న్యూఢిల్లీ: సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో వికలాంగ ఓటర్లంతా చురుగ్గా పాల్గొనే చేయడానికి పలు చర్యలు తీసుకుంటున్నామని ఢిల్లీ ఎన్నికల సంఘం ప్రధానాధికారి (సీఈఓ) విజయ్‌దేవ్ శనివారం ప్రకటించారు. వికలాంగులు ఓటింగ్ రోజు ఎన్నికల అధికారులను సంప్రదించడానికి వీలుగా ప్రత్యేక సాఫ్ట్‌వేర్‌ను రూపొందిస్తున్నామని వెల్లడించారు. పోలింగ్‌బూత్‌ల వద్ద వారికి అన్ని సదుపాయాలు కల్పిస్తామని చెప్పారు. ఢిల్లీ ఎన్నికల సంఘం వెబ్‌సైట్లో ఈ సాఫ్ట్‌వేర్‌ను వారంలోపు అందుబాటులోకి తెస్తారు. దీనిని వినియోగించుకోవాలనుకునేవాళ్లు అందులో తమ పేరు, చిరునామాతోపాటు ఏవైనా అవసరాలు ఉంటే తెలియజేయాలి. ‘వికలాంగులు సులువుగా ఓటు వేయడానికి వీలుగా వారికి అన్ని సదుపాయాలూ కల్పిస్తాం. అందుకే ఈ సాఫ్ట్‌వేర్‌ను తయారు చేస్తున్నాం’ అని విజయ్‌దేవ్ వివరించారు.
  
  ఉదాహరణకు ఒక వికలాంగుడికి వీల్‌చెయిర్ లేదా సహాయకుడి అవసరం ఉంటే అతడు/ఆమె వెబ్‌సైట్లోని సాఫ్ట్‌వేర్ ద్వారా ఎన్నికల సంఘానికి ఆ విషయం తెలియజేయవచ్చు. ముందస్తుగా సమాచారం అందితే అధికారులు సదరు ఓటరుకు ఆ సదుపాయాలు కల్పిస్తారు. అంతేకాదు ఢిల్లీ వ్యాప్తంగా ఎంతమంది వికలాంగ ఓటర్లు ఉన్నారో ఈ సాఫ్ట్‌వేర్ వల్ల తెలుసుకోవచ్చని ఎన్నికల సంఘం భావిస్తోంది. ప్రస్తుతం నగరవ్యాప్తంగా ఎంతమంది వికలాంగ ఓటర్లు ఉన్నారో తెలియకపోవడం వల్ల వారికి తగిన ఏర్పాట్లు చేయలేకపోతున్నామని విజయ్‌దేవ్ అన్నారు. 
  
  జాతీయ వికలాంగుల ఉపాధి ప్రోత్సాహక కేంద్రం (ఎన్సీపీఈడీపీ) గణాంకాల ప్రకారం రాజధానిలో 2.5 లక్షల మంది వికలాంగులు ఉన్నారు. అంధుల కోసం బ్రెయిలీ లిపి బ్యాలెట్ పత్రాలు/ర్యాంప్‌లను తప్పనిసరిగా అందుబాటులో ఉంచాలని కూడా ఆదేశించామని విజయ్‌దేవ్ ఈ సందర్భంగా తెలిపారు. ‘వికలాంగుల అభిప్రాయాలు తీసుకొని వారికి అనుగుణంగా ఏర్పాట్లు చేసే పని ఇంత వరకూ జరగలేదు. అందుకే మేం కొన్ని స్వచ్ఛందసంస్థలను సంప్రదించి సాఫ్ట్‌వేర్ తయారు చేస్తున్నారు. కేంద్ర న్యాయ, సాంఘిక సంక్షేమ మంత్రిత్వశాఖ కూడా ఇందుకు సహకరించింది. ప్రతి పోలింగ్‌బూత్ వద్ద వికలాంగ ఓటర్ల కోసం కొందరు స్వచ్ఛంద సేవకులు, ఒక వీల్‌చెయిర్ అందుబాటులో ఉంచుతున్నాం. 
  
  వాళ్లు సులువుగా లోపలికి ప్రవేశించి నిష్ర్కమించేలా చూడాలని పోలింగ్ సిబ్బందిని ఆదేశించాం. వైకల్యమున్న ఓటర్లతో మర్యాదగా వ్యవహరించాలని కూడా సూచించాం. ఈ నిబంధనలను ఉల్లంఘించిన సిబ్బందిపై చర్యలు తీసుకుంటాం’ అని విజయ్‌దేవ్ అన్నారు. అయితే వికలాంగుల హక్కుల కోసం పోరాడేవాళ్లు మాత్రం ఈ చర్యలు సరిపోవని అంటున్నారు. ఢిల్లీ ఎన్నికల సంఘం మాత్రమే ఇటువంటి చర్యలను ప్రకటించిందని, మిగతా ప్రాంతాల్లో పరిస్థితి ఏమంటని వికలాంగుల హక్కుల సంస్థ సమన్వయకర్త జావెద్ అబీదీ ప్రశ్నించారు. వికలాంగ ఓటర్లకు తగిన సదుపాయాలు కల్పించేలా ఆదేశించాలంటూ ఆయన 2004లోనే సుప్రీంకోర్టును ఆదేశించారు. వైకల్యమున్న వాళ్లు పోలింగ్‌బూత్‌లోకి ప్రవేశించేందుకు తగిన ర్యాంప్‌లు (మెట్లకు బదులుగా) లేవని ఆక్షేపించారు.
  


 సాక్షి, న్యూఢిల్లీ: లోక్‌సభ ఎన్నికల నగారా మోగింది.  ఢిల్లీ, జాతీయ ప్రాదేశిక ప్రాంతంలో (ఎన్సీఆర్) ఏప్రిల్ 10న ఓటింగ్ జరుగుతుందని రాష్ట్ర ప్రధాన ఎన్నికల అధికారి విజయ్‌దేవ్ ప్రకటించారు. ఢిల్లీలోని ఏడు లోక్‌సభ నియోజకవర్గాలతోపాటు ఎన్సీఆర్ పరిధిలోకి ఉత్తరప్రదేశ్‌లో గౌతమబుద్ధనగర్, ఘజియాబాద్, హర్యానాలో ఫరీదాబాద్, గుర్గావ్ నియోజకవర్గాల్లో ఏప్రిల్ 10న పోలింగ్ జరుగనుంది. ఢిల్లీ, ఎన్సీఆర్‌లో ఈ నెల 15 నుంచి 22 వరకు నామినేషన్లు సమర్పించవచ్చు. వీటిని 24న పరిశీలిస్తారు. నామినేషన్ల ఉపసంహరణకు ఆఖరి తేదీ మార్చి 26. ఓట్ల లెక్కింపు మే 16న జరుగనుంది. ఈసారి రాజధానిలో వందశాతం పోలింగ్ నమోదయ్యేందుకు చర్యలు తీసుకుంటామని విజయ్‌దేవ్ ఈ సందర్భంగా ప్రకటించారు.
  
  మళ్లీ ముక్కోణపు పోటీయే..
  ఇటీవలి అసెంబ్లీ ఎన్నికల మాదిరిగానే లోక్‌సభ ఎన్నికల్లోనూ ముక్కోణపు పోటీ జరుగనుంది. ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ (ఆప్), కాంగ్రెస్, బీజేపీ అత్యధిక  స్థానాలను దక్కించుకునేందుకు  పోటీ పడుతున్నాయి. ప్రస్తుతం  ఏడు స్థానాలూ కాంగ్రెస్ చేతిలో ఉన్నాయి. దీని పరిస్థితి బలహీనంగా ఉండడంతో ప్రధాన పోటీ ఆప్, బీజేపీ మధ్యే ఉంటుందని చెప్పవచ్చు. గత లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో ఏడు సీట్లను గెలిచిన పార్టీ ఈ ఎన్నికల్లో ఒక్క సీటును కూడా గెలుచుకోవడం కష్టమేనని అంటున్నారు. ప్రభుత్వ వ్యతిరేకత  కాంగ్రెస్‌కు అతిపెద్ద ప్రతికూలతగా మారింది. దేశమంతటితో పోలిస్తే ఆప్ ఢిల్లీలోనే బలంగా ఉంది. కానీ 48 రోజుల పాలన తరువాత ఆప్‌కు ప్రజాదరణ కొద్దిగా తగ్గిందని అంటున్నారు.
  
  అంతర్గత కలహాలతో బీజేపీ సతమతం
  నరేంద్ర మోడీని ప్రధానమంత్రిగా గెలిపించేందుకు శతవిధాలా ప్రయత్నిస్తోన్న బీజేపీ పరిస్థితి గత లోక్‌సభ ఎన్నికలతో పోలిస్తే  ఇప్పుడు మెరుగైనప్పటికీ అంతర్గత కలహాలు ఆ పార్టీకి ఉన్న అతిపెద్ద సమస్య. ఏడు లోక్‌సభ స్థానాల్లో అభ్యర్థులను ఖరారు చేయానికి పార్టీ మీనమీషాలే లెక్కిస్తుండడమే దీనికి నిదర్శనం. ఆప్ ఏడింట్లో ఐదు స్థానాలకు ఇప్పటికే అభ్యర్థులను ప్రకటించి ప్రచారంలో ముందుంది. చాందినీచౌక్ నుంచి ఆశుతోష్, పశ్చిమ ఢిల్లీ నుంచి జర్నైల్ సింగ్, వాయవ్యఢిల్లీ స్థానం నుంచి మహేందర్ సింగ్, ఈశాన్య ఢిల్లీలో ఆనంద్‌కుమార్, తూర్పుఢిల్లీలో రాజ్‌మోహన్ గాంధీ ఇప్పటికే ఎన్నికల ప్రచారం ఆరంభించారు.  కాంగ్రెస్ విషయానికి వస్తే న్యూఢిల్లీ నుంచి సిట్టింగ్ ఎంపీ అజయ్ మాకెన్‌కు టికెట్ దాదాపు ఖాయమైనట్లే. ఈశాన్య ఢిల్లీ నుంచి ఎవరు పోటీ చేస్తారన్నది ప్రైమరీ ద్వారా తేలనుంది. చాందినీచౌక్‌లో కపిల్ సిబల్‌కు టికెట్ ఇవ్వడం ఖాయంగా కనబడుతోంది. మిగతా నాలుగు నియోజకవర్గాల్లో సిట్టింగ్ ఎంపీలకే అధిష్టానం టికెట్ ఇస్తుందా లేదా అన్నది చూడవలసి ఉంది.
  
  ఎన్సీఆర్ బహుముఖం..
  ఎన్సీఆర్ విషయానికి వస్తే ఇక్కడి నాలుగు లోక్‌సభ నియోజకవర్గాల్లో బహుముఖ పోటీ ఉండవచ్చు. గుర్గావ్  నుంచి ఆప్ ఇప్పటికే యోగేంద్ర యాదవ్‌ను బరిలోకి దింపి ఇక్కడ ఎన్నికలను ఆసక్తికరంగా మార్చింది.  ప్రస్తుతం గుర్గావ్‌కు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తోన్న రావ్ ఇందర్‌జిత్ సింగ్ కాంగ్రెస్‌ను వీడారు. ఆయన బీజేపీలో చేరుతారని అంటున్నారు. ఫరీదాబాద్‌కు ప్రస్తుతం కాంగ్రెస్ తరఫున అవతార్ సింగ్ భడానా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. ఆప్ అమిత్  పాఠక్‌కు టికెట్ ఇచ్చే అవకాశాలు అధికంగా ఉన్నాయి. గౌతమబుద్ధనగర్ విషయానికి వస్తే ప్రస్తుతం బీఎస్పీ నాయకుడు సురేందర్‌సింగ్ నాగర్, ఘజియాబాద్‌కు బీజేపీ అధ్యక్షుడు రాజ్ నాథ్ సింగ్ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. బీఎస్పీ ముకుల్ ఉపాధ్యాయ, ఎస్పీ సుదన్‌రావత్‌ను అభ్యర్థులుగా ప్రకటించాయి. రాజ్‌నాథ్‌కు ధీటుగా కాంగ్రెస్ కూడా ప్రముఖ నేతను బరిలోకి దింపవచ్చు. తమ పార్టీ కార్యకలాపాలకు ఇంతకాలంగా ప్రధాన కేంద్రంగా ఉంటున్న ఘజియాబాద్ నుంచి ఆప్ కూడా బలమైన అభ్యర్థిని నిలబెట్టనుంది.