‘‘ఎంతటి కళాకారుడైనా.. ఎంత ఉత్తమ ప్రదర్శన ఇచ్చినప్పటికీ దాని గురించి ఎక్కువ ఆలోచించకూడదు. మంచి విద్యార్థిగానే ఉండాలి’’.. ప్రఖ్యాత తబలా విద్వాంసుడు జాకీర్‌ హుస్సేన్‌ తరచూ చెప్పే మాట ఇది. మూడేళ్ల వయసుకే తబలాపై చిట్టి చేతులేసి.. ఏడేళ్లకే స్టేజ్‌ షో ఇచ్చి.. 12 ఏళ్లకే అంతర్జాతీయ సంగీత కచేరీలు.. ఆరు దశాబ్దాల పాటు కొనసాగిన ఆయన సంగీత ప్రయాణం ముగిసింది. జాకీర్‌ హుస్సేన్‌ మరణంతో.. ఆయన జ్ఞాపకాలను కొందరు తెరపైకి తెస్తున్నారు. ఆయన నేపథ్యం, ఆయన పరిచయాలు, ఆసక్తికర ఘటనలు.. ఇలా ఎన్నింటినో పంచుకుంటున్నారు. ఈ క్రమంలో సోషల్‌ మీడియాలోనూ యాక్టివ్‌గా ఉండే ఈ తబలా విద్వాంసుడు.. చివరి పోస్టుగా ‘అద్భుతమైన క్షణం​’ ఉంచారు. View this post on Instagram A post shared by Zakir Hussain (@zakirhq9)ఈ అక్టోబర్‌లో అమెరికాలో ఉన్న ఆయన ఇంటి వరండాలో విశ్రాంతి తీసుకుంటూ.. ప్రకృతి వీడియోను స్వయంగా చిత్రీకరించి షేర్‌ చేశారాయన. ఆ పోస్ట్‌ ఇప్పుడు ట్రెండింగ్‌లోకి వచ్చింది.ఓ గురువు నేర్పడం కాదు.. ఓ విద్యార్థి నేర్చుకోవడం అనేది ముఖ్యం. గురువును ఆ విద్యార్థి నేర్పే విధంగా ఇన్‌స్పైర్‌ చేయాలి. అంటూ ఆయన చెప్పిన వీడియో ఒకటి వైరల్‌ అవుతోంది. అలాగే.. నా మొదటి గురువు నా తండ్రే. ఎన్ని అవార్డులు వచ్చినా.. ఎప్పుడూ నేర్చుకోగలగడం చాలా ముఖ్యం. మనల్ని మనం బెస్ట్‌ అని అనుకోకూడదని మా నాన్న చెబుతుండేవారు. ఓ కళాకారుడు ఉత్తమ ప్రదర్శన ఇచ్చినప్పటికీ దాని గురించి ఎక్కువ ఆలోచించకూడదు. మంచి విద్యార్థిగా ఉండాలి. అప్పుడే విజయం సాధిస్తారు.గొప్ప గొప్ప సంగీత విద్వాంసులతో మాట్లాడినప్పుడు వారు కూడా ఇదే చెప్పారు. కొత్తదనాన్ని వెతుకుతూనే ఉన్నామన్నారు. వారి మాటలు నాలో స్ఫూర్తినింపాయి. నా రంగంలో నేను అత్యుత్తమంగా ఉన్నాను. అయినా ఎప్పుడూ దీని గురించి ఆలోచించలేదు. నాకంటే గొప్ప తబలా విద్వాంసుల పేర్లు చెప్పమంటే కనీసం 15 మంది పేర్లు చెబుతాను.. అని జాకీర్‌ హుస్సేన్‌ మాటలు ‘‘వహ్‌ ఉస్తాద్‌ వహ్‌..’’ అని నెటిజన్లతో అనిపిస్తున్నాయి.క్లిక్‌ చేయండి: ఇక సెలవు మిత్రమా.. చితి వద్ద జాకీర్‌ హుస్సేన్‌ కన్నీళ్లు

సాక్షి, హైద‌రాబాద్‌: సో హ్యాపీ ఇట్‌ హర్ట్స్‌ అంటూ నగరవాసుల హృదయాలను టచ్‌ చేయనున్నారు కెనడియన్‌ రాక్‌ స్టార్‌ బ్రియాన్‌ ఆడమ్స్‌. ప్రపంచవ్యాప్త టూర్‌లో భాగంగా మన దేశానికి వచ్చి గత 10న షిల్లాంగ్‌లో ప్రదర్శనతో ఇండియా టూర్‌ ప్రారంభించారు. బ్రియాన్‌ ఆడమ్స్‌ (Bryan Adams) గుర్‌గ్రామ్, ముంబయి, బెంగళూర్‌ల తర్వాత మన నగరంలో ఈ నెల 16న జరిగే ప్రదర్శనతో యాత్ర ముగించనున్నారు. ఇది కేవలం ఒక గాన ప్రదర్శనకు మాత్రమే పరిమితం కాదని, అహూతులతో సంపూర్ణ సంగీత యాత్ర చేయిస్తుందని నిర్వాహకులు అంటున్నారు.‘సమ్మర్‌ ఆఫ్‌ 69, ఎవ్రీ థింగ్‌ ఐ డూ ఐ డూ ఇట్‌ ఫర్‌ యూ, ప్లీజ్‌ ఫర్‌ గివ్‌ మీ, రన్‌ టూ యూ, 18 టిల్‌ ఐ డై...తదితర తన సూపర్‌ హిట్‌ ఆల్బమ్స్‌తో పాటు తాజాగా వస్తున్న సో హ్యాపీ ఇట్‌ హర్ట్స్‌’ లతో శ్రోతలను అలరించనున్నాడు ఈ సింగర్‌ అండ్‌ రైటర్‌. నగరంలో ఎయిర్‌పోర్ట్‌లోని జీఎంఆర్‌ ఎరీనాలో ఈ సంగీత ప్రదర్శన రాత్రి 7 గంటల నుంచి ప్రారంభం కానుంది. రాక్‌ సంగీత ప్రియులు బుక్‌ మై షో ద్వారా ఎంట్రీ పాస్‌లను కొనుగోలు చేయవచ్చు. చ‌ద‌వండి: 15 రోజుల ముందే అనుమతి తీసుకోవాలిఇకపై డిజిటలైజ్డ్‌.. కాన్ఫరెన్స్‌లు అత్యాధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం అందుబాటులోకి రావడంతో సమావేశాల తీరుతెన్నులు సమూలంగా మారిపోనున్నాయని డిజిటల్‌ మీటింగ్స్‌ ఊపందుకోనున్నాయని ఆడియో, వీడియో నిపుణులు స్పష్టం చేశారు. అత్యాధునిక సాంకేతిక ఆడియో ఉత్పత్తులకు పేరొందిన సెన్‌హీజర్, క్రెస్ట్రాన్‌ బ్రాండ్స్‌ ఆధ్వర్యంలో మాదాపూర్‌లోని ఐటీసీ కోహినూర్‌లో కాన్ఫరెన్స్‌లు– ఆడియో, వీడియో టెక్నాలజీ అంశంపై గురువారం అవగాహన కార్యక్రమం నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా రకరకాల అత్యాధునిక పరికరాల పనితీరును వీడియో సహితంగా వివరించారు. నగరానికి చెందిన వందలాది మంది ఆడియో వీడియో పరికరాల నిపుణులు, వినియోగదారులు హాజరయ్యారు.

బాలీవుడ్‌ సినిమా ‘స్త్రీ–2’లోని ‘ఆజ్‌ కీ రాత్‌; పాట ఇప్పటికీ హల్‌చల్‌ చేస్తూనే ఉంది. ‘బిల్‌బోర్డ్‌’ చాట్‌లో టాప్‌లో ఉంది. మధుబంటి బాగ్చీ ఆలపించిన ఈ పాట సూపర్‌ డూపర్‌ హిట్‌ అయింది. ఇప్పుడు ఈ బెంగాలీ సింగర్, కంపోజర్‌ గురించి తెలుసుకుందాం. హిందుస్థానీ క్లాసికల్‌ వోకల్‌ మ్యూజిక్‌ ఆగ్రా ఘరానాలతో పరిచయం ఆమె ఆస్తి. మన శాస్త్రీయ సంగీతం నుంచి పాశ్చాత్య పాప్‌ వరకు ఆమె గొంతులో అలవోకగా వినిపిస్తాయి. పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని బలూర్‌ఘూట్‌ ఆమె స్వస్థలం. తండ్రి ప్రొఫెసర్‌. తల్లి వ్యాపారవేత్త. కోల్కత్తాలోని ‘హెరిటేజ్‌ ఇనిస్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ టెక్నాలజీ’ నుండి ఎలక్ట్రానిక్స్‌ అండ్‌ ఇన్‌స్ట్రుమెంటేషన్‌లో డిగ్రీ, కోల్‌కతాలోని జాదవ్‌పూర్‌ యూనివర్శిటీ నుంచి లేజర్‌ అండ్‌ ఆప్టికల్‌ ఇంజనీరింగ్‌లో డిగ్రీ చేసింది. బెంగాలీ మ్యూజిక్‌ బ్యాండ్‌ ‘మృతిక’తో తన సంగీత ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించింది. బెంగాలీ చిత్రం ‘అమీ ఆర్‌ అమర్‌ గర్ల్‌ఫ్రెండ్స్‌’తో చిత్రరంగంలోకి అడుగుపెట్టింది. (చదవండి: ఇన్ఫోసిస్, విప్రోలాంటి సంస్థల్లో ఉద్యోగం కాదనుకుని కానిస్టేబుల్‌గా..!)

‘గుండె గొంతుకలోన కొట్లాడుతాది, కూసుండనీదురా కూసింత సేపు‘ అంటారు నండూరి సుబ్బారావు తన ఎంకి పాటల్లో. 107 ఏళ్ల వయసున్న కుంజమ్మకు ఈ మాట సరిగ్గా సరిపోలుతుంది. కుంజమ్మ గాయని. కర్ణాటక సంగీతకారిణి. తన పన్నెండవ ఏట నుండి ఆమె గుండె ఆమె గొంతులో స్వరబద్ధంగా కొట్టుకుంటూ ఉంది. ‘సంగీతమే నా హృదయ స్పందన’ అంటారు కుంజమ్మ, గమకం వంటి ఒక చిరునవ్వుతో. కుంజమ్మ 21వ ఏట ఆమె భర్త చనిపోయారు. ఆర్మీలో పనిచేసేవారు ఆయన. ఆనాటి నుంచీ సంగీతమే ఆమెకు జీవనాధారం, ్రపాణాధారం అయింది. నేటికీ కొల్లమ్‌లో ఆమె ఉంటున్న పూయప్పల్లిలో ఆమె గాత్రం గుడి గంట వంటిది. ఆ ఊళ్ళో ఏ వేడుకా, ఏ పెళ్ళీ, ఏ పుట్టిన రోజూ ఆమె పాడకుండా, ఆమె హార్మనీ వాయించకుండా మొదలైనట్టు కాదు, ముగిసినట్టూ కాదు. అంత్యక్రియల్లోనూ ఆమె స్వరం అనునయిస్తూనే అవతలి వారిని సాంత్వన పరుస్తుంది. కుంజమ్మకు కూతురు లిల్లీకుట్టి. కుంజమ్మకు పూయప్పల్లి ఆత్మబంధువు. ఊరికన్నా ఆమె చిన్నదో, ఆమెకన్నా ఊరు చిన్నదో చెప్పలేం. లేదా కుంజమ్మ, పూయప్పల్లి కవలలు అయి ఉండాలి. ఆమెకు కాస్త విశ్రాంతిని ఇచ్చేటందుకు ఆమె వయసు ఎంత ప్రయత్నిస్తున్నా... ‘పోవే, నాకు విశ్రాంతి ఏంటీ?!’ అని గాత్రాన్ని, సంగీత వాద్యాన్ని శ్రావ్యంగా పలికిస్తూనే, సుమధుర రాగాలను ఒలికిస్తూనే ఉన్నారు కుంజమ్మ!!

ఉత్తర భారతదేశంలోని సంగీత సాధకులు కొందరు తిరుమలకు వెళ్ళి స్వామివారి దర్శనం చేసుకోదలిచారు. అదే విషయం తమ సంగీత విద్వాంసుడికి చెప్పారు. ఆ విద్వాంసుడు చాలా సంతోషించి ‘అలాగే, అక్కడి శేషాచలం కొండల్లోని సముద్రాన్ని చూసి రమ్మని’ చెప్పి పంపాడు.ప్రయాణం మొదలైనప్పటినుంచీ ఆ సాధకుల్లో ఓ సందేహం మొదలయ్యింది. ‘తిరుమల శేషాచలం కొండల దగ్గర సముద్రం ఉందని ఎన్నడూ వినలేదు, మరి గురువు ఎందుకు అలా చెప్పాడో...’ అని. ఎన్ని పుస్తకాలు తిరగేసినా, ఎందరో పండితులను విచారించినా తిరుమల కొండ సమీపంలో సముద్రం ఏదీ లేదని తెలుసుకున్నారు. ‘అయినా గురువు తప్పు చెప్పడు కదా!’ అని ఆలోచించారు. ‘ఎలాగూ వెళ్తున్నాము కదా, కొండ పరిసరాల్లో వెదికి చూద్దాం!’ అనుకున్నారు. అలిపిరి మెట్ల నుంచి కాలినడకన తిరుమలకు చేరుకున్నారు. గుండు గీయడమంటే పాపాలు పోగొట్టుకోవడమే అని నమ్మిన ఆ సాధకులు స్వామికి తలనీలాలు సమర్పించారు. పుష్కరిణిలో స్నానం చేసి స్వామి వారిని దర్శనం చేసుకున్నారు. లడ్డు ప్రసాదం స్వీకరిస్తూ ఉంటే, వారికి గురువు చెప్పింది గుర్తుకొచ్చింది. కనిపించిన భక్తులతో సముద్రం గురించి ఆరా తీశారు. వారు సమాధానం ఇవ్వకపోగా వీరి వైపు వింతగా చూశారు. ‘తిరుమల కొండలపైన సముద్రం కాకపోయినా, సముద్రం లాంటిదేమైనా ఉంటుందేమో చూద్దామని’ బయలుదేరారు. ఆకాశ గంగ, పాపవినాశనం, జాపాలి, పాండవ తీర్థం లాంటి ప్రదేశాలన్నీ గాలించారు. వారికెక్కడా సముద్రం ఆనవాలు కనిపించలేదు. గురువు పొరపాటుగా చెప్పినట్లున్నారని తీర్మానించుకుని కొండ దిగడం ్రపారంభించారు.వారికి దారిలో ఏడవ మైలు వద్ద ఆకాశం ఎత్తు శ్రీ ప్రసన్నాంజనేయ స్వామి విగ్రహం కనిపించింది. భక్తితో నమస్కరించి కళ్ళు మూసుకుని, ప్రశాంతంగా కూర్చున్నారు. వారి చెవులకు... లీలగా... మైకులో నుంచి ‘అదివో అల్లదివో శ్రీహరి వాసము... పదివేల శేషుల పడగల మయము‘ అనే అన్నమాచార్య కీర్తన వినిపించింది. వారి ఒళ్ళు పులకరించింది. ముఖాల్లో నేతి దీపాల మెరుపు మొదలయ్యింది. గురువు చెప్పిన ‘సముద్రం’ లోతు తెలిసింది. ఏడు స్వరాలు ఏడుకొండలై అన్నమయ్య సంగీత స్వరంతో ప్రవహించడం గమనించారు.‘మనమనుకునే ఉప్పు నీటి సముద్రం శేషాచలం కొండల్లో లేదు కానీ అన్నమయ్య గానామృత సముద్రం ఈ కొండల దగ్గర ఉంది’ అని తెలుసుకున్నారు. పండితులను, పామరులను సైతం ఓలలాడించే ముప్పది రెండువేల సంకీర్తనలు తెలుగులో అందించిన ఆ పదకవితా పితా మహుడికి మనస్సులోనే ధన్యవాదాలు తెలిపారు. గోవింద నామస్మరణలు చేస్తూ కొండ దిగారు. – ఆర్‌.సి. కృష్ణస్వామి రాజు

అలబామా: అమెరికాలో భారతీయుల వరుస మరణాలు కొనసాగుతున్నాయి. తాజాగా సిక్కులకు సంబంధించిన ఒక కీర్తన కార్యక్రమం కోసం అమెరికాకు వెళ్లిన మ్యూజిక్‌ డైరెక్టర్‌ రాజ్‌సింగ్‌ అలియాస్‌ గోల్డీ(23)ని గుర్తు తెలియని వ్యక్తులు తుపాకీతో కాల్చి చంపారు. కీర్తన కార్యక్రమంలో పాల్గొని గురుద్వారా బయటికి వచ్చిన తర్వాత జరిగిన కాల్పుల్లో రాజాసింగ్‌ మృతిచెందాడు.  రాజాసింగ్‌ది ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని టండా సాహువాలా గ్రామం. ఐదేళ్ల క్రితమే రాజాసింగ్‌ తండ్రి మరణించాడు. కుటుంబానికి రాజాసింగ్‌ సంపాదనే ఆధారం. రాజాసింగ్‌ మృతదేహాన్ని భారత్‌ తీసుకువచ్చేందుకు సాయం చేయాల్సిందిగా కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని అతడి కుటుంబం కోరింది.    కాగా, ఇటీవలి కాలంలో అమెరికాలతో భారత్‌, భారత సంతతికి చెందిన వారి మరణాలు ఎక్కువయ్యాయి. గడిచిన రెండు మూడు నెలల కాలంలో అమెరికాలో మరణించి వారిలో భారత విద్యార్థులతో పాటు ఒక వ్యాపారవేత్త కూడా ఉండటం గమనార్హం. ఈ వరుస మరణాలపై భారత విదేశాంగ శాఖ ఇప్పటికే స్పందించింది. మరణాల వెనుక ప్రత్యేక కుట్ర లేదని స్పష్టం చేసింది.  ఇదీ చదవండి.. ఢాకాలో ఘోర అగ్నిప్రమాదం 

ఇటలీలోని ఒక వ్యక్తి అత్యంత అరుదైన శస్త్ర చికిత్స చేశారు వైద్యులు. అతను శాక్సోఫోన్‌(బ్యాండు మేళ వాయిద్యం) వాయిస్తూ...ఉంటే ఆపరేషన్‌ చేసేశారు. అది కూడా దాదాపు తొమ్మిది గంటల ఆపరేషన్‌ని విజయవంతంగా పూర్తి చేశారు వైద్యులు. ఈ మేరకు జీజెడ్‌ అనే 35 ఏళ్ల వ్యక్తికి రోమ్‌లోని పైడియా ఇంటర్నేషనల్‌ ఆస్పత్రి ఈ అరుదైన శస్త్ర చికిత్స చేసింది. డాక్టర్‌ క్రిస్టియన్‌ బ్రోగ్నా ఈ శస్త్ర చికిత్స గురించి మాట్లాడుతూ..."ఈ సర్జరీలో రోగి స్ప్రుహలోనే ఉండాలి. అతని మెదడుకు సంబంధించిన న్యూరానల్‌ ఫంక్షన్‌ జరుగుతుండాలి. అంటే మాట్లాడటం, కదలడం, లెక్కించడం, గుర్తించడం, ఆడటం వంటివి అన్నమాట. పేషంట్‌ ఎట్టి పరిస్థితుల్లో నిద్రపోకూడదు. ఈ శస్త్ర చికిత్సను సుమారు 10 మందితో కూడిన వైద్యా బృందం చేస్తోంది. మొదటగా వైద్యులకు ఈ శస్త్ర చికిత్స ఎలా సాధ్యం అనే సందేహం కలిగింది. ఎందుకంటే చేసేది బ్రెయిన్ సర్జరీ. అందుకు రోగి పూర్తిగా సహకరించాలి. ఏ మాత్రం భయపడకుండా మేల్కొని ఉండి చేయించుకోవాలి. అసలు టెన్షన్‌కి గురికాకూడదు. వైద్యులుకు కూడా ఈ శస్త్ర చికిత్స అతిపెద్ద సవాలుతో కూడుకున్నది. దీంతో వైద్యుల సదరు రోగితో మాట్లాడుతుండగా... అతను సంగీతకారుడని తెలుసుకున్నాం. దీంతో తాము ఈ చికిత్స సమయంలో తనకు ఇష్టమైన సంగీత వాయిద్యాన్ని వాయిస్తుండమని, నిద్రపోకూడదని చెప్పాం. దీంతో జీజెడ్‌ కూడా వైద్యులకు పూర్తిగా సహకరించి, ఏ మాత్రం భయపడకుండా బ్యాండు మేళ వాయిస్తూ చేయించుకున్నాడు. ఈ శస్త్ర చికిత్స ద్వారా రోగి బ్రెయిన్‌లో ఒక నిర్థిష్ట ప్రాంతంలో ఉన్న కణితిని తొలగించి వ్యాధిని నయం చేస్తాం. అంతేకాదండోయ్‌ సదరు పేషంట్‌ శస్త్ర చికిత్స జరుగుతున్నంత సేపు ఇటాలియన్‌ జాతీయ గీతాన్ని, 1970ల లవ్‌స్టోరీ చిత్రంలోని థీమ్‌ సాంగ్‌ని వాయించాడని వైద్యులు చెప్పారు. తాము అత్యాధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని వినియోగించి రోగి మేల్కోని ఉండగానే ఈ శస్త్ర చికిత్స చేయగలిగాం." అని డాక్టర్‌ క్రిస్టియన్‌ బ్రోగ్నా సంతోషంగా చెప్పారు.  (చదవండి: పాకిస్తాన్‌పై బైడెన్‌ సంచలన వ్యాఖ్యలు... ఆ దేశాలతో ముప్పు)

తిలక్‌ని, కృష్ణశాస్త్రిని, శ్రీశ్రీని, జాషువాని పాడుతూ ఒక రాక్‌బ్యాండ్‌ ఉంటే ఎలా ఉంటుంది? తెలుగులో అలాంటిది లేదు. కాని చిన్మయి త్రిపాఠికి కవిత్వం అంటే ఇష్టం. కబీర్‌ని, తులసీదాస్‌ని, ఆధునిక హిందీ కవులను ఆమె తన రాక్‌ బ్యాండ్‌ ద్వారా పాడుతూ దేశమంతా తిరుగుతూ ఉంటుంది. ‘మ్యూజిక్‌ అండ్‌ పొయెట్రీ స్టుడియో’ పేరుతో చేస్తున్న ఈ కృషి చిన్మయిని ప్రత్యేకంగా నిలబెట్టింది. స్టేజ్‌ మీద ఇద్దరు ముగ్గురు వాద్యకారులు తప్ప ఎక్కువ మంది ఉండరు. చిన్మయి త్రిపాఠి తన భుజానికి ‘దోతార’ అనే సంప్రదాయ తీగ వాయిద్యాన్ని తగిలించుకుని పాడటం మొదలెడుతుంది. పాటంటే పాట కాదు. కవిత్వం. ఉదాహరణకు ప్రఖ్యాత హిందీ కవి వినోద్‌ కుమార్‌ శుక్లా రాసిన ‘మా ఇంటికి రాని అతిథుల కోసం’ అనే కవితను పాడుతుంది. ‘మా ఇంటికి కొందరు అతిథులు ఎప్పటికీ రారు. కొండలు, నదులు, రంగు రంగు చెట్లు, విరగపండిన పొలాలు ఇవి ఎప్పటికీ రావు. నేనే ఆ పొలాల వంటి మనుషులను కలవడానికి వెళతాను. నదుల వంటి మనుషుల్ని, కొండల వంటి, కొండ కొసల వంటి, చెట్లతో నిండిన అడవుల వంటి మనుషులను కలవడానికి వెళతాను. ఇదేదో నేను తీరుబడి చూసుకొని చేసే పని కాదు. చాలా అత్యవసరమైన పని అన్నట్టుగా వెళ్లి కలుస్తాను. మా ఇంటికి ఎప్పటికీ రాని అతిథుల కోసం నేనే బయలుదేరుతాను’ ఈ కవిత ఆమె పాడుతుంటే అద్భుతంగా ఉంటుంది. ఆ తర్వాత ఆమె సుశీల్‌ శుక్లా అనే కవి రాసిన ‘వృక్షమా... నీవొక దర్జీవి’ అనే కవితను పాడుతుంది. ‘ఎన్ని గూళ్లను అల్లి ఉంటావు. ఎన్ని గాలులను కుట్టి ఉంచాము. ఎన్ని నీడలను ముక్కలు ముక్కలు చేసి కింద పరిచి ఉంటావు... ఓ వృక్షమా... నీవొక దర్జీవి’ అనే కవితను చాలా అందంగా పాడుతుంది. చిన్మయి త్రిపాఠిని చూస్తుంటే ఇలాంటి గాయని తెలుగులో గొప్ప గొప్ప కవిత్వాన్ని పాడేలా ఉంటే ఎంత బాగుండు అనిపిస్తుంది. ఢిల్లీకి చెందిన చిన్మయి త్రిపాఠి ‘మ్యూజిక్‌ అండ్‌ పొయెట్రీ స్టుడియో’ స్థాపించి గాయకుడు, జీవన సహచరుడు అయిన జోయెల్‌ ముఖర్జీతో కలిసి హిందీ కవిత్వాన్ని దేశమంతా పాడుతోంది. నేను ఇందుకు పుట్టలేదు అనిపించింది ‘మాది ఢిల్లీ. చిన్నప్పటి నుంచి శాస్త్రీయ సంగీతాన్ని నేర్చుకున్నాను. కాని అందరిలా చదువులో కొట్టుకుపోయాను. ఎం.బి.ఏ చేసి ఉద్యోగం మొదలెట్టాక నేను ఇందుకు పుట్టలేదు అనిపించింది. ‘స్పైస్‌ రూట్‌’ అనే ర్యాక్‌ బ్యాండ్‌ మొదలెట్టాను. కాని అది ఎక్కువ రోజులు నడవలేదు. ఒకరోజు స్నేహితులతో మాట్లాడుతుంటే ఇవాళ్టి పాటల్లో సరైన కవిత్వమే ఉండటం లేదన్న చర్చ వచ్చింది. హిందీలో భారతీయ సాహిత్యంలో ఎంతో గొప్ప కవిత్వం ఉంది. దానిని మళ్లీ ఈ తరానికి వినిపిస్తే ఎలా ఉంటుంది... అనిపించింది. ఈ విషయాన్ని నేనో క్రౌడ్‌ ఫండింగ్‌ ప్లాట్‌ఫామ్‌తో షేర్‌ చేసుకున్నాను. మంచి రెస్పాన్స్‌ వచ్చింది. వెంటనే రంగంలో దిగాను’ అంటుంది చిన్మయి త్రిపాఠి.  చిన్మయి కూడా కవిత్వం రాస్తుంది. చాలా కవిత్వం చదువుతుంది. కనుక ఆ కవిత్వం మీద ప్రేమతో పాడటం వల్ల వెంటనే ప్రేక్షకులు కనెక్ట్‌ అవుతారు. కబీర్‌ దాస్‌తో మొదలెట్టి హిందీలో ఆధునిక కవులు– హరివంశ్‌రాయ్‌ బచ్చన్, మహదేవి వర్మ, నిరాలా, ధర్మ్‌వీర్‌ భారతి... వీరందరి కవిత్వాన్ని తనే ట్యూన్‌ కట్టి పాడుతుంది. చిన్మయి గొంతు చాలా భావాత్మకంగా ఉంటుంది. అందుకని కవిత్వంలో ఉండే ఎక్స్‌ప్రెషన్‌ బాగా పలుకుతుంది. ‘మన దేశంలో ఉర్దూలో చాలా మంచి కవిత్వం వచ్చి మరుగున పడిపోయింది. ఇప్పుడు దానిని వెతికి తీసే ప్రయత్నంలో ఉన్నాను’ అంటుంది చిన్మయి. ముంబైలో ఉంటూ తన బ్యాండ్‌తో తిరిగే చిన్మయి లండన్‌లో ప్రదర్శన ఇచ్చినప్పుడు అక్కడి ఇంగ్లిష్‌ ప్రేక్షకులకు హిందీ తెలియకపోయినా ఆ శబ్దాలకు తన్మయులయ్యారని చెబుతుంది చిన్మయి. తన ప్రదర్శనల్లో కశ్మీరీ, బెంగాలీ కవిత్వం కూడా పాడుతోంది చిన్మయి. ‘త్వరలో నేను భగవద్గీతను ఆధునిక సంగీత పరికరాలతో పాడాలని నిశ్చయించుకున్నాను. అదీ ఒక గొప్ప కవిత్వమే కదా’ అంటుంది చిన్మయి. మనకు ఘంటసాల పాడిన భగవద్గీత తెలుసు. ఆధునిక లయతో చిన్మయి ఎలా పాడుతుందో చూడాలి. చదవండి: గూగుల్‌ను వీడి.. పర్యావరణ పరిరక్షణ కోసం! నెదర్లాండ్స్‌ అమ్మాయి.. వ్యాన్‌నే ఇల్లుగా చేసుకుని! మన దేశమంతా చుట్టేస్తూ! View this post on Instagram A post shared by Chinmayi (@chinmayitripathi)

ఇస్లామాబాద్‌: భారత స్వాతంత్య్ర దినోత్సవ వేడుకలను పుసర్కరించుకుని.. మన జాతీయ గీతమైన ‘జనగణమన’ను ‘రబాబ్‌’ ద్వారా వాయించి భారతీయులకు అంకితమిచ్చాడు పాకిస్థాన్‌కు చెందిన సియాల్‌ ఖాన్‌ రబాబ్‌ వాయిద్యకారుడు. భారత జాతీయ గీతమైన ‘జనగణమన’ను రబాబ్‌(తంబూర తరహాలో ఉండే రబాబ్‌ పాకిస్థాన్‌, అఫ్గానిస్థాన్‌తోపాటు కశ్మీర్‌లోనూ ప్రసిద్ధి)తో అద్భుతంగా వాయించారు సియాల్‌ ఖాన్. ఇందుకు సంబంధించిన వీడియోను తన ట్విటర్‌ ఖాతాలో షేర్‌ చేశారు.  ‘సరిహద్దుల్లో ఉన్న వీక్షకులకు నా కానుక’ అంటూ ఆ వీడియోను పోస్టు చేశారు సియాల్‌ఖాన్‌. ‘భారత్‌కు స్వాతంత్య్ర దినోత్సవ శుభాకాంక్షలు. ఇరు దేశాల మధ్య శాంతి, సామర్యం, సంబంధాలు ఏర్పడేందుకు.. స్నేహం, సద్భావనకు చిహ్నంగా భారతదేశ జాతీయ గీతాన్ని ప్రయత్నించాను’ అంటూ సంగీతకారుడు జోడించారు. ప్రస్తుతం ఈ వీడియో సామాజిక మాధ్యమాల్లో వైరల్‌గా మారింది. ఇప్పటివరకు దాదాపు ఒక మిలియన్‌ మంది వీక్షించారు. Here’s a gift for my viewers across the border. 🇵🇰🇮🇳 pic.twitter.com/apEcPN9EnN — Siyal Khan (@siyaltunes) August 14, 2022 ఇదీ చదవండి: పామును ముక్కలుగా కొరికేసిన రెండేళ్ల చిన్నారి!

న్యూఢిల్లీ: సంతూర్‌ విద్వాంసుడు భజన్‌ సొపోరి (73) కన్నుమూశారు. కొన్నాళ్లుగా కేన్సర్‌తో బాధపడుతున్న ఆయన గురుగ్రాం ఆస్పత్రిలో గురవారం తుదిశ్వాస విడిచినట్టు కుమారుడు అభయ్‌ తెలిపారు. ఆయనకు భార్య, ఇద్దరు కుమారులున్నారు. సంతూర్‌ మేస్ట్రో పండిట్‌ శివకుమార్‌ శర్మ మరణించిన కొన్ని వారాలకే సొపోరి కూడా వెళ్లిపోవడం సంగీత ప్రపంచంలో విషాదం నింపింది. కశ్మీర్‌కు చెందిన సొపోరి పదేళ్ల వయసులోనే కచేరి చేశారు. జాతీయ, అంతర్జాతీయ వేదికలపై అలరించారు. హిందీ కశ్మీరీ, డోగ్రీ, సింధీ, ఉర్దూ, భోజ్‌పురీ, పర్షియన్, అరబిక్‌ భాషల్లో 6 వేలకుపైగా పాటలు కంపోజ్‌ చేశారు. గాలిబ్‌ గజల్స్‌కూ బాణీలు కట్టారు. 2004లో పద్మశ్రీ అందుకున్నారు.    

ముంబై: ప్రఖ్యాత సంతూర్‌ వాద్యకారుడు, పద్మవిభూషణ్‌ అవార్డు గ్రహీత పండిట్‌ శివకుమార్‌ శర్మ (84) కన్నుమూశారు. సంతూర్‌ వాయిద్యానికి అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిని తెచ్చిపెట్టడమే కాకుండా అటు సంప్రదాయ సంగీతంలోనూ, ఇటు సినీ సంగీతంలోనూ తనదైన ముద్ర వేశారు. మంగళవారం ఉదయం 8– 8:30 గంటల మధ్యలో  శివకుమార్‌ శర్మ గుండెపోటుతో తుది శ్వాస విడిచినట్టుగా ఆయన సెక్రటరీ దినేష్‌ వెల్లడించారు. కిడ్నీ సంబంధ వ్యాధులతో కొంతకాలంగా బాధపడుతున్న శర్మ డయాలసిస్‌ మీదున్నారు.  అయినప్పటికీ ఆయన తనలో ఊపిరి ఉన్నంతవరకు సంతూర్‌ వాద్యనాదంతో అభిమానుల్ని అలరించారు. వచ్చే వారం భోపాల్‌లో ఆయన సంగీత కచేరి కూడా చేయాల్సి ఉన్న సమయంలోనే తిరిగిరాని లోకాలకు వెళ్లిపోయారు. శివకుమార్‌ శర్మకు భార్య మనోరమ, కుమారులు రాహుల్, రోహిత్‌ ఉన్నారు. మనోరమ, రాహుల్‌ కూడా సంతూర్‌ వాద్యకారులే. తీవ్రమైన గుండెపోటు రావడంతో శర్మ ఉదయం బాత్‌రూమ్‌లోనే కుప్పకూలిపోయారు. ఆయనను ఆస్పత్రికి తీసుకువెళ్లడానికి ప్రయత్నాలు చేస్తుండగా నిముషాల్లోనే ప్రాణాలు కోల్పోయారని, ప్రసిద్ధ సంగీతకారుడు పండిట్‌ జస్‌రాజ్‌ కుమార్తె దుర్గా జస్‌రాజ్‌ చెప్పారు. శివకుమార్‌ శర్మ తనకు రెండో తండ్రిలాంటివారని,, ఎన్ని ప్రయత్నాలు చేసినా ఆయనని బతికించుకోలేకపోయామంటూ ఆమె కన్నీళ్లు పెట్టుకున్నారు. 1938లో జమ్మూలో జన్మించిన శర్మ సంతూర్‌ పరికరాన్ని ప్రపంచానికి పరిచయం చేసిన తొలి సంగీత కళాకారుడు.  దేశవ్యాప్తంగా నివాళులు  శివకుమార్‌ మృతికి దేశవ్యాప్తంగా సంతాప సందేశాలు వెల్లువెత్తాయి. సంగీతప్రపంచాన్ని మంత్రముగ్ధుల్ని చేసిన శర్మ సంతూర నాదం ఇప్పుడు మౌనంగా రోదిస్తోంది అంటూ రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌ తన సంతాప సందేశంలో పేర్కొంటే ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ శివకుమార్‌ శర్మ మృతి సంగీత ప్రపంచానికి తీరని లోటని అన్నారు. రాబోయే తరాలను ఆయన సంతూర్‌ వాద్యం ఆకర్షిస్తుందన్నారు. ఆయనతో తాను గడిపిన సమయాన్ని మోదీ ఒక ట్వీట్‌లో గుర్తు చేసుకున్నారు. నేషనల్‌ కాన్ఫరెన్స్‌ నాయకుడు ఒమర్‌ అబ్దుల్లా తమ మట్టి బిడ్డ అంతర్జాతీయ ఖ్యాతినార్జించారని కొనియాడారు. ఆయన ఆత్మకు శాంతి చేకూరాలని ట్వీట్‌ చేశారు. ప్రముఖ నటి, బీజేపీ ఎంపీ హేమమాలిని శివకుమార్‌ శర్మ సంతూర్‌ వాద్యాన్ని యావత్‌ ప్రపంచమే ఆరాధించిందని పేర్కొంటూ ఆయన కుటుంబ సభ్యులకు తన ప్రగాఢ సానుభూతిని వెల్లడించారు.   బాలీవుడ్‌లోనూ హవా జమ్మూ కశ్మీర్‌కు చెందిన జానపద వాయిద్యమైన సంతూర్‌పై భారతీయ సంప్రదాయ సంగీతాన్ని అద్భుతంగా పలికించి అంతర్జాతీయంగా ఆ వాద్యపరికరానికి శివప్రసాద్‌ ఒక గుర్తింపును తీసుకువచ్చారు. బాలీవుడ్‌ సినిమాల్లో వేణుగాన విద్వాంసుడు పండిట్‌ హరిప్రసాద్‌ చౌరాసియాతో కలిసి శివ్‌–హరి పేరుతో సిల్‌సిలా, లమ్హే, చాందిని, డర్‌ వంటి సినిమాలకు సంగీతాన్ని అందించి అద్భుతమైన విజయాలను సొంతం చేసుకున్నారు.

Tabla Musician Tabla Prasad Passed Away: ప్రముఖ సంగీత విద్వాంసుడు 'తబలా ప్రసాద్‌' శుక్రవారం (మార్చి 18) ఉదయం కన్నుమూశారు. తబలా ప్రసాద్ 70 సంవత్సరాలకుపైగా తమిళం, హిందీ, తెలుగులో 4 తరాల స్వరకర్తలతో పనిచేశారు. ఆయన తబలా సంగీతం ఇచ్చిన ఎన్నో పాటలు హిట్‌ అయ్యాయి. ఉత్తర భారదేశంలో ఆర్‌డి బర్మన్‌, సి. రామచంద్ర, లక్ష్మీకాంత్‌ ప్యారీలాల్‌, నవ్‌షత్‌, పప్పిలహరితోపాటు సౌత్‌ ఇండియాలో స్క్రీన్‌ మ్యుజిషియన్‌ తిలక్‌ కెవిఎం, మెలోడీ కింగ్‌ ఎమ్‌ఎస్‌వి, ప్రముఖ మ్యూజిక్‌ డైరెక్టర్‌ ఇళయరాజా వంటి చాలా మందికి తబలా వాయించారు.  అంతేకాకుండా ఈ జనరేషన్ మ్యూజిక్‌ డైరెక్టర్స్‌ ఏఆర్ రెహమాన్, యువన్ శంకర్‌ రాజా, కార్తీక్‌ రాజా, జివి ప్రకాష్‌తో కలిసి ఐదుకుపైగా భాషల్లో సుమారు 2500 చిత్రాలకు పనిచేశారు. వీటన్నింటితో కలిపి దాదాపు 60000 పాటలకు ఆయన తబలా వాయించారు. 79 ఏళ్ల తబలా ప్రసాద్‌కు భార్య కృష్ణవేణి, ఒక కుమార్తె, ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు. ఆయన కుమారులైన రమణ, కుమార్‌లు కూడా సంగీత విద్వాంసులుగా సినీ ఇండస్ట్రీలో రాణిస్తున్నారు. తబలా ప్రసాద్‌ భౌతికకాయానికి శనివారం చెన్నైలోని వడపళనిలో ఉన్న ఏవీఎం స్డూడియో సమీపంలో ఉన్న శ్మశానవాటికలో అంత్యక్రియలు నిర్వహిస్తామని కుటుంబ సభ్యులు తెలిపారు.   

కాబూల్‌: ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో తాలిబన్ల దురాగతాలు మరోసారి వైరల్ వీడియోలో బట్టబయలయ్యాయి. దేశంలోని పాక్టియా ప్రావిన్స్‌లో.. ఒక సంగీతకారుడి సంగీత పరికరాన్ని తాలిబానీ పురుషులు తగులబెట్టారు. దీనిని చూస్తూ ఒకవైపు సంగీతకారుడు ఏడుస్తుండగా, మరోవైపు తాలిబన్లు తుపాకులు ధరించి దీనిని చూస్తూ పైశాచిక ఆనందం పోందడం గమనించవచ్చు. ఈ వీడియోను అబ్దుల్‌ హక్‌ ఒమేరి అనే జర్నలిస్ట్‌ ట్విటర్‌లో పోస్ట్‌ చేయగా సోషల్‌ మీడియాలో వైరల్‌ అయింది.  కాగా, ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌పై తాలిబాన్లు తమ ఆధీనంలోకి వచ్చినప్పటి నుండి, దేశంలో అనేక మార్పులు వచ్చాయి. కార్లలో, వివాహా వేడుకల సమయంలో సంగీతం వినడాన్ని తాలిబాన్ చట్టవిరుద్ధం చేసింది. పురుషులు, స్త్రీలు వేర్వేరు వేదికలలో వివాహాలు జరుపుకోవాలని బలవంతం చేశారు. Video : Taliban burn musician's musical instrument as local musicians weeps. This incident happened in #ZazaiArub District #Paktia Province #Afghanistan . pic.twitter.com/zzCp0POeKl — Abdulhaq Omeri (@AbdulhaqOmeri) January 15, 2022 చదవండి: (అఖిలేష్‌ ఆసక్తికర వ్యాఖ్యలు.. 'వారిని పార్టీలోకి చేర్చుకునేది లేదు')

వాగ్గేయకారులలో ఒకరిగా ఖ్యాతి గడించిన శ్యామశాస్త్రి గారు పచ్చిమిరియం అప్పయ్య శాస్త్రి గారనే సంగీత విద్వాంసుడి దగ్గర అభ్యాసం కొనసాగిస్తున్నారు. ఒక సదాచారం ఏమిటంటే గురువుల ముందు తాంబూల చర్వణం చేయకూడదు. కానీ శ్యామశాస్త్రి గారికి తాంబూలం బాగా అలవాటు. గురువుగారు కూడా కాదని ఏనాడూ అనలేదు. ఒకనాడు గురువుగారితో మాట్లాడుతుండగా నోటిలో ఉన్న తాంబూల ఉచ్చిష్టం గురువుగారి ఉత్తరీయం మీద పడింది. పశ్చాత్తాప భావనతో వెంటనే శ్యామశాస్త్రి గారు... ఆ ఉత్తరీయం ఇస్తే ఉతికి పట్టుకొస్తానన్నారు. దానికి గురువుగారు...‘‘నీకు సంగీతం ఎందుకు నేర్పుతున్నానో తెలుసా ? ఏ నాటికయినా నీ నోటి తాంబూలం ఈ ఉత్తరీయం మీద పడాలని...’’ అన్నారు. అమ్మవారే పురుష స్వరూపంలో పుట్టిందని భావించిన అప్పయ్య శాస్తిగ్రారు– శ్యామశాస్త్రిని ఆ పేరుతో పిలిచేవారు కారు... ‘కామాక్షీ’ అని పిలిచేవారు. ఈ శిష్యుడికి తాను సంగీతం నేర్పడం లేదు, అతనిలో అప్పటికే ఉన్న సంగీతాన్ని ప్రచోదనం చేస్తున్నానంతే – అని భావించేవారు. సౌందర్యలహరిలో శంకరులంటారు – అమ్మవారి తాంబూలం ఎవరినోట్లోకయినా వెళ్ళిందా వారు మహా కవులయి పోతారు– అని. అలాభావించినగురువుగారు పొంగిపోయారు. తరువాత కాలంలో శ్యామశాస్త్రి గారు గొప్ప సంగీత విద్వాంసులయ్యారు.ఆ రోజుల్లో భూలోకం చాపచుట్టు కేశవయ్య గారని బిరుదులతో కూడిన గొప్ప సంగీత విద్వాంసుడు ఏనుగెక్కి వస్తుండేవారు. ‘నన్ను గెలవగలిగిన వాడెవడయినా ఉన్నాడా ?’ అని చాటింపు వేసుకుని వచ్చాడు. శ్యామశాస్త్రి గారితో వాదనకు రాజాస్థానంలో ఏర్పాటు చేసారు. వాదనలో మొదటివంతు శ్యామశాస్త్రి గారిది. శిరస్సు కదపకుండా తానం పలకమన్నారు. శాస్త్రరీత్యా తానం పలికేటప్పుడు శిరస్సు కదపకూడదు. వచ్చిన ఆ విద్వాంసుడు అలా చేయలేకపోయారు. తరువాతి వంతు కేశవయ్యగారిది. సింహనందనరాగంలో పాడమని సవాల్‌ విసిరారు. శ్యామశాస్త్రి అలవోకగా పాడేసారు. తరువాతి వంతు వచ్చినప్పుడు.. శరభనందన రాగంలో పాడమని ఆయన కేశవయ్యగారిని అడిగారు. శరభుడంటే సింహాన్ని చంపగలిగి, 8 కాళ్ళు కలిగి, పక్షి శిరస్సు కలిగిన ఒక స్వరూపం. ఈ రాగాన్ని శ్యామశాస్త్రి గారు అభివృద్ధి చేసారు. అందులో 19  3/4 వంతు మాత్రలు. ఒక ఆవృతిలో 79 అక్షరాలు వచ్చేటట్లుగా ఆలాపన చేయాలని సవాల్‌ విసిరారు. ఓటమిని అంగీకరించిన కేశవయ్యగారు, శ్యామశాస్త్రి గారి ఔన్నత్యాన్ని అభినందించి వెళ్ళిపోయారు. ఆ విధంగా ఆయన నాయకరాజుల గౌరవాన్ని నిలబెట్టారు.శ్యామశాస్త్రి జ్యోతిష శాస్త్ర నిపుణులు కూడా. తన భార్య మరణించిన ఐదవరోజున తాను మరణిస్తానని ముందుగానే చెప్పారు. చెప్పినట్లుగానే ఆయన ఇచ్ఛామోక్షాన్ని పొందారు. మిగిలిన ఇద్దరూ... త్యాగయ్య, ముత్తుస్వామి దీక్షితులు కూడా ఇలా ఇచ్ఛామోక్షాన్ని పొందిన వారే. త్యాగయ్యగారి కయితే బ్రహ్మకపాల మేధనం జరిగింది. ఈ ముగ్గురూ నాదోపాసన చేసిన వారే.శ్యామశాస్త్రి గారు అద్భుతమైన రెండు కీర్తనల్ని సంస్కృతంలో, తెలుగులో ఇచ్చారు. ఈ రెండూ కళ్యాణి రాగంలో ఉంటాయి. వీటిని మీరు ఏదయినా సంగీత వాద్య పరికరంమీద మోగిస్తే, ఏ కీర్తన పలికిస్తున్నారో తెలియదు. కేవలం కంఠంతో పాడితేనే ఇది ఫలానా కీర్తన అని తెలుస్తుంది. అలా ఇచ్చిన కీర్తనలో ఒకటి–‘హిమాద్రిసుతే పాహిమాం వరదే పరదేవతే/సుమేరుమధ్యవాసినీ, అంబ శ్రీకామాక్షి....’

అద్దంకి: నాదస్వర విద్వాన్‌ నాగూర్‌ సాహెబ్‌ (90 ) గురువారం అద్దంకిలోని తన స్వగృహంలో అనారోగ్యంతో కన్నుమూశారు. ప్రకాశం జిల్లా జె.పంగులూరు మండలం కశ్యాపురం గ్రామానికి చెందిన నాగూర్‌ సాహెబ్‌ తండ్రి ఖాశీం సాహెబ్‌ పేరు మోసిన నాదస్వర విద్వాంసులు. తల్లి హుస్సేన్‌భీ. 1930వ సంవత్సరంలో నాగూర్‌ సాహెబ్‌ జన్మించారు. ఆయన సోదరుడు దస్తగిరి సైతం నాదస్వర విద్వాంసులు. అద్దంకి ప్రాంతంలో ఇద్దరూ నాదస్వర ద్వయంగా పేరు గాంచారు. తొలి గురువు అయిన తండ్రి వద్దే సంగీతంలో ప్రాథమిక విద్యను నేర్చుకున్నారు. తరువాత మేనమామ నాగులుప్పలపాడు మండల గొనసపూడికి చెందిన మస్తాన్‌ సాహెబ్‌ దగ్గర ఉన్నత విద్యను నేర్చుకున్నారు. తమిళనాడులోని తంజావూరు గ్రామానికి చెందిన దొరై కణ్ణన్‌∙ వద్ద కర్ణాటక సంగీతం నేర్చుకున్నారు. ఆల్‌ ఇండియా రేడియో విజయవాడ కేంద్రంలో 1965 నుంచి 2000 సంవత్సరం వరకు నాదస్వర కచేరీలు చేశారు. అక్కడ బీ హైగ్రేడు, ఏ గ్రేడు కళాకారునిగా గుర్తింపు పొందారు. 2011లో తమిళనాడు ప్రభుత్వం నుంచి ప్రముఖ నాదస్వర విద్వాంసుడు పద్మశ్రీ షేక్‌ చినమౌలానా స్మారక అవార్డును, నాదస్వర విద్వాన్, నాద కోవిద బిరుదులను అందుకున్నారు. ఈయన శిష్యుడు ప్రముఖ నాదస్వర విద్వాంసుడు చినమౌలానా మనవడు బాబుల్‌ మధురైలో గొప్ప విద్వాంసుడుగా పేరు పొందారు. తూర్పుగోదావరి జిల్లా అమలాపురంలో సంగీత దర్శకుడు కె.విశ్వనాథ్‌చే నాదస్వర మణిరత్న బిరుదును పొందారు. సుమారు 5వేల మందికిపైగా ఔత్సాహిక కళాకారులకు హర్మోనియం, నాదస్వరం, ప్లూట్, క్లారినట్‌ వంటి ఎన్నో వాయిద్యాలను నేర్పారు. నాగూర్‌సాహెబ్‌కు ఇద్దరు అబ్బాయిలు, ఇద్దరు అమ్మాయిలు. ఒక కుమారుడు ఎస్‌కే షాజహాన్‌ గూడూరులో ఎక్సైజ్‌ ఇన్‌చార్జ్‌ సీఐగా పనిచేస్తున్నారు. మరో కుమారుడు తండ్రి వారసత్వాన్ని స్వీకరించి నాదస్వర కళాకారుడయ్యాడు. రెండున్నరేళ్లుగా అనారోగ్య కారణంగా వాయిద్యానికి దూరంగా ఉంటూ గురువారం తన స్వగృహంలో తదిశ్వాస విడిచారు. గాత్ర వాయిద్య కళాకారుల సంఘ నాయకుడు శేషగిరిరావు, కోలాటం కళాకారుడు జాన్‌ సాహెబ్, రంగస్థల కళాకారుడు అద్దంకి నాగేశ్వరరావు, కోటేశ్వరమ్మతోపాటు మరి కొందరు కళాకారులు, నూర్‌ భాషా సంఘ నాయకులు ఆయన మృతికి సంతాపం తెలిపారు.

సాక్షి, గుంటూరు: అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్న సంగీత కళాకారుడు తీవ్ర మనోవేదనకు గురయ్యాడు. చివరకు ఆత్మహత్యేశరణ్యమని భావించి ఇంట్లో ఎవరూ లేని సమయంలో ఆత్మహత్య చేసుకున్నాడు. వివరాలివి.. జిల్లాలోని అరండల్పేట శ్రీనగర్కు చెందిన సుదర్శనం జాన్సన్(63)కు సంగీత కళాకారుడిగా మంచి పేరుంది. ముప్పయేళ్లుగా సంగీత విభావరిలు నిర్వహిస్తున్న ఆయన అనేక మందికి సుపరిచితుడు. కొంతకాలంగాఆయన అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్నారు. ఆరోగ్యం గురించి ఆలోచిస్తూ మనోవేదనకు గురయ్యారు. కుటుంబ సభ్యులతో కూడా ఏమాత్రం మాట్లాడకుండా తనలో తానే బాధపడుతుండేవాడు. జాన్సన్ భార్య విజయలక్ష్మి సంగీతం టీచర్గా పనిచేస్తున్నారు. బుధవారం మధ్యాహ్నం ఇంట్లో ఎవరూ లేని సమయంలో జాన్సన్ ఫ్యానుకు ఉరివేసుకుని ఆత్మహత్యకు పాల్పడ్డారు. కుటుంబ సభ్యలు వచ్చి పోలీసులకు సమాచారం అందిచండంతో కేసు నమోదు చేసి దర్యాప్తు చేస్తున్నారు. జాన్సన్ సంగీత కళాకారుల అసోసియేషన్కు సంబంధించిన వారు చాలా మంది కీలక పదవుల్లో ఉన్నట్లు బంధువులు తెలిపారు.  


 కడప కల్చరల్‌ :  భారత దేశానికి గర్వకారణంగా నిలిచిన గంధర్వ గాయకుడు మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ మంగళవారం తనువు చాలించారు. తన గంధర్వ గానాన్ని దివిలోని గంధర్వులకు నేర్పేందుకు ఆయన తరలి వెళ్లారని కడప నగరానికి చెందిన పలువురు పెద్దలు, సంగీతజ్ఞులు ఆయనతో తమకు గల అనుబంధాన్ని గుర్తు చేసుకున్నారు. ఆయన కడప నగరంలో రెండు రోజులు వరుసగా కచేరీలు చేసినపుడు తాము పాల్గొన్న జ్ఞాపకాలను తలచుకుంటున్నారు. మహా గాయకుడు మంగళంపల్లి కడప నగర పర్యటన గురించి పలువురు పెద్దలు చెప్పిన సమాచారం 'సాక్షి' పాఠకుల కోసం..
     - మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ 1982లో కడప నగరంలోని శ్రీరామకృష్ణ హైస్కూలు ఆవరణంలోగల వివేకానంద ఆడిటోరియంలో వరుసగా రెండు రోజులు కచేరీలు చేశారు. అప్పట్లో స్థానిక కవి, రిటైర్డ్‌ ఎండీఓ ఎన్‌సీ రామసుబ్బారెడ్డి నాగరాజుపేటలో త్యాగరాజ సంగీత నృత్య కళాశాల నిర్వహించేవారు. జిల్లా వాసులకు మంగళంపల్లి గానమాధుర్యాన్ని రుచి చూపి సంగీతం పట్ల ఎక్కువ మందికి మక్కువ కల్పించాలని రామసుబ్బారెడ్డి మంగళంపల్లిని కడప నగరానికి ఆహ్వానించారు. 1982 జూన్‌ 22న మంగళంపల్లి కడప నగరానికి వచ్చారు. వివేకానంద ఆడిటోరియంలో ఆహూతులైన ప్రేక్షకుల సమక్షంలో సంగీత కచేరీ చేశారు. తన గానమాధుర్యంతో నగర వాసులను ఓలలాడించారు. దీంతో స్థానిక బ్రాహ్మణ సంఘాలు మరోరోజు కచేరీ చేయాలని ఆయనను ఒత్తిడి చేశారు. అంగీకరించిన బాలమురళి 23వ తేది కూడా కచేరీ చేశారు. ఆడిటోరియం సరిపోక అప్పటికప్పుడు మరికొన్ని కుర్చీలు తెప్పించి ఆడిటోరియం బయట కూడా వేయించారు. కచేరీ రెండు గంటలపాటు కొనసాగింది.
 - సరస్వతిపుత్ర పుట్టపర్తి నారాయణాచార్యులు కచేరీ సమయంలో బాలమురళి పక్కనే కూర్చొని సంగీతాన్ని ఆస్వాదించారు. ఎప్పుడూ ఎవరినీ పొగడని ఆయన వేదికపై బాలమురళి గాత్రాన్ని ఎంతో మెచ్చుకున్నారు. అదే రోజు బాలమురళి స్థానిక కవులు, రచయితలు, నగర ప్రముఖులతో ముఖాముఖి కార్యక్రమంలో కూడా పాల్గొన్నారు.
 - ఆకాశవాణి కడప కేంద్రం అప్పటిస్టేషన్‌ డైరెక్టర్‌ పీఆర్‌ రెడ్డి ఆధ్వర్యంలో మంగళంపల్లి కచేరీని రికార్డు చేసింది. నాటి రెండు రోజుల సభకు ఆకాశవాణికి చెందిన మడిపల్లి దక్షిణామూర్తి వ్యాఖ్యాతగా వ్యవహరించారు.
 సంగీతజ్ఞుల నివాళి..
     బాలమురళీకృష్ణ కడపలో చేసిన సంగీత కచేరీలకు హాజరైన సీనియర్‌ కవి ఎన్‌సీ రామసుబ్బారెడ్డి, ఆయన సహచరుడు, కవి సుబ్బరాయుడు,   ప్రముఖులు డాక్టర్‌  మల్లెమాల వేణుగోపాల్‌రెడ్డి బాలమురళి మృతి పట్ల తీవ్ర దిగ్బ్రాంతి వ్యక్తం చేశారు. ఆయనకు ఘనంగా నివాళులర్పించారు. సీనియర్‌ గాయకులు వీఎస్‌ రామానుజచార్యులు, టీవీఎస్‌ ప్రకాశ్, యలమర్తి మధుసూదన, నేలబొట్ల చంద్రశేఖర్‌రావు, శ్రీవాణి అర్జున్‌లు మంగళంపల్లి మృతితో భారతీయ, శాస్త్రీయ సంగీత మేరువు కూలిపోయినట్లేనని నివాళులర్పించారు. కొండూరు పిచ్చమ్మ, వెంకట్రాజు స్మారక సంస్థ వ్యవస్థాపకులు కొండూరు జనార్దన్‌రాజు, వైవీయూ అసిస్టెంట్‌ ప్రొఫెసర్లు డాక్టర్‌ ఎన్‌.ఈశ్వర్‌రెడ్డి, డాక్టర్‌ మూలమల్లికార్జునరెడ్డి, అంధుల పాఠశాల ఉపాధ్యాయుడు, కళాకారుడు  సాంబశివుడు, బి.కోడూరు ఎంపీడీఓ మొగిలిచెండు సురేష్, ఇంకా పలువురు సంగీతాభిమానులు ఆయన మృతి పట్ల తీవ్ర సంతాపం వ్యక్తం చేశారు.
  


 బాలీవుడ్లో అద్భుత చిత్రాలకు సంగీత దర్శకత్వం అందించిన సంగీత ద్వయం నదీమ్ - శ్రవణ్ల జోడీలోని శ్రవణ్ ప్రమాదానికి గురయ్యారు. ఢిల్లీ జైపూర్ హైవే పై ప్రయాణిస్తుండగా ఆయన వాహనం ప్రమాదానికి గురైంది.
 ప్రస్తుతం శ్రవణ్, ఓ ప్రైవేటు ఆసుపత్రిలో చికిత్స పొందుతున్నారు. 1979లో రిలీజ్ అయిన దంగల్ సినిమాతో సంగీత ప్రయాణం మొదలు పెట్టిన నదీమ్ శ్రవణ్లు 2005 వరకు కలిసి పనిచేశారు. ఆ తరువాత ఇద్దరు విడి విడిగా సంగీత దర్శకత్వం చేస్తున్నప్పటికీ భారీ విజయాలను మాత్రం నమోదు చేయలేకపోయారు.


 - కళ్లు లేకున్నా .. కలకాలం నిలిచిపోయే సంగీతం అందించిన రవీంద్ర జైన్
 - బాలీవుడ్ మెస్ట్రో.. ఆథ్యాత్మిక ఆల్బమ్స్కు కేరాఫ్గా ప్రపంచ ఖ్యాతి
 - మహాభారత్, రామాయణ్, అలీఫ్ లైలా తదితర సీరియళ్లకు ఆయన సంతీతమే ప్రాణం
 - కిడ్నీ సంబంధిత వ్యాధితో ముంబైలో కన్నుమూత.. సంగీత లోకం దిగ్భ్రాంతి..
 
 దక్షిణభారతాన్ని మేల్కొల్పేది..  'ఓం కౌసల్యా సుప్రజా రామా పూర్వా..' అంటూ ఎమ్మెస్ సుబ్బలక్ష్మి ఆలపించిన వేంకటేశ్వర సుప్రభాతం. మరి ఉత్తరాదిని..? అంతకు ముందు ఏదో తెలియదుగానీ, 80వ దశకం తర్వాత మాత్రం ఉత్తర భారతం మేల్కొంటున్నది 'ఓం నమః శివాయ నమ: శివాయః హరహర భోలే..' అనే రవీంద్ర జైన్ సంగీత సృష్టితోనే!
 
     
 అది 1944, ఫిబ్రవరి 28.. అలీగఢ్ లో సంస్కృత పండితుడు, ఆయుర్వేద ఆచార్యుడిగా పేరుమోసిన ఇంద్రమణి జైన్ నివాసం. ఆయన భార్య కిరణ్ జైన్ మూడో సంతానానికి జన్మనిచ్చింది. మంత్రసాని పిల్లాడిని పరీక్షగా చూసింది. అన్నీ బాగున్నాయి. కళ్లు కూడా. కానీ చూపు లేదు. ఇంద్రమణి- కిరణ్ జైన్ లకు ఏడుగురు సంతానం వారిలో మూడోవాడు.. అంధుడు రవీంద్ర జైన్. అయితే చదువు నేర్పిన సంస్కారంతో ఆ కుటుంబం రవీంద్ర ను 'స్పెషల్' గా కాక సాధరణంగానే ట్రీట్ చేసేది. బ్లైండ్ స్కూలులో ప్రాథమిక విద్యసాగుతుండగానే.. రవీందర్ కు సంగీతం పట్ల ప్రేమ కలిగింది.
 
 ఇంట్లో నిత్యం జరిగే భజనలు వింటూ.. పాడటం నేర్చుకున్న రవీంద్ర.. చుట్టుపక్కల ఆలయాల్లో జరిగే కార్యక్రమాల్లో ప్రత్యేక గీతాలు ఆలపించే స్థాయికి ఎదగాడు. ఆసక్తిని గుర్తించిన తల్లిదండ్రులు దిగ్గజాలైన జీఎల్ జైన్, జనార్థన్ శర్మ, పండిట్ నాథూరామ్ ల వద్ద శిక్షణ ఇప్పించారు. రవీంద్ర ప్రతిభను గుర్తించిన ప్రతిభూషణ్ జైన్ అనే ఆయన తన సినిమాకు పనిచేయమంటూ కొల్ కతా తీసుకెళ్లాడు. పదేళ్లతర్వాత.. అంటే 1972లో ముంబైలో అడుగుపెట్టాడు రవీంద్ర జైన్..
 
 ఒక అంధుడు సంగీత దర్శకుడయ్యాడు అనే సంచలనం కంటే రవీంద్ర జైన్ అందించే ట్యూన్లే మరింత సంచలనాలు అయ్యేవి. చోర్ మచాచే షోర్ (1975), తీత్ గాతా చల్ (1975), చిత్ చోర్ (1976), అఖియో కే జరోఖోఃసే (1978) లాంటి చిత్రాలు అతడు వార్చిన సంగీతామృతంలో నాలుగు పలుకులు! సంగీతకారుడిగానే కాక పాటల రచయితగానూ విశేషంగా రాణించారాయన. అమితాబ్ బచ్చన్ కు తొలి మ్యూజికల్ హిట్ గా నిలిచిన 'సౌదాగర్' ఆయనదే.
 
 రాజ్ కపూర్ తో రవీంద్ర జైన్ ది హిట్ కాంబినేషన్. రామ్ తెరీ గంగా మైలి, దో జాసూస్ చిత్రాలతో ప్రారంభమైన వారి మైత్రి చాలాకాలం కొనసాగింది. హిందీతోపాటు ఇతర భాషల్లోనూ దాదాపు 200 సినిమాలకు సంగీత దర్శకత్వం వహించారాయన. తెలుగులో నందమూరి తారకరామారావు 1991లో రూపొందించిన 'బ్రహ్మర్శి విశ్వామిత్ర' చిత్రానికి సంగీతం అందించింది రవీంద్రే! అటు మలయాళం, హర్వాణి, పంజాబి, గుజరాతి, భోజ్ పురి, బెంగాలీ, ఒరియా, రాజస్థానీ భాషల్లోనూ పలు చిత్రాలకు పనిచేశారు. మలయాళ గాయకుడు కె.జె. యేసుదాసు రవీంద్రకు మంచి మిత్రుడు కూడా. యేసుదాసును బాలీవుడ్ కు పరిచయం చేసిందికూడా ఆయనే.
 
 ఓవైపు సినీ సంగీతమేకాక భక్తి పాటలనూ రూపొందిచే రవీంద్ర జైన్.. 1980లో ఆశా భోంస్లేతో కలిసి శివుణ్ని స్తుతిస్తూ ఓ ఆల్బం చేశారు. అందులోని 'ఓం నమః శివాయః ఓం నమః శివాయః' పాట దేశవ్యాప్తంగా పెనుసంచలనమైంది. ఉత్తరాదికి సుప్రభాతంలా మారిన ఆ పాట చాలా మంది ఫోన్లకు రింగ్ టోన్ కూడా. భారత దేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాల్లో జరిగే అతి పెద్ద ఆథ్యాత్మిక వేడుకలపై రవీంద్రజైన్ ఆల్బమ్స్ రూపొందించారు. మహాభారతం సహా పలు ఆథ్యాత్మిక టీవీ సీరియళ్లకు నేపథ్య సంగీతం అందించింది కూడా రవీంద్రజైనే కావడం విశేషం. వీటిలో జై హనుమాన్, రామాయణం, శ్రీ కృష్ణ, అలీఫ్ లైలా, ఇతిహాస్ కి కహానియా, జై మహాలక్ష్మి, శ్రీ బ్రహ్మ విష్ణు మహేష్, సాయి బాబా , జై మా దుర్గా, దర్తీ కా వీర్ యోధ పృథ్వీరాజ్ చౌహాన్ తదితర సీరియళ్లు ఎంత ఆదరణ పొందాయో చెప్పనవసరం లేదు.
 
 ఈ ఏడాదే (2015లో) రవీంద్ర జైన్ కు భారతదేశ నాలుగో అత్యున్నత పౌరపురస్కారం పద్మశ్రీ లభించింది. రామ్ తెరి గంగా మైలి, చిత్ చోర్, అఖియోన్ కే.. , చిత్రాలకు గానూ బెస్ట్ మ్యూజిక్ డైరెక్టర్ గా ఫిలింఫేర్ అవార్డులు అందుకున్నారు. రెండు సార్లు బెస్ట్ లిరిసిస్ట్ గానూ ఫిలింఫేర్ లు సాధించారు. మూత్రనాళంలో ఇన్ ఫెక్షన్ రావడం, అది కిడ్నీల వ్యాధికి దారితీయడంతో అనారోగ్యానికి గురైన రవీద్రజైన్.. చాలా కాలంగా చికిత్స పొదతుతున్నారు. అలాంటి స్థితిలోనూ ఓ కార్యక్రమంలో పాల్గొనేందుకు నాగపూర్ వెళ్లి అపస్మారక స్థితికి లోనయ్యారు. ఎయిర్ ఆంబులెన్స్ ద్వారా ఆయనను ముంబైలోని జేజే ఆసుపత్రికి చేర్చారు. శుక్రవారం సాయంత్రం తుది శ్వాస విడిచారు. ఆయనకు భార్య, కుమారుడు ఉన్నారు.
 
 ప్రతికూలతను జయించడం, అక్కడి నుంచి ఉన్నత శిఖరాలకు చేరుకోవడం గురించి మాట్లాడాలంటే ముందుగా చెప్పుకోవలసింది ఆయన పేరే. అంధత్వంతో జన్మించి అటుపై దానిని జయించి సంగీత దర్శకుడిగా.. బాలీవుడ్ మెస్ట్రోగా కీర్తినందుకున్న రవీంద్ర జైన్ (71) ఇక లేరన్న వార్త సనీజగత్తును దిగ్భ్రాంతికి గురిచేసింది. భౌతికంగా లేకున్నా ఆయన అందించిన సంగీతం అజరామరం.


 ‘‘అబ్రకదబ్ర.. మాయూ లేదు.. మంత్రం లేదు.. హాంఫట్..’’ అనగానే చేతిలో ఉన్న పాలపిట్ట పూలగుత్తిలా.. ఆ తర్వాత కోడిగుడ్డులా మారిపోతుంది.. ఇలాంటి ఇంద్రజాల విన్యాసాలెన్నో మనం చూస్తూనే ఉంటాం.. అబ్బురపడి హర్షధ్వానాలు చేసే ఉంటాం.. మాయాలేదు.. మంత్రం లేదంటూ ఆ ఇంద్రజాలికులు చేసే విన్యాసం గుట్టు విప్పినప్పుడు ఓ ఇంతేనా అని నిట్టూర్చే ఉంటాం. 
 తమ మ్యాజిక్‌లతో ప్రజలను మెప్పిస్తూ  మూఢనమ్మకాల గుట్టు విప్పుతూ ప్రజలను, సమాజాన్ని చైతన్య పరిచే ఇంద్రజాలికులు నేడు నిర్లక్ష్యానికి గురవుతున్నారు.. పశ్చిమబెగాల్‌కు చెందిన ప్రఖ్యాత ఇంద్రజాలికులు  పీసీ సర్కార్ జయంతిని పురస్కరించుకొని సోమవారం జరిగే ప్రపంచ ఇంద్రజాల దినోత్సవంపై ప్రత్యేక కథనం..
  
 - ఇంద్రియూలను మాయచేసే ఇంద్రజాలం
 - మూఢ నమ్మకాలపై ప్రజలను చైతన్యపరుస్తున్న మెజీషియన్లు
 - నేడు ప్రపంచ ఇంద్రజాల దినోత్సవం
 సత్తుపల్లి టౌన్ : మ్యాజిక్ అంటే ఇంద్రజాలం. మానవ ఇంద్రియాలను(చెవి, ముక్కు, కన్ను, చర్మం, నాలుక) పక్కదోవ పట్టించేదే ఇంద్రజాలం. వీధుల్లో పొట్టకూటికోసం చేసే పలు మాయలను గారడీలుగా చెప్పుకుంటాం.. కాషాయ వస్త్రాలు ధరించిన కొందరు ప్రజలను మభ్యపెట్టేందుకు సృష్టించే పలు రకాల వస్తువులను చూసి వారి మహిమగా భావిస్తారు.. ఈ విషయూలపై ప్రజలను చైతన్య పరిచేందుకు వీటిని ఒక వేదికపై ప్రదర్శిస్తే ఇంద్రజాలం అంటారు. చేతబడులు, బాణామతి, దయ్యాలు, భూతాలు వంటివి ఉండవనే ఈ ఇంద్రజాల ప్రదర్శకులు వారి ప్రదర్శనల ద్వారా నిరూపిస్తారు. వీరు ప్రజలను చైతన్య పరుస్తూనే పలు ప్రభుత్వ పథకాలకు ప్రచారానికి పని చేస్తుంటారు.  
  ఉన్నది లేనట్టుగా.. లేనిది ఉన్నట్టుగా.. :
 ప్రేక్షకులను మైమరిపిస్తూ.. మాయాలేదు.. మంత్రం లేదంటూనే గాలిలోనే పూలు పూయించటం ఇంద్రజాలికులకే సొంతం. సాధ్యం కానివాటిని సుసాధ్యం చేస్తూ అబ్బుర పరిచేదే ఇంద్రజాల ప్రదర్శనలు. ఇవి నేటి యాంత్రిక జీవనంలో మనస్సుకు ఉత్తేజాన్ని.. ఉల్లాసాన్ని కలిగిస్తున్నాయి. ఈ స్పీడ్ యుగంలో ఎన్నో ప్రాచీన కలలు మరుగున పడుతున్నాయి. సైన్స్ ఎంత అభివృద్ధి చెందుతున్నా.. ఇప్పటికి మూఢవిశ్వాసాలలో కొందరు కొట్టుమిట్టాడుతూనే ఉన్నారు.
  
 గగుర్పొడిచే విన్యాసాలు :
 ఇంద్రజాలికులు ఒళ్లు గగుర్పొడిచే విన్యాసాలు చేస్తూ ప్రేక్షకులను మంత్రముగ్ధులను చేస్తున్నారు. ప్రేక్షకులు చూస్తుండగానే ఖాళీ చేతుల్లో నుంచి పావురాలు, గొడుగులు సృష్టించటం.. మనిషిమెడలో నుంచి కత్తి గుచ్చటం.. గాలిలోనే టేబుల్‌ను నిలబెట్టడం.. తలపై మంటవెలిగించి టీ తయారు చేయటం.. వంటి ఒళ్లు గగుర్పొడిచే విన్యాసాలు చేస్తూ వాటి రహస్యాలను విప్పి చెపుతున్నారు. మనిషిని రెండు ముక్కలు చేయించటం.. ఖాళీ టోపీలో నుంచి కోడిపిల్లలను ఇలా రకరకాల ఇంద్రజాల ప్రదర్శనలతో మెప్పిస్తున్నారు. కానీ తమ శ్రమ, కష్టాలు, ఇబ్బందులు పాలకులకు పట్టడం లేదని ఇంద్రజాలికులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. సంక్షేమ పథకాలు, ఇతర ప్రచార కార్యక్రమాలలో తమకు అవకాశం కల్పించాలని కోరుతున్నారు.
  
 చైతన్యం తెచ్చేదే ఇంద్రజాలం :
 ఇప్పటి వరకు 1500లకు పైగా ఇంద్రజాల ప్రదర్శనలు ఇచ్చా. ఈ ప్రదర్శనల ద్వారా ప్రజల్లో చైతన్యం తెస్తున్నాం. మూఢ విశ్వాసాలను పారద్రోలేందుకు కృషి చేస్తున్నాం. నేటి యాంత్రిక జీవ నంలో ఒత్తిడి నుంచి బయటపడటానికి, మానసిక ఉల్లాసానికి మా ప్రదర్శనలు దోహదపడుతున్నాయి.
 - జుజ్జూరి వెంకటేశ్వర్లు, మెజీషియన్, సత్తుపల్లి
  
 ప్రోత్సహించాలి :
 నేటి సాంకేతిక సమాజంలో విద్యావంతులు కూడా మూఢ నమ్మకాలు నమ్ముతున్నారు. వీరిలో మార్పు తెచ్చేందుకు ఇంద్రజాలం ఒక సాధనంగా ఉపయోగపడుతుంది. సమాజానికి ఉపయోగపడే ఇంద్రజాల 2విద్యను అందరు ప్రోత్సహించాలి. ఇంద్రజాలికులను ప్రభుత్వం గుర్తించాలి.
 - జె.సాయి, సత్తుపల్లి


 నేడు వరల్డ్ మెజీషియన్‌‌ డే
  
 ఇంద్రజాలం.. ఆనందం, ఉత్కంఠను కలిగిస్తోంది.. కార్పొరేట్ జీవితంలో ఒత్తిళ్ల నుంచి బయటపడేందుకు.. మనసును రీచార్జి చేసేందుకు మేజిక్ దోహదపడుతుంది. మాయలోళ్లు  (మెజీషియన్) చేసే విన్యాసాలు అబ్బురపరచడంతో విశ్వవాప్తంగా ఈ కళ పేర్గాంచింది. ఒకప్పుడు ఎంతో ఆదరణ పొందిన ఇంద్రజాలం రానురానూ చిన్నచూపునకు గురవుతోంది. ఉత్సవాలు, వివాహ,  పుట్టినరోజు వేడుకలు, రాజకీయ నాయకుల సభావేదికలపై ఆహుతులను ఉత్తేజపరిచేందుకు ఈరోజుల్లో ఎక్కువుగా మేజిక్ ప్రదర్శనలు ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. ఇటీవల పలువురు మెజీషియన్లు ఇతర వృత్తులవైపు చూస్తున్నారు. గతంలో జిల్లాలో 100 మందికిపైగా ఉన్న ఇంద్రజాలికులు ప్రస్తుతం 10 మంది మాత్రమే ఉండటం ఇందుకు  నిదర్శనం. ఫిబ్రవరి 23వ తేదీన ప్రపంచ ఇంద్ర  జాలికుల దినోత్సవం  సందర్భంగా ప్రత్యేక కథనం..
  - ఏలూరు (ఫైర్‌స్టేషన్ సెంటర్)
  
 మేజిక్‌లు 23 రకాలు
 
 ఇంద్రజాల కళలో 23 రకాలు ఉన్నారుు. ఒక్కో కళాకారుడూ కొన్ని రకాలను మాత్రమే ప్రదర్శించడంలో నిష్ణాతులవుతుంటారు. అన్ని రకాల కళలను ఒకే వ్యక్తి చేసే అవకాశం ఉండదని మెజీషియన్లు అంటున్నారు. సుమారు 10 రకాల మేజిక్‌లు మాత్రమే తరచుగా చేస్తుంటారు. వాటిలో మెకానికల్ రకం మొదటిది దీనిలో కొన్ని రకాల వస్తువులను ఉపయోగించి ఇంద్రజాలికులు మేజిక్ చేస్తారు. హస్త లాఘవం మరో రకం. వస్తువులను చేతిలోనే దాచి, గాలిలో నుంచి తీసినట్టుగా చూపించడం దీని ప్రత్యేకత.
  
 సంభ్రమాశ్చర్యాలలో ముంచెత్తుతూ..
 
 ఇల్యూయన్ మరో రకం. ఇది ఆహుతులను సంభ్రమాశ్చర్యాలలో ముంచెత్తుతోంది. మనిషి లేదా జంతువును ముక్కలుగా చేయడం, అక్కడి నుంచి మాయం చేయడం. మరలా యథావిధిగా అమర్చడం దీని ప్రత్యేకత. ఇటువంటి మేజిక్‌లను మనం ఎక్కువుగా ఎగ్జిబిషన్‌లలో చూస్తుంటాం. వెంట్రిలాక్విజం రకానికి ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. బొమ్మతో మాట్లాడించడం ఇందులో మనకు కనిపిస్తోంది.  సైంటిఫిక్ మేజిక్ మరో రకం. లెక్కలు, సైన్స్‌పై మేజిక్‌లు చేయడం ఈ రకంలోకి వస్తుంది. ఇటువంటి రకాలు ఎక్కువుగా ప్రాచుర్యంలో ఉన్నారుు.  
 
 కొత్తవారు రావడం లేదు
 
 మెజీషియన్ వృత్తిలోకి కొత్తగా ఎవరూ రావడం లేదని కళాకారులు అంటున్నారు. అభిరుచి మేరకు నేర్చుకుని వారి ఖాళీ సమాయాల్లో స్నేహితులు, కుటుంబసభ్యులను మెప్పించడానికే ఈ కళను నేర్చుకున్న వారు తప్ప ఇదే జీవనాధారంగా గడిపేవారు జిల్లాలో ఒకరిద్దరూ తప్ప ఎవరూ లేరనే చెప్పాలి.
 
 14 ఏళ్ల వయసు నుంచీ..
 
 ఏలూరుకు చెందిన సాయిరామ్ ఈవెంట్స్ అధినేత కొవ్వలి శ్రీనివాస్ జిల్లాలో ప్రసిద్ధి చెందిన ఇంద్రజాలికుడిగా నిలిచారు.1964లో కొవ్వలి సేతు మాధవరావు, లక్ష్మి నరసమ్మ దంపతులకు రెండో సంతానంగా జన్మించిన శ్రీనివాస్ చిన్నతనం నుంచి ఇంద్రజాలంపై ఆసక్తి పెంచుకున్నారు. విఠలాచార్య చిత్రాలు చూసి మాయలు, మంత్రాలకు ఆకర్షితులయ్యూరు. 14 ఏళ్ల వయసులో ఏలూరులో ఆచార్య జి.డీలానంద్ అనే సినీ ఆర్చురీ డెరైక్టర్ (లవకుశ చిత్రంలో ధనుర్ విద్య) వద్ద శిష్యునిగా చేరారు. 1979 నుంచి మెజీషియన్‌గా
  షోలు చేస్తున్నారు. దీనినే జీవనాధారంగా భావించి ముందుకు సాగుతున్నారు.
  
 ఆదరణ తగ్గలేదు
 
 దేశంలోని పలు ప్రాంతాల్లో వేలాది కార్యక్రమాలను నిర్వహించి అభిమానులను సొంతం చేసుకున్నాను. నా వద్ద సుమారు 30 మంది ఇంద్రజాల విద్యను నేర్చుకుని పలు ప్రాంతాల్లో కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నారు. వీరిలో ఎక్కువ మంది అభిరుచి ఉన్నవారే. ఇంద్రజాల కళకు ఆదరణ తగ్గలేదు. గతంలో కంటే ఎక్కువ షోలు చేస్తున్నాం.
  - కొవ్వలి శ్రీనివాస్,
  సీనియర్ మెజీషియన్
  
 
  


 జనవిజ్ఞాన వేదిక అంతర్జాతీయ స్థాయి మెజీషియన్, ప్రొఫెసర్ రమేష్
 సలసల కాగే నూనెలో చేతితో బజ్జీలు తీసిన మహిళలు
 ఎర్రటి నిప్పులపై నడక జన విజ్ఞాన వేదిక ఆధ్వర్యంలో ప్రదర్శనలు
  
 నాచినపల్లి(దుగ్గొండి) :  భక్తులను నమ్మించి మోసం చేసే దొంగ బాబాలవి మహిమలు కావని, అవి కేవలం ఇంద్రజాల ప్రదర్శన మాత్రమేనని జనవిజ్ఞాన వేదిక అంతర్జాతీయ స్థాయి మెజీషియన్, ప్రొఫెసర్ రమేష్ అన్నారు. మండలంలోని నాచినపల్లి గ్రామం లో ఆదర్శ స్వచ్ఛంద సంస్థ ఆధ్వర్యంలో జనవిజ్ఞాన వేదిక వారి సౌజన్యంతో ఆదివారం రాత్రి మూఢ నమ్మకాలపై చైతన్య కార్యక్రమం నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా తెలంగాణలోని పది జిల్లాలకు చెందిన జన విజ్ఞాన వేదిక సభ్యులు ప్రసంగించడంతోపాటు ఇంద్రజాల ప్రదర్శనలు చేశారు. ఎర్రటి నిప్పులపై గ్రామస్తులను నడిపించారు. సలసల కాగే నూనెలోని బజ్జీలను మహిళల చేత చేతులు పెట్టి తీయించారు. ఎందుకు కాలదో స్వయంగా సైన్స్‌పరంగా వివరించారు.
 
 దయ్యాలు, భూతాలు, అర చేతిలో విభూతి సృష్టించడంలాంటి అనేక ప్రదర్శనలు చేసి చూపించారు. వ్యాఖ్యాతగా వనప్రేమి అవార్డు గ్ర హీత రాయబోసు వ్యవహరించారు. కార్యక్రమంలో జనవిజ్ఞాన వేదిక రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు ప్రొఫెసర్ లక్ష్మారెడ్డి, రాములు, జగదీష్‌బాబు, దయానంద్, ఎర్రన్న, ఆదర్శ స్వచ్చంద సంస్థ అధ్యక్షుడు బొమ్మినేని నర్సింహారెడ్డి, మురళి, దేవేందర్, ప్రవీణ్, ప్రభాకర్, తిరుపతి, లక్ష్మీనారాయణ, జనార్దన్‌రెడ్డి, పద్మారావు, రంగారెడ్డి తదితరులు పాల్గొన్నారు.
  
  


 విశాఖ : ప్రముఖ  వయొలిన్ విద్వాంసులు ఇవటూరి విజయేశ్వరరావు (76) కన్నుమూశారు. విశాఖలోని ఆయన స్వగృహంలో శనివారం ఉదయం ఇవటూరి స్వర్గస్తులైనారు. ఇవటూరి విజయేశ్వరరావు 1938, మే 29న విశాఖలో జన్మించారు. చూపు లేకపోయినా, ఎందరికో సంగీత పాఠాలు నేర్పి ఉత్తరాంధ్రలో ముఖ్యంగా విజయనగరం, విశాఖపట్నంలో సంగీత విద్వాంసులను తీర్చిదిద్దిన ఘనత ఆయనకే దక్కుతుంది.
  
 ఇవటూరి సేవలకు గుర్తింపుగా ప్రభుత్వం 2011లో  ప్రతిభా రాజీవ్ పురస్కారంతో సన్మానించింది. ప్రముఖ వయొలిన్ విద్వాంసులు స్వర్గీయ ద్వారం వెంకటస్వామి నాయుడు ప్రియశిష్యుల్లో ఇవటూరి విజయేశ్వరరావు ఒకరు. ఆయన మృతి పట్ల పలువురు సంతాపం తెలిపారు.


 - సంగీత విద్వాంసుడు
  హైటెక్ తరంలోని యువతను జానపదం వైపు మళ్లించాలనేదే తన ధ్యేయమని చెబుతున్నారు సంగీత విద్వాంసుడు, ఆమెరికాలోని ఫార్మి(ఫోక్ ఆర్ట్స్ రీసెర్చ్ అండ్ మ్యూజిక్ ఇన్‌స్టిట్యూట్) వ్యవస్థాపకుడు మానాప్రగడ శ్రీసాయి సాయిచక్. జానపద గీతోత్సవంలో పాల్గొనేందుకు నగరానికి వచ్చిన సాయిచక్ ‘సిటీ ప్లస్’తో ముచ్చటించారు. వివరాలు ఆయన మాటల్లోనే..
  
  నాన్న నుంచి కళలు..
  మా నాన్న మానాప్రగడ నరసింహమూర్తి. జానపద కళాభిమాని, కళాకారుడు. ఆయన నుంచే నాకు కళలు అబ్బాయి. మూడేళ్ల వయసు నుంచే సంగీతం నేర్చుకున్నాను. హార్మోనియంతో మొదలుపెట్టి కీబోర్డు వాయించడం వరకు చిన్నప్పుడే నేర్చుకున్నాను. పియానోపై మక్కువతో వెస్టర్న్ క్లాసికల్ మ్యూజిక్ నేర్చుకున్నా. రెండింటిలోనూ ప్రావీణ్యం సాధించడంతో అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు వచ్చింది. పియానో వాయించడంలో నాకంటూ సొంత స్టైల్ ఉండాలని భావించా. ‘జల్‌రా’ పేరిట పియానో స్టైల్ సృష్టించా.
  
  ‘వందేమాతరం’తో గిన్నిస్ రికార్డు
  అమెరికాలోని కాలిఫోర్నియా రాష్ట్రంలో 2010 మే 16న వందేమాతరం గీతాన్ని 265 భాషల్లో పాడినందుకు తొలి గిన్నిస్ రికార్డు సాధించా. ప్రీమౌంట్ సిటీలో 2010 ఆగస్టు 15న ఒకే బృందంతో 277 భాషల్లో పాడి రెండోసారి గిన్నిస్ రికార్డు సాధించా. ఆ తర్వాత.. 2011, నవంబర్ 18న అత్యంత వేగంగా పియానో వాయించే కళాకారుడిగా మూడో గిన్నిస్ రికార్డు సాధించా. అమెరికా ప్రభుత్వం ఔట్‌స్టాండింగ్ రీసెర్చర్‌గా గుర్తింపునిచ్చింది. అది కమిషనర్ స్థాయి హోదా.
  
  స్వరాలు ఒకటే.. బాణీలే వేరు
  భారతీయ, అమెరికన్ సంగీతాల్లో స్వరాలు ఒకటే.. బాణీలు వేరు. భారత్‌లో గళానికి, రచనకు ప్రాధాన్యమిస్తారు. అమెరికాలో సంగీతానికి ప్రాధాన్యమిస్తారు. మా నాన్న జానపదాలపై పరిశోధన చేశారు. ఆయన శ్రమ వృథా కాకూడదు. ఆయన కృషిని భావి తరాలకు అందించాలనే ఉద్దేశంతోనే ఏటా భారత్ వచ్చి జానపద గీతోత్సవం ఏర్పాటు చేస్తున్నా. పదేళ్లుగా 30 మంది విశ్రాంత జానపద కళాకారులకు ఆర్థిక సహాయం చేస్తున్నా.
  - కోన సుధాకర్‌రెడ్డి