భారత బ్యాంకింగ్ రంగంలో మార్కెట్ ఆధారిత సంస్కరణలు అవసరమని ప్రముఖ ఆర్థికవేత్త, ఎన​్‌వైయూ స్టెర్న్‌ స్కూల్‌ ఆఫ్‌ బిజినెస్‌లో ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేస్తున్న విరాల్.వి.ఆచార్య అన్నారు. భారత బ్యాంకింగ్ విధానాలను రూపొందించడంలో ఆర్థిక అవసరాలు, రాజకీయ అంశాలపై పరస్పర చర్చ జరగాలని చెప్పారు. ఐఐఎం బెంగళూరులో జరిగిన ఐఎంఆర్ డాక్టోరల్ కాన్ఫరెన్స్ 2025లో ఆయన్‌ పాల్గొని మాట్లాడారు.‘దేశంలో బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ కేవలం ఆర్థిక కారకాల ద్వారా మాత్రమే కాకుండా రాజకీయ వ్యవస్థ ద్వారా కూడా ప్రభావితమవుతోంది. కొన్నేళ్ల కొందట జరిగిన బ్యాంకుల జాతీయకరణ కేవలం ఆర్థిక సమ్మిళితం కోసమే కాకుండా రాజకీయ లక్ష్యాలను కూడా నెరవేర్చింది. జనాకర్షక వ్యయాలను సాధించడానికి ఇప్పటికీ బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థను వాడుకుంటున్నారు. ఈ విధానం వల్ల మార్కెట్ ఆధారిత సంస్కరణలు లేకుండా పోయాయి. ఇప్పటికైనా వ్యవస్థలు తేరుకుని సంస్కరణల దిశగా అడుగులు వేయాలి. డిజిటల్ ఫైనాన్స్ పెరుగుదల, బ్యాంకింగేతర రుణదాతల నుంచి నెలకొన్న పోటీ బ్యాంకింగ్ రంగాన్ని ప్రభావితం చేస్తోంది. డిజిటల్ ఫైనాన్స్‌లో ఇండియా చెప్పుకోదగిన పురోగతి సాధించినప్పటికీ, ముఖ్యంగా కోవిడ్ అనంతరం కార్పొరేట్ సంస్థల లాభాలపై ఆందోళనలు పెరుగుతున్నాయి. ఇది ఆర్థిక ప్రయోజనాలు తగ్గడానికి దారితీసింది’ అన్నారు.ఇదీ చదవండి: రెండు దశల్లో పార్లమెంట్ బడ్జెట్ సమావేశాలునిర్మాణాత్మక సంస్కరణలు..దీర్ఘకాలిక వృద్ధికి ప్రాధాన్యమిచ్చే నిర్మాణాత్మక సంస్కరణల ప్రాముఖ్యతను ప్రొఫెసర్ ఆచార్య నొక్కి చెప్పారు. మొత్తం ఆర్థిక వ్యవస్థలో ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అవసరమైన సంస్కరణలు రావాలన్నారు. సంస్థలకు అనుకూలంగా ఉండే స్నేహపూర్వక సంస్కరణలకు బదులుగా మార్కెట్‌కు అనుకూలంగా ఉండే విధానాల రూపకల్పనపై దృష్టి పెట్టాలని సూచించారు.

ఆర్థిక సంస్కరణల సారథి, మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్‌సింగ్‌ (92) వయో సంబంధిత సమస్యలతో నిన్న రాత్రి ఢిల్లీలోని ఎయిమ్స్‌లో తుదిశ్వాస విడిచారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆర్థిక సమస్యలు తీవ్రంగా వెంటాడుతున్నా వాటిని తట్టుకుని భారత్‌ ప్రగతిపథంలో దూసుకుపోతోంది. ఎగుమతులు పెంచుకుంటోంది. దానికోసం దేశంలో సమర్థ ద్రవ్యోల్బణ నిర్వహణకు చాలామంది కృషి చేశారు. అందులో ప్రధానంగా వినవచ్చే పేరు మన్మోహన్‌ సింగ్‌. ఆర్థికశాఖలో ఎకనామిక్‌ అడ్వైజర్‌గా పనిచేసినా, ఆర్‌బీఐ గవర్నర్‌(RBI Governor)గా నిర్ణయాలు ప్రకటించినా, దేశ ఆర్థిక మంత్రిగా బడ్జెట్‌(Budget) ప్రవేశపెట్టినా ప్రతిదానిలోనూ ఆర్థిక చదురతే కనిపించేది. భవిష్యత్తును దృష్టిలో ఉంచుకుని ఆయన ఎన్నో ఆర్థిక సంస్కరణలు తీసుకొచ్చారు. అందులో కొన్నింటి గురించి తెలుసుకుందాం.ప్రధాన ఆర్థిక సలహాదారుగా..1970వ దశకం ప్రారంభంలో ప్రధాన ఆర్థిక సలహాదారుగా మన్మోహన్ సింగ్ భారత ఆర్థిక విధానాలను రూపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు. ఆయన పదవీకాలంలో అనేక కీలక సంస్కరణలు, కార్యక్రమాలు చేపట్టి భవిష్యత్ ఆర్థిక సరళీకరణకు పునాది వేశారు.వాణిజ్య విధాన సంస్కరణలు: భారత ఆర్థిక వ్యూహంలో అంతర్గత వాణజ్య విధానం కీలకంగా ఉండేది. ప్రపంచీకరణ పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో అంతర్గత దృక్పథానికి దూరంగా, బహిరంగ వాణిజ్య విధానాన్ని ప్రతిపాదించారు. ఎగుమతుల ఆధారిత వృద్ధితోపాటు వాణిజ్య అడ్డంకులను తగ్గించేలా కృషి చేశారు.పారిశ్రామిక విధానం: భారత పారిశ్రామిక రంగాన్ని ఆధునీకరించడం, నూతన సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అందిపుచ్చుకోవడం, ఉత్పాదకతను మెరుగుపరచడం వంటి చర్యలను చేపట్టారు.ఆర్థిక రంగ సంస్కరణలు: ఆర్థిక వ్యవస్థలో మెరుగైన నియంత్రణ, స్థిరత్వాన్ని కల్పించడానికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్‌బీఐ)తో సహా భారతదేశ ఆర్థిక సంస్థలను బలోపేతం చేయడానికి పూనుకున్నారు.ఆర్థిక ప్రణాళిక: ప్రణాళికా సంఘంలో భాగంగా సమతుల్య ప్రాంతీయ అభివృద్ధి, పేదరిక నిర్మూలనే లక్ష్యంగా పంచవర్ష ప్రణాళికల రూపకల్పనకు దోహదపడ్డారు.ఆర్‌బీఐ గవర్నర్‌గా..1982 నుంచి 1985 వరకు రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) గవర్నర్‌గా మన్మోహన్ సింగ్ అనేక నిర్మాణాత్మక సంస్కరణలను అమలు చేశారు. ఇవి దేశ బ్యాంకింగ్ రంగంపై శాశ్వత ప్రభావాన్ని చూపాయి.బ్యాంకింగ్ లా (సవరణ), 1983: ఈ చట్టం ద్వారా బ్యాంకులు లీజును అనుమతించడంతో కార్యకలాపాల పరిధి పెరిగింది. ఖాతాదారులకు నామినేషన్ సౌకర్యాలను అందించింది.అర్బన్ బ్యాంక్స్ డిపార్ట్‌మెంట్‌: అర్బన్ కోఆపరేటివ్ బ్యాంకుల వ్యవహారాలను పర్యవేక్షించడానికి, మెరుగైన నియంత్రణ, పర్యవేక్షణను నిర్ధారించడానికి ఈ విభాగాన్ని స్థాపించారు.ద్రవ్య విధానం: ధరల స్థిరత్వాన్ని కాపాడుకుంటూ అధిక వృద్ధిపై దృష్టి సారించే ఆధునిక ద్రవ్య విధాన రూపకల్పనకు పునాదులు వేశారు.రుణ లభ్యత: నిరుపేద ప్రాంతాలకు రుణ లభ్యతను సమకూర్చడం, సమ్మిళిత వృద్ధికి మార్గం సుగమం చేయాలని సింగ్ నొక్కి చెప్పారు.ద్రవ్య విధానాల ఏకీకరణ: ప్రభుత్వ వ్యయాలకు నిధులు సమకూర్చడం కోసం ఆర్‌బీఐ పరపతిపై అధికంగా ఆధారపడకుండా ద్రవ్య, ఆర్థిక విధానాలను ఏకీకృతం చేయాలని చెప్పారు.ఇదీ చదవండి: రెండు పాలసీలుంటే క్లెయిమ్‌ ఎలా చేయాలి?ఆర్థిక మంత్రిగా..1991లో ఆర్థిక మంత్రిగా మన్మోహన్ సింగ్ ప్రవేశపెట్టిన అనేక నిర్మాణాత్మక సంస్కరణలు భారత ఆర్థిక వ్యవస్థను మార్చేశాయి.సరళీకరణ: ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రభుత్వ నియంత్రణను తగ్గించడం, ప్రైవేట్ సంస్థలను ప్రోత్సహించడం.ప్రైవేటీకరణ: గతంలో ప్రభుత్వ రంగానికి కేటాయించిన పరిశ్రమల్లో ప్రైవేటు రంగ భాగస్వామ్యాన్ని అనుమతించడం.విదేశీ పెట్టుబడులు: అధిక ప్రాధాన్యత కలిగిన పరిశ్రమల్లో 51% వరకు ప్రత్యక్ష విదేశీ పెట్టుబడులను అనుమతించడం, విదేశీ సాంకేతిక ఒప్పందాలకు అడ్డంకులను తొలగించడం.పారిశ్రామిక విధానం: చాలా ప్రాజెక్టులకు పారిశ్రామిక లైసెన్సింగ్ రద్దు చేయడం. వ్యాపార విస్తరణ, విలీనాలను సులభతరం చేయడానికి గుత్తాధిపత్యం, నిర్బంధ వాణిజ్య పద్ధతులను సవరించడం.

కోవిడ్‌-19 కల్లోలాన్ని ఎదుర్కొనేందుకు అటు ప్రభుత్వం, ఇటు రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ తీసుకుంటున్న పలు చర్యలు సంస్కరణల దిశగా ఆర్థిక వ్యవస్థను నడిపిస్తున్నట్లు మార్కెట్‌ విశ్లేషకులు పేర్కొంటున్నారు. దీంతో 2020ను సంస్కరణల ఏడాదిగా అభివర్ణిస్తున్నారు. ఇటీవల ప్రభుత్వం, ఆర్‌బీఐ ప్రకటించిన సంస్కరణలు రానున్న రెండుమూడేళ్లలో ఆర్థిక వ్యవస్థకు జోష్‌నివ్వగలవని అభిప్రాయపడ్డారు. స్వల్ప కాలంలో వీటి ప్రభావం పెద్దగా కనిపించకపోవచ్చని విశ్లేషిస్తున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో రెండుమూడేళ్ల కాలానికి పెట్టుబడికి అనువైన 10 స్టాక్స్‌ను సూచిస్తున్నారు. వివరాలు చూద్దాం... 1991లో  మూడు దశాబ్దాల క్రితం అంటే 1991లో సంస్కరణలను ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా కేంద్ర ప్రభుత్వం విదేశీ పెట్టుబడులకు ఆహ్వానం పలికింది. తద్వారా దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ మార్కెట్‌, సర్వీసుల ఆధారితంగా రూపుదిద్దుకున్నదని విశ్లేషకులు తెలియజేశారు. కొద్ది రోజులుగా ఓవైపు ప్రభుత్వం, మరోపక్క ఆర్‌బీఐ జీడీపీలో 10 శాతం వాటాకు సమానమైన రూ. 20 లక్షల కోట్ల ప్యాకేజీని అమలు చేస్తున్నాయి. దీంతో ఈ ఏడాది(2020) సంస్కరణల నామ సంవత్సరంగా నిలవనున్నట్లు నిపుణులు వ్యాఖ్యానించారు. కరెక్షన్‌ అవకాశం ఇటీవల మార్కెట్లలో గరిష్టాల నుంచి వచ్చిన 40 శాతం కరెక్షన్‌ ఇన్వెస్టర్లకు మంచి పెట్టుబడి అవకాశాలను కల్పించినట్లు స్టాక్‌ నిపుణులు ప్రస్తావిస్తున్నారు. రూ. 20 లక్షల కోట్ల ప్యాకేజీలో భాగంగా పలు రంగాలు సవాళ్ల నుంచి బయటపడి అవకాశాలను అందిపుచ్చుకునే వీలున్నట్లు ఐసీఐసీఐ డైరెక్ట్‌ రీసెర్చ్‌ హెడ్‌ పంకజ్‌ పాండే తెలియజేశారు. ప్రధానంగా రక్షణ, విద్యుత్‌, మౌలికసదుపాయాలు, ఎంఎస్‌ఎంఈలు, గనులను పేర్కొంటున్నారు. ప్రభుత్వ ప్యాకేజీ భారీస్థాయిలో నిధుల వెచ్చింపునకుకాకుండా క్రెడిట్‌ గ్యారంటీలకే అధిక ప్రాధాన్యమిచ్చిందని ఏంజెల్‌ బ్రోకింగ్‌ డీవీపీ ఈక్విటీ నిపుణులు జ్యోతి రాయ్‌ పేర్కొన్నారు. అయితే వ్యవసాయం, విద్యుత్‌ వంటి రంగాలలో కీలక సంస్కరణలు చేపట్టిందని తెలియజేశారు. మధ్య, దీర్ఘకాలంలో ఆర్థిక వ్యవస్థకు మేలు చేయగలవని అభిప్రాయపడ్డారు. నిత్యావసరాల కమోడిటీల చట్టం, టారిఫ్‌ విధానాల సంస్కరణల ద్వారా వ్యవసాయం, విద్యుత్‌ రంగాలకు దన్నునిచ్చినట్లు ప్రశంసించారు. హెచ్‌డీఎఫ్‌సీ బ్యాంక్‌: గతేడాది క్యూ4లో డిపాజిట్లు పుంజుకోవడం, నికర వడ్డీ మార్జిన్లు బలపడటం సానుకూల అంశాలు. ఇటీవల కొత్త రుణ విడుదల మందగించినప్పటికీ పటిష్ట నెట్‌వర్క్‌, ఆస్తుల నాణ్యత వంటి అంశాలు వృద్ధికి దోహదం చేయగలవు. ప్రస్తుత అనిశ్చిత పరిస్థితుల్లో అన్‌సెక్యూర్డ్‌ రుణాలు ఆందోళనలు కల్పిస్తున్నందున బ్యాంక్‌ షేరుపై ఒత్తిడి పడింది. ఎంఎస్‌ఎంఈ విభాగంలో 13 శాతం ఎక్స్‌పోజర్‌, ఐబీసీ కోడ్‌లో సవరణలు కొంతమేర బ్యాంకింగ్‌ రంగంపై ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపే వీలుంది. ఏషియన్‌ పెయింట్స్‌: దేశీ బిజినెస్‌పైనే అధికంగా ఆధారపడటంతో సవాళ్లతోకూడిన వాతావరణంలోనూ అమ్మకాల పరిమాణంలో రెండంకెల వృద్ధిని సాధించింది. ముడిసరుకుల ధరలు తగ్గడం, చమురు ధరలు నీరసించడం వంటి అంశాలు స్థూల మార్జిన్లకు దన్నునిచ్చే అవకాశముంది. ఈ అనుకూలతలను కస్టమర్లకు అందించడం ద్వారా ప్రొడక్టులకు డిమాండ్‌ను పెంచుకునే వీలుంది. పటిష్ట బ్యాలన్స్‌షీట్‌కుతోడు.. రుణ రహిత కంపెనీకావడంతో ప్రీమియం వేల్యుయేషన్స్‌ను సాధిస్తోంది.  పీఐ ఇండస్ట్రీస్‌: ఈ ఏడాదికి సక్రమ రుతుపవన అంచనాలు, కొత్త ప్రొడక్టుల విడుదల కారణంగా దేశీ అమ్మకాలు పుంజుకునే వీలుంది. చైనా నుంచి సరఫరాలు పడిపోవడం, కఠిన నియంత్రణల నేపథ్యంలో కస్టమ్స్‌ సింథసిస్‌, కాంట్రాక్ట్‌ మ్యాన్యుఫాక్చరింగ్‌(సీఎస్‌ఎం) విభాగం నుంచి ఆర్డర్లు పెరిగే అవకాశముంది. మహానగర్‌ గ్యాస్‌: ముంబై మహానగరానికి ఏకైక పంపిణీ సంస్థకావడంతోపాటు.. నిత్యావసరంగా వినియోగించే గ్యాస్‌ డిమాండ్‌పై కోవిడ్‌-19 పెద్ద ప్రభావం చూపలేదు. కాలుష్యాన్ని నియంత్రించేందుకు ప్రభుత్వం శుద్ధ ఇంధనాలను ప్రోత్సహిస్తున్న కారణంగా గ్యాస్‌కు డిమాండ్‌ ఊపందుకోనుంది. ఇటీవల సహజవాయు ధరలు క్షీణించడంతో వ్యయాలు తగ్గి మార్జిన్లు మెరుగుపడే అవకాశముంది. పిడిలైట్‌ ఇండస్ట్రీస్‌: అధెసివ్‌ విభాగంలో కంపెనీ 70 శాతం మార్కెట్‌ వాటాతో ఆధిపత్యం వహిస్తోంది. దీనికితోడు ఆర్థికంగా పరిపుష్టతను కలిగి ఉంది. పటిష్ట బ్యాలన్స్‌షీట్‌, రుణరహిత కంపెనీకావడమేకాకుండా గత ఐదేళ్లుగా 27 శాతం ఆర్‌వోఈని సాధిస్తోంది. దీంతో ప్రీమియం వేల్యుయేషన్స్‌ను అందుకుంటోంది. చమురు ధరల పతనం కంపెనీకి లబ్దిని చేకూర్చగలదు. - వినోద్‌ నాయర్‌, రీసెర్చ్‌ హెడ్‌, జియోజిత్‌ ఫైనాన్షియల్‌ సర్వీసెస్‌ భారత్‌ ఫోర్జ్‌: డిఫెన్స్‌ రంగంలో విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడుల(ఎఫ్‌డీఐలు) పరిమితిని పెంచడంతో కంపెనీకి లబ్ది చేకూరే వీలుంది. రక్షణ రంగ సంబంధ తయారీలో ఆటోమాటిక్‌ మార్గం ద్వారా ఇకపై 74 శాతం ఎఫ్‌డీఐలకు అనుమతి ఉంటుంది. ఇందుకు వీలుగా  49 శాతంగా ఉన్న ఎఫ్‌డీఐల పరిమితిని 74 శాతానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం పెంచింది. తద్వారా రక్షణ రంగంలో దేశీ తయారీకి అండగా నిలవనుంది.  ర్యాలీస్‌ ఇండియా: భారీ ప్యాకేజీలో భాగంగా వ్యవసాయ రంగానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం ఇచ్చిన ప్రోత్సాహకాలతో ఫెర్టిలైజర్స్‌, సస్యరక్షణ కంపెనీలకు అవకాశాలు పెరగనున్నాయి.  ఇండియాబుల్స్‌ హౌసింగ్‌ ఫైనాన్స్‌: ప్యాకేజీలో భాగంగా ప్రభుత్వం ప్రకటించిన రూ. 30,000 కోట్లమేర ప్రత్యేక లిక్విడిటీ పథకం, రూ. 45,000 కోట్ల పాక్షిక క్రెడిట్‌ గ్యారంటీ పథకాలతో నాన్‌బ్యాంకింగ్‌ ఫైనాన్స్‌ కంపెనీలకు మేలు చేకూరనుంది. దీర్ఘకాలంలో ఎన్‌బీఎఫ్‌సీలు, హౌసింగ్‌ ఫైనాన్స్‌ కంపెనీలు, మైక్రోఫైనాన్స్‌ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్‌ లబ్డి పొందనున్నాయి. లార్సెన్‌ అండ్‌ టుబ్రో: డిఫెన్స్‌ రంగంలో ఆటోమాటిక్‌ రూట్‌ ద్వారా 74 శాతం ఎఫ్‌డీఐలకు గ్రీన్‌సిగ్నల్‌ ఇవ్వడంతో ఈ మౌలిక రంగ దిగ్గజానికి మరిన్ని అవకాశాలు లభించే వీలుంది. దీర్ఘకాలంలో ఇది కంపెనీకి సానుకూల అంశంగా నిలవనుంది.  - గౌరవ్‌ గార్గ్‌, రీసెర్చ్‌ హెడ్‌, క్యాపిటల్‌వయా గ్లోబల్‌ ఫినొలెక్స్‌ ఇండస్ట్రీస్‌: దేశీయంగా పైపుల తయారీలో రెండో పెద్ద కంపెనీగా నిలుస్తోంది. వ్యవసాయ రంగ పైపుల విభాగంలో అధిపత్యం వహిస్తోంది. పీవీసీ పైపుల తయారీ సామర్ధ్యాన్ని 3.7 లక్షల టీపీఏకు పెంచుకుంది. 2015లో ఇది 2.5 లక్షలేకాగా.. ప్రస్తుతం రెజిన్‌ తయారీ సామర్థ్యం 2.72 లక్షల టీపీఏగా నమోదైంది. లూబ్రిజోల్‌తో ఒప్పందం ద్వారా 2017 ఫిబ్రవరిలో సీపీవీసీ విభాగంలోకి ప్రవేశించింది. - రిలయన్స్‌ సెక్యూరిటీస్‌


 సాక్షి, కాకినాడ :తరతరాలుగా.. సన్నని దారాల నుంచి వన్నెల వస్త్రాల్ని సృష్టిస్తూ అన్నవస్త్రాలను సముపార్జించుకుంటున్న నేత కుటుంబాలను ఆదుకోవాలన్న సంకల్పంతో కేంద్రం ప్రవేశపెట్టిన చేనేత రుణపరపతి పథకం జిల్లాలో వారికి అక్కరకు రావడం లేదు. కుటుంబం మొత్తం రేయింబగళ్లు రెక్కలు ముక్కలు చేసుకున్నా రోజు గడవని దుస్థితి తప్పడం లేదు. జిల్లాలో రెండులక్షల మందికి పైగా నేత కార్మికులుండగా వారిలో లక్ష మందికి పైగా మగ్గాలపైనే ఆధారపడ్డారు. ఉప్పాడ, బండార్లంక, గొల్లప్రోలు, పుల్లేటికుర్రు, మోరి, కె.జగన్నాథపురం, ద్వారపూడి, విలసవిల్లి తదితర గ్రామాల్లో దాదాపు 18,000 గోతి మగ్గాలు ఉండగా, ఒక్కోదానిపై నలుగురు చొప్పున ఆధారపడ్డారు. చేనేత కార్మికుల ఇబ్బందులను దృష్టిలో ఉంచుకొని అర్హులకు వ్యక్తిగత రుణాలందించే లక్ష్యంతో కేంద్రప్రభుత్వం 2012లో రివైవల్ రిఫార్మ్స్ రీస్ట్రక్చర్ (ఆర్‌ఆర్‌ఆర్) స్కీమ్‌ను ప్రవేశపెట్టింది.
  
  అర్హులైన చేనేత కార్మికులకు రుణపరపతి కార్డులు జారీచేసి, బ్యాంకులనుంచి ఎలాంటి పూచీకత్తు లేకుండా రూ.లక్ష వరకు రుణం ఇప్పించాలని నిర్ణయించింది. తొలిఏడాది తీసుకున్న రుణంలో రూ.4,200 వరకు సబ్సిడీగా ఇచ్చారు. అదే ఈ ఏడాది సబ్సిడీ మొత్తం 20 శాతం లేదా గరిష్టంగా రూ.10 వేలకు  మించకుండా ఇస్తున్నారు. బ్యాంకులు వసూలు చేసే 12 శాతం వడ్డీలో రుణం సక్రమంగా చెల్లించే వారికి అందులో సగాన్ని నాబార్డు తిరిగి చెల్లించనుంది. నూలు, రసాయనాల వంటి ముడిసరుకులు, నేతకు ఉపయోగించే యంత్ర పరికరాల కొనుగోలుకు మాత్రమే ఈ రుణాలు మంజూరు చేస్తారు. వాటిని సంబంధిత కంపెనీల పేరిటే మంజూరు చేస్తారు. ఆశయం మంచిదైనా అధికారుల ఉదాసీనత, బ్యాంకర్ల నిర్లక్ష్యం వల్ల ఆచరణలో నీరుగారిపోతోంది.
  
  మార్గదర్శకాల బేఖాతరు..
  రుణాలు పొందేందుకు మగ్గాలపై నేసే వారు లేదా చేనేత అనుబంధ రంగాలపై ఆధారపడిన వారై ఉండాలి. చేనేత గుర్తింపు కార్డు కలిగి బ్యాంకుల్లో వారి పేరిట గతంలో ఎలాంటి రుణబ కాయిలు ఉండకూడదు. అలాంటి వారు ఎలాంటి హామీలు, పూచీకత్తులు సమర్పించనక్కర లేదు. మార్గదర్శకాలు ఇంత స్పష్టంగా ఉన్నా  రుణాల మంజూరులో బ్యాంకులు తీవ్ర నిర్లక్ష్యాన్ని ప్రదర్శిస్తున్నాయి. దరఖాస్తు చేసుకున్న వారిలో అతికొద్ది మందికి, అరకొర రుణం మంజూరు చేసి చేతులు దులుపుకొంటున్నాయి. పథకం ప్రారంభమైన నాటి నుంచి నేటి వరకు ఏ ఒక్కరికీ రూ.30 వేలకు మించి రుణం ఇవ్వలేదు. జిల్లాలో గత రెండేళ్లలో రుణాలు పొందేందుకు ఏడు వేలమందికి పైగా దరఖాస్తు చేసుకుంటే వారిలో అర్హులైన 5,250 మంది దరఖాస్తులను జిల్లా చేనేత జౌళిశాఖ అధికారులు బ్యాంకులకు సిఫార్సు చేశారు. వారిలో కేవలం 2,800 మందికి మాత్రమే బ్యాంకులు రుణాలిచ్చాయి. 2012-13లో 3,200 మంది దరఖాస్తులను సిఫార్సు చేస్తే కేవలం 1,500 మందికి రూ.3 కోట్ల రుణపరపతి కల్పించారు.
  
  2013-14లో 2,050 మంది దరఖాస్తులను పంపితే కేవలం 1,300 మందికి రూ.రెండున్నర కోట్లు మాత్రమే రుణాలిచ్చారు. ఇక 2014-15 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇప్పటివరకూ ఒక్కరికి ఒక్క రూపాయి రుణం మంజూరు చేసిన దాఖలాలు లేవు. ఇటీవల  ఈ పథకంపై జరిపిన సమీక్షలో.. 2012-14 మధ్య బ్యాంకర్ల వద్ద పెండింగ్‌లో ఉన్న దరఖాస్తులతో పాటు ఈ ఏడాది కొత్తగా దరఖాస్తు చేసుకున్న వారందరికీ రుణ పరపతి కల్పించాలని కలెక్టర్ నీతూప్రసాద్ బ్యాంకర్లను ఆదేశించారు. కనీసం ఈ ఏడాది 3,300 మందికి రుణాలివ్వాలని లక్ష్యంగా నిర్ణయించారు. ఈ ఏడాది ఏ ఒక్కరికీ రూ.50 వేలకు తక్కువ కాకుండా రుణం మంజూరు చేయాలని భావిస్తున్నారు. బ్యాంకర్ల నుంచి సహకారం లభించకపోవడం వల్లే వేలాది దరఖాస్తులు పెండింగ్‌లో ఉండిపోతున్నాయని చేనేత జౌళి శాఖ ఏడీ లక్ష్మణరావు పేర్కొన్నారు. కనీసం ఈ ఏడాదైనా బ్యాంకర్లు ఆశించిన స్థాయిలో సహకరించగలరని భావిస్తున్నామన్నారు.