AP: మన బడికి అంతర్జాతీయ ఖ్యాతి 

సాక్షి, అమరావతి : సరైన సదుపాయాలు కల్పిస్తే తామెంతో అద్భుతంగా రాణించగలమని రాష్ట్రంలోని ప్రభుత్వ పాఠశాలల విద్యార్థులు నిరూ­పిస్తు­న్నారు. జాతీయ స్థాయిలోనే కాదు.. అంతర్జాతీయ స్థా­యిలోనూ ఇప్పుడు వీరు తమ ప్రతిభను చా­టు­తు­న్నారు. నాడు–నేడు పథకం కింద ప్రభుత్వ పా­ఠ­శా­లలను అద్భుతంగా తీర్చిదిద్ది, విద్యార్థులకు అ­వ­స­రమైన అన్ని మౌలిక సౌకర్యాలను రాష్ట్ర ప్ర­భు­త్వం క­ల్పించింది.

దీంతో అక్కడి సైన్స్‌ ల్యాబ్స్, ని­ష్ణా­తులైన ఉపాధ్యాయుల ప్రోత్సాహంతో కేంద్ర ప్రభుత్వ సైన్స్‌ అండ్‌ టెక్నాలజీ విభాగం నిర్వహించే ‘ఇన్‌స్పైర్‌’ పోటీల్లో వారిప్పుడు తమ సత్తా చాటు­తున్నారు. 2019 నుంచి 2022 విద్యా సంవత్సరం వరకు ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో చదువుతున్న ఏడు­గు­రు విద్యార్థులు తమ సైన్స్‌ ప్రతిభతో ‘జపాన్‌ సకు­రా’ పోటీలకు ఎంపిక కాగా, వీరిలో ముగ్గురు జపా­న్‌లో పర్యటించి వచ్చారు. మరో నలుగురు వచ్చే మే­లో జపాన్‌ వెళ్లేందుకు సిద్ధమవుతున్నారు. 

10 నుంచి మూడో స్థానానికి..
నిజానికి.. 2019కి ముందు జాతీయ స్థాయి ఇన్‌స్పైర్‌ పోటీల్లో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ 10వ స్థానంలో ఉంటే ఇప్పుడు 3వ స్థానానికి చేరుకుంది. గతంలో రెండు మూడేళ్లకు ఒక్కరు ఈ పోటీలకు ఎంపికవడమే గగనంగా ఉండే పరిస్థితి నుంచి ఇప్పుడు ఏటా ముగ్గురు నుంచి నలుగురు ఎంపికవుతుండడం విద్యా ప్రమాణాలు, సదుపాయాల పెరుగుదలకు, ఉపా­ధ్యాయుల శిక్షణ కారణమని విద్యావేత్తలు అభి­నందిస్తున్నారు. ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో చదు­వు­కున్న విద్యార్థుల్లో 10 మంది గ­త సెప్టెంబరులో అమెరికా, యూఎన్‌ఓలో ప్రసంగించిన విషయం తె­­లి­చిం దే. ఇప్పుడు అదే స్థా­యి­లో ఇన్‌స్పైర్‌ విద్యా­రు­్థ­ల­ు జపాన్‌కు వెళ్లి ఏపీ విద్యా ప్రగతిని చాటుతు­న్నా­రు. 

జాతీయ పోటీలకు ఏటా 40 మంది..
‘ఇన్నోవేషన్‌ ఇన్‌ సైన్స్‌ పర్‌స్యుట్‌ ఫర్‌ ఇన్‌స్పైర్డ్‌ రీ­సె­ర్చ్‌’ (ఇన్‌స్పైర్‌) పేరుతో కేంద్ర సైన్స్‌ అండ్‌ ­టెక్నాలజీ విభాగం సైన్స్‌ పోటీలను నిర్వ­హిస్తోంది. దీనిద్వారా పాఠశాల స్థాయిలోని విద్యా­ర్థులు త­మ దైనందిన జీవితంలో చూసిన సమ­స్యలకు పరి­ష్కా­రాలను చూపుతూ నమూనాలను త­యా­రు­చేయా­లి. ఇందుకోసం ఇన్‌స్పైర్‌ వెబ్‌సైట్‌లో వి­వ­రా­లు నమోదు చేసుకుంటే.. ఆక­ర్ష­ణీ­యమైన అంశా­­లౖ­పె ప్రా­జెక్టు చేసేందుకు అవకాశం కల్పిస్తుంది. గత నా­లు­గేళ్లుగా 40 వేల మందికి పైగా ప్ర­భు­త్వ పాఠశాల వి­ద్యార్థులు ప్రాజెక్టులు నమో­దు­చే­స్తు­న్నా­రు. వీటి నుంచి రాష్ట్రస్థాయి పోటీలకు 400 వర­కు ఎంపి­క­వు­తుండగా, జాతీయ పోటీలకు 40 నుంచి 45 ప్రా­జె­క్టులు ఎంపికవుతున్నాయి. జా­తీయ పోటీల్లో రాష్ట్రం నుంచి ఇంత పెద్ద­స్థా­యి­లో విద్యార్థుల ప్రాజెక్టులు ఎంపికవడం ఇప్పుడే జరుగుతోంది. 

ఉత్తమ ప్రాజెక్టులకు పేటెంట్‌ రైట్స్‌..
గతేడాది గుంటూరు జిల్లా అత్తోట జెడ్పీ స్కూల్‌ వి­ద్యార్థిని పి. కీర్తి వీధుల్లో కూరగాయలు అ­మ్ముకునే వారికి ఉపయోగపడే వెండర్స్‌ ఫ్రెండ్లీ సో­లార్‌ కార్ట్‌ను రూపొందించింది. రూ.10 వేల ఖ­­ర్చుతో తయారుచేసిన ఈ బండిపై ఆకు కూ­ర­లు వారంరోజుల పాటు ఫ్రెష్‌గా ఉంటాయి. 

అ­లా­గే.. 
► చిత్తూరు జిల్లా ఏఎల్‌పురం జెడ్పీ స్కూల్‌ విద్యార్థిని కె. ప్రణయ దాదాపు 15 రోజులపాటు కూరగాయలు పాడవకుండా ఫ్రెష్‌గా నిల్వచేసుకునే గార్లిక్‌ బ్యాగ్‌ను రూపొందించింది. వెల్లుల్లి పేస్టును గోనె సంచికి పూసి తయారుచేసిన ఈ సంచిని నిపుణులు సైతం పరిశీలించి, ప్రణయను అభినందించారు. వెల్లుల్లి ఉన్నచోట బ్యాక్టీరి­యా చేరదని, రూ.25 ఖరీదుతో చేసిన ఈ బ్యాగ్‌ రైతులకు ఎంతో ఉపయోగపడుతుందని విద్యార్థిని చెబుతోంది.

► ఇక చిత్తూరు జిల్లా జంగంపల్లి జెడ్పీ స్కూల్‌ విద్యార్థి పి. చరణ్‌ తేజ బైక్‌పై ప్రయాణించే మహిళలు పడిపోకుండా రక్షణగా ఉండే సైడ్‌ సీట్‌ను రూపొందించాడు. 

ఇలా.. రైతు కుటుంబాలకు చెందిన ఈ ముగ్గు­రు విద్యార్థులు తాము ప్రతిరోజూ చూస్తున్న సమస్యలకు పరిష్కారంగా ఈ ఆవిష్కరణలు చేసి, జాతీయ ప్రతినిధులను మెప్పించారు. తమ ఆవిష్కరణలకు పేటెంట్‌ హక్కులు పొందడంతో పాటు గత నవంబరులో జపాన్‌ వెళ్లి వచ్చారు. మేలో మరో నలుగురు విద్యార్థులు జపాన్‌ పర్యటనకు సిద్ధ­మ­వు­తు­న్నా­రని స్టేట్‌ సైన్స్‌ ఆఫీసర్‌ డాక్టర్‌ భాగ్యశ్రీ ‘సాక్షి’కి తెలిపారు. ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో ల్యాబ్స్‌ స­దుపాయాలు, బోధనా పద్ధతులు మెరు­గుప­డ్డా­య­ని ఎస్సీ­ఈఆర్టీ డైరెక్టర్‌ డాక్టర్‌ ప్ర­తా­ప్‌­రెడ్డి చె­ప్పా­రు. 2022–23 సంవత్సరపు ఇన్‌స్పైర్‌ పో­టీ­లు జిల్లా స్థాయిలో ఇప్పటికే ప్రారంభమ­య్యా­యని, గతంకంటే ఈసారి అంతర్జాతీయ స్థాయి పోటీలకు వెళ్లే మన విద్యార్థులు పెరుగుతారని ఆయన చెబుతున్నారు.