టెక్నాలజీ పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో బ్యాంకులతో పాటు ఇతర ఫిన్‌టెక్‌ కంపెనీలు తమ వినియోగదారులకు క్రెడిట్‌, రుణాలు ఇవ్వడం, కార్డు బిల్లుల చెల్లింపులు వంటి ఎన్నో సదుపాయాలు అందిస్తున్నాయి. అందులో భాగంగా తాజాగా ఫిన్ టెక్ కంపెనీ ఫోన్‌పే తన యూజర్ల కోసం కొత్తగా ‘క్రెడిట్’ ఆప్షన్ తెచ్చింది. ఈ విభాగంలో యూజర్లు ‘క్రెడిట్ బ్యూరో స్కోర్’ చెక్ చేసుకోవచ్చు.  యూజర్ల క్రెడిట్ వాడకం, క్రెడిట్ ఏజ్, ఆన్ టైం పేమెంట్స్ తదితర వివరాలతో కూడిన నివేదికను క్రెడిట్ బ్యూరో స్కోర్‌ అందిస్తుంది. హోం పేజీలోని క్రెడిట్ సెక్షన్‌ను ఉపయోగించుకుని క్రెడిట్ లేదా రూపే కార్డుల లావాదేవీలు, రుణాల చెల్లింపులు, అదనపు భారం లేకుండా క్రెడిట్ కార్డు బిల్లులు చెల్లించే అవకాశాన్ని కల్పిస్తోంది. ఇదీ చదవండి: ‘డాలర్‌’కు భారత్‌ అంటేనే ఇష్టం..! ఫోన్‌పే సీఈఓ హేమంత్ గాలా స్పందిస్తూ ‘ఫోన్‌పే యాప్‌లో క్రెడిట్ సెక్షన్ ప్రారంభించడానికి ఆసక్తిగా ఉన్నాం. పలు సెగ్మెంట్లలో యూజర్ల క్రెడిట్ అవసరాలను తీర్చడమే క్రెడిట్ సెక్షన్ లక్ష్యం. యూజర్ల క్రెడిట్ హెల్త్ నిర్వహణతోపాటు ఆర్థిక సాధికారత కల్పించేందుకు సంస్థ కృషిచేస్తోంది. భవిష్యత్తులో వినియోగదారులకు కన్జూమర్ లోన్లు అందుబాటులోకి తీసుకురానున్నాం. ఇందుకోసం బ్యాంకులు, నాన్ బ్యాంకింగ్ ఫైనాన్సియల్ కంపెనీలతో సంప్రదింపులు జరుపుతున్నాం’ అని ఆయన వివరించారు.

మీరు తీసుకున్న రుణమే మీ అర్హతలను నిర్దేశిస్తుంది. భవిష్యత్తులో మీకు అవసరం ఏర్పడితే రుణదాతలు క్యూ కట్టి ‘బాబ్బాబు మేము ఇస్తాం’ అనే విధంగా చేసుకోవడం మీ చేతుల్లోనే ఉంది.  నేటి రోజుల్లో రుణం లభించడం ఎంత సులభమో.. అంత కష్టం కూడా. ఎందుకంటే ఓ వ్యక్తి రుణ చరిత్ర అంతా క్రెడిట్‌ బ్యూరోల రికార్డుల్లో వివరంగా నమోదవుతుంటుంది. రుణాల మంజూరుకు ముందు బ్యాంకు అయినా ఎన్‌బీఎఫ్‌సీ అయినా దరఖాస్తుదారుని క్రెడిట్‌ స్కోరును కచి్చతంగా పరిశీలిస్తాయి. క్రెడిట్‌ స్కోరు మీ రుణ అర్హతను నిర్ణయించడమే కాదు.. ఎంత వడ్డీ రేటు వసూలు చేయాలనే విషయంలోనూ కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఎంత బాగుంటే.. మీకు అంత ఆకర్షణీయమైన వడ్డీ రేటుకు, కోరుకున్నంత రుణం లభిస్తుందన్నమాట. సింపుల్‌గా చెప్పాలంటే మీ రుణ దరఖాస్తు స్వీకరణ లేదా తిరస్కరణ అనేది మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ మీదే ఆధారపడి ఉంటుంది. అసలు క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ అంటే ఏంటి? దాన్ని ఎలా లెక్కిస్తారు? మీ స్కోర్‌ను ఎలా పెంచుకోవాలన్నది ఓసారి చూద్దాం... ఎలా లెక్కిస్తారంటే.. రుణ గ్రహీతల విశ్వసనీయతను.. చెల్లింపుల సామర్థ్యాన్ని కొలిచే ప్రమాణాల్లో క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఒకటి. దరఖాస్తుదారుల రుణ అర్హతను అంచనా వేయడానికి, రుణ మొత్తాన్ని నిర్ణయించడానికి బ్యాంక్‌లు, ఆర్థిక సంస్థలు క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ను తనిఖీ చేస్తుంటాయి. దీనికితోడు, ఇతర సమాచారం ఆధారంగా రుణాలకు అర్హులా, కాదా? అన్నది నిర్ణయిస్తారు. వడ్డీ రేటుకూ ఇదే ప్రామాణికం అవుతుంది. రుణాల మంజూరు, తిరిగి చెల్లింపుల సమాచారాన్ని రుణ గ్రహీతల పాన్‌ నంబర్‌ ఆధారంగా.. బ్యాంకులు, బ్యాంకింగేతర ఆర్థిక సంస్థలు (ఎన్‌బీఎఫ్‌సీలు) క్రమం తప్పకుండా నిరీ్ణత కాలానికోసారి క్రెడిట్‌ బ్యూరో సంస్థలకు (సిబిల్‌ తదితర) అందిస్తుంటాయి. అనేక అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని క్రెడిట్‌ స్కోరును నిర్ణయిస్తుంటాయి బ్యూరోలు. సాధారణంగా గత 36 నెలల రుణ చరిత్ర ఆధారంగా క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఉంటుంది. చెల్లింపుల తీరు, సెక్యూర్డ్, అన్‌సెక్యూర్డ్‌ రుణాల మిశ్రమం ఎలా ఉంది, రుణాల కోసం విచారణలు, రుణాల వినియోగం.. ఈ నాలుగు అంశాలు మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ను ప్రభావితం చేస్తుంటాయి. అయితే ప్రస్తుత టెక్నాలజీ యుగంలో ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, ఆల్గోరిథమ్‌ల సాయంతో.. రుణ చరిత్రతోపాటు వినియోగదారుల దీర్ఘకాలిక ఔట్‌స్టాండింగ్‌ బ్యాలెన్స్‌ (చెల్లించాల్సిన బకాయిలు), క్రెడిట్‌ కార్డ్‌ల లావాదేవీల చరిత్ర, కొత్త ఖాతాల ప్రారంభం లేదా తొలగింపులు, తిరిగి చెల్లింపుల నిష్పత్తి వంటివి కూడా క్రెడిట్‌ బ్యూరోలకు ప్రామాణికంగా మారాయి. సాధారణంగా.. 300 నుంచి 900 వరకు క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఉంటుంది. రుణదాతలకు వ్యక్తిగత రుణాలు లభించాలంటే.. కనీస సిబిల్‌ స్కోర్‌ 720 నుంచి 750 మధ్య అయినా ఉండాలి. ఇంతకంటే ఎక్కువ స్కోర్‌ ఉంటే రుణాన్ని అధిక మొత్తంలో పొందే అర్హత ఉంటుంది. స్కోర్‌ తక్కువగా ఉంటే రుణం కూడా తక్కువే వస్తుంది.   స్కోర్‌ను చెక్‌ చేసుకోవచ్చు.. క్రెడిట్‌ బ్యూరో సంస్థలు ఏటా ఒక్కసారి ఉచితంగా క్రెడిట్‌ రిపోర్ట్‌ పొందే సౌకర్యాన్ని కలి్పస్తున్నాయి. ఇక వివిధ రకాల ఆర్థిక సేవల సంస్థలు సైతం తమ పోర్టళ్ల నుంచి, యాప్స్‌ నుంచి క్రెడిట్‌ స్కోరును ఉచితంగా తెలుసుకునే అవకాశాన్ని కలి్పస్తుంటాయి. తద్వారా రుణాల ఆఫర్లను అందించొచ్చన్న ప్రయోజనం అందులో దాగుంటుంది. మీకు రుణ అవసరం ఉన్నా, లేకపోయినా క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ను ఉచితంగా తెలుసుకునే సౌకర్యాన్ని వినియోగించుకోవచ్చు. పాన్‌ నంబర్‌ సాయంతో ఈ వివరాలు తెలుసుకోవచ్చు. మొబైల్‌ నంబరుకు వచ్చే వన్‌ టైం పాస్‌వర్డ్‌ (ఓటీపీ) ఆధారంగా మీ గుర్తింపును ధ్రువీకరించిన అనంతరం క్షణాల్లో ఉచితంగా మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ రిపోర్ట్‌ను అందుకుంటారు.   స్కోర్‌ను మెరుగుపరుచుకోవాలంటే.. తీసుకున్న రుణాన్ని సకాలంలో చెల్లించడమే స్కోర్‌ను పెంచుకోవడానికి ప్రాథమిక సూత్రం. రుణ వాయిదాల చెల్లింపుల్లో డిఫాల్ట్‌ కాకుండా చూసుకోవాలి. ఒకవేళ ఏదైనా పొరపాటు వల్ల, మర్చిపోవడం కారణంగానే వాయిదా రోజున చెల్లింపులు చేయలేకపోతే.. కంపెనీ నుంచి మీ కాల్‌ వచ్చిన తర్వాత అయినా వెంటనే ఆ వాయిదాను చెల్లించేయాలి. రీపేమెంట్‌లో ఎలాంటి జాప్యం చేసినా సరే రుణదాతలు దీన్ని ప్రతికూల అంశంగా పరిగణిస్తుంటారు. గృహ, వాహన రుణాలు సెక్యూర్డ్‌ రుణాల కిందకు వస్తాయి. వ్యక్తిగత, క్రెడిట్‌ కార్డ్‌ రుణాలు అన్‌సెక్యూర్డ్‌గా ఉంటాయి. సెక్యూర్డ్‌ రుణాల్లో రుణదాత విఫలమైనా, రుణమిచి్చన సంస్థలకు రిస్క్‌ పెద్దగా ఉండదు. ఎందుకంటే హామీగా ఆస్తులు ఉంటాయి. వాటిని విక్రయించి సర్దుబాటు చేసుకోవచ్చు. కానీ, అన్‌సెక్యూర్డ్‌ రుణాలను ఎగ్గొడితే.. వసూలు చేసుకోవడం రుణమిచి్చన సంస్థలకు తలనొప్పిగా పరిణమిస్తుంది. అందుకే రుణదాతలు అన్‌సెక్యూర్డ్స్‌ రుణాలు, వాటిని తిరిగి ఏ విధంగా చెల్లిస్తున్నారన్న చరిత్ర గురించి లోతైన విశ్లేషణ చేస్తుంటారు. మీ సిబిల్‌ స్కోర్‌ మీద ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపించేవి కూడా ఈ అన్‌సెక్యూర్డ్‌ రుణాలే. ముఖ్యంగా..జాయింట్‌ బ్యాంక్‌ అకౌంట్‌ను కలిగి ఉన్న వారికి హామీ ఇవ్వటంలో జాగ్రత్త వహించాలి. ఒకవేళ ఆయా ఖాతా చెల్లింపుల్లో ఎలాంటి ఇబ్బందులెదురైనా ఆ బాధ్యత జాయింట్‌ ఖాతాదారులైన మీ మీద కూడా పడుతుంది. అంతిమంగా దీని ప్రభావం మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ మీద కూడా ఉంటుంది. ఇక ప్రత్యేకంగా మీ స్కోర్‌ను పెంచుకోవాలంటే.. వ్యక్తిగత రుణం, క్రెడిట్‌కార్డు వినియోగం, వాహన రుణం, గృహ రుణం ఇలా రుణ పోర్ట్‌ఫోలియో వైవిధ్యంగా ఉండడం కూడా ప్రభావం చూపిస్తుంది. క్రెడిట్‌కార్డు లేకపోతే దాన్ని తీసుకుని పరిమిత వినియోగంతోపాటు సకాలంలో చెల్లింపులతోనూ స్కోర్‌ను పెంచుకోవచ్చు.

మీరు తీసుకున్న రుణమే మీ అర్హతలను నిర్దేశిస్తుంది. భవిష్యత్తులో మీకు అవసరం ఏర్పడితే రుణదాతలు క్యూ కట్టి ‘బాబ్బాబు మేము ఇస్తాం’ అనే విధంగా చేసుకోవడం మీ చేతుల్లోనే ఉంది.  నేటి రోజుల్లో రుణం లభించడం ఎంత సులభమో.. అంత కష్టం కూడా. ఎందుకంటే ఓ వ్యక్తి రుణ చరిత్ర అంతా క్రెడిట్‌ బ్యూరోల రికార్డుల్లో వివరంగా నమోదవుతుంటుంది. రుణాల మంజూరుకు ముందు బ్యాంకు అయినా ఎన్‌బీఎఫ్‌సీ అయినా దరఖాస్తుదారుని క్రెడిట్‌ స్కోరును కచ్చితంగా పరిశీలిస్తాయి. క్రెడిట్‌ స్కోరు మీ రుణ అర్హతను నిర్ణయించడమే కాదు.. ఎంత వడ్డీ రేటు వసూలు చేయాలనే విషయంలోనూ కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఎంత బాగుంటే.. మీకు అంత ఆకర్షణీయమైన వడ్డీ రేటుకు, కోరుకున్నంత రుణం లభిస్తుందన్నమాట. సింపుల్‌గా చెప్పాలంటే మీ రుణ దరఖాస్తు స్వీకరణ లేదా తిరస్కరణ అనేది మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ మీదే ఆధారపడి ఉంటుంది. అసలు క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ అంటే ఏంటి? దాన్ని ఎలా లెక్కిస్తారు? మీ స్కోర్‌ను ఎలా పెంచుకోవాలన్నది ఓసారి చూద్దాం.   ఎలా లెక్కిస్తారంటే... రుణ గ్రహీతల విశ్వసనీయతను.. చెల్లింపుల సామర్థ్యాన్ని కొలిచే ప్రమాణాల్లో క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఒకటి. దరఖాస్తుదారుల రుణ అర్హతను అంచనా వేయడానికి, రుణ మొత్తాన్ని నిర్ణయించడానికి బ్యాంక్‌లు, ఆర్థిక సంస్థలు క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ను తనిఖీ చేస్తుంటాయి. దీనికితోడు, ఇతర సమాచారం ఆధారంగా రుణాలకు అర్హులా, కాదా? అన్నది నిర్ణయిస్తారు. వడ్డీ రేటుకూ ఇదే ప్రామాణికం అవుతుంది. రుణాల మంజూరు, తిరిగి చెల్లింపుల సమాచారాన్ని రుణ గ్రహీతల పాన్‌ నంబర్‌ ఆధారంగా.. బ్యాంకులు, బ్యాంకింగేతర ఆర్థిక సంస్థలు (ఎన్‌బీఎఫ్‌సీలు) క్రమం తప్పకుండా నిర్ణీత కాలానికోసారి క్రెడిట్‌ బ్యూరో సంస్థలకు (సిబిల్‌ తదితర) అందిస్తుంటాయి. అనేక అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని క్రెడిట్‌ స్కోరును నిర్ణయిస్తుంటాయి బ్యూరోలు. సాధారణంగా గత 36 నెలల రుణ చరిత్ర ఆధారంగా క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఉంటుంది. చెల్లింపుల తీరు, సెక్యూర్డ్, అన్‌సెక్యూర్డ్‌ రుణాల మిశ్రమం ఎలా ఉంది, రుణాల కోసం విచారణలు, రుణాల వినియోగం.. ఈ నాలుగు అంశాలు మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ను ప్రభావితం చేస్తుంటాయి. అయితే ప్రస్తుత టెక్నాలజీ యుగంలో ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, ఆల్గోరిథమ్‌ల సాయంతో.. రుణ చరిత్రతోపాటు వినియోగదారుల దీర్ఘకాలిక ఔట్‌స్టాండింగ్‌ బ్యాలెన్స్‌ (చెల్లించాల్సిన బకాయిలు), క్రెడిట్‌ కార్డ్‌ల లావాదేవీల చరిత్ర, కొత్త ఖాతాల ప్రారంభం లేదా తొలగింపులు, తిరిగి చెల్లింపుల నిష్పత్తి వంటివి కూడా క్రెడిట్‌ బ్యూరోలకు ప్రామాణికంగా మారాయి. సాధారణంగా.. 300 నుంచి 900 వరకు క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ ఉంటుంది. రుణదాతలకు వ్యక్తిగత రుణాలు లభించాలంటే.. కనీస సిబిల్‌ స్కోర్‌ 720 నుంచి 750 మధ్య అయినా ఉండాలి. ఇంతకంటే ఎక్కువ స్కోర్‌ ఉంటే రుణాన్ని అధిక మొత్తంలో పొందే అర్హత ఉంటుంది. స్కోర్‌ తక్కువగా ఉంటే రుణం కూడా తక్కువే వస్తుంది. స్కోర్‌ను మెరుగుపరుచుకోవాలంటే.. రుణ వాయిదాల చెల్లింపుల్లో డిఫాల్ట్‌ కాకుండా చూసుకోవాలి. గృహ, వాహన రుణాలు సెక్యూర్డ్‌ రుణాల కిందకు వస్తాయి. వ్యక్తిగత, క్రెడిట్‌ కార్డ్‌ రుణాలు అన్‌సెక్యూర్డ్‌గా ఉంటాయి. సెక్యూర్డ్‌ రుణాల్లో రుణదాత విఫలమైనా, రుణమిచ్చిన సంస్థలకు రిస్క్‌ పెద్దగా ఉండదు. ఎందుకంటే హామీగా ఆస్తులు ఉంటాయి. వాటిని విక్రయించి సర్దుబాటు చేసుకోవచ్చు. కానీ, అన్‌సెక్యూర్డ్‌ రుణాలను ఎగ్గొడితే.. వసూలు చేసుకోవడం రుణమిచ్చిన సంస్థలకు తలనొప్పిగా పరిణమిస్తుంది. అందుకే రుణదాతలు అన్‌సెక్యూర్డ్స్‌ రుణాలు, వాటిని తిరిగి ఏ విధంగా చెల్లిస్తున్నారన్న చరిత్ర గురించి లోతైన విశ్లేషణ చేస్తుంటారు. మీ సిబిల్‌ స్కోర్‌ మీద ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపించేవి కూడా ఈ అన్‌సెక్యూర్డ్‌ రుణాలే. ముఖ్యంగా..జాయింట్‌ బ్యాంక్‌ అకౌంట్‌ను కలిగి ఉన్న వారికి హామీ ఇవ్వటంలో జాగ్రత్త వహించాలి. ఒకవేళ ఆయా ఖాతా చెల్లింపుల్లో ఎలాంటి ఇబ్బందులెదురైనా ఆ బాధ్యత జాయింట్‌ ఖాతాదారులైన మీ మీద కూడా పడుతుంది. అంతిమంగా దీని ప్రభావం మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ మీద కూడా ఉంటుంది.  వ్యక్తిగత రుణం, క్రెడిట్‌కార్డు వినియోగం, వాహన రుణం, గృహ రుణం ఇలా రుణ పోర్ట్‌ఫోలియో వైవిధ్యంగా ఉండడం కూడా ప్రభావం చూపిస్తుంది.  క్రెడిట్‌కార్డు విషయంలో సకాలంలో చెల్లింపులతోనూ స్కోర్‌ పెంచుకోవచ్చు. స్కోర్‌ను చెక్‌ చేసుకోవచ్చు.. క్రెడిట్‌ బ్యూరో సంస్థలు ఏటా ఒక్కసారి ఉచితంగా క్రెడిట్‌ రిపోర్ట్‌ పొందే సౌకర్యాన్ని కల్పిస్తున్నాయి. ఇక వివిధ రకాల ఆర్థిక సేవల సంస్థలు సైతం తమ పోర్టళ్ల నుంచి, యాప్స్‌ నుంచి క్రెడిట్‌ స్కోరును ఉచితంగా తెలుసుకునే అవకాశాన్ని కల్పిస్తుంటాయి. తద్వారా రుణాల ఆఫర్లను అందించొచ్చన్న ప్రయోజనం అందులో దాగుంటుంది. మీకు రుణ అవసరం ఉన్నా, లేకపోయినా క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ను ఉచితంగా తెలుసుకునే సౌకర్యాన్ని వినియోగించుకోవచ్చు. పాన్‌ నంబర్‌ సాయంతో ఈ వివరాలు తెలుసుకోవచ్చు. మొబైల్‌ నంబరుకు వచ్చే వన్‌ టైం పాస్‌వర్డ్‌ (ఓటీపీ) ఆధారంగా మీ గుర్తింపును ధృవీకరించిన అనంతరం క్షణాల్లో ఉచితంగా మీ క్రెడిట్‌ స్కోర్‌ రిపోర్ట్‌ను అందుకుంటారు.


 ► ఉచితంగానే అందిస్తున్న ఫిన్‌టెక్‌ కంపెనీలు 
 ► క్రెడిట్‌ బ్యూరోలిచ్చే రిపోర్టులకు ఇవి అదనం
 
 ప్రస్తుతం ఏ రుణం తీసుకోవాలన్నా క్రెడిట్‌ స్కోరు కీలకపాత్ర పోషిస్తోంది. ఈ స్కోరు ఏమాత్రం తగ్గినా.. ఆ మేరకు రుణం మంజూరీ, వడ్డీ రేటు మొదలైన వాటన్నింటిపైనా ప్రభావం ఉంటోంది. అయితే, ఇప్పటిదాకా మన క్రెడిట్‌ స్కోరు వివరాలు అంత సులభంగా తెలిసేవి కావు. క్రెడిట్‌ బ్యూరోలకు డబ్బులు కడితేనో లేదా ఏదైనా రుణం కోసం అప్లై చేసుకున్నప్పుడు సదరు ఆర్థిక సంస్థ ద్వారానో స్కోరు తెలిసేది.
 కానీ ఆర్‌బీఐ ఆదేశాలతో కొన్నాళ్ల క్రితం నుంచి సిబిల్‌ వంటి క్రెడిట్‌ బ్యూరోలు ఏటా ఒక్క రిపోర్టు ఉచితంగా ఇవ్వడం మొదలుపెట్టాయి. అయితే, నేరుగా వీటి దగ్గరకే వెళ్ల కుండా ఫైనాన్షియల్‌ టెక్నాలజీ (ఫిన్‌టెక్‌) సంస్థలు కూడా సందర్భాన్ని బట్టి క్రెడిట్‌ స్కోరు లేదా రిపోర్టు ఉచితంగా ఇవ్వడం మొదలుపెట్టాయి. క్రెడిట్‌ బ్యూరోల నుంచి తీసుకునే రిపోర్టుకు ఇది అదనం కావడం గమనార్హం.
 
 సులభతరం...
 బ్యూరోల వెబ్‌సైట్లతో పోలిస్తే ఫిన్‌టెక్‌ పోర్టల్స్‌ నుంచి రిపోర్టు పొందటం కొంత వరకూ సులభంగా ఉంటోంది. కొన్ని పోర్టల్స్‌ స్క్రీన్‌ మీదే స్కోరు లేదా రిపోర్టునిస్తుంటే.. మరికొన్ని ఈమెయిల్‌కి పంపిస్తున్నాయి. ఉదాహరణకు కొన్ని వివరాలు ఇస్తే బ్యాంక్‌బజార్‌ డాట్‌కామ్‌ .. క్రెడిట్‌ రిపోర్టును వెబ్‌సైట్‌లో చూపడంతో పాటు ఈమెయిల్‌ కూడా పంపిస్తోంది. ఇక పైసాబజార్‌.. నివేదికను వెబ్‌సైట్లోనే డిస్‌ప్లే చేస్తోంది. రెండు సైట్లు కూడా ఎక్స్‌పీరియన్‌ క్రెడిట్‌ ఇన్ఫర్మేషన్‌ అనే క్రెడిట్‌ బ్యూరో వివరాలను ప్రాతిపదికగా తీసుకుంటున్నాయి.
 పైసాబజార్‌.. మీ నివేదికకు సంబంధించి ఇచితంగా నెలవారీ అప్‌డేట్‌ కూడా అందిస్తోంది. ఇక క్రెడిట్‌మంత్రి పోర్టల్‌.. స్కోరు ను వెబ్‌సైట్‌లో చూపిస్తుంది. కానీ పూర్తి నివేదిక కావా లంటే రూ. 199తో పాటు నిర్దేశిత పన్నులూ చెల్లిం చాలి. ఈ పోర్టల్‌ సంబంధిత వివరాలను ఈక్విఫ్యాక్స్‌ క్రెడిట్‌ ఇన్ఫర్మేషన్‌ సర్వీసెస్‌ నుంచి తీసుకుంటోంది. ఇండియాలెండ్స్‌ సంస్థ స్కోరును, సీఆర్‌ఐఎఫ్‌ హైమార్క్‌ను తమ వెబ్‌సైట్లో డిస్‌ప్లే చేస్తుంది. క్రెడిట్‌ బ్యూరోల్లో మన ఉచిత కోటాకు అదనంగానే ఫిన్‌టెక్‌ సంస్థలు ఇచ్చే ఉచిత రిపోర్టులు ఉంటాయి.
 
 ఇంతకీ ఎందుకు ఉచితం...
 సాధారణంగా క్రెడిట్‌ బ్యూరోలు తమ ఖాతాదారుల పరిమాణాన్ని పెంచుకునే క్రమంలో భాగంగా ఈ తరహా ఉచిత రిపోర్టులు ఇస్తున్నాయి. ఇలా ఫిన్‌టెక్‌ సంస్థలతో జట్టు కట్టడం వల్ల క్రెడిట్‌ రిపోర్టులపై అవగాహన పెంచడంతో పాటు మరింత మంది ఖాతాదారులకు చేరువ కావొచ్చన్నది వాటి వ్యూహం.
 ఇక వినియోగదారుల దృష్టికోణం నుంచి కన్జూమర్స్‌కి తమ క్రెడిట్‌ నివేదికలు అందుబాటులోకి రావడంతో పాటు.. రుణం పొందడానికి మెరుగైన అవకాశాలను దక్కించుకునేందుకు ఏం చేయొచ్చన్నది తెలుసుకునేందుకు కూడా ఇది తోడ్పడగలదు. దరఖాస్తుదారు ఆర్థిక వివరాలు తెలియడం వల్ల వారికి అనువైన లోన్‌ అందేలా చూడటం ఫిన్‌టెక్‌ సంస్థలకు వీలవుతుంది. కస్టమర్‌కి లోన్‌ వస్తేనే వాటికీ ఆదాయం వస్తుంది కాబట్టి.. అవి ఆ దిశగా కసరత్తు చేస్తాయి.
 
 క్రెడిట్‌ బ్యూరోలు నేరుగా కస్టమర్లతో కన్నా ఎక్కువగా వ్యాపార సంస్థలతోనే డీల్‌ చేస్తుంటాయి. వాటి క్లయింట్స్‌ బ్యాంకులు మొదలైన ఆర్థిక సంస్థలే ఉంటాయి. అందుకే వాటి నుంచి సాధారణ కస్టమర్‌ నివేదిక తీసుకోవాలంటే ప్రక్రియ కాస్త సంక్లిష్టంగా ఉంటుంది. అదే ఫిన్‌టెక్‌ సంస్థలైతే నిత్యం నేరుగా కస్టమర్లతోనే డీల్‌ చేస్తుంటాయి. కాబట్టి వారికి సర్వీసులను సులభతరంగా ఎలా అందించవచ్చన్న దానిపైనే దృష్టి పెడతాయి కనుక ఫిన్‌టెక్‌ సంస్థల నుంచి నివేదికలు పొందడం కొంత సులువుగా ఉంటుంది.
 
 ఉచితంలో ఫ్రీ ఎంత...
 ఉచితం అనేది పేరుకే కానీ.. ఏదీ పూర్తిగా ఉచితంగా ఉండదని తెలుసుకోవాలి. ఫిన్‌టెక్‌ ప్లాట్‌ఫాం విషయమే తీసుకుంటే.. మీకు సంబంధించిన కొన్ని వివరాలు ఇస్తేనే వాటì  నుంచి రిపోర్ట్‌ ఉచితంగా లభిస్తుంది. మీ పేరు, చిరునామా, పాన్‌ నంబరు వంటి సమాచారం అంతా ఇవ్వాలి. ఇక క్రెడిట్‌ బ్యూరోల ద్వారా అవి మీ క్రెడిట్‌ హిస్టరీని కూడా తెలుసుకుని.. మీకు అనువైన ఉత్పత్తులు.. పథకాలను విక్రయిం చేందుకు ఉపయోగించుకుంటూ ఉంటాయి. తద్వారా మీ వివరాలను అవి వ్యాపారప్రయోజనాలకు వినియోగించుకునే అవకాశం ఉంటుంది.
 
 కొంత అప్రమత్తత అవసరం...
 ఆన్‌లైన్‌ సర్వీసులు కావొచ్చు.. ఇతరత్రా అప్లికేషన్స్‌ కావొచ్చు చాలా మంది షరతులు, నిబంధనలను పూర్తిగా చదవకుండానే వదిలేస్తుంటారు. ఇది సరైన పద్ధతి కాదంటున్నారు నిపుణులు. ఏదో ఒకటి ఉచితంగా పొందేందుకు మీ ఆదాయాలు, పాన్‌ నంబరు మొదలైన కీలక వివరాలను థర్డ్‌ పార్టీలకు ఇచ్చేసి, మోసగాళ్ల బారిన పడకుండా కొంత జాగ్రత్తగా వ్యవహరించాలని సూచిస్తున్నారు. తప్పని పరిస్థితుల్లో మాత్రమే డేటా దుర్వినియోగం కాకుండా సురక్షితంగానే ఉంటుందనే భరోసా కలిగితే తప్ప థర్డ్‌ పార్టీలకు వివరాలు ఇచ్చేయొద్దని చెబుతున్నారు.