సాక్షి, హైదరాబాద్‌: జీవో 69 ప్రకారం ప్రత్యేకంగా ఏర్పాటైన నిపుణుల బృందం తన నివేదికను సమ ర్పించే వరకు, హిమాయత్‌సాగర్, ఉస్మాన్‌సాగర్‌ల పరిరక్షణకు జారీ చేసిన జీవో 111కు కట్టుబడి ఉంటామని హైకోర్టుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వెల్లడించింది. ఈ మేరకు అదనపు అడ్వొకేట్‌ జనరల్‌(ఏఏజీ) చెప్పిన వివరాలను న్యాయస్థానం రికార్డు చేసింది. జీవో 111ను ఉల్లంఘించి తదుపరి చర్యలు తీసుకోవద్దని ప్రభుత్వాన్ని ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్‌ అలోక్‌ అరాధే, జస్టిస్‌ ఎన్‌వీ శ్రవణ్‌కుమార్‌ ధర్మాసనం ఆదేశించింది. జీవో 111ను అమలు చేసేలా ఆదేశాలివ్వాలంటూ పర్యావరణవేత్త ప్రొ. జీవానందరెడ్డి 2007లో, ఆ తర్వాత మరికొందరు దాఖలు చేసిన పిటిషన్లపై ధర్మాసనం శుక్రవారం మరోసారి విచారణ చేపట్టింది. ఏఏజీ రామచందర్‌రావు వాదనలు వినిపిస్తూ...ఉస్మాన్‌సాగర్, హి మాయత్‌సాగర్‌ పరీవాహక ప్రాంతంలో కాలుష్యా న్ని ఉత్పత్తి చేసే పరిశ్రమలు, భారీ హోటళ్లు, నివాసాలను నిషేధిస్తూ 1996లో జీవో 111ను ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చిందని చెప్పారు. 84 గ్రామాల పరిధిలో పరీవాహక ప్రాంతం నుంచి 10 కిలోమీటర్ల వరకు దాదాపు 1,32,000 ఎకరాల పరిధిలో ఆంక్షలు తీసుకొచ్చినట్లు పేర్కొన్నారు. అప్పట్లో హైదరాబాద్‌ నగరానికి ప్రధాన తాగునీటి వనరుగా ఈ రెండు రిజర్వాయర్ల పరీవాహక ప్రాంతాన్ని పరిరక్షించాలనే లక్ష్యంతో ఇది జరిగిందన్నారు. ఇప్పుడు వీటి నుంచి 1.25 శాతం నగర జనాభాకు మాత్రమే నీరు అందుతోందని, భవిష్యత్తులో వీటిపై ఆధారపడాల్సిన అవసరం కూడా లేదని వెల్లడించారు. దీనికి సీనియర్‌ న్యాయవాది ఎల్‌.రవిచందర్‌ అభ్యంతరం వ్యక్తం చేశారు. కమిటీ సిఫార్సుల కోసం ప్రభుత్వం వేచి చూస్తోందన్న ఏఏజీ వివరాలను రికార్డు చేయాలని ధర్మాసనాన్ని అభ్యర్థించారు. సీనియర్‌ న్యాయవాది కేఎస్‌.మూర్తి కూడా వాదనలు వినిపించారు. వాదనల అనంతరం ధర్మాసనం రెండు రిజర్వాయర్ల చుట్టూ 10 కి.మీ. పరిధిలో నిర్మాణాలపై నిషేధానికి కచ్చితంగా పాటించాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించింది. 

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: హైదరాబాద్‌ తాగు నీటి అవసరాల కోసం ఉస్మాన్‌సాగర్, హిమాయత్‌సాగర్‌ జంట జలాశయాలపై ఆధారపడాల్సిన అవసరం తగ్గింది. అలాగే నగర అభివృద్ధి ఫలాలు 111 జీవో పరిధిలోని గ్రామస్తులూ కోరుకోవటం న్యాయమైన హక్కే. ఈ నేపథ్యంలో ప్రభుత్వం ఈ జీవోను ఎత్తివేస్తూ నిర్ణయం తీసుకుంది. అదే సమయంలో 111 జీవో పరిధిలోని 84 గ్రామాలకు ప్రత్యేక మాస్టర్‌ను రూపొందిస్తామని మున్సిపల్, ఐటీ శాఖ మంత్రి కేటీ రామారావు ప్రకటించారు. ఈ నేపథ్యంలో ఆ మాస్టర్‌ ప్లాన్‌ ఎలా ఉండాలి? ఏ తరహా నిర్మాణాలు ఉండాలనే అంశంపై తెలంగాణ డెవలపర్స్‌ అసోసియేషన్‌ ప్రెసిడెంట్‌ జీవీ రావు ‘సాక్షి రియల్టీ’తో మాట్లాడారు. ∙    217 చదరపు కిలో మీటర్ల హైదరాబాద్‌ విస్తీర్ణానికి రెండున్నర రెట్లు అధికంగా 538 చ.కి.మీ మేర 111 జీవో పరిధి విస్తరించి ఉంది. సుమారు 1.32 లక్షల ఎకరాల భూమి అదనంగా అందుబాటులోకి రానుంది. భవిష్యత్తు తరాల కోసం జంట జలాశయాలను కాపాడటమే ప్రధాన లక్ష్యంగా 111 జీవో మాస్టర్‌ ప్లాన్‌ను రూపొందించాలి. ఆ తర్వాతే పర్యావరణానికి హానీ కలిగించని నిర్మాణాలకు చోటు కల్పించాలి. తక్కువ సాంద్రత కలిగిన నివాస, సంస్థాగత, వినోదాత్మక కేంద్రాల నిర్మాణాలకు మాత్రమే అనుమతి ఉండాలి. వర్షపు నీరు, జలచరాల అధ్యయన నివేదికను పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి. 111 జీవో మాస్టర్‌ ప్లాన్‌లో ఆయా అధ్యయన ఫలితాలకు కూడా అవకాశం కల్పిం చాలి. 111 జీవో మాస్టర్‌ ప్లాన్‌లో నెట్‌ జీరో సీవరేజ్‌ పాలసీని అవలంభించాలి. అంటే ప్రతి ఇంటికి తప్పనిసరిగా సీవరేజ్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌ ప్లాంట్‌ (ఎస్‌టీపీ) ఉండాల్సిందే. తద్వారా మురుగు నీరు బయటికి వెళ్లదు. జంట జలాశయాలు కలుషితం కావు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఎన్విరాన్‌మెంటల్‌ సెన్సిటివ్‌ జోన్లను అధ్యయనం చేయాలి. అక్కడ స్టీల్, సిమెంట్‌ వంటి భవన సామగ్రి స్థానంలో ప్రత్యామ్నాయం వినియోగిస్తారు. కలప ఇళ్లు ఉంటాయి. ఉష్ణోగ్రతలు పెరగకుండా ఉంటాయి. ఈ తరహా జోన్లను సందర్శించి ఆ ప్రకారం చేయాలి. కాంప్లిమెంటరీ డెవలప్‌మెంట్‌.. హైదరాబాద్‌ అభివృద్ధికి 111 జీవో కాంప్లిమెంటరీగా ఉండాలి. ఆకాశహర్మ్యాలకు, ఐటీ భవనాలకు అనుమతి ఇచ్చి ఇప్పుడున్న ప్రాంతాలకు పోటీగా కాకుండా నగరానికి కొత్త ప్రాంతం కాంప్లిమెంటరీగా ఉండేలా జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. పోటీగా ఉంటే మాత్రం ఇప్పుడున్న ప్రాంతాల్లో రియల్‌ ఎస్టేట్‌ తగ్గే అవకాశాలున్నాయి. ఆయా గ్రామాలలో చాలా వరకు భూములు కొనుగోలు చేసి ఫామ్‌హౌస్‌లను నిర్మించడం వల్ల హైదరాబాద్‌ స్థిరాస్తి వ్యాపారంపై పరిమిత స్థాయిలో ప్రభావం ఉంటుంది. ఒకవేళ 111 జీవో పరిధిలో హైరైజ్‌ భవనాలకు అనుమతి ఇస్తే గనక.. హైదరాబాద్‌ ఉష్ణోగ్రతపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపించడంతో పాటూ కాలుష్యం పెరుగుతుంది. జంట జలాశయాలు మరో హుస్సేన్‌సాగర్‌ లాగా మారే ప్రమాదం ఉంది. స్వయం సమృద్ధితో కూడిన సౌకర్యాలతో పారిశుధ్యం, రోడ్లను మెరుగుపరచాలి. లేకపోతే అవి మాదాపూర్, గచ్చిబౌలి ప్రాంతాల్లాగా తయారవుతాయి. నగరంలో తెలంగాణ సంస్కృతి, సంప్రదాయాలు ఉట్టిపడేలా గ్రామీణ వాతావరణాన్ని కల్పించవచ్చు. దేశంలోనే ఉత్తమ పర్యాటక కేంద్రంగా అభివృద్ధి చేయవచ్చు. హెచ్‌ఎండీఏ ఏరియాలో విలీనం కావటానికి ఇప్పటికే ఉన్న భవనాలను ఒకేసారి క్రమబద్ధీకరించాల్సిన అవసరం ఉంటుంది. ఐదు జోన్లతో అద్భుతం.. ► జంట జలాశయాల నుంచి కొన్ని కి.మీ మేర బఫర్‌ జోన్‌. ఇక్కడ రిసార్ట్‌లకు అనుమతి ఉండాలి. ► రెండోది స్పోర్ట్స్‌ జోన్‌. ఇక్కడ ఆట స్థలాలు, క్రీడా ప్రాంగణాలకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలి. ► స్టీల్, సిమెంట్‌ వంటి వాటితో కాకుండా ప్రత్యామ్నాయ నిర్మాణ సామగ్రితో కూడిన నిర్మాణాలు మూడో జోన్‌. ఉదాహరణ: విద్యా సంస్థలు. ► ఫోర్త్‌ జోన్‌లో తక్కువ సాంద్రత కలిగిన గృహ నిర్మాణాలు, వినోద కేంద్రాలు. ఇవి కూడా ప్రత్యామ్నాయ నిర్మాణ సామగ్రితో నిర్మితమైనవై ఉండాలి. ► ఐదో జోన్‌లో మాత్రమే ఐటీ, బహుళ అంతస్తులకు అనుమతి ఉండాలి. దీంతో అన్ని జోన్లలో కార్యకలాపాలు జరుగుతాయి. ఆయా గ్రామస్తులు పెరిగిన భూముల రేట్ల ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు. 


 ♦ ఆంక్షలు సడలించాలని అభ్యర్థన
 ♦ రాజకీయాస్త్రంగా మలుచుకున్న కాంగ్రెస్
 ♦ టీఆర్‌ఎస్‌ను ఇరుకున పెట్టే ఎత్తుగడ
  సాక్షి, రంగారెడ్డి జిల్లా ప్రతినిధి: జీవ సంరక్షణమండలి(జీఓ 111) రాజకీయాస్త్రంగా మరోసారి తెరమీదకు వస్తోంది. ఉస్మాన్‌సాగర్, హిమాయత్‌సాగర్ జలాశయాల చుట్టూ 10 కిలోమీటర్ల పరిధిలో ఉన్న అంక్షలను సడలించాలని కోరుతూ న్యాయపోరాటం చేయాలని కాంగ్రెస్ పార్టీ నిర్ణయించింది. అధికారంలోకి వస్తే 111 జీఓను ఎత్తివేస్తామని ప్రకటన చేసిన టీఆర్‌ఎస్‌ను ఇరుకున పెట్టేందుకు కాంగ్రెస్ ఈ అంశంపై కోర్టుకెక్కేందుకు సిద్ధమవుతోంది. జంట జలాశయాల ఉనికికి ప్రమా దం ఏర్పడకుండా 1996లో అప్పటి ప్రభుత్వం 111 జీఓను జారీ చేసింది. తద్వారా ఉస్మాన్‌సాగర్, హిమాయత్‌సాగర్ ఎఫ్‌టీఎల్ నుంచి 10 కిలోమీటర్ల దూరంలోని  86 గ్రామాల పరిధిలో పరిశ్రమలు, నిర్మాణాలపై అంక్షలు విధించింది. కేవలం ఎగువ ప్రాంతంలోనేగాకుండా జలాశయాలకు దిగువన 10 కి.మీ. పరిధిలోను ఈ అంక్షలు వర్తిస్తాయని స్పష్టం చేసింది.
 దీంతో పరివాహాక ప్రాంతాలైన రంగారెడ్డి జిల్లాలోని మొయినాబాద్, శంషాబాద్, రాజేంద్రనగర్, శంకర్‌పల్లి, చేవెళ్ల, షాబాద్ మండలాలు, మహబూబ్‌నగర్‌లోని కొత్తూరు మండలం ఈ జీఓ పరిధిలోకి వచ్చాయి. దీంతో ఈ గ్రామాల్లో అభివద్ధి దాదాపుగా కుంటుపడింది. నగరీకరణ నేపథ్యంలో ఇతర ప్రాంతాల్లో భూముల విలువలు ఆకాశన్నంటుతున్నా.. తమ ప్రాంతంలో మాత్రం అంక్షల కారణంగా భూములను కొనలేని/అమ్మలేని పరిస్థితి ఏర్పడినందున జీవోను సడలించాలని స్థానికులు డిమాండ్ చేస్తున్నారు. రాజకీయ పార్టీలు కూడా ఈ అంశాన్ని ప్రచారాస్త్రంగా మలుచుకొని అధికారంలోకి వస్తే జీవో రద్దు చేస్తామని హామీలు గుప్పించాయి.  ఈ క్రమంలోనే ఎన్నికల ప్రచారంలో భాగంగా చేవెళ్ల సభలో ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ గద్దెనెక్కితే 111 జీఓను రద్దు చేస్తామని ప్రకటించారు. అందులోభాగంగా జీఓ ఎత్తివేతపై ప్రాథమిక స్థా యిలో అధికారులతో చర్చలు కూడా జరిపారు. జీఓపై సుప్రీంకోర్టు స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలు జారీ చేయడం, ఏ నిర్ణయమైనా వాటికి లోబడి నిర్ణయం తీసుకోవాల్సివుంటుందని స్పష్టం చేయడంతో ఫైలును పక్కనపెట్టారు.
 
 ఇరుకున పెట్టేందుకు...
  తనను గెలిపిస్తే 111 జీఓను ఎత్తివేయిస్తానని చేవెళ్ల పార్లమెంటు సభ్యుడు కొండా విశ్వేశ్వర్‌రెడ్డి ఎన్నికల సమయంలో ప్రకటించారు. దాదాపు రెండున్నరేళ్లయినా ఈ హామీని నెరవేర్చకపోగా.. కనీసం ప్రస్తావించకపోవడాన్ని రాజకీయాస్త్రంగా మలుచుకోవాలని కాంగ్రెస్ నిర్ణయించింది. ఈ నేపథ్యంలోనే గత ఎన్నికల్లో ఆ పార్టీ అభ్యర్థిగా పోటీచేసి ఓడిపోయిన కార్తీక్‌రెడ్డి.. 111 జీఓపై న్యాయస్థానంలో ప్రజాప్రయోజన వ్యాజ్యం దాఖలు చేసేందుకు సిద్ధమవుతున్నారు. జీవ సంరక్షణ మండలి నిర్ధేశించడంలో శాస్త్రీయత పాటించలేదనే అంశాన్ని కోర్టు దష్టికి తేవాలని నిర్ణయించారు.


 - సైబరాబాద్ పోలీస్ కమిషనర్ సీవీ ఆనంద్
 - చెట్ల నరికివేతతో మానవ  మనుగడ ప్రశ్నార్థకం
 - పెద్దషాపూర్‌లో మొక్కలను నాటిన సీపీ
 పెద్దషాపూర్ (శంషాబాద్ రూరల్): నగరవాసుల దాహార్తిని తీర్చే జంట జలాశయాలైన హిమాయత్‌సాగర్, ఉస్మాన్‌సాగర్ కబ్జా కోరల్లో చిక్కుకున్నాయి. కబ్జాలను అరికట్టకుంటే భవిష్యతులో ఈ చెరువులు ఆనవాళ్లు కోల్పోయే ప్రమాదం ఉంద ని ైసైబరాబాద్ కమిషనర్ సీవీ ఆనంద్ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా ప్రవేశపెట్టిన హరితహారం కార్యక్రమంలో భాగంగా మండలంలోని పెద్దషాపూర్‌లో ఉన్న ప్రాథమిక ఆరోగ్యం కేంద్రం ఆవరణలో శంషాబాద్ పోలీసుల ఆధ్వర్యంలో సోమవారం మొక్కలను నాటారు.
 
 ఈ కార్యక్రమానికి ముఖ్య అతిథిగా హాజరైన ఆయన మాట్లాడుతూ.. జీవన చక్రానికి ఆధారమైన చెట్లను ప్రజలు ఇష్టానుసారంగా నరికివేస్తుండడంతో  జీవనాధారం కోల్పోయి.. మానవుడి మనుగడే ప్రశ్నార్థకంగా మారే పరిస్థితులు నెలకొన్నాయని తెలిపారు. చెట్లను నరికివేస్తూ మన బతుకులను మనమే నాశనం చేసుకుంటున్నామని ఆయన ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. హరితహారం కార్యక్రమాన్ని అందరూ ఓ ఉద్యమంలా ముందుకు తీసుకెళ్లాల్సిన అవసరం ఉందన్నారు.
  
 ప్రతి ఒక్కరు మొక్క నాటడమే కాకుండా వాటి సంరక్షణ బాధ్యతలు తీసుకోవాలన్నారు. ముఖ్యంగా విద్యార్థులు మొక్కల పెంపకంపై వారి తల్లిదండ్రులకు అవగాహన కల్పించాలని సూచించారు. శాంతి భద్రతల పర్యవేక్షణ, నేరాల నియంత్రణతో పాటు సైబరాబాద్ పోలీసులు సామాజిక కార్యక్రమాల్లో పాలు పంచుకుంటున్నట్లు కమిషనర్ సీవీ ఆనంద్ పేర్కొన్నారు. స్వచ్ఛ తెలంగాణ, స్వచ్ఛ హైదరాబాద్‌తో పాటు మిషన్ కాకతీయ, హరితహారం కార్యక్రమాలను చేపట్టినట్లు తెలిపారు. సైబరాబాద్ పరిధిలోని అన్ని పోలీస్ స్టేషన్‌ల ఆవరణలో మొక్కలను పెంచడానికి 10 రోజుల్లోనే 1.7 లక్షల గుంతలు తీసినట్లు పేర్కొన్నారు. వర్షాలను బట్టి వచ్చే మూడు నెలల్లో మొక్కలు నాటుతామని చెప్పారు.  
  
 శంషాబాద్ ఠాణాకు కొత్త భవనం..
 శంషాబాద్ పోలీస్‌స్టేషన్‌కు గ్రామీణ ప్రాంతంలో అనువైన చోట రెండు ఎకరాలు స్థలం కేటాయిస్తే కొత్త భవనం నిర్మిస్తామని సైబరాబాద్ కమిషనర్ సీవీ ఆనంద్ తెలిపారు. ఎంపీపీ చెక్కల ఎల్లయ్య,  స్థానిక  సర్పంచ్ సత్యనారాయణ అభ్యర్థనకు స్పందించిన ఆయన పోలీస్‌స్టేషన్‌ను రూ.2 కోట్ల కేటాయించి సకల సౌకర్యాలు ఉండేలా తీర్చిదిద్దుతామని హామీ ఇచ్చారు. మహిళల భద్రత కోసం ప్రత్యేక చర్యలు తీసుకుంటున్నట్లు పేర్కొన్నారు. ఐటీ కారిడార్‌తో పాటు వివిధప్రాంతాల్లో షీ టీంలతో మహిళలపై దాడుల నివారణకు కృషి చేస్తున్నట్లు తెలిపారు.
  
 సైబరాబాద్‌లోని ప్రతి జోన్, డివిజన్ పరిధిల్లో ఓ మహిళా పోలీస్‌స్టేషన్ ఏర్పాటు చేస్తామని వెల్లడించారు. మహిళా సిబ్బంది కొరత ఉందని, కొత్తగా చేపట్టే నియామకాల్లో మహిళలకు ఎక్కువ శాతం అవకాశాలు ఇస్తామని తెలిపారు. అంతకుముందు కళాజాత బృందం మొక్కల పెంపకంపై పాటల రూపంలో అవగాహన కల్పించారు. కార్యక్రమంలో  ఎంపీపీ చెక్కల ఎల్లయ్య, సర్పంచ్ సత్యనారాయణ, డీసీపీ శ్రీనివాస్, ఏసీపీ సుదర్శన్, ఇన్‌స్పెక్టర్లు ఉమామహేశ్వర్‌రావు, సుధాకర్, తహసీల్దార్ వెంకట్‌రెడ్డి,  టీడీపీ మండల అధ్యక్షుడు కె.చంద్రారెడ్డి, టీఆర్‌ఎస్ మండల అధ్యక్షుడు టి.రమేష్, నాయకులు రాజశేఖర్, విద్యార్థులు పాల్గొన్నారు.


 - సమీప గ్రామాల మురుగు నీరు చేరకుండా నాలుగు ఎస్టీపీల నిర్మాణం
 - సమగ్ర నివేదిక రూపొందిస్తున్న పీబీఎస్ కన్సల్టెన్సీ
 - నెలాఖరుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి  అందనున్న నివేదిక
 సాక్షి, సిటీబ్యూరో: మహానగర దాహార్తిని తీరుస్తున్న జంట జలాశయాల( హిమాయత్‌సాగర్, ఉస్మాన్‌సాగర్) పరిరక్షణకు జలమండలి శ్రీకారం చుట్టింది. సమీప గ్రామాలు, రిసార్టులు, కళాశాలల నుంచి వచ్చి చేరుతున్న మురుగు నీటితో  భవిష్యత్‌లో ఈ జలాశయాలు హుస్సేన్‌సాగర్‌లా మారకుండా ఉండేందుకు తీసుకోవాల్సిన చర్యలపై దృష్టిసారించింది. ఎగువ ప్రాంతాల్లో ఉన్న 45 ఇంజినీరింగ్ కళాశాలలు, సమీపంలోని 12 గ్రామాల నుంచి వెలువడుతున్న మురుగు నీరు జలాశయాల్లోకి  చేరకుండా ఉండేందుకు నాలుగు మురుగు శుద్ధి కేంద్రాలు ఏర్పాటు చేసేందుకు రంగం సిద్ధం చేసింది.
 
 వీటి నిర్మాణంతోపాటు జలాశయాల పరిరక్షణకు తీసుకోవాల్సిన ఇతర చర్యలపై సమగ్ర నివేదిక రూపొందించే బాధ్యతలను నగరానికి చెందిన పీబీఎస్ కన్సల్టెన్సీ సంస్థకు అప్పగించింది.  ఈనెలాఖరులోగా సదరు సంస్థ నివేదికను బోర్డుకు అందజేస్తుందని, దీన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి నివేదించనున్నట్లు జలమండలి వర్గాలు ‘సాక్షి’కి తెలిపాయి.
 
 నివేదిక దృష్టిసారించనున్న అంశాలివే..
 - జలాశయాల్లోకి మురుగునీరు చేరకుండా నాలుగు మురుగు శుద్ధి కేంద్రాల నిర్మాణానికి అనువైన స్థలాల గుర్తింపు. మురుగు నీటి అంచనా.
 - సుమారు పదివేల కి.మీల సువిశాల విస్తీర్ణంలో విస్తరించిన ఈ జలాశయాల సరిహద్దులు, జి.ఓ.111 ప్రకారం ఎగువ ప్రాంతాల్లో మరో పది కి.మీ పరిధి వరకు జలాశయాల సరిహద్దులను పక్కాగా గుర్తించడం. ఇందుకు జాతీయ భూభౌతిక పరిశోధన సంస్థ(ఎన్‌జీఆర్‌ఐ) సహాయం తీసుకోవడం.
 - జీఐఎస్, శాటిలైట్ చిత్రాలు, టోటల్ స్టేషన్ వంటి ఆధునిక సాంకేతికతో ఎన్‌జీఆర్‌ఐ సంస్థ సరిహద్దులను గుర్తించిన తరవాత డిజిటల్ మ్యాపులు సిద్ధంచేయడం.
 - జలాశయంలో భారీగా పేరుకుపోయిన పూడికను తొలగించడంతోపాటు జంతు, వృక్ష అవశేషాలు, గుర్రపుడెక్క తొలగింపు, జలాశయాల అడుగున పేరుకుపోయిన సిల్ట్‌ను తొలగించేందుకు తీసుకోవాల్సిన చర్యలు.
 - జలాశయాల్లో నీటి రంగు మారకుండా ఏరియేషన్(ఆక్సిజన్‌స్థాయి పెంపునకు) వ్యవస్థల ఏర్పాటుకు ప్రణాళికలు రూపొందించడం.
 - జలాశయాల్లో చేపలవేట నిషేధం. ఈ విషయంలో స్థానికుల సహకారం తీసుకోవడం.
 - ఫుల్‌ట్యాంక్ లెవల్(ఎఫ్‌టీఎల్)వరకు ఉన్న చెట్లను కూకటి వేళ్లతో సహా తొలగించడం.
 - జలాశయాల్లోకి వరదనీరు చేర్చే 9 ఇన్‌ఫ్లో మార్గాల గుర్తింపు, వాటి ప్రక్షాళన.  
 - ఎగువ ప్రాంతాలు, ఇన్‌ఫ్లో చానల్స్‌లో మట్టి, ఇసుక తోడుతున్న మాఫియాపై క్రిమినల్ కేసుల నమోదు.
 - క్రిమిసంహారకాలు కలిసిన వ్యర్థజలాలు, వ్యవసాయ క్షేత్రాల నుంచి వచ్చి కలుస్తున్న నీటిని జలాశయాల్లోకి ప్రవేశించనీయకుండా తీసుకోవాల్సిన చర్యలు.
 - ఫాంహౌజ్‌లు, ఇంజినీరింగ్ కళాశాలలు, గోడౌన్లు, రిసార్టులు, గృహవ్యర్థాలు, పరివాహ ప్రాంతాల నుంచి వచ్చి కలుస్తున్న మురుగు నీటి కట్టడికి అవసరమైన చర్యలు.
 - చేపల పెంపకం, వేట, బట్టలుతకడం, స్నానాలు చేయడం వంటి చర్యలపై నిషేధం.
 - రిజర్వాయర్‌లోకి ప్రవేశించే అన్ని కెనాల్స్ పరిరక్షణ చర్యలు సూచించడం.
 - జలాశయాల పరిరక్షణ విషయంలో జీహెచ్‌ఎంసీ, రెవెన్యూ, జలమండలి, హెచ్‌ఎండీఏ, పంచాయతీరాజ్, అటవీ శాఖల ఆధ్వర్యంలో తీసుకోవాల్సిన చర్యలపై నివేదిక.


 సాక్షి, సిటీబ్యూరో: మహానగర దాహార్తిని తీరుస్తున్న హిమాయత్‌సాగర్ , ఉస్మాన్‌సాగర్ (గండిపేట్) జంట జలాశయాలకు మురుగు నుంచి విముక్తి కల్పించేందుకు జలమండలి సన్నాహాలు చేస్తోంది. సమీప గ్రామాలు, ఎగువ ప్రాం తాల నుంచి మురుగునీరు చేరకుండా చిలుకూరు బాలాజీ దేవాలయం, ఫిరంగినాలా, అజీజ్‌నగర్, కొత్వాల్‌గూడా ప్రాంతాల్లో మురుగుశుద్ధి కేంద్రాలు నిర్మించాలని తలపెట్టింది. ఈ కేంద్రాల్లో నిత్యం పది మిలియన్ లీటర్ల వ్యర్థజలాలను శుద్ధిచేసేందుకు రూ.38కోట్ల అంచనా వ్యయంతో ప్రణాళిక రూపొం దిస్తోంది. ఈమేరకు సాంకేతిక సర్వే, డిజైన్ రూపొం దించేందుకు అర్హత, ఆసక్తి గల సంస్థల నుంచి దరఖాస్తులు ఆహ్వానించేందుకు  ఫైలు సిద్ధం చేసినట్లు విశ్వసనీయంగా తెలిసింది.
  
 ప్రస్తుత పరిస్థితి ఇదీ...
 భాగ్యనగర దాహార్తిని తీరుస్తోన్న చారిత్రక జంట జలాశయాలు హిమాయత్‌సాగర్, ఉస్మాన్‌సాగర్ జలాలు తరచూ ఆర్గానిక్ కాలుష్యంతో కలుషితమవుతున్నాయని జలాశయాలపై పరిశోధన లు చేసిన నేషనల్ ఎన్విరాన్‌మెంటల్ ఇంజినీరింగ్ రీసెర్చి ఇన్సిట్యూట్(నీరి) సంస్థ గతంలోనే స్పష్టం చేసింది. ఈ జలాశయాల పరిరక్షణకు 2011లో పలు విలువైన సిఫారసులు చేసినప్పటికీ అవి అమలుకు నోచుకోలేదు. దీంతో జలాశయాల ఎగువ ప్రాంతాలు, ఎఫ్‌టీఎల్ పరిధిలో వెలిసిన ఇంజినీరింగ్ కళాశాలలు,ఫాంహౌజ్‌లు, పరిశ్రమలనుంచి వెలువడుతోన్న వ్యర్థజలా లు నేరుగా జలాశయంలోకి చేరుతున్నాయి. మరోవైపు కాలుష్య నియంత్రణ మండలి ప్రమాణాల పరంగా చూస్తే ఈ జలాశయా లు మూడో శ్రే ణి(సి క్లాస్)లో నిలవడం ఆందోళన కలిగిస్తోంది.  
  
 ఎస్టీపీలతో మురుగు కష్టాలకు చెక్..
 జలమండలి తాజాగా ప్రతిపాదించిన నాలుగు మురుగు శుద్ధి కేంద్రాల్లో సుమారు పదిమిలియన్ లీటర్ల వ్యర్థజలాలను శుద్ధి చేసి వాటిని తిరిగి జలాశయంలోకి చేరకుండా సమీప పంట పొలాలకు తరలించాలని జలమండలి నిర్ణయించింది. గ్రామాల వారీగా మినీ మురుగు స్టోరేజి ట్యాంకులు ఏర్పాటుచేసి అక్కడినుంచి ట్యాంకర్ల ద్వారా మురుగుశుద్ధి కేంద్రానికి వ్యర్థజలాలను తరలించి శుద్ధిచేయాలని నిర్ణయించింది. ఇలా చేస్తే తరచూ మురుగునీటి పైప్‌లైన్‌లు పగిలిపోయి మురుగు రహదారులు, సమీప గ్రామాలను ముంచెత్తదని భావిస్తున్నారు.


 
 జూలై వరకు మంచినీటికి ఢోకా లేదు..
 
  సంతృప్తికరంగా జలాశయాల నీటి మట్టాలు
 
  ఖుషీ అవుతున్న జలమండలి అధికారులు
 
  సాక్షి,సిటీబ్యూరో: మహానగర వాసులకు శుభవార్త. వేసవిలో ఇక తాగునీటికి ఇబ్బందులు పడాల్సిన పన్లేదు. గతేడాది కురిసిన భారీ వర్షాలకు నగరానికి తాగునీటిని అందిస్తున్న జంటజలాశయాలు హిమాయత్‌సాగర్,ఉస్మాన్‌సాగర్(గండిపేట) సహా కృష్ణా,మంజీరా,సింగూరు జలాశయాల్లో నీటినిల్వలు సంతృప్తికరంగా ఉన్నాయి. దీంతో జూలై వరకు నీటికి ఇబ్బందులు ఉండవని, సరఫరా సక్రమంగా ఉంటుందని వాటర్‌బోర్డు ట్రాన్స్‌మిషన్ విభాగం చీఫ్ జనరల్‌మేనేజర్ (సీజీఎం) విజయ్‌కుమార్‌రెడ్డి గురువారం ‘సాక్షి’కి తెలిపారు.
 
 సాధారణంగా వేసవిలో నీరు ఆవిరికావడం, వాడకం ఎక్కువగా ఉండడంవల్ల సరఫరాలో ఇబ్బందులు ఏర్పడుతాయని, కానీ ఈ ఏడాది అలాంటి ఇబ్బందుల్లేవని ఆనందం వ్యక్తం చేశారు. ప్రస్తుతం నగరంలో రోజువారీగా 340 మిలియన్ గ్యాలన్ల నీటిని సరఫరా చేస్తున్నామన్నారు. నీటినిల్వలు సంతృప్తికరంగా ఉన్న నేపథ్యంలో ఈ వేసవిలో జంటజలాశయాలు,సింగూరువద్ద అత్యవసర పంపింగ్ ఏర్పాట్లు అవసరం ఉండదని స్పష్టం చేశారు. జూలైలో సకాలంలో రుతుపవనాలు సమీపించి వరుణుడు కరుణిస్తే జలాశయాల్లో నీటి నిల్వలు మరింత పెరిగే అవకాశాలున్నాయని చెప్పారు.
 
 ప్రస్తుతం కరెంటు కోతల నేపథ్యంలో పలు ప్రాంతాల్లో అరకొరగా,ఆలస్యంగా మంచినీటి సరఫరా జరుగుతున్నా, సమస్యను పూర్తిగా అధిగమిస్తామని ఆయన ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు. జూన్‌లోనే వర్షాలు వచ్చి జలాశయాలు పూర్తిగా నిండితే అన్ని ప్రాంతాలకు సక్రమంగా తాగునీటిని సరఫరా చేస్తామని ఆయన ధీమా వ్యక్తం చేశారు.