ఓ సంస్థలో పని చేస్తున్న మీనా’కి అత్యవసరంగా డబ్బులు కావాల్సి వచ్చింది. వెంటనే తన పాత శాలరీ అకౌంట్‌ నుంచి ఇన్వెస్ట్‌ చేసిన మ్యూచువల్‌ ఫండ్స్‌ను అమ్మి ఆర్ధిక సమస్య నుంచి బయటపడాలని అనుకుంది. వెంటనే మ్యూచువల్‌ ఫండ్స్‌ను అమ్మింది. ఆ డబ్బును తన పాత శాలరీ బ్యాంక్‌ అకౌంటుకు ట్రాన్స్‌ఫర్‌ చేసుకుంది. కానీ, అప్పుడే బ్యాంక్‌ అధికారులు ఆమెకు చావుకబురు చల్లాగా చెప్పారు.  ఏమని? మీ బ్యాంక్‌ అకౌంట్‌కు నాన్‌ మెయింటెన్స్‌ ఛార్జీలు ఉన్నాయి. ఇందుకోసం అదనపు ఛార్జీల పేరుతో అకౌంట్‌లో ఉన్న బ్యాలెన్స్‌ మొత్తాన్ని తీసుకుంటున్నట్లు ఓ మెసేజ్‌ రూపంలో సమాచారం అందించారు. దీంతో ఆ మెసేజ్‌ చూసి షాక్‌ తిన్న ఆమె బ్యాంక్‌ అకౌంట్‌ను చెక్‌ చేసింది. బ్యాలెన్స్‌ జీరో.. పైగా బ్యాలెన్స్‌ నెగిటీవ్‌లోకి వెళ్లింది.  దీంతో మీనాకు ఏం చేయాలో పాలు పోలేదు. వెంటనే ఆర్దిక రంగంలో నిపుణురాలైన తన స్నేహితురాలికి ఫోన్‌ చేసి బ్యాంక్‌లో తనకు ఎదురైన చేదు అనుభవం గురించి చెప్పింది. మరి ఇంతకీ మీనా బ్యాంక్‌ నుంచి ఎదురైనా సమస్య నుంచి ఓ చిన్న సంతకంతో ఎలా భయటపడింది? మైనస్‌లోకి వెళ్లిన తన శాలరీ అకౌంట్‌ను నెగిటీవ్‌ లేకుండా ఏం చేసింది? మైనస్‌ బ్యాలెన్స్‌తో ఇబ్బందులు మీనా తన పాత సంస్థలో పనిచేసే సమయంలో ‘xyz’ అనే బ్యాంక్‌లో శాలరీ అకౌంట్‌ ఓపెన్‌ చేసింది. నాలుగేళ్ల తర్వాత మరో సంస్థకు వెళ్లింది. అక్కడ కూడా అదే xyz బ్యాంక్‌ శాలరీ అకౌంటేనని తెలుసుకుంది. తన పాత శాలరీ అకౌంట్‌ను ఓపెన్‌ చేసింది. అందులో ఇంకా మైనస్‌ బ్యాలెన్స్‌ (ఉదాహరణ) రూ.22,000 చూపిస్తుంది. ఆర్‌బీఐ రూల్స్‌ ప్రకారం.. అకౌంట్‌ బ్యాలెన్స్‌ నెగిటీవ్‌లో ఉండకూడదు. ఒకవేళ బ్యాలెన్స్‌ సున్నా అయితే బ్యాంక్‌లు ఫైన్‌ విధించకుండా ఆ అకౌంట్‌ను హోల్డ్‌లో పెట్టాలి.  ఈ ఆర్‌బీఐ రూల్‌ గుర్తు చేస్తూ మీనా తన బ్యాంక్‌ అకౌంట్‌లో మైనస్‌ బ్యాలెన్స్‌ రూ.22,000  ఎందుకు ఉన్నాయని  బ్యాంక్‌ అధికారుల్ని ప్రశ్నించింది. మెయింటెయిన్ ఛార్జీల వల్ల నెగిటీవ్‌ బ్యాలెన్స్‌లోకి వెళ్లింది. కాబట్టి పైన పేర్కొన్న మొత్తాన్ని కట్టాల్సిందేనని ఆదేశించారు. బ్యాంక్‌ మేనేజర్‌ను అడిగినా లాభం లేకుండా పోయింది.  మీ ఒక్క సంతకంతో ఇలా బయటపడిండి వెంటనే, తన స్నేహితురాలి సూచనతో సదరు బ్యాంక్‌ అధికారిక మెయిల్‌కు, తాను నివాసం ఉంటున్న స్థానిక ఆర్‌బీఐ రీజనల్‌ బ్రాంచ్‌కు కలిపి సమస్యను వివరిస్తూ ఫిర్యాదు చేసింది. ఆ మరుసటి రోజే ఆ బ్యాంకు మేనేజర్ మీనాకు ఫోన్ చేసి మీరు ఒక సంతకం చేస్తే చాలు అకౌంట్‌ని జీరో బ్యాలెన్స్‌ చేస్తామని చెప్పారు. వెంటనే బ్యాంక్‌ను సందర్శించి తన సంతకంతో సమస్యను పరిష్కరించుకుంది. ఇలా ఒక్క మీనా’నే కాదు... బ్యాంక్‌ అకౌంట్‌ ఉన్న ప్రతి ఒక్క ఖాతాదారులు ఈ తరహా సమస్య నుంచి బయట పడొచ్చని ఆర్ధిక నిపుణులు చెబుతున్నారు.  బ్యాంక్‌లకు ఆర్‌బీఐ ఆదేశాలు  కస్టమర్లకు బ్యాంకులు విధిస్తున్న అదనపు ఛార్జీల అంశం పార్లమెంట్ వర్షాకాల సమావేశాల్లో పెద్ద ఎత్తున చర్చకు దారి తీసింది. సమావేశాల సందర్భంగా పార్లమెంట్‌లో కేంద్ర ఆర్థిక శాఖ సహాయ మంత్రి భగవత్ ఖరాద్ మాట్లాడుతూ.. 2018 నుంచి దేశంలోని ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్‌ బ్యాంకులు ఖాతాదారుల నుంచి అదనపు ఛార్జీలు ఎంత విధించాయో వివరించారు. అందులో మినిమమ్ బ్యాంక్ బ్యాలెన్స్ లేకపోవడంపై రూ.21,044.4 కోట్లు, అదనపు ఏటీఎం లావాదేవీల కోసం రూ.8,289.3 కోట్లు, ఎస్ఎంఎస్ సేవల ద్వారా రూ.6,254.3 కోట్లు ఉన్నట్లు పేర్కొన్నారు. దీనిపై సోషల్‌ మీడియాలో పెద్దు ఎత్తున చర్చ జరిగింది. అదే సమయంలో ఆర్‌బీఐ సైతం..  బ్యాంక్‌లకు కీలక ఆదేశాలు జారీ చేసింది. ఖాతాదారులకు ఒప్పందం ప్రకారం విధించే వడ్డీని మించి అదనపు ఛార్జీలను వసూలు చేయొద్దని ఆర్‌బీఐ బ్యాంకులు సూచించింది. దీనిపై వివరణ ఇవ్వాలని కోరింది.   చదవండి👉 ఇళ్ల కొనుగోలు దారులకు ఆర్‌బీఐ భారీ షాక్‌? వచ్చే ఏడాది వరకు తప్పదంట 

ఆమధ్య బ్యాంకులు ఖాతాదారుల మీద రకరకాల రుసుముల మోత మోగించిన తర్వాత సోషల్‌ మీడియాలో చక్కర్లు కొట్టిన ఓ జోకు చాలామందికి గుర్తుండే ఉంటుంది.. తన అకౌంట్‌ ఉన్న బ్యాంకు వైపు మామూలుగా చూసేసరికి ఇరవై రూపాయలు కట్‌ అయిపోయాయంటూ ఓ వ్యక్తి తన మిత్రుడితో చెప్పి వాపోతున్నట్టు ఉన్న ఆ జోకు అందరినీ నవ్వించడమే కాదు.. బ్యాంకుల ఘనత గురించి ఆలోచింపజేసింది కూడా. బ్యాంకులు ఇప్పుడు వసూలు చేస్తున్న రుసుములు, పెనాల్టీల తీరు చూస్తూ ఉంటే ఈ జోకు ఎంత సత్యమో తేలిగ్గానే అర్థమవుతుంది. సాక్షి, విశాఖపట్నం : సుబ్బారావు ఓ షాపింగ్‌ మాల్‌లో చిరుద్యోగి. అతనికొచ్చే నెలసరి వేతనం రూ.10 వేలు. దాంట్లో నాలుగువేలు అద్దెలకే పోతాయి.మిగిలిన జీతం సొమ్ముతో గుట్టుగా జీవనం సాగిస్తున్నాడు. మొదటి వారానికే బ్యాంకు ఖాతా ఖాళీ అయిపోతుంది. మళ్లీ ఫస్ట్‌ వరకు ఎదురు చూపులే. కానీ బ్యాంకులో జీతం జమ అయ్యే సరికి రూ.200 కోత పడుతుంది. ప్రతీ నెలా ఈ తంతు జరుగుతూ ఉండేసరికి ఇదేమిటని సుబ్బారావు బ్యాంకు మేనేజర్‌ను ఆరాతీస్తే ఖాతాలో కనీస మొత్తంగా రూ. 5 వేలు ఉంచడం లేదు కాబట్టి పెనాల్టీ తప్పడం లేదని చెప్పడంతో సుబ్బారావుకు ప్రాణం ఉసూరనిపించింది. ⇒ సూర్యనారాయణ చిరు వ్యాపారి. ఈయనకు ప్రతి నెలా పెట్టుబడి, ఖర్చులు పోనూ రూ.15 వేల వరకు మిగులుతుంది. కానీ అవసరానికి ఆ మొత్తం తీసుకుందామంటే సొంత బ్యాంకు ఏటీఎంలు పనిచేయక చాలా ఇబ్బంది అవుతుంది. తప్పనిసరి పరిస్థితుల్లో అందుబాటులో ఉండే ఏదోబ్యాంకు ఏటీఎం నుంచి తనకు కావాల్సిన మొత్తాన్ని తీయడం అనివార్యమవుతుంది. అయితే మూడు కంటే ఎక్కువ సార్లు ఇతర బ్యాంకుల ఏటీఎంల నుంచి విత్‌ డ్రా చేస్తున్నారన్న కారణంతో సొమ్ము తీసిన ప్రతిసారీ రూ. 20 వంతున ఖాతా నుంచి ఫీజు మళ్లిపోతోంది. ⇒ ఇవి సామాన్యుల తిప్పలు. సగటు మానవులకు ఎదురవుతున్న ఇక్కట్లు. అయితే ఇలాటి ఖాతాదారులే ఎక్కువమంది ఉండడంతో బ్యాంకుల పంట పండుతోంది. పెద్ద మొత్తంలో సొత్తు దాఖలు పడుతోంది. ⇒ పెద్ద నోట్ల రద్దు తర్వాత రిజర్వు బ్యాంకు ఆదేశాల మేరకు బ్యాంకులు విధించిన ఆంక్షలో ఈ పరిస్థితి తలెత్తింది. చాలిచాలని జీతంతో కుటుంబపోషణే కష్టంగా ఉన్న ఈ రోజుల్లో బ్యాంకు ఖాతాలో ఏకంగా ఐదువేలు మినిమమ్‌ బ్యాలెన్స్‌ ఉంచాలంటే ఎలా? అన్నది సామాన్యుల సమస్యగా ఉంది. స్వల్ప ఆదాయమే అధికం జిల్లా జనాభా 43.66 లక్షలయితే, మొత్తం 14 లక్షల కుటుంబాలున్నాయి. అధికారిక లెక్కల ప్రకారం వీరిలో 31,209 మంది కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు కాగా, కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో పనిచేసే ఉద్యోగులు 70,239 మంది ఉన్నారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వ, ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో 47,818 మంది ఉద్యోగులు పనిచేస్తున్నారు. స్థానిక సంస్థల్లో మరో 11,044 మంది పని చేస్తున్నారు. ఎంప్లాయింట్‌మెంట్‌ ఎక్సే్ఛంజి లెక్కల ప్రకారం ప్రైవేటు రంగంలో 49,689 మంది మాత్రమే పనిచేస్తున్నారు. కానీ అన«ధికారికంగా ప్రైవేటు సెక్టార్‌లో అవుట్‌ సోర్సింగ్, కాంట్రాక్టు పద్ధతిలో నాలుదైదు లక్షల మందికి పైగా పనిచేస్తున్నారు. వీరిలో 30 శాతం మంది ఆదాయం రూ.5వేల నుంచి 8వేలు కాగా, 50 శాతం ఆదాయం రూ.8వేల నుంచి రూ.15 వేల వరకు ఉంది. మిగిలిన 20 శాతం మంది ఆదాయం రూ.15 వేలకు పైబడి ఆర్జిస్తున్నారు. చిరు వ్యాపారులు రెండు లక్షల మంది వరకు ఉన్నారు. వీరికి ప్రతి నెలా వచ్చే ఆదాయం రూ.5 వేల నుంచి రూ.10 వేల లోపే. జిల్లాలో 45 బ్యాంకుల పరిధిలో 707 బ్రాంచ్‌లుంటే వాటిలో 186 బ్రాంచ్‌లు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉన్నాయి. జిల్లా జనాభాలో బ్యాంకు ఖాతాలున్న వారి సంఖ్య 38లక్షల వరకు ఉంది. బ్యాంకుల్లో 64.54 లక్షల ఖాతాలున్నాయి. జన్‌ధన్‌ యోజన ఖాతాలు రూ.9.27లక్షలు కాగా, ఖాతాల్లేని వారి సంఖ్య 8లక్షల వరకు ఉంది. నిత్యం బ్యాంకులు, ఏటీఎంల పరిధి లో రూ.150 నుంచి రూ.200 కోట్ల వరకు లావాదేవీలు జరుగుతుంటాయి. ప్రైవేటు సెక్టార్‌లో పనిచేసే ఉద్యోగులతో పాటు చిరు వ్యాపారులు పూర్తిగా బ్యాంకులు, ఏటీఎంలపై ఆధారపడే లావాదేవీలు జరుపు తుంటారు. కేంద్ర రాష్ట్ర ప్రభుత్వ, ప్రభుత్వ రంగ ఉద్యోగులు, ప్రైవేటు సెక్టార్‌లో పనిచేసే ఉద్యోగుల కంటే చిరుద్యోగులు..చిరు వ్యాపారాలు జరిపే లావాదేవీలే ఎక్కువగా ఉంటాయి. ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు తమకు అవసరమైన మేరకు మాత్రమే విత్‌ డ్రా చేస్తుంటారు. కానీ చిరుద్యోగులు తమకు వచ్చిన వేతనమంతా విత్‌డ్రా చేసి నెలవారీ ఖర్చులకు సర్దుబాటు చేసుకుంటుంటారు. మినిమమ్‌ బ్యాలెన్స్‌ నిర్వహించని కారణంగా ఆ పొదుపు ఖాతాలనుంచి జూన్‌ నెలాఖరు నాటికి ఏకంగా రూ.235.06కోట్లు పెనాల్టీ రూపంలో వసూలు చేసినట్టు ఎస్‌బీఐ ప్రకటించింది. ఆర్థిక సంవత్సరం ముగిసే నాటికి ఈ మొత్తం రూ.2వేల కోట్లు దాటుతుందని ప్రకటించింది. ఒక్క ఎస్‌బీఐకే పెనాల్టీ రూపంలో ఇంతపెద్ద మొత్తంలో ఆదాయం వస్తే..ఇతర బ్యాంకులన్నీ కలుపు కుంటే ఈమొత్తం ఐదువేల కోట్లకుపైగానే ఉంటుందని బ్యాంకింగ్‌ రంగ నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఇప్పటి వరకు విశాఖ జిల్లాలో ఈ విధంగా పెనాల్టీల రూపంలోనే బ్యాంకులు వసూలు చేసిన మొత్తం రూ.2 కోట్లకు పైగానే ఉంటుందని చెబుతున్నారు. ఇందులో గరిష్ట భాగం సామాన్యులదేనని చెప్పనక్కర్దేదు. బ్యాంకుల పెనాల్టీ దోపిడీపై సామాన్య, మధ్యతరగతి ప్రజలు తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. మినిమమ్‌ బ్యాలెన్స్‌ ఆంక్షలను ఎత్తివేయాలని.. అరకొర వేతనాలతో అవస్థలు పడుతున్న వారంతా ఈ ఆంక్షల వల్ల ఆర్థిక ఇబ్బందుల పాలవు తున్నారని వాపోతున్నారు. అయితే తాము ఆర్‌బీఐ ఆదేశాల మేరకు వసూలు చేస్తున్నామని.. బ్యాంకుల ప్రమేయం ఏమాత్రం లేదని లీడ్‌ బ్యాంకు అధికారులు ‘సాక్షి’కి తెలిపారు.


 దేశంలోనే అతి పెద్ద బ్యాంకు అయిన స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కూడా ప్రైవేటు బ్యాంకుల బాటలోనే నడుస్తోంది. ఖాతాలలో కనీస మొత్తం ఉంచకపోతే పెనాల్టీలు విధిస్తామని చెప్పింది. ఏప్రిల్ ఒకటో తేదీ నుంచి ఇవి అమలవుతాయి. మెట్రోపాలిటన్ నగరాల్లో కనీసం రూ. 5వేలు, పట్టణ ప్రాంతాల్లో రూ. 3వేలు, సెమీ అర్బన్ ప్రాంతాల్లో రూ. 2వేలు, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో వెయ్యి రూపాయల చొప్పున కనీస నిల్వ ఖాతాల్లో ఉండాలని స్టేట్‌బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా తెలిపింది. ఖాతాలలో ఉన్న మొత్తానికి, కనీస నిల్వకు మధ్య ఎంత తేడా ఉందో దాన్ని బట్టి పెనాల్టీలు ఉంటాయి. మెట్రోపాలిటన్ నగరాల్లో రూ. 3750 (75%) కంటే తక్కువ ఉంటే వంద రూపాయలు, దానిపై సేవాపన్నును పెనాల్టీగా వేస్తారు. అదే 50-75 శాతం మధ్య అయితే 75 రూపాయలు, దానిపై సేవాపన్ను పనడుతుంది. సగం కంటే తక్కువ తేడా ఉంటే 50 రూపాయలు, సేవాపన్ను పెనాల్టీగా వేస్తారు. అలాగే గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో అయితే ఖాతాల్లో కనీస నిల్వ మొత్తం ఉంచుకోకపోతే రూ. 25-50, సేవాపన్ను పెనాల్టీగా పడుతుంది. 
  
 బ్యాంకుకు వస్తే మోతే
 బ్రాంచిలో నెలకు మూడుసార్ల కంటే ఎక్కువ నగదు లావాదేవీలు నిర్వహిస్తే 50 రూపాయల చొప్పున చార్జీ విధిస్తారు. అయితే ఎంత మొత్తం నగదు లావాదేవీ అనే పరిమితి మాత్రం లేదు. గతంలో కూడా ఇలా బ్యాంకులో నగదు లావాదేవీల మీద చార్జీలు ఉండేవని, వాటిని ఏప్రిల్ 1 నుంచి పునరుద్ధరిస్తున్నామని బ్యాంకు అధికారులు తెలిపారు. ఏటీఎంల నుంచి నెలకు 10 సార్లు ఉచితంగా విత్‌డ్రా చేసుకునే అవకాశం ఉన్నందున కస్టమర్లు బ్రాంచికి రావాల్సిన అవసరమే ఉండదన్నారు.