సాక్షి ప్రతినిధి, నల్లగొండ: ఎస్‌ఎఎల్‌బీసీ టన్నెల్‌ తవ్వకం పనులను పూర్తి చేసేందుకు నెలవారీగా నిధులు ఇస్తామని డిప్యూటీ సీఎం మల్లు భట్టి విక్రమార్క చెప్పారు. టన్నెల్‌ను ప్రతినెలా రెండు వైపులా 400 మీటర్లు తవి్వతే రూ.14 కోట్లు ఖర్చు అవుతుందని, ఆ నిధులు ఇచ్చేందు తాము సిద్ధంగా ఉన్నామన్నారు. ఒక్కోవైపు 300 మీటర్ల చొప్పున తవి్వనా నిధులను ఇస్తామని చెప్పారు. ఈ లెక్కన 20 నెలల్లో ప్రాజెక్టు పూర్తయ్యే అవకాశం ఉంటుందని కాంట్రాక్టు సంస్థ వెల్లడించిందన్నారు. నాగర్‌కర్నూలు జిల్లా మన్నేవారిపల్లి వద్ద చేపట్టిన ఎస్‌ఎల్‌బీసీ సొరంగమార్గం పనులను శుక్రవారం భట్టి విక్రమార్కతోపాటు మంత్రులు నలమాద ఉత్తమ్‌కుమార్‌రెడ్డి, కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి, శాసనమండలి చైర్మన్‌ గుత్తా సుఖేందర్‌రెడ్డి పరిశీలించారు.అనంతరం నీటిపారుదల శాఖ, విద్యుత్‌ అధికారులతో అక్కడే సమీక్షించారు. ఈ సందర్భంగా భట్టి విక్రమార్క మాట్లాడుతూ టన్నెల్‌ పనులకు అయ్యే నిధులను గ్రీన్‌చానల్‌ ద్వారా ప్రతినెలా ఆర్థికశాఖ నుంచి ఇస్తామని, ఇప్పటికే రూ.42 కోట్లు ఇచ్చి పనులను మొదలు పెట్టించామన్నారు. మంత్రి కోమటిరెడ్డి అమెరికా వెళ్లి టన్నెల్‌ బోర్‌మిషన్‌ బేరింగ్‌ గురించి మాట్లాడారని, బేరింగ్‌ రాగానే పనులు మరింత వేగం అవుతాయన్నారు.రాష్ట్ర విభజన కంటే ముందే ఎస్‌ఎల్‌బీసీ సొరంగం 32 కిలోమీటర్లు పూర్తయిందని, మరో 11 కిలోమీటర్లు చేస్తే రూ.వెయ్యి కోట్లతో ఎప్పుడో పూర్తయ్యేదన్నారు. గత పాలకుల నిర్లక్ష్యం కారణంగా నిర్మాణ వ్యయం రూ.4 వేల కోట్లకు పెరిగిందని చెప్పారు. ఇచి్చన హామీ మేరకు పెండింగ్‌ ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేసేందుకు పాలసీని రూపొందించామని తెలిపారు. ఏడాది, రెండేళ్లు, మూడేళ్లు, నాలుగేళ్లలో అన్ని ప్రాజెక్టులను ప్రాధాన్యక్రమంలో పూర్తి చేస్తామన్నారు.ఎస్‌ఎల్‌బీసీ టన్నెల్‌ పనులను చేస్తూనే వాటికి సంబంధం లేకుండా సాగునీరు వచ్చే ఎత్తిపోతలు, ఆర్‌అండ్‌ఆర్, ఫారెస్ట్‌ క్లియరెన్స్‌ పనులను పూర్తి చేయాలన్నారు. సాగర్‌ ఎడమకాలువ లైనింగ్‌ పూర్తి చేయాలన్నారు. హై లెవెల్‌ కెనాల్‌కు సంబంధించి భూసేకరణ, అటవీ భూముల అనుమతి వంటి వాటికి ప్రత్యేక అంచనాలు రూపొందించి పంపాలని అధికారులను ఆదేశించారు. డిండి, నక్కలగండి, ఉదయ సముద్రం బ్యాలెన్సింగ్‌ రిజర్వాయర్‌ వంటి వాటికి ఒకే ఫైల్లో ప్రతిపాదనలు పంపిస్తే మంజూరు చేస్తామని, అచ్చంపేట ఎత్తిపోతల పథకానికి నిధులను ఇస్తామని చెప్పారు. మూసీ పరీవాహక ప్రాంతంలోని బునాదిగాని కాలువ, పిలాయిపల్లి, ధర్మారెడ్డి కాలువల పనులు కూడా పూర్తి చేస్తామన్నారు. రూ.4400 కోట్లతో ఎస్‌ఎల్‌బీసీకి ఆమోదం: ఉత్తమ్‌కుమార్‌రెడ్డి ఎస్‌ఎల్‌బీసీ టన్నెల్‌ పనులకు సవరించిన అంచనాల ప్రకారం రూ.4400 కోట్ల పెంచి కేబినెట్‌లో ఆమోదిస్తామని సాగునీటి పారుదలశాఖ మంత్రి నలమాద ఉత్తమ్‌కుమార్‌రెడ్డి చెప్పారు. సొరంగం పనుల కోసం అయ్యే ఖర్చును ఏజెన్సీకి చెల్లిస్తామని, ఈ ప్రాజెక్టు మొత్తాన్ని 2027 సెపె్టంబర్‌ 20 నాటికి పూర్తి చేసి, సాగునీటిని అందిస్తామన్నారు. డిండి ప్రాజెక్టుపై ప్రతివారం సమీక్ష చేయాలని అధికారులను ఆదేశించారు. అటవీశాఖ అనుమతులు తీసుకొచ్చేందుకు ఢిల్లీ స్థాయిలో చర్యలు చేపడతామన్నారు. దీనిపై దృష్టి సారించాలని ఎంపీ రఘువీర్‌రెడ్డిని కోరారు. పిలాయిపల్లి, ధర్మారెడ్డి కాల్వ, బునాదిగాని కాలువలు గ్రావిటీ ద్వారా నీటిని అందిస్తాయని, ఈ మూడు కాలువలకు వెంటనే నిధులు విడుదల చేయాలన్నారు. టన్నెల్‌తో శాశ్వత పరిష్కారం: కోమటిరెడ్డి వెంకట్‌రెడ్డిఎస్‌ఎల్‌బీసీ టన్నెల్‌ ద్వారా 4 లక్షల ఎకరాలకు గ్రావిటీ ద్వారా నీరు అందుతుందని రోడ్లు భవనాల శాఖ మంత్రి కోమటిరెడ్డి వెంకట్‌రెడ్డి పేర్కొన్నారు. పుట్టంగండి సిస్టర్స్‌ ద్వారా ఎత్తిపోసే దానికంటే ఇదే శాశ్వత పరిష్కారమన్నారు. అందుకే టన్నెల్‌ను మంజూరు చేయించామని, దానిని పూర్తి చేస్తామని చెప్పారు. పుట్టంగండిలో ప్రస్తుతం మరమ్మతులో ఉన్న నాలుగో మోటార్‌ ద్వారా తక్షణమే నీటిని అందించేలా చర్యలు చేపట్టాలన్నారు.ఎస్‌ఎల్‌బీసీని వేగంగా పూర్తి చేసేందుకు నెలకు రూ.30 కోట్లు ఇవ్వాలని కోరారు. శాసనమండలి చైర్మన్‌ గుత్తా సుఖేందర్‌ రెడ్డి మాట్లాడుతూ.. ప్రస్తుతం డిండి ఎత్తిపోతల కింద దాదాపుగా పూర్తయిన గొట్టిముక్కల, సింగరాజుపల్లి రిజర్వాయర్లను వర్షాధారంగా నీటిని నింపుకోవచ్చని వాటికి సంబంధించిన పనులను చేపట్టాలని కోరారు. ఈ సమావేశంలో నల్లగొండ ఎంపీ రఘువీర్‌రెడ్డి, ఎమ్మెల్యేలు నేనావత్‌ బాలునాయక్, వంశీకృష్ణ, కుందూరు జయవీర్‌రెడ్డి, వేముల వీరేశం, మందుల సామేలు, బత్తుల లక్ష్మారెడ్డి, కుంభం అనిల్‌రెడ్డి, ఎమ్మెల్సీలు కోటిరెడ్డి, నర్సిరెడ్డి తదితరులు పాల్గొన్నారు.


  సాక్షి ప్రతినిధి, నల్లగొండ : జిల్లాలోని ఆరు నియోజకవర్గాలు.. అంటే దాదాపు సగం... 3లక్షల ఎకరాలకు పైగా ఆయకట్టు... రూ.2,853 కోట్ల అంచనావ్యయం... 2005లో వైఎస్ హయాంలో ప్రారంభం... అప్పటి నుంచి దాదాపు రూ. 1200 కోట్ల ఖర్చు.. వాస్తవానికి పూర్తి కావాల్సింది 2010లో... కానీ పొడిగింపుల మీద పొడిగింపులు.. తగినంత బడ్జెట్ పెట్టక.. పెట్టిన బడ్జెట్ సకాలంలో ఇవ్వక... వాతావరణం అనుకూలించక.. 2016 నాటికి కూడా పూర్తవుతుందో లేదోననే అనుమానం... ఈ ముందుమాట చదువుతుంటేనే జిల్లా ప్రజల చిరకాలవాంఛ అయిన శ్రీశైలం ఎడమగట్టు కాల్వ (ఎస్‌ఎల్‌బీసీ) ప్రాజెక్టు గురించి అని అర్థం కావడంలో ఆశ్చర్యమేమీ లేదు. వైఎస్సార్  హయాంలో మంజూరైన ఈప్రాజెక్టును పాలకులు విస్మరించడంతో  పనులు నత్తనడకన సాగుతున్నాయి. సొరంగమార్గంతో పాటు ప్రధాన కాల్వ, అనుబంధ రిజర్వాయర్ల నిర్మాణం పనులు ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే అన్న రీతిలో నిలిచిపోయాయి.
  
  అయితే, ఈ ప్రాజెక్టుకు మోక్షం కలుగుతుందనే ఆశలు మళ్లీ చిగురించాయి. బుధవారం జరిగిన శాసనసభ బడ్జెట్ సమావేశాల్లో ఈ ప్రాజెక్టుపై లఘుచర్చ జరిగింది. ఈ చర్చలో జిల్లాకు చెందిన ఎమ్మెల్యేలు కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి, జానారెడ్డి, రవీంద్రకుమార్ పాల్గొనగా సీఎం కేసీఆర్ కూడా సమాధానమిచ్చారు. ఈ ప్రాజెక్టును పూర్తి చేసేందుకు ఎంత త్వరగా చేసినా రెండేళ్లు పడుతుందన్న సీఎం... ప్రాజెక్టును పూర్తి చేసేందుకు ప్రభుత్వం చిత్తశుద్ధితో ప్రయత్నిస్తుందని హామీ ఇచ్చారు. అనంతరం జిల్లా ఎమ్మెల్యేల కోరిక మేరకు ఈ ప్రాజెక్టు భవిష్యత్‌ను నిర్ణయించేందుకుగాను జిల్లాకు చెందిన ఎమ్మెల్యేలు, ప్రభుత్వ ముఖ్య కార్యదర్శి, నీటిపారుదలశాఖ అధికారులతో ఉన్నత స్థాయి సమావేశాన్ని అసెంబ్లీ కమిటీ హాల్‌లో ఏర్పాటు చేశారు. ఈ సమావేశం అనంతరం ప్రాజెక్టు భవితవ్యం తేలనుంది.
  
  సభలో ఏం జరిగింది?
  జిల్లాకు చెందిన కాంగ్రెస్, సీపీఐ సభ్యులు 344 నిబంధన కింద ఎస్‌ఎల్‌బీసీ ప్రాజెక్టుపై చర్చించాలని స్పీకర్‌కు నోటీసు ఇచ్చారు. వివిధ రాజకీయ పక్షాల విజ్ఞప్తి మేరకు ఈ నోటీసుపై చర్చకు స్పీకర్ అనుమతించడంతో నోటీసు ఇచ్చిన వారిలో నల్లగొండ ఎమ్మెల్యే కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి చర్చను ప్రారంభించారు. తెలంగాణ సాయుధపోరాటం జరిగిందీ.. మలి దశ తెలంగాణ రాష్ట్ర సాధన ఉద్యమంలో ఆత్మబలిదానాలు ప్రారంభమైందీ నల్లగొండ జిల్లానుంచేనని, కానీ త్యాగాల నల్లగొండకు మిగిలింది ఫ్లోరైడ్ నీళ్లేనన్నారు.ఈ పీడ విరగడ కావాలంటే ఎస్‌ఎల్‌బీసీ ప్రాజెక్టును పూర్తి చేయాలని  డిమాండ్ చేశారు. అనంతరం రవీంద్రకుమార్ జానారెడ్డి, కూడా చర్చలో పాల్గొన్నారు.
  
  రవీంద్రకుమార్   మాట్లాడుతూ జిల్లాను సస్యశ్యామలం చేసే ప్రాజెక్టును నిర్లక్ష్యం చేయడం అన్యాయమన్నారు. జిల్లాలో ఫ్లోరైడ్ నివారణకు వాటర్‌గ్రిడ్ ద్వారా రక్షిత మంచినీరు ఇస్తే సరిపోదని, పంటల ద్వారా విస్తరించే ఫ్లోరైడ్‌ను అరికట్టాలంటే తగినంత సాగునీరు ఇవ్వాలని కోరారు. అనంతరం సీఎం మాట్లాడుతూ గతంలో రూపొందించిన నిబంధనల కారణంగానే దీనిని పూర్తి చేయలేకపోయామని, ఇప్పుడు జిల్లా ఎమ్మెల్యేల సూచనల మేరకు ప్రాజెక్టు పూర్తి చేసేందుకు చర్యలు తీసుకుంటామని హామీ ఇచ్చారు.
  
  ప్రాజెక్టు స్వరూపమిది...
  ఎస్‌ఎల్‌బీసీని 2005లో వైఎస్ హయాంలో 2853 కోట్ల అంచనా వ్యయంతో ప్రారంభించారు. ఈ ప్రాజెక్టు ద్వారా 3 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరు అందించడంతో పాటు జిల్లాలో ఫ్లోరైడ్ పీడిత ప్రాంతాలకు తాగునీరు అందించాలన్నది ప్రధాన ఉద్దేశం. ఈ ప్రాజెక్టును 2010 నాటికే పూర్తి చేయాల్సి ఉన్నా నిధుల విడుదలలో జాప్యం కారణంగా పూర్తి కాలేదు. ఈ ప్రాజెక్టు కింద  కృష్ణా నీటిని గ్రావిటీ ద్వారా దేవరకొండ, మునుగోడు, నాగార్జునసాగర్, మిర్యాలగూడ, నల్లగొండ, నకిరేకల్ నియోజకవర్గాలు ఉన్నాయి. సొరంగమార్గంతో పాటు ప్రధాన కాల్వలు తవ్వాల్సి ఉంది. శ్రీశైలం సొరంగంలోని టన్నెల్-1 అవుట్‌లెట్, టన్నెల్-2 ఇన్‌లెట్‌లకు అనుసంధానంగా నక్కలగండి వద్ద రిజర్వాయర్ నిర్మించాలి. శ్రీశైలం ప్రాజెక్టు నుంచి టన్నెల్-1 ఇన్‌లెట్ నుంచి 45 కిలోమీటర్ల మేర సొరంగ మార్గాన్ని తవ్వాల్సి ఉంది.  ఈ టన్నెల్ మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా మన్నెవారిపల్లి వద్ద టన్నెల్-1 అవుట్‌లెట్ వరకు సాగుతుంది. చందంపేట మండలంలోని నక్కలగండి తండా వద్ద అవుట్‌లెట్ నుంచి వచ్చే జలాలు ఓపెన్ చానల్ ద్వారా రిజర్వాయర్‌లోకి చేరుతాయి. అక్కడి నుంచి టన్నెల్-2 ఇన్‌లెట్ (తెల్దేవర్‌పల్లి) నుంచి ప్రారంభమైన ఏడు కిలోమీటర్ల టన్నెల్ నేరడుగొమ్ము అవుట్‌లెట్ వద్ద ముగుస్తుంది. అక్కడి నుంచి ఓపెన్ కెనాల్ ద్వారా పెండ్లిపాకల రిజర్వాయర్‌కు నీరు చేరుకుంటుంది.
  
  ప్రాజెక్టు ఏ మేరకు పూర్తయింది?
  ఈ ప్రాజెక్టు కింద టన్నెల్-1 (43.5 కిలోమీటర్లు), టన్నెల్-2 (ఏడు కిలోమీటర్లు) సొరంగమార్గం తవ్వాల్సి ఉండగా,   ప్ర స్తుతం టన్నెల్-1 ( 24 కిలోమీటర్లు) టన్నెల్-2 (ఏడు కిలోమీటర్లు) పూర్తయ్యింది. ఇంకా టన్నెల్-1లో 19 కిలోమీటర్లు తవ్వాల్సి ఉంది. దీంతో పాటు  ఓపెన్‌కాల్వలు కూడా 24 కిలోమీటర్లు తవ్వాల్సి ఉంది. గతంలో  కృష్ణానదికి వరదలు వచ్చినప్పుడు సొరంగం తవ్వే మిషన్ చెడిపోవడంతో పనులు నిలిచి పోయాయి. ఇప్పుడు ఆ యంత్రం మరమ్మతుతో పాటు పెరిగిన ధరలకు అనుగుణంగా ప్రాజెక్టును పూర్తిచేసేందుకు అంచనా వ్యయం కన్నా రూ.726 కోట్లు కావాలని కాంట్రాక్టర్ ప్రభుత్వాన్ని కోరినట్టు సమాచారం. ఈ ప్రాజెక్టు కారణంగా మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా అచ్చంపేట మండలం మన్నెవారిపల్లితండా, దేవ్లాతండా, మార్లపాడుతండాతో పాటు నల్లగొండ జిల్లా చందంపేట మండలంలోని తెల్దేవర్‌పల్లి,మోత్యాతండా, నక్కలగండితండా పరిధిలో 3723 ఎకరాల వ్యవసాయ భూములు ముంపునకు గురవుతున్నా యి. ముంపుకు గురవున్న భూములపై ఇప్పటివరకు పూర్తిస్థాయిలో సర్వే జరగలేదు. కేవలం 200 ఎకరాలకు మాత్రమే డీఎన్‌డీడీ పూర్తికాగా ఆ రైతులకు నష్టపరిహారం అందించారు. మిగిలిన వారికి చెల్లించాల్సి ఉంది.