General Studies
-
పట్టు సాధిస్తేనే మెట్టెక్కేది... లక్ష్యం నెరవేరాలంటే పట్టు తప్పనిసరి
సాక్షి హైదరాబాద్: సర్కారు ఉద్యోగం నిరుద్యోగుల కల. ఆ స్వప్నం సాకారం కావాలంటే పట్టుదల తప్పనిసరి. చదవడం.. సమీక్షించుకోవడం.. పట్టు సాధించడం ఇవే ప్రభుత్వ ఉద్యోగానికి తొలిమెట్టు. ఈ మెట్టు ఎక్కడానికి ప్రణాళిక అవసరం. సుదీర్ఘ నిరీక్షణ అనంతరం భర్తీ చేస్తున్న గ్రూప్–1, 2, ఉపాధ్యాయ, పోలీసు, ఇతర శాఖల పోస్టుల సాధనలో పైచేయి సాధించడానికి అభ్యర్థులు సంసిద్ధులవుతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో అభ్యర్థులు అనుసరించాల్సిన వ్యూహాలపై నిపుణులు సూచనలు అందిస్తున్నారు. సిలబస్ ముఖ్యం.. పరీక్ష ఏదైనా సిలబస్ను ఔపోసన పట్టాలని.. సిలబస్ ప్రామాణిక పత్రంగా పెట్టుకొని సన్నద్ధం కావాలని నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు. అభ్యర్థులు రాయబోయే పరీక్ష సిలబస్, పరీక్ష స్వరూపాలపై అవగాహన పెంచుకోవాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. అందుకు గత పరీక్ష ప్రశ్న పత్రాలు పరిశీలించి, వాటిపై కసరత్తు చేస్తే ఉపయోగకరంగా ఉంటాయి. ‘తెలంగాణ’కు ప్రాధాన్యం రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత పోటీ పరీక్షల నిర్వహణకు ఏర్పాటు చేసిన తెలంగాణ రాష్ట్ర పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ (టీఎస్పీఎస్సీ) సిలబస్లో మార్పులు చేసింది. పోటీ పరీక్షల్లో తెలంగాణ ప్రాంత రాజకీయ–సామాజిక చరిత్రకు అధిక ప్రాధాన్యాన్ని ఇస్తూ సిలబస్ రూపొందించారు. తెలంగాణ చారి త్రక నేపథ్యం మొదలు ప్రత్యేక రాష్ట్రం ఏర్పాటు వరకు చోటుచేసుకున్న అనేక అంశాలపై స్పష్టమైన అవగాహన కలిగి ఉండాలి. తెలంగాణ తొలి, మలిదశ ఉద్యమం, నక్సలిజం, రాష్ట్ర ఏర్పాటులో వివిధ రాజకీయ పార్టీల పాత్ర, టీఆర్ఎస్ ఏర్పా టు మొదలైన అంశాలపై కూడా పట్టు సాధించాలి. జనరల్ స్టడీస్పై పట్టు రాబోతున్న ఉద్యోగ పరీక్షల్లో ‘జనరల్ స్టడీస్’ ప్రతి పరీక్షలోనూ కనిపించే సబ్జెక్ట్. జీఎస్పై పట్టు సాధిస్తే గ్రూప్ –1 నుంచి మొదలు పంచాయతీ సెక్రటరీ పోస్టుల వరకు సగం సన్నద్ధత లభించినట్లే. అభ్యర్థులు తాము రాయబోయే పరీక్షల సిలబస్లో జీఎస్కు ఎలాంటి సిలబస్ ఇచ్చారో ఒకసారి క్షుణ్నంగా పరిశీలించి ప్రామాణిక పుస్తకాలు ఎంచుకొని సన్నద్ధమవ్వాలి. పాలిటీ, ఎకానమీ, చరిత్ర, సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, ఎన్విరాన్మెంట్, జాగ్రఫీ మొదలైన జనరల్ స్టడీస్ సబ్జెక్టులకు సమకాలీన అంశాలను జోడిస్తూ చదువుకోవాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. ఇక పుస్తకాల ఎంపికలోనూ జాగ్రత్తగా ఉండాలి. మార్కెట్లో లభించే ప్రతి పుస్తకం కాకుండా తెలుగు అకాడమీ పుస్తకాలు, ఏదైనా ప్రముఖ రచయితల పుస్తకాలు సేకరించుకొని చదువుకోవాలి. ప్రతి సబ్జెక్టుకు ఏదైనా ఒక్కటే పుస్తకాన్ని పలుమార్లు రివిజన్ చేయడం మేలు. ఇటీవల కాలంలో యూట్యూబ్లో కొన్ని చానల్స్ ఉచితంగా పోటీ పరీక్షల సిలబస్ను బోధిస్తున్నాయి. ఫిజికల్ ఫిట్నెస్పై దృష్టి పెట్టాలి పోటీ పరీక్ష ఏదైనా సిలబస్, ఎగ్జామ్ ప్యాట్రన్, గత ప్రశ్నపత్రాలు చూడాలి. ముఖ్యంగా పోలీసు పరీక్షలకు సిద్ధమయ్యే అభ్యర్థులు ఫిజికల్ ఫిట్నెస్పై దృష్టి సారించాలి. కానిస్టేబుల్, ఎస్సైలకు ప్రిలిమ్స్ వరకు సిలబస్ కామన్గా ఉంటుంది కాబట్టి ఒకేసారి సన్నద్ధమవ్వచ్చు. ప్రధాన పరీక్ష సిలబస్ కూడా ఒకేలా కనిపిస్తున్నా మరింత లోతుగా ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఉంటుంది. ఏఆర్, టీఎస్ఎస్పీ, ఎస్పీఎఫ్ పోస్టులకు రాత పరీక్షతో పాటు ఫిజికల్ ఈవెంట్స్ ప్రాధాన్యత ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈవెంట్స్లో మెరిట్ ఆధారంగా ఈ పోస్టులను సులువుగా దక్కించుకోవచ్చు. – రాజశేఖర్, ఐరైజ్ ఫౌండర్ పీవీ స్మారక గ్రంథాలయంలో ప్రిపేర్ కండి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఉద్యోగాలు భర్తీ చేయనున్న నేపథ్యంలో బేగంపేట బ్రాహ్మణవాడీలోని స్వామి రామానందతీర్థ మెమోరియల్ కమిటీలో పీవీ నరసింహారావు స్మారక గ్రంథాలయంలో ఉద్యోగార్థులు చదువుకునేందుకు అనుకూలమైన వాతావరణం కల్పించనున్నట్లు ఎమ్మెల్సీ, కమిటీ చైర్పర్సన్ వాణీదేవి తెలిపారు. కమిటీ ప్రాంగణంలోని ఎమ్మెల్సీ క్యాంప్ కార్యాలయంలో సోమవారం ఆమె మాట్లాడుతూ.. పోటీ పరీక్షలకు ప్రిపేర్ అవుతున్న విద్యార్థులకు ఇక్కడి గ్రంథాలయంలో అవసరమైన సమాచారం, పుస్తకాలను అందుబాటులో ఉంచుతామన్నారు. గ్రంథాలయంలో చదువుకునేందుకు అనువైన వాతావరణం కల్పించినట్లు తెలిపారు. ఉదయం 8 నుంచి సాయంత్రం 6 వరకు పీవీ స్మారక గ్రంథాలయం తెరిచి ఉంటుందని ఆమె తెలిపారు. సమావేశంలో సురభి సోలార్ ఎనర్జీ కేంద్రం డైరెక్టర్ శేఖర్ మారంరాజు తదితరులు పాల్గొన్నారు. ఎమ్మెల్సీ వాణీదేవి -
మెహరున్నీసా అంటే అర్థం?
1. బాబర్ పూర్తి పేరు? 1) ఉమర్ షేక్ మీర్జా 2) జహీరుద్దీన్ మహ్మద్ బాబర్ 3) దౌలత్– ఖాన్– లోడీ 4) సుల్తాన్ అహ్మద్ మీర్జా 2. టర్కీ భాషలో బాబర్ అంటే అర్థం? 1) సింహం 2) పులి 3) వీరుడు 4) ధైర్యశాలి 3. మొదటి పానిపట్టు యుద్ధం జరిగిన తేదీ? 1) 1526 జనవరి 20 2) 1526 ఫిబ్రవరి 7 3) 1526 మార్చి 20 4) 1526 ఏప్రిల్ 21 4. ‘జిందాఫీర్’ అని ఎవరిని పిలిచేవారు? 1) బాబర్ 2) అక్బర్ 3) షాజహాన్ 4) ఔరంగజేబు 5. కిందివారిలో బాబర్ ఎవరి భక్తుడు? 1) షేక్ సలీం చిష్ఠి 2) బాబా ఫరీద్ ఉద్దీన్ 3) భక్తియార్ కాకి 4) షేక్ ఉబైదుల్లా 6. బాబర్కు సమకాలీనుడైన దక్షిణాది విజయనగర పాలకుడు ఎవరు? 1) ఫ్రౌడ దేవరాయలు 2) శ్రీకృష్ణదేవరాయలు 3) మొదటి బుక్కరాయలు 4) రెండో వేంకటపతిరాయలు 7. షాజహాన్ కాలాన్ని నిర్మాణాల పరంగా ఎవరితో పోలుస్తారు? 1) జూలియస్ సీజర్ 2) మొదటి చార్లెస్ 3) మొదటి జేమ్స్ 4) అగస్టస్ 8. హుమాయూన్ అంటే అర్థం? 1) దురదృష్టవంతుడు 2) అదృష్టవంతుడు 3) విజ్ఞానవంతుడు 4) అజ్ఞాని 9. గ్రంథాలయం మెట్లు దిగుతూ ప్రమాదవశాత్తు హుమాయూన్ 1556 జనవరి 24న జారిపడ్డాడు. ఆ గ్రంథాలయం ఉన్న భవనం పేరు? 1) దీన్పణ్ లేదా షేర్ మండల్ 2) దివాన్ – ఇ – ఆమ్ 3) దివాన్ – ఇ – ఖాస్ 4) లాల్ ఖిల్లా 10. షేర్షా అసలు పేరు? 1) నాజీరుద్దీన్ 2) జహీరుద్దీన్ 3) ఫరీద్ 4) సలీం 11. మీనా బజార్లు, ఖుషీ బజార్లు ఏర్పాటు చేసిన మొఘల్ రాజు? 1) బాబర్ 2) హుమాయూన్ 3) అక్బర్ 4) జహంగీర్ 12. షేర్షా కాలంలో కలింజర్ కోట పాలకుడు? 1) రాణా ఉదయ్సింగ్ 2) రతన్సింగ్ 3) రాజా కిరాత్ సింగ్ 4) మాల్థేవ్ రాథోడ్ 13. కలింజర్ కోటను షేర్షా ఏ సంవత్సరంలో ఆక్రమించాడు? 1) క్రీ.శ. 1543 2) క్రీ.శ. 1544 3) క్రీ.శ. 1545 4) క్రీ.శ. 1546 14. షేర్షా బెంగాల్ను ఎన్ని సర్కార్లుగా విభజించాడు? 1) 40 2) 47 3) 52 4) 57 15. షేర్షా నిర్మించిన గ్రాండ్ ట్రంక్రోడ్ ఎక్కడి నుంచి ఎక్కడికి ఉంది? 1) కోల్కతా నుంచి తక్షశిల 2) ముర్షీదాబాద్ నుంచి ఆగ్రా 3) సోనార్గావ్ నుంచి అట్టక్ 4) లాహోర్ నుంచి ముల్తాన్ 16. జీలం నది ఒడ్డున షేర్షా నిర్మించిన నిర్మాణం? 1) ససారం సమాధి 2) లాల్ ఖిల్లా 3) రోహటస్ ఘర్ 4) పురానా ఖిల్లా 17. మెహరున్నీసా అంటే అర్థం? 1) మహిళా లోకానికి సూర్యబింబం 2) అంతఃపుర సుందరి 3) భూమిలో స్వర్గం 4) ప్రపంచ సుందరి 18. అక్బర్ గుజరాత్పై దండెత్తినప్పుడు గుజరాత్ పాలకుడు ఎవరు? 1) మూడో ముజఫర్ షా 2) బాజ్ బహదూర్ 3) బహదూర్ ఖాన్ 4) బైజూబావారా సమాధానాలు 1) 2 2) 2 3) 4 4) 4 5) 4 6) 2 7) 4 8) 2 9) 1 10) 3 11) 2 12) 3 13) 3 14) 2 15) 3 16) 3 17) 1 18) 1 -
రసాయన శాస్త్రం.. అనువర్తనాలు
జనరల్ స్టడీస్లో జనరల్ సైన్స పాత్ర కీలకం. అందులో అన్ని సబ్జెక్టులకు సమ ప్రాధాన్యం ఉంటుంది. ముఖ్యంగా రసాయన శాస్త్రానికి సంబంధించి పరిభాష, వివిధ పదార్థాల సంఘటనం, అనువర్తనాలు, శాస్త్రవేత్తలు-వారి ఆవిష్కరణలపై నేరుగా ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఉంది. వీటిని పట్టికల రూపంలో చదువుకుంటే తేలిగ్గా, ఎక్కువకాలం గుర్తుండే అవకాశం ఉంటుంది. అటువంటి కొన్ని అంశాల ప్రత్యేకం. మూలకాల సంకేతాలు చాలావరకు మూలకాలను వాటి ఆంగ్ల నామంలోని మొదటి అక్షరంతో సూచిస్తారు. ఒకటి కంటే ఎక్కువ మూలకాల మొదటి అక్షరాలు ఒకేవిధంగా ఉంటే.. మూలకంలోని రెండో అక్షరాన్ని లేదా ప్రస్ఫుటమైన అక్షరాన్ని మొదటి అక్షరానికి కలిపి సంకేతంగా సూచిస్తారు. వీటిని గుర్తించటం తేలిక. ఉదా: హైడ్రోజన్ (ఏ), కాల్షియం (ఇ్చ), కాడ్మియం (ఇఛీ). అయితే కొన్ని మూలకాల సంకేతాలను వాటి లాటిన్ పేర్ల నుంచి తీసుకున్నారు. వాటిపై ప్రశ్నలు వచ్చే అవకాశం ఉంది. మూలకం లాటిన్ పేరు సంకేతం సోడియం నేట్రియం (Natrium) పొటాషియం కాలియం ఇనుము (ఐరన్) ఫై (Ferrum) రాగి (కాపర్) క్యుప్రం (Cuprum) బంగారం(గోల్డ్) ఆరమ్ (Aurum) Au పాదరసం (మెర్క్యురీ) హైడ్రార్జిరం (Hydrargyrum) సీసం (లెడ్) ప్లంబం (Plumbum) తగరం(టిన్) స్టానమ్ (Stannum) ఆంటిమొని స్టిబియం (Stibium) టంగ్స్టన్ వోల్ఫ్రం (Wolfram) W మూలకాలు - ప్రత్యేకత ప్రత్యేకతలు కలిగిన మూలకాలు: ప్రతి మూలకానికి ఏదో ఒక ప్రత్యేక లక్షణం ఉంటుంది. అటువంటి వాటిలో కొన్ని.. మూలకం {పత్యేకత హైడ్రోజన్ అత్యంత తేలికైన వాయువు; న్యూట్రాన్లు లేని ఏకైక మూలకం; సాధారణ ఆమ్లాల్లో తప్పనిసరిగా ఉండే మూలకం లిథియం ఠీ అత్యంత తేలికైన లోహం పాదరసం గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద ద్రవంగా ఉండే లోహం బ్రోమిన్ ఠీ గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద ద్రవంగా ఉండే అలోహం సిల్వర్ అత్యధిక విద్యుత్ వాహకత గల లోహం ఆక్సిజన్ భూమి పొరల్లో అత్యధికంగా ఉండే మూలకం (అలోహం) అల్యూమినియం ఠీ భూపటలంలో అత్యధికంగా ఉండే లోహం సిలికా శిలలు, ఇసుకలో అత్యధికంగా ఉండే మూలకం నైట్రోజన్ గాలిలో అత్యధిక శాతం గల మూలకం కాల్షియం మానవ శరీరంలో అత్యధికంగా ఉండే లోహం సీసియం అత్యధిక లోహ స్వభావం గలది ఫ్లోరిన్ అత్యధిక రుణవిద్యుదాత్మకత గలది క్లోరిన్ అత్యధిక ఎలక్ట్రాన్ ఎఫినిటీ గలది హీలియం అత్యధిక అయనీకరణ శక్మం; అత్యల్ప చర్యాశీలత; అత్యంత జడత్వం గల మంద వాయువు; ద్రవ రూపంలో పాత్రలపైకి ఎగబాకుతుంది (సూపర్ ఫ్లూయిడ్) రాగి మానవుడు ఉపయోగించిన మొదటి లోహం బంగారం ఠీ రేకులుగా సాగే గుణం ఎక్కువగా ఉన్న లోహం గాలియం వేసవి ద్రవంగా పిలిచే లోహం (చేతి ఉష్ణోగ్రతకు కరుగుతుంది) టైటానియం ఉక్కులో సగం బరువు, సమాన గట్టిదనం గల లోహం {V>Oఫెట్ రూపం అలోహమైనప్పటికీ విద్యుత్ లోని కార్బన్ వాహకత కలిగిన మూలకం మూలకాలు - అనువర్తనాలు నిత్యజీవితంలో అనేక మూలకాలు వివిధ రకాలుగా ఉపయోగపడతాయి. శరీరంలో జరిగే వివిధ ప్రక్రియలలో, పరిశ్రమలలో, పరికరాలలో ప్రత్యేక పాత్రను పోషిస్తాయి. మూలకం అనువర్తనం ఇనుము ఎర్ర రక్తకణాల్లోని హిమోగ్లోబిన్లో ఉంటుంది. ఇది లోపిస్తే రక్తహీనత కలుగుతుంది. హేబరు పద్ధతిలో ఉత్ప్రేరకంగా ఉపయోగపడుతుంది. నికెల్ నూనెల హైడ్రోజనీకరణంలో ఉత్ప్రే రకం కోబాల్ట్ విటమిన్ బి12లో ఉండే లోహం మెగ్నీషియం మొక్కల్లోని పత్రహరితంలో ఉంటుంది మాంగనీస్ స్త్రీ, పురుషుల్లో ప్రత్యుత్పత్తి హార్మోన్లకు అవసరమైంది. కాల్షియం ఠీ ఎముకల నిర్మాణంలోని లోహం ఫ్లోరిన్ దంతక్షయాన్ని నివారిస్తుంది. ఇది ఎక్కువైతే ఫ్లోరోసిస్ వస్తుంది. సిలికాన్ సోలార్ ప్యానల్లు, కంప్యూటర్ల ఇంటిగ్రేటెడ్ సర్క్యూట్ల తయారీలో క్లోరిన్ నీటిని క్రిమిరహితం చేసేందుకు {V>Oఫెట్ యంత్రాలలో కందెనగా, డ్రెసైల్లో, అణువిద్యుత్ కేంద్రాల్లో మితకారిగా పొటాషియం శరీరంలో నీటి సమతౌల్యత కాపాడటంలో, రక్తపోటు నియంత్రణలో సోడియం రక్తపోటును పెంచుతుంది. నీటి సమతౌల్యత కాపాడటంలో {దవ సోడియం అణు రియాక్టర్లలో శీతలీకరణి టంగ్స్టన్ విద్యుత్ బల్బులలో ఫిలమెంట్గా సల్ఫర్ రబ్బరు వల్కనీకరణ ప్రక్రియలో కాల్షియం, మెగ్నీషియం: కఠిన జలంలో ఉండే అయాన్లు అయొడిన్ థైరాయిడ్, గాయిటర్ నియంత్రణలో మెర్క్యురీ థర్మామీటర్, భారమితిలలో జింక్ గాల్వనైజేషన్ ప్రక్రియలో కోబాల్ట్-60 ఇది రేడియోధార్మికత గల ఐసోటోప్. ఇది విడుదల చేసే గామా కిరణాలతో కేన్సర్కు చికిత్స చేస్తారు. యురేనియం-238 అణు ఇంధనం సీసం (లెడ్) రేడియోధార్మికతకు రక్షణ కవచం; ఠీ వాయుకాలుష్యంలో ముఖ్యలోహం. రసాయనాలు-సాధారణ నామాలు అనేక రసాయనిక పదార్థాలను సాధారణ పేర్లతో పిలుస్తారు. వాటిలో కొన్ని.. సాధారణ నామం రసాయన నామం తినే సోడా, వంట సోడా, బేకింగ్ సోడా సోడియం బైకార్బొనేట్ వాషింగ్ సోడా సోడియం కార్బొనేట్ కాస్టిక్ సోడా సోడియం హైడ్రాక్సైడ్ వాటర్ గ్లాస్ సోడియం సిలికేట్ లాఫింగ్ గ్యాస్ నైట్రస్ ఆక్సైడ్ స్మెల్లింగ్ సాల్ట్ అమ్మోనియం క్లోరైడ్ సున్నపు రాయి కాల్షియం కార్బొనేట్ టేబుల్ సాల్ట్ సోడియం క్లోరైడ్ వెనిగర్ ఎసిటికామ్లం మార్ష వాయువు ఠీ మీథేన్ మిల్క్ ఆఫ్ లైమ్, తడి సున్నం కాల్షియం హైడ్రాక్సైడ్ మిల్క్ ఆఫ్ మెగ్నీషియా ఠీ మెగ్నీషియం హైడ్రాక్సైడ్ ప్లాస్టర్ ఆఫ్ పారిస్ ఠీ కాల్షియం సల్ఫేట్ హెమీహైడ్రేట్ హైపో సోడియం థయోసల్ఫేట్ {దవరాజం గాఢ హైడ్రోక్లోరికామ్లం + (ఆక్వారీజియం) గాఢ నత్రికామ్లం (3:1) గన్ కాటన్ సెల్యులోజ్ నైట్రేట్ రసాయనాలు - ఉపయోగాలు రసాయన పదార్థాల వల్ల ఎన్నో ఉపయోగాలు ఉన్నాయి. వాటిలో కొన్ని.. రసాయన పదార్థం ఉపయోగం కార్బన్డైఆక్సైడ్ మంటలను ఆర్పటానికి టెఫ్లాన్ నాన్స్టిక్ వంటపాత్రలు అల్యూమినియం ఇస్త్రీపెట్టెల వంటి విద్యుత్ సిలికేట్ (మైకా) సాధనాలలో విద్యుత్ నిరోధకంగా సల్ఫ్యూరికామ్లం బ్యాటరీలలో ఎర్ర భాస్వరం అగ్గిపుల్లల తయారీలో హైపో ఫొటోగ్రఫీలో జింక్ ఫాస్ఫైడ్ ఎలుకల మందు బొరాక్స్ యాంటీ సెప్టిక్ కాల్షియం ఫాస్ఫేట్ పంటి ఎనామిల్లో ఉంటుంది. ఫాస్ఫారికామ్లం శీతలపానీయాలలో వాడతారు ఐరన్ ఆక్సైడ్ టేప్ రికార్డర్ టేపు పైపూతలో, రంగుటద్దాలు, గాగుల్స్లో బేకింగ్ సోడా, మిల్క్ ఆఫ్ లైమ్ ఆమ్ల విరోధి (యాంటాసిడ్) పొటాష్ ఆలం నీటి శుద్ధికి, గాయం అయినపుడు రక్తస్రావం ఆపటంలో సిల్వర్ అయొడైడ్ కృత్రిమ వర్షం కురిపించటానికి (మేఘ బీజనానికి) ఓజోన్ నీటి శుద్ధి, స్ట్రాటోవరణంలో ్ఖగ కిరణాల వడపోత కార్బోనికామ్లం సోడానీటిలో, శీతలపానీయాల్లో సెలినియం సల్ఫైడ్ చుండ్రు నివారించే షాంపూల తయారీలో బ్లీచింగ్ పౌడర్, క్లోరిన్ నీటిని క్రిమిరహితం చేయటానికి బెంజీన్, కార్బన్ టెట్రాక్లోరైడ్ రైడె క్లీనింగ్ పొటాషియం పర్మాంగనేట్ యాంటీసెప్టిక్ సోడియం బెంజోయేట్ ఆహార నిల్వకారిణి ట్రైక్లోరోకార్బానిలైడ్ (టీసీసీ): మెడికేటెడ్ సబ్బులలో, క్రిమి సంహారిణిగా హైడ్రోజన్ పెరాక్సైడ్: తైలవర్ణ చిత్రాల రంగులను పునరుద్ధరించటానికి, పెర్హైడ్రాల్ రూపంలో యాంటిసెప్టిక్గా ఉపయోగిస్తారు. శాస్త్రవేత్తలు - ఆవిష్కరణలు రసాయన శాస్త్రగతిని మార్చిన ఆవిష్కరణలు ఎన్నో జరిగాయి. అందులో మానవాళికి ఉపయోగకరమైనవి కూడా ఉన్నాయి. వాటిలో కొన్ని.. శాస్త్రవేత్త ఆవిష్కరణ రూథర్ఫర్డ పరమాణు కేంద్రకం, ఆల్ఫా, బీటా కిరణాలు జె.జె.థామ్సన్ ఎలక్ట్రాన్ గోల్డ్స్టీన్ ఠ ప్రోటాన్ జేమ్స్ చాడ్విక్ న్యూట్రాన్ హెన్రీ బెక్వరల్ సహజ రేడియోధార్మికత మేరీ క్యూరీ కృత్రిమ రేడియోధార్మికత రాంట్జన్ కిరణాలు జోహాన్ రిట్టర్ అతినీలలోహిత (్ఖగ) కిరణాలు విలియం హర్షెల్ పరారుణ కిరణాలు విల్లార్ గామా కిరణాలు ఐన్స్టీన్ ద్రవ్య-శక్తి నిత్యత్వ నియమం, కాంతి విద్యుత్ ఫలితం ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ డైనమైట్ మాక్స్ ప్లాంక్ క్వాంటం సిద్ధాంతం ఫారడే విద్యుద్విశ్లేషణ రసాయన శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి పొందిన శాస్త్రవేత్తలు.. శాస్త్రవేత్త కనుగొన్న అంశం మేరీ క్యూరీ కృత్రిమ రేడియోధార్మికత మాక్స్ ప్లాంక్ క్వాంటం సిద్ధాంతం ఐన్స్టీన్ కాంతి విద్యుత్ ఫలితం నీల్స్ బోర్ పరమాణు నిర్మాణం వెంకటరామన్ రామకృష్ణన్ ఠీ రైబోజోమ్ నిర్మాణం 1. పరారుణ కిరణాల ఆచూకీ తెలిపిన మొదటి శాస్త్రవేత్త? 1) బెకరల్ 2) బెల్ 3) హర్షెల్ 4) మాక్స్వెల్ 2. ఐన్స్టీన్కు ఏ ఆవిష్కరణకు నోబెల్ బహుమతి లభించింది? 1) గామా కిరణాలు 2) అతినీలలోహిత కిరణాలు 3) కాంతి-విద్యుత్ ఫలితం 4) కాంతి ద్వంద్వ స్వభావం 3. ఆమ్లతకు విరుగుడు (యాంటాసిడ్)గా వాడే మిల్క్ ఆఫ్ మెగ్నేషియా ఏది? 1) మెగ్నీషియం అసిటేట్ 2) మెగ్నీషియం హైడ్రాక్సైడ్ 3) మెగ్నీషియం క్లోరైడ్ 4) మెగ్నీషియం నైట్రేట్ 4. కంప్యూటర్ ఇంటిగ్రేటెడ్ సర్క్యూట్ల తయారీలో ఉపయోగించే మూలకం? 1) ఐరన్ 2) మెగ్నీషియం 3) అల్యూమినియం 4) సిలికాన్ 5. విటమిన్ ఆ12లో గల లోహ అయాన్ ఏది? 1) కోబాల్ట్ 2) జింక్ 3) మెగ్నీషియం 4) ఐరన్ సమాధానాలు: 1) 3; 2) 3; 3) 2; 4) 4; 5) 1 -
తెలుగులో ఏఈఈ జనరల్ స్టడీస్ పేపరు
హైదరాబాద్ : ఏఈఈ పరీక్షల్లో భాగంగా జనరల్ స్టడీస్ పేపర్ తెలుగులో ఇవ్వాలని నిర్ణయించినట్లు టీఎస్పీఎస్పీ ఛైర్మన్ ప్రొ. గంటా చక్రపాణి వెల్లడించారు. ఆదివారం జరగనున్న ఈ ఏఈఈ ఆన్లైన్ పరీక్షపై శుక్రవారం హైదరాబాద్లో టీఎస్పీఎస్పీ ఛైర్మన్ అధ్యక్షతన సమీక్ష సమావేశం నిర్వహించారు. అభ్యర్థుల కోరిక మేరకే ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు ఛైర్మన్ ప్రొ. గంటా చక్రపాణి తెలిపారు. ఆదివారం నిర్వహించే ఈ ఆన్ లైన్ పరీక్షకు అన్ని ఏర్పాట్లు పూర్తి అయినాయి. -
నిరంతర పునశ్చరణ.. అన్వయ సామర్థ్యమే కీలకం
గ్రూప్-1, 2 జనరల్ స్టడీస్లో కీలకమైన విభాగం జనరల్ సైన్స్. ఇందులో రసాయన శాస్త్రం, భౌతిక శాస్త్రం, జీవ శాస్త్రం నుంచి ప్రశ్నలు ఉంటాయి. మన శరీరంతో మొదలుకుని, చుట్టూ ఉన్న ప్రతీ వస్తువు రసాయన అనువర్తనాలతో తయారైనప్పటికీ వాటిని అవగాహన చేసుకోవడం అంత సులభం కాదు. దీనికి ప్రధాన కారణం రసాయన నామాలు, రసాయన ఫార్ములాలు. అయితే ఒక క్రమ పద్ధతిలో తార్కికత జోడించి ప్రిపరేషన్ సాగిస్తే రసాయన శాస్త్రంలో కూడా మెరుగైన మార్కులు సాధించవచ్చు. - డాక్టర్ బి. రమేష్, సీనియర్ ఫ్యాకల్టీ, ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల, జమ్మికుంట, కరీంనగర్ జిల్లా గత ప్రశ్నపత్రాలను పరిశీలిస్తే.. గ్రూప్-1, 2 జనరల్ స్టడీస్లో రసాయన శాస్త్రం నుంచి సగటున 10-15 ప్రశ్నలు వస్తున్నాయి. అయితే గత కొంత కాలంగా ఈ విభాగం నుంచి అడుగుతున్న ప్రశ్నల సంఖ్య కూడా పెరుగుతోంది. 2012 గ్రూప్-1లో 17 ప్రశ్నలు, గ్రూప్-2లో 21 ప్రశ్నలు ఇచ్చారు. ఈ ప్రశ్నలన్నీ విస్తృతంగా కాకుండా.. మనచుట్టూ, నిత్య జీవితంలో ఎదురయ్యే విషయాలకు, ఉపయోగించే పదార్థాలకు సంబంధించిన అనువర్తనాలపై ఉండటాన్ని గమనించవచ్చు. విభజించి చదువుకోవాలి: రసాయన శాస్త్రాన్ని ప్రధానంగా మూలక రసాయన శాస్త్రం, కర్బన రసాయన శాస్త్రం, భౌతిక రసాయన శాస్త్రం, సాధారణ రసాయన శాస్త్రంగా విభజించి చదువుకోవాలి. ప్రధానంగా దృష్టిసారించాల్సిన అంశాలు: పరమాణు నిర్మా ణం, ఆవర్తన పట్టిక, రసాయన బంధం, రేడియోధార్మికత, కేంద్రక రసాయనశాస్త్రం, వివిధ కుటుంబాలకు చెం దిన మూలకాలు-ఆవర్తనాలు, లోహశాస్త్రం, జీవాణువులు, పాలీమర్లు, ఇంధనాలు, హైడ్రోకార్బన్లు, కొల్లాయిడ్లు, ఆమ్లాలు-క్షారాలు, వాయు నియమాలు, నీటి కాలుష్యం, వాయు కాలుష్యం, ఎరువులు, క్రిమి సంహారిణులు, ఔషధాలు, వివిధ ఆవిష్కరణలు-ఆవిష్కర్తలు, నోబెల్ బహుమతులు, పేలుడు పదార్థాల తయారీలో ఉపయోగించే రసాయనాలు, గాజు, సిమెంట్, వివిధ పదార్థాల రసాయన నామాలు. రెండు రకాలు ప్రశ్నలు: రసాయన శాస్త్రంలో సాధారణంగా రెండు రకాలు ప్రశ్నలు అడుగుతున్నారు. అవి.. కంటెంట్ ప్రశ్నలు. అనువర్తనాల ఆధారంగా అడిగే ప్రశ్నలు (అప్లికేషన్ టైప్). కంటెంట్ ప్రశ్నలు: ఇటువంటి ప్రశ్నలు జ్ఞాపకశక్తిని పరీక్షిస్తాయి. సాధారణంగా వివిధ రసాయన నామాలపై ఈ తరహా ప్రశ్నలు ఎక్కువగా అడుగుతారు. వీటిని గుర్తు పెట్టుకోవాలంటే నిరంతర పునశ్చరణ (Repeated Revision)అవసరం. అంతేకాకుండా కెమిస్ట్రీని Chemistry is a volatile subject అని కూడా అంటారు. కాబట్టి ప్రిపరేషన్లో పునశ్చరణకు అధిక ప్రాధాన్యత నివ్వాలి. ఉదా: కఠిన జలంలో ఉండే అయాన్లు? (గ్రూప్ -1, 2012) 1) కాల్షియం, మెగ్నీషియం 2) సోడియం, పొటాషియం 3) కాల్షియం, బేరియం 4) సోడియం, జింక్ సమాధానం: 1 వివరణ: నీటి కాఠిన్యత రెండు రకాలు. అవి.. తాత్కాలిక కాఠిన్యత, శాశ్వత కాఠిన్యత. కాల్షియం, మెగ్నీషియం బై కార్బోనేట్ తాత్కాలిక కాఠిన్యతను, కాల్షియం, మెగ్నీషియం క్లోరైడ్లు, సల్ఫేట్లు శాశ్వత కాఠిన్యతను కలిగిస్తాయి. ఈ ప్రశ్న లవణాలలోని కేటయాన్లు కాల్షియం, మెగ్నీషియంలపై ఆధారపడి ఉంది. అంటే సబ్జెక్ట్పై పూర్తి పట్టు ఉంటే తప్ప ఇటువంటి ప్రశ్నకు సమాధానం గుర్తించడం కష్టం. కాబట్టి ప్రిపరేషన్ సమయంలో ఆయా అంశాలకు సంబంధించి సినాప్సిస్ రాసుకోవడంతోపాటు వీలైనన్నిసార్లు పునశ్చరణ చేసుకోవాలి. అనువర్తనాల ఆధారంగా అడిగే ప్రశ్నలు: ఇటువంటి ప్రశ్నలు అన్వయ సామర్థ్యాన్ని పరీక్షిస్తాయి. అంటే సబ్జెక్ట్ను చదవడం ద్వారా వచ్చిన అవగాహనను వివిధ అంశాలకు అన్వయించే ప్రయత్నం చేయాలి. ఈ అనువర్తనాలన్నీ దాదాపుగా నిత్య జీవితంలో ఎదురయ్యే సంఘటనలతో ముడిపడి ఉంటాయి. ఉదా: నిప్పును ఆర్పివేసే ప్రయత్నంలో ఉపయోగించే వాయువు? (గ్రూప్-2, 2012) 1) హైడ్రోజన్ 2) కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ 3) సల్ఫర్ డై ఆక్సైడ్ 4) హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ సమాధానం: 2 వివరణ: ఈ ప్రశ్న కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ ధర్మంపై ఆధారపడిన అనువర్తనానికి సంబంధించింది. కార్బన్కు ప్రధానంగా రెండు వాయువులు ఉంటాయి. అవి.. కార్బన్ మోనాక్సైడ్, కార్బన్ డైఆక్సైడ్. కార్బన్ మోనాక్సైడ్ దహనశీలి, విషపూరితమైంది. కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ మంటలనార్పుతుంది. గ్రీన్హౌజ్ వాయువు. కిరణజన్య సంయోగక్రియలో పాల్గొని మొక్కల్లో కార్బోహైడ్రేట్ల తయారీకి ఉపయోగపడుతుంది. ఈ విధంగా ఒక సమ్మేళనం గురించి చదివేటప్పుడు దానికి సంబంధించిన అన్ని అనువర్తనాలపై కూడా అవగాహన పెంచుకోవాలి. రసాయన శాస్త్రంలో అన్ని అంశాలను కాకుండా కొన్ని ముఖ్యమైన వాటిని పరీక్ష క్లిష్టత మేరకు ప్రిపేర్ కావడం ప్రయోజనకరం. ఈ క్రమంలో అంశాల వారీగా దృష్టిసారించాల్సినవి. మూలాధారం: రసాయన శాస్త్రానికి మూలాధారంగా భావించే పరమాణు నిర్మాణం, ఆవర్తన పట్టిక-ఆవర్తన ధర్మాలు, రసాయన బంధం వంటి అంశాల్లోంచి కచ్చితంగా ఒకటి-రెండు ప్రశ్నలు రావచ్చు. పరమాణు నిర్మాణంలో భాగంగా పరమాణు నమూనాలు, విద్యుదయస్కాంత వర్ణపటంలోని వికిరణాలు (కాస్మిక్, గామా, ఎక్స్-కిరణాలు, అతినీలలోహిత, పరారుణ), కాంతి విద్యుత్ ఫలితం దాని అనువర్తనాల గురించి క్షుణ్నంగా చదవాలి. ఆవర్తన పట్టికలోని వివిధ కుటుంబాలు అంటే క్షార లోహాలు, క్షార మృత్తిక లోహాలు, కార్బన్ కుటుంబం, నైట్రోజన్ కుటుంబం, చాల్కోజన్లు, హాలోజన్లు, జడవాయువులపై ప్రాథమిక అవగాహన పెంచుకోవాలి. వివిధ కుటుంబాలలోని మూలకాలను గుర్తించే నైపుణ్యం సాధించాలి. వాటిలో రేడియోధార్మికత కలిగిన వాటి పట్ల ప్రత్యేకంగా దృష్టిసారించాలి. ఆవర్తన పట్టికపై పట్టు పెంచుకోవాలంటే..ఆవర్తన పట్టికను మనం నిత్యం చూసే ప్రాంతం (రీడింగ్ టేబుల్ లేదా డ్రెస్సింగ్ టేబుల్, స్విచ్చ్ బోర్డు తదితర)లో స్టిక్ చేసి పరిశీలిస్తూండాలి. ఆవర్తన ధర్మాలైన పరమాణు సైజు, అయనీకరణ శక్మం, రుణ విద్యుదాత్మకత, రసాయన ధర్మం వంటి అంశాలకు కూడా ప్రిపరేషన్లో తగినంత ప్రాధాన్యతనివ్వాలి. రసాయన బంధంలో అయానిక, సమయోజనీయ పదార్థాలను గుర్తించే సామర్థ్యం పెంచుకోవాలి. ద్విబంధం, త్రిబంధం ఏ అణువులో ఉంటాయో గుర్తు పెట్టుకోవాలి. హైడ్రోజన్ బంధం అనువర్తనాలు, పదార్థాల ద్రావణీయత, అణువుల ఆకృతి, బంధ కోణం వంటి అంశాలను కూడా పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి. రేడియోధార్మికత, కేంద్రక రసాయన శాస్త్రం: సహజ, కృత్రిమ రేడియోధార్మికత, ఆల్ఫా, బీటా, గామా వికిరణాలు-ధర్మాలు, కేంద్రక విచ్ఛితి, కేంద్రక సంలీనం -అనువర్తనాలు, అణు రియాక్టర్లకు సంబంధించిన అంశాలపై దృష్టి సారించాలి. అంతేకాకుండా దేశంలోని అణు విద్యుత్ కేంద్రాలు, భారజల ఉత్పత్తి కేంద్రాలు ఎక్కడ ఉన్నాయో కూడా తెలుసుకోవడం ప్రయోజనకరం. రసాయన పదార్థాలు: వివిధ మూలకాల ధర్మాలతోపాటు ఆయా మూలకాలు ఏర్పరిచే ముఖ్యమైన సమ్మేళనాలపై తరచుగా ప్రశ్నలు అడుగుతుంటారు. ఈ క్రమంలో పదార్థాల రసాయన నామాలు, వాటి ఉపయోగాలపై ప్రశ్నలు ఇస్తుంటారు. హైడ్రోజన్, సోడియం, పోటాషియం, మెగ్నీషియం, కాల్షియం, అల్యూమినియం, కార్బన్, సిలికాన్, టిన్, లెడ్, నైట్రోజన్, ఫాస్పరస్, ఆక్సిజన్, సల్ఫర్, వివిధ హాలోజన్లు, జడవాయువులు, మాంగనీస్, ఐరన్, కాపర్, జింక్ మొదలైన మూలకాలు, వాటి సమ్మేళనాల గురించి ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఉంది. ఇంధనాలు: ఘన, ద్రవ, వాయు ఇంధనాల శ్రేష్టత, వివిధ ఇంధనాలలోని అనుఘటక రసాయన పదార్థాలపై ప్రశ్నలడిగే అవకాశం ఎక్కువ. ఇందులో సీఎన్జీ, ఎల్పీజీ, బయోగ్యాస్, గోబర్ గ్యాస్, వాటర్ గ్యాస్, ప్రొడ్యూసర్ గ్యాస్ ప్రధానమైనవి. అదే సమయంలో పెట్రోలియం గురించి కూడా నేర్చుకోవాలి. ఉదాహరణ-ఎల్పీజీలో ఉండే ప్రధాన వాయువు? (గ్రూప్-1, 2012). సమాధానం: బ్యూటేన్ లోహశాస్త్రం: రసాయన శాస్త్రంలో మరో ముఖ్యమైన విభాగం లోహశాస్త్రం. మానవుడు ఉపయోగించిన మొదటి లోహం రాగి మొదలు కంచు, ఇత్తడి, స్టీల్ వంటి మిశ్రమ లోహాలు వాటి అనువర్తనాలను క్షుణ్నంగా అధ్యయనం చేయాలి. వివిధ లోహాల ఖనిజాలు (ఉదాహరణ- అల్యూమినియం ఖనిజం-బాక్సైట్), లోహ నిష్కర్షణ ప్రక్రియలోని వివిధ సూత్రాల గురించి కూడా అవగాహన పెంచుకోవాలి. ఉదాహరణ-భర్జనం, భస్మీకరణం. జీవాణువులు, పాలీమర్లు, ఔషధాలు: జీవవ్యవస్థ నిర్మాణం, పని చేయడంలోనూ వివిధ పదార్థాలు పాల్గొంటాయి. వాటిలో కార్బోహైడ్రేట్లు, ప్రోటీన్లు, కొవ్వులు, లిపిడ్లు, హార్మోన్లు, విటమిన్లు ముఖ్యమైనవి. వీటిపై ప్రత్యేక దృష్టిసారించాలి. అవసరమైతే జీవశాస్త్రంతో అన్వయం చేసుకుంటూ ప్రిపేర్ కావడం ప్రయోజనకరం. రబ్బర్, సెల్యూలోజ్ ఉత్పన్నాలు, పీవీసీ, టెఫ్లాన్, బేకలైట్ వంటి పాలీమర్లు అనువర్తనాలను వివరంగా చదవాలి. యాంటీపెరైటిక్స్, అనాల్జెసిక్లు, యాంటీబయాటిక్స్, సెడెటివ్స్, యాంటాసిడ్స్ వంటి సాధారణ ఔషధాల గురించి తెలుసుకోవాలి. టీ, సిగరెట్, గంజాయి, శీతలపానీయాల్లో ఉండే పదార్థాల గురించి కూడా అవగాహన పెంచుకోవాలి. ఆమ్లాలు-క్షారాలు: మన ఉదరంలో బలమైన హైక్రోక్లోరికామ్లం ఉంటుంది. తినే సోడా, తమలపాకుకు పూసే సున్నపు తేట క్షార ధర్మం కలిగి ఉంటుంది. వెనిగర్, నిమ్మ ఉప్పు, చీమల కాటు ద్వారా వచ్చే స్రవం అన్నీ ఆమ్లాలే. ఆమ్లాలు-క్షారాలు కలిసి తటస్థీకరణం జరిగితే ఏర్పడేది లవణం. ఇలా వివిధ ఆమ్లాలు- క్షారాలు, లవణాలపై సమాచారాన్ని సేకరించాలి. ముఖ్యంగా నిత్య జీవితంలో ఆయా అంశాలు ఎటువంటి ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి అనే అంశాలను పరిశీలిస్తూ చదవడం ప్రయోజనకరం. వివిధ ప్రక్రియలు: బీర్, వైన్ తయారీ, సముద్రపు నీటి నుంచి స్వాదు జలం తయారీ, మొక్కలు నీటిని పీల్చుకోవడం వంటి వివిధ ప్రక్రియలకు సంబంధించిన కిణ్వప్రక్రియ, ద్రవాభిసరణం, తిరోగామి ద్రవాభిసరణం వంటి ప్రక్రియల గురించి ప్రశ్నలు అడగొచ్చు. ద్రావణాలు: ద్రావణం అంటే ద్రవం అని అందరూ భావిస్తుంటారు. కానీ గాలి వంటి వివిధ వాయువుల సజాతీయ మిశ్రమం కూడా ద్రావణమే. అసంతృప్త, సంతృప్త, అతి సంతృప్త ద్రావణాలు, నిజ ద్రావణం, అవలంబనం, కొల్లాయిడ్ల అనువర్తనాలపై ప్రశ్నలు రావచ్చు. మిశ్రమాలు, సమ్మేళనాలు: పదార్థ స్థితిగతుల ఆధారంగా మిశ్రమాలను వేరు చేసే పద్ధతులు, మిశ్రమాలు-సంయోగ పదార్థాల మధ్య భేదాలపై ప్రత్యేకంగా దృష్టి సారించాలి. వీటిపై అడిగే ప్రశ్నలు ప్రాథమిక భావనలపై ఆధారపడి ఉంటాయి. కాబట్టి ముందుగా మిశ్రమం అంటే ఏమిటి? సంయోగ పదార్థం అంటే ఏమిటి? వంటి అంశాల పట్ల పూర్తిగా అవగాహన పెంచుకోవాలి. కాలుష్యం: పెరుగుతున్న కాలుష్యం కారణంగా పోటీ పరీక్షల్లో ఈ అంశం ప్రాధాన్యతను సంతరించుకుంది. హరిత గృహ ప్రభావం లేదా భౌగోళిక తాపం, ఓజోన్ పొరకు చిల్లులు, ఆమ్ల వర్షాలు, ఫ్లోరోసిస్, వాహనాలు, థర్మల్ విద్యుత్ కేంద్రాలు, చమురు శుద్ధి కర్మాగారాలు, ఫార్మా పరిశ్రమలు, సిమెంట్ పరిశ్రమలు, అగ్ని పర్వతాలు, గాలి-నీటిలోకి విడుదలయ్యే కలుషితాలపై సమగ్ర సమాచారాన్ని సేకరించాలి. సూచనలు: - బాయిల్, చార్లెస్ వంటి వాయు నియమాల అనువర్తనాలను పరిశీలించాలి. - రసాయన శాస్త్ర గతిని మార్చిన ఆవిష్కరణలు, సంబంధిత శాస్త్రవేత్తలు, నోబెల్ గ్రహీతలపై కూడా దృష్టి సారించాలి. - నీటి కాఠిన్యతకు కారణమైన లవణాలు, కాఠిన్యతను పోగొట్టే పద్ధతులను తెలుసుకోవాలి. - ఎరువులు, పురుగు మందులు, గాజు, సిమెంట్, అగ్గి పెట్టెలు, టపాకాయల వంటి పరిశ్రమల్లో ఉపయోగించే పదార్థాలపై అవగాహన పెంచుకోవాలి. చదవాల్సినవి: 8వ తరగతి నుంచి 10వ తరగతి వరకు ఫిజికల్ సైన్స్ పుస్తకాలు (పాతవి) ఇంటర్మీడియెట్ ప్రథమ, ద్వితీయ సంవత్సరం రసాయన శాస్త్రం పుస్తకాలు ఆయా అంశాలను చదివేటప్పుడు లోతుగా వెళ్లకుండా ధర్మాలు, ఉపయోగాలు వరకు పరిమితమైతే సరిపోతుంది. చదివేటప్పుడు ప్రతి వాక్యాన్ని విశ్లేషణాత్మకంగా అవగాహన చేసుకుంటూ చదవాలి. ప్రతి అంశాన్ని ప్రశ్న కోణంలో ఊహించుకుంటూ ప్రిపేర్ కావడం మంచిది. -
సైన్స్ సమాహారం.. మెరుగైన స్కోర్కు సోపానం!
సివిల్స్ మెయిన్స్లో విజయం సాధించేందుకు కీలమైనవి జనరల్ స్టడీస్ పేపర్లు. జీఎస్ మూడో పేపర్లో సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, పర్యావరణ నష్టం, జీవ వైవిధ్య సంరక్షణ, మేధో సంపత్తి హక్కులు, విపత్తు నిర్వహణ తదితర అంశాలున్నాయి. వీటి నుంచి2013 జీఎస్-3 ప్రశ్నపత్రంలో 25 ప్రశ్నలకు 9 ప్రశ్నలు వచ్చాయి. ఇంతటి ప్రాధాన్యమున్న ఈ అంశాలపై పట్టు సాధించేందుకు వ్యూహాలు.. మెయిన్స్కు అర్హత సాధించిన అభ్యర్థులు ఇప్పటికే వివిధ అంశాలకు సంబంధించిన ప్రిపరేషన్ను పూర్తిచేసి ఉంటారు. గత మెయిన్స్ జనరల్ స్టడీస్-3 పేపర్లో కొన్ని 200 పదాల సమాధాన ప్రశ్నలు, మరికొన్ని 100 పదాల సమాధాన ప్రశ్నలు వచ్చాయి. ఈసారి కూడా ఇదే విధానంలో ప్రశ్నలు ఉండొచ్చు లేదంటే స్వల్ప, దీర్ఘ సమాధాన ప్రశ్నలు వచ్చేందుకు అవకాశముంది. కాబట్టి ఈ కోణంలోనూ ప్రిపరేషన్ తప్పనిసరి. ఏ అంశానికి సంబంధించి అయినా 20, 50, 75, 150, 250 పదాల్లో సమాధానం రాసేలా సన్నద్ధం కావాలి. ఒకే ప్రశ్నలో వివిధ విభాగాలుంటే వాటి సరళిని బట్టి పద పరిమితిని నిర్దేశించుకోవాలి. సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ సైన్స్, టెక్నాలజీ విభాగంలో ముఖ్యంగా అంతరిక్ష పరిజ్ఞానం, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ, కంప్యూటర్స్, నానో టెక్నాలజీ, రోబోటిక్స్, బయోటెక్నాలజీ తదితర అంశాలుంటాయి. ఇటీవల భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) కీలక ప్రయోగాలు నిర్వహించింది. ఇండియన్ రీజనల్ నేవిగేషన్ శాటిలైట్ సిస్టమ్, మంగళ్యాన్ వంటి అద్భుత యాత్రలు చేపట్టింది. వీటిపై ప్రశ్నలు వచ్చేందుకు అవకాశముంది. వీటికి సంబంధించి నిగూఢంగా ఉన్న అంశాలపైనా ప్రశ్నలు రావొచ్చు. ముఖ్యంగా భారత అంతరిక్ష రంగానికి విశిష్ట సేవలు అందిస్తూ, ఎన్నో విదేశీ ఉపగ్రహాలు, వైవిధ్యభరిత ప్రయోగాలు నిర్వహించిన పోలార్ శాటిలైట్ లాంచ్ వెహికల్ (పీఎస్ఎల్వీ)పై అభ్యర్థులు దృష్టిసారించాలి. భారత అంతరిక్ష కార్యక్రమంలో పీఎస్ఎల్వీ నిర్మాణం వెనుక ఉద్దేశం, అది చేపట్టిన వైవిధ్యభరిత ప్రయోగాలు, విదేశీ ఉపగ్రహాల ప్రయోగాలు ద్వారా భారత అంతరిక్ష సేవల విస్తరణ, వరుస విజయవంత ప్రయోగాల జైత్రయాత్ర, బలహీనతలు తదితర అంశాలపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. ముఖ్యాంశాలు మంగళ్యాన్ ప్రయోగంలో ప్రత్యేకతలు- భారత్ సాధించిన ప్రగతి. టెర్రా ఫార్మింగ్ అంటే ఏమిటి? అంగారక గ్రహ యాత్రలు భవిష్యత్తులో టెర్రా ఫార్మింగ్కు ఎలా ఉపయోగపడతాయి? వాయేజర్ ఇంటర్ స్టెల్లార్ మిషన్- సాధించిన ప్రగతి ఏమిటి? ఇండియన్ రీజనల్ నేవిగేషన్ శాటిలైట్ సిస్టమ్ (ఐఆర్ఎన్ఎస్ఎస్), జీఎస్ఎల్వీ- మార్క్ 3, క్రయోజెనిక్ ఇంజిన్ ప్రాధాన్యత, గ్లోబల్ పొజిషనింగ్ సిస్టం, భారత్ డీప్ స్పేస్ నెట్వర్క్, క్యూరియాసిటీ రోవర్, జీఎస్ఎల్వీ బలహీనతలు. టెలీ మెడిసిన్, టెలీ ఎడ్యుకేషన్, అంతరిక్ష టెక్నాలజీ ద్వారా గ్రామీణాభివృద్ధి తదితర అంశాలు. ఐటీ, కంప్యూటర్స్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ, కంప్యూటర్స్ రంగంలో డిజిటల్ ఇండియా, నేషనల్ ఈ-గవర్నెన్స్ ప్రాజెక్టు, మెడికల్ ఇన్ఫర్మేటిక్స్, గ్రామీణాభివృద్ధిలో ఐటీ, క్లౌడ్ కంప్యూటింగ్, నియర్ ఫీల్డ్ కమ్యూనికేషన్, నెట్ న్యూట్రాలటీ- ప్రయోజనాలు, బిగ్ డేటా, ఓపెన్ గవర్నమెంట్ డేటా తదితర అంశాలపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. నానో టెక్నాలజీ రంగంలో అనేక అనువర్తనాలున్నాయి. వీటిని తెలుసుకోవాలి. గతేడాది నిర్మాణరంగానికి సంబంధించి కాంపొజైట్స్పై ప్రశ్న అడిగారు. పర్యావరణ కాలుష్యం నిర్మూలనలో, వైద్య రంగంలో నానో టెక్నాలజీ ప్రయోజనాలపై దృష్టిసారించాలి. అదే విధంగా నానో టెక్నాలజీ ద్వారా ఎలక్ట్రానిక్స్ రంగంలో అనువర్తనాలపై ప్రశ్న వచ్చేందుకు అవకాశముంది. రోబోటిక్స్ రంగంలో కేవలం రోబోటిక్స్ సూత్రాలు, వాటి రకాలు, ఉపయోగాలు మాత్రమే కాకుండా రోబోటిక్ కాళ్లు, చేతులు తయారీ ప్రక్రియపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. రోబోటిక్స్ను బయోనిక్స్కు అనుసంధానిస్తూ అధ్యయనం చేయాలి. బయోనిక్స్ అంటే ఏమిటి? దాని అనువర్తనాలు ఎలా ఉంటాయి? వైద్య రంగంలో వాటి ప్రాధాన్యం ఏమిటి? తదితర అంశాలను చదవాలి. బయోటెక్నాలజీ బయోటెక్నాలజీ రంగం నుంచి ఈసారి ప్రశ్నలు వచ్చేందుకు చాలా అవకాశాలున్నాయి. ముఖ్యంగా జన్యుమార్పిడి పంటల సాగు, క్షేత్ర పరీక్షలపై దేశంలో గందరగోళ పరిస్థితులపై ప్రశ్నలు అడగొచ్చు. జన్యు మార్పిడి పంటల సాగుపై వ్యతిరేకత ఎందుకు? దాని వల్ల లాభాలు, నష్టాలు ఏమిటి? మరీ ముఖ్యంగా బీటీ ట్రాన్స్జెనిక్స్పై అభ్యంతరాలు ఏమిటి? జీఎం లేబ్లింగ్ అంటే ఏమిటి? అది భారత్లో ఎలా అమలవుతోంది? తదితర అంశాలపై అభ్యర్థులు పూర్తిస్థాయిలో అవగాహన పెంపొందించుకోవడం అవసరం. పార్లమెంటరీ స్టాండింగ్ కమిటీ, సుప్రీంకోర్టు టెక్నికల్ ఎక్స్పెర్ట్ కమిటీ బీటీ పంటల క్షేత్ర పరీక్షలను ఎందుకు వ్యతిరేకిస్తున్నాయి? ఇలాంటి అంశాలపై అభ్యర్థి అభిప్రాయాలను తెలుసుకునేలా ప్రశ్నలు వచ్చేందుకు అవకాశముంది. మూలకణాల చికిత్సను నియంత్రించే ఐసీఎంఆర్-డీబీటీ మార్గదర్శకాలు, రీప్రోగ్రామింగ్, కార్డ్ బ్యాంకింగ్, మూలకణాల అనువర్తనాలను అధ్యయనం చేయాలి. ఆర్ఎన్ఏ, ఇంటర్ఫెరాన్స్, జన్యు థెరఫీ, మానవ జీన్ పేటెంటింగ్, జీవ ఎరువులు, జీవ క్రిమిసంహారకాలు, ఆర్గానిక్ వ్యవసాయం, బయోరెమిడియేషన్, ఇతర ఇంధనాలు తదితర అంశాలపై అధ్యయనం చేయాలి. పర్యావరణం మెయిన్స్లో మరో ముఖ్యమైన అంశం పర్యావరణ నష్టం. తాజాగా దేశంలో స్వచ్ఛ భారత్పై బాగా ప్రచారం జరుగుతున్న నేపథ్యంలో ఘన వ్యర్థ పదార్థాల నిర్వహణపై ప్రశ్న రావొచ్చు. ముఖ్యంగా ఘన వ్యర్థ పదార్థాల నిర్వహణలో లోపాలు, మీ సూచనలు? అనే కోణంలో అధ్యయనం చేయాలి. ఎలక్ట్రానిక్ వ్యర్థాల నిర్వహణలో సమస్యలు, లాభాలను తెలుసుకోవాలి. పట్టణీకరణలో ఘన వ్యర్థ నిర్వహణ పాత్రపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. బయో మెడికల్ వ్యర్థాలు, రీసైక్లింగ్ పద్ధతులు, భారత్లో ఘన వ్యర్థ నిర్వహణకు ప్రభుత్వం చేపడుతున్న కార్యక్రమాలు వంటి వాటిని చదవాలి. వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం ముఖ్యంగా సముద్ర ఆమ్లీకరణ వల్ల వ్యవసాయం, ఆర్థిక వ్యవస్థలకు వాటిల్లే నష్టాలను గురించి తెలుసుకోవాలి. శీతోష్ణస్థితి మార్పు ప్రభావాలను ఎదుర్కొనేందుకు భారత్ సన్నద్ధత, వాతావరణ మార్పుపై జాతీయ కార్యాచరణ ప్రణాళిక (ఎన్ఏపీసీసీ), అందులో భాగంగా అమలవుతున్న ఎనిమిది జాతీయ మిషన్లు, లక్ష్యాలు, ప్రగతి తదితరాల గురించి తెలుసుకోవాలి. కాంతి కాలుష్యం, భారలోహ కాలుష్యం, గంగానది ప్రక్షాళన, అటవీ నిర్మూలనను అరికట్టడం ద్వారా ఉద్గారాలను తగ్గించే కార్యక్రమం (ఆర్ఈడీడీ)పై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. జీవ వైవిధ్య పరిరక్షణ అంశంలో జీవ వైవిధ్యానికి ఏర్పడుతున్న ముప్పు, సంరక్షణ చర్యలపై దృష్టిసారించాలి. పులి, ఖడ్గమృగం, ఏనుగు, గంగానది డాల్ఫిన్ వంటి వాటి పరిరక్షణ సమస్యల్ని తెలుసుకోవాలి. పశ్చిమ కనుమల పరిరక్షణకు గాడ్గిల్, కస్తూరిరంగన్ కమిటీల సిఫార్సులు, వాటి మధ్య భేదాలను తెలుసుకోవడం మంచిది. భారత్లో అభివృద్ధి చర్యల ద్వారా జీవ వైవిధ్యం ఎలా దెబ్బతింటోంది? సుస్థిరాభివృద్ధి విధానాలను ఎలా అమలు చేయాలి? అటవీ హక్కుల అమల్లో సమస్యలపై దృష్టి సారించాలి. అదనంగా నగొయ ప్రొటోకాల్ సమాచారాన్ని తెలుసుకోవాలి. మేధో సంపత్తి మేధో సంపత్తి హక్కుల అంశంలో భారత్, అమెరికాల మధ్య నెలకొన్న వివాదం, యూఎస్ ట్రేడ్ రిప్రెజెంటేటివ్ (యూఎస్టీఆర్) స్పెషల్ 301 కేటగిరీ, భారత్లో ఐపీఆర్ విధానం ఎలా ఉండాలి? అమెరికా వంటి దేశాలు భారత మేధోసంపత్తి రంగాన్ని ఏ విధంగా ప్రభావితం చేస్తున్నాయి? తదితర అంశాలపై దృష్టిసారించాలి. అమెరికా ఇటీవల భారత్ విషయంలో అమలు చేయాలని నిర్ణయించిన cycle review విధానం గురించి తెలుసుకోవాలి. దీంతోపాటు మేధోసంపత్తి రకాలు, సంబంధిత చట్టాలు, జియోగ్రఫికల్ ఇండికేషన్ (జీఐ) ద్వారా ఏ విధంగా సంప్రదాయ ఉత్పత్తులకు సంరక్షణ కల్పించవచ్చు అనే అంశాలపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. -
విశ్లేషణతో విజయం ముంగిటకు...
గతంలో మాదిరిగా వ్యవస్థల నిర్మాణంపై కాకుండా వాటి పనితీరుపై ప్రశ్నలు వస్తున్నాయి. ఆయా వ్యవస్థలు- సమకాలీన ప్రాధాన్యమున్న అంశాలపై దృష్టికేంద్రీకరించాలి. ప్రస్తుతం వివరణాత్మక సమాధానాలకు కాలం చెల్లింది. విశ్లేషణాత్మక సమాధానాలే మార్కులకు కీలకమయ్యాయి. సమకాలీన రాజకీయ, ఆర్థిక, సామాజిక అంశాల ప్రాతిపదికగా ప్రశ్నలు వస్తున్నాయి. సన్నద్ధత ఇదే కోణంలో ఉండాలి. సివిల్స్ మెయిన్స్ జీఎస్-2 సివిల్స్-2014 ప్రిలిమ్స్లో విజయం సాధించిన అభ్యర్థులు ఇప్పుడు మెయిన్స్కు సిద్ధమవుతున్నారు. ఇందులోనూ గెలుపు గమ్యాన్ని చేరుకోవాలంటే కీలకమైన జనరల్ స్టడీస్ పేపర్లలో మెరుగైన మార్కులు సాధించాలి. మెయిన్స్లో మెరిట్కు పరిగణనలోని తీసుకునే ఏడు పేపర్లలో నాలుగు జీఎస్ పేపర్లే! వీటికి వెయ్యి మార్కులు కేటాయించారు. ఈ తరుణంలో పొలిటికల్ సైన్స్ ప్రధానంగా ఉన్న జీఎస్ పేపర్-2 సిలబస్లోని అంశాలు, వాటిపై పట్టు సాధించేందుకు వ్యూహాలపై విశ్లేషణ.. పేపర్ 2- పాఠ్యాంశాలు పరిపాలన, రాజ్యాంగం, రాజకీయ వ్యవస్థ, సామాజిక న్యాయం, అంతర్జాతీయ సంబంధాలు. భారత రాజ్యాంగం, చారిత్రక నేపథ్యం, పరిణామ క్రమం, లక్షణాలు, సవరణలు, మూల నిర్మాణం. కేంద్రం, రాష్ట్రాల కార్యకలాపాలు, బాధ్యతలు, సమాఖ్య వ్యవస్థ తీరుతెన్నులు. {పభుత్వంలోని వివిధ అంగాల మధ్య అధికారాల విభజన. వివిధ దేశాల రాజ్యాంగాలు-భారత్ రాజ్యాంగంతో పోలిక. పార్లమెంటు, రాష్ట్రాల శాసన వ్యవస్థలు- నిర్మాణం, కార్యకలాపాలు. కార్యనిర్వాహక, న్యాయ వ్యవస్థల నిర్మాణం, పనిచేసే విధానం. {పజా ప్రాతినిధ్య చట్టంలోని ముఖ్యాంశాలు. వివిధ రాజ్యాంగ పదవుల నియామకాలు, రాజ్యాంగ పదవులు, అధికారాలు, విధులు. చట్టబద్ధ, నియంత్రిత, వివిధ పాక్షిక న్యాయ సంస్థలు. {పభుత్వ విధానాలు,ప్రగతికి ప్రభుత్వం చూపే చొరవ. అభివృద్ధి ప్రవృత్తి, ప్రగతికి దోహదం చేసే పరిశ్రమలు.. బలహీన వర్గాలు-సంక్షేమ పథకాలు. సామాజిక రంగ సేవల అభివృద్ధి, నిర్వహణకు సంబంధించిన అంశాలు. పేదరికం, ఆకలి సంబంధిత అంశాలు. పరిపాలనలో పారదర్శకత, జవాబుదారీతనం. {పజాస్వామ్యంలో సివిల్ సర్వీస్ పాత్ర.. భారత్, పొరుగు దేశాలతో సంబంధాలు., గ్లోబల్ గ్రూపులు. భారత్పై అభివృద్ధి చెందిన, చెందుతున్న దేశాల విధానాలు, రాజకీయాల ప్రభావం. ముఖ్యమైన అంతర్జాతీయ సంస్థలు. 2012 - 2013: సివిల్స్ మెయిన్స్-2012 జనరల్ స్టడీస్ పేపర్లలో 20 పదాలు, 50 పదాలు, 150 పదాలు ఇలా వివిధ పరిమాణాల సమాధానాలు రాయాల్సిన ప్రశ్నలు వచ్చాయి. దీనికి భిన్నంగా 2013 మెయిన్స్లో అన్నీ 200 పదాల ప్రశ్నలే ఎదురయ్యాయి. దీంతో అభ్యర్థులు ఒత్తిడికి గురయ్యారు.గతంలో చాయిస్ ఉండేది. కానీ, 2013లో 25 ప్రశ్నలు ఇవ్వగా, అన్నింటికీ సమాధానాలు రాయమన్నారు.మూడు గంటల సమయంలో 25 ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయాల్సి ఉండటంతో అభ్యర్థులు ఆందోళన చెందారు. ఈ తరుణంలో విజయానికి సమయ పాలన కీలకంగా మారింది. చట్టాలు- అమలు తీరుతెన్నులు: చట్టాలను అమలు చేసే క్రమంలో రాజ్యాంగంలో నిర్దేశించిన అంశాల ఉల్లంఘనకు అవి ఎలా కారణమవుతున్నాయనే దానిపై విశ్లేషణాత్మక అధ్యయనం అవసరం. వీటికి సంబంధించి ప్రశ్నలు వచ్చే అవకాశముంది. ఉదాహరణకు గత పరీక్షలో ‘‘ఐటీ చట్టంలోని సెక్షన్ 66ఏ (ఎలక్ట్రానిక్ మెసేజ్ పంపడం) లోని అంశాల అమలు.. రాజ్యాంగంలోని అధికరణ 19 (భావ ప్రకటన స్వేచ్ఛ) ద్వారా ప్రజలకు సంక్రమించిన హక్కుల ఉల్లంఘనకు కారణమవుతుందనే ఆరోపణలు వస్తున్నాయి. దీన్ని చర్చించండి..’’ అనే ప్రశ్న వచ్చింది. ఈ నేపథ్యంలో అభ్యర్థులు ఇటీవల కాలంలో అమల్లోకి వచ్చిన వివిధ చట్టాలు, వాటి అమలు తీరును రాజ్యాంగ ప్రకరణలకు అన్వయిస్తూ అధ్యయనం చేయాలి. న్యాయ వ్యవస్థదే పైచేయా? నేడు చాలా సందర్భాల్లో ప్రభుత్వాల నిర్ణయాలు వివాదాస్పదం అవుతున్నాయి. ఇవి రాజ్యాంగ అమలుకు అడ్డంకు లు సృష్టిస్తున్నాయి. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో ప్రభుత్వాల నిర్ణయాలు.. రాజ్యాంగ బద్ధమా.. కాదా? అనే దానిపై కోర్టుల్లో విచారణలు జరిగి, తీర్పులు వెలువడుతున్నాయి. ఈ సందర్భంలో ప్రభుత్వంలోని శాసన నిర్మాణ వ్యవస్థ, న్యాయ వ్యవస్థ, కార్యనిర్వహణ వ్యవస్థల్లో న్యాయ వ్యవస్థదే పైచేయిగా బయటకు కనిపిస్తోంది. అభ్యర్థులు ప్రభుత్వాలు ప్రజా సంక్షేమం, ఆర్థికాభివృద్ధి తదితరాలకు సంబంధించి తీసుకునే కొన్ని నిర్ణయాలు రాజ్యాంగం కోణంలో ఎలా వివాదాస్పదమవుతున్నాయో తెలుసుకోవాలి. నియంత్రణ వ్యవస్థలకు ప్రాధాన్యం! సరళీకరణ, ప్రైవేటీకరణ, ప్రపంచీకరణల నేపథ్యంలో ప్రస్తుతం ప్రభుత్వాల ప్రాధాన్యం తగ్గి, నియంత్రణ వ్యవస్థల కార్యకలాపాలు కీలకమయ్యాయి. టెలికం రెగ్యులేటరీ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (ట్రాయ్), సెక్యూరిటీస్ అండ్ ఎక్స్ఛేంజ్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా (సెబీ), ఇన్సూరెన్స్ రెగ్యులేటరీ అండ్ డెవలప్మెంట్ అథారిటీ, సెంట్రల్ ఎలక్ట్రిసిటీ రెగ్యులేటరీ కమిషన్.. ఇలా వేర్వేరు రంగాలకు చెందిన నియంత్రణ సంస్థలు ప్రాధాన్యత సంతరించుకున్నాయి. ఈ క్రమంలో అభ్యర్థులు బ్యాంకింగ్, ఇన్సూరెన్స్, క్యాపిటల్ మార్కెట్ తదితర రంగాల్లో సమకాలీన పరిణామాలు, నియంత్రణ వ్యవస్థల పాత్రపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. సహస్రాబ్ది అభివృద్ధి లక్ష్యాలు: పేదరిక నిర్మూలన, అందరికీ విద్య, ఆర్యోగం, మహిళాభివృద్ధి, శిశు మరణాల తగ్గింపు, నిరుద్యోగం తగ్గించడం తదితరాలకు సంబంధించిన సహస్రాబ్ది అభివృద్ధి లక్ష్యాలు, వీటిని నెరవేర్చడంలో భారత్ పురోగతిపై అభ్యర్థులు అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. లక్ష్యాల సాధనకు ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలు ఏమిటి? అవి ఎంత వరకు సఫలీకృతమవుతున్నాయి? వంటి వాటిని తెలుసుకోవాలి. ప్రైవేటు రంగ సహకారం పొందడం, ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ప్రజలకు చేరువచేయడంలో (ముఖ్యంగా ఇన్ఫర్మేషన్, కమ్యూనికేషన్) భారత్ చెప్పుకోదగ్గ పురోగతి సాధించింది. ఇదే సమయంలో ఆకలితో బాధపడే వారి సంఖ్యను తగ్గించే విషయంలో పురోగతి చాలా తక్కువగా ఉంది. గత మెయిన్స్లో ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన సహస్రాబ్ది అభివృద్ధి లక్ష్యాలను గుర్తించి, వాటి సాధనకు ప్రభుత్వం తీసుకున్న చర్యలు ఎంతమేర సఫలమయ్యాయో చర్చించండి? అనే ప్రశ్న ఇచ్చారు. పొరుగు దేశాలు-సంబంధాలు: దక్షిణాసియా ప్రాంతంలో భారతదేశం కీలకంగా వ్యవహరిస్తోంది. ఈ ప్రాంతంలోని మిగిలిన దేశాలన్నీ భారత్ వైపే చూస్తున్నాయి. ఇదే సమయంలో ఆయా దేశాల్లోని ప్రభుత్వాలు తమ సమస్యల్ని పరిష్కరించుకోలేక, వాటికి కార ణం భారత్ అంటూ ఆరోపణలు చేస్తున్నాయి. చైనా, జపాన్, వియత్నాం తదితర దేశాలతో భారత్ సం బంధాలను అధ్యయనం చేయాలి. ఇటీవల చైనా అధ్యక్షుడు జీ జిన్పింగ్ భారత్లో పర్యటించారు. ఈ పర్యటన ఇరు దేశాల సంబంధాల మెరుగుకు ఎంత వరకు దోహదపడగలదో విశ్లేషించండి? అనే కోణంలో ఈసారి ప్రశ్న రావొచ్చు. భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అయిదు రోజుల పాటు జపాన్లో పర్యటించడం.. రక్షణ రంగంలో పరస్పర సహకారానికి స్నేహ హస్తం చాచడం.. భారత్లో పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు జపాన్ కంపెనీలను ఆహ్వానించడం తదితర పరిణామాలు చోటుచేసుకున్నాయి. మరోవైపు వియత్నాం రక్షణ, భద్రతా దళాల ఆధునికీకరణకు సాయం చేస్తామని భారత్ ప్రకటించింది. భారత్ నుంచి నాలుగు గస్తీ నౌకల కొనుగోలుకు వియత్నాం అంగీకరించడం వంటివి ఈ రెండు దేశాల సంబంధాల బలోపేతానికి జరుగుతున్న కసరత్తులో భాగమే. ఈ నేపథ్యంలో భారత్.. జపాన్, వియత్నాంలతో సంబంధాలు మెరుగుపరుచుకోవాలనుకోవడం చైనాను ఇరుకున పెట్టేందుకేనా? చర్చించండి అనే కోణంలో ప్రశ్న రావొచ్చు. ఇదే విధంగా భారత్ పొరుగుదేశాలతో చైనా సంబంధాలు, వాటి ప్రభావంపైనా ప్రశ్నలు వచ్చేందుకు అవకాశముంది. కూటములకు ప్రాధాన్యం: గతంతో పోల్చితే ప్రపంచ బ్యాంకు, డబ్ల్యూటీవో, ఐఎంఎఫ్.. తదితర అంతర్జాతీయ సంస్థల కంటే ప్రస్తుతం ప్రాంతీయ కూటములకు ప్రాధాన్యం పెరిగింది. జీ-8, జీ-20, బ్రిక్స్ (బ్రెజిల్, రష్యా, భారత్, చైనా, దక్షిణాఫ్రికా) తదితర కూటములు సమకాలీన ప్రపంచంలో కీలకపాత్ర పోషిస్తున్నాయి. దేశాలు ప్రపంచ ప్రయోజనాలు కాకుండా స్వీయ ప్రయోజనాల కోణంలో ఆలోచిస్తున్నాయి. సామాజిక, ఆర్థిక, సాంస్కృతిక ప్రయోజనాలు పొందేందుకు అవసరమైన దేశాలతో మాత్రమే జట్టుకడుతున్నాయి. ఈ క్రమంలోనే కూటములకు ప్రాధాన్యం ఏర్పడింది. ఉదాహరణకు బ్రిక్స్ను చెప్పుకోవచ్చు. ఈ కూటమి ఆరో సదస్సు 2014, జూలైలో బ్రెజిల్లో జరిగింది. ఇందులో 10,000 కోట్ల డాలర్ల ప్రారంభ అధీకృత మూలధనంతో బ్రిక్స్ బ్యాంక్ నెలకొల్పేందుకు నేతలు ఆమోదం తెలిపారు. అభ్యర్థులు ఈ బ్యాంకు ఏర్పాటుకు కారణాలు; ఐఎంఎఫ్, ప్రపంచ బ్యాంకులకు ఇది ఎంత మేరకు పోటీగా నిలుస్తుంది? పర్యవసనాలు? భారత్కు ప్రయోజనాలు? తదితర అంశాలపై అవగాహన పెంపొందించుకోవాలి. భారత ప్రయోజనాలే కేంద్రంగా: దేశం, కూటమి, అంతర్జాతీయ సంస్థ.. దేని గురించి చదువుతున్నా భారత్ను దృష్టిలో ఉంచుకొని అధ్యయనం చేయాలి. చైనా ఒకవైపు భారత్తో సత్సంబంధాలు కొనసాగిస్తున్నానంటూనే మరోవైపు అంతర్జాతీయ వేదికలపై భారత్ వ్యతిరేక చర్యలకు పాల్పడుతోంది. ఐక్యరాజ్య సమితి భద్రతామండలిలో మన దేశానికి శాశ్వత సభ్యత్వం రాకుండా అడ్డుపుల్ల వేస్తోంది. ఆహార భద్రతకు సంబంధించి డబ్ల్యూటీవోలో భారత్ వినిపించిన వాణి వంటి అంశాలను అధ్యయనం చేయాలి. సిద్ధమవ్వండిలా.. మ్యాథ్యమెటిక్స్ పదో తరగతి స్థాయిలో ఉంటుంది. సీబీఎస్ఈ, లేదా స్టేట్ సిలబస్లో 9, 10 తరగతుల మ్యాథ్స్ పుస్తకాలు చదివితే సరిపోతుంది. అదనపు సమయం కేటాయిస్తే ఆర్ట్స్ విద్యార్థులు కూడా మ్యాథ్స్ ప్రశ్నలకు సులువుగా సమాధానాలు గుర్తించొచ్చు. ఆల్జీబ్రా, జామెట్రీ, ట్రిగ్నామెట్రీ, మెన్సురేషన్ చాప్టర్లకు ఎక్కువ సమయం వెచ్చించాలి. ఈ మూడు చాప్టర్ల నుంచే 40 శాతానికి తక్కువ కాకుండా ప్రశ్నలడుగుతారు. మిగతా చాప్టర్లకు సమానమైన వెయిటేజ్ ఉంటుంది. అర్థమెటిక్లో భాగంగా నంబర్ సిస్టమ్, సహజ సంఖ్యలు, వాస్తవ సంఖ్యలు, కూడికలు, తీసివేతలు, గుణకారం, భాగహారం, స్క్వేర్రూట్స్, కాలం-దూరం, కాలం-పని, శాతాలు, వడ్డీ-చక్రవడ్డీ, బారువడ్డీ, లాభనష్టాలు మొదలైనవాటిపై ప్రశ్నలడుగుతారు. ఇవన్నీ కూడా హైస్కూల్ స్థాయిలో 6 నుంచి పదో తరగతి మ్యాథ్స్లో ఉండేవే. అందువల్ల సంబంధిత తరగతుల పాఠ్యపుస్తకాల్లో ప్రశ్నలను సాధన చేయాలి. వీటితోపాటు ఆర్ఎస్ అగర్వాల్ ఆబ్జెక్టివ్ అర్థమెటిక్ పుస్తకంలోని సమస్యలను ప్రాక్టీస్ చేయాలి. ఇంగ్లిష్ బేసిక్ ఇంగ్లిష్ గ్రామర్పై ప్రశ్నలుంటాయి. అభ్యర్థి ఇంగ్లిష్ని ఎలా అర్థం చేసుకుంటున్నాడో పరిశీలించే విధంగా ప్రశ్నలడుగుతారు. మార్కెట్లో దొరికే ప్రామాణిక ఆంగ్ల వ్యాకరణ పుస్తకంలో సిలబస్లోని అంశాల వరకు చదివితే చాలు. ఈ విభాగంలో 70 శాతం ప్రశ్నలు ప్రాథమిక వ్యాకరణం నుంచి, 30 శాతం ప్రశ్నలు కాంప్రహెన్సన్, యాంటోనిమ్స్, సినోనిమ్స్, అనాలజీ అంశాలపై అడుగుతారు. ఇంగ్లిష్ విభాగంలో ఎక్కువ మార్కులు పొందడానికి రెన్ అండ్ మార్టిన్ హైస్కూల్ ఇంగ్లిష్ గ్రామర్ పుస్తకం, నార్మన్ లూయీస్ రాసిన వర్డ్ పవర్ మేడ్ ఈజీ బాగా ఉపయోగపడతాయి. జనరల్ నాలెడ్జ్ వర్తమాన వ్యవహారాల కోసం రోజూ ప్రామాణిక దినపత్రికలు చదవాలి. స్టాక్ జీకే కోసం ఏదైనా జనరల్ నాలెడ్జ్ పుస్తకం చదివితే సరిపోతుంది. పరిసరాలపై కాస్త అవగాహన ఉంటే జీకే ప్రశ్నలకు సమాధానాలు గుర్తించడం తేలికే. భారతదేశ చరిత్ర, భూగోళశాస్త్రం, పాలిటీ, ఎకానమీ ప్రశ్నల కోసం 8, 9, 10 తరగతుల సోషల్ పుస్తకాలు చదవాలి. సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, అవార్డులు, ఆవిష్కరణల కోసం ఏదైనా ఇయర్ బుక్లోని కరెంట్ అఫైర్స్ సెక్షన్ను ఔపోసన పట్టాలి. శాస్త్ర, సాంకేతిక అంశాలు ముఖ్యమైనవే. ఇటీవల కాలంలో మన దేశం ప్రయోగించిన వివిధ క్షిపణులు, వాటి పరిధి, అంతరిక్ష ఉపగ్రహాలు, వాటిని వేటి కోసం ఉద్దేశించారు? ఎక్కడి నుంచి ప్రయోగించారు? ఇలా అన్ని కోణాల్లో సిద్ధమవ్వాలి. ఇంటెలిజెన్స్ అండ్ పర్సనాలిటీ టెస్ట్ రాత పరీక్ష, వైద్య, శారీరక పరీక్షల్లో విజయం సాధించిన వారిని ఖాళీలకనుగుణంగా పర్సనాలిటీ టెస్ట్కు ఎంపిక చేస్తారు. దీన్ని వ్యక్తిత్వ పరీక్షగా చెప్పుకోవచ్చు. ఇందులో విజయం సాధించడానికి ప్రతిరోజూ ఏదైనా పేపర్ చదవాలి. జాతీయ ఇంగ్లిష్ చానళ్లలో వచ్చే చర్చా కార్యక్రమాలు వినాలి. ఏదైనా టాపిక్ ఎంచుకొని అద్దం ముందు నిల్చొని కనీసం ఐదు నిమిషాలు మాట్లాడాలి. అలా కమ్యూనికేషన్ స్కిల్స్ మెరుగుపర్చుకోవాలి. ఇంటర్వ్యూలో భాగంగా ఇంకా వివిధ పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. గ్రూప్ డిస్కషన్తోపాటు ఏదైనా సందర్భం చెప్పి దానికి అభ్యర్థి ఎలా స్పందిస్తారో తెలుసుకుంటారు. ఔట్డోర్ గ్రూప్ టాస్క్ కూడా ఉంటుంది. ఏదైనా అంశంలో ఉపన్యసించమని కూడా అడుగుతారు. ఎయిర్ఫోర్స్ అకాడెమీ అభ్యర్థులకు పైలట్ బ్యాటరీ ఆప్టిట్యూడ్ టెస్ట్ (పీబీఏటీ)ను కూడా నిర్వహిస్తారు. వర్తమాన వ్యవహారాలతోపాటు వివిధ అంశాలపై ప్రశ్నిస్తారు. ఇంటర్వ్యూలో ఎక్కువ మార్కుల కోసం అన్ని విషయాల్లోనూ ప్రాథమిక పరిజ్ఞానంతో పాటు లాజికల్ థింకింగ్ను అలవర్చుకోవాలి. రిఫరెన్స్ బుక్స్: పాత్ఫైండర్ సీడీఎస్ ఎంట్రన్స్ ఎగ్జామినేషన్ చాప్టర్వైజ్-సెక్షన్ వైజ్ సీడీఎస్ సాల్వ్డ్ పేపర్స్ -అర్హింత్ పబ్లికేషన్స్ ఎస్ఎస్బీ ఇంటర్వ్యూ -ఉప్కార్ పబ్లికేషన్స్ గుర్తుంచుకోండి.. గత మెయిన్స్ విధానాన్నే ఈసారి కూడా కొనసాగించవచ్చని ఆశించవచ్చు. అదే జరిగితే సమయానికి ప్రాధాన్యమివ్వాలి. ఒక్కో ప్రశ్నకు దాదాపు ఏడు నిమిషాలు అందుబాటులో ఉంటుంది.200 పదాలకు మించకుండా సమాధానం రాయమన్నారేగానీ కచ్చితంగా అన్ని పదాల్లో సమాధానం ఉండాలని లేదన్నది గుర్తించాలి.సూచనల్లో ‘సమాధానం పరిమాణం కంటే దాని నాణ్యత ప్రధానమని’ ఇచ్చారు. అందువల్ల ఎంత రాశామనేదాని కంటే ఎంత కచ్చితమైన విశ్లేషణను అందించామన్నదే ముఖ్యమని గుర్తించాలి. ఒకట్రెండు తప్ప అన్ని ప్రశ్నలకూ సమాధానం రాసేందుకు ప్రయత్నించాలి. మెయిన్స్ ప్రిపరేషన్ లో భాగంగా రైటింగ్ ప్రాక్టీస్కూ ప్రాధాన్యమివ్వాలి. డా॥బి.జె.బి. కృపాదానం సీనియర్ సివిల్స్ ఫ్యాకల్టీ ఆర్.సి. రెడ్డి స్టడీ సర్కిల్ -
సివిల్ సర్వీసెస్ (ప్రిలిమినరీ) పరీక్షా మోడల్ పేపర్
General Studies Paper-I 1. Special drawing rights (SDR) of the International Monetary Fund are not… a) a credit line allocated by the IMF to member countries acc-ording to each country's quota. b) backed by US dollars c) the IMF's unit of account. d) a basket of four currencies. 2. Regarding High Court, Constitu- tion says the following. Find the incorrect one a) There shall be a High Court for each State b) Every High Court shall consist of a Chief Justice and such other Judges as the President may from time to time deem it necessary to appoint. c) The President may, after consultation with the Chief Justice of High Court, transfer a Judge from one High Court to any other High Court d) Parliament may by law establ- ish a common High Court for two or more States or for two or more States and a Union territory 3. Section 295A of the Indian Penal Code pertains to a) Criminalization of homosexuality b) Sedition and incitement to violence against State c) Insulting religions and religious beliefs d) Punishment for sexual assault against men or women 4. Constitution states: Business in Parliament shall be transacted in Hindi or in English; However, the Chairman of the Council of States or Speaker of the House of the People or person acting as such, may permit any member who cannot adequately express himself in Hindi or in English to address the House in a) Her/ his mother-tongue b) Any of the 22 languages in the 8th Schedule of the Consti-tution c) Few select languages in the 8th Schedule of the Constitution as agreed by the Rules Committee d) As decided by the House then 5. Consider the following: 1. International Bank for Rec-onstruction and Development (IBRD) 2. International Development Association (IDA) 3. International Finance Corpo-ration (IFC) 4. Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA) 5. International Centre for Settlement of Investment Disputes (ICSID) Which among the above consti- tute the World Bank group? a) 1, 2 b) 1, 2, 3 c) 1, 3, 4 d) All of the above 6. About the recently set up Seventh Pay Commission, answer the correct one 1. It is headed by Justice (Retd) Ashok Mathur 2. Its mandate includes revision of salaries of all government employees 3. Its mandate includes recommendations on pensions of all government employees a) 1, 2 and 3 only b) 1 only c) 3 only d) 2 only 7. Which among the following committees have been set for the purpose of poverty estimation in India? 1. Y K Alagh committee 2. Lakdawala Committee 3. Tendulkar Committee 4. Rangarajan Committee Chose the correct answer from the codes given below: a) Only 1, 2 & 3 b) Only 2, 3 & 4 c) Only 1, 3 & 4 d) 1, 2, 3 & 4 8. In India, Speaker of Lok Sabha is administered oath as a) Member of Parliament b) Speaker c) Both a and b d) Neither a nor b 9. About the recently delivered Supreme Court of India decision in the Shabnam Hashmi case, consider the following statements. 1. It is related to adoption of children 2. It recognizes the right to adoption as a part of the right to life in Article 21 3. It contributes to the evolution of uniform civil code in India a) 1 and 2 are correct b) 1 and 3 are correct c) 1, 2 and 3 are correct d) Only 3 is correct 10. About Basel III capital regulati- ons, the following is correct a) They are to be fully implemented by 2019 in India b) Basel norms are for risk management of the investment banks and commercial banks c) Both a and b d) Neither a nor b 11. The "Major Atmospheric Chere-nkov Experiment (MACE)" is the world's largest high-altitude telescope to be set up in Ladakh for detection of ____ a) Ultraviolet Rays b) Cosmic Rays c) Gamma Rays d) Asteroids 12. About the Human Capital Index, answer the correct one from below 1. World Economic Forum announces it 2. 122 countries are rated 3. It ranks countries on the basis of economic potential of their labour force 4. India ranks 78 a) 1 and 2 only b) 1, 2 and 4 only c) 1, 2, 3 and 4 only d) 1 only 13. Equal Opportunities Commiss- ion that the Union Cabinet recently decided to set up has the following mandate a) It's a statutory body to check discrimination of minority communities in jobs and education b) It's a statutory body to check discrimination of minority communities and SC/ST groups in jobs and education c) It's a statutory body to check discrimination of minority communities, women and SC/ST groups in jobs and education d) It's a statutory body to check discrimination of minority communities, women, OBCs and SC/ST groups in jobs and education 14. Nagarjun-Shrisailam Tiger reserve, the largest tiger reserve of India, spans across which two states? a) Maharashtra and Goa b) Karnataka and Kerala c) Telangana and Andhra Pradesh d) Odisha and Jharkhand 15. Every Legislative Assembly of every State, unless sooner dissolved, shall continue for five years from the date appointed for its first meeting. During National Emergency, the period can be extended by a) President for one year at a time b) Parliament by one year at a time c) Parliament by six months at a time d) President for a period of six months at a time 16. Recently, the World-Anti Doping Agency (WADA) has banned inhalation of which gases after deciding it could be used to enhance athletics performance? a) Xenon b) Neon c) Krypton d) Helium 17. Mark the correct one from below a) The minimum number of Jud-ges who are to sit for the pu-rpose of deciding any case involving a substantial questi- on of law as to the interpretation of this Constitution shall five b) The minimum number of Judges who are to sit for the purpose of hearing any reference under Article 143 shall be five c) Both a and b d) Neither a nor b 18. Consider the following statements 1. Integrated rural development programme (IRDP) was laun- ched to lift the target groups above the below poverty line 2. IRDP was started as an initiative of the lead bank scheme to create additional employment opportunities in rural areas Which of the statement given above are correct? a) Only 1 b) Only 2 c) Both 1and 2 d) Neither 1 nor 2 19. Which of the following statements is correct? 1. Dedicated freight corridors have been planned to ease the growing passenger and goods traffic on the busy routes 2. The Eastern and the Western dedicated corridors will meet each other at Delhi a) Only 1 b) Only 2 c) Both 1 and 2 d) Neither1nor 2 20. Consider the following statements 1. The second report of the Kelkar committee dealing with direct and indirect taxed has maintained its original recommendation including the abolition of exemptions relating of housing loans 2. The loans disbursed to farmers under kisan credit card scheme are covered under Rashtriya Krishi Beema Yojana of Life Insurance Corporation of India Which of the statement given above are correct? a) Only 1 b) Only 2 c) Both 1 and 2 d) Neither 1 nor 2 21. Welfare of animals is given in the Indian Constitution as a a) Fundamental Duty b) Fundamental Right c) Directive Principle of State Policy d) None of the above 22. Consider the following statements: 1. Doctrine of Separation of powers gives the privilege of policy making to the Executive 2. Only Supreme court can punish for contempt of court 3. Lok Adalats are not courts because their suggestion is open to be accepted or otherwise Which of these statements is/ are correct? a) 1 and 2 b) 2 and 3 c) Only 1 d) Only 3 23. One of the following is not a part of the fiscal policy 1. Disinvestment 2. Insurance schemes 3. Small savings schemes 4. Interest rates a) 2 and 4 only b) 2, 3 and 4 only c) 1 and 4 only d) 4 only 24. Which of the following is a possible government objective as opposed to policy? 1. Lower tax rates 2. Lower interest rates 3. Lower inflation a) 1 and 2 only b) 2 and 3 only c) 3 only d) 1, 2 and 3 25. Nominated members of Rajya Sabha do not have the following right 1. Vote in the Presidential election 2. Vote in the Vice Presidential election 3. Vote in the no confidence motion a) 1 only b) 1 and 2 only c) 1 and 3 only d) None of the above 26. Match List I with List II and select the correct answer using the codes given below the lists: List - I A. Proved misbehaviour or incapacity B. Proportional system of representation C. Minister of tribal affairs D. Breakdown of constitutional machinery List-II (Content) 1. Election of the President of India 2. Removal of Supreme Court Judge 3. President's rule 4. Mandatory for some states 5. Composition of legislative As-semblies a) A-2, B-1, C-4, D-5 b) A-2, B-1, C-4, D-3 c) A-1, B-2, C-5, D-3 d) A-2, B-4, C-5, D-2 27. Consider the following 1. Finance and non-finance 2. Telecommunication 3. Computer software and hard ware 4. Hospitals and diagnostic centers/ services 5. Construction activities Which of the services sector given above are included in the 'top 5 services sector' of the Indian economy? a) 1, 2, 4 and 5 b) 1, 3, 4 and 5 c) 1, 2, 3 and 4 d) All of the above 28. Gross National Product equals: a) Net National Product adjusted for inflation b) Gross Domestic Product adjusted for inflation c) Gross Domestic Product plus net factor income from abroad d) Net National Product plus net property income from abroad 29. Following is wrong about the Non banking finance companies (NBFC) in India a) They are not eligible for repo operations under the Liquidity Adjustment Facility (LAF) b) When they go bankrupt they are not eligible for the lender of the last resort window of the Reserve Bank of India (RBI) c) Both a and b d) Neither a nor b 30. Banking Laws (Amendment) Act, 2013 1. Increases FDI limits in private banks 2. Increases FDI limits in public sector banks 3. Increases shareholders' voting rights from 10 per cent to 26 per cent in private sector banks 4. Increases shareholders' voting rights in public sector banks such as the State Bank of India to 10 (ten) per cent from the current 1 (one) per cent. a) 1 and 2 are correct b) 2 and 3 are correct c) 3 and 4 are correct d) 1, 2, 3 and 4 are correct 31. What is meant by inflation premium? a) When a firm accounts inflation before it bring forth its profit b) It is difference between real interest rate and nominal interest rate charged by banks c) The premium accrued by the government, when it resorts to print currency during high inflation d) All of the above 32. Answer the incorrect one from below about Lokpal and Lokayuktas Act of 2013 a) States have to appoint the Lok Ayukta within a year of the notification of Lokpal and Lokayuktas Act of 2013 b) Lokpal member can be removed by the President after a Supreme Court inquiry c) Administrative expenses of the Lokpal including salaries are charged on the Consolidated Fund of India d) None of the above 33. Which one of the following is incorrect in respect of Local Government in India? i. According to the Indian Constitution, local Governm- ent is an independent tier in the federal system. ii. Not less than 50% of the seats in local bodies are reserved for women iii. Audit of local body finances is done by Comptroller and Aud-itor General (CAG) of India iv. Chairperson of Gram Pan-chayat is elected directly a) i, ii and iii only b) i, iii and iv only c) iii and iv only d) i, ii, iii and iv 34. Consider the following statements: 1.The Union Government fixes the Statutory Minimum Price of Sugarcane for each sugar season. 2. Sugar and sugarcane are essential commodities under the Essential Commodities Act. Which of the statements given above is/ are correct? a) 1 only b) 2 only c) Both 1 and 2 d) Neither1 nor 2 35. Consider the following statements: 1. A synthetic porous ultra light material derived from a gel, which has extremely low density and low thermal conductivity, also called "frozen smoke" is called Aero gel. 2. Recently, researchers have dev-eloped a new ultra-lightweight materials called meta-materials, that are as light as aero gel, but 10,000 times stiffer. 3. These lightweight materials (meta materials) can withstand a load of at least 1,60,000 times their own weight. Which of the above statements are correct? a) 1only b) 2 and 3 only c) None of the above d) All of the above 36. The Planning Commission is the nodal agency in the Government of India for the following 1. Estimation of poverty at the National level 2. Estimation of poverty at the State levels 3. Recommending the structure and financial allocations for anti-poverty programes 4. Evaluation of anti poverty schemes a) 1 and 3 only b) 1,2and 3 only c) 1, 3 and 4 only d) 1, 2, 3 and 4 37. The following report need not be tabled in the Parliament i. Planning Commission report ii. Finance Commission report iii. Comptroller and Auditor General of India report iv. Law Commission report a) i and ii only b) i and iv only c) i only d) iv only Key 1) b; 2) c; 3) c ; 4) a; 5) d; 6) a; 7) d; 8) a; 9) b; 10) a; 11) c; 12) c; 13) a; 14) c; 15) b; 16) a; 17) c; 18) c; 19) d; 20) a; 21) a; 22) c; 23) d; 24) c; 25) a; 26) b; 27) c; 28) d; 29) d; 30) c; 31) b; 32) d; 33) c; 34) c; 35) d; 36) d; 37) b. -
జనరల్ స్టడీస్ పేపర్-3లో ఎకానమీ ప్రిపరేషన్ ఎలా ?
కాంపిటీటివ్ కౌన్సెలింగ్: నేను సివిల్స్ మెయిన్స్కు సన్నద్ధమవుతున్నాను. జనరల్ స్టడీస్ పేపర్-3లో ఎకానమీ ప్రిపరేషన్కు సంబంధించి తగిన సూచనలివ్వండి. - బి. సుస్మిత, బషీర్బాగ్. ఎకానమీకి సంబంధించిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయడం కోసం అభ్యర్థులు ముందుగా కాన్సెప్ట్పై పూర్తి పట్టు సాధించాలి. గత ప్రశ్నపత్రాలను పరిశీలిస్తే జనరల్ స్టడీస్ పేపర్-3లో ఎకానమీకి సంబంధించిన ప్రశ్నలు వర్తమాన అంశాలకు అనుగుణంగా ఇచ్చారు. ఒక టాపిక్పై ఇచ్చిన ప్రశ్నకు వర్తమాన అంశాలతో అనుసంధానిస్తూ జవాబు రాసినప్పుడే అధిక మార్కులు సాధించవచ్చు. ిఫిస్కల్ రెస్పాన్సిబిలిటీ అండ్ బడ్జెట్ మేనేజ్మెంట్ (ఎఫ్ఆర్బీఎం), సమ్మిళిత వృద్ధి, నూతన కంపెనీల బిల్లు 2013, పన్ను వ్యయం, ఆహార భద్రతా బిల్లు, వ్యవసాయ సబ్సిడీలు, పింక్ రివల్యూషన్, ప్రపంచీకరణ, భూ సంస్కరణలు, వ్యవసాయ ఉత్పాదకత, పేదరికం, విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు, మల్టీ బ్రాండ్ రిటైల్ రంగం, వస్తు, సేవలు లాంటి అంశాలపై కాన్సెప్ట్ల ఆధారంగానే ప్రశ్నలను అడుగుతున్నారు. ప్రతి కాన్సెప్ట్ను వర్తమాన అంశాలకు అన్వయించి ప్రశ్నలు రూపొందిస్తున్నారు. సిలబస్లో భాగంగా కాన్సెప్ట్లను చదివే క్రమంలో వివిధ అంశాలకు సంబంధించి లోతైన అధ్యయనం చేసినవారికి ఎకానమీ ప్రశ్నలకు సమాధానం రాయడం కష్టమేమీ కాదు. అందువల్ల సివిల్స్ మెయిన్స కోసం సన్నద్ధమవుతున్న అభ్యర్థులు ఎకానమీని అధ్యయనం చేసేటప్పుడు కాన్సెప్ట్లపై అవగాహనతో పాటు వాటిని వివిధ అంశాలకు అన్వయించుకుంటూ చదవాలి. ఎకానమీలో ప్రతి ప్రశ్నకు వాస్తవికతకు దగ్గరగా ఉండేలా సమాధానం రాయాల్సి ఉంటుంది. అందువల్ల వివిధ గణాంకాలు, డేటాపై తప్పనిసరిగా అవగాహన పెంచుకోవాలి. గతంలో పరీక్ష రాసిన చాలామంది అభ్యర్థులు ఎకానమీ విభాగానికి సమయం సరిపోలేదని తెలిపారు. అందువల్ల ఇప్పటి నుంచే ప్రతి ప్రశ్నకు సూటిగా, నిర్దిష్టంగా 200 పదాల పరిమితిలో జవాబులు రాయడం ప్రాక్టీస్ చేయాలి. సమయ పరిమితిలోగా అన్ని ప్రశ్నలకు జవాబు రాసే విధంగా సంసిద్ధమవ్వాలి. ఇన్పుట్స్: తమ్మా కోటిరెడ్డి, సివిల్స్ సీనియర్ ఫ్యాకల్టీ జనరల్ నాలెడ్జ పాలిటీ: భారత రాజ్యాంగం భారత రాజ్యాంగ నిర్మాణ క్రమం ‘రాజ్యాంగ పరిషత్’ భారతదేశానికి రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించింది. 1942: క్రిప్స్ మిషన్ మొట్టమొదటిసారిగా రాజ్యాంగ పరిషత్ ఏర్పాటును ప్రతిపాదించింది 1946: ‘క్యాబినెట్ మిషన్’ సూచన మేరకు రాజ్యాంగ పరిషత్ను ఏర్పాటు చేశారు. 1946: జూలైలో రాజ్యాంగ పరిషత్కు ఎన్నికలు నిర్వహించారు. (ఇందులో రాష్ట్రాలకూ, రాజ సంస్థానాలకూ జనాభా ప్రాతిపదికన ప్రాతినిధ్యం కల్పించారు. రాష్ట్రాల విధాన సభల సభ్యులు ఓటు బదిలీ పద్ధతి ద్వారా తమ ప్రతినిధులను ఎన్నుకున్నారు. రాజ్యాంగ పరిషత్లో మొత్తం 389 మంది సభ్యుల్లో బ్రిటిష్ రాష్ట్రాల నుంచి 292 మంది, స్వదేశీ సంస్థానాల నుంచి 93 మంది ప్రాతినిధ్యం వహించారు. (రాజ్యాంగ పరిషత్ చిహ్నం ఐరావతం) 1946: డిసెంబర్ 9న, రాజ్యాంగ పరిషత్ మొదటి సమావేశం తాత్కాలిక అధ్యక్షుడు డా॥ సచ్చిదానంద సిన్హా అధ్యక్షతన జరిగింది. 1946: డిసెంబర్ 11న డా॥బాబూ రాజేంద్ర ప్రసాద్ రాజ్యాంగ పరిషత్ శాశ్వత అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు. 1946: డిసెంబర్ 13న జవహర్లాల్ నెహ్రూ లక్ష్యాలు - తీర్మానం (పీఠిక) అనే తీర్మానాన్ని ప్రవేశపెట్టారు. దీన్ని 1947 జనవరి 22న ఆమోదించారు. 1947: ఆగస్ట్ 29న రాజ్యాంగ ముసాయిదా కమిటీని పరిషత్ ఏర్పాటు చేసింది. దీని అధ్యక్షుడు డా॥అధ్యక్షుడితో కలిపి ఈ ముసాయిదా కమిటీలో ఏడుగురు సభ్యులు ఉన్నారు. 1947: జూలై 22న రాజ్యాంగ పరిషత్ జాతీయ పతాకాన్ని ఆమోదించింది. భారతదేశ చరిత్రలో ప్రముఖ యుద్ధాలు యుద్ధం జరిగిన సం॥ వివరాలు సర్హింద్ యుద్ధం 1555 హూమాయూన్ చేతిలో అఫ్ఘన్ల ఓటమి రెండో పానిపట్ యుద్ధం 1556 అక్బర్ చేతిలో హేమూ పరాజయం, మొఘల్ సామ్రాజ్య పరిపాలనకు పునాది రాక్షస తంగడి 1565 విజయనగర సామ్రాజ్య సైన్యం, ముస్లిం (తళ్లికోట, బన్నిహట్టి) సైన్యాల కూటమి చేతిలో ఓటమి హాల్దీఘాట్ యుద్ధం 1576 అక్బర్, రాణా ప్రతాప్కు మధ్య భోపాల్ యుద్ధం 1737 పీష్వా మొదటి బాజీరావు చేతిలో నిజాం ఓటమి కర్నాల్ యుద్ధం 1739 నాదిర్షా పూర్తిగా మొఘలుల సైన్యాన్ని ఓడించాడు మొదటి కర్ణాటక యుద్ధం 1745-48 {బిటీష్, ఫ్రెంచి సైన్యాలకు మధ్య జరిగింది రెండో కర్ణాటక యుద్ధం 1749-54 {బిటీషు, ఫ్రెంచి వారి మధ్య జరిగింది మూడో కర్ణాటక యుద్ధం 1756-63 యూరప్లో సప్తవర్ష సంగ్రామ ఫలితంగా భారత్లో బ్రిటీష్, {ఫెంచి వారి మధ్య ఆధిపత్య పోరు, బ్రిటీషు వారి ఆధిపత్యం ప్లాసీ యుద్ధం 1757 బెంగాల్ నవాబు సిరాజ్ - ఉద్దౌలాకు, క్లైవ్ నాయకత్వంలో బ్రిటీషు సైన్యానికి మధ్య, నవాబు ఓటమి. బ్రిటీషు పరిపాలనకు నాంది బక్సార్ యుద్ధం 1764 బెంగాల్ నవాబు మీర్ ఖాసీం, అవధ్ నవాబు షుజా - ఉద్దౌలా, మొఘల్ చక్రవర్తి రెండో షా అలమ్ల మిత్ర సైన్యం కూటమి, మేజర్ మన్రో నాయకత్వంలోని ఆంగ్ల సైన్యం చేతిలో ఓటమి జాబ్స్ అలర్ట్స సతీష్ ధావన్ స్పేస్ సెంటర్ నెల్లూరు జిల్లా శ్రీహరికోటలోని సతీష్ ధావన్ స్పేస్ సెంటర్ (షార్) సైంటిస్ట్ల నియామకానికి దరఖాస్తులు కోరుతోంది. సైంటిస్ట్/ ఇంజనీర్ (ఎలక్ట్రికల్ అండ్ ఎలక్ట్రానిక్స్ ఇంజనీరింగ్) అర్హతలు: ఎలక్ట్రికల్ అండ్ ఎలక్ట్రానిక్స్ ఇంజనీరింగ్లో 65 శాతం మార్కులతో బీఈ/ బీటెక్ ఉండాలి. సైంటిస్ట్/ ఇంజనీర్ (ఇండస్ట్రియల్ సేఫ్టీ) అర్హతలు: ఇండస్ట్రియల్ సేఫ్టీలో 60 శాతం మార్కులతో ఎంఈ/ ఎంటెక్ (ఎమ్మెస్సీ ఇంజనీరింగ్) ఉండాలి. వయసు: 18 నుంచి 35 ఏళ్ల మధ్య ఉండాలి. ఎంపిక: ఇంటర్వ్యూ ద్వారా. ఆన్లైన్ రిజిస్ట్రేషన్కు చివరి తేది: ఆగస్టు 21 వెబ్సైట్: www.shar.gov.in -
కాంపిటీటివ్ కౌన్సెలింగ్
సివిల్స్ మెయిన్స్ జనరల్ స్టడీస్ పేపర్-1లో హిస్టరీ, జాగ్రఫీల నుంచి ఎలాంటి ప్రశ్నలు అడుగుతున్నారోవివరించండి. - సీహెచ్ చైతన్యప్రసాద్, బోయిన్పల్లి గతేడాది సివిల్స్ మెయిన్స్ జీఎస్ పేపర్-1లో హిస్టరీ నుంచి 14 ప్రశ్నల వరకు అడిగారు. ఒక్కో ప్రశ్నకు పది మార్కులు. కాబట్టి హిస్టరీ నుంచే 140 మార్కులు సాధించే అవకాశం ఉంది. ఈ పేపర్లోని ప్రశ్నలన్నింటికీ తప్పనిసరిగా సమాధానాలు రాయాలి. ఛాయిస్ లేదు. ఈ ప్రశ్నలన్నింటినీ ఏపీపీఎస్సీ గ్రూప్-1 మాదిరిగా పది మార్కులకే అడిగినా.. ప్రశ్నల ప్రామాణికత విషయంలో చాలా తేడా ఉంది. ఎక్కువగా శాస్త్ర, సాంకేతిక, సాంస్కృతిక, ఆర్థిక, సామాజిక దృక్కోణంలో ప్రశ్నలు అడిగారు. ఉదా: 1. దేవాలయ వాస్తు కళా వికాసంలో చోళుల వాస్తు కళను అత్యున్నతమైన దశగా ఎందుకు భావిస్తారు? 2. డల్హౌసీని ఆధునిక భారత నిర్మాతగా నిరూపించండి? ఈ ప్రశ్నల సరళిని బట్టి చూస్తే అభ్యర్థులు గతంలో మాదిరిగా హిస్టరీ విషయంలో సెలెక్టివ్ విధానాన్ని అనుసరించడం సాధ్యం కాదని గమనించాలి. ఇక జాగ్రఫీ నుంచి అణు విద్యుత్, చమురు, సహజవాయువుకు ప్రాధాన్యం పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో వాటిపై ప్రశ్నలు అడిగారు. సదరన్ స్టేట్స్లో పంచదార మిల్లులు ఎక్కువగా ఉండటానికి, పత్తి, వస్త్ర పరిశ్రమలు వికేంద్రీకృతం కావడానికి గల కారణాలను విశ్లేషించండి? పశ్చిమ కనుమల్లో నదులు డెల్టాలను ఏర్పరచకపోవడానికి కారణాలేంటి? లాంటి ప్రశ్నలు కూడా ఇచ్చారు. ‘తూర్పు కోస్తా తీరంలో ఫైలిన్ సంభవించింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా తుపానులకు ఏవిధంగా పేర్లు పెడతారు? - వివరించండి’ లాంటి ప్రశ్నల తీరును చూస్తే ఇవన్నీ వర్తమాన వ్యవహారాలకు అనుసంధానంగానే ఉంటున్నట్లు గమనించవచ్చు. చిన్నరాష్ట్రాలపై చర్చ నడుస్తున్న నేపథ్యంలో ‘ప్రాంతీయవాదం ప్రత్యేక రాష్ట్రాన్ని డిమాండ్ చేయడంలో ప్రధాన భూమిక పోషిస్తోంది - వివరించండి’ అని అడిగారు. ప్రపంచీకరణ భారతదేశంలో ఏజ్డ్ పాపులేషన్పై ఎలాంటి ప్రభావం చూపిస్తోంది? భారతదేశంలో పట్టణీకరణ వేగవంతమవుతున్న నేపథ్యంలో ఎదురయ్యే సామాజిక సమస్యలను చర్చించండి - లాంటి ప్రశ్నలు కూడా సమకాలీన పరిస్థితులపైనే ఉన్నాయి. కాబట్టి అభ్యర్థులు వర్తమాన పరిస్థితులను గమనిస్తూ వాటికి సంబంధించిన చారిత్రక అంశాలపై దృష్టి సారించాలి. దీని కోసం విశ్లేషణాత్మకంగా అధ్యయనం చేయాలి. మారుతున్న ప్రశ్నల సరళిని దృష్టిలో ఉంచుకొని ప్రతి అంశాన్ని సామాజిక, సాంస్కృతిక, ఆర్థిక కోణంలో పరిశీలిస్తూ సన్నద్ధమవ్వాలి. ఈ విషయంలో ప్రామాణిక పుస్తకాలు బాగా తోడ్పడతాయి. ఇన్పుట్స్: యాకూబ్ బాష, గురజాల శ్రీనివాసరావు,సివిల్స్ సీనియర్ ఫ్యాకల్టీ -
సివిల్స్ మెయిన్స్ జనరల్ స్టడీస్ పేపర్-3ఎలా పిపేరవ్వాలి?
కాంపిటీటివ్ కౌన్సెలింగ్: సివిల్స్ మెయిన్స్ జనరల్ స్టడీస్ పేపర్-3లో సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ విభాగాన్ని ఏవిధంగా ప్రిపేరవ్వాలి? - టి. నాగమణి, అల్వాల్. జనరల్ స్టడీస్ పేపర్-3లో ఎకనమిక్ డెవలప్మెంట్, టెక్నాలజీ, బయోడైవర్సిటీ, ఎన్విరాన్మెంట్, సెక్యూరిటీ, డిజాస్టర్ మేనేజ్మెంట్ అనే అంశాలున్నాయి. వీటి నుంచి 25 ప్రశ్నలు అడుగుతున్నారు. సివిల్స్ 2013లో ఎకానమీ నుంచి 12 ప్రశ్నలు ఇవ్వగా, మిగిలిన అంశాల నుంచి 13 ప్రశ్నలు ఇచ్చారు. సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, బయోడైవర్సిటీ, సెక్యూరిటీ, మేధో సంపత్తి హక్కులు, డిజాస్టర్ మేనేజ్మెంట్లో ప్రశ్నలన్నీ దాదాపు సమకాలీన అంశాలపైనే ఉండటం గమనార్హం. మేధో సంపత్తి హక్కులు అనే అంశంలో 1970 నాటి భారత పేటెంట్ చట్టానికి 2005లో జరిగిన సవరణలకు కారణాలు అడుగుతూనే.. నోవార్టిస్ ఫైల్ చేసిన పేటెంట్స్ను తిరస్కరించడంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ సవరణను ఎలా ఉపయోగించుకుందో వివరించమని ఇచ్చారు. డిజిటల్ సిగ్నేచర్, 3డీ ప్రింటింగ్ టెక్నాలజీ, క్రికెట్లో అంపైర్ డెసిషన్ రివ్యూ సిస్టమ్ మొదలైన వాటిని వివరించమని ప్రశ్నలు అడిగారు. సిలబస్లోని ఎన్విరాన్మెంట్ ఇంపాక్ట్ అసెస్మెంట్లో భాగంగా అక్రమ మైనింగ్ అంటే ఏమిటి? అనే ప్రశ్న అడిగారు. సమకాలీన అంశాల్లో మరొకటి సోషల్ నెట్వర్కింగ్ సైట్లు. వీటి ద్వారా భద్రత ఏవిధంగా ప్రభావితమవుతుందో వివరించమని అడిగారు. సైబర్ సెక్యూరిటీలో భాగంగా.. సైబర్ వార్ఫేర్ అనేది ఉగ్రవాదం కంటే ఏవిధంగా తీవ్రమైంది? భారత్ ఏవిధంగా దాని ప్రభావానికి గురవుతోంది? భారత్లో ఈ అంశానికి చెందిన సంసిద్ధత ఎలా ఉంది? అని అడిగారు. ఇలా అన్ని ప్రశ్నలు దాదాపుగా సమకాలీన అంశాలతో ముడిపడి ఉన్నాయి. సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ కింద ఇచ్చిన రెండు ప్రశ్నలు వైద్య రంగానికి సంబంధించినవి. ఆ రెండు ప్రశ్నలు ఇన్డెప్త్గా, వైద్య రంగంలో అసాధారణమైన పట్టు ఉన్నవారు తప్ప మిగిలినవారు సమాధానం రాయలేనివిధంగా ఉన్నాయి. ప్రశ్నలన్నీ సమకాలీన సమస్యలపై అప్లికేషన్ ఓరియంటెడ్ విధానంలో ఉంటున్నాయి. దీన్ని ఆహ్వానించదగ్గ పరిణామంగా గుర్తించాలి. అభ్యర్థి సమగ్ర ఆలోచనా విధానాన్ని, వ్యక్తిత్వాన్ని అంచనా వేసేలా ప్రశ్నల కూర్పు ఉంది. కాబట్టి అభ్యర్థులు ఒక అంశానికి సంబంధించిన ప్రాథమిక భావనలతోపాటు దానితో ముడిపడి ఉన్న వర్తమాన అంశాలన్నింటిపై అవగాహన పెంచుకోవాలి. దీనికోసం విస్తృతంగా అధ్యయనం చేయాలి. దినపత్రికల్లో వచ్చే విశ్లేషకుల ఆర్టికల్స్ను తప్పనిసరిగా చదవాలి. ఇన్పుట్స్: సి.హరికృష్ణ, సివిల్స్ సీనియర్ ఫ్యాకల్టీ జనరల్ నాలెడ్జ్ అంతర్జాతీయ సంస్థలు ఇంటర్నేషనల్ క్రిమినల్ పోలీస్ ఆర్గనైజేషన్(ఇంటర్పోల్) ప్రధాన కార్యాలయం: లయోన్స (ఫ్రాన్స) ఏర్పాటైన సంవత్సరం: 1923, సభ్యదేశాల సంఖ్య: 184 లక్ష్యం: సభ్య దేశాల్లోని పోలీసు వ్యవస్థలతో కలిసి సమన్వయంతో పనిచేయడం అంతర్జాతీయ అణుశక్తి సంస్థ(IAEA) ప్రధాన కార్యాలయం: వియన్నా (ఆస్ట్రియా) ఏర్పాటైన సంవత్సరం: 1957. సభ్యదేశాల సంఖ్య: 138 లక్ష్యం: అణుశక్తిని శాంతియుత ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించేలా చేయడం. అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు ఐసన్ హోవర్ సూచనల మేరకు ఈ సంస్థ ఏర్పాటైంది. అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి నిరోధానికి సమర్థంగా కృషి చేసినందుకు 2005లో ఈ సంస్థకు, అధ్యక్షుడికి(ఎల్బరాది) నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది. ఇంటర్నేషనల్ కమిటీ ఆఫ్ ది రెడ్క్రాస్ (ICRC) ప్రధాన కార్యాలయం : జెనీవా (స్విట్జర్లాండ్) ఏర్పాటైన సంవత్సరం: 1864 లక్ష్యాలు: - రెడ్క్రాస్ సంస్థను స్విట్జర్లాండ్కు చెందిన హెన్రీ డ్యూ నాంట్ ప్రారంభించాడు. ఇది అంతర్జాతీయ వైద్యసంస్థ. ప్రకృతి వైపరీత్యాలు, అంతర్యుద్ధాలు సంభవించినప్పుడు బాధితులకు ఉచితంగా, స్వచ్ఛందంగా వైద్య సేవలు అందింస్తుంది. రెడ్క్రాస్ సంస్థ చేసిన కృషికిగానూ మూడుసార్లు నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది. రెడ్క్రాస్ సంస్థను ‘హ్యూమానిటేరియన్ లా కమిషన్’గా కూడా పిలుస్తారు. - 'Charity in war’ అనేది ఈ సంస్థ నినాదం. అంతరిక్ష శాస్త్ర విజ్ఞానంలో భారతదేశం ప్రాజెక్టు/ఉపగ్రహం: ఎరైస్ (ARISE) అగ్రికల్చరల్ రిసోర్సెస్ ఇన్వెంటరీ అండ్ సర్వే ఎక్స్పెరిమెంట్, సంవత్సరం: 1974 వివరాలు: ISRO, ICAR (ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ) ఉమ్మడి ప్రాజెక్టు అనంతపురం(ఆంధ్రప్రదేశ్), పాటియాలా జిల్లా (పంజాబ్)లో పంటల, భూమి తీరుతెన్నులను పరిశీలించడం ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం ప్రాజెక్టు/ఉపగ్రహం: ఆర్యభట్ట, సంవత్సరం: 1975 వివరాలు: ఒ భారతదేశ మొట్టమొదటి ఉపగ్రహం ఒ పూర్తిగా భారతీయ శాస్త్రవేత్తల రూపకల్పన బెంగళూరు సమీపంలో ఇస్రో ఉపగ్రహ కేంద్రంలోనే నిర్మాణం జరిగింది. రష్యా రాకెట్ ద్వారా ప్రయోగించారు. ప్రాజెక్టు/ఉపగ్రహం: స్టెప్ (STEP) (శాటిలైట్ టెలి కమ్యూనికేషన్ ఎక్స్పెరిమెంట్ ప్రాజెక్టు), సంవత్సరం: 1977 వివరాలు: ఇస్రో, తంతితపాల శాఖల సంయుక్త ప్రాజెక్టు జియో స్టేషనరీ ఉపగ్రహాల ద్వారా సమాచార వ్యవస్థను అభివృద్ధిపర్చడం ప్రాజెక్టు ముఖ్య ఉద్దేశ్యం -
సివిల్స్ ప్రిలిమ్స్లో హిస్టరీకి ఎలా సిద్ధమవ్వాలి?
- అలేఖ్య, అమీర్పేట కాంపిటీటివ్ కౌన్సెలింగ్ : సివిల్స్ ప్రిలిమ్స్ జనరల్ స్టడీస్ హిస్టరీ సిలబస్లో భారతదేశ చరిత్ర, భారతదేశ స్వాతంత్య్రోద్యమం అని పేర్కొన్నారు. చరిత్రలో ప్రాచీన, మధ్యయుగ, ఆధునిక భారతదేశ చరిత్ర విభాగాలుంటాయి. హిస్టరీ నుంచి 15-20 ప్రశ్నలు వచ్చేందుకు అవకాశముంది. అభ్యర్థులు భారత స్వాతంత్య్రోద్యమం గురించి క్షుణ్నంగా తెలుసుకోవాలి. ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్ర నుంచి అడుగుతున్న కొన్ని ప్రశ్నలు పూర్తిగా ఫిలాసఫీకి సంబంధించినవి ఉంటున్నాయి. ఉదాహరణకు మతాలు, మత సిద్ధాంతాలపై అడిగిన కొన్ని ప్రశ్నలకు సమాధానాలు మత గ్రంథాల్లో మాత్రమే ఉంటున్నాయంటే పరిస్థితిని అర్ధం చేసుకోవచ్చు. ఇండియన్ హిస్టరీ నుంచి రాజకీయ కోణం నుంచి కాకుండా సామాజిక, సాంస్కృతిక అంశాలపై ప్రశ్నలు వస్తున్నాయి. ఆధునిక భారతదేశ చరిత్రకు సంబంధించి సంఘ సంస్కరణ ఉద్యమాలు, జాతీయ ఉద్యమం - ముఖ్య ఘట్టాలు, చట్టాలు - ఫలితాలు వంటివాటిపై దృష్టి సారించాలి. రీజనల్ హిస్టరీ నుంచి కూడా ప్రశ్నలు వస్తున్నాయి. అవి కూడా చాలా లోతుగా ఉంటున్నాయి. ఇవి ముఖ్యమైనవి అనుకున్న అంశాల నుంచి కాకుండా.. మారు మూల అంశాల నుంచి కూడా ఇస్తున్నారు. అందువల్ల అభ్యర్థులు పూర్తిస్థాయిలో విశ్లేషణాత్మక ప్రిపరేషన్ కొనసాగించాలి. చదవాల్సిన పుస్తకాలు: ఎన్సీఈఆర్టీ ఎనిమిదో తరగతి నుంచి 12వ తరగతి సోషల్ పాఠ్యపుస్తకాలు ఇండియన్ హిస్టరీ -వి.కె.అగ్నిహోత్రి ప్రాచీన చరిత్ర - ఆర్. శర్మ, రొమిల్లా థాపర్ మధ్యయుగ చరిత్ర - సతీశ్ చంద్ర మోడ్రన్ ఇండియా - బిపిన్ చంద్ర ఇన్పుట్స్: కరీం, సీనియర్ ఫ్యాకల్టీ ఎస్బీఐ క్లరికల్ కేడర్ పరీక్షలో జనరల్ ఇంగ్లిష్, జనరల్ అవేర్నెస్కు ఎలా సిద్ధమవాలి? - హిమబిందు, హిమాయత్నగర్ బ్యాంక్ పరీక్షలో చాలామంది అభ్యర్థులు ముఖ్యంగా గ్రామీణ నేపథ్యం ఉన్నవారు క్లిష్టంగా భావించే విభాగం జనరల్ ఇంగ్లిష్. ఈ విభాగంలో ఎక్కువ మార్కులు సాధించేందుకు యాంటానిమ్స్, సినానిమ్స్, వొకాబులరీ, బేసిక్ గ్రామర్పై పట్టు సాధించాలి. వొకాబులరీపై అవగాహనతో కాంప్రహెన్షన్ ప్యాసేజ్ ఆధారిత ప్రశ్నలకు సులువుగా సమాధానాలు గుర్తించవచ్చు. వొకాబులరీపై పట్టు సాధించేందుకు ఇంగ్లిష్ దిన పత్రికలు చదువుతూ వాటిలో వివిధ సందర్భాల్లో ఉపయోగించిన పదాలను అధ్యయనం చేయాలి. స్పాటింగ్ ది ఎర్రర్స్ కోసం బేసిక్ గ్రామర్, సబ్జెక్ట్ - వెర్బ్స్ సంబంధం, టెన్సెస్పై అవగాహన ఉండాలి. మొత్తం మీద పదో తరగతి స్థాయిలోని గ్రామర్ అంశాలపై అవగాహన పెంచుకుంటే ఇంగ్లిష్లో అధిక మార్కులు సాధించడం సులువే. జనరల్ అవేర్నెస్లో అధిక మార్కులు సాధించాలంటే సమకాలీన అంశాలు, ఆర్థిక, సామాజిక, రాజకీయ పరిణామాలపై దృష్టి సారించాలి. రోజూ దినపత్రికలను చదువుతూ ముఖ్యమైన విషయాలను నోట్స్ రూపంలో రాసుకోవాలి. బ్యాంకింగ్ రంగ నేపథ్యానికి సంబంధించిన నాలెడ్జ్ కోసం ఒక ఫైనాన్షియల్ డెయిలీని చదవాలి. బ్యాంకింగ్ రంగానికి సంబంధించిన తాజా పరిణామాలు, బ్యాంకింగ్ పదజాలం - వాటి అర్థాలపై అవగాహన ఉండాలి. బ్యాంకుల తాజా పాలసీలు, ఆర్బీఐ తాజా పరపతి విధానాలు, దేశంలో బ్యాంకింగ్ రంగ పురోగమన, తిరోగమన గణాంకాలు - కారణాలపై అవగాహన ఏర్పరచుకోవాలి. అదేవిధంగా జనరల్ నాలెడ్జ్కు సంబంధించి ముఖ్యమైన సంఘటనలు, ప్రదేశాలు, క్రీడలు - విజేతలు, అవార్డులు - విజేతలు, శాస్త్రవేత్తలు - ఆవిష్కరణలు, పుస్తకాలు - రచయితలు, ముఖ్యమైన రోజులు తదితర అంశాలపై అవగాహన పెంచుకోవాలి. ఇన్పుట్స్: కె.వి. జ్ఞానకుమార్ డెరైక్టర్, డీబీఎస్, దిల్సుఖ్నగర్. సివిల్స్-ప్రిలిమ్స్: బయాలజీ బ్యాంక్ ఎగ్జామ్స్: రీజనింగ్ పేజీలను www.sakshieducation.com నుంచి డౌన్లోడ్ చేసుకోవచ్చు. -
అత్యధిక జీవవైవిధ్యం ఉన్న దేశం?
సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ ఆగస్టులో జరుగనున్న సివిల్స్ ప్రిలిమినరీ పరీక్షలోని రెండు పేపర్లలో జనరల్ స్టడీస్ కీలకమైంది. జనరల్ సైన్స, పర్యావరణ అంశాల నుంచి దాదాపు 30 ప్రశ్నలు క్రమం తప్పకుండా అడుగుతున్నారు. కాబట్టి అభ్యర్థులు ఈ రెండు అంశాలపై దృష్టి కేంద్రీకరిస్తేనే ప్రిలిమినరీలో విజయవకాశాలు మెరుగవుతాయి. - జనరల్ సైన్సలో జీవశాస్త్రం, ఫిజిక్స్, కెమి స్ట్రీ అంశాలు ఉంటాయి. వీటితోపాటు టెక్నాలజీకి సంబంధించిన అంశాలపై కూడా సమకాలీన దృక్పథంతో ప్రశ్నలు అడుగుతారు. పర్యావరణ విభాగంలో జీవావరణ శాస్త్రం, ఆవరణ శాస్త్ర భావనలు, శీతోష్ణస్థితి మార్పు, పర్యావరణ కాలుష్యం, జీవ వైవిధ్యం మొదలైన అంశాలు ఉంటాయి. జీవశాస్త్రంలో అభ్యర్థులు వృక్ష జంతు వర్గీకరణ, వాటి లక్షణాలు, ప్రత్యేకతలపై దృష్టి సారించాలి. జీవ పరిణామ క్రమం, ఏ వర్గం తర్వాత ఏ వర్గం ఆవిర్భవించింది? లాంటి అంశాలను తులనాత్మకంగా అధ్యయనం చేయాలి. అదేవిధంగా మానవ శరీరధర్మ శాస్త్రం, వ్యాధులకు అధిక ప్రాధాన్యమిచ్చి చదవాలి. శరీర అవయవాల పనితీరు, సాధారణంగా వా టికి సంక్రమించే వ్యాధులపై ప్రశ్నలు వస్తాయి. అల్జీమర్స, పార్కిన్సన్, గుండె, శ్వాసకోశ వ్యాధులు, వివిధ రకాల శస్త్ర చికిత్సలు, ఉపయోగించే ఔషధాలు, నిర్ధారణ పరీక్షలు, టీకాలు లాంటివాటిపై ప్రత్యేక దృష్టి సారించాలి. జీవశాస్త్రంతో ముడిపడిన కరెంట్ అఫైర్సపై కూడా అభ్యర్థులు దృష్టి సారించాలి. ముఖ్యంగా శాస్త్రవేత్తలు - వారి పరిశోధనలు, నోబెల్ పురస్కారాలు, Middle East Respira- tory syndrome, ఇటీవల కాలంలో ప్ర బలుతున్న ఫ్లూ లాంటి అంశాలను క్షుణ్ణంగా చదవాలి. - భౌతిక శాస్త్రంలో అప్లయిడ్ అంశాలు ఎక్కువగా అడుగుతున్నారు. వివిధ ఎలక్ట్రానిక్స్, ఎలక్ట్రికల్ పరికరాల పనితీరు, సూత్రాలపై ప్రశ్నలు వచ్చే అవకాశం ఉంది. వివిధ రకాల సరికొత్త (LED, LCD, HD, VHD) టీవీల మధ్య భేదాలు, మొబైల్స్, ఎలక్ట్రానిక్స్, కమ్యూనికేషన్స, మెకానిక్స్, భౌతికరాశుల ప్రమాణా లు మొదలైన అంశాలపై దృష్టి సారించాలి. రసాయన శాస్త్రంలో ప్రశ్నలు క్రమంగా పెరుగుతున్నాయి. దైనందిన జీవితంలో మనిషి వాడే వివిధ రసాయనాలు (కాస్మొటిక్స్, టాయిలెట్రీస్, ఫార్మాస్యూటికల్స్) అదే విధంగా, ప్లాస్టిక్స్, పాలిమర్స కంపోజిట్స్పై సమాచారం తప్పనిసరిగా సేకరించాలి. లోహ సంగ్రహణ శాస్త్రం పరమాణు నిర్మాణం, మెటలర్జీ, పీరియాడిక్ టేబుల్, డైమండ్, బంగారం, గాజు, రత్నాలు మొదలైన వాటిపై సమాచారాన్ని సేకరించాలి. - పర్యావరణంలో జీవవైవిధ్యం ఆవరణ శాస్త్ర భావనలు శీతోష్ణస్థితి మార్పు, పర్యావరణ కాలుష్యం, అంతరించే ప్రమాదమున్న జీవజాతులపై ప్రశ్నలు క్రమం తప్పకుండా వస్తున్నాయి. జనరల్ స్టడీస్లోని అంశాలన్నింటిలో ఈ అంశం నుంచి ఎక్కువగా ప్రశ్నలు వస్తున్నాయి. ఎకాలజీ టెర్మినాలజీ, జీవుల అనుకూలనాలు (Adaptations), ఎకో సిస్టం, నిర్మాణం, శక్తి ప్రసరణ, బయోజియో కెమికల్ సైకి ల్స్ లాంటి అంశాలు ఆవరణ శాస్త్రంలో ముఖ్యమైనవి. జీవ వైవిధ్యానికి సంబంధించి స్థాయిలు, రకాలు, ప్రమాదాలు, (ప్రస్తుత ఉదాహరణలు) జీవ వైవిధ్య హాట్స్పాట్లు, పరిరక్షణ పద్ధతులు, సమస్యలు మొదలైన వాటిపై దృష్టి సారించాలి. గత పరీక్షలో దేశంలో రాబందుల సంఖ్య తగ్గడానికి కారణం అడిగారు. పశువుల్లో డైక్లోఫినాక్ అనే వాపు నివారణ ఔషధాన్ని వినియోగించడం దీనికి కారణం. - జీవ వైవిధ్యానికి సంబంధించి ప్రస్తుతం వార్తల్లోని వాటిపై దృష్టి సారించాలి. ఉదాహరణకు గతేడాది బట్టమేక పక్షి (Great Indian Bustard)ను క్రిటికల్లి ఎన్డేంజర్డ జాబితాలోకి ఐ్ఖఇూ చేర్చింది. దీన్ని దృష్టిలో పెట్టుకొని ఆ పక్షుల వివరాలు, వాటికి ప్రత్యేకంగా ఎదురవుతున్న ప్రమాదాలు, దాని శాస్త్రీయ నామం.. ఇలా సమాచారాన్ని సేకరించాలి. ఇదే దృక్పథాన్ని అన్నింటికీ అవలంభించాలి. - పర్యావరణ కాలుష్యం కూడా ముఖ్యమైన పాఠ్యాంశం. సాధారణంగా వాయు, జల, భౌమ, శబ్ద కాలుష్యంతోపాటు కాంతి కాలుష్యం, రేడియో ధార్మిక కాలుష్యం, ఘన వ్యర్థ పదార్థాలు, రీసైక్లింగ్ విధానాలు, ఎలక్ట్రానిక్ వేస్ట్, బయో మెడికల్ వేస్ట్ తదితర అంశాలను దృష్టిలో ఉంచుకొని చదవాలి. దీనికి అదనంగా అధికారిక గణాంకాలను కూడా సేకరించాల్సిన అవసరం ఉంది. పర్యావరణానికి సంబంధిం చి అమల్లో ఉన్న అన్ని అంతర్జాతీయ ఒప్పందాలు, కార్యక్రమాల గురించి అభ్య ర్థి తెలుసుకోవాలి. - జాతీయస్థాయిలో వన్యజీవుల జీవ వైవి ధ్య పరిరక్షణకు ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలు, నిర్వహిస్తున్న కార్యక్రమాల గురించి తెలుసుకోవాలి. దేశ జీవ వైవిధ్యం, వాటిలో ఎండమిజంపై అవగాహనను పెంచుకోవాలి. ప్రాజెక్టు టైగర్, క్రోకోడైల్, ప్రాజెక్ట్ ఎలిఫెంట్పై శ్రద్ధగా సమాచారాన్ని సేకరించాలి. జాతీయ పార్కులు, అభయారణ్యాలు బయోస్పీయర్ రిజర్వపై సమాచారాన్ని సేకరించాలి. వాటి మధ్య భేదాలు, దేశంలో ఎక్కడెక్కడ ఏవి ఉన్నాయి, ఏ జీవులను ప్రధానంగా ఎక్కడ సంరక్షిస్తున్నారు అనేది చాలా కీలకం. మాదిరి ప్రశ్నలు 1. దేశంలో బట్టమేక పక్షుల సంఖ్య క్షీణించడానికి ప్రధాన కారణం? 1) అధిక వేట 2) పర్యావరణ కాలుష్యం 3) ఆవాసాల క్షీణత 4) శీతోష్ణస్థితి మార్పు 2. {పపంచ వ్యాప్తంగా ప్రస్తుతం ఎన్ని ఉపజా తుల పులులు ఉన్నాయి? 1) 9 2) 6 3) 4 4) 2 3. దేశ వ్యాప్తంగా పర్యావరణ సమాచారానికి సంబంధించిన ఎన్విరాన్మెంట్ ఇన్ఫర్మేషన్ సిస్టమ్ (ఉూగఐ)ను ప్రభుత్వం ఎప్పుడు ప్రారంభించింది? 1) 1982 2) 1989 3) 1984 4) 1992 4. వీటిలో సేక్రెడ్ లేక్గా దేన్ని గుర్తించారు? 1) దాల్ సరస్సు 2) కేచియోపాల్రీ సరస్సు 3) కేబుల్ లేమ్జావో సదస్సు 4) అన్నీ 5. ఏ కీలకమైన న్యూరోట్రాన్స్మీటర్ లోపం వల్ల పార్కిన్సన్స వ్యాధి సంభవిస్తుంది? 1) అసిటైల్ కోలిన్ 2) గ్లైసిన్ 3) సెరటోనిన్ 4) డోపమైన్ 6. నానో మిషన్ కౌన్సిల్ ఎవరి ఆధ్వర్యంలో అమలవుతోంది? 1) శ్యాం పిట్రోడా 2) అవినాష్ చందర్ 3) సి.ఎన్.ఆర్.రావు 4) కె. కస్తూరి రంగన్ 7. కిందివాటిలో సరైంది? ఎ) పట్టుపురుగు, బద్దె పురుగులు నిజమైన పురుగులు బి) పక్షుల నుంచి క్షీరదాలు ఆవిర్భవించాయి. 1) ఎ మాత్రమే 2) బి మాత్రమే 3) ఎ,బి 4) ఏదీకాదు 8. గగనతలం నుంచి గగన తలంలోకి ప్రయోగించగల క్షిపణి? 1) బ్రహ్మోస్ 2) ఆకాశ్ 3) నిర్భయ్ 4) అస్త్ర 9. అణు రియాక్టర్ల నిర్మాణానికి ఎంపిక చేసిన ప్రాంతాలు, రాష్ట్రాలను జతపరచండి. ప్రాంతం రాష్ర్టం ఎ) మితవర్ది 1) మధ్యప్రదేశ్ బి) చుట్కా 2) గుజరాత్ సి) గోరఖ్పూర్ 3) పశ్చిమ బెంగాల్ డి) హరిపూర్ 4) హర్యానా ఎ బి సి డి 1) 3 4 2 1 2) 2 1 4 3 3) 2 1 3 4 4) 1 2 3 4 10. సక్యులెంట్ కరూ అనే బయోడైవర్సిటీ హాట్స్పాట్ ఏ ఖండంలోనిది? 1) ఉత్తర అమెరికా 2) దక్షిణ అమెరికా 3) ఆఫ్రికా 4) ఆస్ట్రేలియా 11. {పపంచంలోని మొదటి 17 మెగా బయోడై వర్సిటీ కేంద్రాల్లో భారత స్థానం? 1) 1 2) 6 3) 10 4) 17 12. కోల్డ్ డిజర్ట్ బయోస్ఫియర్ రిజర్వ ఏ రాష్ర్టంలో ఉంది? 1) ఉత్తరాఖండ్ 2) ఉత్తరప్రదేశ్ 3) హిమాచల్ ప్రదేశ్ 4) జమ్మూ అండ్ కాశ్మీర్ 13. బెరిల్ ఖనిజంలోకి కొద్దిగా క్రోమియం ఆక్సైడ్ మలినంగా చేరడం ద్వారా ఏర్పడే రంగు రత్నం? 1) టోపాజ్ 2) ఎమిరాల్డ్ 3) రూబీ 4) సాఫెర్ 14. అత్యధిక జీవవైవిధ్యం ఉన్న దేశం? 1) ఆస్ట్రేలియా 2) అమెరికా 3) రష్యా 4) దక్షిణ ఆఫ్రికా 15. జతపరచండి. బయోడైవర్సిటీ హాట్స్పాట్ ఖండం ఎ. సెర్రాడో 1. యూరప్ బి. సుందాల్యాండ్ 2. ఆఫ్రికా సి.మపుటోల్యాండ్ 3. ఆసియా పోండోల్యాండ్ ఆల్చని పసిఫిక్ డి. కాకాసస్ 4. దక్షిణ అమెరికా ఎ బి సి డి 1) 1 2 3 4 2) 4 3 2 1 3) 3 4 1 2 4) 3 4 1 2 16. కిందివాటిలో అత్యధిక ఐసోటోపులు ఉన్న మూలకం? 1) రాగి 2) భాస్వరం 3) తగరం 4) మాంగనీస్ 17. కిందివాటిలో సరైంది? ఎ) భారతదేశ మొట్టమొదటి సైనిక ఉపగ్రహం జీశాట్ - 7 బి) జీశాట్-7ను భారత నౌకాదళం {పత్యేకంగా ఉపయోగిస్తుంది 1) ఎ మాత్రమే 2) బి మాత్రమే 3) రెండూ 4) ఏదీకాదు 18. ఏ నౌకలో తొలిసారిగా దేశీయ క్రయోజెనిక్ ఇంజన్ను విజయవంతంగా పరీక్షించారు? 1) జీఎస్ఎల్వీ-డి3 2) జీఎస్ఎల్వీ-డి5 3) జీఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్ 06 4) ఏదీకాదు 19. కిందివాటిలో విచ్ఛిత్తి చెందనిది? 1) యురేనియం - 238 2) ఫ్లూటోనియం - 239 3) యురేనియం - 235 4) యురేనియం - 233 20. దేశంలో అపారంగా ఉన్న థోరియం నిల్వలను వినియోగించేందుకు వీలుగా అభివృద్ధి చేస్తున్న అణు రియాక్టర్? 1) ప్రెషరైజ్డ్ హెవీ వాటర్ రియాక్టర్ 2) ఫాస్ట్ బ్రీడర్ రియాక్టర్ 3) అడ్వాన్సడ్ హెవీ వాటర్ రియాక్టర్ 4) లైట్ వాటర్ రియాక్టర్ 21. దేశంలో ఏనుగుల రిజర్వులు ఎన్ని ఉన్నాయి? 1) 28 2) 32 3) 50 4) 80 22. మెరైన్ ప్రొటెక్టెడ్ ఏరియాగా గుర్తించిన లోథియన్ ద్వీపం ఏ రాష్ర్టంలో ఉంది? 1) ఆంధ్రప్రదేశ్ 2) ఒడిశా 3) పశ్చిమ బెంగాల్ 4) తమిళనాడు 23. ఆలివ్ రిడ్లీ టర్టల్ అనే సముద్ర తాబేలుకు చెందిన అతిపెద్ద ప్రజనన ప్రాంతం దేశంలోని ఏ రాష్ర్ట తీరాన ఉంది? 1) ఒడిశా 2) కేరళ 3) తమిళనాడు 4) మహారాష్ర్ట 24. ఏనుగుల జనాభా అత్యధికంగా ఏ రాష్ర్టం లో ఉంది? 1) అసోం 2) కేరళ 3) కర్ణాటక 4) తమిళనాడు 25. అసోంలో చిరాంగ్-రిపు రిజర్వను ఏ జంతువుల సంరక్షణ కోసం ఏర్పాటు చేశారు? 1) ఒంటికొమ్ము ఖడ్గ మృగం 2) ఏనుగు 3) హార్నబిల్ 4) ఏదీకాదు సమాధానాలు 1) 3; 2) 2; 3) 1; 4) 2; 5) 4; 6) 3; 7) 4; 8) 4; 9) 2; 10) 3; 11) 2; 12) 3; 13) 2; 14) 1; 15) 2; 16) 3; 17) 3; 18) 2; 19) 1; 20) 3; 21) 2; 22) 3; 23) 1; 24) 2; 25) 2. -
నీటిలోని నాణెం పెద్దగా కనిపించడానికి కారణం?
నీటిలోని నాణెం పెద్దగా కనిపించడానికి కారణం? కాంతి ఒక శక్తి స్వరూపం. ఇది స్వయం ప్రకాశకాలైన వస్తువుల నుంచి జనించి అన్ని దిశల్లో ప్రయాణిస్తుంది. కాంతి కిరణాలు ప్రయాణించే మార్గంలో అడ్డుగా ఉన్న వస్తువుల ఉపరితలంపై పతనమై పరావర్తనం చెందుతాయి. ఇవి మన కంటిలోని రెటీనాను కనీసం 1/16 సెకన్ల్ల కాలంపాటు తాకినట్లయితే ఆప్టిక్ అనే నాడి ద్వారా దృష్టి జ్ఞానం కలుగుతుంది. కాబట్టి కాంతిని ఆప్టిక్స్ అని కూడా పిలుస్తారు. మానవుని దృష్టి జ్ఞానాన్ని గురించి అధ్యయనం చేసే శాస్త్రాన్ని ఆప్తమాలజీ అంటారు. కాంతిని విడుదల చేసే ధర్మాన్ని ఆధారంగా చేసుకొని వస్తువులను రెండు రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు. స్వయం ప్రకాశకాలు: ఈ వస్తువులు కాంతిని విడుదల చేస్తాయి. ఈ స్వయం ప్రకాశకాలను తిరిగి రెండు రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు. సహజ స్వయం ప్రకాశకాలు: సూర్యుడు, నక్షత్రాలు, మిణుగురు పురుగు. కృత్రిమ స్వయం ప్రకాశకాలు: వెలుగుతున్న కొవ్వొత్తి, విద్యుత్ బల్బు, ట్యూబ్లైట్, టార్చిలైట్. అస్వయం ప్రకాశకాలు: స్వయం ప్రకాశకాలపై ఆధారపడి ప్రకాశించే వస్తువులను అస్వయం ప్రకాశకాలు అంటారు. ఉదా: గ్రహాలు, ఉపగ్రహాలు, మానవ శరీరం, చెక్కదిమ్మ, గోడ. పదార్థాల రకాలు: కాంతిని ప్రసారం చేసే ధర్మం ఆధారంగా పదార్థాలను మూడు రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు. పారదర్శక పదార్థాలు: ఈ పదార్థాల ద్వా రా కాంతి కిరణాలు చొచ్చుకొని పోతాయి. ఉదా: గాజు, నీరు, గాలి, వజ్రం అర్ధ లేదా పాక్షిక పారదర్శక పదార్థాలు: ఈ పదార్థాలపై పతనమైన కాంతిని పాక్షికం గా ప్రసారం చేస్తాయి. ఉదా: గరుకు ఉపరితలం ఉన్న గాజు పల క, నూనె అద్దిన కాగితం, ట్రేజింగ్ పేపర్ అపారదర్శక పదార్థాలు: ఈ పదార్థాల ద్వారా కాంతి కిరణాలు చొచ్చుకొని వెళ్లలేవు. ఉదా: గ్రహాలు, ఉపగ్రహాలు, చెక్కదిమ్మ, మానవ శరీరం, గోడ. కాంతి సిద్ధాంతాలు శాస్త్రవేత్తలు కాంతి ధర్మాలను అధ్యయనం చేసి కొన్ని సిద్ధాంతాలను ప్రతిపాదించారు. 1. న్యూటన్ కణ సిద్ధాంతం: తొలిసారిగా 16వ శతాబ్దంలో న్యూటన్ కణ సిద్ధాంతాన్ని ప్రతిపాదించాడు. ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం స్వయం ప్రకాశకాలైన వస్తువుల నుంచి వెలువడిన కాంతి కిరణాలు చిన్న కణాల రూపంలో ప్రయాణిస్తాయి. ఈ కాంతి కణాలు మన కంటిలోని రెటీనాను తాకినప్పుడు దృష్టి జ్ఞానం కలుగుతుంది. ఈ కాంతికణాల పరిమాణం చాలా స్వల్పంగా ఉండటం వల్ల వాటిపై భూమి గురుత్వాకర్షణ బల ప్రభావం దాదాపు శూన్యం. కాబ ట్టి ఈ కాంతి కణాలను కార్పాస్కులర్స అంటారు. ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం కాంతి కణాల వేగం సాంద్రతర యానకంలో (గాజు, నీరు) ఎక్కువగా, సరళయానకం లో(గాలి) తక్కువగా ఉంటుంది. ప్రయో గాత్మకంగా పరిశీలించినప్పుడు కాంతివేగం సరళయానకంలో ఎక్కువగా,సాంద్ర తర యానకంలో తక్కువగా ఉంటుంది. భిన్నమైన పరిమాణంలో ఉన్న కాంతికణాల కారణంగా వేర్వేరు తరంగదైర్ఘ్యాల వల్ల వేర్వేరు రంగులు ఏర్పడతాయని న్యూటన్ ప్రతిపాదించాడు. న్యూటన్ కణ సిద్ధాంతంలో కొన్ని లోపాలు ఉండటం వల్ల శాస్త్రవేత్తలు దీన్ని తిరస్కరించారు. హైగెన్స తరంగ సిద్ధాంతం: ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం స్వయం ప్రకాశకాలైన వస్తువుల నుంచి వెలువడ్డ కాంతి కిరణాలు యాం త్రిక తరంగాల రూపంలో అన్ని దిశల్లో ప్రయాణిస్తాయి. ఈ యాంత్రిక తరంగాలు విశ్వవ్యాప్తం అయిన ఈథర్ అనే యానకం ద్వారా ప్రయాణిస్తున్నాయని ఈ సిద్ధాం తం తెలియజేస్తోంది. కానీ, కాంతి తరంగాలు యాంత్రిక తరంగాలు కావు. ఎందుకంటే ఈ కిరణాలు విద్యుదయస్కాంత తరంగాలు మాత్రమే. కాబట్టి ఇవి ప్రయా ణించడానికి ఎలాంటి యానకం అవసరం లేదు. అదేవిధంగా ఈ సిద్ధాంతంలో ప్రతిపాదించిన ఈథర్ అనే యానకాన్ని శాస్త్రవేత్తలు ఇప్పటివరకూ కనుగొనలేదు. ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం కాంతి కిరణాల వేగం సరళయానకంలో ఎక్కువగా, సాంద్రతర యానకంలో తక్కువగా ఉంటుంది. వేర్వేరు తరంగదైర్ఘ్యాలు ఉన్న కాంతి కిరణాల వల్ల వేర్వేరు రంగులు ఏర్పడతాయని హైగెన్స వివరించాడు. క్వాంటం సిద్ధాంతం: ఈ సిద్ధాంతాన్ని క్రీ.శ. 1900 లో మాక్స్ప్లాంక్ శాస్త్రవేత్త ప్రతిపాదించాడు. దీనికి 1918లో నోబెల్ బహుమతి లభించింది. ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం కాంతిశక్తి చిన్న శక్తి ప్యాకెట్ల రూపంలో ప్రయాణిస్తుంది. ఒక్కో శక్తి ప్యాకెట్లో ఉన్న శక్తిని ఒక క్వాంటం లేదా ఫోటాన్ అంటారు. ఒక ఫోటాన్లో ఉండే శక్తి E = hu h = ఫ్లాంక్ స్థిరాంకం కానీ, కాంతి వేగం C = ul u = పౌనఃపున్యం ఈ సిద్ధాంతాన్ని ప్రతిపాదించిన తర్వాత భౌతికశాస్త్రంలో జరిగిన అభివృద్ధినంతా కలిిపి ఆధునిక భౌతిక శాస్త్రం అంటారు. అందు వల్ల మాక్స్ప్లాంక్ను ఆధునిక భౌతిక శాస్త్ర పితామహుడు అంటారు. రామన్ ఫలితాన్ని వివరించడానికి సర్ సి.వి.రామన్ క్వాంటం సిద్ధాంతాన్ని ఉపయోగించుకున్నాడు. విద్యుదయస్కాంత తరంగ సిద్ధాంతం: ఈ సిద్ధాంతాన్ని మాక్స్వెల్ అనే శాస్త్రవేత్త ప్రతిపాదించాడు. దీని ప్రకారం కాంతి కిరణాలు విద్యుత్, అయస్కాంత అంశాల రూపంలో ప్రయాణిస్తాయి. ఈ తరంగాలు ప్రయాణించడానికి ఎలాంటి యానకం అవసరం లేదు. కాబట్టి కాంతి కిరణాలు శూన్యంలో కూడా ప్రయాణిస్తాయి. కాంతిధర్మాలు 1. కాంతి రుజువర్తనం; 2. కాంతి వేగం; 3. వక్రీభవనం; 4. పరావర్తనం; 5. సంపూర్ణాంతర పరావర్తనం; 6. కాంతి విశ్లేషణం లేదా విక్షేపణం; 7. కాంతి పరిక్షేపణం; 8. వ్యతికరణం; 9. వివర్తనం; 10. దృవణం కాంతి రుజువర్తనం: స్వయం ప్రకాశకాల నుంచి వెలువడిన కాంతి కిరణాలు సరళరేఖ మార్గంలో ప్రయాణిస్తాయి. ఈ ధర్మాన్ని కాంతి రుజువర్తనం అంటారు. రుజుమార్గంలో ప్రయాణిస్తున్న కాంతి కిరణాలు ఎదురెదురుగా ఉన్న అపారదర్శక పదార్థాలపై పతనమైనప్పుడు రెండో వైపున ఛాయ(నీడ) ఏర్పడుతుంది. ఈ ఛాయను రెండు రకాలుగా వర్గీకరించారు. దట్టమైన చీకటితో ఆవరించి ఉన్న ప్రాంతాన్ని ప్రచ్ఛాయ అని, దాని చుట్టూ ఉన్న మసక చీకటిని ఉపచ్ఛాయ అని అంటారు. అనువర్తనాలు సౌరకుటుంబంలో సూర్యగ్రహణం, చంద్రగ్రహణం ఏర్పడటానికి కారణం కాంతి రుజువర్తనమే. ప్రచ్ఛాయలో సంపూర్ణ గ్రహణాలు, ఉపచ్ఛాయలో సాధారణ గ్రహణాలు ఏర్పడతాయి. కాంతి వేగాన్ని తొలిసారిగా 16వ శతాబ్దంలో కనుగొనడానికి ప్రయత్నించిన శాస్త్రవేత్త గెలీలియో. ఇతనితో పాటు రోమర్, ఫిజో, కోమర్, బ్రాడ్లీ మొదలైనవారు కూడా ప్రత్నించారు. కానీ, సూర్యుని కాంతి కిరణాలను ప్రయోగశాలలో ఉపయోగించి కాంతివేగాన్ని కచ్చితంగా కనుగొన్న శాస్త్రవేత్త ఫోకాల్ట్. సాధారణంగా గాలిలో, శూన్యంలో కాంతివేగం ఇ =3ప108ఝ/ట్ఛఛిగా ఉంటుంది. మనకు లభిస్తున్న పారదర్శక పదార్థాల్లో కాంతివేగం గాలిలో ఎక్కువగా, వజ్రంలో తక్కువగా ఉంటుంది. గాలిలో ధ్వనివేగం 330ఝ/ట్ఛఛి, కాంతి వేగం 3ప108ఝ/ట్ఛఛి. కాబట్టి ధ్వని వేగంతో పోల్చినప్పుడు కాంతివేగం అనేకరెట్లు ఎక్కువగా ఉంటుంది. అందువల్ల పిడుగుపడే సమయంలో మొదట మెరుపు కనిపించిన తర్వాత ఉరుము వినిపిస్తుంది. సూర్యుడి నుంచి బయలుదేరిన కాంతి కిరణాలు సుమారు 8.2 నిమిషాల్లో భూమిని చేరుతాయి. చంద్రుడి నుంచి పరావర్తనం చెందిన కాంతి కిరణాలు భూమిని చేరడానికి పట్టే సమయం సుమారు ఒక సెకను. భూమి నుంచి చంద్రుడికి మధ్య దూరం = 3,84,000km శూన్యంలో C = 3´108m/sec కాంతి వేగం » 1.3 secS కాంతి సంవత్సరం: భూమి నుంచి నక్షత్రాలకు మధ్య ఉన్న దూరాన్ని కొలవడానికి కాంతి సంవత్సరం అనే ప్రమాణాన్ని ఉపయోగిస్తారు. కాంతి సంవత్సరం అంటే కాంతి కిరణాలు ఒక సంవత్సరంలో ప్రయాణించిన దూరం. కాంతి సంవత్సరం = 365.25 ´ 24 ´ 60 ´ 60 ´ 3´ 108m/sec » 9.4´1015m » 9.4´1012km పారలోస్టిక్ సెకన్: ఈ ప్రమాణాన్ని ఉపయోగించి విశ్వాంతరాళంలో నక్షత్రాల మధ్య దూరాన్ని కొలుస్తారు. 1 Para sec = 3.26 కాంతి సంవత్సరాలు సాధారణంగా పరమాణు కేంద్రకం పరిమాణాన్ని కొలవడానికి ఈ ప్రమాణాన్ని ఉపయోగిస్తారు. ఒక వస్తువు లేదా తరంగం ప్రయాణించగలిగే గరిష్టమైన వేగం కాంతి వేగానికి సమానంగా ఉంటుంది. అందువల్ల ఏ వస్తువు అయినా కాంతివేగానికి మించిన వేగంతో ప్రయాణించదు. రెండు అంతరిక్ష నౌకలు ఒక్కొక్కటి కాంతి వేగానికి సమానమైన వేగంతో ఎదురెదురుగా ఒకదాన్ని మరొకటి సమీపించినప్పుడు వాటి సాపేక్ష వేగం కాంతివేగానికి సమానంగా ఉంటుంది. కాంతి వక్రీభవనం: కాంతి కిరణాలు ఒక యానకం నుంచి మరో యానకంలోకి ప్రయాణించేటప్పుడు రెండో యానకంలో వంగి ప్రయాణిస్తాయి. ఈ ధర్మాన్ని కాంతి వక్రీభవనం అంటారు. ఇది రెండు అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. అవి... 1. కాంతి కిరణాలు పతనమయ్యే కోణం 2. యానకం స్వభావం ఉదా: నీటితో నింపిన బకెట్లో కర్రను ముంచినప్పుడు వక్రీభవనం వల్ల నీటిలోపల ఉన్న కర్రభాగం వంగినట్లుగా/విరిగినట్లుగా కనిపిస్తుంది. దీనికి కారణం కాంతి వక్రీభవనం. నీటితో నింపిన పాత్ర అడుగుభాగంలో ఒక వస్తువును(నాణేన్ని) ఉంచినప్పుడు వక్రీభవనం వల్ల ఆ వస్తువు పరిమాణం అసలు పరిమాణం కంటే పెద్దగా, కంటికి దగ్గరగా ఉన్నట్లు కనిపిస్తుంది. ఒక పాత్రలో కొంత మట్టం వరకు నీటితో నింపి దాని అడుగు భాగాన్ని చూసినప్పుడు వక్రీభవనం వల్ల అది పైకి లేచి లోతు తక్కువగా ఉన్నట్లు కనిపిస్తుంది. ఈ కారణం వల్ల జలాశయాల లోతు తక్కువగా ఉన్నట్లు అనిపిస్తుంది. గాలిలో ఎగురుతున్న ఒక గద్ద నీటిలో ఉన్న చేపను చూసినప్పుడు వక్రీభవనం వల్ల ఆ చేప పరిమాణం పెద్దదిగా కనిపిస్తుంది. కానీ, నీటిలోపల ఉన్న చేప గాలిలో ఎగురుతున్న డేగను చూసినప్పుడు అది అసలు పరిమాణం కంటే చిన్నగా, అసలు ఎత్తు కంటే ఎక్కువ ఎత్తులో ఎగురుతున్నట్లు కనిపిస్తుంది. అక్షరాలున్న ఒక పేపర్పై గాజు పలకను అమర్చి చూసినప్పుడు వక్రీభవనం వల్ల ఆ అక్షరాలు పెద్దవిగా, కంటికి దగ్గరగా కనిపిస్తాయి. సూర్యోదయం, సూర్యాస్తమయం సమయాల్లో సూర్యుడి నుంచి వెలువడుతున్న కాంతి కిరణాలు క్షితిజ సమాంతరంగా ప్రయాణిస్తూ భూ వాతావరణ పొరలో ప్రవేశించి వక్రీభవనం చెందుతాయి. కాబట్టి ఉదయించే, అస్తమించే సూర్యబింబం కొద్ది సమయం పాటు అండాకృతిలో కనిపిస్తుంది. ఒకరోజు వాస్తవ కాల వ్యవధి 23 గంటల 56 నిమిషాల 4 సెకన్లు. కానీ, సూర్యుడి నుంచి వస్తున్న కాంతి కిరణాలు భూ వాతావరణంలోకి ప్రవేశించి వక్రీభవనం చెందడం వల్ల వాస్తవ సూర్యోదయం కంటే రెండు నిమిషాల ముందు, వాస్తవ సూర్యాస్తమయం తర్వాత 2 నిమిషాల పాటు అదనంగా వెలుతురు కనిపిస్తుంది. కాబట్టి ఒకరోజు కాల వ్యవధి నాలుగు నిమిషాలు పెరిగి 23 గంటల 56 నిమిషాల 4 సెకండ్ల నుంచి 24 గంటలుగా మారింది. విశ్వాంతరాళంలో ఉన్న నక్షత్రాల నుంచి వెలువడుతున్న కాంతి కిరణాలు శూన్యం ద్వారా ప్రయాణించి భూ వాతావరణ పొరలో ప్రవేశించినప్పుడు వక్రీభవనం చెందుతాయి. కాబట్టి ఆ నక్షత్రాలు మిణుకుమిణుకుమన్నట్లు కనిపిస్తాయి. వక్రీభ వనం వల్ల నక్షత్రాలు అసలు పరిమాణం కంటే చిన్నవిగా, అసలు ఎత్తుకంటే ఎక్కువ ఎత్తులో ఉన్నట్లుగా కనిపిస్తాయి. -
కాన్సెప్ట్.. సమకాలీన అన్వయంతోనే సక్సెస్
సివిల్స్ ప్రిలిమ్స్ పరీక్షలో జనరల్ స్టడీస్ పేపర్ చాలా కీలకమైనది. ఇందులో అడిగే 100 ప్రశ్నల్లో జనరల్ సైన్స, పర్యావరణం అంశాల నుంచి 26 నుంచి 30 ప్రశ్నల వరకు క్రమం తప్పకుండా వస్తున్నాయి. కాబట్టి ఈ రెండు సబ్జెక్ట్లను మంచి స్కోరింగ్ విభాగాలుగా భావించవచ్చు. జనరల్ సైన్స విభాగంలోని జీవశాస్త్రంపై పట్టు ఉంటేనే.. ఆవరణ శాస్త్రం లోని అంశాలపై సమగ్ర అవగాహన పొందడం సాధ్యమవుతుంది. ప్రిలిమినరీలో నెగెటివ్ మార్కింగ్ ఉన్న నేపథ్యంలో అభ్యర్థులు కాన్సెప్ట్ (ఇౌఛ్ఛిఞ్ట) ఓరియెంటెడ్ ప్రిపరేషన్కు ప్రాధాన్యం ఇవ్వడంతోపాటు విస్తృతంగా చదవాల్సి ఉంటుంది. ఎలిమినేషన్కు తావులేకుండా నిర్వహించే ఇటువంటి పరీక్షలో విజయం సాధించాలంటే పైపై విషయ పరిజ్ఞానం ఏమాత్రం సరిపోదనే విషయాన్ని గుర్తుంచుకోవాలి.జనరల్ సైన్సలో జీవశాస్త్రం ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ అంశాలు ఉంటాయి. అదే సమయంలో టెక్నాలజీకి సంబంధించిన ప్రశ్నలను కూడా ఇస్తారు. అయితే వీటిని సమకాలీన దృక్పథంలో అడుగుతారనే విషయాన్ని గమనించాలి. జీవావరణ శాస్త్రంలో స్థూలంగా, ఆవరణశాస్త్ర భావనలు, పర్యావరణ కాలుష్యం, శీతోష్ణస్థితి మార్పు, గ్లోబల్ వార్మింగ్, జీవ వైవిధ్యం తదితర అంశాలు ఉంటాయి. జీవశాస్త్రం: జీవశాస్త్రంలో అభ్యర్థులు వృక్ష-జంతు వర్గీకరణ, వాటి లక్షణాలు, ప్రత్యేకతలపై దృష్టి సారించాలి. అదేవిధంగా మానవ శరీర ధర్మశాస్త్రం, వ్యాధులు వంటి అంశాలకు అధిక ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి. శరీర అవయవాల పనితీరు, వాటికి సంక్రమించే వ్యాధులపై ప్రశ్నలు వస్తాయి. జీవశాస్త్రంతో ముడిపడిన సమకాలీన అంశాలపై కూడా అభ్యర్థులు ప్రత్యేకంగా దృష్టి సారించాలి. ముఖ్యంగా ఇటీవల కాలంలో ప్రబలుతున్న ఫ్లూ, మిడిల్ ఈస్ట్ రెస్పిరేటరీ సిండ్రోమ్ (కజీఛీఛ్ఛీ ఉ్చట్ట ఖ్ఛటఞజీట్చ్టౌటడ డఛీటౌఝ్ఛ), అధికమవుతున్న కాలేయ, జీర్ణకోశ సమస్యలు, క్యాన్సర్లు, వాటి చికిత్స, వాడాల్సిన ఔషధాలు, టీకాలు, నోబెల్ పురస్కార గ్రహీతలు- వారి పరిశోధనలు వంటివి చాలా ముఖ్యమైనవి. అప్లైడ్ అంశాలు-పెరుగుతున్న ప్రశ్నలు: భౌతికశాస్త్రంలో అన్వయంతో కూడిన (అప్లైడ్) అంశాలు ఎక్కువగా అడుగుతున్నారు. వివిధ భౌతిక ప్రక్రియల సూత్రాల ఆధారంగా పని చేస్తున్న యంత్రాలపై ప్రశ్నలు వస్తాయి. మైక్రోవేవ్, రిఫ్రిజిరేటర్, ఎయిర్ కండీషనింగ్, విద్యుత్ ఉత్పతాదన మెకానిక్స్, ప్రమాణాలు మొదలైన అంశాలను క్షుణ్నంగా చదువుకోవాలి. రసాయన శాస్త్రంలో కూడా అడిగే ప్రశ్నల సంఖ్య క్రమంగా పెరుగుతోంది. దైనందిన జీవితంలో మానవుడు ఉపయోగించే వివిధ రసాయనాలు (కాస్మొటిక్స్, టాయ్లెట్రీస్, ఫార్మస్యూటీకల్స్) అదే విధంగా ప్లాస్టిక్, పాలిమర్స కాంపొజిట్స్కు సంబంధించిన సమాచారాన్ని తప్పనిసరిగా సేకరించాలి. వీటికి అదనంగా లోహ సంగ్రహణ శాస్త్రం, ఆవర్తన పట్టిక, డైమండ్, బంగారం, రంగురాళ్లు, రత్నాలు మొదలైన వాటిపై ప్రత్యేకంగా దృష్టి సారించాలి. సమకాలీన అంశాలతో: 2010 నుంచి సివిల్స్ ప్రిలిమ్స్లో ప్రత్యేకంగా పర్యావరణం, జీవ వైవిధ్యం, అంతరించే ప్రమాదం ఉన్న జీవజాతులు, శీతోష్ణస్థితి మార్పు, పర్యావరణ కాలుష్యానికి సంబంధించిన అంశాలపై ప్రశ్నలు క్రమం తప్పకుండా వస్తున్నాయి. ఆవరణ శాస్త్ర పరిభాష, ప్రాథమిక అంశాలైన జీవుల అనుకూలనాలు , ఆవరణ వ్యవస్థ, రకాలు, ఆహార శృంఖాలు, బయో జియో కెమికల్ సైకిల్స్ (ఆజీౌజౌ్ఛ ఛిజ్ఛిఝజీఛ్చి ఛిడఛ్ఛిట), ఆహార వల వంటి అంశాలపై విస్తృత స్థాయిలో ప్రిపరేషన్ సాగించాలి. జీవ వైవిధ్యానికి సంబంధించి వాటి స్థాయి, రకాలు, జీవ వైవిధ్యానికి గల కారణాలు, ఏర్పడుతున్న ప్రమాదాలు, జీవ వైవిధ్య హాట్స్పాట్స్, పరిరక్షణ పద్ధతులు, సమస్యలు మొదలైన వాటి గురించి క్షుణ్నంగా చదువుకోవాలి. గతంలో ఈ విభాగంలో అడిగిన ఒక ప్రశ్నను పరిశీలిస్తే.. దేశంలో రాబందుల సంఖ్య తగ్గడానికి కారణం? దీనికి సమాధానం.. పశువుల్లో అతిగా వాపు నివారణకు మందుగా ఉపయోగించే డై క్లోఫినాక్ అనే రసాయనం. దీని ద్వారా మనకు అవగాహన కావాల్సిన విషయం.. జీవ వైవిధ్యానికి ప్రమాదాలు అని ప్రస్తావించినప్పుడు.. ప్రస్తుతం సమకాలీనంగా చోటు చేసుకుంటున్న సంఘటనల (వార్తల్లో అంశాలు)పై ప్రత్యేకంగా దృష్టి సారించాలి. ఉదాహరణకు గతేడాది బట్ట క్రిటికిల్లీ ఎండేంజరడ్ జాబితాలో చేర్చింది. ఈ నేపథ్యంలో సంబంధిత సమాచారాన్ని .. ఆ పక్షి విస్తరణ, దానికి ప్రత్యేకంగా ఏర్పడుతున్న ప్రమాదాలు, దాని శాస్త్రీయ నామం -వంటి అంశాల ఆధారంగా సేకరించడం ఉపయుక్తంగా ఉంటుంది. ఇదే దృక్పథాన్ని సమకాలీనంగా చోటు చేసుకుంటున్న మిగతా అన్ని సంఘటనలకు అన్వయించుకోవడం ప్రయోజనకరం. జాతీయ స్థాయిలో: జాతీయ స్థాయిలో వన్యజీవుల, జీవ వైవిధ్య పరిరక్షణకు ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యల గురించి క్షుణ్నంగా చదువుకోవాలి. దేశంలో జీవ వైవిధ్యం, ఇక్కడికే పరిమితమైన జీవ జాతులు, వాటి ఆవాసాలు, సమస్యల గురించి అవగాహన పెంచుకోవాలి. ప్రాజెక్ట్ టైగర్, క్రోకోడైల్, ప్రాజెక్ట్ ఎలిఫెంటా, జాతీయ పార్కులు, అభయారణ్యాలు, బయోస్ఫియర్ (ఆజీౌటఞజ్ఛిట్ఛ ఖ్ఛట్ఛటఠ్ఛిటట) పై విస్తృత స్థాయిలో సమాచారాన్ని సేకరించుకోవాలి. వాటి మధ్య భేదాలు, దేశంలో ఎక్కడెక్కడ ఏయే పార్కులు, అభయారణ్యాలు ఉన్నాయి. వాటిల్లో వేటిని ప్రధానంగా సంరక్షిస్తున్నారు అనే అంశాలు చాలా కీలకమైనవి. సదస్సులు-ఒప్పందాలు: గతేడాది వార్సాలో జరిగిన యునెటైడ్ నేషన్స్ ఫ్రేమ్ కన్వేన్షన్ ఆన్ క్లైమెట్ ఛేంజ్ (United Nations Frame Convention on Climate Change)కు చెందిన ఇౌఞృ19 సమావేశం, క్యోటో ప్రోటోకాల్కు కొనసాగింపుగా తీసుకురావాలనుకుంటున్న కొత్త ఒప్పందం, ఈ ఏడాది పెరూలో జరగనున్న ఇౌఞృ20పై అవగాహన పెంచుకోవాలి. కార్బన్ క్రెడిట్, కార్బన ఫుట్ ప్రింట్, క్లీన్ డెవలప్మెంట్ మెకానిజం మొదలైన అంశాలపై సమాచారం అవసరం. గతేదాది విశ్లేషణ ఫిజిక్స్కు సంబంధించిన ప్రశ్నలు తేలిగ్గా సమాధానాలు గుర్తించేవిగా ఉన్నాయి. ప్రాథమిక అంశాలపైన ఎక్కువగా అడిగారు. ఫ్రిక్షన్, ఆప్టికల్ ఇల్యూజన్, రెయిన్బో తదితర అంశాలపై ప్రశ్నలు వచ్చాయి. సమకాలీన అంశమైన హిగ్స్ బోసన్ పార్టికల్పై ప్రశ్న వచ్చింది. ఏపీపీఎస్సీ నిర్వహించే పరీక్షలకు సిద్ధమవుతున్న వారు సైతం గుర్తించగలిగేలా కొన్ని ప్రశ్నలు ఉన్నాయి.సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, కెమిస్ట్రీకి సంబంధించి ప్రశ్నలు దాదాపు కనుమరుగయ్యాయి. బయాలజీ విభాగం నుంచి ప్రశ్నలు కఠినంగా వచ్చాయి. కాన్సెప్ట్లపై పట్టున్న వారు మాత్రమే సమాధానాలు గుర్తించగలిగేలా ఉన్నాయి. ప్రిలిమ్స్ టు మెయిన్స్ మరో కీలక అంశం.. ప్రిలిమినరీ ప్రిపరేషన్ను మెయిన్సకు అనుసంధానించడం. ప్రధానంగా పర్యావరణం కాలుష్యం, ఆవరణ శాస్త్రం, జీవ వైవిధ్యం, శీతోష్ణస్థితి మార్పు అనే అంశాలకు ప్రిపేరవుతున్నప్పుడు, మెయిన్స జనరల్ స్టడీస్-3 పేపర్లోని ఆయా అంశాలను దృష్టిలో పెట్టుకొని ప్రిపరేషన్ సాగించడం ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది. కస్తూరి రంగన్ కమిటీ రిపోర్ట, ఎకాలజికల్లీ సెన్సెటివ్ ఏరియాస్ (Ecologically Sensitive Areas) అంటే ఏమిటి? దేశంలో పర్యావరణ ప్రభావ అంచనా (ఉఠిజీటౌఝ్ఛ్ట ఐఝఞ్చఛ్టి అటట్చజీఝ్ఛ్ట)లో లోపాలు, తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు ఏమిటి? పర్యావరణం పరిరక్షణతో కూడిన అభివృద్ధి వివరాలు? వాటి ఆవశ్యకత వంటి అంశాలను మెయిన్స కోణంలో చదవడం ఉపయుక్తం. -
రేపు పంచాయతీ కార్యదర్శుల పరీక్ష
పోస్టులు 107 అభ్యర్థులు 28,653 మంది తిరుపతి డివిజన్లోనే పరీక్షలు 65 పరీక్ష కేంద్రాలు, 1,838 మంది సిబ్బంది నియామకం చిత్తూరు (అర్బన్), న్యూస్లైన్ : పంచాయతీ కార్యదర్శుల నియామకానికి ఏపీపీఎస్సీ ఆధ్వర్యంలో ఆదివారం పరీక్ష జరగనుంది. ఈ మేర కు అధికార యంత్రాంగం అన్ని ఏర్పాట్లూ చేసి ంది. కలెక్టర్ రాంగోపాల్ చైర్మన్గా, జెడ్పీ సీఈ వో వేణుగోపాలరెడ్డి పరీక్షల సమన్వయకర్తగా వ్యవహరించనున్నారు. జిల్లాలో ఖాళీగా ఉన్న 107 పంచాయతీ కార్యదర్శుల పోస్టుల భర్తీకి గత ఏడాది డిసెంబరులో ఏపీపీఎస్సీ నోటిఫికేషన్ విడుదల చేసింది. ఇందులో వికలాంగుల కు మూడు పోస్టులు కేటాయించారు. మిగిలిన 104 పోస్టులకు 28,615 మంది అభ్యర్థులు దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. ఈ లెక్కన ఒక్కో పోస్టుకు 275 మంది పోటీ పడుతున్నారు. వికలాంగు లకు సంబంధించిన 3 పోస్టులకు 38 మంది అభ్యర్థులు హాజరుకానున్నారు. పరీక్షా విధుల్లో 1838 మంది పరీక్ష నిర్వహణకు 1838 మంది సిబ్బందిని నియమించారు. తిరుపతి, రేణిగుంట, చంద్రగిరి, రామచంద్రాపురం పరిసర ప్రాంతాల్లోని 65 కేంద్రాల్లో పరీక్ష జరగనుంది. పరీక్ష విధులకు 13 మంది ఫ్లైయింగ్ స్క్వాడ్, 65 మంది లైజనింగ్ అధికారులు, 65 మంది చీఫ్ సూపరింటెండెంట్లు తదితరులను నియమించారు. రెండు పేపర్లు- 300 మార్కులు అభ్యర్థులు రెండు పేపర్లు రాయాల్సి ఉంటుంది. పేపర్-1ను ఉదయం 10 నుంచి మధ్యాహ్నం 12.30 గంటల వరకు నిర్వహిస్తారు. ఇందులో జనరల్ స్టడీస్కు సంబంధించిన 150 ప్రశ్నలు ఉంటాయి. మధ్యాహ్నం 2 నుంచి 4.30 గంటల వరకు పేపర్-2 నిర్వహిస్తారు. ఇందులో గ్రామీణాభివృద్ధి, అకౌంటింగ్కు సంబంధించి 150 ప్రశ్నలు ఉంటాయి. గంట ముందే చేరుకోండి పరీక్ష నిర్వహణ పారదర్శకంగా జరుగుతుంది. హాల్టికెట్లు ఇప్పటికే ఆన్లైన్లో ఉన్నాయి. అభ్యర్థులు గంట ముందే పరీక్ష కేంద్రాలకు చేరుకోవాలి. సెల్ఫోన్లు, ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువులు తదితరాలు తీసుకు రాకూడదు. - వేణుగోపాలరెడ్డి, పరీక్షల సమన్వయకర్త -
వీఆర్వో/ వీఆర్ఏ పంచాయతీ సెక్రటరీలు ప్రత్యేకం
1. మకర రేఖ ప్రాంతంలో ఏ రోజున సూర్యకిరణాలు లంబంగా పడతాయి? డిసెంబరు 22 2. సాధారణంగా ఆంధ్రప్రదేశ్లో నైరుతి రుతుపవనాలు ఎప్పుడు ప్రవేశిస్తాయి? జూన్ రెండో వారంలో 3. ప్రపంచంలో అరుదైన ఎర్ర చందనం వృక్షాలు ఏ జిల్లాలో ఉన్నాయి? కడప 4. పండ్లతోటల సాగుకు అనుకూలమైన నేలలు/మృత్తికలు? ఒండ్రు మృత్తికలు 5. వరి ఎక్కువగా ఏ రాష్ర్టంలో పండుతుంది? పశ్చిమబెంగాల్ 6. అగరువత్తుల తయారీకి ప్రసిద్ధి చెందిన పట్టణం? వేటపాలెం 7. భూభ్రమణం వల్ల ఉత్పత్తయ్యే శక్తిని ‘కొరియాలిస్ ఎఫెక్ట్’గా పిలుస్తారు. దీనివల్ల ఏ పరిణామాలు ఏర్పడుతున్నాయి? ఉత్తరార్ధ గోళంలో వీచే పవనాలు కుడివైపునకు, దక్షిణార్ధ గోళంలో వీచే పవనాలు ఎడమవైపునకు వెళ్తున్నాయి. 8. హిందూ మహాసముద్రంలో ఏర్పడే చక్ర వాతాలను ఏ పేరుతో పిలుస్తారు? సైక్లోన్లు 9. అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల్లోని ఏడారి? సోనారన్ 10. ప్రపంచంలో అత్యధిక వర్షపాతం నమోదైన ప్రాంతం? వయలీలీ 11. ‘సజీవ శిలాజ భూమి’(ద ల్యాండ్ ఆఫ్ లివింగ్ ఫాసిల్స్) గా ప్రఖ్యాతి చెందిన దేశం? ఆస్ట్రేలియా 12. జాతీయాదాయం అంటే? ఉత్పత్తి కారకాల దృష్ట్యా నికర జాతీయోత్పత్తి 13. భారతదేశ తీర రేఖ పొడవు? 6,100 కి.మీ. 14. మూలధనాన్ని వాడుకున్నందుకు చెల్లించే ధరను ఏమంటారు? వడ్డీ 15. మనదేశంలో అడవుల విస్తీర్ణం ఎంత శాతం? 21 16. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భారత దేశంలో గత దశాబ్ది జనాభావృద్ధి రేటు? 17.64 శాతం 17. ఏ రాష్ర్టంలో ఎక్కువమంది గ్రామాల్లోనే నివసిస్తున్నారు? హిమాచల్ ప్రదేశ్ 18. భారతదేశంలో అత్యధిక సాగుభూమికి వేటి ద్వారా నీటిపారుదల సౌకర్యం లభిస్తుంది? బావులు 19. ‘నీలి విప్లవం’ అంటే? చేపల ఉత్పత్తిని పెంచడం 20. మాంగనీస్ నిల్వలు ఎక్కువగా ఉన్న జిల్లా? శ్రీకాకుళం 21. సింధునాగరికత విలసిల్లిన కాలం? క్రీ.పూ. 2500 - 1750 22. రుగ్వేదంలో యుద్ధానికి పర్యాయపదంగా ‘గవిష్ఠి’ అనే పదం వాడారు. ‘గవిష్ఠి’ అంటే అర్థం? ఆవుల కోసం అన్వేషించడం 23. ‘శ్వేతాంబరులు’ ఏ మతానికి చెందినవారు? జైనమతం 24. అశోకుని కాలంలో ‘ధర్మ మహా మాత్రులు’ అంటే ఎవరు? దర్మబోధనలు చేసే ప్రత్యేక అధికారులు 25. శాతవాహనుల పాలనలోని సామాజిక పరిస్థితులను వివరించే శిల్పాలు ఎక్కడు న్నాయి? అమరావతి 26. వేంగీ చాళుక్యుల కాలంలో గ్రామాలను పర్యవేక్షించే అధికారులను ఏమని పిలిచేవారు? రాష్ర్టకూట మహాత్తర 27. గ్రామ సభలకు సంపూర్ణ అధికారాలిచ్చిన రాజులు? చోళులు 28. వ్యవసాయాభివృద్ధి కోసం కాలువలను తవ్వించిన ఢిల్లీ సుల్తాన్? ఫిరోజ్ షా తుగ్లక్ 29. ‘నృత్త రత్నావళి’ గ్రంథాన్ని రాసినవారు? జాయపసేనాని 30. ‘పొట్టీకాదు, పొడగరీ కాదు, బొద్దుగా ఉండి ముఖం మీద మచ్చలు ఉంటాయి’ ఇది ఏ రాజు గురించి చేసిన ప్రస్తావన? }Mృష్ణదేవరాయలు 31. భారతదేశంలో ‘స్థానిక స్వపరిపాలన పిత’గా ప్రసిద్ధిగాంచిన బ్రిటిష్ గవర్నర్ జనరల్? లార్డ రిప్పన్ 32. భారతదేశంలో ఆంగ్లేయుల పాలన కాలంలో మద్రాస్ రాష్ర్టంలో ప్రవేశపెట్టిన భూమి శిస్తు విధానం? రైత్వారీ పద్ధతి 33. ఏటా పంటలు పండించే భూమిని అక్బర్ కాలంలో ఏ విధంగా పిలిచేవారు? పోలాజ్ 34. చైనా మహాకుడ్యాన్ని (ద గ్రేట్ వాల్ ఆఫ్ చైనా) నిర్మించిన ఆ దేశ రాజవంశం? చింగ్ వంశం 35. {Mూసేడులు అంటే? మతయుద్ధాలు 36. పారిశ్రామిక విప్లవం మొదటిసారి ఏ దేశంలో ప్రారంభమైంది? ఇంగ్లండ్ 37. ‘బలప్రయోగం’ (బ్లడ్ అండ్ ఐరన్) అనే విధానంతో జర్మనీ ఏకీకరణ సాధించిన వారు? బిస్మార్క 38. ‘వర్సయిల్స్ సంధి’ ఏ సంవత్సరంలో జరిగింది? 1919 39. సోవియట్ రష్యా కూటమికి వ్యతిరేకంగా ఏర్పాటైన రక్షణాత్మక వ్యవస్థ? నాటో 40. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రథమ సమావేశం (1885) ఎక్కడ జరిగింది? బొంబాయి 41. జలియన్ వాలాబాగ్ ఉదంతం ఎప్పుడు జరిగింది? ఏప్రిల్ 13, 1919 42. మెక్డోనాల్డ్ ప్రకటించిన కమ్యూనల్ అవార్డకు వ్యతిరేకంగా నిరసన తెలిపిన వారు? గాంధీజీ 43. ఏ ప్రణాళిక ప్రకారం భారతదేశ విభజన జరిగింది? మౌంట్బాటన్ 44. వందేమాతర ఉద్యమానికి తక్షణ కారణం? బెంగాల్ విభజన 45. ‘వివేకవర్ధిని’ పత్రికను నిర్వహించినవారు? కందుకూరి వీరేశలింగం 46. భారత రాజ్యాంగంలోని ఏ అధికరణం అస్పృశ్యతను నిషేధించింది? 17వ 47. ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రధాన కార్యాలయం ఎక్కడుంది? న్యూయార్క 48. భారత రాజ్యాంగ పరిషత్తు తాత్కాలిక అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైనవారు? సచ్చిదానంద సిన్హా 49. మన రాజ్యాంగంలోని ‘ఆదేశిక సూత్రాలను ఏ దేశ రాజ్యాంగ స్ఫూర్తితో చేర్చారు? ఐర్లాండ్ 50. మన రాజ్యాంగంలో నిర్దేశించిన ప్రాథమిక విధులెన్ని? 11 51. పంచాయతీరాజ్కు సంబంధించిన 73వ రాజ్యాంగ సవరణను ఎప్పుడు చేశారు? 1993 52. గ్రామ పంచాయతీలను ఏర్పాటు చేయా లని చెబుతున్న రాజ్యాంగ ప్రకరణ? 40 53. ప్రాథమిక హక్కుల నుంచి ఆస్తిహక్కును ఏ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా తొలగించారు? 44వ 54. అంబేద్కర్ దృష్టిలో ప్రాథమిక హక్కులకు ‘ఆత్మ’ వంటి హక్కు? రాజ్యాంగ పరిహార హక్కు 55. 42వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా మన రాజ్యాంగ ప్రవేశికలో చేర్చిన అంశాలు? సామ్యవాద, లౌకిక 56. రాష్ర్టపతి వేతనాన్ని ఎవరు నిర్ణయిస్తారు? పార్లమెంట్ 57. రాజ్యసభలో సమాన సంఖ్యలో స్థానా లున్న రాష్ట్రాలు? ఆంధ్రప్రదేశ్, తమిళనాడు 58. సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తుల పదవీ విరమణ వయసు? 65 ఏళ్లు 59. గవర్నర్ను ఎవరు నియమిస్తారు? రాష్ర్టపతి 60. మనరాష్ర్టంలో ప్రస్తుతం ఉన్న స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థలు వరుసగా? గ్రామ పంచాయతీ - మండల పరిషత్ - జిల్లా ప్రజాపరిషత్