న్యూఢిల్లీ: అంతర్జాతీయ స్థాయిలో భారత క్రీడాకారుల ప్రదర్శన పట్ల దేశ ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ సంతోషం వ్యక్తం చేశారు. దేశానికి కీర్తి ప్రతిష్టలు తెస్తున్న ఆటగాళ్లను జాతీయ క్రీడా దినోత్సవం సందర్భంగా ఆయన అభినందించారు. ‘త్రివర్ణ పతాకాన్ని ఎంతో ఎత్తుకు తీసుకెళుతున్న అథ్లెట్లను ఈ రోజు అభినందిస్తున్నాను. అది బాక్సింగ్‌లో కానివ్వండి లేదా బ్యాడ్మింటన్, టెన్నిస్, లేదంటే మరే క్రీడాంశంలోనైనా సరే... మన ఆశలకు ఆటగాళ్లు కొత్త రెక్కలు తొడుగుతున్నారు. మన దేశం మరింత విశ్వాసంతో ముందుకు వెళుతోందన్న విషయాన్ని క్రీడల్లో సాధిస్తున్న ఫలితాలు ప్రతిబింబిస్తున్నాయి’ అని ప్రధాని వ్యాఖ్యానించారు. హాకీ దిగ్గజం ధ్యాన్‌చంద్‌ 114వ జయంతి సందర్భంగా ఆయనను మోదీ స్మరించుకొన్నారు. ‘ధ్యాన్‌చంద్‌లాంటి గొప్ప వ్యక్తి జన్మించిన రోజు, జాతీయ క్రీడా దినోత్సవం సందర్భంగా అందరికీ నా అభినందనలు. హాకీ స్టిక్‌తో ఆయన ప్రపంచాన్ని మంత్రముగ్ధులను చేశారు. ఆయనకు తలవంచి నమస్కరిస్తున్నాను’ అని ప్రధాని అన్నారు. గురువారం ‘జాతీయ క్రీడా పురస్కారాలు’ అందుకున్న ఆటగాళ్లకు కూడా మోదీ తన అభినందనలు తెలిపారు.   కన్నుల పండువగా... క్రీడా పురస్కారాల ప్రదానం రాష్ట్రపతి భవన్‌లో కన్నులపండువగా జరిగింది. రాజీవ్‌ ఖేల్‌రత్నతో పాటు అర్జున, ద్రోణాచార్య, ధ్యాన్‌చంద్‌ అవార్డులను విజేతలు అందుకున్నారు. రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌ ఈ అవార్డులు అందజేశారు. ‘ఖేల్‌రత్న’కు ఎంపికైన వారిలో మహిళా పారా అథ్లెట్‌ దీపా మాలిక్‌ వీల్‌చైర్‌లో తన అవార్డును స్వీకరించింది. ట్రోఫీ, ప్రశంసాపత్రంతో పాటు రూ.7.5 లక్షల నగదు ప్రోత్సాహకం కూడా ఆమె అందుకుంది. ఈ ఏడాది మొత్తం 19 మంది ‘అర్జున’కు ఎంపికయ్యారు. తెలుగు కుర్రాడు, ప్రపంచ బ్యాడ్మింటన్‌ చాంపియన్‌షిప్‌ కాంస్య పతక విజేత భమిడిపాటి సాయిప్రణీత్‌ తన ‘అర్జున’ను స్వీకరించాడు. ఈ కార్యక్రమానికి అతని తల్లిదండ్రులు కూడా హాజరయ్యారు. అర్జున విజేతకు రూ. 5 లక్షల నగదు ప్రోత్సాహకం లభిస్తుంది. హైదరాబాద్‌కే చెందిన షూటర్, లండన్‌ ఒలింపిక్స్‌ కాంస్య పతక విజేత గగన్‌ నారంగ్‌కు చెందిన ‘స్పోర్ట్స్‌ ప్రమోషన్‌ ఫౌండేషన్‌’కు రాష్ట్రీయ ఖేల్‌ ప్రోత్సాహన్‌ పురస్కార్‌ దక్కింది. దీనిని నారంగ్, తన అకాడమీ కోచ్, సహ భాగస్వామి పవన్‌ సింగ్‌తో కలిసి అందుకున్నాడు. ఇదే విభాగంలో అనంతపురం జిల్లాకు చెందిన ‘రాయలసీమ డెవలప్‌మెంట్‌ ట్రస్ట్‌’ తరఫున మాంచో ఫెర్రర్‌ పురస్కారాన్ని స్వీకరించారు.   బజరంగ్‌ గైర్హాజరు... ‘రాజీవ్‌ ఖేల్‌రత్న’కు ఎంపికైన భారత మేటి రెజ్లర్‌ బజరంగ్‌ పూనియా తన అవార్డును అందుకోలేకపోయాడు. వరల్డ్‌ రెజ్లింగ్‌ చాంపియన్‌షిప్‌ సన్నాహాల్లో భాగంగా అతను రష్యాలో ఉన్నాడు. వెస్టిండీస్‌లో ఉన్న క్రికెటర్‌ రవీంద్ర జడేజా కూడా కార్యక్రమానికి హాజరు కాలేదు. అథ్లెట్లు తజీందర్‌పాల్‌ సింగ్, మొహమ్మద్‌ అనస్, షూటర్‌ అంజుమ్‌ మౌద్గిల్‌ కూడా గైర్హాజరయ్యారు. వీరందరికి మరో రోజు క్రీడా మంత్రి కిరణ్‌ రిజిజు చేతుల మీదుగా అవార్డులను అందజేస్తారు. అవార్డు విజేతల జాబితా రాజీవ్‌ ఖేల్‌రత్న: బజరంగ్‌ పూనియా (రెజ్లింగ్‌), దీపా మాలిక్‌ (పారా అథ్లెటిక్స్‌) అర్జున: భమిడిపాటి సాయిప్రణీత్‌ (బ్యాడ్మింటన్‌), రవీంద్ర జడేజా, పూనమ్‌ యాదవ్‌ (క్రికెట్‌), మొహమ్మద్‌ అనస్, తజీందర్‌పాల్‌ సింగ్, స్వప్న బర్మన్‌ (అథ్లెటిక్స్‌), గుర్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌ సంధు (ఫుట్‌బాల్‌), సోనియా లాథర్‌ (బాక్సింగ్‌), చింగ్లెన్‌సానా సింగ్‌ (హాకీ), ఎస్‌.భాస్కరన్‌ (బాడీ బిల్డింగ్‌), అజయ్‌ ఠాకూర్‌ (కబడ్డీ), అంజుమ్‌ మౌద్గిల్‌ (షూటింగ్‌), ప్రమోద్‌ భగత్‌ (పారా బ్యాడ్మింటన్‌), హర్మీత్‌ దేశాయ్‌ (టేబుల్‌ టెన్నిస్‌), పూజా ధాండా (రెజ్లింగ్‌), ఫౌద్‌ మీర్జా (ఈక్వెస్ట్రియన్‌), సిమ్రన్‌ సింగ్‌ షెర్గిల్‌ (పోలో), సుందర్‌ సింగ్‌ గుర్జర్‌ (పారా అథ్లెటిక్స్‌), గౌరవ్‌ సింగ్‌ గిల్‌ (మోటార్‌ స్పోర్ట్స్‌).   ద్రోణాచార్య (రెగ్యులర్‌): మొహిందర్‌ సింగ్‌ ధిల్లాన్‌ (అథ్లెటిక్స్‌), సందీప్‌ గుప్తా (టేబుల్‌ టెన్నిస్‌), విమల్‌ కుమార్‌ (బ్యాడ్మింటన్‌). ద్రోణాచార్య (లైఫ్‌టైమ్‌): సంజయ్‌ భరద్వాజ్‌ (క్రికెట్‌), రామ్‌బీర్‌ సింగ్‌ ఖోఖర్‌ (కబడ్డీ), మెజ్‌బాన్‌ పటేల్‌ (హాకీ).   ధ్యాన్‌చంద్‌ (లైఫ్‌టైమ్‌ అచీవ్‌మెంట్‌): మనోజ్‌ కుమార్‌ (రెజ్లింగ్‌), లాల్‌రెమ్‌సంగా (ఆర్చరీ), అరూప్‌ బసక్‌ (టేబుల్‌ టెన్నిస్‌), నితిన్‌ కీర్తనే (టెన్నిస్‌), మాన్యుయెల్‌ ఫ్రెడ్రిక్స్‌ (హాకీ). రాష్ట్రీయ ఖేల్‌ ప్రోత్సాహన్‌ పురస్కార్‌: గగన్‌ నారంగ్‌ స్పోర్ట్స్‌ ప్రమోషన్‌ ఫౌండేషన్‌ (షూటింగ్‌), రాయలసీమ డెవలప్‌మెంట్‌ ట్రస్ట్‌ (మాంచో ఫెర్రర్, అనంతపురం), గో స్పోర్ట్స్‌ ఫౌండేషన్‌.   మౌలానా అబుల్‌ కలామ్‌ ఆజాద్‌ ట్రోఫీ (క్రీడా ప్రదర్శనలో ఉత్తమ విశ్వవిద్యాలయం): పంజాబ్‌ యూనివర్సిటీ (చండీగఢ్‌).     రెజ్లర్‌ పూజా ధాండ, క్రికెటర్‌ పూనమ్‌ యాదవ్‌, కబడ్డీ ప్లేయర్‌ అజయ్‌ ఠాకూర్‌ ఆర్‌డీటీ డైరెక్టర్‌ మాంచో ఫెర్రర్‌, షూటర్‌ గగన్‌ నారంగ్, పవన్‌ సింగ్‌ (ఫొటో గ్యాలరీ కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి)

‘విజయానికి ఎలివేటర్లుండవు.. మెట్లు ఎక్కాల్సిందే..’, ‘శారీరక దారుఢ్యం బాగుంటేనే ఏ రంగం లోనైనా విజయం సాధిస్తాం.’ ‘శరీరం ధృఢంగా ఉంటేనే మన మనసూ దృఢంగా తయారవు తుంది’... ఆగస్టు 29 జాతీయ క్రీడా దినోత్సవం సందర్భంగా ఢిల్లీలో జరిగిన ఓ కార్యక్రమంలో ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఇలాంటి అమూల్యమైన కొటేషన్లు చాలానే చెప్పారు. అలాగే ‘ఫిట్‌ ఇండియా’ పేరుతో ఓ ఉద్యమాన్ని కూడా ఆయన ప్రారంభించారు. వ్యాయామం చేయడం, శరీ రాన్ని ధృఢంగా ఉంచుకోవడం వల్ల వ్యాధులను దూరంగా ఉంచగలగడంతో పాటు మనం పనిచేస్తున్న రంగంలో అద్భుతంగా రాణించగలుగుతామని ప్రధానమంత్రి చేసిన గంభీర ఉప న్యాసంలో ఎవరికీ ఎలాంటి అభ్యంతరాలూ లేవు. ఉండాల్సిన అవసరమూ లేదు. అలాగే ఆట పాటలు వదిలేసి పిల్లలు సెల్‌ఫోన్లు పట్టుకుకూర్చుంటున్నారన్న వ్యాఖ్యలూ నిజమైనవే.  దీనికి కారకులు కేవలం తల్లిదండ్రులేనా..∙కనీసం ఆటస్థలం కూడా లేకుండా పాఠశాలలకు అనుమతులు ఎలా వస్తున్నాయి? పిల్లలను పూర్తిగా యంత్రాల మాదిరిగా మార్చిన విద్యావ్యవస్థలో మేలైన మార్పుల కోసం కసరత్తు ఎందుకు జరగడం లేదు? అలాంటి అనేక మౌలికమైన సమస్యలకు పరి ష్కారాలు ప్రకటించకుండా క్రీడా దినోత్సవం రోజున కేవలం తీర్మానాలతో సరిపెట్టడం మాత్రం ఎవరూ ఊహించని పరిణామమే. భారత క్రీడా రంగాన్ని మరో మెట్టు ఎక్కించడానికి ప్రధాన మంత్రి నిర్ధిష్టమైన కార్యాచరణను ప్రకటిస్తారని, క్రీడాకారులకు అదనంగా ఆర్థిక భరోసా కల్పిస్తా రని ఆశించిన వారికి నిరాశే ఎదురైంది. ఫిట్‌ ఇండియా ఉద్యమానికి పైసా పెట్టుబడి అవసరం లేదని, ప్రయోజనం మాత్రం అనంతమని వ్యాఖ్యానించడం ప్రధాని ఉద్దేశాన్ని చెప్పకనే చెప్పింది.  ఫిట్‌ ఇండియా ఉద్యమం కోసం ప్రభుత్వం ఏం చేయాలనేదానిపై సలహాలు ఇవ్వడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం అనేకమంది నిపుణులను నియమించింది. ఇండియన్‌ ఒలింపిక్‌ అసోసియేషన్, నేషనల్‌ స్పోర్ట్స్‌ ఫెడరేషన్లు, ఫిట్‌నెస్‌ ప్రమోటర్లతో ప్రత్యేకంగా ఒక కమిటీ కూడా వేసింది. కేంద్ర కీడల శాఖ మంత్రి కిరణ్‌ రిజిజు నాయకత్వంలో క్రీడలు, ప్రాథమిక విద్య, ఆయుష్, యూత్‌ అఫైర్స్‌ ఇలా వివిధ విభాగాలకు చెందిన 12 మంది ప్రభుత్వ ప్రతినిధులు కూడా ఈ కమిటీలో ఉన్నారు. గత ఏడాది కూడా కేంద్ర ప్రభుత్వం ఇలాంటి కార్యక్రమాన్నే ప్రచారం చేసింది. ‘హమ్‌ ఫిట్‌ తో ఇండియా ఫిట్‌’ అంటూ కార్యక్రమాలు నిర్వహించారు. పది బస్కీలు తీయాలంటూ ట్విట్టర్‌లో ప్రముఖ క్రీడాకారుల చేత ప్రచారం చేయించారు.  హాకీ మాంత్రికుడు మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌ జన్మదినమైన ఆగస్టు 29న జాతీయ క్రీడా దినోత్సవం జరుపుకోవడం 2012 నుంచి ఆనవాయితీగా వస్తోంది. ఈ సందర్భంగా ప్రముఖులంతా ట్వీట్ల  తోనూ, కామెంట్లతోనూ సామాజిక మాధ్యమాలను హోరెత్తించారు. 134 కోట్ల జనాభా ఉన్న భార తదేశం అంతర్జాతీయ క్రీడా యవనికపై అద్భుతాలు సృష్టించిన సందర్భాలు చాలా అరుదనే విషయం కొత్తదేమీ కాదు. టీమ్‌ ఈవెంట్లలో గానీ, వ్యక్తిగత ఈవెంట్లలో గానీ ఒలింపిక్స్‌ వంటి అంతర్జాతీయ పోటీలలో భారత్‌పేరు చివర్లో చూసుకోవలసిందే. ఒక్క పతకమొస్తే చాలు అదే పెద్ద విజయమన్నట్లు జాతీయపతాకాన్ని కప్పుకుని వీధుల్లో చిందులేస్తూ సంబరపడిపోతుంటాం. మూడేళ్ల క్రితం జరిగిన రియో ఒలింపిక్స్‌లో రెండంటే రెండు పతకాలతో 67వ స్థానంలో నిలిచాం.  2019 స్పోర్ట్స్‌ ప్రొవిజనల్‌ ర్యాంకింగ్స్‌లో భారత్‌ 54వ స్థానంలో ఉంది.  అనేక చిన్నచిన్న దేశాలు మనకన్నా ఎంతో ముందున్నాయి. కానీ క్రీడాభివృద్ధి కోసం చేపడుతున్న చర్యలు మాత్రం అంతం తమాత్రమే. జాతీయ క్రీడా దినోత్సవం సందర్భంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ వంటి కొన్ని రాష్ట్రాలు క్రీడాకారు లను ప్రోత్సహిస్తూ పలు నిర్ణయాలు తీసుకోవడం ఆశించదగిన పరిణామం. దిగువస్థాయి నుంచి క్రీడాకారులను ప్రోత్సహిస్తేనే పరిస్థితిలో మార్పు వస్తుందని ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. క్రీడా దినోత్సవం రోజు నుంచి వారోత్సవాలు నిర్వహించాలని, ప్రతి ఏటా ఈ కార్యక్రమాలు కొన సాగించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. జాతీయస్థాయిలో పతకాలు సాధించిన, ప్రతిభ చూపిం చిన క్రీడాకారులకు నగదు ప్రోత్సాహకాలను భారీగా పెంచడమే కాక ఈ ప్రోత్సాహకాల పెంపును గత ఐదేళ్ల క్రితం నుంచి వర్తింపజేయాలని నిర్ణయించడం క్రీడాకారులలో హర్షాతిరేకాలు నింపేదే. కేంద్ర స్థాయిలోనూ కనీసం క్రీడాదినోత్సవం సందర్భంగానైనా ఇలాంటి ప్రోత్సాహకాలకు సంబం ధించిన  ప్రకటనలు వెలువడతాయని క్రీడాలోకం ఎదురుచూసింది.  క్రీడల్లోనే కాదు ఆరోగ్యం విషయంలోనూ మనం అదే చివరి వరుసలో ఉన్నాం. వ్యాయామం పైనా, ఆరోగ్యం పైనా భారతీయులలో స్పృహæ అంతంత మాత్రమేనన్న విమర్శలూ సహేతుకమై నవే. ఆరోగ్యం, వ్యాయామంపై చైతన్యపరచడమొక్కటే కాదు.. ప్రభుత్వాల నుంచి తగిన ప్రోత్సా హమూ ఉండాలి. జీవనశైలిలో వస్తున్న మార్పుల కారణంగా అనేక వ్యాధులు మహమ్మారులుగా మారుతున్నాయి. చిన్న వయసులోనే ప్రాణాలను కబళిస్తున్నాయి. భారత్‌లో జీవన శైలిలో మార్పుల కారణంగా వస్తున్న వ్యాధులు పెరుగుతున్నాయని, ముఖ్యంగా 45 ఏళ్ల వయసులోపే 90శాతం మంది బీపీ సంబంధ వ్యాధులతో బాధపడుతున్నారని అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. సరైన వ్యాయామం లేకపోవడం వల్ల మధుమేహం, హైపర్‌ టెన్షన్‌ వంటి జబ్బులు చిన్న వయసు లోనే వచ్చేస్తున్నాయి. సాధారణంగా 50 నుంచి 60 ఏళ్లలో కనిపించే గుండెపోటు వంటివి ఇపుడు 35 నుంచి 40 ఏళ్ల వయసువారిలోనూ పెరుగుతున్నాయి. ఉపఖండంలో అత్యంత పేద దేశమైన బంగ్లాదేశ్‌ కన్నా ఆరోగ్యరంగంలో భారత్‌ వెనకబడిపోవడం విషాదకరం. హెల్త్‌కేర్‌ ఇండెక్స్‌లో శ్రీలంక 71, బంగ్లాదేశ్‌ 132, భూటాన్‌ 134 స్థానాల్లో ఉండగా భారత్‌ 145వ స్థానంలో ఉంది. పరిస్థితి ఇలానే ఉంటే చిట్టచివరిదైన 195కు చేరుకున్నా ఆశ్చర్యంలేదు.

క్రికెట్‌ను ఓ మతంలా అభిమానించే మనదేశంలో ఒకప్పుడు ఆ క్రీడాకారుడి కోసం ఆటపై మక్కువ పెంచుకున్నారు.  అతి సామాన్యుల నుంచి హిట్లర్‌ వంటి నియంత కూడా అతని ఆటకు ఫిదా అయ్యారంటే అతని స్పెషాలిటీ  ఏంటో వేరే చెప్పక్కర్లేదు. ఇంతకీ ఆ క్రీడాకారుడు ఎవరు? ఆయన సృష్టించిన అద్భుతాలు ఏంటి? తెలియాలంటే కింది వీడియోని క్లిక్‌ చేయండి. 

భారత హాకీ దిగ్గజం, దివంగత మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌ జయంతిని పురస్కరించుకొని ప్రతి యేటా ఆగస్టు 29న జాతీయ క్రీడా దినోత్సవ వేడుకలు నిర్వహిస్తారు. ఇదే రోజున కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో జాతీయ క్రీడా పురస్కారాల విజేతలకు రాష్ట్రపతి భవన్‌లో అవార్డులు అందజేస్తారు. నేడు జరిగే కార్యక్రమంలో రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌ చేతుల మీదుగా 2018 సంవత్సరానికిగాను జాతీయ క్రీడా పురస్కారాలు గెల్చుకున్న ఆటగాళ్లు అవార్డులు స్వీకరించనున్నారు. స్టార్‌ రెజ్లర్‌ బజరంగ్‌ పూనియా, మహిళా పారాథ్లెట్‌ దీపా మలిక్‌లు దేశ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం ‘రాజీవ్‌ గాంధీ ఖేల్‌రత్న’ అందుకోనున్నారు. తెలంగాణ నుంచి బ్యాడ్మింటన్‌ ప్లేయర్‌ భమిడిపాటి సాయిప్రణీత్‌ ‘అర్జున అవార్డు’ను పొందనున్నాడు. సాయంత్రం 5 గంటలకు మొదలయ్యే ఈ కార్యక్రమాన్ని దూరదర్శన్‌ జాతీయ చానెల్‌లో ప్రత్యక్ష ప్రసారం చేస్తారు.      

జకర్తా: ఆసియా క్రీడల్లో భారత పురుషుల హాకీ జట్టు అదరగొట్టింది. ఏకంగా 26 గోల్స్‌ చేసి ప్రత్యర్థి జట్టును చిత్తు చేసింది. బుధవారం గ్రూపు రౌండ్‌ మ్యాచ్‌లో భారత్‌26-0తేడాతో హాంకాంగ్‌పై ఘనవిజయం సాధించింది. భారత ఆటగాళ్లు పోటీపడి గోల్స్‌ చేస్తుంటే అనుభవంలేని ప్రత్యర్థి జట్టు చూస్తూ ఉండిపోయింది. ఆట ప్రారంభమైన ఐదు నిమిషాల్లోనే టీమిండియా ఆటగాళ్లు నాలుగు గోల్స్‌ చేశారు. ఇక ప్రథమార్థం ముగిసే సరికి భారత ఆటగాళ్లు 14 గోల్స్‌ నమోదు చేయడం విశేషం. ఆట ప్రారంభం నుంచి దూకుడుగా కనిపించిన భారత్‌ చివరి వరకు ఆదే ప్రదర్శన కొనసాగించింది.  భారత ఆటగాళ్లలో అక్షదీప్, రూపిందర్, లలిత్ చెరో మూడు గోల్స్‌తో చెలరేగగా.. హర్మన్ ప్రీత్ అత్యధికంగా 4 గోల్స్ సాధించాడు. ప్రతిష్టాత్మకమైన ఈవెంట్లలో భారత్‌కు ఇదే అతి పెద్ద విజయం. 1932లో ధ్యాన్‌చంద్ నాయకత్వంలోని భారత జట్టు అమెరికాను 24-1 తేడాతో చిత్తుచేసింది. తాజాగా ఆసియా క్రీడల్లో భారత జట్టు ఆ రికార్డును తిరగరాసింది. ఇక తొలి మ్యాచ్‌లో కూడా భారత్‌17-0తో ఇండోనేషియాపై ఘనవిజయం సాధించిన విషయం తెలిసిందే.  FT| The Indian Men's Hockey Team score 26 goals against Hong Kong China in their third game of the @asiangames2018 which saw 4 players claim hat-tricks and a sublime team effort to achieve the large score-line on 22nd August 2018.#IndiaKaGame #AsianGames2018 #INDvHKG pic.twitter.com/UiqYtgzbsq — Hockey India (@TheHockeyIndia) 22 August 2018

కోల్‌కతా: భారత హాకీ దిగ్గజం మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌. తన అసాధారణ ఆటతీరుతో జర్మనీ నియంత హిట్లర్‌నే మెప్పించిన ఈ అలనాటి స్టార్‌ ఒలింపిక్స్‌లో స్వర్ణ చరిత్ర లిఖించారు. ఇప్పుడైతే వేనోళ్ల స్తుతిస్తున్నారు... ఆయన జయంతిని జాతీయ క్రీడా దినోత్సవంగా నిర్వహిస్తున్నారు. కానీ... ఆయన కెరీర్‌ ముగియగానే దిక్కుమాలిన రాజకీయాలతో ఘోరంగా అవమానించారని భారత హాకీ మాజీ కెప్టెన్‌ గుర్‌బక్ష  సింగ్‌ తన ఆత్మకథ ‘మై గోల్డెన్‌ డేస్‌’లో పేర్కొన్నారు. ధ్యాన్‌చంద్‌ ఆట చూసేందుకు క్యూ కట్టిన రోజులున్నాయి. అయితే 1962లో ఆయన్నే క్యూలో నిలబెట్టిన ఘనత మన కుటిల రాజకీయాలది అని గుర్‌బర్‌  సింగ్‌ తన బాధని వెళ్లగక్కారు. 1960 నుంచి 1970 వరకు క్రీడల వ్యవహారాలు నీచ రాజకీయాలతో మసకబారాయి. పాటియాలాలోని జాతీయ స్పోర్ట్స్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ (ఎన్‌ఐఎస్‌), భారత హాకీ సమాఖ్యకు అప్పట్లో అసలు పొసిగేదే కాదు. ఆ సమయంలో ధ్యాన్‌చంద్‌ ఎన్‌ఐఎస్‌ చీఫ్‌ కోచ్‌గా పని చేశారు. తన వద్ద శిక్షణ పొందిన ఆటగాళ్లు తదనంతరం అహ్మదాబాద్‌లో మ్యాచ్‌లు ఆడుతుండగా... అక్కడికి వెళ్లిన ధ్యాన్‌చంద్‌ను స్టేడియంలోకి అనుమతించలేదు. అయితే ధ్యాన్‌చంద్‌ మాత్రం తన కుర్రాళ్ల ప్రదర్శన చూడాలన్న తాపత్రయంతో ప్రతీ మ్యాచ్‌ కోసం క్యూలో నిలబడి టికెట్‌ కొనుక్కొని మరీ చూశారు. ఇది అత్యంత శోచనీయమని గుర్‌బక్ష  తన ఆత్మకథలో చెప్పుకొచ్చారు.     


 న్యూఢిల్లీ: దివంగత హాకీ దిగ్గజం ధ్యాన్‌చంద్‌కు అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన ‘భారతరత్న’ అవార్డు ఇవ్వాలని కేంద్ర క్రీడల మంత్రి విజయ్‌ గోయెల్‌ ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీకి లేఖ రాశారు. హాకీ మైదానంలో తన అద్భుతమైన ప్రదర్శనతో అడాల్ఫ్‌ హిట్లర్‌లాంటి నియంతనే మెప్పించిన అలనాటి హాకీ హీరో... భారత్‌కు ఒలింపిక్స్‌లో హ్యాట్రిక్‌ (1928, 1932, 1936) స్వర్ణ పతకాలు అందించారు. జాతీయ క్రీడ హాకీకి విశేష సేవలందించిన మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌ను అత్యున్నత పౌర పురస్కారంతో గుర్తించాలని గోయెల్‌ పేర్కొన్నారు. లేఖ రాసిన విషయం నిజమేనని ఆయన ధ్రువీకరించారు.
 
 ‘ఔను... ప్రధానికి లేఖ రాశాం. హాకీకి ఎనలేని కృషి చేసిన మేజర్‌కు ‘భారతరత్న’తో ఘన నివాళి అర్పించాలని అందులో పేర్కొన్నాం’ అని  గోయెల్‌ వెల్లడించారు. 2013లో తొలిసారిగా క్రీడల విభాగంలో భారత ప్రభుత్వం క్రికెటర్‌ సచిన్‌ టెండూల్కర్‌కు ఈ పురస్కారం అందించింది. కెరీర్‌కు వీడ్కోలు చెప్పిన టెస్టు మ్యాచ్‌ ముగిసిన గంటల వ్యవధిలోనే అప్పటి యూపీఏ ప్రభుత్వం సచిన్‌కు ఈ అవార్డును ప్రకటించింది. అయితే క్రికెట్‌ దిగ్గజం కంటే ముందుగా ధ్యాన్‌చంద్‌కు భారతరత్న ఇవ్వాల్సిందని క్రీడల మంత్రి అభిప్రాయపడ్డారు.
 
 2011లో 82 మంది ఎంపీలు ధ్యాన్‌చంద్‌కు ‘భారతరత్న’ ఇవ్వాలని పట్టుబట్టినా... అవార్డుల అర్హుల నియమావళిలో క్రీడారంగం లేదని ప్రభుత్వం తోసిపుచ్చింది. ధ్యాన్‌చంద్‌ జయంతి (ఆగస్టు 29)ని పురస్కరించుకొని ఆ రోజు జాతీయ క్రీడా దినోత్సవాన్ని నిర్వహించుకుంటున్న సంగతి తెలిసిందే. ఆయనకు అత్యున్నత పురస్కారం ఇవ్వాలని ధ్యాన్‌చంద్‌ కుమారుడు అశోక్‌ కుమార్‌ సహా 100 మంది మాజీ క్రీడాకారులు అప్పట్లో నిరసన కార్యక్రమాలు చేపట్టారు.


 దేశ అత్యున్నత పౌరపురస్కారం భారతరత్న అవార్డు అర్హుల ఎంపికపై వివాదం కొనసాగుతోంది. ఈ జాబితాలో తాజాగా భారత అథ్లెట్ దిగ్గజం మిల్కాసింగ్ చేరాడు. బ్యాటింగ్ గ్రేట్ సచిన్ టెండూల్కర్ కంటే ముందు హాకీ మాంత్రికుడు ధ్యాన్చంద్కు భారతరత్నఇవ్వాలని అన్నాడు. సచిన్కు అవార్డు ఇవ్వడాన్ని తాను వ్యతిరేకించడం లేదని, అయితే ధ్యాన్చంద్ను మొదటు అవార్డుతో గౌరవిస్తే సంతోషిస్తానని మిల్కాసింగ్ చెప్పాడు. సచిన్ రాజకీయాలకు దూరంగా ఉండాలని సూచించాడు.
 భారతరత్న అవార్డీల జాబితాలో క్రీడాకారులను తొలిసారి చేర్చడం పట్ల మిల్కాసింగ్ హర్షం వ్యక్తంచేశాడు. చాలామంది ప్రముఖులు సచిన్కు భారతరత్న ఇవ్వడాన్ని వ్యతిరేకించకపోయినా.. మాజీ ప్రధాని వాజ్పేయి, ధ్యాన్చంద్ను సత్కరించకపోవడాన్ని విమర్శిస్తున్నారు. వీరిద్దరికి భారతరత్న అవార్డు ఇవ్వాలని రాజకీయ, క్రీడా ప్రముఖులు ఎప్పటి నుంచో డిమాండ్ చేస్తున్నారు. సచిన్ రిటైర్మెంట్ రోజునే అతనికి భారతరత్న అవార్డు ప్రకటించిన సంగతి తెలిసిందే.


 న్యూఢిల్లీ: ప్రతిష్టాత్మక ‘ద్రోణాచార్య జీవితకాల సాఫల్య పురస్కారం’ కోసం మరో ఐదుగురి పేర్లను సిఫారసు చేశారు. సుదీర్ఘ కాలంగా సేవలందిస్తున్న ఆర్చరీ కోచ్ పూర్ణిమా మహతో, మహిళా హాకీ కోచ్ నరేంద్ర సింగ్ సైనీలతో పాటు రాజ్ సింగ్ (రెజ్లింగ్), కేపీ థామస్ (అథ్లెటిక్స్), మహావీర్ సింగ్ (బాక్సింగ్)లను ఈ అవార్డు కోసం ప్రతిపాదించారు.
  
   ప్రస్తుతం ఈ జాబితాను కేంద్ర క్రీడల మంత్రి జితేంద్ర సింగ్ ఆమోదం కోసం పంపారు. ఈనెల మధ్యలో దీనిపై అధికారిక ప్రకటన వెలువడొచ్చు. సునీల్ గవాస్కర్ (క్రికెట్), విజయ్ అమృత్‌రాజ్ (టెన్నిస్)ల పేర్లను కూడా ఈ పురస్కారం కోసం ప్రతిపాదించినా వీళ్లకు దక్కే అవకాశం లేదు. ఎందుకంటే నిబంధనల ప్రకారం ‘అర్జున’ అవార్డును తీసుకున్న క్రీడాకారులను ‘ధ్యాన్‌చంద్’కు పరిగణనలోకి తీసుకోరు.