చరిత్ర సృష్టించిన విజేతలు కాలం దారిలో వెలిగే దీపాలు అవుతారు. ఎంతోమందిని తమ బాటలో నడిపించే ఉత్తేజం అవుతారు. క్రీడల నుంచి సైన్యం వరకు వివిధ రంగాలలో 2024లో ‘శభాష్‌’ అనిపించుకోవడమే కాదు చరిత్ర సృష్టించారు మహిళలు...పవర్‌ఫుల్‌ బుల్లెట్‌హరియాణ లోని ఝుజ్జర్‌ జిల్లాకు చెందిన మను బాకర్‌ చిన్న వయసులోనే వివిధ ఆటల్లో అద్భుత ప్రతిభాసామర్థ్యాలు చూపింది. షూటింగ్‌లోకి అడుగు పెట్టడానికి ముందు మార్షల్‌ ఆర్ట్స్, టెన్నిస్, బాక్సింగ్, స్కేటింగ్‌లాంటి వివిధ విభాగాలలో రాణించింది. ‘షూటింగ్‌’లో ఒలింపిక్‌ పతకం సాధించిన తొలి భారతీయ మహిళగా మను బాకర్‌ చరిత్ర సృష్టించింది. ప్రఖ్యాత షూటర్‌ల వరుసలో చేరింది. పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో మహిళల 10 మీటర్‌ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ ఫైనల్‌లో తన అద్భుతమైన ప్రదర్శనతో కాంస్య పతకం సాధించి దేశం మొత్తం గర్వపడేలా చేసింది. మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ విభాగంలో సరబ్‌జోత్‌ సింగ్‌తో కలిసి మన దేశానికి మరో కాంస్య పతకాన్ని సాధించింది. స్వాతంత్య్రం తర్వాత ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన అథ్లెట్‌గా చరిత్ర సృష్టించింది.పట్టుదల ఉంటే ప్రతికూలతలు పారిపోతాయిప్రతికూల పరిస్థితులు ఎన్ని ఎదురైనా సరే... దృఢ సంకల్పం, నిబద్ధత ఉంటే తిరుగులేని విజయాలు సాధించవచ్చని నిరూపించింది రాజస్థాన్‌లోని జైపూర్‌కు చెందిన అవని లేఖర. 2012లో రోడ్డు ప్రమాదానికి గురైన ఆమె వీల్‌చైర్‌కే పరిమితం కావాల్సి వచ్చింది. నిరాశ నిండిన ఆ చీకటిలో అవని విల్‌పవర్‌ కోల్పోయి ఉంటే విజయాలు సాధించి ఉండేది కాదు. స్తబ్దత నుంచి బయటపడడానికి తండ్రి సలహాతో క్రీడల వైపు వచ్చింది. పారిస్‌లో జరిగిన 2024 పారాలింపిక్‌ గేమ్స్‌లో 10 మీటర్‌ల ఎయిర్‌ రైఫిల్‌ ఎస్‌హెచ్‌–1 విభాగంలో స్వర్ణపతకం గెల్చుకొని మన దేశంలోని ప్రసిద్ధ పారాలింపియన్‌లలో ఒకరిగా తన స్థానాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంది. టోక్యో పారాలింపిక్స్‌లో తొలిసారి స్వర్ణం గెలుచుకున్న అవని రెండోస్వర్ణం సాధించి చరిత్ర సృష్టించింది.స్ఫూర్తినిచ్చే తేజంభారత స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రూపొందించిన తేజస్‌ యుద్ధవిమానాన్ని నడిపిన తొలి మహిళా ఫైటర్‌పైలట్‌గా స్క్వాడ్రన్‌ లీడర్‌ మోహనా సింగ్‌ చరిత్ర సృష్టించింది. జోద్‌పూర్‌లో జరిగిన ‘తరంగ్‌ శక్తి’ సైనిక విన్యాసాల్లో ఈ అద్భుతం చోటుచేసుకుంది. సాయుధ దళాలలో జెండర్‌ బ్యారియర్స్‌ను విచ్ఛిన్నం చేసిన అద్భుతం అది.రాజస్థాన్‌లోని ఝున్‌ఝున్‌లో సైనిక కుటుంబంలో పుట్టిన మోహనాసింగ్‌కు ఫైటర్‌ పైలట్‌ కావాలని కోరిక. భారత వైమానిక దళం ఫైటర్‌ పైలట్‌ ్రపోగ్రామ్‌(2016)లో అవనీచతుర్వేది, భావనా కాంత్‌తో కలిసి చేరిన మొదటి మహిళల్లో మోహన ఒకరు. ఐఏఎఫ్‌ హాక్‌ ఎంకే.132 అడ్వాన్స్‌డ్‌ జెట్‌ ట్రైనర్‌లలో పూర్తిస్థాయి ఆపరేషన్‌ స్టేటస్‌ సాధించిన తొలి మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌గా రికార్డ్‌ సృష్టించింది. ఎయిర్‌ టు ఎయిర్, ఎయిర్‌ టు గ్రౌండ్‌ కాంబాట్‌ మోడ్స్‌లోప్రావీణ్యం సాధించింది.

భారత్‌ ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన గగన్‌యాన్‌ మిషన్‌లో పాల్గొనబోతున్న వ్యోమగాములంతా నేషనల్‌ డిఫెన్స్‌ అకాడమీ పూర్వ విద్యార్థులే. ప్రశాంత్‌ బాలకృష్ణన్‌ నాయర్, అజిత్‌ కృష్ణన్, అంగద్‌ ప్రతాప్,  శుభాన్షు శుక్లా వృత్తిరీత్యా యుద్ధపైలెట్లు. వీరంతా గగన్‌యాన్‌ కోసం ఇప్పటికే రష్యాలో వ్యోమగాములుగా శిక్షణ పూర్తి చేసుకున్నారు. భారత్‌లోనూ ఇస్రో వీరికి కొంతకాలంగా ప్రత్యేక శిక్షణ ఇస్తోంది. తమ నలుగురు యుద్ధవిమాన పైలెట్లు గగన్‌యాన్‌లో భాగస్వాములు కావడం తమకెంతో గర్వకారణమని భారత వాయుసేన పేర్కొంది. ఈ నేపథ్యంలో ఈ ‘సూపర్‌ ఫోర్‌’ గురించి...  ప్రశాంత్‌ బాలకృష్ణన్‌ నాయర్‌ భారత వాయుసేనలో యుద్ధవిమానాన్ని సుదీర్ఘకాలంపాటు నడిపిన అనుభవం ఉన్న పైలెట్‌ ప్రశాంత్‌ బాలకృష్ణన్‌ నాయర్‌ ఈ నలుగురిలో ఒక్కడిగా ఎంపికయ్యారు. కేరళలోని తిరువజియాడ్‌లో 1976 ఆగస్ట్‌ 26న జన్మించారు. నేషనల్‌ డిఫెన్స్‌ అకాడమీ(ఎన్‌డీఏ)లో శిక్షణ పూర్తిచేసుకుని అక్కడే ‘స్క్వాడ్‌ ఆఫ్‌ హానర్‌’ను సాధించారు. తమిళనాడులోని వెల్లింగ్టన్‌లోని డిఫెన్స్‌ సర్విసెస్‌ స్టాఫ్‌ కాలేజీలో, తాంబరం ఎఫ్‌ఐఎస్‌లో చదువుకున్నారు. తర్వాత ఈయన 1998 డిసెంబర్‌19న ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లో యుద్ధవిమాన పైలెట్‌గా విధుల్లో చేరారు. సుఖోయ్‌30ఎంకేఐ, మిగ్‌–21, మిగ్‌–29 ఇలా పలు రకాల యుద్ధవిమానాలు నడపడంలో ఈయన దిట్ట. మొత్తంగా 3,000 గంటలకుపైగా యుద్ధవిమానాలను నడిపారు. కీలకమైన సుఖోయ్‌–30 స్క్వాడ్రాన్‌కు కమాండింగ్‌ బాధ్యతలు నిర్వర్తించారు. ‘ఎ’ కేటగిరీ ఫ్లయింగ్‌ ఇన్‌స్ట్రక్టర్‌గా, టెస్ట్‌ పైలెట్‌గా అనుభవం గడించారు. గగన్‌యాన్‌లో ఈయన గ్రూప్‌ కెప్టెన్ గా బాధ్యతలు తీసుకోనున్నారు. నాయర్‌ భార్య లీనా మలయాళ సినీపరిశ్రమలో నటిగా పేరొందారు. వీళ్లది పెద్దలు కుదిర్చిన పెళ్లి. గత నెల 17వ తేదీన వీరి వివాహం జరిగింది. ‘ మా ఆయనకు తొలి ఇండియన్‌ ఆస్ట్రోనాట్‌ వింగ్స్‌ దక్కడం కేరళ రాష్ట్రానికే గర్వకారణం’ అని ఆమె ఆనందం వ్యక్తంచేశారు. వీళ్ల కుటుంబం కేరళలోని పాలక్కడ్‌ జిల్లా నెన్‌మరలో నివసిస్తోంది. నాయర్‌ను ఆస్ట్రోనాట్‌గా ప్రధాని ప్రకటించగానే నెన్‌మరలో పండగ వాతావరణం నెలకొంది.   అజిత్‌ కృష్ణన్‌ అజిత్‌ కృష్ణన్‌ 1982లో చెన్నైలో జన్మించారు. ఈయన సైతం ఎన్‌డీఏలో శిక్షణ విజయవంతంగా పూర్తిచేసుకుని స్వోర్డ్‌ ఆఫ్‌ ఆనర్‌        పొందారు. రాష్ట్రపతి బంగారు పతకాన్ని సాధించారు. ఈయన తమిళనాడులోని వెల్లింగ్టన్‌లోని డీఎస్‌ఎస్‌సీలోనూ చదువుకున్నారు. 2003 జూన్‌లో భారత వాయుసేనలో పైలెట్‌గా చేరారు. ఫ్లయింగ్‌ ఇన్‌స్టక్టర్‌గా, టెస్ట్‌ పైలెట్‌గా ఉంటూ 2,900 గంటలపాటు యుద్ధ విమానాలను నడిపారు. సుఖోయ్, మిగ్, జాగ్వర్, డోర్నియర్, ఏఎన్‌–32 రకం విమానాలను నడిపారు. ఈ మిషన్‌లో అవసరం మేరకు గ్రూప్‌  కెప్టెన్ గా ఉంటారు.  అంగద్‌ ప్రతాప్‌ అంగద్‌ ప్రతాప్‌ 1982లో ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని ప్రయాగ్‌రాజ్‌లో జన్మించారు. ఈయన సైతం ఎన్‌డీఏ పూర్వ విద్యార్ధే. 2004 డిసెంబర్‌లో భారత వాయుసేన దళాల్లో చేరారు. టెస్ట్‌ పైలెట్‌గా, ఫ్లయింగ్‌ ఇన్‌స్ట్రక్టర్‌గా సేవలందించారు. దాదాపు 2,000 గంటలపాటు విమానాలు నడిపిన అనుభవం ఉంది. సుఖోయ్‌ 30 ఎంకేఐ, మిగ్‌–21, మిగ్‌–29, హాక్, డోర్నియర్, ఏఎన్‌–32సహా ఎన్నో రకాల విమానాలను సమర్థవంతంగా నడిపారు. గగన్‌యాన్‌ మిషన్‌లో ఈయన గ్రూప్‌ కెప్టెన్ గా ఎంపికయ్యారు.   శుభాన్షు శుక్లా వింగ్‌ కమాండర్‌ శుభాన్షు శుక్లా ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని లక్నోలో 1985లో జన్మించారు. ఎన్‌డీఏలో శిక్షణ పూర్తిచేసుకుని 2006 జూన్‌లో ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లో పైలెట్‌గా చేరారు. ఫైటర్‌ కంబాట్‌ లీడర్‌గా, టెస్ట్‌ పైలెట్‌గా 2,000 గంటలపాటు యుద్ధవిమనాలు నడిపారు. భారత వాయుసేనలోని దాదాపు అన్నిరకాల యుద్ధవిమానాలు నడపడంలో ఈయన నైపుణ్యం సాధించారు. ఈ నలుగురికి రష్యాలోని యూరీ గగారిన్‌ కాస్మోనాట్‌ శిక్షణ సంస్థలో సమగ్రమైన శిక్షణ ఇచ్చారు. గగన్‌యాన్‌లో ఈయన వింగ్‌ కమాండర్‌గా వ్యవహరిస్తారు. – సాక్షి, నేషనల్‌ డెస్క్‌

సవాలుకు దీటైన సమాధానం విజయంలోనే దొరుకుతుంది. ‘అమ్మాయిలు బైక్‌ నడపడం కష్టం’ అనే మాట విన్నప్పుడు పట్టుదలగా బైక్‌ నడపడం నేర్చుకుంది. ‘ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లో ప్రవేశించడం చాలా కష్టం’ అనే మాట విన్న తరువాత ఫైటర్‌ పైలట్‌ కావాలనుకునే లక్ష్యానికి బీజం పడింది. ‘మిగ్‌–21 బైసన్‌’ యుద్ధ విమానాన్ని నడిపి చరిత్ర సృష్టించిన స్క్వాడ్రన్‌ లీడర్‌ అవని చతుర్వేది జపాన్‌లో జరగబోయే ఎయిర్‌ కంబాట్‌ ఎక్సర్‌సైజ్‌లలో పాల్గొనబోతోంది... ఇండియా, జపాన్‌ దేశాలు కలిసి ఎయిర్‌ కంబాట్‌ ఎక్సర్‌సైజ్‌లు నిర్వహించనున్నాయి. ఎయిర్‌ డిఫెన్స్‌కు సంబంధించి పరస్పర సహకారాన్ని అందిపుచ్చుకునే లక్ష్యంగా ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌(ఐఏఎఫ్‌), జపాన్‌ ఎయిర్‌ సెల్ఫ్‌ డిఫెన్స్‌ ఫోర్స్‌(జేఎఎస్‌డీఎఫ్‌)లు గగనతల విన్యాసాలకు శ్రీకారం చుట్టనున్నాయి. జపాన్‌లో హైకురీ ఎయిర్‌బేస్‌ కేంద్రంగా జరిగే ఎయిర్‌ కంబాట్‌ ఎక్సర్‌సైజ్‌లు (వీర్‌ గార్డియన్‌ 2023) ఈ నెల 12 నుంచి 26 వరకు జరగనున్నాయి. మన దేశానికి సంబంధించి సుఖోయ్‌–30 ఎంకేఐ, సీ–17 హెవీ–లిఫ్ట్‌ ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌లు దీనిలో భాగం అవుతాయి. ఈ కార్యక్రమంలోపాల్గొంటున్న ఫస్ట్‌ ఉమెన్‌ ఫైటర్‌ పైలట్‌గా స్క్వాడ్రన్‌ లీడర్‌ అవని చతుర్వేది చరిత్ర సృష్టించనుంది. మన దేశంలో జరిగిన కంబాట్‌ ఎక్సర్‌సైజ్‌లలో మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌లుపాల్గొన్న సందర్భాలు ఉన్నప్పటికీ, వేరే దేశంలో జరిగే దానిలో ఒక మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌పాలుపంచుకోడం ఇదే తొలిసారి. మధ్యప్రదేశ్‌కు చెందిన అవని చతుర్వేది జైపూర్‌లో బీటెక్‌ చేసింది. విమానాలపై ఉన్న ఆసక్తితో రాజస్థాన్‌లోని వనస్థలి యూనివర్శిటీ ‘ప్లయింగ్‌ క్లబ్‌’లో చేరింది. అక్కడ మొదలైన ఆమె ప్రయాణం విజయపరంపరలతో సాగుతూనే ఉంది. ‘మిగ్‌–21 బైసన్‌’ యుద్ధ విమానాన్ని నడిపిన తొలి మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌గా 2018  చరిత్ర సృష్టించింది అవని. రాష్ట్రపతి చేతుల మీదుగా 2020లో ‘నారీశక్తి’ పురస్కారాన్ని అందుకున్న అవని, వైమానిక రంగంలో  పనిచేయాలనే లక్ష్యాన్ని ఏర్పరచుకోవడానికి ఎంతోమంది అమ్మాయిలకు స్ఫూర్తిని ఇచ్చింది. అవని తండ్రి నీటిపారుదలశాఖలో ఇంజనీరు. సోదరుడు సైన్యంలో పనిచేస్తున్నాడు. సోదరుడి స్ఫూర్తితోనే సైన్యంలోకి వచ్చింది అవని. భారతీయ వైమానికదళంలో పనిచేయాలనే తన లక్ష్యాన్ని ఇతరులతో పంచుకున్నప్పుడు ‘ఫ్లైయింగ్‌ క్లబ్‌లో చేరినంత సులువు కాదు’ అని వెక్కిరించిన వాళ్లూ ఉన్నారు. అయితే వాటిని అవని సీరియస్‌గా తీసుకోలేదు. ఎఎఫ్‌సిఎటీ పరీక్షలో రెండో స్థానంలో నిలిచి ప్రశంసలు అందుకుంది. దుండిగల్‌(హైదరాబాద్‌)లోని ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ అకాడమీలో కఠినమైన శిక్షణ పొందింది. సాహసాలతో చెలిమి చేసింది. అవనికి బాస్కెట్‌బాల్, చెస్‌ ఆడడం, పెయింటింగ్‌ అంటే ఇష్టం. బాస్కెట్‌బాల్‌ వల్ల తెగువ, చెస్‌తో లోతైన ఆలోచన, పెయింటింగ్‌తో సృజనాత్మక శక్తులు తనలో వచ్చి చేరాయి. ‘ప్రతిరోజూ ఒక కొత్త విషయం నేర్చుకోవాలనేది నా విధానం. మంచి ఫైటర్‌ పైలట్‌గా పేరు తెచ్చుకోవాలనేది నా లక్ష్యం’ అంటోంది అవని చతుర్వేది. ‘కఠినమైన ఫైటర్‌–ఫ్లయింగ్‌ షెడ్యూల్స్‌’ అంటూ ఒకప్పుడు ఐఏఎఫ్‌ మహిళలను కంబాట్‌ స్ట్రీమ్‌లోకి తీసుకోవడానికి పెద్దగా ఆసక్తి చూపలేదు. అయితే ఇప్పుడు ఐఏఎఫ్‌ ఆలోచన ధోరణిలో మార్పు వచ్చింది. దీనికి తాజా ఉదాహరణ జపాన్‌లో జరిగే ఎయిర్‌ కంబాట్‌ ఎక్సర్‌సైజ్‌కు అవని చతుర్వేదిని ఎంపిక చేయడం.

ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని మీర్జాపూర్‌ చెందిన ఓ టీవీ మెకానిక్‌ కుమార్తె సానియా మీర్జా నేషనల్‌ ఢిఫెన్స్‌ అకాడమీ(ఎన్‌డీఏ) పరీక్షలో ఉత్తీర్ణత సాధించి వార్తల్లో నిలిచింది. దీంతో ఆమె భారత్‌లోనే తొలి ముస్లిం మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌గా కానున్నట్లు భారత వైమానిక దళం(ఐఏఎఫ్‌) పేర్కొంది. ఆమె ఫైటర్‌ పైలట్‌గా ఎంపికవ్వడానికి ముందుగా నాలుగేళ్ల శిక్షణను విజయవంతంగా పూర్తి చేయాల్సి ఉందని ఐఏఎఫ్‌ తెలిపింది. ఈ మేరకు ఆమె ఎన్‌డీఏలో చేరి అకాడమీ కోర్సుగా ఫైటర్‌ పైలట్‌ స్ట్రీమ్‌ను ఎంచుకున్నట్లు తెలుస్తుంది. ఈక్రమంలో వైమానిక దళం ఆమె కల నిజమవ్వాలంటూ.. సానియాకు శుభాకాంక్షలు తెలిపింది. ఆమె ఎన్‌డీఏ ఎగ్జామ్‌లో 149వ ర్యాంకును సాధించింది. హిందీ మీడియంలో చదివినా విజయం సాధించవచ్చని నిరూపించింది సానియా. తాను తొలి మహిళా పైలట్‌ అవనీ చతుర్వేదిని చూసి ప్రేరణ పొంది రెండో ప్రయత్నంలో ఎన్‌డీఏలో విజయం సాధించినట్లు సానియా పేర్కొంది. (చదవండి: సోనియా వ్యాఖ్యలకు స్పందించకపోతే.. బాధ్యత పరంగా విఫలమైనట్లే: ధన్‌ఖర్‌)

పోరాటాలంటే మక్కువ ఉన్నవారు ఏ సవాల్‌నైనా ఇట్టే అధిగమిస్తారు. ఫైటర్‌ జెట్‌ పైలెట్‌గా ఎంపికైన మైత్రేయ నిగమ్, మెహర్‌ జీత్‌ కౌర్‌లను చూస్తే ఆ మాట నూటికి నూరుపాళ్లు నిజం అంటారు. 22 మంది మహిళల్లో ఫైటర్లుగా ఎంపికైన వీరి ప్రతిభ, కృషి నవతరానికి స్ఫూర్తి. హైదరాబాద్‌ శివార్లలోని దుండిగల్‌లో ఉన్న ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ అకాడెమీలో (ఏఎఫ్‌ఏ) జరిగిన కంబైన్డ్‌ గ్రాడ్యుయేషన్‌ పెరేడ్‌ అది. వాయుసేనలో ఉన్న ఖాళీలు, శిక్షణ సమయంలో అభ్యర్థులు చూపించిన ప్రతిభ ఆధారంగా వారిని ఫైటర్లుగా ఎంపిక చేస్తారు. మొత్తం 164 మంది శిక్షణ పూర్తి చేసుకున్న ఫ్లయింగ్‌ ఆఫీసర్లు పట్టాలు పొందారు. వీరిలో 22 మంది మహిళలు ఉండగా మైత్రేయ నిగమ్, మెహర్‌ జీత్‌ కౌర్‌లు ఫైటర్‌ జెట్‌ పైలట్లుగా నిలిచారు. మైత్రేయ నిగమ్‌ ఆమె కుటుంబంలో మూడో తరం ఫైటర్‌. వదలని కృషి గ్రూప్‌ కెప్టెన్‌గా పదవీ విరమణ పొందిన పీకే నిగమ్‌ ప్రస్తుతం ఏవియేషన్‌ డొమైన్‌ సంస్థలో పని చేస్తుండగా, ఆయన కుమారుడు అమిత్‌ నిగమ్‌ వింగ్‌ కమాండర్‌ హోదాలో రిటైర్‌ అయి ఇండిగో విమానయాన సంస్థలో సీనియర్‌ కెప్టెన్‌గా పని చేస్తున్నారు. మైత్రేయ నిగమ్‌ ఢిల్లీలోనే విద్యాభ్యాసం పూర్తి చేశారు. అక్కడి ఢిల్లీ కాలేజ్‌ ఆఫ్‌ ఇంజినీరింగ్‌లో విద్యనభ్యసించారు. అహ్మదాబాద్‌లోని ముద్ర ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ కమ్యూనికేషన్స్‌లో (మికా) ఎంబీఏ కోర్సులో చేరారు. అదే సమయంలో తనకు ఆసక్తి ఉన్న వైమానిక దళంలోకి ఎంపికయ్యారు. ‘మా తాత, తండ్రిని చూసి స్ఫూర్తి పొందాను. ఫైటర్‌ జెట్‌ పైలట్‌ కావాలనే ఆశయంతో కృషి చేశా. తమ లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి ఎవరైనా అనునిత్యం శ్రమించాల్సిందే. వెంట వెంటనే విజయాలు లభించవు. కల నెరవేరాలంటే ఎన్నో అడ్డంకులు వస్తాయి. కానీ, ఆగిపోవద్దు. కృషిని మధ్యలోనే వదిలేయకుండా కష్టపడితే విజయం తథ్యం’ అని చెబుతోంది మైత్రేయ. పోరాటాలంటే ఇష్టం ఢిల్లీకి చెందిన మెహర్‌ జీత్‌ కౌర్‌ బీఎస్సీ (కెమిస్ట్రీ) పూర్తి చేశారు. ఆది నుంచీ మెహర్‌కి మిలటరీ బలగాలు చేసే పోరాటాలంటే మక్కువ. దీంతో ఆర్మీ, నేవీ, ఎయిర్‌ఫోర్స్‌... ఏదో ఒకదాంట్లో చేరాలని లక్ష్యంగా నిర్దేశించుకున్నారు. ఏఎఫ్‌ఏలో శిక్షణలో ప్రతిభ చూపించి ఫైటర్‌ జెట్‌ పైలట్‌గా ఎంపికయ్యారు. ‘జీవితంలో అనుకున్న లక్ష్యాన్ని సాధించే వరకు వెనక్కు రాకూడదు. మహిళలు ఈ విషయంలో మరింత పట్టుదలతో ఉండాలి. ఏ సాయుధ బలగంలో అయినా అతివలు దూసుకుపోగలరని గుర్తుంచుకోండి. బీదర్‌ లో అదనపు శిక్షణ అనంతరం విధుల్లో చేరుతా’ అని పేర్కొన్నారు. నావిగేటర్‌.. మా నాన్న గుర్దీప్‌ సింగ్‌ గుర్‌దాస్‌పూర్‌ సిటీ పోలీసు విభాగంలో అసిస్టెంట్‌ సబ్‌–ఇన్‌స్పెక్టర్‌గా పని చేస్తున్నారు. తాత గురుబచన్‌ సింగ్‌ ఆర్మీలో పని చేసి పదవీ విరమణ పొందారు. వారు ఇచ్చిన ప్రోత్సాహం నన్ను ఈ స్థాయికి చేర్చింది.  పంజాబ్‌లోని గుర్‌దాస్‌పూర్‌ నుంచే పన్నెండో తరగతి పూర్తి చేశాను. 2016లో భారత వాయుసేనలోకి ముగ్గురు మహిళా ఫైటర్లు తొలిసారిగా బాధ్యతలు స్వీకరించిన వార్త చూసి వారి బాటలోనే నడవాలనుకున్నాను. ప్రణాళికా బద్ధంగా ముందుకు వెళ్లి ఏఎఫ్‌ఏలో శిక్షణ పూర్తి చేసుకుని, నావిగేటర్‌గా ఎంపికయ్యాను. – కోమల్‌ ప్రీత్‌ కౌర్, పంజాబ్‌ కఠినమైన శిక్షణ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ అకాడెమీలో శిక్షణ ఎంతో కఠినంగా ఉంటుంది. ఇక్కడ శిక్షణ పొందే ప్రతి ఒక్కరూ నెవర్‌ గివిట్‌ అప్‌ ధోరణిలోనే ఉంటారు. స్త్రీ, పురుష తేడాలు ఉండవు.  ప్రతి ఒక్కరూ విధుల్లో ఉన్నట్టుగానే శిక్షణలో పాల్గొనాలి. నా తల్లిదండ్రుల ప్రోత్సాహం, త్యాగాల కారణంగానే ఈ స్థాయికి చేరా. 12వ తరగతి వరకు సైన్స్‌ చదివినా డిగ్రీ మాత్రం ఆర్ట్స్‌లో పూర్తి చేశాను. నా తండ్రి రణ్‌బీర్‌ సింగ్‌ ఢిల్లీ కేంద్రంగా టెరిటోరియర్‌ ఆర్మీలో పని చేస్తున్నారు. ప్రస్తుతం అత్యున్నత హోదా అయిన సుబేదార్‌ మేజర్‌గా పని చేస్తున్నారు. ఆర్మీ జీవితాన్ని వారి ద్వారా ఇప్పటికే చూశాను. అందుకే వైమానిక దళాన్ని ఎంపిక చేసుకున్నా. ఎదగాలి, ఎగరాలనే కోరిక బలంగా ఉంది. – సహజ్‌ప్రీత్‌ కౌర్, అమృత్‌సర్‌ ఈ శిక్షణలో పాల్గొన్న కోమల్‌ప్రీత్‌కౌర్, సహజ్‌ప్రీత్‌కౌర్‌లు కూడా తమ శిక్షణ అనుభవాలను పంచుకున్నారు. – శ్రీరంగం కామేష్, సిటీబ్యూరో, హైదరాబాద్‌

బీజింగ్‌: ఎయిర్‌ క్రాఫ్ట్‌ క్యారియర్ల (విమానవాహక నౌకల)పై నుంచి యుద్ధ విమానాలను నడపడంలో సుశిక్షితులైన పైలట్లు దొరక్క డ్రాగన్‌ దేశం తంటాలు పడుతోంది. విమానవాహక నౌకల కోసం తయారు చేసిన యుద్ధ విమానాలు ముఖ్యంగా జె–15 జెట్లు నడిపే అర్హులైన పైలట్ల డిమాండ్‌ను తీర్చేందుకు చైనా సైన్యం పీపుల్స్‌ లిబరేషన్‌ ఆర్మీ నేవీ (పీఎల్‌ఏఎన్‌) శిక్షణ కార్యక్రమాన్ని వేగవంతం చేసింది. మొదటి విమాన వాహక నౌక లియోనింగ్‌ను ప్రారంభించిన దశాబ్దం తర్వాత చేపట్టిన ఈ శిక్షణ కార్యక్రమం అనేక అవరోధాలను ఎదుర్కొంటోందని చైనా మిలటరీ మేగజీన్‌ ఆర్డినెన్స్‌ ఇండస్ట్రీ సైన్స్‌ టెక్నాలజీ తాజా కథనంలో తెలిపింది. గత వారం సముద్రంలో ట్రయల్స్‌ ప్రారంభించిన అత్యాధునిక మూడో విమాన వాహక నౌక ఫుజియాన్‌పై ఉండే 130 యుద్ధ విమానాలను నడిపేందుకు కనీసం 200 మంది క్వాలిఫైడ్‌ పైలట్లు అవసరం ఏర్పడిందని అందులో తెలిపింది. అంతేకాదు, అమెరికాతో సరితూగగల ఇలాంటి మరికొన్ని ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌ క్యారియర్లను తయారు చేసుకోవాలని చైనా ప్రణాళికలు వేస్తోంది. ‘అయితే, విమానాల డిజైనింగ్‌తోపాటు అందుకు తగ్గట్లుగా పైలట్లను తయారు చేసుకోవడం చాలా కష్టతరమైన అంశం. ఎందుకంటే ఇలాంటి కీలక సాంకేతిక అంశాలను మీతో ఎవరూ పంచుకోరు. ఎవరికి వారు వీటిని సొంతంగా సమకూర్చుకోవాల్సిందే’ అని రక్షణ రంగ నిపుణులు అంటున్నారు. చైనా కనీసం ప్రతి రెండు నెలలకో యుద్ధ నౌకను రంగంలోకి దించుతూ తన నావికాశక్తిని వేగంగా ఆధునీకరిస్తోంది. పైలట్ల కొరతను అధిగమించేందుకు నేవీ అధికారులు ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లోని అర్హులైన సిబ్బందికి బదులు హైస్కూల్‌ విద్య పూర్తి చేసిన 19 ఏళ్ల వారిని ఎంపిక చేస్తూ శిక్షణను వేగవంతం చేసినట్లు అధికార చైనా సెంట్రల్‌ టెలివిజన్‌ తెలిపింది. పలు సాంకేతిక అంశాల్లో అమెరికాతో పోలిస్తే చైనా పైలట్లు శిక్షణలో వెనుకబడినట్లే భావించాల్సి ఉంటుందని ఆర్డ్‌నెన్స్‌ ఇండస్ట్రీ సైన్స్‌ టెక్నాలజీ పత్రిక పేర్కొంది. 

‘ఎగిరించకు లోహ విహంగాలను’ అన్నారు శ్రీశ్రీ ‘సాహసి’ కవితలో. ఈ సాహసులు మాత్రం రకరకాల లోహవిహంగాలను ఎగిరించడంలో తమ సత్తా చాటుతున్నారు. చండీగఢ్, అస్సాంలోని మోహన్‌బరీ చినూక్‌ హెలికాప్టర్‌ యూనిట్‌లలో తొలిసారిగా ఇద్దరు మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌లు విధులు నిర్వహించబోతున్నారు.... మూడు సంవత్సరాల క్రితం... ‘ఇది చిరకాలం గుర్తుండే పోయే శుభసందర్భం’ అనే ఆనందకరమైన మాట ఫ్లైట్‌ లెఫ్టినెంట్‌ పారుల్‌ భరద్వాజ నోటి నుంచి వినిపించింది. రష్యా తయారీ ఎంఐ–17వీ5 హెలికాప్టర్‌ను నడిపిన తొలి ‘ఆల్‌ ఉమెన్‌ క్రూ’లో పారుల్‌ భరద్వాజ్‌ ఒకరు. ఆమెతోపాటు ఫ్లైట్‌ లెఫ్టినెంట్‌ హీన జైస్వాల్, ఫ్లైయింగ్‌ ఆఫీసర్‌ అమన్‌ నిధి ఉన్నారు. ‘ఆల్‌ ఉమెన్‌ క్రూ’కు ఎంపిక కావడం అంత తేలికైన విషయం కాదు. రకరకాల పరీక్షలలో విజయం సాధించి దీనికి ఎంపికయ్యారు. మొదట సికింద్రాబాద్‌లోని హకీంపేట్‌ హెలికాప్టర్‌ ట్రైనింగ్‌ సెంటర్‌లో, ఆ  తరువాత బెంగళూరులో ప్రత్యేక శిక్షణ తీసుకున్నారు. ‘ఎంఐ–17వీ5 నడిపే మహిళా బృందంలో నేను భాగం అయినందుకు గర్వంగా ఉంది. దేశం కోసం ఏదైనా చేయాలనుకునేవారికి స్ఫూర్తినిచ్చే విషయం ఇది’ అంటూ తన ఆనందాన్ని పంచుకుంది పారుల్‌ భరద్వాజ్‌. పంజాబ్‌లోని ముకేరియన్‌ పట్టణానికి చెందిన పారుల్‌ రకరకాల హెలికాప్టర్‌లను నడపడంలో సత్తా చాటింది. తాజాగా... అధిక బరువు ఉన్న ఆయుధాలు, సరుకులను వేగంగా మోసుకెళ్లే మల్టీ–మిషన్‌ ‘చినూక్‌’ సారథ్య బాధ్యతను తొలిసారిగా ఇద్దరు మహిళలకు అప్పగించింది ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌. వారు... పరుల్‌ భరద్వాజ్, స్వాతీ రాథోడ్‌. చండీగఢ్, అస్సాంలోని మోహన్‌బరీలో ఈ ఇద్దరు విధులు నిర్వహిస్తారు. గత సంవత్సరం రిపబ్లిక్‌ డే పరేడ్‌లో ‘ఫ్లై– పాస్ట్‌’ లీడ్‌ చేసిన తొలి మహిళగా రికార్డ్‌ సృష్టించిన స్వాతి రాథోడ్‌ రాజస్థాన్‌లోని నగౌర్‌ జిల్లాలో జన్మించింది. పైలట్‌ కావాలనేది తన చిన్నప్పటి కల. ఎన్‌సీసీ ఎయిర్‌వింగ్‌లో చేరడం తనను మరోస్థాయికి తీసుకువెళ్లింది. 2014లో పైలట్‌ కావాలనే తన కోరికను నెరవేర్చుకుంది స్వాతి రాథోడ్‌. ‘ఎం–17 నుంచి చినూక్‌లోకి అడుగుపెట్టడం ముందడుగుగా చెప్పుకోవాలి. వాయుసేనలో పనిచేస్తున్న మహిళలు తాము ఉన్నచోటే ఉండాలనుకోవడం లేదు. తమ ప్రతిభను నిరూపించుకొని ఉన్నతస్థాయికి చేరాలనుకుంటున్నారు. ఇది గొప్ప విషయం’ అంటున్నారు ఎయిర్‌ మార్షల్‌ అనీల్‌ చోప్రా. ఎంఐ–17వీ5తో పోల్చితే చినూక్‌ పనితీరు పూర్తిగా భిన్నం. దీనికితోడు కొన్ని భయాలు కూడా! అమెరికాకు చెందిన ఏరో స్పెస్‌ కంపెనీ ‘బోయింగ్‌’ తయారుచేసిన చినూక్‌ భద్రతపై ఇటీవల కాలంలో రకరకాల సందేహాలు వెల్లువెత్తాయి. వీటి ఇంజన్‌లో మంటలు చెలరేగే ప్రమాదం ఉందనేది వాటిలో ఒకటి. అయితే దీన్ని ‘బోయింగ్‌’ సంస్థ ఖండించింది. ఎలాంటి సమస్యా ఉండదని స్పష్టం చేసింది. అనుమానాలు, వాదోపవాదాల సంగతి ఎలా ఉన్నప్పటికీ... చినూక్‌ను నడపడం అనేది సవాలుతో కూడుకున్న పని. ఆ పనిని ఇష్టంగా స్వీకరించి సత్తా చాటడానికి సిద్ధం అయ్యారు పరుల్‌ భరద్వాజ్, స్వాతీ రాథోడ్‌లు. వీరికి అభినందనలు తెలియజేద్దాం. అనుమానాలు, వాదోపవాదాల సంగతి ఎలా ఉన్నప్పటికీ... చినూక్‌ను నడపడం అనేది సవాలుతో కూడుకున్న పని. ఆ పనిని ఇష్టంగా స్వీకరించి సత్తా చాటడానికి సిద్ధం అయ్యారు పరుల్‌ భరద్వాజ్, స్వాతీ రాథోడ్‌లు. వీరికి అభినందనలు తెలియజేద్దాం.  

గగనతల పోరాటంలో ఐదు, అంతకుమించిన సంఖ్యలో శత్రువుల యుద్ధ విమానాలను కూల్చి వేసిన పైలట్‌ను ‘ఫ్లయింగ్‌ ఏస్‌’ అంటారు. ‘ఫైటర్‌ ఏస్‌’, ‘ఎయిర్‌ ఏస్‌’ అని కూడా పేరు. సాధారణ భాషలో మొనగాళ్లకు మొనగాడైన యుద్ధవిమాన పైలట్‌ అని. మన  దేశంలో అలాంటి తొలి మొనగాడే ఇంద్రలాల్‌ రాయ్‌. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో యు.కె. రాయల్‌ ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ యుద్ధ సైనికుడిగా 170 గంటల నిడివిలో 10 శత్రు విమానాల్ని నేలకూల్చాడు రాయ్‌! రాయ్‌ 1889 డిసెంబర్‌ 2 కలకత్తాలో జన్మించాడు. బెంగాలీ బ్రాహ్మణ కుటుంబం. దేశ విభజనకు ముందు తూర్పు బెంగాల్లో వీళ్లది పేరున్న జమీందారీ వంశం. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం మొదలైనప్పుడు ఇంద్రలాల్‌ రాయ్‌ లండన్‌లోని సెయిట్‌ పాల్స్‌ స్కూల్‌లో చదువుతున్నాడు. రాయల్‌ ఫ్లయింగ్‌ కార్ప్స్‌కి దరఖాస్తు చేసినప్పుడు రాయ్‌ కంటి చూపు తీక్షణంగా లేకపోవడంతో అతడిని నిరాకరించారు. అయితే అతడు కంటి స్పెషలిస్టు దగ్గర రెండో అభిప్రాయం తీసుకుని అతడి చూపు పదునుగా ఉందని చెప్పించడంతో అతడిని ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లోకి తీసుకున్నారు. 1917లో శిక్షణానంతరం నేరుగా వార్‌లోకి పంపించారు. పది ఫ్లయిట్‌లను పడగొట్టిన అనంతరం జరిగిన ‘డాగ్‌ ఫైట్‌’ (అతి సమీపాన్నుంచి శత్రువును డీకొనడం) ప్రాణాలు కోల్పోయాడు రాయ్‌. అలా 19 ఏళ్ల వయసుకే అమర  సైనికుడు అయ్యాడు. నేడు ఇంద్రలాల్‌  రాయ్‌ వర్ధంతి. 1978 జూలై 22న అతడు వీర మరణం పొందాడు. (చదవండి: బ్లాక్‌ అండ్‌ వైట్‌ నక్షత్రం)

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: భారత వైమానిక దళంలో ఫైటర్‌ పైలట్‌ కోర్సుకు సాంఘిక సంక్షేమ గురుకుల విద్యాసంస్థల సొసైటీ (టీఎస్‌డబ్ల్యూఆర్‌ఈఐఎస్‌) విద్యార్థి అశోక్‌ సాయి ఎంపికయ్యాడు. కరీంనగర్‌ జిల్లాలోని రుక్మాపూర్‌  సైనిక గురుకుల పాఠశాలలో అశోక్‌ సాయి చదివాడు. నల్లగొండ జిల్లా గుర్రంపోడు మండలం పాల్వాయి అతని స్వగ్రామం. అశోక్‌ తండ్రి వికలాంగుడు. కష్టపడితేనే పూట గడిచే పరిస్థితి ఉన్న కుటుంబం నుంచి వచ్చి  ఫైటర్‌ పైలట్‌ కోర్సుకు ఎంపిక కావడం పట్ల అశోక్‌సాయి, అతని తల్లిదండ్రులు సంతోషంవ్యక్తంచేశారు. దీనిపై ఎస్సీ అభివృద్ధి శాఖమంత్రి కొప్పుల ఈశ్వర్‌ స్పందిస్తూ  పేద కుటుంబానికి చెందిన విద్యార్థి ఫైటర్‌ పైలట్‌  కోర్సుకు ఎంపిక కావడం పట్ల తెలంగాణ రాష్ట్రం గర్వపడుతుందని కొనియాడారు.

‘అపజయాలు ఎదురైతే అధైర్యం వద్దు. వెనక్కి తగ్గవద్దు. అపజయం అంటే ఏమిటో కాదు... నేర్చుకునే ప్రక్రియలో మొదటి ప్రయత్నం’ ఆకాశంలో బొయ్య్‌మని విమానం చేసే శబ్దాలు వినడమన్నా, చిన్ని విమానాన్ని కళ్లు పెద్దవి చేసి చూడడమన్నా అందరు పిల్లల్లాగే రోషిణికీ ఇష్టం. ఆ ఇష్టం ఆమెను వైమానిక చరిత్రకు సంబంధించిన ఆసక్తికరమైన విషయాలను తెలుసుకునేలా చేసింది. ఠాణె (మహారాష్ట్ర)లోని లోక్‌ పురం పబ్లిక్‌ స్కూల్‌లో చదివే రోజుల్లో రోషిణికి వచ్చే సందేహాలు...ఆమె విజ్ఞాన దాహానికి నిదర్శనాలుగా ఉండేవి. మాజీ రాష్ట్రపతి, ఏరోస్పేస్‌ సైంటిస్ట్‌ అబ్దుల్‌ కలామ్‌ అంటే రోషిణికి ఎంతో అభిమానం. తాను ఏరోస్పేస్‌ ఇంజనీరింగ్‌ చేయడానికి, ఫైటర్‌ పైలట్‌ కావడానికి ఆయనే స్ఫూర్తి. మంచి మాటలు మంచి కలలను ఇస్తాయి. కలామ్‌ ఏం అన్నారు? ‘అపజయాలు ఎదురైతే అధైర్యం వద్దు. వెనక్కి తగ్గవద్దు. అపజయం అంటే ఏమిటో కాదు... నేర్చుకునే ప్రక్రియలో మొదటి ప్రయత్నం’ ... ఇదిమాత్రమే కాదు, ‘ప్రతి గురువు ఒకప్పుడు విద్యార్థే. ప్రతి విజేత ఒకప్పుడు పరాజితుడే. ప్రతి నిపుణుడు ఒకప్పుడు తొలి అడుగులు వేసిన వాడే. అందరూ నేర్చుకోవడం అనే వంతెనను దాటి వచ్చినవారే’ ఇలాంటి మాటలు రోషిణి ఆశయ బలానికి అవసరమైన ఉత్సాహాన్ని ఇచ్చాయి. ‘చిన్నప్పటి నుంచి తన ఆలోచనలకు విలువ ఇస్తూ వచ్చాం. ఫైటర్‌ పైలట్‌ కావాలనేది తన లక్ష్యమని చెప్పినప్పుడు ఆశీర్వదించాం. మా అమ్మాయి ఫైటర్‌ పైలట్‌ అని గర్వంగా చెప్పుకోవడంతో పాటు, పిల్లల కలలను నిరక్ష్యం చేయకండి. వారి కలలకు బలాన్ని ఇవ్వండి...అని తల్లిదండ్రులకు చెప్పే సందర్భాన్ని ఇచ్చాయి’ అంటున్నాడు రోషిణి తండ్రి రవి అయ్యర్‌. చెన్నై సమీపంలోని ఎస్‌ఆర్‌ఎం యూనివర్శిటీలో ఏరోస్పేస్‌ ఇంజనీరింగ్‌ చేసిన అయ్యర్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ కామన్‌ అడ్మిషన్‌ టెస్ట్‌ (ఏఎఫ్‌సీఏటి) ద్వారా ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లోకి వచ్చింది. ‘ఫైటర్‌ పైలట్‌ అంటే నా దృష్టిలో ఉద్యోగం కాదు. బృహత్తరమైన బాధ్యత. జాతికి సేవ చేసుకునే అదృష్టం’ అంటుంది రోషిణి. స్కూల్లో చదివే రోజుల్లో రోషిణి జాతీయస్థాయిలో ఆటలు ఆడింది. రీడింగ్, ట్రెక్కింగ్, పెయింటింగ్‌ అంటే రోషిణికి బాగా ఇష్టం. మూడు అభిరుచులను ముచ్చటగా సమన్వయం చేసుకోవడం కూడా ఆమెకు తెలుసు. చదువు ఊహలను ఇస్తుంది. ఆ ఊహాలు అందమైన పెయింటింగ్స్‌గా మారతాయి. ఆ చిత్రాల భావుకత తనను ప్రకృతి ప్రపంచంలోకి తీసుకెళ్లి ట్రెక్కింగ్‌ చేయిస్తుంది. ‘సిటీ ఆఫ్‌ లేక్స్‌’గా చెప్పుకునే ఠాణెలోని ఈడెన్‌వుడ్‌ కాంప్లెక్స్‌లో రోషిణి బాల్యం గడిచింది. ఇప్పుడు కాంప్లెక్స్‌ వాసులతో సహా ఎంతోమందికి రోల్‌మోడల్‌గా మారింది  రోషిణి. ఫైటర్‌ పైలట్‌గా ఆమె మంచి పేరు తెచ్చుకోవాలని ఆశిద్దాం.

ఢిల్లీలోని రాష్ట్రపతి భవన్‌ నుంచి రాజ్‌పథ్‌ మీదుగా ఇండియా గేట్‌ వరకు ఎనిమిది కి.మీ. దూరం సాగవలసిన రిపబ్లిక్‌ డే పరేడ్‌ ఈ ఏడాది మునుపటంత సందడితో ఉండబోవడం లేదు. ఎప్పుడూ లక్షమంది వరకు వీక్షకులను అనుమతించేవారు. ఈ ఏడాది ఆ సంఖ్యను ఇరవై ఐదు వేలకు కుదించారు. ఆ ఇరవై ఐదు వేల మందిలో నాలుగు వేల మంది మాత్రమే సాధారణ ప్రజలు. మిగతావారంతా వి.ఐ.పి.లు, వి.వి.ఐ.పీలు. ఎప్పుడూ చిన్నాపెద్దా అందరూ పరేడ్‌ను చూడ్డానికి వచ్చేవారు. ఈ ఏడాది పదిహేనేళ్ల వయసు లోపువారికి, అరవై ఐదేళ్లు దాటిన వారికి రాజ్‌పథ్‌ ప్రవేశాన్ని నిషేధించారు. బయటి అతిథులు కూడా ఎవరూ రావడం లేదు. కారణం తెలిసిందే. సోషల్‌ డిస్టెన్స్‌. అయితే.. ఇన్ని నిరుత్సాహాల నడుమ రెండంటే రెండే ఉల్లాసకరమైన విషయాలుగా కనిపిస్తున్నాయి. ఫ్లయింట్‌ లెఫ్ట్‌నెంట్‌ భావనా కాంత్‌ మన వాయుసేనలోని ఫైటర్‌ జెట్‌తో గగనతలంలో విన్యాసాలు చేయబోతున్నారు! రిపబ్లిక్‌ డే పరేడ్‌లో ఒక మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌.. యుద్ధ విమానాన్ని చక్కర్లు కొట్టించబోవడం ఇదే మొదటిసారి. అలాగే దివ్యాంగి త్రిపాఠీ అనే విద్యార్థినికి పరేడ్‌ గ్రౌండ్స్‌లోని ప్రధాన మంత్రి బాక్స్‌లో కూర్చొని వేడుకలను తిలకించే అవకాశం లభించడం దేశంలోని బాలికలు, మహిళలందరికీ స్ఫూర్తినిచ్చే పరిణామం. భావనా కాంత్‌ (28) భారతదేశపు తొలి మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌. జనవరి 26 న ఆమె రిపబ్లిక్‌ డే పరేడ్‌లో పాల్గొన్న తొలి మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌ అవుతారు. భారత వాయుసేన ఆమెకు ఈ అరుదైన, ఘనమైన, చరిత్రాత్మక అవకాశాన్ని కల్పించింది. 2016 లో తొలి ఫైటర్‌ పైలట్‌గా ఇండియన్‌ ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ (ఐ.ఎ.ఎఫ్‌) లోకి వచ్చారు భావన. ఇంచుమించుగా ఆమెతో పాటే అవని చతుర్వేది, మోహనా సింగ్‌ ఫైటర్‌ పైలట్‌ శిక్షణలో  చేరారు. అప్పటి వరకు మన సైన్యంలో మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌లే లేరు. మూడేళ్ల అంచెలంచెల శిక్షణానంతరం 2019 మే లో యుద్ధ విమానాలు నడిపేందుకు భావన పూర్తి అర్హతలు సంపాదించారు. ప్రస్తుతం ఆమె రాజస్థాన్‌లోని వైమానిక స్థావరంలో విధి నిర్వహణలో ఉన్నారు. మిగ్‌–21 యుద్ధ విమానాన్ని అన్ని కోణాల్లో మలుపులు తిప్పి శత్రువు వెన్ను విరచడంలో నైపుణ్యం ఉన్న యోధురాలు భావనా కామత్‌ ఇప్పుడు. భావన 1992 డిసెంబర్‌ 1న బిహార్‌లోని దర్భంగా లో జన్మించారు. అయితే ఆమె పెరిగింది అక్కడికి సమీపంలోని బెగుసరాయ్‌లోని రిఫైనరీ టౌన్‌షిప్‌లో. ఆమె తండ్రి తేజ్‌ నారాయణ్‌.. ఇంజనీర్‌. ఆ టౌన్‌షిప్‌లోని ఇండియన్‌ ఆయిల్‌ కార్పోరేషన్‌లో ఆయన ఉద్యోగం. భావన తల్లి రాధాకాంత్‌ గృహిణి. భావన తమ్ముడు నీలాంబర్, భావన చెల్లి తనూజ. వారిద్దరికీ భావనే అన్నిటా స్ఫూర్తి. భావనకు డ్రైవింగ్‌ అంటే ఇష్టం. అందుకే కావచ్చు డ్రైవింగ్‌కి అత్యున్నతస్థాయి అనుకోదగిన ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ ఫైటర్‌ జెట్‌ పైలటింగ్‌ను కెరీర్‌గా ఎన్నుకున్నారు. ఇంకా ఆమెకు ఖోఖో, బ్యాడ్మింటన్,  స్విమ్మింగ్, డిబేట్స్, సినిమాలు ఇష్టం. టౌన్‌షిప్‌లోని స్కూల్లో చదువు పూర్తయ్యాక భావన బెంగళూరులోని బి.ఎం.ఎస్‌. కాలేజ్‌లో మెడికల్‌ ఎలక్ట్రానిక్స్‌లో ఇంజనీరింగ్‌ చేశారు. తర్వాత టాటా కన్సల్టెన్సీ సర్వీసెస్‌లో కొన్నాళ్లు పని చేశారు. ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌లో జాయిన్‌ అయ్యేందుకు కామన్‌ అడ్మిషన్‌ టెస్ట్‌ రాసి ఉత్తీర్ణులయ్యారు. హైదరాబాద్‌ హకీంపేట్‌ ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌ స్టేషన్‌లో ట్రైనింగ్‌ అయ్యాక మేడ్చెల్‌ జిల్లాలోని దుండిగల్‌ ఎయిర్‌ ఫోర్స్‌అకాడమీ నుంచి ఫ్లయింగ్‌ ఆఫీసర్‌గా బయటికి వచ్చారు. భారత రాష్ట్రపతి గత ఏడాది ఆమెకు నారీ శక్తి పురస్కారం ప్రదానం చేశారు.   ∙ ∙   ఇక రిపబ్లిక్‌ డే పరేడ్‌ను పీఎం పక్కన కూర్చొని వీక్షించేందుకు ప్రత్యేక ఆహ్వానాన్ని పొందిన దివ్యాంగీ త్రిపాఠీ (18) ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని గోరఖ్‌పూర్‌ అమ్మాయి. 2020 సీబీఎస్‌ఇ 12వ తరగతి పరీక్షల్లో 99.6 శాతం మార్కులతో జిల్లాలోనే టాపర్‌గా నిలవడంతో దివ్యాంగికి ఈ అరుదైన అవకాశం లభించింది. ఆమెతో పాటు ఈ అవకాశం దేశంలోని మిగతా రాష్ట్రాల టాపర్స్‌కీ దక్కింది. ఇప్పుడు ఆమెకు స్నేహితుల నుంచి, బంధువుల నుంచి ఎదురౌతున్న ప్రశ్న ఒక్కటే. ‘ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ పక్కన కూర్చొని ఉన్నప్పుడు నువ్వు ఆయనతో ఏం మాట్లాడతావు?’ అని! దివ్యాంగి తండ్రి ఉమేశ్‌నాథ్‌ కెమిస్ట్రీ ప్రొఫెసర్‌. తల్లి ఉష గృహిణి. ఈ నెల 13న కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి తమకు ‘పరేడ్‌’ను చూసేందుకు ఆహ్వానం వచ్చిందని ఆమె ఎంతో సంతోషంతో తెలిపారు. గత ఏడాది ఢిల్లీలో జరిగిన  రిపబ్లిక్‌ డే పరేడ్‌

నాగ్‌పూర్‌: ఫ్లైట్‌ లెఫ్టినెంట్‌ మోహనా సింగ్‌ అరుదైన ఘనత సాధించారు. అత్యాధునిక హాక్‌ యుద్ధవిమానాన్ని పగటిపూట నడిపిన తొలి మహిళగా ఆమె చరిత్ర సృష్టించారు. బెంగాల్‌లోని కలైకుండా వాయుసేన కేంద్రంలో మోహనాసింగ్‌ శిక్షణను పూర్తిచేసుకున్నట్లు రక్షణశాఖ తెలిపింది. శిక్షణలో రాకెట్ల ప్రయోగం, బాంబులు జారవిడవడం, లక్ష్యాలను గురిచూసి కాల్చడం వంటి ప్రక్రియల్ని పూర్తిచేశారు. ఆమెకు 500 గంటలకుపైగా ఫ్లయింగ్‌ అనుభవం ఉండగా, ఇందులో 380 గంటలు హాక్‌ ఎంకే–132 జెట్‌ను నడిపారు.

న్యూఢిల్లీ : అవకాశం లభించాలేగానీ ఆకాశమే హద్దుగా మహిళలు అన్ని రంగాల్లో దూసుకుపోతారని నిరూపించారు మోహనా సింగ్‌. కఠిన పరీక్షల్లో నెగ్గి భారత తొలి యుద్ధ విమాన పైలట్‌(ఫ్లైట్‌ లెఫ్టినెంట్‌)గా చరిత్ర సృష్టించారు. ఈ క్రమంలో అత్యాధునిక యుద్ధ విమానాలను నడిపేందుకు అర్హత సాధించిన తొలి మహిళగా చరిత్రకెక్కారు. కాగా రాజస్తాన్‌లోని ఝున్‌ఝును జిల్లాలో మోహనా సింగ్‌ జన్మించారు. అమృత్‌సర్‌లోని గ్లోబల్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ అండ్‌ ఎమర్జింగ్‌ టెక్నాలజీస్‌లో గ్రాడ్యుయేషన్, ఎలక్ట్రానిక్స్‌ అండ్‌ కమ్యూనికేషన్స్‌లో బీటెక్‌ చేశారు. 2013లో 83.7 శాతం మార్కులతో ఇంజినీరింగ్‌ పూర్తి చేశారు. ఇక మోహన తండ్రి వాయుసేనలోనే వారంట్‌ ఆఫీసర్‌గా పనిచేస్తున్నారు. తాత లాడూ రామ్‌ ఏవియేషన్‌ రీసెర్చ్‌ సెంటర్‌లో ఫ్లైట్‌ గన్నర్‌. ఈయన 1948 భారత్‌-పాక్‌ యుద్ధంలో పాల్గొన్నారు. వీర్‌ చక్ర అవార్డు కూడా పొందారు. కాగా తండ్రి ప్రతాప్‌ సింగ్‌ విధులు నిర్వర్తిస్తున్న చోటే మోహనా ట్రెయినీ కేడెట్‌గా చేరడం విశేషం. కఠినమైన శిక్షణలో నెగ్గితేనే...! జెట్‌ ఫైటర్‌గా రాణించాలంటే కఠినమైన శిక్షణ పూర్తిచేయాల్సి ఉంటుంది. సుమారు పన్నెండు సార్లు ద్వంద్వ తనిఖీలు ఎదుర్కోవాల్సి వస్తుంది. మొదట విమానం ఎగరటంలో మెళకువలు, నిర్వహణ పద్ధతులు, టేకాఫ్‌, లాండింగ్‌ వంటి ప్రాథమిక అంశాలపై పూర్తి పట్టు సాధించాలి. యుద్ధ విమానం నడిపే సమయంలో ఏర్పడే చిక్కుల్ని ఎదుర్కొనే సమయస్ఫూర్తి, సామర్థ్యం, నేర్పు ఉండాలి. ప్రాథమిక శిక్షణ అనంతరం యుద్ధ సమయంలో పాటించాల్సిన వ్యూహాలతో పాటు, యుక్తులు ప్రదర్శించగలగాలి. అవసరాన్ని బట్టి ఆకాశం నుంచి ఆకాశంలోకి, ఆకాశం నుంచి భూమిపైకి విమాన మార్గాన్నిమళ్లించే చతురత కలిగి ఉండాలి. ఈ శిక్షణలో నెగ్గితేనే యుద్ధ  విమానాన్ని నడిపేందుకు అర్హత సాధిస్తారు. ఇక మోహనా సింగ్‌తో పాటు భావనా కాంత్‌, అవనీ చతుర్వేది కూడా యుద్ధ విమానాలు నడిపేందుకు అర్హత సాధించేందుకు శిక్షణ పొందుతున్న సంగతి తెలిసిందే. Flight Lieutenant Mohana Singh has become the first woman fighter pilot to be qualified to undertake missions by day on Hawk advanced jet aircraft. Singh, along with two other women Bhawana Kanth and Avani Chaturvedi, had joined the fighter stream in June 2016. pic.twitter.com/KxIN5pdvlj — ANI (@ANI) May 31, 2019

న్యూఢిల్లీ: భారత వైమానిక దళం (ఐఏఎఫ్‌)లో విమానం ద్వారా యుద్ధ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనేందుకు అర్హత సాధించిన తొలి మహిళగా భావనా కంఠ్‌ బుధవారం చరిత్ర సృష్టించారు. మిగ్‌–21 బైసన్‌ విమానంపై పగటిపూట యుద్ధ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనేందుకు ఉద్దేశించిన సిలబస్‌ను భావన పూర్తి చేశారని వాయుసేన అధికార ప్రతినిధి గ్రూప్‌ కెప్టెన్‌ అనుపమ్‌ బెనర్జీ చెప్పారు. ప్రస్తుతం రాజస్తాన్‌లోని బికనీర్‌లోని వైమానిక స్థావరంలో భావన విధులు నిర్వర్తిస్తున్నారు. 2017 నవంబర్‌లో ఫైటర్‌ స్క్వాడ్రన్‌లో చేరిన భావన, గతేడాది మార్చిలో తొలిసారిగా సొంతంగా మిగ్‌–21 బైసన్‌ యుద్ధ విమానాన్ని నడిపారు. యుద్ధ విమానాలను నడిపేందుకు మహిళలకూ అవకాశమివ్వాలని మోదీ ప్రభుత్వం తొలి నాళ్లలో నిర్ణయం తీసుకుంది.

ముదితల్‌ నేర్వగ రాని విద్యగలదే ముద్దార నేర్పింపగన్‌... చాలా పాతకాలపు మాటే. కానీ... ఈ కాలంలో అది వాళ్లను కించపరచడమే! అవకాశం దొరకాలేగానీ.. మహిళలు రాణించని రంగమంటూ లేదనేందుకు చరిత్రే సాక్ష్యం! ఓ ఇందిరాగాంధీ.. ఇంకో సునీతా విలియమ్స్‌.. మరో ఇంద్ర నూయీ! ఒకటా రెండా.. చెప్పుకుంటూ పోతే స్త్రీ శక్తి విజయాలకు తార్కాణాలు కోకొల్లలు! తాజా ఉదాహరణలు కావాలా...   అవని.. మోహన... భావనల జైత్రయాత్ర చూడండి!!! హైదరాబాద్‌ శివార్లలోని హకీంపేట్‌... ఆకాశంలో రయ్యి రయ్యి మంటూ విమానాలు దూసుకెళుతున్నాయి!!   ఆకాశంలో సగమే కాదూ... అంతా మాదేనన్న ఆత్మవిశ్వాసంతో.. ఈ ముగ్గురు మూలపుటమ్మలు ముందడుగేశారు!!     అభినందన్‌ వర్ధమాన్‌ నడిపిన మిగ్‌ – 21 బైసన్‌.. ధ్వనివేగంతో పోటీపడే సుఖోయ్‌–ఎంకే21, మిరాజ్‌ –2000లనూ అలవోకగా చక్కర్లు కొట్టిస్తున్నారు! ఇంకో కొన్ని నెలలు గడిస్తే.. పుల్వామా తరహా ఉగ్రదాడులకు దీటైన సమాధానం చెప్పే వాయుసేనలో అవనీ చతుర్వేదీ, భావనా కాంత్, మోహన సింగ్‌లు ఉన్నా ఆశ్చర్యపోవద్దు! దశాబ్దాల నిషేధాలు, ఆంక్షలను తోసిరాజంటూ 2016లో అవని చతుర్వేది భారతీయ వాయుసేనలో తొలి యుద్ధవిమాన పైలట్‌గా చరిత్ర సృష్టించగా.. ఆ తరువాత కొద్ది కాలానికే భావనా కంఠ్‌... మోహన సింగ్‌లు చేరారు. ప్రస్తుతం ఈ ముగ్గురు వీర వనితలు హకీంపేటలోని వాయుసేన శిక్షణ కేంద్రంలో తమ నైపుణ్యాలకు తుదిమెరుగులు దిద్దుకుంటున్నారు. ఇప్పటికే పలు యుద్ధవిమానాలను నడపడంలో సిద్ధహస్తులైన ఈ ముగ్గురు ఎప్పుడెప్పుడు సుఖోయ్, మిరాజ్‌ కాక్‌పిట్‌లలోకి చేరిపోయి.. భారతీయ మహిళల సత్తాను ఆకాశానికి చేర్చేందుకు ఉవ్విళ్లూరుతున్నారు.   భారత త్రివిధ దళాల్లో మహిళల పాత్ర ఏమిటన్నది ఒక్కసారి చూసుకుంటే కొంచెం నిరాశ ఆవహించక మానదు. ఆర్మీ, నేవీల్లో ఇప్పటికే మహిళల ప్రమేయం కేవలం వైద్య, దంత సేవలకు పరిమితం కాగా.. ఒక్క వాయుసేనలో మాత్రం 13 శాతం మహిళలు పనిచేస్తున్నారు. మూడు రక్షణ దళాలను పరిగణనలోకి తీసుకున్నా సరే.. మహిళల శాతం చాలా తక్కువ. వైద్య, దంత సేవల్లో 21.63, 20.75 శాతం మహిళలు ఉన్నట్లు గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. యుద్ధరంగంలో తుపాకీ పట్టేందుకూ మహిళకు అవకాశమివ్వాలన్న వాదన చాలాకాలంగా నడుస్తున్నా.. 2015 అక్టోబరులో ఇందుకు అనుమతిస్తూ భారతీయ వాయుసేన చరిత్ర సృష్టించింది. హైదరాబాద్‌ సమీపంలోని దుండిగల్‌లో ఉండే ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ అకాడమీలో ఉన్న మొత్తం 120 మంది కేడెట్ల నుంచి యుద్ధవిమానాల శిక్షణ కోసం 37 మందిని ఎంపిక చేయగా.. కఠినాతి కఠినమైన పరీక్షలకు ఓర్చి ఈ ముగ్గురు తుదిజాబితాలో స్థానం సంపాదించుకున్నారు. మిగిలిన వారిలోనూ ముగ్గురు మహిళలు ఉండగా.. వారిని హెలికాప్టర్, రవాణా విమానాలు నడిపేందుకు సిద్ధం చేస్తున్నారు. అవని చతుర్వేది ఫ్లైట్‌ లెఫ్టినెంట్‌ పుట్టింది: అక్టోబరు 27, 1993 కుటుంబం: తండ్రి దినకర్‌ చతుర్వేది మధ్యప్రదేశ్‌ నీటివనరుల విభాగంలో ఇంజినీర్‌. తల్లి గృహిణి, అవని అన్న కూడా ఆర్మీలోనే పనిచేస్తున్నారు. విద్య:  షాడోల్‌ జిల్లాలోని డియోలాంగ్‌లో పాఠశాల విద్య, రాజస్తాన్‌లోని బనస్థలి విశ్వవిద్యాలయం నుంచి బీటెక్‌.   ఘనతలు: సూరత్‌గఢ్‌లోని వాయుసేన 23వ స్క్వాడ్రన్‌లో చేరారు. మిగ్‌ –21 బైసన్‌ను నడిపిన తొలి మహిళా పైలట్‌.   ఇష్టాఇష్టాలు: చదరంగం, టేబుల్‌ టెన్నిస్‌లపై మక్కువ ఎక్కువ. స్ఫూర్తి: అన్నే. కాలేజీ ఫ్లైయింగ్‌ క్లబ్‌లో చిన్నసైజు విమానాలను నడిపిన అనుభవమూ ఉంది.     ఏ వాయుసేనకైనా అందులోని యోధులే కీలకం. యుద్ధవిమాన పైలట్‌ కావాలన్నది నా కల. ప్రపంచంలోనే అత్యుత్తమ యుద్ధవిమానాలను నడపాలని.. ప్రతిరోజూ కొత్తకొత్త విషయాలు నేర్చుకోవాలని  కోరుకుంటున్నా. – అవని చతుర్వేది భావన కంఠ్‌ ఫ్లయింగ్‌ ఆఫీసర్‌ పుట్టింది: 1992, బిహార్‌లోని దర్భంగ జిల్లాలో కుటుంబం:  తండ్రి తేజ్‌ నారాయణ్‌ కంఠ్‌.. ఇండియన్‌ ఆయిల్‌ కార్పొరేషన్లో ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజినీర్‌.   విద్య: రాజస్తాన్‌లోని కోటలో ఇంజినీరింగ్‌ ఎంట్రన్స్‌ శిక్షణ పొందారు. మహిళలకు అనుమతి లేకపోవడంతో అప్పట్లో నేషనల్‌ డిఫెన్స్‌ అకాడమీ పరీక్ష రాయలేకపోయారు. బెంగళూరులోని బీఎంఎస్‌ కాలేజ్‌ ఆఫ్‌ ఇంజినీరింగ్‌ నుంచి మెడికల్‌ ఎలక్ట్రానిక్స్‌లో ఇంజినీరింగ్‌ చదివారు. యూపీఎస్సీ నిర్వహించే కంబైన్డ్‌ డిఫెన్స్‌ సర్వీసెస్‌ పరీక్షలో ఎంపికై వాయుసేనలో చేరారు. తొలిదశ శిక్షణలో భాగంగా యుద్ధవిమానాలు నడిపేందుకు ఎంపికయ్యారు. ఘనతలు:  అడ్వెంచర్‌ స్పోర్ట్స్‌ అంటే మక్కువ ఎక్కువ. వాయుసేనలో రెండో దశ శిక్షణలో భాగంగా హకీంపేటలోని శిక్షణ కేంద్రంలో కిరణ్‌ విమానాలను నడిపారు. కొన్ని వాణిజ్య ప్రకటనల్లో పాల్గొన్న అనుభవమూ భావన కంఠ్‌ సొంతం. మోహన సింగ్‌ ఫ్లైట్‌ ఆఫీసర్‌ పుట్టింది: రాజస్తాన్‌లోని ఝున్‌ఝును జిల్లాలో.   కుటుంబం: తండ్రి వాయుసేనలోనే వారంట్‌ ఆఫీసర్‌గా పనిచేస్తున్నారు. తాత లాడూ రామ్‌ ఏవియేషన్‌ రీసెర్చ్‌ సెంటర్‌లో ఫ్లైట్‌ గన్నర్‌. 1948 భారత్‌ – పాక్‌ యుద్ధంలో పాల్గొన్నారు. వీర్‌ చక్ర అవార్డు గ్రహీత కూడా.   విద్య: అమృత్‌సర్‌లోని గ్లోబల్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ అండ్‌ ఎమర్జింగ్‌ టెక్నాలజీస్‌లో గ్రాడ్యుయేషన్, ఎలక్ట్రానిక్స్‌ అండ్‌ కమ్యూనికేషన్స్‌లో బీటెక్‌ చేశారు. 2013లో 83.7 శాతం మార్కులతో ఇంజినీరింగ్‌ పూర్తి చేశారు. ఘనతలు: తండ్రి ప్రతాప్‌ సింగ్‌ విధులు నిర్వర్తిస్తున్న చోటే ట్రెయినీ కేడెట్‌గా చేరడం.

ఇస్లామాబాద్‌ : పుల్వామా ఉగ్ర దాడులకు ప్రతీకారంగా భారత్‌.. పాకిస్థాన్‌ బాలాకోట్‌లోని ఉగ్రవాద స్థావరాలపై వైమానిక దాడులు జరిపిన సంగతి తెలిసిందే. భారత్‌ చర్యలతో రెచ్చిపోయిన పాక్‌ మన సైనిక స్థావరాలే లక్ష్యంగా వైమానిక దాడులకు యత్నించింది. ఈ దాడిలో మిగ్‌ 21 యుద్ధం విమానం కూలిపోగా.. అభినందన్‌ వర్థమాన్‌ పాక్‌ భూభాగంలో చిక్కుకుపోయిన సంగతి తెలిసిందే. కానీ పాక్‌ మాత్రం రెండు భారత యుద్ధ విమానాలకు కూల్చినట్లు చెప్పుకుంటుంది. తాజాగా భారత యుద్ధ విమానాలను కూల్చిన ఫైటర్‌ పైలెట్లను గుర్తించినట్లు పాకిస్తాన్‌ ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. ఈ విషయాన్ని స్వయంగా పాక్‌ విదేశాంగ మంత్రి షా మహ్మద్‌ ఖురేషి పాక్‌ పార్లమెంట్‌లో వెల్లడించారు. ఈ విషయం గురించి ఆయన మాట్లాడుతూ.. ‘పాకిస్తాన్‌ వైమానిక దళం రెండు భారత యుద్ధ విమానాలను కూల్చివేసింది. దానిలో ఒక భారత యుద్ధ విమానాన్ని కూల్చిన వ్యక్తి స్వ్కాడ్రన్‌ లీడర్‌ హసన్‌ సిద్దిఖీ కాగా మరొకరు.. నమౌన అలీ ఖాన్‌గా గుర్తించమ’న్నారు. అయితే ఈ దాడిలో పాక్‌ పైలెట్‌ హసన్‌ సిద్దిఖీ మరణించాడని ఖురేషి తెలిపాడు. దేశం కోసం ప్రాణాలర్పించిన సిద్దిఖీకి పాక్‌ పార్లమెంట్‌ నివాళులర్పించింది. అంతేకాక తాము కూల్చిన రెండు భారత యుద్ధ విమానల్లో ఒకటి జమ్మూకశ్మీర్‌లో కూలగా మరోటి పాక్‌ ఆక్రమిత్‌ కశ్మీర్‌ భూభాగంలో కూలిట్లు గతంలో పాక్‌ ప్రకటించుకున్న సంగతి తెలిసిందే. (చదవండి : పాకిస్తాన్‌ యుద్ధ విమానాన్ని కూల్చేశాం : భారత్‌)

అవకాశం లభించాలేగానీ ఆకాశమే మాకు హద్దు అంటున్నారు భారత మహిళామణులు... అవనీ చతుర్వేది, భావనా కాంత్‌, మోహనా సింగ్‌. దేశంలోనే మొదటి మహిళా సూపర్‌సోనిక్‌ జెట్‌ ఫైటర్లుగా చరిత్ర సృష్టించబోతున్నారు. ప్రస్తుతం భారత వాయు సేనలో శిక్షణ పొందుతున్న వీరు మరో నెల రోజుల్లో యుద్ధ విమానాలను నడపబోతున్నారు. యుద్ధ విమానాల్లో మొదటిసారి...! ఈ మహిళా త్రయం తేలికపాటి యుద్ధ విమానాలైన పిలాటస్‌ పీసీ-7, కిరణ్‌, హాక్‌ జెట్‌లను నడిపేందుకు శిక్షణ పొందుతున్నారు.  ప్రస్తుతం అవని, భావన ప్రపంచంలోనే అత్యంత శక్తిమంతమైన, అత్యధిక టేకాఫ్‌ వేగం కలిగిన మిగ్‌-21 యుద్ధ విమానాలను నడిపేందుకు సిద్ధమవుతున్నారు. అవని 2 సీట్ల సామర్థ్యం కలిగిన మిగ్‌-21 రకం విమానాన్నినడిపేందుకు సూరత్‌ఘర్‌ ఎయిర్‌బేస్‌లో శిక్షణ పొందుతోంది. భావన కూడా అంబాల ఎయిర్‌బేస్‌లో శిక్షణకు సిద్ధమవుతోంది. ఇక మోహన హాక్‌ జెట్‌ను నడిపేందుకు కలైకుండ ఎయిర్‌బేస్‌లో శిక్షణ పూర్తయిన తర్వాత ఆపరేషనల్‌ స్క్వాడ్‌గా వెళ్లబోతుందని సీనియర్‌ అధికారి తెలిపారు.  కఠినమైన శిక్షణలో నెగ్గితేనే...! జెట్‌ ఫైటర్‌గా రాణించాలంటే కఠినమైన శిక్షణ పూర్తిచేయాల్సి ఉంటుంది. సుమారు పన్నెండుసార్లు ద్వంద్వ తనిఖీలు ఎదుర్కోవాల్సి వస్తుంది. మొదట విమానం ఎగరటంలో మెళకువలు, నిర్వహణ పద్ధతులు, టేకాఫ్‌, లాండింగ్‌ వంటి ప్రాథమిక అంశాలపై పూర్తి పట్టు సాధించాలి. యుద్ధ విమానం నడిపే సమయంలో ఏర్పడే చిక్కుల్ని ఎదుర్కొనే సమయస్ఫూర్తి, సామర్థ్యం, నేర్పు ఉండాలి. ప్రాథమిక శిక్షణ అనంతరం యుద్ధ సమయంలో పాటించాల్సిన వ్యూహాలతో పాటు, యుక్తులు ప్రదర్శించగలగాలి. అవసరాన్ని బట్టి ఆకాశం నుంచి ఆకాశంలోకి, ఆకాశం నుంచి భూమిపైకి విమాన మార్గాన్నిమళ్లించే చతురత కలిగి ఉండాలి. ఈ శిక్షణలో నెగ్గితేనే యుద్ధ  విమానాన్ని నడిపేందుకు అర్హత సాధిస్తారు. ఈ దశలన్నీ దాటుకుని సుమారు ఏడాదిన్నరగా జరుగుతున్న శిక్షణ పూర్తి చేసుకుని మొదటి మహిళా పైలట్‌ ఫైటర్లుగా మారనున్న అవని, భావన, మోహనలకు ఆల్‌ ద బెస్ట్‌ చెప్పేద్దాం. - సుష్మారెడ్డి యాళ్ళ


 న్యూఢిల్లీ: భారత వాయుసేన (ఐఏఎఫ్) లో అరుదైన ఘట్టం ఆవిషృతం కానుంది. మొదటి సారిగా ముగ్గురు మహిళలు యుద్ధ పైలట్లుగా చేరనున్నారు. భావనా కాంత్, మోహనా సింగ్, అవని చతుర్వేది లు 2015 అక్టోబర్ లో ఓపెన్ కేటగిరీలో ఐఏఎఫ్ కు సెలక్ట్ అయ్యారు.
 విజయవంతంగా ట్రైనింగ్ పూర్తి చేసుకున్న వీరిని అధికారికంగా జూన్ 18 న రక్షణ శాఖ మంత్రి మనోహర్ పారికర్ సమక్షంలో  వీరు వాయు సేనలో చేరనున్నారు. అనంతరం వీరు కర్నాటక లోని బీదర్లో 2017 జూన్ వరకు కాక్ పిట్  అడ్వాన్స్ డ్  ట్రేనింగ్ తీసుకోనున్నారు.
  


 న్యూఢిల్లీ: విమాన, హెలికాప్టర్ల పైలట్లుగా సేవలందిస్తున్న మహిళలు.. ఇక యుద్ధ రంగంలో కదంతొక్కబోతున్నారు. భారత వైమానిక దళంలో యుద్ధ విమానాల పైలట్లుగా మహిళలను నియమించనున్నారు. శనివారం రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ ఇందుకు ఆమోద ముద్ర వేసింది.
 
 ఎయిర్ ఫోర్స్ అకాడమీలో ప్రస్తుతం శిక్షణ పొందుతున్న మహిళా పైలట్లను యుద్ధ విమానాల పైలట్లుగా ఎంపిక చేయనున్నారు. 2016 జూన్లో తొలి బ్యాచ్ను ఎంపిక చేస్తారని, ఆ తర్వాత ఏడాది పాటు వారికి శిక్షణ ఇస్తారని, 2017 జూన్ నుంచి యుద్ధ విమానాల పైలట్లుగా మహిళలు సేవలు అందిస్తారని రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ కార్యాలయం పేర్కొంది. 'రవాణ విమాన, హెలికాప్టర్ పైలట్లుగా మహిళలు పనిచేస్తున్నారు. ఆసక్తిగల యువతులను ఫైటర్ పైలట్లుగా నియమించాలని భావిస్తున్నాం' అని ఎయిర్ చీఫ్ మార్షల్ అరూప్ రహా  ఇటీవల చెప్పారు. ఎయిర్ ఫోర్స్ పంపిన ప్రతిపాదనను తాజాగా రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ ఆమోదించింది.


 న్యూఢిల్లీ: పురుషులతో సమానంగా మహిళలు అన్ని రంగాల్లో రాణిస్తున్నారు. విమాన, హెలికాప్టర్ల పైలట్లుగా సేవలందిస్తున్న మహిళలు.. ఇక యుద్ధ రంగంలో కూడా కదంతొక్కబోతున్నారు.  భారత వైమానిక దళంలో ఫైటర్ పైలట్లగా మహిళలను నియమిస్తామని ఎయిర్ చీఫ్ మార్షల్ అరూప్ రహా చెప్పారు.
 
 'రవాణ విమాన, హెలికాప్టర్ పైలట్లుగా మహిళలు పనిచేస్తున్నారు. ఆసక్తిగల యువతులను ఫైటర్ పైలట్లుగా నియమించాలని భావిస్తున్నాం' అని రహా చెప్పారు. 83వ ఎయిర్ ఫోర్స్ డే పరేడ్లో ఆయన పాల్గొన్నారు. భారత వైమానిక దళంలో దాదాపు 300 మంది మహిళా పైలట్లు ఉన్నట్టు అధికారులు చెప్పారు.