మా బాబుకు ఏడేళ్లు. సెకండ్ క్లాస్ చదువుతున్నాడు. వాడు బుద్ధిమంతుడే కానీ, స్కూల్‌లో ప్రతి చిన్న విషయం మర్చిపోతుంటాడని, చిన్న చిన్న పదాలకు కూడా ఎన్నిసార్లు చెప్పినా స్పెల్లింగ్స్ సరిగా రాయడని, బోర్డ్ మీద రాసిన వాటిని నోట్ చేసుకోమంటే నోట్ చేసుకోడని పేరెంట్స్ మీటింగ్స్‌లో టీచర్స్ కంప్లైంట్ చేస్తుంటారు. వాడు తెలివైనవాడే, వీడియో గేమ్స్ బాగా ఆడతాడు. అన్ని విషయాల్లోనూ యాక్టివ్‌గానే ఉంటాడు. మరి ఇలా ఎందుకు జరుగుతోందో మాకు అర్థం కావడం లేదు. దయచేసి తగిన సలహా ఇవ్వగలరు.
  - బిందుమాధవి, హైదరాబాద్
 
 మీ అబ్బాయిది  నిజానికి అసలు పెద్ద సమస్య కానే కాదు. దీనిని ఒక స్పెషల్ కేస్ కింద పరిగణించవలసి ఉంటుంది. ఇతరత్రా ఏవైనా మానసిక సమస్యలుంటే తప్ప సాధారణంగా ఈ వయసు పిల్లలలో మతిమరపు తలెత్తే అవకాశమే లేదు. మీరు చెబుతున్న దానిని బట్టి మీ బాబులో ఐక్యూకి సంబంధించి కానీ, తెలివితేటలకు సంబంధించి కానీ ఎటువంటి సమస్యలూ లేవు. ఉన్నదల్లా ఎడిడి అంటే అటెన్షన్ డెఫిసిట్ డిజార్డర్. చెప్పే సమయంలో సరిగా వినకపోవటం, వారి మాటల మీద ఆసక్తి చూపించకపోవటం వల్ల ఇటువంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
 
 ఈ విషయాన్ని సరిగా అర్థం చేసుకోలేక తల్లిదండ్రులు వారిని ‘మొద్దబ్బాయి’ అని పిలవడం, దండించడం వంటివి చేస్తుంటారు. దానివల్ల నిజంగానే వారు తమను తాము మందకొడివారిగా, తెలివి తక్కువ వారిగా భావించుకుని, ఒక్క చదువు విషయంలోనే కాకుండా మిగతా అన్ని విషయాల్లోనూ వెనకడుగు వేస్తూ, స్తబ్దుగా ఉండిపోతారు. దాంతో భవిష్యత్తులో అది ఎన్నో రకాల ఇతర సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
  
 మీరు మీ బాబు విషయంలో ఆందోళన చెందనవసరం లేదు. వైద్యపరంగా ఎంతో అభివృద్ధి చెందిన ప్రస్తుత దశలో అన్ని విధాలైన సమస్యలకూ మంచి వైద్యవిధానాలు, చికిత్సా విధానాలు ఉన్నాయి. మీరు వెంటనే మీ బాబును అనుభవజ్ఞుడైన చైల్డ్ సైకియాట్రిస్ట్ వద్దకు తీసుకెళ్లి, ఐక్యూ, మెమరీ, కాన్‌సన్‌ట్రేషన్ టెస్ట్ చేయించండి. ఆ రిపోర్ట్‌ల ఆధారంగా మానసిక వైద్యుడు బాబుకు తగిన కౌన్సెలింగ్, శిక్షణ ఇస్తారు.
  
  డాక్టర్ కల్యాణ్
  సైకియాట్రిస్ట్,
  మెడిసిటీ హాస్పిటల్స్,
   సెక్రటేరియట్ రోడ్,  హైదరాబాద్
  


 నా వయసు 50, మా వారి వయసు 54. మా పెళ్లై పాతికేళ్లయింది. మావారిది చిత్రమైన స్వభావం. పెద్దలు సంపాదించిన ఆస్తిపాస్తులు ఉండటం వల్ల ఈయన ఉద్యోగం చేయటంలేదు. టీవీకి అతుక్కుపోయి హెల్త్‌ప్రోగ్రామ్స్ చూస్తూ ఉంటారు. వాటిలో కొన్ని జబ్బులకి డాక్టర్లు చెప్పిన లక్షణాలలో ఒకటీ అరా తనకు ఉన్నా, ఆ జబ్బును తనకే ఆపాదించుకోవడం, డాక్టర్లు ఉప్పు, కారం, నూనె తగ్గించమంటే ఇంటిల్లిపాదినీ పథ్యం పెట్టడం, అందరినీ తిండి తినద్దంటూ ఇబ్బంది పెడతారు. ఎప్పుడు పడితే అప్పుడు యోగా చేయడం, వర్షం పడుతున్నా, స్విమ్మింగ్‌కెళ్లటం... ఇంట్లో ఎవరికైనా ఏమైనా సమస్య వస్తే పట్టించుకోరు. ముందు ముందు ఆయనతో    జీవితం ఎలా గడపాలో అర్థం కావడం లేదు.  దయచేసి తగిన సలహా ఇవ్వగలరు.
   - కృష్ణవేణి, విశాఖపట్నం
  
  మీరు రాసిన లెటర్‌ను చదివాక మీరు ఆయనతో ఎంత ఇబ్బంది పడుతున్నారో అర్థమవుతోంది. మీ వారి ప్రవర్తన ‘పర్సనాలిటీ డిజార్డర్’ కిందికి వస్తుంది. ఇటువంటి వారు తమకు తోచింది చేస్తూ, ఇతరులు ఏమైపోతున్నా పట్టించుకోకుండా ఇష్టం వచ్చినట్లు ప్రవర్తిస్తుంటారు. ప్రతిదానిలోనూ తమదే కరెక్టనీ, అందరూ తమలాగే ఉండాలనీ, తాము చెప్పిందే చేయాలనీ అనుకుంటారు. ఫలితంగా తమకంటూ స్నేహితులెవరూ మిగలకుండా చేసుకుంటారు. బంధుత్వాలు వదులుకుంటారు.
  
  మీది... అన్నీ పద్ధతి ప్రకారం జరగాలనుకునే మనస్తత్వంలా కనిపిస్తోంది. మీ ఇద్దరి స్వభావాలూ పరస్పర విరుద్ధమైనవి. ఇన్నాళ్లపాటు మీరు ఆయనతో అడ్జస్ట్ అవడం అభినందనీయం.
  
  మీరు తరచు ఆయన మనస్తత్వం గురించే ఆలోచించడం, బాధపడటం మంచిది కాదు. ఇటువంటివారిని వారి మానాన వారిని వదిలేసి, దేనికీ వారిపై ఆధారపడకుండా, వాదించకుండా మౌనంగా మీ పని మీరు చేసుకోవటం మంచిది. దానిమూలంగా మీరు కూడా మానసికంగా కుంగిపోయి, డిప్రెషన్‌లోకి వెళ్లిపోయే ప్రమాదం ఉంది. అందువల్ల మీరు, ఆయన ఇద్దరూ కలిసి పర్సనాలిటీ డిజార్డర్ సమస్యతో బాధపడేవారిని డీల్ చేయడంలో నిపుణులైన మంచి సైకాలజిస్టును లేదా సైకియాట్రిస్ట్‌ను కలిసి కౌన్సెలింగ్ తీసుకోవడం అవసరం.
  
  డాక్టర్ కల్యాణ్‌చక్రవర్తి
  సైకియాట్రిస్ట్, మెడిసిటీ హాస్పిటల్స్, హైదరాబాద్