చార్మినార్: మట్టిలో మాణిక్యాలేమో కానీ.. పాతబస్తీలో ఏళ్ల తరబడి ఓ కుటుంబం మట్టిలో బంగారం, వెండిని వెదుకుతున్నారు. బంగారు, వెండి ఆభరణాలను తయారు చేసే ఖార్ఖానాల్లో మట్టిని ఏకం చేసి అందులో ఏమైనా చిన్న చిన్న తుకడలు (ముక్కలు) దొరుకుతాయేమోననే ఆశతో వడపోస్తున్నారు. ప్రతి రోజూ ఉదయం నుంచి సాయంత్రం వరకూ ఈ ప్రక్రియను కొనసాగిస్తున్నారు. ఒక్కోసారి కంటికి కనిపించని సూక్ష్మంగా పౌడర్‌ తరహాలో కూడా దొరుకుతుందని చెబుతున్నారు. మట్టిలో నుంచి వడపోత ద్వారా మట్టి లాంటి పసుపు, తెలుపు రంగు పౌడర్‌ రూపంలో బంగారం, వెండి లభిస్తుందంటున్నారు. పాతబస్తీ కేంద్రంగా... నిజాం కాలం నుంచి పాతబస్తీలోని చార్మినార్ పరిసరాలు బంగారు, వెండి ఆభరణాల క్రయ విక్రయాలకు పెట్టింది పేరు. ఆభరణాల దుకాణాలతో పాటు ఆర్డర్లపై ఆభరణాలను తయారు చేసే ఖార్ఖానాలు కూడా ఇక్కడి గల్లీల్లో అధికంగా ఉన్నాయి. దాదాపు 250–300 వరకూ దుకాణాలున్నాయి. కొనుగోలుదారుల ఆర్డర్‌ మేరకు దుకాణ దారులు అర్చుల రూపంలో వసువు తయారీకి బంగారం అందజేస్తారు. తరుగు, మజూరీ నుంచే... ఆభరణాల తయారీ సమయంలో ముద్ద లాంటి బంగారపు కడ్డీనీ కరిగించి, మరిగించి ఆభరణాలను తయారు చేస్తారు. ఇలా చేసే క్రమంలో సూక్ష్మాతి సూక్ష్మమైన రేణువుల రూపంలో బంగారం కింద పడి దుమ్ము, మట్టిలో కలుస్తుంది. దీన్నే బంగారపు షాపుల వారు తరుగు కింద లెక్కగడతారు. (తరుగు అంటే వేస్టేజ్, మజూరీ అంటే చేత కూలి) ఈ రోజువారీ తయారీ ప్రక్రియలో వందల సంఖ్యలో బంగారపు వస్తువులు తయారవుతుంటాయి. ఈ క్రమంలో తయారీ దారులు ఎక్కువ శాతం ఆ రజన్‌లోని ప్రధాన భాగాన్ని వారే వడపోసుకుంటారు. వారు కూడా సేకరించలేని రేణువులనే వడపోతకు అప్పగిస్తారు. ఇది నిరంతర ప్రక్రియ.. ఈ ప్రకియ్ర కోసం ముందుగా డబ్బులు చెల్లించి మట్టి, చెత్త సేకరిస్తారు. గుల్జార్‌హౌజ్‌–కాలికమాన్‌ వద్ద ఈ బంగారం, వెండి వడపోత కార్యక్రమం ప్రతి రోజు ఉదయం నుంచి సాయంత్రం వరకూ కొనసాగుతుంది. లాల్‌దర్వాజకు చెందిన విజయ్‌ కుటుంబం దశాబ్దాలుగా తాత ముత్తాతల నుంచి ఈ పని చేస్తున్నట్లు చెబుతున్నారు. ప్రస్తుతం పురానాపూల్‌కు చెందిన ప్రెమ్‌కుమార్‌ చార్మినార్, కాలికమాన్, గుల్జార్‌హౌజ్, మామాజుమ్లా పాఠక్, కోకర్‌వాడి, రికాబ్‌గంజ్, ఆనంద్‌గల్లి, ఘాన్జీబజార్‌ తదితర ప్రాంతాల్లోని ఖార్ఖానాల నుంచి ఈ చెత్తను వడపోస్తున్నారు. ఈ ప్రక్రియలో ఒక్కోసారి బంగారం దొరికినా, దొరక్కపోయినా నెలవారీ డబ్బులు మాత్రం చెల్లించాల్సిందే..అణువణువూ గాలించాలి.. వడపోత సమయంలో అణువణువూ జాగ్రత్తగా శోధించాలి. చివరికి అయస్కాంతంతోనూ వేరు చేస్తాం. ఈ పౌడర్‌ను మళ్లి వేడి చేసి చిన్న ముద్దలాగా తయారు చేస్తాం. ఒక్కో రోజు పావు గ్రాము నుంచి అర గ్రాము వరకూ దొరుకుతుంది. ప్రస్తుతం మార్కెట్‌ ధర ప్రకారం గ్రాము రూ.7500..అదృష్టం బాగుంటే ఒక గ్రాము జమవుతుంది. ఎప్పుడైనా అనుకోకుండా తులం (10 గ్రాములు) లభిస్తే..దుకాణాల యజమానులు వచ్చి ఇది మాదే అని లాక్కుపోతారు. – ప్రేమ్‌ కుమార్, పురానాపూల్‌

పసుపు రంగులో ధగధగలాడే బంగారం అంటే ప్రపంచవ్యాప్తంగా జనాల్లో అంతులేని మోజు. బంగారం అరుదుగా దొరుకుతుంది. బంగారు గనులు అతి పరిమితంగా ఉంటాయి. అందుకే బంగారానికి అంత విలువ. ఇబ్బడి ముబ్బడిగా దొరికే తక్కువ విలువ చేసే లోహాలతో బంగారం తయారీకి మధ్య యుగాల్లోనే ప్రయత్నాలు మొదలయ్యాయి. శతాబ్దాల ప్రయత్నాల తర్వాత శాస్త్రవేత్తలు లాబొరేటరీల్లో విజయవంతంగా బంగారాన్ని తయారు చేయగలిగారు. లాబొరేటరీల్లో బంగారాన్ని తయారు చేసే ప్రక్రియలనే ‘మోడర్న్‌ ఆల్కెమీ’గా అభివర్ణిస్తున్నారు. మోడర్న్‌ ఆల్కెమీ కథా కమామిషూ తెలుసుకుందాం.బంగారం విలువ ఎక్కువ కాబట్టి దానికి అంత గిరాకీ. పురాతన కాలంలో నగలకే కాదు, నాణేలకూ బంగారమే వినియోగించేవారు. ఆధునిక ఆర్థిక వ్యవస్థలకు కూడా బంగారమే కీలకం. అరుదుగా ఉండే గనులను అన్వేషించి, వాటిని తవ్వి, ముడి ఖనిజాన్ని శుద్ధి చేయాలంటే రకరకాల దశల్లో రకరకాలుగా మనుషులు శ్రమించాల్సి ఉంటుంది. అంత శ్రమ లేకుండా, తక్కువ విలువైన లోహాలతో బంగారం తయారీ చేస్తే బాగుంటుందనే ఆలోచన మనుషులకు పురాతన కాలం నుంచే ఉండేది. తక్కువ విలువైన లోహాలతో బంగారం తయారీ ఎలా చేయాలనే దానిపై నానా రకాల ప్రక్రియలను ఊహించారు. వాటిపై రకరకాలుగా ప్రయోగాలు చేశారు. క్రమంగా ఈ ప్రక్రియలకు సంబంధించిన ‘శాస్త్రం’ ఒకటి రూపుదిద్దుకుంది. మనవాళ్లు దీనిని ‘పరుసవేది’ అని, ‘రసవిద్య’ అని అన్నారు. పాశ్చాత్యులు ‘ఆల్కెమీ’ అన్నారు. ‘అల్‌–కిమియా’ అనే అరబిక్‌ పదం నుంచి ‘ఆల్కెమీ’ అనే మాట వచ్చింది. దాదాపు నాలుగువేల ఏళ్ల కిందట ఆల్కెమీ ఆసియా, యూరోప్, ఆఫ్రికా ఖండాల్లోని వివిధ రాజ్యాల్లో విస్తృత ప్రాచుర్యంలో ఉండేది. పురాతన గ్రీకు, రోమన్‌ రాజ్యాల కాలంలో పాశ్చాత్య ప్రపంచంలో విపరీతమైన వేలంవెర్రి ఉండేది. అప్పట్లో ఈజిప్టులోని అలెగ్జాండ్రియా నగరం ఆల్కెమీ పరిశోధనలకు కేంద్రంగా ఉండేది. అదేకాలంలో, ప్రాచ్య ప్రపంచంలో భారత ఉపఖండం, చైనా ఆల్కెమీ ప్రయోగాలకు ఆలవాలంగా ఉండేవి. ఆనాటి కాలంలో వేర్వేరు దేశాల్లోని రసవేత్తలు సీసం వంటి తృణలోహాలతో బంగారం తయారు చేసే ప్రక్రియ సహా కృత్రిమ పద్ధతుల్లో విలువైన రత్నాలను తయారు చేయడం, నకిలీ బంగారం, నకిలీ వెండి వంటి లోహాలను తయారు చేయడం వంటి ప్రక్రియలను వివరిస్తూ గ్రంథాలు రాశారు. క్రీస్తుశకం ఏడో శతాబ్ది నాటికి రసవిద్య ఒక మార్మికశాస్త్రం స్థాయికి చేరుకుంది. ఆల్కెమీ పేరుతో ఆనాటి సమాజంలో రకరకాల మోసాలు కూడా జరిగేవి. ఈ పరిస్థితిని భరించలేక ఇంగ్లండ్‌లో కింగ్‌ హెన్రీ–ఐV ఆల్కెమీని నిషేధించాడు.అప్పట్లో దగ్గరగానే ఊహించారుమిగిలిన లోహాలతో పోల్చుకుంటే, పాదరసంతో బంగారం తయారీ కొంత సులువు. పాదరసం ఎక్కడ? బంగారం ఎక్కడ? ఈ రెండింటికీ పోలిక ఏమిటి? పాదరసంతో బంగారం తయారీ ఏమిటి? అని కొట్టి పారేయకండి. రసాయనిక శాస్త్రంతో కనీస పరిచయం ఉంటే, రెండింటికీ సంబంధం ఏమిటో సులువుగానే అర్థమవుతుంది. ఆవర్తన పట్టికలో పక్కపక్కనే ఉండే మూలకాలు బంగారం, పాదరసం. వీటిలో బంగారం పరమాణు సంఖ్య 79, పాదరసం పరమాణు సంఖ్య 80. సాంకేతికంగా అర్థం చేసుకోవాలంటే, పాదరసం పరమాణువులోని 80వ ప్రోటాన్‌ను తొలగించగలిగితే, అది బంగారం పరమాణువుగా మారుతుంది. ఆధునిక కాలంలో కృత్రిమంగా బంగారాన్ని తయారు చేయడానికి శాస్త్రవేత్తలు పాదరసాన్నే ఎంపిక చేసుకున్నారు. కొందరు శాస్త్రవేత్తలు 1941లో ప్రయోగాత్మకంగా పాదరసం పరమాణువుల్లోని 80వ ప్రోటాన్‌ను తొలగించి, బంగారాన్ని సృష్టించగలిగారు. దీనికోసం వారు కాంతివేగంతో న్యూట్రాన్‌ కిరణాలను పంపి, పాదరసం పరమాణువుల్లోని 80వ ప్రోటాన్‌ను తొలగించారు. ఈ ప్రక్రియను ‘న్యూట్రాన్‌ బాంబార్డ్‌మెంట్‌’ అంటారు. ఈ ప్రయోగంలో తయారైన బంగారం పరమాణువులు అణుధార్మికతతో ఉండటమే కాకుండా, బాహ్య వాతావరణానికి బహిర్గతమైనప్పుడు రసాయనిక చర్యలకు లోనై, నశించిపోయాయి. ప్రయోగశాలలో బంగారాన్ని సృష్టించే ప్రక్రియల్లో ఇది తొలి పాక్షిక విజయం. అంతకంటే ముందు పురాతన రసవేత్తలెవరూ తక్కువ విలువైన లోహాలతో బంగారాన్ని తయారు చేసిన దాఖలాల్లేవు.ఆవర్తన పట్టిక అంటే ఏమిటో తెలియని కాలంలో, మూలకాల పరమాణు సంఖ్యలపై ఏమాత్రం అవగాహన లేని కాలంలో మన భారతీయ రసవేత్తలు పాదరసం నుంచి బంగారాన్ని తయారు చేయడం సాధ్యమేనని ఊహించారు. క్రీస్తుశకం పదో శతాబ్దికి చెందిన బౌద్ధ గురువులు సిద్ధ నాగార్జునుడు, సిద్ధ నిత్యానందుడు పాదరసం నుంచి బంగారం తయారీ సాధ్యమేనని ప్రగాఢంగా విశ్వసించారు. నాగార్జునుడు తన ‘రసేంద్ర మంగళం’, నిత్యానందుడు తన ‘రసరత్నాకరం’ గ్రంథాల్లో పాదరసం నుంచి బంగారాన్ని తయారు చేయడం గురించి విపులంగా రాశారు. బంగారానికి, పాదరసానికి గల దగ్గరి సంబంధం వాళ్లకు ఎలా తెలిసిందనేది ఇప్పటికీ అంతుచిక్కని విషయమే! బంగారం బాదరబందీలుప్రయోగశాలల్లో బంగారాన్ని తయారు చేయడం సాధ్యమేనని ఇప్పటికే శాస్త్రవేత్తలు స్థూలంగా రుజువు చేయగలిగారు. ఇప్పటి వరకు అందుబాటులో ఉన్న పద్ధతుల్లో ప్రయోగశాలల్లో బంగారం తయారీ చాలా ఖర్చుతో కూడుకున్న పని కావడంతో గనుల్లో దొరికే బంగారానికి ప్రత్యామ్నాయంగా ప్రయోగశాలల్లో తయారైన బంగారాన్ని పరిగణించడం సాధ్యమయ్యే పరిస్థితులు లేవు. ఇప్పటి పద్ధతుల్లో బంగారాన్ని ప్రయోగశాలల్లో భారీ స్థాయిలో తయారు చేయడం వీలయ్యే పరిస్థితులు కూడా లేవు. గనుల్లో దొరికే బంగారం కంటే చౌకగా ప్రయోగశాలల్లో బంగారాన్ని తయారు చేయగల పద్ధతులు అభివృద్ధి చెందితే తప్ప జనాలకు పెద్దగా ప్రయోజనం ఉండదు. ఇప్పటి వరకు ఇన్ని ఫలితాలను సాధించిన శాస్త్రవేత్తలు కొన్నాళ్లకు ప్రయోగశాలల్లో తక్కువ ఖర్చుతోనే ఎక్కువ పరిమాణంలో బంగారాన్ని తయారు చేయగల పద్ధతులను రూపొందించ గలుగుతారనే ఆశాభావం కూడా ఉంది. ఒకవేళ శాస్త్రవేత్తలు ఆ ప్రయత్నాల్లో విజయం సాధించినా, ప్రయోగశాలల్లో తయారైన బంగారానికి మార్కెట్‌లో అంత త్వరగా ఆమోదం లభించకపోవచ్చనే అనుమానాలు కూడా ఉన్నాయి. సంప్రదాయ పద్ధతులకు అలవాటు పడిన జనాలు గనుల్లో దొరికిన బంగారానికే ఎక్కువగా మొగ్గు చూపే అవకాశాలు ఉన్నాయని మార్కెట్‌ నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఇప్పటికే శాస్త్రవేత్తలు ప్రయోగశాలల్లో కృత్రిమ వజ్రాలను విజయవంతంగా తయారు చేస్తున్నారు. వీటిని ఆభరణాల్లో కూడా విరివిగా వాడుతున్నారు. గనుల్లో దొరికిన వజ్రాలతో పోల్చుకుంటే, కృత్రిమ వజ్రాలకు గిరాకీ తక్కువగా ఉంటోంది. ఆ అనుభవంతోనే ప్రయోగశాలల్లో తయారైన కృత్రిమ బంగారానికి కూడా ఆశించిన గిరాకీ ఉండకపోవచ్చనే అంచనాలు ఉన్నాయి. గనుల్లో దొరికే బంగారానికి, ప్రయోగశాలల్లో తయారు చేసిన కృత్రిమ బంగారానికి స్వచ్ఛతలో, నాణ్యతలో ఎలాంటి తేడా లేకపోయినా, కృత్రిమ బంగారానికి జనాదరణ ఏమేరకు ఉంటుందనేదే అనుమానం.కృత్రిమ బంగారంతో లాభాలుగనుల్లోంచి తవ్వి తీసిన బంగారంతో పోల్చుకుంటే, ప్రయోగశాలల్లో తయారు చేసిన కృత్రిమ బంగారంతో చాలా లాభాలు ఉంటాయని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. గనుల్లోంచి తవ్వి తీసిన బంగారం కంటే చౌకగా ప్రయోగశాలల్లో బంగారాన్ని తయారు చేయగలిగితే, గనుల తవ్వకం వల్ల పర్యావరణానికి కలిగే చేటును పూర్తిగా అరికట్టవచ్చని చెబుతున్నారు. గనుల్లోంచి బంగారాన్ని తీయడం వల్ల అడవుల నాశనం విపరీతంగా జరుగుతోంది. ముడి ఖనిజం నుంచి బంగారాన్ని వేరు చేయడానికి సైనైడ్‌ వంటి అత్యంత ప్రమాదకరమైన విషపదార్థాలను ఉపయోగించాల్సి వస్తోంది. గనుల్లో కార్మికుల శ్రమదోపిడీ విపరీతంగా జరుగుతోంది. బంగారు గనుల్లో పనిచేసే కార్మికులు తరచుగా ప్రమాదాల బారినపడటం, ప్రమాదకర రసాయనాలతో పనిచేయడం వల్ల వ్యాధిగ్రస్థులు కావడం జరుగుతోంది. ప్రయోగశాలల్లో చౌకగా బంగారాన్ని తయారు చేయగలిగితే, గనుల్లోని బంగారానికి ప్రత్యామ్నాయంగా జనాలు కృత్రిమ బంగారాన్ని ఆమోదించగలిగితే, ఇప్పటి వరకు గనుల వల్ల జరుగుతున్న అన్ని అనర్థాలనూ అరికట్టవచ్చని నిపుణులు చెబుతున్నారు.బిస్మత్‌ నుంచి బంగారంపాదరసం నుంచి బంగారాన్ని సృష్టించడం సాధ్యమైనా, ఆ ప్రయోగం పాక్షికంగా మాత్రమే విజయవంతం కావడంతో శాస్త్రవేత్తలు మరింత మెరుగైన ఫలితాలను సాధించే దిశగా ప్రయోగాలను ప్రారంభించారు. అమెరికన్‌ రసాయనిక శాస్త్రవేత్త, నోబెల్‌ బహుమతి గ్రహీత గ్లెన్‌ సీబోర్గ్‌ 1980లో బిస్మత్‌ నుంచి బంగారాన్ని విజయవంతంగా తయారు చేయగలిగాడు. బిస్మత్‌ పరమాణు సంఖ్య 83. బిస్మత్‌ పరమాణువుల్లోని అదనపు ప్రోటాన్లను ‘న్యూట్రాన్‌ బాంబార్డ్‌మెంట్‌’ కాకుండా వేరే ప్రక్రియలో విజయవంతంగా తొలగించగలిగాడు. పార్టికల్‌ యాక్సిలరేటర్‌ ద్వారా సీబోర్గ్‌ అదనపు ప్రోటాన్లను తొలగించి, బిస్మత్‌ను బంగారంగా మార్చగలిగాడు. ఈ ప్రయోగాన్ని సీబోర్గ్‌ తన బృందంతో కలసి లారెన్స్‌ బర్కిలీ నేషనల్‌ లాబొరేటరీలో విజయవంతంగా జరిపాడు. ఈ ప్రక్రియ బాగా ఖర్చుతో కూడుకున్నది కావడంతో దీనికి ఆదరణ లభించలేదు. ఈ పద్ధతిలో తయారు చేసిన బంగారం, గనుల్లోంచి తీసిన బంగారం కంటే ఎక్కువ ఖరీదు కావడంతో ప్రయోగం విజయవంతమైనా, జనాలకు ఉపయోగం లేకుండా పోయింది. పాదరసం నుంచి, బిస్మత్‌ నుంచి బంగారాన్ని తయారు చేసే ప్రక్రియల్లో మూలకాల పరమాణు నిర్మాణాన్ని మార్చడమే కీలకం. తక్కువ విలువ గల మూలకాల్లోని అదనపు ప్రోటాన్లను తొలగించడం ద్వారా వాటిని బంగారం పరమాణువులుగా మార్చడం సాధ్యమేనని శాస్త్రవేత్తలు రుజువు చేయగలిగారు.మరిన్ని పద్ధతుల్లోనూ ప్రయోగాలుప్రయోగశాలల్లో బంగారాన్ని తయారు చేయడం కోసం మరిన్ని పద్ధతుల్లోనూ శాస్త్రవేత్తలు ప్రయోగాలు సాగిస్తున్నారు. వీటిలో ఇప్పటి వరకు శాస్త్రవేత్తలు ఎంచుకున్న పద్ధతులు:1 రసాయనిక పద్ధతి బంగారం రకరకాల భారలోహ సమ్మేళనాల ద్రావణం నుంచి బంగారు కణాలను వేరు చేసేందుకు శాస్త్రవేత్తలు లేజర్‌ పద్ధతిని కనుగొన్నారు. సమ్మేళనాల ద్రావణంలోకి శక్తిమంతమైన లేజర్‌ కాంతిని పంపడం ద్వారా బంగారు నానో కణాలను వేరు చేయగలిగారు. చాలా ఖర్చుతో కూడిన ఈ పద్ధతిలో చాలా తక్కువ పరిమాణంలో మాత్రమే బంగారం తయారీ సాధ్యమవుతోంది. కాబట్టి బంగారం తయారీకి ఈ పద్ధతి వల్ల ఉపయోగం అంతంత మాత్రమే!2లేజర్‌ పద్ధతిబంగారం రకరకాల భారలోహ సమ్మేళనాల ద్రావణం నుంచి బంగారు కణాలను వేరు చేసేందుకు శాస్త్రవేత్తలు లేజర్‌ పద్ధతిని కనుగొన్నారు. సమ్మేళనాల ద్రావణంలోకి శక్తిమంతమైన లేజర్‌ కాంతిని పంపడం ద్వారా బంగారు నానో కణాలను వేరు చేయగలిగారు. చాలా ఖర్చుతో కూడిన ఈ పద్ధతిలో చాలా తక్కువ పరిమాణంలో మాత్రమే బంగారం తయారీ సాధ్యమవుతోంది. కాబట్టి బంగారం తయారీకి ఈ పద్ధతి వల్ల ఉపయోగం అంతంత మాత్రమే!3 బ్యాక్టీరియా పద్ధతిబ్యాక్టీరియాకు, బంగారానికి సంబంధం ఏమిటని ఆశ్చర్యం కలుగుతోందా? కొన్ని రకాల బ్యాక్టీరియాలకు బంగారాన్ని తయారు చేసే శక్తి ఉంది. ‘క్యూప్రియావిడస్‌ మెటాలిడ్యూరన్స్‌’ వంటి కొన్ని రకాల బ్యాక్టీరియాలకు బంగారం కలిసిన వివిధ సమ్మేళనాల నుంచి బంగారం అయాన్లను గ్రహించి, వాటిని స్వచ్ఛమైన బంగారు కణాలుగా మార్చే సామర్థ్యం ఉంది. భారలోహ సమ్మేళనాల నుంచి బంగారాన్ని వేరు చేసేందుకు ఇలాంటి బ్యాక్టీరియాలు ఉపయోగపడతాయి. వీటివల్ల విషపూరితమైన భారలోహాల కాలుష్యం తగ్గి, పర్యావరణానికి కూడా మేలు జరుగుతుందని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. మిషిగన్‌ స్టేట్‌ యూనివర్సిటీకి చెందిన మైక్రోబయాలజిస్టులు కాజేమ్‌ కషేఫీ, ఆడమ్‌ బ్రౌన్‌ తొలిసారిగా భారలోహ సమ్మేళనాల నుంచి బంగారాన్ని వేరుచేయగల బ్యాక్టీరియాను గుర్తించారు.

జోహన్నెస్‌బర్గ్‌: దక్షిణాఫ్రికాలో బంగారం గనులు అధికంగా ఉన్నాయి. కొన్నిచోట్ల ముడి ఖనిజాన్ని పూర్తిగా తవ్వేసి గనులను మూసివేశారు. ఆయా గనుల్లోకి వెళ్లడం చట్టవిరుద్ధం. కానీ, అక్రమ మైనింగ్‌కు పాల్పడే ముఠాలు మూతపడిన గనులను లక్ష్యంగా చేసుకుంటున్నాయి. అక్కడ ఇంకా బంగారం ఉంటుందన్న అంచనాతో మనుషులను అందులోకి పంపిస్తున్నాయి. మట్టిని తవ్వేసి బయటకు చేర్చడమే వీరి పని. వారాల తరబడి పని చేయాల్సి ఉంటుంది. ఈ గనుల్లో పని చేయడానికి పొరుగు దేశాల నుంచి కూడా వస్తుంటారు. ఇదంతా పెద్ద మాఫియాగా మారింది. నార్త్‌వెస్ట్‌ ప్రావిన్స్‌లోని స్టిల్‌ఫాంటీన్‌ గనిలో ఏకంగా 4 వేల మంది చిక్కుకుపోవడం సంచలనాత్మకంగా మారింది. వీరంతా కొద్ది రోజుల క్రితం గనిలోకి చేరుకున్నారు. ప్రస్తుతం ఆహారం, నీరు, ఇతర సౌకర్యాలు లేక అలమటిస్తున్నట్లు తెలిసింది. అక్రమ మైనింగ్‌కు పాల్పడేవారిని అరెస్టు చేసి, శిక్షించాలన్న ఉద్దేశంతో ప్రభుత్వం అధికారులు స్టిల్‌ఫాంటీన్‌ ప్రాంతంలోని బంగారు గని ప్రవేశ మార్గాలను మూసివేసినట్లు సమాచారం. ఆహారం అందకపోతే వారు చచ్చినట్లు బయటకు వస్తారని, అప్పుడు అదుపులోకి తీసుకుంటామని అధికారులు చెప్పారు. అక్రమ మైనింగ్‌ను అడ్డుకోవడానికి ఇలా కఠినంగా వ్యవహరించక తప్పదని అంటున్నారు. ప్రస్తుతం గని చుట్టూ పోలీసులు మోహరించారు. గనిలోకి చట్టవిరుద్ధంగా ప్రవేశించినవారికి సహాయం చేసే ఉద్దేశం లేదని దక్షిణాఫ్రికా మంత్రి ఖుమ్‌బుడ్జో షావెనీ స్పష్టంచేశారు. వారంతా నేరానికి పాల్పడ్డారని, శిక్షించక తప్పదని అన్నారు. నేరగాళ్లకు సహాయం ఎందుకు చేయాలని ప్రశ్నించారు. నార్త్‌వెస్ట్‌ ప్రావిన్స్‌లోని ఇలా వేర్వేరు గనుల్లో గత కొన్ని వారాల వ్యవధిలో వేయి మందికిపైగా కారి్మకులు బయటకు వచ్చారు. సరైన ఆహారం అందక వారంతా చాలా బలహీనంగా, అనారోగ్యంతో కనిపించారు.శాంతి భద్రతల సమస్యలు దక్షిణాఫ్రికాలో అక్రమ మైనింగ్‌ ముఠాలతో శాంతి భద్రతల సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయి. ఈ ముఠాల వద్ద మారణాయుధాలు ఉంటాయి. ఎంతకైనా తెగిస్తారు. అడ్డుకొనేందుకు ప్రయతి్నంచిన అధికారులపై దాడులకు దిగుతుంటారు. ముఠాల మధ్య ఆధిపత్య పోరుతో రక్తపాతం జరిగిన సందర్భాలున్నాయి. స్థానికులపై దాడులు, మహిళలపై అత్యాచారాలకు పాల్పడడం సర్వసాధారణంగా మారిపోయింది. అందుకే అక్రమ మైనింగ్‌ ముఠాలపై ప్రభుత్వం కఠినంగా వ్యవహరిస్తోంది.

టాంజానియాలో బంగారం, లిథియం నిల్వలు ఉన్నట్లు డెక్కన్‌ గోల్డ్‌ మైన్స్‌ గుర్తించింది. దాంతో ఈస్ట్‌ఆఫ్రికాలోని టాంజానియాలో ‘కేజీఎఫ్‌’ తరహా తవ్వకాలు జరుపనున్నట్లు తెలిసింది. బంగారంతోపాటు లిథియం వంటి విలువైన ఖనిజాలను వెలికి తీయడంలో ఇదొక కీలక పరిణామమని సంస్థ తెలిపింది.  డెక్కన్‌ గోల్డ్‌ మైన్స్‌కు చెందిన డెక్కన్‌ గోల్డ్‌ టాంజానియా ప్రైవేట్‌ లిమిటెడ్‌ న్జెగా-టబోరా గ్రీన్‌స్టోన్‌ పరిధిలోని పీఎల్‌ బ్లాక్‌ 11524లో ఈ నిల్వలను గుర్తించింది. అక్కడ బంగారంతోపాటు లిథియంకు చెందిన ముడిపదార్థాలు ఉన్నట్లు తేలింది. విద్యుత్‌ వాహనాల్లో ఉపయోగించే బ్యాటరీల తయారీకి లిథియం ఎంతో ముఖ్యమైనది. అంతర్జాతీయంగా విస్తరించేందుకు ఈ లిథియం నిల్వల గుర్తింపు ఎంతో ఉపయోగపడుతాయని సంస్థ మేనేజింగ్‌ డైరెక్టర్‌ హనుమ ప్రసాద్‌ మొదాలి తెలిపారు. ఇదీ చదవండి: మారుతున్న రాజకీయ ప్రచార పంథా.. సోషల్‌ మీడియా సాయమెంత..? లిథియం, ఇతర అనుబంధ లోహాల కోసం ప్రాస్పెక్టింగ్‌ లైసెన్సు(పీఎల్‌) ఆర్డరు కోసం చూస్తున్నట్లు మోదాలి పేర్కొన్నారు. టాంజానియాలో కీలక ఖనిజాల కోసం అధ్యయనాలను కొనసాగించినట్లు చెప్పారు. ఇందులో భాగంగా 100.49 చదరపు కిలోమీటర్ల ప్రాంతంలో లిథియం నిల్వలు ఉన్నట్లు తేలిందన్నారు. దీనికి పీఎల్‌ కోసం దరఖాస్తు చేసుకున్నట్లు వివరించారు. డెక్కన్‌ గోల్డ్‌ మైన్స్‌కు ఐదు అధునాతన బంగారు గనుల ప్రాజెక్టులున్నాయి.

న్యూఢిల్లీ: జొన్నగిరి బంగారు గనుల్లో వచ్చే ఏడాది అక్టోబర్‌–డిసెంబర్‌ నాటికి పూర్తి స్థాయిలో ఉత్పత్తి ప్రారంభం కాగలదని డెక్కన్‌ గోల్డ్‌ మైన్స్‌ (డీజీఎంఎల్‌) ఎండీ హనుమ ప్రసాద్‌ తెలిపారు. ప్రస్తుతం నిర్మాణ పనులు కొనసాగుతున్నాయని ఆయన వివరించారు. పూర్తి స్థాయిలో అందుబాటులోకి వస్తే  ఏటా 750 కిలోల బంగారం వెలికి తీయొచ్చని ప్రసాద్‌ తెలిపారు. ఇప్పటివరకు దీనిపై రూ. 200 కోట్లు ఇన్వెస్ట్‌ చేయగా పైలట్‌ ప్రాతిపదికన ప్రస్తుతం నెలకు ఒక కేజీ మేర బంగారాన్ని మైనింగ్‌ చేస్తున్నారు. 2013లో తమకు గనిని కేటాయించగా, ప్రాజెక్టు మదింపును పూర్తి చేసేందుకు 8–10 ఏళ్లు పట్టినట్లు ప్రసాద్‌ చెప్పారు. అటు కిర్గిజ్‌స్తాన్‌లో తమకు 60 శాతం వాటాలున్న మరో బంగారు గనిలో కూడా 2024 అక్టోబర్‌–నవంబర్‌లో ఉత్పత్తి ప్రారంభం కాగలదని ఆయన పేర్కొన్నారు. ఆల్టిన్‌ టోర్‌ గోల్డ్‌ ప్రాజెక్టు నుంచి ఏటా 400 కేజీల బంగారం వెలికితీయొచ్చని వివరించారు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని కర్నూలు జిల్లా తుగ్గలి మండలంలో జొన్నగిరి బంగారు గని ఉంది. బీఎస్‌ఈలో లిస్టయిన ఏకైక గోల్డ్‌ మైనింగ్‌ కంపెనీ డీజీఎంఎల్‌. జొన్నగిరి ప్రాజెక్టును అభివృద్ధి చేస్తున్న జియోమైసూర్‌ సరీ్వసెస్‌ ఇండియాలో డీజీఎంఎల్‌కు మెజారిటీ (40 శాతం) వాటాలు ఉన్నాయి.

హైదరాబాద్, బిజినెస్‌ బ్యూరో: మైనింగ్‌  దిగ్గజం ఎన్‌ఎండీసీ.. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని చిత్తూరు జిల్లాలో ఉన్న బంగారు గని కోసం రూ.500 కోట్లు వ్యయం చేసే అవకాశం ఉందని సమాచారం. గుడుపల్లి మండలంలో ఏడు గ్రామాల్లో విస్తరించిన ఈ గోల్డ్‌ బ్లాక్‌కు సంబంధించిన లీజును ఎన్‌ఎండీసీ త్వరలో దక్కించుకోనుంది. ప్రాజెక్ట్‌ విషయమై గతేడాది చివరలో ఏపీ ప్రభుత్వంతో ఎన్‌ఎండీసీ చేతులు కలిపింది. నిబంధనల ప్రకారం లెటర్‌ ఆఫ్‌ ఇంటెంట్‌పై సంతకం చేసిన మూడేళ్లలో మైనింగ్‌ లీజు పొందాల్సి ఉంటుంది. ఈ గనిలో 18.3 లక్షల టన్నుల బంగారు ఖనిజం ఉన్నట్టు అంచనా. టన్నుకు 5.15 గ్రాముల పుత్తడి వెలికితీయవచ్చని ఎన్‌ఎండీసీ భావిస్తోంది.

కొత్త సంవత్సరంలో ముచ్చటగా మూడోసారి బ్రెజిల్‌ గద్దెనెక్కిన  లూలా డ సిల్వా రెండు కీలక అంశాలపై దృష్టి సారించారు. జనవరి 1న దేశాధ్యక్షుడిగా ప్రమాణం చేసినప్పుడు తుపాకుల సంస్కృతిని కట్టడి చేస్తానని, అమెజాన్‌లో బంగారం తవ్వకాలకు అడ్డుకట్ట వేసి అడవులకి కొత్త ఊపిరిలూదుతానని ప్రకటించారు. ఈ రెండు అంశాలు లూలా ప్రభుత్వానికి ఎందుకంత ప్రాధాన్యంగా మారాయి ?  వామపక్ష భావజాలం కలిగిన నాయకుడైన లూలా రెండు పర్యాయాల పాలనలో ఎన్నో ప్రజా సంక్షేమ కార్యక్రమాలు తీసుకువచ్చి జన హృదయాలను గెలుచుకున్నారు. వీటిని కూడా నెరవేరిస్తే ఆయన పేరు మరోసారి ప్రపంచవ్యాప్తంగా మారుమోగిపోవడం ఖాయం.   సరిగ్గా 20 ఏళ్ల కిందట బ్రెజిల్‌ అధ్యక్షుడిగా లూలా డ సిల్వా తొలిసారి అధ్యక్షుడైనప్పటి పరిస్థితులు ఇప్పుడు లేవు. ఈ సారి ఎన్నికల్లో లూలా అత్యంత స్వల్ప మెజార్టీతో నెగ్గారు. 50.9% ఓటు షేర్‌ లూలాకు వస్తే, మాజీ అధ్యక్షుడు జైర్‌ బోల్సోనారోకి 49.1% ఓట్లు వచ్చాయి. కేవలం రెండు శాతం ఓట్లతో తేడాతో నెగ్గిన లూలా తాను అనుకున్నవీ ఎంత సాధించగలరో అన్న అనుమానాలైతే ఉన్నాయి. ఇప్పటికే బోల్సోనారో మద్దతుదారులు రోడ్లపైకెక్కి తిరిగి తమ నాయకుడినే అధ్యక్షుడిని చేయాలంటూ దేశాన్ని రణరంగంగా మారుస్తున్నారు. శాంతి భద్రతలకే సవాల్‌ విసురుతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో లూలా తన పీఠాన్ని కాపాడుకోవడానికే సర్వశక్తులు ఒడ్డాల్సి వస్తోంది. దేశానికి ఒకప్పుడు అధ్యక్షుడిగా ఉన్న సమయంలో 4.4 కోట్ల మంది ప్రజల్ని పేదరికం నుంచి బయటపడేసి ప్రపంచవ్యాప్తంగా అందరి మన్ననలు అందుకున్న లూలా అధ్యక్ష పదవి నుంచి దిగిపోయాక అవినీతి ఆరోపణలపై జైల్లో గడపడంతో ఆయనపైనున్న విశ్వాసం కొంతవరకు  ప్రజల్లో సన్నగిల్లింది. ఆ తర్వాత కేసుల నుంచి విముక్తుడైనప్పటికీ తుపాకుల సంస్కృతిని, అమెజాన్‌ అడవుల్ని కాపాడితే మరోసారి లూలా పేరు ప్రపంచవ్యాప్తంగా మారుమోగిపోవడం ఖాయం. అందుకే తన ప్రమా ణ స్వీకారం రోజే బోల్సోనారో తుపాకులు సులభంగా కొనుక్కోవడానికి వీలుగా జారీ చేసిన డిక్రీలను రద్దు చేశారు. తుపాకుల నియంత్రణకు, బంగారం తవ్వకాలకి సంబంధించి కొత్త డిక్రీలు జారీ చేసి అభిమానుల నుంచి జేజేలు అందుకున్నారు.   పెచ్చు మీరుతున్న తుపాకుల సంస్కృతి   బ్రెజిల్‌లో మార్కెట్‌కి వెళ్లి బీన్స్‌ కొనుక్కోవడం ఎంత తేలికో తుపాకుల కొనుగోలు కూడా అంతే సులభం. జైర్‌  బోల్సోనారో 2019 జనవరి 1న దేశాధ్యక్షుడిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశాక తుపాకుల నియంత్రణ చట్టాలను సులభతరం చేశారు. గన్‌ లైసెన్స్‌లకుండే  గడువుని అయిదేళ్ల నుంచి పదేళ్లకు పెంచారు. దీంతో ఆత్మరక్షణ పేరుతో తుపాకుల్ని విచ్చలవిడిగా కొనేవారి సంఖ్య పెరిగిపోయింది. తుపాకుల మరణాల్లో ప్రపంచంలో బ్రెజిల్‌ మొదటి స్థానంలో ఉంది. సగటున ఏడాదికి 40 వేల మంది మృత్యువాత పడడం చట్టాలను కఠినతరం చేయాల్సిన అవసరాన్ని తెలియజేస్తోంది. అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్‌ ట్రంప్‌ విధానాల్ని బహిరంగంగా ప్రశంసించే బోల్సోనారో అమెరికా బాటలో విచ్చలవిడి తుపాకుల విక్రయానికి తెరతీశారు. దీంతో బ్రెజిల్‌ తుపాకుల కాల్పుల ఘటనతో రక్తమోడుతోంది. లూలా డ సిల్వా అధ్యక్షుడయ్యాక తుపాకుల నియంత్రణకి చేపడుతున్న చర్యలు  ప్రజల్ని ఆకర్షిస్తున్నాయి.  ఒక సర్వే ప్రకారం దేశంలో మూడింట రెండు వంతుల మంది ప్రజలు తుపాకులు ప్రజల చేతుల్లో ఉండడాన్ని వ్యతిరేకిస్తున్నారు.    అమెజాన్‌ అడవుల్లో గోల్డ్‌ మైనింగ్‌   అమెజాన్‌ అటవీ ప్రాంతంలో 60శాతానికిపైగా బ్రెజిల్‌లో ఉంది. భూమ్మీద ఉండే ఆక్సిజన్‌లో 10శాతం ఇక్కడ నుంచి వస్తూ ఉండడంతో భూమాతకి ఊపిరితిత్తులుగా అమెజాన్‌ను అభివర్ణిస్తారు. ప్రపంచంలో అతి పెద్ద అన్‌రిజిస్టర్డ్‌ మైనింగ్‌ ఇండస్ట్రీకి ఈ అడవులే వేదికయ్యాయి.  గనుల నుంచి బంగారాన్ని వెలికి తీయడానికి పాదరసాన్ని వాడుతుంటారు. ఈ పాదరసంతో అమెజాన్‌ నదుల్లో నీరు విషతుల్యంగా మారుతున్నాయి. దీంతో ఈ అడవుల్లో ఉన్న 25 లక్షల రకాల జీవజాలానికి ముప్పు ఏర్పడుతోంది. అడవుల్లో నివసించే స్థానిక గిరిజనులకు గోల్డ్‌ మైనర్ల నుంచి ప్రమాదాలు పొంచి ఉన్నాయి. బ్రెజిల్‌ అటవీ ప్రాంతంలో బంగారం స్మగ్లర్లను గారింపీర్స్‌ అని పిలుస్తారు. వీరందరి వెనకాల మాజీ అధ్యక్షుడు బోల్సోనారో ఉన్నారనే ప్రచారం ఉంది. బోల్సోనారో తండ్రి కూడా గారింపీర్‌ కావడంతో అమెజాన్‌ అడవులు నాశనం కావడానికి బోల్సోనారో కుటుంబమే కారణమన్న ఆరోపణలు వెల్లువెత్తాయి.  కరోనా సంక్షోభ సమయంలో అయిదు నెలల కాలంలో బంగారం ధరలు 40% పెరిగిపోవడంతో గోల్డ్‌ స్మగ్లర్లు ఈ ప్రాంతంలో తమ పట్టు పెంచుకున్నారు. వీరికి రాజకీయ నేతల అండదండలు  ఉండడంతో వీరిని కాదని  చర్యలు తీసుకోవడం అంత సులభం కాదు.  అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో అమెజాన్‌ చుట్టుపక్కల ప్రాంతాల్లో ఉన్న అన్ని జిల్లాల్లోనూ బోల్సొనారో కంటే లూలా వెనుకబడ్డారు. అందుకే ఆయన ప్రతీ నిర్ణయం ఆచితూచి తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది.   ► ప్రపంచ మార్కెట్‌లో లభ్యమయ్యే బంగారంలో 20% అమెజాన్‌ అడవుల నుంచే వస్తుంది.   ► ఈ గోల్డ్‌ మైనింగ్‌లు 2 లక్షల మందికి జీవనాధారంగా ఉన్నాయి.   ► అమెజాన్‌లో  బంగారం తవ్వకాల కోసం 2017 నుంచి అడవుల నరికివేత పెరిగిపోతోంది.   ► అమెజాన్‌ అటవీ విస్తీర్ణం ఇప్పటికే 20% తగ్గిపోయింది. అంటే ఫ్రాన్స్, జర్మనీ వంటి దేశాల సైజుతో ఇది సమానం. ఇందులో మైనింగ్‌ కోసమే 90% చెట్లను నరికేశారు. ► పర్యావరణ పరిరక్షణ చట్టాలను మాజీ అధ్యక్షుడు బోల్సోనారో తుంగలో తొక్కడంతో 2019లో అమెజాన్‌ అడవుల్లో 10,500 హెక్టార్ల విస్తీర్ణం తగ్గిపోయింది.   ► 2018 సంవత్సరంతో పోలిస్తే గోల్డ్‌ మైనింగ్‌ కోసం 2019లో  23% అధికంగా, 2020 నాటికి   80శాతం అధికంగా అడవుల్ని నరికివేశారు. ► ప్రైవేటు వ్యక్తుల చేతుల్లో తుపాకుల సంఖ్య దాదాపుగా 20 లక్షలకి చేరుకుంది.   ► 2018తో పోల్చి చూస్తే తుపాకుల్ని వినియోగించే ప్రజల సంఖ్య రెట్టింపైంది.   ► గత ఏడాది జులైలో తుపాకులకి లైసెన్స్‌ ఇచ్చే సంస్థ సీఏసీ దగ్గర 6 లక్షలకు పైగా తుపాకుల లైసెన్స్‌ మంజూరు దరఖాస్తులు పెండింగ్‌లో ఉన్నాయి. ► 2018తో పోల్చి చూస్తే ఇది ఏకంగా 500% ఎక్కువ. ► 2019లో అత్యధికంగా 49,436 మంది తూటాలకు బలయ్యారు.  – సాక్షి, నేషనల్‌ డెస్క్‌

న్యూఢిల్లీ:  బంగారం ధరలు ఆకాశానికి చేరుతున్న తరుణంలో దుబాయ్‌కు జాక్‌ పాట్‌ తగిలింది.  సౌదీ అరేబియా  పశ్చిమ భాగంలోని మదీనాలో  భారీ ఎత్తున బంగారం, రాగి ధాతువు నిక్షేపాలను  గుర్తించినట్టు సౌదీ ఆరేబియా ప్రకటించింది. సౌదీ జియోలాజికల్ సర్వే మదీనా ప్రాంతంలోని అబా అల్-రాహా సరిహద్దుల్లో బంగారు ఖనిజాన్ని కనుగొన్నట్లు  ట్విటర్‌ ద్వారా వెల్లడించింది.  మదీనాలోని వాడి అల్-ఫరా ప్రాంతంలోని అల్-మాదిక్ ప్రాంతంలోని నాలుగు ప్రదేశాలలో  రాగి ఖనిజాన్ని కనుగొన్నట్లు వారు తెలిపారు. కొత్త మైనింగ్‌ ప్రాంతాల వల్ల సుమారు 533 మిలియన్ల డాలర్ల పెట్టుబడిని ఆకర్షించవచ్చు అని, దాదాపు 4 వేల మందికి ఉద్యోగాలు లభిస్తాయని అధికారులు చెబుతున్నారు.  కాగా సౌదీ అరేబియాలో దాదాపు 5,300 మినరల్ లొకేషన్‌లు ఉన్నాయని సౌదీ జియాలజిస్ట్స్ కోఆపరేటివ్ అసోసియేషన్ చైర్మన్ ప్రొఫెసర్ అబ్దుల్ అజీజ్ బిన్ లాబోన్ గత జనవరిలో తెలిపారు, వీటిలో విభిన్నమైన మెటల్ ,నాన్-మెటల్ శిలలు, నిర్మాణ వస్తువులు, అలంకరణ శిలలు , రత్నాలు ఉన్నాయన్నారు.తాజా ఆవిష్కరణలతో, ప్రపంచ దేశాలనుంచి ఆశాజనకమైన పెట్టుబడి అవకాశాలు రానున్నాయని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు..  కాగా సౌదీ అరేబియాలో భూగర్భ బంగారం నిల్వలు 323.7 టన్నులుగా అంచనా.  వార్షిక రాగి, జింక్ ఫాస్ఫేట్ల ఉత్పత్తి  68,000 టన్నులు, 24.6 మిలియన్ టన్నులుగా ఉంటుంది అక్కడి ప్రభుత్వ అంచనా.

న్యూఢిల్లీ: దేశ స్థూల జాతీయోత్పత్తికి (జీడీపీ) మైనింగ్‌ రంగం సహకారం మరింత పెరగడానికి వ్యూహ రచన చేస్తున్న కేంద్రం ఆంధ్రప్రదేశ్, ఉత్తరప్రదేశ్‌ రాష్ట్రాల్లో 13 బంగారు గనులను ఈ నెల్లో వేలం వేయడానికి ప్రణాళికలు రూపొందిస్తోంది. వీటిలో 10 ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఉండగా, మరో మూడు ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ఉన్నాయని ఉన్నత స్థాయి వర్గాలు వెల్లడించాయి. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని 10 బ్లాకుల్లో ఐదు బ్లాకుల వేలం ఆగస్టు 26న జరగవచ్చని సమాచారం. మిగిలిన ఐదు బ్లాకులను ఆగస్టు 29న వేలం వేయవచ్చని తెలుస్తోంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో వేలం వేయనున్న బ్లాకుల్లో... రామగిరి నార్త్‌ బ్లాక్, బొక్సంపల్లి నార్త్‌ బ్లాక్, బొక్సంపల్లి సౌత్‌ బ్లాక్, జవాకుల–ఎ బ్లాక్, జవాకుల–బి బ్లాక్, జవాకుల–సి బ్లాక్, జవాకుల–డి బ్లాక్, జవాకుల–ఈ బ్లాక్, జవాకుల–ఎఫ్‌ బ్లాక్‌ ఉన్నాయి. వీటికి టెండర్లను ఆహ్వానిస్తూ, గత మార్చి నెల్లో నోటీసులు జారీ అయ్యాయి. ఇక ఉత్తరప్రదేశ్‌ బ్లాక్‌ల వేలం కూడా ఇదే నెల్లో జరిగే అవకాశం ఉందని ఉన్నత స్థాయి వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. అయితే నిర్దిష్టంగా తెలియరాలేదు.  ఈ రాష్ట్రంలోని మూడు పసిడి బ్లాక్స్‌లో రెండు.. సోనపహరి బ్లాక్,  ధుర్వ–బియాదండ్‌ బ్లాక్‌  రాష్ట్రంలోని రెండవ అతిపెద్ద జిల్లా సోనభద్రలో ఉన్నాయి. ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని మూడు బ్లాక్‌ల వేలానికి టెండర్లను ఆహ్వానిస్తూ, మే 21న నోటీసులు జారీ అయ్యాయి.   దేశాభివృద్ధికి దన్నుగా... దేశ ఎకానమీలో గనుల భాగస్వామ్యం పెరగడానికి వ్యూహ రచన చేస్తున్నట్లు కేంద్రం వర్గాలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి. రాష్ట్రాలు ఆగస్టు 4 నాటికి 199 మినరల్‌ బ్లాక్‌లను వేలం వేశాయి.  2015లో మైనింగ్‌ చట్టంలో సవరణ తర్వాత వేలం మార్గం ద్వారా ఖనిజ బ్లాకుల కేటాయింపు ప్రారంభమైంది. గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో 45 మినరల్‌ బ్లాక్‌లను అమ్మకానికి పెట్టారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు వేలం ద్వారా ఆదాయంలో చాలా మంచి వాటాను పొందుతున్నాయని కేంద్రం పేర్కొంటోంది. ఈ రేసులో మొదట ఉన్న రాష్ట్రాలు ఆదాయాల వాటా విషయంలో సంతోషంగా ఉన్నాయని తెలుపుతోంది. ఖనిజాల వేలం నిబంధనలలో సవరణలు పోటీని ప్రోత్సహిస్తాయని, తద్వారా బ్లాక్‌ల విక్రయంలో మరింత భాగస్వామ్యానికి అవకాశం ఉంటుందని గనుల మంత్రిత్వ శాఖ గతంలో పేర్కొంది. మినరల్స్‌ (ఎవిడెన్స్‌ ఆఫ్‌ మినరల్‌ కంటెంట్స్‌) రూల్స్, 2015 (ఎంఈఎంసీ రూల్స్‌), మినరల్స్‌ (ఆక్షన్‌) రూల్స్, 2015 (ఆక్షన్‌ రూల్స్‌)ను సవరించడానికి కేంద్ర గనుల మంత్రిత్వశాఖ పలు నిబంధనలను నోటిఫై చేసింది. వీటిలో మినరల్స్‌ (ఎవిడెన్స్‌ ఆఫ్‌ మినరల్స్‌ కంటెంట్స్‌) రెండవ సవరణ నిబంధనలు, 2021, మినలర్‌ (ఆక్షన్‌) నాల్గవ సవరణ నిబంధనలు, 2021 ఉన్నాయి. రాష్ట్రాలు, పారిశ్రామిక సంఘాలు, గనుల విభాగంలో నిపుణులు, ఇతర భాగస్వాములు, సాధారణ ప్రజలతో విస్తృత సంప్రదింపుల తర్వాత ఈ సవరణ నియమాలు రూపొందాయి.

నద్‌జమేనా: మధ్య ఆఫ్రికా దేశం చాద్‌లో ఘోరం జరిగింది. బంగారు గనుల్లో అక్రమంగా తవ్వకాలు జరిపే ముఠాల మధ్య ఘర్షణల్లో వంద మందికి పైగా మృతి చెందారు. ఈ విషయాన్ని అక్కడి రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ ధృవీకరించింది.  లిబియా సరిహద్దులోని కౌరీ బౌగౌడీ జిల్లాలో మే 23, 24 తేదీల్లో  ఈ ఘర్షణలు జరిగినట్లు తెలుస్తోంది. మరో 40 మంది తీవ్రంగా గాయపడ్డారు. ఘర్షణలను కట్టడి చేయడానికి అక్కడి సైన్యం రంగంలోకి దిగింది.  ప్రస్తుతానికి అక్కడ మైనింగ్‌ కార్యకలాపాలకు అడ్డుకట్ట పడింది. ఈ సరిహద్దు ప్రాంతంలో అక్రమ మైనింగ్‌ కార్యకలాపాలు ఎక్కువగా జరుగుతుంటాయి. లిబియా నుంచి అక్రమంగా సరిహద్దు దాటి వచ్చిన అరబ్స్‌కు, తూర్పు చాద్‌కు చెందిన టమా కమ్యూనిటీకి మధ్య ఈ ఘర్షణలు జరిగినట్లు సమాచారం. అయితే ఘర్షణ చెలరేగడానికి గల ప్రధాన కారణాలు తెలియరాలేదు. బంగారం కోసం ఎగబడి ఉంటారని భావిస్తున్నారు. చాద్‌.. టెరర్రిజంతో పాటు రెబల్స్‌ గ్రూప్స్‌ దాటికి విలవిలలాడుతోంది. రెబల్స్‌ ఘర్షణల్లోనే అధ్యక్షుడు ఇడ్రిస్‌ డెబీ మరణించగా.. ఆయన కొడుకు మహమత్‌ డెబీ నేతృత్వంలో ఆపద్ధర్మ ప్రభుత్వం నడుస్తోంది అక్కడ.

సాక్షి, అమరావతి: గతంలో ఎప్పుడూ లేనివిధంగా విలువైన 22 ఖనిజ లీజులకు ఒకేసారి వేలం నిర్వహించేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సిద్ధమైంది. జియోగ్రాఫికల్‌ సర్వే ఆఫ్‌ ఇండియా (జీఎస్‌ఐ) సూచించిన 9 బ్లాకులు, రాష్ట్ర మైనింగ్‌ శాఖ ఎంపిక చేసిన 13 బ్లాకులకు త్వరలో వేలం నిర్వహిస్తారు. వీటిలో 21 బ్లాకులకు కాంపోజిట్‌ లీజులు, ఒకటి సాధారణ లీజుకు ఇస్తారు. అనంతపురం జిల్లాలో 9,740 హెక్టార్లలో 10 బంగారు గనులు ఇందులో ఉన్నాయి. రామగిరి నార్త్, సౌత్, బొక్సంపల్లి నార్త్, సౌత్, జవ్వాకుల ఎ, బి, సి, డి, ఇ, ఎఫ్‌ బ్లాకులుగా బంగారు గనులకు కాంపోజిట్‌ లీజులు ఇస్తారు. అలాగే శ్రీకాకుళం జిల్లా బటువ, విజయనగరం జిల్లా పెద్దలింగాలవలస, నంద, ములగపాడు, గరికపేట, శివన్నదొరవలస, బుధరాయవలసలో మాంగనీస్‌ గనులు లీజుకు ఇవ్వనుంది. వీటిలో తొలి రెండింటిని మైనింగ్‌ శాఖ ఎంపిక చేయగా మిగిలిన ఐదింటిని జీఎస్‌ఐ నిర్థారించింది. ప్రకాశం జిల్లా లక్ష్మక్కపల్లె, అద్దంకివారిపాలెంలో ఇనుప ఖనిజం, కడప జిల్లా ఉప్పరిపల్లెలో వజ్రాల గని, నెల్లూరు జిల్లా మాసాయపేటలో బేస్‌మెటల్‌ గనికి లీజులు ఇవ్వనుంది. ఈ 21 గనుల్లో జీ–4 (ప్రాథమిక స్థాయి) సర్వే ద్వారా ఖనిజ లభ్యతను గుర్తించారు. దీనిద్వారా తవ్వబోయే ఖనిజం గురించి పూర్తి సమాచారం తెలియదు. జీ–3, జీ–2, జీ–1 స్థాయి సర్వేలు చేశాకే అక్కడ ఎంత ఖనిజం ఉంది, ఏ గ్రేడ్‌ది ఉందనే వివరాలు తెలుస్తాయి. ప్రస్తుతం జీ–4 సర్వే ఆధారంగా వేలం పాటలు నిర్వహించి కాంపోజిట్‌ లీజులు ఇస్తారు. ఈ లీజు తీసుకుంటే వెంటనే మైనింగ్‌కు అవకాశం ఉండదు. లీజు పొందిన వారే మలి దశ సర్వేలు చేయించుకోవాలి. ఇందుకు కొన్నేళ్లు సమయం ఇస్తారు. ఆ తర్వాత ఆ లీజులను సాధారణ లీజులుగా మారుస్తారు. ఇవి కాకుండా విజయనగరం జిల్లా చిన్నబంటుపల్లిలో మాంగనీస్‌ గనికి సాధారణ లీజుకు వేలం నిర్వహించనున్నారు.  నేడు హైపవర్‌ కమిటీ సమావేశం   ఈ లీజుల వేలానికి విధివిధానాలు ఖరారు చేసేందుకు పరిశ్రమల శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి నేతృత్వంలోని హైపవర్‌ కమిటీ బుధవారం సమావేశం కానుంది. రిజర్వు ధర, ప్రీమియం, వేలం ఎలా నిర్వహించాలనే అంశాలను ఈ కమిటీ ఖరారు చేస్తుంది. వాటి ప్రకారం 22 బ్లాకులకు మైనింగ్‌ శాఖ టెండర్లు పిలుస్తుంది. వీటన్నింటికీ లీజులు ఖరారైతే ఒకేసారి భారీ స్థాయిలో లీజులు మంజూరు చేసిన రాష్ట్రంగా ఏపీ రికార్డుల్లోకి ఎక్కే అవకాశం ఉంది. ఇప్పటికే ఎటువంటి ఆటంకాలు లేకుండా గొర్లగుట్ట లైమ్‌స్టోన్, గుటుపల్లి ఇనుప ఖనిజం బ్లాకుల లీజుల్ని కేటాయించినందుకు కేంద్రం రూ.10 లక్షల చొప్పున రూ.20 లక్షల రివార్డును ఏపీకి ప్రకటించింది.   

చంద్రబాబు జమానాలో.. అంటే ఆయన కుప్పం ఎమ్మెల్యేగా ఉన్నప్పుడు సరే.. రాష్ట్రానికి ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు కూడా ఈ ప్రాంతానికి ఒక్కటంటే ఒక్క కంపెనీ కూడా తీసుకురాలేకపోయారనే విషయం తెలిసిందే. ఏదీ రాకపోతే పోయింది.. కనీసం ఉన్న  ఫ్యాక్టరీ కూడా మూతపడటం.. వందలాది కార్మికులు ఆధారపడ్డ ఆ ఫ్యాక్టరీని తెరిపించేందుకు ఆయన కనీస చర్యలు తీసుకోకపోవడం ఈ ప్రాంతంపై ఆయన నిర్లక్ష్యానికి, వివక్షకు అద్దంపడుతోంది. కేంద్రంలో నేను చక్రం తిప్పుతున్నా అని పదేపదే చెప్పుకున్న 2001లోనే కుప్పంలోని చిగురుకుంట, బిసానత్తం బంగారు గనులు లాకౌట్‌ అయ్యాయి. వందలాది కార్మికులు, ఆధారపడ్డ వేలాది మంది జనం రోడ్డున పడ్డారు. కేంద్రం అధీనంలో ఉన్న సంస్థతో మాట్లాడి సమస్యలు పరిష్కరించి ఫ్యాక్టరీ తెరిపించాల్సిందిగా కార్మికులు ఎన్నోమార్లు బాబును బతిమాలుకున్నారు. కానీ కుప్పానికి ‘గెస్ట్‌’ లీడర్‌గా వచ్చే ఆయనకి కార్మికుల గోడు ఏమాత్రం పట్టలేదు. దీంతో ఇరవై ఏళ్లుగా ఆ ఫ్యాక్టరీ లాకౌట్‌లోనే ఉండిపోయింది.  సాక్షి ప్రతినిధి, తిరుపతి: కేజీఎఫ్‌(కోలార్‌ గోల్డ్‌ ఫీల్డ్‌).. ఆ మధ్య ఈ బంగారు గనుల నేపథ్యంపై కల్పిత గాథతో వచ్చిన ఓ కన్నడ సినిమా భారత చలనచిత్ర చరిత్రలోనే ఓ సంచలనం. అయితే వాస్తవంగా కుప్పంకు సమీపంలోని కర్ణాటక రాష్ట్ర పరిధిలోని కేజీఎఫ్‌కు బంగారపు ముడి పదార్థం వెలికి తీసి మూడు దశాబ్దాలపాటు అందించింది మన గుడుపల్లె మండలంలోని చిగురుకుంట, బిసానత్తం గనులే. దశాబ్దాల పాటు దక్షిణ భారతదేశానికే తలమానికంగా ఓ వెలుగు వెలిగిన ఆ గనులు బాబు జమానాలోనే మూతపడ్డాయి.  గుడుపల్లె మండలంలోని బిసానత్తం గనిని ఎంఈసీఎల్‌(మినరల్‌ ఎక్సప్లొరేషన్‌ కార్పొరేషన్‌ లిమిటెడ్‌) 1968లో ప్రారంభించగా, చిగురుకుంట గనిని 1978లో ప్రారంభించింది. ఈ సంస్థలు క్వార్డ్జ్‌(బంగారు ముడిపదార్థం) వెలికి తీసి బీజీఎంఎల్‌(భారత్‌ గోల్డ్‌ మైన్‌  లిమిటెడ్‌) సారథ్యంలో ఉన్న కర్ణాటకలోని కేజీఎఫ్‌(కోలార్‌ గోల్డ్‌ ఫీల్డ్‌)కి అందజేస్తూ వచ్చాయి. కాలక్రమేణా ఎంఈసీఎల్‌ ఆర్థిక ఇబ్బందుల్లో చిక్కుకోవడంతో ఆయా గనులను కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగసంస్థ అయిన బీజీఎంఎల్‌ 1982లో కొనుగోలు చేసింది. అప్పటి నుంచి 19 సంవత్సరాల పాటు నిరాటంకంగా బంగారు ముడి ఖనిజం వెలికితీత కొనసాగింది.  కేజీఎఫ్‌ నష్టాల సాకుతో..  2000 సంవత్సరంలో కేజీఎఫ్‌లోని చాంపియన్‌ గని నష్టాల్లో కూరుకుపోవడంతో మూతపడింది. కేజీఎఫ్‌ నష్టాల సాకుతో అప్పట్లో కొంతమంది మన రాష్ట్రంలోని   చిగురుకుంట, బిసానత్తం గనులు కూడా భవిష్యత్తులో నష్టాల్లో కూరుకుపోతాయని లెక్కలు చూపడంతో అప్పటికి లాభాల్లోనే ఉన్న ఆయా గనులను అర్ధంతరంగా (2001 జనవరి 15న) లాకౌట్‌ చేశారు. దీంతో ఆయా గనుల్లో బంగారం వెలికి తీసే ప్రక్రియకు బ్రేక్‌ పడింది. ఫలితంగా బిసానత్తం గనిలో పనిచేస్తున్న  500 మంది, చిగురుకుంట గనిలో పనిచేస్తున్న మరో 1000 మంది కార్మికులు రోడ్డున పడ్డారు.  బాబు ఎందుకు పట్టించుకోలేదో..?  సరిగ్గా అప్పుడే బాబు వరుసగా రెండోసారి ముఖ్యమంత్రిగా పదవీ బాధ్యతలు చేపట్టి.. కేంద్రంలో చక్రం తిప్పుతున్నానంటూ గొప్పకుపోయిన కాలమది. తాను ప్రాతినిథ్యం వహిస్తున్న నియోజకవర్గంలోని ఒకే ఒక పెద్ద ఫ్యాక్టరీ మూత పడి కార్మికులు రోడ్డున పడితే బాబు తీవ్రంగా స్పందిస్తారని అందరూ ఆశించారు. కేంద్రంతో మాట్లాడి.. బీజీఎంఎల్‌(భారత్‌ గోల్డ్‌ మైన్‌  లిమిటెడ్‌)తో చర్చలు జరిపి ఫ్యాక్టరీలు తెరిపిస్తారని భావించారు. కానీ ఆయన ఈ విషయమై కనీసం పట్టించుకోకపోవడం గమనార్హం.  టెండర్‌ పూర్తయినా ప్రారంభం కాని పనులు  విచిత్రమేమిటంటే మళ్లీ చంద్రబాబు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న కాలంలోనే ఫ్యాక్టరీలు తెరిచే సన్నాహాలకు బ్రేక్‌ పడ్డాయి. జియో సంస్థ నివేదిక ఆధారంగా 2018లో కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆయా గనులకు సంబంధించి బిడ్‌లను ఆహ్వానించింది. ప్రముఖ కార్పొరేట్‌ కంపెనీలను తోసిపుచ్చుతూ ప్రభుత్వ రంగసంస్థ నేషనల్‌ మినరల్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ కార్పొరేషన్‌( ఎన్‌ఎండీసీ) బిడ్‌ను దక్కించుకుంది. దీంతో త్వరలోనే కంపెనీలు ప్రారంభమవుతాయని, మళ్లీ తమకు ఉపాధి లభిస్తుందని కార్మికులు ఎన్నో ఆశలు పెట్టుకున్నారు. కానీ తెర వెనుక ఏం జరిగిందో తెలియదు కానీ ఫ్యాక్టరీ తలుపులు తెరుచుకోలేదు.  ► రెండు దశాబ్దాలుగా గనుల మూతతో ఆ ప్రాంతంలోని భారీ జనరేటర్లు, లిప్టులు, ట్యాంకులు, మోటార్లు తుప్పుపట్టాయి. ఈ రెండు గనుల ప్రాంతాల్లో 8 సొరంగ మార్గాలు ఉన్నాయి. ఇందులో రెండు బంగారు ముడి ఖనిజం బయటికి తీయడానికి.. మిగతా 6 కార్మికుల రాకపోకలు, వ్యర్థాలు బయటకు తీయడానికి వినియోగించేవారు. ప్రస్తుతం సొరంగ మార్గానికి వినియోగించే భారీ టవర్లు తుప్పుపట్టి ఎందుకూ పనికి రాకుండా పోయాయి. బాబు అస్సలు పట్టించుకోలేదు 2001 సంక్రాంతి వేళ గనుల కార్మికుల జీవితాల్లో చీకటి అలుముకుంది. అప్పుడు సీఎంగా ఉన్న చంద్రబాబును అతికష్టం మీద కలిసి ఎలాగోలా ఫ్యాక్టరీలు తెరిపించాలని వేడుకున్నాం. కానీ ఇన్నేళ్ల కాలంలో అస్సలు పట్టించుకోలేదు.  – సుబ్రమణ్యం, కార్మికుడు, చిగురుగుంట ఫ్యాక్టరీ  వైఎస్సార్‌ హయాంలో మళ్లీ సర్వే  మహానేత డాక్టర్‌ వైఎస్‌ రాజశేఖరరెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు మళ్లీ ఆ కార్మికుల ఆశలకు ఊపిరివచ్చింది. వైఎస్సార్‌ హయాంలోనే ఆస్ట్రేలియాకి చెందిన ఓ కంపెనీ ఈ ప్రాంతంలో సర్వే చేసింది. బంగారు నిక్షేపాల లభ్యత ఏమేరకు ఉందని పరిశీలించేందుకు 40బోర్లతో డ్రిల్లింగ్‌ చేపట్టి.. శాంపిల్‌ కూడా సేకరించింది. ఇక్కడి నిక్షేపాల్లో బంగారు శాతం 60నుంచి 70 వరకు ఉందని తేల్చింది. ఆ మేరకు నివేదిక అందించింది. అయితే 2009లో మహానేత వైఎస్‌ హఠాన్మరణంతో ఈ ప్రక్రియకు బ్రేక్‌ పడింది. ఆ తర్వాత కేంద్ర ప్రభుత్వం రంగంలోకి దిగి సర్వే చేపట్టాలని మైసూరుకు చెందిన జియో సంస్థను 2011లో ఆదేశించింది. ఆ మేరకు బంగారు నిక్షేపాలు ఉన్నట్టు ఉన్నతాధికారులు నిర్ధారణకు వచ్చి కేంద్రానికి నివేదిక అందజేశారు.  లోక్‌సభలో ప్రస్తావించా  కుప్పం పట్ల చంద్రబాబు అంతులేని నిర్లక్ష్యానికి నిలువుటద్దం ఈ బంగారు గనులే. కేజీఎఫ్‌ మూతపడటంతో ఇవి కూడా మూతపడాలని ఎందుకనుకున్నారో ఇప్పటికీ అర్ధం కాని ప్రశ్న. వైఎస్సార్‌ కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం రాగానే నేను లోక్‌సభలో ఆయా గనుల పునరుద్ధరణను ప్రత్యేకంగా ప్రస్తావించా. త్వరలో ఎన్‌ఎండీసీ అధికారులతో కూడా మాట్లాడి మళ్లీ గనులను తెరిపించేందుకు శక్తివంచన లేని కృషి చేస్తాం. – రెడ్డెప్ప,  చిత్తూరు ఎంపీ  కచ్చితంగా గనులు తెరుస్తాం  2018లో మేం బిడ్‌ దక్కించుకున్న మాట వాస్తవమే. అయితే కొన్ని సాంకేతికపరమైన, పాలనాపరమైన, న్యాయపరమైన సమస్యల వల్ల పనుల ప్రారంభంలో జాప్యం జరుగుతూ వచ్చింది. ఇప్పుడు ఆ సమస్యలన్నీ కొలిక్కి వస్తున్నాయి. కచ్చితంగా త్వరలోనే గనులు మొదలవుతాయి.  – జయ ప్రకాష్,  ఎన్‌ఎండీసీ డీజీఎం

బంగారానికి పసిడి, సువర్ణం, సురభి, కాంచనం, హిరణ్యం.. వంటి అనేక పేర్లున్నాయి. ఏ పేరుతో పిలిచినా పుత్తడి లోహం మాత్రం చాలా విలువైనది. అంత విలువైన బంగారంతో తయారుచేసిన కనకాభరణాలంటే మోజు పడనివారంటూ ఉండరేమో! బంగారం ఆకర్షణీయంగా ఉండటమేకాకుండా విలువకూడా అదే స్థాయిలో ఉంటుంది. ఇక మనదేశంలో ఐతే బంగారాన్నిఏకంగా ఆస్తిగా భావిస్తారు. ఇంత విలువైన బంగారం గనుల నుంచి లభ్యమౌతుందనే విషయం అందరికీ తెలిసిందే. ఐతే ప్రపంచంలోనే అత్యధికం బంగారం ఏక్కడ లభ్యమౌతుంది? అక్కడ ఎంత బంగారం వెలికితీస్తున్నారో? దాని విలువ ఎంతుంటుందో?.. ఎప్పుడైనా ఆలోచించారా! ఆ విశేషాలు మీ కోసం.. అతిపెద్ద గోల్డ్‌ మైన్‌.. ప్రపంచదేశాలకు ఎగుమతి.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎన్నో గనుల నుంచి బంగారం లభ్యమవుతున్నా.. అత్యధిక బంగారాన్ని మాత్రం నెవాడా బంగారం గని నుంచే లభ్యమవుతుంది. ఎందుకంటే ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద గోల్డ్‌ మైన్‌. అమెరికాలోని నెవాడా సిటీలో ఈ బంగారం గని ఉంది. ఈ బంగారం గని సంవత్సరానికి లక్షల కిలోల బంగారాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ప్రపంచంలోని అన్ని దేశాలకు ఇక్కడి నుంచి బంగారం ఎగుమతి అవుతుంది. అంటే ఈ బంగారం గని ద్వారా ఏటా ఎన్ని కోట్ల రూపాయల ఆదాయం వస్తుందో అంచనా వేయండి. చదవండి: Suspense Thriller Crime Story: 37 కోట్ల బీమా కోసం పాముకాటుతో చంపించి.. ఇప్పటివరకు ఎంత బంగారం తవ్వారంటే.. వరల్డ్ గోల్డ్ కౌన్సిల్ డేటా ఆధారంగా ‘స్టాటిస్టా’ రూపొందించిన జాబితా ప్రకారం నెవాడా బంగారం గని నుంచి ప్రతీ ఏట 1 లక్ష 70 వేల కిలోల వరకు బంగారం తవ్వబడుతుంది. దాదాపుగా ఆరు వందల కోట్ల రూపాయల విలువైన బంగారం ఎగుమతి అవుతుందట. 1835 నుండి 2017 వరకు నెవాడా దాదాపుగా 20,59,31,000 ట్రాయ్ ఔన్సుల బంగారాన్ని ఉత్పత్తి చేసిందని ఆ నివేదిక వెల్లడించింది. ఇంకో ఆసక్తికరమైన విషయం ఏంటంటే..  మొత్తం ప్రపంచ జనాభాలో 5 శాతం ఇక్కడే ఉన్నారని కొంతమంది నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఏదిఏమైనా పసుపు రంగులో మెరిసిపోయే బంగారం చూడటానికే కాదు... దాని విశేషాలు వినడానికి కూడా చాలా గమ్మత్తుగా ఉ‍న్నాయి కదా!!  చదవండి: ఐదేళ్లుగా వెతుకులాట.. దొరికిన గోల్డ్‌ ఐలాండ్‌.. లక్షల కోట్ల సంపద!

కేజీఎఫ్‌: కేజీఎఫ్‌ తెరపైన, తెర వెనుక వార్తల్లో నిలుస్తోంది. తమిళనాడులోని కుడంకుళం అణు విద్యుత్కేంద్రంలో వెలువడే అణు వ్యర్థాలను కేజీఎఫ్‌లోని బంగారు గనుల్లో డంప్‌ చేస్తారనే వార్తలు మరోసారి కలకలం రేపాయి. తమిళనాడులో కొందరు ప్రముఖులు తా­జాగా దీనిపై ప్రకటనలు చేసినట్లు వార్తలు రాగా, కేజీఎఫ్‌ ప్రజలు తీవ్రంగా స్పందిస్తున్నారు. కేజీఎఫ్‌లో బంగారు గనులు మూతబడి దాదాపు 14 ఏళ్లు పైబడింది. వేలాది మంది ఉద్యోగులు ఉపాధి కోల్పోయారు. బంగారు గనులను పునః ప్రారంభం చేయాలని స్థాని­కు­లు, నాయకులు ప్రభుత్వాలపై ఒత్తిడిలు చేస్తు­న్న సమయంలో యురేనియం వ్యర్థాలను ఈ గనుల సొరంగాల్లో పడేస్తారన్న వార్తలు చర్చనీయాంశమయ్యా­యి.   సైనైడ్‌ దిబ్బలతో సమస్య   బీజీఎంఎల్‌ గోల్డ్‌ మైన్స్‌ నడుస్తున్న సమయంలో గనుల నుంచి తవ్వితీసిన లక్షల టన్నుల మట్టి దిబ్బలు పేరుకుపోయాయి. సైనైడ్‌ దిబ్బలుగా పేరుపొందిన వీటి నుంచి గాలి దుమారం రేగినప్పుడల్లా దుమ్ముధూళి వ్యాపించి స్థానికులు శ్వాసకోశ సమస్యలు, అలర్జీల బారిన పడ్డారు.  దీంతో జిల్లా యంత్రాంగం మేల్కొని సైనైడ్‌ దిబ్బలపై మొక్కలు పెంచడంతో దుమ్ము కొంచెం తగ్గింది. ఇంతలోనే ప్రాణాంతక అణు వ్యర్థాలను ఇక్కడ నిల్వ చేస్తారనే వార్తలు పిడుగుపాటుగా పరిణమించాయి.   పోరాటాలు చేస్తాం: ఎమ్మెల్యే   అణు వ్యర్థాలను కేజీఎఫ్‌లో వేయడానికి ఎట్టి పరిస్థితిలోను అనుమతించేది లేదని, ఇందుకోసం ఎన్ని పోరాటాలు చేయడానికైనా సిద్ధమని స్థానిక ఎమ్మెల్యే రూపా శశిధర్‌ తెలిపారు. నగర ప్రజలు ఆందోళన చెందవద్దన్నారు. వ్యర్థాలను అక్కడే వేసుకోండి అన్నారు.

సోన్‌భద్ర:  ఉత్తర ప్రదేశ్‌లోని సోన్‌భద్ర జిల్లాలో భారీగా బంగారం నిక్షేపాలు బయటపడ్డాయి. దాదాపు 3 వేల టన్నుల ముడి బంగారం నిల్వలను గుర్తించామని జియాలజీ, మైనింగ్‌ విభాగం శుక్రవారం ప్రకటించింది. ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం వాటి విలువ రూ. 12 లక్షల కోట్లు ఉంటుంది. సోన్‌భద్ర దేశంలోని అత్యంత వెనుకబడిన జిల్లాల్లో ఒకటి. బంగారం నిల్వలను గుర్తించిన పర్వతం 108 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. దాన్ని వేలం వేసేందుకు ఈ– టెండర్లను కూడా ఆహ్వానించారు. 2005లోనే ఇక్కడ ఖనిజ నిక్షేపాలను గుర్తించే కార్యక్రమం ప్రారంభించామని సోన్‌భద్ర జిల్లా మైనింగ్‌ ఆఫీసర్‌ కేకే రాయ్‌ తెలిపారు. బంగారం గనికి సంబంధించిన నివేదిక ఈ రోజే అందిందన్నారు. ఈ ప్రాంతం లో యురేనియం సహా విలువైన ఖనిజ నిక్షేపాలు కూడా ఉండే అవకాశం ఉందని వెల్లడించారు.  

కేజీఎఫ్‌ అంటే అందరికీ తెలిసిందే.. కోలార్‌ గోల్డ్‌ ఫీల్డ్స్‌(కోలారు బంగారు గనులు). కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ఇవి బెంగళూరుకు వంద కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్నాయి. అక్కడా ఇక్కడా అని తేడాలేకుండా వీటి గురించి ప్రస్తుతం చర్చ జరుగుతోంది. కన్నడ సినీ పరిశ్రమలో కోలార్‌ గనుల నేపథ్యంలో తెరకెక్కించిన కేజీఎఫ్‌ చిత్రమే ఇందుకు కారణం.  అయితే సినిమా లైన్‌ను సింగిల్‌ లైన్‌లో చెప్పాలంటే.. పెదరికంలో పుట్టిన హీరో.. అందరికంటే ధనవంతుడిగా ఎదగాలనుకోవడం.. మహారాజులా చనిపోవాలి అనే కన్నతల్లి చివరి కోరికను నెరవేర్చడం కోసం.. డబ్బు కోసం ఏపనైనా చేసే ఓ వ్యక్తి కథ. అయితే ఇలాంటి ఓ సాధారణమైన లైన్‌కు కోలార్‌ గనులను జోడించడంతో.. భారీ స్థాయిలో హైప్‌ వచ్చి.. ఇండియన్‌ సినిమాగా రూపొందింది.  అయితే సినిమాలో చూపించిన మాదిరి ఇది నిజంగానే జరిగిందా అంటే.. పూర్తిగా చెప్పలేం. సినిమాలో చూపించిన బానిస బతుకులు మాత్రం కల్పితమనే తెలుస్తోంది. సినిమాలో హీరోయిజాన్ని ఎలివేట్‌ చేయడం కోసమే అలాంటి కల్పితాన్ని జోడించారు. కానీ ఈ గనుల పుట్టుక వెనకు చారిత్రక నేపథ్యం మాత్రం చాలా పురాతనమైనది. నిజంగా కోలార్‌ గనుల్లో అంతటి క్రూరత్వం ప్రదర్శించారా.. కేజీఎఫ్‌ చిత్రం చూసిన తరువాత సగటు ప్రేక్షకుడికి కలిగే ఆలోచన ఇదే. ఈ విషయాన్ని తెలుసుకోవడానికి నెటిజన్లు యూట్యూబ్‌, గూగుల్‌లో శోధించడం మొదలుపెట్టారు. ప్రస్తుతం యూట్యూబ్‌లో కుప్పలుతెప్పలుగా కేజీఎఫ్‌పై వీడియోలు ఉన్నాయి.  దాదాపు రెండో శతాబ్దపు నాటికే ప్రజలు అక్కడి మట్టిలో బంగారం ఉందని తెలుసుకున్నారు. అయితే అప్పటి కాల పరిస్థితులకనుగుణంగా.. మట్టితో దాన్ని వేరుచేయగా.. చాలా తక్కువ మొత్తంలో బంగారం దొరికేది. అయితే ఇది చోళుల కాలంలో మరింత ప్రాచుర్యంలోకి వచ్చింది. అటు తర్వాత ఎన్నో రాజవంశాలు(పల్లవులు, చోళులు, హొయసాలులు..) ఈ ప్రాంతాన్ని పరిపాలించాయి. ఇక చివరగా ఇది బ్రిటీష్‌ వారి కంటపడింది. అప్పట్లో బ్రిటీష్‌ వారు చెన్నై, బెంగళూరు ప్రాంతాల్లో నివసించేవారు. అయితే అప్పటి లావెల్లె అనే రిటైర్డ్‌ బ్రిటీష్‌ అధికారి బెంగళూరులో నివసించేవారు. పుస్తకాలు చదివే అలవాటున్న ఈయనకు ఓరోజు లావెన్‌ అనే వ్యక్తి కోలార్‌ గనులపై రాసిన ఓ ఆర్టికల్‌ కంటపడింది. రెండు సంవత్సరాలపాటు పరిశోధన చేసి 1871లో మైసూర్‌ రాజుకు కోలార్‌ ప్రాంతాన్ని లీజుకు ఇవ్వమని ఓ లేఖ రాశారు.  అయితే అందులో బంగారాన్ని వెలికితీయడం కంటే బొగ్గును వెలికితీయడమే లాభాదాయకమని కావాలంటే బొగ్గును తీసుకోడానికి లీజుకు ఇస్తానని మహారాజు అన్నాడు. కానీ అతను బంగారాన్నే వెలికితీయడం పనిగా పెట్టుకున్నాడు. కానీ అదంతా నష్టాలతో నడిచేది. బంగారం వెలికితీత వల్ల వచ్చే ఆదాయం కంటే కార్మికులకు చెల్లించే వేతనాలే ఎక్కువగా ఉన్నాయి. ఇక నష్టాలతో నడుపలేమని తెలిసిన అతను ఓ కంపెనీకి అమ్మేశాడు. అయితే ఈ కంపెనీ మాత్రం సాంకేతికతకు ఉపయోగించడం ప్రారంభించింది. పెద్ద పెద్ద యంత్రాలతో పనులు ప్రారంభించారు. దీంతో వెలికితీతకు తక్కువ మొత్తంలో ఖర్చు కాగ, ఎక్కువ లాభాలు వచ్చాయి. అక్కడికి ఎంతోమంది బ్రిటీష్‌ అధికారులు వచ్చి స్థిరపడిపోయారు. అక్కడ కేజీఎఫ్‌ అనే టౌన్‌షిప్‌ కూడా ఏర్పడింది.  అయితే నిరంతరం విద్యుత్‌ దీపాల వెలుగులో ఉండే బ్రిటీష్‌ వారికి అక్కడ ఉండటం, పనిచేయడం ఇబ్బందిగా మారింది. దీంతో అక్కడ విద్యుత్‌ ప్రసారాన్ని ప్రారంభించాలనుకున్నారు. కోలార్‌కు 150కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న కావేరి నదిపైన హైడ్రోఎలక్ట్రిక్‌ పవర్‌ప్లాంట్‌ను ప్రారంభించారు. దాదాపు 150కిలోమీటర్ల మేర విద్యుత్‌ తీగలను ఏర్పాటు చేశారు. అప్పటికి(1901-02) అదే అతిపెద్ద లైన్‌. అయితే ఆసియాలో అప్పటికీ రెండే దేశాల్లో విద్యుత్‌ ఉండేది. జపాన్‌లో ఉండగా.. భారత్‌లో కోలార్‌ ప్రాంతంలో ఉంది. ఎందుకంటే అప్పటికీ బంగారానికి ఉన్న విలువ అలాంటింది.  అయితే కాలక్రమంలో కోలార్‌లో నిల్వలు తగ్గడంతో దాని ప్రాబల్యం తగ్గిపోయింది. అయితే నెహ్రూ ప్రధానిగా ఉన్న కాలంలో ప్రపంచబ్యాంకును అప్పు అడగ్గా.. మీ దగ్గర సెక్యూరిటీగా ఏముందని ప్రశ్నించారట. ‘మా దగ్గర అతివిలువైన సంపద ఉంది. అదే కేజీఎఫ్‌’ అని చెప్పి.. కేజీఎఫ్‌ను సెక్యూరిటీగా చూపి అప్పు తెచ్చారట. అప్పట్లో భారతదేశంలో ఉత్పత్తి అయ్యే బంగారంలో దాదాపు 95శాతం కేజీఎఫ్‌ నుంచే ఉత్పత్తి అయ్యేదట. కానీ రానురాను అది పూర్తిగా తగ్గిపోయి 0.7శాతానికి పడిపోవడంతో 2001లో భారత ప్రభుత్వం గనుల తవ్వకాన్ని ఆపేసింది. ఇదీ కేజీఎఫ్‌ కథ. సినిమాలో కల్పితాలు చొప్పించి కోలార్‌ నేపథ్యంలో సినిమా తీయడం.. అది సెన్సేషన్‌ సృష్టించడంతో కోలార్‌ చరిత్రపై అందరి దృష్టిపడింది. మీరు కూడా వీటిపై మరింత సమాచారం తెలుసుకోవాలంటే.. యూట్యూబ్‌లో లెక్కలేనన్ని వీడియోలు, గూగుల్‌లో బోలెడన్ని పేజీలు దర్శనమిస్తున్నాయి.


 న్యూఢిల్లీ: బంగారు గనుల వేలానికి జార్ఖండ్ రాష్ట్రం సిద్ధమవుతోంది. ఈ నెల చివరి వారంలో లేదా వచ్చే నెల ప్రారంభంలో ఇందుకు సంబంధించిన టెండర్లను పిలవనున్నారు. ఈ మేరకు ప్రభుత్వం ఇప్పటికే అన్ని చర్యలు చేపట్టింది. వెస్ట్ సింగ్‌భమ్ జిల్లాలోని పహర్డియా, రాంచీ జిల్లాలోని పరసి బ్లాక్‌లకు టెండర్లను ఆహ్వానించినట్లు ఒక సీనియర్ ప్రభుత్వాధికారి తెలిపారు.
 
 ఈ ఏడాది ప్రారంభంలో మొదటిసారిగా పహర్డియా బ్లాక్‌కు టెండర్లను ఆహ్వానించగా మైనింగ్ దిగ్గజం వేదాంత సహా మూడు కంపెనీలు ఆసక్తి కనబరచాయని చెప్పారు. అయితే ఆ తర్వాత ఇవి వేలంలో పాల్గొనలేదని తెలిపారు. దీంతో ఆ బిడ్లను పక్కన పెట్టి తాజాగా మళ్లీ బిడ్లను ఆహ్వానించినట్లు వివరించారు. కాగా, ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో ఛత్తీస్‌గఢ్‌లో మొదటిసారిగా బంగారు గనుల వేలం జరిగింది.
  


 రాయచూరు రూరల్, న్యూస్‌లైన్ : రాయచూరు జిల్లా లింగస్గూరు తాలూకా హట్టి బంగారు గనుల కంపెనీ ఏడాదిలో రూ.130 కోట్ల లాభం గండించిందని కంపెనీ ఎండీ మోనప్ప వెల్లడించారు. ఆయన రాయచూరులో తనను కలిసిన విలేకరులతో మాట్లాడుతూ.. 2013-14లో 1,556 కేజీల బంగారాన్ని ఉత్పత్తి చేశామని, అయితే ఇది  2012-13తో పోల్చితే 26 కేజీలు తక్కువని వివరించారు.
 
 ప్రపంచ మార్కెట్‌లో బంగారం ధర పడిపోవడంతో 2014-15లో లాభాలు తగ్గే అవకాశముందన్నారు.
 ఉత్పాదనకు అయ్యే ఖర్చును తగ్గించేందుకు రూ.105 కోట్లతో సౌరవిద్యుత్ ఏర్పాటుకు ప్రభుత్వానికి ప్రతిపాదనలు పంపామన్నారు.