సాక్షి, తాడేపల్లి: కూటమి పాలనలో యథేచ్ఛగా ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ నిధుల దుర్వినియోగం జరుగుతోందని, గ్రామాల్లో సర్పంచ్‌ల తీర్మానం లేకుండానే పనులకు ఆమోదం లభిస్తోందని వైఎస్సార్‌సీపీ రాష్ట్ర పంచాయతీరాజ్‌ విభాగం అధ్యక్షుడు వెన్నపూస రవీంద్రారెడ్డి ఆక్షేపించారు.ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ నిధులను కూటమి పార్టీ నేతలు తమ సొంత నిర్మాణాలకు వాడుకుంటున్నారని పార్టీ కేంద్ర కార్యాలయంలో మీడియాతో మాట్లాడిన ఆయన ఆరోపించారు. దీనిపై ఇప్పటికే హైకోర్టులో పిటిషన్లు వేసినట్లు చెప్పారు. కూటమి నేతలకు దమ్ముంటే, ఉపాధి హామీ నిధుల వినియోగంపై చర్చకు రావాలని రవీంద్రారెడ్డి సవాల్‌ చేశారు.వెన్నపూస రవీంద్రారెడ్డి ఇంకా ఏమన్నారంటే..కూటమి ప్రభుత్వం తన ఏడు నెలల పాలనలో రాష్ట్రానికి గుండెకాయ లాంటి పంచాయతీరాజ్‌ వ్యవస్థను నిర్వీర్యం చేసింది. ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ పనులకు సంబంధించి గ్రామ పంచాయతీలో తీర్మానం చేసి ఎంపీపీకి పంపితే, వారు జిల్లా పరిషత్‌కి పంపితే జిల్లా పరిషత్‌ అధికారులు కలెక్టర్‌కు పంపడం అనేది నిబంధన. కానీ చట్టాన్ని యథేచ్ఛగా ఉల్లంఘించి అధికార పార్టీ ఎమ్మల్యేలు చెప్పిన వారికే పనులు కేటాయిస్తున్నారు. చివరకు ఉపాధి హమీ పథకంలో పని చేసే దాదాపు 12 వేల మంది ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను తొలగించి వారి స్థానంలో టీడీపీ కార్యకర్తలను తెచ్చుకుంటున్నారు.స్వాతంత్య్ర దినోత్సవ వేడుకల నిర్వహణకు ప్రతి పంచాయతీకి రూ.10 వేలు ఇస్తామని ఆర్బాటంగా ప్రకటించిన డిప్యూటీ సీఎం పవన్‌కళ్యాణ్, ఒక్క పంచాయతీకి ఒక్క రూపాయి కూడా ఇవ్వలేదు. అన్ని రాష్ట్రాలకు ఇచ్చినట్లుగానే కేంద్రం, ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు కూడా రూ.1800 కోట్లు ఇస్తే, అది వారి ఘనత అన్నట్లు సీఎం, డిప్యూటీ సీఎం నిసిగ్గుగా ప్రచారం చేసుకున్నారు. వారికి నిజంగా గ్రామాల అభివృద్ధిపై చిత్తశుద్ధి ఉంటే 15వ ఆర్థిక సంఘం నుంచి వచ్చే నిధుల్లో అదనంగా ఒక్క రూపాయైనా తెచ్చారా?ఇదీ చదవండి: ఇదీ వాస్తవం.. గణాంకాలతో సహా వివరించిన మార్గాని భరత్‌ గ్రామాల్లో సర్పంచ్‌ల తీర్మానం లేకుండా ఎమ్మెల్యేల సిఫార్సులతో ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ పనులకు సంబంధించి నిధులు దుర్వినియోగం చేస్తున్నారు. అలా స్థానిక సంస్థల వ్యవస్థను నిర్వీర్యం చేస్తున్నారు. ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ నిధుల విషయంలో తమ వైఖరి ఏమిటో ప్రభుత్వం ఇప్పటికైనా స్పష్టంగా చెప్పాలి.అదే వైఎస్సార్‌సీపీ ప్రభుత్వంలో ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ నిధులతో ప్రతి గ్రామంలో దాదాపు రూ.2 కోట్ల వరకు వెచ్చించి సచివాయాలు, హెల్త్‌ సెంటర్లు, ఆర్బీకేలు, మిల్క్‌ చిల్లింగ్‌ సెంటర్లు, డిజిటల్‌ లైబ్రరీల నిర్మాణం చేపట్టడం జరిగింది. అలా గ్రామాల్లో ప్రభుత్వ భవనాలు నిర్మించి సంపద సృష్టించాం. టీడీపీ కూటమి పాలనలో ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ నిధుల దుర్వినియోగంపై మూడు జిల్లాల పరిధిలో జరిగిన పనులకు సంబంధించి ఇప్పటికే హైకోర్టును ఆశ్రయించాం’’ అని వెన్నపూస రవీంద్రారెడ్డి వివరించారు.

కోటవురట్ల: నేనూ కూలీ బిడ్డనే..కష్టమంటే ఏమిటో నాకు బాగా తెలుసు..కష్టపడి చదివా..మంచి ఉద్యోగం చేశా..ఉన్నతాధికారిగా ఊరూరూ తిరిగా..మీ సమస్యలు నాకు తెలుసు..మీ బిడ్డలకు మంచి భవిష్యత్‌ ఇవ్వాలంటే బాగా చదివించండి.. అంటూ ఎమ్మెల్యే గొల్ల బాబూరావు ఉపాధి హామీ పథకం వేతనదారులను పలకరించారు. మండలంలోని నీలిగుంట, జి.సన్యాసిరాజుపాలెం గ్రామాల్లో గడపగడపకు మన ప్రభుత్వం కార్యక్రమంలో పాల్గొనేందుకు వచ్చిన ఆయన మార్గంమధ్యలో టి.జగ్గంపేటలో ఉపాధి పనులు చేస్తున్న వేతనదారులతో మాట్లాడారు. వారితో చేయి కలిపి పలుగూ పారా చేత బట్టారు. గునపంతో మట్టి తవ్వి వారి సమస్యలు తెలుసుకుంటూ పరిష్కారానికి వెనువెంటనే అధికారులకు ఆదేశాలిచ్చారు. పిల్లల భవిష్యత్‌పై దృష్టి సారించాలని విద్యతోనే ఉన్నతమైన జీవితం వస్తుందని వారికి హితబోధ చేశారు. పిల్లలను కూలీలుగా మార్చొద్దని, వారిని బడికి పంపి మంచి జీవితాన్ని ఇవ్వాలన్నారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పిల్లల బంగారు భవితకు నాడు–నేడు ద్వారా ప్రభుత్వ పాఠశాలలను సమూలంగా అభివృద్ధి చేసిందన్నారు. చదవండి: (రక్తపింజర పామును మింగేసిన నాగుపాము)

న్యూఢిల్లీ: ఆంధ్రప్రదేశ్‌ పోలీసు శాఖ నుంచి అందిన సమాచారం ప్రకారం 2016-2018 మధ్య రాష్ట్రంలోని జాతీయ రహదారులపై 466 ప్రమాదకరమైన స్థలాలు (బ్లాక్‌ స్పాట్స్‌) గర్తించినట్లు రాజ్యసభలో బుధవారం రహదారుల శాఖ మంత్రి నితిన్‌ గడ్కరీ వెల్లడించారు. వైఎస్సార్‌సీపీ సభ్యులు విజయసాయి రెడ్డి అడిగిన ప్రశ్నకు మంత్రి రాతపూర్వకంగా జవాబిస్తూ ఈ విషయం తెలిపారు. జాతీయ రహదారులపై బ్లాక్‌ స్పాట్‌లను నిర్ధారించేందుకు తమ మంత్రిత్వ శాఖ ఒక ప్రోటోకాల్‌ను రూపొందించిందని మంత్రి తెలిపారు. జాతీయ రహదారిపై 500 మీటర్ల భాగంలో మూడేళ్లలో ఐదు రోడ్డు ప్రమాదాలు జరిగినా లేదా ఈ ప్రమాదాలలో 10 మంది మరణించినా ఆ ప్రాంతాన్ని బ్లాక్‌ స్పాట్‌గా గుర్తిస్తారు. ఆ విధంగా గుర్తించిన బ్లాక్‌ స్పాట్‌లను సరిదిద్దేందుకు తాత్కాలిక చర్యలతోపాటు శాశ్వత చర్యలు చేపట్టడం జరుగుతుందని చెప్పారు. జాతీయ రహదారులపై తరచుగా ప్రమాదాలు జరిగే ప్రాంతాలను బ్లాక్‌ స్పాట్‌లుగా గుర్తించడానికి ముందుగానే వాటిని నిర్మూలించేందుకు తగిన చర్యలు తీసుకోవాలని కోరుతూ సంబంధిత ఉన్నతాధికారులందరికీ తమ మంత్రిత్వ శాఖ గత ఏడాది సెప్టెంబర్‌లో లేఖ రాసినట్లు తెలిపారు. జాతీయ రహదారులు అభివృద్ధి చేయడానికి ముందుగానే రోడ్డు సేఫ్టీపై ఆడిట్‌ నిర్వహించి ఆయా నివేదికలను జాతీయ రహదారుల నిర్మాణంలో పాలుపంచుకునే సంస్థలతో పంచుకోవడం జరుగుతుందని అన్నారు. కొత్తగా చేపట్టబోయే రోడ్డు ప్రాజెక్ట్‌లు ఏవైనా ముందుగా రోడ్డు సేఫ్టీ ఆడిట్‌ పూర్తయిన తర్వాతే నిర్మాణం ప్రారంభించాలని కూడా మార్గదర్శకాలు జారీ చేసినట్లు తెలిపారు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో గుర్తించిన బ్లాక్‌ స్పాట్‌లలో దాదాపు 80 శాతం వరకు శాశ్వత ప్రాతిపదికన సరిదిద్దినట్లు మంత్రి వెల్లడించారు. ఉపాధి పథకం కింద కాఫీ ప్లాంటేషన్‌ అనుమతించం న్యూఢిల్లీ: మహత్మాగాంధీ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం కింద కాఫీ ప్లాంటేషన్‌ కార్యకలాపాలను అనుమతించబోమని గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ సహాయ మంత్రి సాధ్వి నిరంజన్‌ జ్యోతి రాజ్యసభలో స్పష్టం చేశారు. విశాఖపట్నంలోని పాడేరు ప్రాంతంలో నిరుపేద గిరిజన రైతుల ప్రయోజనం కోసం ఉపాధి హామీ పథకం కింద కాఫీ ప్లాంటేషన్‌ అభివృద్ధికి ప్రభుత్వం అనుమతిస్తుందా అని వైఎస్సార్‌సీపీ సభ్యులు విజయసాయి రెడ్డి అడిగిన ప్రశ్నకు జవాబుగా మంత్రి ఈ విషయం చెప్పారు. ఉపాధి హామీ పథకం అనేది డిమాండ్‌ను బట్టి ఉపాధి కల్పించే కార్యక్రమం. దీని ద్వారా గ్రామీణ ప్రాంతాల పేదలకు జీవనోపాధి భద్రత కల్పించాలన్నది ఉద్దేశం. ఈ పథకం కింద ప్రతి ఆర్థిక సంవత్సరంలో గ్రామీణ పేదలకు వంద రోజులపాటు వేతనంతో కూడిన ఉపాధికి హామీ ఇవ్వడం జరుగుతుందని మంత్రి చెప్పారు. ఉపాధి హామీ పథకం కింద తమ సొంత భూమిలో వ్యక్తిగత ఆస్తులు సృష్టించుకోవడానికి ప్రభుత్వం అనుమతిస్తుంది. అందులో భాగంగా భూమి అభివృద్ధి పనులు, సాగు చెరువుల తవ్వకం, వ్యవసాయ బావుల తవ్వకం, ఉద్యానవన పంటలకు అవసరమైన మౌలిక వసతుల కల్పన పనులు, కోళ్లు, మేకల షెడ్లు వంటి పనులను చేపట్టవచ్చని మంత్రి తెలిపారు.

ప్రభుత్వం, అధికారుల ముందుచూపు ఫలించింది. కరోనా కష్టకాలంలోనూ ఉపాధి హామీ పథకం కింద చేతినిండా పని కల్పించడంతో పేదలకు భరోసా లభించింది. కోవిడ్‌ నిబంధనలు పాటిస్తూ ఎప్పటికప్పుడు కిందిస్థాయి సిబ్బందితో సమీక్షలు నిర్వహించి కూలీలకు అత్యధిక  పనిదినాలు కల్పించారు. రికార్డు స్థాయిలో పనులు చేపట్టి లక్ష్యాన్ని అధిగమించారు. రాష్ట్రంలో జిల్లాను రెండో స్థానంలో నిలిపారు. సాక్షి ప్రతినిధి, ఒంగోలు: రెండేళ్లుగా కరోనా పట్టిపీడిస్తోంది. ఇలాంటి క్లిష్ట సమయంలో గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉపాధి హామీ పథకం ప్రతి ఇంటికి చేదోడు వాదోడుగా నిలిచింది. చేతి నిండా పని కల్పించి.. కడుపు నింపింది. జిల్లాలో లక్షలాది కుటుంబాలకు లబ్ధి చేకూర్చింది. సీఎం వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ఆదేశాలతో జిల్లా యంత్రాంగం తీసుకున్న చర్యలు సత్ఫలితాలిచ్చాయి. పల్లెల్లో వేకువజామునే లేచి తెలతెలవారే సమయంలో వందల సంఖ్యలో కూలీలు పనుల బాట పట్టడమంటే పండుగే మరి. ఐదు నెలల్లోనే లక్ష్యానికి మించి...  పేదలకు ఉపాధి కల్పించటడంలో జిల్లా రాష్ట్రంలోనే రెండో స్థానంలో నిలిపింది. 2021–22 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇప్పటికే ఇచ్చిన లక్ష్యాలను అధిగమించింది. ఈ ఏడాదికి 1.95 కోట్ల పనిదినాలు కూలీలకు కల్పించాలని అధికారులు లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. ఐదు నెలల్లోనే లక్ష్యాన్ని దాటేసి 1.97 కోట్ల పనిదినాలు కల్పించారు. రాష్ట్రంలోనే అత్యధిక పనిదినాలు కల్పించిన విజయనగరం జిల్లా తర్వాత ప్రకాశం రెండో స్థానంలో నిలిచింది. జిల్లాలో 6.40 లక్షల కుటుంబాలకు జాబ్‌ కార్డులను జిల్లా యంత్రాంగం కల్పించింది. ఇప్పటి వరకు మొత్తం వేతనాల రూపంలో రూ. 484 కోట్లు కూలీలకు చెల్లించారు. ఈ పథకం ద్వారా 4.51 లక్షల కుటుంబాల్లోని దాదాపు 7.65 లక్షల మందికి ఉపాధి కల్పించినట్లయింది.  అత్యధికంగా యర్రగొండపాలెం మండలంలో...  జిల్లాలో ఉపాధి పనులు అత్యధికంగా యర్రగొండపాలెం మండలంలో జరిగాయి. ఈ ఒక్క మండలంలోనే ఈ సంవత్సరంలో కూలీలకు 7,60,279 పనిదినాలు కల్పించారు. యర్రగొండపాలెం మండలం తర్వాతి స్థానంలో పెద్దారవీడు మండలంలో 6,60,093 పనిదినాలు, బేస్తవారిపేట 6,36,217, కొనకనమిట్ల 5,86,579, మార్టూరు 5,84,959, మర్రిపూడి 5,68,653, దోర్నాల 5,67,703, పొన్నలూరు 5,24,938, కొండపి 5,23,484, దర్శి మండలంలో 5,21,033 పనిదినాలు కల్పించారు. మా కుటుంబానికి ఉపాధి పని ఊరటనిచ్చింది  కరోనా సమయంలో పనులు లేక ఇబ్బంది పడాల్సి వస్తుందని భయపడ్డాం. ఈ ఏడాది ఉపాధి హామీ పథకం ద్వారా నేను, నా భర్త కలిసి 136 రోజులు పని చేశాం. రోజుకు రూ.145 చొప్పున మొత్తం రూ.19,720 మా బ్యాంకు ఖాతాలో జమైంది. ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి దయవల్ల అమ్మ ఒడి పథకం ద్వారా రూ.14 వేలు, ఆసరా ద్వారా రూ.18,500 నా ఖాతాలో జమయ్యాయి. దీంతో ఎటువంటి ఇబ్బంది లేకుండా హాయిగా బతుకుతున్నాం.  – మమ్ము రమణ, ఉపాధి హామీ కూలీ, యర్రగొండపాలెం  కరోనా సమయంలోనూ ఉపాధి  కరోనా మహమ్మారి ఒక పక్క వేధిస్తున్నా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉపాధి పనులకు ఎటువంటి అడ్డంకులు కలగకుండా చూశాం. ఇతర పనులు లేక ఇబ్బంది పడుతున్న పేదలకు ఉపాధి హామీ పథకం ద్వారా చేతినిండా పని కల్పించాం. ఒక్కో కూలీ అకౌంట్‌లో వారానికి రూ.1,300 నుంచి రూ.1,500 వరకు కూలి డబ్బు పడింది. వేలాది కుటుంబాల్లో 100 రోజుల చొప్పున కూడా ఉపాధి కల్పించాం. దీంతో కూలీలకు ఉపాధి దొరకడమే కాకుండా, గ్రామాల్లో అభివృద్ధి పనులు కూడా వేగం పుంజుకున్నాయి.  – కె.శీనారెడ్డి, డ్వామా పీడీ    

సాక్షి, అమరావతి: తమ స్వార్థ రాజకీయాల కోసం పేదల నోటికాడ కూడును సైతం లాగేసే స్థాయికి రాష్ట్రంలోని ప్రతిపక్షాల రాజకీయం దిగజారింది. నిబంధనల ప్రకారం రాష్ట్రానికి కేంద్రం నుంచి రావాల్సిన నిధులకు ప్రతిపక్ష నేతలు మోకాలడ్డుతున్నారు. టీడీపీ అధినేత చంద్రబాబుతో కొంతకాలంగా సన్నిహితంగా మెలుగుతున్న నరసాపురం ఎంపీ రఘురామకృష్ణరాజు ఏకంగా  రాష్ట్రానికిచ్చిన నిధులను వెనక్కి తీసుకోవాలంటూ కేంద్ర మంత్రికి లేఖ రాశారు. ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి బెయిల్‌కు సంబంధించి సీబీఐ కోర్టులో రఘురామకృష్ణరాజు దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌ వ్యవహారంలో చంద్రబాబు–రఘురామకృష్ణరాజు మధ్య గల సంబంధాలు ఆధారాలతో సహా ఇటీవల బయటపడిన విషయం తెలిసిందే.   పేదలకు ‘ఉపాధి’ని దూరం చేసే కుట్ర  ఉపాధి హామీ పథకం కింద మన రాష్ట్రానికి కేంద్రం ఇచ్చిన నిధులను వెనక్కి తీసుకోవాలంటూ రఘురామకృష్ణరాజు ఈ ఏడాది మార్చి 16న కేంద్ర గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ మంత్రి గిరిరాజ్‌ సింగ్‌కు లేఖ రాశారు. దీంతో  ఆ లేఖకు సంబంధించి సమగ్ర నివేదిక పంపాలంటూ కేంద్ర గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ అండర్‌ సెక్రటరీ స్థాయి అధికారి రాష్ట్ర గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ కమిషనర్‌కు లేఖ రాశారు. ఉపాధి హామీ పథకంలో భాగంగా గత ఏడాది రూ.1,700 కోట్లు బకాయిల రూపంలో కేంద్రం నుంచి రాష్ట్రానికి నిధులు రావాల్సి ఉండగా.. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించి ఇప్పటికే రూ.3 వేల కోట్లు అందాల్సి ఉంది. ఈ నిధులను రాబట్టేందుకు వైఎస్సార్‌సీపీ ఎంపీలు ఎప్పటికప్పుడు కేంద్ర మంత్రులను కలిసి నిధులను రప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుండగా.. రాష్ట్రానికి చెందిన కొందరు ప్రజాప్రతినిధులే ఆ నిధులను వెనక్కి  తీసుకోవాలని లేఖలు రాస్తుండటం కేంద్ర ప్రభుత్వ అధికారులకు అలుసుగా మారిందని చెబుతున్నారు. ఇలాంటి లేఖల ద్వారా పేదల కడుపు కొట్టడమే కాకుండా.. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్ని అల్లరి పాల్జేయాలని ప్రయత్నించడంపై ప్రజలు ఛీ కొడుతున్నారు. ఈ పరిస్థితుల వల్ల రాష్ట్రానికి ఇవ్వాల్సిన దాదాపు రూ.4,700 కోట్లను విడుదల చేయకుండా కేంద్రం తాత్సారం చేస్తోందని అధికార వర్గాల్లో చర్చ నడుస్తోంది.  కరోనా రోజుల్లో 80 లక్షల మందికి లబ్ధి చేకూర్చేలా..  కరోనా మహమ్మారి వేళ ఉపాధి హామీ పథకం కింద రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కల్పిస్తున్న పనులు పేదలకు ఊరటనిస్తున్నాయి. గత ఆర్థిక సంవత్సరంతోపాటు ఈ ఏడాది కూడా పట్టణాల్లో చిన్నచిన్న పనులు చేసుకుని జీవించే వారు కరోనా కారణంగా తమ గ్రామాలకు తిరిగి వెళ్లారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో పేదలకు ఉపాధి హామీ పథకం పనులే కొండంత ఆసరాగా నిలుస్తున్నాయి. గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఉపాధి హామీ పథకం కింద రాష్ట్రంలో 79.80 లక్షల మంది ఉపాధి హామీ పనులు చేసుకుని ఆదాయం పొందగా.. ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇప్పటివరకు 72.64 లక్షల మంది పేదలు ఆ పనులు చేసుకుని లబ్ధి పొందారు. రాష్ట్రంలో ప్రస్తుతం వివిధ శాఖల నిధులకు తోడు ఉపాధి హామీ పథకం మెటీరియల్‌ కేటగిరీ నిధుల అనుసంధానంతో గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 46,861 భవన నిర్మాణ పనులు కొనసాగుతున్నాయి. ఎంపీ రఘురామకృష్ణరాజు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న నరసాపురం లోక్‌సభ నియోజకవర్గ పరిధిలోని గ్రామాల్లోనే రూ.311 కోట్ల విలువ చేసే 1,408 భవన నిర్మాణ పనులు కొనసాగుతున్నాయి.   కేంద్రానికి రఘురామకృష్ణరాజు రాసిన లేఖ ప్రతులు ‘స్లీపర్‌ సెల్స్‌’ ద్వారా మాటువేసి విధ్వంసానికి తెగబడటం ఉగ్రవాద సంస్థలు అనుసరించే పన్నాగం. వ్యవస్థలు, సంస్థల్లో తనవారిని జొప్పించి రాజకీయ లబ్ధికి వాడుకోవడం చంద్రబాబు అనుసరించే వ్యూహం. రాష్ట్ర ప్రయోజనాలను దెబ్బతీయడానికి.. ప్రభుత్వంపై దుష్ప్రచారం చేయడానికి బాబు ప్రస్తుతం ఇదే ఎత్తుగడలను అమలు చేస్తున్నట్టు స్పష్టమవుతోంది. ఈ విషయాన్ని ఎంపీ రఘురామ కేంద్రానికి రాసిన లేఖ తేటతెల్లం చేస్తోంది.  ఓట్లేసిన వారిని కాదని టీడీపీ అవినీతికి మద్దతు  రఘురామకృష్ణరాజు ఓట్లు వేసి తనను గెలిపించిన ప్రజల ప్రయోజనాలను పణంగా పెట్టి తన నియోజకవర్గంలో గ్రామాల్లో జరుగుతున్న 1,408 పనులకు సంబంధించి రూ.311 కోట్ల నిధులు రాకుండా కేంద్ర మంత్రికి లేఖ రాయడంపై రాజకీయ, అధికార వర్గాల్లో చర్చ సాగుతోంది. 2019 ఎన్నికలకు 8 నెలల ముందు అప్పటి టీడీపీ సర్కారు నిధులు అందుబాటులో లేకపోయినా ఆ పార్టీ కార్యకర్తలకు రూ.2 వేల కోట్ల విలువ చేసే పనులను మంజూరు చేసి, అవి పూర్తయినట్టు బిల్లులు కూడా సిద్ధం చేసింది. దానిపై తీవ్ర ఆరోపణలు రావడంతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం విజిలెన్స్‌ విచారణకు ఆదేశించింది. అప్పట్లో జరిగిన 11,573 పనులను తనిఖీ చేయగా.. 7,326 పనుల్లో అవినీతి జరిగినట్టు నిర్ధారణ అయింది. అందులో దాదాపు సగం పనులు నూటికి నూరు శాతం నాసిరకమైనవిగా తేలింది. టీడీపీ నేతల అవినీతికి మద్దతుగా నిలిచిన రఘురామకృష్ణరాజు వారికి ఈ ప్రభుత్వం బిల్లులు చెల్లించడం లేదంటూ ఫిర్యాదు చేస్తూ.. రాష్ట్రానికిచ్చిన నిధులను వెనక్కి తీసుకోవాలని కేంద్ర మంత్రికి రాసిన లేఖలో కోరడాన్ని చూసి అంతా ముక్కున వేలేసుకుంటున్నారు.  

సాక్షి, అమరావతి:  ‘ఈ కరోనా కష్టాలలో ప్రభుత్వం దయ చూపించకపోయి ఉంటే మా బతుకులు ఏమి అయి ఉండేవో’ అని ప్రకాశం జిల్లా బేస్తవారిపేట మండలం నేకునాంబాద్‌ గ్రామానికి చెందిన మానుకొండ సుబ్బారత్నం (49) అంటున్నాడు. ఇతని కుటుంబం తమకున్న 70 సెంట్ల భూమిలో వ్యవసాయం చేసుకుంటూ.. అదనంగా ఇంట్లో కుట్టు మిషన్‌ పెట్టుకొని పని దొరికనప్పుడు టైలరింగ్‌ చేసుకుంటూ, మిగిలిన రోజులలో కూలి పనులు చేసుకుంటుంది. ఇద్దరు పిల్లలు చదువుకుంటున్నారు. ఆ చిన్నపల్లెటూరిలో మాములు రోజుల్లోనే టైలరింగ్‌ ద్వారా నెలకు నాలుగు వేల ఆదాయం దాటేది కాదు. కరోనా కాలంలో టైలరింగ్‌ జరగడమే లేదు. వ్యవసాయ పనులు తగ్గిపోయాయి. ఈ స్థితిలో ప్రభుత్వం కల్పించే ‘ఉపాధి’ పనులే దిక్కు అయ్యాయి. సుబ్బారత్నం భార్య మోకాళ్ల నొప్పులతో కూలీ పనులు చేసే పరిస్థితిలో లేదు. దీంతో అతనొక్కడే ఏప్రిల్‌ 1వ తేదీ నుంచి ఇప్పటి వరకు 40 రోజుల పాటు పని చేసి, రూ.9,203 సంపాదించుకున్నాడు. దీనికి తోడు రైతు భరోసా పథకం ద్వారా రూ.5,500 అందింది. ఈ గ్రామంలో కరోనా పాజిటివ్‌ కేసులు నమోదు కావడంతో మే 12వ తేదీ నుంచి దాదాపు నెల రోజుల పాటు ప్రభుత్వం కూలీ పనులు కూడా నిలిపివేసింది. మొత్తంగా ఏప్రిల్‌ 1వ తేదీ నుంచి ఇప్పుటి వరకు మొత్తం 9 వారాల పాటు ఆ గ్రామంలో ప్రభుత్వం పనులు కల్పించింది. తద్వారా దాదాపు 271 కుటుంబాలు సరాసరిన రూ.8,586 చొప్పున సంపాదించుకున్నాయి. ఈ ఒక్క గ్రామంలోనే ప్రభుత్వం రూ.23.27 లక్షలు కూలీలకు వేతనంగా చెల్లించింది.   నెల రోజులుగా నిత్యం 40 లక్షల మందికి పని  రాష్ట్రంలో ప్రస్తుతం ప్రతి రోజూ దాదాపు 40 లక్షల మంది కూలీలు ప్రభుత్వం కల్పించే పనులకు హాజరవుతున్నారు. గత నెల రోజులుగా ఇదే సంఖ్యలో కూలీల హాజరు ఉందని అధికార వర్గాలు తెలిపాయి. గత మూడు నెలల్లో గ్రామాల్లో పని కావాలి.. అని అడిగిన ప్రతి ఒక్కరికీ ప్రభుత్వం పనులు కల్పించింది. ఇందుకోసం రూ.3,613.35 కోట్లను కూలి రూపంలో చెల్లించింది. కరోనా రెండో విడత విజృంభణతో గత మూడు నెలల్లో పట్టణాలు సహా గ్రామాల్లో చాలా చోట్ల ప్రజలు బయటకు రావాలంటేనే భయపడిపోయారు. అలాంటి పరిస్థితులలో కూలీల పట్ల తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకుంటూ ఈ మూడు నెలల్లో మొత్తం 16.7 కోట్ల పనిదినాలు కల్పించింది. తద్వారా 42.43 లక్షల కుటుంబాలు లబ్ధి పొందాయి. అనంతపురం, విజయనగరం, ప్రకాశం వంటి జిల్లాల్లో ప్రతి చోటా కోటిన్నర పనిదినాల పాటు పనులు కల్పించగా.. మరో 7 జిల్లాల్లో కోటికి పైబడి పనిదినాల్లో పనులు కల్పించింది.    దేశంలోనే ఫస్ట్‌..  ఏప్రిల్‌ 1వ తేదీ నుంచి ఇప్పటి వరకు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పేదలకు ప్రభుత్వ పరంగా కూలీ పనులు కల్పించడంలో దేశంలోనే మన రాష్ట్రం మొదటి స్థానం దక్కించుకుంది. గ్రామీణ పేదలకు ప్రభుత్వ పరంగా పనుల కల్పనలో మన రాష్ట్రం తర్వాత మధ్యప్రదేశ్‌ రెండో స్థానంలో ఉండగా.. రెండు రాష్ట్రాల మధ్య భారీ వ్యత్యాసమే ఉంది. మన రాష్ట్రం 16.7 కోట్ల పనిదినాలు గత మూడు నెలల కాలంలో  కల్పిస్తే.. రెండో స్థానంలో ఉన్న మధ్యప్రదేశ్‌ ఇదే సమయంలో 11.23 కోట్ల పనిదినాలను మాత్రమే కల్పించింది. కరోనా కారణంగా గ్రామాల్లో పేదల జీవనోపాధికి ఎలాంటి ఇబ్బంది కలగకుండా ఉండేందుకు ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ప్రతి 15 రోజులకొకసారి నిర్వహించే స్పందన సమీక్షలో ప్రత్యేకించి జిల్లా కల్లెక్టర్లతో స్వయంగా సమీక్షిస్తున్నారు. ఇందులో భాగంగా జూన్‌ ఆఖరు నాటికి 16 కోట్ల పనిదినాలు లక్ష్యంగా నిర్ణయించుకోగా, 16.7 కోట్ల పనిదినాల పాటు పేదలకు పనులు కల్పించడం విశేషం. మూడు నెలలుగా పేదలకు కల్పించిన పనిదినాల సంఖ్య (లక్షల్లో) జిల్లా                        పనిదినాలు అనంతపురం           196.20  విజయనగరం          185.15  ప్రకాశం                    163.30  విశాఖపట్నం           140.23  శ్రీకాకుళం                140.10  పశ్చిమగోదావరి       124.15  తూర్పుగోదావరి      123.03  కృష్ణా                      122.36  గుంటూరు              111.18  కర్నూలు                102.45  వైఎస్సార్‌               94.49  చిత్తూరు                 91.18  నెల్లూరు                 63.88  మొత్తం                1,657.7  గత ఎనిమిది రోజులుగా రోజు వారీ పనులకు హాజరవుతున్న కూలీల సంఖ్య (లక్షల్లో) రోజు                   కూలీలు 21–06–2021        42.46  22–06–2021       42.59  23–06–2021       42.30  24–06–2021       40.85  25–06–2021       41.47  26–06–2021       41.83  28–06–2021       37.15  29–06–2021       37.48  రాష్ట్రంలో గత 8 ఏళ్లలో ఏప్రిల్‌–జూన్‌ మధ్య పేదలకు పనులు కల్పన ఆర్థిక సంవత్సరం        కల్పించిన పని దినాలు  2014–15                        9.34 కోట్లు   2015–16                       10.44 కోట్లు   2016–17                       11.14 కోట్లు   2017–18                       12.97 కోట్లు   2018–19                       12.31 కోట్లు   2019–20                       12.06 కోట్లు   2020–21                       15.10 కోట్లు   2021–22                       16.70 కోట్లు రాష్ట్రం                          పేదలకు కల్పించిన పని దినాలు  ఆంధ్రప్రదేశ్‌                  16.70 కోట్లు   మధ్యప్రదేశ్‌                   11.97 కోట్లు తెలంగాణ                       9.30 కోట్లు    ఒడిషా                             7.05 కోట్లు    బీహార్‌                             7.01 కోట్లు    చత్తీస్‌గఢ్‌                       6.68 కోట్లు   రాజస్థాన్‌                        5.98 కోట్లు    పశ్చిమ బెంగాల్‌             5.30 కోట్లు    తమిళనాడు                   5.13 కోట్లు   ఉత్తరప్రదేశ్‌                   4.68 కోట్లు

సాక్షి, తాడేపల్లి: రాష్ట్రంలో పేదలకు ఇచ్చే స్థలాలకు సంబంధించి పదివేల లేఅవుట్లను గుర్తించామని, ఈ లేఅవుట్ల‌లో ఉపాధి హామీ కింద అవెన్యూ ప్లాంటేషన్ చేస్తున్నామని పంచాయతీరాజ్‌ గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ మంత్రి పెద్దిరెడ్డి రామచంద్రారెడ్డి తెలిపారు. పంచాయతీరాజ్‌ కమిషనర్ క్యాంప్ కార్యాలయంలో మంత్రి అధ్యక్షతన గురువారం ఉపాధి హామీ మండలి సమావేశం నిర్వహించారు. పీఆర్‌ అండ్ ఆర్‌డీ ప్రిన్సిపల్ సెక్రటరీ గోపాలకృష్ణ ద్వివేది, పీఆర్ కమిషనర్ గిరిజా శంకర్, డైరెక్టర్ (ఇజీఎస్) చిన్నతాతయ్య, వాటర్‌షెడ్ డైరెక్టర్ వెంకటరెడ్డి, ఉపాధి హామీ మండలి (ఎస్ఇజిసి) సభ్యులు హాజరయ్యారు. (చదవండి: ‘ఆ రోజులు దగ్గరలోనే ఉన్నాయి’) రాష్ట్ర అభివృద్ధిలో ఉపాధి హామీ నిధులు కీలకమని, ఇతర రాష్ట్రాల్లో ఉపాధి హామీ ఏ రకంగా జరుగుతుందో మండలి సభ్యులు పరిశీలించేలా చర్యలు తీసుకుంటామని ఆయన పేర్కొన్నారు. ‘‘ప్రస్తుతం జరుగుతున్న పనులతో పాటు నియోజకవర్గానికి రూ.10 కోట్లు కేటాయించబోతున్నాం. నూరు శాతం ఉపాధి హామీ నిధులతోనే పనులు చేపట్టేందుకు వీలుగా చర్యలు తీసుకుంటున్నాం. వైఎస్సార్‌ క్లినిక్‌, ఆర్‌బీకే, నాడు-నేడు, సచివాలయ భవనాల నిర్మాణం పనులను వేగవంతం చేయాలని’’ అధికారులను మంత్రి ఆదేశించారు. గ్రామాల్లో ఉపాధి హామీ కింద ఈ నాలుగు రకాల పనులను అక్టోబర్ నెల నాటికి పూర్తి చేస్తే నియోజకవర్గానికి ఇంకా అదనంగా మరో రూ.5 కోట్లు ఇస్తామని మంత్రి పెద్దిరెడ్డి రామచంద్రారెడ్డి వెల్లడించారు. (చదవండి: చంద్రబాబు కుప్పంలో కూడా ఓడిపోతారు..)

సాక్షి, అమరావతి బ్యూరో: లక్షల రూపాయలు ఖర్చు చేసి ఎరువులు, పురుగులు మందులు వాడి రైతులు తీవ్రంగా నష్టపోతున్నారు. నేల స్వభావానికి కూడా తీవ్ర నష్టం వాటిల్లుతోంది. ఈ నేపథ్యంలో పెట్టుబడి లేని ప్రకృతి వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించేలా  ప్రభుత్వం చర్యలు చేపడుతోంది. తక్కువ పెట్టుబడితో ఒకే వ్యవసాయ క్షేత్రంలో ఐదు వరుసల నమూనాలో పంటలు సాగు చేసే అవకాశాన్ని పరిచయం చేస్తోంది. రైతులను ఈ దిశగా వ్యవసాయం చేసేలా ప్రోత్సహించడానికి జాతీయ ఉపాధి హామీ నిధులతో వందశాతం సబ్సిడీ కల్పిస్తోంది.    ఒకే నేలలో ఒకేసారి 5 రకాల పంటల సాగు..  ఐదు వరుసల ప్రకృతి వ్యవసాయం పద్ధతిని జిల్లా నీటి యాజమాన్య సంస్థ(డ్వామా), పెట్టుబడిలేని ప్రకృతి వ్యవసాయ విభాగం సంయుక్తంగా రైతులకు పాటించేలా ప్రోత్సహిస్తాయి. ఐదు వరుసల వ్యవసాయంలో రైతు ఒకే నేలలో ఐదు రకాలదాకా పంటలను ఒకేసారి సాగు చేస్తారు. ఇందులో పండ్ల మొక్కలు, కూరగాయలు, తీగ జాతి మొక్కలు నాటుతారు. సేంద్రియ పద్ధతిలో సాగు చేయటం వల్ల ఖర్చు తగ్గుతుంది.  పండ్ల మొక్కలు నాటిన మూడేళ్లకు పంట చేతికి వస్తుంది. ఆలోగా వాటి మధ్యలో అంతర పంటగా నాటిన కూరగాయలు, తీగజాతి మొక్కల పంట చేతికి వచ్చి రైతుకు ఆదాయ వనరుగా మారుతుంది. ఐదు వరుసలలో ఏదో ఒక పంట దిగుబడి బాగా వచ్చినా నష్టపోయే ప్రమాదం ఉండదు. భూసారం పెరుగుతుంది. మూడేళ్ల తర్వాత పండ్ల మొక్కలతో ఎలాగో మంచి లాభాలు వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది. పంట సాగుచేసిన నెల రోజుల నుంచి ఏడాది పొడవునా రైతుకు ఆదాయం లభిస్తుంది.   జిల్లాలో  210 పంచాయతీల్లో అమలు  ఐదు వరుసల ప్రకృతి వ్యవసాయం జిల్లాలో ఈ ఏడాది 210 గ్రామ పంచాయతీలలో అమలు చేయనున్నారు. ఉపాధి హామీ జాబ్‌ కార్డు కలిగి ఉన్న రైతులు ఈ పథకానికి అర్హులు. ఒక్కో రైతుకు కనిష్టంగా 0.25 ఎకరాల నుంచి గరిష్టంగా ఒక ఎకరం వరకు సాగు చేసుకొనే అవకాశం ఉంది. రైతు పొలం భూసార పరీక్ష, గుంతలు తవ్వటం, మొక్కల నాటడం, మూడేళ్ల వరకు వాటి సంరక్షణకు అయ్యే ఖర్చునంతా జాతీయ ఉపాధిహామీ పథకం ద్వారా ప్రభుత్వం భరిస్తుంది. రెండు వరుసలలో సాగు చేసే పండ్ల మొక్కలను డ్వామా అందజేస్తుంది. మామిడి, సపోటా, జామ, కొబ్బరి, నేరేడు, ఊసిరి, సీతాఫలం, రేగి, నిమ్మ వంటి మొక్కలు నాటుతారు. మిగిలిన మూడు వరుసలలో కంది, బొప్పాయి, కూరగాయలు, దుంపజాతి, తీగ జాతి మొక్కలు నాటుతారు. ఇలా ఒక్కో రైతుకు మూడేళ్లలో గరిష్టంగా రూ.2.21 లక్షల దాకా ప్రయోజనం కలుగుతుంది. తక్కువ పెట్టుబడితో, నష్టపోకుండా ఐదు వరుసల పంట సాగుకు ఉపాధి హామీ నిధులను ఇవ్వటంపై రైతులు హర్షం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.   రైతులకు ఎంతో మేలు   పెట్టుబడిలేని ఐదు వరుసల ప్రకృతి వ్యవసాయం సాగును జాతీయ ఉపాధిహామీ పథకంలోకి తీసుకురావటం రైతులకు ఎంతో ప్రయోజనకరం. దీన్ని ఉపయోగించుకొని రైతులు నష్టపోకుండా, ఏడాది పొడవునా ఆదాయం పొందొచ్చు. పొలంలో భూసార పరీక్షలు మొదలు, గుంతలు తవ్వటం, మొక్కలు, వాటిని నాటుకోవటానికి, పరిరక్షణకు ఇలా వివిధ రూపాల్లో ఉపాధి హామీ పథకం కింద నిధులు మంజూరవుతాయి. ఇది రైతులకు ఎంతో తోడ్పాటుగా ఉంటుంది. ఈ ఏడాది జిల్లాలో 210 గ్రామ పంచాయతీలలో అమలు చేయనున్నాం.   – గజ్జెల శ్రీనివాసరెడ్డి, పీడీ, డ్వామా, గుంటూరు  

సాక్షి, విశాఖపట్నం: ఆర్థిక సంవత్సరం మొదలైన ఏప్రిల్‌ 1 నుంచి ఈ నెల 15వ తేదీ వరకు 106 రోజులు... ఈ కొద్దికాలంలోనే గ్రామీణ జిల్లాలో జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం (ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌) కింద వేతనదారులు ఆర్జించిన మొత్తం ఎంతో తెలుసా? రూ.416.72  కోట్లు.! కరోనా మహమ్మారి విజృంభణతో అన్ని రంగాల్లో పనులు కోల్పోతున్న విపత్తు సమయంలో ఇది ఎంతో చెప్పలేనంత ఊరట! రోజూ ‘ఉపాధి’ పనికి వెళితే.. సగటున రూ.236.70 చొప్పున దక్కిందంటే అంతకన్నా చెప్పేదేముంది? లాక్‌డౌన్‌  సమయంలో చేతి నిండా పని దొరకడం వారి జీవనానికి ఇబ్బంది లేకుండాపోయింది. జిల్లాలో ఉన్న వేతనదారులతో పాటు లాక్‌డౌన్‌ ప్రభావంతో ఎక్కడెక్కడి నుంచో  స్వస్థలాలకు తిరిగివచ్చిన వారికీ ‘ఉపాధి’ కల్పించాలన్న ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ఆదేశాలు సత్ఫలితాలను ఇస్తున్నాయి. జిల్లాలో ఆర్థిక సంవత్సరం ప్రారంభం నాటికి ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ జాబ్‌ కార్డు పొందిన కుటుంబాల సంఖ్య 3,18,773 ఉండేది. లాక్‌డౌన్‌ ప్రభావం వల్ల వివిధ రాష్ట్రాలు, మన రాష్ట్రంలోని పలు పట్టణాల్లో ఉపాధి కోల్పోయి స్వస్థలాలకు చేరిన వారిలో ఎవరు కోరినా వెంటనే జాబ్‌కార్డు ఇవ్వాలని ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ఆదేశించారు. ఈ మేరకు కొత్త జాబ్‌కార్డులను ప్రభుత్వం జారీ చేసింది. దీంతో జిల్లాలో జాబ్‌కార్డు ఉన్న కుటుంబాల సంఖ్య 3,65,648కు చేరింది. జిల్లా చరిత్రలో ఇదొక రికార్డు. మరో విశేషమేమిటంటే ఈ మూడున్నర నెలల కాలంలోనే వంద రోజుల పని దినాలను 22,078 కుటుంబాలు పూర్తి చేసేయడం విశేషం. మొత్తంమీద ‘ఉపాధి’ పథకం ద్వారా లబ్ధి పొందుతున్న వారి సంఖ్య జిల్లాలో 6,10,098 మందికి చేరింది. ఇప్పటి వరకు ఇంతపెద్ద సంఖ్యలో గతంలో ఎప్పుడూ ఉపాధి పనులకు వచ్చిందే లేదు. మూడున్నర నెలల గణాంకాల ప్రకారం చూస్తే 1.76 కోట్ల పనిదినాలను కల్పించారు. ఒక్కో కుటుంబానికి సగటున 48.15 రోజుల పాటు పని దొరికింది.  నెమ్మదిగా ప్రారంభమైనా... మార్చి 25 నుంచి లాక్‌డౌన్‌ నిబంధనలు అమల్లోకి రావడంతో ‘ఉపాధి’పనులు నిలిచిపోయాయి. ఏప్రిల్‌ మూడో వారం వరకూ అదే పరిస్థితి. తర్వాత ప్రభుత్వం కొన్ని సడలింపులు ఇవ్వడంతో ఏప్రిల్‌ ఆఖరు వారంలో పనులు పునఃప్రారంభమయ్యాయి. కరోనా వైరస్‌ భయంతో ఎక్కువ మంది పనులకు దూరంగానే ఉంటూ వచ్చారు. డ్వామా అధికారులు అవగాహన కల్పించడం, పని ప్రదేశాల వద్ద శానిటైజర్లు ఏర్పాటు చేయడం, మరో వైపు ప్రభుత్వం ప్రతి ఒక్కరికీ మాస్కులు ఉచితంగా అందించడంతో వేతనదారుల్లో కాస్త ధైర్యం కలిగింది. దీంతో మే ప్రారంభం నుంచి నెమ్మదిగా మొదలయ్యాయి. కొద్ది రోజుల్లోనే రికార్డు స్థాయిలో వేతనదారులు పనులకు హాజరుకావడం ప్రారంభమైంది. మే ఒకటో తేదీన కేవలం 68 వేల మందే పనులకు రాగా.. అది జూన్‌ ఒకటో తేదీకి 5.10 లక్షలకు చేరింది. జిల్లా చరిత్రలో ఇదొక రికార్డు. జూలైలో 30 లక్షల పని దినాలు కల్పించి రాష్ట్రంలో జిల్లా మొదటిస్థానంలో నిలిచింది.   సులభంగా పనుల గుర్తింపు.. ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ కింద అనేక అభివృద్ధి పనులు చేపట్టడానికి అవకాశం ఉన్నా.. గతంలో వాటిని తక్కువగానే గుర్తించేవారు. ఏవో కొన్ని రకాల పనులే చేపట్టేవారు. ఇప్పుడా విధానం మారింది. తక్షణ ప్రజోపయోగ పనులను గుర్తించడమే గాకుండా వెనువెంటనే చేపట్టేందుకు గ్రామ సచివాలయ వ్యవస్థ ద్వారా మార్గం సుగమమైంది. ప్రజలకు వారి గడప వద్దకే ప్రభుత్వ సేవలను చేరువ చేయాలనే ఉద్దేశంతో ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ఈ వ్యవస్థకు అంకురార్పణ చేసిన సంగతి తెలిసిందే. ఇప్పుడదే ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ను ప్రజలకు మరింత చేరువ చేస్తోంది. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో తక్షణమే పనులు గుర్తిస్తున్నారు. వేతనాలు కూడా ఒకటీ రెండు వారాల్లోనే చెల్లింపు ప్రక్రియ కూడా పూర్తి చేస్తున్నారు. ఏప్రిల్‌ నుంచి ఇప్పటివరకు రూ.416.72 కోట్లను వేతనదారులకు కూలి రూపేణా చెల్లించారు. ఒక్కొక్కరికీ రోజుకు సగటున రూ.236.70 చొప్పున కూలి గిట్టుబాటు కావడం మరో విశేషం. మెటీరియల్‌ కాంపొనెంట్‌ కింద రూ.21.88 కోట్లను ఖర్చు చేశారు. మొత్తంమీద ఇప్పటి వరకు ఈ పథకం కింద రూ.444.52 కోట్లు వ్యయం అయ్యింది.  కోరిన అందరికీ పని కల్పిస్తాం  ఉపాధి హామీ పథకంలో రాష్ట్రానికి అదనంగా నాలుగు కోట్ల పని దినాలను కేంద్ర ప్రభుత్వం కేటాయించింది. కోరిన అందరికీ పని కల్పిస్తాం. ప్రభుత్వం ఆదేశాల ప్రకారం జాబ్‌కార్డులు కోరిన వెంటనే ఇస్తున్నాం. కరోనా వైరస్‌ వ్యాప్తి చెందకుండా భౌతికదూరం పాటించేలా పనులకు మార్కింగ్‌ చేయిస్తున్నాం. అన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటున్నాం. వేతనదారులు కూడా కొన్ని స్వీయ జాగ్రత్తలు పాటించాలి. ఆరోగ్యం బాగోకపోతే వెంటనే ఆస్పత్రికి వెళ్లాలని చెబుతున్నాం. – ఇ.సందీప్, ప్రాజెక్టు అధికారి, డ్వామా  ఉపాధి పనులే ఆదుకున్నాయి  లాక్‌డౌన్‌ వేళ పరిశ్రమలు మూత పడటంతో ఉపాధి పనులు ఆదుకున్నాయి. నేను రాజమండ్రిలో ఓ దారాల కంపెనీలో పనిచేసేవాడిని. లాక్‌డౌన్‌తో దాన్ని మూసే శారు. సొంతూరు వచ్చేశాను. కొత్తగా జాబ్‌ కార్డులు ఇవ్వడంతో మాకు ఉపాధి మార్గం కనిపించింది. రోజూ పనులకు వెళ్లి భార్యాపిల్లలను పోషించుకుంటున్నాను.  – గనిశెట్టి రమణ, తాడపాల, మాకవరపాలెం మండలం  ప్రభుత్వం ‘ఉపాధి’తో ఆదుకుంది  నేను డిగ్రీ ద్వితీయ సంవత్సరం విద్యార్థిని. లాక్‌డౌన్‌ విధించిన తొలి రోజుల్లో ఆర్థికంగా చాలా ఇబ్బంది పడ్డాం. మా నాన్న ఉపాధి పనికి వెళ్లేవారు. ఆ వచ్చే డబ్బుతోనే కుటుంబం గడిచేది. ముఖ్యమంత్రి ఆదేశాలతో నాకు కూడా ఉపా«ధి కలిగింది. నాన్నకు ఆసరా ఉండాలనే తలంపుతో నేనూ జాబ్‌కార్డుకు దరఖాస్తు చేసుకున్నాను. నెల రోజులుగా పనికి వెళుతున్నాను. ప్రభుత్వం ఉపాధి పనులను కల్పించి పేదలను ఎంతో ఆదుకుంది.   – కన్నూరు శ్రీను, యండపల్లి, కోటవురట్ల మండలం  

మన పల్లె ప్రగతి బాట పయనిస్తోంది. కోట్లాది రూపాయల ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ (జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం) నిధులతో గ్రామాలు అభివృద్ధి పథాన పయనిస్తున్నాయి. గ్రామ సచివాలయాలు, వెల్‌నెస్‌ సెంటర్లు, రైతు భరోసా కేంద్రాలతోపాటు అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలకు సొంత భవనాలు చేకూరుతున్నాయి. మరోవైపు ఎప్పటిలాగే రోడ్లు, కాలువల నిర్మాణ పనులు చురుగ్గా సాగుతున్నాయి. ఉపాధి హామీ కన్వర్జెన్సీ పనులతో గ్రామాల రూపురేఖలు శరవేగంగా మారిపోతు న్నాయి.  సాక్షి ప్రతినిధి, విజయనగరం: మహాత్మాగాంధీ కలలుగన్న గ్రామ స్వరాజ్యాన్ని సాకారం చేసేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పాలనలో పెద్ద ఎత్తున సంస్కరణలు చేపట్టింది. ఒకవైపు పాలనా వ్యవస్థలో మార్పులు, మరోవైపు మౌలిక సదుపాయాల కల్పన భారీగా జరుగుతోంది. గ్రామ సచివాలయాల ద్వారా ప్రభుత్వ పాలనా వ్యవస్థ ప్రజల ముంగిటకే అందుబాటులోకి వచ్చింది. చాలాచోట్ల రైతు భరోసా కేంద్రాలు ప్రారంభమయ్యాయి. ప్రజారోగ్యమే పర మావధిగా వెల్‌నెస్‌ సెంటర్లు ఏర్పాటు కాబోతున్నా యి. ప్రభుత్వ కార్యాలయాలన్నిటికీ దశలవారీగా సొంత భవనాల నిర్మాణానికి ప్రభుత్వం శ్రీకారం చుట్టింది. మహాత్మా గాంధీ గ్రామీణ ఉపాధిహామీ పథకం సహాయంతో ఈ భవనాల నిర్మాణం ఇప్పుడు జిల్లా వ్యాప్తంగా ఉద్యమంలా సాగుతోంది.  పనుల్లో పురోగతి  జిల్లాకు రూ.243.82కోట్లతో 663 గ్రామ సచివాలయ భవనాలు నిర్మించాల్సి ఉండగా 436 భవనాల నిర్మా ణం ప్రారంభమయ్యింది. రూ.130.36కోట్లతో 567 రైతు భరోసా కేంద్రాలు నిర్మించాల్సి ఉండగా తొలివిడతలో 384 భవనాల నిర్మాణాన్ని చేపడుతుండగా, వీటి లో ఇప్పటికే 68 భవనాల పనులు ప్రారంభమయ్యా యి. 585 వెల్‌నెస్‌ సెంటర్ల నిర్మాణానికి రూ.74కోట్లు మంజూరుకాగా 41 సెంటర్ల  నిర్మాణం కొనసాగుతోంది. జిల్లాకు ఇదివరకే 702 అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలు మంజూరు కాగా, వీటిలో 687 కేంద్రాల నిర్మాణం వివిధ దశల్లో ఉన్నాయి. ఈ పనులకోసం రూ.32.89కోట్లు మంజూరవ్వగా రూ.32.70కోట్లు నిర్మాణ సామగ్రికి, రూ.19.96లక్షలు వేతనదారులకు కేటాయించారు. మనబడి నాడు–నేడు పనుల్లో భాగంగా 1145 పాఠశాలలకు రూ.70.54కోట్లతో ప్రహరీలు మంజూరు చేయగా, వీటిలో 634 పనులు వివిధ దశల్లో ఉన్నా యి. మరోవైపు గ్రామాల్లో మౌలిక వసతుల కల్పన కూడా జోరందుకుంది. గ్రామాలకు వెళ్లే లింకురోడ్లు, అప్రోచ్‌ రోడ్ల నిర్మాణాన్ని ఉపాధిహామీ భాగస్వామ్యంతో చేపట్టారు. ముఖ్యంగా ఈ ఏడాది గిరిజన ప్రాంతంపై దృష్టిసారించి రహదారి సౌకర్యాన్ని కలి్పస్తున్నారు. గ్రామాల్లో డ్రైనేజీ నిర్మాణాన్ని కూడా మరోవైపు చేపడుతున్నారు. ఉపాధిహామీ కన్వర్జెన్సీ పనుల్లో భా గంగా జిల్లా వ్యాప్తంగా 17,904 సిమ్మెంటు కాంక్రీట్‌ రోడ్లు మంజూరు చేశారు. వీటి అంచనా విలువ సుమారుగా రూ.673.37కోట్లు కాగా, ఇప్పటివరకు 13,394 పనులు మొదలు పెట్టారు. అలాగే 81.46 కోట్లతో 117 బీటీ రోడ్లను మంజూరు చేయగా, ఈ పనులన్నీ ప్రస్తుతం జోరుగా సాగుతున్నాయి. రూ.156.17కోట్ల తో 548 డబ్ల్యూబీఎం రోడ్లను మంజూరు చేయగా, వీటిలో 234 రహదారుల నిర్మాణం ప్రారంభమయ్యింది.  ఆగస్టు నాటికి అన్నీ పూర్తి గ్రామ పరిపాలనకు కేంద్రస్థానమైన గ్రామ సచివాలయానికి తగిన వసతులతో, అవసరమైన విస్తీర్ణంతో భవనాలను నిర్మిస్తున్నాం. చాలాచోట్ల వీటిని ఆనుకునే రైతు భరోసా కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేస్తున్నాం. అక్కడక్కడా కొన్నిచోట్ల ప్రభుత్వ భవనాలకు స్థలం కొరత కారణంగా ఇంకా ప్రారంభం కానప్పటికీ, వీటన్నిటినీ ఆగస్టు నాటికి పూర్తి చేయాలన్న కతనిశ్చయంతో జిల్లా యంత్రాంగం పనిచేస్తోంది.  – డాక్టర్‌ ఎం.హరిజవహర్‌లాల్, జిల్లాకలెక్టర్‌  

సాక్షి, హైదరాబాద్ ‌: జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం (ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌)లో కీలకంగా వ్యవహరిస్తున్న సాంకేతిక సహాయకుల (టెక్నికల్‌ అసిస్టెంట్లు) అధికారాలకు ప్రభుత్వం కత్తెర వేసింది. ఇంజనీరింగ్‌ పనులను దాదాపుగా తొలగించి కేవలం కూలీలతో సంబంధం ఉన్న పనులకే పరిమితం చేసింది. చెరువుల్లో పూడికతీత, కొత్త ఫీడర్‌ చానళ్ల నిర్మాణం, కొత్త ఫీల్డ్‌ చానళ్ల ఏర్పాటు, కాల్వల్లో మట్టి తొలగింపు, చెక్‌ డ్యామ్‌లలో పూడికతీత, గ్రామ పంచాయతీల్లో వైకుంఠధామం నిర్మాణ పనుల నుంచి వీరిని తప్పించింది. ఈ పనులను నేరుగా ఇంజనీరింగ్‌ అధికారి (ఎన్‌ఈవో)కి అప్పగించింది. పంచాయతీరాజ్‌శాఖ పరిధిలో పనిచేసే మండల ఇంజనీరింగ్‌ అధికారి పోస్టును ఇటీవల ఎన్‌ఈవోగా నిర్వచిస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది. ఇకపై ఉపాధి పనులను పూర్తిస్థాయిలో వీరే పర్యవేక్షించనున్నారు. ఇప్పటివరకు ఉపాధి హామీ పథకం కింద చేపట్టే ప్రతి పని అంచనా వ్యయం, కూలీలు చేసే పని మదింపు, ఎంబీ రికార్డు టెక్నికల్‌ అసిస్టెంట్లు చూస్తున్నారు. ఆపై మండల స్థాయిలో ఉండే ఇంజనీరింగ్‌ కన్సల్టెంట్‌ (ఈసీ) చెక్కు జారీ చేస్తున్నారు. వీరిరువురిపై ఏపీవో అజమాయిషీ చేసేవారు. అయితే, తాజాగా టెక్నికల్‌ అసిస్టెంట్‌ సహా ఈసీ, ఏపీవో పనులకు కూడా కోత పడింది. ఇంజనీరింగ్‌ పనుల గుర్తింపు, అంచనా ప్రతిపాదనలు, ఈ–మస్టర్‌ తయారీ, ఎంబీ రికార్డు మొదలు చెక్కు జారీ చేసే విధులను ఎన్‌ఈవో, డిప్యూటీ ఎగ్జిక్యూటివ్‌ ఇంజనీర్లకు ప్రభుత్వం కట్టబెట్టింది. తద్వారా కోట్ల విలువైన పనుల నుంచి ఔట్‌ సోర్సింగ్‌ ప్రాతిపదికన పనిచేస్తున్న టీఏ, ఈసీ, ఏపీవోలను వ్యూహాత్మకంగా తప్పించింది. ఆ మేరకు ఎన్‌ఈవోలకు ప్రత్యేక లాగిన్‌ ఐడీని కూడా జారీ చేసింది.  క్షేత్ర సహాయకుల దారిలో..  ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని ధిక్కరించి సమ్మెబాట పట్టిన 7,500 మంది క్షేత్ర సహాయకుల (ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లు)పై ప్రభుత్వం వేటు వేసింది. పనితీరును గ్రేడింగ్‌ చేయడంపై అభ్యంతరం వ్యక్తం చేసిన ఎఫ్‌ఏలు మార్చి మాసంలో ఆందోళన బాట పట్టారు. వీరి ఆందోళనకు ఏ మాత్రం వెరవని ప్రభుత్వం.. అదే నెల చివరి వారంలో ఎఫ్‌ఏలకు ఉద్వాసన పలికింది. మేం మళ్లీ విధుల్లో చేరుతాం మొర్రో అని మండల కార్యాలయాల చుట్టూ చక్కర్లు కొట్టినా పట్టించుకోకుండా..వీరి విధులను గ్రామ పంచాయతీ కార్యదర్శులకు అప్పగించింది. తాజాగా తమ విధుల్లోనూ కోత పెడుతుండడంతో టెక్నికల్‌ అసిస్టెంట్లలోనూ ఆందోళన నెలకొంది. గడువులోగా చేయాల్సిందే ఉపాధి హామీ పనులను నిర్ణీత గడువులోపు పూర్తిచేయాలని ప్రభుత్వం ఆదేశించింది. రాష్ట్ర సర్కారు ప్రతిష్టాత్మకంగా భావిస్తున్న రైతు వేదికలు, కల్లాలను నాలుగు నెలల్లో నిరి్మంచాలని స్పష్టం చేసింది. వైకుంఠధామం, డంపింగ్‌ యార్డుల నిర్మాణాలను రెండు నెలల్లోపు పూర్తి చేయాలని ఆదేశించింది. ఈ మేరకు గ్రామీణాభివృద్ధి, పంచాయతీరాజ్‌శాఖ ముఖ్యకార్యదర్శి సందీప్‌కుమార్‌ సుల్తానియా మార్గదర్శకాలు జారీ చేశారు. గ్రామ పంచాయతీ రోడ్లు, కాల్వలను, అంతర్గత రోడ్లను ప్రతి రోజూ క్లీన్‌ చేయాలని స్పష్టం చేశారు. హరితహారం కింద ప్రతిపాదించిన ప్రకృతి వనాలను సాధ్యమైనంత త్వరగా నిరి్మంచాలని ఆదేశించారు. ఇప్పటివరకు ట్రాక్టర్లను సమీకరించుకోని పంచాయతీలు.. ఈ నెలాఖరులోపు కొనుగోలు చేయాలన్నారు. కాగా, గ్రామీణ ఉపాధి హామీని వ్యూహాత్మకంగా వాడుకోవాలని నిర్ణయించిన సర్కారు.. గ్రామ పంచాయతీల్లో చేపట్టాల్సిన ఇంజనీరింగ్‌ పనులను ఆయా శాఖలు గుర్తించాలని సూచించింది. తద్వారా అభివృద్ధి పనులకు నరేగా నిధులను విరివిగా వాడుకోవాలని యోచిస్తోంది.   

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: అవసరమైన నిధులు, విస్తృతమైన అధికారారాలు, కావాల్సినంత మంది అధికారులు, స్పష్టమైన విధానాలు, పాలనా సౌలభ్యంగా గ్రామాలు ఉన్న ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో తెలంగాణలోని పల్లెలన్నీ బాగుపడి తీరాలని ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్‌రావు స్పష్టం చేశారు. ఇన్ని అనుకూలతలు ఉన్న ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో కాకపోతే, ఇంకెప్పుడూ గ్రామాలు బాగుపడవని పేర్కొన్నారు. వ్యవసాయ కూలీలకు ఉపాధి కల్పించడంతో పాటు, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో వసతుల కల్పనకు, అవసరమైన పనులు చేసుకోవడానికి మహాత్మాగాంధీ ఉపాధి హామీ పథకాన్ని వ్యూహాత్మకంగా వినియోగించుకోవాలని చెప్పారు. ఈ ఏడాది రాష్ట్రవ్యాప్తంగా రైతుల భూముల్లో లక్ష కల్లాలను ఏర్పాటు చేయాలని కోరారు. ప్రతి గ్రామం.. ప్రతి రోజూ శుభ్రం కావాల్సిందేనని, సీఎం సహా రాష్ట్రంలో అధికార యంత్రాంగంలో ఎవరికైనా సరే గ్రామాలను పరిశుభ్రంగా ఉంచడానికి మించిన పని మరోటి లేదని స్పష్టం చేశారు. రెండు నెలల్లో అన్ని గ్రామాల్లో వైకుంఠ ధామాల నిర్మాణం, 4 నెలల్లో రైతు వేదికల  నిర్మాణం పూర్తి కావాలని ఆదేశించారు. జిల్లాల కలెక్టర్లు, జిల్లా పంచాయతీ అధికారులతో సీఎం కేసీఆర్‌ ప్రగతి భవన్‌లో మంగళవారం సమావేశమయ్యారు. గ్రామాల్లో కలెక్టర్లు, డీపీవో ఆధ్వర్యంలో జరగాల్సిన పనులపై సీఎం కేసీఆర్‌ మార్గదర్శనం చేశారు. మంగళవారం ప్రగతి భవన్‌లో జరిగిన సమావేశంలో మాట్లాడుతున్న సీఎం కేసీఆర్‌. చిత్రంలో మంత్రులు జగదీశ్‌రెడ్డి, ఎర్రబెల్లి దయాకర్‌రావు, మహమూద్‌ అలీ, ఈటల రాజేందర్, సీఎస్‌ సోమేశ్‌ కుమార్, ప్రభుత్వ ప్రధాన సలహాదారు రాజీవ్‌ శర్మ  ఆదేశాలు సీఎం మాటల్లోనే.. గ్రామాలు, పట్టణాలు బాగుపడితే రాష్ట్రం బాగుపడినట్లే. ప్లానింగ్‌ ఆఫ్‌ టౌన్, ప్లానింగ్‌ ఆఫ్‌ విలేజ్‌ అంటే ప్లానింగ్‌ ఆఫ్‌ స్టేట్‌ అన్నట్లే. వనరులు, అవసరాలను బేరీజు వేసుకుని గ్రామాల వారీగా నాలుగేళ్ల ప్రణాళిక తయారు కావాలి. దాని ఆధారంగా డిస్ట్రిక్ట్‌ ప్రోగ్రెస్‌ కార్డు రూపొందించాలి. దాని ప్రకారమే పనులు జరగాలి. కొత్త పంచాయతీరాజ్‌ చట్టం ద్వారా ప్రభుత్వం తన వద్ద ఉన్న అధికారాలను వదులుకుని కలెక్టర్లకు పూర్తి అధికారాలు అప్పగించింది. గ్రామ కార్యదర్శి నుంచి రాష్ట్ర స్థాయి వరకు పంచాయతీరాజ్‌ శాఖలో ఖాళీలు భర్తీ చేసింది. కరోనా కష్టకాలంలో ఆర్థిక సంక్షోభం ఉన్నా ప్రతినెలా రూ.308 కోట్ల Æనిధులు ప్రభుత్వం విడుదల చేస్తోంది. అసెంబ్లీలో ఇచ్చిన హామీ మేరకు ఏడాదికి రూ.5 లక్షల కన్నా తక్కువ ఆదాయం కలిగిన గ్రామ పంచాయతీలకు అదనపు నిధులిచ్చి, 5 లక్షలకు చేరుకునేట్లు చేస్తాం. ఏటా రూ.10 వేల కోట్ల నిధులు, 13,993 మంది అధికారులు, 1,32,973 మంది ప్రజాప్రతినిధులు, 8,20,727 మంది స్టాండింగ్‌ కమిటీ సభ్యులు, కలెక్టర్లకు విస్తృత అధికారాలున్నాయి. గ్రామాల వికాసాన్ని కాంక్షించే ప్రభుత్వం, అది తీసుకున్న విధానాలు గొప్పగా ఉన్నాయి. ప్రజల్లో అవగాహన, స్పూర్తి కలిగించి ఉద్యమ స్ఫూర్తితో గ్రామాలను అభివృద్ధి చేసే కార్యక్రమాలను కలెక్టర్లు, జిల్లా పంచాయతీ అధికారులు తమ భుజస్కంధాలపై వేసుకుని నడిపించాలి.  ప్రతి గ్రామానికి ట్రాక్టర్, వైకుంఠ ధామం, నర్సరీ, డంపు యార్డు దేశంలో ఎక్కడా లేవు. తెలంగాణలో మాత్రమే అవి సమకూరుతున్నాయి. ట్యాంకర్లు, ట్రాలీలు కూడా వస్తున్నాయి. ఈ నెలాఖరుకు అన్నీ సమకూరుతాయి. సమావేశంలో భౌతిక దూరం పాటిస్తూ పాల్గొన్న వివిధ జిల్లాల కలెక్టర్లు ఆకస్మిక తనిఖీలు చేస్తా.. గ్రామాల్లో గుంతలు తొలగించాలి. పాడుపడిన బావులను, ఉపయోగించని బోర్లను పూడ్చాలి. పిచ్చి చెట్లను, సర్కారు తుమ్మను తొలగించాలి. నేను గ్రామాల్లో ఆకస్మిక తనిఖీ చేస్తాను. రాష్ట్రంలో ఏ మూలకు పోయి చూసినా అంతా శుభ్రంగా కనిపించాలి. అప్పుడు ఈ చెత్తా చెదారం, ముళ్ల పొదలు కన్పిస్తే బాధ్యులపై కఠిన చర్యలు తీసుకుంటాం. ఆర్థిక కమిషన్‌ నిధుల్లో 10 శాతం మండల పరిషత్‌లకు, 5 శాతం జిల్లా పరిషత్‌లకు కేటాయించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. గ్రామాల్లో పచ్చదనం, పారిశుధ్యం విధుల నిర్వహణలో కానీ, ఇతర అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణలో గానీ అలసత్వం ప్రదర్శిస్తే క్షమించొద్దు. జిల్లా కలెక్టర్లకు ప్రభుత్వం పూర్తి అధికారాలు ఇచ్చింది. ఎలాంటి రాజకీయ జోక్యం ఉండదు. ఉపాధి హామీ పథకాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోవడంలో రాష్ట్రం దేశంలోనే నంబర్‌ వన్‌గా ఉంది. 2020–21లో తెలంగాణకు 13 కోట్ల పని దినాలను లక్ష్యంగా ఇస్తే, ఇప్పటికే 9.81 కోట్ల పనిదినాలను (75.5 శాతం) పూర్తి చేసి కూలీలకు ఉపాధి కల్పించింది. నరేగాను వాడుకోండి.. నర్సరీలు, మొక్కల పెంపకం, అన్ని రకాల రోడ్లపై చెట్లు, పొదల తొలగింపు, చెరువులో, చెరువు కట్టలపై చెట్ల తొలగింపు, కాల్వల మరమ్మతులు, పూడికతీత, వైకుంఠధామాలు, డంపు యార్డులు, అంతర్గత రహదారులు, అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలు, పాఠశాలల్లో టాయిలెట్లు, కల్లాలు, పంట చేలకు పశువులు రాకుండా ట్రెంచ్, ఇంకుడు గుంతలు, గొర్రెలు, మేకలు, బర్రెలు, కోళ్ల కోసం షెడ్లు, వర్మి కంపోస్టు, కంపోస్టు తయారీ షెడ్ల నిర్మాణం, పాఠశాలల్లో ఆట స్థలాల ఏర్పాటు, మురుగు నీరు, నిల్వ ఉన్న నీటి తొలగింపు, వ్యవసాయ భూమిని చదను, పాడుపడిన బావుల పూడ్చివేత, మంచినీటి బావుల్లో పూడిక తీత పనులు తదితర ప్రజోపయోగ పనులను ఉపాధి హామీ పథకం (నరేగా) ద్వారా చేపట్టాలి. అన్ని గ్రామీణ నియోజకవర్గాల్లో మొత్తం లక్ష కల్లాలను ఈ ఏడాది నిర్మించాలని నిర్ణయించాం. ఒక్కో నియోజకవర్గానికి వెయ్యి కల్లాలు కేటాయిస్తాం. రైతులకున్న భూమి, అవసరాన్ని బట్టి 50, 60, 75 చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణాల్లో కల్లాల నిర్మాణానికి అనుమతులు ఇస్తాం. ఎక్కువ మంది రైతులు ముందుకొస్తే, లాటరీ ద్వారా ఎంపిక చేస్తాం. రూ.750 కోట్ల వ్యయం అయ్యే కల్లాల నిర్మాణానికి నరేగా నిధులు వినియోగించాలి. ఎస్సీ, ఎస్టీ రైతులకు 100 శాతం సబ్సిడీతో నిర్మించాలి. మిగతా వారు 10 శాతం లబ్ధిదారుడి వాటాగా చెల్లిస్తే, 90 శాతం సబ్సిడీ ఇస్తాం. ఈసారి ఆర్‌ అండ్‌ బీ, పంచాయతీరాజ్, నీటిపారుదల లాంటి ఇంజనీరింగ్‌ శాఖలతో పాటు ఇతర ప్రభుత్వ శాఖల ఆధ్వర్యంలో నరేగా పనులు చేయాలని నిర్ణయించినందున నరేగా ఇంజనీరింగ్‌ ఆఫీసర్స్‌ (ఎన్‌ఈవో)ను నియమించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. పీడీ యాక్టులు పెడతాం.. వెంటనే రైతులందరికీ రైతు బంధు డబ్బులు ఇవ్వాలని నిర్ణయించాం. ఏ ఒక్క రైతునూ మినహాయించకుండా డబ్బులు వచ్చేలా చూడాలి. ఎవరికి రాకున్నా వారి వివరాలు తీసుకుని అందేలా చూడాలి.  నకిలీ, కల్తీ విత్తనాల వ్యాపారులపై పీడీ యాక్టు నమోదు చేయాలి. సమాచారం ఇచ్చిన వారికి రూ.5 వేల నగదు ప్రోత్సాహకం ఇవ్వాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. వారి పేర్లు గోప్యంగా ఉంచాలని అధికారులను ఆదేశించింది.  రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఫుడ్‌ ప్రాసెసింగ్‌ సెజ్‌లు నెలకొల్పాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఈ సెజ్‌లకు కనీసం 500 మీటర్ల దూరం వరకు నివాస గహాల నిర్మాణం కోసం లేఅవుట్లకు అనుమతి ఇవ్వొద్దు. జూన్‌ 25 నుంచి రాష్ట్రవ్యాప్తంగా హరితహారం కార్యక్రమం కరోనా నిబంధనలు పాటిస్తూ నిర్వహించాలి. అడవులను కాపాడుకోవాలి.. వైకుంఠధామం, డంపు యార్డుల చుట్టూ ప్రహరీగోడలు కాకుండా, చెట్లు పెంచాలి.  అడవుల పునరుద్ధరణకు, ఉన్న అడవులను కాపాడటానికి ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలి. నిర్మల్, ఆసిఫాబాద్, ఖమ్మం, కొత్తగూడెం, ములుగు, భూపాలపల్లి, మహబూబాబాద్, అచ్చంపేట, మెదక్‌ తదితర జిల్లాల్లో ఇంకా అడవి ఉంది. దాన్ని కాపాడాలి. స్మగ్లర్లను గుర్తించి, పీడీ యాక్టు నమోదు చేయాలి. జూన్‌ 25 నుంచి జూలై వరకు మరోసారి మిడతల దండు వచ్చే అవకాశం ఉంది. ఆదిలాబాద్, ఆసిఫాబాద్, మంచిర్యాల, ములుగు, కొత్తగూడెం, నిర్మల్, నిజమాబాద్, కామారెడ్డి, సంగారెడ్డి జిల్లాల అధికారులు అప్రమత్తంగా ఉండాలి. కరోనా వ్యాప్తి నివారణకు జిల్లా స్థాయిలో అన్ని చర్యలు తీసుకోవాలి. వర్షాకాలంలో వచ్చే అంటు వ్యాధుల నివారణకు ముందు జాగ్రత్త చర్యలు తీసుకోవాలి. 

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: గ్రామీణ పేదలకు ఏడాదికి 100 రోజుల పని కల్పించేందుకు ఉద్దేశించిన ఉపాధి హామీ పథకం అమల్లో నిర్లక్ష్యంగా వ్యవహరిస్తున్నారని ఆరోపణలు ఎదుర్కొం టున్న ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను దారి లోకి తెచ్చేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చర్యలు ప్రారంభించింది. అందులో భాగంగా ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లకు నిర్దేశించిన నెలకు రూ.10 వేల వేతనాన్ని పనితీరు ఆధారంగా విభజించనుంది. ఈ మేరకు గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ కమిషనర్‌ రఘునందన్‌రావు స్పష్టమైన ఆదేశాలు జారీ చేశారు. ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లకు కేటాయించిన పంచాయతీల్లోని జాబ్‌కార్డుదారులకు కల్పించే పనిదినాల ఆధారంగా వారిని విభజించాలని, మరీ తక్కువ పని దినాలు కల్పించిన ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను వెంటనే తొలగించాలని, ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్ల కేటగిరైజేషన్‌తో పాటు తొలగింపు ప్రక్రియను ఈనెల 14కల్లా పూర్తి చేయాలని జిల్లా అధికారులను ఆదేశించారు.  మూడు కేటగిరీలుగా విభజన.. ఇప్పటివరకు రాష్ట్రంలో ఉపాధి హామీ పథకం కింద కాంట్రాక్టు పద్ధతిలో పనిచేస్తున్న వారికి నెలకు రూ.10 వేల వేతనం ఇస్తున్నారు. ప్రతి యేటా జూలై 1 నుంచి వచ్చే ఏడాది జూన్‌ 30 వరకు వారిని రెన్యువల్‌ చేస్తుంటారు. వీరు ఈ పథకం కింద వారికి కేటాయించిన పంచాయతీల్లోని జాబ్‌కార్డు దారులందరికీ పనిదినాలు కల్పించాల్సి ఉంటుంది. అయితే, ఈ పనిదినాల కల్పన ఆధారంగానే ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను ఇప్పుడు ప్రభుత్వం విభజిస్తోంది. పంచాయతీలోని జాబ్‌కార్డు ఉన్న వారికి కనీసం 30 అంతకన్నా ఎక్కువ పనిదినాలు కల్పించిన వారిని కేటగిరీ–1లో పెట్టి వారికి గతంలో ఇస్తున్న విధంగానే నెలకు రూ.8,900 వేతనం, రూ.1,100 అలయెన్సులు కలిపి రూ.10 వేలు చెల్లించనుంది. కేటగిరీ–1.. జాబ్‌కార్డుదారులకు కనీసం 30 అంతకన్నా ఎక్కువ పనిదినాలు కల్పించిన వారికి రూ.10 వేలు చెల్లించనుంది. వీరి కాంట్రాక్టును రెన్యువల్‌ చేయనుంది.  కేటగిరీ–2ఏ.. 29–20 రోజుల పని దినాలు కల్పించగలిగిన ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను ఈ కేట గిరీలో ఉంచి వారి రెన్యువల్‌ను పెండింగ్‌లో పెట్ట నున్నారు. వేతనం నెలకు రూ.9వేలకు పరిమితం చేయనున్నారు.  కేటగిరీ–2బీ.. నెలకు 19–10 పని దినాలు కల్పించగలిగిన వారిని ఈ కేటగిరీలో పెట్టి వారి కాంట్రాక్టును కూడా రెన్యువల్‌ చేయరు. వారి వేతనాన్ని రూ.7,500గా నిర్ధారించనున్నారు.   వీరి కాంట్రాక్టును గత ఏడాది జూలై నుంచి ఈ ఏడాది జూన్‌ వరకు రెన్యువల్‌ కూడా చేయనుంది. ఇక, 29–20 రోజుల పనిదినాలు కల్పించగలిగిన ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను కేటగిరీ–2ఏలో ఉంచి వారి రెన్యువల్‌ను పెండింగ్‌లో పెట్టాలని, వారి వేతనాన్ని నెలకు రూ.9వేలకు పరిమితం చేయనున్నారు. అలాగే నెలకు 19–10 పనిదినాలు కల్పించగలిగిన వారిని కేటగిరీ–2బీలో పెట్టి వారి కాంట్రాక్టును కూడా రెన్యువల్‌ చేయవద్దని, వారి వేతనాన్ని రూ.7,500గా నిర్ధారించాలని ఉత్తర్వుల్లో పేర్కొన్నారు. ఇక, సగటున కనీసం 10 పనిదినాలు కూడా కల్పించలేని వారిని వెంటనే తొలగించాలని, ఈ మేరకు వెంటనే ఉత్తర్వులు జారీ చేయాలని ఆదేశించారు. ఈ పనిదినాల కల్పన పనితీరును 2018, జూలై 1 నుంచి 2019 జూన్‌ 30 మధ్య పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని ఆ ఉత్తర్వుల్లో పేర్కొన్నారు.  ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్ల అసంతృప్తి.. ప్రభుత్వ నిర్ణయంపై ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లు అసంతృప్తి వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఉపాధి పనుల కల్పన విషయంలో పంచాయతీల వారీగా వ్యత్యాసం ఉంటుందని అంటున్నారు. చిన్న పంచాయతీల్లో 50ఐ100 కార్డులు మాత్రమే ఉంటాయని, ఆయా కుటుంబాలకు సగటున ఏటా 30 పనిదినాల కల్పన అంత కష్టమేమీ కాదంటున్నారు. అలాగే 1000 జాబ్‌కార్డులున్న గ్రామాలు, వాటి హ్యామ్లెట్లలోని అన్ని కుటుంబాలకు సగటున 30 పనిదినాలు కల్పించడం అంత సులువైన కాదని చెబుతున్నారు. గత 14ఏళ్లుగా గ్రామాల్లో చాలా చేశామని, ఇప్పుడు కొత్తగా చేయడానికి పనులు కూడా లేవని చెబుతున్నారు. ఈ పరిస్థితుల్లో 30 పనిదినాల ప్రాతిపదికన తమను విభజించడం సరైంది కాదని తెలంగాణ ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్‌ ఎంప్లాయిస్‌ అసోసియేషన్‌ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు ముదిగొండ శ్యామలయ్య వ్యాఖ్యానించారు. ఈ సర్క్యులర్‌ను వెంటనే ఉపసంహరించుకోవాలని డిమాండ్‌ చేశారు. లేదంటే ఇప్పటికే సమ్మెకు నోటీసు ఇచ్చామని, సోమవారం రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా కలెక్టర్ల ముట్టడి ఉందని, 11న చలో హైదరాబాద్‌ కార్యక్రమం చేపడతామని, అప్పటికీ ప్రభుత్వం ఈ ఉత్తర్వులను రద్దు చేయకపోతే ఈనెల 12 నుంచి విధులు బహిష్కరించి పూర్తిస్థాయి సమ్మెకు దిగిపోతామని హెచ్చరించారు.  ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లపై వస్తున్న విమర్శలివే...  గత 14 ఏళ్లుగా గ్రామాల్లో పనిచేస్తున్న ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్ల పనితీరు విమర్శలకు కారణమవుతోంది. ప్రభుత్వం ఇచ్చే వేతనానికి తోడు కొన్ని నిబంధనలు ఉల్లంఘించి అక్రమంగా సంపాదిస్తున్నారని, పని దినాల కల్పనలో పేదలను తమ ఇళ్ల చుట్టూ తిప్పించుకుంటున్నారనే ఆరోపణలు వస్తున్నాయి. సొంత పనులు చక్కబెట్టుకోవడానికే ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారని, తమకు అనుకూలంగా ఉన్న వారికి, సన్నిహితులు, బంధువులకు పని కల్పించేలా వారి పేర్లను మస్టర్లలో రాస్తున్నారని, కొన్ని చోట్ల పని చేయకుండానే మస్టర్లను రాస్తున్నారని ప్రభుత్వం నిర్ధారించింది. ముఖ్యంగా గ్రామాల్లోని పేదలను, రాజకీయ నాయకులను తమ గుప్పిట్లో పెట్టుకుని ఆయా గ్రామాలను ఓ రకంగా శాసించే స్థాయికి కొందరు ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లు చేరిపోయారనే తీవ్ర ఆరోపణలు కూడా వారిపై ఉన్నాయి.  

సాక్షి, అమరావతి బ్యూరో: మహాత్మాగాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం (ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌) కింద వివిధ పనులకు ఏటా నిధులు విడుదలవుతాయి. ఈ నిధులతో వివిధ పనులు చేపట్టం ద్వారా కూలీలకు ఉపాధి కల్పిస్తారు. అయితే జిల్లాలో  చేపట్టిన పనుల్లో నిధులు పెద్ద ఎత్తున దురి్వనియోగం అయినట్టు వెలుగులోకి వచ్చింది. ఈ పథకంలో ప్రధానంగా ఎవెన్యూ ప్లాంటేషన్‌ (రోడ్డు పక్కల మొక్కల నాటడం)కు ఎక్కువ నిధులు విడుదలయ్యాయి. 2017–18 ఆర్థిక సంవత్సరానికి 1,083 ఎకరాల్లో ఉద్యాన మొక్కల పెంపకానికి రూ.2.60 కోట్లు, 2018–19కి 2,987 ఎకరాల్లో నాటడానికి రూ.5.79 కోట్లు ఖర్చు పెట్టారు. 2017–18లో ఎవెన్యూ ప్లాంటేషన్‌కు సంబంధించి 1,008 కిలోమీటర్ల మేర రోడ్ల వెంబడి మొక్కలు నాటేందుకు రూ.21.47 కోట్లు వెచ్చించారు. ఈ మొక్కలు నాటేందుకు గొయ్యి తవ్వడం, నిర్వహణ, సంరక్షణ, కాపలా వంటి వాటికి ఉద్యాన మొక్కలకు నెలకు 2017–18లో రూ.3 లక్షలు, 2018–19లో రూ.6 లక్షల చొప్పున, ఎవెన్యూ ప్లాంటేషన్‌కు నెలకు రూ.3 లక్షల చొప్పున మూడేళ్ల పాటు నిధులు మంజూరు చేశారు. ఉదాహరణకు జిల్లాలో 2017–18లో ఎవెన్యూ ప్లాంటేషన్‌ కింద 4,50,370 మొక్కలు నాటాలని అంచనా వేయగా 4,31,110 మొక్కల నాటేందుకు పరిపాలనా ఆమోదం లభించింది. ఇందులో 4,03,176 మొక్కలు నాటినట్టు రికార్డుల్లో చూపారు. ఇలా స్వాహా..!  మొక్కలు కొనుగోలు చేయకుండానే చేసినట్టు.. నాటకుండానే నాటినట్టు.. నిర్వహణ చేయకుండానే చేసినట్టు.. మొక్కలు చనిపోయినా బతికే ఉన్నట్టు.. రికార్డుల్లో నమోదు చేశారు. విచిత్రమేమిటంటే.. మొక్కల రక్షణకు వేసే ట్రీగార్డులను మొబైల్‌ ట్రీగార్డులుగా వాడారు. ఒకచోట వేసిన ట్రీగార్డులనే అధికారులు తనిఖీలకు వస్తున్నారంటే ఆ ప్రాంతానికి తీసుకెళ్లి చూపేవారు. ఇలా కోట్లాది రూపాయలను స్వాహా చేశారు. ఇలా జిల్లాలోని అన్ని మండలాల్లోనూ అక్రమాలకు పాల్పడినట్టు సామాజిక తనిఖీ(సోషల్‌ అడిట్‌)ల్లో వెలుగు చూసింది. ఇందులో వెలుగు అసిస్టెంట్‌ ప్రాజెక్టు మేనేజర్లు (ఏపీఎంలు), కమ్యూనిటీ కోఆర్డినేటర్లు(సీసీలు), వీవోలు, గ్రామైఖ్య సంఘాల సభ్యులు ఉన్నారని గుర్తించారు.  రూ. 10కోట్లకు పైగానే..  ఈ మొత్తం వ్యవహారంలో రూ.10 కోట్లకు పైగానే అవినీతి జరిగినట్టు తెలుస్తోంది. ఇప్పటిదాకా జిల్లాలోని 49 మండలాలకు గాను 38 మండలాల్లో రూ.2.38 కోట్లు స్వాహా అయినట్టు అధికారులు ప్రాథమికంగా తేల్చారు. ఇంకా 11 మండలాల్లో సోషల్‌ ఆడిట్‌ పూర్తి కాలేదు. వాటిలో కూడా లెక్క తేలితే ఈ మొత్తం ఇంకా పెరుగుతుంది. కేవలం సోషల్‌ ఆడిట్‌ ద్వారానే రూ.2.38 కోట్లు స్వాహా జరిగినట్టు నిర్థారణ కాగా ఇంకా లోతుగా దర్యాప్తు జరిపితే ఆ మొత్తం రూ.10 కోట్లకు పైగా ఉండవచ్చని అధికార వర్గాలే చెబుతున్నాయి.   రికవరీ మొదలు..  ఈ స్వాహా పర్వంలో భాగస్వాములపై చర్యలు తీసుకోవడమే గాక వారు తిన్న సొమ్మును కూడా రికవరీ చేయాలని నిర్ణయించారు. ఈ మేరకు సంబంధిత బాధ్యులకు నోటీసులు జారీ చేశారు. దీనిపై ఇప్పటివరకు రూ.66 లక్షలకు వారు వివరణ ఇచ్చారు. రూ.8.69 లక్షల సొమ్ము రికవరీ చేశారు. మిగిలిన సొమ్ము రికవరీ కావలసి ఉంది. విజిలెన్స్‌తో విచారణ..  ఈ అవినీతి వ్యవహారంపై ప్రభుత్వం విజిలెన్స్‌తో విచారణ జరిపిస్తోంది. దీనిపై విజిలెన్స్‌ అధికారులు లోతుగా దర్యాప్తు జరుపుతున్నారు. సంబంధిత శాఖల అధికారులు, సిబ్బంది నుంచి సమాచారాన్ని సేకరిస్తున్నారు. త్వరలోనే ప్రభుత్వానికి నివేదిక ఇవ్వనున్నారు.   అవకతవకలు నిజమే..   జిల్లాలో ఉపాధి హామీ పనుల్లో అవినీతి జరిగినట్టు సామాజిక తనిఖీల్లో తేలింది. ఇంకా తనిఖీలు జరుగుతున్నాయి. దీనిపై బాధ్యులకు నోటీసులు జారీ చేశాం. వీరిలో కొందరు తమ వివరణ ఇచ్చారు. ఇంకొందరి నుంచి రికవరీ చేస్తున్నాం. ఇప్పటికే విజిలెన్స్‌ విచారణ జరుగుతోంది. నివేదిక వస్తే అక్రమాలకు బాధ్యులపై చర్యలు          తీసుకుంటాం.   – శ్రీనివాస్, ప్రాజెక్టు డైరెక్టర్, డీఆర్‌డీఏ  

శ్రీకాకుళం పాతబస్టాండ్‌: నిరుపేదకు నీడ కల్పించాలని వైఎస్సార్‌ సీపీ ప్రభుత్వం శతథా ప్రయత్నిస్తోంది. ఇందుకోసం ఏర్పాట్లను కూడా శరవేగంగా చేస్తోంది. వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా బాధ్యతలు తీ సుకున్నప్పటి నుంచి పేదల సంక్షేమం కోసం వరుసగా పథకాలు తీసుకువస్తున్నారు. ఇదే క్రమంలో నిరుపేదలకు ఇళ్ల పట్టాలను రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసి ఇచ్చేందుకు కూడా రూపకల్పన చేశారు. ఈ పట్టాలను రానున్న ఉగాది నాటికి కుటుంబంలో మహిళ పేరిట అందజేసేందుకు చర్యలు చేపట్టారు. ఎలాంటి పరిమితి లేకుండా అర్హులందరికీ సంతృప్త స్థాయి లో ఇళ్ల పట్టాలను మంజూరు చేసేందుకు జిల్లా యంత్రాంగం సిద్ధమైంది. ఈ క్రమంలో ఇప్పటికే జిల్లాలో 56 వేల కుటుంబాలకు ఇళ్ల పట్టాలను మంజూరు చేసేందుకు జాబితాలను సిద్ధం చేశారు. వీరందరికీ తెలుగు నూతన సంవత్సరం సందర్భంగా ఉగాదికి పట్టాలు అందజేయనున్నారు. వీరి కోసం ఎక్కువగా ప్రభుత్వ స్థలాలను గుర్తించారు. ప్రభుత్వ స్థలాలు అందుబాటులో లేని చోట్ల కొనుగోలు చేసేందుకు కూడా భూములు గుర్తించారు. ఈ కొనుగోలు ప్రక్రియ చురుగ్గా సాగుతోంది. అర్హులకు ఇళ్లు ఇచ్చే ప్రక్రియ ఐదేళ్లూ కొనసాగుతుంది. ఈ ఐదేళ్లలో  సొంతిల్లు లేని వారు ఉండకూడదనే లక్ష్యంతో ప్రభుత్వం పనిచేస్తోంది. నిధులు రెడీ..  పేదల ఇళ్ల పట్టాలకు ఇళ్ల స్థలాల సేకరణ దాదాపు పూర్తయ్యింది. ప్రభుత్వ స్థలాల గుర్తింపుతో పాటు ఆ స్థలాలు అందుబాటులో లేని గ్రామాల్లో రైతుల వద్ద నుంచి అనువైన ఇళ్ల స్థలాలను కొనుగోలు చేసేందుకు కూడా సర్కారు చర్యలు తీసుకుంటోంది. ఈ క్రమంలో గుర్తించిన ప్రభుత్వ స్థలాలను సేకరించి ఆ స్థలాలను చదును చేయడం, కాలువలు, రోడ్లను కల్పించడం, లే ఔట్‌గా తయారు చేసేందుకు సన్నాహాలు చురుగ్గా సాగుతున్నాయి. వీటికి గాను మహాత్మాగాంధీ జాతీయ ఉపాధి హా మీ పథకంలో మెటీరియల్‌ కాంపోనెంట్‌ నిధులు సమకూర్చారు. ఇప్పటికే అవసరమైన నిధులు అంచనాలు వేయడం ద్వారా పనులు ప్రారంభమైన ప్రాంతాలకు నిధుల మంజూరుకు పరిపాలనా ఆమోదం కూడా పూర్తయింది. జిల్లాలో పేదల ఇళ్ల కోసం ప్రభుత్వ స్థలాలు 891.84 ఎకరాలను గుర్తించారు. ఈ భూములు 810 నివాస ప్రాంతాల్లో ఉన్నాయి. వీటిని బాగు చేసేందుకు మహాత్మాగాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం నిధులు రూ.74.54 కోట్లతో అంచనాలను సిద్ధం చేశారు. జిల్లాలో 38 మండలాల్లో ఈ స్థలాలను లే ఔట్‌లు వేయడం, ఆ స్థలంలో ఉపాధి హామీ నిధులతో చదును చేయడం వంటివి చేస్తారు. తొలివిడతలో జిల్లాలో 301 లే ఔట్‌లలో(ప్రాంతాల్లో) 357.63 ఎకరాల్లో చదును చేయడానికి గాను రూ.24.95 కోట్లకు పరిపాలన ఆమోదం పొంది పనులు చేసేందుకు అనుమతులు ఇచ్చారు. ఈ పనులు ఇప్పుడిప్పుడే జిల్లాలో ప్రారంభమవుతున్నాయి.   పనులు ప్రారంభించాం  పేదల ఇళ్ల పట్టాలకు సంబంధించి ప్రభుత్వ భూములు చదును చేసేందుకు నిధులు కేటాయించడం జరిగింది. అంచనాగా రూ.74.54 కోట్లు వేశాం. ఇప్పటికే పరిపాలనా ఆమోదం సుమారుగా రూ.25 కోట్లకు ఇచ్చారు. ఉపాధి హామీ పనుల నిధులతో ఇప్పటికే ఎచ్చెర్ల తదితర మండలాల్లో చదును చేసే కార్యక్రమం ప్రారంభమైంది. జనవరి 3వ తేదీ నుంచి జిల్లా వ్యాప్తంగా అన్ని పరిపాలన ఆమోదం పొందిన భూముల్లో చదును చేసే కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభిస్తాం. ఫిబ్రవరి చివరి నాటికి నిర్దేశించిన అన్ని స్థలాలను చదును చేసేందుకు పూర్తిస్థాయి చర్యలు తీసుకుంటాం. – హెచ్‌.కూర్మారావు, డ్వామా పీడీ   

శ్రీకాకుళం పాత బస్టాండ్‌: జిల్లాలోని గ్రామాల్లో మౌలిక వసతులు మెరుగవుతున్నాయి. అభివృద్ధి పనులు కూడా వేగం పుంజుకున్నాయి. మహాత్మా గాంధీ జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం గ్రామాల పాలిట వరదాయినిగా మారింది. రెండేళ్లుగా జిల్లాలో ఉపాధి హామీ పనులు విస్తారంగా జరగడంతో వేతనదారుల సంఖ్య పెరిగింది. దీంతో పాటుగా మెటీరియల్‌ కాంపోనెంట్‌ నగదు కూడా పెరుగుతూ వచ్చింది. గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో వేతన నగదు రూ. 480 కోట్లు చెల్లించగా, జిల్లాలో 5,50,000 మంది వేతన దారులకు పని దినాలు కల్పించారు. జిల్లా మొత్తం ఆర్థిక సంవత్సరంలో 2,42,00,000 పని దినాలు కల్పించారు. మెటీరియల్‌ కాంపోనెంటు నిధులు రూ.296 కోట్లు సాధించారు. ఈ ఏడాది ఇప్పటికే జిల్లాలో ఉపాధి పనుల్లో చాలా వరకు లక్ష్యాలు సాధించారు. ఇప్పటికే రూ.480.05 కోట్లకు చేరారు. అలాగే మెటీరియల్‌ కాంపోనెంట్‌ నిధులు రూ.296.77 కోట్లకి చేరాయి. ఈ ఏడాది గ్రామాల్లో పనులు చేసేందుకు ఈ కాంపోనెంట్‌ నిధులు కేటాయించారు. ఈ డబ్బుతోనే అన్ని శాఖల్లో అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు జరుగుతున్నాయి. ఇంకా ఈ ఆర్థిక సంవత్సరం మరో మూడు నెలలు ఉన్నందున మరిన్ని పనులు జరిగే అవకాశం ఉందని జిల్లా నీటి  యాజమాన్య సంస్థ అధికారులు చెబుతున్నారు.   ముమ్మరంగా పనులు..  మహాత్మా గాంధీ జాతీయ ఉపాధి హామీ పనుల ద్వారా వచ్చిన మెటీరియల్‌ కాంపోనెంట్‌ నిధులతో సీసీ రోడ్లు (487 కిలోమీటర్లు) వేసేందుకు పనులు జరుగుతున్నాయి. అంగన్‌వాడీ భవన నిర్మాణానికి 272 భవనాలు, గ్రామ పంచాయతీ భవనాలు 21, సచివాలయ భవనాలు 812, మండల మహిళా సమాఖ్యకు 3 భవనాలు, బీటీ రోడ్లు 130.24 కిలోమీటర్ల వరకు.. ఇలా మొత్తం రూ. 451.87కోట్లు ఖర్చు చేశారు. గ్రామీణ నీటి సరఫరా విభాగంలో ఒక్కో నియోజకవర్గానికి రూ.11.5 కోట్లు మంజూరు చేశారు. సర్వశిక్ష అభియాన్‌లో వివిధ పాఠశాలలకు ప్రహరీలు నిర్మించేందుకు రూ.30 కోట్లు కేటాయించారు. పశు సంవర్ధక శాఖలో 4025 మినీ గోకులాలు, గృహ నిర్మాణ సంస్థకు సంబంధించి 7475 వ్యక్తిగత మరుగుదొడ్ల నిర్మాణం, గిరిజన సంక్షేమం పరిధిలో 39 కాంపౌండ్‌ వాల్స్, 29 రోడ్లు (అన్‌ కనెక్టెడ్‌ హేబిటేషన్‌ రోడ్లు), 26 డబ్ల్యూఎంబీ రోడ్లకు నిధులు కేటాయించారు.   మూడు నెలల గడువు ఉంది  ఇప్పటికే గత ఏడాది కంటే వేతనదారుల పనులు, మెటీరియల్‌ కాంపోనెంట్‌ నిధుల సమీకరణ ఎక్కువగా సాధించాం. ఇంకా ఈ ఆర్థిక సంవత్సరం ముగియడానికి గడువు మూడు నెలలు ఉంది. ఈ ఏడాది వేతనదారులు మెటీరియల్‌ కాంపోనెంట్‌ నిధులు రూ.వెయ్యి కోట్లు సాధించే దిశ గా పనులు చేస్తున్నారు. ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ సిబ్బంది, అనుబంధ శాఖల సమన్వయంతో మ రింత ప్రగతి సాధించే దిశగా ప్రయత్నాలు చేస్తు న్నాం. గత ఏడాది పనులకు గాను జాతీయ అవార్డు రావడంతో ఈ శాఖ, ఇతర అనుబంధ శాఖల ఉద్యోగుల్లో మరింత ఉత్సాహం, నమ్మకం వచ్చింది.   – హెచ్‌.కూర్మారావు, పీడీ, జిల్లా నీటియాజమాన్య సంస్థ, శ్రీకాకుళం

జిల్లాలో ఖరీఫ్‌ వరి పనులు పూర్తికావస్తున్నాయి. మరికొద్ది రోజుల్లో ఉపాధి హామీ పనుల జాతర ఆరంభం కానుంది. వేతనదారులకు చేతినిండా పనిదొరకనుంది. ఈ మేరకు పనుల గుర్తింపు ప్రక్రియను అధికార యంత్రాంగం పూర్తి చేసింది. వాటి  ఆమోదానికి  గ్రామ సభలు చురుగ్గా నిర్వహిస్తోంది. ఆమోదం తెలిపిన పనులు చేపట్టేందుకు ఉత్తర్వులు జారీ చేస్తోంది.  విజయనగరం:  ఉన్న ఊరిలో ఉపాధి కల్పించి వలసలు నివారించాలనే ఉద్దేశంతో కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల భాగాస్వామ్యంతో అమలవుతున్న జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హమీ పథకం సత్ఫలితాలు ఇస్తోంది. ఏడాదికి ఏడాదికి పెరుగుతోన్న లక్ష్యాలే దీనికి సాక్ష్యంగా నిలుస్తున్నాయి. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో జిల్లాలో ‘ఉపాధి’ జాతర ప్రారంభం కానుంది. కొత్త ఆర్థిక సంవత్సరంలో వేతనదారుల్లో  నూతన ఉత్సాహాన్ని నింపనుంది. లక్షలాది మంది వేతనజీవులకు అధిక పనిదినాలు దొరకనున్నాయి. దీనికోసం ఇప్పటికే పనుల గుర్తింపు ప్రక్రియ పూర్తయింది. ఇక పనుల ఆమోదానికి గ్రామసభలు కొనసాగుతున్నాయి. అవి ఆమోదం పొందడమే తరువాయి. పనుల కల్పన ఇలా...   2020–21 ఆర్థిక  సంవత్సరంలో జిల్లాలో ఉపాధిహామీ పనులు చేపట్టేందుకు అధికారులు కార్యాచరణను ప్రారంభించారు. జిల్లా వ్యాప్తంగా రూ.1800 కోట్లతో అభివద్ధి పనులు  చేపట్టేందుకు జిల్లా అధికార యంత్రాంగం సమాయత్తమవుతోంది. సుమారు 3.50 లక్షల మంది వేతనదారులకు 3 కోట్ల పనిదినాలు కలి్పంచేందుకు చర్యలు చేపడుతున్నారు. క్షేత్రస్థాయిలో గ్రామసభలు నిర్వహించి ప్రజలకు అవసరమైన పనులను జియోట్యాగింగ్‌ సాయంతో గుర్తించారు. ఇలా గుర్తించిన పనుల ప్రజామోదానికి మరోసారి గ్రామసభలు నిర్వహిస్తున్నారు. కొద్దిరోజుల్లో గ్రామసభలు ముగియనున్నాయి.  పనుల నిర్ణయం ఇలా...   గతంలో ఎప్పటికప్పుడు క్షేత్రస్థాయిలో పనులు గుర్తించి అవసరమైన మేరకు పనులు చేసేవా రు. ఈ సారి మాత్రం గ్రామసభల్లో గుర్తించిన పనులకు గ్రామసభ ఆమోదం పొందుతారు. దీనికి సంబంధించి గ్రామసభ తీర్మానం అవసరం. గతంలో పంచాయతీ సర్పంచి తీర్మానించేవారు. కొత్త విధానం ప్రకారం ఉపాధిహామీ పథకంలో చేపట్టిన అన్ని పనులు కంప్యూటర్‌లో క్రోడీకరించాలి. అలా క్రోడీకరించిన అనంతరం తీర్మానాన్ని ఉపాధిహామీ పథకం వెబ్‌సైట్‌ నుంచి డౌన్‌Œలోడ్‌ చేసుకోవాలి. ఇలా తీసుకున్న తీర్మానాలను మండల పరిషత్‌  కార్యాలయానికి పంపించాలి. మండల పరిషత్‌ అధికారులు ఒక తీర్మానం చేసి జిల్లా నీటి యాజమాన్య సంస్థకు పంపాలి. అక్కడ పనులను పరిశీలించి జిల్లాస్థాయిలో తీర్మానం చేసి కలెక్టర్‌కు పంపుతారు. కలెక్టర్‌ పరిపాలన ఆమోదం లభించిన అనంతరం రానున్న ఆర్థిక సంవత్సరంలో పనులు చేపడతారు.  30 కేటగిరీల్లో 196 రకాల పనులు గుర్తింపు..    ఉపాధిహామీ పథకంలో 30 కేటగిరీల్లో 196 రకాల పనులను రానున్న ఆర్థిక సంవత్సరంలో చేపట్టేందుకు నిర్ణయించారు. ఈ పనుల్లో ఆయా గ్రామాల్లోని ప్రజలకు అవసరమైన 1.17 లక్షల పనులు గుర్తించారు. ఈ ఏడాది కొత్తగా గ్రామీణ పార్కులు, నర్సరీలు పెంచడం తదితర పనులకు ప్రాధాన్యమిచ్చారు. ప్రభుత్వ సంస్థల అభివృద్ధి, పిల్లకాలువలను మెరుగుపరచడం, భూ అభివృద్ధి పనులు, రహదారుల అభివృద్ధి తదితర పనుల గుర్తింపు ప్రక్రియ ముగిసింది. పనులను గ్రామ సభల్లో తీర్మానించే ప్రక్రియ చేపడుతున్నారు.  అధిక పనుల గుర్తింపు   2020–21 ఆర్థిక సంత్సరంలో జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హమీ పథకంలో రూ.1800 కోట్ల విలువ చేసే పనులను గుర్తించాం. ఆయా గ్రామ సభ ల్లో చర్చించి ఆమోదం పొందిన తరువాత పనుల మంజూరు ఆదేశాలు జారీ చేస్తాం. మొత్తం 1.17 లక్షల పనులు గుర్తించగా... 3 కోట్ల పనిదినాలు వేతనదారులకు కలి్పంచాలని లక్ష్యంగా నిర్దేశించుకున్నాం. ప్రస్తుత ఏడాది  2.65 కోట్ల పని దినాలు లక్ష్యం చేసుకోగా.. ఇప్పటి వరకు 1.86 కోట్ల పని దినాలు కలి్పంచాం.   – ఎ.నాగేశ్వరరావు, పీడీ, డ్వామా, విజయనగరం   

విజయనగరం: జిల్లాను మరో జాతీయ అవార్డు ఊరిస్తోంది. కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు సంయుక్తంగా అమలు చేస్తున్న జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హమీ పథకం అమలులో ఇప్పటికే రెండుసార్లు జాతీయ స్థాయిలో అవార్డు దక్కించుకున్న విజయనగరం జిల్లా మూడో సారి  అవార్డు  చేజిక్కించుకునేందుకు సమాయత్తమవుతోంది. కేంద్రం నిర్దేశించిన పలు ప్రామాణికాల్లో జిల్లా మెరుగైన ప్రతిభ కనబరచటంతో 2018–19 సంవత్సరానికి సంబంధించి ప్రదానం చేయనున్న అవార్డుకు జిల్లా పోటీ పడుతోంది. ఇప్పటికే 2011–12 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఒకసారి,  2015–16 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రెండో సారి జాతీయ అవార్డులు దక్కించుకుని తాజాగా 2018–19 సంవత్సరానికి పోటీపడుతోంది. దీనిపై కేంద్ర ప్రభుత్వం నియమించిన ప్రత్యేక బృందం జిల్లాలో ఆదివారం నుంచి క్షేత్ర స్థాయి పర్యటన చేస్తుండగా... మొత్తంగా మూడున్నర రోజులు ఈ పరిశీలన నిర్వహించనుంది. పోటీలో ఉత్తరాంధ్ర జిల్లాలు..  గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టం అమలులో జాతీయ అవార్డు రేసులో ఉత్తరాంధ్రకు చెందిన శ్రీకాకుళం, విశాఖ జిల్లాలతో పాటు విజయనగరానికి మరోసారి స్థానం దక్కింది. ఈ మేరకు కేంద్ర కమిటీ ఆదివారం నుంచి చేపట్టదలచిన మూడున్నర రోజుల క్షేత్ర స్థాయి పర్యటన ఆదివారం ప్రారంభమైంది. జాతీయ అవార్డుకు దేశంలో 13 జిల్లాలను కేంద్రం ఎంపిక చేయగా, మన రాష్ట్రం నుంచే ఆరు జిల్లాలు నామినేషన్‌కు వెళ్లాయి. ఆయా జిల్లాల కలెక్టర్లు, పీడీలు ఇప్పటికే జిల్లాల ప్రగతిని ఢిల్లీకి వెళ్లి వివరించగా, అందులో రాష్ట్రానికి చెందిన ఉత్తరాంధ్ర జిల్లాలే ఎంపిక కావడం విశేషం. ఈ నేపథ్యంలోనే జిల్లాలో కేంద్ర బందం పర్యటిస్తోంది. జిల్లాకు 2010–11 ఆర్థిక సంవత్సరంలో తొలిసారిగా జాతీయ పురస్కారం దక్కింది. అప్పటి నుంచి ఏటా అవార్డుకు జిల్లా నామినేట్‌ అవుతూనే ఉంది. 2015–16లో రెండోసారి జాతీయ పురస్కారం దక్కింది. ఈ సారి దేశంలోనే ఉపాధిహామీ అమలులో ఉత్తమ ప్రగతిని కనబరిచిన ఒకే ఒక్క జిల్లాను ఉత్తమ జాతీయ పురస్కారానికి కేంద్రం ఎంపిక చేయనుంది. ఈ నేపథ్యంలోనే దేశంలోని 13 జిల్లాలను నామినేట్‌ చేయగా, అందులో మన రాష్ట్రానికి చెందిన విజయనగరం, విశాఖ, శ్రీకాకుళం, అనంతపురం, ప్రకాశం, కడప జిల్లాలు అవార్డు కమిటీ ముందు ప్రెజెంటేష¯న్‌ ఇచ్చాయి. అందులో ఉత్తరాంధ్ర మూడు జిల్లాలు మాత్రమే ఎంపికయ్యాయి. అన్ని రంగాల్లో ముందంజ..  కేంద్ర ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హమీ పథకంలో ఏటా వందల కోట్ల నిధులు వెచ్చించి పనులు చేపట్టడంతో పాటు పని లేని వారికి ఉన్న ఊరిలోనే ఉపాధి కల్పిస్తున్నారు. ఇందులో భాగంగా 2018–19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి పథకం అమలులో అన్ని రంగాల్లోనూ జిల్లా  ప్రగతి కనిపిస్తోంది. 100 రోజుల పనికల్పనలో దేశంలోనే విజయనగరం జిల్లా నాలుగో స్థానంలో నిలవగా, మన రాష్ట్రంలో ప్రథమస్థానంలో నిలిచింది. 1.16లక్షల కుటుంబాలకు 100 రోజులు పని కల్పించారు. అత్యధికంగా జిల్లాలో రూ.507.45 కోట్లు ఉపాధి వేతనాలు చెల్లించి రాష్ట్రంలోనే విజయనగరం ద్వితీయ స్థానంలో నిలిచింది. 2.61 కోట్ల పనిదినాలతో రెండో స్థానం కాగా, సరాసరి 70.26 శాతం పని దినాలు కల్పించిన జిల్లాల్లో రాష్ట్రంలోనే మూడోది. 3.50 లక్షల మంది మహిళలు ఉపాధి పనులకు హాజరు కావడం మరో రికార్డుగా చెప్పవచ్చు.  ఇలా అన్ని ప్రామాణికాల్లో జిల్లా ప్రతిభ కనబరిచింది.  ప్రారంభమైన పరిశీలన  జిల్లాలో ఉపాధి హామీ పథకం అమలు తీరును పరిశీలించేందుకు వచ్చిన కేంద్ర బృందం తమ తొలిరోజు పర్యటన ఆదివారం పూర్తి చేసింది. మూడున్నర రోజులు ఈ బృందం జిల్లాలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో పర్యటించనుంది.  పరిశీలించిన అంశాలతో కేంద్రానికి నివేదిక అందజేస్తుంది. బృంద సభ్యులు ఇచ్చిన నివేదిక మేరకు ఒక్క జిల్లాకు మాత్రమే అవార్డు ప్రదానం చేస్తారు. జిల్లాలో ఈ బృందం 20 గ్రామాల్లో పర్యటించే అవకాశం ఉంది.   –ఎ.నాగేశ్వరరావు, ప్రాజెక్ట్‌ డైరెక్టర్, డ్వామా   

సాక్షి, చీపురుపల్లి: గ్రామస్వరాజ్య స్థాపనలో సచివాలయాలే కీలకం. ప్రజలకు చేరువగా పాలకులుండాలనీ... వారి సమస్యలు నేరుగా పరిష్కరించే ఓ చక్కని వేదిక కావాలనీ... అర్జీలు అందజేసేందుకు సుదూరంలో ఉన్న మండల కేంద్రాలకు వెళ్లాల్సిన పరిస్థితులు తలెత్తకూడదనీ... రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి సంకల్పం. అందుకు అనుగుణంగా సచివాలయాలను రూపకల్పన చేశారు. అక్కడ అన్ని రకాల మౌలిక వసతులు కల్పించాలనీ... అందుకు అవసరమైన నిర్దిష్ట ప్రణాళికతో భవనం ఉండాలని యోచించారు. దశలవారీగా ప్రతి సచివాలయానికీ సొంత భవనం సమకూర్చేందుకు నిధులు విడుదల చేస్తున్నారు. తొలివిడతలో జిల్లాలో 150 భవనాల నిర్మాణానికి పరిపాలన అనుమతులు లభిం చాయి. గ్రామ సచివాలయ వ్యవస్థ తీసుకొచ్చాం... అక్కడితో తమ పని అయిపోయింద ని ముఖ్యమంత్రి వదిలేయలేదు. వాటికి సొంత భవనాలు సమకూరిస్తేనే అనుకున్న లక్ష్యం నెరవేరుతుందని గట్టిగా విశ్వసిస్తున్నారు. అందుకోసం కార్యాచరణ రూపొందించారు. జిల్లాలో తొలి విడతలో 150 గ్రామ సచివాలయాలకు సొంత భవనాల నిర్మాణానికి జాతీయ ఉపాధిహామీ పథకం నిధులు రూ.52.50 కోట్లు కేటాయించారు. ఈ మేరకు జిల్లా కలెక్టర్‌ ఎం.హరిజవహర్‌లాల్‌ పరిపాలన అనుమతులు కూడా మంజూరు చేస్తూ ఉత్తర్వులు విడుదల చేశారు. కొద్ది రోజుల్లో గ్రామ సచివాలయాలకు సొంత భవనాల నిర్మాణ పనులు ప్రారంభంకానున్నాయని అధికార వర్గాలు నుంచి తెలుస్తోంది. సొంత భవనాలు మంజూరు...  గ్రామ సచివాలయాల నిర్మాణానికి మహాత్మగాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధిహామీ పథకం నుంచి ఒక్కో భవనానికి రూ.35 లక్షలు కేటాయిస్తూ మంజూరు ఉత్తర్వులు వచ్చాయి. దీని ప్రకారం చీపురుపల్లి మం డలంలో 12 గ్రామ సచివాలయ భవన నిర్మాణాలు జరగనున్నాయి. స్థల పరిశీలన చేసి, తుప్పలు తొలగించి మార్కింగ్‌ ఇచ్చి నాలుగైదు రోజుల్లో పనులు ప్రారంభానికి సన్నాహాలు చేస్తున్నాం.  – డి.రమేష్‌, పంచాయతీరాజ్‌ జేఈ, చీపురుపల్లి    ఒక్కో సచివాలయానికి రూ.35 లక్షలు తొలి విడతలో భాగంగా జిల్లాలోని 150 గ్రామ సచివాలయాలకు సొంత భవనాలు నిర్మించేందుకు జిల్లా కలెక్టర్‌ పరిపాలన అనుమతులు మంజూరు చేస్తూ ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు. జిల్లాలోని చీపురుపల్లి, గజపతినగరం, నెలిమర్ల, ఎస్‌.కోట నియోజకవర్గాల్లో వీటిని నిర్మించాలని యోచిస్తున్నారు. ఇందుకోసం ఒక్కో భవనానికి రూ.35 లక్షలు వెచ్చించనున్నారు. ఈ మేరకు ఉపాధిహామీ పథకం నిధులను మంజూరు చేశారు. పంచాయతీరాజ్‌ ఇంజినీరింగ్‌ అధికారులు రంగంలోకి దిగారు. భవనాలు మంజూరైన పంచాయతీల్లో స్థల పరిశీలన చేసి జంగిల్‌ క్లియరెన్స్‌ చేపట్టి, మార్కింగ్‌ పనులు పూర్తి చేసి త్వరలో పనులు ప్రారంభించేందుకు సిద్ధం చేస్తున్నారు. వారం రోజుల్లో శంకుస్థాపనకు సన్నాహాలు చేస్తున్నారు.  

సాక్షి, గోపాల్‌పేట (వనపర్తి) : రోడ్డు పక్కన నాటిన మొక్కలను మేసిన ఓ మేకను పంచాయతీ కార్యదర్శి చెట్టుకు కట్టేశాడు. మండలంలోని ఏదుట్లలో ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ కింద రోడ్డు వెంబడి నాటిన మొక్కలను  మంగళవారం ఓ మేక తినేసింది. దీంతో ఇంత కష్టపడి మొక్కలు నాటుతుంటే మేకలు తింటున్నాయని మేకల యజమానిని హెచ్చరించేందుకు మేకను కట్టివేశానని కార్యదర్శి చంద్రశేఖర్‌ తెలిపారు.  మేక మెడలో తెలియక మేశాను.. దయచేసి నన్ను విడిపించండి అని అట్టపై రాసి మేక మెడకు తగిలించాడు.  

సాక్షి, కర్నూలు: తెలుగుదేశం ప్రభుత్వ ఐదేళ్ల పాలనలో గ్రామీణ రోడ్లకు నయా పైసా విడుదల చేయలేదు.  ‘ రహదారులు నాగరికతకు చిహ్నాలు ’ అంటారు కానీ.. వాటి ఏర్పాటును మాత్రం అప్పటి ప్రభుత్వం నిర్లక్ష్యం చేసింది. కేంద్ర ప్రభుత్వ పుణ్యమా అని గ్రామాల్లో ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ కింద కొంత మేర సీసీ రోడ్లు వేశారే కానీ.. పంచాయతీరాజ్‌ శాఖ ఆధ్వర్యంలోని గ్రామీణ రోడ్లను మాత్రం పూర్తిగా నిర్లక్ష్యం చేశారు. దీంతో జిల్లాలోని అనేక గ్రామాలకు సంబంధించిన రోడ్లు అధ్వానంగా మారాయి. పలు ప్రాంతాల్లో పూర్తిస్థాయిలో ఛిద్రమై పోవడంతో రాకపోకలకు ప్రజలు తీవ్ర ఇబ్బందులను ఎదుర్కొంటున్నారు. ప్రస్తుత వర్షాకాలంలో గతుకుల రోడ్లపై ప్రయాణం గ్రామీణులకు నరకప్రాయంగా మారింది. కనీసం గుంతలు పడిన ప్రాంతాల్లో మట్టితో పూడ్చేందుకు కూడా గత ప్రభుత్వం నిధులను విడుదల చేయలేదనే విమర్శలు వినిపిస్తున్నాయి. ఆర్‌ఆర్‌ఎం–2 ప్రతిపాదనలు బుట్టదాఖలు  గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో కొత్త రోడ్లు వేసేందుకు, పాత రోడ్లకు మరమ్మతులు చేపట్టేందుకు అవసరమైన ప్రతిపాదనలు పంపితే రూరల్‌ రోడ్స్‌ మెయింటెనెన్స్‌(ఆర్‌ఆర్‌ఎం)–2 కింద నిధులు విడుదల చేస్తామని అప్పటి ప్రభుత్వం తెలిపింది. దీంతో పంచాయతీరాజ్‌ ఇంజినీరింగ్‌ వర్గాలు ఆగమేఘాలపై జిల్లాలోని 14 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలకు సంబంధించి 1,682.01 కిలోమీటర్ల మేర 503 రోడ్డు పనులు చేపట్టేందుకు రూ.189.95 కోట్లతో అంచనాలు రూపొందించి ప్రభుత్వానికి నివేదించారు. అయితే..ఈ ప్రతిపాదనలకు అవసరమైన నిధులు ప్రభుత్వం వద్ద లేకపోవడంతో బ్యాంకుల నుంచి రుణంగా తీసుకోవాలని అప్పటి పాలకులు పీఆర్‌ ఈఎన్‌సీకి సూచించారు. దీంతో రుణం తీసుకునేందుకు ఆంధ్రా బ్యాంకును సంప్రదించగా, వారు చేతులెత్తేయడంతో నాడు పంపిన ప్రతిపాదనలు బుట్టదాఖలయ్యాయి. బడ్జెట్‌ రాలేదు  ఆర్‌ఆర్‌ఎం–2 కింద జిల్లాలోని గ్రామీణ రోడ్లకు సంబంధించి గతంలో ఎలాంటి బడ్జెట్‌ రాలేదు. అప్పటి ప్రభుత్వ ఆదేశాల మేరకు జిల్లాలోని 14 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల్లోని గ్రామాల అవసరాలను దృష్టిలో ఉంచుకొని రోడ్ల నిర్మాణాలకు రూ.189.95 కోట్లతో ప్రతిపాదనలు పంపాం. పనులు ప్రారంభించని వాటిని, 25 శాతంలోపు చేసిన పనులను  ప్రస్తుత ప్రభుత్వం పూర్తిగా రద్దు చేస్తున్న నేపథ్యంలో ఆర్‌ఆర్‌ఎం–2 కింద పంపిన ప్రతిపాదనలు కూడా రద్దవుతాయి.  – సీవీ సుబ్బారెడ్డి, పీఆర్‌ ఎస్‌ఈ   

ప్రభుత్వ డేటా ప్రైవేట్‌ వ్యక్తుల చేతుల్లో ఉండడం నిబంధనలకు విరుద్ధం. దేశ వ్యాప్తంగా అమల్లో ఉన్న ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ (జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం) డేటా అన్ని రాష్ట్రాల్లో ప్రభుత్వ సర్వర్లలో ఉంది. మన రాష్ట్రంలో మాత్రం ప్రత్యేకం. గత ప్రభుత్వంలో దీనిని పూర్తిగా ప్రైవేట్‌ వ్యక్తులకు అప్పగించారు. అది కూడా మాజీ ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబునాయుడు తనయుడు నారా లోకేష్‌కు సన్నిహితమైన బ్లూఫ్రాగ్‌ కంపెనీకి ఉపాధి హామీ పథకం డేటాను, యాప్‌ నిర్వహణ బాధ్యతను అప్పగించారు. పర్యవసానంగా సదరు కంపెనీకి గత ప్రభుత్వం నుంచి భారీగా ఆదాయం రావడంతో పాటు ప్రభుత్వం వద్ద ఉండాల్సిన ఉపాధి హామీ కూలీల డేటా మొదలుకుని యాప్‌ ద్వారా తీసుకునే హాజరు, చెల్లింపుల వరకు అంతా వారి పర్యవేక్షణలోనే జరుగుతోంది. ప్రైవేట్‌ది కావడంతో తరచూ సమస్యలు వస్తుండడంతో యాప్‌ నిర్వహణే ఇబ్బందిగా మారింది.  సాక్షి ప్రతినిధి, నెల్లూరు: జిల్లాలోని 46 మండలాల్లో 3,92,410 జాబ్‌ కార్డులున్నాయి. వీటి ఆధారంగా ఉపాధి హామీ పనులు కూలీలకు కేటాయిస్తుంటారు. రాష్ట్రంలోని 13 జిల్లాలో ఉన్న 661 మండలాల్లో 61,48,411 మందికి ఉపాధి హామీ కూలీల జాబ్‌ కార్డులున్నాయి. ఈ క్రమంలో ఏటా వీరిలో కొందరికి ఉపాధి హామీ పనులు ఆయా మండలాల్లోని గ్రామాల్లో కేటాయిస్తుంటారు. సగటున ఒక్క రోజుకు ఒక్కొకరికి కూలి రూ.200 వరకు ఇస్తుంటారు. రాష్ట్రంలో 2014లో తెలుగుదేశం పార్టీ అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత నుంచి ఉపాధి హామీ కూలీల నిర్వహణ, ఇతర వివరాలు నమోదు చేసే యాప్‌ తయారీ బాధ్యతలను ప్రైవేట్‌ వ్యక్తులకు అప్పగించారు. ఈ క్రమంలో నారా లోకేష్‌ మంత్రిగా ఉన్న సమయంలో ఆయన పర్యవేక్షించిన పంచాయతీ రాజ్‌ శాఖలోని వివిధ పథకాలు, యాప్స్‌ తయారీ బాధ్యతలు అప్పగించిన బ్లూఫ్రాగ్‌ కంపెనీకే దీనిని అప్పగించారు. ఈ క్రమంలో కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకాలను ఆయా రాష్ట్రాల్లో అమలు చేయాల్సిన బాధ్యత, నిర్వహణ అంతా ఆయా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలదే. ఈ క్రమంలో గత ప్రభుత్వం ఉపాధి హామీ పథకం అమలు, జాబ్‌ కార్డుల జారీ, ఉపాధి కూలీల హాజరు ఇలా అన్నింటినీ ప్రైవేట్‌ కంపెనీ యాప్‌ ద్వారానే నిర్వహించేలా డిజైన్‌ చేశారు. దీనికి బ్లూఫ్రాగ్‌తో పాటు టీసీఎస్‌ జాయింట్‌ వెంచర్‌గా కేటాయించారు. దీనిలో బ్లూఫ్రాగ్‌ కంపెనీ ఉపాధి హామీ పథకం కోసం తొమ్మిది రకాల సేవలకు గానూ 15 యాప్స్‌ను సిద్ధం చేసి ప్రభుత్వం నుంచి యాప్స్‌ తయారీ కోసం బిల్లులు తీసుకున్నారు. ఈ క్రమంలో డేటా అంతా బ్లూఫ్రాగ్‌ సర్వర్ల ద్వారా మెయింటెనెన్స్‌ చేస్తూ సర్వర్లో వివరాలు నమోదు అయిన 24 గంటల్లో టీసీఎస్‌కు డేటా ట్రాన్స్‌ఫర్‌ అయ్యేలా ప్రత్యేకంగా డిజైన్‌ చేశారు. దీంతో రాష్ట్రంలోని ప్రతి జాబ్‌ కార్డు వివరాలు బ్లూఫ్రాగ్‌తో పాటు టీసీఎస్‌ వద్ద ఉంటాయి. పథకం అమలుకు సంబంధించి యూజర్‌ రిజిస్ట్రేషన్, వర్క్‌ డిమాండ్‌ రిజిస్ట్రేషన్, పని కేటాయింపు, పని నిర్వహణ, హాజరు నమోదు, హాజరును పరిశీలించిడం, పని విలువ, దాని పరిశీలన, తదితర  సేవల కోసం 15 రకాల యాప్స్‌ను సిద్ధం చేశారు. ఈ క్రమంలో జిల్లాలో డ్వామా అధికారులు ఉపాధి హామీ వివరాలు యాప్‌లో నమోదులో సాంకేతిక పరమైన సమస్యలు ఎదుర్కొంటున్నారు. ప్రధానంగా ఒక రోజు ముందు యాప్లో రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసుకోవడం, టెక్నికల్‌ అసిస్టెంట్, ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్‌ కనీసం రెండు మూడు గంటలు కసరత్తు చేస్తే కానీ వివరాలు నమోదు కాకపోవడం తదితర ఇబ్బందులు ఉన్నాయి. నిబంధనలు ఏం చెబుతున్నాయంటే.. విలువైన ప్రభుత్వ డేటా ప్రైవేట్‌ వ్యక్తుల చేతుల్లో ఉండకూడదు. కర్ణాటక. తమిళనాడు, కేరళతో పాటు అనేక రాష్ట్రాల్లో దీనిని ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయిన నేషనల్‌ ఇన్ఫర్మేటివ్‌ సెంటర్‌ పర్యవేక్షిస్తుంది. సర్వర్ల, యాప్‌ నిర్వహణ అన్ని ఎన్‌ఐసీనే చూసుకుంటుంది. దానికి సంబంధించిన యాక్సెస్‌ కూడా ప్రభుత్వ ఉన్నతాధికారుల వద్ద మాత్రమే ఉండేలా చర్యలు తీసుకున్నారు. అయితే మన రాష్ట్రంలో మాత్రం సర్వర్లను ప్రైవేట్‌ వ్యక్తులకు అప్పగించారు. ఉపాధి హామీ డేటాను సదరు ప్రైవేట్‌ సంస్థలు ఇతర అవసరాలకు కూడా వినియోగించుకునేలా యాక్సెస్‌ కంపెనీకి మాత్రమే ఉంది. ప్రభుత్వానికి యాక్సెస్‌ లేదు. అలాగే డేటా వేరే వారికి బదలాయించడం చట్టరీత్యా నేరం. మన రాష్ట్రంలో వివరాలు నమోదు అయిన 24 గంటల్లో డేటా టీసీఎస్‌కు ఆటోమెటిక్‌గా ట్రాన్స్‌ఫర్‌ అయ్యేలా చేశారు. దీనిని ప్రైవేట్‌ వ్యక్తుల నుంచి తీసుకుని ఎన్‌ఐసీకి అప్పగిస్తే ఖజానాకు భారం తగ్గడంతో పాటు డేటా అంతా ప్రభుత్వ అధీనంలోనే ఉంటుంది. పంచాయతీరాజ్‌ కమిషనర్‌కు నివేదిక ఇటీవల కలెక్టర్‌ ఎంవీ శేషగిరిబాబు డ్వామా అధికారులతో సమీక్ష నిర్వహించిన లోపాలపై చర్చించిన క్రమంలో విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. దీంతో కలెక్టర్‌ పంచాయతీ రాజ్‌ కమిషనర్‌కు దీనిపై సమగ్ర నివేదిక పంపారు. యాప్‌లోని ఇబ్బందులు మొదలుకుని అన్ని అంశాలపై సమగ్ర నివేదిక పంపారు. 

సాక్షి, సోమశిల: జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధిహామీ పథకంలో ఏడాది కాలంపాటు జరిగిన అభివృద్ధి పనులకు సంబంధించి గ్రామీణ స్థాయిలో నిర్వహించిన సామాజిక తనిఖీ బృందం లక్షల్లో అవినీతిని వెలికితీస్తే చర్యలు చేపట్టాల్సిన అధికారులు మమ అంటూ వందల్లో రికవరీలు చూపుతూ తూతూ మంత్రంగా ప్రజావేదికను నిర్వహించారు. అధికారుల తీరుపై సర్వత్రా తీవ్ర విమర్శలు వ్యక్తమయ్యాయి. అనంతసాగరం మండలంలో గతేడాది ఏప్రిల్‌ నుంచి ఈ ఏడాది మార్చి వరకు ఉపాధిహామీ పథకం కింద 3,686 అభివృద్ధి పనులను 24 పంచాయతీల్లో చేపట్టారు. ఇందుకు సంబంధించి రూ.1,00,5,38,311 నిధులు విడుదల చేశారు. పది రోజులుగా స్టేట్‌ ఉపాధిహామీ సామాజిక తనిఖీ మానిటరింగ్‌ అధికారి దుర్గమ్మ పర్యవేక్షణలో మండలంలోని అన్ని గ్రామాల్లో సామాజిక తనిఖీలు నిర్వహించి ఆయా గ్రామాల్లో గ్రామసభలు ఏర్పాటు చేసి అవినీతిని వెలికితీశారు. అనంతసాగరంలోని ఎంపీడీఓ కార్యాలయం వద్ద సామాజిక తనిఖీ ప్రజావేదికను సోమవారం ఏర్పాటు చేశారు. జిల్లా నీటి యాజమాన్య సంస్థ అడిషనల్‌ పీడీ నాసర్‌రెడ్డి పర్యవేక్షణలో గ్రామ పంచాయతీ స్థాయిలో జరిగిన విచారణను ఆడిట్‌ బృందం వెల్లడించారు. సోమశిల నుంచి మొదలుపెట్టి అన్ని గ్రామాలకు రాత్రి వరకు కొనసాగుతున్నాయి.  ఉపాధిహామి పథకం కింద జరిగిన అభివృద్ధి పనుల వివరాలను ఆయా పనుల వద్ద బోర్డులు ఏర్పాటు చేసేందుకు ఆయా పంచాయతీల్లో బోర్డుల నిమిత్తం నగదు మళ్లించాల్సి ఉండగా మండలం మొత్తానికి ఒకే వ్యక్తి ఖాతాలో దాదాపు రూ.4 లక్షలు అప్పటి ఎంపీడీఓ ఐజాక్‌ ప్రవీణ్‌ మళ్లీంచడం ఏమిటంటూ మాజీ ఎంపీపీ కమతం శోభ అధికారులను ప్రశ్నించారు. రసాభాస ప్రజావేదికలో అమనిచిరువెళ్ల ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్‌ అవినీతి అక్రమాలను తెలియచేసేందుకు అధిక సంఖ్యలో కూలీలు వచ్చి అధికారులకు వెల్లడించబోగా ఆయన వారించడంతో సభలో రసాభసా చోటు చేసుకుంది. కూలీలతో అసభ్యకరంగా మాట్లాడడంతోపాటు సొంత వాళ్లకు ఇష్టం వచ్చినంత కూలీలు వేస్తూ పనులకు రాకపోయినా వ్యాపారులు చేసుకునేవాళ్లకు కూడా ఉపాధి కూలీలుగా చిత్రీకరించడం, అవినీతిని ఆడిట్‌ బృందం వెల్లడి చేయగా అధికారులు అతనికి వంతు పాడడంతో ఒక్కసారి ఘర్షణ వాతావరణం చోటుచేసుకుంది. పోలీసులు రంగ ప్రవేశం చేసి సర్థుబాటు చేశారు. మాజీ సర్పంచ్‌ వనిపెంట రమణారెడ్డి, మాజీ ఎంపీపీ కమతం శోభలు గ్రామంలో జరుగుతున్న అవినీతిని నిగ్గుతేల్చాలంటూ పట్టుబట్టారు. దీంతో ఏపీడీ నాసరయ్య  మరో 10 రోజుల్లో గ్రామంలో  ప్రజావేదిక నిర్వహించి అందరికి న్యాయం జరిగేలా చేస్తామని హామీ ఇవ్వడంతో సభ సద్దుమణిగింది. అనంతసాగరం పంచాయతీలో పలు అవినీతి ఆరోపణలతోపాటు ఇరువురు ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు గృహ నిర్మాణశాఖ ద్వారా పక్కా ఇళ్లు మంజూరు చేసి ఉపాధి నిధులు మంజూరు చేయడం పట్ల మాజీ ఎంపీపీ అధికారులను నిలదీశారు. దీంతోపాటు ఇంకుడుగుంతల నిర్మాణంలో కూడా ఉపాధి సిబ్బంది చేతివాటం ప్రదర్శించారని, వాటిపై అధికారులు చర్యలు చేపట్టకపోవడం ఏమిటంటూ నిలదీశారు. శంకరనగరంలో లక్షలాది రూపాయల ఉపాధి, పంచాయతీరాజ్, ఐకేపీ, గృహ నిర్మాణశాఖ ద్వారా నిధులు మంజూరయ్యాయని వాటిలో లక్షల రూపాయల అవినీతి జరిగిందంటూ గ్రామ వైఎస్సార్‌సీపీ నాయకుడు పార్లపల్లి రవికుమార్‌రెడ్డి అధికారులకు తెలియచేశారు. ఆడిట్‌ బృందం గ్రామంలో చేపట్టిన నివేదిక ఆధారంగా చర్యలు చేపట్టాలని పేర్కొన్నారు. ఈ సందర్భంగా అధికారులు ఉపాధి సిబ్బందికి వత్తాసు పలుకుతున్నారని రవికుమార్‌రెడ్డి ధృజమెత్తారు. రాత్రి వరకు పలు గ్రామాల్లో జరిగిన ఆడిట్‌పై ప్రజావేదిక కొనసాగింది. ఈ కార్యక్రమంలో జిల్లా డ్వామా విజిలెన్స్‌ అధికారి వెంకటేశ్వరరావు, ఏపిడి మృదుల ఆడిట్‌ బృందం కోనయ్య, లోకేష్, ఎంపీడీఓ మధుసూధన్, ఇతర మండలస్థాయి అధికారులు పాల్గొన్నారు.

సాక్షి, ధరూరు: వలసలను నివారించి ఉన్న ఊళ్లోనే ఉపాధి పనులు కల్పించాలనే సంకల్పంతో ప్రారంభమైన జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం పనులు ఆ శాఖ అధికారులు తీరు కారణంగా నీరుగారిపోతోంది. నియోజకవర్గంలోని నాలుగు మండలాల్లో ఉపాధి హామీ పనులు జోరుగా సాగుతుండగా.. మండలంలో మాత్రం పరిస్థితి అందుకు భిన్నంగా ఉంది. ముందు నుంచి ఆ శాఖ అధికారులు మండలంలో కూలీలకు పనులు కల్పించడంలో నిర్లక్ష్యం ప్రదర్శిస్తున్నారు. అసలే వర్షాలు లేక ఇళ్ల ఉంటున్నామని, దీంతో జీవనోపాధికి ఇబ్బందిగా ఉందని ఉపాధి పనులు ప్రారంభించాలని అధికారులను కోరుతున్నా పట్టించుకోవడం లేదని ఆయా గ్రామాల ఉపాధి కూలీలు ఆరోపిస్తున్నారు.  మండలంలో ఇదీ పరిస్థితి... మండలంలో మొత్తం 28 పంచాయతీలకు గాను 18 వేల జాబ్‌ కార్డులు ఉన్నాయి. గ్రామాల్లో నామమాత్రంగా పనులు కల్పింస్తున్నారు. కూలీలకు పూర్తిస్థాయిలో పనులు కల్పించాలనే ఆలోచన కలగడం లే దు. 28 పంచాయతీలకు గాను దాదాపు స గం గ్రా మాల్లో పనులు జరగడం లేదు. పనులు కల్పించాలని ఉపాధి ఏపీఓను, ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను కోరుతున్నా.. పట్టించుకోవడం లేదనే ఆరోపణలు ఉన్నా యి. వర్షాలు కురవకపోవడంతో కూలీలు ఇళ్లలో ఉంటున్నారు. కనీసం ఉపాధి పనులైనా కల్పిస్తే జీవనం గడుస్తుందని కూలీలు భావిస్తున్నారు.  కలెక్టర్‌ను కలిసేందుకు..  ఉపాధి పనులు ప్రారంభించాలని రెండు నెలలుగా ఈజీఎస్‌ అధికారులను కోరుతున్నా.. ప్రారంభం చేయడం లేదని కోతులగిద్ద, అల్వాలపాడు, మైలగడ్డ గ్రామాల కూలీలు ఆరోపిస్తున్నారు. వర్షాలు లేక పనులు దొరక్క ఇబ్బందులు పడుతున్నామని పలుమార్లు, ఈజీఎస్‌ ఏపీఓ అనిల్, ఎంపీడీఓ జబ్రాను కోరుతున్నా వారి నుంచి ఎలాంటి స్పందన రావడం లేదని ఆరోపిస్తున్నారు. రేపు మాపు అంటూ పబ్బం గడుపుతున్న అధికారుల తీరును నిరసిస్తూ.. జిల్లా కేంద్రంలో నిర్వహించే ప్రజావాణిలో కలెక్టర్‌ను కలిసి తమ గోడును చెబుతామని కూలీలు వాపోతున్నారు. ఎమ్మెల్యే హెచ్చరించినా.. గత నెలలో జరిగిన మండల సర్వసభ్య సమావేశంలో పాల్గొన్న ఎమ్మెల్యే బండ్ల కృష్ణమోహన్‌రెడ్డి ఉపాధి అధికారుల తీరుపై అసహనం వ్యక్తం చేశారు. పనులు కల్పించకపోతే ఎదురయ్యే పరిణామాలకు తాము బాధ్యులం కాదని హెచ్చరించినా.. వారిలో మార్పు రావడం లేదు. కార్యాలయానికి వచ్చి కేవలం హాజరు వేసుకుని వెళ్తున్న ఆ శాఖ అధికారులకు నిద్ర మత్తు వీడడం లేదని మండల ప్రజలు ఆరోపిస్తున్నారు. ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల్లో.. వరుస ఎన్నికల నేపధ్యంలో కేవలం ఉపాధి శాఖలో మాత్రమే నిధులు ఉన్నాయని, కొన్ని వందల రకాల పనులు కల్పించే అవకాశాలు ఉన్నా.. ఎందుకు పనులు కల్పించడం లేదో అర్థం కావడంలేదని వారి తీరుపై సభలోనే ఎమ్మెల్యే గట్టిగా హెచ్చరించారు. కానీ ఈజీఎస్‌ అధికారులు మాత్రం పాత పద్ధతినే అవలంభిస్తున్నారు. అధికారులు పట్టించుకోవడం లేదు  నెల రోజులుగా ఉపాధి కార్యాలయాల చుట్టూ తిరుగుతున్నా పట్టించుకోవడం లేదు. రేపు మాపు అంటూ కాలయాపన చేస్తున్నారు. గ్రామంలో పనులు లేక జీవనోపాధికి ఇబ్బందిరంగా ఉంది. ఈసారి వర్షాలు కురవలేదు. మున్ముందు ఇంకెన్ని ఇబ్బందులు పడాలో తెలియడం లేదు. ప్రజావాణిలో కలెక్టర్‌ను కలిసి గోడును వెళ్లబోసుకోవాలనుకుంటున్నాం.  – సారంబండ వెంకటేష్, కోతులగిద్ద  

సాక్షి, రాజమహేంద్రవరం: మహాత్మాగాంధీ జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం (ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌)లో పని చేస్తున్న కూలీల కష్టానికి సకాలంలో ఫలం దక్కడం లేదు. ఉపాధి లేని సమయంలో పేదలకు పనులు చూపించాలన్న ముఖ్య ఉద్దేశంతో ప్రవేశపెట్టిన ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌ జిల్లాలో ఒడుదొడుకులను ఎదుర్కొంటోంది. పని చేసిన వారం కూలి డబ్బు మరో వారం తిరిగేకల్లా రావాల్సి ఉండగా జిల్లాలో రెండున్నర నెలలుగా అందడం లేదు. జిల్లాలో ఇప్పటి వరకు రూ.52 కోట్ల మేర బకాయిలు పెడుతూ ‘ఇదిగో అదిగో’ అంటూ క్షేత్రస్థాయి సిబ్బంది చెబుతున్న మాటలతో బడుగుజీవులు బ్యాంకుల చుట్టూ ప్రదక్షణలు చేస్తున్నారు. వీరి వెతలకు అండగా ప్రతిపక్ష వైఎస్సార్‌ కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ఆందోళనలకు సిద్ధమవుతోంది. ఇందులో భాగంగా ఈ నెల 13వ తేదీన రాజానగరం నియోజకవర్గంలో ఆ పార్టీ కేంద్రపాలక మండలి సభ్యురాలు, నియోజకవర్గ కో ఆర్డినేటర్‌ జక్కంపూడి విజయలక్ష్మి రాజానగరంలో కూలీలతో ధర్నా నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమానికి జిల్లాలో అనూహ్య స్పందన రావడంతో జిల్లా వ్యాప్తంగా అన్ని నియోజకవర్గాల్లో ఈ తరహా కార్యక్రమాలు చేపట్టడానికి శ్రీకారం చుడుతున్నారు. బకాయిలతో తగ్గిపోతున్న కూలీల సంఖ్య... ఆ వారంలో చేసిన మస్తర్లను అధికారులు వారాంతంలో నమోదు చేస్తున్నారు. వారం రోజుల కూలి డబ్బు మరో వారం తిరిగే కల్లా కూలీల ఖాతాల్లో జమకావాల్సి ఉంది. జిల్లాలో 6.5 లక్షల కుటుంబాలకు ఉపాధి జాబ్‌ కార్డులు జారీ చేశారు. ఇందులో గడచిన ఆరు నెలల్లో 3.61 లక్షల కుటుంబాలు ఉపాధి పనుల్లో పాల్గొన్నాయి.  2017–18 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 1,86,75,000 పని దినాలు కల్పించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకోగా ఈ నెల 11వ తేదీ వరకు 1,38,73,000 పని దినాలు కల్పించారు. ఇందుకుగాను రూ.225 కోట్లు కూలీలకు చెల్లించాల్సి ఉండగా రూ.173 కోట్లు మాత్రమే చెల్లింపులు జరిగాయి. జూలై ఆఖరి వారం నుంచి రెండున్నర నెలలుగా రూ.52 కోట్ల మేర చెల్లింపులు నిలిచిపోయాయి. బ్యాంకుల ముందు పడిగాపులు... గతంలో పోస్టాఫీసుల ద్వారా జరిగే ఉపాధి కూలీ నగదు చెల్లింపులు 2014 నుంచి కూలీల బ్యాంకు ఖాతాలకు జమ చేయడం ప్రారంభించారు. బ్యాంకు ఖాతా తీసుకున్న తర్వాతే కొత్తగా జాబ్‌ కార్డులు జారీ చేస్తున్నారు. కూలీల బ్యాంకు ఖాతాలకు వారి ఆధార్‌ను అనుసంధానం చేయాలన్న నిబంధనతో కూలీలకు కొత్త సమస్యలు వచ్చాయి. రెండు మూడు ఖాతాలున్న వారు అధికారులకు ఒక ఖాతా నంబరు ఇచ్చి బ్యాంకులో మరో ఖాతాకు తమ ఆధార్‌ నంబర్‌ను ఇవ్వడంతో సమస్య జటిలమవుతోంది. ఆధార్‌ నంబర్‌ అనుసంధానం కాలేదని అధికారులు చెబుతుండగా, తాము బ్యాంకులో ఇచ్చామని కూలీలు వాపోతున్నారు. ఆధార్‌ అనుసంధానం కాని కూలీలకు ఐదారు నెలలుగా చెల్లింపులు ఆగిపోయాయి. అందుకు సంబంధించిన నగదు కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి విడుదలైనా అధార్‌ అనుసంధాన సమస్యతో కూలీలకు చేరడంలేదు. ఫలితంగా నగదు కోసం బ్యాంకుల చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేస్తున్నారు. కేంద్ర బృందం పర్యటించినా ఫలితం శూన్యం... జిల్లాలో ఉపాధి హామీ పనుల తీరు పరిశీలించేందుకు గత నెల్లో కేంద్ర బృందం జిల్లాలో పర్యటించింది. ఏజెన్సీ, ఆ తర్వాత మెట్ట ప్రాంతంలో ఉపాధి పనులు ఎక్కువగా జరుగుతున్నాయని గమనించింది. ఆ సమయంలో కూలీలు తమకు గతంలోలాగే పోస్టాఫీసుల ద్వారా నగదు చెల్లించాలని విన్నవించుకున్నారు. పనులు మానుకుని వారానికి ఓ రోజు పట్టణాల్లోని బ్యాంకుల వద్దకు వెళ్లాల్సి వస్తోందని వాపోయారు. గ్రామంలో ఉండే పోస్టాఫీసయితే రోజులో ఏదో ఒక సమయంలో వెళ్లి కూలీ డబ్బులు తెచ్చుకుంటామని కేంద్ర బృందానికి విన్నవించారు. ప్రతి వారం డబ్బులు చెల్లించాలని విన్నవించినా పరిస్థితి మారలేదు. వారంలో బకాయిల చెల్లింపులు జిల్లాలో రెండున్నర నెలలుగా ఉపాధి కూలీల నగదు బకాయిలు ఉన్నాయి. ఏ వారానికి ఆ వారం మేము బిల్లులు పంపిస్తున్నాం. కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి నిధులు విడుదల కావాల్సి ఉంది. వారంలో వస్తాయని మాకు సమాచారం ఉంది. బ్యాంకు ఖాతాతో ఆధార్‌ లింకేజీ సమస్య ప్రభుత్వం దృష్టిలో ఉంది. సమస్యను పరిష్కరించేందుకు గత నెల నుంచి మండల అభివృద్ధి అధికారికి అధికారాలిచ్చాం. కంప్యూటర్‌ ఆపరేటర్లకు గత నెల 27, 28 తేదీల్లో ఈ విషయంపై శిక్షణ ఇచ్చాం. కూలీల ఆధార్‌ లింకేజీ సమస్య ఆయా మండలాల్లోని ఎంపీడీవో కార్యాలయాల్లోనే పరిష్కరించేలా చర్యలు చేపట్టాం. – జి.రాజకుమారి, ప్రాజెక్టు డైరెక్టర్, డ్వామా మొక్కలు నాటి ఏడావుతోంది... మొక్కలు నాటి ఏడాదవుతోంది..ఇంతవరకు కూలీ ఇవ్వలేదు, ఎప్పుడు అడిగినా అదిగో వస్తుంది, ఇదిగో వస్తుందంటున్నారేగాని కూలీ మాత్రం ఇవ్వడం లేదు. కూలీ ఇవ్వని పనికెందుకని ఉపాధికి పనికి పోవడం మానేశాను. – మేడిద శ్రీరాములు, రాధేయపాలెం, రాజానగరం మండలం. రెండు నెలల కూలీ రాలేదు బోదెలు పని చేశాం. రెండు నెలలవుతోంది. అధికారులను అడిగితే పై నుంచి డబ్బులు రాలేదని చెబుతున్నారు. కూలీ లేకపోతే మేము ఏం తినాలి. ఏం తాగాలి. అప్పులు చేసి తిని పనికి వెళుతున్నాం. డబ్బులు ఎప్పటికప్పుడు వస్తే మాకు ఇబ్బందులుండవు. – బి.ప్రేమ్‌ శేఖర్, ఉపాధి కూలీ, రంపచోడవరం


 73 మందిపై వేటు
 10 మంది ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లు, 63 మంది సీనియర్‌ మేట్స్‌ తొలగింపు
 
 అనంతపురం అగ్రికల్చర్‌: ఉపాధి హామీ పథకం అమలులో నిర్లక్ష్యం వహించిన 73 మందిపై వేటు వేస్తూ గ్రామీణాభివృద్ధిశాఖ అధికారులు నిర్ణయం తీసుకున్నారు. ఈమేరకు బుధవారం కమిషనరేట్‌ నుంచి ఉత్తర్వులు జారీ అయ్యాయి. ఏడాది కాలంలో ఒక గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలో కనీసం 10 వేల పనిదినాలు కూడా కల్పించకపోయిన ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లు, సీనియర్‌ మేట్స్‌ను తొలగిస్తూ ఆదేశాలు జారీ చేసినట్లు డ్వామా కార్యాలయ వర్గాలు తెలిపాయి. అందులో 10 మంది ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లు ఉండగా మిగతా 63 మంది సీనియర్‌ మేట్స్‌ ఉన్నారు. జిల్లా అధికారుల ప్రమేయం లేకుండా ఆన్‌లైన్‌ నివేదికల ఆధారంగా వేటు వేసినట్లు చెబుతున్నారు. ఉపాధి హామీ పథకం అమలులో నిర్లక్ష్యం వహించిన 73 మందిపై వేటు వేస్తూ గ్రామీణాభివృద్ధిశాఖ అధికారులు నిర్ణయం తీసుకున్నారు.
 
 బొమ్మనహాల్, గుత్తి, హిందూపురం, మడకశిర, శింగనమల, తాడిమర్రి, తనకల్లు, ఉరవకొండ మండలాల్లో ఒక్కరు చొప్పున, సోమందేపల్లి మండలంలో ఇద్దరు ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లను తొలగించారు. సీనియర్‌ మేట్స్‌ విషయానికి వస్తే... హిందూపురం మండలంలో ఆరుగురు, మడకశిరలో ఐదు మంది, అనంతపురం, రొద్దం, ఉరవకొండ, విడపనకల్లు మండలాల్లో నలుగురు చొప్పున, గుంతకల్లు, కనేకల్లు మండలాల్లో ముగ్గురు చొప్పున, బొమ్మనహాళ్‌, గుత్తి, కొత్తచెరువు, లేపాక్షి, పరిగి, పెద్దవడుగూరు, పుట్టపర్తి, శెట్టూరు, సోమందేపల్లి మండలాల్లో ఇద్దరు చొప్పన తొలగించారు. ఇక బ్రహ్మసముద్రం, గోరంట్ల, కుందుర్పి, గార్లదిన్నె, కంబదూరు, నల్లచెరువు, నార్పల, పెద్దపప్పూరు, పెనుకొండ, పుట్లూరు, రాప్తాడు, తాడిపత్రి మండలాల్లో ఒక్కొక్కరిని తొలగిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీ చేసినట్లు ఆ శాఖ వర్గాలు తెలిపాయి.


 - పనులు చేసినా గిట్టుబాటుకాని కూలి
 – సగటు వేతనం రూ.116 మాత్రమే
 – ఏళ్ల తరబడి ఇదే పరిస్థితి..
 – కొన్ని చోట్ల రోజు కూలి రూ.50 లోపే!
 – వలసలే శరణ్యమంటున్న కూలీలు  
 
 అనంతపురం టౌన్‌ : కరువు కోరల్లో చిక్కుకున్న ‘అనంత’లో కూలీలకు ఆసరాగా నిలవాల్సిన ఉపాధి హామీ పథకం వారి కడుపు మాడుస్తోంది. మండే ఎండల్లో.. కాలే కడుపులతో పనులు చేయాల్సిన దారుణ పరిస్థితి ఉంది. గట్టిపడిన నేలలో చేతులు బొబ్బలు ఎక్కేలా పని చేస్తున్నా గిట్టుబాటు కూలి అందడం లేదు.  ప్రభుత్వం కనీస వేతనం రూ.194 ఇస్తున్నామని చెబుతున్నా క్షేత్రస్థాయిలో ఆ పరిస్థితి లేదు. కొందరు కూలీలకు వారం రోజులు పని చేసినా రూ.500 కూడా రావడం లేదంటే పరిస్థితి ఎంత దారుణంగా ఉందో అర్థం చేసుకోవచ్చు. ప్రభుత్వం 30 శాతం అలవెన్స్‌గా ఇస్తున్నా కూలీల జీవనోపాధి కష్టంగా మారుతోంది. అందువల్లే వలసలు అనివార్యంగా మారాయి.
 
 జిల్లాలో 7,77,830 జాబ్‌కార్డులు జారీ చేశారు. 48,243 శ్రమశక్తి సంఘాల్లో 7,68,709 మంది కూలీలు ఉన్నారు. ప్రస్తుతం జిల్లా వ్యాప్తంగా రోజుకు 2 లక్షల మంది వరకు ఉపాధి పనులకు వెళ్తున్నారు. అయితే కూలి మాత్రం గిట్టుబాటు కావడం లేదు. ఈ ఏడాది ఇప్పటి వరకు 3.13 లక్షల మందికి ఉపాధి కల్పించారు. మామూలు రోజుల్లో చేసినట్లుగా వేసవిలో ఉపాధి పనులను కూలీలు చేయలేరు. ఎండవేడిమికి కూలి గిట్టుబాటు కాక పూటగడవని పరిస్థితి తలెత్తే అవకాశం ఉంది. దీన్ని దృష్టిలో పెట్టుకున్న ప్రభుత్వం వేసవిలో అదనపు కూలిని ముందుగానే ప్రకటించింది. ఉపాధి కింద రోజువారీ వేతనం రూ.194 ఉండగా అదనపు కూలి కింద ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో 20 శాతం, మార్చిలో 25 శాతం, ఏప్రిల్‌/మే నెలల్లో 30 శాతం అందించారు. ఇక జూన్‌లో 20 శాతం అందించనున్నారు. అంటే ఒక్క రోజు కూలి కింద రూ. 235 నుంచి రూ.280 వరకు రావాల్సి ఉంది.
 
 అయితే చాలా గ్రామాల్లో గిట్టుబాటు కూలి అందడం లేదు. గుమ్మఘట్ట మండలం కలుగోడులో ఈనెల 1వ తేదీ(గురువారం) ఏకంగా ఉపాధి పనులనే బహిష్కరించారు. ఇక్కడ సగటున రోజు కూలి రూ.50లోపే వస్తోంది. ఉపాధి హామీ పథకం ప్రారంభం నుంచి ఇప్పటి వరకు చూసుకున్నా సగటు వేతనం రూ.116 మాత్రమే ఉన్నట్లు గణాంకాలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి. ఈ క్రమంలోనే ఉపాధి పనులకు కోసం వలస బాట పట్టాల్సిన పరిస్థితి ఉంది. ఇప్పటికే కదిరి, పుట్టపర్తి, రాయదుర్గం, కళ్యాణదుర్గం, హిందూపురం, గుంతకల్లు, తాడిపత్రి తదితర నియోజకవర్గాల నుంచి పెద్ద ఎత్తున బెంగళూరు, తమిళనాడు, తెలంగాణకు వలస వెళ్లారు. గత ఏడాది అధికారులు కేవలం సేద్యపు కుంటలతోనే నెట్టుకు వచ్చారు. ఈ ఏడాది ఇతర పనులు కూడా కల్పిస్తామని చెబుతున్నా కూలి గిట్టుబాటు కావడం లేదు. ప్రధానంగా క్షేత్రస్థాయిలో కొలతల విషయంలో అధికారుల నిర్లక్ష్యం కూడా ఉన్నట్లు కూలీలు ఆరోపిస్తున్నారు.
 
 ఉపాధి వేతనం సగటు ఇలా..
 ఏడాది        సరాసరి వేతనం
 2010–11          రూ.102.24
 2011–12        రూ.106.43
 2012–13        రూ.118.42
 2013–14        రూ.118.72
 2014–15        రూ.130.89
 2015–16        రూ.139.42
 2016–17        రూ.158.26
 
 ఆరు రోజులు చేస్తే రూ.280
 ఎంపీటీసీ సభ్యురాలిగా ఉన్నా... అందరితో కలిసి ఉపాధి పనులకు వెళ్తున్నా. చాలా మంది కూలీలు ఆరు రోజులు పనులు చేస్తే రూ.260 నుంచి రూ.280లోపే పడింది. రోజుకు సగటున రూ.50 లోపు కూలి వస్తే ఎలా బతకాలి? ప్రభుత్వం చెప్పేదొకటి.. ఇక్కడ జరుగుతుందొకటి. ఈ విషయంపై అధికారులతో చర్చించినా ఫలితం లేదు. అందుకే గురువారం (ఈనెల 1న) అందరం కలిసి ఉపాధి పనులను బహిష్కరించాం. గిట్టుబాటు కూలి, మెత్తటి నేలలో పనులిస్తేనే ఉపాధికి వెళ్తాం.  
 - టి.సుకన్య, కలుగోడు ఎంపీటీసీ సభ్యురాలు, గుమ్మఘట్ట మండలం  
 
 చేతులు బొబ్బలెక్కుతున్నాయ్‌
 డగౌట్‌ పాండ్స్‌ పనులు చేస్తున్నాం. పైన ఒక అడుగు వరకు మెత్తగా వచ్చినా ఆ తర్వాత గునపం దింపాలంటే కష్టమే. చేతులు బొబ్బలెక్కుతున్నాయి. పోనీ చేసిన కష్టానికి ప్రతిఫలం ఉంటుందా అంటే అదీ లేదు. ఆరు రోజులకు గాను రూ.300లోపే కూలి పడింది. పేరుకే వేసవి అలవెన్సులు. మా కష్టానికి తగ్గ గిట్టుబాటు కూలి రావడం లేదు. పరిస్థితి ఇలాగే ఉంటే పనులకు వెళ్లేది లేదు. వలసలే శరణ్యం.
 - తిప్పేస్వామి, ఉపాధి కూలీ, కలుగోడు


 అనంతపురం టౌన్‌ : ఉపాధి హామీ కింద పని చేస్తున్న పీల్డ్‌ అసిస్టెంట్లు, సీనియర్‌ మేట్లు, వాటర్‌షెడ్‌ అసిస్టెంట్లకు పదోన్నతులు కల్పించనున్నారు. ఇందులో భాగంగా ఆదివారం డ్వామా మీటింగ్‌ హాల్‌లో పీడీ నాగభూషణం ప్రత్యేకంగా సమావేశం నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా కెరీర్‌ అడ్వాన్స్‌కు సంబంధించిన వివరాలను తెలియజేశారు. ఏ విద్యార్హత ఉన్న వారు ఏ పోస్టుకు అర్హులో తెలియజేశారు. అనంతరం సుమారు 80 మంది సర్టిఫికెట్లను పరిశీలించారు.


 జిల్లా అభివృద్ధి సమన్వయ, పర్యవేక్షణ కమిటీ ఆమోదం
 ప్రభుత్వానికి పంపాలని తీర్మానం
 కాకినాడ సిటీ : వ్యవసాయ పనులకు కూలీల కొరత సమస్య ఎదుర్కొంటున్నందున రైతులు, కూలీలకు ఉభయతారకంగా వ్యవసాయ పనులను ఉపాధి హామీ పనులతో అనుసంధానం చేసేందుకు జిల్లా అభివృద్ధి సమన్వయ, పర్యవేక్షణ కమిటీ (దిశ) ఆమోదించి ప్రభుత్వానికి పంపాలని తీర్మానం చేసింది. గురువారం కలెక్టరేట్‌ విధాన గౌతమి సమావేశ హాలులో దిశ కమిటీ సమావేశం ఎంపీ, కమిటీ చైర్మన్‌ మాగంటి మురళీమోహన్‌ అధ్యక్షతన జరిగింది. సమావేశంలో కేంద్ర ప్రభుత్వ ఆర్థిక సహకారం అందిస్తున్న 28 అభివృద్ధి, సంక్షేమ కార్యక్రమాలు జిల్లాలో అమలవుతున్న తీరును కమిటీ విస్తృతంగా సమీక్షించింది. సమావేశాన్ని చైర్మన్‌ మురళీమోహన్‌ ప్రారంభిస్తూ జిల్లాకు నూతనంగా వచ్చిన కలెక్టర్‌ కార్తికేయ మిశ్రా, జాయింట్‌ కలెక్టర్‌ ఎ.మల్లికార్జునను అభినందించారు. అభివృద్ధి, సంక్షేమాలకు దూరంగా ఉన్న ఏజెన్సీ ప్రాంత ప్రజల సమస్యలపై చర్చించేందుకు దిశ కమిటీ సమావేశాన్ని రంపచోడవరంలో నిర్వహించాలన్న కలెక్టర్‌ ప్రతిపాదనను చైర్మన్‌ స్వాగతిస్తూ కమిటీ తదుపరి సమావేశాన్ని రంపచోడవరంలోనే నిర్వహిస్తామన్నారు. కేంద్ర ప్రభుత్వ నిధులతో అమలవుతున్న అభివృద్ధి, సంక్షేమ పథకాల ప్రయోజనాలు లక్ష్యిత వర్గాలకు చేరేలా చూడాలని ఆదేశించారు. ప్రధాని సూచనల మేరకు తన నియోజకవర్గంలోని సంజీవపురం, రంగాపురం (అనపర్తి నియోజకవర్గం), ఉండేశ్వరపురం (రాజానగరం నియోజకవర్గం) గ్రామాలను దత్తత తీసుకున్నానని, ఈ గ్రామాల సర్వతోముఖాభివృద్ధికి అధికారులు సహకరించాలని చైర్మన్‌ కోరారు. అనంతరం పథకాల వారీగా సుదీర్గ సమీక్ష నిర్వహించారు. ఉపాధి పనులను పెద్ద ఎత్తున ఏజెన్సీ, అప్‌లాండ్‌ 30 మండలాల్లో చేపట్టాలని ఎమ్మెల్సీ సోము వీర్రాజు కోరగా, డెల్టా ప్రాంతంలో కాల్వలో తూడు, డెక్క తొలగింపు పనులు చేపడితే రైతులకు ప్రయోజనకరంగా ఉండగలదని ఎమ్మెల్యే నల్లమిల్లి రామకృష్ణారెడ్డి అన్నారు. డెల్టా ప్రాంతంలోని దేవాదాయ, పంచాయతీ చెరువుల అభివృద్ధిని మిషన్‌ కాకతీయ శైలిలో చేపట్టాలని ఎమ్మెల్సీ పిల్లి సుభాష్‌ చంద్రబోస్‌ కోరారు. ఏజెన్సీ మండలాల్లో ఉపాధి హామీ పనుల వేతనాల చెల్లింపులో కూలీలను మోసగిస్తున్నారని, అక్రమాలకు పాల్పడుతున్న వారిపై చర్యలు తీసుకుని కాజేసిన కూలీల సొమ్మును తిరిగి రాబట్టాలని ఎమ్మెల్సీ టి.రత్నాబాయి కోరారు. కూలీలకు గతంలో ఇచ్చినట్టు ఎంత కూలీ వచ్చిందో తెలిపే పే స్లిప్పులు జారీ చేయాలని, బ్యాంకులకు వెళ్లి కూలీ డ్రా చేసుకోలేక పోతున్నందున బిజినెస్‌ కరస్పాండెంట్‌ల ద్వారా చెల్లింపులు ఏర్పాటు చేయాలని విలీన మండలాల ఎంపీపీలు కోరారు. ఈ సమావేశంలో ఎంపీ తోట నరసింహం, శాసనమండలి ఉపాధ్యక్షుడు రెడ్డి సుబ్రహ్మణ్యం, ఎమ్మెల్సీ చిక్కాల రామచంద్రరావు, జిల్లా పరిషత్‌ చైర్మన్‌ నామన రాంబాబు, ఎమ్మెల్యేలు చిర్ల జగ్గిరెడ్డి, పిల్లి అనంతలక్ష్మి, రాజమండ్రి మున్సిపల్‌ కమిషనర్‌ వి.విజయరామరాజు, ఎంపీపీలు, నామినేటెడ్‌ సభ్యులు, వివిధ శాఖల జిల్లా అధికారులు పాల్గొన్నారు. 


 సదాశివపేటరూరల్ : తీవ్ర కరువు, వర్షాలు పడకపోవడం సకల సమస్యలకు చెట్ల లేకపోవడమేనని గ్రహించిన సీఎం కేసీఆర్ హరితహారం అనే బహుత్తర కార్యక్రమానికి స్వీకారం చుట్టారు. కానీ మెదక్‌ జిల్లా  సదాశివపేట రూరల్‌ మండల పరిధిలోని వెల్టూర్ గ్రామంలో కొందరు ఆకతాయిలు ఈ పథకానికి తూట్లు పొడుస్తున్నారు. వెల్టూర్ రోడ్డుకు ఇరువైపులా అటవీ శాఖ , మహాత్మగాంధీ జాతీయ ఉపాధి హామీ పథకం ఆధ్వర్యంలో గత సంవత్సరం జూన్‌లో భారీ సంఖ్యలో మొక్కలను నాటారు. సీఎం కేసీఆర్ పర్యావరణ పరిరక్షణకు ప్రత్యేకంగా దష్టిసారించడంతో అధికారులు, సిబ్బంది హరితహారం కార్యక్రమంలో చురుగ్గా పాల్గొని వెల్టూర్ రోడ్డుకు ఇరువైపులా మొక్కలను నాటి వాటి చుట్టు కంచెను ఏర్పాటు చేశారు.
  
 ఎరువులు వేసి, నీళ్లు పోసి మొక్కల సంరక్షణకు ప్రత్యేక చర్యలు తీసుకోని పెంచిపోషించి పెద్దవిగా చేశారు. తీరా ఇప్పుడు మూడు సంవత్సరాల వయస్సు గల రోడ్డుకు ఒక వైపు నాటిన దాదాపు వంద పైచిలుకు మొక్కలు, మరో వైపు దాదాపు 300 పైచిలుకు మొక్కలు కొందరి ఆకతాయిల చిలిపిచేష్టల పనికి అగ్నికి ఆహుతయ్యాయి. వెల్టూర్ రోడ్డు ప్రారంభమయ్యే నుంచి వెల్టూర్ గ్రామం వరకు ఒక వైపు నాటిన మొక్కలకు నిప్పు అంటించడంతో అవి పూర్తిగా కాలిపోయాయి. పర్యావరణ పరిరక్షణతో పాటుగా వాతావరణ సమతుల్యతను కాపాడటానికి హరితహరం కార్యక్రమంతో కోట్ల రూపాయాలను వెచ్చించి కార్యక్రమాన్ని అమలు చేస్తుంటే కొందరు దుర్మార్గులు పథకాన్ని నీరు కారుస్తున్నారు.
  
 మరో వైపు అధికారుల నిర్లక్ష్యం కూడా కారణంగా కనబడుతోంది. మొక్కలను నాటిన తర్వాత వాటి సంరక్షణకు అధికారులు చర్యలు తీసుకోవడం లేదని మండల ప్రజలు ఆరోపిస్తున్నారు. హరితహారంపై అధికారుల పర్యవేక్షణ లేకపోవడంతో అక్కడక్కడ మొక్కలు ఎండిపోవడం, పశువులు తినడం, కాలిపోవడం లాంటివి జరుగుతున్నాయని మండల ప్రజలు ఆరోపిస్తున్నారు. ఇప్పటికైనా అధికారులు అగ్నికి ఆహుతి అయిన మొక్కల స్థానంలో కొత్త మొక్కలను నాటి సంరక్షించి పర్యావరణ పరిరక్షణకు తోడ్పడాలని ప్రజలు కోరుతున్నారు.


 – ఉపాధి పనులకు ‘ఎన్‌పీసీఐ’ దెబ్బ
 – సర్వర్‌తో అనుసంధానం కాక బిల్లులు రాని వైనం
 – జిల్లా వ్యాప్తంగా రూ.7.42 కోట్లు తిరస్కరణ
 – కూలీల ఆవేదనను పట్టించుకోని బ్యాంకర్లు, అధికారులు
 
 6,54,133
 జిల్లా వ్యాప్తంగా ఉపాధి కూలీలు
 
 4,59,281
 ఆధార్‌తో ఎన్‌పీసీఐతో అనుసంధానం చేసుకున్న వారు
 
 1,94,852
 ఇంకా అనుసంధానం చేసుకోనివారు
 
 ఉపాధి హామీ పథకం శ్రమజీవుల బతుకులకు హామీ ఇవ్వలేకపోతోంది. పనులు చేసినా నెలల కావస్తూ కూలి సొమ్ము జమ కాకపోవడంతో పస్తులుండేలా చేస్తోంది.
 
 అనంతపురం టౌన్‌ : వలసలను నివారించి ఉన్న ఊరిలోనే పని కల్పించేందుకు ఉపాధి హామీ పథకాన్ని తీసుకొచ్చారు. గత ఏడాది డిసెంబర్‌ వరకు బ్యాంక్, తపాలాశాఖ కార్యాలయాల్లోని కూలీల ఖాతాలకు నగదు జమ చేసేవారు. జనవరి నుంచి నేరుగా కూలీల బ్యాంక్‌ ఖాతాలో మాత్రమే జమ చేస్తూ నిర్ణయం తీసుకున్నారు. వాస్తవానికి గత ఏడాది ఏప్రిల్‌ నాటికే ఉపాధి కూలీలందరికీ బ్యాంక్‌ ఖాతాలు తెరిపించి అందులోనే కూలి సొమ్ము జమ చేసేలా కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆదేశాలు జారీ చేసినా అధికారులు మాత్రం నిర్లక్ష్యం వహించారు. ఈ క్రమంలో ప్రస్తుతం బ్యాంక్‌ ద్వారానే కూలి చెల్లింపులు ప్రారంభం కాగా నిధులు బ్యాంకర్లకు చేరినా కూలీలు అందుకోలేని దయనీయ పరిస్థితి నెలకొంది. నేషనల్‌ పేమెంట్‌ కార్పొరేషన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా (ఎన్‌పీసీఐ) సర్వర్‌కు కూలీల బ్యాంక్‌ ఖాతా, ఆధార్‌ నంబర్‌ అనుసంధానం కాకపోవడమే దీనికి కారణం. అధికారిక లెక్కల ప్రకారం జిల్లాలో 6,54,133 మంది ఉపాధి కూలీలు ఉన్నారు. వీరిలో ఇప్పటి వరకు 4,59,281 మంది కూలీల ఆధార్‌ నంబర్లు మాత్రమే ఎన్‌పీసీఐ సర్వర్‌కు అనుసంధానం అయ్యాయి. ఇంకా 1,94,852 మంది ఖాతాలు కావాల్సి ఉంది. ఈ ప్రక్రియ పూర్తయితేనే కూలీలకు సొమ్ము జమ అవుతుంది. లేకుంటే పనులు చేసినా డబ్బు రాదు.
 
 ఆందోళన బాటలో ఉపాధి కూలీలు :
 ఉపాధి కూలీల ఖాతాల్లోకి సొమ్ము జమ చేశామని అధికారులు చెబుతున్నా బ్యాంకుల్లో సమస్య కారణంగా చేతికి అందడం లేదు. దీంతో కూలీలు ఎంసీసీ (మండల కంప్యూటర్‌ సెంటర్‌), బ్యాంకుల చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేస్తున్నారు. ఆధార్‌ తీసుకెళ్లి ఇస్తున్నా అనుసంధాన ప్రక్రియలో జాప్యం కారణంగా కూలీలకు పస్తులు తప్పడం లేదు. కొన్ని చోట్ల బ్యాంకర్ల నుంచి ఛీత్కారాలు ఎదురవుతున్నాయి. ఎన్‌పీసీఐ సర్వర్‌కు అనుసంధానం కాని కూలీలు పనులకు వెళ్లినా, వారికి సంబంధించి నగదు తిరస్కరణ జాబితాలో చేరుతోంది. పరిస్థితి ఇంత దారుణంగా ఉన్నా అటు అధికారులు గానీ, బ్యాంకర్లు గానీ స్పందించడం లేదు. ఇటీవల రొద్దం, లేపాక్షిలో కూలీలు  ఆందోళనలు చేశారు. నాలుగురోజుల క్రితం వ్యవసాయ కార్మిక సంఘం ఆధ్వర్యంలో డ్వామా కార్యాలయం వద్ద ఆందోళన చేశారు. ఇలా జిల్లాలో రోజూ ఏదో ఒక ప్రాంతంలో కూలి చెల్లించాలంటూ కూలీలు ఆందోళనలు చేస్తున్నారు.
 
 రూ.7.42 కోట్లు తిరస్కరణ :
 చేసిన పనులకు సంబంధించి కూలీలకు చెల్లించాల్సిన వేతనాలు బ్యాంకులకు వెళ్లినా కూలీల ఖాతాలకు ఆధార్‌ అనుసంధానం కాక జిల్లా వ్యాప్తంగా రూ.7,42,90,648 తిరస్కరణ జాబితాలో చేరాయి. ఎన్‌పీసీఐ సర్వర్‌తో అనుసంధానం కాని వారు, బ్యాంక్‌ ఖాతాలు, ఆధార్‌ వివరాల్లో చిన్నపాటి తప్పదాల కారణంగానే ఈ పరిస్థితి నెలకొంది. ఈ నేపథ్యంలో కూలీల ఖాతాలకు, ఆధార్‌ అనుసంధానం చేయించడంలో ఉపాధి హామీ అధికారులకు, బ్యాంక్‌ అధికారులకు మధ్య పూర్తిగా సమన్వయం లోపించింది. ఫలితంగా కూలీలు ఇబ్బందులు పడుతున్నారు.  
 
 బ్యాంకర్లు పట్టించుకోవడం లేదు
 నాకు తొమ్మిది వారాల బిల్లు రావాలి. ఆఫీసర్లకు అడిగితే సిండికేట్‌ బ్యాంకుకు వెళ్లమన్నారు. ఇప్పటికి నాలుగు సార్లు వెళ్లొచ్చినా. ఆధార్‌ కార్డు, బ్యాంక్‌ పుస్తకం ఇచ్చినా. అయినా బ్యాంకోళ్లు అస్సలు పట్టించుకోవడం లేదు. ఎట్లంటే అట్ల మాట్లాడతాన్నారు. ఆధార్‌ లింకు అయితేనే బిల్లులొస్తాయని సార్లు చెప్పినారు. నెలల తరబడి డబ్బుల్లేకుంటే కష్టంగా ఉంది.  
 – ప్రభాకర్, ఉపాధి కూలీ, శింగనమల
 
 బిల్లులు రాక వేరే పనికి వెళ్తున్నా
 ఉపాధి బిల్లులు ఇవ్వడంలో అధికారులు నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నారు. నాకు ఆరు వారాల బిల్లు రావాలి. మా ఆయన (లక్ష్మీనారాయణ)కు పది వారాలది రావళ్ల. అధికారులను అడిగితే బ్యాంకుకు వెళ్లమన్నారు. బ్యాంక్‌కు పోతే ఆధార్‌ కార్డు లింక్‌ లేదన్నారు. ఎన్ని సార్లు వెళ్తున్నా పట్టించుకోవడం లేదు. అందుకే నేను ఉపాధి పని వదిలేసి వేరే పనికి వెళ్తాన్నా. వారాలకు వారాలు బిల్లులు రాకుంటే ఇల్లు ఎలా గడుస్తుంది.
 – వరలక్ష్మి, నిదనవాడ, శింగనమల మండలం
 
 ఆందోళన చెందొద్దు
 కేంద్రం ఆదేశాల మేరకు అందరికీ బ్యాంక్‌ ఖాతాల ద్వారానే కూలి డబ్బులు చెల్లించేలా చర్యలు తీసుకున్నాం. ఈ క్రమంలో కొన్ని సాంకేతిక ఇబ్బందులు వస్తున్నాయి. కొందరు కూలీలకు రెండు ఖాతాలు ఉండడం వల్ల కూడా కాస్త గందరగోళం ఉంది. సమస్యను కలెక్టర్‌ దృష్టికి తీసుకెళ్లాం. త్వరలోనే బిల్లుల చెల్లింపులు పూర్తవుతాయి. ఎవరూ ఆందోళన చెందాల్సిన అవసరం లేదు.
 – నాగభూషణం, డ్వామా పీడీ


 ఏలూరు (మెట్రో) : పెదపాడు మండలం ఎస్‌.కొత్తపలి్లకి చెందిన ఇతని పేరు బూర్లు శ్రీనివాసరావు. ఈనెల 14న అదే గ్రామంలో ఉపాధి హామీ పథకం కింద చెరువులో పూడిక తొలగింపు పనులు చేస్తుండగా.. అక్కడికక్కడే కుప్పకూలి ప్రాణాలు వదిలాడు. పనులు చేపట్టిన ప్రాంతంలో ప్రథమ చికిత్స కిట్, ఎండనుంచి రక్షణ కల్పించేందుకు గుడారం వంటి సౌకర్యాలు కల్పించి ఉంటే అతడి ప్రాణాలు దక్కేవి. అలాంటి ఏర్పాట్లేవీ చేయకపోవడంతో ఓ నిండు ప్రాణం గాలిలో కలిసిపోయింది. పనిచేస్తేనే కాని పూట గడవని పేదలు ఏటా వేసవిలో ఉపాధి పనులకు వెళుతున్నారు. ఎండవేడిమి తాళలేక కొందరు మరణిస్తున్నారు. గతేడాది జిల్లాలో ఉపాధి హామీ పనులు చేస్తూ ఇద్దరు కూలీలు మృత్యువాతపడగా, తాజాగా ఒకరు మరణించారు.
 సౌకర్యాలేవీ
 పనిచేసే ప్రదేశంలో కనీస సౌకర్యాలు కల్పించాలి్సన ప్రభుత్వం పట్టించుకోవడం లేదు. ఉపాధి పనులు చేస్తున్న కూలీలు కాసేపు సేదదీరేందుకు నీడలేక.. ఎండలోనే ఉంటూ అనారోగ్యం పాలవుతున్నారు. కనీసం తాగునీటి సౌకర్యం కూడా కల్పించడం లేదు. జిల్లాలో 5.36 లక్షల మందికి జాబ్‌ కార్డులు మంజూరయ్యాయి. వీరిలో 2.50 లక్షల మంది ఈ పనుల ద్వారా ఉపాధి పొందుతున్నారు. ఈ పథకం కింద పనులు చేసేందుకు వచ్చే కూలీలకు పనిచేసే ప్రదేశంలో ప్రభుత్వం కనీస సౌకర్యాలు కల్పించాల్సి ఉంది. ముఖ్యంగా వేసవి కాలంలో వడదెబ్బకు గురి కాకుండా గుడారాలు ఏర్పాటు చేయాలి. తాగునీటిని సైతం అందుబాటులో ఉంచాలి. కూలీలు గాయపడినా.. సొమ్మసిల్లి పడిపోయినా ప్రథమ చికిత్స అందించేందుకు అవసరమైన కిట్లను సైతం సమకూర్చాల్సి ఉంది. అయితే, అధికారులు వీటి ఏర్పాటును విస్మరించడంతో ఎండబారిన పడుతున్న కూలీలు అనారోగ్యానికి గురవుతున్నారు. ఇదిలావుంటే.. కూలీలు పనిలో ఉండగా మరణిస్తే ఆ కుటుంబానికి రూ.50 వేల చొప్పున పరిహారం చెల్లించాల్సి ఉండగా, ప్రభుత్వం పట్టించుకోవడం లేదు.
  
 ప్రత్యేక నిధులు లేవు
 జిల్లాలో ఉపాధి హామీ పథకం పనులు నిర్వహించే ప్రాంతాల్లో కనీస సౌకర్యాలు కల్పించేందుకు నిధుల కేటాయింపులు లేవు. కూలీలు 75శాతం పనిచేస్తే వారి ఖాతాల్లో 100 శాతం పనులకు కూలీ చెల్లిస్తున్నాం. మరణించిన కూలీలకు రూ.50 వేలు పరిహారం ఇస్తాం.     – ఎం.వెంకటరమణ, ప్రాజెక్ట్‌ డైరెక్టర్‌
  


 వేసవి అలవెన్స్‌ ప్రకటిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీ
 జిల్లాలో 14.95 లక్షల మందికి లబ్ధి
  
 జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకంలో పనిచేస్తున్న కూలీలకు ప్రత్యేక వేసవి అలవెన్స్‌లు ఇవ్వనున్నారు. ప్రభుత్వం ఈ మేరకు జీవో నంబరు 61 విడుదల చేసింది. ప్రభుత్వ ఉత్తర్వుల ప్రకారం ఈ నెల నుంచి జూన్‌ వరకు ఉపాధి కూలీలకు వేసవి అలవెన్స్‌ ఇస్తారు. ప్రభుత్వం గరిష్టంగా అందిస్తున్న రూ.194తోపాటు అదనంగా వేసవి అలవెన్స్‌లు అందుతాయి. - రాయవరం
 అలవెన్స్‌లు చెల్లిస్తారిలా..
 వేసవి అలవెన్స్‌ను ఫిబ్రవరిలో 20 శాతం, మార్చిలో 25 శాతం, ఏప్రిల్, మే నెలల్లో 30 శాతం, జూన్‌లో 20 శాతం చెల్లిస్తారు. ఒక కూలీకి గరిష్ట వేతనం రూ.194 చెల్లిస్తారు. వేసవి అలవెన్స్‌ ప్రకారం ఆ నెలలో ప్రకటించిన అలవెన్స్‌ శాతానికి అనుగుణంగా చేసే పనిని కొలతల్లో తగ్గిస్తారు. ఉపాధి కూలీలకు గరిష్టంగా రూ.194 వచ్చే విధంగా చర్యలు తీసుకుంటారు. రవాణా ఖర్చు కింద శ్రమశక్తి సంఘాలకు చెందిన సభ్యులకు తాము పనిచేస్తున్న ప్రాంతానికి ఐదు కిలోమీటర్లు దాటితే గ్రూపులోని సభ్యులందరికీ రూ.15, దివ్యాంగులైతే రూ.20, వికలాంగ శ్రమశక్తి సంఘాలకు దూరంతో సంబంధం లేకుండా రూ.10 రవాణా ఖర్చు చెల్లిస్తారు. పనులకు సంబంధించి గడ్డపార తీసుకుంటే రూ.10, గంపకు రూ.3 అందించనున్నారు. తాగునీటికి ప్రతి సభ్యుడికి ఐదు లీటర్ల నీటికి రోజుకు రూ.5 వేతనంతో పాటు చెల్లిస్తారు. పనిచేసే ప్రదేశంలో ఫస్ట్‌ ఎయిడ్‌ బాక్సుకు రూ.3, షేడ్‌నెట్‌కు రూ.10 ప్రతి రోజు అందిస్తారు. 
 14.95 లక్షల ఉపాధి కూలీలు..
 జిల్లాలో 14.95 లక్షల మంది జాబ్‌కార్డు కలిగిన ఉపాధి కూలీలు ఉన్నారు. వీరిలో ఐదు లక్షల 49 వేల 973 మంది మాత్రమే కూలి పనులు చేస్తున్నారు. 44,632 శ్రమశక్తి సంఘాలున్నాయి. ప్రస్తుతం 80 వేల నుంచి 90 వేల మంది వరకు జిల్లాలో పని చేస్తుండగా మార్చి, ఏప్రిల్, మే, జూన్‌ మాసాల్లో కూలీల సంఖ్య మూడు లక్షల వరకు పెరిగే అవకాశం ఉంది. 
 ఎక్కువ కూలీ లభించే అవకాశం ఉంది..
 ప్రభుత్వం కల్పించిన సమ్మర్‌ అలవెన్స్‌ వల్ల ఉపాధి కూలీలకు ఎక్కువ లబ్ధి కలిగేందుకు అవకాశం ఉంది. కూలీలు ఈ అవకాశాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోవాలి. ఎక్కువ పని దినాలు కల్పించేందుకు తగిన చర్యలు తీసుకుంటున్నాం. 
 - అల్లూరి వరప్రసాద్, ఏపీడీ, రాజమహేంద్రవరం


 
 ఏలూరు (మెట్రో) : ‘భువన్‌’ భారత ప్రభుత్వం ఇస్రోతో తయారు చేయించిన ప్రత్యేక మొబైల్‌ యాప్‌. మహాత్మాగాంధీ జాతీ య గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం పనుల్లో పారదర్శకత, జవాబుదారీతనాన్ని పెంచేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం దీనిని అమలులోకి తీసుకొచ్చింది. ఇక నుంచి ఉపాధి హామీ పనులపై సాంకేతిక పర్యవేక్షణ కొనసాగనుంది. పూర్తి చేసిన పనుల వివరాలను భువన్‌ యాప్‌ ద్వారా అంతర్జాలంలో నమోదు చేస్తారు. దీనిని ‘జియో మన్రె’గా పిలుస్తారు. ఇప్పటివరకూ పూర్తి చేసిన పనులను జియో మన్రెలో నమోదు చేయకపోవడంతో కేంద్రం నుంచి రాష్ట్రానికి నిధుల మం జూరు ఆగిపోయింది. అందుకే ఆగమేఘాలపై పనుల వివరాలు భువన్‌ యాప్‌ ద్వారా జియోమన్రెగా వెబ్‌లోకి అప్‌లోడ్‌ చేస్తున్నారు. వచ్చే ఏప్రిల్‌ నుంచి రాష్ట్రంలో ఉపాధి హామీ పథకం పనులన్నింటినీ తప్పనిసరిగా భువన్‌ యాప్‌లో నమోదు చేయాల్సి ఉంటుంది.
 
  
 
 జిల్లాలో కోటిపైనే పనిదినాలు
 
 జిల్లాలో 5 లక్షల 37 వేల మంది జాబ్‌కార్డుల ద్వారా ఉపాధి హామీ పనులు పొందుతున్నారు. వీరికి రు.194 కనీస వేతనంగా రోజుకు చెల్లిస్తున్నారు. ఇప్పటి వరకూ ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో 96 లక్షల పనిదినాలు కల్పించాలని లక్ష్యంగా నిర్ణయించారు. అయితే వాటికి మించి 1.06 కోట్ల పనిదినాలు కల్పించారు. ఈ పనులన్నింటినీ గత నెల మొదటి నుంచి భువన్‌లో అప్‌లోడ్‌ చేస్తున్నారు. దీనిని ఉద్యమంలా చేపడుతున్నట్టు డ్వామా అధికారులు చెబుతున్నారు.
 
  
 
 ఎవరైనా చూడొచ్చు
 
 ఇప్పటివరకూ జిల్లాలో పూర్తి చేసిన ఉపాధి పనులన్నీ భువన్‌ యాప్‌ ద్వారా వెబ్‌లోకి అప్‌లోడ్‌ చేయాలి. ఈ పనిని సాంకేతిక సహాయకులు (టీఏ), క్షేత్ర సహాయకులు (ఎఫ్‌ఏ)లకు అప్పగిం చారు. వీరందరకూ ఇప్పటికే ఈ భువన్‌ యాప్‌లోకి జిల్లాలోని పనులను అప్‌లోడ్‌ చేస్తున్నారు. 
 
  
 
 అవినీతిని అడ్డుకునేలా..
 
 ఇప్పటి వరకూ నిర్వహించిన గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకంలో చేపట్టిన పనులను ఇకనుంచి ఫొటో తీసి భువన్‌ యాప్‌ ద్వారా అప్‌లోడ్‌ చేయాల్సిందే. దీని వల్ల ఎటువంటి అవినీతికి ఆస్కారం ఉండదు. జిల్లాలో సిమెంట్‌ రోడ్లు నిర్మాణం చేపట్టినా, చెరువు పనులు నిర్వహించినా ప్రతి పనీ ఫొటోలు తీసి, దానికి సంబంధించిన వివరాలు యాప్‌ ద్వారా అప్‌లోడ్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది. – ఎం.వెంకటరమణ, డ్వామా ప్రాజెక్టు డైరెక్టర్‌ 
 
  
 
  


 గార్లదిన్నె : మండల వ్యాప్తంగా వివిధ గ్రామాల్లో ఉపాధి హామీ పథకం  కూలీల బ్యాంకు ఖాతాలకు ఆధార్‌ను అను సంధానం చేసి  ఎంపీడీఓ కార్యాలయంలో అందజేయాలని టెక్నికల్‌ అసిస్టెంట్‌ రామాంజనేయులు తెలిపారు. శుక్రవారం ఆయన విలేకరులతో మాట్లాడుతూ గతంలో పోస్టఫీసు ద్వారా ఉపాధి బిల్లులు అందించేవారన్నారు. ఇక నుంచి బ్యాంకుల ద్వారా బిల్లులు మంజూరు అవుతాయన్నారు. 
 
 మండలంలో దాదాపు 13 వేల మంది ఉపాధి కూలీలు ఉండగా వారిలో 6వేల మంది మాత్రమే ఉపాధి పనులకు వెళ్తున్నారన్నారు.   దాదాపు 1500 మంది కూలీలు బ్యాంకు ఖాతాలు లేవన్నారు. 15 రోజుల్లోపు బ్యాంకు ఖాతాలు ఇవ్వాలన్నారు.  వర్మి కంపోస్టు యూనిట్‌ కోసం దరఖాస్తు చేసుకున్న వారు కూడా బ్యాంకు ఖాతాకు ఆధార్‌ అను సంధానం చేయాలన్నారు.


 →   ‘ఉపాధి’ నిధుల దుర్వినియోగం
 →   30 మండలాల్లోనే రూ.13 కోట్లకు పైగా స్వాహా
 →   సామాజిక తనిఖీల్లో బట్టబయలు
 →   కూలీల పొట్ట కొడుతున్న అక్రమార్కులు
 →   టీడీపీ అధికారంలోకి వచ్చాక మితిమీరిన అవినీతి
 
 
 ‘తిక్కోడి పెళ్లిలో తిన్నోడే బుద్ధిమంతుడు’ అన్నట్లు మారింది జిల్లా నీటి యాజమాన్య సంస్థ (డ్వామా)పరిస్థితి. ఈ సంస్థలో నిధులకు ఏ మాత్రమూ కొదవలేదు. దీని ఆధ్వర్యంలో చేపడుతున్న పనుల్లో అక్రమార్కులు అందినకాడికి దండుకుంటున్నారు. ఈ క్రమంలో కూలీల పొట్టకొట్టేందుకు సైతం వెనుకాడడం లేదు. వలసల నివారణే ధ్యేయంగా అమలు చేస్తున్న ఉపాధి హామీ పథకాన్ని అవినీతికి కేరాఫ్‌గా మార్చేశారు. క్షేత్రస్థాయి నుంచి పైస్థాయి వరకు ఎక్కడికక్కడ నిధుల దోపిడీయే లక్ష్యంగా పని చేస్తుండడంతో ఈ పథకం లక్ష్యం నీరుగారిపోతోంది.
 
 అనంతపురం టౌన్‌ : మహాత్మాగాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం పనుల్లో అక్రమాలు ఆగడం లేదు. ఏటా చేపడుతున్న సామాజిక తనిఖీల్లో ఈ విషయం బహిర్గతమవుతూనే ఉంది. అయినప్పటికీ అక్రమాల నివారణకు అధికారులు పటిష్ట చర్యలు చేపట్టలేకపోతున్నారు. జిల్లాలోని 63 మండలాల్లో చేపట్టిన ఉపాధి పనులపై ఇప్పటి వరకు ఎనిమిది విడతల సామాజిక తనిఖీలు ముగిశాయి. తనిఖీ బందాలు రూ.40 కోట్ల వరకు అవినీతిని గుర్తించాయి. అధికారులు మాత్రం రూ.3.60 కోట్లు జరిగినట్లు చెబుతున్నారు. ఇది వాస్తవ విరుద్ధం. ప్రస్తుతం జిల్లా వ్యాప్తంగా కొనసాగుతున్న తొమ్మిది, పదో విడత తనిఖీల్లో విస్తుగొలిపే వాస్తవాలు వెలుగులోకి వస్తున్నాయి.
 
 30 మండలాల్లో ముగిసిన తనిఖీలు
 2014–15 ఆర్థిక సంవత్సరంలో చేపట్టిన పనులకు సంబంధించి తొమ్మిదో విడత, 2015–16లో జరిగిన పనులపై పదో విడత సామాజిక తనిఖీలు ప్రస్తుతం కొనసాగుతున్నాయి. తనిఖీ బందాలు క్షేత్రస్థాయిలో పనులు పరిశీలించి..గుర్తించిన అక్రమాలపై ఓపెన్‌ ఫోరం నిర్వహిస్తున్నాయి. ఈ ఏడాది ఏప్రిల్‌ ఒకటో తేదీ నుంచి ప్రారంభమైన తనిఖీలు వచ్చే ఏడాది మార్చి 31 వరకు కొనసాగుతాయి.
 
 ఏప్రిల్‌లో బొమ్మనహాళ్, గాండ్లపెంట, తనకల్లు, శెట్లూరు, మేలో పరిగి, ఓడీ చెరువు, కంబదూరు, నార్పల, అనంతపురం, బుక్కరాయసముద్రం, గోరంట్ల, అమడగూరు, జూన్‌లో హిందూపురం, కదిరి, నల్లమాడ, కూడేరులో సామాజిక తనిఖీలు పూర్తయ్యాయి. జూలైలో పెనుకొండ, మడకశిర, గార్లదిన్నె, పుట్లూరు, సోమందేపల్లి, రామగిరి, గుంతకల్లు, కుందుర్పి, ఆగస్టులో తలుపుల, పెద్దవడుగూరు, పెద్దపప్పూరు, శింగనమల, రొళ్ల, తాడిపత్రి, సెప్టెంబర్‌కు సంబంధించి ఈ నెల 14వ తేదీ నాటికి కనగానపల్లిలో తనిఖీలు ముగిశాయి.
 
 రూ.కోట్లు కొల్లగొట్టారు!
 క్షేత్రస్థాయిలో పనులు పరిశీలిస్తున్న సామాజిక తనిఖీ బందాలు అక్రమాల పరంపరను చూసి అవాక్కవుతున్నాయి. పనులు చేయకున్నా చేసినట్లు రికార్డుల్లో చూపడం, కొలతల్లో తేడాలు, కూలీలు పనులకు రాకున్నా మస్టర్లు సష్టించడం.. ఇలా అనేక అక్రమాలు బయటపడుతున్నాయి. ప్రస్తుతం రూ.126.10 కోట్ల పనులకు సంబంధించి ఆడిట్‌ నిర్వహించగా.. ఏకంగా రూ.13.34 కోట్ల అవినీతి జరిగినట్లు గుర్తించారు. పైగా ఓపెన్‌ ఫోరం నిర్వహించి అవినీతిని బయటపెట్టాక.. రికవరీ చేసిన మొత్తం రూ.21 వేలు మాత్రమే. ఈ అవినీతి వ్యవహారం వెనుక ఫీల్డ్‌ అసిస్టెంట్‌ స్థాయి నుంచి ఉన్నత స్థాయి అధికారుల వరకు అందరూ భాగస్వాములయ్యారన్న ఆరోపణలు బలంగా విన్పిస్తున్నాయి. ఇంకా 33 మండలాల్లో తనిఖీలు చేయాల్సి ఉంది. ఇవన్నీ పూర్తయితే మరో రూ.15 కోట్ల వరకు అక్రమాలు వెలుగులోకి వచ్చే అవకాశముంది. 


 – ఫారంపాండ్ల తవ్వకంలో ఇష్టారాజ్యం
 – తమ్ముళ్ల ‘ఉపాధి’కే పెద్దపీట
 – అధికారుల అండతో యథేచ్ఛగా నిధుల దోపిడీ
 – జిల్లా వ్యాప్తంగా ఇప్పటికే రూ.152 కోట్ల ఖర్చు   
  
 ‘పంట సంజీవని’ పేరుతో చేపట్టిన సేద్యపు కుంటలు (ఫారంపాండ్స్‌) అధికార పార్టీ నేతలకు కల్పతరువుగా మారాయి. ఎక్కడికక్కడ నిధులు దోపిడీ చేయడమే లక్ష్యంగా వీటి తవ్వకాలు సాగుతున్నాయి. యంత్రాలతో కుంటలు తీయడమే కాకుండా అనువుగాని చోట పనులు చేపట్టి లక్ష్యానికి తూట్లు పొడుతున్నారు. ‘పచ్చ’ నేతలకు అధికారులు తోడు కావడంతో నిధుల దోపిడీకి అడ్డూ అదుపు లేకుండా పోతోంది.
 
 అనంతపురం: వర్షపు నీటిని ఒడిసిపట్టడంతో పాటు భూగర్భజలాలను పెంచే ఉద్దేశంతో ఉపాధి హామీ పథకం కింద  ‘పంట సంజీవని’ కార్యక్రమాన్ని ప్రతిష్టాత్మకంగా అమలు చేస్తున్నట్లు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చెబుతోంది. ఇందులో భాగంగా జిల్లాలో 1,10,008 ఫారంపాండ్లు తవ్వనున్నట్లు అధికారులు ప్రకటించారు. ఇందుకు రూ.968 కోట్లు ఖర్చవుతుందని అంచనా వేశారు. గత ఏడాది డిసెంబర్‌లో మంత్రి పరిటాల సునీత ప్రాతినిథ్యం వహిస్తున్న రాప్తాడు నియోజకవర్గంలోని మరూరులో ‘పంట సంజీవని’ ప్రారంభించారు. అయితే.. ఫారంపాండ్లు ఆశించిన లక్ష్యానికి చేరుకోలేకపోగా.. అక్రమాలకు కేరాఫ్‌గా మారాయి. ఇప్పటికి 11,132 మాత్రమే పూర్తి చేశారు. దాదాపు 52 వేల ఫారంపాండ్లు వివిధ దశల్లో ఉన్నాయి. వీటి కోసం ఇప్పటికే రూ.152 కోట్లు వెచ్చించారు. కార్యక్రమం ప్రారంభం రోజు 20 వేల ఫారంపాండ్ల తవ్వకాన్ని ప్రారంభించినా అవి ఇప్పటికీ పూర్తి కాకపోవడం గమనార్హం.  
 
 మంత్రి ఇలాకాల్లో తమ్ముళ్లకు ‘ఉపాధి’
 మంత్రి సునీత సొంత నియోజకవర్గంలోని రాప్తాడు మండలం బండమీదపల్లి, గొందిరెడ్డిపల్లి, భోగినేపల్లి, కనగానపల్లి మండలం తూంచర్ల, పాతపాళ్యం, కొత్తూరు, కొండపల్లి, కేఎన్‌ పాళ్యం, ఆత్మకూరు మండలం వేప చెర్ల, రంగంపేట, రామగిరి మండలం ఎంసీపల్లి, రామగిరి, కుంటిమద్ది, కొండాపురం గ్రామాల్లో నిబంధనలకు విరుద్ధంగా యంత్రాలతో పనులు చేయించారు.
 
 ఈ అక్రమాలను గతంలోనే ‘సాక్షి’ వెలుగులోకి తెచ్చింది. ఉపాధి హామీ అడిషనల్‌ పీడీ రాజేంద్రప్రసాద్‌ నిర్మాణాలను పరిశీలించారు. నివేదికను మాత్రం అటకెక్కించారు. ఆత్మకూరు మండలం మదిగుబ్బ, ఆత్మకూరు, పీ.యాలేరు, సనప, తలుపూరు, చెన్నేకొత్తపల్లి మండలం ముష్టికోవెల, ప్యాదిండి, న్యామద్దెలలో టీడీపీ నేతలు బరితెగిస్తున్నా అధికారులు పట్టించుకోవడం లేదు. రాష్ట్ర సమాచార శాఖ మంత్రి పల్లె రఘునాథరెడ్డి నియోజకవర్గంలోని పుట్టపర్తి మండలం దిగువచెర్లోపల్లి, బడేనాయక్‌ తండా, పుట్టపర్తి, వెంగళమ్మచెరువు గ్రామాల్లో ఓ ప్రజాప్రతినిధి ఆదేశాలతో అధికారులు సైతం చూసీచూడనట్లు వ్యవహరించారన్న ఆరోపణలున్నాయి.  బుక్కపట్నం మండలంలోని బుక్కపట్నం, క్రిష్ణాపురం, సిద్దరాంపురం, ఓడీ చెరువు మండలంలోని తంగేడుకుంట, వెంకటాపురంలోనూ ఇదే పరిస్థితి.
 
 అక్కడ ఆయనదే పెత్తనం
 శింగనమల నియోజకవర్గంలో ఓ టీడీపీ ప్రజాప్రతినిధి సోదరుడు అన్నీ తానై వ్యవహరిస్తున్నారు. సేద్యపుకుంటలను తన అనుచరులకు ఆదాయవనరుగా మార్చారు.  బుక్కరాయసముద్రం మండలంలోని చియ్యేడు, రెడ్డిపల్లి, సిద్దరాంపురం, గార్లదిన్నె మండలం కల్లూరు ఆర్‌ఎస్, కోటంక, పెనకచెర్లలో అక్రమాలు తారస్థాయికి చేరాయి. ఒక్క కోటంకలోనే 30–35 ఫారంపాండ్ల నిర్మాణాల్లో అక్రమాలు జరిగినట్లు  తెలుస్తోంది. పుట్లూరు, శింగనమల మండలాల్లోనూ ఇదే పరిస్థితి.
 
 ‘అన్న’ల మాటే వేదం
 ధర్మవరం మండలంలోని సీసీ కొత్తకోట, చింతలపల్లి, ధర్మపురి, గొట్లూరు, మల్లాకాల్వ, రావులచెర్వు, తుమ్మల తదితర పంచాయతీల్లో టీడీపీకి చెందిన ఓ ప్రజాప్రతినిధి అనుచరులు నిధులు మింగేశారు. ముదిగుబ్బ మండలం దొరిగల్లు, మంగళమడక, ముదిగుబ్బలోనూ ఇదే పరిస్థితి. ఉరవకొండ నియోజకవర్గంలో  ‘అన్న’ పెత్తనం ఎక్కువైంది. ఈ మండలంలోని మోపిడి, చిన్నముష్టూరు, పెద్దకౌకుంట్ల, వెలిగొండతో పాటు వజ్రకరూరు, విడపనకల్లు మండలాల్లోని పలు గ్రామాల్లో యంత్రాల సాయంతో పనులు చేసినట్లు తెలిసింది.
 
 బిల్లుల కోసం ఒత్తిడి
 కదిరి, పెనుకొండ, రాయదుర్గం, కళ్యాణదుర్గం, గుంతకల్లు నియోజకవర్గాల్లోనూ నిబంధనలకు విరుద్ధంగా ఫారంపాండ్ల తవ్వకం చేపట్టారు. చాలాచోట్ల యంత్రాలతో పనులు చేయించి బిల్లుల కోసం అధికారులపై ఒత్తిడి తెస్తున్నారు. పెనుకొండ మండలం మునిమడుగు, మావటూరు, శెట్టిపల్లి, వెంకటగిరిపాళ్యంలో ఓ టీడీపీ ప్రజాప్రతినిధి అండతో ఆయన అనుచరులు అక్రమాలకు పాల్పడినట్లు తెలుస్తోంది. అధికారులు కూడా కమీషన్లకు తలొగ్గి సహకారం అందిస్తున్నట్లు ఆరోపణలున్నాయి. కూలీలు పనులకు వెళ్లకున్నా బంధువుల పేర్లను మస్టర్లలో నమోదు చేసుకుని బిల్లులు పొందారు. ఇసుక నేలల్లో కుంటలను తవ్వకూడదన్న నిబంధనను ఎక్కడా పట్టించుకోలేదు.


 – ఉపాధి హామీ పథకంలో యథేచ్ఛగా అక్రమాలు
 – సామాజిక తనిఖీల్లో బయటపడుతున్న వైనం
 – ఇప్పటిదాకా రూ.3.69 కోట్లు దుర్వినియోగమైనట్లు నిర్ధారణ
 – రికవరీ మాత్రం రూ 47.55 లక్షలే
 
 అనంతపురం టౌన్‌  :  వలసలను నివారించి ఉన్న ఊరిలోనే ఉపాధి కల్పించాలన్న లక్ష్యంతో తీసుకొచ్చిన మహాత్మాగాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం అక్రమార్కులకు వరంగా మారుతోంది. ఉపాధి పనుల మాటున భారీ కుంభకోణానికి పాల్పడుతున్నారు. కింది స్థాయి నుంచి ఉన్నతాధికారుల వరకు ముడుపుల భాగస్వామ్యం ఉండడంతో రికవరీలపై దృష్టి సారించడం లేదు. సామాజిక తనిఖీల్లో బయటపడుతున్న అవినీతిని పరిశీలిస్తే దోపిడీ ఏ స్థాయిలో ఉంటోందో అర్థమవుతోంది. జిల్లాలో 7,81,124 లక్షల మందికి జాబ్‌కార్డులు అధికారులు జారీ చేశారు.
 
 శ్రమశక్తి సంఘాలు 47,226 వేల వరకు ఉన్నాయి. అందులో సభ్యులుగా 7,77,176 లక్షల మంది ఉన్నారు. కరువుకు నిలయంగా మారిన ఈ జిల్లాలో పనులను పూర్తి స్థాయిలో కల్పించాల్సిన అధికారులు ఏటా విఫలమవుతున్నారు. అన్ని దశల్లో నిధులను దోచుకోవడమే లక్ష్యంగా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఫలితంగా కూలీలకు ఉపాధి కల్పించాల్సిన పథకం కాస్తా సిబ్బంది, అధికారుల జేబులు నింపుకునే పథకంగా మారుతోంది. సామాజిక తనిఖీ బృందాలు క్షేత్రస్థాయికి వెళ్లి ‘లెక్క’లు తోడితే అక్రమార్కుల నుంచి తిరిగి రాబట్టి ప్రభుత్వ ఖజానాకు జమ చేసే పరిస్థితి కన్పించడం లేదు.
 
 దీంతో రూ.కోట్ల మొత్తం ఉపాధి సిబ్బంది జేబుల్లో మూలుగుతోంది. అక్రమాల పరంపర ఇంతగా సాగుతున్నా అధికారులు మాత్రం నోటీసులు జారీ చేశామని, చర్యలు తీసుకుంటామన్న ధోరణిలోనే వెళ్తున్నారు. అక్రమాల బాగోతం వెనుక ఉన్నతాధికారుల హస్తం ఉండడం వల్లే వారు ఉదాసీనంగా వ్యవహరిస్తున్నారన్న ఆరోపణలు ఉన్నాయి. అందువల్లే దుర్వినియోగమైన మొత్తానికి తిరిగి స్వాధీనం చేసుకున్న మొత్తానికి పొంతన ఉండడం లేదన్నది బహిరంగ సత్యం.
 
 
 రూ.కోట్లలో స్వాహా..రూ.లక్షల్లో రికవరీ
 జిల్లాలోని 63 మండలాలున్నాయి. ఇప్పటి వరకు ఎనిమిది విడతలుగా సామాజిక తనిఖీలు నిర్వహించారు. ప్రస్తుతం తొమ్మిదో విడత తనిఖీలు జరుగుతున్నాయి. ఈ ఎనిమిది విడతల సామాజిక తనిఖీల్లో రూ. 3,69,89,246 కోట్ల మొత్తం దుర్వినియోగం అయినట్లు డ్వామా అధికారులు చెబుతున్నారు. ఇందులో రూ 47,55,998 లక్షలను మాత్రమే వసూలు చేశాశారు. దుర్వినియోగమైన మొత్తానికి, వసూలు చేసిన మొత్తానికి ఎక్కడా పోంతన లేదు. ఎనిమిది విడతలల్లో బయట పడిన అవినీతిలో ఇంకా రూ.3,22,23,257 రికవరీ చేయాల్సి ఉందని అధికారులే చెబుతున్నారు.
 
 కాగా అధికారులు ధ్రువీకరించిన మొత్తం ఇలా ఉంటే సామాజిక తనిఖీ బృందం తేల్చిన లెక్కలు రూ.40 కోట్లకు పైగా ఉంటుందని తెలుస్తోంది. తనిఖీలు పెరిగే కొద్దీ అక్రమాల వాటా కూడా పెరుగుతోంది. తాజాగా జరుగుతున్న తొమ్మిదో విడతలో కూడా భారీ ఎత్తున ‘ఉపాధి’ సొమ్ము స్వాహా చేస్తున్నట్లు తనిఖీల్లో వెల్లడవుతోంది. ఈ విషయమై డ్వామా పీడీ నాగభూషణంను ‘సాక్షి’ సంప్రదించగా.. ‘ఉపాధి పనుల్లో అవినీతికి పాల్పడుతున్న వారి పట్ల కఠినంగా వ్యవహరిస్తాం. సామాజిక తనిఖీల్లో తేలిన సొమ్మును రికవరీ చేస్తాం. నోటీసులు జారీ చేసి చర్యలు చేపడతాం. అక్రమాలకు పాల్పడుతున్న వారిని ఎట్టిపరిస్థితుల్లోనూ ఉపేక్షించేది లేదు’ అని చెప్పారు.


 పార్వతీపురం: జిల్లాలోని మారుమూల గ్రామాలకు కూడా రహదారి సౌకర్యం కల్పించేందుకు  రోడ్ల నిర్మాణానికి అత్యధిక ప్రాధాన్యం ఇస్తున్నట్లు కలెక్టర్ ఎం.ఎం. నాయక్ తెలిపారు. గురువారం స్థానిక ఐటీడీఏ కార్యాలయంలో ఆయన విలేకరులతో మాట్లాడుతూ ఇప్పటికే ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్‌లో మెటీరియల్ కాంపొనెంట్ నిధులతో రోడ్ల నిర్మాణం చకచకా జరుగుతోందన్నారు.  రోడ్ల నిర్మాణం కోసం  దాదాపు రూ. 180 కోట్లు వెచ్చించే పనిలో ఉన్నామని తెలిపారు.  అలాగే మలేరియా నివారణకు మే 15 నుంచి మందు స్ప్రేయింగ్ కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభిస్తామన్నారు.
  
   ముఖ్యంగా మలేరియా తీవ్రత అధికంగా ఉన్న తాడికొండ, రేగిడి, మొండెంఖల్, కేఆర్‌బీపురం తదితర  పీహెచ్‌సీల పరిధిలో ఈ కార్యక్రమం చేపడతామని స్పష్టం చేశారు. దోమ తెరలు కూడా కొనుగోలు చేస్తామన్నారు.  పార్వతీపురం డంపింగ్ విషయమై చర్యలు చేపట్టామని, ఏఎన్‌ఎంలకు ఆస్పత్రి ప్రసవాలపై శిక్షణ ఇచ్చి మారుమూల ప్రాంతాల్లో సేవలందిస్తామని భరోసా ఇచ్చారు. సమావేశంలో జాయింట్ కలెక్టర్ శ్రీకేశ్‌బి లఠ్కర్, ఆర్డీఓ గోవిందరావు తదితరులు పాల్గొన్నారు.
  


 హైదరాబాద్: జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకంపై ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు అవాస్తవాలు చెప్పి శాసన సభను తప్పుదోవ పట్టించారని బుధవారం అసెంబ్లీలో ప్రతిపక్ష నేత వైఎస్ జగన్మోహన్ రెడ్డి విమర్శించారు. ఉపాధి హామీలో లేబర్ కంపోనెంట్ 60 శాతం, అంతకన్నా ఎక్కువగా ఉండోచ్చు కానీ.. మెటీరియల్ కాంపోనెంట్ మాత్రం 40 శాతానికి మించొద్దని అన్నారు. దివంగత నేత వైఎస్ రాజశేఖర్ రెడ్డి హయాంలో లేబర్ కాంపోనెంట్ 97.54 శాతంగా ఉందని ఆయన వెల్లడించారు. మంగళవారం సభలో ఉపాధి హామీపై చంద్రబాబు అవాస్తవాలు మాట్లాడి సభను తప్పుదోవ పట్టించారన్నారు.
 
  


 అమేథీ: కాంగ్రెస్ ఉపాధ్యక్షుడు రాహుల్ గాంథీ శుక్రవారం ఉత్తరప్రదేశ్లోని అమేథీ ప్రాంతంలో పర్యటించారు. ఈ సందర్భంగా జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ పథకం కూలీలతో ఆయన ముచ్చటించారు. ప్రధానమంత్రి నరేంద్రమోదీ హయాంలో నిత్యావసరాల ధరలు పెరిగాయని, కేజీ పప్పు ధర రూ. 200 లకు చేరిందని ఆయన విమర్శిచారు. గతంలో ఎప్పుడూ ఇలాంటి పరిస్థితి రాలేదని ఆయన యూపీఏ ప్రభుత్వ పాలనను సమర్థించుకున్నారు.
 
  


 హైదరాబాద్: కాంగ్రెస్ ఉపాధ్యక్షుడు రాహుల్ గాంధీ మంగళవారం అనంతపురం జిల్లా శింగనమల నియోజకవర్గంలోని బండ్లపల్లిలో పర్యటించనున్నారు. మహాత్మా గాంధీ ఉపాధిహామీ పథకాన్ని ప్రారంభించి ఫిబ్రవరి 2 నాటికి పదేళ్లు అవుతోంది. అప్పట్లో ఈ పథకాన్ని నాటి ప్రధాన మంత్రి మన్మోహన్ సింగ్, యూపీఏ చైర్‌పర్సన్ సోనియా గాంధీలు దేశంలోనే మొట్టమొదటి సారిగా బండ్లపల్లిలో ప్రారంభించారు.
 ప్రస్తుత ఎన్డీయే ప్రభుత్వం ఉపాధి హామీ పథకం చట్టాన్ని నీరుకార్చే ప్రయత్నం చేస్తున్నందున మేమున్నామంటూ పథకం మొదట ప్రారంభించిన గ్రామం నుంచే పేదలకు భరోసా ఇవ్వాలనే ఉద్దేశంతో రాహుల్ గాంధీ రానున్నట్లు పీసీసీ అధ్యక్షుడు ఎన్.రఘువీరారెడ్డి వెల్లడించారు. సోమవారం ఇందిర భవన్‌లో ఆయన మీడియాతో మాట్లాడుతూ వలసలు నివారించి, స్థానికంగా పనులు కల్పించాలనే ఉద్దేశంతోనే కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం అప్పట్లో ఉపాధి హామీ చట్టాన్ని తీసుకొచ్చిందన్నారు. పనులు కావాలని అడిగిన వారికి పనులు కల్పించకపోతే సంబంధిత అధికారులకు అపరాధ రుసుంతో పాటు జైలు శిక్ష పడేలా చట్టం రూపొందించి సమర్థవంతంగా అమలయ్యేలా యూపీఏ ప్రభుత్వం చర్యలు తీసుకుంటే.. బీజేపీ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత ఉపాధి హామీ పథకాన్ని రద్దు చేసే ప్రయత్నం చేస్తోందన్నారు.
 భవిష్యత్తులో కూడా ఈ చట్టం నీరుకారకుండా మేమున్నామంటూ పేదల్లో ధైర్యం నింపేందుకు వీలుగా భారీ ఎత్తున బహిరంగ సభ ఏర్పాటు చేసినట్లు వెల్లడించారు. రాష్ట్రంలో ఇప్పటికే దాదాపు 6000 మంది ఫీల్డ్ అసిస్టెంట్లను తొలగించి పనులు కల్పించకుండా చేశారని తద్వారా అనంతపురం జిల్లాలోనే 4 లక్షల మంది కూలీలు ఇతర ప్రాంతాలకు వలసలు వెళ్లినట్లు పేర్కొన్నారు.


  సాగుకు ప్రోత్సాహం
   మామిడి సాగులో ఒక్కో మొక్కకు రోజుకు 50 పైసల చొప్పున నెలకు రూ.15 ఇస్తారు.
   ఎకరంలోని 70 మొక్కలకు నెలకు రూ.1,050 చొప్పున మూడేళ్ల పాటు సంవత్సరానికి రూ.12,600 అందజేస్తారు.
 
   ఆ తరువాత తోట కాపునకు వచ్చి ఏడాదికి రూ.70 వేల నుంచి రూ.80 వేల వరకు ఆదాయం వస్తుందని సీటీఏ తెలిపారు.
 
   చెట్లు పెరిగినా కొద్ది కాత అధికమై ఆదాయం పెరుగుతుందన్నారు.
 
  ఎవరు అర్హులు..?
   జిల్లాలో ఎన్‌ఆర్‌ఈజీఎస్, ఇందిరజలప్రభ పథకాల కింద పండ్ల తోటలను సాగు చేయాలనుకునే వారికి ఉపాధి హామీ జాబ్ కార్డు ఉండాలి.  
   పట్టాదారు పాసుపుస్తకం కలిగి ఉండాలి.
   5 ఎకరాలకు మించి భూమి ఉండకూడదు.
  మెట్ట భూముల్లో, నీటి వసతి గల బోర్ల వద్ద మొక్కలు పెట్టుకోవచ్చు.
   ఉపాధి హామీ,ఉద్యానవన శాఖ నుంచి ఎటువంటిలబ్ధిపొందని వారు మాత్రమే అర్హులు.
  తోటలు పెట్టే ఎస్సీ, ఎస్టీలకు వంద శాతం సబ్సిడీపై, ఇతరులకు తొంభై శాతం రాయితీపై డ్రిప్ సౌకర్యం అందిస్తారు.
  
 నేల తయారీ...
   నీరు నిలవని సారవంతమైన నేలలు మామిడికి సాగుకు అనుకూలం.
   చౌడు నేలలు పనికిరావు.
   భూమిని రెండు మూడు సార్లు బాగా కలియదున్నాలి.
   మొక్కలు నాటడానికి 3,4 వారాల ముందే మూడు ఫీట్ల లోతు, వెడల్పుతో 7.5మీటర్ల విడిది ఉండేలా గుంతలను తవ్వాలి.
   మొక్కలు నాటేముందు ఒక్కో గుంతలో 50 కేజీల ఎండిన పశువుల ఎరువు, చెదలు పట్టకుండా 2 కేజీల సింగిల్ సూపర్ పాస్పేట్, 100 గ్రాముల పారిడీల్‌పొడిని మట్టిలో కలిపి మొక్కను పాతుకోవాలి.
   ఎకరాకు 70 మొక్కలను నాటాలి.
  
 ఈ రకాలు మేలు
   జిల్లాలో ఎక్కువగా మల్లిక రకం మొక్కలను సాగుచేస్తున్నారు.
   అక్కడక్కడ బేనిషాన్, ఖాదిరి, దసిరి రకాల తోటలు కూడా నాటుతున్నారు.  
   మేలైన రకాల కోసం ఉద్యానవనశాఖ అధికారులను సంప్రదిస్తే మేలు.
  
 సూక్ష్మపోషక లోపాల నివారణకు
  మొక్కల ఎదుగు దశలో సూక్ష్మపోషక లోపాల నివారణకు ఏడాదికి 2-3 సార్లు జూన్, జూలై, సెప్టెంబర్, డిసెంబర్, జనవరి నెలల్లో లేదా మొక్కలు కొత్తచిగుళ్లు తొడుగుతున్న దశలో లీటరు నీటిలో 3-5 గ్రాముల మల్టీప్లెక్స్ మందును కలిపి 2-3 సార్లు మొక్కలపై పిచికారీ చేయాలి.
  
 నీటి యాజమాన్యం  
  మొక్కలు నాటిన వెంటనే ఒకటిన్నర పాదువేసి నీరు ఇవ్వాలి.
  వర్షాలు లేకుంటే 6 నెలల వరకు క్రమం తప్పకుండా 3-4 రోజులకోసారి నీరు పెట్టాలి.
  2-3 సంవత్సరాల వరకు మొక్కను భద్రంగా కాపాడాలి. డ్రిప్పు ద్వార నీరు ఇచ్చినప్పుడు కాలాన్ని బట్టి రోజుకు 8-13 లీటర్ల మేర నీరందేలా చూడాలి.
  
 కత్తిరింపులు
 మొక్కలు నాటిన మొదటి సంవత్సరం మొక్క కాండం మీద 50 సెంటీమీటర్ల వరకు ఎటువ ంటి కొమ్మలు రాకుండా తగు జాగ్రతలు తీసుకోవాలి.
 మొక్క 60-90 సెంటీమీటర్ల ఎత్తు పెరిగిన తర్వాత ప్రధాన కాండం చివరను కత్తిరించి 2-3 బలమైన కొమ్మలను ఎంచుకుని పెరగనివ్వాలి. మిగిలిన వాటిని కత్తిరించాలి.
 పక్క కొమ్మలు 80-90 సెంటీమీటర్లు పెరిగాక రెండోసారి కత్తిరించి రెండో దశలోనూ బలంగా ఉన్న రెండుమూడు కొమ్మలను ఉంచాలి.
 మూడో దశలోనూ కొమ్మలను కత్తిరించి చెట్లు గొడుగు ఆకారంలో పెరిగేలా చర్యలు తీసుకోవాలి.
  
 అంతర పంటలతో అదనపు ఆదాయం  
  మామిడిలో అంతర పంటలను సాగు చేసుకుని అదనపు ఆదాయం పొందవచ్చు. తీగ జాతికి చెందిన కాకర, బీర, సోర, దోస, ఉల్లి, బీన్స్, క్యాజేజీతోపాటు పప్పు దినుసులైన పెసర, మినుమును అంతర పంటలు గా సాగు చేసుకోవచ్చు. శమ్నాపూర్‌కు చెందిన మహిళా రైతు భాగమ్మ తనకున్న మూడెకరాల్లో మామిడి తోట సాగు చేసింది. దీనిలో అంతర పంట లుగా కాకర, దోస, బీర పండిస్తోంది. దీని కోసం రూ.20వేల పెట్టుబడి అవుతోందని తెలిపింది. ఇవిపోనూ తనకు ఏటా రూ.40 వేల వరకు ఆదాయం వస్తోందని చెప్పింది.