దసరా వేడుకలకు సమయం సమీపిస్తోంది. ఒకవైపు షాపింగ్‌, మరోవైపు పిండివంటలు సందడి షురూ అయిపోయింది. తొమ్మిది రోజులు అమ్మవారికి పలు రకా నైవేద్యాలు మాత్రమేకాదు, ఇంటికొచ్చే అతిథులకు, మనవళ్లు, మనవరాళ్లకు రకరకాల వంటలు చేసి పెట్టాల్సిందే. ముఖ్యంగా స్వీట్లపై పెద్ద పీట. అటు అమ్మవారికి నైవేద్యంగా ఉపయోగపడేలా, ఇటు ఇంట్లో అందరూ ఇష్టంగా తినేలా కొన్ని వంటకాలు చూద్దాం.పండుగరోజు పులిహోర, పూర్ణం బూరెలు,గారెలు, బొబ్బట్లు (భక్య్షాలు) తదితర వంటకాలు చేసుకోవడం అలవాటు. కానీ సులువుగా చేసుకొనే మరికొన్ని వంటకాలను చూద్దాం.పెసరపప్పు పొంగలికావాల్సిన పదార్థాలుబియ్యం - ఒక కప్పుపెసరపప్పు - ఒక కప్పుబెల్లం - రెండు కప్పులుకొబ్బరి ముక్కలు - అరకప్పుజీడిప్పులు ,బాదం, కిస్ మిస్‌కొద్దిగా, యాలకు పొడి అరస్పూనునెయ్యి - అర కప్పుతయారీ బాండ్లీలో కొద్దిగా నెయ్యి వేసి, కొబ్బరి ముక్కలు వేయించి పక్కన పెట్టుకోవాలి. ఆ తరువాతజీడిపప్పు, కిస్‌మిస్, బాదం పప్పులను నేతిలో దోరంగా వేయించుకోవాలిఇప్పుడు బియ్యం, పెసపప్పు బాగా కడిగి నీళ్లుపోసి నాలుగు మెత్తగా కుక్కర్లో ఉడికించుకోవాలి. కుక్కర్ మూత వచ్చిక, అన్నంలో ముందుగా తరిగిపెట్టుకున్న బెల్లం తురుము వేసుకొని అడుగంటకుండా కలుపుతూ ఉండాలి. బెల్లం పాకం వచ్చి, పాయసంలాగా తయారవుతూ, కమ్మని వాసన వస్తూంటుంది. ఇపుడు ముందుగా వేయించుకున్న కొబ్బరిముక్కలు, జీడిపప్పులు, కిస్ మిస్‌లు,బాదం పలుకులు వేసి బాగా కలపాలి. చివర్లో కొద్దిగా నెయ్యి, యాలకుల పొడి వేసుకుంటే కమ్మని పెసరపప్పు పొంగలి నైవేద్యం రెడీ.కట్టు పొంగలి కావలసిన పదార్థాలుబియ్యం: రెండు కప్పులు,పెసరపప్పు: ఒక కప్పు, మిరియాలు, జీలకర్రకరివేపాకు రెండు రెబ్బలు, అయిదారు పచ్చిమిరపకాయలు కొద్దిగా నెయ్యి, నూనె,ఉప్పు తగినంత, చిటికెడు ఇంగువ: చిటికెడుతయారీ: ఒకటి రెండు చొప్పున పెసరప్పు, బియ్యం శుభ్రంగా కడిగి నీళ్లు పోసి నానబెట్టుకోవాలి.ఇపుడు స్టవ్‌మీద మూకుడు పెట్టి కొద్దిగా నూనె వేసి, జీలకర్ర, మిరియాలు, కరివేపాకు, నిలువుగా చీల్చిన పచ్చిమిర్చి ముక్కలు వేసుకొని దోరగా వేయించుకోవాలి. వేగిన తరువాత కొలతకు తగ్గట్టుగా నీళ్లు పోసి మరిగించాలి. నీళ్లు మరుగుతున్నప్పుడు నానిన బియ్యం, పప్పు , ఉప్పు వేసి కొద్ది సేపు ఉడకనివ్వాలి. మెత్తగా ఉడికాక నేతిలో వేయించుకొన్న జీడిపప్పులు వేసుకోవాలి. అంతే మిరియాలు, ఇంగుల ఘాటుతో, వేడి వేడి నెయ్యితో రుచికరమైన కట్టు పొంగలి రెడీ.బాదం పాయసంకావాల్సిన పదార్థాలుబాదం పప్పులు: ఒక కప్పుపాలు - ఆరు కప్పులుపంచదార - ఒక కప్పునీళ్లు - ఒక గ్లాసుకుంకుమ రేకలు: అయిదు రేకలుతయారీ: ముందుగా బాదం పప్పులను నానబెట్టుకోవాలి. శుభ్రంగా పొట్టుతీసి మిక్సీలో వేసి మెత్తగా పేస్ట్‌ చేసుకోవాలి. ఇపుడు కడాయి పెట్టి చిక్కని పాలు పోసి బాగా మరగనివ్వాలి. పాలు మరిగాక బాదం పేస్టు వేసి బాగా కలపాలి. కదుపుతూ పదినిమిషాల పాటూ ఉడికించాలి. బాదం పాలల్లో బాగా కలిసాక, పంచదార వేయాలి. పంచదార వేసాక పాయం చిక్కబడుతుంది. అడుగు అంటకుండా మెల్లగా కలుపుతూ మరింత చిక్కగా అయ్యేదాకా అయ్యేదాకా ఉడికించుకోవాలి. ఇపుడు కొద్దిగా యాలకుల పొడి, నానబెట్టిన కుంకుమ పువ్వు రేకులను అలా పైన చల్లుకోవాలి. అంతే, టేస్టీ, టేస్టీ బాదం పాయసం సిద్దం.

ఆశ్వీయుజమాసం శరదృతువులో వస్తుంది. ఈ కాలంలో వర్షాలు కొద్దిగా తగ్గుముఖం పట్టి ప్రకృతి కొత్త శోభను సంతరించుకుంటుంది. ఈ మాసంలో వెన్నెల అత్యధికంగా కాస్తుంది. శరత్కాలంలోని తొలి తొమ్మిదిరాత్రులు జరుపుకొనే దేవీనవరాత్రులు అనేక రుగ్మతలను నివారించడంతోపాటు తలపెట్టిన పనులలో విజయాన్ని చేకూరుస్తాయని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. సృష్టి, స్థితి, లయకారిణి అమ్మే! త్రిమూర్తులకు, దశావతారాలకు అన్నింటికీ మూలం అమ్మే! ఆ పరాశక్తిని ఉపాసన చేస్తూ నిర్వహించే కార్యక్రమాలే దసరా ఉత్సవాలనీ, దేవీ శరన్నవరాత్రోత్సవాలనీ ప్రసిద్ధి చెందాయి.    శరన్నవరాత్రుల విశేషాలు హస్తా నక్షత్రంతో కూడిన ఆశ్వీయుజ దశమికి ‘దశహరా’ అనే పేరు ఉంది. పది జన్మల పాపాలను, పది రకాలైన పాపాలను పోగొట్టేది అనే అర్థం కూడా ఉంది. రాత్రి అంటే తిథి అనే అర్థం కూడా. దీనిప్రకారం ఆశ్వయుజ శుద్ధ పాడ్యమి నుంచి నవమి వరకు జరిగే ఉత్సవాలే నవరాత్రి ఉత్సవాలు. తొమ్మిది రోజుల పాటు నియమాల ప్రకారం అర్చనలు చేయలేని వారు చివరి మూడు రోజులు అంటే అష్టమి, నవమి, దశమి రోజుల్లో అయినా దుర్గాదేవిని అర్చిస్తే, అమ్మవారి అనుగ్రహం కలుగుతుందని శాస్త్రవచనం. మూలా నక్షత్రంతో కూడిన షష్ఠి లేదా సప్తమి రోజున సరస్వతీదేవిని పూజిస్తారు. ఈవేళ పుస్తకదానం చేస్తే ఉత్తమ ఫలితాలు కలుగుతాయి.  దుర్గాష్టమి దుర్గాదేవి ‘లోహుడు’ అనే రాక్షసుని వధిస్తే లోహం పుట్టిందని, అందువల్ల లోహపరికరాలను పూజించే ఆనవాయితీ వచ్చిందని చెబుతారు. ఇక దుర్గ అంటే దుర్గమమైనది, దుర్గతులను తొలగించేది అని అర్థం. ఈమె దుర్గేయురాలు కనుక దుర్గ అయింది. ‘దుర్గలోని ‘దుర్‌’ అంటే దుఃఖం, దుర్భిక్షం, దుర్వ్యసనం, దారిద్య్రం మొదలైనవి. ‘గ’ అంటే నశింపచేసేది‘, అని దైవజ్ఞులు వివరిస్తారు. ఈమె ఆరాధన వల్ల దుష్టశక్తులు, భూత, ప్రేత, పిశాచ, రక్కసుల బాధలు దరిచేరవు. అందువల్లనే మొదటి మూడు రోజులు దుర్గా రూపాన్ని ఆరాధించి అరిషడ్వర్గాలపై అదుపును, తదుపరి మూడురోజులు లక్ష్మీరూపాన్ని ఆరాధించి సిరిసంపదలను, చివరి మూడురోజులు సరస్వతీదేవి రూపాన్ని ఆరాధించి జ్ఞానాన్ని, ఆ క్రమంలో ఈ నవరాత్రులలో ఆ తల్లిని ఆరాధించి ఫలితాలు పొందవచ్చునని పెద్దలు చెప్తుంటారు. ఈరోజు దుర్గసహస్రనామ పారాయణం,‘దుం’ అనే బీజాక్షరంతో కలిపి దుర్గాదేవిని పూజిస్తారు.  మహర్నవమి మానవ కోటిని పునీతులను చేయడం కోసం భగీరథుడు ఎంతో తపస్సు చేసి మరెన్నో ప్రయాసలకోర్చి గంగను దివి నుంచి భువికి తెచ్చినది ఈరోజే! ఇక ఈ నవరాత్రి దీక్షలో అతి ముఖ్యమైనదిగా ఈ నవమి తిథిని గూర్చి చెప్పడంలోని ఆంతర్యం ఈ తొమ్మిదవ రోజు మంత్రసిద్ధి కలుగుతుంది. కాబట్టి ‘సిద్ధిదా’ అని నవమికి పేరు. దేవి ఉపాసకులు అంతవరకు వారు చేసిన జపసంఖ్య ఆధారంగా హోమాలు చేస్తూ ఉంటారు. అలా వ్రతసమాప్తి గావించిన వారికి సర్వాభీష్ట సిద్ధి కలుగుతుందని ప్రతీతి. సామూహిక లలితా సహస్ర నామార్చనలు, కుంకుమ పూజలు ఈ పండుగ ఆచారాలలో ఇంకొన్ని. దసరా పండుగకు ఒకరోజు ముందు ఆయుధ పూజ. దేవీ నవరాత్రుల సమయంలో ఈ ఆయుధ పూజకు ఎంతో ప్రత్యేకత ఉంది. ఈ ఆచారాన్ని ఎంతో భక్తి శ్రద్ధలతో పాటిస్తారు. ఈ పర్వదినాన రైతులు కొడవలి, నాగలి, వాహనం ఉన్న వారు తమ వాహనాలకు, కుట్టుపని వారు తమ కుట్టు యంత్రాలకు, చేనేత కార్మికులు తమ మగ్గాలకు, కర్మాగారాలలో పని చేసే కార్మికులు తమ యంత్ర పరికరాలకు, ఇతర పనిముట్లకు పసుపు, కుంకుమతో పూజలు చేస్తారు. వాటిని అమ్మవారి ప్రతిరూపాలుగా ఆరాధిస్తారు. అయితే ఈ ఆయుధ పూజను ఎందుకు జరుపుకుంటారు.. ఎందుకని దీనికంత ప్రాముఖ్యత ఇస్తారనే విషయాలపై కొన్ని కథలు ప్రచారంలో ఉన్నాయి. ఆ విశేషాలేంటో తెలుసుకుందాం... పురాణాల ప్రకారం పాండవులు కురుక్షేత్ర యుద్ధానికి వెళ్లడానికి ముందు జమ్మి చెట్టు మీద తమ ఆయుధాలను భద్రపరిచారు. అందువల్ల ఆయుధాలు తుప్పు పట్టకుండా చెడకుండా సురక్షితంగా ఉన్నాయి. యుద్ధానికి వెళ్లడానికి ముందు అర్జునుడు తన గాండీవానికి, భీమసేనుడు తన గదాయుధానికి ప్రత్యేకంగా పూజలు జరిపించారని ప్రతీతి. శక్తి స్వరూపిణిని.. అలా పాండవులు శక్తి స్వరూపిణిని ప్రసన్నం చేసుకుని, యుద్ధానికి సన్నద్ధం అయ్యారని చెబుతుంటారు. మరోవైపు దుర్గతులను నివారించే మహా స్వరూపిణి అమ్మవారైన దుర్గాదేవి దుర్గముడు అనే రాక్షసుడిని సంహరించిన రోజు అని చెబుతారు. ఆయుధ పూజ రోజున ‘ఓం దుం దుర్గాయైనమః’ అనే మంత్రాన్ని పఠించడం ద్వారా శుభప్రదమైన ఫలితాలొస్తాయి. అలాగే లలితా అష్టోత్తరాలు పఠించాలి. ఆ తర్వాత ఆయుధ పూజ లేదా అస్త్రపూజలు చేయాలి. బొమ్మల కొలువు.. ఆయుధ పూజనే కొన్ని ప్రాంతాల్లో అస్త్ర పూజ అంటారు. కేరళ వంటి ప్రాంతాలలో ఆయుధ పూజ సందర్భంగా ప్రత్యేకంగా కొన్ని పోటీలను నిర్వహిస్తుంటారు. తమిళనాడులో ఆయుధ పూజ సందర్భంగా సరస్వతీ పూజను చేస్తారు. తమిళ సంప్రదాయంలో ఇదే పూజను ‘గోలు’ అంటారు. ఈరోజున ఆ ప్రాంతంలో బొమ్మల కొలువు నిర్వహిస్తారు. ఆంధ్ర ప్రాంతంలో కూడా బొమ్మల కొలువును నిర్వహించడం పరిపాటి.  విజయదశమి దేవదానవులు పాలసముద్రాన్ని మథించినప్పుడు అమృతం జనించిన శుభ ముహూర్తదినం ఈ విజయదశమి రోజే అని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.‘శ్రవణా’ నక్షత్రంతో కలసిన ఆశ్వీయుజ దశమికి ‘విజయా’ అనే సంకేతమున్నది. అందుకనే దీనికి ‘విజయదశమి’ అను పేరు వచ్చింది. ఏ పనైనా తిథి, వారం, తారాబలం, గ్రహబలం, ముహూర్తం లాంటివి చూడకుండా విజయదశమి నాడు చేపడితే ఆ కార్యంలో విజయం తథ్యం అని పెద్దలు చెబుతారు. ‘శమీపూజ’ చేసుకునే ఈరోజు మరింత ముఖ్యమైనది. శమీవృక్షమంటే ’జమ్మిచెట్టు’. అజ్ఞాతవాసంలో ఉన్న పాండవులు వారివారి ఆయుధాలను, వస్త్రాలను శమీవృక్షంపై దాచి ఉంచారు. అజ్ఞాతవాసం పూర్తి అవగానే ఆ వృక్ష రూపాన్ని పూజించి ప్రార్థించి, తిరిగి ఆయుధాలను, వస్త్రాలను పొంది, శమీవృక్ష రూపాన ఉన్న‘అపరాజితా’ దేవి ఆశీస్సులు పొంది, కౌరవులపై విజయం సాధించారు. శ్రీరాముడు ఈ విజయదశమి రోజున ఈ ‘అపరాజితాదేవి’ని పూజించి, రావణుని సంహరించడం ద్వారా యుద్ధంలో విజయం సాధించాడు.  తెలంగాణ ప్రాంతంలో శమీపూజ తర్వాత శుభానికి సూచిక అయిన‘పాలపిట్ట’ను చూసే ఆచారం ఉంది. ఇలా అందరూ నవరాత్రులు జరుపుకుని, విజయదశమి రోజు సాయంత్రం నక్షత్ర దర్శన విజయ సమయాన శమీవృక్షం (జమ్మిచెట్టు) వద్దగల అపరాజితాదేవిని పూజించి, ఈ దిగువ ఇచ్చిన శ్లోకాన్ని పఠిస్తూ చెట్టుకు ప్రదక్షణలు చేస్తారు. ‘శమీ శమయతే పాపం శమీశత్రు వినాశినీ అర్జునస్య ధనుర్ధారీ రామస్య ప్రియదర్శినీ! అనే శ్లోకం రాసుకున్న చీటీలు అందరూ ఆ చెట్టు కొమ్మలకు తగిలిస్తారు. ఇలా చేయడం వల్ల అమ్మవారి కృపతో పాటు, శనిదోష నివారణ కూడా జరుగుతుందని ప్రతీతి. మూర్తులు వేరైనా మూలపుటమ్మ ఒకరే!  అమ్మవారి అలంకారాలు ఒక్కో ప్రాంతంలో ఒక్కో విధంగా ఉంటాయి. శ్రీశైల భ్రమరాంబికకు ఒకవిధంగా అలంకారం చేస్తే, విజయవాడ కనకదుర్గమ్మకు మరోవిధంగా అలంకారాలు చేస్తారు. అలంకారాలు వేరైనా అమ్మదయ అందరిపట్ల ఒకటే! అందరికీ అమ్మ కరుణాకటాక్షాలు ఉండాలని కోరుకుంటూ ఈ విజయ దశమి అందరికీ సకల శుభాలూ, తలపెట్టిన కార్యక్రమాలన్నింటిలోనూ జయాలను చేకూర్చాలని ఆకాంక్షిద్దాం.  కనక దుర్గాదేవి (పాడ్యమి)  శ్రీ బాలాత్రిపురసుందరి ( విదియ ) శ్రీ అన్నపూర్ణాదేవి (తదియ ) శ్రీ గాయత్రీదేవి ( చవితి )  శ్రీ లలితాత్రిపుర సుందరి ( పంచమి )  శ్రీ మహాలక్ష్మీదేవి ( షష్ఠి) శ్రీ సరస్వతీదేవి (సప్తమి )  శ్రీ దుర్గాదేవి (అష్టమి)  శ్రీ మహిషాసురమర్దిని దేవి (నవమి )  శ్రీ రాజరాజేశ్వరీ దేవి (దశమి) దేవీ అలంకారాలు ఆశ్వీయుజ శుద్ధ పాడ్యమి నుంచి శుద్ధ నవమి వరకూ తొమ్మిది రోజులను నవరాత్రులు అంటారు. నవరాత్రులంటే మహిళలు దేవిని స్మరిస్తూ పండగ చేసుకుంటారు. మహాశక్తి స్వరూపిణి అయిన అమ్మవారిని ఈ తొమ్మిదిరోజుల పాటు తొమ్మిది రూపాలలో అలంకరించి పూజించడం జరుగుతుంటుంది. భక్తులు ఈ తొమ్మిదిరోజుల పాటు దీక్ష చేపట్టి, ఏకభుక్త వ్రతాన్ని ఆచరిస్తూ అమ్మవారిని పూజిస్తే అనుకున్న కార్యాలు దిగ్విజయంగా పూర్తవుతాయని. శరన్నవరాత్రులలో అత్యంత భక్తిశ్రద్ధలతో ఎవరైతే తనని పూజిస్తారో, వాళ్లు తనకి అత్యంత ప్రీతిపాత్రులని అమ్మవారే స్వయంగా చెప్పినట్టుగా పురాణాలు వెల్లడిస్తున్నాయి. దేవీ నవరాత్రులు ఎంతో విశిష్టమైనవి, మహా పవిత్రమైనవి. ఈ తొమ్మిది రోజుల పాటు ఒక్కోరోజు ఒక్కో రూపంలో అగుపించే అమ్మవారిని దర్శించుకోవడం వలన అనంతమైన పుణ్య ఫలాలు లభిస్తాయి. నవదుర్గలను ఆరాధించడం వలన ధనధాన్యాలు, సంతాన సౌభాగ్యాలు, సుఖశాంతులు చేకూరుతాయని, శత్రుజయం కలుగుతుందనీ భక్తుల విశ్వాసం.  చల్లని చూపు ఆ అమ్మ కంటిలో నవరసాలను శంకరాచార్యులు వర్ణిస్తారు. చేప స్తన్యం ఇచ్చి తన పిల్లలను పోషించదు. చేప తన పిల్లను పోషించినప్పుడు కేవలం అలా కన్నులతో తల్లిచేప చూసేసరికి పిల్ల చేపకు ఆకలి తీరిపోతుంది. మీన నేత్రాలతో ఉంటుందని అమ్మవారికి మీనాక్షి అనిపేరు. అమ్మ కళ్ళ వైభవాన్ని అనుభవించి, అమ్మకంటి వంక ఒకసారి చూసినట్లయితే మనలో ఇప్పటివరకు ఉన్న ఆందోళనలు ఉపశమించి శాంతి, సంతోషం కలుగుతాయి.   ∙డి.వి.ఆర్‌. భాస్కర్‌   (చదవండి: అమ్మ‌వారి నామాలే ఆ మహా నగరాలు! వాటి ప్రాశస్యం ఏంటంటే..)

సాక్షి, ముంబై: దేశ ఆర్థిక రాజధాని ముంబై నగరం నడిబొడ్డున వెలసిన ప్రముఖ ప్రభాదేవి మందిరానికి మూడు వందల సంవత్సరాలకుపైగా చరిత్ర ఉంది. దసరా నవరాత్రి ఉత్సవాలు ప్రారంభమయ్యాయంటే తొమ్మిది రోజులపాటు ఈ ఆలయం భక్తుల రాకపోకలతో కిటకిటలాడుతుంది. నిత్యం వేలాది మంది భక్తులు ఉపవాస దీక్షలతో, నిష్టగా వచ్చి ఆలయంలో ఉన్న మూడు దేవీ విగ్రహాలను దర్శించుకుని వెళుతుంటారు. నవరాత్రి ఉత్సవాలు, భక్తుల రద్దీని దృష్టిలో ఉంచుకుని ఆలయ నిర్వాహకులు సకల ఏర్పాట్లు చేశారు. ఆలయాన్ని వివిధ రంగుల విద్యుత్‌ దీపాలతో, రంగురంగుల పుష్పాలతో అలంకరించారు. పక్షం రోజుల ముందే ఆలయ గుడికి, ప్రహరీ గోడలకు, గర్భగుడిలో రంగులు వేసి సిద్ధంగా ఉంచారు. దేవీమాత విగ్రహానికి తాపడం పనులు పూర్తిచేసి అందంగా ముస్తాబు చేశారు. విగ్రహాలను వివిధ రకాల పూలతో అలంకరించారు. నవరాత్రి ఉత్సవాల్లో పూజారులు ముందుగా ప్రకటించిన ప్రకారం రోజుకొక రంగు చీరతో దేవిని అలంకరిస్తున్నారు. నిత్యం వేలల్లో వచ్చే భక్తుల సౌకర్యార్ధం వివిధ మౌలిక సదుపాయాలు కల్పించారు. తోపులాటలు జరగకుండా బారికేడ్లు ఏర్పాటు చేశారు. ముఖ్యంగా దసరా రోజున ముంబైలో వివిధ ప్రాంతాల్లో స్థిరపడిన తెలుగు ప్రజలందరూ ప్రభాదేవి మందిరానికి చేరుకుంటారు. అక్కడే పెద్ద సంఖ్యలో గుమిగూడుతారు. ఆలయంలో దేవి విగ్రహానికి బంగారం (జమ్మి చెట్టు ఆకులు) సమర్పిస్తారు. బయటకు వచ్చిన తర్వాత అక్కడ భేటీ అయ్యే బంధువులు, మిత్రులు, పరిచయస్తులందరూ ఒకరికొకరు బంగారం ఇచ్చిపుచ్చుకుని దసరా శుభాకాంక్షలు తెలియజేసుకుంటారు. దసరా రోజున ఆలయంలో కనిపించే వాతావరణాన్ని బట్టి నిజంగా తెలంగాణలోని స్వగ్రామంలో ఉన్నామా అన్న అనుభూతి కలుగుతుంది. కులమతాలకు అతీతంగా అన్ని వర్గాల ప్రజలు మందిరానికి చేరుకుని పరస్పరం దసరా శుభాకాంక్షలు తెలియజేసుకుంటారు.   ఎల్ఫిన్‌స్టన్‌ రోడ్‌.. ప్రభాదేవిగా...  మూడు వందల ఏళ్లకుపైగా చరిత్ర ఉన్న ఆలయంలో ప్రభావతి దేవి, కాళికాదేవి, చండికాదేవి ఇలా మూడు విగ్రహాలున్నాయి. కాలక్రమేణా ఈ ప్రాంతం ప్రభాదేవిగా గుర్తింపు పొందింది. అప్పటి నుంచి ఈ ఆలయాన్ని, ప్రాంతాన్ని ప్రభాదేవిగా పిలుస్తున్నారు. ఆలయం కారణంగా ఈ ప్రాంతానికి సమీపంలో ఉన్న ఎల్ఫిన్‌స్టన్‌ రోడ్‌ రైల్వే స్టేషన్‌కు ప్రభాదేవిగా అధికారికంగా నామకరణం చేశారు. అప్పటి నుంచి ఈ స్టేషన్‌ను ప్రభాదేవి పేరుతోనే పిలుస్తున్నారు. అంతేగాకుండా రైల్వే ప్లాట్‌ఫారంపై బోర్డులు సైతం మార్చివేశారు. టికెట్లు, సీజన్‌ పాస్‌లపై, అనౌన్స్‌మెంట్‌ ఇలా అన్ని ప్రభాదేవి పేరటనే జరుగుతున్నాయి. నవరాత్రి ఉత్సవాల కారణంగా భక్తుల దర్శనం కోసం ప్రతీరోజు ఉదయం ఆరు గంటల నుంచి రాత్రి 9 గంటల వరకు తెరిచి ఉంచుతున్నారు. దసరా రోజున అర్ధరాత్రి వరకు ఆలయం తెరిచే ఉంటుందని పూజారులు తెలిపారు.  నవరాత్రి ఉత్సవాలు పురస్కరించుకుని ఆలయం ఆవరణలో వివిధ భక్తి పాటలు, కీర్తనలు ఆలపించే కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నారు. గత కొద్ది సంవత్సరాల్లో నగరంలో ఉన్న అనేక మందిరాలలో మార్పులు జరిగాయి. కానీ ప్రభాదేవి మందిరం ఇప్పటికీ పాత సంస్కృతులను కాపాడుకుంటూ వస్తోంది. ఏటా జనవరి రెండో లేదా మూడో వారంలో మందిరం వద్ద వారం రోజులపాటు జాతర జరుగుతుంది. ఈ ఆలయాన్ని ఉత్సవాల సమయంలోనే కాకుండా సాధారణ రోజుల్లో కూడా వందలాది భక్తులు దర్శించుకునేందుకు వస్తుంటారు. ముఖ్యంగా ఈ ఆలయానికి కొద్ది దూరంలోనే ప్రముఖ సిద్ధివినాయక మందిరం ఉంది. దీంతో సిద్ధివినాయకున్ని దర్శించుకునేందుకు వచ్చిన స్ధానిక భక్తులతోపాటు, పర్యాటకులు ప్రభాదేవి మందిరాన్ని కచ్చితంగా దర్శించుకుని వెళతారు. దీంతో ఈ ప్రాంతం నిత్యం ఉదయం నుంచి రాత్రి వరకు భక్తులు, సామాన్య ప్రజల రాకపోకలతో రద్దీగా కనిపిస్తుంది.   కరోనా అనంతరం తొలిసారి ఉత్సవాలు...  కరోనా మహమ్మారి కారణంగా ప్రభుత్వం అమలుచేసిన లాక్‌డౌన్‌వల్ల గత రెండేళ్లుగా నవరాత్రి ఉత్సవాలు నిర్వహించలేకపోయారు. దీంతో లాక్‌డౌన్‌ కాలంలో ఈ ఆలయం భక్తులు లేక బోసిపోయి కనిపించింది. ప్రభుత్వం లాక్‌డౌన్‌ ఆంక్షలు ఎత్తివేసిన తరువాత నవరాత్రి ఉత్సవాలు జరగడం ఇదే ప్రథమం. దీంతో ఉత్సవాలు ఘనంగా నిర్వహించేందుకు ఆలయ నిర్వాహకులు ఏర్పాట్లు ఘనంగా చేశారు. దసరా రోజున పెద్ద సంఖ్యలో తరలి వచ్చే జనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని పకడ్బందీ ఏర్పాట్లు చేశారు. దసరా రోజున నిమజ్జనాలకు వివిధ ప్రాంతాల నుంచి సముద్రతీరానికి బయలుదేరే అనేక బతుకమ్మలు ఈ ఆలయం ముందునుంచే వెళతాయి. ఇక్కడ ఆడపడుచులు కొద్దిసేపు బతుకమ్మ ఆడి ముందుకు కదులుతారు. దీంతో ట్రాఫిక్‌ జామ్‌ కాకుండా పోలీసులు తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోనున్నారు. (క్లిక్ చేయండి: ఆర్థిక నష్టాల్లో మోనో రైలు.. గట్టేక్కేదెలా?)

సాక్షి, విజయవాడ: దుర్గమ్మ కొండపై ‘శరన్నవ’ సంబరం కొనసాగుతోంది. ఒకవైపు భక్తుల కోలాహలం, మరోవైపు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల సందళ్లతో కృష్ణా తీరం పులకిస్తోంది. దసరా ఉత్సవాల్లో రెండో రోజైన మంగళవారం అమ్మవారు శ్రీ బాలా త్రిపుర సుందరీదేవిగా భక్తులకు దర్శనమిచ్చారు. తెల్లవారుజామున అమ్మవారికి విశేష అలంకారం, నిత్య పూజల అనంతరం ఆలయ అధికారులు అమ్మవారిని తొలి దర్శనం చేసుకున్నారు. నాలుగు గంటల నుంచి సర్వ దర్శనం ప్రారంభం కాగా రాష్ట్రంలోని పలు ప్రాంతాలతో పాటు తమిళనాడు, కర్ణాటకల నుంచి పెద్ద ఎత్తున భక్తులు ఇంద్రకీలాద్రికి తరలివచ్చారు. స్పీకర్‌ తమ్మినేని సీతారాం దంపతులు, ఎన్టీఆర్‌ జిల్లా వైఎస్సార్‌ సీపీ అధ్యక్షుడు, వెస్ట్‌ ఎమ్మెల్యే వెలంపల్లి శ్రీనివాసరావు కుటుంబ సమేతంగా అమ్మవారిని దర్శించుకున్నారు. అమ్మవారికి నిర్వహించిన ఖడ్గమాలార్చన, ప్రత్యేక కుంకుమార్చన, చండీహోమం, శ్రీచక్రార్చనలో పెద్ద ఎత్తున ఉభయదాతలు పాల్గొన్నారు. ఉత్సవాల నేపథ్యంలో అనధికార వీఐపీల కట్టడికి ఎన్టీఆర్‌ జిల్లా కలెక్టర్‌ ఢిల్లీరావు, సీపీ టి.కె. రాణా క్యూలైన్లను పలు మార్లు పరిశీలించి, దేవస్థాన ఇంజినీరింగ్‌ అధికారులకు పలు సూచనలు చేశారు. టికెట్లు లేకుండా దర్శనానికి ఎట్టి పరిస్థితులలోనూ అనుమతించవద్దని ఆలయ సిబ్బందికి ఆదేశాలు జారీ చేశారు.   ఉత్సవ ఏర్పాట్లు అద్భుతం: స్పీకర్‌ తమ్మినేని  అమ్మవారి దర్శనానికి విచ్చేసిన స్పీకర్‌ తమ్మినేని సీతారాంనకు ఆలయ అధికారులు సాదరంగా స్వాగతం పలికారు. అమ్మవారి దర్శనానంతరం వేద పండితులు ఆశీర్వచనం అందజేయగా, ఈవో భ్రమరాంబ అమ్మవారి చిత్రపటం, ప్రసాదాలు, పట్టువస్త్రాలను బహూకరించారు. అనంతరం మీడియాతో స్పీకర్‌ తమ్మినేని సీతారాం మాట్లాడారు. దసరా ఉత్సవాలలో అమ్మవారిని దర్శించుకోవడం చాలా సంతోషంగా ఉందన్నారు. ఉత్సవాల ఏర్పాట్లు అద్భుతంగా ఉన్నాయన్నారు. సామాన్య భక్తులకు పెద్ద పీట వేయడం అభినందనీయమన్నారు.   అప్రమత్తంగా ఉండండి: కలెక్టర్‌  దేవీశరన్నవ రాత్రి ఉత్సవాలలో అమ్మవారిని దర్శించుకునేందుకు పెద్ద ఎత్తున భక్తులు విచ్చేస్తున్నందున అన్ని శాఖల అధికారులు అప్రమత్తంగా ఉండాలని కలెక్టర్‌ ఢిల్లీరావు ఆదేశించారు. ఉత్సవాల ఏర్పాట్లతో పాటు క్యూలైన్లు, టికెట్ల జారీ పక్రియను కలెక్టర్‌ మంగళవారం పరిశీలించారు. కొండపై టికెట్లు విక్రయిస్తున్న తీరును పరిశీలించడంతో పాటు సిబ్బందికి పలు సూచనలు ఇచ్చారు. టికెట్లు కొనుగోలు చేసేలా చూడాల్సిన బాధ్యత అన్ని శాఖల అధికారులపై ఉందని, రూ. 300, రూ.100 టికెట్లు కొనుగోలు చేసిన భక్తులు ఆయా క్యూలైన్‌ మార్గాలలోనే అమ్మవారి దర్శనానికి పంపాలన్నారు. మహా మండపం మీదుగా కొండపైకి ఎవరూ రాకుండా కట్టుదిట్టంగా చేసిన ఏర్పాట్లను పరిశీలించారు. పాస్‌ లేకుండా కార్లను కొండపైకి ఎందుకు అనుమతిస్తున్నారని సిబ్బందిపై ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు.   ఇబ్బంది లేకుండా దర్శనం: మంత్రి కొట్టు భక్తుల రద్దీ నేపథ్యంలో ఎవరికీ ఎటువంటి ఇబ్బందులు లేకుండా అమ్మవారి దర్శనం కల్పించేందుకు చర్యలు తీసుకుంటున్నామని దేవదాయ శాఖ మంత్రి కొట్టు సత్యనారాయణ స్పష్టం చేశారు. వినాయకుడి గుడి, రథం సెంటర్, టోల్‌గేట్, ఓం టర్నింగ్‌ వద్ద మంత్రి క్యూలైన్లను పరిశీలించి భక్తులతో మాట్లాడారు. వినాయకుడి నుంచి కొండపైకి చేరుకునేందుకు 30 నిమిషాలు పడుతుందని పలువురు భక్తులు మంత్రి దృష్టికి తీసుకొచ్చారు. పరిష్కారానికి చర్యలు తీసుకుంటామన్నారు. అన్ని టికెట్ల కౌంటర్లలో ఆన్‌లైన్‌ టికెట్లు ఇచ్చేలా చర్యలు తీసుకున్నామన్నారు. ఫుట్‌ స్కానర్‌ ద్వారా భక్తుల సంఖ్యను నమోదు చేస్తామన్నారు.  అన్ని ప్రభుత్వ శాఖల సమన్వయంతో ఎప్పటికప్పుడు పరిస్థితులను పరిశీలించి, అందుకు తగిన రీతిలో ఏర్పాట్లు చేస్తున్నామన్నారు. సోమవారం సుమారు 30 వేల మంది భక్తులు దర్శనానికి విచ్చేశారని, 60 వేల లడ్డూలను విక్రయించామన్నారు. ఈవో భ్రమరాంబ, స్పెషల్‌ ఆఫీసర్‌ రామచంద్రమోహన్‌ పాల్గొన్నారు.   ఫొటో గ్యాలరీ కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి నయనమనోహరం నగరోత్సవం వన్‌టౌన్‌ (విజయవాడ పశ్చిమ): దసరా మహోత్సవాల్లో భాగంగా ఆదిదంపతుల నగరోత్సవం నయనమనోహరంగా జరిగింది. గంగా సమేత దుర్గామల్లేశ్వరస్వామి వార్ల ఉత్సవమూర్తులతో మల్లేశ్వరాలయం దిగువన ఉన్న మహామండపం సమీపంలో ప్రారంభమైన నగరోత్సవంలో అర్చకులు, వేదపండితులు, కళాకారులు, అధికారులు పాల్గొని సేవలందించారు. తొలుత ఈవో భ్రమరాంబ కొబ్బరికాయ కొట్టి నగరోత్సవాన్ని ప్రారంభించారు. పోలీసులు, ఎన్‌ఎస్‌ఎస్‌ వలంటీర్లు, సెక్యూరిటీ సిబ్బంది బందోబస్తు నిర్వహించారు. 

వర్గల్‌(గజ్వేల్‌): వర్గల్‌ శంభునికొండపై కొలువుదీరిన శ్రీవిద్యా సరస్వతీ క్షేత్రం సోమవారం నుంచి అక్టోబర్‌ 4వ తేదీ నవమి వరకు జరిగే శరన్నవరాత్రి మహోత్సవాలకు ముస్తాబైంది. వర్గల్‌ క్షేత్రానికి సికింద్రాబాద్‌ నుంచి ఉదయం 8 గంటలకు, 10 గంటలకు, మధ్యాహ్నం 12 గంటలకు, సాయంత్రం 4 గంటలకు ఆర్టీసీ బస్సు సౌకర్యం ఉంది. ఇవే కాకుండా సికింద్రాబాద్‌ నుంచి గజ్వేల్, సిద్దిపేట, కరీంనగర్‌ రూట్‌లో వెళ్లే ఆర్టీసీ బస్సుల్లో వర్గల్‌ క్రాస్‌రోడ్డు వరకు వచ్చి, అక్కడి నుంచి ఆటోలో  క్షేత్రానికి చేరుకోవచ్చు.  నేటి నుంచి నవరాత్రోత్సవాలు  సోమవారం అంకురార్పణతో ఉత్సవాలు ప్రారంభ వం అవుతాయి. వచ్చే నెల 2వ తేదీన  లక్ష పుష్పార్చన, పల్లకీసేవ, పుస్తక రూపిణి సరస్వతీ పూజ, 4న మంగళవారం మహార్నవమి, అమ్మవారికి అష్టో త్తర కలశాభిషేకం, పూర్ణాహుతి, 5న బుధవారం కలశోద్వాసన, విజయదశమి వేళ అమ్మవారి విజ య దర్శనం, శ్రవణ నక్షత్రం సందర్భంగా శ్రీవెంకటేశ్వరస్వామికి విశేష అభిషేకం జరుగుతుంది.  తొమ్మిది రోజులు..  ఉత్సవాల సందర్భంగా తొమ్మిది రోజుల పాటు అమ్మవారు వివిధ రూపాల్లో భక్తులకు దర్శనమిస్తారు. మొదటి రోజు బాలాత్రిపుర సుందరీదేవిగా, రెండో రోజు గాయత్రీదేవిగా, మూడో రోజు లలితాదేవిగా, నాలుగోరోజు అన్నపూర్ణాదేవిగా, ఐదో రోజు మహాలక్ష్మీదేవిగా, ఆరో రోజు రాజరాజేశ్వరిదేవిగా, ఏడో రోజు విద్యాసరస్వతిదేవిగా, ఎనిమిదో రోజు దుర్గాదేవిగా, తొమ్మిదో రోజు మహిషాసుర మర్ధినిగా దర్శనం ఇస్తారని నిర్వాహకులు తెలిపారు.  ఏర్పాట్లు పూర్తి వర్గల్‌ క్షేత్రంలో త్రిశక్తి స్వరూపిణి శ్రీవిద్యాసరస్వతిమాత శరన్నవ నవరాత్రోత్సవాలు అత్యంత వైభవంగా నిర్వహించేందుకు అన్ని ఏర్పాట్లు చేశాం. ఉత్సవాలకు పీఠాధిపతులు శ్రీవిద్యాశంకర భారతీస్వామి, శ్రీమాధవానందస్వామి, శ్రీమధుసూదనానందస్వామి హాజరవుతున్నారు. భక్తులకు ఇబ్బంది కలగకుండా అన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకున్నాం. పార్కింగ్‌ సదుపాయం, అన్నదానం ఉంటుంది.   – చంద్రశేఖరశర్మ సిద్ధాంతి, ఆలయ వ్యవస్థాపక చైర్మన్‌

ఆ ప్రాంత‌మంతా అంత‌వ‌ర‌కు నిశ్శబ్దంగా ఉంది. అక్కడ‌కు ఎవ‌రో రాబోతున్నార‌ని అంత‌కుముందే స‌మాచారం వ‌చ్చింది. దాంతో అక్కడ‌కు. నేల ఈనినట్లుగా జ‌న‌సందోహం చేరుకుంది. అంద‌రూ ఒళ్ళంతా ఇంతింత క‌ళ్లు చేసుకుని చూస్తున్నారు. చెవులను కూడా ఇంతింత చేసుకుని రాబోయే స‌వ్వడి కోసం నిరీక్షిస్తున్నారు. వారి మ‌న‌సు ఆనందంతో ప‌ర‌వ‌ళ్లు తొక్కుతోంది. ఎప్పుడెప్పుడు ఆ సుమ‌ధుర స‌మ‌యం ఆస‌న్నమ‌వుతుందా అని ఉత్కంఠ‌తో ఎదురుచూస్తున్నారు.  ఆ శుభ ఘ‌డియ స‌మీపించింది అనడానికి నిదర్శనంగా పారిజాత పరిమళాలతో కూడిన ఓ సువాసన నాసికా రంధ్రాల ద్వారా మనస్సులోకి ప్రవేశించి, కన్నులు అరమోడ్పులయాయి. దూరంగా మువ్వల సవ్వడులు స‌న్నగా వినిపిస్తూ, అంత‌లోనే గుండెల‌ను తాకేంత ద‌గ్గర‌కు చేరుకుంది ఆ శ‌బ్దం. శ‌బ్దంతో పాటు సువాస‌న గుబాళింపులు కూడా ద‌గ్గర‌వుతున్నాయి. గాజుల గ‌ల‌గ‌లలు, కంఠాభ‌ర‌ణాల క్వణ‌నిక్వణాలు, క‌ర్ణాభ‌ర‌ణాల చిరు స‌వ్వడులు, రకరకాల పూల పరిమళాలు.. నెమ్మదినెమ్మదిగా ద‌గ్గర కాసాగాయి. అంద‌రూ దూరం నుంచి భ‌క్తితో గ‌మ‌నిస్తున్నారు. ఈ సవ్వడుల‌తో పోటీ ప‌డుతూ వారి చిరుమంద‌హాస‌పు ధ్వనులు వీనుల విందు చేస్తున్నాయి. ఆ దృశ్యం చూసేస‌రికి అంద‌రికీ ఏదో మైకం క‌లిగింది. ఒక్కసారిగా ఎద‌లు పుల‌కించాయి. మాట మూగ‌బోయింది. అప్రయ‌త్నంగా రెండు చేతులు ఒక్కట‌య్యాయి. కనులు రెప్ప వేయడం మరచిపోయాయి. మ‌న‌సులో భ‌క్తి ప‌రుగులు తీసింది. అక్కడ‌కు తొమ్మిదిమంది అమ్మవార్లు వారి వారి అలంకారాల‌లో విహారానికి వ‌చ్చారు. ఒక‌రినొక‌రు ప‌ల‌క‌రించుకుంటున్నారు.  "ఏవ‌మ్మా! బాలా! నీతోనేగా న‌వ‌రాత్రులు ప్రారంభ‌మ‌వుతాయి" అంటున్నారు మిగిలిన ఎన‌మండుగురు.. బాల స్వచ్ఛమైన ప‌సి మొగ్గలాంటి చిరున‌వ్వుతో... "నేను బాల‌నే.. ఎన్నటికీ బాల‌నే.. మీ అంద‌రికీ చెల్లెలినే... " అంటూ ముద్దుముద్దుగా ప‌లికింది. అందుకు రాజ‌రాజేశ్వరి.. "నువ్వు ఆదిశక్తివి. అందుకే నిన్ను ఆదిశక్తిప‌రాయీ" అని స్తుతించారు. అంతేనా బాలేన్దు మౌళివి. అందులోనూ బాల ప‌దంతోనే కీర్తించ‌బ‌డ్డావు చూడు" అని అంటుంటే, బాల ప‌క‌ప‌క న‌వ్వింది. "మీకు తెలియ‌నిది కాదు.. మాన‌వ జ‌న్మ బాల్యంతోనే ప్రారంభ‌మ‌వుతుంది క‌దా. అప్పుడు వారు ఆదిశ‌క్తిలాగే ఉంటారు క‌దా.." అంటూ లౌకికార్థం ప‌లికింది బాల‌. అంద‌రి దృష్టి గాయ‌త్రీమాత వైపుగా మ‌ర‌లింది. "మ‌న తొమ్మిది మందిలోనూ గాయ‌త్రిని నిత్యం స్మరిస్తూ ఉంటారు క‌దా" అన్నారు. "అవును గాయ‌త్రీమంత్రాన్ని కొంద‌రు ల‌క్షసార్లు ల‌క్ష గాయ‌త్రి పేరుతో చేస్తారు. మ‌నంద‌రికంటె గాయ‌త్రీ మాతే గొప్ప‌ది.." అన్నారు. గాయ‌త్రికి అర‌న‌వ్వు వ‌చ్చింది. "ఎనిమిది సంవ‌త్స‌రాలు నిండితే అంద‌రూ విద్యాభ్యాసం చేస్తారు క‌దా. అలా 14 సంవ‌త్స‌రాలు వాళ్లు చ‌దువుకుంటారు క‌దా. మ‌రి నిత్యం గాయ‌త్రీ మంత్రాన్ని స్మ‌రించ‌ట‌మంటే అదే క‌దా. మాన‌వుల‌కు చ‌దువు ఎంత అవ‌సర‌మో మ‌న‌కు తెలియ‌దా. విద్య లేని వాడు వింత ప‌శువు అనే మాట వాడ‌కంలో ఉండ‌నే ఉంది క‌దా" మిగిలిన ఎన‌మండుగురు భక్తిగా గాయ‌త్రీ మాత‌కు న‌మ‌స్క‌రించారు. ఇప్పుడు అంద‌రూ త‌మ క‌డుపులు చూసుకుంటూ అన్నపూర్ణ వైపుగా చూశారు. అప్ప‌టికే అన్నపూర్ణ త‌న చేతిని గుండిగ‌లోకి పంపింది. "మీరేమంటారో నాకు అర్థ‌మ‌యిందిలే. సాక్షాత్తు ప‌ర‌మ‌శివుడు కూడా న‌న్ను భిక్ష అడిగాడ‌నేగా. అందులో అంత‌రార్థం మీకు తెలియ‌నిది కాదు. ఆక‌లి వేస్తే ఎవ‌రైనా అమ్మ‌నే క‌దా అడిగేది. భోజ్యేషు మాతా అని తెలియ‌దా. అందుకే నేను పూర్ణాహారం అంటే సంపూర్ణంగా.. అదే క‌డుపునిండుగా సంతృప్తిగా వ‌డ్డిస్తాను క‌దా. అందుకే న‌న్ను అన్న‌పూర్ణగా కొలుస్తున్నారు. మాన‌వ మ‌నుగ‌డ‌కు అన్న‌పూర్ణ అవ‌స‌రం ఉంది క‌న‌క‌నే నేను అవ‌త‌రించాను.." అంటూ అంద‌రికీ తృప్తిగా వ‌డ్డ‌న చేసింది అన్న‌పూర్ణాదేవి. అవును అందుకే "నిన్ను నిత్యానంద‌క‌రీ వ‌రాభ‌య‌క‌రీ... చంద్రార్కాన‌ల భాస‌మాన ల‌హ‌రీ.. భిక్షాందేహి కృపావ‌లంబ‌న‌క‌రీ మాతాన్న పూర్ణేశ్వ‌రీ... " అంటూ ప్ర‌స్తుతించారు.. అన్నారు ఎన‌మండుగురు తోబుట్టువులు. కడుపులు నిండ‌గానే అంద‌రూ ల‌లితా త్రిపుర సుంద‌రిని ప్ర‌స‌న్న వ‌ద‌నాల‌తో తిల‌కించారు. "నీ పేరులోనే ల‌లితం ఉంది. నువ్వు  నిత్యం ప్ర‌స‌న్నంగా ఉంటావు. ఇది ఎలా సాధ్యం" అన్నారు అష్ట‌మాత‌లు. "ఇన్ని సంవ‌త్సరాలు చ‌దువుకుని, ఇంత ఆరోగ్యక‌ర‌మైన ఆహారం భుజించాక ప్రస‌న్నత వ‌చ్చితీరుతుంది. సాత్త్వికాహారం, స‌ద్గురువుల ద‌గ్గర విద్యాభ్యాసం.. ఇవే క‌దా మ‌న మ‌న‌సును ప్రభావితం చేసేది" అంటూ ప్రస‌న్నంగా ప‌లికింది ల‌లితాత్రిపుర సుంద‌రి. "నిజ‌మే! నిన్ను నిత్యం స‌హ‌స్రనామాల‌తో కొలుస్తారు ఇందుకేనేమో. నీకు పెట్టే నైవేద్యాలు కూడా ఆరోగ్యాన్ని ప్రసాదిస్తాయి క‌దా. నిన్ను హ‌రిద్రాన్నైక ర‌సికా, ముద్గౌద‌నాచిత్తా, హ‌రిద్రాన్నైక ర‌సికా.. " అంటూ ఆనందంగా ల‌లితాదేవిని స‌హ‌స్రనామాల‌లోని మంత్రాల‌తో స్తుతించారు, ఎన‌మండుగురు త‌ల్లులు. "మ‌రోమాట కూడా చెప్పాలి నీ గురించి... నీ పూజ ప్రారంభించేస‌మ‌యంలో గంధం ప‌రిక‌ల్పయామి, ధూపం ప‌రిక‌ల్పయామి... అంటూ ఈ సృష్టి పంచ‌భూతాత్మకం, మాన‌వ శ‌రీరం కూడా పంచ‌భూతాల‌తోనే నిర్మిత‌మైన‌ద‌ని అంత‌ర్లీనంగా ఎంతో చ‌క్కగా తెలియ‌చేశావు" అంటూ ల‌లితాదేవిని ప్రశంసించారు. ఇప్పుడు అంద‌రూ చెట్టాప‌ట్టాలేసుకుంటూ మ‌హాల‌క్ష్మి వైపు చూస్తూ..."ఇంట్లో ఆడ‌పిల్ల పుడితే చాలా మ‌హాల‌క్ష్మి పుట్టింది అనేస్తుంటారు. ఇంత‌మందిమి ఉండ‌గా నీకే ఆ ఘ‌న‌త ద‌క్కింది.." అన్నారు. మ‌హాల‌క్ష్మి... సిరుల‌చిరున‌వ్వులు కురిపిస్తూ..."ఒక్కసారి సావ‌ధానంగా ఆలోచించండి. బాల‌గా అవ‌త‌రించి, గాయ‌త్రిగా చ‌దువుకుని, అన్నపూర్ణగా అంద‌రి క‌డుపులు నింపి, ల‌లిత‌గా పూజ‌లు అందుకున్న త‌ర‌వాతేగా నేను అవ‌త‌రించాను. అప్పుడు న‌న్ను అంద‌రూ ఆ ఇంటి దైవంగా కొల‌వ‌కుండా ఎలా ఉంటారు. ఇన్నిస‌త్కర్మలు త‌ర‌వాతే క‌దా నేను మ‌హాల‌క్ష్మిగా ప్రభ‌వించాను.". అంటూ నిరాడంబ‌రంగా ప‌లికింది మ‌హాల‌క్ష్మి. "నిజ‌మేలే...అందుకేగా నిన్ను స‌ర్వపాప‌హ‌రే దేవీ, స‌ర్వదుఃఖ హ‌రే దేవీ అంటూ  కొనియాడుతున్నారు "అన్నారు అంతా ముక్తకంఠంతో. పక్కనే ధ‌వ‌ళ వ‌ర్ణ శోభితంగా ఉన్న స‌ర‌స్వతి వీణ వాయిస్తోంది. "ఇప్పటిదాకా మా ప‌క్కనే ఉన్నావు, అంత‌లోనే వీణ అందుకున్నావా.. అందుకేగా నిన్ను యా వీణా వ‌ర దండ మండిత క‌రా, యా శ్వేత ప‌ద్మాస‌నా అంటూ పిలుస్తున్నారు. నిత్యం తెల్లటి వ‌లువ‌ల‌తో, తెల్లని హంస మీద కూర్చుని ద‌ర్శన‌మిస్తావు. స‌ర‌స్వతీ న‌మ‌స్తుభ్యం ... విద్యారంభం క‌రిష్యామి.. అంటూ నీ ప్ర‌శంస‌తోనే విద్యాభ్యాసం ప్రారంభిస్తారు క‌దా...నీ మెడలో స్పటిక మాల కాంతులు వర్ణించలేము" అంటూ ప‌లికారు. తెల్లటి కాంతులు వెద‌జ‌ల్లే చిరున‌వ్వుతో స‌ర‌స్వతీ దేవి.." ఇందాక మ‌హాల‌క్ష్మి చెప్పిన‌ట్లుగా ఇంత మంచి చేసుకుంటూ రావ‌టంతో పాటు, నాకు మ‌రికాస్త జీవితానుభ‌వం వ‌చ్చిన‌ట్లే క‌దా. చ‌దువు చెప్పేవారికి చ‌దువుతో పాటు జీవితానుభ‌వం, వ‌య‌స్సు కూడా ఉండాలి. నాకు అవి వచ్చాయి క‌దా. బాల‌గా ప్రారంభ‌మై... మ‌హాల‌క్ష్మి దాకా ఎంతో మంచి జ‌రిగిన తరువాత కదా నేను ప్ర‌భ‌వించాను. ఆ జీవితానుభ‌వ‌మే న‌న్ను చ‌దువుల త‌ల్లిగా నిల‌బెట్టింది. తెలుపు స్వచ్ఛతకు చిహ్నం. పారదర్శకంగా ఉండడానికి స్పటిక మాల" అంది వీణ మీద స‌ర‌స్వ‌తీ రాగాన్ని మీటుతూ ఆ శార‌దామాత‌. ఇప్పుడు అంద‌రికీ దుర్గమ్మ వైపు చూడాలంటే భ‌యంగా ఉంది. దుర్గమాసురుడిని సంహ‌రించి దుర్గామాత‌గా అంద‌రి పూజ‌లు అందుకుంటూ.. దుర్గాష్టమిగా న‌వ‌రాత్రుల‌లో ఎనిమిదో రాత్రిని త‌న పేరు మీదుగా తెచ్చుకుంది. ఇంత‌వ‌ర‌కు వారితోనే క‌ల‌సిమెల‌సి తిరిగిన దుర్గమ్మకు.. వారిలోని భ‌యాన్ని చూస్తే న‌వ్వు వ‌చ్చింది. "ఎందుకు మీరంతా భ‌య‌ప‌డ‌తారు. స్త్రీ శ‌క్తి స్వ‌రూపిణి. దుష్ట సంహారం చేయ‌గ‌ల‌ద‌ని క‌దా నేను నిరూపించిన‌ది. నాకు ఈ శ‌క్తి ఎక్క‌డ నుంచి వ‌చ్చిందో మ‌ళ్లీ నేను చెబితే చర్విత‌చ‌ర్వణ‌మే అవుతుంది. బాల‌గా అవ‌త‌రించి, ఇంత చ‌క్క‌గా చ‌దువుకుని, శ‌క్తిమంత‌మైన ఆహారం తిని, అంద‌రి స్తుతులు అందుకుని, సంప‌ద‌లు పొంది, విద్యాధి దేవ‌త‌ను అయ్యాక... నాకు వ‌చ్చే మ‌నోబ‌లం, బుద్ధిబ‌లం, శ‌రీర బ‌లంతో దుష్ట సంహారం చేయ‌టం పెద్ద కష్ట‌మైన విష‌యం కాదు కదా.." అంటూ అదంతా త‌న గొప్ప‌త‌నం కాద‌న్న‌ట్లుగా ప‌లికింది దుర్గ‌మ్మ‌. అంద‌రూ దుర్గ‌మ్మ‌ను చేరి, గుండెల‌కు హ‌త్తుకుని ముద్దాడారు.  అక్కడితో భ‌యం పోయిందా అనుకుంటే పోలేదు.. ఇప్పుడు భ‌యం రెట్టింప‌య్యింది.. త‌మ‌లోనే ఉన్న మ‌హిషాసుర‌మ‌ర్దినిని చూస్తూ భీతిల్లిపోతున్నారు అంద‌రూ దుర్గ‌మ్మ‌ను చూసి. "న‌న్ను చూసి భ‌య‌ప‌డ‌కండి. దుష్ట సంహారం చేసే శ‌క్తి ఏ విధంగా వ‌చ్చిందో ఇంత‌కుముందే దుర్గ‌మ్మ విపులీక‌రించింది క‌దా. నేనూ అదే మాట చెప్తాను.."  అంటూ అతి విన‌యంగా ప‌లికింది, అంత‌టి మ‌హిషుడిని సంహ‌రించిన త‌ల్లి. అంద‌రూ త‌మ భయాన్ని విడిచిపెట్టి... "నిజ‌మే.. నీ గొప్ప‌ద‌నాన్ని చూసే క‌దా ఆది శంక‌రాచార్యుడు నీ మీద అద్భుత‌మైన స్తోత్రం ర‌చించాడు. అయిగిరి నందిని నందిత మేదిని... అంటూ... ఆ స్తోత్రం చ‌దువుతుంటే చాలు అంద‌రిలోనూ త‌న్మ‌య‌త్వం కలుగుతుంది. ఆదిశంక‌రుడికి క‌లిగిన త‌న్మ‌య‌మే ఈ స్తోత్ర రూపంలో అప్ర‌య‌త్నంగా వెలువ‌డి ఉంటుంది " అన్నారు అంద‌రూ.    ఇప్పుడు చివ‌ర‌గా అంద‌రి చూపులు ఆ రాజ‌రాజేశ్వ‌రి మీద‌కు మ‌ళ్లాయి.. "ఇన్ని రోజులుగా మ‌మ్మ‌ల్ని అంద‌రూ ఒక్కోరోజు ఒక్కో ర‌కంగా పూజించారు. చిట్ట‌చివ‌ర‌గా అంద‌రూ నిన్ను శ్రీ‌రాజ‌రాజేశ్వ‌రిగా కొలుస్తారు. ఈ రోజును విజ‌య‌ద‌శ‌మిగా కూడా పిలుస్తారు" అంటూ ప్ర‌శ్నార్థ‌కంగా అంటుంటే.." తొమ్మిది రోజుల పాటు నెమ్మ‌దిగా శ‌క్తి స‌మ‌కూర్చుకుంటూ ఎదిగాక‌.. ఇక చివ‌ర‌గా విజ‌యం ల‌భించిన‌ట్లే క‌దా. ఈ విజ‌య‌ద‌శ‌మి నా ఒక్క‌దానిదే కాదు క‌దా. తొమ్మిదిరోజుల పాటు విజ‌య‌వంతంగా స‌క‌ల శుభాలు స‌మ‌కూర్చినందుకే ప్ర‌తీక‌గానే క‌దా నేను రాజ‌రాజేశ్వ‌రిని అవుతున్నాను. విజ‌య‌ద‌శ‌మి పండుగ‌కు దేవ‌త‌న‌వుతున్నాను.మ‌న‌మంద‌రం అరిష‌డ్వ‌ర్గాల‌కు అతీతంగా ఉన్నాం. ఐక‌మ‌త్యంగా ఉన్నాం. విజ‌యం సాధించాం. భిన్న‌త్వంలో ఏక‌త్వం అంటే మ‌న‌మే క‌దా. అందుకే విజ‌య‌ద‌శ‌మి అనే పేరు వ‌చ్చింది క‌దా. మ‌న మంచిత‌న‌మే విజ‌యానికి కార‌ణం అని మాన‌వుల‌కు తెలియ‌చేయ‌డానికే క‌దా ఈ పండుగ‌ను వారికి ప్ర‌సాదించాం... " అంది రాజ‌రాజేశ్వరి.   దూరం నుంచి ఈ త‌ల్లుల అమ‌ర సంభాష‌ణ‌ను గ‌మ‌నిస్తున్న వారి మ‌న‌సులు భ‌క్తితో నిండిపోయాయి. గుండెలు ఆర్ద్రమ‌య్యాయి. ఓహో ఇందుకేనా ఒక బిడ్డను న‌వ‌మాసాలు గ‌ర్భంలో మోసి, ఆ త‌ర‌వాత ప్రస‌వించేది అనుకున్నారు. ఈ న‌వ‌రాత్రుల అంత‌రార్థం ఇదా అనుకున్నారు. అందులోనే ఒక పండితుడు మ‌రో విష‌యం వివ‌రించాడు.. "గ్రామ ప్రజ‌లారా... ఒక్క విష‌యం అర్థం చేసుకోండి... ఈ సృష్టికి కార‌ణం ప్ర‌కృతి పురుషుడు అని అంద‌రికీ తెలుసు. వారు తొమ్మిది మంది ఆడ‌పిల్ల‌ల‌కు జ‌న్మనిచ్చారు. ఆ ఆడ‌పిల్ల‌ల పేరు మీదే వేల సంవ‌త్సరాలుగా న‌వ‌రాత్రులు ఘ‌నంగా జ‌రుపుకుంటున్నాం. మ‌నం కూడా ఆడ‌పిల్ల‌ను గౌర‌వంగా పెంచుదాం. వారికి మ‌న గుండెల్లో గుడి క‌డ‌దాం. ఆడ‌పిల్ల‌ను చుల‌కన చేయ‌కూడ‌ద‌ని మ‌నకి తెలుస్తోంది క‌దా. బాలగా మన ఇంట అడుగుపెట్టిన ఆడపిల్ల, మనకు చేదోడు వాదోడుగా ఉంటూ తల్లిగా ఆదరిస్తూ, మరో ఇంటికి వెళ్లి అందరినీ కనిపెట్టుకొని ఉండి, తాను తల్లిగా మారి జనని అవుతోంది.  ఈ తొమ్మిది మంది జగన్మాతలు వేరు వేరు రూపాలతో, వేరు వేరు నామాలతో మనని ఆదరిస్తున్నారు.  ఏ పేరుతో పిలిచినా తల్లి తల్లే అని గ్రహించండి. అమ్మా...అని పిలిస్తే పలికే చల్లని తల్లి ఆ జగన్మాత.  అమ్మని పూజిద్దాం, ఆడపిల్లను అమ్మగా ఆదరిద్దాం" అంటూ ఆవేశంగా త‌న మాట‌లు ముగిస్తూ అంద‌రికీ న‌మ‌స్క‌రించాడు. అంద‌రూ ఆ పెద్దాయన మాట‌ల‌లోని అంత‌రార్థాన్ని ఆలోచించ‌టం ప్రారంభించారు. - వైజ‌యంతి పురాణ‌పండ‌(సృజ‌న ర‌చ‌న‌)  

సాక్షి, అమరావతి: శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాల సందర్భంగా విజయవాడలో హెలీ టూరిజం ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. ఆకాశంలో విహరిస్తూ నగర అందాలు వీక్షించే అవకాశం అందుబాటులోకి తీసుకొస్తున్నారు. ఈనెల 7వ తేదీ నుంచి 15వ తేదీ వరకు విజయవాడ ఇంద్రకీలాద్రిపై దసరా ఉత్సవాలు జరగనున్న నేపథ్యంలో ఈనెల 9వ తేదీ నుంచి 15వ తేదీ వరకు రాష్ట్ర పర్యాటకశాఖ, విజయవాడ మున్సిపల్‌ కార్పొరేషన్‌ (వీఎంసీ) సంయుక్తంగా హెలీ రైడ్స్‌ ఏర్పాటు చేశాయి. దసరా సందర్భంగా భక్తులు, పర్యాటకులు అధికసంఖ్యలో వచ్చే అవకాశం ఉండటంతో హెలీ టూరిజానికి మంచి ఆదరణ లభిస్తుందని అధికారులు భావిస్తున్నారు. కృష్ణానది ఒడ్డున హెలిప్యాడ్‌ ఏర్పాటుకు వీఎంసీ అధికారులు సన్నాహాలు చేస్తున్నారు. ఇప్పటి వరకు రాష్ట్రంలో విశాఖపట్నం, కాకినాడ, కోటప్పకొండ, కొండపల్లి, కొండవీడుల్లో హెలీ టూరిజం నిర్వహించగా విజయవాడలో మొదటిసారి అందుబాటులోకి తీసుకొచ్చారు.  రెండు కేటగిరీల్లో ఫ్లై జాయ్‌ టికెట్‌లు కృష్ణానది పైనుంచి విహరిస్తూ జలనిధి అందాలతో పాటు మబ్బుల మాటునుంచి ఇంద్రకీలాద్రి వైభవం, బెజవాడ నగర సోయగాలను వీక్షించేలా ప్రాజెక్టును రూపొందించారు. ఇందుకోసం హెలీ టూరిజంలో విశేష అనుభవం గడించిన తుంబై ఏవియేషన్‌ సంస్థ ఆరుగురు ప్రయాణించేందుకు వీలుండే సింగిల్‌ ఇంజన్‌ హెలికాప్టర్‌ను అందుబాటులోకి తేనుంది. రెండు కేటగిరీల్లో అందించే ఈ హెలీ రైడ్స్‌కు ప్రాథమికంగా టికెట్‌ రేట్లను నిర్ణయించారు. ఆకాశం నుంచి ఇంద్రకీలాద్రి మీదుగా ప్రకాశం బ్యారేజీ, నగర అందాలను వీక్షించేందుకు 6 నుంచి 7 నిమిషాల ప్రయాణానికి రూ.3,500 టిక్కెట్‌ ధరగా నిర్ణయించారు. దుర్గగుడి ఏరియల్‌ వ్యూ, నగరంలోని హిల్స్‌ అందాలను వీక్షించేందుకు 15 నిమిషాల ప్రయాణానికి టిక్కెట్‌ ధర రూ.6 వేలు వసూలు చేయనున్నారు. ఈ ఫ్లై జాయ్‌ని ప్రోత్సహించడానికి సామాజిక మాధ్యమాల వేదికగా విస్తృత ప్రచారం కల్పించనున్నారు. టికెట్లు బుక్‌ చేసుకోవడానికి ఒక ప్రత్యేక వెబ్‌ పోర్టల్‌ను అందుబాటులోకి తీసుకురానున్నారు. జిల్లాల్లో ఆఫ్‌లైన్‌ టికెట్‌ కౌంటర్లను ఏర్పాటు చేయనున్నారు. పర్యాటకుల స్పందనను బట్టి టికెట్‌ ధర తగ్గించే ఆలోచనలో ఉన్నట్లు అధికారులు తెలిపారు.  టూరిజాన్ని ప్రోత్సహించేలా..  రాష్ట్రంలో టూరిజాన్ని విస్తరించి, మరింత ప్రోత్సహించేలా చర్యలు చేపడుతున్నాం. ఈ క్రమంలోనే విజయవాడలో తొలిసారిగా హెలీ టూరిజాన్ని తీసుకొస్తున్నాం. పర్యాటకులకు ప్రత్యేక అనుభూతిని అందిస్తాం. ఏర్పాట్లపై కృష్ణాజిల్లా కలెక్టర్, వీఎంసీ కమిషనర్‌లతో చర్చించాం.            – ఎస్‌.సత్యనారాయణ, ఏపీటీడీసీ ఎండీ   

సాక్షి ప్రతినిధి, విజయవాడ: విజయవాడ ఇంద్రకీలాద్రిపై రేపటి (గురువారం) నుంచి ఈనెల 15వ తేదీ వరకు శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాల్ని ఘనంగా నిర్వహించేందుకు ఏర్పాట్లు పూర్తయ్యాయి. ఈ ఉత్సవాల్లో కనకదుర్గ అమ్మవారు రోజుకొక అలంకారంలో భక్తులకు దర్శనం ఇవ్వనున్నారు. రోజుకు 10 వేలమంది భక్తులకు మాత్రమే దర్శనానికి అనుమతి ఇస్తున్నారు. ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా టైం స్లాట్‌ ప్రకారం దర్శనం టిక్కెట్లు ఇస్తున్నారు. గురువారం ఉదయం 9 గంటల నుంచి రాత్రి 10 గంటల వరకు, తరువాత అన్ని రోజులు తెల్లవారుజామున 4 గంటల నుంచి రాత్రి 10 గంటల వరకు అమ్మవారి దర్శనం లభించనుంది. మూలానక్షత్రం రోజు 12వ తేదీ తెల్లవారుజామున 2 గంటల నుంచి రాత్రి 11 గంటల వరకు అమ్మవారిని దర్శించుకోవచ్చు. 15వ తేదీ విజయదశమి పర్వదినాన సాయంత్రం 5 గంటలకు కృష్ణానదిలో తెప్పోత్సవం నిర్వహిస్తారు. హంస వాహనంపై దుర్గామల్లేశ్వరులు కృష్ణానదిలో జలవిహారం చేస్తారు. ఊరేగింపులను ఆలయ ప్రాంగణం, పరిసరాలకే పరిమితం చేస్తున్నారు.    విద్యుత్‌ దీపాలతో అలంకరించిన కనకదుర్గ అమ్మవారి ఆలయం   5 క్యూలైన్‌ల ఏర్పాటు  ఉత్సవాలకు వచ్చే భక్తుల కోసం మొత్తం ఐదు క్యూలైన్‌లు ఏర్పాటు చేశారు. వినాయకగుడి నుంచి టోల్‌గేటు ద్వారా కొండపైన ఓం టర్నింగ్‌ వరకు మూడు క్యూలైన్‌లు, అక్కడి నుంచి అదనంగా ఉచిత దర్శనం లైను ఒకటి, వీఐపీ లైను ఒకటి సిద్ధం చేశారు. దర్శనానంతరం భక్తులు శివాలయం మెట్ల మార్గం ద్వారా కిందకు వెళ్లేలా చర్యలు తీసుకున్నారు. దర్శనానంతరం కొండ దిగువన మహామండపం వద్ద కొబ్బరికాయలు కొట్టేందుకు ఏర్పాట్లు చేశారు. 13 ప్రసాదం కౌంటర్లు ఏర్పాటు చేసి, 10 లక్షల లడ్డూలను సిద్ధం చేస్తున్నారు. ఆలయ పరిసరాలను విద్యుత్‌ దీపాలతో అందంగా అలంకరించారు. కొండపైన, దిగువన సూచన బోర్డులు ఏర్పాటు చేశారు. పున్నమి, భవాని ఘాట్‌లలో భక్తులు నదిలో స్నానం చేసే అవకాశం ఉన్నందున ఆ మార్గాలను మూసివేశారు. ఉత్సవాలకు 3 వేలమంది పోలీసులతో బందోబస్తు ఏర్పాటు చేస్తున్నారు.   7 నుంచి శారదాపీఠంలో  పెందుర్తి: శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాలకు విశాఖ శ్రీ శారదాపీఠం ముస్తాబైంది. ఈ నెల 7న పీఠంలో ఉత్సవాలకు అంకురార్పణ చేయనున్నారు. ఈ నెల 15 వరకు పీఠం అధిష్టాన దేవత శ్రీశారదా స్వరూప రాజశ్యామల అమ్మవారు రోజుకో అవతారంలో పూజలందుకుంటారు. తొలిరోజు గురువారం పీఠాధిపతి స్వరూపానందేంద్ర సరస్వతి, ఉత్తరాధికారి స్వాత్మానందేంద్ర సరస్వతి చేతుల మీదుగా ఉత్సవాలను శాస్త్రోక్తంగా ప్రారంభిస్తారు. లోకకల్యాణం కోసం పీఠంలో శ్రీమత్‌ దేవి భాగవత పారాయణం చేపట్టనున్నారు. ఉత్సవాల్లో అమ్మవారి నిజరూపాన్ని వీక్షించే అవకాశం ఉంటుందని పీఠం ప్రతినిధులు వెల్లడించారు. అమ్మవారి అవతారాలు.. ఉత్సవాల్లో అమ్మవారు గురువారం బాలత్రిపుర సుందరిదేవిగా, శుక్రవారం మహేశ్వరిగా, శనివారం వైష్ణవిదేవిగా, ఆదివారం అన్నపూర్ణ దేవిగా, సోమవారం లలితా త్రిపురసుందరిదేవిగా, మంగళవారం మహాసరస్వతిదేవిగా, బుధవారం మహాలక్ష్మిగా, గురువారం మహిషాసుర మర్ధినిగా, శుక్రవారం విజయదుర్గగా దర్శనమిస్తారు.  

సాక్షి, తిరుపతి: శరన్నవరాత్రి బ్రహ్మోత్సవాల సందర్భంగా పలువురు ప్రముఖులు వెంకన్నను దర్శించుకున్నారు. వీఐపీ విరామ సమయంలో ఏపీఐఐసీ కమిషనర్‌ సుబ్రమణ్యం, ఏపీఎన్‌ఆర్‌టీ చైర్మన్‌ వెంకట్‌ మేడపాటి‌, తిరుపతి అర్బన్‌ ఎస్పీ రమేష్‌ రెడ్డి  సోమవారం ఉదయం స్వామివారి దర్శనం చేసుకున్నారు. ఈ సందర్భంగా ఏపీఎన్‌ఆర్‌టీ చైర్మన్‌ వెంకట్‌ మేడపాటి మాట్లాడుతూ.. ‘పుట్టిన రోజు సందర్భంగా కుటుంబ సమేతంగా స్వామి వారి ఆశీస్సులు పోందడం ఆనందదాయకంగా ఉంది. కరోనా లాక్‌డౌన్‌ సమయంలో బయట దేశాల్లో ఉన్న చాలా మంది ప్రవాస భారతీయులు ఇబ్బందులకు గురయ్యారు. గత ఐదు నెలల వ్యవధిలో‌ 40 వేలకి పైగా మన వాళ్లని రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సహకారంతో ఇండియా తీసుకొచ్చాం. ప్రవాస భారతీయులకు ఎటువంటి ఇబ్బందులు ఉన్నా ఏపీఎన్‌ఆర్‌టీకి‌ కాల్ చేస్తే ఖచ్చితంగా వారికి మా పూర్తి సహకారం‌ అందిస్తాం’ అని తెలిపారు. (చదవండి: ఏకాంతంగానే నవరాత్రి బ్రహ్మోత్సవాలు)

(వెబ్‌ స్పెషల్‌): తెలుగు లోగిళ్లలో దసరా ఉత్సవాలు ప్రారంభమయ్యాయి. నేటి నుంచి అమ్మవారి శరన్నవరాత్రులు మొదలయ్యాయి. ఈ తొమ్మిది రోజులు అమ్మవారిని 9రూపాలలో కొలుస్తారు. తొమ్మిది రకాల నైవేద్యాలు.. స్త్రోత్రాలు అలానే 9 రోజులకు నవ వర్ణాలు ప్రత్యేకం. మరి ఆ రంగలు.. వాటి ప్రత్యేకత ఏంటో చూడండి.. మొదటి రోజు.. పసుపుపచ్చ రంగు శరన్నవరాత్రుల్లో మొదటి రోజు అమ్మవారిని శైలపుత్రిగా కొలుస్తారు. శివుడి భార్యగా పూజిస్తారు. ఈ రోజున అమ్మవారు కుడి చేతిలో త్రిశూలం.. ఎడమ చేతిలో తామర పువ్వుతో నంది మీద దర్శనమిస్తారు. ఈ రోజు పసుపు రంగు దుస్తులు ధరిస్తే మంచిది. రెండవ రోజు.. ఆకుపచ్చ రంగు రెండవ రోజున అమ్మవారిని బ్రహ్మచారిణి రూపంలో కొలుస్తాం. ఈ రూపం విముక్తి, మొక్షం, శాంతి, శ్రేయస్సుకు ప్రతీక. చేతిలో జపమాల, కమండలం.. ఉత్త కాళ్లతో దర్శనమిచ్చే అమ్మవారు ఆనందం, ప్రశాంతతను ఇస్తుంది. నేడు ఆకుపచ్చ రంగు దుస్తులు ధరిస్తే మంచిది. (చదవండి: కోవిడ్‌ నియమాలతో దసరా ఉత్సవాలు..) మూడవ రోజు.. బూడిద రంగు శివుడిని వివాహం చేసుకున్న తరువాత, పార్వతి తన నుదిటిన అర్ధచంద్రాన్ని అలంకరించింది. ఆమె అందం, ధైర్యానికి ప్రతీక. నేడు బూడిద రంగు దుస్తులు ధరిస్తే మేలు.  నాల్గవ రోజు.. నారింజ రంగు నాల్గవ రోజు అమ్మవారిని కూష్మాండ రూపంలో కొలుస్తారు. ఇది విశ్వంలోని సృజనాత్మక శక్తికి ప్రతీక. కూష్మాండం భూమిపై ఉన్న వృక్ష సంపదతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. నేడు నారింజ వర్ణం దుస్తులు ధరిస్తే మంచింది. (చదవండి: పండుగ ప్రోత్సాహకాలు ఇవ్వలేం) ఐదవరోజు.. తెలుపు రంగు స్కంద మాతగా పూజలందుకుంటుంది తల్లి. బిడ్డకు ఆపద వాటిల్లితే ఆ తల్లి శక్తిగా ఎలా పరివర్తన చెందుతుందో తెలుపుతుంది. ఈ రోజు ధవళ వర్ణం దుస్తులు ధరిస్తే మేలు. ఆరవ రోజు.. ఎరుపు రంగు ఆరవ రోజు అమ్మవారిని కాత్యాయనిగా కొలుస్తారు. యోధురాలికి ప్రతీక. కనుక ఆరవ రోజు ఎరుపు వర్ణం దుస్తులు ధరిస్తారు.  ఏడవ రోజు.. నీలం రంగు అమ్మవారిని అత్యంత భయంకరమైన రూపమైన కాళరాత్రిగా పూజిస్తారు. ఆ రోజు అమ్మవారు సుంభ, నిసుంభ రాక్షసులను చంపడానికి తన అందమైన చర్మాన్ని విడిచిపెట్టిందని ప్రతీక. అమ్మవారు ఆపదల నుంచి కాపాడుతుందని నమ్మకం. ఏడవ రోజు నీలం రంగు దుస్తులు ధరిస్తే మంచిది. (చదవండి: శుభ గడియలు షురూ) ఎనిమిదవ రోజు.. గులాబి రంగు మహాగౌరి తెలివితేటలు మరియు శాంతికి ప్రతీక. ఈ రోజు గులాబి రంగు దుస్తులు ధరిస్తే మేలు. ఇది ఆశావాదాన్ని సూచిస్తుంది. తొమ్మిదవ రోజు.. ఊదా రంగు చివరి రోజున సిద్ధి ధాత్రి అవతారంలో అమ్మవారు ఊదారంగు చీర కట్టుకుని పూజలందుకుంటారు. భక్తులు కూడా ఊదారంగు దుస్తులే వేసుకుంటే సర్వవిధాలా శ్రేష్టం. 

సాక్షి, విజయవాడ : శ‌ర‌న్న‌వ‌రాత్రుల ప్రారంభోత్స‌వం సంద‌ర్భంగా తొలి రోజు ఇంద్ర‌కీలాద్రిపై కొలువైన జ‌గ‌న్మాత క‌న‌క‌దుర్గ‌మ్మ భ‌‌క్తుల‌కు స్వ‌ర్ణ‌క‌వ‌చాలంకృత శ్రీ దుర్గాదేవిగా ద‌ర్శ‌న‌మిస్తుంది. అష్ట భుజాల‌తో సింహాస‌నం మీద త్రిశూల‌ధారియై.. క‌న‌క‌పు ధ‌గ‌ధ‌గ‌ల‌తో మెరిసిపోయే ఆ త‌ల్లిని ద‌ర్శించుకోవ‌డం నిజంగా భ‌క్తుల‌కు క‌నుల పండగే. ఈ అలంకారంలో అమ్మ‌వారిని ద‌ర్శించుకుంటే స‌క‌ల ద‌రిద్రాలూ తొల‌గిపోతాయంటారు. ఇలా నవరాత్రుల్లో క‌న‌క‌దుర్గ‌మ్మ  అమ్మవారు వివిధ రూపాల్లో దర్శనమివ్వనున్నారు. అవేంటంటే... రెండో రోజు.. ఇంద్రకీలాద్రిపై దసరా శరన్నవరాత్రి మహోత్సవాలు రెండవరోజు ఇంద్ర‌కీలాద్రిపై కొలువైన జ‌గ‌న్మాత క‌న‌క‌దుర్గ‌మ్మ బాలా త్రిపుర సుంద‌రీదేవి రూపంలో దర్శనమివ్వనున్నారు. మ‌న‌స్సు, బుద్ధి, చిత్తం శ్రీ బాల త్రిపురసుందరీ దేవి ఆధీనంలో ఉంటాయి. అభ‌య‌హ‌స్త ముద్ర‌తో ఉండే ఈ త‌ల్లి అనుగ్ర‌హం కోసం ఉపాస‌కులు బాలార్చ‌న చేస్తారు. ఈ రోజున రెండు నుంచి ప‌దేళ్ల లోపు బాలిక‌ల‌ను అమ్మవారి స్వ‌రూపంగా భావించి.. పూజించి కొత్త బ‌ట్ట‌లు పెడ‌తారు. అమ్మ‌వారికి ఆకుప‌చ్చ‌, ఎరుపు, పసుపు రంగు చీర‌లు క‌ట్టి పాయ‌సం, గారెల‌ను నైవేద్యంగా నివేదిస్తారు. శ్రీ బాల త్రిపుర సుందరీదేవిని దర్శించుకుంటే అంతా మంచి జరుగుతుందని అర్చకులు చెబుతున్నారు. చదవండి: కోవిడ్‌ నియమాలతో దసరా ఉత్సవాలు.. మూడో రోజు.. దుర్గగుడిలో మూడో రోజున అమ్మవారు గాయత్రీదేవి రూపంలో భక్తులకు దర్శనమివ్వనున్నారు. సకల మంత్రాలకు మూలమైన శక్తిగా, వేదమాతగా ప్రసిద్ది పొందిన ముక్తా, విద్రుమ, హేమ నీల, దవళ వర్ణాలతో ప్రకాశించే పంచ ముఖాలతో గాయత్రీదేవి దివ్యమంగళ రూపాన్ని దర్శించుకుని భక్తులు తన్మయత్వం చెందుతారు. గాయత్రీదేవి శిరస్సులో బ్రహ్మ, హృదయంలో విష్ణువు, శిఖలో రుద్రుడు నివసిస్తారని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. కర్మసాక్షి సూర్యభగవానుడు గాయత్రీమంత్రానికి అధిష్టాన దేవతగా భాసిల్లుతున్నాడు. గాయత్రీమాతను దర్శించుకోవడం వల్ల సకల మంత్ర సిద్ది ఫలాన్ని పొందుతారని భక్తుల విశ్వాసం. చదవండి: అమ్మవారి దర్శనానికి అన్ని ఏర్పాట్లు నాలుగో రోజు.. దసరా వేడుకల్లో అమ్మవారు నాలుగో రోజున శ్రీ లలితా త్రిపురసందరీదేవి రూపంలో భక్తులకు దర్శనమివ్వనున్నారు. శ్రీచక్ర అధిష్టాన దేవతగా.. పంచదశాక్షరీ మంత్రాధిదేవతగా కొలిచే భక్తులకు అమ్మవారు వరప్రదాయినిగా నిలుస్తారు. సాక్షత్తూ శ్రీలక్ష్మి, సరస్వతీదేవి ఇరువైపులా వింజామరలతో సేవిస్తుండగా... చిరుమందహాసంతో.. చెరుగడను చేతపట్టుకుని.. పరమశివుని వక్షస్థలంపై కూర్చుకున్న అమ్మవారిని చూసేందుకు భక్తులు పెద్ద సంఖ్యలో వస్తుంటారు. చదవండి: స్వర్ణకవచాలంకృత రూపంలో దుర్గాదేవి అయిదవ రోజు: శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాల్లో అయిదో రోజున అమ్మవారు సరస్వతీదేవి రూపంలో భక్తులకు దర్శనమివ్వనున్నారు. అమ్మవారి జన్మనక్షత్రమైన మూలానక్షత్రం రోజున అమ్మవారు మహాకాళి, మహాలక్ష్మి, మహాసరస్వతి త్రిశక్తి స్వరూపాలతో దుష్టసంహారం చేసినట్లు పురాణాలు చెబుతున్నాయి. సకల విద్యలకు అధిదేవతగా వున్న సరస్వతీ దేవిని దర్శించుకుని అమ్మవారి అనుగ్రహం పొందేందుకు విద్యార్ధులు పెద్ద సంఖ్యలో వస్తుంటారు. మూలానక్షత్రం రోజు నుంచి విజయదశమి విశేష పుణ్యదినాలుగా అమ్మవారి ఆరాదనలు ముమ్మరమవుతాయి.  ఆరవ రోజు.. అమ్మవారి అవతారాల్లో అన్నపూర్ణాదేవి రూపం విశిష్టమైనది. ఉత్సవాలు ప్రారంభమైన ఆరో రోజున ఇంద్రకీలాద్రిపై దుర్గమ్మ అన్నపూర్ణాదేవిగా భక్తులకు దర్శనమివ్వనున్నారు. ఎడమ చేతిలో బంగారు పాత్రతో.. తన భర్త అయిన ఈశ్వరునికి భిక్షను అందించే రూపంలో వున్న అమ్మవారిని దర్శించుకుంటే ఆకలి బాధలు వుండవని భక్తుల విశ్వాసం.  ఏడోరోజు.. ఉత్సవాల్లో ఏడో రోజున అమ్మవారు శ్రీ మహాలక్ష్మీ దేవి అవతారంలో భక్తులకు కనువిందు చేస్తారు. జగన్మాత మహాలక్ష్మీ అవతారంలో దుష్ట సంహారం చేసి, లోకాలు కాపాడినట్లు పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ధన, ధాన్య, ధైర్య, విజయ, విద్య, సౌభాగ్య, సంతాన, గజలక్ష్మీ రూపాల్లో అష్టలక్ష్ములుగా అమ్మవారు మహాలక్ష్మీ అవతారంలో భక్తులకు దర్శనమివ్వనున్నారు.  ఎనిమిదవ రోజు.. శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాల్లో ఎనిమిదో రోజున అమ్మవారు దుర్గాదేవి రూపంలో భక్తులకు దర్శనమివ్వనున్నారు. లోకకంఠకుడైన దుర్గమాసురుడిని వధించి దుర్గాదేవీ స్వకంగా కీలాద్రిపై అవతరించినట్లు ఆలయ చరిత్ర చెబుతోంది. దుర్గతులను పోగొట్టే దుర్గాదేవి అవతారాన్ని దర్శించుకుంటే సద్గతులు సంప్రాప్తిస్తాయని భక్తుల విశ్వాసం.        తొమ్మిదవ రోజు.. దసరా నవరాత్రి వేడుకల ముగింపు నాడు విజయదశమి రోజున అమ్మవారు రెండు అవతారాలలో దర్శనం దర్శనమివ్వనున్నారు. దుష్టుడైన మహిషాసరుడిని అంతమొందించిన భీకర శక్తి స్వరూపిణి మహిషాసుర మర్థని రూపంలో తొమ్మిదో రోజున ఇంద్రకీలాద్రిపై అమ్మవారు దర్శనమిస్తారు. ఎనిమిది భుజములు.. అష్ట ఆయుధాలు... సింహవాహినిగా.. రౌద్ర రూపంలో వున్న అమ్మవారిని దర్శించుకుంటే.. శత్రు భయం వుండదని భక్తుల విశ్వాసం. మహిషుడిని అంతం చేయడం ద్వారా లోకాలను అమ్మవారు కాపాడినట్లే... భక్తుల మనస్సులోని సకల దుర్గుణాలను అమ్మవారు హరించి వేస్తుందని అమ్మవారి విశిష్టతను పురాణాలు చెబుతున్నాయి.        ఆఖరి అవతారంగా శ్రీ రాజరాజేశ్వరీ రూపంలో భక్తులకు దర్శనమివ్వనున్నారు. వామహస్తంలో చెరకుగడను ధరించి, దక్షిణ హస్తంలో అభయాన్ని ప్రసాదించే రూపంలో శ్రీచక్రరాజ అధిష్టాన దేవతగా అమ్మవారు భక్తులను అనుగ్రహిస్తారు. చెడుపై అమ్మవారు సాధించిన విజయానికి చిహ్నంగా విజయదశమి నాడు అమ్మవారి చక్కని రూపంను దర్శించుకుని భక్తులు తన్మయత్వం చెందుతారు.

సాక్షి, జోగుళాంబ: దేవీ శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాల్లో భాగంగా సోమవారం చివరిరోజు సిద్ధిదాత్రిదేవీ అలంకరణతో అమ్మవారి తొమ్మిది అవతారాలు పూర్తయ్యాయి. ఈ సందర్భంగా జోగుళాంబదేవిని చివరిరోజు సిద్ధిదాత్రి దేవిగా అలంకరించి ఆరాదించారు.  అమ్మవారికి ప్రాథఃకాలం నవవిధ ఔషధీమూలికా జలాలతో అభిషేకాలు చేశారు. పట్టువస్త్రాలు, వివిధ రకాలతో పూలతో అమ్మవారిని అలంకరించి దశవిధ హారతులు ఇచ్చారు. ఉదయం, మధ్యాహ్నం, సాయంత్రం త్రికాల సమయంలో అమ్మవారికి భక్తులు ప్రత్యేకంగా కంకుమార్చనలు, సహస్రనామార్చనలు, నవావరన అర్చనలు నిర్వహించారు. అదేవిధంగా యాగశాలలో సర్వతోభద్ర మండలానికి ఆవాహిత దేవతాపూజలు జరిపించారు.   సంకల్పాన్ని నెరవేర్చే అమ్మవారు  భక్తులు త్రికరణ శుద్ధిగా కోరే సంకల్పాలను నెరవేర్చే తల్లి సిద్ధిద్రాతి అని ఆలయ అర్చకులు తెలిపారు. అందుకే నవరాత్రి దీక్ష చేయలేని వారు చివరిరోజు అయినా సిద్ధిధాత్రిని ఆరాదించాలని పేర్కొన్నారు. సిద్ధిదాత్రి అనుగ్రహం ఉంటే అష్టసిద్ధులలోని అనిమాసిద్ధి, మమా సిద్ధి, గిరిమా సిద్ధులతోపాటు ఆదిపరాశక్తి అనుగ్రహం కలుగుతుందన్నారు. నేడే తెప్పోత్సవం..  విజయ దశమిని పురస్కరించుకొని.. ఉత్సవాల ముగింపులో భాగంగా నవరాత్రి ఉత్సవాలకు ప్రత్యేక ఆకర్శనగా నిలిచే తెప్పోత్సవ కార్యక్రమాన్ని మంగళవారం సాయంత్రం 7 గంటలకు నిర్వహించనున్నారు. ఇందుకోసం సర్వం సిద్ధం చేసినట్టు దేవస్థానం ఈఓ ప్రేమ్‌కుమార్‌ తెలిపారు. కాగా ఏర్పాట్లపై సోమవారం సాయంత్రం ఆయన మరోమారు పరిశీలించి సిబ్బందికి పలు సూచనలు చేశారు.  వారోత్సవ రథోత్సవం  ప్రధాన ఆలయమైన బాలబ్రహ్మేశ్వరుడికి సోమవారం వారోత్సవం కావడంతో సాయంత్రం రథోత్సవం నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ఉత్సవ విగ్రహాలను రథోత్సవంలో కూర్చోబెట్టి ఆలయ ప్రాకార మండపం చుట్టూ ముమ్మూర్లు ప్రదక్షిణలు గావించారు. కార్యక్రమంలో భక్తులు పెద్ద ఎత్తున పాల్గొన్నారు.  జోగుళాంబ సన్నిధిలో సీడీఎంఏ  జోగుళాంబ, బాలబ్రహ్మేశ్వర స్వామి ఆలయాలను మధ్యాహ్నం కమిషనర్‌ అండ్‌ డైరెక్టర్‌ ఆఫ్‌ మున్సిపల్‌ అడ్మినిస్ట్రేషన్‌ (సీడీఎంఏ) టీకే శ్రీదేవి, అలంపూర్‌ ఎమ్మెల్యే అబ్రహం దర్శించుకున్నారు. వారికి దేవస్థానం ఈఓ ప్రేమ్‌కుమార్‌ ఆలయ మర్యాదలతో పూర్ణకుంభ స్వాగతం పలికారు. దేవీ నవరాత్రి సందర్భంగా సీడీఎంఏ టీకే శ్రీదేవిని అలంపూర్‌ జోగుళాంబ ఆలయానికి ఆహ్వానించినట్టు ఎమ్మెల్యే తెలిపారు. ఉభయ ఆలయాల్లో అర్చకులు వారితో ప్రత్యేక పూజలు చేయించారు. అనంతరం తీర్థప్రసాదాలు ఇచ్చి ఆశీర్వచనం చేయగా.. దేవస్థానం ఈఓ టీకే శ్రీదేవికి, ఎమ్మెల్యేకు శేషవస్త్రాలను అందజేశారు. వీరితోపాటు ఎంపీడీఓ, ఇన్‌చార్జ్‌ మున్సిపల్‌ కమిషనర్‌ మల్లికార్జున్, తహసీల్దార్‌ తిరుపతయ్య, ఏఎస్‌ఐ తిమ్మరాజు తదితరులున్నారు. 

ఆశ్వయుజ శుద్ధ నవమి, గురువారం, 18–10–2018 అయిగిరి నందిని నందిత మోదిని విశ్వవినోదిని నందినుతే గిరివర వింధ్య శిరోధి నివాసిని విష్ణువిలాసిని జిష్ణునుతే భగవతి హే శితికంఠ కుటుంబిని భూరి కుటుంబిని భూరికృతే జయజయహే మహిషాసురమర్దిని రమ్యకపర్దిని శైలసుతే‘‘ శరన్నవరాత్రి మహోత్సవాలలో కనకదుర్గమ్మవారు మహిషాసురమర్దినిగా దర్శనమిస్తుంది. అష్టభుజాలతో అవతరించి సింహ వాహినిౖయె, దుష్టుడైన మహిషాసురుడిని సంహరించి దేవతల, ఋషుల, మానవుల కష్టాలను తొలగించింది దుర్గాదేవి.ఇంద్రకీలాద్రిపై వేంచేసి ఉన్న కనకదుర్గమ్మవారి సహజ స్వరూపం ఇదే. మహిషాసురమర్దిని అలంకారంలో ఉన్న అమ్మవారిని దర్శిస్తే అరిషడ్వర్గాలను జయించగలుగు తామని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. అంతేకాదు... సాత్విక భావం ఉదయించి, సర్వ పాపాలూ, దోషాలూ పటాపంచలవుతాయని కూడా చెబుతారు. వీటితో పాటు ధైర్య, స్థైర్య, విజయాలు చేకూరతాయని తెలుస్తోంది.(ఈరోజు తెల్లవారుజామున 3 గంటల నుంచి ఉదయం 11 గంటల వరకు  అమ్మవారు మహిషాసురమర్దిని అలంకారంలో దర్శనమిస్తుంది) రాజరాజేశ్వరీదేవి ఆశ్వయుజ శుద్ధ దశమి,  గురువారం, 18–10–2018 అంబా శాంభవి చంద్రమౌళి రబలాపర్ణాహ్యుమా పార్వతీ కాళీ హైమవతీ శివా త్రినయనీ కాత్యాయనీ భైరవీ సావిత్రీ నమయవ్వనా శుభకరీ సామ్రాజ్య లక్ష్మీప్రదా చిద్రూపీ పరదేవతా భగవతీ శ్రీరాజరాజేశ్వరీ శరన్నవరాత్రి మహోత్సవాలలో కనకదుర్గాదేవి చిరునగవులతో రాజరాజేశ్వరిగా భక్తులకు దర్శనభాగ్యాన్ని అనుగ్రహిస్తుంది. వామ హస్తంలో చెరకు గడను ధరించి, దక్షిణ హస్తంతో అభయాన్ని ప్రసాదింపచేసే రూపంతో శ్రీషోడశాక్షరీ మహామంత్ర స్వరూపిణిగా, శ్రీచక్రరాజ అధిష్టాన దేవతగా వెలుగొందే రాజరాజేశ్వరీదేవిని దర్శించి, అర్చించటం వలన సర్వశుభాలు కలుగుతాయని భక్తుల విశ్వాసం. దసరా ఉత్సవాల సంపూర్ణ పుణ్యాన్ని మనందరికీ అందింప చేసే చల్లని తల్లిగా దుర్గమ్మ రాజరాజేశ్వరీదేవి అలంకారంలో కనిపించే అపూర్వమైన రోజు ఈ రోజు. అమ్మను సేవించి జీవితాన్ని ధన్యం చేసుకుందాం. ఈ రోజు అమ్మవారి దివ్య దర్శనం ద్వారా సకల శుభాలు, విజయాలు మనకు లభించాలని అర్చిద్దాం.(మధ్యాహ్నం ఒంటి గంట నుంచి రాత్రి 11 గంటల వరకు అమ్మవారు  రాజరాజేశ్వరీదేవి అలంకారంలో దర్శనమిస్తుంది)