కోల్‌కతా:‘కాషాయం ధరించడం మానుకోండి.. తిలకం పెట్టకండి.. తులసి జపమాల ఎవరికీ కనపడనీయకండి’.. ఇదీ కోల్‌కతాలోని ఇంటర్నేషనల్ సొసైటీ ఫర్ కృష్ణ కాన్షియస్‌నెస్ (ఇస్కాన్) బంగ్లాదేశ్‌లోని హిందువులకు, కృష్ణ భక్తులకు ఇచ్చిన సలహా. ఇలా చేసినప్పుడే మతఛాందసవాదుల నుంచి రక్షించుకోగలుగుతారని ఇస్కాన్‌ అక్కడి హిందువులకు సూచించింది.ఇస్కాన్ కోల్‌కతా వైస్ ప్రెసిడెంట్ రాధారమణ్‌ దాస్.. బంగ్లాదేశ్‌లోని హిందువులు దేవాలయాలలో లేదా తమ ఇళ్లలో మాత్రమే తమ మతాచారాలను పాటించాలని, బయటకు వెళ్లేటప్పుడు జాగ్రత్తగా ఉండాలని సూచించారు. ఈ సంక్షోభ సమయంలో తమను తాము రక్షించుకునే దృష్టితో ఉండాలని ఆయన సలహా ఇచ్చారు. కాషాయ వస్త్రాలు ధరించవద్దని, నుదుటిపై తిలకం పెట్టుకోవద్దని రాధారమణ్‌ దాస్ సూచించారు. తులసిమాలను మెడలో ధరించాలనుకుంటే దానిని బయటకు కనిపించకుండా చూసుకోవాలని రాధారమణ్‌ దాస్‌ విజ్ఞప్తి చేసినట్లు ఓ ఆంగ్ల దినపత్రిక కథనం వెలువరించింది.బంగ్లాదేశ్‌లోని హిందువులు బయటకు సాధువులుగా కనిపించకుండా తమను తాము చూసుకోవాలని రాధారమణ్‌ దాస్ కోరారు. బంగ్లాదేశ్‌లో హిందూ మైనారిటీలు, ఇస్కాన్ సన్యాసులపై హింసాత్మక ఘటనలు పెరుగుతున్నాయి. ఇటీవల బంగ్లాదేశ్‌లో ఒక చట్టపరమైన కేసులో ఆధ్యాత్మికవేత్త చిన్మయ్ కృష్ణ దాస్‌ను అరెస్టు చేశారు. న్యాయవాది రమణ్‌రాయ్‌పై దాడి జరిగింది. అతని పరిస్థితి విషమంగా ఉందని ఆయన పేర్కొన్నారు.ఆధ్యాత్మిక బోధకుడు చిన్మయ్‌ కృష్ణ దాస్‌ను అక్టోబర్ 25న అరెస్టు చేసినప్పటి నుంచి బంగ్లాదేశ్‌లో పరిస్థితులు ఉద్రిక్తంగా మారాయి. చిట్టగాంగ్‌లో బంగ్లాదేశ్ జాతీయ జెండాపై కాషాయ జెండాను ఎగురవేసినందుకు ఆయనపై దేశద్రోహం కేసు నమోదైంది. దాస్ అరెస్టు అనంతరం నవంబర్ 27న చిట్టగాంగ్ కోర్ట్ బిల్డింగ్ ప్రాంతంలో పోలీసులకు, ఆధ్యాత్మిక గురువు అనుచరులకు మధ్య జరిగిన ఘర్షణలో ఒక న్యాయవాది మృతిచెందాడు.బంగ్లాదేశ్‌లో పెరుగుతున్న హింసాయుత ఘటనలపై భారతదేశం ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. బంగ్లాదేశ్‌లో హిందువులపై జరుగుతున్న దాడులకు వ్యతిరేకంగా విశ్వహిందూ పరిషత్ (విహెచ్‌పీ) ప్రదర్శన నిర్వహించింది. ఈ సందర్భంగా వీహెచ్‌పీ నేతలు బంగ్లాదేశ్‌లో హిందువులపై జరుగుతున్న దురాగతాలను అరికట్టేందుకు ఐక్యరాజ్యసమితి జోక్యం చేసుకోవాలని డిమాండ్‌ చేశారు. బంగ్లాదేశ్‌లోని హిందువులకు భద్రత కల్పించాలంటూ ఢిల్లీలోని జంతర్ మంతర్ వద్ద ప్రదర్శన నిర్వహించారు.ఇది కూడా చదవండి: Bangladesh: చిన్మయ్ కృష్ణ దాస్ తరపు న్యాయవాదిపై దాడి.. పరిస్థితి విషమం

నల్గొండ జిల్లా చందంపేట మండలంపోలేపల్లి వాస్తవ్యులు లోకసాని పద్మారెడ్డి అనే మెట్ట ్రపాంత రైతు సాగు చేస్తున్న 12 ఎకరాల కుంకుడు తోట కొత్త ఆవిష్కరణలకు పురుడుపోసింది. మొదటిది... చెట్టుకు ఏడాదికి 400 కిలోల వరకు కుంకుడు కాయల దిగుబడినిచ్చే సరికొత్త రైతు వంగడం ఆవిష్కారమైంది. కుంకుడు ద్రావణం రెండోది.కుంకుడు కాయల పొడికి రెండు రకాల ఔషధ మొక్కల పొడిని చేర్చి.. ఆ పొడితో తయారు చేసిన ద్రావణం సేంద్రియ వ్యవసాయంలో సస్యరక్షణ కోసం వినియోగిస్తూ పద్మారెడ్డి, ఆయన మిత్రులైన కొందరు రైతులు చక్కటి ఫలితాలు సాధిస్తుండటం విశేషం. సేంద్రియ పురుగుమందుగా, శిలీంధ్రనాశనిగానే కాక పంట పెరుగుదలకు కూడా కుంకుడు ద్రావణం దోహదం చేస్తోందని ఆయన చెబుతున్నారు. పండ్ల తోటలు, వరి, కూరగాయలు తదిరత పంటల సేంద్రియ సాగులో ఉపయోడపడుతోందన్నారు.200 లీ. డ్రమ్ముకు 2 కిలోలు...2 కిలోల కుంకుడు పొడిని 200 లీటర్ల డ్రమ్ములో 2 గంటలు నానబెట్టి, పిసికి, వడకడితే సిద్ధమయ్యే ద్రావణాన్ని పంటలకు పిచికారీ చేసుకోవచ్చు. మళ్లీ నీరు కలపాల్సిన అవసరం లేదు. రెండేళ్లుగా తాము ప్రయోగాత్మకంగా ఈ ద్రావణాన్ని వాడుతున్నామని చెబుతూ.. ఎన్ని రోజులైనా నిల్వ ఉంచి వాడుకోవచ్చు అన్నారు.ఇంటిపంటలకు...లీటరు నీటికి 10 గ్రాముల కుంకుడు పొడిని కలిపిన ద్రావణం ఇంటిపంటలు/ మిద్దె తోటల రైతులకూ కుంకుడు పొడి ఎంతో ఉపయోగకరంగా ఉందని పద్మారెడ్డి తెలిపారు.వరిలో తెగుళ్లకు...కుంకుడు ద్రావణాన్ని ఆకుకూరలకు ఒక్కసారి చాలు. పంటలు ఏపుగా పెరగడానికి కూడా ఈ ద్రావణం దోహదపడుతుందని పద్మారెడ్డి తెలిపారు. బత్తాయి తదితర పండ్ల తోటలకు 30 రోజుల వ్యవధిలో వాడుకోవచ్చు. కూరగాయల సాగులో 15 రోజులకోసారి పిచికారీ చేయొచ్చు. వరి పంట కాలంలో 3 దఫాలు.. నాటేసిన 15–25 రోజులకు, 60 రోజులకు, 90 రోజులకు చల్లాలి. ఊస తెగులు/కాండం తొలిచే పురుగును ఈ ద్రావణం పూర్తిగా నివారిస్తుందని పద్మారెడ్డి స్వానుభవంగా చెప్పారు.మిరపలో నల్లతామరకు...మిరప రైతులకు కంటి మీద కునుకు లేకుండా చేస్తున్న బ్లాక్‌ త్రిప్స్‌ (నల్లతామర)ను కూడా కుంకుడు ద్రావణం 70–80% నియంత్రిస్తున్నట్లు సేంద్రియ మిరప తోటలో రుజువైందని పద్మారెడ్డి చెబుతున్నారు. రసాయనిక పురుగుమందులు అసలు వాడకుండా కుంకుడు ద్రావణాన్ని ప్రతి 15 రోజులకోసారి పిచికారీ చేస్తే సేంద్రియ మిరప రైతులకు మంచి ఫలితాలు వస్తున్నాయన్నారు. గ్రోత్‌ ప్రమోటర్‌గా, ఫంగిసైడ్‌గా ఇది పనిచేస్తుందని, మిరపకాయలపై మచ్చలు కూడా రావని పద్మారెడ్డి(99481 11931) చెబుతున్నారు.

ఎక్కువ పొలం ఉండి, నీటి వసతి అంతగా లేని బీడు భూముల్లో కుంకుడు తోట ద్వారా అనూహ్యమైన రీతిలో ఎకరానికి రూ. 13 లక్షలకు పైగా ఆదాయం పొందుతున్నారు నల్గొండ జిల్లా రైతు లోకసాని పద్మారెడ్డి. ఎకరానికి కేవలం రూ. 5 వేల నిర్వహణ ఖర్చుతో ఈ ఆదాయం పొందటం విశేషం. 33 ఏళ్ల క్రితం 12 ఎకరాల్లో 1200 కుంకుడు మొక్కలు నాటి అసాధారణ ఫలితాలు సాధిస్తున్నారు. సరికొత్త కుంకుడు వంగడాన్ని రూపొందించటంతో ΄ాటు కుంకుడు పొడితో సబ్బులు, టూత్‌పేస్టులు తయారు చేస్తున్నారు. కుంకుడు కాయల పొడిని సేంద్రియ పురుగుమందుగా, గ్రోత్‌ ప్రమోటర్‌గా, శిలీంధ్రనాశనిగా కూడా వాడొచ్చని చెబుతున్నారు. తెలంగాణ ఉద్యాన యూనివర్సిటీ శాస్త్రవేత్తల తోడ్పాటుతో పేటెంట్‌ హక్కుల కోసం దరఖాస్తు చేయనున్నారు. రైతు శాస్త్రవేత్త పద్మారెడ్డి సుసంపన్న అనుభవాలు రైతులకు చక్కని వ్యవసాయ, వ్యా΄ార ΄ాఠాలుగా నిలుస్తున్నాయనటంలో అతిశయోక్తి లేదు.నల్గొండ జిల్లా చందంపేట మండలం పోలేపల్లి వాస్తవ్యులు లోకసాని పద్మారెడ్డి అనే మెట్టప్రాంత రైతు చేసిన ప్రయోగం అబ్బుర పరిచే ఫలితాలనందిస్తోంది. డిగ్రీ చదువుకున్న పద్మారెడ్డి(59) వ్యవసాయమే వృత్తిగా స్వీకరించారు. గతంలో హైబ్రిడ్‌ విత్తనోత్పత్తిలో పట్టు సాధించారు. ఆయన భార్య శోభారాణి స్వగ్రామంలోనే బ్రాంచ్‌ పోస్ట్‌మాస్టర్‌గా సేవలందిస్తున్నారు. ఇద్దరు కుమారులు సాఫ్ట్‌వేర్‌ ఇంజనీర్లుగా స్థిరపడ్డారు. 1991లో పద్మారెడ్డి నీటి వసతి లేని తమ 12 ఎకరాల పొలంలో 1200 కుంకుడు మొక్కలు నాటించారు. తన ఊరి వారు, మిత్రులు కుంకుడు మొక్కల తోట చూసి నీకేమైనా పిచ్చా? కుంకుడు చెట్లు చేలో ఒకటో రెండో వేసుకుంటే చాలు. ఎవరైనా ఏకంగా 12 ఎకరాల్లో ఇలా తోట ఎవరైనా పెడతారా పటేలా? అని ఎగతాళి చేశారు. కానీ తన ఆలోచన వేరు. తాను వేరే ఏ తోట పెట్టినా ఆ తోటను బతికించుకోవటానికి తగినంత నీరు లేదు. కుంకుడు చెట్లయితే నీరు పెట్టాల్సిన పని లేదు. మొండి చెట్టు కాబట్టి బతికి పోద్దిలే అన్నది పద్మారెడ్డి ఆలోచన. ఆ చెట్లు పెరిగి మంచి కుంకుడు కాయల దిగుబడి ఇస్తుండటంతో ఆయన ఆలోచన ఎంత ముందుచూపుతో కూడినదో అందరికీ అర్థం అవుతున్నది.8 లక్షల ఎకరాలకు విత్తనాలు..33 ఏళ్ల చెట్టు ఏటా 100 కిలోల కాయలు కాస్తోంది. ఎకరానికి పది వేల కిలోల దిగుబడి. గత సీజన్‌లో కిలో రూ. 130 చొప్పున అమ్మితే ఎకరానికి రూ. 13 లక్షల ఆదాయం వచ్చిందని పద్మారెడ్డి తెలి΄ారు. ఆనోటా ఈనోటా తెలుసుకున్న అనేక రాష్ట్రాల రైతులు సుమారు 4 లక్షల మంది ఇప్పటికి సందర్శించారు. 8 లక్షల ఎకరాలకు సరిపడే విత్తనాలు అమ్మానని, వారిలో చాలా మంది కుంకుడుతోటలు సాగు చేస్తున్నారన్నారు. కాబట్టి, భవిష్యత్తులోనూ ఇంత ఎక్కువ ఆదాయం వస్తుందని అనుకోలేమని ఆయన స్పష్టం చేశారు. విస్తీర్ణం పెరిగి భవిష్యత్తులో కుంకుళ్ల ఉత్పత్తి పెరిగినప్పుడు ధర తగ్గుతుందన్నారు. ఎంత తగ్గినా, ఎట్టిపరిస్థితుల్లోనూ.. ఎకరానికి రూ. 2.5 లక్షల కన్నా తక్కువగా అయితే ఆదాయం రాదని పద్మారెడ్డి చెబుతున్నారు.కొత్త వంగడం నమోదుకు యత్నాలు..దేశంలోనే అరుదైన ఒక అద్భుత కుంకుడు వనంగా పద్మారెడ్డి తోట గుర్తింపు పొందింది. అనేక రాష్ట్రాల నుంచి రైతులు, అధికారులు ఇప్పటికి లక్షలాది మంది తన తోటను సందర్శించారని ఆయన సంతోషంగా చె΄్పారు. 12 ఎకరాల్లో 1200 కుంకుడు చెట్లను 31 ఏళ్లుగా సాగు చేస్తున్న పద్మారెడ్డి తోటలో 3–4 రకాల కుంకుడు రకాలు ఉన్నాయి. వీటిలో 63 చెట్లు అద్భుత ఫలితాలను ఇస్తున్నట్లు ఆయన గుర్తించారు. మెరుగైన చెట్లను ఎంపిక చేసి సరికొత్త కుంకుడు వంగడాన్ని ఆయన రూపొందించారు. శ్రీకొండా లక్ష్మణ్‌ బాపూజీ తెలంగాణ ఉద్యాన విశ్వవిద్యాలయం నిపుణులు పద్మారెడ్డి కుంకుడు క్షేత్రాన్ని సందర్శించి ప్రశంసించారు. దీనితో ΄ాటు జాతీయ స్థాయిలో దీన్ని సరికొత్త రైతు వంగడంగా అధికారికంగా గుర్తింపు తెప్పించేందుకు దరఖాస్తు చేయటంలో పద్మారెడ్డికి ఉద్యాన వర్సిటీ తోడ్పాటునందిస్తోంది. పిజెటిఎస్‌ఎయు క్వాలిటీ కంట్రోల్‌ ప్రయోగశాలలో పద్మారెడ్డి కుంకుడు కాయలపై పరీక్షలు జరిపించారు. ఇందులో అద్భుత ఫలితాలు రావటంతో శాస్త్రవేత్తలే ఆశ్చర్యానికి లోనయ్యారు.ఒక్కసారి నాటి, మూడు/ నాలుగు సంవత్సరాలు వాటిని కా΄ాడుకుంటే చాలు.. రైతుకు ఊహించనంత ఆదాయం వస్తుందని పద్మారెడ్డి అనుభవాలు చాటి చెబుతున్నాయి. పెద్ద కమతాలు ఉండి, సీజనల్‌ పంటలు సాగు చేసుకోలేక బీడు పెడుతున్న రైతులు కుంకుడు తోటలను సులువుగా పెంచి, అధికాదాయం పొందవచ్చని పద్మారెడ్డి సూచిస్తున్నారు.20×20 దూరంలో నాటాలి..కుంకుడు సాగులో పద్మారెడ్డి 33 ఏళ్ల అనుభవం గడించారు. 20“20 అడుగుల దూరంలో కుంకుడు మొక్కలు నాటుకోవాలి. డ్రిప్‌తో నీటిని అందించాలి. రెండు కుంకుడు చెట్ల మధ్య తొలి మూడేళ్లు బొ΄్పాయి, మునగ, జామ వంటి పంటలు వేసుకుంటే రైతుకు ఆదాయం వస్తుంది. కుంకుడు మొక్క నాటి డ్రిప్‌ ఏర్పాటు చేసి, యాజమాన్య పద్ధతులు ΄ాటిస్తే నాలుగో ఏడాది నుంచి 20–30 కిలోల కాపుప్రారంభమవుతుంది. ఐదేళ్ల తర్వాత పూత దశలో నీరు ఇస్తే చాలు. మంచి దిగుబడి వస్తుంది. నవంబర్‌–డిసెంబర్‌లో పూత వస్తుంది. ఏప్రిల్‌లో కాయలు కోతకు వస్తాయి. కుంకుడు చెట్టు కాపు సీజన్‌ పూర్తయ్యాక ఆకు రాల్చి నిద్రావస్థలోకి వెళ్తుంది. ఎండిన మానులా ఉండే చెట్టు మేలో చిగురిస్తుంది. ఒక్కో చెట్టుకు 20–25 కిలోల రాలుతాయి. ఆకులన్నీ చెట్టు మొదట్లోనే కుళ్లి సేంద్రియ ఎరువుగా పోషకాలను అందిస్తాయి.విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తులపైనే దృష్టి!33 ఏళ్లుగా 12 ఎకరాల్లో కుంకుడు తోట సాగుచేస్తున్నా. ఏటా 1200–1300 క్వింటాళ్ల ఎండు కాయలు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. 200 సంవత్సరాల వరకు ఈ చెట్లకు ఢోకా ఉండదు. ఎండుకాయలు కిలో రూ. 130కి ఇస్తున్నా. విత్తనాలు కిలో రూ. వెయ్యి, ఇప్పటికి 8 లక్షల ఎకరాలకు అమ్మా. ఇకపై కుంకుళ్లు అమ్మకుండా.. విలువ జోడించి అమ్మాలనుకుంటున్నా. కుంకుడు పొడికి రెండు రకాల ఔషధ మొక్కల పొడిని జోడించి.. కిలో 170కి అమ్ముతున్నా. ఇది పంటలకు పురుగుమందుగా, గ్రోత్‌ప్రమోటర్‌గా, శిలీంధ్రనాశనిగా చక్కగా పనిచేస్తున్నట్లు గుర్తించాం. ఈ పొడిని మరింత మెరుగ్గా తయారు చేసి.. బ్రాండ్‌ చేసి ప్యాక్‌చేసి మార్కెట్‌లోకి తేబోతున్నా. పండ్ల పొడిగా, టూత్‌పేస్ట్‌గా, కాళ్ల పగుళ్లకు మందుగా.. ఇలా అనేక రకాలుగా కూడా కుంకుడు ఉపయోగపడుతోంది. పలు ఉత్పత్తులను మార్కెట్‌లోకి తెచ్చే ప్రయత్నంలో ఉన్నా. కుంకుడు చెట్లకు తేనెటీగలు విపరీతంగా ఆకర్షితమవుతాయి. ప్రకృతికి కూడా ఈ తోట ఎంతో మేలు చేకూర్చుతోంది. – లోకసాని పద్మారెడ్డి (99481 11931), రైతు శాస్త్రవేత్త, పోలేపల్లి, చందంపేట మండలం, నల్గొండ జిల్లా– నిర్వహణ: పంతంగి రాంబాబు,సాగుబడి డెస్క్‌

న్యూఢిల్లీ: సిలబస్‌ను కాషాయీకరణ చేస్తున్నారంటూ వచ్చిన ఆరోపణలపై ఎన్‌సీఈఆర్‌టీ డైరెక్టర్‌ దినేశ్‌ సక్లానీ స్పందించారు. ఆదివారం(జూన్‌16) పీటీఐకి ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో ఈ విషయమై ఆయన మాట్లాడారు. విద్యార్థులకు వాస్తవాలను తెలియజేయడమే తమ ఉద్దేశమని స్పష్టం చేశారు. చరిత్రను తెలియజేసే అంశాలను బోధిస్తామని, యుద్ధానికి మద్దతుగా బోధన ఉండదన్నారు. బాధ్యత గల పౌరులను మాత్రమే సమాజానికి అందించాలనుకుంటున్నామని దినేశ్‌ తెలిపారు. ‘పుస్తకాల ద్వారా చిన్నారులకు అల్లర్ల గురించి ఎందుకు బోధించాలి సమాజంలో నేరాలు, హింస ఎలా సృష్టించాలనే విషయాలను మన విద్యార్థులకు బోధించాలా ఇదేనా విద్య ముఖ్య ఉద్దేశం. అసలు అల్లర్ల గురించి చిన్న వయసులో పిల్లలకెందుకు. రామ జన్మభూమిపై సుప్రీం కోర్టు తీర్పు ఇస్తే దాన్ని పుస్తకాల్లో చేర్చకూడదా.. కొత్త పార్లమెంటును నిర్మిస్తే వాటి గురించి మన విద్యార్థులు తెలుసుకోవద్దా.. ఇటువంటి అంశాలనే సిలబస్‌లో చేర్చాం. చారిత్రక విషయాలతో పాటు సమకాలీన అంశాలను సిలబస్‌లో చేర్చడం మా బాధ్యత’అని సక్లానీ తెలిపారు.

కుంకుమ పువ్వు గురించి దాదాపు అందరికి తెలుసు. అయితే కేజీ కుంకుమపువ్వు ధర రూ.4.95 లక్షల వరకు అమ్ముడవుతున్నట్లు సమాచారం. గత నెలలో మనదేశంలో కుంకుమపువ్వు ధరలు హోల్‌సేల్ మార్కెట్‌లో 20 శాతం, రిటైల్‌లో 27 శాతం పెరిగాయి. పశ్చిమాసియాలో పెరుగుతున్న భౌగోళిక రాజకీయ ఉద్రిక్తతల మధ్య ఇరాన్ నుంచి కుంకుమపువ్వు సరఫరా బాగా తగ్గుతోంది. ఈ కారణంగా మనదేశంలో కుంకుమపువ్వు భారీగా పెరిగింది.భారతదేశంలో ఒక కేజీ కుంకుమ పువ్వు ధర.. సుమారు 70 గ్రాముల బంగారంతో సమానం. ఉత్తమ నాణ్యత గల భారతీయ కుంకుమపువ్వు ఇప్పుడు హోల్‌సేల్ మార్కెట్‌లో రూ. 3.5 లక్షల నుంచి రూ. 3.6 లక్షలకు అమ్ముడవుతున్నట్లు తెలుస్తోంది. పశ్చిమాసియాలో నుంచి సరఫరా అవుతున్న సమయంలో కేజీ కుంకుమ పువ్వు ధర రూ. 2.8 లక్షల నుంచి రూ. 3 లక్షల మధ్య ఉండేది. ప్రస్తుతం ఈ ధర భారీగా పెరిగింది.ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద కుంకుమపువ్వు ఉత్పత్తిదారు ఇరాన్. ఈ దేశంలో కుంకుమ పువ్వు వార్షిక ఉత్పత్తి సుమారు 430 టన్నులు. ఇది ప్రపంచ కుంకుమపువ్వు ఉత్పత్తిలో దాదాపు 90% వాటాను కలిగి ఉంది. అయితే భారతదేశంలో కుంకుమ పువ్వు ఉత్పత్తి చాలా తక్కువ స్థాయిలో ఉంటుంది.'రెడ్ గోల్డ్'గా ప్రాచుర్యం పొందిన కాశ్మీర్‌లో కుంకుమపువ్వు సాగు 5,707 హెక్టార్ల భూమిలో పండిస్తారు. ఇందులో కూడా సుమారు 90 శాతానికంటే ఎక్కువ దక్షిణ కాశ్మీర్‌లోని పుల్వామా జిల్లాలోని పాంపోర్ తహసీల్‌లో పండిస్తారు. మిగిలింది సెంట్రల్ కాశ్మీర్‌లోని బుద్గామ్, శ్రీనగర్ జిల్లాల్లో పండిస్తారు.కుంకుమ పువ్వు ఉత్పత్తి సంవత్సరానికి ఒకసారి మాత్రమే.. అక్టోబర్ చివరి నుంచి నవంబర్ మధ్య వరకు పండిస్తారు. ఒక కేజీ కుంకుమ పువ్వు పండించడానికి సుమారు 1,50,000 కంటే ఎక్కువ పువ్వులు కావాల్సి ఉంటుంది. వాతావరణంలో జరుగుతున్న కొన్ని మార్పుల వల్ల కుంకుమపువ్వు దిగుబడి బాగా తగ్గింది. దీంతో చాలామంది రైతులు కుంకుమ పువ్వు సాగును వదులుకుంటున్నారు.

సాక్షి, అమరావతి: కుంకుమ పువ్వు అత్యంత ఖరీదైన సుగంధ ద్రవ్యాల్లో ఒకటి. ఇరిడాసే కుటుంబానికి చెందిన ఈ పూలను శీతల ప్రదేశాల్లోనే సాగు చేస్తుంటారు. ప్రపంచంలో అత్యధికంగా ఇరాన్‌లో సాగవుతుండగా.. మన దేశంలో కశ్మీర్‌లో మాత్రమే సాగవుతోంది. రాష్ట్రానికి చెందిన కొందరు ఔత్సాహికులు కశ్మీర్‌ కుంకుమ పూలను సాగు చేస్తున్నారు. చిత్తూరు జిల్లా మదనపల్లి, పల్నాడు జిల్లా కారంపూడి మండలాల్లో పలువురు ఇంటి (ఇండోర్‌) పంటగాను, ఏరోఫోనిక్స్, ఐదంచెల విధానాల్లో దీనిని సాగు చేస్తున్నారు.   కశ్మీర్‌ నుంచి విత్తనాలు తెచ్చి..  కశ్మీర్‌ నుంచి ప్రత్యేకంగా తీసుకొచ్చిన కుంకుమ పూల విత్తనాలతో రెండేళ్ల క్రితం కుంకుమ పూ­ల సాగుకు రాష్ట్రంలో బీజం పడింది. వీటి సాగు కోసం 220 నుంచి 250 చదరపు అడుగుల విస్తీ­ర్ణం గల భవనంలో ప్రత్యేకంగా ర్యాక్స్‌ ఏర్పా­టు చేసి వాటిలో 300 నుంచి 350 ట్రేలను ఏ­ర్పా­టు చేస్తున్నారు. తీసుకొచ్చిన సీడ్స్‌ను గ్రేడింగ్‌ చేసి ఐదంచెలలో మట్టిలోను, ఏరోఫోని­క్స్‌ పద్ధతిలో మట్టి లేకుండా సాగు చేపట్టారు. కనిష్టంగా 10నుంచి 12 డిగ్రీలు, గరిష్టంగా 28­నుంచి 30 డిగ్రీలకు మించకుండా ఉష్ణోగ్రతలు ఉండేలా జాగ్రత్తలు తీసుకుంటున్నారు. చిల్లర్స్‌ను కూడా ఏర్పాటు చేశారు. జూలైలో విత్తుకోగా.. అక్టోబర్‌–నవంబర్‌ నెలల్లో కుంకుమ పూలు కోతకొస్తాయి. కోత పూర్తయిన తర్వాత ఏరోఫోనిక్స్‌ చేసుకున్న సీడ్స్‌ను మట్టిలోకి మా­ర్చుకుంటే చాలు విత్తన పునరుత్పత్తి ప్రారంభమవుతుంది. మట్టిలోనే సీడ్‌ విస్తరించి రెండు పొ­రలుగా విడిపోయి కొత్త సీడ్‌ తయారవుతుంది.   ఖర్చు ఇలా..  విత్తనం క్వాలిటీని బట్టి కిలో రూ.600 నుంచి రూ.650 వరకు ఖర్చవుతుంది. రవాణాకు మరో రూ.100 వరకు వెచ్చించాల్సి ఉంటుంది. సుమారు 350 కిలోల విత్తనాలకు రవాణాతో కలిపి రూ.2 లక్షలు, 250 చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణం గల భవనంలో ర్యాక్స్, ట్రేలకు రూ.1.50 లక్షలు, 2 టన్నుల ఏసీ చిల్లర్‌కు రూ.1.75 లక్షలు, హ్యూమిడిఫెయిర్‌కు రూ.45 వేలు, ఉష్ణోగ్రతను స్థిరీకరించేందుకు మరో రూ.45 వేలు, లైట్నింగ్‌ కోసం రూ.35 వేలు కలిపి మొత్తంగా సుమారు రూ.7 లక్షల వరకు పెట్టుబడి అవుతుందని అంచనా. అక్టోబర్‌ నుంచి నవంబర్‌ వరకు పూచే  పూలలో మూడు అండకోశాలు, రెండు కేశరాలు ఉంటాయి. కింద భాగంలో పసుపు, పైన ఎరువు రంగులో ఉండే ఈ అండ కోశాలనే కుంకుమ పువ్వుగా పిలుస్తారు. ఎరువు రంగులో ఉండే అండకోశ భాగా­లను తుంచి ఎండబెడతారు. పూలను కోయడంలో ఏమాత్రం ఆలస్యం చేసినా అవి వెంటనే వాడిపోతాయి. కుంకుమ పూలు గ్రాముకు రూ.600 నుంచి రూ.800 వరకు ధర పలుకుతుంది. మగ పువ్వు గ్రాముకు రూ.40–రూ.60 చొప్పున ధర లభిస్తుంది. కాస్త పబ్లిసిటీ చేస్తే చాలు మార్కెటింగ్‌కు ఢోకా ఉండదు. ఆదాయం బాగుంది  అగ్రికల్చర్‌లో ఎంఎస్సీ చేశాను. ఏదైనా స్టార్టప్‌ ప్రారంభించాలన్న సంకల్పంతో 2022లో కుంకుమ పూల సాగు చేపట్టా.  కశ్మీర్‌ నుంచి విత్తనాలు తీసుకొచ్చి 250 చ.అ. విస్తీర్ణంలో సాగు చేస్తున్నాం. రూ.10 లక్షల వరకు పెట్టుబడి పెట్టాం. పర్పల్స్‌్రస్పింగ్స్‌.ఇన్‌ వెబ్‌సైట్‌ ద్వారా ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా విక్రయిస్తున్నాం. వాట్సప్‌ ద్వారా కూడా ఆర్డర్స్‌ తీసుకుని  సరఫరా చేస్తున్నాం. ఆదాయం బాగుంది.    – పి.శ్రీనిధి, మదనపల్లి, చిత్తూరు జిల్లా  తొలి ఏడాది రూ.లక్ష ఆదాయం వచ్చింది  కశ్మీర్‌ నుంచి విత్తనాలు తెచ్చి 220 చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణం గల భవనంలో కుంకుమ పూల సాగు చేపట్టా. 100 గ్రాములు పూలు వచ్చాయి. మరో 100 గ్రాముల మేల్‌ ఫ్లవర్స్‌ కూడా వచ్చాయి. యూట్యూబ్‌ చానల్‌ ద్వారా పబ్లిసిటీ చేస్తున్నాం. గ్రాము రూ.800 చొప్పున అమ్మాను. మేల్‌ గ్రాము రూ.40, రూ.50 చొప్పున అమ్మాను. రూ.లక్ష వరకు ఆదాయం వచ్చింది. వచ్చే ఏడాది ఉత్పత్తి రెట్టింపు అవుతుంది.   – కారంపూడి లోకేశ్, రొంపిచర్ల, పల్నాడు జిల్లా

కశ్మీర్‌లోని చల్లని ప్రదేశాల్లోనే సహజంగా ఆరుబయట పొలాల్లో కుంకుమ పువ్వు పండుతుంది. అయితే, కృత్రిమ శీతల వాతావరణం సృష్టించిన గదుల్లో కూడా ఈ పంటను పండిస్తున్నారు. నీలిరంగులో ఉండే పూలకు మధ్యలో ఈ ఎరట్రి దారాల్లాంటి కేసరాలు ఉంటాయి. వాటిని సేకరించి జాగ్రత్తగా నీడన ఎండబెట్టి భద్రపరిచి వాడుకోవచ్చు లేదా విక్రయించవచ్చు. గుంటూరు జిల్లా తాడేపల్లిలో ఉద్యోగం చేస్తున్న కె. శైలజారెడ్డి తన ఇంట్లోనే ఒక గదిలో కుంకుమ పువ్వును ఇంటిపంటగా పండిస్తున్నారు.  అత్యంత ఖరీదైన సుగంధ ద్రవ్యం కుంకుమ పువ్వు. రోగనిరోధక శక్తిని, ఆరోగ్యాన్ని అందించే యాంటీ ఆక్సిడెంట్లు ఇందులో పుష్కలంగా ఉన్నాయి. గర్భవతులు కుంకుమ పువ్వు కలిపిన పాలు తాగుతుంటారు. స్వీట్లు, ఖీర్, బిర్యానీ, ఫ్రూట్‌ సలాడ్లలో దీన్ని వాడుతుంటారు. శ్రీఅన్నమయ్య జిల్లా మదనపల్లిలో శ్రీనిధి అనే యువతి కుంకుమ పువ్వు సాగు చేస్తున్న వీడియోలు యూట్యూబ్‌లో చూసి స్పూర్తి పొందిన శైలజారెడ్డి తన ఇంట్లోనే కుంకుమ పువ్వు సాగు చేపట్టారు. ఇండియా మార్ట్‌ ద్వారా కుంకుమ పువ్వు విత్తనాలను కశ్మీర్‌ నుంచి తెప్పించారు. ప్రస్తుతం అక్కడ రైతులకు, విత్తనాలను సేకరించి అమ్మే వారికి మధ్య వివాదం రావడంతో ప్రభుత్వ అనుమతితోనే విత్తనాలు కొనుగోలు చేయాల్సి వస్తోందని శైలజారెడ్డి తెలిపారు. రూ. 4 లక్షల పెట్టుబడి శైలజారెడ్డి తన మూడు బెడ్‌రూమ్‌లతో కూడిన ఇంట్లోనే.. 12“12 అడుగుల విస్తీర్ణం ఉన్న ఒక గదిలో ఇనుప ర్యాక్‌లలో ఫైబర్‌ టబ్‌లు, కృత్రిమ వెల్తురు సదుపాయాలను సమకూర్చి కుంకుమ పువ్వు పండిస్తున్నారు. విత్తనాలకు, ఈ ఏర్పాట్లకు రూ. 4 లక్షల వరకూ పెట్టుబడి పెట్టారు. చల్లని వాతావరణం కుంకుమ పువ్వు సాగుకు అనువైనది. మనం గదిలో కృత్రిమ శీతల వాతావరణాన్ని కల్పించి నిశ్చింతగా సాగు చేయవచ్చని శైలజారెడ్డి ‘సాక్షి’కి తెలిపారు. గదిలో రాత్రిపూట ఉష్ణోగ్రత 10 డిగ్రీల సెల్షియస్‌ ఉండాలి. గాలిలో తేమ శాతం 80% ఉండాలి. ఇందుకోసం గదిలో చిల్లింగ్‌ యంత్రాన్ని, హ్యుమిడిఫయర్‌ను ఏర్పాటు చేశారు. కృత్రిమ కాంతితో కూడిన తగుమాత్రపు వేడి కోసం గదిలో 20 వరకూ గ్రోలైట్లు ఏర్పాటు చేశారు. ఉదయం ఎనిమిది గంటల నుంచి సాయంత్రం ఐదు గంటల వరకూ ఈ లైట్లు వెలిగిస్తే సరిపోతుంది. పూత దశలో తప్ప ఇతర కాలాల్లో గది పగటి ఉష్ణోగ్రత 16–17 డిగ్రీల వరకు ఉండొచ్చు. ఎయిరోపోనిక్స్‌ పద్ధతిలో కుంకుమ పువ్వును సాగు చేస్తున్న శైలజారెడ్డి ఇటీవలే తొలి పంట తీశారు. ఇప్పటి వరకూ 1441 పువ్వులు పూస్తే అందులో నుంచి 10 గ్రాముల కుంకుమ పువ్వు కేసరాల దిగుబడి వచ్చింది. గ్రాము రూ. ఏడు వందల చొప్పున ఆరు గ్రాములను అమ్మారు. మిగిలిన కుంకుమ పువ్వును తనతోపాటు పనిచేసే వారికి కొంచెం కొంచెం బహూకరించాలని నిర్ణయించుకున్నట్లు శైలజారెడ్డి చెప్పారు. తాను గతంలో ఆన్‌లైన్‌లో ఆర్డర్‌ చేసి కొనుగోలు చేసిన కుంకుమపువ్వును ఇప్పుడు తాను పండించిన కుంకుమ పువ్వుతో పోల్చి పరిశీలించినప్పుడు, అది కల్తీది అని స్పష్టంగా అర్థమైందన్నారు.        గ్రోలైట్ల వెలుగులో కుంకుమ పూల సాగు          వాడకానికి సిద్ధమైన కుంకుమ పువ్వు  ఎయిరోపోనిక్స్‌..? కుంకుమ పువ్వు విత్తన దుంపలను ట్రేలలో పోసిన  మట్టి మిశ్రమం (మట్టి 50%, ఇసుక 40%, వర్మీ కంపోస్టు పది  మట్టి%)లో నాటుకొని పెంచుకోవచ్చు. మట్టి లేకుండా ఎయిరోపోనిక్స్‌ పద్ధతిలో కూడా సాగు చేయొచ్చు. అంటే.. విత్తన దుంపలను ట్రేలో పక్క పక్కనే పెడితే సరిపోతుంది. మట్టిలో గాని, నీటిలో గాని వాటిని పెట్టాల్సిన పని లేదు. గాలిలో తేమ 80%తో పాటు చల్లని వాతావరణం ఉంటుంది కాబట్టి ఆ తేమతోనే మొక్క పెరిగి, 30–45 రోజుల్లో పూత వస్తుంది. వేరే పోషణ ఏమీ అవసరం లేదు. 7 గ్రాముల కన్నా ఎక్కువ బరువు ఉన్న విత్తన దుంపలు వాడితేనే ఆ సీజన్‌లో పూలు వస్తాయి. ఇక్కడ గమనించాల్సిన విషయం ఏమిటంటే.. ఏరోపోనిక్స్‌ పద్ధతిలో పెంచే దుంపలను కూడా పూత కాలం పూర్తయిన తర్వాత మట్టి మిశ్రమంలో విధిగా నాటుకోవాల్సిందే. నవంబర్‌– డిసెంబర్‌లో మట్టి మిశ్రమంలో నాటుకోవాలని శైలజారెడ్డి వివరించారు. వారం/పది రోజులకోసారి నీటిని కొంచెం పిచికారీ చేస్తే సరిపోతుంది. నానో యూరియా లేదా ఎన్‌పికెను నెలకోసారి పిచికారీ చేస్తే చాలు. ప్రతి దుంపకు అనుబంధంగా మూడు, నాలుగు దుంపలు పుట్టుకొస్తాయి. ఏప్రిల్‌ నెల నుంచి జూన్‌ వరకు దుంపలు నిద్రావస్థలో ఉంటాయి. ఆ దశలో వాటికి ఆహారం, కాంతి, చల్లని వాతావరణం, గాలిలో 80% తేమ అవసరం లేదు. కుంకుమ పువ్వు దుంపలను జూలైలో మట్టిలో నుంచి తీసి 7 గ్రాములు అంతకన్నా ఎక్కువ బరువు ఉన్న పిల్ల దుంపలను వేరు చేసి, తిరిగి మట్టి మిశ్రమంలో నాటుకొని కుంకుమ పువ్వు సాగు చేయవచ్చు. లేదా విత్తన దుంపలను ట్రేలలో పెట్టుకొని ఏరోపోనిక్స్‌ పద్ధతిలో సాగు చేసుకోవచ్చు. అప్పటి నుంచి మళ్లీ నిద్రావస్థ వరకు నిరంతరాయంగా 8 నెలలు శీతల వాతావరణం ఉండేలా చూసుకుంటూ సాగు చేయాల్సి ఉంటుందని శైలజారెడ్డి వివరించారు.  మొదటి ఏడాదే పెట్టుబడి! ఇంట్లోనే ఒక గదిలో కుంకుమ పువ్వు సాగు చేయడానికి తగిన వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసుకోవడానికి మొదటి సంవత్సరమే పెట్టుబడి అవసరమవుతుంది. రెండో సంవత్సరం నుంచి విత్తన ఖర్చు ఉండదు. నాలుగైదు సంవత్సరాల్లో పెట్టుబడి తిరిగి రావడంతో పాటు ఆదాయం కూడా వస్తుంది. పెద్ద మొత్తంలో సాగు చేస్తే ఉపయోగం ఉంటుంది. కుంకుమ పువ్వు సాగును ఇంటిపంటగా ప్రోత్సహిస్తే మంచి ఫలితాలు రావడం ఖాయం. నాణ్యమైన కుంకుమ పువ్వును మనమే పండించుకోవచ్చు. ఈ అనుభవాలను ఇతరులకు పంచాలని ‘శాన్వి శాఫ్రన్‌ ఫార్మ్స్‌’ పేరిట యూట్యూబ్‌ ఛానల్‌ను ఏర్పాటు చేశాను.  – కె. శైలజారెడ్డి, కుంకుమ పువ్వు సాగుదారు, తాడేపల్లి, గుంటూరు జిల్లా .  మొబైల్‌: 94912 33492.  (సా. 7 గం. తర్వాత ఫోన్‌ చేయొచ్చు) www.youtube.com/ @ShanviSaffronFarms – దాళా రమేష్‌ బాబు, సాక్షి, బ్యూరో ఇన్‌చార్జ్, గుంటూరు (చదవండి: టమోటాలు ఇలా కూడా పెంచవచ్చు!)

చెన్నై: వందేభారత్‌ రైళ్లు ఇకపై రంగు మార్చుకోనున్నాయి. ఇన్నాళ్లూ నీలం రంగులో ఉండే రైలు బోగీలు ఇకపై కాషాయం రంగులో కనిపిస్తాయి. కొత్తగా తయారు చేసే రైళ్లకు కాషాయం రంగు వేస్తున్నారు. ప్రస్తుతం చెన్నైలోని ఇంటెగ్రల్‌ కోచ్‌ ఫ్యాక్టరీ (ఐసీఎఫ్‌)లో వందేభారత్‌ రైలు కోచ్‌లు తయారవుతున్నాయి. రైల్వే శాఖ మంత్రి అశ్విని వైష్ణవ్‌ ఈ ఫ్యాక్టరీని సందర్శించారు. రైలు బోగీలోకి వెళ్లి సీట్లను పరిశీలించారు. లోకో పైలెట్‌ జోన్‌లోకి కూడా వెళ్లి అన్నీ సరిగ్గా అమర్చారా లేదా అని పరీక్షించి చూశారు. ఈ కొత్త రైళ్లు బూడిద, కాషాయం రంగు కలయికతో ఉన్నాయి. మన దేశ జెండా త్రివర్ణ పతాకం స్ఫూర్తితో ఈ రంగుల్ని ఎంపిక చేసినట్టుగా అశి్వన్‌ వైష్ణవ్‌ తెలిపారు. ‘‘వందేభారత్‌ రైళ్లు మేకిన్‌ ఇండియాలో భాగంగా రూపొందిస్తున్నాం. ప్రస్తుతమున్న రైళ్లలో లోటు పాట్లు గురించి సమాచారాన్ని సేకరించి కొత్తగా నిర్మించే కోచ్‌ల్ని మరింతగా మెరుగుపరుస్తున్నాం’’ అని వైష్ణవ్‌ వివరించారు.  

కుంకుమ పువ్వు ఎలా వస్తుంది? కుంకుమతో తయారు చేస్తారా? లేక... మొక్కకు పూస్తుందా? ఇది నిజంగా పువ్వేనా?  చూస్తే పువ్వులా కనిపించదే మరి! అయినా... ఈ మొక్కలు ఎక్కడ ఉంటాయి? ఎవరు పెంచుతారు? ఎలా పెంచుతారు? ఈ సందేహాలకు చక్కటి వివరణ ఇస్తోంది... ఎర్ర బంగారాన్ని పండిస్తున్న శ్రీనిధి. కశ్మీర్‌ కుంకుమ పువ్వుకు మన తెలుగు నేల కేరాఫ్‌ అడ్రస్‌గా మారింది. వీపుకు బుట్ట కట్టుకుని టీ తోటలో కలియతిరుగుతూ మునివేళ్లతో లేత చివుళ్లను కోసి బుట్టలో వేసుకునే అస్సామీ అమ్మాయిలను చూస్తుంటాం. భూతల స్వర్గంలాంటి కశ్మీర్‌ నేల మీద లేతనీలిరంగు పూలను కోసి బుట్టలో వేస్తున్న మహిళలనూ చూçస్తాం. కానీ అది కుంకుమ పువ్వు అని నమ్మాలంటే ఏదో సందేహం వెంటాడుతూనే ఉంటుంది. ఇప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రం, అన్నమయ్య జిల్లా, మదనపల్లె, పొన్నేటిపాలేనికి చెందిన ఓ తెలుగమ్మాయి శ్రీనిధి ఆ సందేహాలను నివృత్తి చేస్తోంది. కుంకుమ పువ్వు సాగు చేస్తూ మనకు పెద్దగా పరిచయం లేని రంగాన్ని ఎంచుకుని ట్రెండ్‌ సెట్టర్‌ అవుతోంది. కెరీర్‌ అంటే... ఇంటర్‌ తర్వాత బీటెక్‌ చేసి సాఫ్ట్‌వేర్‌ కంపెనీలో కంప్యూటర్‌ ముందు చేసే ఉద్యోగాలే అనుకుంటున్న సమాజానికి కొత్త దారి చూపిస్తోంది శ్రీనిధి. ‘వ్యవసాయ రంగం విస్తారమైనది. ఒకింత సృజనాత్మకత తో ముందుకెళ్తే మనమే మరికొందరికి మార్గదర్శనం చేసినవారమవుతాం’ అంటూ... కుంకుమ పువ్వు సాగులో తన అనుభవాలను ఆమె సాక్షితో పంచుకుంది.   ‘‘నేను బెంగళూరులో ఏజీ బీఎస్సీ, వారణాసిలోని బీహెచ్‌యూలో ఎమ్మెస్సీ సాయిల్‌ సైన్స్‌ చేశాను. ‘వ్యవసాయరంగం ఎంతో విస్తారమైనది, అందులో నీకు తెలియని ఎంతో జ్ఞానం ఉంది’ అని నాన్న చెప్పిన మాటలే నన్ను నడిపించాయి. ఆ ఇంటరెస్ట్‌తో సాగు కోర్సునే చదివాను. కుంకుమ పువ్వు సాగును ఎంచుకోవడానికి మా పర్పుల్‌ స్ప్రింగ్స్‌ కంపెనీ కో పార్టనర్‌ శ్రీనాథ్‌ కారణం. తను అగ్రికల్చర్‌లో పీహెచ్‌డీ స్కాలర్‌. కుంకుమ పువ్వు సాగును సిలబస్‌లో ఒక భాగంగా చదివాను, కానీ ఆచరణలో విజయం సాధించడానికి మరింతగా అధ్యయనం చేశాను, ఇంకా చేస్తున్నాను.   సాగు శోధన  ఈ ఆలోచన 2021లో వచ్చింది. మరుసటి ఏడాది ఫిబ్రవరికి రంగంలోకి దిగాం. అది నేరుగా సాగు కాదు, రీసెర్చ్‌ అండ్‌ డెవలప్‌మెంట్‌. రెండు వందల యాభై చదరపు అడుగుల గదిలో అరలను ఏర్పాటు చేసి దాదాపు 550 అడుగుల విస్తీర్ణంలో కుంకుమ పువ్వు గింజలు నాటాం. మట్టి లేకుండా ఏరోఫోనిక్‌ విధానంలో సాగు చేస్తున్నాం. గదిలో ర్యాక్‌లు, చిల్లర్‌లు, కశ్మీర్‌కి వెళ్లి సీడ్‌ కొనుగోలు, రవాణా ఇతర ఖర్చులన్నీ కలిపి పది లక్షలు ఖర్చయింది. ఇది ఏడాదికి ఒక పంట వస్తుంది. తొలి ఏడాది దిగుబడి రెండు వందల గ్రాములు వచ్చింది. ఇప్పుడు రెండో పంట సాగు చేస్తున్నాం.     ఈ సాగు సెలవు ఇవ్వదు  కుంకుమ పువ్వు సాగు అంటే నిరంతరం పంట క్షేత్రాన్ని కనిపెట్టుకుని ఉండాల్సిందే. వెకేషన్‌కు వెళ్లాలంటే ఆగస్టు నుంచి మే నెల వరకు అసలే కుదరదు. మే నుంచి ఆగస్టు మధ్యలో కొంత వెసులుబాటు ఉంటుంది, కానీ పూర్తిగా హాలిడే కాదు. మరొకరికి బాధ్యత అప్పగించి వెళ్లి, పర్యవేక్షించుకుంటూ ఉండాలి. ఇండోర్‌లో చేసే కుంకుమ పువ్వు సాగుకు ఎక్కువ మంది సహాయకుల అవసరం ఉండదు. ఎందుకంటే శీతల గదిలోకి ఎక్కువ మంది వెళ్లరాదు. చాలా పరిశుభ్రత పాటించాలి. తలకు క్యాప్, చేతులకు గ్లవ్స్‌ తొడుక్కుని పూలు కోయాలి. ఆ పూలను నీడలో ఆరబెట్టి, ఆరిన తర్వాత పూలలోని రేకలను ఫోర్సెప్స్‌తో వేరు చేయాలి. ఆ రేకలు(కేసరాలు) కుంకుమపువ్వు. గ్రాము కుంకుమ పువ్వులో వేల రేకలుంటాయి.     రేక తీయడం ఓ చాలెంజ్‌  చెట్టు నుంచి పూలు కోయడం, పువ్వు నుంచి రేకలను విరగకుండా వేరు చేయడంలో నైపుణ్యం చాలా అవసరం. ఈ సాగులో అసలైన సవాలు ఇదే. ఈ సాగు మనకు కొత్త కాబట్టి మన దగ్గర ఎవరికీ పరిచయం ఉండదు. సహాయకులకు నేనే శిక్షణ ఇచ్చాను. పూలు విచ్చుకోవడం మొదలు పెట్టిన తర్వాత 15–25 రోజుల్లో అన్ని పూలూ విచ్చుకుంటాయి, పంట పూర్తవుతుంది. విరిసిన పువ్వుని ఇరవై నాలుగ్గంటల్లోపల చెట్టు నుంచి కోసేయాలి. పూల కాలం పూర్తయిన తరవాత చెట్టు నవంబర్‌ నుంచి మే నెల మధ్యలో గింజలను పెంచుకుంటుంది. దీనిని సీడ్‌ మల్టిప్లికేషన్‌ అంటాం. ప్రతిసారీ కశ్మీర్‌కెళ్లి విత్తనాలు తెచ్చుకోవాల్సిన అవసరం ఉండదు. మనకు కావల్సిన సీడ్స్‌ మనమే తయారు చేసుకోవచ్చన్నమాట. మేము పరిశోధన దశలోనే ఉన్నాం. పంట పంటకూ విత్తనాల సంఖ్య పెంచుకుంటూ సాగు విస్తీర్ణం పెంచుకోవాలి. కచ్చితంగా చెప్పలేను, కానీ పెట్టుబడి, ఇతర ఖర్చులన్నీ పోయి ఆదాయంలోకి రావాలంటే మరో మూడేళ్లు పట్టవచ్చు.     హార్ట్‌ వర్కే కాదు స్మార్ట్‌గానూ చేయాలి  చల్లదనాన్ని పది డిగ్రీల నుంచి 22 డిగ్రీల మధ్యలో పంట దశను బట్టి మారుస్తుండాలి. కరెంటు పోకూడదు, హెవీ కెపాసిటీలో ఒక చిల్లర్‌ తీసుకోవడం కంటే మీడియం కెపాసిటీ చిల్లర్‌లు రెండింటిని అమర్చుకుంటే ఒకదానికి రిపేర్‌ వచ్చినా పెద్దగా ఇబ్బంది ఉండదు. ఏ రంగమైనా సరే... మనం అంకితభావంతో పని చేస్తే మంచి ఫలితాలనే ఇస్తుంది. హార్డ్‌వర్క్‌తో పాటు స్మార్ట్‌ వర్క్‌ కూడా అవసరమే. నా పంటను ఆన్‌లైన్‌లోనే అమ్మాను. ఇప్పుడు కుంకుమ పువ్వు సాగులో మెళకువలు నేర్చుకుంటున్నాను. ఆ తర్వాత సాగు విస్తీర్ణం పెంచుకుంటూ మార్కెట్‌ను విస్తరిస్తాను’’ అన్నారు శ్రీనిధి.  ఎర్ర బంగారం!  కుంకుమ పువ్వు అవసరం చాలా ఉంది. అవసరానికి తగినంత లభ్యత లేదు. దాంతో మార్కెట్‌ని నకిలీలు రాజ్యమేలుతున్నాయి. ఇది చాలా ఖరీదైన సుగంధద్రవ్యం. అందుకే ఎర్ర బంగారం అంటారు. మన దగ్గర పంట ఉండాలే కానీ కేజీల్లో కొనేవాళ్లు కూడా ఉన్నారు. సౌందర్యసాధనాల తయారీ పరిశ్రమలు, ఔషధాల పరిశ్రమలు, ఆహార, పానీయాల తయారీదారులు టోకుగా కొంటారు. మన దగ్గర వంటల్లో కుంకుమ పువ్వు వాడకం బాగా తక్కువ. గర్భిణులు మాత్రం పాలల్లో కలుపుకుంటూ ఉంటారు. అయితే... కుంకుమ పువ్వు కలిపిన పాలు తాగితే బిడ్డ తెల్లగా పుడతారనే విశ్వాసాన్ని మేము నిర్ధారించలేం. శాస్త్రీయంగా ఆధారం ఏదీ లేదు. కానీ ఆహారంలో కుంకుమ పువ్వు తీసుకున్న వారి చర్మం ఆరోగ్యంగా, క్లియర్‌గా, కాంతివంతంగా మారుతుంది. అలాగే ఇందులోని యాంటీ ఆక్సిడెంట్‌ వంటి కొన్ని ఔషధ గుణాలు గాయాలను మాన్పడం వంటి ప్రయోజనాలతో ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తాయి కాబట్టి గర్భిణులే కాదు మామూలు వాళ్లు కూడా తీసుకోవచ్చు.  – పప్పు శ్రీనిధి, కుంకుమ పువ్వు రైతు – వాకా మంజులారెడ్డి,సాక్షి ఫీచర్స్‌ ప్రతినిధి 

జీవితంలో ఎదగాలంటే ఏదో ఒక పని చేయాలి, చేస్తూనే ఉండాలి. అయితే కొంతమంది కొన్ని సందర్భాల్లో తాము చేస్తున్న ఉద్యోగాలు వదిలి స్వయం ఉపాధి (వ్యవసాయ రంగంలో) ప్రారంభిస్తున్నారు. అలా ప్రారంభించి విజయం పొందినవారి జాబితాలో 'శైలేష్ మోదక్' ఒకరు. ఇంతకీ ఇతడు ఏ ఉద్యోగం చేసాడు, ఎందుకు వదిలేసాడనే మరిన్ని వివరాలు ఈ కథనంలో చూద్దాం. పూణేకి చెందిన శైలేష్ మోదక్ ఒక కార్పొరేట్ కంపెనీలో సాఫ్ట్‌వేర్ ఇంజనీర్ ఉద్యోగం చేస్తూ బాగానే సంపాదించేవాడు. అయితే ఉద్యోగం వదిలి ఏదైనా చేయాలనే ఉద్దేశ్యంతో వ్యవసాయ రంగంలోకి అడుగు పెట్టాడు. హైడ్రోపోనిక్స్, ప్రకృతి పట్ల ఉన్న ప్రేమతో కొత్త ప్రయోగాలను చేయడం మొదలుపెట్టాడు. ప్రారంభంలో ఉద్యోగం చేస్తూనే తన కొత్త వ్యాపారం ప్రారంభించారు. ఇందులో భాగంగానే పరాగసంపర్కం కోసం తేనెటీగలు అద్దెకు ఇవ్వడం మొదలు పెట్టినప్పటికీ తన ఆలోచన ఫలించలేదు. తరువాత వ్యవసాయం గురించి బాగా తెలుసుకుని 2016లో ఉద్యోగం వదిలి పూర్తి సమయం వ్యాపారానికే కేటాయించాడు. (ఇదీ చదవండి: Bug in Uber: ఉబర్‌లో ఫ్రీ రైడింగ్ సర్వీస్.. ఇండియన్ హ్యాకర్‌కి రూ.4.6 లక్షల రివార్డ్!) తరువాత అతి  కాలంలోనే ఖరీదైన 'కుంకుమ పువ్వు' సాగుచేయాలని దానికి కావలసిన సన్నాహాలు సిద్ధం చేసుకున్నాడు. క్రమంగా ఈ రోజు షిప్పింగ్ కంటైనర్లలో కుంకుమ పువ్వు పండించి లక్షలు సంపాదించగలిగాడు. కంటైనర్‌లో పంటలకు అనుకూలమైన వాతావరణాన్ని తయారు చేయడానికి అతను వివిధ హైటెక్ పరికరాలను ఉపయోగించడమే కాకుండా, కాశ్మీర్‌లోని పాంపోర్ నుంచి సేకరించిన ప్రీమియం క్రోకస్ కార్మ్స్/బల్బుల సహాయంతో కుంకుమపువ్వు పండిస్తూ మరి కొంతమందికి ఉపాధి కల్పిస్తున్నాడు.

తీపిని ఇష్టపడే వారు ఇలా ఇంట్లోనే రస్‌మలై తయారు చేసుకోండి. నోరూరించే స్వీట్‌తో ఈ హోలీని సెలబ్రేట్‌ చేసుకోండి!   రస్‌మలై తయారీకి కావాల్సినవి: ►రసగుల్లాలు – 15 (ఇంట్లో చేయడం కుదరకపోతే రెడీమేడ్‌వి తీసుకోవచ్చు) ►పాలు – లీటరు ►చక్కెర – 5 టేబుల్‌ స్పూన్‌లు ►బాదం –10 ; పిస్తా– 10 ►యాలకుల పొడి– టీ స్పూన్‌ ►కుంకుమ పువ్వు – 20 రేకలు తయారీ: ►అరకప్పు వేడి నీటిలో బాదం, పిస్తాలను అరగంట సేపు నానబెట్టి పొట్టు తీసి తరగాలి. ►పావు కప్పు వేడి పాలలో కుంకుమ పువ్వు వేసి పక్కన ఉంచాలి. ►మందపాటి బాణలిలో పాలు మరిగించాలి. ►పైకి తేలిన మీగడను స్పూన్‌తో తీసి ఒక గిన్నెలో వేసుకుంటూ పాలు అడుగు పట్టకుండా కలుపుతూ, పాలు సగమయ్యే వరకు మరిగించాలి. ఇప్పుడు చక్కెర వేసి కరిగే వరకు కలుపుతూ మరిగించాలి. ►యాలకుల పొడి, బాదం, పిస్తా (సగం), కుంకుమ పువ్వు పాలు కలిపి వీటి రుచి పాలకు పట్టే వరకు సన్నమంట మీద మరిగించాలి. ►ఇప్పుడు రసగుల్లాను ఒక ప్లేట్‌లోకి తీసుకుని గరిటె లేదా అట్లకాడ సాయంతో లేదా వేళ్లతో చక్కెర పాకం జారిపోయేటట్లు మెల్లగా నొక్కాలి. ►ఇలా రసగుల్లాలన్నింటినీ నొక్కి జాగ్రత్తగా పాలలో వేయాలి. ►రెండు నిమిషాలపాటు పాలలో ఉడకనిచ్చి స్టవ్‌ ఆపేయాలి. ►రసమలై చల్లారిన తర్వాత కప్పులో వేసి మీగడ(ఇష్టమైతే), బాదం, పిస్తాలతో గార్నిష్‌ చేసి సర్వ్‌ చేయాలి.   ఇవి కూడా ట్రై చేయండి: Rice Kheer Recipe: హోలీకి రైస్‌ ఖీర్‌ తయారు చేసుకోండిలా! Rasgulla Recipe: రసగుల్ల తయారీ ఇలా! చక్కెర ద్రవం పాకం వస్తే అంతే సంగతి!

ఐస్‌క్యూబ్స్‌తో చర్మానికి సరికొత్త అందాన్ని తీసుకురావచ్చు. చర్మం, మెడ మీద ఉండే నొప్పులు తగ్గిపోతాయి. దీంతోపాటు నలుపు మచ్చలు, ముఖం మీద పేరుకున్న మట్టి తొలగిపోతాయి. రక్త ప్రసరణ మెరుగవటంతో పాటు చర్మంలోని నూనె శాతాన్ని తగ్గించే ఈ ఐస్‌ క్యూబ్స్‌ బ్యూటీ టిప్స్‌ను తెలుసుకుందాం. తులసి, అలొవెరా జెల్‌ ఒక బౌల్‌లో నీళ్లు తీసుకుని అందులో గుప్పెడు తులసి ఆకుల్ని నలిపి వేయాలి. ఆ తర్వాత రెండు స్పూన్ల అలొవెరా జెల్‌ను వేసి బాగా కలపాలి. ఆ నీటిని ఐస్‌క్యూబ్స్‌ ట్రేలో వేసి ఫ్రిజ్‌లో ఉంచాలి. ఈ ఐస్‌క్యూబ్స్‌తో చర్మాన్ని రుద్దితే ముఖ చర్మం తాజాగా మెరవడంతోపాటు వేడివల్ల వచ్చిన మచ్చలు తొలగి పోతాయి. స్పిన్‌ ఇన్ఫెక్షన్స్‌ రాకుండా ఐస్‌క్యూబ్స్‌ ట్రేలో ఒక కప్పు రోజ్‌వాటర్‌తో పాటు కప్పు మంచి నీళ్లు కలపాలి. దీనిని ఫ్రీజర్‌లో ఉంచాలి. ఆ ఐస్‌క్యూబ్స్‌తో మెల్లగా చర్మంపై రుద్దితే ముడతలు తగ్గిపోతాయి. స్కిన్‌  ఇన్ఫె‌క్షన్స్‌ దరి చేరవు. దీంతోపాటు ముఖం ఫ్రెష్‌గా ఉన్నట్లు అనిపిస్తుంది. దోసకాయ ముక్కలతో ఒక బౌల్‌లో మెత్తగా దంచిన దోసకాయ ముక్కలను వేయాలి. దీనికి ఐదారు చుక్కల నిమ్మరసం కలపాలి. ఇందులో ఐస్‌క్యూబ్స్‌ వేసి కొన్ని గంటల పాటు ఫ్రిజ్‌లో ఉంచి.. తీసిన  తర్వాత వీటితో ముఖంపై రబ్‌ చేయాలి. దీనివల్ల రక్తప్రసరణ సాఫీగా జరిగి నొప్పులు, మొటిమలు తగ్గిపోతాయి. కమిలినట్లుగా ఉన్న ముఖం తాజాగా మారుతుంది.  కుంకుమ పువ్వు, రోజ్‌ వాటర్‌తో చర్మ సౌందర్యానికి కుంకుమ పువ్వుకి సాటి లేదు. కుంకుమ పువ్వును కొంచెం రోజ్‌ వాటర్‌లో కలపాలి. ఈ రెండిటినీ బాగా కలిపాక.. ఐస్‌ క్యూబ్స్‌ ట్రేలో వేసి క్యూబ్స్‌ తయారు చేసుకోవాలి. వాటితో ముఖం మీద సున్నితంగా మర్దన చేస్తే పిగ్మెంటేషన్‌ , నల్లటి మచ్చలు, మొటిమలు తగ్గిపోతాయి. ముఖ్యంగా స్కిన్‌టోన్‌  మారిపోతుంది.   చదవండి: Beauty: కొబ్బరి పాలతో స్క్రబ్‌.. వేపాకులు వేసిన నీటితో స్నానం చేస్తే..

సాక్షి రాయచోటి: అన్నమయ్య జిల్లా మదనపల్లెలో కశ్మీరీ కుంకుమపువ్వు. వినడానికి ఇది ఒకింత ఆ­శ్చర్యంగా అనిపించినా... అక్షరాల ఇది వాస్త­వం. కుంకుమ పువ్వు సాగు చేయాలంటే కశ్మీర్‌కు వెళ్లాల్సినవసరం లేదు. పండించాలన్న ఆసక్తి ఉంటే.. అక్కడి వాతావరణ పరిస్థితులను కృత్రిమంగా ఇక్కడ సృష్టించి సాగు చేయవచ్చు. అధిక దిగుబడులు సాధించవచ్చు. అలా ఎవరూ ఊహిం­చని కశ్మీరీ కుంకుమపువ్వు సాగు చేసి అందరి దృష్టిని ఆకర్షించింది వ్యవసాయ పట్టభద్రురాలు శ్రీనిధి.  కశ్మీర్‌ నుంచి విత్తనాలు తెచ్చి.. కుంకుమపువ్వు సాగు కోసం శ్రీనిధి కశ్మీర్‌కు వెళ్లి 300 కిలోల నాణ్యమైన విత్తనాన్ని కొనుగోలు చేశారు. అందులో 225 కిలోలను సాగుకు వినియోగించారు. ఏరోఫోనిక్‌ పద్ధతిలో సుమారు 30,000 ట్రేలలో విత్తనాలను ఉంచి ఇంట్లో ముందుగానే ఏర్పాటు చేసుకున్న కశ్మీర్‌ తరహా వాతావరణం కలిగిన గదిలో వాటిని ఉంచారు. 2022, ఆగస్టు 20వ తేదీన ప్రారంభించిన కుంకుమపువ్వు సాగు... నవంబర్‌ 20కి సరిగ్గా మూడు నెలలకు తుదిదశకు చేరుకుంది. 30,000 మొక్కల్లో దాదాపుగా 20,000 మొక్కలు అంటే ఏడు గ్రాములకు పైన ఉన్న విత్తనాలు మాత్రమే పువ్వు దశకు చేరుకున్నాయి. సాధారణంగా 150 పువ్వుల నుంచి ఒక గ్రాము కుంకుమపువ్వు దిగుబడి ఉంటుంది. మదనపల్లెలో శ్రీనిధి ప్రయోగాత్మకంగా చేసిన సాగులో కశ్మీర్‌లో సంప్రదాయక సాగు పద్ధతిలో వచ్చే దిగుబడితో సమానంగా తొలి ప్రయత్నంలోనే 200 గ్రాముల కల్తీలేని, నాణ్యమైన ఏ గ్రేడ్‌ కుంకుమపువ్వును పండించింది.  పునరుత్పత్తి ప్రక్రియ నవంబర్‌ 20 తొలి పంట తుది దశకు చేరుకునే క్రమంలోనే మలి పంటకు సన్నాహాలను ప్రారంభించారు. కుంకుమపువ్వు తీసేసిన తర్వాత మొక్కలను అలాగే పునరుత్పత్తి ప్రక్రియకు వినియోగించి వాటి నుంచే విత్తనాన్ని తయారు చేసుకున్నారు. ఒక విత్తనం నుంచి 3–5 పిలకలు ఉత్పత్తి అయ్యాయి. ఈ సారి వర్టికల్‌ ఫాంలో ప్రత్యేకగదిలో సాయిల్‌ బెడ్స్‌(మురిగిన నల్లమట్టి, నున్నటి ఇసుక, కోకోపిట్, వర్మీకంపోస్టు, వరిపొట్టు) రూపంలో తయారు చేసుకుని మొక్కలను నాటారు. వీటితో పాటుగా ట్రయల్‌ రన్‌లో భాగంగా ఓపెన్‌ ఎయిర్‌లో కొన్ని మొక్కలు నాటి చూశారు. ప్రత్యేకగదిలో ఏర్పాటు చేసిన మొక్కలు ఆశించిన స్థాయిలో పెరుగుతుండగా, బయట వేసిన మొక్కలు తొందరగా వాడిపోయాయి. ప్రస్తుతం వేసిన రెండో పంట ఏప్రిల్‌కు దిగుబడి వస్తుంది. ఈ ఏడాది నవంబర్‌కు ఒక టన్ను విత్తనం నుంచి రెండు కిలోల కుంకుమపువ్వు ఉత్పత్తిని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. దీనికోసం ప్రత్యేకంగా 5,000 చదరపు అడుగుల స్థలంలో గదిని ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. మదనపల్లెకి ఉన్నతాధికారులు క్యూ హార్టికల్చర్, టూరిజం, ఆచార్య ఎన్‌.జి.రంగా వర్సిటీ, కృషి విజ్ఞాన కేంద్రం, టీటీడీ తదితర విశ్వవిద్యాలయాలు, సంస్థలకు చెందిన పలువురు ఉన్నతాధికారులు మదనపల్లెకు వచ్చి ప్రయోగాత్మక సాగును పరిశీలించారు. భవిష్యత్‌ పరిశోధనలకు తమవంతు సహకారం అందిస్తామన్నారు. ఆచార్య ఎన్‌.జి.­రంగా వర్సిటీ ఆధ్వర్యంలో వ్యవసాయ కళాశాల బాపట్లలో జనవరి 6, 7 తేదీల్లో జరిగిన 52వ పరిశోధన, విస్తరణ సలహా మండలి సమావేశాల్లో పాల్గొనే అవకాశాన్ని దక్కించుకుని కుంకుమపువ్వు సాగుపై వ్యవసాయ పరిశోధక విద్యార్థులకు శ్రీనిధి విశదీకరించింది.  ఆన్‌లైన్‌లో అమ్మకాలు.. కుంకుమపువ్వును అమ్మేందుకు వినూత్న పద్ధతిని అనుసరించింది. పర్పుల్‌ స్ప్రింగ్స్‌ పేరుతో బ్రాండ్‌ పేరును రిజిస్టర్‌ చేయించి ఆన్‌లైన్‌ వేదికగా అమ్మకాలను ప్రారంభించింది. గ్రాము రూ.600 చొప్పున విక్రయించి రూ.1,20,000 వరకు మొదటి ఆదాయాన్ని ఆర్జించింది. సామాజిక మాధ్యమాల వేదికగా యూట్యూబ్‌లో ఆమె ప్రారంభించిన పర్పుల్‌ స్ప్రింగ్స్‌ వెబ్‌సైట్‌కు మంచి ఆదరణ లభిస్తోంది.  

కర్ణాటకలో ‘హిజాబ్‌’ వివాదం.. పార్టీల పరస్పర రాజకీయ విమర్శలకు దారి తీసిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ తరుణంలో వివాదం మరింత ముదరకముందే చెక్‌ పెట్టేందుకు కర్ణాటక ప్రభుత్వం రంగంలోకి దిగింది. శాంతి భద్రతలను దెబ్బతీసే రీతిలో విద్యాసంస్థల్లో విద్యార్థులు దుస్తుల్ని ధరించడానికి వీల్లేదంటూ తాజా ఉత్తర్వుల్లో నిషేధాజ‍్క్షలు జారీ చేసింది.  కర్ణాటకలోని విద్యాసంస్థల్లో ముస్లిం బాలికలు హిజాబ్స్‌ ధరించి తరగతి గదులకు హాజరవుతుండడంపై గత నెలరోజులుగా తీవ్ర అభ్యంతరాలు వ్యక్తం చేస్తున్నాయి హిందూ సంఘాలు. ఈ క్రమంలో నెల రోజుల నుంచి ఉడుపి, చిక్‌మగళూరులో పరిణామాలు వాడీవేడిగా సాగాయి. హిజాబ్స్‌ ధరించిన బాలికలను స్కూళ్లకు అనుమతించకపోగా.. ప్రతిగా అది ధరించడం తమ హక్కు అంటూ నిరసన వ్యక్తం చేశారు విద్యార్థులు. ఈ తరుణంలో.. కాషాయపు కండువాలు ధరించిన విద్యార్థులు ర్యాలీలు నిర్వహించడంతో.. వ్యవహారం రాజకీయ రంగు పులుముకున్నట్లు అయ్యింది.  దీంతో శనివారం కీలక ఉత్తర్వులు జారీ చేసేంది కర్ణాటక ప్రభుత్వం.  ఎంపిక చేసిన డ్రెస్‌ కోడ్‌ కర్ణాటక విద్యా చట్టం-1983లోని సెక్షన్‌ 133 (2) ప్రకారం.. యూనిఫాం ఒకే తరహా దుస్తులను తప్పనిసరిగా ధరించాలని పేర్కొంది. ప్రైవేట్ స్కూల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ తమకు నచ్చిన యూనిఫామ్‌ను ఎంచుకోవచ్చు అని ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు పేర్కొంది. విద్యార్థులు అధికారులు ఎంపిక చేసిన డ్రెస్ కోడ్‌నే అనుసరించాలని స్పష్టం చేసింది. అయితే.. అడ్మినిస్ట్రేటివ్ కమిటీ యూనిఫాంను ఎంపిక చేయని సందర్భంలో..  సమానత్వం, సమగ్రత మరియు ప్రజా శాంతిభద్రతలకు భంగం కలిగించే రీతిలో దుస్తులను ధరించకూడదంటూ ఆ ఉత్తర్వులు పేర్కొనడం గమనార్హం. కొన్ని విద్యాసంస్థల్లో బాలబాలికలు తమ మతం ప్రకారం ప్రవర్తించడంతో సమానత్వం, ఐక్యత దెబ్బతింటున్నట్లు తాము గుర్తించామని ఈ సందర్భంగా విద్యాశాఖ పేర్కొంది. సమీక్షల అనంతరం.. ఉడుపి, చిక్కమగళూరు ముస్లిం బాలికలు హిజాబ్స్‌ ధరించడంపై అభ్యంతరాలు(తరగతి గదుల్లో మాత్రం వద్దనే) వ్యక్తంగా.. శనివారం ఉడుపి కుండాపూర్‌లో కొందరు బాలబాలికలు కాషాయపు కండువాలు ధరించి.. ‘జై శ్రీరామ్‌’ నినాదాలతో ర్యాలీలు నిర్వహించిన వీడియోలు ప్రభుత్వం దృష్టికి వెళ్లాయి. మరోవైపు హిజాబ్‌ వ్యవహారం కోర్టు గడప తొక్కగా(హిజాబ్‌ ఆంక్షలను వ్యతిరేకిస్తూ.. ఐదుగురు బాలికల తరపున పిటిషన్‌ దాఖలైంది).. మంగళవారం​(ఫిబ్రవరి 8న) పిటిషన్‌ను విచారణ చేపట్టనుంది హైకోర్టు. ఈ పరిస్థితుల నేపథ్యంలోనే శుక్రవారం నుంచి ముఖ్యమంత్రి బసవరాజు బొమ్మై.. విద్యా శాఖతో, న్యాయ శాఖతో సంప్రదింపులు జరిపారు. శనివారం సాయంత్రం కీలక ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు. ఇక బాలికలు తరగతుల్లో హిజాబ్‌ ధరించడంపై అభ్యంతరాలు వ్యక్తం చేస్తూ.. ‘తాలిబనైజేషన్‌’ ప్రోత్సహించినట్లు అవుతుందంటూ బీజేపీ నేతలు పలువురు వ్యాఖ్యానిస్తు‍న్నారు. మరోవైపు కాంగ్రెస్‌ హిజాబ్‌ విషయంలో బాలికలకు మద్దతుగా నిలుస్తోంది. రాహుల్‌ గాంధీ సైతం స్పందించారు. ఇక ఈ వ్యవహారంపై మాజీ సీఎంల స్పందన మరోలా ఉంది. కాంగ్రెస్‌ సీనియర్‌ నేత సిద్ధరామయ్య.. బీజేపీ, ఆరెస్సెస్‌లపై మండిపడగా, హెచ్‌డీ కుమారస్వామి.. బీజేపీ, కాంగ్రెస్‌లపై విమర్శలు గుప్పించారు. ఇప్పటివరకు అనుమతించబడిన ప్రదేశాలలో హిజాబ్‌లను అనుమతించండి, ఈ మధ్య పర్మిషన్‌ ఇచ్చిన ప్లేసుల్లో మాత్రం నిషేధించండి’ అంటూ కుమారస్వామి ప్రభుత్వాన్ని కోరుతున్నారు. We're ready for a change in the colour of the hijab in order to match it with the uniform but we cannot leave it. I wear hijab to the Assembly as well, they can stop me if they can. A memorandum will go to the CM & we'll protest in Udupi later: Congress MLA Kaneez Fatima pic.twitter.com/FwkgR3CbR3 — ANI (@ANI) February 6, 2022

తెలుగింటి పొరుగింటి రుచులు.. మనకు తెలుగింటి పూర్ణం బూరె ఉండనే ఉంది. నోరూరించే తమిళ పొంగల్‌ తెచ్చుకుందాం. మరాఠీ పూరన్‌పోలీని రుచి చూద్దాం. చెన్నా పొడాను ఒడియాలో పలకరిద్దాం.సార్సో కా సాగ్‌తో చలి నుంచి రక్షించుకుందాం. ఇక... గుజరాత్‌ బాసుంది కప్పు అందుకుందాం. పొరుగింటి పాయసం కోసం ఎదురు చూడద్దు. మన వంటింట్లో ఇవన్నీ వండుకుందాం. పూర్ణం బూరెలు  కావలసినవి: మినప్పప్పు – ఒక కప్పు, బియ్యం – రెండు కప్పులు, పచ్చి శనగపప్పు– ఒక కప్పు, బెల్లంపొడి – ఒక కప్పు, పంచదార– ఒక కప్పు, ఏలకుల పొడి – ఒక టీ స్పూను, నెయ్యి – రెండు టీ స్పూన్లు, ఉప్పు – చిటికెడు, నూనె – సరిపడినంత తయారీ: బియ్యాన్ని, మినప్పప్పును కడిగి నానబెట్టాలి ∙మూడు గంటల తరువాత చిటికెడు ఉప్పు వేసి గ్రైండ్‌ చేయాలి ∙రుబ్బేటప్పుడు నీళ్లు ఎక్కువ కాకుండా జాగ్రత్త పడాలి ∙దోసెల పిండిలాగా మెత్తగా రావాలి కానీ పలుచగా ఉండకూడదు ∙గారెల పిండికంటే కొంచెం వదులుగా ఉండేటట్లు చూడాలి ∙శనగపప్పును కడిగి పది నిమిషాల సేపు నానబెట్టిన తర్వాత ప్రెషర్‌ కుక్కర్‌లో రెండు విజిల్స్‌ వచ్చే వరకు ఉడికించాలి ∙ఉడికిన పప్పులో నీటిని మొత్తం పోయే వరకు వడపోయాలి ∙శనగపప్పు చల్లారిన తర్వాత అందులో బెల్లం పొడి, పంచదార వేసి గ్రైండ్‌ చేసి ఆ మిశ్రమాన్ని చిన్న మంట మీద ఉడికించాలి. బెల్లం, పంచదార కరిగి, అవి తిరిగి దగ్గరయ్యే వరకు అడుగుకు పట్టకుండా గరిటతో తిప్పుతూ ఉడికించాలి ∙కొద్ది సేపటికి శనగపప్పు, బెల్లం, పంచదార అన్నీ కలిసిపోయి ముద్దయిన తరువాత ఏలకుల పొడి, నెయ్యి వేసి బాగా కలిపి దించేయాలి ∙చల్లారిన తర్వాత ఈ మిశ్రమాన్ని చిన్న చిన్న లడ్డూలు చేయాలి ∙బాణలిలో నూనె వేడి చేసి ఒక్కొక్క లడ్డూను మినప్పిండి మిశ్రమంలో ముంచి నూనెలో వేయాలి ∙పూర్ణాల తయారీలో నైపుణ్యం ఇక్కడే ఉంటుంది ∙లడ్డు నలగకుండా మినప్పిండిలో ముంచి తీసి నూనెలో వేయాలి ∙ఇలా వేసేటప్పుడు మినప్పిండి మిశ్రమం అన్ని వైపులా సమంగా పట్టాలి ∙ఇలా చేస్తే పూర్ణం చక్కటి రౌండ్‌లో చూడడానికి అందంగా ఉంటుంది ∙నూనెలో అన్ని వైపులా సమంగా వేగేటట్లు తిప్పుతూ దోరగా వేగిన తరువాత తీసేయాలి ∙వీటిని మరీ వేడిగా తినకూడదు. కొంచెం అమరిన తర్వాత రుచి ఇనుమడిస్తుంది.  చెన్నా పొడా కావలసినవి:  పనీర్‌– పావు కేజీ, చక్కెర లేదా బెల్లం పొడి – 125 గ్రాములు, ఏలకుల పొడి – అర టీ స్పూన్, బియ్యప్పిండి – అర టేబుల్‌ స్పూన్, జీడిపప్పు – పది (చిన్న పలుకులు చేయాలి), బాదం – పది (సన్నగా తరగాలి), కిస్‌మిస్‌ – పది, వెన్న – ఒక టేబుల్‌ స్పూన్, బేకింగ్‌ సోడా – చిటికెడు (ఇష్టం లేకపోతే మానేయవచ్చు), రవ్వ – ఒక టేబుల్‌ స్పూన్, పాలు– అర కప్పు (అవసరమైతేనే వాడాలి) తయారీ:  ఒవెన్‌ను 180 డిగ్రీల సెల్సియస్‌లో వేడి చేసి సిద్ధంగా ఉంచుకోవాలి ∙పనీర్‌ను మెత్తగా చిదమాలి లేదా గ్రేటర్‌లో తురిమి ఒక పాత్రలో వేసుకోవాలి (ఇంట్లో చేసుకున్న పనీర్‌ అయితే చేత్తో చిదిమితే సరిపోతుంది, రెడీమేడ్‌ కేక్‌ అయితే తురమాల్సి ఉంటుంది) ∙ఈ పనీర్‌లో చక్కెర లేదా బెల్లం పొడి వేసి మిశ్రమం మెత్తగా అయ్యే వరకు చేత్తో కలపాలి ∙మిశ్రమం మరీ గట్టిగా ఉన్నట్లనిపిస్తే కొద్దిగా పాలు కలుపుకోవచ్చు. పనీర్‌ మిశ్రమంలో ఏలకుల పొడి, బియ్యప్పిండి, బేకింగ్‌ సోడా(ఇష్టమైతేనే), రవ్వ, జీడిపప్పు పలుకులు, బాదం పలుకులు, కిస్‌మిస్‌ వేసి కలపాలి. మిశ్రమం చిక్కగా, గరిటె జారుడుగా ఉండాలి ∙చిక్కదనాన్ని బట్టి బియ్యప్పిండి, పాల మోతాదును మార్చుకోవాలి ∙బేకింగ్‌ పాన్‌కి వెన్న రాసి ఈ మిశ్రమాన్ని పోసి, పాన్‌ మొత్తానికి సమంగా పరుచుకునేటట్లు స్పూన్‌తో సర్దాలి ∙ఈ పాన్‌ను ఒవెన్‌లో టోస్ట్‌ మోడ్‌లో పెట్టి 350 డిగ్రీల ఫారన్‌హీట్‌లో అరగంట సేపు బేక్‌ చేయాలి ∙ఒవెన్‌ లేకపోతే ప్రెషర్‌ కుక్కర్‌లో కూడా చేసుకోవచ్చు. బాసుంది కావలసినవి: చిక్కటి వెన్న తీయని పాలు – 2 లీటర్లు, జాజికాయ తురుము – ఒక టేబుల్‌ స్పూన్, బాదం పప్పు – పది (సన్నగా తరగాలి), పిస్తా – పది పలుకులు (సన్నగా తరగాలి) కుంకుమ పువ్వు – చిటికెడు, ఏలకుల పొడి– టీ స్పూన్, చక్కెర – పావు కేజీ తయారీ: పాలను మందపాటి బాణలిలో పోసి జాజికాయ తురుము, కుంకుమ పువ్వు వేసి అప్పుడప్పుడూ గరిటెతో కలుపుతూ మరిగించాలి ∙పాలు పావు వంతుకి తగ్గిన తర్వాత చక్కెర వేసి కలుపుతూ ఉండాలి ∙చిక్కబడడం మొదలైన తర్వాత తరచూ కలపాలి (కలపకపోతే అడుగు మాడుతుంది) ∙చక్కెర కరిగిన తర్వాత మళ్లీ మిశ్రమం చిక్కబడే వరకు మరిగించి స్టవ్‌ మీద నుంచి దించి పక్కన పెట్టాలి. చల్లారిన తర్వాత మరొక పాత్రలో పోయాలి ∙మరొక పెనంలో సన్న మంట మీద బాదం పప్పు తరుగు, పిస్తా తరుగు వేసి పచ్చి వాసన పోయే వరకు వేయించాలి ∙చివరగా ఏలకుల పొడి వేసి కలిపి ఆ మిశ్రమాన్ని పాల మిశ్రమంలో వేసి కలిపి ఫ్రిజ్‌లో పెట్టాలి ∙రెండు గంటల పాటు ఫ్రిజ్‌లో ఉంచి తీసిన తర్వాత సర్వ్‌ చేయాలి. సార్సో కా సాగ్‌ కావలసినవి:  ఆవ ఆకులు – నాలుగు కట్టలు పాలకూర – ఒక కట్ట ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ – 5 టేబుల్‌ స్పూన్‌లు అల్లం – అంగుళం ముక్క (సన్నగా తరగాలి) వెల్లుల్లి – 6 రేకలు ఉల్లిపాయలు – రెండు (మీడియం సైజ్‌) పచ్చి మిర్చి – 4 (తరగాలి) ఉప్పు – రుచికి తగినంత తయారీ:  ∙ఆకుకూరలను కాడలు లేకుండా వలిచి కడిగి నీరు కారిపోయేటట్లు చిల్లుల పాత్రలో వేసి పక్కన పెట్టుకోవాలి. ∙బాణలిలో నూనె వేడి చేసి అల్లం తరుగు, వెల్లుల్లి రేకలు, ఉల్లిపాయ, పచ్చిమిర్చి ముక్కలు వేసి మూడు – నాలుగు నిమిషాల సేపు సన్నమంట మీద మగ్గనివ్వాలి. ∙ఆకుకూరలను తరిగి బాణలిలో వేసి కలపాలి. ∙ఉప్పు కలిపి బాణలి మీద మూత పెట్టి మరికొంత సేపు మగ్గనివ్వాలి. ∙ఆకు ఆవిరికి ఉడికి మెత్తబడిన తరవాత దించేయాలి. ∙చల్లారిన తర్వాత ఆకులను మిక్సీలో గ్రైండ్‌ చేయాలి.  ∙మిశ్రమం జారుడుగా అనిపిస్తే మళ్లీ బాణలిలో వేసి మరికొంత సేపు ఉడికించాలి. ∙మిశ్రమం దగ్గరగా వచ్చే వరకు సన్న మంట మీద ఉడికిస్తే సార్సో కా సాగ్‌ రెడీ. ∙ఈ సార్సోకా సాగ్‌లో నెయ్యి లేదా వెన్న వేసుకుని మొక్కజొన్న రొట్టెల్లోకి తింటే చాలా రుచిగా ఉంటుంది. ∙పంజాబ్‌లో ఈ రోజుల్లో అధిక శీతల వాతావరణం ఉంటుంది. ఈ వంటకం దేహాన్ని చలి నుంచి కాపాడుతుంది.   

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: తెలంగాణలో మొదటిసారిగా కుంకుమపువ్వు (కశ్మీరీ సాఫ్రాన్‌) సాగు చేసిన విహారీ అనే వ్యక్తిని ఐటీ పరిశ్రమల మంత్రి కేటీఆర్‌ ట్విట్టర్‌ వేదికగా ప్రశంసించారు. కశ్మీర్‌లో కంటే తక్కువ స్థలంలో 20 రెట్ల సామర్థ్యంతో కుంకుమపువ్వు సాగు చేపట్టినట్లు కేటీఆర్‌కు పంపిన ట్వీట్‌లో విహారీ పేర్కొన్నారు. దీనిపై ఉద్యానశాఖ అధికారులను సంప్రదించగా, ఈ విషయం తమ దృష్టికి రాలేదని, ఎవరో అర్బన్‌ ఫార్మింగ్‌లో భాగంగా కొద్ది స్థలంలో పండించి ఉండొచ్చని తెలిపారు.    

Most Expensive Spice In The World: సుగంధ ద్రవ్యాలు లేదా మసాలాదినుసుల్లో అత్యంత ఖరీదైనది ఏది? సందేహమెందుకు.. కుంకుమపువ్వు! ప్రపంచవ్యాప్తంగా దీనికి ఎంతో డిమాండ్‌ ఉంది. ఏమిటి దీని ప్రత్యేకత అని ఎప్పుడైనా ఆలోచించారా? ఆ సంగతులు మీకోసం.. కుం​కుమ పువ్వుతో ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు ఎన్నో ఆరోగ్య రహస్యాలు కుం​కుమ పువ్వులో దాగి ఉండటం వల్లనే  అంత ధర పలుకుతోంది మరి..! చర్మం, జుట్టుకు మాత్రమేకాకుండా మొత్తం శరీర ఆరోగ్యానికి కూడా మేలు చేసే ఔషధగుణాలు దీనిలో పుష్కలంగా ఉంటాయి. దీనిని ఆరోగ్యం, సుగంధ పరిమళం కోసం అధికంగా వినియోగిస్తారు. ముఖ్యంగా గుండె సంబంధిత సమస్యలు తలెత్తకుండా అడ్డుకోవడంలో, మెరుగైన కంటిచూపుకు, జ్ఞాపకశక్తి పెంపుకు, రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను నియంత్రించడంలో కీలకంగా పనిచేస్తుంది. అందుకే అనేక మంది తమ రోజువారీ ఆహారంలో కుంకుమ పువ్వును చేర్చుతారు. జీర్ణ సమస్యల నివారణలో కుం​కుమ పువ్వులోని పోషకాలు గ్యాస్ట్రిక్‌ ట్రబుల్‌కు తక్షణ ఉపశమనం కలిగిస్తుంది. జీర్ణక్రియను మెరుగుపరచి, ప్రేగుల్లో గ్యాస్ చేరకుండా నిరోధిస్తుంది. తద్వారా కడుపుపై ​​ఒత్తిడి తగ్గుతుంది. అంతేకాకుండా విరేచనాల లక్షణాలను తగ్గిస్తుంది. ఆకస్మికంగా సంభవించే కడుపునొప్పి నుండి ఉపశమనాన్ని అందిస్తుంది. కాలేయ సంబంధిత వ్యాధులు దరిచేరకుండా కాపాడుతుంది. చదవండి: వింత ఆచారం! అల్లుడికి కట్నంగా 21 విషపూరితమైన పాములు.. గుండె ఆరోగ్యానికి దివ్యౌషధం కుంకుమపువ్వు చెడు కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను తగ్గించి, తద్వారా రక్తపోటు అదుపులో ఉండేలా చేస్తుంది. ముఖ్యంగా దీనిలోని ఔషధ గుణాలు హృదయ ఆరోగ్యాన్ని మరింతగా కాపాడుతాయి. ఆర్టరీస్‌ (ధమను) ల్లో కొలెస్ట్రాల్ పేరుకుపోకుండా అడ్డుకుని, గుండె జబ్బుల ప్రమాదాన్ని నివారిస్తుంది.  క్యాన్సర్‌తో పోరాడే లక్షణాలు కుంకుమపువ్వులో యాంటీ ఆక్సిడెంట్లు అధికంగా ఉంటాయి. ఇవి పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్ కణాల పెరుగుదలను అణిచివేసి, చంపుతాయి. దీనిలోని యాంటీకాన్సర్ కారకాలు చర్మం, ఎముక మజ్జ, ఊపిరితిత్తులు, రొమ్ము, గర్భాశయం, ప్రోస్టేట్ వంటి ఇతక క్యాన్సర్‌ల కణాలను కూడా ప్రభావితం చేస్తాయి.  చదవండి: టాయిలెట్‌లో ఎక్కువ సమయం గడుపుతున్నారా? ఆ సమస్య అందుకేనట!! పీరియడ్స్‌ రుగ్మతలను తగ్గిస్తుంది కుంకుమపువ్వు తినడం వల్ల స్త్రీలకు నెలసరి సమయంలో వచ్చే చిరాకు, తలనొప్పి, కడుపు నొప్పి, ఆందోళన వంటి సమస్యలు తలెత్తకుండా నివారిస్తుంది. కుంకుమపువ్వు వాసన కార్టిసాల్ అనే స్ట్రెస్‌ హార్మోన్ స్థాయిలను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.  మూడ్ సమస్యలు కుంకుమపువ్వుకు 'సన్‌షైన్ స్పైస్' అనే పేరు కూడ ఉంది. మానసిక స్థితిని మెరుగుపరిచే లక్షణం కలిగి ఉంటడమే అందుకు ప్రధాన కారణం​.  చదవండి: Junk Food And Diabetes: డయాబెటిస్‌ రావడానికి జంక్‌ ఫుడ్‌ ఏ విధంగా కారణమౌతుందో తెలుసా!

ప్ర‌యాగ్‌రాజ్ (ల‌క్నో) : ఉత్త‌ర‌ప్ర‌దేశ్‌ ప్ర‌యాగ్‌రాజ్ న‌గ‌రంలోని ఓ కాల‌నీలో వీధుల‌న్నీ కాషాయ రంగులో ద‌ర్శ‌న‌మిచ్చాయి. అంతేకాకుండా దాదాపు అన్ని ఇళ్ల‌కు దేవుని ప్ర‌తిమ‌ల‌తో స‌హా మ‌త‌ప‌ర‌మైన బొమ్మ‌లు చిత్రీక‌రించారు. ఈ కుట్ర‌లోయూపీ  మంత్రి నంద్ గోపాల్ నంది హ‌స్తం ఉంద‌ని ప‌లు ఆరోప‌ణ‌లు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. వివ‌రాల ప్ర‌కారం.. సోమ‌వారం తెల్ల‌వారుజామున కొంద‌రు దుండ‌గులు త‌న ఇంటి బాల్క‌నీకి కాషాయ‌రంగు పెయింటింగ్ వేస్తుండ‌టంతో స్థానిక నివాసి ర‌విగుప్తా.. పెయింటింగ్ ఆపాలంటూ కోరారు. అయితే స‌ద‌రు వ్య‌క్తులు విన‌డం స‌రికదా మ‌రింత ఓవ‌రాక్ష‌న్ చేశారు.  మంత్రి  నంది ఆదేశాల మేర‌కే ఈ ప‌ని చేస్తున్నామ‌న్నామంటూ ఆ స‌మూహంలోని ఓ వ్య‌క్తి  బ‌దులిచ్చాడు.   దీనికి సంబంధించి వీడియాను సోష‌ల్ మీడియాలో షేర్ చేయ‌డంతో అది కాస్తా వైర‌ల్ అయ్యింది. దీంతో మంత్రి నంది తీరుపై ప‌లువురు దుమ్మెత్తిపోస్తున్నారు. మీకున్న మ‌త పిచ్చిని అంద‌రికి అంట‌గ‌ట్ట‌డం ఏంటంటూ ప‌లువురు సోషల్ మీడియాలో ఫైర్ అయ్యారు. ఈ కేసులో ప్ర‌ధాన నిందితుడిగా కమల్ కుమార్ కేసర్వానీని చేర్చుతూ ఎఫ్‌ఐఆర్ దాఖ‌లైంది.  కాగా  నంద్ గోపాల్ నందికి కేస‌ర్వాని స‌మీప బుందువుగా తెలుస్తోంది.  పోలీసుల‌కు ఫిర్యాదు చేసిన కారణంగా త‌న‌ను చంపేస్తామంటూ కొంద‌రు బెదిరింపుల‌కు పాల్ప‌డుతున్నార‌ని గుప్తా వాపోయాడు. ఈ విష‌యంపై మంత్రి నంద్ గోపాల్‌ను సంప్ర‌దించ‌గా ఇది కేవ‌లం రాజ‌కీయ కుట్ర అని పేర్కొన్నారు. భ‌వ‌నాల‌కు కేవ‌లం కాషాయ రంగు మాత్ర‌మే లేద‌ని ఎరుపు, ప‌సుపు, స‌హా మ‌రికొన్ని రంగులు కూడా ఉన్న‌ట్లు పేర్కొన్నారు. కేవ‌లం అభివృద్ధ‌ని అడ్డుకోవ‌డానికి కొంద‌రు చేస్తున్న ప్ర‌య‌త్నాలు ఇవి అంటూ త‌న‌పై వ‌చ్చిన ఆరోప‌ణ‌ల్ని మంత్రి కొట్టిప‌రేశారు.  

ఎంత ప్రయత్నించినా రాత్రిళ్లు నిద్ర పట్టడం లేదా? తెల్లవార్లూ మంచంపై పొర్లుదండాలు పెడుతున్నారా? కంటినిండా నిద్రపోవాలంటే ఏం చేయాలో చెప్పండర్రా అని అందరినీ అడుగుతున్నారా? చాలా సింపుల్‌. కాసింత కుంకుమపువ్వు తీసుకుంటే సరిపోతుందంటున్నారు ఆస్ట్రేలియాలోని మర్డాక్‌ యూనివర్శిటీ శాస్త్రవేత్తలు. కుంకుమ పువ్వు నుంచి తీసిన పదార్థం ఒకటి నిద్రకు బాగా ఉపకరిస్తుందని వీరు ప్రయోగపూర్వకంగా గుర్తించారు. పద్దెనిమిది ఏళ్ల నుంచి 70 ఏళ్ల మధ్యవయస్కులు కొందరిని ఎంపిక చేసి వారిలో కొందరికి రోజూ 14 మిల్లీగ్రాముల కుంకుమపువ్వు నుంచి తీసిన పదార్థాన్ని ఇచ్చారు. మిగలిన వారికి ఉత్తుత్తి మాత్రలు ఇచ్చారు. వీరందరికీ నిద్రలేమి సమస్యలు ఉన్నాయని, ముందుగానే తెలుసు. అంతేకాకుండా వీరు ఏ రకమైన మందులు తీసుకోవడం లేదు. నాలుగు వారాల పాటు జరిగిన పరీక్ష తరువాత పరిశీలించినప్పుడు కుంకుమ పువ్వు నుంచి తీసిన పదార్థాన్ని వాడుతున్న వారికి మెరుగైన నిద్ర పడుతున్నట్లు తెలిసింది. ఏడు రోజుల తరువాతి నుంచే తమ నిద్ర నాణ్యతలో మెరుగుదల కనిపించిందని ప్రయోగంలో పాల్గొన్న వారు చెప్పారు. పైగా కుంకుమ పువ్వు నుంచి తీసిన పదార్థాన్ని వాడటం ద్వారా ఎలాంటి దుష్ప్రభావమూ కనిపించలేదు కూడా. ఇప్పుడు మరింత విస్తత స్థాయిలో మరోసారి ప్రయోగాలు నిర్వహించి ఫలితాలను నిర్ధారించుకుంటామని అడ్రియన్‌ లోప్రెసెటీ అనే శాస్త్రవేత్త తెలిపారు.

సాక్షి, లక్నో : యూపీలోని బదౌన్‌లో దుండగులు కూలగొట్టిన రాజ్యాంగ నిర్మాత డాక్టర్‌ బీఆర్‌ అంబేడ్కర్‌ విగ్రహాన్ని పునఃప్రతిష్టించారు. అయితే ఈ విగ్రహంలో అంబేడ్కర్‌ తరచూ కనిపించే సూట్‌లో కాకుండా కాషాయ రంగులో ఉన్న ప్రిన్స్‌ సూట్‌లో కనిపిస్తుండటం గమనార్హం. అంబేడ్కర్‌ విగ్రహానికి కాషాయం పులమడంపై ఆగ్రహం వ్యక్తం చేసిన బీఎస్‌పీ నేత హిమేంద్ర గౌతం కాషాయం రంగు మార్చి నీలం రంగు వేయించారు. వివరాల్లోకి వెళితే.. బదౌన్‌ ప్రాంతంలోని దగ్రాయ గ్రామంలో ఈనెల ఏడున కొందరు దుండగులు అంబేడ్కర్‌ విగ్రహాన్ని ధ్వంసం చేశారు. ఈ ఘటనతో బదౌన్‌ ప్రాంతం ఆందోళనలతో హోరెత్తగా స్పందించిన అధికార యంత్రాంగం ఆగ్రా నుంచి ఆఘమేఘాలపై మరో విగ్రహాన్ని తెప్పించి అదే ప్రాంతంలో ప్రతిష్టించింది. అయితే కాషాయ రంగులో విగ్రహం రూపొందించడం పట్ల అధికారులను ప్రశ్నించగా వారి నుంచి ఎలాంటి స్పందనా రాలేదు. మరోవైపు ఈ వ్యవహారంలో తమ పార్టీ ప్రమేయం లేదని బీజేపీ మాజీ ఎమ్మెల్యే ప్రేమ్‌ స్వరూప్‌ పట్నాయక్‌ అన్నారు. ‘ఈ వ్యవహారాన్ని రాజకీయం చేస్తున్నారు. విగ్రహంతో బీజేపీకి ఎలాంటి సంబంధం లేదు..కాషాయ వర్ణమైతే భారత సంస్కృతికి ప్రతీక’ అని ఆయన వ్యాఖ్యానించారు. ఇక మార్చిలో సిద్ధార్ధనగర్‌, అలహాబాద్‌లో 24 గంటల వ్యవధిలోనే రెండు అంబేడ్కర్‌ విగ్రహాలను దుండగులు కూల్చివేశారు. ఏమైనా కొద్ది గంటల్లోనే అంబేడ్కర్‌ విగ్రహం నీలం నుంచి కాషాయం..కాషాయంలోంచి నీలంలోకి మారింది.

సాక్షి, లక్నో : ఉత్తర్‌ ప్రదేశ్‌లో కాషాయ రంగు వివాదం కొత్త మలుపులు తీసుకుంటోంది. యోగి ఆదిత్యనాథ్‌ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చినప్పటినుంచీ.. ముఖ్యమంత్రి కార్యాలయం సహా పలు ప్రభుత్వ భవనాలకు కాషాయ రంగును పులిమేశారు. తాజాగా లక్నోలోకి పలు పార్కులకు రోడ్డు డివైడర్లకు అదే కలర్‌ పెయింట్‌ వేశారు.  యోగి ఆదిత్యనాథ్‌ ముఖ్యమంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన నాటినుంచి ప్రభుత్వ కార్యాలయాలపై కాషాయ రంగును అద్దేస్తున్నారు. ఇప్పటివరకూ సుమారు వంద ప్రాథమిక పాఠశాలలు, పోలీస్‌ స్టేషన్లకు అదే కలర్‌ పెయింట్‌ వేశారు.  యోగి ఆదిత్యానథ్‌కు ఇష్టకమైన రంగుపైనే ఇక ప్రభుత్వ పథకాల ప్రచారం కూడా జరుగుతోంది. ఇదిలావుండగా.. యోగి ఆదిత్యనాథ్‌ పదవీకాలం పూర్తయ్యేనాటికి రాష్ట్రమంతా కాషాయరంగులోకి మారుతుందని ప్రజలు వ్యాఖ్యానిస్తుండడం విశేషం. 

లక్నో: ఉత్తర ప్రదేశ్‌లోని యోగి సర్కార్‌ రాష్ట్రాన్ని కాషాయమయం చేస్తోంది. యూపీ లో యోగి ఆదిత్యానాథ్‌ ముఖ్యమంత్రి పగ్గాలు చేపట్టిన నాటినుంచి ఇప్పటివరకూ బుక్‌లెట్స్, స్కూల్‌ బ్యాగ్‌లు, టవళ్లు, కుర్చీలు, బస్సులకే పరిమితమైన కాషాయీ కరణ పోలీసు స్టేషన్లకు, హజ్‌ కార్యాలయాలకు చేరింది. తాజాగా లక్నోలో సుమారు 80 ఏళ్ల చరిత్ర కలిగిన ఓ పోలీసు స్టేషన్‌కు ఉన్న భవనం రంగును యోగి ప్రభుత్వం మార్చివేసింది. సాధారణంగా పోలీసు స్టేషన్లకు పసుపు, ఎరుపు రంగులు ఉంటాయి. కానీ, యోగి ప్రభుత్వం లేత కాషాయరంగును లక్నో పోలీసు స్టేషన్‌కు వేయించింది. గత ఏడాది సీఎం కార్యాలయం లాల్‌ బహుదూర్‌ శాస్త్రి భవన్‌కు, నిన్న లక్నోలోని హజ్‌ కార్యాలయం సరిహద్దు గోడకు యోగి ప్రభుత్వం కాషాయ రంగు వేయించిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ ఘటనపై ముస్లిం సంఘాలు తీవ్రంగా విరుచుకు పడ్డాయి.

లక్నో : ఉత్తర ప్రదేశ్‌ ముఖ్యమంత్రి యోగి ఆదిత్యానాథ్‌ తీసుకున్న ఓ నిర్ణయం వివాదాస్పదంగా మారింది. ప్రభుత్వ కార్యాలయాలన్నింటికి కాషాయం రంగు పూయాలని గతంలో ఆయన అధికారులను ఆదేశించిన విషయం తెలిసిందే. అయితే అది ఇప్పుడు మతపరమైన విమర్శలకు దారితీసింది.  ప్రధాన కార్యాలయంతోసహా హజ్‌ కమిటీ ఆఫీసులకు కూడా అధికారులు కాషాయం రంగు పూయటంతో ఇస్లాం మత పెద్దలు అభ్యంతరం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. రాత్రికి రాత్రే ఆయా కార్యాలయాల గోడల రంగును మార్చేయటంతో అది తీవ్ర స్థాయికి చేరుకుంది. ‘‘ఇది ముమ్మాటికీ ఖండించదగ్గ అంశం. సాధారణంగా ఈ రంగు రాజకీయాల కోసం వాడేది. ఇలాగే చూస్తూ ఊరుకుంటే రేపు హజ్‌ యాత్రికులను కూడా కాషాయపు దుస్తులు ధరించమంటారేమో?’’ అని లక్నో హజ్‌ కమిటీ అధికారి షాహర్‌ ఖాజీ మౌలానా అసహనం వ్యక్తం చేశారు. తక్షణమే ఈ నిర్ణయం వెనక్కి తీసుకోకపోతే తీవ్ర పరిణామాలు ఉంటాయని హజ్‌ కమిటీ సభ్యులు హెచ్చరిస్తున్నారు.  ఇక షియా పర్సనల్‌ లా బోర్డు సభ్యుడు మౌలానా యాసుబ్‌ అబ్బాస్‌ కూడా యోగి ప్రభుత్వ చర్యను తీవ్రంగా తప్పుబట్టారు. ప్రభుత్వాలు మారినప్పుడల్లా ఇలా రంగులు మారుస్తారా? అది కూడా మనోభావాలు దెబ్బతీసేలా.. ఇది మంచి పద్ధతి కాదు అంటూ అబ్బాస్‌ పేర్కొన్నారు. అయితే ప్రభుత్వం మాత్రం విమర్శలను చాలా తేలికగా తీసుకుంటోంది. మైనార్టీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి మోసిన్‌ రాజా.. సీఎం యోగి నిర్ణయాన్ని సమర్థిస్తున్నారు. కాషాయం రంగు శక్తి, వెలుగులకు చిహ్నమని... ఈ విషయంలో వెనక్కి తగ్గేది లేదని ఆయన పేర్కొంటున్నారు.  ఉత్తర ప్రదేశ్‌లో కార్యాలయాలకు అంతకు ముందు తెలుపు రంగు ఉండేది. కానీ, గతేడాది అక్టోబర్‌లో వాటన్నింటికి కాషాయం రంగు పూయాలంటూ యోగి ప్రభుత్వం ఆదేశాలు జారీ చేసింది. ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యాలయం లాల్‌ బహదూర్‌ శాస్త్రి భవన్‌తో మొదలుపెట్టి ఇప్పటిదాకా 100 స్కూళ్లకు, 50 ఆర్టీసీ బస్సులకు, పలు పోలీస్‌ స్టేషన్‌లకు కాషాయం రంగు అధికారులు అద్దేశారు. 

లక్నో: ఉత్తరప్రదేశ్‌ హజ్‌ కార్యాలయం ప్రహరీ గోడలు రాత్రికి రాత్రే కాషాయ రంగు సంతరించుకున్నాయి. సెక్రటేరియట్‌ భవనానికి కాషాయ రంగు వేయించిన కొద్ది రోజులకే సీఎం యోగి దృష్టి హజ్‌ కార్యాలయంపై పడింది. రాష్ట్ర మైనారిటీ వ్యవహారాల మంత్రి మొహసిన్‌ రజాను వివరణ కోరగా.. హజ్‌ కార్యాలయం ముందు ఉన్న ప్రహరీ గోడలపై మాత్రమే కొత్త రంగు వేశారన్నారు. భవనం వెలుపల, లోపల ఎలాంటి మార్పులు చేయలేదని చెప్పారు. అయినా, దీనిని సమస్యగా చేస్తున్నారెందుకని ప్రశ్నించారు. కాషాయం జాతి వ్యతిరేక రంగు కాదు కదా అని అన్నారు. కాంతికి, శక్తికి సంకేతం కాషాయం అని వివరణ ఇచ్చారు.