డిజిటల్‌ యుగంలో పేరెంటింగ్‌ సవాళ్లతో కూడికున్నది. సుధామూర్తి నవతరం తల్లిదండ్రులకు ఉపయోగపడే తన పేరెంటింగ్‌ అనుభవాలు, చిట్కాలు షేర్‌ చేసుకున్నారు. ఇవి పిల్లలను మంచి ‍ప్రయోజకులుగా తీర్చిదిద్దాడానికి ఉపయోగపడతాయి. సామాజిక సేవ చేస్తూ గృహిణిగా, తల్లిగా సమర్థవంతంగా తన బాధ్యతలను నెరవేర్చారు. ప్రతి తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలను మంచిగా ఎలా పెంచాలి అని సతమతమవుతుంటారు. అందులోనూ తల్లిదండ్రులు ఇద్దరు ఉద్యోగులు అయితే ఈ బాధ మరింత వర్ణనాతీతం. అలాంటి వారందికీ ఇన్ఫోసిస్‌ దిగ్గజం నారాయణమూర్తి భార్య సుధామూర్తి చెప్పే చిట్కాలు ఎంతగానో ఉపయోగపడతాయి. అవేంటంటే..ప్రతి ఒక్కరి కలలు వేర్వేరు..ప్రతి తల్లిదండ్రులకు తమ పిల్లల గురించి కలలు కంటుంటారు. తమ పిల్లలు ఒక నిర్థిష్ట ఉద్యోగాన్ని చేయాలని, ఇలా ఉండాలని భావిస్తుంటారు. అయితే పిల్లలు తమ తల్లిదం​డ్రులు ఆకాంక్షిస్తున్న కలలకు విరుద్ధంగా లేదా మరొక కల ఉండొచ్చు వారికి. ఇక్కడ ప్రతి తల్లిదండ్రులు గుర్తించాల్సింది తమ పిల్లలు ఏం కోరుకుంటున్నారనేది తెలుసుకోవడం అత్యంత ముఖ్యం. అవసరానికి మించి డబ్బు ఇవ్వడం..చాలా మంది తల్లిదండ్రులు తమ బిడ్డలకు విలాసవంతమైన పార్టీలు పెట్టి వారికి బహుమతులు కొనిచ్చి పాడుచేస్తారు. బదులుగా, తల్లిదండ్రులు డబ్బు విలువను పిల్లలు తెలుసుకునేలా చేయాలి. తల్లిదండ్రులు ధనవంతులైతే తమ పిల్లలకు ఇతరులు సహయం చేయడం గురించి చెప్పాలి. అలాగే ఆర్థిక స్థోమత తక్కువగా ఉన్నవారు ఉన్నంతలో డబ్బుని సద్వినియోగం చేసుకోవడం తోపాటు దాని ప్రాధాన్యత గురించి కూడా తెలియజెప్పాలి.డిమాండ్లను నెరవేర్చవద్దుపిల్లవాడు ఏదైనా అడిగినప్పుడు, వెంటనే వారి డిమాండ్లను నెరవేర్చ వద్దు. అది వారికి ఎందుకు అవసరం?, అత్యవసరమైనదా? కాదా? అని ఆలోచించి నెరవేర్చాలి. అలాగే వారికి తక్షణమే డిమాండ్‌ తీర్చకుండా, ఓర్పుతో నిరీక్షించి డిమాండ్‌ని నెరవేర్చుకోవడం తప్పక నేర్పించాలి. ఇలా చేయడం వల్ల పిల్లలు ఏది పడితే అది అడగరు, పేరెంట్స్‌ని అర్థం చేసుకునే వీలు ఉంటుంది. వారితో కమ్యూనికేట్‌గా ఉండండి..పిల్లలు తల్లిదండ్రులతో మాట్లాడటానికి ఇష్టపడేలా తల్లిదండ్రుల ప్రవర్తన ఉండటం చాలా ముఖ్యం. అలాగే వారు చెప్పే ప్రతి విషయాన్ని ఓపిగ్గా వినాలి. ఇలా చేయడం వల్ల వారి మనుసులో ఏం ఉంది, ఏం కోరుకుంటున్నారనేది తెలుస్తుంది. దీని వల్ల తల్లిదండ్రుల వద్ద ఎలాంటి దాపరికలు లేకుండా పిల్లలు ప్రవర్తిస్తారు.గాడ్జెట్‌లకు దూరంగా ఉండేలా చేయండి..పిల్లలు గాడ్జెట్‌లకు అలవాటు పడితే అసహనానికి, నిరాశనిస్ప్రుహలకు లోనయ్యే ప్రమాదం ఉందని అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. అందువల్ల గాడ్జెట్‌లకు బదులుగా పుస్తకాలు చదివేలా చేయడానికి ప్రయత్నించండి. దీని వల్ల వారికి చదవడం వల్ల కలిగే వినోదం, ఆనందాన్ని తెలుస్తాయి. పైగా వారిలో భాషా నైపుణ్యాలు పెంపొంది, గొప్ప జ్ఞానం, పఠన శక్తి అలవరచుకునే అవకాశం ఉంటుంది. గౌరవం విలువ తెలియజేయాలి..పిల్లలు వారి తల్లిదండ్రులను చూస్తూ పెరుగుతారు. వారినే అనుకరిస్తారు కూడా. మనం గౌరవంతో వ్యవహరిస్తే వారు కూడా ఇతరుల పట్ల గౌరవంగా ప్రవర్తిస్తారు. ముఖ్యంగా వారికి సామాజికి స్థితితో సంబంధం లేకుండా ప్రతిఒక్కరూ గౌరవింపబడటానికి అర్హులే అని పిల్లలకు తెలియజేయాలి. క్లీనర్‌ అయినా పెద్ద హోదాలో ఉన్న వ్యక్తినైనా అందర్ని ఒకేలా గౌరవించడం నేర్పించాలి.ఆలోచించి పనికి పూనుకోవడం..ఏదైనా చేసే ముందు ఆలోచించి సరైనా కాదా అని నిర్థారించుకుని చేయడం నేర్పించాలి. చాలామటుకు పిల్లలు వెంటవెంటనే ఫలితాలు రావాలనుకుంటారు. అలా ఆలోచించడం సరికాదని, ఆలోచించి నిధానంగా చేసే పని సరైనదని తెలియజేయాలి. దానికి సమయం తీసుకున్నా..పర్లేదని తొందరపాటుతో కూడిన నిర్ణయాలు మంచివి కావని తెలియజేయాలి.ఇతరులతో పోల్చవద్దుపిల్లలకు తమ వద్ద ఉన్నదానితో సంతృప్తిగా ఉండటం నేర్పించాలి. సంతృప్తిగా బతకడం నేర్పించాలి. తన స్నేహితుడి వద్ద ఖరీదైన బొమ్మలు ఉన్నా కూడా తన తల్లిదండ్రులు కొనిచ్చే బొమ్మే గొప్పదని తెలియజేయాలి. దానిలోని ఆనందాన్ని ఆస్వాదించడం వారికి నేర్పించాలి. దేన్ని ఇతరులతో పోల్చుకోకూడదని దాని వల్ల అధ్వాన్నంగా తయారవుతామని, ప్రయోజకులం కాలేమని పిల్లలకు అర్థమయ్యేలా చేయాలి.సుధామూర్తి చెప్పిన చిట్కాలను ఆచరిస్తే పిల్లలు మంచి ప్రయోజకులు అవ్వడమే గాకుండా కష్ట సమయాల్లో ఎలాంటి నిర్ణయాలు తీసుకోవాలో తెలుస్తుంది. పైగా సమాజానికి ఉపయోగపడే మంచి పౌరులుగా తయారవుతారు కూడా.(చదవండి: నీరు వర్సెస్‌ పాలు: డ్రై ఫ్రూట్స్‌ని ఎందులో నానబెట్టి తీసుకుంటే మంచిది?)

చాలామంది తల్లిదండ్రులు తాము పడ్డ కష్టాలను తమ పిల్లలు అనుభవించ కూడదనే ఉద్దేశ్యంతో వారిని అతి గారం చేస్తుంటారు. తమకు ఉన్నా లేకున్నా, వారికి కావలసిన అన్ని వసతులూ, సౌకర్యాలూ సమకూర్చుతూ, వారికి కష్టం అనేది తెలియకుండా పెంచుతుంటారు. అయితే అది చాలా తప్పు. వారికి బాల్యం నుంచి బాధ్యతలు తెలియజేయాలి. అలాగని వారి నెత్తిమీద బాధ్యతల బరువు వెయ్యడం కాదు... వారి బాధ్యత వారికి తెలిసేలా చేయడమే బాధ్యతతో కూడిన పెంపకం.   పంచుకోవడం అన్నది పిల్లలకి తప్పనిసరిగా నేర్పాల్సిన వాటిలో ఒకటి. దానివల్ల ఇతరులతో స్నేహ బాంధవ్యాలు పెరుగుతాయి. ఒకరి అవసరం మరొకరికి తెలుస్తుంది. కొంతమంది పిల్లలు స్కూలు నుండి రాగానే, పుస్తకాల సంచీ అక్కడే ఏ సోఫాలోనో పారేసి, విడిచిన బట్టలని, చెప్పులని ఒకపక్కకి వదిలేస్తారు. అటువంటప్పుడు వారికి ఆ వస్తువుల విలువ, అవసరం తెలియజేస్తూ, క్రమపద్ధతిలో భద్రపరచుకునేట్లు వారికి అలవాటు చేయాలి. అంతేకాదు, వారు అడిగినవన్నీ వెంటనే తెచ్చి ఇవ్వకుండా మంచి మాటలతో బుజ్జగించి దారికి తేవాలి.  ఎదిరించి మాట్లాడుతుంటే... పెద్దవాళ్ళని ఎదిరించి మాట్లాడే పిల్లలని చూస్తుంటాం. మొదట తల్లిదండ్రులు తమ పెద్దలని గౌరవిస్తే, అదే బాటలో పిల్లలూ నడుచుకుంటారు. గురువులు, పెద్దలు, వృద్ధులను తల్లిదండ్రులు గౌరవిస్తే పిల్లలు అదే అలవాటు చేసుకుంటారు.  షాపింగ్‌ షాపింగ్‌కి వెళ్ళినపుడు, పిల్లలని  తమతో తీసుకెళుతుంటారు. అక్కడ వారికి సెల్‌ఫోన్‌ చేతికిచ్చి ఒకచోట కూర్చోబెట్టి తాము షాపింగ్‌ చేసుకుంటారు. అలా కాక తమ పిల్లలని కూడా తమతో ఉంచుకుంటే ఒక వస్తువు కొనేటప్పుడు తమ తల్లిదండ్రులు ఆ వస్తువు నాణ్యతని ఎలా పరీక్షిస్తున్నారో, ఎలా ఎంచుకుంటున్నారో అన్న విషయాలు తెలుసుకోవటంతో పాటు అక్కడ ఏమేమి రకాలు ఉన్నాయి, తమకు ఏమి కావాలి, ఏవి ఉపయోగం అన్నది గ్రహించుకోగల్గుతారు.  కలిసి భోజనం చేయడం వారానికి ఒక్కరోజు అయినా అందరూ కలిసి భోజనం చేయాలి. అలా చేయటం వల్ల బయటకు వెళ్ళి, ఇతరులతో కలిసి భోజనం చేయాల్సొచ్చినప్పుడు, తల్లిదండ్రులు పిల్లలకు తినిపించాల్సిన అవసరం ఉండదు.  మంచి మాటలతో  సహజంగా పిల్లలు అల్లరి బాగా చేస్తుంటారు. ఆ అల్లరి మోతాదు మించి΄ోతుంటుంది. వస్తువులు పాడవటం, విరగటం, పగిలి పోవటం కూడా జరుగుతుంటుంది. ఆ సమయంలో ఎంత కోపం వచ్చినా, ఆ పాడయిన వస్తువు గురించే మాట్లాడాలి కాని పిల్లవాడి మనస్తత్వం గురించి మాట్లాడకూడదు. ఆ వస్తువు భద్రత గురించి చెప్పాలి. మరొకసారి ఆ తప్పు చేయకుండా ఉండేలా చేయాలి.   పాకెట్‌ మనీ సాధారణంగా పిల్లలు కొంచెం ఎదిగాక, వారికి వారి ఖర్చుల నిమిత్తం కొంత సొమ్ము ఇస్తుంటారు. వారు ఎలా ఖర్చు పెట్టుకున్నా పట్టించుకోరు. ఇది సరి కాదు. వారు ఆ డబ్బును ఎందుకు... ఎలా ఖర్చు చేస్తున్నారో పద్దు రాయమనాలి. వాటిని చెక్‌ చేసి, అందులో అనవసర ఖర్చులుంటే వాటిని ఎత్తి చూపాలి. దీనివల్ల పిల్లలకి మనీ మేనేజ్‌మెంట్‌ అలవడుతుంది.  టైమ్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ ఉదయం లేచే సమయం, భోజన సమయం, చదువుకునే సమయం, ఆటలాడే సమయం, పడుకునే సమయం.. ఇలా అన్నింటికీ ఒక టైం టేబుల్‌ తయారు చేయాలి. ఇది ఎంతో అవసరం. చదువు చదువు అని పోరాటం కాదు, ఎలా చదువుకోవాలో, చదువు ప్రాముఖ్యత ఏమిటో తెలియపరిస్తే వారు చదువుని కష్టపడి కాకుండా, ఇష్టపడి చదువతారు. థాంక్స్‌.. సారీ..! ఎదుటి వారికి ఇబ్బంది కలిగించినపుడు సారీ చెప్పటం, ఎవరి దగ్గరైనా ఏ వస్తువునైనా, లేదా సహాయాన్నైనా పొందితే,కృతజ్ఞత చెప్పటం అలవరచాలి. బాల్యం నుంచే పెద్దలను, తల్లిదండ్రులను గౌరవించడం, ఇరుగు పొరుగుతో, తోటివారితో మర్యాదగా మెలగడం, ఉన్నదానిని కలిసి పంచుకోవడం వంటి వాటిని నేర్పిస్తూ, మంచి పౌరులుగా తీర్చిదిద్దాలి.  

ప్రస్తుత కాలంలో ఎవరింట చూసినా పిల్లల చేతిలో స్మార్ట్‌ఫోన్లు, టాబ్లెట్లు, ఐపాడ్లు ఉండవలసిందే! స్మార్ట్‌ఫోన్లు అధికంగా వాడుతున్న పిల్లలు కదలకుండా ఒకేచోట కూర్చొని ఉంటారు. దీనివల్ల వారు చిన్న వయసులోనే ఊబకాయం బారిన పడే అవకాశం ఉంది. అంతేకాదు ఫోన్‌ లేదా టీవీ చూస్తూ ఉంటే కాస్త ఎక్కువే తినేస్తారు. దీనివల్ల భవిష్యత్తులో ఊబకాయం, మధుమేహం, కీళ్ల సమస్యలు, గుండె జబ్బులు వంటి  వాటి బారిన పడే ప్రమాదం పెరిగిపోతుంది. వీటన్నింటి నుంచి రక్షించాలంటే పిల్లలు స్మార్ట్‌ఫోన్‌ వాడకుండా చేయాలి. అదెలాగో చూద్దాం.  పిల్లల మనసు అద్దం లాంటిది. తల్లిదండ్రులు, ఇంట్లో ఉన్న ఇతర పెద్దలు ఏం చేస్తున్నారో చూసి అదే అలవాటు చేసుకుంటారు.  కాబట్టి ఇంట్లో ఉన్న సమయంలో తల్లిదండ్రులు, ఇతర పెద్దలూ స్మార్ట్‌ఫోన్, లాప్‌టాప్‌ వంటివి చూడకూడదని గుర్తుంచుకోండి. పిల్లలకు ఫోన్‌ చూస్తూ తినే అలవాటు ఉంటే, వాళ్లకు ఆకలిగా ఉన్నప్పుడే అన్నం పెట్టండి. ఎందుకంటే ఆకలితో ఉన్నప్పుడు అల్లరి చేయరు. మొబైల్‌ గురించి ఆలోచించరు. తిండిపైనే ధ్యాస పెడతారు.  మొబైల్‌ లేకుండా ఐదు నిమిషాల పాటు వారికి ఆహారం పెట్టడానికి ప్రయత్నించండి. పేచీ పెట్టకుండా సరిగ్గా తింటే, ఈ సమయాన్ని పెంచవచ్చు. పిల్లలకు తినిపించేటప్పుడు వాళ్లతో మాట్లాడుతూ ఉండండి. వంటకాలు ఎలా ఉన్నాయో అడగండి. నవ్వుతూ... కబుర్లు చెబుతూ, జోకులేస్తూ, సరదాగా గడిపితే మొబైల్‌ ఫోన్‌ చూపించి తిండి పెట్టాల్సిన అవసరం ఉండదు. చిన్నప్పటినుంచి పిల్లలకు పుస్తక పఠనం అలవాటు చేయాలి. ముందు బొమ్మల పుస్తకాలతో మొదలు పెట్టండి. ఆ తర్వాత పజిల్స్‌ పూర్తి చేయడం, కథల పుస్తకాలు, వార్తా పత్రికలలో పిల్లలకోసం కేటాయించే కథనాలను చదవడం అలవాటు చేయడం వల్ల వారి దృష్టి స్మార్ట్‌ఫోన్‌ పైకి మళ్లదు. పిల్లలకు బాల్యం నుంచి చుట్టుపక్కల పిల్లలతో ఆటలు ఆడటం అలవాటు చేయాలి. వారి వయసు పిల్లలు లేకపోతే మీరే వారితో ఆడుకోండి. కాసేపు ఔట్‌డోర్‌ ఆటలు, కాసేపు చెస్, క్యారమ్స్‌ వంటివి ఆడటం అలవాటు చేస్తే స్మార్ట్‌ఫోన్‌ బారిన పడకుండా స్మార్ట్‌గా తయారవుతారు. 

సాధారణంగా చాలామంది పిల్లలు ఆడుకోవడంలోనూ, ఫోన్‌లో వీడియోలు చూడటంలోనూ, వీడియో గేమ్‌లు లేదా ఆటలు ఆడుకోవడంలోనూ చూపినంత శ్రద్ధ చదువుకోవడంలో, హోంవర్క్‌ చేయడంలో చూపించరు. కొందరు సిసింద్రీలు మాత్రం హోం వర్క్‌ చేయడానికి మొండికేస్తుంటారు. అలాంటి గడుగ్గాయిలతో హోం వర్క్‌ చేయించడానికి తంటాలు పడలేక అదేదో మనమే చేసేస్తే పోలా... అనుకుని కొందరు పేరెంట్స్‌ పిల్లలకిచ్చిన హోమ్‌ వర్క్‌ను తామే చేసేస్తుంటారు. అయితే అది చాలా పొరపాటు. మీ చిన్నారి హోంవర్క్‌ చేయడానికి మొండికేస్తుంటే.. ఈ చిట్కాలు పాటించి చూడండి!  పని వాతావరణాన్ని సృష్టించండి.. పిల్లల చదువులో హోంవర్క్‌ కీలకమైన అంశం. ఇది క్లాస్‌ రూమ్‌ అభ్యాసాన్ని బలోపేతం చేస్తుంది, అధ్యయన నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేస్తుంది, బాధ్యతను అలవాటు చేస్తుంది. అందువల్ల మీ పిల్లల హోమ్‌వర్క్‌ను మీరు చేయొద్దు. దానిబదులు వాళ్లు హోంవర్క్‌ చేయడానికి తగిన వాతావరణాన్ని సృష్టించండి. వారికి అవసరమైన పెన్నులు, బుక్స్, పేపర్స్, రిఫరెన్స్‌ మెటీరియల్స్‌ వంటివాటిని అందుబాటులో ఉంచండి. అప్పుడు వారే హోమ్‌వర్క్‌ చేయడానికి ఇష్టపడతారు.  దండించ వద్దు సాధారణంగా చాలామంది పేరెంట్స్‌ చేసే పని.. పిల్లలు హోంవర్క్‌ చేయనని మొండికేస్తే తిట్టడం లేదా కొట్టడం. ఇలా చేస్తే పిల్లలు దారికి రారు సరికదా, మరింత మొండిగా తయారవుతారు కాబట్టి వారిని తిట్టి లేదా నాలుగు దెబ్బలు వేసి బలవంతానా హోం వర్క్‌ చేయించడానికి బదులు ప్రేమగా మాట్లాడుతూనే ఇంటి పని పూర్తి చేసేలా చూడటం చాలా మేలు చేస్తుంది.   అలవాటుగా మార్చేయండి! చాలామంది పిల్లలు హోం వర్క్‌ అనగానే ఆడుకున్న తరవాత చేస్తాం, తిన్న తర్వాత చేస్తాం, పొద్దున్నే లేచి పూర్తి చేస్తాం.. అంటూ రకరకాల సాకులు చెబుతుంటారు. హోమ్‌ వర్క్‌ను వాయిదా చేయకుండా.. రోజూ ఒకే పద్ధతి ఫాలో అయ్యేలా తయారు చేయడం మంచిది. కొందరు స్కూల్‌ నుంచి రాగానే హోంవర్క్‌ చేయడానికి ఇష్టపడుతుంటారు, కొందరు ఆడుకున్న తర్వాత హోం వర్క్‌ చేయాలనుకుంటారు. మీ పిల్లలకు నచ్చిన సమయంలోనే వర్క్‌ చేసుకునేలా సెట్‌ చేయండి. రోజూ దీనినే అనుసరిస్తుంటే అదే అలవాటుగా మారిపోతుంది. తేలికవి ముందుగా... స్కూల్‌ నుంచి వచ్చి ఫ్రెష్‌ అవగానే వాళ్లకు తినడానికి ఏమైనా పెట్టి ఆ రోజు స్కూల్‌లో జరిగిన విషయాల గురించి అడిగి తెలుసుకోండి. ఆ మాటల్లోనే హోం వర్క్‌ ఏమిచ్చారో కనుక్కోండి.  తేలిగ్గా లేదా తక్కువగా ఉన్న వర్క్‌ని ముందుగా చేసేయమని చెప్పండి. కాస్త ఎక్కువ టైమ్‌ తీసుకునే పనులను మెల్లగా చేయించండి.  సాయం చేయండి కానీ... మీరు చేయద్దు!  పిల్లలు హోం వర్క్‌ చేయకపోతే రేపు బడికెళ్లగానే టీచర్లు కొడతారని కొంతమంది తల్లులే చేసేస్తుంటారు. ఇలా చేయడం వల్ల పిల్లలు హోం వర్క్‌ చేయడానికి ఆసక్తి చూపించరు. వాళ్లలో నేర్చుకునే శక్తి కూడా తగ్గుతుంది. వాళ్లకు సహాయం కావలిస్తే చేయాలి గానీ మీరు మాత్రం చేయవద్దు. ఏ రోజుది ఆ రోజే! హోమ్‌వర్క్‌ ఏమీ ఇవ్వకపోతే రీడింగ్‌ వర్క్‌ చేయించండి. ఏ రోజు పాఠం ఆ రోజు చదువుకుంటే కలిగే లాభాల గురించి తెలియజెప్పి ఎప్పటి పాఠం అప్పుడు చదువుకునేలా చేయండి. 

ఈ మధ్యకాలంలో సెల్‌ఫోన్‌ వాడకం బాగా పెరిగిపోయింది. చిన్నా, పెద్దా అని తేడా లేకుండా ప్రతి ఒక్కరూ స్మార్ట్‌ఫోన్‌కు అతుక్కుపోతున్నారు. ముఖ్యంగా రెండేళ్ల లోపు చిన్నారులు కూడా ఫోన్‌లో బొమ్మలు చూస్తూ గంటల తరబడి గడిపేస్తున్నారు. భోజనం తినాలన్నా, నిద్ర పోవాలన్నా ఫోన్‌ పక్కన ఉండాల్సిందే అనేంతలా అలవాటుపడుతున్నారు. ఇక తల్లిదండ్రులు కూడా పిల్లల చేతిలో ఫోన్‌ పెడితే అన్నం తినిపించడం సులువు అని ఈజీగా మొబైల్‌ అలవాటు చేస్తున్నారు. ఇది చిన్నారుల ఆరోగ్యానికి ఏమాత్రం మంచిది కాదు. ఇది మానసికంగా, శారీరకంగా చిన్నారులపై తీవ్ర ప్రభావం చూపిస్తుంది.  1. మీ పిల్లల స్నేహితులందరికీ సెల్ ఫోన్ ఉందని, మీ బిడ్డకు కూడా సెల్ ఫోన్ కొనిచ్చారా?   2.మీ పిల్లలు హోంవర్క్ పుస్తకం మర్చిపోతే మీరు స్కూల్ కు వెళ్లి ఇచ్చి వస్తున్నారా?  3.మీ పిల్లల ప్రాజెక్ట్ వర్క్ కు కావాల్సిన మెటీరియల్ కోసం మీరు షాపుల చుట్టూ తిరుగుతున్నారా?  4.మీ బిడ్డను చాలా యాక్టివిటీస్ లో చేర్పించడం వల్ల అసలు ఖాళీ సమయమే ఉండటం లేదా?  5. మీరు పికప్ చేసుకోవడానికి వెళ్లేందుకు కాస్తంత లేటయితే వెంటనే మీకు మెసేజ్ వస్తుందా?  వీటిలో ఏ ఒక్కటి చేస్తున్నా.. మీరు పేరెంట్ ట్రాప్‌లో చిక్కుకున్నట్లే. పిల్లలు కష్టపడకూడదని చాలామంది పేరెంట్స్‌ పిల్లలు అడిగినవన్నీ ఇచ్చేస్తుంటారు. అలాగే వాళ్ల ప్రాజెక్ట్‌ వర్క్స్‌ కూడా చేస్తుంటారు. ఫ్రెండ్స్ తో, టీచర్స్ తో వారికి ఎదురయ్యే సమస్యలను తల్లిదండ్రులే పరిష్కరిస్తుంటారు. దీనివల్ల పిల్లలు తమకు సొంతంగా సమస్యలను పరిష్కరించుకొని, స్కిల్స్‌ సాధించుకునే అవకాశాన్ని కోల్పోతారు. జీవితంలో ఏదైనా సమస్య ఎదురైనప్పుడు పరిష్కారం కోసం ఇతరులవైపు చూసే, ఇతరులపై ఆధారపడే మనస్తత్వాన్ని అలవాటు చేసుకుంటారు. ఇలాంటి పరిస్థితులకు కారణమయ్యే ప్రవర్తననే parenttrap(పేరెంట్‌ ట్రాప్‌)అంటారు.  కంట్రోల్‌ ట్రాప్‌(Control Trap): తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలను అతిగా నియంత్రించడం, వాళ్లు ఏం చేస్తున్నారో, సోషల్‌ మీడియా వాడకం వరకు ప్రతీది నిర్దేశించినప్పుడు ఇది జరుగుతంది. పిల్లల భద్రత, శ్రేయస్సు కోసం కొంత నియంత్రణ అవసరం. అయితే అతిగా నియంత్రించడం వల్ల పిల్లల్లో ఆందోళన, స్వీయగౌరవ సమస్యలు ఏర్పడతాయి.   క్రిటిసిజమ్‌ ట్రాప్‌(Criticism Trap): కొందరు తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలను నిత్యం విమర్శిస్తుంటారు, నిరంతరం వారిలో తప్పులను వెతుకుతుంటారు. ఇది వారి ఆత్మగౌరవం, విశ్వాసాన్ని దెబ్బతీస్తాయి. కంపారిజన్‌ ట్రాప్‌(Comparison Trap): చాలామంది పేరెంట్స్ పిల్లలను తోబుట్టువులతోనూ, తోటివారితోనూ పోల్చుతుంటారు. నిరంతరం ఇతరులతో పోల్చడం వారి ఆత్మగౌరవాన్ని, విశ్వాసాన్ని దెబ్బతీస్తుంది. గివింగ్‌ ట్రాప్‌(Giving Trap): ఇతర పిల్లలకు ఉన్నవి తమకు లేవని పిల్లలు బాధపడకూడదని తల్లిదండ్రులు భావిస్తారు. అందువల్ల వారు అడగకుండానే అన్నీ తెచ్చి పెడతారు. దీనివల్ల పిల్లలకు అవసరంలేని వస్తువులను ఇచ్చే ఉచ్చులో పడతారు. గిల్ట్‌ ట్రాప్‌(Guilt Trap): పిల్లల అసంతృప్తికి తాము కారణం కాకూడదని పేరెంట్స్ భావిస్తారు. తమ బిడ్డ కలత చెందడానికి కారణం తామేనని తల్లిదండ్రులు భావించి అపరాధ భావనకు లోనవుతారు. దాన్ని అధిగమించేందుకు పిల్లలు కోరినవీ, కోరనివీ కొనిచ్చి తమ భారం దింపుకుంటారు.  హర్రీడ్‌ ట్రాప్‌(Hurried Trap): తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల కోసం తమ శక్తిమేరకు ప్రతిదీ చేయాలని కోరుకుంటారు. దీనివల్ల పిల్లల  అవసరాలు వెంటనే తీరతాయని భావిస్తుంటారు. తక్షణ తృప్తి  (#instantgratification)కి అలవాటు పడతారు. అలా తక్షణ తృప్తి దొరకనప్పుడు తీవ్రంగా నిరాశ చెందుతారు, విపరీత నిర్ణయాలు తీసుకుంటారు.   పర్మీసివ్‌ ట్రాప్‌(Permissive Trap): కొందరు తల్లిదండ్రులు పిల్లలు ఏం చేసినా ఏమీ అనరు, ఏం చేయాలనుకున్నా అనుమతిస్తారు. పిల్లలతో సంఘర్షణ నివారించడానికి ఇది సులువైన మార్గంగా భావిస్తారు. కానీ దీనివల్ల పిల్లల్లో స్వీయ క్రమశిక్షణ లోపిస్తుంది, విచ్చలవిడితనానికి దారితీయవచ్చు.  ప్రెజర్‌ ట్రాప్‌(Pressure Trap): తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల విజయాలను పంచుకోవడం గర్వంగా భావిస్తారు. పోటీలో పిల్లలు ముందుంటే సంతోషిస్తారు, ఏమాత్రం వెనుకంజ వేసినా ఆందోళన పడుతుంటారు. ముందుకు దూసుకుపోవాలని పిల్లలను ఒత్తిడి చేస్తారు.  రెస్క్యూ ట్రాప్‌(Rescue Trap): తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల కష్టాలను చూసి బాధపడతారు. వాటినుంచి బయట పడేయడం ద్వారా వారిని ‘రక్షించాలని’ భావిస్తారు, బయటపడేస్తారు. పర్యవసానంగా కొన్ని పనులు జరగాలంటే వేచి ఉండటం ( delayed gratification) అవసరమనే విషయం పిల్లలకు ఎప్పటికీ అర్థం కాదు. అలాగే తమ సమస్యలను స్వయంగా పరిష్కరించుకునే అవకాశం ఉండదు. పేరెంట్ ట్రాప్స్ నుండి బయటపడాలంటే...  పేరెంట్ ట్రాప్స్ నుండి బయటపడాలంటే ఎప్పటికప్పుడు తమ ప్రవర్తనను గమనించుకుంటూ, అంచనా వేసుకుంటూ, అవసరమైనమేరకు మార్చుకునేందుకు తల్లిదండ్రులు సిద్ధంగా ఉండాలి.  ► ప్రతి బిడ్డ ప్రత్యేకమని, ఎవరి ప్రత్యేక సామర్థ్యాలు వారికి ఉంటాయని గుర్తించాలి.  ► బిడ్డను ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ ఇతరులతో పోల్చకూడదు.  ►  సరిహద్దులను నిర్ణయించి స్థిరంగా అమలు చేయాలి. వాటి పరిధిలో ఎంపిక చేసుకునే స్వేచ్ఛనివ్వాలి.  ►  కష్టమైన అంశాలపై మాట్లాడటానికి, అవసరమైనప్పుడు కష్టమైన నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి సిద్ధంగా ఉండాలి.   ► విమర్శించడం కంటే నిర్మాణాత్మక అభిప్రాయాన్ని అందించడంపై దృష్టి పెట్టాలి.  ►  పిల్లల బలాలను, విజయాలను, సానుకూల ప్రవర్తనలను ప్రశంసించాలి.  ►  పిల్లలు తమ పనులు తాము చేసుకునేలా ప్రోత్సహించండి.   ► తమకు కావాల్సినవి తాము కష్టపడి సాధించుకోవడం నేర్పించండి.  ► తమ సమస్యలు తామే పరిష్కరించుకునేందుకు ప్రోత్సహించండి. -డా. మీ నవీన్ నడిమింటి(9703706660), ప్రముఖ ఆయుర్వేద నిపుణులు

ఈకాలం పిల్లలు తల్లిదండ్రుల మాట వినడం కష్టమే. ఇది చేయకు, అది చేయకు, అలా, ఇలా ఉండకూడదు అని చెబితే అస్సలు వినరు. పెద్దవాళ్లు చెప్పేది తమ మంచికే అన్న స్పృహ ఉండదు వారికి. అయినా పిల్లలను జాగ్రత్తగా చూసుకోవాలని తపన పడుతుంటారు తల్లిదండ్రులు. మాట వినకుండా పెంకిగా ప్రవర్తించే పిల్లలను ఇలా మీ దారిలోకి తెచ్చుకోండి. అప్పుడు ఇక పిల్లలతో పాటు మీరూ సంతోషంగా ఉంటారు. ►మాట వినడం లేదని పిల్లలను తిట్టకూడదు. నువ్వు చెడ్డదానివి లేదా చెడ్డవాడివి అని వారిని నిందించకూడదు. నువ్వు పెద్దదానివి లేదా పెద్దవాడివు అవుతున్నావు కదా... అందుకే ఇలా చేస్తే బాగుంటుంది... అని లాలనగా చెప్పాలి. ► కోపంలో మనం అనే కొన్ని రకాల మాటలు పిల్లల మనసుకు గాయం చేసి, వారి మనసును విరిచేస్తాయి. కొన్నిసార్లు వారి ఆత్మవిశ్వాసాన్ని కూడా దెబ్బతిస్తాయి. అందుకే వీలైనంత వరకు వారికి ఓపికగా అర్థమయ్యేలా వివరించి చెప్పాలి. ►పిల్లలు ఎంత విసిగించినప్పటికీ పెద్దగా అరవకూడదు. పైన చెప్పుకున్నట్టు సున్నితంగా పదేపదే చెబుతూ బుజ్జగించాలి. ఎంత చెప్పినా వినకుండా ఉంటే ముందు వాళ్ల కోపం తగ్గించాలి. తరువాత పిల్లలు విసుక్కోకుండా జాగ్రత్తగా చెప్పాలి. ► చెప్పేది ఏదైనా ప్రేమగా చెబితే ఎంత మొండి చేసేవారైనా తప్పకుండా వింటారు. నచ్చిన డ్రెస్‌ వేసుకోనివ్వడం, హోం వర్క్‌ అయిన తరువాత టీవీ చూడనివ్వడం, డాడీతో కలిసి బయటకు వెళ్లడానికి అనుమతించడం వంటివి. ఇలా పిల్లలకు తల్లిదండ్రుల మీద నమ్మకం కలిగించి, తరువాత వారికి మంచి చెడులు వివరించాలి. ►ప్లీజ్, థ్యాంక్యూ, యూ ఆర్‌ వెల్‌కమ్‌ వంటి మర్యాదలు నేర్పించాలి. తల్లిదండ్రులు ఏం మాట్లాడతారో పిల్లలు అదే నేర్చుకుంటారు. అందుకే మీరు మాట్లాడేటప్పుడు ఆచితూచి జాగ్రత్తగా మాట్లాడాలి. ► పిల్లలు వారికి హాని జరిగే పనులు కొన్నిసార్లు చేస్తుంటారు. వెంటనే కేకలేసి, లెక్చర్‌ ఇవ్వకూడదు. కాస్త దెబ్బలు తగిలినప్పటికీ... వాళ్లు తేరుకున్నాక, మీ మాటలు వినే మూడ్‌లో ఉన్నప్పుడు మాత్రమే దాని గురించి వివరించాలి. అప్పుడు వారు మరోసారి అటువంటి పనులు చేయరు.  

పిల్లల విషయంలో ప్రతిదాంట్లో జోక్యం చేసుకునే తల్లిదండ్రుల పెంపకాన్ని ‘హెలికాప్టర్‌ పేరెంటింగ్‌’ అంటారు. అన్ని వాళ్లే నేర్చుకుంటారులే అని పిల్లల్ని పూర్తిగా వదిలేయడాన్ని ‘ఫ్రీ రేంజ్‌ పేరెంటింగ్‌’ అంటారు. అయితే... ఈ రెండూ సరి కాదని నిపుణులు అంటారు. అందుకే ఇప్పుడు ‘సిటర్‌వైజింగ్‌’ ట్రెండ్‌ నడుస్తోంది. పిల్లలతో కూచుని వారు చేసే పనిని పక్కన నుండి చూడటమే సిటర్‌వైజింగ్‌. తమ పక్కనే తల్లిదండ్రులు ఉంటూ తాము చేసే పనులను ఆనందిస్తున్నారు అనే భావన పిల్లలకు మేలు చేస్తోంది. అలాగే పిల్లలను దగ్గరి నుంచి గమనించడం తల్లిదండ్రులకు వారిని చేరువ చేస్తోంది. ఈ ‘సిటర్‌వైజింగ్‌’ మనం కూడా ఫాలో కావచ్చు. తల్లిదండ్రులను గిల్టీలోకి నెట్టే మాటలు ఉంటాయి. ‘మీరు పిల్లలతో సరిగ్గా గడపడం లేదు’, ‘వాళ్లను గాలికి వదిలేశారు’, ‘వాళ్లు ఏం తింటున్నారో ఏం చదువుతున్నారో కూడా చూడటం లేదు’, ‘వాళ్లతో ఆడుకోవడం లేదు’... ఇలాంటివి. లేదా ‘మీరు పిల్లల్ని మరీ అతిగా పట్టించుకుంటున్నారు’, ‘వారికి ఊపిరాడనివ్వడం లేదు’, ‘హిట్లర్‌లాగా పెంచుతున్నారు’... ఇలా.  ఈ రెండు రకాల కామెంట్లూ తల్లిదండ్రులను కలవరపాటుకు గురిచేస్తాయి. ఏదైనా తప్పు చేస్తున్నామా అని అయోమయంలో పడేస్తాయి. పిల్లల్ని అస్సలు పట్టించుకోకపోవడం లేదా అతిగా పట్టించుకోవడం... రెండూ కూడా ప్రతికూల ఫలితాలే ఇస్తాయంటారు నిపుణులు. అందుకే ఇప్పుడు ‘సిటర్‌వైజింగ్‌’ ట్రెండ్‌లోకి వచ్చింది. మామూలుగా పర్యవేక్షిస్తే సూపర్‌వైజింగ్‌. పిల్లలతో పాటు కూచుని వారిని పర్యవేక్షిస్తే అది ‘సిటర్‌వైజింగ్‌’. ► ఏమిటి ఈ సిటర్‌వైజింగ్‌ అమెరికాలో టీచర్‌గా పని చేసి, పేరెంటింగ్‌ టిప్స్‌ ఇచ్చే సోషల్‌ ఇన్‌ఫ్లూయెన్సర్‌గా గుర్తింపు పొందిన సూసీ అలిసన్‌ తన పిల్లలతో తాను సమయం గడపడాన్ని ‘సిటర్‌వైజింగ్‌’ అంది. పిల్లలు ఆడుకుంటూ ఉంటే తను పక్కనే కూచుని వారిని ఆడుకోవడం చూడటాన్ని వీడియోగా పోస్ట్‌ చేస్తూ ‘ఇదే ఇప్పుడు అవసరమైన సిటర్‌వైజింగ్‌’ అంది. దాంతో ఇది ట్రెండ్‌గా మారింది. తల్లిదండ్రులు చాలామంది ఇన్‌స్టాలో, ఫేస్‌బుక్‌లో రీల్స్‌ చేసి మరీ తమ పిల్లలతో తాము చేస్తున్న సిటర్‌వైజింగ్‌ వీడియోలను పోస్ట్‌ చేస్తున్నారు. ► పిల్లలతో కూచోవాలి పిల్లలతో కూచోవాలి... అలాగే మనం కూడా రిలాక్స్‌ కావాలి... అంటే ఇద్దరూ ప్రయోజనం పొందేలా స్నేహం పెంచుకునేలా చూసుకోవడమే సిటర్‌వైజింగ్‌. ఉదాహరణకు పిల్లలు ఆడుకుంటూ ఉంటే పార్క్‌లు వారికి సమీపంలో కూచుని అవసరమైన ఫోన్‌ కాల్స్‌ మాట్లాడుకోవచ్చు. అమ్మ దగ్గరే ఉంది అని పిల్లలు బెరుకు లేకుండా ఉంటారు. అలాగే అమ్మ తమని చూస్తూ ఉంది అని ఉత్సాహంగా ఆడతారు. అలాగే పిల్లల ఆట మీద ఒక కన్నేసి పెట్టి వారు ఎంజాయ్‌ చేయడం చూసి తల్లి కూడా ఎంజాయ్‌ చేయొచ్చు. ఇంటికి తిరిగెళుతూ ఆ కబుర్లు మాట్లాడుకోవచ్చు. పిల్లలు చదువుకుంటూ ఉంటే పక్కనే కూచుని తల్లి ల్యాప్‌టాప్‌ మీద ఆఫీస్‌ పని చేసుకుంటూ ఉంటే తండ్రి తల్లికి సాయంగా కూరగాయలు తరుగుతూ ఉండొచ్చు. తమ సమీపంలో తల్లిదండ్రులు ఉన్నారని, తాము చదువుకోవడం చూసి వారు మెచ్చుకుంటారని భావించిన పిల్లలు చదువుకుంటారు. తమ పనులు తాము చేసుకుంటూనే తల్లిదండ్రులు వారి చదువు ఎలా సాగుతున్నదో పరిశీలించవచ్చు. పిల్లలు వీడియో గేమ్స్‌ ఆడేటప్పుడు కూడా పక్కన సోఫాలో వొత్తిగిలి తల్లో, తండ్రో పేపర్‌ తెరిస్తే వీడియో గేమ్స్‌ ఎలాంటివి ఆడాలో ఎంతసేపు ఆడాలో పిల్లలకు చెప్పకుండానే అర్థమైపోతుంది. పిల్లలను సినిమా హాలు దగ్గర వదిలిపెట్టి తిరిగి పికప్‌ చేసుకోవడం కన్నా వారితో కలిసి సినిమా చూడటమే తల్లిదండ్రులతో వారి దగ్గరితనానికి దారి తీస్తుందని అంటారు నిపుణులు. ► అవసరమైన ప్రమేయం పిల్లలు, తల్లిదండ్రులు ఇద్దరూ ఇంట్లో ఉన్నప్పుడు పిల్లలతో కచ్చితంగా అరగంటో గంటో కూచోవడం వారి ఏదో ఒక చర్య సమయంలో తోడు ఉన్నామని భావన కల్పించడం ముఖ్యం అంటున్నారు నిపుణులు. పిల్లలు ఆత్మవిశ్వాసంతో నేర్చుకోవడానికే కాదు ఏదైనా ప్రమాదం వస్తే దాపునే తల్లిదండ్రులు ఉన్నారు తమనే చూస్తున్నారనే ధైర్యం వారికి ఉంటుంది. అదే సమయంలో వారితో కలిసి వ్యాయామం చేయడం, చెస్‌ ఆడటం, వారు అడిగితే హోమ్‌వర్క్‌కు సలహా ఇవ్వడం ఇవన్నీ కూడా మంచి పేరెంటింగ్‌ కిందకు వస్తాయి. మరీ దగ్గరగా మరీ దూరంగా కాకుండా అక్కర ఉన్నంత మేరకే ప్రమేయం చూపుతూ ‘వారికి స్వేచ్ఛ ఉంది, అలాగే మా జవాబుదారీతనం ఉంది’ అనే భావన కలిగించడమే ఈ సిటర్‌వైజింగ్‌. తల్లిదండ్రుల చేతికి ఫోన్లు వచ్చాక లేదా బతుకుబాదరబందీ వల్ల పరుగులో మునిగిపోయాక తీరిగ్గా పిల్లల పక్కన ఎంతసేపు కూచుంటున్నామో పిల్లల్ని ఎంతసేపు కూచోబెట్టుకుంటున్నామో ప్రతి తల్లిదండ్రులు ఆలోచించాలి. ‘కూచుని’ ఆలోచించాలి. ఇది ఇరుపక్షాలకు మంచిది.   తమ సమీపంలో తల్లిదండ్రులు ఉన్నారని, తాము చదువుకోవడం చూసి వారు మెచ్చుకుంటారని భావించిన పిల్లలు చదువుకుంటారు. తమ పనులు తాము చేసుకుంటూనే తల్లిదండ్రులు వారి చదువు ఎలా సాగుతున్నదో పరిశీలించవచ్చు. 

ఆదివారం పిల్లలను తీసుకుని పార్కుకు వెళ్లారు సంగీత దంపతులు. లోపలికి అడుగుపెట్టగానే పార్కులో ఎత్తైన గోడ అడ్వెంచర్‌వాల్‌ మీదనే పడింది పిల్లల దృష్టి. పోటీ పడి పరుగందుకున్నారిద్దరూ. ఎవరు ముందు గోడ దగ్గరకు వెళ్తారో అనేది ఒక పోటీ. ఎవరు ముందు గోడ ఎక్కుతారోననేది మరో పోటీ. వాళ్ల పరుగును అందుకోలేక, పరుగెత్తి వెళ్లకుండా ఉండలేక ఆయాసపడుతున్నారు తల్లిదండ్రులు. గోడ ఎక్కే ప్రయత్నంలో పిల్లలు కింద పడతారేమోననే భయం. వారి ఆందోళనను ఆపుకోలేక వెనుక నుంచి ‘పడిపోతారు, జాగ్రత్త’ అని పిల్లలకు వినిపించేటట్లు పెద్దగా అరుస్తున్నారు. ఈ ఆందోళననే వద్దంటున్నారు చైల్డ్‌ సైకాలజిస్టులు. పిల్లలకు చెప్పాల్సింది ‘పడిపోతారు, జాగ్రత్త’ అని కాదు. ‘జాగ్రత్తగా ఎక్కండి, కింద మేమున్నాం’ అని భరోసానివ్వాలంటున్నారు. పిల్లలకు నీళ్లు కనిపిస్తే ఉత్సాహం ఉరకలు వేస్తుంది. చెట్టు కనిపిస్తే చిటారు కొమ్మకు వేళ్లాడే వరకు మనసు ఊరుకోదు. అనుక్షణం పిల్లలను ఓ కంట కాచుకుంటూ ఉండడం మంచిదే, కానీ అడుగడుగునా వాళ్ల ఉత్సాహానికి అడ్డుకట్ట వేయడం మాత్రం మంచిదికాదు. పిల్లలకు భయం తెలియదు, పెద్దవాళ్లు తమ భయాన్ని పిల్లల మెదళ్లలోకి రవాణా చేస్తారు. ఇది పిల్లల మెదళ్లలో ఇంకిపోతుంది. ఫలితంగా తమ మీద తమకు నమ్మకం నశిస్తుంది. ఆత్మవిశ్వాసం లోపిస్తుంది.     ఇదే గుర్తు పిల్లల మాటల్ని జాగ్రత్తగా వినాలంటారు సైకాలజిస్ట్‌ సుదర్శిని. ‘అమ్మా ఆ చెట్టు పై కొమ్మ మీదకు వెళ్తే ఎలా ఉంటుంది, ఆ గోడ వెనుక ఏముంటుంది’ అని వాళ్ల నోటి వెంట వచ్చిందీ అంటే... అంతకంటే ముందు ఆ ఆలోచన వాళ్ల మెదడులో పుట్టిందనే కదా అర్థం. చెట్టు పై కొమ్మ మీదకు వెళ్తే జరిగే ప్రమాదాన్ని వివరించాలి. చెట్టు మీద ఎంతవరకు వెళ్లడం క్షేమకరమో చెప్పి, వాళ్లను చెట్టు ఎక్కమని, ‘నీ భద్రత కోసం కింద మేముంటాం’ అని చెప్పాలి. చెట్టు ఎక్కడం నేర్పించడమే కరెక్ట్‌. అంతే తప్ప, పిల్లలకు తమ కళ్లతో ప్రపంచాన్ని చూపిస్తూ, తమ కాళ్లతో నడిపిస్తూ పెంచడం సరైన పెంపకం కాదంటారామె. పిల్లలు తమ ప్రయత్నంతో కిందపడిపోతే చేయి అందించి లేపడమే బెస్ట్‌ పేరెంటింగ్‌. పడకుండా పెంచాలనుకోకూడదు. పిల్లలు తమ తొలి ప్రయత్నంలో సక్సెస్‌ కాకపోతే మరో ప్రయత్నం చేయడానికి ప్రోత్సహించాలి. అంతేకానీ ‘నీ వల్ల కాదులే, ఇక మానుకో’ అని నిరుత్సాహపరచకూడదు.   ఏ తీరున పెంచుతున్నాం? ‘‘ఒక తరంలో... యాభై ఏళ్ల కిందట దాదాపుగా అన్ని ఇళ్లలోనూ అథారిటేరియన్‌ పేరెంటింగ్‌ ఉండేది. ఒకరకంగా అది నియంతృత్వమే. ‘మేము తల్లిదండ్రులం. మేము నిర్ణయిస్తాం. పిల్లలు అనుసరించి తీరాల్సిందే. అదే క్రమశిక్షణ’ అనుకునేవాళ్లు. పాతికేళ్ల కిందట పరిస్థితి పూర్తిగా పెర్మిసివ్‌గా మారిపోయింది. అంటే... పిల్లలు దేనికీ నొచ్చుకోకూడదన్నట్లు వాళ్లు అడిగీ అడగక ముందే అన్నీ అమర్చడం. అవసరం ఉన్నాలేకపోయినా అడిగినవన్నీ కొనిచ్చి మురిసిపోతుంటారు తల్లిదండ్రులు. ముఖ్యంగా గడచిన తరంలో ఆర్థిక ఇబ్బందులును ఎదుర్కొన్న వాళ్లు ఈ తరంలో తమ పిల్లలకు అవసరానికి మించి అన్నీ సమకూర్చేయడం, తమకు దక్కని సంతోషాలన్నీ పిల్లలకు మిక్కిలిగా అందాలని తాపత్రయపడడం ఎక్కువగా కనిపిస్తోంది. నిజానికి ఇది మంచి ఫలితాలనివ్వదు. అలాగే నెగ్లెక్ట్‌ఫుల్‌ పేరెంటింగ్‌ అనేది ఫలానా రోజుల్లో అని కాదు, అప్పుడూ ఇప్పుడూ కూడా కనిపిస్తోంది. పిల్లల్ని గాలికి వదిలినట్లే ఉంటుంది తల్లిదండ్రుల తీరు. ఇది ఏ మాత్రం స్వాగతించలేని పేరెంటింగ్‌ అన్నమాట. ఇక అందరూ అంగీకరించి తీరాల్సిన పేరెంటింగ్‌ స్టైల్స్‌లో ఒకటి ‘అథారిటేటివ్‌ పేరెంటింగ్‌’ మాత్రమే. ఇందులో తల్లిదండ్రులు నిర్ణయాధికారులుగా ఉండరు. పేరెంట్స్‌– పిల్లలు సమానమే. ఇరువురూ ఒకరి అభిప్రాయాలను మరొకరు వినాలి. పరస్పరం చర్చించుకుని, మంచిచెడులు విశ్లేషించుకుని తుది నిర్ణయం మీద ఒక అంగీకారానికి రావాలని చెప్తుంది ఈ థియరీ. పిల్లలకు కొన్ని పరిమితమైన లిమిట్స్‌లో ఫ్రీడమ్‌ ఉంటుంది. అలాగే పెద్దవాళ్లకూ బాధ్యతల పరిధులతో కూడిన పేరెంటింగ్‌ ఇది. ఇక పిల్లల్లో ఉన్న బెస్ట్‌ క్వాలిటీస్‌ని గుర్తించి అందులో శిక్షణ ఇప్పించి, కరెక్ట్‌గా చానలైజ్‌ చేసి పిల్లలను తీర్చిదిద్దడం అత్యున్నతమైన పేరెంటింగ్‌. దీనినే ‘పాజిటివ్‌ పేరెంటింగ్‌’ అంటారు. అథారిటేటివ్, పాజిటివ్‌ పేరెంటింగ్‌లు రెండూ అనుసరించాల్సిన పద్ధతులే అని, పిల్లల పెంపకంలో అవలంబించాల్సిన పద్దతిని వివరించారు సైకాలజిస్ట్‌. ఇది ఓ కళ పిల్లల్ని పెంచడం అనేది అద్భుతమైన కళ. మళ్లీ మళ్లీ ప్రాక్టీస్‌ చేసి నైపుణ్యం సాధించవచ్చు అనే అవకాశం ఇందులో ఉండదు. ఉన్నది ఒక్కటే జీవితం అన్నట్లు... తల్లిదండ్రుల చేతిలో ఉన్నది ఒక్కటే అవకాశం. విజయవంతమైనా, విఫలమైనా అది ఆ ఒక ప్రయత్నంలోనే. అందుకే అత్యంత జాగ్రత్తగా ఉండాలి. మన భయాలు పిల్లల్లో ఆత్మవిశ్వాసాన్ని సన్నగిల్లేలా చేయకూడదు. ప్రోత్సాహం ద్వారా వారి మీద వాళ్లకు నమ్మకం కలిగించాలి. సెల్ఫ్‌ ట్రస్ట్‌ కోల్పోయే విధంగా భద్రంగా పెంచినట్లయితే... వాళ్లు భవిష్యత్తులో ఎప్పుడూ ఎవరో ఒకరి ఆధారాన్ని వెతుక్కుంటూ ఉంటారు. గోడ ఎక్కడంలో జారిపడితే, పడకుండా ఎక్కగలిగే వరకు మాత్రమే వెంట ఉండి ధైర్యం చెప్పాలి. అలాగే ‘చెట్టు ఎక్కాల్సింది నువ్వే, నువ్వు నేర్చుకునే వరకు నీకు సహాయంగా ఉంటాను’ అనే భరోసాను మాత్రమే తల్లిదండ్రులు ఇవ్వాల్సింది. ‘పడిపోతావు కాబట్టి చెట్టు ఎక్కవద్దు’ అని భయపెట్టడం మానాల్సిందే. ఇందులో మరోమాటకు తావులేదు. డాక్టర్‌ సుదర్శని సబ్బెళ్ళ క్లినికల్‌ సైకాలజిస్ట్, జి జి హెచ్, కాకినాడ – వాకా మంజులారెడ్డి

చిన్నప్పుడు నేర్చుకున్న విద్యాబుద్ధులే రేపటి బంగారు భవిష్యత్‌కు దారిచూపుతాయి. చుట్టూ ఉన్న పరిస్థితులు, తల్లిదండ్రులు, గురువులు నేర్పిన పాఠాలే జీవితంలో ఉన్నతస్థానంలో నిలబెడతాయి. అందుకే తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల్ని విలువలతో పెంచడానికి తీవ్రంగా ప్రయత్నిస్తుంటారు. ఈ విషయంలో ఒక అడుగు ముందే ఉన్నారు ఫ్లోరిడాకు చెందిన ఓ తల్లి. ఈమె పేరు తెలియనప్పటికీ ఆమె ఐడియా మాత్రం ఎందరో తల్లిదండ్రులకు ప్రేరణగా నిలుస్తోంది.   ఫ్లోరిడాకు చెందిన ఓ తల్లికి ఏడేళ్ల కొడుకు ఉన్నాడు. అబ్బాయికి మంచి విద్యాబుద్ధులతోపాటు, డబ్బు విలువను తెలియజేయాలనుకుంది ఆమె. ఈ క్రమంలోనే రోజూ తన కొడుకుతో కొన్నిరకాల పనులు చేయిస్తోంది. రోజూ బెడ్‌ను తనే సర్దుకోవడం, పళ్లు తోముకోవడం, తన బాత్‌రూంను శుభ్రపరచడం,  మురికి బట్టలను వాషింగ్‌మిషన్‌లో వేయడం వంటి పనులు అన్ని అతనే చేయాలి. ఆ రోజున మొత్తం పనులు పూర్తయితే ఒక డాలరు ఇస్తుంది. నెల మొత్తం వచ్చిన డాలర్‌లన్నింటిని కలుపుకుని తనకిష్టమైన బొమ్మలు, చాక్లెట్లు కొనుక్కుంటాడు అనుకుంటే మీరు పొరబడినట్లే. ఆ కుర్రాడు తనకు వచ్చిన నెల జీతాన్ని ఇంటికి అద్దెకట్టడం, తన రూమ్‌లో విద్యుత్‌ను ఉపయోగించినందుకు కరెంట్‌ బిల్లు, వాడిన నెట్‌కు ఇంటర్నెట్‌ బిల్లుని కడుతున్నాడు.  ఒకనెల ఏదైనా కారణంతో బిల్లులు కట్టకపోతే వాటిని తరువాతి నెలలో కట్టేలా అమ్మతో ఒప్పందం చేసుకుంటున్నాడు. ఇలా చిన్నవయసు నుంచే డబ్బు ప్రాముఖ్యత, విలువను అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా తన భవిష్యత్‌ను చక్కగా తీర్చిదిద్దుకోగలడని ఆ తల్లి చెబుతోంది. తన కొడుకుకి డబ్బు విలువ గురించి ప్రాక్టికల్‌గా చెబుతోన్న తల్లి వీడియో ఇంటర్నెట్‌లో తెగ వైరల్‌ అవుతోంది. దీంతో చాలామంది నెటిజన్లు కొడుకుని బాగా పెంచుతున్నారు అని అభినందిస్తున్నారు.  మరికొంతమంది ఈ ఐడియా బాగుంది కానీ పిల్లాడికి ఇంకా ఏడేళ్లే కదా! అంటున్నప్పటికీ, మొక్కై వంగనిది మానై వంగునా అంటారు కదా! లేతవయసులో ఏది చెప్పినా వెంటనే నేర్చుకునే మానసిక స్థితిలో పిల్లలు ఉంటారు. అందువల్ల ఆ తల్లి కొడుకులు చేస్తున్నది చాలా మంచి పని. చిన్న వయసు నుంచే పిల్లలకు ఇంతటి లోతైన విషయ అవగాహన కల్పించడం వల్ల భవిష్యత్‌ను మరింత మంచిగా నిర్మించుకోగలుగుతారు.   చదవండి: మీకు కుక్కలంటే చచ్చేంత భయమా? ఐతే మీ కోసమే..

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: మీరెప్పుడైనా పిల్లలు ఎందుకు కార్టూన్స్‌ను అంతగా ఇష్టపడతారో ఆలోచించారా ? కార్టూన్స్‌ ఎందుకు అంత వేగంగా కదులుతాయో గమనించారా ? పిల్లల్లో ఆస​క్తిని పెంచేందుకే అవి అలా తయారు చేస్తారు. అలాగే పిల్లలకు ఏదైనా నేర్పించాలంటే తల్లిదండ్రులు కూడా అంతే వేగంగా ఉండాలి. కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకొని పెంచడం ద్వారా పిల్లలను ఉత్తమ పౌరులుగా మలచవచ్చు.  ఇదో బాధ్యత... పిల్లలను పెంచడమనేది సమాజానికి గొప్ప వ్యక్తులను అందించే గొప్ప బాధ్యత. వారిని నిరంతరం ఉత్సాహంగా ఉండేలా చేయడం ద్వారా పెరిగే కొద్దీ కొత్త అంశాలను తెలుసుకోవాలనే తపనను పెంచవచ్చు. అయితే కేవలం చెప్పింది వినడం ద్వారా మాత్రమే కాక పిల్లలు తాము చూసే విషయాల నుంచి కూడా ఎంతో నేర్చుకుంటారు. కాబట్టి తల్లిదండ్రులు కింది విషయాల్లో శ్రద్ధ తీసుకోవాలని నిపుణులు సూచిస్తు‍న్నారు.  ప్రేమతో పెంచడం... చిన్న వయసులో తల్లిదండ్రులు చూపించే ప్రేమను పిల్లలు జీవితాంతం గుర్తుంచుకుంటారు. ప్రేమ అంటే క్షమించడమే అని వారికి నేర్పించాలి. తెలిసీతెలియక ఏదైనా తప్పు చేసినపుడు ప్రేమతో మందలించి క్షమిస్తు‍న్నానని చెప్పాలి. స్కూల్లో తమ మిత్రులతో గొడవ జరిగాక, వారు ‘సారీ’ చెబితే క్షమిస్తున్నాను అని చెప్పేలా వారిని ప్రోత్సాహించాలి. భార్యాభర్తలు పిల్లల ముందు గొడవపడకూడదు.  ధైర్యాన్నివ్వాలి.... జీవితంలో ధైర్యంగా ఉండటం చాలా అవసరం. ఎదిగేకొద్దీ గెలుపోటములు సహజమని వాటికి నిరాశ చెందకూడదని తెలియజెప్పాలి. నిర్మాణాత్మక ధోరణిని వారిలో పెంచాలి. పదే పదే ఎందుకు విఫలమవుతున్నారో పరిశీలించుకొనే ధోరణి అలవాటు చేయాలి. అదే సమయంలో గర్వాన్ని పెంచుకోకుండా ఉండాలని వివరించాలి. మంచి పని చేసిన ప్రతిసారీ ప్రశంసించాలి. సమస్యలు ఎదురైనపుడు తల్లిదండ్రులు ఏ విధంగా ప్రవర్తిస్తారో పిల్లలు కూడా అలా ఉండడమే నేర్చుకుంటారని మానసిక నిపుణులు అంటున్నారు. ఓపికను నేర్పాలి... జీవితంలో ఎదురయ్యే క్లిష్ట సమస్యలను ఎదుర్కోవడానికి ఓపిక అవసరమవుతుంది. కనుక పలు సందర్భాల్లో ఓపికగా ఎలా ఉండాలో అనుభవపూర్వకంగా చెబుతూ నేర్పించాలి. వరుస వైఫల్యాల సమయంలో ఓపిక కలిగి ఉంటే, తర్వాత విజయతీరాలకు చేరతారని తెలియజేయాలి. అలాగే పిల్లలు చెప్పే విషయాలను తల్లిదండ్రులు ఓపికగా వినాలి. వారి ప్రశ్నలకు నిదానంగా అర్థమ‍‍య్యేలా జవాబు చెప్పాలి. వారు చెప్పేది ఎంత చిన్న విషయం అయినప్పటికీ ఆసక్తిగా వినడం వల్ల వారు కూడా ఆ లక్షణాన్ని పాటించడం నేర్చుకుంటారు.  నిర్ణయాలు తీసుకోవడం నేర్పించాలి.. నిర్ణయాలను తీసుకునే అవకాశాన్ని పిల్లలకు ఇవ్వడం ద్వారా వారిని బాధ్యతాయుతులుగా తీర్చిదిద్దవచ్చు. తల్లిదండ్రుల సమక్షంలోనే నిర్ణయాలు తీసుకునేలా చేస్తే వారు ఒత్తిడికి లోనవ్వకుండా చూడవచ్చు. వారు తీసుకునే నిర్ణయం వల్ల జరిగే లాభాలను, నష్టాలను బేరీజు వేసి చెప్పడం ద్వారా లోతుగా ఆలోచించడం నేర్చుకుంటారు.  తరచుగా మాట్లాడాలి... ప్రతీరోజూ ఎంత బిజీగా ఉన్నప్పటికీ వారితో మాట్లాడటం అలవాటు చేసుకోవాలి. రోజంతా ఎలా గడచిందని అడగాలి. ఆ రోజు వారు సాధించిన విజయాలను తెలుసుకొని అభినందించాలి. అలాగే చేయలేకపోయిన అంశాలను కూడా తెలుసుకొని దానిని ఎలా అధిగమించాలో సూచనలు చేయాలి. తప్పు చేసినపుడు సున్నితంగా మందలిస్తూనే వారికి అండగా ఉన్నామన్న ధైర్యాన్ని కలిగించాలి.  తల్లిదండ్రులు ఈ విషయాలన్నింటినీ అమలుచేయడం ద్వారా పిల్లలను ఉన్నత స్థాయికి వెళ్లేలా చేయవచ్చు. సమాజానికి అవసరమైన ఉత్తమ పౌరులుగా వాళ్లు నిలబడతారు.


 వాషింగ్టన్: యోగాతో మంచి శరీర దారుఢ్యంతోపాటు, చక్కటి మానసిక ఆరోగ్యం వస్తుందని మనకు ఇప్పటి వరకు తెలిసిన విషయమే. అయితే, యోగా ద్వారా మంచి సంరక్షక నైపుణ్యాలు పెరుగుతాయని, దానివల్ల మంచి తండ్రిగా భవిష్యత్తులో గుర్తింపు పొందే అవకాశం మెండుగా ఉంటుందని ఓ అధ్యయనంలో వెల్లడైంది.
 
 14 గ్రూపులపై మొత్తం మూడేళ్లపాటు ఈ అధ్యయనం నిర్వహించి ఈ విషయాలను పరిశోధకులు వెల్లడించారు. వారి పరిశోధనకు ఎంచుకున్న చోటు ఓ జైలు. వాషింగ్టన్లోని వానాచ్చిలోగల చిలాన్ రీజినల్ జైలులోని ఖైదీలతో ఈ ప్రయోగం నిర్వహించారు. ఖైదీల్లో తండ్రులుగా ఉన్నవారినే తమ పరిశోధనకు తీసుకుని వారికి రోజూ ఓ గంటపాటు యోగా కార్యక్రమం మూడేళ్లు నిర్వహించి వారి ప్రవర్తన తీరును అంచనా వేశారు. ముందు చిన్నపిల్లల పెంపకానికి సంబంధించిన కార్యక్రమాలను పరిచయం చేసిన తర్వాత యోగా నిర్వహించేవారు.