెనక్కి నెట్టి 13 నిమిషాల  03.30 సెకన్లలో గమ్యానికి చేరి విజయాన్ని దక్కించుకున్నాడు. కిప్కెమోయ్ పాల్ (అమెరికా-13ని:03.90 సెకన్లు) రజతం, హగోస్ జెబ్రివెట్ (ఇథియోపియా-13ని:04.35 సెకన్లు) కాంస్యం గెలిచారు.


 రియో డీ జనీరో: రియో ఒలింపిక్స్ లో బ్రిటన్ అథ్లెట్ మో ఫరా సరికొత్త రికార్డు సృష్టించాడు. గత వారం పది మీటర్ల రేసులో స్వర్ణం పతకం సాధించిన ఫరా.. తాజాగా జరిగిన ఐదు వేల మీటర్ల రేసులో కూడా పసిడిని సొంతం చేసుకుని కొత్త అధ్యాయాన్ని లిఖించాడు. రియోలో రెండు ఈవెంట్లలో స్వర్ణ పతకాల్ని కైవసం చేసుకోవడం ద్వారా తన గత లండన్ ఒలింపిక్స్ రికార్డును  ఫరా నిలబెట్టుకున్నాడు. దీంతో ఫిన్లాండ్కు చెందిన మాజీ అథ్లెట్ లాసె వెరెన్ సరసన ఫరా నిలిచాడు.
  
 1972 మోన్రిచ్ ఒలింపిక్స్లో వెరెన్ రెండు ఈవెంట్లో బరిలోకి దిగి విజేతగా నిలిచాడు. ఆపై 1976లో మోంట్రీల్లో జరిగిన ఒలింపిక్స్లో డిఫెండింగ్ చాంపియన్గా పోరుకు సిద్ధమైన వెరెన్ దాన్ని నిలబెట్టుకున్నాడు. దాదాపు 40 సంవత్సరాల తరువాత ఆ రికార్డును సమం చేసిన ఏకైక అథ్లెట్గా ఫరా నిలిచాడు. ఈ పోరును 13:03:30 నిమిషాల్లో పూర్తి చేసిన ఫరా పసిడిని ముద్దాడాడు.దీంతో బ్రిటన్ తరపున నాలుగు వ్యక్తిగత స్వర్ణాలు అందుకున్న తొలి అథ్లెట్‌గా ఘనత సాధించాడు.
 
 ఫరా రికార్డులు..
 
 1999 నుంచి వివిధ అంతర్జాతీయ, యురోపియన్ యూనియన్ ఈవెంట్లలో రికార్డు టైమింగ్‌తో సత్తా చాటాడు మో ఫరా. అయితే.. బీజింగ్ ఒలింపిక్స్‌లో మాత్రం నిరాశతోనే వెనుదిరగాల్సి వచ్చింది. లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో 10వేల మీటర్ల పరుగులో, 5వేల మీటర్ల పరుగులో బంగారు పతకాలు సాధించి బ్రిటన్ తరపున డిస్టెన్స్ రన్నింగ్‌లో తొలి స్వర్ణం అందుకున్న అథ్లెట్‌గా రికార్డు సృష్టించాడు. ఆ తర్వాత మాస్కోలో జరిగిన ప్రపంచచాంపియన్ షిప్‌లోనూ స్వర్ణం సాధించాడు. 2015లో యూరో, ప్రపంచ చాంపియన్‌షిప్‌లలో గోల్డ్‌మెడల్ ‘డబుల్’ రికార్డు సృష్టించాడు.
 
 
 
 పడి లేచిన తరంగం..
 
 రియో ఒలింపిక్స్ లో భాగంగా గత వారం జరిగిన పది వేల మీటర్ల పరుగులో ఫరా ట్రాక్ పై కింది పడినా, చివరకు విజేతగా నిలవడమే అతని పోరాట పటిమకు నిదర్శనం. ఆ పోరులో ఫరా పడిపోయేటప్పటికి 16 ల్యాప్ల రేసు మిగిలి ఉంది. ఆ క్షణంలో తన  పోరాటం ముగిసినట్లేనని అతను భావించాడు. కానీ కొద్ది సేపటికే తేరుకొని మొండిగా పరుగెత్తాడు. చివరకు తన స్థాయికి తగిన రీతిలో రేస్‌ను ముగించి సత్తా చాటాడు. ఈ రేసును 27 నిమిషాల 5.17 సెకన్లలో లక్ష్యం చేరి ఫరా స్వర్ణం సాధించాడు.


 పడి...లేచి... పసిడి పట్టాడు!
  మళ్లీ స్వర్ణం గెలిచిన మో ఫరా
  10 వేల మీటర్ల పరుగులో అగ్రస్థానం
 
  రియో డి జనీరో: 10 వేల మీటర్ల పరుగు...ఫేవరెట్ మొహమ్మద్ ఫరా దూసుకుపోతున్నాడు. అయితే అనూహ్యంగా అతను ట్రాక్‌పై కింద పడిపోయాడు. అప్పటికే మరో 16 ల్యాప్‌లు పరుగెత్తాల్సి ఉంది. ఆ క్షణంలో తన  పోరాటం ముగిసినట్లేనని అతను భావించాడు. కానీ కొద్ది సేపటికే తేరుకొని మొండిగా పరుగెత్తాడు. చివరకు తన స్థాయికి తగిన రీతిలో రేస్‌ను ముగించి సత్తా చాటాడు. ఆదివారం జరిగిన ఈ పోటీల్లో 27 నిమిషాల 5.17 సెకన్లలో లక్ష్యం చేరి ఫరా స్వర్ణ పతకం సొంతం చేసుకున్నాడు. 33 ఏళ్ల ఫరా 2012 లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో కూడా ఇదే ఈవెంట్‌లో పసిడి సాధించాడు. పాల్ తనుయ్ (కెన్యా-27 ని. 5.64 సె.) రజతం గెలుచుకోగా, తమీరత్ తోలా (ఇథియోపియా-27 ని. 6.26 సె.)కు కాంస్యం దక్కింది. చివరి ల్యాప్‌లో ఫరాను దాటి తనుయ్ ముందంజ వేసినా... ఆఖరి 100 మీటర్లలో దూసుకుపోయి ఫరా విజేతగా నిలిచాడు.
  
  సహచర అథ్లెట్, లండన్‌లో రజతం సాధించిన గాలెన్ రుప్ తోసేయడంతో ఫరా కింద పడినట్లు గుర్తించారు. అయితే ఇదంతా రేస్‌లో అనుకోకుండా జరిగిందని, ముందు ఉన్న అథ్లెట్లు ఒక్కసారిగా నెమ్మదించడంతో ఇలా జరిగిందే తప్ప కావాలని చేసింది కాదని రుప్ స్పష్టం చేశాడు.  ‘నా పని అయిపోయిందనిపించింది. అయితే ముందు గెలుపు గురించి ఆలోచించకుండా కష్టమైనా పరుగు కొనసాగించాలని లేచాను. ఆ క్షణంలో నా కుటుంబం గుర్తుకు వచ్చింది. నా ఇన్నేళ్ల కష్టం ఒక్క నిమిషంలో చేజారిపోకూడదని భావించా’ అని ఫరా ఉద్వేగంగా చెప్పాడు. 5 వేల మీటర్ల పోరులో స్వర్ణం నిలబెట్టుకునేందుకు అతను బుధవారం బరిలోకి దిగనున్నాడు.
  
  సోమాలియాలో ఎనిమిదేళ్ల పిల్లాడు... కారు మెకానిక్ కావాలని అనుకున్నాడు. కానీ తండ్రితోపాటు లండన్ వచ్చేయడంతో... ఫుట్‌బాల్ మీద మోజు పెరిగింది. ఎలాగైనా ఆర్సెనల్‌కు ఆడితే స్టార్ కావచ్చని అనుకున్నాడు. ఇప్పుడు అతని వయసు 33 ఏళ్లు... బ్రిటన్‌లో పెద్ద స్టార్. కానీ ఫుట్‌బాల్ ఆటగాడిగా కాదు.. లాంగ్ డిస్టెన్స్ రన్నర్‌గా. మొహమ్మద్ ముక్తార్ జమా ఫరా (మో ఫరా)... రియో ఒలింపిక్స్‌లో పదివేల మీటర్ల రేసులో స్వర్ణం గెలిచాడు. బ్రిటన్ చరిత్రలో మూడు స్వర్ణాలు గెలిచిన అథ్లెట్‌గా రికార్డులకెక్కాడు.
  
  బ్రిటిష్ వలసపాలనలోని సోమాలియా రాజధాని మొగదిషులో పుట్టిన మో ఫరా.. తండ్రి ఉద్యోగం కారణంగా ఎనిమిదేళ్లప్పుడు కుటుంబంతో సహా సోమాలియా నుంచి వలస వచ్చేశాడు. లండన్‌లో స్కూల్‌లో ఉండగా... మో ఫరాలో ఉన్న అథ్లెటిక్ టాలెంట్‌ను వ్యాయామ ఉపాధ్యాయుడు గుర్తించారు. సంప్రదాయ ముస్లిం కుటుంబంలో పుట్టడం, బాల్యంలో సరైన విద్య లేకపోవటంతో లండన్‌కు వచ్చేటప్పటికీ ఇతనికి ఇంగ్లీషు సరిగా రాదు. అయినా.. ఏదో సాధించాలన్న పట్టుదలతో అటు రన్నింగ్‌తోపాటు ఇటు భాష నేర్చుకునేందుకు తీవ్రంగా శ్రమించాడు. జూనియర్ స్థాయిలో ఉన్నప్పుడే, 1996లో (13 ఏళ్ల వయసులో) హాన్స్‌లో క్రాస్-కంట్రీ ఈవెంట్లో, లండన్ యూత్ గేమ్స్‌లో పాల్గొని అందరినీ ఆకర్షించాడు. ఈ సమయంలో మో ఫరా టాలెంట్‌ను గుర్తించిన క్రీడా ప్రేమికుడు ఎడ్డీ కులుకుండిస్... లీగల్ ఫీజులు తను చెల్లించి ఫరాకు బ్రిటిష్ పౌరసత్వం ఇప్పించారు.
  
  ‘డబుల్’ గోల్డ్ రికార్డు
  1999 నుంచి వివిధ అంతర్జాతీయ, యురోపియన్ యూనియన్ ఈవెంట్లలో రికార్డు టైమింగ్‌తో సత్తా చాటాడు మో ఫరా. అయితే.. బీజింగ్ ఒలింపిక్స్‌లో మాత్రం నిరాశతోనే వెనుదిరగాల్సి వచ్చింది. లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో 10వేల మీటర్ల పరుగులో, 5వేల మీటర్ల పరుగులో బంగారు పతకాలు సాధించి బ్రిటన్ తరపున డిస్టెన్స్ రన్నింగ్‌లో తొలి స్వర్ణం అందుకున్న అథ్లెట్‌గా రికార్డు సృష్టించాడు. ఆ తర్వాత మాస్కోలో జరిగిన ప్రపంచచాంపియన్ షిప్‌లోనూ స్వర్ణం సాధించాడు. 2015లో యూరో, ప్రపంచ చాంపియన్‌షిప్‌లలో గోల్డ్‌మెడల్ ‘డబుల్’ రికార్డు సృష్టించాడు. తాజాగా రియోలోనూ 10వేల మీటర్ల పరుగులో ‘తడబడినా పరుగిడి’ బంగారు పతకాన్ని సాధించాడు. బ్రిటన్ తరపున మూడు వ్యక్తిగత స్వర్ణాలు అందుకున్న తొలి అథ్లెట్‌గా ఘనత సాధించాడు. ఫరాకు అథ్లెటిక్స్ ప్రపంచంలో మిస్టర్ క్లీన్ అనే పేరుంది.
  
  పరోపకారమే పరమధర్మం
  ఇస్లాంను తూచ తప్పకుండా పాటించే మో ఫరా... దేవుడు జీవితాన్నిచ్చింది పరోపకారం చేసేందుకు అని బాగా విశ్వసిస్తాడు. అందుకే తనకొచ్చే ఆదాయంతో.. వివిధ సేవా కార్యక్రమాలు చేపట్టాడు. తను పుట్టిన సోమాలియాలో పరిస్థితేంటో తెలుసుకాబట్టి.. అక్కడ ‘మో ఫరా ఫౌండేషన్’ పేరుతో 2011 నుంచి ప్రత్యేకంగా కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నాడు. పేస్ స్పోర్ట్స్ మేనేజ్‌మెంట్, నైకీ, ల్యుకోజేడ్, క్వోరన్, బూపా, వర్జిన్ మీడియా సంస్థలతో ఎండార్స్‌మెంట్‌ల ద్వారా వచ్చిన డబ్బునూ సేవా కార్యక్రమాలకు వినియోగిస్తున్నాడు. 2012లో బ్రిటన్‌లోని ఐటీవీ అనే సంస్థ నిర్వహించే ‘ద క్యూబ్’ అనే గేమ్ షోలో పాల్గొన్న మో ఫరా.. చివరి వరకు ఆడి ఫుల్ జాక్‌పాట్ కొట్టేశాడు. దీంతో 2.5 లక్షల పౌండ్లు (దాదాపు రూ. 2.16కోట్లు) వచ్చాయి. దీన్ని కూడా మో ఫరా ఫౌండేషన్‌కు బదిలీ చేసి సేవా కార్యక్రమాలకు వినియోగించాడు.
  
  మోబోట్ సంతకం
  రేసు గెలవగానే మో ఫరా చేసే విజయ సంకేతం చాలా ప్రత్యేకం. దీన్ని మోబోట్ సంతకం అంటారు. తలపై ఇంగ్లీషు అక్షరం ‘ఎం’ ఆకారంలో చేతులుంచుతాడు. ఇది అథ్లెటిక్ ప్రపంచంలో చాలా ప్రతేకంగా మారింది. 2012 లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో రెండు స్వర్ణాలు గెలిచిన తర్వాత బ్రిటన్‌లో ఓ రోబోట్‌కు మోబోట్ అని పేరుపెట్టారు. లండన్‌లోని మేడమ్ టుస్సాడ్స్‌లో కూడా మో ఫరా మైనపు బొమ్మనుంచి గౌరవించారు. - సాక్షి క్రీడావిభాగం