నాకిప్పుడు 30 ఏళ్లు. పెళ్లై ఏడాది అవుతోంది. ఈ వయసులో ప్రెగ్నెన్సీ వస్తే మానసిక వైకల్యం ఉన్న పిల్లలు పుట్టే చాన్స్‌ ఎక్కువ అంటున్నారు. నాకు భయంగా ఉంది. పిల్లల కోసం మందులు వాడాలా? నిజంగానే మానసిక వైకల్యంతో పిల్లలు పుడతారా? – మాదిరాజు శ్యామల, కొల్లాపూర్‌ మీకు పెళ్లై ఏడాది అవుతోంది అంటున్నారు. మీరిప్పటికిప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీకి ప్లాన్‌ చేసినా పరవాలేదు. 35 ఏళ్లు దాటిన తరువాత జన్యులోపాలు, మెదడులోపాలు.. ముఖ్యంగా డౌన్‌ సిండ్రోమ్‌తో పిల్లలు పుట్టే అవకాశాలు ఎక్కువ. లేట్‌ మ్యారెజెస్‌ వల్ల ఈ రోజుల్లో 30 ఏళ్లు దాటిన తర్వాతే తొలిచూలు కాన్పులను చూస్తున్నాం. ఒకవేళ మీరు ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్లాన్‌ చేసుకోవాలి అనుకుంటే గనుక ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ 5ఎమ్‌జీ మాత్రలు, బి– కాంప్లెక్స్‌ మాత్రలను తీసుకోవాలి. ఇలా చేయడం వల్ల పుట్టబోయే బిడ్డలో స్పైన్, నర్వ్‌ ప్రాబ్లమ్స్‌ తక్కువుంటాయి. మీది మేనరికం అయితే.. ఒకసారి జెనెటిక్‌ కౌన్సెలర్స్‌ని కలవాలి. కేవలం వయసు ఎక్కువ ఉండటం వల్ల మాత్రమే అంగవైకల్యం వస్తుందనే భయాన్ని పెట్టుకోకండి. ప్రెగ్నెన్సీ కన్‌ఫర్మ్‌ అయిన తరువాత హైరిస్క్‌ ప్రెగ్నెన్సీస్‌ని చూసే ఆసుపత్రిలోని డాక్టర్‌ని సంప్రదించండి. 3వ నెల, 5వ నెలల్లో ఫీటల్‌ మెడిసిన్‌ స్పెషలిస్ట్‌తో స్కాన్స్‌ చేయించుకుంటే చాలావరకు కంజెనిటల్‌ అబ్‌నార్మలిటీస్‌ని కనిపెడతారు. 30 ఏళ్ల వయసు దాటిన గర్భిణీలకు.. 11–12 వారాల ప్రెగ్నెన్సీలో డౌన్‌ సిండ్రోమ్‌ స్క్రీనింగ్‌ అని స్కాన్, రక్త పరీక్ష తప్పకుండా చేస్తారు. దీనిద్వారా మూడు రకాల క్రోమోజోమ్‌ ప్రాబ్లమ్స్‌ని కనిపెట్టవచ్చు. ఒకవేళ వాటి ఫలితం పాజిటివ్‌గా వస్తే అడ్వాన్స్‌డ్‌ టెస్ట్స్‌ లాంటివి హైరిస్క్‌ ప్రెగ్నెన్సీస్‌ని చూసే ఆసుపత్రుల్లో అందుబాటులో ఉంటాయి. మీరు ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ఇప్పటికే ఏమైనా ప్రయత్నించారా? ఒకవేళ ప్రయత్నించినా రాకపోతే .. భార్య, భర్తకు కొన్ని పరీక్షలను చేయించుకోమని సూచిస్తారు. ఆ పరీక్షల్లో ఏమైనా సమస్యలు ఉన్నట్లు తేలితే అవి సరిచేసి.. ప్రెగ్నెన్సీ రావడానికి మందులు ఇస్తారు. మీరు ఒకసారి గైనకాలజిస్ట్‌ని కలసి రొటీన్‌ చెకప్‌ చేయించుకోండి. ప్రెగ్నెన్సీకి ప్లాన్‌చేసే వాళ్లు ప్రెగ్నెన్సీకి ముందే ప్రికాన్సెప్షనల్‌ కౌన్సెలింగ్‌కి వెళితే మంచిది. ప్రాపర్‌ మెడికేషన్స్, సమస్యల నివారణ గురించి చర్చిస్తారు. -డా.భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌ 

 నాకు 20 ఏళ్లు. పీరియడ్స్‌ రెగ్యులర్‌గా రావు. ఇంట్లో పెళ్లి సంబంధాలు చూస్తున్నారు. నా సమస్య వల్ల రేపు పెళ్లి అయ్యాక పిల్లలు పుట్టరేమోనని భయంగా ఉంది. దీనికేమైనా ట్రీట్‌మెంట్‌ ఉందా?  – పి.రజిత, మామిడిపల్లి నెలసరి రెగ్యులర్‌గా ఉన్నప్పుడు చాలామంది అమ్మాయిలకు ఆరోగ్య సమస్యలు తక్కువగా ఉంటాయి. భవిష్యత్తులో గర్భందాల్చే అవకాశాలు కూడా తగ్గవు. ఇరవై ఏళ్ల వయసులో టీనేజ్‌లోలా కాకుండా శరీరంలోని హార్మోన్స్‌ అన్నీ బ్యాలెన్స్‌ కావడానికి అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. మీకు ఇర్రెగ్యులర్‌గా రెండు మూడు నెలలకోసారి రావడం లేదా మందులు వాడితేనే గాని రాకపోవడం కనుక ఉంటే, వెంటనే డీటెయిల్డ్‌ హార్మోనల్‌ ఎవాల్యుయేషన్‌ చేయించుకోవాలి. కొందరిలో ఇర్రెగ్యులర్‌ సైకిల్స్‌తో పాటు మొటిమలు, అవాంఛిత రోమాలు, గడ్డంపైన, పైపెదవిపైన వెంట్రుకలు రావడం, తలమీద జుట్టు రాలిపోవడం, బరువు పెరగడం వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి.   దీనిని పోలిసిస్టిక్‌ ఒవేరియన్‌ సిండ్రోమ్‌ (పీసీఓఎస్‌) అంటాం. కొందరికి షుగర్, బీపీ కూడా ఉండవచ్చు. అధిక బరువు ఉంటే శరీరంలో కొవ్వులు అసాధారణంగా ఉంటాయి. ఇలాంటి లక్షణాలు ఉన్నప్పుడు స్కానింగ్, రక్తపరీక్షలు చేయించుకుని, సమస్యను గుర్తించి తగిన మందులు వాడితే పీరియడ్స్‌ రెగ్యులర్‌ అవుతాయి. భవిష్యత్తులో ప్రెగ్నెన్సీ అవకాశాలు తగ్గకుండా ఉంటాయి. దీనికి మొదటి చికిత్స ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం, జీవనశైలి అనే చెబుతాం. థైరాయిడ్‌ సమస్య ఏదైనా ఉందా అని పరీక్షలు చేస్తాం. అలాగే టీబీ వంటి ఇతర ఇన్ఫెక్షన్స్‌ ఉన్నాయా లేదా పరీక్షిస్తాం. క్రమం తప్పకుండా శారీరక వ్యాయామం, యోగా, నడక, డాన్సింగ్, సైక్లింగ్‌ వంటివి కచ్చితంగా చేయాలి. డైట్‌ కౌన్సెలర్‌ను సంప్రదించి, ఆహార విషయంలో వారి సలహాలను పాటించాలి. రక్తపరీక్షల రిపోర్ట్స్‌ బట్టి హార్మోనల్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌ చేయాలా లేదా నాన్‌హార్మోనల్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌ చేయాలా అని గైనకాలజిస్ట్‌ నిర్ణయం తీసుకుంటారు. ఈ సమస్యకు మూడు నుంచి ఆరునెలల ట్రీట్‌మెంట్‌ అవసరం ఉంటుంది.  -డాక్టర్‌ భావన కాసు,  గైనకాలజిస్ట్‌ ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌ 

నాకిప్పుడు ఏడో నెల. షుగర్‌ ఉందని చెప్పారు. Metformin 100mg అనే మాత్రలు వేసుకోమన్నారు. ఇది ప్రెగ్నెన్సీలో వేసుకోవచ్చా? మాత్రలు వేసుకోవడం నాకు ఇష్టం లేదు. ఏం చేయాలి? – పి. కృష్ణశ్రీ, భీమవరం Metformin అనే మాత్రలను ప్రెగ్నెన్సీలో వాడవచ్చు. డయాబెటిస్‌కి ఇది మంచి మెడిసిన్‌. ప్రెగ్నెన్సీలో వచ్చే డయాబెటీస్‌ని 80 శాతం స్ట్రిక్ట్‌ డైట్‌తో మేనేజ్‌చేస్తారు. కానీ షుగర్‌ పెరిగినప్పుడు మాత్రలు లేదా ఇన్సులిన్‌ను సజెస్ట్‌ చేస్తారు. షుగర్‌ నియంత్రణలో లేకపోతే తల్లికి, బిడ్డకు ప్రమాదం ఉంటుంది. ఈ జెస్టేషనల్‌ డయాబెటిస్‌ని సులభంగా గుర్తించి .. స్ట్రిక్ట్‌గా హోమ్‌ మానిటరింగ్‌ చేసి నియంత్రణలోకి తెస్తే షుగర్‌ వల్ల తలెత్తే సమస్యల ప్రభావం పుట్టబోయే బిడ్డ మీద ఉండదు. బిడ్డ అధిక బరువుతో పుట్టడం, ప్రసవమప్పుడు ఇబ్బందులు, అధిక రక్తస్రావం, అత్యవసరంగా ఆపరేషన్‌ చేయాల్సి రావడం వంటి చాన్సెస్‌ తగ్గుతాయి. Metformin .. .. షుగర్‌ మరీ డౌన్‌ కాకుండా..  hypoglycemia episodes రిస్క్‌ను తగ్గిస్తుంది. ఇన్సులిన్‌తో ఈ ఇబ్బంది ఎక్కువ ఉంటుంది. ఈ మాత్రతో ఉండే ఏకైక ఇబ్బంది.. కడుపు ఉబ్బరం. అందుకే మాత్రలను ఎప్పుడూ తిన్న వెంటనే వేసుకోవాలి. తక్కువ మోతాదులో మొదలుపెట్టి.. నాలుగు రోజులకు మోతాదు పెంచి కావలసిన మోతాదుకు అడ్జస్ట్‌ చేస్తారు. షుగర్‌ రీడింగ్స్‌ నార్మల్‌ అయితే అదే మోతాదును కొనసాగిస్తారు. రెండు వారాల్లో కంట్రోల్‌ కాకపోతే ఇన్సులిన్‌ ఇంజెక్షన్‌ సజెస్ట్‌ చేస్తారు. మాత్రల విషయానికి వస్తే.. రోజూ ఇంట్లో బ్లడ్‌ షుగర్‌ లెవెల్స్‌ని మానిటరింగ్‌ చేస్తూ  మాత్రల మోతాదును నిర్ధారిస్తారు.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ఆయా ప్రాంతాల్లో వ్యాధులు.. రోగుల సంఖ్య..అందుతున్న వైద్య సేవలను బట్టి మెడికల్‌ కాలేజీలకు పీజీ సీట్లు కేటాయించాలని జాతీయ మెడికల్‌ కమిషన్‌ (ఎన్‌ఎంసీ) నిర్ణయించింది. అంటే ఏ ప్రాంతంలో ఎలాంటి  రోగాలున్నాయో, ఆయా ప్రాంతాల్లోని మెడికల్‌ కాలేజీలకు ఆయా స్పెషాలిటీల్లో పీజీ మెడికల్‌ సీట్లు వచ్చే అవకాశం ఉంటుందన్నమాట. ఈ మేరకు కొత్త పీజీ మెడికల్‌ ముసాయిదాను విడుదల చేసింది. దీని ప్రకారం.. మెడికల్‌ కాలేజీలో సంబంధిత స్పెషాలిటీ వైద్యంలో ఔట్‌ పేషెంట్‌ (ఓపీ)ల సంఖ్య 50కి తగ్గకుండా ఉంటేనే రెండు ఎండీ లేదా ఎంఎస్‌ సీట్లను ఎన్‌ఎంసీ మంజూరు చేస్తుంది. ఉదాహరణకు ఒక మెడికల్‌ కాలేజీకి రెండు పీడియాట్రిక్‌ సీట్లు కావాలంటే సంబంధిత కాలేజీలో రోజుకు చిన్న పిల్లల ఓపీ కనీసం 50 ఉండాలి. ఒక ఆపరేషన్‌ థియేటర్‌ 24 గంటలు పనిచేస్తేనే రెండు పీజీ అనస్తీషియా సీట్లు ఇస్తారు. వారానికి 20 ప్రసవాలు జరిగితేనే రెండు గైనిక్‌ సీట్లు ఇస్తారు. ఇక సంబంధిత స్పెషాలిటీలో అదనంగా మరో సీటు కావాలంటే 20 శాతం ఓపీ పెరగాలి. సూపర్‌ స్పెషాలిటీకి సంబంధించి రెండు సీట్లు కేటాయించాలంటే ఆయా సూపర్‌ స్పెషాలిటీ విభాగంలో రోజుకు 25 ఓపీ ఉండాలి.  పడకల్లో 75% ఆక్యుపెన్సీ ఉండాలి ఎన్‌ఎంసీ మరికొన్ని కొత్త నిబంధనలను కూడా ముసాయిదాలో చేర్చింది. మెడికల్‌ కాలేజీల్లోని స్పెషాలిటీ పడకల్లో 75 శాతం ఆక్యుపెన్సీ ఉండాలి. అల్ట్రా సౌండ్‌లు రోజుకు 30 జరగాలి. 10 సీటీ స్కాన్లు చేయాలి. రోజుకు మూడు ఎంఆర్‌ఐ స్కాన్లు తీయాలి. రోజుకు 15 శాతం మంది రోగులకు వైద్య పరీక్షలు నిర్వహించాలి. గతంలో ఇలాంటి నిబంధనలు లేవు. సంబంధిత స్పెషాలిటీలో నిర్ణీత ఓపీ సంఖ్యతో సంబంధం లేకుండా మౌలిక సదుపాయాలు, సర్జరీలు, అన్ని రకాల ఓపీలు, ఐపీలు, బ్లడ్‌ బ్యాంకు నిర్వహణ, సీటీ స్కాన్, ఎంఆర్‌ఐ యంత్రాలు ఉన్నాయా లేవా? వంటివి మాత్రమే చూసి సీట్లు ఇచ్చేవారు. ఇప్పుడు ప్రధానంగా ఓపీని ప్రామాణికంగా తీసుకొని ఇవ్వాలని నిర్ణయించారు.   ఐసీఎంఆర్‌ ఆన్‌లైన్‌ కోర్సులు చదవాలి ఎండీలో కొత్తగా 3 కోర్సులను ఎన్‌ఎంసీ చేర్చింది. ప్రజా రోగ్యం, బయో ఫిజిక్స్, లేబొరేటరీ మెడిసిన్‌లను ప్రవేశపెట్టింది. అలాగే సూపర్‌ స్పెషాలిటీలో ఉండే చిన్న పిల్లల గుండె, రక్తనాళాల కోర్సులను ఎత్తివేసి, సాధారణ గుండె, ఛాతీ, రక్తనా ళాల సర్జరీలో చేర్చింది. సూపర్‌ స్పెషాలిటీలో ఉన్న ఛాతీ శస్త్రచి కిత్స కోర్సును ఎత్తివేసి సాధారణ గుండె శస్త్రచికిత్సలో కలి పేసింది. అలాగే 11 పోస్ట్‌ డాక్టర్‌ సర్టిఫికెట్‌ కోర్సులు ప్రవేశపె ట్టింది. అవయవ మార్పిడి అనెస్తీషియా, పీడియాట్రిక్‌ ఎండోక్రైనాలజీ, లేబొరేటరీ ఇమ్యునాలజీ, న్యూక్లియర్‌ నెఫ్రాలజీ, రీనాల్‌ పెథాలజీ, గ్యాస్ట్రో రేడియాలజీ, రక్తమార్పిడి థెరపీ, పెయిన్‌ మేనేజ్‌మెంట్, హిమటో ఆంకాలజీ, పీడియాట్రిక్‌ ఈ ఎన్‌టీ, స్పైన్‌ సర్జరీ కోర్సులు ప్రవేశపెట్టారు. పీజీ అయిపో యిన వారు ఈ కోర్సులను చేసే సదుపాయం కల్పించారు. ప్రతి పీజీ విద్యార్థి మొదటి ఏడాది ఐసీఎంఆర్‌ నిర్వహించే ఆన్‌ లైన్‌ కోర్సులు తప్పనిసరిగా చదవాలి. ఈ ముసాయిదా లోని అంశాలపై అభ్యంతరాలను 15లోగా తెలియజేయాలన్నారు. ఇలా అయితేనే ఉపయోగం రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్‌ మెడికల్‌ కాలేజీలు దాదాపు అన్ని జిల్లాలకు విస్తరించాయి. అందువల్ల ఆయా మెడికల్‌ కాలేజీల్లో పీజీ మెడికల్‌ సీట్లను స్థానిక రోగాలను బట్టి కేటాయిస్తేనే ఉపయోగం ఉంటుంది. ఎన్‌ఎంసీ తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం ఎంతో శాస్త్రీయ మైనది. ఆయా ప్రాంతాల రోగులకు సంబంధిత వైద్యం అందుబాటులోకి వస్తుంది. – డాక్టర్‌ కిరణ్‌ మాదల,ఐఎంఏ సైంటిఫిక్‌ కన్వీనర్, తెలంగాణ 

కొందరు ఎంత తిన్నా శరీరానికి కొవ్వు పట్టదు. జీరో సైజ్‌లోనే కనిపిస్తుంటారు. మరికొందరికేమో కొంచెం తిన్నా లావెక్కిపోతారు. ఈ రోజుల్లో బరువు పెరగడం అనేది అన్ని వయసుల వారికి పెద్ద సమస్యలా మారింది. బరువు అదుపులో ఉంచుకునేందుకు గంటల తరబడి జిమ్‌లో వర్కవుట్స్‌ చేసినా, డైట్‌ కంట్రోల్‌ చేసినా ఏ మాత్రం రిజల్ట్‌ ఉండటం లేదు.  ''నాకు 24 ఏళ్లు. నా హైట్‌ 5.2. బరువు 92 కిలోలు ఉన్నాను. యోగా, రెగ్యులర్‌గా జిమ్‌కి  వెళుతున్నా, డైటింగ్‌ కూడా చేస్తున్నా. అయినా బరువు తగ్గడం లేదు. బేరియాట్రిక్‌ సర్జరీ చేయించుకోవచ్చా? భవిష్యత్‌లో ప్రెగ్నెన్సీ మీద ఏమైనా ప్రభావం ఉంటుందా?'' మీ వయసు 24 కాబట్టి డైటింగ్, ఎక్సర్‌సైజెస్‌ కొంతవరకు బరువు తగ్గడానికి దోహద పడతాయి. మీరు చెప్పిన మీ ఎత్తు, బరువు వివరాలను బట్టి మీ బీఎమ్‌ఐ (బాడీ మాస్‌ ఇండెక్స్‌) 40 పైనే వస్తుంది. అంటే అధిక బరువు ఉన్నారని అర్థం. మార్బిడ్‌ ఒబేసిటీ అంటాం. బేరియాట్రిక్‌ సర్జరీ అనేది ఫస్ట్‌ ఆప్షన్‌గా తీసుకోకండి. ప్రొఫెషనల్‌ జిమ్‌ ఇన్‌స్ట్రక్టర్, డైట్‌ కౌన్సెలర్‌ని కలవండి. ఒకసారి హార్మోన్స్, థైరాయిడ్, సుగర్‌ టెస్ట్‌లు చేసుకోండి. జీవన శైలిని మార్చుకోవడం ద్వారా బరువు తగ్గించుకునే వీలు ఉంటుంది. బీఎమ్‌ఐ 40 దాటిన వారికి బేరియాట్రిక్‌ సర్జరీని సూచిస్తాం. బీఎమ్‌ఐ 35 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటే ప్రెగ్నెన్సీకి సంబంధించిన సమస్యలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. అయినా స్పెషలిస్ట్‌ని సంప్రదించిన తరువాతే మీకు ఏది సరిపోతుందో అంచనా వేస్తాను. మామూలుగా బేరియాట్రిక్‌ సర్జరీ అయిన 12– 18 నెలల తరువాత మాత్రమే ప్రెగ్నెన్సీ ప్లానింగ్‌ స్టార్ట్‌ చెయ్యాలి. ఎందుకంటే బరువు తగ్గే క్రమంలో మొదట్లో పోషకాల లోపం తలెత్తుతుంది. వాటిని మల్టీ విటమిన్స్‌తో కవర్‌ చేసి అప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చెయ్యాలి. ప్రెగ్నెన్సీ సమయంలో చాలా జాగ్రత్తగా డైట్‌ని సూచించాల్సి ఉంటుంది. బీపీ, సుగర్‌ సమస్యలు తలెత్తకుండా టెస్ట్‌ చెయ్యాలి. బేరియాట్రిక్‌ సర్జరీ తరువాత ప్రెగ్నెన్సీలో చాలా వరకు ఏ సమస్యలూ ఉండకపోవచ్చు. కానీ కొన్ని కేసెస్‌లో తక్కువ బరువుతో బిడ్డ పుట్టడం, నెలలు నిండకుండానే ప్రసవమవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. అయితే ఒబేసిటీతో ఉన్నప్పటి రిస్క్‌ కంటే ఈ రిస్క్‌ చాన్సెస్‌ చాలా తక్కువ. కాబట్టి మంచి స్పెషలిస్ట్‌ని కలిసిన తరువాత అన్ని విషయాలు అసెస్‌ చేసుకుని అప్పుడు బేరియాట్రిక్‌ సర్జన్‌ని కలిస్తే మంచిది.  -డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌ 

మాతృత్వం.. మహిళలకు దేవుడిచ్చిన వరం. మరోజీవికి ప్రాణం పోసే అపూర్వమైన అవకాశం. అయితే హార్మోన్ల అసమతుల్యత కారణంగా పలువురు స్త్రీలు ఈ అపురూప భాగ్యానికి దూరమవుతున్నారు. పీసీఓడీ (నీటి బుడగలు) సమస్యలతో నెలసరి గాడి తప్పి గర్భధారణకు నోచుకోలేకపోతున్నారు. అమ్మా అనే పిలుపు కోసం అలమటిస్తున్నారు. పల్లె సీమల్లో కంటే పట్టణా ప్రాంతాల్లోనే బాధితులు పెరుగుతున్నారు. ఈ క్రమంలో పిల్లలపై ప్రేమను చంపుకోలేక నిత్యం వందల మంది ఆస్పత్రులను ఆశ్రయిస్తున్నారు. రూ.లక్షల్లో ఫీజులు ముట్టజెప్పి అదృష్టాన్ని పరీక్షించుకుంటున్నారు. నెలల తరబడి చికిత్సలు పొందుతున్నారు. ఈ మేరకు వైద్యఆరోగ్యశాఖ అధికారులు పలు సూచనలు చేస్తున్నారు. మందులను క్రమం తప్పకుండా వాడడంతోపాటు ఆరోగ్య జాగ్రత్తలను పాటిస్తే ప్రయోజనం ఉంటుందని వివరిస్తున్నారు. ఇందుకోసం ప్రభుత్వాస్పత్రులోనే ట్రీట్‌మెంట్‌ పొందే వెసులుబాటు ఉందని వెల్లడిస్తున్నారు.   ►తిరుపతి ఎమ్మార్‌పల్లెకు చెందిన కోమల అనే మహిళకు 36ఏళ్లు. ఇంతవరకు సంతానం కలగలేదు. టీవీలో  ప్రకటనలు చూసి రెండేళ్ల క్రితం  చెన్నైలోని ఓ కార్పొరేట్‌ ఆస్పత్రిని ఆశ్రయించారు. రూ.30 వేలు చెల్లించి భార్యభర్తలు అన్ని రకాల పరీక్షలు చేయించుకున్నారు. డాక్టర్‌ వారి ఫలితాలను పరిశీలించి గర్భధారణ కలగాలంటే ఫీజుగా రూ.5 లక్షలు అడిగారు. ఆ దంపతులు ఖర్చుకు వెనకాడకుండా అడిగినంతా ముట్టజెప్పారు. అయినప్పటికీ ప్రయోజనం లేకపోవడంతో నిరాశగా ఇంటి ముఖం పట్టారు.   ► చిత్తూరు మండలానికి చెందిన సుమనప్రియ (28)కు 9ఏళ్ల క్రితం వివాహమైంది. కానీ సంతానం కలగలేదు. తీరా ఆస్పత్రిలో పరీక్షిస్తే.. పీసీఓడీ ఉందని డాక్టర్లు నిర్ధారించారు. అయితే ఆమె ఓ నాటు వైద్యుడిని ఆశ్రయించారు. ఆరు నెలల పాటు ఆకు మందు తీసుకున్నారు. ఇందుకోసం ప్రతి నెల రూ. 2వేలు చెల్లించారు. అయినప్పటికీ గర్భం రాలేదని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నార. ► చిత్తూరు నగరం తోటపాళ్యానికి చెందిన దంపతులకు పిల్లలు లేరు. వివాహమై రెండేళ్లు గడుస్తున్నా గర్భం దాల్చకపోవడంతో జిల్లా ఆస్పత్రికి వెళ్లి పరీక్షలు చేయించుకున్నారు. ఆమెకు పీసీఓడీ సమస్య ఉన్నట్లు వైద్యులు గుర్తించారు. దీంతో 8నెలల పాటు ఆమెను పర్యవేక్షణలో ఉంచారు. ఆరోగ్య సూత్రాలు పాటిస్తూ  మందులు వాడేలా జాగ్రత్తలు తీసుకున్నారు.  10వ నెలలో ఆమె గర్భం దాల్చింది. ప్రస్తుతం పండంటి ఆడబిడ్డకు జన్మనిచ్చింది. పీసీఓడీ ఎందుకొస్తుందంటే...  ప్రతి స్త్రీలోనూ రుతు క్రమం వచ్చినప్పుడు అండాశయంలో అండం పరిపక్వత చెంది విడుదల అవుతంంది. నెలసరి తర్వాత 11–18 రోజుల మధ్యకాలంలో అండం విడుదల ప్రక్రియ జరుగుతుంది. ఇందుకు ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ అవసరమవుతుంది. ఈ హార్మోన్‌ లోపం తలెత్తినప్పుడు క్రమంగా పీసీఓడీకి దారితీస్తుంది. ఈ సమస్యతో బాధపడే వారిలో విడుదలయ్యే అండం పూర్తి ఎదగక,  అది అండాశయంలో నీటి బుడగ రూపంలో ఉండిపోతుంది. అలాగే జీవనశైలిలో వచ్చిన మార్పులు, నిద్రలేమి, సమయానికి ఆహారం తీసుకోకపోవడం, ఎత్తుకు తగ్గ బరువు ఉండకపోవడం, పని ఒత్తిడి, బయట తిండికి అలవాటు పడడం వంటి కారణాలతో కూడా పీసీఓడీ బారినపడుతుంటారని వైద్యనిపుణులు తెలియజేస్తున్నారు.   లక్షణాలు ఇలా ఉంటాయి నెలసరి సక్రమంగా రాదు  ఎక్కువగా బ్లీడింగ్,  రుతుక్రమం సమయంలో కడుపు నొప్పి ఉంటుంది   అధిక బరువు, ఆకారణంగా జుట్టు రాలడం  నెలసరి రాకపోవడంతో ముఖం, కాళ్ల మీద  అవాంఛిత రోమాలు పుట్టుకొస్తాయి. బరువు పెరిగిపోతారు.   శరరీంలో ఇన్సులిన్‌ నిరోధకత కూడా పెరిగిపోతుంది.   వ్యాధులు ఇలా ఎండోమెట్రియల్‌ క్యాన్సర్‌   కొలెస్ట్రాల్‌ పెరుగుదల   అధిక రక్తపోటు,  గుండె సంబంధిత వ్యాధులు  గర్భస్రావాలు,  సంతాన లేమి  మధుమేహం  మానసిక జబ్బులు  అసాధారణ గర్భాశయ రక్తస్రావం   క్రమ రహిత రుతుక్రమం పీసీఓడీని నిర్థారించడానికి గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించాలి. వారి సూచనల మేరకు  హార్మోన్ల స్థాయిని లెక్కించడానికి రక్త పరీక్షలు చేస్తారు. అండాశయం, గర్భాశయం రూపాన్ని తెలుసుకోవడానికి అ్రల్టాసౌండ్‌ స్కానింగ్‌ చేసి నిర్థారిస్తారు.  ఎలాంటి ఆహారం తీసుకోవాలంటే...  జీవనశైలిలోని మార్పులు కూడా  పీసీఓడీకి కారణమవుతున్నాయి. ముఖ్యంగా ఫాస్ట్‌ఫుడ్‌లు అనారోగ్య సమస్యలను తెచ్చిపెడుతున్నాయి. ప్రోటీన్లు, విటమిన్లు, ఫైబర్‌ ఎక్కువగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవాలి. విటమిన్‌ –బి లోపం రాకుండా చేపలు, గుడ్డు, ఆకుకూరలు, క్రమం తప్పకుండా తీసుకోవాలి. ఇలాచేస్తే నెలసరి క్రమంగా వచ్చి సమస్య నుంచి బయటపడుతారు. దీనికి తగట్టు వ్యాయమం అవసరం.   ఫీజులు గుంజేస్తున్నారు..  గతంలో పిల్లలు పుట్టకుంటే వ్రతాలు, నోములు నోచేవాళ్లు. దేవాలయాల చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేసేవారు. ప్రస్తుతం కార్పొరేట్‌ మాయాజాలంలో పలువురు దంపతులు కొట్టుకుపోతున్నారు. మాతృత్వం పొందేందుకు రూ.లక్షల్లో ఫీజులు ముట్టుజెబుతున్నారు. పీసీఓడీ సమస్యతో బాధపడేవారిని కార్పొరేట్‌ ఆస్పత్రుల వారు సైతం యథేచ్ఛగా దోచుకుంటున్నారు. దంపతుల బలహీనతను అడ్డుపెట్టుకుని రూ.3 నుంచి రూ.10లక్షల వరకు ఫీజులు గుంజేస్తున్నారు. చిత్తూరు, తిరుపతి వంటి నగరాల్లో సైతం రూ.లక్షలు వసూలు చేసేస్తున్నారు. మరికొందరు నాటువైద్యం అంటూ అనారోగ్య సమస్యలను తెచ్చుకుంటున్నారు. పీసీఓడీ నివారణకు ప్రభుత్వాస్పత్రిలోనే పూర్తి స్థాయిలో సేవలు ఉన్నాయని వైద్యులు గుర్తు చేస్తున్నారు.  వైద్యులను సంప్రదించాలి  మహిళలను ఇటీవల కాలంలో ఎక్కువగా ఇబ్బంది పెడుతున్న సమస్య పీసీఓడీ. దీని బారిన పడితే నెలసరి తప్పడం, అవాంఛిత రోమాలు రావడం ఉంటుంది. గర్బధారణ కూడా ఇబ్బందికరంగా మారుతుంది. మారుతున్న వాతావరణ పరిస్థితులు, వంశపారంపర్యంగా వస్తున్న సమస్యలతో ఇలాంటి కేసులు పెరుగుతున్నాయి. గర్బధారణకు చికిత్స పేరుతో మోసపోకండి. నాటు మందుల జోలికి వెళ్లొద్దు. సంబంధిత డాక్టర్లను సంప్రదించడం ఉత్తమం. ఇందుకు ప్రభుత్వ ఆస్పత్రుల్లో కూడా మెరుగైన చికిత్స అందిస్తున్నారు.   – డాక్టర్‌ ప్రభావతిదేవి, డీఎంహెచ్‌ఓ, చిత్తూరు  నిర్లక్ష్యం చేస్తే సమస్యలు  పీసీఓడీ అనేది 14–45 ఏళ్ల లోపు ఉన్న మహిళల్లో అధికంగా వస్తోంది. ఈ మధ్య కాలంలో పీసీఓడీ కేసులు పెరిగాయి. చాలా మందికి పని ఒత్తిడి, టీవీలు, మొబైల్‌ ఫోన్లు గంటల తరబడి చూడడం. పిజ్జాలు, బర్గర్లు తినడం. బరువు పెరగడం కారణంగా పీసీఓడీ సమస్య తలెత్తుతోంది. లక్షణాలు బట్టి లేదా..వివాహమై ఏడాది గడిచినా గర్భధారణ జరగకుంటే వెంటనే వైద్యులను సంప్రదించాలి. నిర్లక్ష్యం వహిస్తే సమస్యలు తప్పవు.   – డాక్టర్‌ ఉషశ్రీ, గైనకాలజిస్ట్, చిత్తూరు జిల్లా ప్రభుత్వాస్పత్రి    

నాకు మా బావ అంటే చాలా ఇష్టం. మేనరికం పెళ్లి మంచిదికాదని తెలిసినా ఈ పెళ్లిని అవాయిడ్‌ చేయలేను. పెళ్లికి ముందే జెనెటికల్‌ కౌన్సెలింగ్‌ తీసుకుంటే నాకేమైనా హెల్ప్‌ అవుతుందా? – ఎన్‌కేఎస్, గుంటూరు మేనరికం పెళ్లి అనుకుంటే.. పెళ్లికి ముందే ఫ్యామిలీ అండ్‌ కపుల్‌ జెనిటిక్‌ కౌన్సెలింగ్‌ తీసుకోవడం చాలా అవసరం. దీనిని ప్రీకన్‌సెప్షనల్‌ జెనెటిక్‌ కౌన్సెలింగ్‌ అంటారు. మేనరికం పెళ్లిళ్లలో తరతరాలుగా అంటే తాతముత్తాతల నుంచి వస్తున్న సేమ్‌ జీన్స్‌తో కొన్ని జన్యుపరమైన లోపాలతో పిల్లలు పుట్టే రిస్క్‌ లేకపోలేదు. రక్తసంబంధీకుల మధ్య పెళ్లిళ్లు జరిగినప్పుడు కొన్ని రెసెసివ్‌ జెనెటిక్‌ వ్యాధులను చూస్తాం. మేనరికం పెళ్లిళ్లలో కాగ్నీషియల్‌ డిసీజెస్‌ అంటే పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు రెండు.. మూడు రెట్లు ఎక్కువ. మీరు కౌన్సెలింగ్‌ వెళ్లినప్పుడు మీ ఇద్దరి ఫ్యామిలీ ట్రీలో వంశపారంపర్యమైన జబ్బులు, డిజార్డర్స్‌ ఏవైనా ఉన్నాయా అని మీ మీ కుటుంబాల ఆరోగ్య చరిత్రను క్షుణ్ణంగా తెలుసుకునే ప్రయత్నం చేస్తారు. జన్యుపరమైన వ్యాధి ఉన్న కుటుంబసభ్యుల వ్యాధి నిర్ధారణ, ఆ జన్యువుకి సంబంధించి ఎలాంటి మ్యుటేషన్‌ ఉంది వగైరా వివరాలను తెలుసుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తారు. అది క్యారియర్‌గా కపుల్‌కీ ఉన్నట్టయితే అది పిల్లలకు వచ్చే రిస్క్‌ ఎంత ఉందో చెప్తారు క్యారియర్‌ టెస్టింగ్‌లో.. భవిష్యత్‌లో గర్భస్థ శిశువుకి చేసే శాంప్లింగ్‌ ద్వారా ఆ వ్యాధి బిడ్డకు వస్తుందా లేదా అని కూడా తెలిపే డిటెక్షన్‌ టెస్ట్స్‌ ఉంటాయి. పుట్టే పిల్లలకు అవకరాలు ఉండే రిస్క్‌ ఎక్కువగా ఉంటే ప్రెగ్నెన్సీ మూడవ నెల, అయిదవ నెలలో వైద్యపరీక్షలతో కనిపెట్టి గర్భస్రావం చేయించుకోమని సూచిస్తాం. అందుకే బేసిక్‌ టెస్ట్స్‌కి హాజరవడం చాలా అవసరం. సాధారణంగా మేనరికం పెళ్లిళ్లలో బెటా తలసీమియా, సిస్టిక్‌ ఫైబ్రోసిస్, సికిల్‌ సెల్‌ అనీమియా వంటివి ఎక్కువ. వీటిని పెళ్లిచేసుకునే జంటకు చేసే మామూలు రక్తపరీక్షతో కూడా కనిపెట్టి రిస్క్‌ను అంచనావేయొచ్చు. జన్యుపరమైన వ్యాధులకు చికిత్స లేదు.. నివారణ మాత్రమే చేయగలం.   నాకు 43 ఏళ్లు. పీరియడ్స్‌ రెగ్యులర్‌గా రావడంలేదు. స్కానింగ్‌ ద్వారా ఇంకెన్ని రోజుల్లో నాకు పీరియడ్స్‌ ఆగిపోవచ్చనేది తెలుసుకోవచ్చా? – జి. ప్రసన్నకుమారి, కోటగిరి మెనోపాజ్‌ అంటే నెలసరి పూర్తిగా ఆగిపోవడం. మామూలుగా నెలలు ఆగి.. ఏడాది వరకూ రాకపోతే దాన్ని మెనోపాజ్‌గా పరిగణిస్తాం. పెరీమెనోపాజ్‌.. అంటే మెనోపాజ్‌ కంటే రెండుమూడేళ్లు ముందు.. వెనుక టైమ్‌ అన్నమాట. అండాశయాల్లో అండాలు తయారుకానప్పుడు పీరియడ్స్‌ ఆగిపోతాయి. ఈస్ట్రోజెన్‌ హార్మోన్‌ బాగా తగ్గిపోతుంది. మెనోపాజ్‌కి సగటు వయసు 51 ఏళ్లు. నలభై అయిదేళ్లలోపు ఆగిపోతే ఎర్లీ మెనోపాజ్‌ అంటారు. అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కానింగ్‌లో గర్భసంచి లైనింగ్‌ పలుచగా ఉండడం, అండాశయాల్లో అండాలు లేదా ఫాలికిల్స్‌ లేకపోవడం.. మెనోపాజ్‌ అని చెప్పడానికి కొన్ని మార్గాలు.. సూచనలు. నిర్ధారించడానికి ఫాలికల్‌ స్టిములేటింగ్‌ హార్మోన్‌ అనే రక్తపరీక్ష చేసినప్పుడు అది 35 కన్నా ఎక్కువ ఉంటే మెనోపాజ్‌ అని నిర్ధారిస్తారు. కొన్నిసార్లు ఒంట్లోంచి వేడివేడి ఆవిర్లు, ఆ వెంటనే చెమటలు, మూడ్‌స్వింగ్స్‌ వంటి లక్షణాలు కూడా ఉంటాయి. నెలలు ఆగిపోయిన తర్వాత కూడా గర్భసంచి లైనింగ్‌ పలుచగా కాకుండా దళసరిగా అంటే 5ఎమ్‌ఎమ్‌ కన్నా ఎక్కువగా ఉంటే తర్వాత పరీక్షల కోసం సూచిస్తాం. దీనిని ఎండోమెట్రియల్‌ హైపర్‌ప్లాజియా అంటారు. అందుకే  40 నుంచి 45 ఏళ్లలోపు నెలసరి ఆగిపోతే టీఎస్‌హెచ్, థైరాయిడ్‌ పరీక్షలను కచ్చితంగా చేయించాలి.  డా‘‘ భావన కాసు  గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌ 

నా వయసు 25 సంవత్సరాలు. నాకు ఏడాదిగా వజైనా దగ్గర బయట భాగంలో సెగ్గడ్డలు వస్తున్నాయి. డాక్టర్‌ని సంప్రదిస్తే యాంటీబయోటిక్స్‌ ఇచ్చారు. కానీ మూడు నెలల్లోనే మళ్లీ వస్తున్నాయి. ఏ ట్రీట్మెంట్‌ తీసుకోవాలో చెప్పగలరు. చాలా నొప్పిగా, ఇబ్బందిగా ఉంటోంది. – స్వర్ణ, కర్నూలు దీనిని ‘బార్తోలిన్‌ అబ్సెస్‌’ అంటారు. చాలామందికి మీ ఏజ్‌ గ్రూప్‌లో వస్తుంది. ‘బార్తోలిన్‌ సిస్ట్స్‌’ అని వజైనా ఎంట్రన్స్‌లో రెండువైపులా ఉంటాయి. ఇవి కొంత డిశ్చార్జ్‌ చేసి, వజైనాని తేమగా ఉంచుతాయి. ఈ సిస్ట్స్‌లో ఏదైనా ఇన్ఫెక్షన్‌తో బ్లాక్‌ అయితే, చీము పట్టి, వాపు వచ్చి, నొప్పిగా ఉంటాయి. మూత్రవిసర్జన కూడా కష్టంగా ఉంటుంది. చాలామందికి ఏ కారణంగా ఇన్ఫెక్షన్‌ వచ్చిందో చెప్పడం కూడా కష్టమే! బ్యాక్టీరియా, క్లామిడియా, గనేరియా వంటి ఇన్ఫెక్షన్లు వజైనాలో ఉంటే, ఈ సిస్ట్స్‌ బ్లాక్‌ అయి, గడ్డలు కడతాయి. వజైనల్‌ స్వాబ్‌ టెస్ట్‌ చేసి, ఏ బ్యాక్టీరియా ఉందో పరీక్షించాల్సి ఉంటుంది. ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకోకపోతే ఇన్ఫెక్షన్‌తో సిస్ట్స్‌ పగిలి, చీము బయటకు వచ్చి విపరీతమైన నొప్పి ఉంటుంది. మళ్లీ గడ్డ వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది. యాంటీబయోటిక్స్‌ ఇచ్చినా మళ్లీ గడ్డలు వస్తున్నాయంటే, సిస్ట్స్‌ని ఆపరేషన్‌ థియేటర్‌లో పూర్తిగా డ్రెయిన్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది. అబ్జార్బబుల్‌ మత్తు ఇచ్చి, ఈ శస్త్రచికిత్స చేస్తారు. సిస్ట్స్‌ డ్రెయిన్‌ చేశాక, కుట్లు వేస్తారు. వారం రోజుల పాటు పెయిన్‌ కిల్లర్స్, యాంటీబయోటిక్స్‌ డాక్టర్‌ సూచన మేరకు వాడుకోవాల్సి ఉంటుంది. దీనికి డాక్టర్‌తో రెగ్యులర్‌ ఫాలోఅప్‌తో ఉండాలి.  ఈ మైనర్‌ ప్రొసీజర్‌ మీకు డేకేర్‌లో అవుతుంది. ఆపరేషన్‌ తర్వాత మళ్లీ ఇన్ఫెక్షన్‌ రాకుండా, వజైనా భాగాన్ని శుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి. పొడిగా ఉంచుకోవాలి. కొన్ని రోజులు బరువులు ఎత్తడం, వ్యాయామాలు మానుకోవాలి. దీనికి ముందు డయాబెటిస్, రక్తహీనత ఉంటే వాటిని పరీక్షించి, తగిన మందులు సూచిస్తారు. యూరిన్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ రాకుండా ఎక్కువ నీరు తాగాలి. జ్వరం, బ్లీడింగ్, చీము ఉన్నట్లయితే, వెంటనే డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలి. - డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌. చదవండి: Tips For Healthy Pregnancy: గర్భసంచి వదులుగా ఉంది.. కుట్లు వేయాలి? ఏమైనా ప్రమాదమా?

నాకు 30 ఏళ్లు. ఏడాదిన్నర కిందట డెలివరీ అయింది.  నార్మల్‌ డెలివరీనే. ఇప్పుడు దగ్గినా.. తుమ్మినా కొంచెం యూరిన్‌ లీక్‌ అవుతోంది. ఇదేమైనా పెద్ద సమస్యా? దీనికి ట్రీట్‌మెంట్‌ ఉందా? – బి. ప్రసూన, నందిగామ చాలా మంది ఆడవాళ్లకు పెల్విక్‌ ఫ్లోర్‌ మజిల్‌ వీక్‌నెస్‌ ఉంటుంది. ఈ కండరాలు కింది భాగంలో ఉంటాయి. ఇవి ఒక స్లిప్‌లాగా ఉండి, పైన ఉన్న బ్లాడర్, గర్భసంచి, రెక్టమ్‌ (మలవిసర్జన పైప్‌)ను సపోర్ట్‌ చేస్తాయి. వయసు పెరిగేకొద్దీ సహజంగానే ఇవి కొంత వీక్‌ అవుతాయి. ఇవి నడుము కింద టైల్‌బోన్‌ నుంచి ముందు వైపున్న ప్యూబిక్‌ బోన్‌కు అటాచ్‌ అవుతాయి. ఈ కండరాలనూ శరీరంలోని అన్ని కండరాల్లాగే శక్తిమంతం చేసుకోవాలి. దానికోసం కొన్ని వ్యాయామాలు చేయాలి. దాంతో కండరాలు పటుత్వం కోల్పోవు. దగ్గినప్పుడు.. తుమ్మినప్పుడు యూరిన్‌ లీక్‌ కాదు. దగ్గినప్పుడు, తుమ్మినప్పుడు ఈ కండరాలు ఆటోమేటిగ్గా టైట్‌ అయి ఆ ఓపెనింగ్స్‌ను క్లోజ్‌ చేసి లీక్‌ అవకుండా చేస్తాయి. కానీ ఈ కండరాలు ఆల్రెడీ వదులైపోతే లీకేజ్‌ తప్పదు. ప్రసవం తర్వాత ఎక్కువగా దగ్గు, ఎక్కవ కాలం శ్వాస సంబంధమైన ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఉన్నా, అధిక బరువుతో బాధపడుతున్నా, ఎక్కువ కాలం బరువు పనులు చేస్తున్నా.. రుతుక్రమం ఆగిన తరువాత వీక్‌ అవుతాయి. క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామాలు చేస్తూ ఈ సమస్యను నియంత్రించవచ్చు. ప్రసవం తరువాత వెజైనా స్ట్రెచ్‌ అయి ఈ కండరాలు వదులవుతాయి. వ్యాయామాల ద్వారా ఈ కండరాలను టైట్‌ చేయవచ్చు. బరువు తగ్గడం, పోషకాహారం తీసుకోవడం వంటి జాగ్రత్తలతో ఈ యూరిన్‌ లీక్‌ ప్రాబ్లమ్‌ 80 శాతం కేసెస్‌లో తగ్గుతుంది. ఏ రిజల్ట్‌ లేనప్పుడు యూరో గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించాలి. ప్రతిరోజు కనీసం మూడుసార్లయినా ఈ వ్యాయామాలు చేయాలి. ప్రతిసారి 8 కాంట్రాక్షన్స్‌ చేయాలి. ఇలా మూడు నెలలు చేస్తే చాలా ఫలితం కనిపిస్తుంది. డాక్టర్‌ను సంప్రదిస్తే వాళ్లు ఈ వ్యాయామాలు ఎలా చేయాలో వివరిస్తారు.   - డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌. చదవండి: Tips For Healthy Pregnancy: గర్భసంచి వదులుగా ఉంది.. కుట్లు వేయాలి? ఏమైనా ప్రమాదమా? Gynecology: 60 ఏళ్ల వయసులో ఎందుకిలా? ఏదైనా ప్రమాదమా?

నాకిప్పుడు మూడో నెల. గర్భసంచి వదులుగా ఉంది.. కుట్లు వేయాలి అంటున్నారు. దీనివల్ల ఏమైనా ప్రమాదమా? అందరికీ ఇలాగే ఉంటుందా? – ముంజుష కొండపాక, జహీరాబాద్‌ గర్భసంచి ముఖ ద్వారం చిన్నగా ఉన్నా, ముందుగానే తెరుచుకుంటున్నా (అంటే 34 వారాలకు ముందు) సర్వైకల్‌ స్టిచ్‌ వేస్తారు. ఈ పరిస్థితిని అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌ ద్వారా గుర్తిస్తారు. గర్భస్రావం అవకుండా, సమయానికి ముందే కాన్పు కాకుండా ఈ సర్వైకల్‌ స్టిచ్‌ ఆపుతుంది. కొంతమందిలో ముందు ప్రెగ్నెన్సీలో సమస్యలు తలెత్తినా, సెర్విక్స్‌ చిన్నదైపోయి సమయానికి ముందే కాన్పు అయినా, లేదా సెర్విక్స్‌ పైన ఏదైనా ఆపరేషన్‌ చేసినా తర్వాత ప్రెగ్నెన్సీలో మూడవ నెలలోనే ఇలా కుట్లు వేస్తారు. సర్వైకల్‌ స్టిచ్‌ను 12 – 24 వారాల్లోపు వేస్తారు. అవసరమైన కేసెస్‌లో మాత్రమే నెలలు నిండిన తరువాత అంటే 37 – 38 వారంలో ఓపీలోనే ఇంటర్నల్‌ ఎగ్జామ్‌ చేసి ఈ కుట్లను విడిచి.. నార్మల్‌ డెలివరీ కోసం వెయిట్‌ చేయొచ్చు. నొప్పులు వస్తే ఈ కుట్లను ముందుగానే తీసేస్తారు. ట్రాన్స్‌వెజైనల్‌ స్కాన్‌లో సెర్విక్స్‌ 25ఎమ్‌ఎమ్‌ కన్నా తక్కువ వస్తే స్టిచ్‌ వేస్తారు. లో రిస్క్‌ కేసెస్‌లో కేవలం కొన్ని హార్మోన్‌ మాత్రలతో లేదా ఇంజెక్షన్స్‌తో సర్వైకల్‌ స్టిచ్‌ వేయకుండానే అబ్జర్వ్‌ చేయవచ్చు. దీనికి సంబంధించి  సీనియర్‌ డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో నిర్ణయం తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఈ స్టిచ్‌ వేసే ముందు యూరిన్, వెజైనాలో ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఏమీ లేవని టెస్టుల ద్వారా నిర్ధారిస్తారు. ఉమ్మనీరు పోయినా, బ్లీడింగ్‌ అవుతున్నా నొప్పులు  వస్తున్నా ఈ సర్వైకల్‌ స్టిచ్‌ వేయకూడదు. అంటే డెలవరీ ప్రాసెస్‌ స్టార్ట్‌ అయిన తరువాత ఇలాంటి ప్రక్రియతో దాన్ని ఆపలేం. అందుకే హై రిస్క్‌ కేసెస్‌లో సెర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ ఎలా ఉంది అని 12వ వారం నుంచి 24వ వారం వరకు రెండు వారాలకొకసారి అల్ట్రాసౌండ్‌లో చెక్‌ చేసి సెర్విక్స్‌ చిన్నదవుతుంటే స్టిచ్‌ వేయడం జరుగుతుంది. తొలిచూలు కాన్పులో కొంతమందికి ఏవిధమైన స్పాటింగ్, బ్లీడింగ్‌ లేకున్నా కూడా హఠాత్తుగా గర్భసంచి ముఖద్వారం చిన్నదైపోవడం, తెరుచుకొని, సమయానికి కన్నా ముందే కాన్పు అవడం సంభవిస్తాయి. దీనిని సర్వైకల్‌ ఇన్‌కాంపిటెన్స్‌ అంటారు. కొన్ని కేసెస్‌లో రెస్క్యూ స్టిచ్‌ వేసి కాన్పును తాత్కాలికంగా ఆపే ప్రయత్నం చేయగలం. కానీ నొప్పులు, బ్లీడింగ్‌ ఉంటే ఏమీ చేయలేం. ఇలాంటి కేసెస్‌లో తర్వాత ప్రెగ్నెన్సీలో మూడవ నెలలోనే స్టిచ్‌ వేసేస్తారు. సర్వైకల్‌ స్టిచ్‌ అనేది ఆసుపత్రిలో చేర్చుకుని, ఎనస్తీషియా ఇచ్చి చేసే ప్రక్రియ. ఇందులో కొంత రిస్క్‌ కూడా ఉంటుంది. ఈ ప్రక్రియకు ముందు డాక్టర్‌ అన్నీ వివరిస్తారు. మీకు కచ్చితంగా సర్వైకల్‌ స్టిచ్‌ అవసరమైతేనే డాక్టర్‌ ఆ నిర్ణయం తీసుకుంటారు. ఈ స్టిచ్‌ వేసిన తరువాత అవసరమైనవారికి మాత్రమే బెడ్‌ రెస్ట్‌ సూచిస్తాం. చాలా మంది మామూలుగానే రోజూవారి పనులు చేసుకోవచ్చు. డాక్టర్‌ ఫాలో అప్‌లో మాత్రం ఉండాలి.   - డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌.

నాకిప్పుడు 60 ఏళ్లు. వెజైనా దగ్గర చర్మం కలర్‌ చేంజ్‌ అయింది. చిన్న గడ్డలాగా కూడా తెలుస్తోంది. ఏమైనా ప్రమాదమా? డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలా? – సీహెచ్‌. సుజాత, కరీంనగర్‌ మీ వయసును బట్టి చూస్తే మీ సమస్యను ఫాలో అప్‌ కేస్‌గా పరిగణించాలి. డాక్టర్‌ను సంప్రదిస్తే.. ముందుగా బయట నుంచే చెక్‌ చేస్తారు. కొన్ని రకాల స్కిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌లో కూడా ఇలా కలర్‌ మార్పు కనపడుతుంది. ఇంటర్నల్‌ ఎగ్జామినేషన్‌ ద్వారా లోపల ఏదైనా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉందా అని చూస్తారు. యూరిన్‌ టెస్ట్‌ చేస్తారు. కొన్నిసార్లు పులిపిర్లు కూడా ఇలానే ఉంటాయి. అవేం ప్రమాదకరం కావు. కానీ కొంతమందిలో vulval lesions(వల్వల్‌ లీజన్స్‌) అని ఉంటాయి. ఇవి కొంతవరకు ఇన్వెస్టిగేషన్స్, ఫాలో అప్స్‌లోనే తెలుస్తాయి ప్రమాదకరమా .. కాదా అని. స్కిన్‌ బయాప్సీ చేయవలసి రావచ్చు. కొన్ని ప్రత్యేకమైన క్రీమ్స్‌ వాడమని చెప్తారు. రోగనిరోధక శక్తి పెరగడానికి కొన్ని మల్టీవిటమిన్‌ మాత్రలను సూచిస్తారు. ఫాలో అప్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌లో లేకపోతే వంద మందిలో అయిదుగురికి ఇవి క్యాన్సర్‌గా మారే ప్రమాదం ఉంటుంది. వల్వల్‌ హైజీన్‌ అంటే మంచి నీటితో శుభ్రం చేసుకోవడం. ఏ మార్పు కనిపించినా వెంటనే డాక్టర్‌ను సంప్రదించడం వల్ల ప్రమాదాన్ని అరికట్టవచ్చు. - డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌. చదవండి: Health Tips: రోజూ క్యారెట్‌ తినే అలవాటుందా? దీనిలోని బీటా కెరోటిన్ వల్ల..

మాకు పెళ్లయి ఆరునెలలవుతోంది. ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చేసుకోవాలనుకుంటున్నాం. ఏవైనా టెస్ట్‌లు చేయించుకోవాలా? ఏవైనా వ్యాక్సిన్స్‌ అవసరమా? – పి. సుమీల, విజయవాడ బిడ్డను కనాలనే ప్లానింగ్‌కు కనీసం మూడు నెలల ముందు గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించాలి.  ఇది మీ ఇద్దరి శారీరక ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన వైద్య పరీక్షలు, మీ ఫ్యామిలీ హిస్టరీని బట్టి అవసరమైన జెనెటిక్‌ టెస్ట్స్‌ చేయడానికి సహాయపడుతుంది. ఈ పరీక్షల వల్ల ఏమైనా మెడికల్‌ ప్రాబ్లమ్స్‌ ఉంటే తెలుస్తాయి. ఇవి ప్రెగ్నెన్సీ కంటే ముందుగానే తెలియడం వల్ల ట్రీట్‌మెంట్‌ సులువవుతుంది. కొన్ని రకాల అలర్జీలకు ముందుగానే చికిత్సను అందించే వీలుంటుంది. ఫ్యామిలీలో ఏవైనా జన్యుపరమైన లోపాలు ఉంటే జెనెటిక్‌ కౌన్సెలర్‌ను సంప్రదిస్తే.. రిస్క్‌ ఎంతో తెలుసుకుని.. ఇన్వెస్టిగేషన్స్‌ చేస్తారు. ప్రెగ్నెన్సీలో ఎలాంటి పరీక్షలు చేసి సమస్యలను కనిపెట్టవచ్చో చెప్తారు. అమ్మాయిల్లో రక్తహీనత అనేది సర్వసాధారణమైన సమస్య. పోషకా హారం, తగిన మందులతో ముందుగానే దాన్ని అరికట్టవచ్చు. ప్రెగ్నెన్సీకి మూడు నెలల ముందు నుంచే ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ మాత్రలను వేసుకుంటే బిడ్డకు స్పైన్, నెర్వ్‌ ప్రాబ్లమ్స్‌ వచ్చే చాన్సెస్‌ తగ్గుతాయి. రుబెల్లా వ్యాక్సిన్, చికెన్‌పాక్స్‌ వ్యాక్సిన్, కోవిడ్‌ వ్యాక్సిన్స్‌ ముందే తీసుకోవాలి. థైరాయిడ్, సుగర్‌ టెస్ట్స్‌ చేసి .. ట్రీట్‌మెంట్‌ అవసరమైతే చేస్తారు. యూరిన్, వెజైనా ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఉన్నాయేమో చెక్‌ చేసి.. అవసరమైన యాంటీబయాటిక్స్‌ ఇస్తారు. ఇలా ప్రెగ్నెన్సీకి మూడు నెలల ముందే కౌన్సెలింగ్‌కి వెళితే పండంటి బిడ్డను కనొచ్చు.  -- డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌. చదవండి: Health Tips: నెలసరి మొదలయ్యే ముందు కూడా ఇలా జరగొచ్చు! ఇరిటేటింగ్‌గా ఉంటే..

Gynaecology Counselling: నాకు 40 సంవత్సరాలు. అయిదేళ్లుగా హెవీ పీరియడ్స్‌ అవుతున్నాయి. చాలా మందులు వాడాను. యుటెరస్‌లో ఏ ప్రాబ్లమ్‌ లేదని చెప్పారు. ఈ మధ్యే ఒక సీనియర్‌ డాక్టర్‌ Mirena Coil సజెస్ట్‌ చేశారు. ఇది సురక్షితమైనదేనా? వేయించుకోవచ్చా? గర్భసంచి తీయించుకోవడమొక్కటే బెస్ట్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌ అని కొంతమంది చెప్పారు. నా సమస్యను అర్థం చేసుకొని సలహా ఇవ్వగలరు. – కె. నీలిమ, మిర్యాలగూడ Mirena అనేది లూప్‌ లాంటిది. ఈ మధ్య చాలామందికి వేస్తున్నాం. హెవీ పీరియడ్స్‌కి బాగా పనిచేస్తుంది. ఇది కాపర్‌టీ డివైస్‌ లాంటిది. కాకపోతే దీనిలో ప్రొజెస్టిరాన్‌ హార్మోన్‌ పూత ఉంటుంది. అది రోజూ కొంచెం కొంచెంగా హార్మోన్‌ను విడుదల చేసి గర్భసంచి పొరను పల్చగా ఉంచుతుంది. దీంతో అధిక రక్తస్రావం తగ్గుతుంది. ఈ Mirena వేసిన 3–6 నెలల తర్వాత నెలసరి పెయిన్, రక్తస్రావం చాలా వరకు తగ్గుతాయి. దీన్ని గర్భసంచిలో అమర్చిన తర్వాత అయిదేళ్ల వరకు పనిచేస్తుంది. ఇది మీకు సరిపడుతుంతో లేదో అనేది  వెజైనల్‌ ఎగ్జామినేషన్‌ ద్వారా నిర్ధారిస్తారు. ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఏమైనా ఉన్నాయా అని చెక్‌ చేస్తారు. అయిదేళ్ల తర్వాత తీసేసి.. మళ్లీ కొత్తది వేస్తారు. మామూలు గైనిక్‌ అవుట్‌ పేషంట్‌ వార్డ్‌లోనే ఈ ప్రొసీజర్‌ చేస్తారు. దీనికి మత్తు అవసరం లేదు. అల్ట్రాసౌండ్‌లో గర్భసంచి ఎలా ఉందో చెక్‌ చేసి.. నెలసరి అయిపోయిన మొదటివారంలో వేస్తారు. దీనితో ఇంకో ఉపయోగం కూడా ఉంది. ఇది కాంట్రాసెప్టివ్‌లా కూడా పనిచేస్తుంది. ఇంటర్‌కోర్స్‌లో ఏ ఇబ్బందీ కలిగించదు. హార్మోన్స్‌ లోపం వల్ల హెవీ పీరియడ్స్‌ అవుతుంటే ఈ Mirena చాలా బాగా పనిచేస్తుంది. 35 – 45 ఏళ్ల మధ్య వయస్సు వారికి ఇది మంచి ఆప్షన్‌. గర్భసంచి తీసేయడాన్ని నివారించొచ్చు. హిస్టెరెక్టమీ వల్ల వచ్చే సైడ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ను, లాంగ్‌ టర్మ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ను ఈ Mirena మూలంగా తప్పించవచ్చు.   -డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌  చదవండి: Pregnancy Tips: ఆరో నెల.. నడుము నొప్పి, కాళ్ల నొప్పులు.. ఎలాంటి పెయిన్‌ కిల్లర్స్‌ వాడాలి?    

నాకు తొమ్మిదో నెల. నార్మల్‌ డెలివరీ అవ్వాలని చాలా కోరికగా ఉంది. కానీ నొప్పులు ఎలా భరించాలనీ భయంగా ఉంది. ఈ మధ్య చాలామంది ‘ఎపిడ్యూరాల్‌’ తీసుకుంటున్నారు. దాని గురించి చెప్పగలరా? వేరే ఆప్షన్స్‌ ఏమున్నాయి? – రాధ, వరంగల్‌ నొప్పులు డెలివరీలో భాగమే. నొప్పిని పూర్తిగా తగ్గించి, తేలికగా డెలివరీ చేయడం కష్టం. ‘లేబర్‌ ఎనాల్జినా’ అంటే డెలివరీ టైమ్‌లో తీసుకునే నొప్పి తెలియనివ్వని మందులు ఇప్పుడు చాలా చర్చనీయాంశంగా మారాయి. ఎన్ని అడ్వాన్స్‌డ్‌ టెక్నిక్స్‌ ఉన్నా, పాజిటివ్‌ థింకింగ్, రిలాక్సేషన్‌ టెక్నిక్స్, ప్రసవ సమయంలో కుటుంబ సభ్యుల ఆసరా అనేవి అత్యవసరం. ఇవి ఉంటే చాలా వరకు మందులు లేకుండా లేబర్‌ పెయిన్‌ను మేనేజ్‌ చేయవచ్చు. డెలివరీ టైమ్‌లో గర్భసంచి కాంట్రాక్షన్స్‌ ఉంటాయి. ఆ నొప్పులు కింద సెర్విక్స్‌ను ఓపెన్‌ చేసి, బిడ్డ డెలివరీ కావడానికి దోహదపడతాయి. ఈ నొప్పులు ఒక్కొక్కరిలో ఒక్కోలా ఉంటాయి. మీ గైనకాలజిస్ట్, అనెస్థటిస్ట్‌లతో మీ భయాల గురించి ముందే మాట్లాడుకునే అవకాశాన్ని చాలా ఆస్పత్రులు కల్పిస్తున్నాయి. యాంటీనేటల్‌ క్లాసెస్‌లో ఇవి కూలంకషంగా చర్చిస్తారు. మీకు పర్టిక్యులర్‌గా ఎలాంటి పెయిన్‌ రిలీఫ్‌ ఆప్షన్స్‌ సరైనవో విశ్లేషించి, వివరిస్తారు. ఈ రోజుల్లో పెయిన్‌ రిలీఫ్‌ కోసం సహజ మార్గాల వైపే చాలామంది మొగ్గు చూపుతున్నారు. ఇందులో సహజ మార్గాలంటే ప్రత్యేకమైన బ్రీతింగ్‌ టెక్నిక్స్‌ను బర్తింగ్‌ క్లాసెస్‌లో నేర్పిస్తారు. వీటిలో మీ శరీరం, మనసు రిలాక్స్‌ అయ్యే పద్ధతులను చెబుతారు. నొప్పిని తగ్గించే కొన్నిరకాల మసాజ్‌ పద్ధతులను వివరిస్తారు. కొంతమంది ఈ టెక్నిక్స్‌తో పాటు కొన్ని మందులు కూడా తీసుకుంటారు. కాబట్టి మిక్స్‌డ్‌ మెథడ్స్‌ను కూడా ఎంపిక చేసుకోవచ్చు. ఈ టెక్నిక్స్‌ను ఒక స్పెషల్‌ కోచ్‌తో గాని, మీ ఫ్యామిలీ మెంబర్‌తో గాని లేదా మీ భర్తతో గాని కలసి చేయవచ్చు. వాటర్‌ బర్త్‌ అనేది కూడా ఒక ఆప్షన్‌. మీ ప్రెగ్నెన్సీ స్టేటస్‌ ఎలా ఉంది, హైరిస్క్‌ ఏదైనా ఉందా, కడుపులోని బిడ్డకు నిరంతర పర్యవేక్షణ అవసరమా అనేదానిపై మీ డాక్టర్‌ వాటర్‌ బర్త్‌ ఆప్షన్‌ తీసుకోవచ్చా లేదా చెబుతారు. లేబర్‌లో పొజిషన్‌ చేంజ్‌ చేయడం, వాకింగ్, యోగా, స్ట్రెచింగ్, హీటింగ్‌ ప్యాడ్, మ్యూజిక్, మెడిటేషన్‌ వంటివి కూడా బాగా పనిచేస్తాయి. ఈ మెథడ్స్‌తో నొప్పి తగ్గనప్పుడు మెడికల్‌ మెథడ్స్‌ సూచిస్తారు. వీటిలో కొన్నిరకాల ఐవీ ఇంజెక్షన్స్, ‘ఎంటనాక్స్‌’ అనే నైట్రస్‌ ఆక్సైడ్‌ గ్యాస్‌ పీల్చుకోవడం, వెన్నులోకి ఇచ్చే ‘ఎపిడ్యూరాల్‌’ ఇంజెక్షన్‌ వంటివి ఉంటాయి. వీటిలో ఐవీ ఇంజెక్షన్స్‌ వల్ల కొంచెం ఎసిడిటీ, కళ్లుతిరగడం, మత్తుగా ఉండటం వంటి లక్షణాలు ఉంటాయి. నైట్రస్‌ ఆక్సైడ్‌ అనేది ఆక్సిజన్‌తో కలిపి ఇచ్చే గ్యాస్‌. దీనిని ఒక హ్యాండ్‌హెల్డ్‌ మాస్క్‌ ద్వారా పీల్చుకోవడం జరుగుతుంది. నొప్పులు పడుతున్నప్పుడు ఒకటి రెండు నిమిషాలు తీసుకుంటే నొప్పి తెలియదు. ఎక్కువమంది దీనినే ఎంపిక చేసుకుంటారు. ‘ఎపిడ్యూరాల్‌’ అనేది లేబర్‌ టైమ్‌లో అనుభవజ్ఞులైన అనెస్థటిస్ట్‌ వెన్నులోకి చేసే ఇంజెక్షన్‌. ఇది లేబర్‌ టైమ్‌ అంతా పనిచేస్తుంది. చాలా ప్రభావవంతంగా పనిచేస్తుంది. ఈ ఇంజెక్షన్‌లోని మందు నొప్పిని తెలిపే నరాలను బ్లాక్‌ చేస్తుంది. ఇది చేసినప్పుడు బిడ్డ గుండె కదలికలను నిరంతరం పర్యవేక్షిస్తూ ఉండాలి. ఇది నొప్పిని పూర్తిగా తగ్గించదు. కొంచెం తెలుస్తూనే ఉంటుంది. మీరు ప్రసవానికి సిద్ధంగా ఉన్నప్పుడు లేబర్‌ ప్రెజర్‌ సెన్సేషన్‌ తెలియటానికి కొన్నిసార్లు ఎపిడ్యూరాల్‌ను నిలిపివేస్తారు. దీనిని తీసుకోవడం వల్ల కాన్పు కోసం కొంచెం ఎక్కువసేపు వెయిట్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది. అయితే నొప్పి అంటే భయం ఉండి, నార్మల్‌ డెలివరీ కోరుకునే వారికి ఈ ఇంజెక్షన్‌తో కొంత పెయిన్‌ రిలీఫ్‌ కల్పించి, నార్మల్‌ డెలివరీకి ప్రయత్నించ వచ్చు. అనెస్థీషియా ఇచ్చే ముందు దీని లాభనష్టాలను వివరంగా చెబుతారు. అంతకంటే ముందుగా జరిగే బర్తింగ్‌ క్లాసెస్‌లో మీ సందేహాలన్నింటినీ తీర్చుకోవచ్చు.  -డా. భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌  చదవండి: Gynaecology- Chronic Pelvic Pain: 8 నెలలుగా పొత్తి కడుపులో తీవ్రమైన నొప్పి.. గర్భసంచి తీసేయించాలా?!

మేడం.. మా సిస్టర్‌కిప్పుడు తొమ్మిదవ నెల. హెచ్‌బి (హిమోగ్లోబిన్‌) 6 గ్రాములే ఉంది. వాంతుల వల్ల అసలు ఏమీ తినలేకపోయింది. బ్లడ్‌ ఎక్కించాలంటున్నారు డాక్టర్స్‌. మాకేమో బయట నుంచి బ్లడ్‌ తీసుకోవడం ఇష్టం లేదు. బ్లడ్‌ ఎక్కించడం నిజంగా అవసరమా? – సీహెచ్‌వీ ప్రజ్వల, కందుకూరు బ్లడ్‌ ట్రాన్స్‌ఫ్యూజన్‌లో బ్లడ్‌తోపాటు బ్లడ్‌ కాంపొనెంట్స్‌నూ ఎక్కిస్తారు. దీన్ని అత్యవసర పరిస్థితుల్లోనే చేస్తారు. మీ సిస్టర్‌కు రక్తహీనత సివియర్‌గా ఉంది. బ్లడ్‌లో ఎర్ర రక్తకణాలు, తెల్ల రక్తకణాలు, ప్లేట్‌లెట్స్‌ అని ఉంటాయి. శరీరానికి కావల్సిన హిమోగ్లోబిన్‌ను తయారు చేయడంలో, ఆక్సిజన్, పోషకాలను సమకూర్చడంలో, రోగనిరోధక శక్తిని పెంచడంలో వీటిదే ప్రధాన పాత్ర. అంతేకాదు రక్తం గడ్డకట్టడానికీ పనిచేస్తాయి. హిమోగ్లోబిన్‌ 8 కన్నా తగ్గితే అదే రక్తహీనత. దీనివల్ల అలసట, ఆయాసం, నీరసం, తలనొప్పి, కళ్లు తిరగడం, గుండెకు సంబంధించిన ఇబ్బందులు తలెత్తవచ్చు. తల్లికి రక్తహీనత ఉంటే దాని ప్రభావం పొట్టలోని బిడ్డ ఎదుగుదల మీదా పడుతుంది. ప్రసవమప్పుడు కూడా రక్తస్రావం వల్ల ఇబ్బందులు ఎదురై ప్రాణానికే ప్రమాదం కావచ్చు. తొమ్మిదవ నెలలో రక్తాన్ని పెంచడానికి ఎక్కువ సమయం, అవకాశం ఉండదు. వాంతులు, ఎసిడిటీ వల్ల చాలా మంది మాత్రలు, ఐరన్‌ ఇంజెక్షన్లను తట్టుకోలేరు. సుఖ ప్రసవమైనా, సిజేరియన్‌ అయినా కొంచెం రక్తస్రావం ఉంటుంది. దాన్ని తట్టుకునే శక్తి రక్తహీనతతో బాధపడుతున్న తల్లులకు ఉండదు. అందుకే హిమోగ్లోబిన్‌ పర్సంటేజ్‌ త్వరగా పెరగడానికి రక్తం ఎక్కించక తప్పదు. తలసీమియా, సికిల్‌ సెల్‌ అనీమియా వంటి అరుదైన కండిషన్స్‌ ఉన్న వారికి కొన్నిసార్లు మాత్రలు, ఇంజెక్షన్స్‌ పనిచేయవు. వాళ్లకు 8 కన్నా హిమోగ్లోబిన్‌ తగ్గితే తప్పకుండా రక్తం ఎక్కించాల్సిందే. బ్లడ్‌ బ్యాంక్‌లో బ్లడ్‌ను క్రాస్‌ మ్యాచ్‌ చేస్తారు. రక్తం ద్వారా వ్యాప్తి చెందే ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ వగైరాను చెక్‌ చేస్తారు. దీన్ని చాలా స్ట్రిక్ట్‌గా చూస్తారు.. పర్యవేక్షిస్తారు. బ్లడ్‌ ఎక్కించే పరిస్థితి ఉంటే.. ఆసుపత్రిలో చేర్చుకుని.. రియాక్షన్స్, ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ రాకుండా.. సోకుండా చూసుకుంటూ.. చాలా స్లోగా బ్లడ్‌ ఎక్కిస్తారు. 24 గంటలు అబ్జర్వేషన్‌లో పెడతారు. ప్రసూతి వైద్య నిపుణులు, మత్తు డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణ ఉంటుంది. బ్లడ్‌ ఎక్కించాక ఐరన్‌ మాత్రలు, ఐరన్‌ ఎక్కువగా ఉన్న ఆహారాన్ని కొనసాగించాల్సి ఉంటుంది. అసలు ఈ సమస్య అంటే హిమోగ్లోబిన్‌ తగ్గకుండా గర్భధారణ తొలి నుంచే ఐరన్‌ ఎక్కువగా ఉన్న ఆహారాన్ని .. అంటే ఆకు కూరలు, మాంసం, గుడ్లు, పళ్లు వంటివి తీసుకుంటే మంచిది. వాంతులను కంట్రోల్‌ చేయడానికి మందులు వాడాలి. నారింజ, నిమ్మ రసాలతో ఐరన్‌ మాత్రలు వేసుకుంటే శరీరానికి ఐరన్‌ త్వరగా పడుతుంది. గర్భం దాల్చిన నాటి నుంచి ప్రతి మూడు నెలలకు ఒకసారి హిమోగ్లోబిన్‌ టెస్ట్‌ చేయించుకోవాలి. హెచ్‌బి శాతం తక్కువుందని తేలిన వెంటనే ట్రీట్‌మెంట్‌ చేసే అవకాశం ఉంటుంది. కొంతమంది గర్భిణీలకు 7వ నెలలోపు హిమోగ్లోబిన్‌ తగ్గితే.. ఐవీ ఐరన్‌ ఇన్‌ఫ్యూజన్‌తో హిమోగ్లోబిన్‌ పెంచొచ్చు. 9వ నెలలో అనీమియా రిస్క్‌ ఎక్కువ. అందుకే హిమోగ్లోబిన్‌ 6 శాతం ఉంటే ముందుగానే రక్తం ఎక్కించే ఆప్షన్‌ను సూచిస్తారు డాక్టర్లు. బ్లడ్‌ డొనేషన్‌ను సామాజిక బాధ్యతగా గుర్తించాలి అందరూ. ఇలాంటి అత్యవసర పరిస్థితుల్లో గర్భిణీలు, పిల్లలకు ఫ్రెష్‌ బ్లడ్‌ అవసరమవుతుంది. దగ్గర్లోని బ్లడ్‌ బ్యాంక్స్‌లో బ్లడ్‌ డొనేషన్‌ డ్రైవ్‌లో పాల్గొనేలా అవగాహనా కార్యక్రమాలు చేపట్టాలి. ఆరోగ్యంగా ఉన్న యువత బ్లడ్‌ డొనేషన్‌లో పాల్గొంటే ఎంతో మంది జీవితాలను కాపాడిన వాళ్లవుతారు.  నాకు 35 ఏళ్లు. ఎనిమిది నెలలుగా పొత్తి కడుపులో విపరీతమైన నొప్పి. ఇప్పుడు ఆ నొప్పితోపాటు లూజ్‌ మోషన్స్‌ కూడా అవుతున్నాయి. డాక్టర్‌కు చూపించుకుంటూ గర్భసంచి తీసేయాలని అంటున్నారు. దయచేసి నా సమస్య తగ్గే మార్గం చెప్పండి.. – డి. వసుధ, నిర్మల్‌ ఆరునెలల కన్నా ఎక్కువగా పొత్తి కడుపులో నొప్పి కొనసాగుతుంటే దాన్ని క్రానిక్‌ పెల్విక్‌ పెయిన్‌ అంటారు. దీనికి గర్భసంచి తీసేయాల్సిన అవసరం లేదు. మీరు చెప్పిన లక్షణాలున్న వాళ్లను క్షుణ్ణంగా పరీక్షించాల్సి ఉంటుంది. ఇన్వెస్టిగేషన్స్‌ చేయాలి. ఆపరేషన్‌ వల్ల ఏ ఉపయోగం ఉండదు. డాక్టర్‌ను సంప్రదించి.. పొత్తి కడుపులో నొప్పి ఎక్కడ.. ఎప్పుడు వస్తుంది.. ఏ పని వల్ల పెరుగుతుంది.. అని పెయిన్‌ మ్యాపింగ్‌ చేస్తారు. ఇప్పటి వరకు ఏ మందులు వాడారు, ఈ నొప్పితో యూరిన్, మోషన్‌లో ఎలాంటి మార్పులు వచ్చాయి.. మానసిక ప్రభావం వంటివన్నీ కనుక్కుంటారు. మీ రోజూవారీ జీవనశైలి,ఆహారపు అలవాట్లు, ఎక్సర్‌సైజ్‌ ప్యాటర్న్‌ చెక్‌ చేస్తారు. పొట్ట, వెజైనా, యూరినరీ ఏరియా, నర్వ్స్‌ చెక్‌ చేస్తారు. అబ్డామిన్, పెల్విస్‌ అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌ చేస్తారు. వెజైనల్‌ స్వాబ్, యూరినరీ స్వాబ్‌ తీస్తారు. కొంతమందికి అప్పర్‌/ లోయర్‌ జీటీ రేడియాలజీ, గ్యాస్ట్రోఎంటరాలజిస్ట్‌ కన్సల్టేషన్‌ తీసుకుంటారు. ఈ నొప్పి వల్ల పీరియడ్స్‌ టైమ్‌లో మీకు ఎలాంటి ఇబ్బంది ఉంటుందో కరెక్ట్‌గా చెప్పాలి. పొట్టకు సంబంధించి ఇంతకు ముందు ఏవైనా ఆపరేషన్స్‌ అయినట్టయితే నర్వ్‌ ఎన్‌ట్రాప్‌మెంట్‌ అనే కండిషన్‌ వల్ల నొప్పి వస్తుంది. దానికి సరైన చికిత్స తీసుకుంటే పొత్తి కడుపులో నొప్పి పూర్తిగా తగ్గిపోతుంది. పీరియడ్స్‌లో కూడా చేంజ్‌ వచ్చినట్టయితే మాత్రలను సూచిస్తారు. 3–6 నెలలు ట్రీట్‌మెంట్‌ తర్వాత మీకు నొప్పి ఎలా ఉంది? ట్రీట్‌మెంట్‌కు రెస్పాండ్‌ అయిందో లేదో.. మళ్లీ కన్సల్టేషన్‌లో చెక్‌ చేస్తారు. పెయిన్‌ రిలీఫ్‌ మెడిసిన్స్‌ ఇస్తారు. ఏవీ ఫలితాన్నివ్వకపోతే డయాగ్నస్టిక్‌ లాపరోస్కోపీ చేస్తారు. ఈ విధానంలో పొట్ట మీద రంధ్రంలాంటి చిన్న కోత పెట్టి  టెలిస్కోపిక్‌ కెమెరా ద్వారా  ఆర్గాన్స్‌ అన్నిటినీ చెక్‌ చేస్తారు. దీనివల్ల ఎండోమెట్రియాసిస్, పెల్విస్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వంటివి కనిపెట్టవచ్చు. వాటికి సరైన చికిత్స అందించవచ్చు. కొన్నిసార్లు నొప్పికి ఎలాంటి కారణం ఉండకపోవచ్చు. అదీ మంచిదే. అయితే  నొప్పి తగ్గడానికి పెయిన్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ క్లినిక్‌కి రిఫర్‌ చేస్తారు. ఐబీఎస్‌(ఇరిటబుల్‌ బవెల్‌ సిండ్రోమ్‌ )అనే కండిషన్‌లో డైట్‌ మార్పులతో పొట్ట నొప్పి తగ్గించవచ్చు. ఇన్‌ఫెక్షన్‌ను యాంటీబయాటిక్స్‌తో ట్రీట్‌ చేస్తారు. -డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌. చదవండి: Gynecology: నొప్పి... దుర్వాసనతో కూడిన వైట్‌ డిశ్చార్జ్‌.. ఇదేమైనా ప్రమాదమా?

What Is Menstrual Cramps: యువతులకు నెలసరి ఎంతోకొంత ఇబ్బందికరమైనదే. ఒకవేళ దాంతోపాటు మెనుస్ట్రువల్‌ క్రాంప్స్‌ గనక తోడైతే మరెంతో బాధకారం. ఉన్న ఇబ్బందికి తోడు, బాధ,  వీపు, పొత్తికడుపు భాగాల్లో కండరాలు బిగుసుకుపోయి తీవ్రమైన నొప్పితో చెప్పుకోలేని విధంగా వేదనకు గురవుతుంటారు. ఇటీవలే చైనాకు చెందిన  ప్రముఖ టెన్నిస్‌ ప్లేయర్‌ జెంగ్‌ క్విన్‌వెన్, న్యూజీలాండ్‌కు చెందిన గోల్ఫ్‌ ప్లేయర్‌  లైడియా కో వంటి క్రీడాకారిణులు ఈ సమస్యతో బాగా ఇబ్బంది పడ్డారు. జెంగ్‌ క్విన్‌వెన్‌ అయితే... ‘‘నేనో యువకుణ్ణయితే బాగుండేదేమో’’ అని కూడా వ్యాఖ్యానించింది. చాలామంది యువతులను బాధపెట్టే ఈ ‘మెనుస్ట్రువల్‌ క్రాంప్స్‌’పై అవగాహన కోసం ఈ కథనం. ఓ బాలిక యుక్తవయస్కురాలయ్యాక దాదాపు మొదటి ఏడాదీ, రెండేళ్లు లేదా ఒక్కోసారి మొదటిబిడ్డ పుట్టే వరకు ఈ సమస్య వేధిస్తూ ఉంటుంది. వైద్యపరిభాషలో డిస్‌మెనూరియా అని పిలిచే ఈ సమస్య వల్ల... నొప్పితో పాటు పొత్తికడుపు, వీపు కింది భాగం కండరాలు కదలనివ్వనంతగా బిగుసుకుపోయి ఇబ్బంది పెడతాయి. ఈ ఇబ్బంది ఎంతగా ఉంటుందంటే... ఆ రోజుల్లో వారి జీవననాణ్యత పూర్తిగా దెబ్బతినడంతో...  ప్రతినెలా వారి అమూల్యమైన రోజుల్లో కొన్ని ఈ బాధల వల్లనే పూర్తిగా వృథా అవుతాయి.  ఎందుకిలా జరుగుతుంది...? ఇలా ఎందుకు జరుగుతుందన్న విషయం తెలుసుకోవాలంటే... ముందుగా నెలసరి ఎందుకు వస్తుందో తెలుసుకోవాలి. మహిళల్లో ప్రతినెలా ఒక అండం విడుదలవుతుంది. ఒకవేళ అది ఫలదీకరణ చెందితే... దాని ఎదుగుదలకు తోడ్పడేందుకు గర్భసంచిలో ఎండోమెట్రియమ్‌ అనే పొర మందంగా మారుతుంది. ఒకవేళ అండం ఫలదీకరణ చెంది పిండంగా మారితే... మందంగా మారిన ఈ ఎండోమెట్రియమ్‌ పొరలోనే అది ఎదుగుతుంది. ఫలదీకరణం జరగనప్పుడు... ఈ పొర రాలిపోతుంది. అలా ఇది ఊడి బయటకు వచ్చే సమయంలో రక్తస్రావం జరుగుతుంది. కొందరిలో ఈ పొర ఊడిపోయేందుకు వీలుగా బిగుసుకుపోయేందుకు ప్రోస్టాగ్లాండిన్‌ అనే హార్మోన్‌ లాంటి జీవరసాయనం కారణమవుతుంది. ఇదే యువతుల్లో తీవ్రమైన నొప్పి, బాధతో పాటు కొన్నిసార్లు ఇన్‌ఫ్లమేషన్‌ పుట్టేలా (ట్రిగర్‌) చేస్తుంది. ఫలితంగా చుట్టుపక్కల కండరాలూ బిగుసుకుపోయి తీవ్రమైన బాధకు గురిచేస్తాయి. అందుకే రుతుస్రావం సమయంలో ఈ బాధ, నొప్పి, కండరాల బిగుతు అన్నమాట.  పై సమస్యతో మాత్రమే కాకుండా మెనుస్ట్రువల్‌ క్రాంప్స్‌కు మరికొన్ని కారణాలూ ఉన్నాయి. ఉదాహరణకు...  ►ఎండోమెట్రియాసిస్‌ : ఎండోమెట్రియమ్‌ అనే పొరకు కలిగే ఇన్‌ఫ్లమేషన్‌ వల్ల. ►యుటెరైన్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌ : యుటెరస్‌లో పుట్టే కొన్ని క్యాన్సర్‌ రకానికి చెందని (నాన్‌క్యాన్సరస్‌) గడ్డల వంటి వాటి వల్ల.  ►అడెనోమయోసిస్‌ : యుటెరస్‌ చుట్టూ న్న పొర పొరుగున ఉన్న ఇతర కండరాల్లోకి చొచ్చుకుపోవడం వల్ల.  ►పెల్విక్‌ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ డిసీజ్‌ : ఏవైనా కారణాల వల్ల మహిళల్లో పునరుత్పత్తికి చెందిన అవయవాలకు హానికరమైన బ్యాక్టీరియా సోకడం వల్ల వచ్చే జబ్బుల కారణంగా.  ►సర్వైకల్‌ స్టెనోసిస్‌ : కొంతమంది మహిళల్లో వారి గర్భాశయ ముఖద్వారం ఎంత సన్నగా ఉంటుందంటే... అది రుతుస్రావాలను, రక్తస్రావాలను సాఫీగా పోనివ్వదు. దాంతో వ్యర్థాలు అక్కడ పేరుకుపోవడం వల్ల తీవ్రమైన నొప్పి రావచ్చు.  ఎప్పుడు సాధారణం... ఎప్పుడెప్పుడు హానికరం... ►సాధారణంగా మెనుస్ట్రువల్‌ క్రాంప్స్‌ వల్ల ఆరోగ్యానికీ లేదా ఇతరత్రా ఎలాంటి హానీ, ముప్పూ ఉండవు. తీవ్రమైన బాధ మాత్రమే ఉంటుంది. కానీ కొన్ని సందర్భాల్లో వీటిపై సీరియస్‌గా దృష్టిసారించాల్సి ఉంటుంది. అదెప్పుడంటే...  ►30 ఏళ్లు పైబడ్డాకా ఈ సమస్య వస్తుంటే.  ►పదకొండు లేదా అంతకంటే చిన్న వయసులోనే యుక్తవయస్కురాలైతే. ∙ïపీరియడ్స్‌ సమయంలో రక్తస్రావం చాలా ఎక్కువగా ఉంటే (మెనొరేజియా)   ►రక్తస్రావం/రుతుస్రావం ఒక క్రమపద్ధతిలో కాకుండా ఎలా పడితే అలా అవుతుంటే (మెట్రోరేజియా) ∙కుటుంబంలో మెనుస్ట్రువల్‌ క్రాంప్స్‌ (డిస్‌మెనూరియా) ఆరోగ్య చరిత్ర (ఫ్యామిలీ హిస్టరీ) ఉంటే.  ఏదైనా ప్రమాదమా : ఈ నొప్పి వల్ల ఎలాంటి పనులూ చేయలేకపోవడం, యుక్తవయసులోని పిల్లలు స్కూల్‌/కాలేజీకి వెళ్లలేకపోవడం, యువతులు ఆఫీసుకు వెళ్లడం కష్టమై... వారి పనులకు అంతరాయం కలగడం వంటి సాధారణ సమస్యలే తప్ప ఆరోగ్యపరంగా ఎలాంటి ఇబ్బందీ ఉండదు.  ►అయితే కొన్ని సందర్భాల్లో అంటే... అధికరక్తస్రావం లేదా సంతానలేమి వంటి సమస్యలతో పాటు ఈ కండిషన్‌ కూడా ఉన్నప్పుడు దీన్ని నిర్లక్ష్యం చేయకూడదు. ►ఉదాహరణకు పెల్విక్‌ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ డిసీజ్‌ కారణంగా ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ దెబ్బతినడం, ఫలదీకరణం చెందిన అండం గర్భసంచి (యుటెరస్‌)లో చక్కగా ఒదగలేకపోవడం వంటి సమస్యలు రావచ్చు. అవి మినహా మరే రకమైన ఇబ్బందీ ఉండదు. చాలా సందర్భాల్లో వయసు పెరగుతుండటంతోనూ, బిడ్డ పుట్టిన తర్వాతనో ఈ సమస్య దానంతట అదే తగ్గిపోతుంది.  ఇవీ లక్షణాలు   ►నెలసరి సమయంలో పొత్తికడుపులో తీవ్రమైన నొప్పి, బాధ.   ►పొత్తికడుపులో ఎంతో ఒత్తిడి ఉన్న ఫీలింగ్‌.  ►వీపు వెనక, నడుము, తొడ భాగంలో తీవ్రమైన నొప్పి (పొత్తికడుపు నుంచి బయలుదేరే ఇదే నొప్పి రేడియేటింగ్‌ పెయిన్‌ రూపంలో ఈ భాగాలకు విస్తరిస్తుంటుంది.  ►కడుపులో వికారంగా ఉండటం. ఒక్కోసారి వాంతులు కావడం.  ►కొంతమందిలో నీళ్లవిరేచనాలు, తలనొప్పి, కళ్లు తిరగడం వంటి లక్షణాలూ కనిపిస్తాయి.  చికిత్స : అయితే చికిత్సలోనూ నేరుగా మందులు వాడకుండా కొన్ని ప్రత్యామ్నాయ ప్రక్రియలు అవలంబిస్తారు. ఉదాహరణకు తొలుత...  ►వ్యాయామం (ఎక్సర్‌సైజ్‌) హీట్‌ థెరపీ వార్మ్‌ బాత్‌ మసాజ్‌ కంటినిండా తగినంత నిద్ర ద్యానం, యోగా వంటి ప్రక్రియలతో చాలావరకు ఉపశమనం ఉంటుంది. వీటితోనూ తగినంత ఫలితం లేనప్పుడు కొన్ని నొప్పి నివారణ మందులు, హార్మోన్‌ ట్యాబ్లెట్లు, లోపల ఏదైనా ఇన్ఫెక్షన్‌ ఉంటే యాంటీబయాటిక్స్‌ వాడటం వంటివి. ►ఒకవేళ ఈ సమస్యతో పాటు ఫైబ్రాయిడ్స్, ఎండోమెట్రియాసిస్, ఎడినోమయోసిస్‌ (గర్భసంచి పొర దాని తాలుకు కండరాల్లోకి లోపలికి పెరగడం) వంటి సమస్యలు ఉంటే నొప్పికి వాడే మందులతో పాటు అరుదుగా ఆపరేషన్‌ కూడా అవసరం పడవచ్చు. పరీక్షలు : సాధారణ నొప్పి నివారణ మందులు వాడాక కూడా నొప్పి, క్రాంప్స్‌ సమస్యకు ఉపశమనం దొరకకపోతే అప్పుడు అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్స్‌ పరీక్ష అవసరం కావచ్చు. ఈ సమస్యకు అరుదుగా లాపరోస్కోపీ అవసరం కావచ్చు. సూచన...  నిర్దిష్టంగా నివారణ పూర్తిగా సాధ్యం కాకపోయినప్పటికీ... యువతులు రుతుస్రావం సమయంలో తాము కోల్పోయే ఐరన్‌ భర్తీ అయ్యేందుకు ఐరన్‌ పుష్కలంగా ఉండే ముదురాకుపచ్చ రంగులో ఉండే ఆకుకూరలు, ఖర్జూరాలు, పల్టీపట్టి (చిక్కీ) వంటి తినే పదార్థాలు తింటూ,  ఖనిజలవణాలు భర్తీ అయ్యేందుకు ఆరోగ్యకరమైన ద్రవాహారాలు ఎక్కువగా తీసుకోవడం చాలావరకు మేలు చేస్తుంది.  -డాక్టర్‌ శిరీష ప్రమథ, సీనియర్‌ గైనకాలజిస్ట్, లాపరోస్కోపిక్‌ సర్జన్‌ అండ్‌ ఇన్‌ఫెర్టిలిటీ స్పెషలిస్ట్‌  

Pregnancy Tips: మేడమ్‌.. నాకిప్పుడు రెండో నెల. తొలి చూలప్పుడు అయిదో నెల వరకు వేవిళ్లతో బాధపడ్డాను. నాలుగు సార్లు ఆసుపత్రిలో జాయిన్‌ కావాల్సివచ్చింది. ఇప్పుడు కూడా అలాగే ఉంటుందా? చాలా భయంగా ఉంది.  – ఎస్‌. మధులిక, బళ్లారి ప్రెగ్నెన్సీలో మూడవ నెలలోపు వాంతులుండడం సర్వసాధారణం. కానీ వందలో ఒకరికి మాత్రం వాంతులు ఎక్కువై ఆసుపత్రిలో చేర్పించాల్సి వస్తుంది. దీనిని హైపర్‌మెసిస్‌ అంటారు. ఇది గర్భం దాల్చినప్పుడల్లా రిపీట్‌ అవ్వాలని ఏమీ లేదు. కొంచెం వాంతులు ఉన్నప్పుడే సరైన చికిత్స తీసుకుంటే ఇబ్బంది ఉండదు. డీహైడ్రేషన్‌ వల్ల యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ వస్తుంటాయి. కొంతమందిలో 20వ వారం వరకూ వాంతులు అవుతుంటాయి ఎక్కువగా. మందులు వేసుకునే మందు, ఆహారాన్ని కొంచెం కొంచెంగా ఎక్కువసార్లు తీసుకుంటూండడం, వాంతి వచ్చేట్టుగా అనిపించే, ఫ్యాట్‌ ఎక్కువగా ఉన్న ఆహారం, వాసనలకు దూరంగా ఉండడం, ఎండు ఉసిరి, శొంఠి ముక్కలను చప్పరించడం వంటివాటి వల్ల వాంతుల నుంచి కొంతవరకు తప్పించుకోవచ్చు. మీరు డాక్టర్‌ను కలసినప్పుడు మీకు థైరాయిడ్‌ , ఎలక్ట్రోలైట్స్, లివర్‌ టెస్ట్‌లు, హీమోగ్లోబిన్‌ పరీక్షలు చేస్తారు. వీటిలో ఏదైనా అబ్‌నార్మల్‌గా ఉంటే ఆసుపత్రిలో చేరాల్సివస్తుంది. లేదంటే కొన్ని రకాల ఇంజెక్షన్స్, మాత్రలతో మేనేజ్‌ చేయవచ్చు. ఐరన్, కాల్షియం మాత్రలను అయిదవ నెలలో మొదలుపెడతారు. వాటితో ఎసిడిటీ, వాంతులు ఎక్కువవుతాయి. చాలామందికి మాత్రలతోనే కంట్రోల్‌ అవుతుంది.  నాకు 65 ఏళ్లండి. దగ్గినప్పుడల్లా మూత్రం పడుతోంది. చాలా అసౌకర్యంగా ఉంటోంది. పదిమంది మాట దేవుడెరుగు.. కుటుంబ సభ్యులతో కలసి కూర్చొని సరదాగా గడపాలన్నా ఇబ్బందిపడుతున్నాను. దీనికి ట్రీట్‌మెంట్‌ ఏమైనా ఉందా? దయచేసి చెప్పగలరు.  – శ్రీదేవి కొప్పుల, అవిడి, తూర్పుగోదావరి జిల్లా మీ సమస్యను యూరినరీ ఇన్‌కాంటినెన్స్‌  అంటారు. వందలో యాభైమంది సిగ్గుగా ఫీలై డాక్టర్‌కు చూపించుకోవడానికి వెనకాడుతారు. కానీ త్వరగా చికిత్స తీసుకుంటే ఫలితాలు బాగుంటాయి. ఈ సమస్యలో పొట్ట మీద కొంచెం ఒత్తిడి పడితే చాలు మూత్రం పడుతుంది. దగ్గినా, తుమ్మినా, మలబద్ధకం ఉన్నా, వ్యాయామం చేసినా, వేగంగా నడిచినా నియంత్రణ తప్పి మూత్రం పడుతుంది. పెల్విక్‌ ఫ్లోర్‌లోని కండరాలు వదులైపోయి నప్పుడు ఇలా అవుతూంటుంది. చాలా మందికి సుఖ ప్రసవం తర్వాత ఈ సమస్య వస్తుంది. కెజెల్స్‌ ఎక్సర్‌సైజెస్‌ అని పొత్తి కడుపులో, పెల్విక్‌ ఫ్లోర్‌లోని కండరాలను బిగుతు చేసే వ్యాయామాన్ని ఆరు వారాల పాటు చేస్తే మంచి ఫలితం ఉంటుంది. మీరు ఒకసారి డాక్టర్‌ను సంప్రదిస్తే.. మిమ్మల్ని పరీక్షించి.. తన పర్యవేక్షణలో ఆ వ్యాయామాలను  మీకు నేర్పిస్తారు. వెజైనల్‌ పెసరీ అనే రింగ్‌ను యోనిలో పెడతారు. దీనితో అలా నియంత్రణ లేకుండా మూత్రం పడడం తగ్గుతుంది. ఈ సమస్యను నివారించడానికి కొన్ని ఇంజెక్షన్స్‌ కూడా ఉన్నాయి. పైన చెప్పినవేవీ పనిచేయనప్పుడు సర్జరీ అవసరం పడుతుంది. యూరిన్‌ కల్చర్, సుగర్‌ పరీక్షలు తప్పనిసరిగా చేయాలి. యూరోడైనమిక్‌ స్టడీస్‌ అని యూరినరీ ఫ్లో ఎలా ఉందని చెప్పే అడ్వాన్స్‌డ్‌ టెస్ట్స్‌ కొంతమందికి అసవరం పడొచ్చు. దీనికి సరైన చికిత్స తీసుకోకపోతే యోనిలో అల్సర్స్, యూరినరీ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ వస్తాయి. కనుక ఆసల్యం చేయకుండా మీరు డాక్టర్‌ను సంప్రదించండి.  నాకు పెళ్లయి సంవత్సరం అవుతోంది. ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్లాన్‌ చేయాలనుకుంటున్నాం. దీనికి ముందుగా ఏమైనా టెస్ట్స్‌ చేయించుకోవాలా? – సీహెచ్‌వీకే సత్య, మచిలీపట్టణం ప్రికన్సెప్షన్‌ కేర్‌ అంటే ప్రెగ్నెన్సీ ప్లానింగ్‌ కంటే కొన్ని నెలల ముందు నుంచి తీసుకునే జాగ్రత్తలని అర్థం. ఈరోజుల్లో పెళ్లయిన వెంటనే చాలామంది గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించి ప్రెగ్నెన్సీని వాళ్లు ఎప్పుడు, ఎలా ప్లాన్‌ చేయాలో కనుక్కుంటున్నారు. తగిన జాగ్రత్తలను ముందే తీసుకుంటే ఆరోగ్యకరమైన గర్భధారణ, పండంటి బిడ్డను కనే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ 5ఎమ్‌జీ డోస్‌ను కనీసం గర్భధారణకు నెల ముందు నుంచి తీసుకుంటే పుట్టబోయే బిడ్డకు స్పైన్, బ్రెయిన్‌కు సంబంధించిన సమస్యలు తగ్గుతాయి. మీకు కానీ, మీ కుటుంబంలో ఎవరికయినా బీపీ, సుగర్, థైరాయిడ్, ఆస్తమా, ఫిట్స్‌ వంటివి ఉన్నట్లయితే వాటికి సంబంధించిన పరీక్షలు మీకు చేస్తారు. అవి సరిగ్గా నియంత్రణలో ఉండేట్టు మందులు ఇస్తారు. కొన్ని వ్యాక్సిన్స్‌ను ప్రెగ్నెన్సీలో తీసుకోకూడదు. ముందే తీసుకోవాలి. రుబెల్లా, చికెన్‌పాక్స్‌ వ్యాక్సిన్స్‌ను ప్రెగ్నెన్సీకి కనీసం  ఒకటి నుంచి మూడు నెలల ముందు తీసుకుంటే.. ఈ కండిషన్‌ వల్ల పొట్టలో బిడ్డ మీద దుష్ప్రభావం ఉండదు. మీరు ఏవైనా పెయిన్‌ కిల్లర్స్, హెర్బల్‌ మెడిసిన్స్‌ తీసుకుంటున్నట్లయితే డాక్టర్‌కు ముందే చెప్పాలి. కొన్నిటిని ప్రెగ్నెన్సీ కన్నా ముందే ఆపేయాల్సి ఉంటుంది. ఆహారంలో కొన్ని రకాల చేపలను తీసుకోకూడదు. ఎలాంటి ఆహారాన్ని తీసుకోవాలో డాక్టర్‌ సూచిస్తారు. మీ బరువును బీఎమ్‌ఐ ద్వారా గణించి ఎక్కువ బరువు ఉంటే దానికి అనుగుణమైన డైట్‌ను, వ్యాయామాన్ని సూచిస్తారు. అధిక బరువు వల్ల ప్రెగ్నెన్సీ సమస్యలు, పుట్టబోయే బిడ్డకూ సమస్యలు ఎక్కువ. బీఎమ్‌ఐ 25లోపు ఉంటే మంచిది. మీ భర్త తరపు కుటుంబంలో, మీ కుటుంబంలో ఏవైనా జన్యుపరమైన సమస్యలు ఉంటే జెనెటిక్‌ కౌన్సెలర్‌ను తప్పకుండా సంప్రదించాలి. ప్రెగ్నెన్సీలో రిస్క్‌ కేటగరీ గురించి కౌన్సెలింగ్‌ చేస్తారు. మీరు ఏమైనా గర్భనిరోధక మాత్రలు వాడుతున్నట్టయితే వాటిని ఎప్పుడు ఆపేయాలో చెప్తారు. ఇంతకు ముందు మీకు ఏమైనా యూరిన్, వెజైనల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఉంటే ఆ విషయాన్ని డాక్టర్‌తో చెప్పాలి. అవసరమైతే స్కానింగ్‌ చేస్తారు. మీరు, మీ భర్త ప్రికన్సెప్షన్‌ కేర్‌ కౌన్సెలింగ్‌ అటెండ్‌ అయితే ఈ విధమైన జాగ్రత్తలు చెప్తారు.  -డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌  చదవండి: Gynecology: నొప్పి... దుర్వాసనతో కూడిన వైట్‌ డిశ్చార్జ్‌.. ఇదేమైనా ప్రమాదమా?

నాకిప్పుడు 35 ఏళ్లు. పిల్లలు కాకుండా ఆపరేషన్‌ చేయించుకోవాలనుకుంటున్నాను. ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – ఎన్‌. సుకన్య, ఆమ్రబాద్‌ లాపరోస్కోపిక్‌ ట్యూబెక్టమీ అనే డే కేర్‌ ఆపరేషన్‌ ద్వారా కుటుంబ నియంత్రణకు శాశ్వత పరిష్కారం పొందవచ్చు. ఈ చికిత్సలో గర్భం రాకుండా ఫాలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ను బ్లాక్‌ చేసేస్తారు. జనరల్‌ ఎనస్తీషియా ఇచ్చి, పొట్ట మీద పెద్ద గాట్లేమీ లేకుండా చిన్నగా రెండు రంధ్రాలు చేసి ఈ చికిత్స చేస్తారు. ఆపరేషన్‌ తర్వాత కొన్ని గంటల్లోనే ఇంటికి వెళ్లిపోవచ్చు. పొట్ట మీద ఆపరేషన్‌ తాలూకు మచ్చలు కూడా చాలా చిన్నగా చర్మంలో కలిసిపోయేలా ఉంటాయి. ఈ చికిత్సకు అరగంట నుంచి నలభై నిమిషాల సమయం పడుతుందంతే! ఎనస్తీషియా ప్రభావం తగ్గాక కాస్త నొప్పిగా అనిపిస్తుంది. నొప్పి తెలియకుండా ఉండడానికి పెయిన్‌ కిల్లర్స్, వాంతి రాకుండా మందులు ఇస్తారు. ఆపరేషన్‌ అయిన కాసేపటి తర్వాత మంచి నీళ్లు, తేలికపాటి ఆహారాన్ని ఇస్తారు. బొడ్డు దగ్గర ఒకటి, పొట్ట సైడ్‌లో ఒకటి కట్స్‌ ఉంటాయి. వీటిని బ్యాండ్‌ ఎయిడ్‌తో కవర్‌ చేసుకోవాలి. ప్రతిరోజూ స్నానం చేసిన తర్వాత కట్స్‌ దగ్గర శుభ్రంగా తుడుచుకొని, డ్రెస్సింగ్‌ చేసుకోవాలి. ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలేమీ లేకపోతే ఆపరేషన్‌ అయిన వారానికి అంతా మానిపోయి చక్కగా కోలుకుంటారు. కుట్లు తీయాల్సిన అవసరం లేదు. వారం వరకు విశ్రాంతి తీసుకోవాలి. ఈ కట్స్‌ దగ్గర చీము పట్టినా, జ్వరం వచ్చినా, బాడీ రాష్‌ ఉన్నా, నొప్పి ఉన్నా వెంటనే డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలి. కొంతమందికి ఒకటి రెండు రోజులు కొంచెం స్పాటింగ్‌ అవచ్చు. కంగారు పడొద్దు. మీ శరీర తత్వాన్ని బట్టి రెండు రోజుల్లో తేలికపాటి రోజూవారీ పనులు చేసుకోవచ్చు. కానీ బరువులు ఎత్తడం, దూర ప్రయాణాలు వంటివి చేయకూడదు. బోర్లా పడుకోవద్దు. వ్యాయామాలు, జిమ్‌కి వెళ్లడం వంటివి నెల రోజుల తరువాతే మొదలుపెట్టాలి. శారీరకంగా, మానసికంగా పూర్తిగా కోలుకున్నాక భర్తతో కాపురం చేయొచ్చు. మేడమ్‌.. మా మేనత్తకు ఈ మధ్యే పాప్‌ టెస్ట్‌ చేశారు. పాప్‌ టెస్ట్‌ అంటే ఏంటో చెప్పగలరు? – కె. సబిత, కంచిలి గర్భాశయ ముఖ ద్వారాన్ని సెర్విక్స్‌ అంటారు. ఇక్కడ అంటే ఈ సెర్విక్స్‌ లేదా సర్వైకల్‌ సెల్‌లో ఏవైనా  మార్పులు ఉంటే పాప్‌ టెస్ట్‌ చేస్తారు. సాధారణంగా సర్వైకల్‌ సెల్‌లో కనిపించే మార్పులు క్యాన్సర్‌గా మారడానికి కొన్ని సంవత్సరాలు పడుతుంది. కొన్నిసార్లు అవి నార్మల్‌ అవచ్చు కూడా. కాబట్టి ఈ టెస్ట్‌లో అబ్‌నార్మల్‌ రిజల్ట్‌ వస్తే అడ్వాన్స్‌డ్‌ టెస్ట్‌ని సూచిస్తారు డాక్టర్లు. ఆ పరీక్షల్లో కూడా మార్పులు కనిపిస్తే అప్పుడు ట్రీట్‌మెంట్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది. పాప్‌ టెస్ట్‌ను నెలసరి అయిన వారంలోపు చేయాలి. అదీ గైనిక్‌ అవుట్‌ పేషంట్‌ వార్డ్‌లోనే చేస్తారు. పది నిమిషాలు పడుతుంది. వారంలో టెస్ట్‌ రిపోర్ట్‌ వస్తుంది. ఈ వైద్య పరీక్ష వల్ల ఎలాంటి సైడ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ ఉండవు. ఈ టెస్ట్‌ వల్ల సెర్విక్స్‌ క్యాన్సర్‌ను తొందరగా పసిగట్టవచ్చు. దాంతో వెంటనే చికిత్స అంది, త్వరగా కోలుకునే అవకాశం ఉంటుంది. పాప్‌ టెస్ట్‌ను పాతికేళ్లు వచ్చినప్పటి నుంచి ప్రతి మూడేళ్లకొకసారి చేయించుకోవాలి. యాభై నుంచి అరవై అయిదేళ్ల మధ్య వయస్కులు ప్రతి అయిదేళ్లకు ఒకసారి చేయించుకోవాలి. ఈ టెస్ట్‌లో హెచ్‌పీవీ టెస్ట్‌ను కూడా కలిపి చేయించుకోవచ్చు. హెచ్‌పీవీ వ్యాక్సిన్‌తో హెచ్‌పీవీ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ నుంచి రక్షణ పొందవచ్చు.  ∙మేడమ్‌.. నాకు డెలివరీ అయ్యి నెలవుతోంది. బేబీకి నా పాలే ఇస్తున్నాను. కానీ రెండు రోజుల (ఈ ఉత్తరం రాస్తున్నప్పటికి) నుంచి బ్రెస్ట్‌లో ఒకటే నొప్పి, చలి జ్వరం. ఈ టైమ్‌లో బేబీకి నా పాలు పట్టొచ్చా? – పి. సుధారాణి, తిరుపతి తల్లి పాలు ఇచ్చేప్పుడు బ్రెస్ట్‌లో నొప్పి, మంట ఉంటాయి కొంచెం. వేడినీళ్లతో కాపడం పెడితే తగ్గుతుంది. కానీ జ్వరం కూడా ఉంది అంటున్నారు కాబట్టి.. బ్రెస్ట్‌లో ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఏమైనా ఉందేమో చెక్‌ చేయించుకోవడానికి డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలి. దీనిని Mastitis అంటారు. బేబీ నోటిలో, ముక్కులో ఉండే సాధారణమైన బ్యాక్టీరియా తల్లి బ్రెస్ట్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌కు కారణం కావచ్చు. త్వరగా గమనించి చికిత్స చేస్తే జ్వరం రాదు. దీనివల్ల బ్రెస్ట్‌లో విపరీతమైన నొప్పి, జ్వరం, తలనొప్పి కూడా వస్తాయి. బ్యాక్టీరియా బ్రెస్ట్‌ నిపిల్‌ మీది పగుళ్ల ద్వారా లోపలికి వెళ్లి మిల్క్‌ డక్ట్‌ను ఇన్‌ఫెక్షన్‌తో బ్లాక్‌ చేస్తుంది. మీకు డయాబెటిస్‌ లేదా నిపిల్‌ మీద పగుళ్లు ఉంటే బ్రెస్ట్‌లో గడ్డ అయ్యే చాన్స్‌ పెరుగుతుంది. మీరు వెంటనే డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలి. చూసి, కొన్ని రక్త పరీక్షలు చేసి యాంటిబయాటిక్‌ మందులు ఇస్తారు. అవీ పాలు తాగే బిడ్డకు సురక్షితంగా ఉండేవే. ఈ టైమ్‌లో కూడా మీరు మీ బిడ్డకు డైరెక్ట్‌గానైనా లేదా పాలను పిండైనా పట్టవచ్చు.  నిపిల్‌ పగుళ్లకు క్రీమ్‌ ఇస్తారు. ఇలాంటి పరిస్థితి రాకుండా ఉండానికి చనుమొనలను శుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి. అలాగే రెండు రొమ్ముల నుంచి సమంగా పాలు పట్టాలి. పోషకాహారం, మంచి నీళ్లను ఎక్కువగా తీసుకోవాలి. త్వరగా Mastitisకు చికిత్సను అందిస్తే అది గడ్డలా మారదు. ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఎక్కువై, రొమ్ములో వాపు వస్తే చిన్న ఆపరేషన్‌ చేసి పాలగడ్డలను, చీమును తీయవలసి వస్తుంది. అందుకే ఎప్పటికప్పుడు పాలిస్తూ ఉండాలి. జ్వరం ఉన్నా బిడ్డకు తల్లిపాలు పట్టొచ్చు. పాలిచ్చే సమయంలో శుభ్రంగా చేతులు కడుక్కోవాలి. ఇలాంటి ఇన్‌ఫెక్షన్‌ తగ్గిన తరువాత కూడా బ్రెస్ట్‌ పంప్‌తో ఎక్కువైన పాలను తీసేస్తూ జాగ్రత్తగా ఉండాలి.  -డా. భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌ 

సాక్షి, అమరావతి: గర్భధారణ సమయంలో.. వైద్యులను సంప్రదించకుండా మహిళలు వాడుతున్న పెయిన్‌ కిల్లర్‌ మాత్రలు.. పుట్టబోయే బిడ్డపై తీవ్ర ప్రభావం చూపే అవకాశాలున్నాయని వైద్య నివేదికలు వెల్లడిస్తున్నాయి. ఇదే అంశాన్ని యూకేకు చెందిన  అబెర్డీన్‌ విశ్వవిద్యాలయం ఓ నివేదికలో ధ్రువీకరించింది. 1985 నుంచి 2015 మధ్య 1.51 లక్షల మందికి పైగా గర్భిణులపై జరిగిన అధ్యయనం ఆధారంగా పలు అంశాలు వెల్లడయ్యాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 30 నుంచి 80 శాతం మంది మహిళలు గర్భవతులుగా ఉన్న సమయంలో వైద్యులను సంప్రదించకుండా ప్రిస్క్రిప్షన్‌ లేకుండా పెయిన్‌ కిల్లర్‌ మాత్రలు వినియోగిస్తున్నట్లుస్పష్టం అయ్యింది. శిశువుపై తీవ్ర ప్రభావం గర్భవతులు పారాసిటమాల్, డైక్లోఫెనాక్,  ఆస్పిరిన్, నాప్రోక్సెన్, ఇబుప్రోఫెన్‌ వంటి ఐదు రకాల మందులను వైద్యులను సంప్రదించకుండా ఎక్కువగా వినియోగిస్తున్నారు. 30 ఏళ్ల అధ్యయన కాలంలో గత ఏడేళ్లలో ఈ మాత్రల వినియోగం 60 శాతం మేర పెరిగింది. తొలి యాంటినేటల్‌ చెకప్‌కు వచ్చిన మహిళలను ప్రత్యేకంగా ఆరా తీయగా ప్రతి ఐదుగురిలో నలుగురు గర్భిణులు 12 వారాల్లోపు పెయిన్‌ కిల్లర్‌ మాత్రలు వినియోగించినట్లు తెలిసింది. మూడు నెలల్లోపు వాడకూడదు.. ఆస్పిరిన్, ఇబుప్రొఫెన్‌ సహా పలు పెయిన్‌ కిల్లర్‌ మందులు నాన్‌–స్టెరాయిడ్‌ యాంటీ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ డ్రగ్స్‌ రకానికి చెందినవి. వీటిని గర్భం దాల్చిన సమయంలో వినియోగించడం శ్రేయస్కరం కాదు. తప్పనిసరి పరిస్థితుల్లో పారాసిటమాల్‌ వాడితే పర్వాలేదు. ఇక మిగిలిన పెయిన్‌ కిల్లర్స్‌ వాడే ముందు వైద్యుడిని సంప్రదించడం శ్రేయస్కరం. –  ప్రొఫెసర్‌ డాక్టర్‌ హిమబిందు, గైనకాలజీ, విజయవాడ జీజీహెచ్‌ 

నాకు 25 ఏళ్లు. విపరీతంగా వైట్‌ డిశ్చార్జ్‌ అవుతోంది. దురద, మంట కూడా ఉన్నాయి. ఎన్ని మందులు వాడినా గుణం కనిపించట్లేదు. నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పండి? – ఈ మెయిల్‌ ద్వారా అందిన ప్రశ్న.  వైట్‌ డిశ్చార్జ్‌ అనేది చాలా సాధారణంగా కనిపించే సమస్య. దీనివల్ల ఓ పది శాతం మంది ఎలాంటి ఇబ్బంది లేకుండానే ఉంటారు. కొంతమందికి మాత్రం విపరీతమైన దురద, మంట, మూత్రనాళంలో మంట, తెల్లగా పెరుగులా వైట్‌ డిశ్చార్జ్‌ అవడం  వంటి సమస్యలు ఉంటాయి. ఈ పరిస్థితిని కాండిడియాసిస్‌ (ఫంగల్‌ వెజైనల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌) అంటారు. దీనికి చికిత్స చేసినా అయిదు శాతం మందిలో మాత్రం ఈ సమస్య మళ్లీ వస్తుంది. కొంతమందిలో అల్సర్స్‌లా కూడా మారుతుంది. మధుమేహం, రోగనిరోధక శక్తి తక్కువగా ఉన్నవాళ్లలో , యాంటీబయాటిక్స్‌ ఎక్కువగా వాడే వాళ్లలో, గర్భనిరోధక మాత్రలు తీసుకుంటున్న వాళ్లలో ఈ సమస్య ఎక్కువ. డాక్టర్‌ను సంప్రదిస్తే వెజైనల్‌ పరీక్ష చేసి వైట్‌ డిశ్చార్జ్‌ (హై వెజైనల్‌ స్వాబ్‌)ను ల్యాబ్‌కు పంపిస్తారు. ఫంగల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ను నిర్ధారణ చేయడానికి. అసలు ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ రాకుండా.. వెజైనా దగ్గర ఎప్పుడూ పొడిగా ఉంచుకోవడం, శుభ్రమైన కాటన్‌ ఇన్నర్‌ వేర్‌నే వాడడం, అనవసరంగా యాంటీబయాటిక్స్‌ జోలికి వెళ్లకపోవడం వంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. సమస్యను సరిగ్గా నిర్ధారించి.. దానికి తగిన చికిత్సను అందిస్తే ఈ సమస్య తొంభై శాతం నయమవుతుంది. ఇన్‌ఫెక్షన్‌ మరీ తీవ్రంగా ఉంటే fluconazole మాత్రలను వారానికి ఒకటి చొప్పున రెండు– మూడు వారాలు వాడాలి. కొంతమందికి ప్రెగ్నెన్సీలో కూడా ఈ ఫంగల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ తలెత్తుతుంది. డాక్టర్‌ను సంప్రదించి జాగ్రత్తగా ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకోవాలి. ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకున్నా మళ్లీ ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ రావడాన్ని రికరెంట్‌ కాండిడియాసిస్‌ అంటారు. అలాంటప్పుడు ట్రీట్‌మెంట్‌ను ఎక్కువ వారాలు కొనసాగించాల్సి ఉంటుంది. మేడమ్‌.. నాకు పందొమ్మిదేళ్లు. పీరియడ్స్‌ టైమ్‌లో బ్రెస్ట్‌ చాలా నొప్పిగా ఉంటోంది. ఇదేమైనా క్యాన్సర్‌గా మారుతుందా? నాకు చాలా భయంగా ఉంది. దయచేసి ఆన్సర్‌ ఇవ్వగలరు.  – ఇ. నైమిష, బెంగళూరు  పీరియడ్స్‌ సమయంలో బ్రెస్ట్‌ నొప్పిగా ఉండడం అనేది సర్వసాధారణమైన సమస్య. ఇది చాలా వరకు పాతికేళ్లలోపు వారిలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. రెండు వైపులా లేదా ఒక బ్రెస్ట్‌లో మాత్రమే నొప్పి రావచ్చు. కొంతమందికి ప్రతి నెలా వస్తుంది. కొందరికి ఎప్పుడో ఒకసారి ఉంటుంది.  ఇది చాలా వరకు పీరియడ్స్‌ సమయంలో జరిగే హార్మోన్స్‌ చేంజ్‌ వల్ల వస్తుంది. బహిష్టు సమయంలో చాలా మందికి వాటర్‌ రిటెన్షన్‌  (నీరు పట్టడం) జరుగుతుంది. దానివల్ల బ్రెస్ట్‌ పరిమాణం పెరిగి నొప్పి కలగొచ్చు. లేదంటే బ్రెస్ట్‌లో ఏదైనా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉన్నా నొప్పి రావచ్చు. మీ వయసులో క్యాన్సర్‌ వచ్చే చాన్సెన్స్‌ చాలా అరుదు. అయినా ఒకసారి డాక్టర్‌ను సంప్రదించండి. పరీక్ష చేస్తారు. బ్రెస్ట్‌ పరిమాణం, గడ్డలు ఏమైనా ఉన్నాయా? నిపుల్‌ నుంచి పస్‌ గానీ, బ్లీడింగ్‌ గానీ, గ్రీన్‌ డిశ్చార్జ్‌ కానీ ఉందా? అని చెక్‌ చేస్తారు.  35 ఏళ్లలోపు వారికి  బ్రెస్ట్‌ పెయిన్‌కి  కొన్ని సార్లు ఏ పరీక్షలూ అవసరం ఉండవు. మీకు బ్రెస్ట్‌లో ఏదైనా గడ్డలాంటిది ఉన్నా.. నొప్పి మరీ ఎక్కువగా ఉన్నా.. బ్రెస్ట్‌ అల్ట్రాసౌండ్‌ లేదా బయాప్సీ సూచిస్తారు. బహిష్టు సమయంలోనే వచ్చే బ్రెస్ట్‌ నొప్పికి చాలా వరకు బ్రెస్ట్‌ సపోర్ట్‌ బ్రా, వదులుగా ఉండే లోదుస్తులు వేసుకోవాలి. కొన్నిసార్లు  పారాసిటమాల్‌ వంటి సింపుల్‌ పెయిన్‌ కిల్లర్స్‌ను వాడొచ్చు. కాఫీ, టీల జోలికి వెళ్లొద్దు. విటమిన్‌ ఇ మాత్రలు వాడొచ్చు. నొప్పి నివారణలో ఇవీ సహాయపడనప్పుడు డాక్టర్‌ను సంప్రదించి.. వైద్యులు సూచించిన మాత్రలు తీసుకోవడం మంచిది.  నాకిప్పుడు ఎనిమిదో నెల. బేబీ ఎదుగుదల సరిగాలేదని చెప్పారు డాక్టర్‌. దీనికి ఏదైనా ట్రీట్‌మెంట్‌ ఉందా? ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – పరిమళ, ఖనాపూర్, తెలంగాణ కొంతమంది గర్భిణీలకు ప్రెగ్నెన్సీ చివరి మూడు నెలల్లో కొంతమందికి స్కానింగ్‌లో బిడ్డ ఎదుగుదల సరిగ్గాలేనట్టు తెలుస్తుంది. దీనిని స్మాల్‌ ఆఫ్‌ జెస్టేషనల్‌ ఏజ్‌ అంటారు. ఇది అంత ప్రమాదకరం కాదు. దీనికి చాలా కారణాలు ఉండవచ్చు. మీరు, మీ భర్త ఇద్దరూ అంతగా హైట్‌ లేకపోవడం, బరువు కూడా తక్కువగా ఉండడం, కొన్ని ప్లెసెంటా సరిగ్గా పనిచెయ్యక బిడ్డ ఎదుగుదల తక్కువగా ఉండడం, మీకు హై బీపీ ఉండడం, కొన్ని మందులు, రక్తహీనత, కొన్ని జన్యుపరమైన సమస్యలు, ప్రెగ్నెన్సీలో తలెత్తే ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ వంటివి ఆ కారణాల్లో ఉండొచ్చు. ఇలా సమస్యలకు మూలం తెలిసినప్పుడు దానికి తగిన చికిత్సను అందజేస్తారు వైద్యులు. ఆరోగ్యకరమైన జీవన శైలిని అలవర్చుకోవాలి. పోషకాహారం.. ముఖ్యంగా మాంసకృత్తులు ఎక్కువగా (హై ప్రొటీన్‌ డైట్‌) ఉన్న ఆహారాన్ని తీసుకోవాలి. బిడ్డ ఎదుగుదలను రెండు లేదా మూడు వారాలకు ఒకసారి చెక్‌ చేస్తారు డాక్టర్‌. బిడ్డకు రక్తప్రసరణ ఎలా ఉందనేదీ వారానికి ఒకసారి చెక్‌ చేస్తారు. రక్తప్రసరణ, ఉమ్మనీరు సరిగ్గా ఉంటే, తొమ్మిదవ నెల నిండిన తర్వాత ప్రసవానికి ప్లాన్‌ చేస్తారు. సాధారణ కాన్పుకి ప్రయత్నించవచ్చు. బిడ్డకు రక్తప్రసరణ సరిగా లేకపోతే కొన్నిసార్లు ముందస్తు ప్రసవానికి వెళ్లాల్సి వస్తుంది. అప్పుడు బిడ్డకు శ్వాస సమస్యలు తలెత్తకుండా ఒక కోర్స్‌ కార్టికోస్టెరాయిడ్స్‌ ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. సాధారణ కాన్పు కాకుండా సిజేరియన్‌ చేయాల్సి వస్తుంది. బిడ్డకు ప్రత్యేకమైన కేర్‌ అవసరం ఉండొచ్చు. ప్రతిరోజూ మూడు నుంచి నాలుగు లీటర్ల నీళ్లు, పోషకాహారం తీసుకోవాలి. తగినంత వ్యామాయం అవసరం. నిరంతరం పొట్టలో బిడ్డ కదలికలను కనిపెట్టుకుంటుండడం, ఏదైనా ఇబ్బంది అనిపించిన వెంటనే ఆసుపత్రికి వెళ్లడం వంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి.  డా. భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌ 

►నాకిప్పుడు ఎనిదవ నెల. బిడ్డ ఎదురు కాళ్లతో ఉందని స్కానింగ్‌లో తేలింది. దీనివల్ల నాకు నార్మల్‌ డెలివరీ అయ్యే అవకాశం లేదంటారా? – నిరుపమ, కదిరి చాలా మంది గర్భిణీల్లో ఎదురు కాళ్లతో బిడ్డ ఉండడం చూస్తాం. అయితే తొమ్మిదవ నెలలో అంటే 36– 37వ వారానికీ బిడ్డ అదే పొజిషన్‌లో ఉంటే అప్పుడు చర్చించాలి. బిడ్డ కదలికలు ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు స్కానింగ్‌లో పొజిషన్‌ మారుతుంది. ప్రసవమప్పుడు అంటే తొమ్మిదవ నెల నిండినప్పుడు కూడా బిడ్డ ఎదురుకాళ్లతో ఉంటే అప్పుడు ప్రసవం కష్టమవుతుంది. అలా 36–37వ వారంలో కూడా  బిడ్డ ఎదురుకాళ్లతో ఉంటే  మీ డాక్టర్‌ చెక్‌ చేసి కొన్ని పరీక్షలు చేసి,  ECV (ఎక్స్‌టర్నల్‌ సెఫాలిక్‌ వెర్షన్‌) అనే ప్రక్రియ ద్వారా బిడ్డ తల కిందకు వచ్చేటట్టు చేయగలుగుతారు. అలా చేయలేని పక్షంలో సిజేరియన్‌ చేయడమే మేలు. కొంత మంది గర్భిణీల్లో 36– 37వ వారం వచ్చేసరికి బిడ్డ తనంతట తానే హెడ్‌ పొజిషన్‌కు మారుతుంది. అప్పుడు నార్మల్‌ డెలివరీ చేయొచ్చు. వందలో ముగ్గురికి మాత్రమే 36–37వ వారానికి కూడా బిడ్డ ఎదురు కాళ్లతోనే ఉండిపోయి హెడ్‌ పొజిషన్‌కు రాదు. బిడ్డ ఎదురుకాళ్లతో ఉండడానికి చాలా కారణాలు ఉంటాయి. ప్లెసెంటా కిందకు ఉన్నప్పుడు, ఉమ్మనీరు ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు, కవలలు ఉన్నప్పుడు, తొలి చూలులో గర్భసంచిలో ఓ అడ్డుగోడలాంటిది ఏర్పడినప్పుడు బిడ్డ ఎదురు కాళ్లతో ఉండే స్థితి చూస్తాం. బిడ్డ ఎదురు కాళ్లతో ఉన్నప్పుడు నార్మల్‌ డెలివరీ కోసం ప్రయత్నించడం వల్ల ఇటు తల్లికి, అటు బిడ్డకూ రిస్కే. ప్రసవమప్పుడు బిడ్డకు ఆక్సిజన్‌ సరిగ్గా అందకపోవడం, తల బయటకు రావడంలో సమస్య ఎదురవడం, నొప్పులతో ఎక్కువ సేపు కష్టపడ్డం, అత్యవసరంగా సిజేరియన్‌ చేయాల్సి రావడం జరుగుతాయి. అందుకే తొమ్మిదవ నెల చివరిలో కూడా బిడ్డ ఎదురు కాళ్లతోనే ఉంటే సిజేరియన్‌ గురించి డాక్టర్‌.. పేషెంట్‌తో చర్చిస్తారు.  ►నాకిప్పుడు ఎనిమిదవ నెల. ఒళ్లంతా దురదలు. మందులు వాడినా తగ్గడం లేదు. ఇది పొట్టలో బిడ్డ మీదేమైనా ప్రభావం చూపుతుందా? – శ్రీలక్ష్మి పెండ్యాల, వరంగల్‌ గర్భంతో ఉన్నప్పుడు చాలామందికి ఒంటి మీద దురద వస్తుంది. ఇది నెలలు నిండే కొద్దీ చర్మం సాగడం వల్ల, వేడి వల్ల కూడా వస్తుంది. కొన్ని రకాల మాయిశ్చరైజర్‌ క్రీమ్స్‌తో ఇది తగ్గుతుంది. కానీ వందలో ఒకరికి అబ్‌స్టెట్రిక్‌ కొలెస్టాసిస్‌ అనే కండిషన్‌ ఉన్నప్పుడు ఎన్ని క్రీములు రాసినా దురద తగ్గదు. గర్భంతో ఉన్నప్పుడు కాలేయం ప్రభావితమై శరీరంలోకి బైల్‌ యాసిడ్స్‌ విడుదలవుతాయి. అందువల్ల దురద వస్తుంది. ఇది ప్రసవం తర్వాత తగ్గిపోతుంది. చాలా సందర్భాల్లో దీనికి కారణం తెలియదు. ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ ఎక్కువ అవటం, జన్యు కారణాలూ కావచ్చు. ఇది తర్వాత ప్రెగ్నెన్సీలో కూడా రావచ్చు. చాలామందికి 28 వారాలు (ఏడవ నెల)లో వస్తుంది. అరి చేతులు, అరి కాళ్లు, పొట్ట మీద ఎక్కువ దురద వస్తుంది. దద్దుర్లు ఉండవు. రాత్రివేళ ఎక్కువవుతుంది. దీనితో కొంతమందికి జాండీస్‌ రావచ్చు. ఆకలి తగ్గిపోతుంది. నీరసంగా ఉంటారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో పొట్టలో బిడ్డకు కొంచెం రిస్క్‌ తలెత్తొచ్చు. బైల్‌ యాసిడ్స్‌ ఎక్కువ అవడంతో పొట్టలో బిడ్డ మల విసర్జన చేయడం, నెలలు నిండకుండా ప్రసవమవడం, ఊపిరాడకపోవడం వంటివి సంభవిస్తాయి. అందుకే దురద తగ్గకపోతే వెంటనే డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలి. లివర్‌ ఫంక్షన్‌ టెస్ట్, బైల్‌ యాసిడ్స్‌ టెస్ట్‌ చేసి.. సరైన వైద్యం అందించే అవకాశం ఉంటుంది. దీనికి ప్రత్యేకమైన మందులు ఉంటాయి. గ్యాస్ట్రోఎంటరాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించి తగిన మందులు వాడితే దురద తగ్గుతుంది.  ►నాకిప్పుడు అయిదవ నెల. ఆస్తమా ఉంది. ఇన్‌హేలర్స్‌ వాడాల్సి వస్తోంది. దీని వల్ల నాకు కానీ, నా బిడ్డకు కానీ ఏదైనా ఇబ్బంది ఉంటుందా? – టి. అనూష, నిర్మల్‌ ఆస్తమా ఉన్నవాళ్లకు ప్రెగ్నెన్సీలో కొంతమందికి ఏ విధమయిన ఇబ్బందీ ఉండదు. మూడింట ఒకింత మందికి మాత్రం ఆస్తమా ఎక్కవై ఆసుపత్రిలో చేర్పించాల్సి వస్తుంది. ప్రెగ్నెన్సీలో ఉండే ఎసిడిటీ వల్ల ఆస్తమా ఎక్కువ ఇబ్బంది పెట్టవచ్చు. ఆస్తమా ట్రీట్‌మెంట్‌ ప్రెగ్నెన్సీలో ఆపకూడదు. మీ డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో ప్రెగ్నెన్సీలో సేఫ్‌గా ఉండే మందులు, ఇన్‌హేలర్స్‌ కొనసాగించాలి. ఆస్తమా నియంత్రణలో ఉంటే మీకు, బేబీకి ఏ సమస్యా రాదు. అకస్మాత్తుగా మందులు ఆపేస్తే మీకు ఆస్తమా అటాక్‌ కావచ్చు. బిడ్డ కూడా తక్కువ బరువుతో అంటే లో బర్త్‌ వెయిట్‌తో పుడుతుంది. అందుకే మందులు ఆపకుండా కొనసాగించాలి డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో. మందులతో పాటు ఈ జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే మంచిది. పోషకాహారం తీసుకోవాలి. ప్రతిరోజూ వ్యాయామం చేయాలి. ఎలర్జీ వచ్చే ఆహారం, దుమ్ము, ధూళికి దూరంగా ఉండాలి. జ్వరం, దగ్గు, జలుబుకి వెంటనే చికిత్స తీసుకోవాలి. అవసరమైతే స్టెరాయిడ్‌ ఇన్‌హేలర్‌ కూడా వాడాలి. ఆస్తమా ఉన్నా నార్మల్‌ డెలివరీకి  ప్రయత్నించొచ్చు. ఇన్‌హేలర్‌ తీసుకుంటున్నా బిడ్డకు తల్లి పాలు పట్టొచ్చు. మీకు రాత్రి పూట ఆయాసం ఎక్కువ అయినా, ఇన్‌హేలర్‌ ఎక్కువసార్లు వాడవలసి వచ్చినా, ఊపిరాడకపోవడం వంటి సమస్య ఉన్నా వెంటనే ఎమర్జెన్సీ వార్డ్‌ని సంప్రదించాలి.  డా‘‘ భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌

Gynecology Problems Solutions And Tips In Telugu: ప్రెగ్నెన్సీలో వ్యాయామాలు చేసినందువల్ల ఎలాంటి ఉపయోగాలు ఉంటాయి? – యామిని, వైజాగ్‌ ఆరోగ్యవంతమైన తల్లి–బిడ్డకి వ్యాయామాలు ప్రెగ్నెన్సీ పీరియడ్‌లో చాలా అవసరం. వారంలో కనీసం 150 నిమిషాలు ఒక మోస్తరు వ్యాయామాలు చేసినందువల్ల ఎన్నో ఉపయోగాలు ఉంటాయి.  మీరు ఇంతకు ముందు ఎప్పుడూ వ్యాయామాలు చేయకపోతే, ప్రెగ్నెన్సీలో కొంచెం నెమ్మదిగా, చిన్నచిన్న వ్యాయామాలతో మొదలుపెట్టాలి. మీకు యోగా, ఆసనాలు, నడవడం వంటివి ముందే అలవాటు ఉంటే అవి కంటిన్యూ చేయొచ్చు. ప్రతిరోజు వ్యాయామం చేసినందువల్ల.. 1) ప్రెగ్నెన్సీలో కరెక్ట్‌ వెయిట్‌ గెయిన్‌ ఉంటుంది. 2) సుగర్, రక్తపోటు(బీపీ) వచ్చే అవకాశాలు తగ్గుతాయి. 3) నిద్ర బాగా పడుతుంది. 4) ఉల్లాసంగా యాక్టివ్‌గా ఉండొచ్చు. ∙మీరు వ్యాయామాలు/యోగా వంటివి ఆన్‌లైన్‌లో మంచి ట్రైనర్‌ దగ్గర క్లాసులు అటెండ్‌ అవ్వచ్చు. దానిలో కనీసం వారానికి రెండు సార్లు మజిల్‌ స్ట్రెంగ్తెనింగ్‌ యాక్టివిటీస్‌ (కండరాలు బలపరుచుకునేందుకు) చేసేటట్టు ప్లాన్‌ చేసుకోండి. ∙ప్రతి చిన్న వ్యాయామం, బాడీ మూమెంట్‌ మీకు లాభం చేస్తుంది. ప్రతి నిమిషం కౌంట్‌ అవుతుంది. ప్రెగ్నెన్సీలో వ్యాయామం చేసినందువల్ల ఎలాంటి ఇబ్బంది ఉండదు. ∙మీ శరీరానికి సరిపడే వ్యాయామాలను అడాప్ట్‌ చేసుకోవాలి. ఇంట్లో మెట్లు ఎక్కి దిగడంతో పాటు యోగా చేసుకోవచ్చు. ∙బయటకు వెళ్లే అవకాశం ఉంటే.. లాంగ్‌ వాకింగ్‌ చేయడం, సైక్లింగ్‌కి వెళ్లడం మంచిదే. మీకు ఇష్టమయితే స్విమ్మింగ్, డాన్సింగ్‌ వంటివి కూడా చేయొచ్చు. ∙కొన్ని ప్రెగ్నెన్సీ కాంప్లికేషన్స్‌ ఉన్నవారికి మీ డాక్టర్‌ 3వ నెలలోనే ఎలాంటి వ్యాయామాలు చేయొచ్చో చెప్తారు. కొన్ని హై రిస్క్‌ ప్రెగ్నెన్సీలో ట్రైనర్‌ను సంప్రదిస్తే, ఎలాంటి వ్యాయామాలు సురక్షితమో వివరిస్తారు. మెనోపాజ్‌ అంటే ఏంటి? నాకు ఇప్పుడు యాభై ఏళ్లు. గత 6 నెలలుగా నెలసరి రావడం లేదు. చాలా చిరాకుగా ఉంటోంది. పరిష్కారం చెప్పగలరు? – లలిత, ఖమ్మం మెనోపాజ్‌ అంటే నెలసరి ఆగిపోవటం. చాలా మందికి 45–55 సంవత్సరాల మధ్యలో నెలసరి ఆగిపోతుంది. దీనికి కారణం అండాలు  విడుదల కాకపోవడమే. ఈ పరిస్థితిని కొంతమందిలో నలభై ఏళ్లలోపే చూస్తాం. నెలసరి ఆగినప్పుడు, శరీరంలో చాలా మార్పులు చోటు చేసుకుంటాయి. చాలామందికి ఒంట్లో వేడిగా ఉండటం, చెమటలు ఎక్కువగా పట్టడం, యోని దగ్గర పొడిబారి ఉండటం, మూడ్‌ డిస్టర్బ్‌ కావడం, మజిల్స్, జాయింట్స్‌ పెయిన్‌ వస్తాయి. నెలసరి ఆగినప్పుడు ఎఫ్‌ఎస్‌హెచ్‌ అనే హార్మోన్‌ టెస్ట్‌తో మెనోపాజ్‌ వచ్చిందా? లేదా? అని తెలుసుకోవచ్చు. ఈ టైమ్‌లో ఆహారంలో ఎక్కువ శాతం పళ్లు, కూరగాయలు, డ్రై ఫ్రూట్స్, సోయాబీన్స్, పాలు, పాల ఉత్పత్తులు వంటివి తీసుకోవాలి. కాల్షియం సప్లిమెంట్స్‌ కూడా తీసుకోవచ్చు. రొటీన్‌ పాప్‌స్మియర్‌ టెస్ట్, థైరాయిడ్, సీబీపీ టెస్ట్‌ చేయించుకుంటే మంచిది. ఒకవేళ మీకు పైన చెప్పిన లక్షణాలు ఎక్కువగా ఉంటే.. హార్మోన్‌ రీప్లేస్‌మెంట్‌ థెరపీ (హెచ్‌ఆర్‌టీ)ని డాక్టర్‌ సూచిస్తారు. తక్కువ మోతాదులో ఈస్ట్రోజెన్‌ జెల్స్‌తో యోని డ్రైనెస్‌ తగ్గుతుంది. ఇబ్బందిగా ఉంటే మీ డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. నాకు ఏడవ నెల ప్రెగ్నెన్సీ. నాకు విపరీతమైన నడుము, కాళ్ల నొప్పులు ఉన్నాయి. డాక్టర్‌ ఏ మందులు ఇచ్చినా, నొప్పి మాత్రం తగ్గడంలేదు. ఏం చేయాలి? – స్వరూప, మెహిదీపట్నం నడుము భాగం మూడు జాయింట్స్‌తో ఏర్పడుతుంది. ప్రెగ్నెన్సీలో నెలలు నిండే కొద్దీ ఆ బరువు ఈ జాయింట్స్‌ మీద పడి, బాగా స్ట్రెస్‌ అవుతుంది. ఇది ఐదుగురిలో ఒకరికి వస్తుంది. నడుము నొప్పి నడుస్తున్నప్పుడు, మెట్లు ఎక్కుతున్నప్పుడు, పక్కకు తిరిగి పడుకున్నప్పుడు ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఇది ప్రెగ్నెన్సీలో ఏ నెలలో అయినా రావచ్చు. దీనికి నిలబడే, కూర్చునే భంగిమ ప్రధానమైన కారణం. నిజానికి ఈ నొప్పి వల్ల బేబీకి ఏ ఇబ్బంది ఉండదు. కొన్ని చిన్న చిన్న మార్పులతో మీరు ఈ నొప్పి తగ్గించుకోవచ్చు. రోజూ వ్యాయామం చేయడం వల్ల, ప్రెగ్నెన్సీలో బాడీ అడాప్ట్‌ అవుతుంది. ∙నిటారుగా నిలబడాలి, వంగి నడవకూడదు.  ∙ 30 నిమిషాల కన్నా ఎక్కువసేపు ఒకే చోట కూర్చోకూడదు. మధ్యలో లేచి నడవాలి. ∙రెండు కాళ్ల మీద సరిగ్గా బరువు పెట్టి నడవాలి.  ∙తలగడని కాళ్ల మధ్యలో, నడుము వెనక పెట్టుకొని పడుకోవాలి.  ∙ప్రెగ్నెన్సీ సపోర్ట్‌ బెల్ట్‌ వాడవచ్చు. ∙వంగి బరువులు ఎత్తకూడదు. ∙ఎక్కువసార్లు మెట్లు ఎక్కి దిగకూడదు. ∙పేరాసిటమల్‌ లాంటి తక్కువ డోస్‌ పెయిన్‌ కిల్లర్స్‌ తీసుకోవచ్చు. లైఫ్‌స్టయిల్‌ చేంజెస్‌ చాలా ఉపయోగపడతాయి.  ఇలాంటి నడుము నొప్పి ఉన్నా నార్మల్‌ డెలివరీ చేయొచ్చు. అందుకు లేబర్‌ వార్డ్‌లో కొన్ని మార్పులు చేస్తాము. ఎక్కువసేపు బెడ్‌ మీద పడుకోకుండా, కొంచెం సపోర్ట్‌తో నడిపిస్తాము. ఈ నొప్పి డెలివరీ తర్వాత చాలామందికి తగ్గిపోతుంది. పదిమందిలో ఒకరికి మాత్రం ఇంకా కంటిన్యూ అవుతుంది. రెగ్యులర్‌ ఫిజియోథెరపీతో నొప్పిని తగ్గించుకోవచ్చు.  ఈ నొప్పి మళ్లీ తరువాత ప్రెగ్నెన్సీలో కూడా రావచ్చు. అందుకే సరైన బరువుతో నెక్ట్స్‌ ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చేసుకోవాలి. కాన్పు తర్వాత ట్రైనర్‌ ద్వారా పొట్ట, నడుము భాగంలోని మజిల్‌ టైటెనింగ్‌ ఎక్స్‌సర్‌సైజ్‌  చేస్తే మళ్లీ ఈ నొప్పి వచ్చే అవకాశాలు చాలా అరుదు. పోషకాహారం తీసుకోవాలి. డా. భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌,హైదరాబాద్‌ 

Pregnant Ladies Epilepsy Health Tips In Telugu: నాకు ఫిట్స్‌ వస్తుంటాయి. ఇప్పుడు నేను గర్భవతిని. మూర్ఛ వల్ల నా ప్రెగ్నెన్సీలో ఏమైనా సమస్యలు తలెత్తుతాయా? పుట్టబోయే బిడ్డ ఆరోగ్యం మీదేమైనా ప్రభావం ఉండొచ్చా? – విరిజ, ఆదిలాబాద్‌ ఫిట్స్‌ (ఎపిలెప్సీ, మూర్ఛ) చాలామందికి ఉంటుంది. అది చాలావరకు ప్రెగ్నెన్సీలో ఇబ్బంది కలగచేయకపోవచ్చు. కానీ మందులు కచ్చితంగా వేసుకోనప్పుడు, డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో నెలనెలా సరైన జాగ్రత్తలు తీసుకోనప్పుడు చాలామందికి ప్రెగ్నెన్సీలో రిస్క్‌ ఉండే అవకాశం ఉంది. ప్రెగ్నెన్సీ ప్లానింగ్‌కి మూడు నెలల ముందే గైనకాలజిస్ట్, న్యూరాలజిస్ట్‌ను కలిసి.. వాళ్లు సూచించిన మందులు వాడితే ప్రెగ్నెన్సీలో ఉండే రిస్క్‌ను తగ్గించవచ్చు. ఫిట్స్‌ ఉన్న కొంతమందిలో ప్రెగ్నెన్సీ సమయంలో ఎక్కువ సార్లు ఫిట్స్‌ వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. గర్భం ధరించగానే అంతకుముందు వాడుతున్న ఫిట్స్‌ మందులను తగ్గించడం లేదా పూర్తిగా ఆపేయడమే దానికి కారణం. సాధారణంగా గర్భంతో ఉన్నప్పుడు నీరసం, సరైన నిద్రలేకపోవడం, ఒత్తిడి వల్ల ఫిట్స్‌ పెరుగుతాయి. ఫిట్స్‌ మందులు ఆపేస్తే పుట్టబోయే బిడ్డకూ రిస్క్‌ ఉంటుంది. ఈ ఫిట్స్‌ నియంత్రణలో లేకపోతే  SUDEP (సడెన్‌ అన్‌ఎక్స్‌ప్లెయిన్డ్‌ డెత్‌ విత్‌ ఎపిలెప్సీ) అనే రిస్క్‌ పెరుగుతుంది. ఫిట్స్‌ ఉన్న తల్లులకు అవయవలోపాలతో బిడ్డ పుట్టే ప్రమాదం కొంచెం ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ రిస్క్‌ వాళ్లు తీసుకునే మందులు, వాటి మోతాదుపై ఆధారపడి ఉంటుంది. సాధారణంగా ఈ బిడ్డల్లో వెన్నుపూస, గుండె, మొహానికి సంబంధించిన సమస్యలను చూస్తాం. గర్భధారణ కంటే ముందు మూడు నెలలు ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ మాత్రలను తీసుకున్నవారిలో ఈ రిస్క్‌ చాలా తగ్గుతుంది.  కొన్ని ఫిట్స్‌ మందులు ఉదాహరణకు సోడియమ్‌ వాల్‌ప్రోయేట్‌ వంటివాటిని గర్భంతో ఉన్నప్పుడు తీసుకోకూడదు. దీనివల్ల పుట్టబోయే బిడ్డకు ప్రమాదావకాశం ఎక్కువ. ఈ మాత్రలను తీసుకునేవారు ప్రెగ్నెన్సీని ప్లాన్‌ చేసుకోవాలనుకున్నప్పుడు న్యూరాలజిస్ట్‌ను కలిస్తే.. ఆ మాత్రలకు బదులు సురక్షితమైన మరోరకం మాత్రలను సూచిస్తారు. అయితే ఫిట్స్‌ మందులను హఠాత్తుగా ఎప్పుడూ ఆపకూడదు. మందులు వేసుకున్న దానికన్నా ఇలా హఠాత్తుగా ఆపినప్పుడే తల్లికి, బిడ్డకు ప్రమాదావకాశాలు చాలా ఎక్కువగా ఉంటాయి. అందుకే వీటన్నిటి నేపథ్యంలో ఫిట్స్‌కి వాడే మందులు, వాటి మోతాదు గురించి గర్భధారణ కన్నా ముందే గైనకాలజిస్ట్, న్యూరాలజిస్ట్‌తో చర్చించడం మంచిది. ఫోలిక్‌యాసిడ్, ఫిట్స్‌ను నియంత్రణలో ఉంచాకే గర్భధారణకు ప్లాన్‌ చేసుకోవాలి. క్రమం తప్పకుండా చెకప్స్‌కి వెళుతూ.. మందులు సరిగ్గా వేసుకుంటే ఇటు తల్లికి, అటు పుట్టబోయే బిడ్డకూ రిస్క్‌ తక్కువగా ఉంటుంది. గర్భధారణ కంటే ముందు లేదా గర్భం ఉన్నట్టు నిర్ధారణ అయిన వెంటనే గైనకాలజిస్ట్, న్యూరాలజిస్ట్‌ను కలవాలి. ప్రెగ్నెన్సీలోనూ క్రమం తప్పకుండా ఫిట్స్‌కు మందులు వాడాలి. ఒత్తిడి, ఆందోళనలకు గురికాకూడదు. తగినంత విశ్రాంతి, నిద్ర ఉండేట్టు చూసుకోవాలి. మంచి ఆహారం తీసుకోవాలి. రోజూ కొంతసేపు వ్యాయామం చేయాలి. ఒకవేళ ప్రెగ్నెన్సీ సమయంలో ఫిట్స్‌ వస్తే.. వెంటనే ఆసుపత్రిలో జాయిన్‌ కావాలి. న్యూరాలజిస్ట్‌ పర్యవేక్షణలో మందులు, మోతాదులను అడ్జెస్ట్‌ చేస్తారు. ఫీటల్‌ మెడిసిన్‌ డిపార్ట్‌మెంట్‌కు చెందిన నిపుణులతో స్కానింగ్‌ చేయించుకోవాలి. సాధారణ గర్భవతుల్లాగే మీరూ నార్మల్‌ డెలివరీకి ప్లాన్‌ చేసుకోవచ్చు. కాన్పు సమయంలో, ఆ తరువాత ఫిట్స్‌ వచ్చే అవకాశం పెరుగుతుంది కాబట్టి మిమ్మల్ని చాలా జాగ్రత్తగా పర్యవేక్షిస్తారు. నొప్పి తెలియకుండా ప్రసవం అయ్యే పెయిన్‌ రిలీఫ్‌ ఆప్షన్స్‌ అందుబాటులో ఉన్నాయి. దీనికి సంబంధించి మత్తమందు డాక్టర్‌ (ఎనస్తటిస్ట్‌) పర్యవేక్షణలో కౌన్సెలింగ్‌ ఇస్తారు. ఇది తీసుకోవచ్చు.  కాన్పు తరువాత.. బిడ్డకు మీ పాలు పట్టొచ్చు. మీకు తగినంత నిద్ర, విశ్రాంతి ఉండాలి. సపోర్ట్‌గా కుటుంబ సభ్యులు ఉంటే మంచిది. పళ్లు, మంచినీళ్లు ఎక్కువగా తీసుకుంటూ డీహైడ్రేషన్‌ కాకుండా చూసుకోవాలి. అలాగే బిడ్డ సంరక్షణ విషయంలో మీ మీద ఒత్తిడి పడకుండా కుటుంబ సభ్యుల సహాయం తీసుకోవాలి. బిడ్డకు పాలిచ్చేప్పుడు మీరు నేల మీద కూర్చోవడం, బిడ్డకు నేల మీదే పక్కవేసి.. దాని మీద పడుకోబెట్టే బట్టలు మార్చడం వంటివి చేయాలి. ఎందుకంటే హఠాత్తుగా మీకు  ఫిట్స్‌ వచ్చినా బిడ్డకు ఇబ్బంది లేకుండా .. ప్రమాదవశాత్తు కిందపడకుండా ఉంటుంది. ఇక తరువాత కాన్పు విషయానికి వస్తే.. తగినంత సమయం తీసుకుంటేనే మంచిది. దానికోసం వాడాల్సిన గర్భనిరోధక పద్ధతుల గురించి డాక్టర్‌ను సంప్రదించాలి. ఫిట్స్‌ మందులు కొనసాగించాలి. ప్రసవం అయ్యాక రెండు వారాలకు మీ న్యూరాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించాలి. బిడ్డకు తల్లి పాలు మాత్రమే ఇవ్వాలి.  -డా. భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌

మేడం! నాకిప్పుడు రెండో నెల. తొలి చూలు. వారం రోజులుగా స్పాటింగ్‌ అవుతోంది. గర్భధారణ సమయంలో ఇది సహజమా? లేక ప్రమాదకరమా?  – నిహారిక, గుంటూరు గర్భధారణ మొదటి మూడు నెలల్లో కొంచెం స్పాటింగ్, నడుం నొప్పి ఉండవచ్చు. ప్రతిసారీ అది ప్రమాదకరం కాకపోవచ్చు. కానీ కొన్నిసార్లు మాత్రం గర్భస్రావానికి సూచన కావచ్చు. అందుకే స్పాటింగ్‌ కానీ, నొప్పి, బ్లీడింగ్‌ కానీ అవుతుంటే వెంటెనే డాక్టర్‌ని సంప్రదించి, ఆల్ట్రాసౌండ్‌ స్కానింగ్‌ చేయించుకోవాలి. మీ ఆఖరి నెలసరి తేదీని బట్టి అది ఎన్నివారాల గర్భమో చూస్తారు. దానికి తగ్గట్టుగానే స్కానింగ్‌లో గర్భస్థ పిండం ఎదుగుదల కనిపిస్తే ఇబ్బందేమీ ఉండదు. కొన్ని సార్లు వెజైనా నుంచి  కానీ, గర్భసంచి నుంచి కానీ రక్తస్రావం అవుతుంటే డాక్టర్‌ చేసే పరీక్షలో తెలుస్తుంది. కొన్ని మందులతో దానిని తగ్గించవచ్చు. వెజైనల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ కూడా కొన్నిసార్లు స్పాటింగ్‌కి కారణం కావచ్చు. దీన్నీ మందులతో తగ్గించవచ్చు. మీ బ్లడ్‌ గ్రూప్, థైరాయిడ్‌ పరీక్ష చేస్తారు. అయిదుగురిలో ఒకరికి ఈ స్పాటింగ్‌ అనేది గర్భస్రావానికి దారితీస్తుంది. అందుకే వెంటనే డాక్టర్‌ను కలవడం మంచింది. స్పాటింగ్‌తో పాటు కళ్లు తిరగటం, కడుపులో విపరీతమైన నొప్పి, భుజాల్లో నొప్పి వంటి లక్షణాలూ ఉంటే ఆలస్యం చేయకుండా వెంటనే ఎమర్జెన్సీ వార్డ్‌కి వెళ్లాలి.  నాకు మూడవనెలలో గర్భస్రావం అయింది. రెండు వారాల కిందట డీ అండ్‌ సీ చేశారు. ఇప్పుడు నేను ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – ప్రత్యూష, అరసవిల్లి గర్భస్రావం అనేది చాలా బాధాకరమైంది. దానికి కారణాలు తెలుసుకోవడం ఆవశ్యకమే కానీ ముందు మీ ఆరోగ్యం మీద శ్రద్ధ పెట్టండి. డీ అండ్‌ సీ ప్రొసీజర్‌ తర్వాత కొన్ని పెయిన్‌ కిల్లర్స్, యాంటీబయాటిక్స్‌ ఇస్తారు. డాక్టర్‌ సూచించిన విధంగానే వాటిని వేసుకోవాలి. పాలు, బ్రెడ్, పళ్లు, ఆకు కూరలు, కాయగూరలు, పప్పు దినుసులు, డ్రైఫ్రూట్స్‌తో మంచి ఆహారం తీసుకోవాలి. రోజుకు కనీసం రెండు నుంచి మూడు లీటర్ల మంచి నీళ్లు తాగాలి. మీకు సపోర్ట్‌గా ఉన్న కుటుంబసభ్యులతో అన్ని విషయాలూ పంచుకోవాలి. అధిక రక్తస్రావం అవుతున్నా, అది దుర్వాసన వేస్తున్నా, భరించలేని కడుపు నొప్పి ఉన్నా వెంటనే డాక్టర్‌ని కలవాలి. మీరు తగినన్ని నీళ్లు తాగుతున్నప్పటికీ మూత్రంలో మంటగా ఉన్నా, ఎక్కువ సార్లు మూత్ర విసర్జనకు వెళ్లాల్సి వస్తున్నా అశ్రద్ధ చేయకుండా డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. గర్భస్రావం అయిన రెండు వారాలకు మీరు మామూలుగా ఇంటి పనులు, వ్యాయామం, యోగా మొదలుపెట్టవచ్చు. వ్యాయామం వల్ల కాళ్లల్లో రక్తం గడ్డకట్టడం (డీవీటీ) వంటి సమస్యలు తగ్గుతాయి. ఇప్పుడు మీరు ఆఫీస్‌కు వెళ్లవచ్చు. కారు, బైక్‌ వంటివీ నడపొచ్చు. గర్భస్రావం తరువాత మళ్లీ నెలసరి కొంచెం ఆలస్యం కావచ్చు. బలానికి మూడు నెలలపాటు మల్టీవిటమిన్‌ మాత్రలు తీసుకోవాలి. మానసికంగా, శారీరకంగా మీరు పూర్తిగా కోలుకున్న తరువాతే నెక్స్‌ట్‌ ప్రెగ్నెన్సీ గురించి ఆలోచించాలి. అప్పటివరకు గర్భనిరోధక మాత్రలు లేదా కండోమ్స్‌ను ఉపయోగించాలి. కొన్ని రక్త పరీక్షలు చేసిన తరువాత గర్భస్రావానికి గల కారణాన్ని డాక్టర్‌  చెప్పగలుగుతారు.  నాకిప్పుడు అయిదవ నెల. అమెరికా వెళ్లాల్సిన అవసరం పడింది. నేనిప్పుడు విమాన ప్రయాణం చేయొచ్చా? ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? ప్రెగ్నెన్సీ టైమ్‌లో అసలు ఎప్పటి వరకు ఫ్లయిట్‌ జర్నీ చేయొచ్చు? – వర్షిణి, హైదరాబాద్‌ ప్రెగ్నెన్సీ సమయంలో విమానయానం చేయొచ్చు భద్రంగా. ఎయిర్‌ ప్రెజర్‌ మూలంగా కడుపులో బిడ్డ మీద ఎలాంటి ఇబ్బందులు ఉండవు. గర్భధారణప్పుడు ముప్పై వారాల లోపు వరకు విమాన ప్రయాణం చేయొచ్చు. చాలా విమానయాన సంస్థలు 37 వారాలు దాటిన తర్వాత అనుమతి కూడా ఇవ్వరు. గర్భంలో కవలలు ఉన్నట్లయితే 32 వారాల (ఎనిమిదవ నెల) లోపు ప్రయాణం చెయ్యాలి. మీరు ప్రయాణం చేయాలనుకున్న విమానయాన సంస్థల నియమ నింబంధనలను ఒకసారి చెక్‌ చేసుకోండి. కొంతమంది గర్భవతులకు కాళ్ల వాపు, తల తిరగడం, వాంతులు, తలనొప్పి ఉండవచ్చు. దానికి తగిన మందులకు ముందుగానే డాక్టర్‌ దగ్గర ప్రిస్క్రిప్షన్‌ తీసుకోవాలి. కొంతమందికి కాళ్లల్లో రక్తం గడ్డకడుతుంది. ఇది చాలా ప్రమాదకరం. కొన్ని వైద్యపరమైన సమస్యలున్న గర్భవతులకు ఈ రిస్క్‌ ఎక్కువ. కాబట్టి మీ డాక్టర్‌ను సంప్రదించి ముందుగా కొన్ని మందులు వాడటం మంచిది. నాలుగు గంటల కన్నా ఎక్కువ విమానయానం చేస్తే కూడా ఈ రిస్క్‌ ఉంటుంది. అందుకే ‘టీఈడీ స్టాకింగ్స్‌’ అనే సాక్స్‌ వేసుకోమని చెప్తాం. ఫ్లయిట్‌లో ముప్పై నిమిషాలకు ఒకసారి సీట్‌ ఎక్సర్‌సైజెస్‌ చేయమనీ చెప్తాం. నీళ్లు ఎక్కువగా తాగాలి. కుదిరితే  కొంచెం సేపు నడవాలి. హైరిస్క్‌ ప్రెగ్నెన్సీ వాళ్లు ‘హెపారిన్‌’ ఇంజెక్షన్‌ చేయించుకోవలసి వస్తుంది. రక్త హీనత ఉన్నా, ఇంతకు ముందు నెలలు నిండకుండా డెలివరీ అయినా, బ్లీడింగ్‌ అవుతున్నా, ఊపిరితిత్తులు, గుండెకి సంబంధించి జబ్బు ఉన్నా ఫ్లయిట్‌లో సుదూర ప్రయాణం చేయకూడదు. విమానయానానికి ముందే పైన చెప్పిన జాగ్రత్తలు అన్నీ తీసుకుంటే ఏ ప్రమాదమూ ఉండదు.  -డా. భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 25 ఏళ్లు. ఇటీవల నాకు నెలసరి ముందు బాగా కడుపునొప్పి, తలనొప్పి వస్తున్నాయి. భావోద్వేగాలను అదుపు చేసుకోలేకపోతున్నాను. జాబ్‌లో కూడా ఏ పనిమీదా కాన్సంట్రేట్‌ చేయలేకపోతున్నాను. నాకేమైనా సమస్య ఉందంటారా? – పల్లవి, మచిలీపట్నం మీరు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యను ‘ప్రీ మెన్‌స్ట్రువల్‌ సిండ్రోమ్‌’ (పీఎంఎస్‌) అంటారు. ప్రతి వందమందిలో ఇద్దరికి మీలో ఉన్నంత తీవ్రంగా ఈ సమస్య ఉంటుంది. దీని లక్షణాలు దినచర్యను ప్రభావితం చేసేంతగా ఉంటాయి. చాలామందికి నెలసరి మొదలవడానికి రెండువారాల ముందు నుంచి శారీరక, మానసిక మార్పులు కనిపిస్తాయి. బరువు పెరగడం, మానసికంగా బలహీనం కావడం, తలనొప్పి, చిరాకు, కోపం, నిద్రలేమి, నీరసం ఉంటాయి.  పీఎంఎస్‌కి సరైన కారణం తెలియదు. హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల వస్తుందనుకుంటాము. మీలో కలిగే మార్పులన్నీ కాగితంపై రాసుకోవాలి. దీనిని మెన్‌స్ట్రువల్‌ డైరీ అంటారు. ఇలా రెండు మూడు నెలలు మెన్‌స్ట్రువల్‌ డైరీ రాశాక, సమస్యకు కారణాలు కొంతవరకు తెలుస్తాయి.  చదవండి: (వార్నింగ్‌ ఇచ్చి వచ్చే వ్యాధులు...) ముఖ్యంగా జీవనశైలిలో మార్పులు– అంటే, ప్రతిరోజూ వ్యాయామం చేయడం, పోషకాహారం తీసుకోవడం, నెలసరికి రెండు మూడు వారాల ముందు నుంచి టీ, కాఫీలు తగ్గించడం, జంక్‌ఫుడ్‌ మానేయడం వంటి జాగ్రత్తలు తీసుకున్నట్లయితే, కొంతవరకు ఫలితం ఉంటుంది. యోగా, ధ్యానం వంటివి చేయడం ద్వారా మానసిక స్థైర్యం పెరగడమే కాకుండా, పీఎంఎస్‌ లక్షణాల తీవ్రత తగ్గుతుంది. అలాగే, డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో కొన్ని మందులు కూడా వాడాల్సి ఉంటుంది. విటమిన్‌–డి, విటమిన్‌–ఇ లాంటి సప్లిమెంట్లు ఉపయోగపడతాయి. పైమార్పులు, సప్లిమెంట్లతో ఫలితం కనిపించకపోతే, డాక్టర్ల పర్యవేక్షణలో అవసరమైన మందులు తీసుకోవలసి ఉంటుంది. అత్యంత అరుదుగా శస్త్రచికిత్స చేయాల్సిన అవసరం ఏర్పడుతుంది.  నా వయసు 67 సంవత్సరాలు. పదిహేను రోజులుగా నాకు మళ్లీ నెలసరి కనిపిస్తోంది. దీనికి కారణాలు ఏమైనా ఉన్నాయా? నేను హాస్పిటల్‌కి వెళ్లి, డాక్టర్‌కు చూపించుకోవలసి ఉంటుందా? – శ్యామల, భీమవరం నెలసరి నిలిచిపోయిన తర్వాత మళ్లీ స్పాటింగ్, బ్లీడింగ్‌ కనిపించడం ప్రమాదకరం. మీరు వెంటనే గైనకాలజిస్టును సంప్రదించాలి. దీనిని ‘పోస్ట్‌ మెనోపాజల్‌ బ్లీడింగ్‌’ అంటారు. దీనికి చాలా కారణాలు ఉంటాయి. నెలసరి ఆగిపోయిన తర్వాత యోని లోపలిపొర పల్చగా మారడం వల్ల బ్లీడింగ్‌ కావచ్చు. చాలా అరుదుగా పదిమందిలో ఒకరికి క్యాన్సర్‌ మార్పులు చోటు చేసుకోవచ్చు. మీరు ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదిస్తే, అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కానింగ్, పాప్‌స్మియర్, బయాప్సీ వంటి అవసరమైన పరీక్షలు చేసి, సమస్యకు గల కారణాన్ని కనిపెడతారు. ఈ పరీక్షలన్నీ ఔట్‌పేషెంట్‌గానే చేయించుకోవచ్చు. చాలాసందర్భాల్లో ‘ఈస్ట్రోజన్‌ వజైనల్‌ క్రీమ్‌’లాంటివి సూచిస్తారు. అంతకుమించి చికిత్స అవసరం ఉండదు. అరుదుగా మాత్రమే, క్యాన్సర్‌ వంటి తీవ్ర సమస్యలు ఉంటే, పరిస్థితిని బట్టి తగిన చికిత్స చేయాల్సి ఉంటుంది. డా. భావన కాసు గైనకాలజిస్ట్‌ & అబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌