నా వయసు 31 సంవత్సరాలు. పెళ్లయి ఏడేళ్లయినా, ఇంతవరకు మాకు పిల్లల్లేరు. మాది మూడోతరం మేనరికం. ఇద్దరమూ పరీక్షలు చేయించుకుంటే, నార్మల్‌గానే ఉన్నట్లు తేలింది. డాక్టర్ల సలహాలపై ఎన్ని రకాల మందులు వాడినా ఫలితం కనిపించడం లేదు. మాకు పిల్లలు పుట్టకపోవడానికి మేనరికమే కారణమా? మా సమస్యకు పరిష్కారం ఏమైనా ఉందా? – నాగమణి, శ్రీకాకుళం మేనరికం వల్ల గర్భంరాకపోవడం అంటూ ఏమీ ఉండదు. మేనరికం వల్ల అబార్షన్లు అవ్వడం, పిల్లలలో అవయవ లోపాలు, జన్యుపరమైన లోపాలు, మామూలు వారితో పోలిస్తే రెట్టింపు అవుతాయి. అంతే కానీ గర్భం రాకపోవటానికి ఏమీ సంబంధం ఉండదు. మీ భార్యాభర్తలు ఇద్దరి పరీక్షల రిపోర్టులలో ఏమి సమస్యలు లేకపోయినా గర్భం రాకపోవటానికి అనేక కారణాలు ఉంటాయి. ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ మూసుకుని ఉన్నయా?, తెరచుకుని ఉన్నాయా? అని తెలుసుకోవటానికి చేసే HSG test చేయించుకునే ఉంటారు. ఒకవేళ చేయించుకోకుండా ఉండి ఉంటే చేయించుకుని తెలుసుకోవటం మంచిది. రిపోర్ట్‌లు అన్నీ సాధారణంగానే ఉన్నా కానీ కొంతమందిలో వీర్యకణాలు గర్భాశయం లోపలికి వెళ్లలేకపోవడం, వెళ్లినా గర్భాశయం ముఖద్వారం దగ్గర ఉండే యాంటీస్పెర్మ్‌ యాంటీబాడీలు వీర్యకణాలను నిర్వీర్యం చెయ్యడం వల్ల అవి ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్‌ వరకు ప్రయాణించలేకపోవడం, అండంలోకి వెళ్లి ఫలదీకరణ చెయ్యలేకపోవడం(Fertilization)ఫలదీకరణ చెందినా పిండం, గర్భాశయంలోకి చేరి అక్కడ అతుక్కోకపోవడం (implantation)వంటి సమస్యల వల్ల గర్భం రాకపోవచ్చు. ఈ సమస్యలు తెలుసుకోవడానికి పెద్దగా నిర్ధారణ పరీక్షలు ఏమీ ఉండవు. దీనినే అన్‌ఎక్స్‌ప్లైన్డ్‌ ఇన్‌ఫెర్టిలిటీ అంటారు. మీరు మందులు వాడినా గర్భం రాలేదు కాబట్టి, వయసు కూడా 31 సంవత్సరాలు అంటున్నారు కాబట్టి సమయం వృథా చేసుకోకుండా ఐయుఐ పద్ధతి ద్వారా మీ వారి వీర్యకణాలను శుద్ధి చేసి, మంచి నాణ్యత గల వీర్యకణాలను మీ గర్భాశయంలోకి ప్రవేశపెట్టడం జరుగుతుంది. ఈ పద్ధతి ద్వారా సాధారణంగా కంటే 10 నుంచి 20 శాతం వరకు గర్భం వచ్చే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. దీనిని 3 నుంచి 6 సార్ల వరకు ప్రయత్నించవచ్చు. అయినా గర్భం రాకుంటే ఐవిఎఫ్‌ పద్ధతి అంటే టెస్ట్‌ట్యూబ్‌ బేబి పద్ధతిని ప్రయత్నించవచ్చు. దీని ద్వారా 40 శాతం వరకు గర్భం నిలిచే అవకాశాలు ఉన్నాయి. నా వయసు 22 ఏళ్లు. ఎత్తు 4.9 అడుగులు, బరువు 73 కిలోలు. రెండువారాల కిందట కడుపులో కుడివైపు తీవ్రమైన నొప్పి వస్తే, డాక్టర్‌కి చూపించుకున్నాను. స్కానింగ్‌లో ఇంటర్నల్‌ టోర్షన్, ఎన్‌లార్జ్‌డ్‌ రైట్‌ ఓవరీ (69 x 33 ఎంఎం), స్మాల్‌ హేమరేజిక్‌ సిస్ట్‌ (7 ఎంఎం) అని వచ్చింది. యాంటీబయోటిక్స్‌ వాడితే నొప్పి తగ్గింది. ఇప్పుడు ఈ సమస్యకు సర్జరీ అంత అవసరమంటారా? నేను ఇంకా స్టూడెంట్‌ని. పెళ్లి కాలేదు. సర్జరీ చేయించుకుంటే భవిష్యత్తులో కాంప్లికేషన్స్‌ ఏవైనా వస్తాయా? వివరించగలరు. – అనూష, ఈ–మెయిల్‌ మీ ఎత్తుకి దగ్గర దగ్గర 20 కేజీల అధిక బరువు ఉన్నారు. మీ కుడి అండాశయం ఓవరీలో నీరు, రక్తం చేరడం వల్ల అది పెద్దగా అయి ఎన్‌లార్జ్‌డ్‌ ఓవరీ అవ్వడం, లేదా అండాశయం పెద్దగా ఉండటం వల్ల అండాశయం టోర్షన్‌ అవ్వడం అంటే అది మెలికపడి, అండాశయానికి రక్తప్రసరణ తగ్గి దాని వల్ల.. అండాశయంలో నీరు చేరడం, బ్లీడింగ్‌ అవ్వడం వల్ల అండాశయం పెద్దగా అయ్యి, విపరీతమైన నొప్పి, వాంతులు అవ్వడం జరుగుతుంది. మందులతో నొప్పి తగ్గినా, కొంతమందిలో మెలికపడిన అండాశయానికి పూర్తిగా రక్తప్రసరణ తగ్గిపోయి ఆలస్యం చేస్తే అండాశయం పాడయ్యే అవకాశం ఉంటుంది. అలాంటప్పుడు అండాశయం ఉన్నా కూడా ఉపయోగం ఉండదు. అది తొలగించవలసి ఉంటుంది. కాబట్టి ఒకసారి గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించి, మరలా ఒకసారి డాప్లర్‌ స్కానింగ్‌ చేయించుకుని, అండాశయం పరిమాణాన్ని బట్టి చూడవలసి ఉంటే, మెలికను తొలగించి (Detorsion) చూడవలసి ఉంటుంది. ఒకవేళ తర్వాత అండాశయం మామూలుగా ఉంటే, అండాశయాన్ని తొలగించనవసరం లేదు. ఒకవేళ సర్జరీ చేసి అండాశయం మొత్తం తొలగించవలసి ఉంటుందా, కొద్దిభాగం తొలగించవలసి ఉంటుందా అనేదాన్ని బట్టి తర్వాత ఏమి చెయ్యాలి అనేది ఉంటుంది. ఒక అండాశయం తొలగించినా, ఇంకొక అండాశయం ఉంటుంది కాబట్టి భవిష్యత్తులో పెద్దగా కాంప్లికేషన్స్‌ రాకపోవచ్చు. -డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 24 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.3, బరువు 52 కిలోలు. గత ఏడాది పెళ్లయింది. ప్రస్తుతం నాకు మూడో నెల. ఇటీవల డాక్టర్‌ సలహాపై హెచ్‌బీఏ1సీ టెస్ట్‌ చేయించుకుంటే, 7.7 ఉంది. తీపి పదార్థాలు పూర్తిగా మానేశాను. అన్నం కూడా తగ్గించాను. తరచు నీరసంగా ఉంటోంది. ఆహారపు అలవాట్లు మార్చుకుంటే హెచ్‌బీఏ1సీ నార్మల్‌కి వస్తుందా? నేను ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవలసి ఉంటుందో దయచేసి వివరించగలరు. – మాధురి, పర్లాకిమిడి హెచ్‌బీఏ1సీ లేదా గ్లైకోనేటెడ్‌ హీమోగ్లోబిన్‌ టెస్ట్‌ ద్వారా మన రక్తంలో మూడు నెలల ముందు నుంచి సగటు చక్కెర శాతం ఎంతవరకు ఉందనేది తెలుస్తుంది. సాధారణంగా రక్తంలోని ఎర్రకణాలలోని హీమోగ్లోబిన్‌కు చక్కెర అంటుకుంటుంది. సుగర్‌ ఉన్నవాళ్లలో చక్కెర ఎక్కువగా అంటుకుంటుంది కాబట్టి హెచ్‌బీఏ1సీ ఎక్కువగా ఉంటుంది. హెచ్‌బీఏ1సీ 5.7 శాతం కంటే తక్కువగా ఉంటే, సుగర్‌ నార్మల్‌గా ఉన్నట్లు. ఇది 5.7–6.4 శాతం మధ్య ఉన్నట్లయితే, ప్రీడయాబెటిక్‌ రేంజ్‌లో ఉన్నట్లు–అంటే, వీరికి త్వరలోనే డయాబెటిస్‌ వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి. ఇప్పటి నుంచే ఆహార నియమాలను పాటించేటట్లయితే, డయాబెటిస్‌ వచ్చే అవకాశాలను తగ్గించుకోవచ్చు. హెచ్‌బీఏ1సీ 6.5 శాతం కంటే ఎక్కువ ఉంటే డయాబెటిస్‌ ఉన్నట్లు. మీకు హెచ్‌బీఏ1సీ 7.7 ఉంది. గర్భం మూడోనెల. అంటే, గర్భం రాకముందు నుంచే మీకు డయాబెటిస్‌ ఉన్నట్లుంది. ఇంతకుముందు ఎప్పుడూ సుగర్‌ టెస్ట్‌ చేయించుకుని ఉండరు కాబట్టి సుగర్‌ ఉన్నట్లు తెలియలేదు. గర్భం లేకుండా ఉన్నట్లయితే, సుగర్‌ మందులతో పాటు, ఆహారపు అలవాట్లను కఠినంగా మార్చుకుని, ఆహార నియమాలను పాటించినట్లయితే హెచ్‌బీఏ1సీ మూడు నెలల్లో సాధారణ స్థితికి వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి. కాని, ఇప్పుడు మూడోనెల గర్భం కాబట్టి ఒకసారి ఎండోక్రైనాలజిస్టును సంప్రదిస్తే, వారు తినకముందు, తిన్న తర్వాత సుగర్‌ లెవల్స్‌ ఎలా ఉన్నాయో పరీక్షించి, వాటిని బట్టి సుగర్‌ అదుపులోకి రావడానికి ఇన్సులిన్‌ ఇంజెక్షన్లు, మందులు ఇవ్వడం జరుగుతుంది. అలాగే గర్భం కాబట్టి ఆహార నియమాలను డాక్టర్‌ చెప్పిన ప్రకారం, అవసరమైతే న్యూట్రిషనిస్ట్‌ సలహా మేరకు సుగర్‌ నియంత్రణకు, బిడ్డ పెరుగుదలకు మధ్య సమన్వయం చేసుకుంటూ పాటించవలసి ఉంటుంది. ఆహారంలో తీపి పదార్థాలు, అన్నం, చపాతీ వంటివి తగ్గించేసి, రాగిజావ, తృణధాన్యాలు, జొన్నరొట్టె వంటివి తీసుకోవడం మంచిది. ఇవన్నీ పాటిస్తూ సుగర్‌ లెవల్స్‌ను తరచుగా పరీక్ష చేయించుకుంటూ, అదుపులో ఉన్నట్లయితే, అదే చికిత్స తీసుకుంటూ, డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో చిన్నగా నడక వంటి వ్యాయామాలు చేసుకోవచ్చు. సుగర్‌ లెవల్స్‌ అదుపులో లేకపోతే, ఇన్సులిన్‌ మోతాదును పెంచడం జరుగుతుంది. గర్భం వల్ల నీరసంగా ఉంటుంది. అలాగే సుగర్‌ లెవల్స్‌ మరీ తక్కువగా ఉన్నా, నీరసం వస్తుంది. ఆహారాన్ని కొంచెం కొంచెంగా ఎక్కువసార్లు విభజించుకుని, ఆరుసార్లుగా, అంటే మూడుసార్లు ముఖ్యమైన ఆహారం, మూడుసార్లు స్నాక్స్‌లాగా తీసుకోవడం మంచిది. గర్భంతో ఉన్నప్పుడు సుగర్‌ లెవల్స్‌ ముందు నుంచే అధికంగా ఉంటే, దాని ప్రభావం వల్ల కొందరిలో అబార్షన్లు, బిడ్డలో అవయవ లోపాలు, బిడ్డ బరువు సరిగా పెరగకపోవడం, కొందరిలో అధికంగా పెరగడం వంటి సమస్యలు వచ్చే అవకాశాలు కాస్త ఎక్కువగా ఉంటాయి. కాబట్టి కంగారు పడకుండా, ఎండోక్రైనాలజిస్టును సంప్రదించి, వారి పర్యవేక్షణలో సక్రమంగా చికిత్స తీసుకోవడం మంచిది.  నా వయసు 33 ఏళ్లు. రెండేళ్ల కిందట సిజేరియన్‌ ద్వారా కాన్పు జరిగింది. ఆ తర్వాతి నుంచి నడుము నొప్పి మొదలైంది. కొద్ది నెలలుగా సమస్య మరింత తీవ్రంగా మారింది. ఆసరా లేకుండా కూర్చోవడం కూడా కష్టంగా ఉంటోంది. ఇంతవరకు ఏ డాక్టర్‌కు చూపించుకోలేదు. నేను ఎలాంటి చికిత్స తీసుకోవలసి ఉంటుందో చెప్పగలరు. – ప్రసూన, కొవ్వూరు సిజేరియన్‌ తర్వాత నడుంనొప్పి రావటానికీ, ఆపరేషన్‌కూ ఎలాంటి సంబంధం ఉండదు. కాకపోతే, కాన్పు ముందు తొమ్మిదినెలలు గర్భంలో బిడ్డ పెరగడం, తల్లి నుంచి క్యాల్షియం, విటమిన్లు తీసుకోవడం జరుగుతుంది. కాన్పు తర్వాత తల్లి పాల నుంచి బిడ్డకు క్యాల్షియం వెళ్లిపోవడం వల్ల తల్లి ఎముకలలో క్యాల్షియం తగ్గి, నడుంనొప్పి రావచ్చు. ఈ సమయంలో తల్లి క్యాల్షియం ఎక్కువగా ఉండే ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పాలు పెరుగుతో పాటు క్యాల్షియం, విటమిన్‌–డి మాత్రలు తీసుకోవడం వల్ల నడుంనొప్పి లేకుండా, తల్లిలో ఎముకలు దృఢంగా ఉంటాయి. మీ సమస్య మరీ తీవ్రంగా అనిపిస్తోంది. మీ సమస్యకు కారణం వెన్నుపూసలో ఎముకలు బలహీనపడటమా లేక వెన్నుపూసలో ఏమైనా సమస్యలు ఉన్నాయా అనేది తేలవలసి ఉంది. కొందరిలో క్యాల్షియం, విటమిన్‌–డి లోపంతో పాటు థైరాయిడ్‌ సమస్య, వెన్నుపూసలో గుజ్జు తగ్గడం, డిస్క్‌ ప్రొలాప్స్‌ కావడం, వాటి మధ్య నరాలు ఒత్తుకోవడం వంటి అనేక కారణాల వల్ల అంత తీవ్రమైన నొప్పి ఉంటుంది. ఇలా డాక్టర్‌కు చూపించుకోకుండా ఇబ్బందిపడటం సరికాదు. ఒకసారి ఆర్థోఫిజీషియన్‌ డాక్టర్‌ను సంప్రదించి, అవసరమైన ఎక్స్‌రే, రక్తపరీక్షలు చేయించుకుని, సమస్య ఎక్కడ ఉందో తెలుసుకుని, సరైన చికిత్స తీసుకోవడం మంచిది.  -డా.వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 20 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.4, బరువు 77 కిలోలు. పీసీఓడీ ఉన్నట్లు పరీక్షల్లో తేలింది. టాబ్లెట్లు వేసుకుంటే తప్ప పీరియడ్స్‌ రావడం లేదు. గడ్డంపై, పైపెదవి మీద వెంట్రుకలు వస్తున్నాయి. నా సమస్యకు తగిన చికిత్స సూచించగలరు. – మౌనిక, పిడుగురాళ్ల మీ ఎత్తు 5.4 అడుగులు. ఈ ఎత్తుకు గరిష్ఠంగా 60 కిలోల వరకు బరువు ఉండవచ్చు. కానీ మీరు 77 కిలోలు ఉన్నారు. అంటే, 17 కిలోలు అధిక బరువుతో ఉన్నారు. అధిక బరువుతో పాటు పీసీఓడీ సమస్య కూడా ఉందంటున్నారు. పీసీఓడీ సమస్యలో గర్భాశయానికి ఇరువైపులా ఉండే అండాశయాలలో నీటిబుడగలు ఏర్పడటం, మగవారిలో ఎక్కువగా ఉండే ఆండ్రోజన్‌ హార్మోన్లు వీరిలో ఎక్కువగా విడుదలవడం, ఇన్సులిన్‌ రెసిస్టెన్స్‌ ఏర్పడటం, వాటి ప్రభావం వల్ల పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవడం, ముఖంపై అవాంఛిత రోమాలు, జుట్టు అధికంగా ఊడిపోవడం, మొటిమలు రావడం వంటి సమస్యలు ఏర్పడతాయి. మీ సమస్యకు చికిత్సలో ముఖ్యమైన భాగం బరువు తగ్గడమే! రోజూ కనీసం అరగంటైనా వాకింగ్, యోగా, ఏరోబిక్స్‌ వంటి వ్యాయామాలు చేస్తూ, జంక్‌ఫుడ్‌కు దూరంగా ఉంటూ, మితంగా పోషకాహారం తీసుకుంటూ బరువు తగ్గడం వల్ల ఇన్సులిన్‌ రెసిస్టెన్స్, ఆండ్రోజెన్‌ హార్మోన్ల ఉత్పత్తి తగ్గి, హార్మోన్లు సక్రమంగా పనిచేసి, పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా వచ్చే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. మరీ మందులు వాడితేనే పీరియడ్స్‌ వచ్చే పరిస్థితి కాకుండా, కనీసం రెండు నెలలకైనా వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి. బరువు తగ్గడంతో పాటు డాక్టర్‌ను సంప్రదిస్తే, హార్మోన్ల అసమతుల్యతను బట్టి ఇన్సులిన్‌ రెసిస్టెన్స్‌ తగ్గించడం ద్వారా ఆండ్రోజన్‌ హార్మోన్ల ఉత్పత్తి తగ్గించడానికి అవసరమైన మందులతో పాటు అవసరమైతే ఈస్ట్రోజన్, ప్రొజెస్టిరాన్‌ హార్మోన్లు కలిసి ఉండే కొన్ని రకాల కాంట్రాసెప్టివ్‌ పిల్స్‌ కూడా ఇవ్వడం జరుగుతుంది. బరువు తగ్గుతూ, మందులు వాడుతూ ఇప్పటికే ఉన్న అవాంఛిత రోమాలను తొలగించుకోవడానికి డెర్మటాలజిస్టును సంప్రదించి లేజర్‌ వంటి చికిత్సలు తీసుకోవచ్చు. కొందరిలో కేవలం బరువు తగ్గడం వల్ల కూడా పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా వచ్చి, అవాంఛిత రోమాలు ఇంకా ఎక్కువగా పెరగకుండా ఉంటాయి.  నా వయసు 60 ఏళ్లు. రుతుక్రమం ఆగిపోయి దాదాపు పదేళ్లవుతోంది. ఆరునెలలుగా మూత్రానికి వెళ్లేటప్పుడు అప్పుడప్పుడు కొద్దిగా రక్తస్రావం కనిపిస్తోంది. ఇదేమైనా ప్రమాదకర లక్షణమా? నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – ప్రభావతి, ఒంగోలు మూత్రానికి వెళ్లేటప్పుడు రక్తస్రావం మూత్రంలో పడుతోందా లేక యోనిభాగం నుంచి వస్తోందా అనేది స్పష్టంగా తెలియాల్సి ఉంది. మూత్రంలో ఇన్ఫెక్షన్లు, మూత్రాశయంలో కంతులు, రాళ్లు, కిడ్నీ సమస్యలు వంటి ఇతర కారణాల వల్ల మూత్రంలో రక్తం పడవచ్చు. పీరియడ్స్‌ ఆగిపోయిన తర్వాత మళ్లీ రక్తస్రావం అవడాన్ని పోస్ట్‌ మెనోపాజల్‌ బ్లీడింగ్‌ అంటారు. దీనికి అనేక కారణాలు ఉంటాయి. కొందరిలో ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ పూర్తిగా తగ్గిపోయి, యోనిభాగం పూర్తిగా పొడిబారిపోయి, ఇన్ఫెక్షన్స్‌ ఏర్పడి కొద్దిగా బ్లీడింగ్‌ కనిపించవచ్చు. కొందరిలో గర్భాశయంలో కంతులు, గర్భాశయ పొర మందంగా ఏర్పడటం, గర్భాశయ క్యాన్సర్లు, గర్భాశయ ముఖద్వారం దగ్గర పుండ్లు, కండ పెరగడం (సర్వైకల్‌ పాలిప్స్‌), సర్వైకల్‌ క్యాన్సర్, అండాశయాలలో కంతులు వంటి అనేక కారణాల వల్ల పోస్ట్‌మెనోపాజల్‌ బ్లీడింగ్‌ రావచ్చు. మీకు రక్తస్రావం ఎందుకు వస్తుందో తెలుసుకోవడానికి, చికిత్సలు తీసుకోవడానికి ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదిస్తే, వారు అల్ట్రాసౌండ్, ట్రాన్స్‌వజైనల్‌ స్కానింగ్, ప్యాప్‌స్మియర్‌ వంటి పరీక్షలు చేయించి, సమస్యను బట్టి గర్భాశయ పొర మందంగా ఉండటం లేదా పాలిప్‌ వంటివి ఉండటం గుర్తిస్తే, దానికి డీ అండ్‌ సీ చేసి, గర్భాశయాన్ని శుభ్రపరచి తీసిన ముక్కలను బయాప్సీకి పంపించి, ఆ రిపోర్టును బట్టి క్యాన్సరా కాదా అనేది నిర్ణయించి, గర్భాశయం తొలగించడం అవసరమా లేదా అనేది నిర్ణయించి, తగిన చికిత్స అందిస్తారు. కొందరిలో గర్భాశయ ముఖద్వారం దగ్గర కండపెరగడం వల్ల బ్లీడింగ్‌ జరుగుతుంది. అలాంటప్పుడు అదనంగా పెరిగిన కండను తొలగిస్తే సరిపోతుంది. కొందరిలో ఇన్ఫెక్షన్ల వల్ల, గర్భాశయంలో నీరు చేరడం వల్ల బ్లీడింగ్‌ కావచ్చు. వాటికి యాంటీబయోటిక్స్‌ ఇస్తే సరిపోతుంది. కొందరికి ఎండోమెట్రియమ్‌ పొరలో కండ పెరగడం వల్ల ఏర్పడే పాలిప్స్‌ను హిస్టరోస్కోపీ అనే పద్ధతి ద్వారా గర్భాశయం లోపలికి చూస్తూ, పాలిప్‌ను తొలగించి, బయాప్సీకి పంపడం జరుగుతుంది. అది సాధారణ పాలిప్‌ అని బయాప్సీలో తేలితే వేరే చికిత్స అవసరం ఉండదు. ఒకవేళ క్యాన్సర్‌కు సంబంధించినదని తేలితే, గర్భాశయాన్ని తొలగించడం జరుగుతుంది. -డా.వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌  

Gynecologist Venati Sobha Counselling Suggestions Irregular Periods: మా అమ్మాయి వయసు 17 సంవత్సరాలు. ఇంకా రజస్వల కాలేదు. పరీక్షలు జరిపిన డాక్టర్లు ‘టర్నర్‌ సిండ్రోమ్‌’ అని చెబుతున్నారు. దీనికి ఎలాంటి చికిత్స తీసుకోవాలో, ఎలాంటి జాగ్రత్తలు పాటించాలో దయచేసి వివరించగలరు. – సుగుణ, మధిర ఆడపిల్లల్లో 23 జతల క్రోమోజోమ్స్‌ ఉంటాయి. అంటే 46 క్రోమోజోమ్స్‌. వీటిలో 22 జతల ఆటోసోమ్స్, ఒక జత ‘ఎక్స్‌ఎక్స్‌’ క్రోమోజోమ్స్‌ ఉంటాయి. దానిని 46 ఎక్స్‌ఎక్స్‌గా పరిగణించడం జరుగుతుంది. ఈ ‘ఎక్స్‌ఎక్స్‌’ క్రోమోజోమ్స్‌ జతలో ఒక ‘ఎక్స్‌’ తల్లి నుంచి, ఒక ‘ఎక్స్‌’ తండ్రి నుంచి పిండం ఏర్పడినప్పుడే బిడ్డకు సంక్రమించి, ఆడపిల్లగా పుట్టడం జరుగుతుంది. కొన్ని సందర్భాల్లో కొన్ని సమస్యల వల్ల ఒక ‘ఎక్స్‌’ క్రోమోజోమ్‌ మాత్రమే బిడ్డకు సంక్రమిస్తుంది. దీనినే ‘45ఎక్స్‌జీరో’ అంటారు. దీనినే ‘టర్నర్స్‌ సిండ్రోమ్‌’ అంటారు. ఇలా పుట్టిన పిల్లలు పొట్టిగా ఉండటం, వారిలో మానసిక ఎదుగుదల కొద్దిగా తక్కువగా ఉండటం, గుండె సమస్యలు, కిడ్నీ సమస్యలు, రజస్వల కాకపోవడం, రొమ్ములు సరిగా పెరగకపోవడం, అండాశయాలు చాలా చిన్నగా ఉండి, అవి పనిచేయకపోవడం వల్ల పీరియడ్స్‌ రాకపోవడం, ఎముకల సమస్యలు వంటి ఇతర సమస్యలు ఉంటాయి. కొందరిలో అండాశయాలు కొన్నిరోజులు హార్మోన్లు విడుదల చేసి, తర్వాత అవి చిన్నగా అయిపోయి అండాలు తగ్గిపోవడం వల్ల కొంతకాలం పీరియడ్స్‌ వచ్చి తొందరగా ఆగిపోతాయి. ఇది జన్యుపరంగా ఏర్పడింది కాబట్టి, మీరు చెయ్యగలిగింది ఏమీ లేదు. మీరు ఎండోక్రైనాలజిస్టును సంప్రదిస్తే, అవసరమైన పరీక్షలు చేయించి, స్కానింగ్‌లో గర్భాశయం, అండాశయాల పరిమాణం బట్టి, పీరియడ్స్‌ కోసం ఈస్ట్రోజెన్, ప్రొజెస్టిరాన్‌ హార్మోన్లు కొంతకాలం ఇవ్వడం జరుగుతుంది. అలాగే ఇతర సమస్యలను బట్టి చికిత్స సూచించడం జరుగుతుంది. నా వయసు 23 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.4, బరువు 48 కిలోలు. రెండేళ్లుగా నాకు పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రావడం లేదు. ఒక్కోసారి పదిహేను రోజులకే అయిపోతే, ఒక్కోసారి నెల్లాళ్లు గడిచాక అవుతోంది. పీరియడ్స్‌ సమయంలో పొత్తికడుపు నొప్పితో పాటు విపరీతమైన తలనొప్పి ఉంటోంది. ఆ సమయంలో ఏ పనీ చేయలేకపోతున్నాను. దయచేసి నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – రమ్య, తగరపువలస మీ ఎత్తుకి మీరు కనీసం 54 కిలోల బరువు ఉండాలి. కాని, 48 కిలోలే ఉన్నారు. కొందరిలో హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల, థైరాయిడ్, పీసీఓడీ వంటి అనేక సమస్యల వల్ల పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవచ్చు. పీరియడ్స్‌ సమయంలో కొందరిలో ప్రోస్టాగ్లాండిన్‌ హార్మోన్లు ఎక్కువగా విడుదలవడం వల్ల పొత్తికడుపులో నొప్పి, తలనొప్పి ఉండే అవకాశాలు ఉంటాయి. కొందరిలో రక్తహీనత వల్ల, మానసిక ఒత్తిడి వల్ల కూడా తలనొప్పి రావచ్చు. ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, సమస్య ఎక్కడ ఉందో తెలుసుకోవడానికి సీబీపీ, ఎస్‌ఆర్‌. టీఎస్‌హెచ్, అల్ట్రాసౌండ్‌ పెల్విస్‌ వంటి పరీక్షలు చేయించుకుని, కారణాన్ని బట్టి చికిత్స తీసుకోవడం మంచిది. ఆహారంలో ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పప్పులు, పండ్లు, పాలు, పెరుగుతో కూడిన మితమైన పౌష్టికాహారం తీసుకుంటూ, నడక, యోగా, ధ్యానం వంటివి కూడా చెయ్యడం వల్ల చాలావరకు హార్మోన్ల అసమతుల్యత తగ్గే అవకాశాలు ఉంటాయి. సమస్య ఏమీ లేకున్నా, పీరియడ్స్‌ సమయంలో నొప్పి ఎక్కువగా ఉంటే, డాక్టర్‌ సలహా మేరకు రెండురోజులు నొప్పి నివారణ మాత్రలు వాడుకోవచ్చు. ∙నా వయసు 46 ఏళ్లు. నాకు రుతుక్రమం రెండు మూడు నెలలకోసారి వస్తోంది. వచ్చినప్పుడు కూడా రుతుస్రావం రెండు రోజులే ఉంటోంది. ఇటీవల పరీక్షలు జరిపిస్తే, గర్భాశయంలో ఫైబ్రాయిడ్స్‌ పెరిగినట్లు రిపోర్టు వచ్చింది. ఈ పరిస్థితిలో గర్భసంచి తీసేస్తేనే మంచిదని డాక్టర్లు అంటున్నారు. నాకైతే ఆపరేషన్‌ అంటే భయంగా ఉంది. దీనికి ప్రత్యామ్నాయ చికిత్స ఏమైనా ఉందా? – లక్ష్మి, రేణిగుంట మీకు 46 ఏళ్లు. పీరియడ్స్‌ రెండు మూడు నెలలకోసారి వచ్చి, బ్లీడింగ్‌ రెండురోజులే ఉంటుంది. అంటే మీకు ఫైబ్రాయిడ్స్‌ కారణంగా ప్రస్తుతానికి పెద్దగా లక్షణాలేమీ లేనట్లే! సాధారణంగా ఫైబ్రాయిడ్స్‌ అనేవి గర్భాశయంలో పెరిగే కంతులు. ఇవి 99.9 శాతం క్యాన్సర్‌ గడ్డలు కావు. వాటి పరిమాణం, గర్భాశయంలో ఎక్కడ ఉన్నాయి అనేదాని బట్టి లక్షణాలు ఉంటాయి. ఫైబ్రాయిడ్స్‌ గర్భాశయం లోపలి పొరలో (సబ్‌ మ్యూకస్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌) ఉంటే, బ్లీడింగ్‌ ఎక్కువ కావడం, మధ్య మధ్యలో స్పాటింగ్‌ కనిపించడం వంటివి ఉంటాయి. మయోమెట్రియమ్‌ పొరలో (ఇంట్రామ్యూరల్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌) ఉంటే, వాటి పరిమాణం బట్టి బ్లీడింగ్‌ ఎక్కువ కావడం, చిన్నగా ఉంటే కొందరిలో ఏ సమస్యా లేకపోవడం జరగవచ్చు. గర్భాశయం బయటి పొరలో (సబ్‌ సిరీస్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌) ఉంటే పెద్దగా సమస్య ఉండకపోవచ్చు. మరీ పెద్దగా ఉంటే చుట్టు పక్కల అవయవాల మీద ఒత్తిడి పడటం వల్ల నడుంనొప్పి, మూత్ర సమస్యలు, జీర్ణ సమస్యలు ఉండవచ్చు. మీరు చెప్పినదాని బట్టి చూస్తే, ప్రస్తుతానికి ఫైబ్రాయిడ్స్‌ వల్ల మీకు ఎటువంటి లక్షణాలూ కనిపించడం లేదు. బ్లీడింగ్‌ కూడా రెండు మూడు నెలలకోసారి రెండురోజులే అవుతుంది కాబట్టి మీకు త్వరలోనే పీరియడ్స్‌ ఆగిపోయి మెనోపాజ్‌ దశ రావచ్చు. పీరియడ్స్‌ ఆగిపోతే ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ ప్రభావం అంతగా ఉండదు కాబట్టి ఫైబ్రాయిడ్స్‌ ఇంకా పెరగకుండా ఉంటాయి. అంతేకాకుండా, వాటి పరిమాణం మెల్లగా తగ్గిపోయే అవకాశం కూడా ఉంటుంది. కాబట్టి మీరు లక్షణాలు లేనంత వరకు ఫైబ్రాయిడ్స్‌ గురించి కంగారు పడకుండా కొంతకాలం ఆగి చూడవచ్చు. ఆరునెలలకోసారి స్కానింగ్‌ చేయించుకుంటూ, వాటి పరిమాణం పెరుగుతోందా లేదా తెలుసుకోవచ్చు. వాటి పరిమాణం మరీ పెద్దగా అవుతూ, మీకు లక్షణాలు కనిపిస్తున్నట్లయితే, అప్పుడు ఆపరేషన్‌ గురించి నిర్ణయం తీసుకోవచ్చు. ఆపరేషన్‌ బదులు ఫైబ్రాయిడ్స్‌ పరిమాణం తగ్గడానికి యుటెరైన్‌ ఆర్టరీ ఎంబోలైజేషన్, ఎంఆర్‌ఐ గైడెడ్‌ హైఫ్రీక్వెన్సీ అల్ట్రాసౌండ్‌ వేవ్స్‌ వంటి ప్రత్యామ్నాయ పద్ధతులను పాటించవచ్చు. డా‘‘ వేనాటి శోభ, గైనకాలజిస్ట్‌, హైదరాబాద్‌ 

నాకు పెళ్లయి మూడేళ్లయింది. నా వయసు 29 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.2, బరువు 48 కిలోలు. గత ఏడాది నాకు తొలికాన్పు ఏడోనెలలోనే జరిగింది. పుట్టిన పది రోజులకే పాప పోయింది. ఇప్పుడు నాకు నాలుగో నెల. తొలికాన్పులో తలెత్తిన పరిస్థితి మళ్లీ రాకుండా ఉండాలంటే ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలో చెప్పగలరు. – సుమతి, టెక్కలి సాధారణంగా గర్భస్థ శిశువు తొమ్మిది నెలలు నిండిన తర్వాత ఒక వారం వరకు పెరుగుతుంది. సక్రమంగా పీరియడ్స్‌ వచ్చేవారిలో చివరి పీరియడ్‌ అయిన మొదటి రోజు నుంచి లెక్కపెడితే, 280 రోజులు లేదా 40 వారాల సమయానికి డెలివరీ తేదీని (ఎక్స్‌పెక్టెడ్‌ డేట్‌ ఆఫ్‌ డెలివరీ–ఈడీడీ) నిర్ణయించడం జరుగుతుంది. దాదాపు 80 శాతం మందికి ఈడీడీ కంటే రెండు వారాల ముందే డెలివరీ జరుగుతుంది. కాన్పు నొప్పులు ఎవరికి ఎప్పుడు వస్తాయో చెప్పడం కష్టం. 36 వారాలకు ముందే కాన్పు కావడాన్ని ప్రీటెర్మ్‌ డెలివరీ అంటారు. సాధారణంగా 36–37 వారాల వరకు బిడ్డ ఊపిరితిత్తుల పనితీరు పూర్తిస్థాయిలో మెరుగుపడుతుంది.  ఇంకా ముందే పుట్టడం వల్ల బిడ్డ ఊపిరితిత్తులు సరిగా ఎదగక బిడ్డ ఊపిరి తీసుకోవడంలో ఇబ్బందులు, ఇన్ఫెక్షన్లు ఏర్పడి, సమయానికి సరైన వైద్య సహాయం అందకపోయినా, బిడ్డ చికిత్సకు సరిగా స్పందించకపోయినా బిడ్డకు ప్రాణాపాయం కలగవచ్చు. మీ పాప మరీ ఏడో నెలలోనే పుట్టడం వల్ల ఇబ్బంది అయినట్లుంది. గర్భాశయ ముఖద్వారమైన సర్విక్స్‌ చిన్నగా ఉన్నా, లూజ్‌గా ఉన్నా కొందరిలో బిడ్డ బరువు పెరిగే కొద్ది గర్భాశయం వదులై, నెలలు నిండకుండానే కాన్పు జరగవచ్చు. కొందరిలో యోనిలో ఇన్ఫెక్షన్లు, ఇంకా ఇతరేతరా తీవ్రమైన ఇన్ఫెక్షన్లు, గర్భాశయం ఆకారంలో తేడాలు ఉంటే బైకార్నుయేట్‌ యుటెరస్, సెప్టేట్‌ యుటెరస్‌ వంటి సమస్యలు ఉన్నప్పుడు కొందరిలో 7–8 నెలలో కాన్పు జరిగే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి.  చదవండి: ఆ సమయంలో ఈ నాలుగూ మరింత ప్రమాదంలోకి నెట్టేస్తాయి.. జాగ్రత్త!! ఇప్పుడు మీకు నాలుగో నెల గర్భం కాబట్టి ఈ ప్రెగ్నెన్సీలో నెలలు నిండకుండా డెలివరీ అయ్యే అవకాశాలు ఎంతవరకు ఉన్నాయి అనేది తెలుసుకోవడానికి ముందు జాగ్రత్తగా స్కానింగ్‌లో గర్భాశయ ముఖద్వారం– అంటే సర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ తెలుసుకుంటూ ఉండటం ముఖ్యం. ఒకవేళ సర్విక్స్‌ లూజ్‌గా ఉన్నా, చిన్నగా ఉన్నా గర్భాశయ ముఖద్వారానికి యోనిభాగం ద్వారా సర్‌క్లాజ్‌ కుట్లు వేయడం జరుగుతుంది. వజైనల్‌ ఇన్ఫెక్షన్లు, యూరినరీ ఇన్ఫెక్షన్లకు సంబంధించిన పరీక్షలు చేయించుకుంటూ, వాటికి సరైన చికిత్స తీసుకోవడం, అలాగే గర్భాశయ కండరాలు కుంచించుకోకుండా ఉండటానికి ప్రొజెస్టిరాన్‌ ఇంజెక్షన్లు, మాత్రలు అవసరాన్ని బట్టి వాడటం, శారీరక శ్రమ లేకుండా విశ్రాంతిగా ఉండటం వంటి జాగ్రత్తలు డాక్టర్‌ సలహా మేరకు తీసుకుంటూ ఉండటం వల్ల చాలా వరకు నెలలు నిండకుండా జరిగే కాన్పులను అరికట్టవచ్చు.  కాని, కొన్నిసార్లు ఎన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకున్నా, గర్భాశయం పనితీరు, శరీరం తీరును బట్టి కొందరిలో ముందుగానే కాన్పు అయ్యే అవకాశాలు ఉంటాయి. అలాంటి సందర్భాల్లో కొన్నిసార్లు బిడ్డలో ఊపిరితిత్తుల పనితీరు మెరుగుపడటానికి 7–8 నెలలో స్టిరాయిడ్‌ ఇంజెక్షన్‌ కూడా ఇవ్వడం జరుగుతుంది. డాక్టర్‌ సలహాను పాటిస్తూ, సరైన జాగ్రత్తలు తీసుకుంటూ, అన్ని సౌకర్యాలూ ఉన్న ఆస్పత్రిలో చెకప్‌ చేయించుకుంటూ ఉంటే బిడ్డ ఆరోగ్యంగా పుడుతుంది. ఒకవేళ ముందుగా పుట్టినా, సమయానికి ఇంక్యుబేటర్‌లో ఉంచి, సరైన చికిత్స ఇవ్వడం వల్ల, బిడ్డ చికిత్సకు స్పందించే తీరు బట్టి బిడ్డ ఆరోగ్యంగా బయటపడుతుంది. నేను థైరాయిడ్, పీసీఓడీ సమస్యలతో బాధపడుతున్నాను. నా వయసు 30 ఏళ్లు. ఇంకా పెళ్లి కాలేదు. నా ఎత్తు 5.1, బరువు 75 కిలోలు. ఇంట్లోవాళ్లు త్వరలోనే నాకు పెళ్లి జరిపించాలనుకుంటున్నారు. థైరాయిడ్, పీసీఓడీ రెండు సమస్యలూ ఉంటే పిల్లలు పుట్టరని విన్నాను. నిజమేనా? దీనికి పరిష్కారం ఏమైనా ఉందా? – సాయిలక్ష్మి, ధర్మవరం థైరాయిడ్, పీసీఓడీ సమస్యలు తలెత్తినప్పుడు కొందరిలో హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవడం, సక్రమంగా వచ్చినా, కొందరిలో అండం సరిగా పెరగకపోవడం, అది విడుదల కాకపోవడం వంటి సమస్యల వల్ల గర్భం రాకపోవడం, గర్భం వచ్చినా, అబార్షన్‌ జరగడం వంటి సమస్యలు ఏర్పడవచ్చు. కాకపోతే ఈ సమస్యలకు గైనకాలజిస్టులు చెప్పిన సలహాలను పాటిస్తూ, సరైన చికిత్స తీసుకుంటే, థైరాయిడ్‌ సమస్య అదుపులో ఉండి, పీసీఓడీ వల్ల ఉండే హార్మోన్ల అసమతుల్యత చక్కబడితే గర్భం తప్పకుండా వస్తుంది. ఇక మీ విషయానికి వస్తే, ఎత్తు 5.1 అడుగులకు గరిష్ఠంగా 55 కిలోల వరకు బరువు ఉండవచ్చు.  కాని, మీరు 75 కిలోలు ఉన్నారు. మీ సమస్యలకు సగం చికిత్స బరువు తగ్గడమే! క్రమం తప్పకుండా వాకింగ్, యోగా, ఏరోబిక్స్‌ వంటి వ్యాయామాలతో పాటు జంక్‌ఫుడ్‌ మానేసి, మితమైన పోషకాహారం తీసుకోవడం వల్ల బరువు తగ్గడం జరుగుతుంది. మీరు పెళ్లి కుదిరే లోపు బరువు తగ్గి, థైరాయిడ్‌ మాత్రలు సరైన మోతాదులో తీసుకుంటూ, థైరాయిడ్‌ సమస్యను అదుపులో ఉంచుకుంటే, పెళ్లయిన తర్వాత పిల్లలు పుట్టే అవకాశాలు సహజంగానే పెరుగుతాయి. బరువు తగ్గితే పెళ్లయిన తర్వాత గర్భం రాకపోయినా, సరైన చికిత్సతో గర్భం త్వరగా వచ్చే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. బరువు తగ్గకుండానైతే, గర్భం కోసం చికిత్సలో భాగంగా ఎక్కువ కాలం ఎక్కువ మోతాదులో మందులు తీసుకోవలసి ఉంటుంది. కాబట్టి మీరు ఇప్పటి నుంచే బరువు తగ్గడానికి పైన చెప్పిన జాగ్రత్తలు పాటించడం మంచిది. - డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌  చదవండి: ఇది జిరాఫీ కాదు!! కుక్క.. అత్యంత అరుదైన బ్రీడ్‌!! కానీ కారు ప్రమాదంలో..

నా వయసు 19 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.2, బరువు 48 కిలోలు. ఆరునెలల కిందట నాకు కోవిడ్‌ వచ్చి, నెల్లాళ్లకు పైగా చికిత్స తర్వాత నయమైంది. కోవిడ్‌ తగ్గినప్పటి నుంచి నాకు నెలసరి క్రమం తప్పింది. ఒక్కోసారి త్వరగా, ఒక్కోసారి ఆలస్యంగా అవుతోంది. నా సమస్యకు పరిష్కారం ఏమిటి? ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – సుజాత, యలమంచిలి నీ ఎత్తుకి నువ్వు బరువు తక్కువగానే ఉన్నావు. కోవిడ్‌ తర్వాత నువ్వు ఇంకా బలహీనపడి ఉండొచ్చు. మానసిక ఒత్తిడి ఉండొచ్చు. కొందరిలో ఈ మార్పుల వల్ల హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి నెలసరి క్రమం తప్పే అవకాశాలు కొద్దిగా ఉండొచ్చు. కొందరిలో వేరే కారణాల వల్ల కూడా హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి, పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవచ్చు. ఒకసారి బరువు ఎంత ఉన్నావు. కోవిడ్‌ తర్వాత బరువు తగ్గావా లేదా పెరిగావా అనేది చూసుకుని, మరీ తక్కువగా ఉంటే సరైన పౌష్టికాహారం తీసుకుని ఆరోగ్యంగా ఉండటానికి ప్రయత్నించి చూడవచ్చు. అలాగే మానసిక ఒత్తిడి లేకుండా, బరువు ఎక్కువ ఉంటే తగ్గడానికి యోగా, నడక, ధ్యానం వంటివి చెయ్యడం వల్ల, హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏమైనా ఉంటే, అది సరిగా అయ్యి కొందరిలో పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి. ఒకసారి గైనకాలజిస్ట్‌ను అవసరమైన రక్తపరీక్షలు, థైరాయిడ్‌ వంటి హార్మోన్‌ పరీక్షలు, అల్ట్రాసౌండ్‌ పెల్విస్‌ వంటివి చెయ్యించుకుని, పైన చెప్పిన జాగ్రత్తలతో పాటు కారణాన్ని బట్టి డాక్టర్‌ సలహా మేరకు చికిత్స తీసుకోవచ్చు. నా వయసు 28 ఏళ్లు. నాకు పాప పుట్టి ఏడాదైంది. అప్పుడే మళ్లీ పిల్లలు వద్దనుకుని లూప్‌ వేయించుకున్నాను. రెండో కాన్పు కోసం మరికొంత గ్యాప్‌ తీసుకోవాలనుకుంటున్నాను. లూప్‌ను ఎంతకాలం ఉంచుకోవచ్చు? వేయించుకుని ఏడాది గడిచింది కాబట్టి, పాతది తీయించేసి, కొత్తది వేయించుకోవాల్సి ఉంటుందా? వివరించగలరు.   – రాధిక, తాడేపల్లిగూడెం లూప్‌ లేదా కాపర్‌ ‘టీ’ (ఐయూసీడీ) అనేది పుల్లలాంటి సన్నటి ప్లాస్టిక్‌ పరికరంపైన కాపర్‌ తీగ చుట్టబడి ఉంటుంది. దీనిని గర్భం రాకుండా ఉండటానికి తాత్కాలికంగా గర్భాశయంలోకి ప్రవేశపెడతారు. వీటిలో 3 సంవత్సరాల వరకూ, 5 సంవత్సరాల వరకూ, 10 సంవత్సరాల వరకూ గర్భం రాకుండా చేసే లూప్‌లు ఉంటాయి. లూప్‌లలో ఇంకోరకం హార్మోన్‌ లూప్‌ ఉంటుంది. ఇందులో లెవనార్‌జెస్ట్రాల్‌ అనే హార్మోన్‌ ఉంటుంది. ఇది 5 సంవత్సరాల పాటు గర్భం రాకుండా పని చేస్తుంది. అలాగే పీరియడ్స్‌ సమస్యలు ఉన్నవారికి కూడా దీనిని గర్భాశయంలోనికి వేయడం జరుగుతుంది. మీరు వేయించుకున్న లూప్‌ ఎలాంటిది? ఎన్ని సంవత్సరాల వరకు పని చేసేది? అనే విషయాలు తెలియవలసి ఉంది. ఒకసారి మీకు లూప్‌ వేసిన డాక్టర్‌ని సంప్రదించి, ఎన్ని సంవత్సరాల వరకు పని చేస్తుందో కనుక్కోవడం మంచిది. లూప్‌ వల్ల  సమస్య ఏమీ లేకపోతే.. 6 నెలల కొకసారి లూప్‌ పొజిషన్‌లో ఉందా లేదా? ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ వంటి సమస్యలు ఏమైనా ఉన్నాయా? అని గైనకాలజిస్ట్‌ వద్ద చెకప్‌ చేయించుకుంటూ అన్నీ సరిగా ఉంటే కనీసం మూడు సంవత్సరాల వరకూ లూప్‌ మార్చుకోవాల్సిన అవసరం లేదు. నాకు పెళ్లయి మూడేళ్లయింది. ఇంకా పిల్లల్లేరు. నా వయసు 27 ఏళ్లు. నేనూ మావారూ ఇద్దరమూ అన్ని పరీక్షలూ చేయించుకున్నాం. ఇద్దరికీ ఏ సమస్యా లేదనే డాక్టర్లు చెప్పారు. ఇంకా పిల్లలు కలగకపోవడానికి కారణమేంటో అర్థం కావడంలేదు. మా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – మౌనిక, మహబూబ్‌నగర్‌ గర్భం దాల్చాలి అంటే ఆడవారిలో గర్భాశయం, అండాశయాలు, హార్మోన్లు అన్నీ సక్రమంగా ఉండాలి. వాటి పనితీరు సరిగా ఉండాలి. నెలనెలా అండం సరిగా విడుదల కావాలి. ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ తెరుచుకుని ఉండాలి. అలాగే మగవారిలో వీర్యకణాల సంఖ్య, కదలిక, నాణ్యత అన్నీ సరిగా ఉండాలి. మీకు చేసిన పరీక్షలలో అన్నీ సాధారణంగానే ఉన్నాయి, ఏ సమస్య లేవంటున్నారు. పిల్లలు కలగకపోవడానికి చేసే పరీక్షలలో 70 శాతం వరకే కారణాలు తెలుస్తాయి. 30 శాతం కారణాలు పరీక్షల్లో తెలియవు. అవి చాలా సూక్ష్మమైన కారణాలు. పరీక్షలలో సమస్యలు ఏమీ కనిపించక పోయినా కానీ కొందరిలో గర్భాశయద్వారం దగ్గర ఉండే యాంటీ స్పెర్మ్‌ యాంటీబాడిస్‌ వీర్యకణాలను నిర్వీర్యం చేసి, గర్భాశయంలోనికి వెళ్లనీయకుండా చేయడం, వాటి కదలికను తగ్గించడం వల్ల అండం వరకు చేరలేకపోవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. మరికొందరిలో శుక్రకణాలు.. అండంలో చొచ్చుకునిపోలేకపోవడం, దాని వల్ల ఫలదీకరణ అవ్వకపోవడం వల్ల పిండం ఏర్పడకపోవడం, పిండం ఏర్పడినా, గర్భాశయం పిండాన్ని స్వీకరించకపోవడం వల్ల పిండం గర్భాశయంలో అంటుకోకుండా ఉండడం వల్ల గర్భం రాకపోవచ్చు. సాధారణ పరీక్షల్లో ఈ సమస్యలు తెలియకపోవచ్చు. 3 సంవత్సరాలు అయినా సాధారణ పద్ధతిలో గర్భం రానప్పుడు, రిపోర్టులన్నీ మామూలుగానే ఉన్నప్పుడు.. కొన్ని నెలలు అండం నాణ్యత, వీర్యకణాలు నాణ్యత పెరగడానికి మందులు వాడి చూడవచ్చు. తర్వాత మూడునెలలు అండం విడుదల అయ్యే సమయంలో వీర్యకణాలను శుభ్రపరచి, మంచికణాలను నేరుగా గర్భాశయంలోకి ప్రవేశపెట్టడం చేయొచ్చు. కొందరిలో గర్భాశయ ముఖద్వారం బిగుతుగా ఉండొచ్చు. అలాంటప్పుడు డీ అండ్‌ సీ పద్ధతి ద్వారా గర్భాశయ ముఖద్వారాన్ని కొద్దిగా వెడల్పు చేసి, గర్భాశయపొరను శుభ్రపరచడం, ఆ పొరను బయాప్సీకి పంపించడం వల్ల ఏమైనా ఇన్‌ఫెక్షన్‌లు ఇంకా ఏమైనా సమస్యలు ఉంటే  తెలుస్తాయి. దాని బట్టి కూడా చికిత్స తీసుకోవచ్చు. కొంతమందికి డీ అండ్‌ సీ తర్వాత గర్భం నిలిచే అవకాశాలు ఉంటాయి. కొందరిలో హిస్టెరోస్కోపీ పద్ధతి ద్వారా నేరుగా గర్భాశయం లోపల చూస్తూ, ఏదైనా పొరలు, వాటి సమస్యలు ఉంటే అప్పుడే తొలగించడం వల్ల కూడా గర్భం నిలిచే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. అన్నిరకాలుగా ప్రయత్నించినా గర్భం అందనప్పుడు, చివరిగా టెస్ట్‌ ట్యూబ్‌ బేబీ పద్ధతి ద్వారా గర్భం కోసం ప్రయత్నం చెయ్యాల్సి ఉంటుంది. - డా. వేనాటి శోభ, గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌ చదవండి: Science Facts: ఎక్సర్‌సైజ్‌ చేస్తే దేహాకృతి మారుతుందా? ఎంతవరకు నిజం..

ప్రశ్న: నా వయసు 33 సంవత్సరాలు. ఎత్తు 5.2 అడుగులు, బరువు 55 కిలోలు. గత ఏడాది రెండో కాన్పు తర్వాత ట్యూబెక్టమీ ఆపరేషన్‌ చేయించుకున్నాను. ఆపరేషన్‌ తర్వాత పీరియడ్స్‌ మధ్యలో బ్లీడింగ్‌ కనిపిస్తోంది. తరచుగా మూత్రం రావడమే కాకుండా, మూత్రం సమయంలో మంటగా ఉంటోంది. నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – సువర్ణ, నిర్మల్‌ పీరియడ్స్‌ మధ్యలో బ్లీడింగ్‌ కనిపించడానికి అనేక కారణాలు ఉంటాయి. గర్భాశయంలో ఇన్‌ఫెక్షన్‌లు, కంతులు, ఎండోమెట్రియల్‌ పాలిప్స్‌(కండపట్టడం), ఎండోమెట్రియమ్‌ పొర మందంగా ఉండటం, గర్భాశయంలో వాపు అండాశయంలో నీటిబుడగలు, నీటి గడ్డలు, సిస్ట్‌లు, కంతులు, గర్భాశయ ముఖ ద్వారంలో పుండ్లు, హార్మోన్ల అసమతుల్యత, కొందరిలో పీరియడ్స్‌ మధ్యలో అండం విడుదలయ్యే సమయంలో బ్లీడింగ్‌ కనిపించవచ్చు. గైనకాలజిస్ట్‌కు సంప్రదించి సమస్య ఎక్కడ ఉందో తెలుసుకోవడానికి, స్పెక్యులమ్‌ పరీక్ష, ప్యాప్‌స్మియర్, వెజైనల్‌ పెల్విన్‌ అల్ట్రాసౌండ్, ఎస్‌ఆర్‌ టీఎస్‌హెచ్, సీబీపీ వంటి అవసరమైన రక్తపరీక్షలు వంటివి చేయించుకుని కారణాన్ని బట్టి చికిత్స తీసుకోవడం మంచిది. మూత్రంలో ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వల్ల కూడా మూత్రం తరచుగా రావడం, మంటగా ఉండటం వంటి లక్షణాలు ఉంటాయి. దీనికి సంబంధించి కంప్లీట్‌ యూరిన్‌ ఎగ్జామినేషన్, యూరిన్‌ కల్చర్‌ సెన్సిటివిటీ పరీక్షలు చేయించుకుని దానిని బట్టి సరైన యాంటీ బయాటిక్‌ కోర్స్‌ వాడటం వల్ల ఫలితం ఉంటుంది. పీరియడ్స్‌ మధ్యలో అయ్యే బ్లీడింగ్‌కు పాలిప్, ఎండోమెట్రియమ్‌ పొర మందంగా ఉండటం వంటివి కారణం అయితే దానికి గర్భాశయంలో హిస్టెరోస్కోపీ ద్వారా చూస్తూ డీ అండ్‌ సీ చేయడం ద్వారా పొరను తొలగించి బయాప్సీకి పంపించడం, హార్మోన్స్‌ అసమతుల్యత చిన్న సిస్ట్‌లు ఉంటే హార్మోన్స్‌ ద్వారా చికిత్స చేయడం, పెద్ద సిస్ట్‌లు, ఫైబ్రాయిడ్స్‌ వంటి ఇతర కారణాలు ఉంటే ల్యాపరోస్కోపీ ఆపరేషన్‌ ద్వారా వాటిని తొలగించడం వంటి చికిత్స విధానాలను గైనకాలజిస్ట్‌ పర్యవేక్షణలో చేయించుకోవలసి ఉంటుంది. ప్రశ్న: మా అమ్మాయి వయసు 16 సంవత్సరాలు. ఎత్తు 5.4, బరువు 38 కిలోలు. ఇంకా మెచ్యూర్‌ కాలేదు. బరువు తక్కువగా ఉండటం వల్ల కొందరిలో ఆలస్యమవుతుందని విన్నాను. దీనికి ఇతర సమస్యలేవైనా కారణం కావచ్చా? పరిష్కారం వివరించగలరు. – అమ్మాజీ, యలమంచిలి మీ అమ్మాయి 5.4 ఎత్తుకి కనీసం బరువు 50 కేజీలు అయినా ఉండాలి. సాధారణంగా అమ్మాయి 11 సంవత్సరాల నుంచి 16 సంవత్సరాల లోపల మెచ్యూర్‌ అవుతారు. మెచ్యూర్‌ కావడానికి హార్మోన్స్‌ సక్రమంగా పనిచెయ్యాలి అంటే శరీరంలో కనీసం 20 శాతం అయినా కొవ్వు ఉండాలి. మీ అమ్మాయి మరీ సన్నగా ఉంది కాబట్టి రజస్వల కాకపోవడానికి అది ఒక కారణం అయ్యి ఉండొచ్చు.   కొందరిలో పుట్టుకలోనే గర్భాశయం, అండాశయాలు లేకపోవడం, లేదా వాటి పరిమాణం చిన్నగా ఉండటం, జన్యుపరమైన సమస్యలు, హార్మోన్ల అసమతుల్యత వంటి అనేక కారణాల వల్ల 16 ఏళ్లైనా మెచ్యూర్‌ కాకపోవచ్చు. మీ అమ్మాయికి 16 ఏళ్లు కాబట్టి.. మెచ్యూర్‌ కాకపోవడానికి వేరే కారణాలు ఇంకేమైనా ఉన్నాయా అని తెలుసుకోవడానికి ఒకసారి గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించి అల్ట్రాసౌండ్‌ పెల్విస్, సీబీపీ, ఎస్‌ఆర్‌. టీఎస్‌హెచ్, ప్రోలాక్టిన్‌ వంటి అవసరమైన రక్తపరీక్షలు చేయించుకుని, దానిని బట్టి చికిత్స తీసుకోవాలి. ఈ లోపల మీ అమ్మాయికి పాలు, పెరుగు, ఆకుకూరలు, పండ్లు వంటి పౌష్టికాహారం ఇవ్వండి. కారణాన్ని బట్టి హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఎక్కువగా ఉంటే  ఎండొక్రైనాలజిస్ట్‌ను కూడా సంప్రదించవలసి ఉంటుంది. డాక్టర్‌ వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌ 

నా వయసు 19 ఏళ్లు. నేను స్టూడెంట్‌ని. ఎత్తు 5.2, బరువు 40 కిలోలు. నాకు పీరియడ్స్‌ సరిగా రావడం లేదు. గత జూన్‌లో పీరియడ్స్‌ వచ్చాక, మళ్లీ ఇంతవరకు రాలేదు. పీరియడ్స్‌ వచ్చినప్పుడు కూడా బ్లీడింగ్‌ చాలా కొద్దిగా మాత్రమే ఉంటోంది. నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. –వందన, మేడ్చల్‌ మీ ఎత్తు 5.2 అడుగులకు కనీసం 50 కేజీల బరువు ఉండాలి. మీరు కేవలం 40 కిలోల బరువే ఉన్నారు. తక్కువ బరువు ఉన్నారు కాబట్టి, మీలో పోషకాహార లోపం ఉండే అవకాశాలు ఎక్కువ. అలాగే రక్తహీనత, థైరాయిడ్‌ వంటి హార్మోన్ల అసమతుల్యత వంటి ఇతర సమస్యలు కూడా ఉండే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి. వాటి వల్ల పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకుండా ఉండవచ్చు. కొందరిలో సన్నగా ఉన్నా, జన్యుపరమైన కారణాల వల్ల, పీసీఓడీ సమస్య కూడా కొద్దిగా ఉండవచ్చు. దీనివల్ల కూడా పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవచ్చు. ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, సమస్య ఎక్కడ ఉందో తెలుసుకోవడానికి సీబీపీ, థైరాయిడ్‌ ప్రొఫైల్‌ వంటి రక్తపరీక్షలు, అల్ట్రాసౌండ్‌ పెల్విస్‌ వంటి అవసరమైన పరీక్షలు చేయించుకుని, కారణాన్ని బట్టి చికిత్స తీసుకోవచ్చు. అలానే ఆహారంలో పప్పులు, ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పండ్లు, పాలు, పెరుగు, డ్రైఫ్రూట్స్‌తో కూడిన పోషకాహారం తీసుకోవడం మంచిది. నాకు పెళ్లయి ఎనిమిది నెలలైంది. పెళ్లికి ముందు నాకు ఎలాంటి సమస్యలూ లేవు గాని, పెళ్లి తర్వాత నుంచి తరచుగా ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌తో బాధపడుతున్నాను. మందులు వాడితే తగ్గినా, కొద్దిరోజుల్లోనే సమస్య మళ్లీ మొదలవుతోంది. నా సమస్యకు శాశ్వత పరిష్కారం లేదా? – రాగిణి, మెంటాడ ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ కాండిడా వంటి ఫంగస్‌ రోగక్రిముల వల్ల వస్తుంది. ఇది సాధారణంగా రోగ నిరోధక శక్తి తక్కువగా ఉన్నా, రక్తహీనత వల్ల, సుగర్‌ వ్యాధి ఉన్నా తరచుగా వచ్చే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. అలాగే భర్త నుంచి భార్యకు, భార్య నుంచి భర్తకు కలయిక ద్వారా సంక్రమించవచ్చు. అలాంటప్పుడు మందులు ఒక్కరే కాకుండా, దంపతులు ఇద్దరూ సరైన కోర్సు యాంటీఫంగల్‌ మందులు ఒకేసారి వాడుతూ, ఆ సమయంలో దూరంగా ఉండటం మంచిది. చికిత్సలో భాగంగా నోటి ద్వారా మాత్రలతో పాటు దురద, తెల్లబట్ట వంటి లక్షణాలను బట్టి యాంటీ ఫంగల్‌ క్రీములు, పౌడర్, సోపు, యోనిలో పెట్టుకునే సపోసిటరీస్‌ ఇవ్వడం జరుగుతుంది. లక్షణాల తీవ్రతను బట్టి మందులు ఎంతకాలం వాడాలనేది డాక్టర్‌ సూచించడం జరుగుతుంది. సీబీపీ, ఆర్‌బీఎస్‌ వంటి అవసరమైన రక్తపరీక్షలు చేయించుకుని, రక్తహీనత ఉంటే దానికి తగ్గ ఐరన్‌ ఎక్కువగా ఉండే ఆహారం తీసుకుంటూ, ఐరన్‌ మాత్రలు వాడుకోవాలి. అలాగే సుగర్‌ ఏమైనా పెరిగే అవకాశాలు ఉంటే, దానిని అదుపులో ఉంచుకోవాలి. శారీరక, వ్యక్తిగత శుభ్రత పాటించడం ముఖ్యం. మీ వారికి సుగర్‌ ఉన్నా, లక్షణాలు ఏవీ లేకపోయినా కూడా తన నుంచి మీకు ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి. కాబట్టి మీవారికి కూడా రక్తపరీక్షలు చేయించడం మంచిది. డా.వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 28 ఏళ్లు. రెండేళ్ల కిందట తొలి కాన్పు జరిగింది. బిడ్డ అడ్డం తిరిగిందని చెప్పి, సిజేరియన్‌ చేశారు. ప్రస్తుతం నాకు ఆరో నెల. ఒకసారి సిజేరియన్‌ జరిగితే, రెండోసారి కూడా సిజేరియన్‌ తప్పదని నా ఫ్రెండ్స్‌ చెబుతున్నారు. ఒకసారి సిజేరియన్‌ జరిగితే నార్మల్‌ డెలివరీకి అవకాశం ఉండదా? రెండోసారి కూడా సిజేరియన్‌ జరిగితే ఏవైనా కాంప్లికేషన్స్‌ ఉంటాయా? ఎలాంటి జగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? దయచేసి వివరించగలరు. – సాయిగీత, శ్రీకాకుళం మొదటి కాన్పు సిజేరియన్‌ అయితే తప్పనిసరిగా రెండో కాన్పు సిజేరియన్‌ ద్వారానే కావాలనేమీ లేదు. కాకపోతే అనేక అంశాలను పరిశీలించిన తర్వాతనే రెండోది నార్మల్‌ డెలివరీకి ప్రయత్నించవచ్చా, లేదా, రిస్క్‌ అనేది ఎంత మేరకు ఉంది అనే అంచనాకు వచ్చి సలహా ఇవ్వడం జరుగుతుంది. సాధారణ కాన్పు కావాలంటే బిడ్డ బరువు ఎక్కువగా లేకుండా ఉండాలి. బిడ్డ తల కిందకు ఉండి, పెల్విస్‌ దారిలోకి ఫిక్స్‌ అయి ఉండాలి. బిడ్డ బయటకు వచ్చే దారి బిడ్డకు సరిపడా వెడల్పుగా ఉండాలి. అంతేకాకుండా, ముందు సిజేరియన్‌ కాన్పుకి, మళ్లీ గర్భం దాల్చడానికి మధ్య కనీసం మూడు సంవత్సరాలకు పైగా గ్యాప్‌ ఉండాలి.  ఇవన్నీ సరిగానే ఉన్నా, సిజేరియన్‌ సమయంలో గర్భాశయంపైన కోత పెట్టి బిడ్డను బయటకు తీసి, మళ్లీ కుట్టడం జరుగుతుంది. ఆ కుట్లు తొమ్మిది నెలలు బిడ్డ పెరిగే కొద్ది సాగి, అవి పల్చబడటం జరుగుతుంది. ఒక్కొక్కరి శరీర తత్వాన్ని బట్టి, కుట్లు మానే తీరును బట్టి మరో కాన్పును సాధారణ కాన్పు కోసం ప్రయత్నించినప్పుడు, కొందరిలో గర్భాశయం కుట్లు విడిపోయి, గర్భాశయం పగిలి బిడ్డ కడుపులోకి రావడం, బిడ్డ ఊపిరి ఆగిపోవడం, తల్లికి విపరీతమైన బ్లీడింగ్‌ అవడం, షాక్‌లోకి వెళ్లడం వంటి ప్రమాదకరమైన పరిస్థితులలోకి వెళ్లే అవకాశాలు చాలా ఉంటాయి.  కొందరిలో పెద్దగా ఇబ్బంది లేకుండా, సాధారణ కాన్పు కావచ్చు. ఎవరిలో ఎలా జరుగుతుంది, కాంప్లికేషన్స్‌ ఎప్పుడు వస్తాయి అనేది అంచనా వేయడం కాస్త కష్టం. ముందు కాన్పు ఆపరేషన్‌ ద్వారా జరిగి, మళ్లీ కాన్పును సాధారణంగా ప్రయత్నించడాన్ని ‘వీబీఏసీ’ (వజైనల్‌ బర్త్‌ ఆఫ్టర్‌ సిజేరియన్‌) అంటారు. వీబీఏసీకి ప్రయత్నించాలని అనుకున్నప్పుడు 24 గంటలు గైనకాలజిస్ట్, పిల్లల డాక్టర్, మత్తు డాక్టర్‌ అందుబాటులో ఉండి, అన్ని పరికరాలు, వసతులు ఉన్న హాస్పిటల్‌లోనే అడ్మిట్‌ అవడం మంచిది. లేకపోతే ఆఖరి నిమిషంలో ప్రాణాపాయ పరిస్థితిలోకి వెళ్లే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉండటాయి. మీకు మొదటి బిడ్డ అడ్డంగా ఉండటం వల్ల ఆపరేషన్‌ చేసి తీశారు. మళ్లీ ఇప్పుడు రెండు సంవత్సరాలకే గర్భం అందింది. తొమ్మిదో నెలలో బిడ్డ బరువు, పొజిషన్‌ని బట్టి, మీ డాక్టర్‌ చెప్పే సలహాను అనుసరించడం మంచిది. రెండోది కూడా సిజేరియన్‌ అయినప్పుడు పెద్దగా సమస్యలేవీ ఉండవు. కాకపోతే మళ్లీ మత్తు ఇవ్వాలి, పొట్ట కొయ్యాలి, కుట్లు వెయ్యాలి, కుట్లు సరిగా మానాలి కాబట్టి కొద్దిగా నొప్పి, అసౌకర్యం తప్పవు. నా వయసు 30 ఏళ్లు. మూడేళ్ల కిందట రీకానలైజేషన్‌ చేయించుకున్నాను. ఆపరేషన్‌ తర్వాత మళ్లీ పరీక్షలు చేయించుకుంటే, ట్యూబులు బాగానే ఉన్నాయని చెప్పారు. అయితే ఇంతవరకు మళ్లీ గర్భం రాలేదు. రీకానలైజేషన్‌ ఫెయిలై ఉంటుందా? ఒకవేళ ఫెయిలైతే ట్యూబులు బాగానే ఉండే అవకాశాలు ఉంటాయా? – సౌజన్య, ఉరవకొండ రీకానలైజేషన్‌ ఆపరేషన్‌లో కుటుంబ నియంత్రణ కోసం చేసే ట్యూబెక్టమీ ఆపరేషన్‌ ద్వారా ముడి వేసి కట్‌ చేసిన ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్‌లను మళ్లీ అతికించడం జరుగుతుంది. ఈ ఆపరేషన్‌ చేసినంత మాత్రాన అది సక్సెస్‌ అయి, మళ్లీ గర్భం వస్తుందన్న గ్యారంటీ ఏమీ లేదు. ఆపరేషన్‌ సమయంలో ట్యూబ్‌లు తెరుచుకున్నట్లు అనిపించినా, కొంతకాలానికి అవి కొద్దిగా లేదా పూర్తిగా మూసుకుపోవచ్చు. మూసుకుపోయిన ట్యూబ్‌లలో గర్భం వచ్చినా, అది ట్యూబ్‌లోనే ఉండిపోయి, ఎక్టోపిక్‌ ప్రెగ్నెన్సీ అవొచ్చు.  కొందరిలో ట్యూబ్‌లు బయటి నుంచి బాగానే ఉన్నా, లోపలి భాగంలో ఉండే సీలియా పాడై, దాని పనితీరు సరిగా లేకపోవచ్చు. అందువల్ల కూడా గర్భం అందకపోవచ్చు. ట్యూబ్స్‌ బాగానే ఉన్నా, కొన్నిసార్లు అండం విడుదల సరిగా లేకపోవడం, హార్మోన్ల అసమతుల్యత, భర్తలో వీర్యకణాల లోపాలు వంటి ఇతరేతర సమస్యల వల్ల కూడా గర్భం రాకపోవచ్చు. కాబట్టి ఒకసారి గైనకాలజిస్ట్‌ని సంప్రదించి, అవసరమైన పరీక్షలు చేయించుకుని, కారణాన్ని బట్టి చికిత్స తీసుకోవచ్చు. లేకపోతే టెస్ట్‌ట్యూబ్‌ బేబీ పద్ధతి ద్వారా గర్భం కోసం ప్రయత్నించవచ్చు. - డా. వేనాటి శోభ  గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌ 

నా వయసు 22 సంవత్సరాలు. నేను 14 ఏళ్ల వయసులో మెచ్యూర్‌ అయ్యాను. నాకు రెగ్యులర్‌గా 45 రోజులకు పీరియడ్స్‌ వస్తాయి. వచ్చినప్పుడల్లా మొదటి రోజు విపరీతంగా కడుపునొప్పి ఉంటుంది. పీరియడ్స్‌లో కడుపు నొప్పి సాధారణమే అయినా, ఇలా విలవిలలాడేంతగా ఉండదని, ఇలాగైతే భవిష్యత్తులో ఇబ్బందులు తప్పకపోవచ్చని నా ఫ్రెండ్స్‌ చెబుతున్నారు. నా సమస్యకు పరిష్కారం ఏమిటి? – శ్రుతి, విజయవాడ పీరియడ్స్‌ సమయంలో ప్రోస్టాగ్లాండిన్స్‌ అనే హార్మోన్లు విడుదలవుతాయి. వీటి ప్రభావం వల్ల గర్భాశయ కండరాలు బాగా కుదించుకున్నట్లయి, అది పట్టి వదిలేస్తూ బ్లీడింగ్‌ బయటకు వస్తుంది. ఇది కొందరిలో పొత్తికడుపు నొప్పిగా అనిపిస్తుంది. ఒక్కొక్కరి శరీరతత్వాన్ని బట్టి ప్రోస్టాగ్లాండిన్స్‌ విడుదలవ్వచ్చు. అవి విడుదలయ్యే మోతాదును బట్టి వాటి ప్రభావం వల్ల పీరియడ్స్‌లో నొప్పి ఒక్కొక్కరిలో ఒక్కోలా ఉంటుంది. కొందరిలో ఎలాంటి లక్షణాలూ ఉండవు.  కొందరిలో నొప్పి కొద్దిగా ఉంటుంది. కొందరిలో నొప్పి బాగా ఎక్కువగా ఉంటుంది. అలాగే పీరియడ్స్‌ సమయంలో ప్రొజెస్టిరాన్‌ హార్మోన్‌ తగ్గిపోతుంది. దీని ప్రభావం వల్ల గర్భాశయం లోపలి ఎండోమెట్రియమ్‌ పొరకు రక్తాన్ని సరఫరా చేసే రక్తనాళాలు కుంచించుకుపోయి, ఎండోమెట్రియమ్‌ పొర ఊడిపోయి బ్లీడింగ్‌ రూపంలో బయటకు వచ్చేస్తుంది. దీనివల్ల కూడా పీరియడ్స్‌ సమయంలో పొత్తికడుపులో నొప్పి ఒక్కొక్కరిలో ఒక్కోలా ఉండే అవకాశాలు ఉంటాయి. పైన చెప్పిన కారణాల వల్ల వచ్చే పీరియడ్స్‌ నొప్పి వల్ల ఇబ్బందులేమీ ఉండవు. కాకపోతే నొప్పి విపరీతంగా ఉన్నప్పుడు నొప్పి నివారణ మందులు వాడుకోవచ్చు. అలాగే ఆ సమయంలో పొత్తికడుపు మీద వేడి కాపడం పెట్టవచ్చు. యోగా, ప్రాణాయామం వంటి బ్రీతింగ్‌ ఎక్సర్‌సైజెస్‌ చేయడం వల్ల కూడా ఉపశమనం దొరుకుతుంది.  కాకపోతే కొందరిలో గర్భాశయంలో కంతులు, ఫైబ్రాయిడ్స్, అడినోమయోసిస్, ఎండోమెట్రియాసిస్, ఇన్ఫెక్షన్స్, చాక్లెట్‌ సిస్ట్స్, అండాశయంలో సిస్ట్‌లు వంటి అనేక కారణాల వల్ల పీరియడ్స్‌ సమయంలో పొత్తికడుపులో విపరీతమైన నొప్పి, నడుం నొప్పి వంటి లక్షణాలు ఉంటాయి. కాబట్టి మీరు ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, పెల్విక్‌ స్కానింగ్‌ వంటి అవసరమైన పరీక్షలు చేయించుకుని, సమస్య ఏదైనా ఉందా లేదా తెలుసుకోవడం మంచిది. సమస్య ఉంటే దానికి తగిన చికిత్స తీసుకోవచ్చు. సమస్య ఏమీ కనిపించకపోతే కంగారు పడాల్సిన అవసరం లేదు. భవిష్యత్తులో ఎలాంటి ఇబ్బందులూ ఉండవు. నా వయసు 28 ఏళ్లు. నాకు పీసీఓడీ సమస్య ఉంది. పెళ్లయి ఆరేళ్ళయినా ఇంతవరకు పిల్లలు లేరు. డాక్టర్‌ను సంప్రదిస్తే ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ మాత్రలు, ఓరల్‌ కాంట్రాసెప్టివ్‌ మాత్రలు రాసిచ్చారు. నాలుగు నెలలు వాడినా ఫలితం ఏమీ కనిపించలేదు. నా సమస్యకు ఎలాంటి చికిత్స చేయించుకోవాల్సి ఉంటుంది? – సౌజన్య, గుత్తి గర్భాశయం రెండువైపులా ఉండే అండాశయాల్లో హార్మోన్ల అసమతుల్యత, జన్యుపరమైన కారణాలు, ఇంకా ఎన్నో తెలియని కారణాల వల్ల అనేక చిన్న చిన్న అండాలు ఉండే ఫాలికిల్స్‌ పెరగకుండా నీటిబుడగల్లా ఏర్పడతాయి. వీటినే పీసీఓడీ (పాలీసిస్టిక్‌ ఒవేరియన్‌ డిసీజ్‌) అంటారు. ఇందులో మగవారిలో ఎక్కువగా విడుదలయ్యే టెస్టోస్టిరాన్‌ వంటి ఆండ్రోజన్‌ హార్మోన్లు ఆడవారిలో విడుదలవుతాయి.  దీనివల్ల పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవడం, అండం సరిగా పెరగకపోవడం వంటి సమస్యలు ఏర్పడి, దాని వల్ల పిల్లలు కలగడానికి ఇబ్బంది అవుతుంది. ఇందులో చికిత్సలో భాగంగా హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఇంకా పెరగకుండా, ఇన్సులిన్‌ రెసిస్టెన్స్‌ తగ్గడానికి ఓరల్‌ కాంట్రాసెప్టివ్‌ మాత్రలు ఇవ్వడం జరుగుతుంది. ఇవి వాడే సమయంలో గర్భం రాదు. అవి కొన్ని నెలలు వాడిన తర్వాతే అండం పెరగడానికి మందులు వాడుతూ గర్భం కోసం ప్రయత్నం చెయ్యవలసి ఉంటుంది.  మీ ఎత్తు, బరువు రాయలేదు. కొందరిలో కాంట్రాసెప్టివ్‌ మందులతో పాటు వాకింగ్, వ్యాయామాలు చేస్తూ, మితమైన ఆహార నియమాలు పాటిస్తూ, బరువు ఎక్కువగా ఉంటే బరువు తగ్గడం వల్ల కూడా అవి ఆపేసిన కొన్ని నెలల తర్వాత హార్మోన్ల అసమతుల్యత తగ్గి, గర్భం అదే నిలుస్తుంది. ఒకవేళ ఆలస్యం అవుతుంటే అప్పుడు అండం పెరగడానికి, గర్భం నిలవడానికి మందులతో చికిత్స తీసుకోవచ్చు. బిడ్డలో కొన్ని అవయవ లోపాలు రాకుండా ఉండటానికి ఫోలిక్‌యాసిడ్‌ మాత్రలను గర్భం కోసం ప్రయత్నం చేసే మూడు నాలుగు నెలల ముందు నుంచే వాడమని సలహా ఇవ్వడం జరుగుతుంది.  - డా. వేనాటి శోభ, గైనకాలజిస్ట్‌, హైదరాబాద్‌

►నా వయసు 26 ఏళ్లు. పెళ్లయి నాలుగేళ్లవుతోంది. ఇంతవరకు పిల్లల్లేరు. ఇటీవల పరీక్షలు చేయించుకుంటే, నాకు అంతా నార్మల్‌గా ఉన్నట్లు తేలింది. మా ఆయనకు స్పెర్మ్‌కౌంట్‌ నిల్‌ అని వచ్చింది. డోనర్‌ స్పెర్మ్‌ ద్వారా ప్రెగ్నెన్సీ పొందవచ్చని డాక్టర్‌ చెప్పారు. దీనివల్ల సైడ్‌ఎఫెక్ట్స్‌ ఏమైనా ఉంటాయా? – వందన, చోడవరం స్పెర్మ్‌కౌంట్‌ నిల్‌ అంటే వీర్యంలో వీర్యకణాలు అసలు లేవు అని అర్థం. దీనినే అజోస్పెర్మియా అంటారు. ఆయనకు అన్ని పరీక్షలు చేసిన తర్వాతే డాక్టర్‌ కౌంట్‌ నిల్‌ అని నిర్థారించారని అనుకుంటున్నాను. కొందరిలో వృషణాలలో తయారయ్యే వీర్యకణాలు,అక్కడి నుంచి యురెత్రా ద్వారా బయటకు వచ్చే దారిలో ఎక్కడైనా అడ్డంకులు ఉండటం వల్ల వీర్యంలో వీర్యకణాలు ఉండకపోవచ్చు. అలాంటప్పుడు వృషణాల నుంచే వీర్యకణాలు ఉండకపోవచ్చు. అలాంటప్పుడు వృషణాల నుంచే టీసా, మీసా వంటి పద్ధతి ద్వారా టెస్టిక్యులార్‌ బయాప్సీ చేసి అసలు వీర్యకణాలు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయా లేదా అనేది నిర్ధారిస్తారు. ఒకవేళ కొన్ని అయినా వీర్యకణాలు ఉంటే, వాటిని ఐసీఎస్‌ఐ, ఐవీఎఫ్‌ టెస్ట్‌ట్యూబ్‌ బేబీ పద్ధతి ద్వారా గర్భం కోసం ప్రయత్నించవచ్చు. కానీ ఇది ఖర్చుతో కూడిన చికిత్స. అన్ని విధాల స్పెర్మ్‌కౌంట్‌ నిల్‌ ఉన్నప్పుడు, డోనర్‌ స్పెర్మ్‌ ద్వారా గర్భం కోసం ప్రయత్నించవచ్చు. ఇందులో స్పెర్మ్‌ బ్యాంక్‌ నుంచి డోనర్‌ నుంచి సేకరించిన వీర్యకణాలను శుభ్రపరచి, వేరుచేసి, భద్రపరచిన వాటిని తెప్పించుకుని, ఆడవారిలో అండం విడుదలయ్యే సమయంలో యోని భాగంలో నుంచి గర్భాశయంలోకి ఈ డోనర్‌ వీర్యకణాలను చిన్న ప్లాస్టిక్‌ కెన్యూలాలో ఐయూఐ పద్ధతి ద్వారా ప్రవేశింపబడుతాయి. అలా ప్రవేశించిన వీర్యకణాల ఫెలోషియన్‌ ట్యూబ్‌లోకి ఈదుకుంటూ వెళ్లి అక్కడ అండాశయం నుంచి విడుదలైన అండంలోకి చొచ్చుకుపోయి దానిని ఫలదీకరణ చెయ్యడం వల్ల పిండం ఏర్పడుతుంది. ఆ పిండం ట్యూబ్‌లో నుంచి గర్భాశయంలోకి చేరి అక్కడ అడ్డుకుని నిలబడటం ద్వారా గర్భం మొదలవుతుంది. ఈ ప్రక్రియలో ఎక్కడైనా లోపాలు జరిగితే గర్భం రాదు. డోనర్‌ స్పెర్మ్‌ని తీసుకునేటప్పుడు, స్పెర్మ్‌ బ్యాంకులో డోనర్‌కు ఏమైనా ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఉన్నాయా అని హెచ్‌ఐవీ, వీడీఎఫ్‌సీ, హెచ్‌సీవీ వంటి అనేక పరీక్షలు చేయడం జరుగుతుంది. కాబట్టి డోనర్‌ ఐయూఐ పద్ధతి ద్వారా పెద్దగా సైడ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ ఏమీ ఉండవు. ►గత ఏడాది చివర్లో నాకు లెప్ట్‌ సైడ్‌ ట్యూబ్‌ ప్రెగ్నెన్సీ లాపరోటమీ ఆపరేషన్‌ అయింది. ఆపరేషన్‌ జరిగిన మూడు నెలల తర్వాత ఎడమవైపు– అంటే ఎడమ కంటి నుంచి ఎడమ కాలి వరకు విపరీతంగా నొప్పి, మంట సెగలుగా వస్తే గైనకాలజిస్టుకి చూపించుకున్నాను. అన్ని పరీక్షలూ చేసి, ఇది గైనిక్‌ సమస్య కాదన్నారు. కొద్దిరోజులు బాగానే ఉన్నా, తర్వాత పీరియడ్స్‌లో సమస్యలు మొదలయ్యాయి. పదిరోజులు వరుసగా బ్లీడింగ్, మళ్లీ పదిహేను రోజులకు పీరియడ్స్‌ రావడం జరుగుతోంది. నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – రమణి, చిత్తూరు మీ లాపరోటమీ ఆపరేషన్‌కు మీ లక్షణాలకు ఏ సంబంధం లేదు. పదిరోజులు వరుసగా బ్లీడింగ్‌ అవ్వటానికీ అండాశయంలో నీటి కంతులు, నీటి బుడగలు, ఇన్‌ఫెక్షన్, గర్భాశయంలో ఫైబ్రాయిడ్స్, అడినోమయోసిస్, థైరాయిడ్‌ వంటి హోర్మోన్ల అసమతుల్యత, మానసిక ఒత్తిడి వంటి ఎన్నో కారణాలు కావచ్చు. పదిరోజుల బ్లీడింగ్‌ తర్వాత పదిహేను రోజులకు పీరియడ్స్‌ రావటం అంటే 25 రోజులకొకసారి పీరియడ్స్‌ వస్తున్నాయి అన్నమాట. మీ ఎత్తు, బరువు రాయలేదు. కొన్నిసార్లు ఆపరేషన్‌ తర్వాత ఎక్కువ విశ్రాంతి తీసుకోవడం, పౌష్టికాహారం తీసుకోవడం వంటి కారణాల వల్ల బరువు పెరగవచ్చు. బరువు పెరగటం వల్ల కూడా హార్మోన్ల అసమతుల్యత, పీరియడ్స్‌లో సమస్యలు రావచ్చు. కాబట్టి బరువు ఎక్కువగా ఉంటే బరువు తగ్గడానికి, యోగా, వాకింగ్, వ్యాయామాలు చేయడం, ఆహార నియమాలను పాటించడం మంచిది. అలాగే ఒకసారి గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించి, సలహా మేరకు థైరాయిడ్‌ వంటి రక్తపరీక్షలు, పెల్విక్‌ అల్ట్రాసౌండ్‌ చెయ్యించుకుని గర్భాశయంలో అండాశయంలో ఏమైనా సమస్యలు ఉన్నాయా అని తెలుసుకుని.. కారణాన్ని బట్టి చికిత్స తీసుకోవడం మంచిది. ►నా వయసు 23ఏళ్లు. ఎత్తు 5.3 అడుగులు, బరువు 76 కిలోలు. నాకు థైరాయిడ్, పీసీఓడీ సమస్యలు ఉన్నాయి. విపరీతంగా జుట్టు ఊడిపోతోంది. డాక్టర్‌ సలహా మేరకు థైరాయిడ్‌ మందులు వాడుతున్నాను. థైరాయిడ్‌ మందులతో పాటు హెయిర్‌ఫాల్‌ తగ్గడానికి మందులు వాడొచ్చా? హోమియో మందులు వాడొచ్చా? – అనుపమ, బలిజిపల్లి థైరాయిడ్‌ సమస్య వల్ల, పీసీఓడీ సమస్య వల్ల, ఆండ్రోజన్‌ హార్మోన్‌ ఎక్కువగా స్రవించడం వల్ల, రక్తహీనత వల్ల, పోషకాహార లోపాలు, మానసిక ఒత్తిడి, జన్యుసమస్యలు వంటి అనేక కారణాల వల్ల విపరీతంగా జుట్టు ఊడిపోవచ్చు. థైరాయిడ్‌ మాత్రలు వాడుతున్నారు కాబట్టి, దానివల్ల సమస్య లేదు. మీకు పీసీఓడీ ఉండటం వల్ల మగవారిలో ఉండే టెస్టోస్టిరాన్‌ హార్మోన్‌ పీసీఓడీ ఉన్నవారిలో ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ అధిక హార్మోన్‌ ప్రభావం వల్ల జుట్టు ఎక్కువగా ఊడిపోవడం, మొటిమలు రావడం, అవాంఛిత రోమాలు ఉండటం జరుగుతుంది. మీ ఎత్తు 5.3 అడుగులకు గరిష్ఠంగా 60 కిలోల వరకు బరువు ఉండవచ్చు. కానీ మీరు 76 కిలోల బరువు ఉన్నారు. పీసీఓడీ వల్ల జుట్టు ఊడుతుంటే, వాకింగ్, వ్యాయామాలతో పాటు మితమైన పోషకాహారం తీసుకుంటూ, జంక్‌ఫుడ్‌ తీసుకోకుండా, సరైన ఆహార నియమాలు పాటిస్తూ, బరువు తగ్గడం వల్ల పీసీఓడీ వల్ల జరిగే హార్మోన్ల అసమతుల్యత సరిగా అయ్యే అవకాశాలు ఉంటాయి. అలాగే థైరాయిడ్‌ సమస్య కూడా అదుపులో ఉంటుంది. దాంతో జుట్టు రాలడం తగ్గుతుంది. బరువు తగ్గడంతో పాటు గైనకాలజిస్టు, డెర్మటాలజిస్టుల పర్యవేక్షణలో మందులు వాడుకుంటూ, మానసిక ఒత్తిడి తగ్గించుకోవడానికి యోగా, ధ్యానం వంటివి చేయడం, అవసరమైతే బయోటిన్‌తో కూడిన మల్టీవిటమిన్‌ మాత్రలు వాడటం వల్ల జుట్టు రాలడం తగ్గుతుంది. మొదట బరువు తగ్గే ప్రయత్నం చేస్తూ, పైన చెప్పిన జాగ్రత్తలు పాటిస్తూ , హోమియో మందులు వాడుకోవచ్చు. -డా. వేనాటి శోభ, గైనకాలజిస్ట్‌, హైదరాబాద్‌. చదవండి: ఒళ్లు నొప్పులా? తక్కువగా అంచనా వేయకండి..

నా వయసు 36 ఏళ్లు. కొన్నాళ్లుగా కడుపు ఉబ్బరం, విపరీతమైన నడుము నొప్పితో పాటు బరువు కూడా తగ్గిపోయాను. డాక్టర్‌ సలహాపై పరీక్షలు జరిపించుకుంటే, ఒవేరియన్‌ క్యాన్సర్‌ ఉన్నట్లు తేలింది. ఇది పూర్తిగా నయమవుతుందా? – వరలక్ష్మి, కర్నూలు Gynecologist Answers: అండాశయంలో వచ్చే ఒవేరియన్‌ క్యాన్సర్‌ లక్షణాలు కనిపించేటప్పటికే చాలామందిలో అది 2, 3, 4 దశలకు చేరి ఉంటుంది. మొదటి దశలో ఒవేరియన్‌ క్యాన్సర్‌లో పెద్దగా లక్షణాలేవీ కనిపించవు. మీ క్యాన్సర్‌ ఏ స్టేజిలో ఉందనే దాన్నిబట్టి పూర్తిగా నయమవుతుందా లేదా అనేది చెప్పడం జరుగుతుంది. మీరు చెప్పిన లక్షణాలను బట్టి చూస్తే, క్యాన్సర్‌ ఇతర అవయవాలకు కూడా సోకినట్లు అనిపిస్తోంది. 36 సంవత్సరాలకే ఒవేరియన్‌ క్యాన్సర్‌ రావడం దురదృష్టకరం. క్యాన్సర్‌ స్టేజిని బట్టి మొదట ఆపరేషన్‌ చేసి, క్యాన్సర్‌ గడ్డను తొలగించి, తర్వాత కీమో థెరపీ ఇవ్వాలా లేక మొదట కీమో థెరపీ ఇచ్చి, తర్వాత ఆపరేషన్‌ చేయాలా అనేది క్యాన్సర్‌ డాక్టర్‌ (ఆంకాలజిస్ట్‌) నిర్ణయిస్తారు. చికిత్స తర్వాత స్టేజిని బట్టి కొందరు కొన్ని సంవత్సరాల వరకు బాగానే ఉంటారు. కొందరిలో క్యాన్సర్‌ మళ్లీ తిరగబెట్టే అవకాశాలు ఉంటాయి. కాబట్టి చికిత్స తర్వాత డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో క్రమంగా స్కానింగ్, రక్తపరీక్షలు వంటివి చేయించుకుంటూ, సమస్యను బట్టి చికిత్సలు తీసుకుంటూ, మంచి పౌష్టికాహారం తీసుకుంటూ ఆనందంగా ఉండవలసి ఉంటుంది. ►నా వయసు 49 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.1 అడుగులు, బరువు 72 కిలోలు. ఇటీవల నాకు నెలసరి క్రమం తప్పి వస్తోంది. వచ్చినప్పుడల్లా బ్లీడింగ్‌ ఎక్కువగా ఉంటోంది. ఒంట్లోంచి వేడి ఆవిర్లు వచ్చినట్లుగా అవుతోంది. రోజువారీ పనులు చేసుకోవడానికి కూడా ఇబ్బందిగా ఉంటోంది. నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – సుమతి, కోదాడ ఆడవారిలో చాలావరకు 45 సంవత్సరాల నుంచి అండాశయాల నుంచి విడుదలయ్యే ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ మెల్లగా తగ్గిపోవడం మొదలవుతుంది. దీనివల్ల హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకుండా, కొన్ని నెలలూ రాకుండా ఉండి అయినప్పుడు ఎక్కువగా బ్లీడింగ్‌ అవడం, కొందరిలో నెలకు రెండుసార్లు అవడం, లేకపోతే బ్లీడింగ్‌ కొద్దిగానే అవడం వంటి సమస్యలు ఏర్పడి, తర్వాత కొంతకాలానికి పీరియడ్స్‌ ఆగిపోయి మెనోపాజ్‌ దశకు చేరుకుంటారు. ఈ సమయంలో ఈస్ట్రోజన్‌ లోపం వల్ల ఒళ్లు వేడిగా జ్వరం వచ్చినట్లుగా ఉండి, వేడి ఆవిర్లులాగ వచ్చి అంతలోనే చెమటలు పట్టడం, గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం వంటి లక్షణాలు ఏర్పడతాయి. వీటినే ‘హాట్‌ ఫ్లషెస్‌’ అంటారు. వీటి వల్ల నిద్ర సరిగా పట్టకపోవడం, పగలంతా నీరసంగా అనిపించడం, డిప్రెషన్‌ వంటి లక్షణాలు ఏర్పడవచ్చు. మీ బ్లీడింగ్‌ సమస్య చాలావరకు హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల ఉండవచ్చు. అలాగని ఊరికే ఉండకూడదు. ఈ వయసులోనే గర్భాశయంలో, అండాశయంలో గడ్డలు, కంతులు, క్యాన్సర్లు వంటి సమస్యలు తలెత్తే అవకాశాలు కూడా ఉంటాయి. కాబట్టి ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి అల్ట్రాసౌండ్‌ పెల్విస్‌ స్కానింగ్, ప్యాప్‌ స్మియర్‌ వంటి పరీక్షలు చేయించుకుని, ఏమైనా సమస్య ఉంటే దాన్నిబట్టి చికిత్స తీసుకోవచ్చు. సమస్య ఏమీ లేకపోతే బ్లీడింగ్‌ ఎక్కువైనప్పుడు అది తగ్గడానికి మందులు వాడుకుంటూ కొంతకాలం ఓపిక పట్టవలసి ఉంటుంది. రక్తహీనత ఉంటే ఐరన్, విటమిన్‌ మాత్రలు వాడుకోవడం మంచిది. మీ ఎత్తు 5.1కి గరిష్ఠంగా 53–60 కిలోల వరకు బరువు ఉండవచ్చు. కాని, మీరు 72 కిలోలు ఉన్నారు. బరువు ఎక్కువ ఉండటం వల్ల కూడా హార్మోన్‌ సమస్యలు ఏర్పడి పీరియడ్స్‌లో బ్లీడింగ్‌ సమస్యలు ఏర్పడవచ్చు. నడక, యోగా, ధ్యానం, చిన్న చిన్న వ్యాయామాలు చేయడం వల్ల బరువు తగ్గడంతో పాటు వేడి ఆవిర్ల సమస్య నుంచి కూడా ఉపశమనం కలుగుతుంది. ఆహారంలో ఎక్కువగా ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పండ్లతో పాటు ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌లా పనిచేసే ఐసోఫ్లోవోన్‌ పదార్థాలు ఎక్కువగా ఉండే సోయాబీన్స్‌ను ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల కొంతవరకు వేడి ఆవిర్ల సమస్య తగ్గుతుంది. ఎక్కువ సమయం గాలి ఆడే ప్రదేశాలలో, ఫ్యాన్‌ కింద ఉండటం వల్ల కూడా వేడి ఆవిర్ల నుంచి ఇబ్బంది లేకుండా ఉంటుంది. ►నాకు రెండేళ్ల కిందట పెళ్లయింది. ప్రస్తుతం నా వయసు 31ఏళ్లు. ఓవేరియన్‌ సిస్ట్‌ ఏర్పడటంతో పెళ్ళికి కొద్ది నెలల ముందు ఆపరేషన్‌ చేయించుకోవాల్సి వచ్చింది. ఒక ఓవరీని తీసేశారు. ఇప్పటివరకు నాకు ప్రెగ్నెన్సీ రాలేదు. నాకు పిల్లలు పుట్టే అవకాశాలు ఉంటాయా? – సత్యవతి, భీమవరం సాధారణంగా గర్భాశయం రెండు పక్కలా ఉండే ఒక్కొక్క అండాశయం నుంచి ఈస్ట్రోజన్, ప్రొజెస్టిరాన్‌ హార్మోన్లతో పాటు అండం విడుదలవుతూ ఉంటుంది. ఒకనెల ఒకవైపు అండాశయం నుంచి మరోనెల మరోవైపు అండాశయం నుంచి ప్రతినెలా అండం విడుదలవుతూ ఉంటుంది. మీకు ఒక అండాశయం తీసివేసినా, వేరే హార్మోన్ల సమస్యలేవీ లేకపోతే, ఉన్న ఇంకొక అండాశయం నుంచి ప్రతినెలా అండం విడుదలై, గర్భం వచ్చే అవకాశాలు బాగానే ఉంటాయి. ప్రెగ్నెన్సీ రావడానికి సరిగా అండం విడుదల కావడం, ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ మూసుకుపోకుండా తెరుచుకుని ఉండటం, భర్తలో వీర్యకణాల సంఖ్య, కదలిక, నాణ్యత సరిగా ఉండటం అవసరం. మీకు పెళ్లయి రెండు సంవత్సరాలు అయినా గర్భం రావట్లేదు, వయసు కూడా 31. కాబట్టి, మీకు నెలసరి సరిగా వస్తుంటే, పీరియడ్‌ మొదలైన మొదటి రోజు నుంచి లెక్కబెట్టి 11వ రోజు నుంచి 16వ రోజు లోపల అండం విడుదల ఏ రోజుల్లో అవుతుంది, అసలు అండం పెరుగుతుందా లేదా తెలుసుకోవడానికి ఫాలిక్యులర్‌ స్టడీ స్కానింగ్‌ చేయించుకోవాలి. అలాగే గర్భాశయం లోపలి ఎండోమెట్రియాసిస్‌ పొర సరిగా పెరుగుతుందా లేదా అని స్కానింగ్‌లో తెలుసుకోవాలి. అండాశయం ఉన్నవైపు ఉన్న ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్‌ తెరుచుకుని ఉందా లేదా తెలుసుకోవడానికి హెచ్‌ఎస్‌జీ అనే ఎక్స్‌రే తీసుకోవాలి. రక్తంలో హార్మోన్‌ సమస్యలు, ఇతర సమస్యలు ఏమైనా ఉన్నాయా అని తెలుసుకోవడానికి సీబీపీ, ఈఎస్‌ఆర్, ఆర్‌బీఎస్, ఎస్‌ఆర్‌.టీఎస్‌హెచ్, ఎస్‌ఆర్‌.ప్రోలాక్టిన్‌ వంటి అవసరమైన రక్తపరీక్షలు చేయించుకోవడం మంచిది. అలాగే మీ భర్తకు వీర్యకణాల పరీక్ష చేయించి, ఆయనకు వీర్యకణాలు సరిగా ఉన్నాయా, లేదా నిర్ధారణ చేసుకోవాలి. ఈ పరీక్షలలో సమస్య ఉందా లేదా, ఉంటే ఎక్కడ ఉంది అనేది తెలుసుకోవాలి. సమస్యను బట్టి చికిత్స తీసుకోవడం వల్ల ప్రెగ్నెన్సీ వచ్చే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. కాబట్టి అధైర్యపడకుండా, గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, అవసరమైన పరీక్షలు చేయించుకుని, తగిన చికిత్స తీసుకుంటే పిల్లలు పుట్టే అవకాశాలు తప్పకుండా ఉంటాయి. -డా. వేనాటి శోభ, గైనకాలజిస్ట్‌, హైదరాబాద్‌. చదవండి: Beauty Tips In Telugu: నల్లని కురులకు.. బ్లాక్‌ జీరా ప్యాక్‌!

నా వయసు 23 ఏళ్లు. నాలుగు నెలల కిందట నాకు ‘కరోనా’ వచ్చి, చికిత్స తర్వాత తగ్గింది. ఇటీవలే ప్రెగ్నెంట్‌ అయ్యాను. ఇప్పుడు నేను ‘కరోనా’ వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవచ్చా? ప్రెగ్నెన్సీ టైమ్‌లో ఈ వ్యాక్సిన్‌ తీసుకుంటే ఏమైనా దుష్ప్రభావాలు ఉంటాయా? – రాణి, చోడవరం భారతదేశంలో మూడు నెలల కిందటే గర్భవతులు ఎప్పుడైనా కరోనా వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవచ్చు అనే మార్గదర్శకాలను భారత ఆరోగ్యశాఖ విడుదల చేసింది. ప్రెగ్నెన్సీలో కరోనా రావడం వల్ల వచ్చే దుష్ప్రభావాలతో పోల్చుకుంటే, కరోనా వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవడం వల్ల వచ్చే చిన్న ఇబ్బందుల కంటే ఉపయోగాలే ఎక్కువ కాబట్టి గర్భిణులు వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవడమే మంచిది. అందరిలోలాగానే వ్యాక్సిన్‌ తీసుకున్నప్పుడు ఒకరోజు జ్వరం, ఒళ్లునొప్పులు, ఇంజెక్షన్‌ ఇచ్చిన చోట నొప్పి, వాపు కొందరిలో ఉండవచ్చు. దీనికి పారాసెటిమాల్‌ మాత్ర అవసరాన్ని బట్టి రోజుకు ఒకటి రెండు రోజులు రోజుకు రెండు లేదా మూడుసార్లు తీసుకోవచ్చు. గర్భవతులు వ్యాక్సిన్‌ తీసుకున్న తర్వాత రక్తంలో ఏర్పడే యాంటీబాడీస్‌ మాయ ద్వారా బిడ్డకు చేరి, పుట్టిన తర్వాత బిడ్డకు కరోనా రాకుండా ఉండేలా చేస్తాయి. కరోనా వచ్చిన తర్వాత శరీరంలో ఏర్పడే యాంటీబాడీస్‌ శరీరంలో ఎక్కువకాలం ఉండకపోవచ్చు. కాని వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవడం వల్ల తయారయ్యే యాంటీబాడీస్‌ ఎక్కువకాలం శరీరంలో ఉండి కరోనా రాకుండా కాపాడతాయి. ఒకవేళ వచ్చినా, ఎక్కువ కాంప్లికేషన్స్‌ రాకుండా రక్షిస్తాయి. నా వయసు 49 ఏళ్లు. ఇటీవల పరీక్షలు చేయించుకుంటే, యుటెరిన్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌ ఉన్నట్లు తేలింది. వీలైనంత త్వరగా గర్భసంచి తొలగించుకోవడమే మంచిదని డాక్టర్‌ చెప్పారు. నాకు సర్జరీ అంటే చాలా భయం. దీనికి మరే పరిష్కారమార్గం లేదా? – వనజ, శృంగవరపుకోట గర్భాశయంలో ఎక్కడైనా ఫైబ్రస్‌ కణజాలం అధికంగా పెరిగి గడ్డలా ఏర్పడుతుంది. దీనినే ఫైబ్రాయిడ్‌ అంటారు. జన్యుకారణాలు, హార్మోన్ల ప్రభావం వంటి అనేక కారణాల వల్ల ఫైబ్రాయిడ్స్‌ ఏర్పడతాయి. ఇవి కొందరిలో ఒకటే ఏర్పడవచ్చు, కొందరిలో రెండు, మూడు ఇంకా అనేకం 0.5 సెం.మీ నుంచి 10 సెం.మీ. పైన అనేక పరిమాణాలలో పెరిగి ఏర్పడవచ్చు. దీనినే మల్టిపుల్‌ ఫైబ్రాయిడ్‌ అంటారు. ఇవి గర్భాశయంపైన ఏర్పడితే సబ్‌సిరీస్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌ అని, మొత్తం లోపలి ఎండోమెట్రియం పొరలో ఏర్పడితే సబ్‌మ్యూకస్‌ ఫైబ్రాయిడ్‌ అని అంటారు. ఫైబ్రాయిడ్స్‌ ఎక్కడ, ఎన్ని, ఎంత పరిమాణంలో ఉన్నాయనే దాన్ని బట్టి లక్షణాలు ఉంటాయి. అధిక బ్లీడింగ్, కడుపునొప్పి వంటివి ఇంట్రామ్యూరల్, సబ్‌మ్యూకస్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌లో ఉంటాయి. ఇంట్రామ్యూరల్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌ చిన్నగా ఉంటే పెద్ద లక్షణాలు ఉండవు. సబ్‌మ్యూకస్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌ చిన్నగా ఉన్నా సరే కొందరిలో బ్లీడింగ్‌ ఎక్కువగా ఉండవచ్చు. సబ్‌సిరీస్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌ వల్ల చాలావరకు సమస్యలు ఉండవు. కాని వాటి పరిమాణం పెరిగి, చుట్టుపక్కల అవయవాలపై ఒత్తిడి పడుతుంటే, మల మూత్ర విసర్జనకు ఇబ్బంది కలిగిస్తుంటే, అప్పుడు వాటిని తొలగించాల్సి ఉంటుంది. మీరు చెప్పిన దాని ప్రకారం చూస్తే, మీకు ఫైబ్రాయిడ్స్‌ వల్ల ఇబ్బంది ఉన్నట్లు లేదా మామూలుగా స్కానింగ్‌ చేయించుకుంటే ఫైబ్రాయిడ్స్‌ ఉన్నట్లు నిర్ధారణ జరిగినట్లు అనిపిస్తుంది. అవి ఎంత సైజు, ఎక్కడ ఉన్నాయి అనేది వివరించి ఉంటే బాగుండేది. మీకు ఇప్పుడు 49 సంవత్సరాలు. వాటి వల్ల లక్షణాలు ఏమీ లేకుండా, వాటి పరిమాణం పెద్దగా లేకుండా ఉన్నట్లయితే కొంతకాలం ఆగి చూడవచ్చు. కొందరిలో పీరియడ్స్‌ ఆగిపోయి, మెనోపాజ్‌ దశకు చేరుకుంటే, ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ తగ్గిపోయి, దాని ప్రభావం లేకపోవడం వల్ల అవి ఇంకా పెరగకుండా ఉండి, మెల్లగా పరిమాణం తగ్గే అవకాశాలు ఉంటాయి. క్రమంగా ఆరు నెలలకు ఒకసారి స్కానింగ్‌ చేయించుకుంటూ కొంతకాలం ఆపరేషన్‌ లేకుండా ఆగవచ్చు. లేదా మీకు అధిక బ్లీడింగ్, పొత్తికడుపు నొప్పి, విపరీతమైన నడుము నొప్పి, వాటి ఒత్తిడి వల్ల మలమూత్ర విసర్జనలో సమస్యలు అధికంగా ఉంటే అప్పుడు ఆపరేషన్‌ గురించి ఆలోచించవచ్చు. లేదంటే, పీరియడ్స్‌ ఆగిపోయే వయసు దగ్గరపడుతోంది కాబట్టి లక్షణాల తీవ్రత లేకపోతే కొంతకాలం గైనకాలజిస్టు పర్యవేక్షణలో ఫైబ్రాయిడ్స్‌ పెరుగుదల ఆపడానికి మందులు వాడవచ్చు. ఇవి వాడినన్ని రోజులు బ్లీడింగ్‌ తగ్గి, ఫైబ్రాయిడ్స్‌ పరిమాణం కొన్ని మిల్లీమీటర్లు తగ్గవచ్చు. కాబట్టి మీరు భయపడకుండా గైనకాలజిస్టును మళ్లీ ఒకసారి సంప్రదించి, సరైన నిర్ణయం తీసుకోవచ్చు. ఆపరేషన్‌ అవసరమా లేదా అనేది లక్షణాల తీవ్రత, ఫైబ్రాయిడ్స్‌ పరిమాణం, అవి ఉండే ప్రదేశం, ఏ రకానికి చెందినవి అనే అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఫైబ్రాయిడ్స్‌ పెరగకుండా, వాటికి రక్తప్రసరణను ఆపడానికి యుటెరైన్‌ ఆర్టరీ ఎంబోలైజేషన్‌ పద్ధతి, లేదా ఫైబ్రాయిడ్స్‌ చాలా వరకు కరగడానికి ఎంఆర్‌ఐ ద్వారా హైఫ్రీక్వెన్సీ అల్ట్రాసౌండ్‌ తరంగాలను పంపించడం జరుగుతుంది. ‘ఎంఆర్‌జీఎఫ్‌యూఎస్‌’ వంటి పద్ధతులు కూడా కొన్నిచోట్ల అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఆపరేషన్‌ వద్దనుకుంటే, డాక్టర్‌ను సంప్రదించి, వాటి మంచిచెడులను బేరీజు వేసుకుని, వాటిని కూడా ప్రయత్నించవచ్చు.  -డా. వేనాటి శోభ, గైనకాలజిస్ట్‌. హైదరాబాద్‌ 

నా వయసు 30 ఏళ్లు. ఇంకా పెళ్లి కాలేదు. గత నాలుగు నెలలుగా నాకు పీరియడ్స్‌లో బ్లీడింగ్‌ చాలా ఎక్కువగా అవుతోంది. పొత్తికడుపులో నొప్పిగా ఉంటోంది. ఆ సమయంలో చాలా చిరాకుగా ఉంటోంది. రోజువారీ పనులు కూడా చేసుకోలేకపోతున్నాను. నా సమస్యకు పరిష్కారం సూచించగలరు. – ప్రమీల, మచిలీపట్నం పీరియడ్స్‌ సమయంలో పొత్తికడుపులో నొప్పితో పాటు బ్లీడింగ్‌ ఎక్కువగా అవడానికి అనేక కారణాలు ఉంటాయి. గర్భాశయంలో ఫైబ్రాయిడ్‌ గడ్డలు, అడినోమయోసిస్, ఎండోమెట్రియాసిస్, అండాశయంలో కంతులు, ఇన్ఫెక్షన్లు, హార్మోన్ల అసమతుల్యత వంటి అనేక కారణాల వల్ల ఈ లక్షణాలు కనిపించవచ్చు. సమస్య ఎక్కడ ఉందో తెలుసుకోవడానికి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, అల్ట్రాసౌండ్‌ పెల్విక్‌ స్కానింగ్‌ సహా అవసరమైన పరీక్షలు చేయించుకోవడం మంచిది. కారణాలను బట్టి మందులతో చికిత్స సరిపోతుందా లేదా ఆపరేషన్‌ ద్వారా చికిత్స చేయాలా అనే విషయాలను డాక్టర్‌ మీతో చర్చించడం జరుగుతుంది. ఈ లోపల మూడు నాలుగు రోజులు అధిక బ్లీడింగ్, నొప్పి నుంచి కొంచెం ఉపశమనం పొందడానికి ట్రైనక్సమిక్‌ యాసిడ్, మెఫినమిక్‌ యాసిడ్‌ కాంబినేషన్‌లో ఉన్న మాత్రలు రోజుకు రెండు లేదా మూడు చొప్పున రెండు మూడు రోజులు వేసుకోవచ్చు. అలాగే యోగా, మెడిటేషన్, వాకింగ్‌ వంటి వ్యాయామాలు చేయడం, మితమైన పౌష్టికాహారం తీసుకుంటూ మానసిక ఒత్తిడి లేకుండా చూసుకోవడం వల్ల కూడా ఈ లక్షణాల తీవ్రత నుంచి చాలా వరకు ఉపశమనం పొందవచ్చు. నా వయసు 52 ఏళ్లు. ఎడమ రొమ్ములో నొప్పిగా అనిపించడంతో డాక్టర్‌ దగ్గరకు వెళ్లాను. డాక్టర్‌ సలహాపై మామోగ్రాఫ్‌ పరీక్ష చేయించుకుంటే, బ్రెస్ట్‌ కేన్సర్‌ ఉందని, ఆపరేషన్‌ చేయించుకోవాలని చెప్పారు. కేన్సర్‌ అంటే భయంగా ఉంది. ఆపరేషన్‌ వల్ల ప్రాణాపాయం తొలగిపోతుందా? – సువర్చల, ఆదోని ఇప్పటి ఆధునిక కాలంలో క్యాన్సర్‌ను జయించడానికి అనేక రకాల అధునాతన యంత్రాంగం, మందులు, స్పెషలిస్టుల చికిత్సా విధానాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఈమధ్య కాలంలో అనేక కారణాల వల్ల, ముఖ్యంగా మారుతున్న జీవనశైలి కారణంగా క్యాన్సర్లు ఎక్కువ అవుతున్నాయి. మీకు బ్రెస్ట్‌ క్యాన్సర్‌ అని నిర్ధారణ అయింది కాబట్టి, మొదట ఆపరేషన్‌ ద్వారా ఆ క్యాన్సర్‌ గడ్డను తొలగించి, దానిని బయాప్సీ పరీక్షకు పంపితే అది ఎలాంటి క్యాన్సర్, ఏ స్టేజిలో ఉంది, ఎంత పరిమాణం చుట్టూ వ్యాప్తిచెంది ఉంది, తర్వాతి కాలంలో తిరగబెట్టకుండా ఉండటానికి కీమోథెరపీ, రేడియోథెరపీ వంటి చికిత్సలేవైనా తీసుకోవాలా అనే అంశాలు తెలుస్తాయి. బయాప్సీ రిపోర్టు బట్టి అది మళ్లీ తిరగబెట్టే అవకాశాలు ఎంత శాతం మేరకు ఉన్నాయో కూడా తెలుస్తాయి. దానిబట్టి ఆపరేషన్‌ తర్వాత డాక్టర్‌ దగ్గరకు మళ్లీ చెకప్‌లకు ఎంతకాలానికి ఒకసారి వెళ్లాలి, మళ్లీ మామోగ్రఫీ వంటి పరీక్షలు ఎప్పుడు చేయించుకోవాలి వంటి విషయాలను క్యాన్సర్‌ స్పెషలిస్ట్‌ వివరించి చెప్పడం జరుగుతుంది. కాబట్టి మీరు అధైర్యపడకుండా ఆపరేషన్‌ చేయించుకోండి. తర్వాత డాక్టర్‌ చెప్పిన ప్రకారం క్రమంగా చెకప్‌లకు వెళుతూ, సరైన పరీక్షలు చేయించుకుంటూ వారి పర్యవేక్షణలో ఉంటే ఎక్కువకాలం ప్రాణాపాయం లేకుండా జీవించే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. ఒకవేళ క్యాన్సర్‌ ప్రారంభ దశలోనే ఉండి, చుట్టుపక్కల విస్తరించకుండా ఉండి, తక్కువ తీవ్రత ఉన్న రకం అయితే ఆపరేషన్‌ తర్వాత ఏ సమస్యా ఉండదు. మీరు భయపడుతూ ఆపరేషన్‌ చేయించుకోకుండా ఆలస్యం చేస్తూ ఉంటే క్యాన్సర్‌ మరింతగా పెరిగే అవకాశాలు ఉంటాయి. దాంతో సమస్యలు ఇంకా పెరిగి, ప్రాణాపాయ పరిస్థితులు ఏర్పడే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. సమస్య వచ్చినప్పుడు ధైర్యంగా దానిని ఎదుర్కోవడానికి ప్రయత్నించాలి గాని, భయపడుతూ ఉంటే అది ఇంకా పెద్దదవుతుంది. ఇప్పటికాలంలో ప్రాణాపాయం ఎవరికైనా ఏదో ఒక సమస్య తెలిసీ తెలియక ఏదో ఒక రూపంలో వెంటాడుతూనే ఉంటుంది. కాబట్టి భయపడకుండా ఆపరేషన్‌ చేయించుకోండి. ఉన్నంతకాలం సంతోషంగా జీవితం గడపండి. నా వయసు 23 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.2,  అడుగులు, బరువు 46 కిలోలు. ఏడాది కిందట పెళ్లయింది. ఇంతవరకు నాకు ప్రెగ్నెన్సీ రాలేదు. ఏడాదైనా నెలతప్పకపోవడంపై మా అత్తవారింట్లో విపరీతంగా ఒత్తిడి తెస్తున్నారు. పెళ్లయిన ఎన్నాళ్లకు గర్భం రావడం సాధారణం?  – వందన, జగిత్యాల ఎత్తు 5.2 అడుగులకు కనీసం 49 కిలోల బరువు ఉండాలి. నువ్వు కేవలం 46 కిలోలే ఉన్నావు. ఉండాల్సిన దానికన్నా బరువు తక్కువ ఉన్నవారిలో రక్తహీనత, పోషకాహార లోపం, హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి గర్భం రావడానికి ఆలస్యం కావచ్చు. నీకు పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా వస్తున్నాయా లేదా అనేది రాయలేదు. సాధారణంగా భార్యాభార్తల్లో ఏ సమస్యా లేకుండా ఉంటే 80 శాతం మంది ఒక ఏడాదిలోనే గర్భం ధరించడం జరుగుతుంది. మిగిలిన 20 శాతం మందిలో 10–15 శాతం మందికి రెండేళ్లు పడుతుంది. దాదాపు 5–10 శాతం మందికి కొన్ని సమస్యలు ఉండి, గర్భధారణ కోసం చికిత్స అవసరం పడుతుంది. నీ వయసు 23 సంవత్సరాలే కాబట్టి, ఒత్తిడికి గురికాకుండా, మంచి పౌష్టికాహారం తీసుకుంటూ, గర్భంకోసం ప్రయత్నిస్తూ, ఇంకో సంవత్సరం ఆగి చూడవచ్చు. ఒత్తిడి మరీ ఎక్కువగా ఉంటే, ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, భార్యాభర్తలిద్దరిలో ఏవైనా సమస్యలు ఉన్నాయా అనేది తెలుసుకోవడానికి భర్తకు వీర్యపరీక్ష, నీకు అండం విడుదల సక్రమంగా అవుతుందా లేదా, అవుతుంటే ఏ రోజుల్లో అవుతోందో తెలుసుకోవడానికి ఫాలిక్యులర్‌ స్టడీ స్కానింగ్‌ చేయించుకోవాలి. ఇందులో గర్భాశయంలో, అండాశయంలో సమస్యలు ఉంటే తెలుసుకోవచ్చు. అలాగే థైరాయిడ్‌ సమస్యలు ఉన్నదీ లేనిదీ తెలుసుకోవడానికి అవసరమైన సీబీపీ, ఎస్‌ఆర్‌. టీఎస్‌హెచ్‌ వంటి రక్తపరీక్షలు చేయించుకుని, సమస్య ఉంటే దానికి తగిన చికిత్స తీసుకోవచ్చు. పరీక్షలలో సమస్యలేవీ లేకపోతే ఇంకో సంవత్సరం పాటు అండం విడుదలయ్యే రోజుల్లో తప్పకుండా కలయికలో పాల్గొంటూ గర్భం కోసం వేచి చూడవచ్చు. ఇంట్లో పెద్దవాళ్లు అన్న తర్వాత వాళ్ల ఆతృత కొద్ది ఏదో ఒకటి అంటుంటారు. అవన్నీ పట్టించుకుని మనసు పాడు చేసుకోకుండా, భర్తతో ఆనందంగా ఉంటే, సమస్య ఏదీ లేకపోతే గర్భం అదే వస్తుంది. మానసిక ఒత్తిడికి ఎక్కువగా గురైతే, హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి, గర్భం రావడం ఇంకా ఆలస్యమవుతుంది. డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 20 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.7, బరువు 55 కేజీలు. పెళ్లయి పద్నాలుగు నెలలైంది. పెళ్లయిన ఐదు నెలలకు అబార్షన్‌ అయింది. మళ్లీ నాలుగు నెలలకు ఇంకోసారి అబార్షన్‌ అయింది. గత జూన్‌ 16న పీరియడ్స్‌ వచ్చాక మళ్లీ ఇప్పటి వరకు రాలేదు. గతనెల 29న బ్రౌన్‌ స్పాటింగ్‌ కనిపించింది. ప్రెగ్నెన్సీ టెస్ట్‌ చేస్తే నెగెటివ్‌ వచ్చింది. నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – త్రివేణి, ఈమెయిల్‌ మీకు రెండుసార్లు– నాలుగో నెలలు, ఐదో నెలలో అబార్షన్లు జరిగాయి. ఆ సమయంలో అబార్షన్లు కావడానికి అనేక కారణాలు ఉంటాయి. పిండం సరిగా పెరగకపోయినా, పిండంలో జన్యుపరమైన కారణాల వల్ల, హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల, ఇన్ఫెక్షన్స్, లేకపోతే గర్భాశయంలో లోపాలు, గర్భాశయ ముఖద్వారం (సెర్విక్స్‌) చిన్నదిగా ఉండటం లేదా లూజుగా ఉండటం వంటి అనేక కారణాల వల్ల నాలుగో నెల లేదా ఐదో నెలలో అబార్షన్లు జరగవచ్చు. ఇప్పుడు రెండు నెలలు దాటినా పీరియడ్స్‌ రాలేదు, ప్రెగ్నెన్సీ కూడా లేదు అంటే మానసిక ఒత్తిడి వల్ల హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి ఉండవచ్చు. లేదా కొందరిలో అండాశయంలో నీటితిత్తులు లేదా సిస్ట్‌లు ఏర్పడటం వల్ల కూడా పీరియడ్స్‌ ఆలస్యం కావచ్చు. అరుదుగా కొన్నిసార్లు గర్భనిర్ధారణ కోసం వాడే ప్రెగ్నెన్సీ కిట్లు సరిగా పనిచేయకపోయినా వాస్తవానికి గర్భం ఉన్నా, కిట్‌లో లేదనే రావచ్చు. రెండు మూడు వేరే కంపెనీ కిట్లలో పరీక్షించుకుని చూడవచ్చు. చదవండి: నెలసరి సరిగా రావాలంటే ఏం చేయాలి? కొందరిలో సీరమ్‌ హెచ్‌సీజీ రక్తపరీక్షలో తెలిసే అవకాశాలు ఉంటాయి. ఒకసారి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, సమస్యలకు గల కారణాలను తెలుసుకోవడానికి సీబీపీ, ఈఎస్‌ఆర్, ఆర్‌బీఎస్, ఎస్‌ఆర్‌. టీఎస్‌హెచ్, ఎస్‌ఆర్‌. ప్రోలాక్టిన్‌ వంటి అవసరమైన రక్తపరీక్షలు, హెచ్‌ఎస్‌జీ, వజైనల్‌ స్కానింగ్‌ ద్వారా గర్భాశయ ఆకారం, గర్భాశయంలో పొరలు, గడ్డలు, అండాశయంలో తిత్తులు వంటి సమస్యలను తెలుసుకోవచ్చు. సమస్య ఎక్కడ ఉందో నిర్ధారణ అయితే దానిని బట్టి చికిత్స తీసుకోవచ్చు. మీ ఎత్తుకి మీరు 60 కేజీల వరకు బరువు ఉండవచ్చు. గర్భం రాకముందు నుంచే 55 కేజీలు ఉన్నారు కాబట్టి, ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ మాత్రలు తీసుకోవడం, మితమైన పౌష్టికాహారం తీసుకోవడం, థైరాయిడ్‌ వంటి సమస్యలు ఉంటే వాటికి ముందుగానే చికిత్స తీసుకుని, అదుపులో ఉంచుకోవడం, గర్భాశయంలో లోపాలు ఉంటే హిస్టరోస్కోపీ, ల్యాపరోస్కోపీ ఆపరేషన్‌ ద్వారా సరిచేసుకుని, తర్వాత గర్భం కోసం ప్రయత్నించడం మంచిది. గర్భం వచ్చిన తర్వాత విటమిన్‌ మాత్రలతో పాటు అవసరమైతే ప్రొజెస్టిరాన్‌ మందులు వాడుతూ, బిడ్డ ఎదుగుదలను తెలుసుకోవడానికి క్రమంగా స్కానింగ్‌ చేయించుకుంటూ, 16 వారాలకు సెర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ ఎలా ఉందో చూసుకుని, ఒకవేళ సెర్విక్స్‌ చిన్నగా లేదా లూజుగా ఉంటే గర్భాశయ ముఖద్వారానికి కుట్లు వేయడం జరుగుతుంది. కాబట్టి కంగారు పడకుండా, గైనకాలజిస్టుని సంప్రదించి తగిన చికిత్స తీసుకోవడం మంచిది. నాకు రెండేళ్ల కిందట పెళ్లయింది. నా వయసు 26 ఏళ్లు, బరువు 59 కిలోలు, ఎత్తు 5.2. అత్తవారింటికి వచ్చాక తరచు పూజలు, వ్రతాలు చేయాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది. పూజలు, వ్రతాలు ఉన్న రోజుల్లో కొన్నిసార్లు నెలసరిని వాయిదా వేసుకోవడానికి మాత్రలు వేసుకోవాల్సి వస్తోంది. ఇప్పటి వరకు నాకు ప్రెగ్నెన్సీ రాలేదు. దయచేసి పరిష్కారం చెప్పగలరు. – చందన, తగరపువలస సక్రమంగా వచ్చే పీరియడ్స్‌ను మన అవసరాల కోసం ఆపడానికి, వాయి దా వెయ్యడానికి, ఇష్టం వచ్చినట్లు ఎక్కువసార్లు హార్మోన్‌ మాత్రలు వాడటం వల్ల హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి, అండం విడుదల, పెరుగుదల సరిగా లేకపోవడం, ఎండోమెట్రియమ్‌ పొర సరిగా పెరగకపోవడం వంటి సమస్యల వల్ల కొంతకాలం ప్రెగ్నెన్సీ రావడానికి ఇబ్బందులు, ఆలస్యం ఏర్పడవచ్చు. మీకు వివాహమై రెండేళ్లయినా గర్భం రాలేదు కాబట్టి సమస్యలు ఏమైనా ఉన్నాయా, థైరాయిడ్‌ వంటి హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏదైనా ఉందా, అండం సరిగా పెరుగుతోందా లేదా, గర్భాశయంలో ఏవైనా సమస్యలు ఉన్నాయా అని తెలుసుకోవడానికి గైనకాలజిస్టును సంప్రదించి, అవసరమైన రక్తపరీక్షలు, పెల్విక్, ఫాలిక్యులర్‌ స్కానింగ్‌ వంటి పరీక్షలు చేయించుకుని, కారణాన్ని బట్టి జాగ్రత్తలు, చికిత్స తీసుకుంటే గర్భం వస్తుంది. అలాగే మీ భర్తకు కూడా వీర్యకణాల సంఖ్య, కదలిక, నాణ్యత వంటివి సరిగా ఉన్నాయా లేదా తెలుసుకోవడానికి సీమెన్‌ అనాలిసిస్‌ అనే వీర్యపరీక్ష చేయించుకోవడం కూడా ముఖ్యం. ఎందుకంటే గర్భం దాల్చకపోవడానికి 35–40 శాతం మగవారిలో లోపాలు కూడా కారణం అవుతాయి. డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌  చదవండి: కోవిడ్‌ వచ్చి తగ్గింది.. ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్రయత్నించవచ్చా?

నా వయసు 27 ఏళ్లు. పెళ్లయి నాలుగేళ్లయింది. ఇప్పటికి రెండుసార్లు గర్భం పోయింది. ఇప్పుడు నాకు మూడో నెల. ఇటీవలే ‘కోవిడ్‌’ వచ్చింది. దానికి చికిత్స తీసుకుంటున్నాను. ఈ పరిస్థితుల్లో గర్భం నిలుస్తుందా లేదా అని భయంగా ఉంది. నేను ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – పద్మజ, పొందూరు మీరు మొదట భయపడటం మానేసి, ఏమైతే అది కానీ అని ధైర్యంగా ఉండటం మంచిది. భయపడటం వల్ల మానసిక ఒత్తిడి పెరిగి, హార్మోన్లలో మార్పులు తలెత్తి, దానివల్ల కూడా అబార్షన్లు అయ్యే అవకాశాలు కొంతవరకు ఉంటాయి. కోవిడ్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ వల్ల అందరికీ అబార్షన్లు అవ్వాలని ఏమీ లేదు. గర్భంలోని పిండం నాణ్యత కలిగినదైతే అది ఎలాగైనా ఆరోగ్యంగా పెరుగుతుంది. ఇప్పటి వరకు కరోనా వైరస్‌ గర్భిణులలో తల్లి నుంచి బిడ్డకు వ్యాపించే అవకాశాలు చాలా తక్కువ అని నిర్ధారణ అయింది. కాబట్టి కరోనా వైరస్‌ ప్రభావం బిడ్డపై నేరుగా అంత ఏమీ ఉండదు. తల్లి రోగనిరోధక శక్తి బాగా ఉంటే, డాక్టర్‌ సంరక్షణలో వారి సలహా మేరకు సరైన చికిత్స, జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే తల్లి కూడా దీనిపై పోరాడి బయటకు రాగలుగుతుంది. చదవండి: కోవిడ్‌ వచ్చి తగ్గింది.. ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్రయత్నించవచ్చా? ముఖ్యంగా మొదటి మూడు నెలల్లో కోవిడ్‌ వల్ల అధికజ్వరం కారణంగా కొందరిలో అబార్షన్లు అయ్యే అవకాశం ఉంటుంది. కాబట్టి శరీర ఉష్ణోగ్రత ఎక్కువ లేకుండా పారాసెటమాల్‌ మాత్రలు వేసుకోవడం, తడి బట్టతో శరీరాన్ని చల్లగా ఉంచేలా తుడుచుకోవడం చేయాలి. జలుబు, దగ్గు ఉంటే దానికి మందులు వాడుకుంటూ, ఆయాసం లేకుండా ఊపిరి సరిగా ఆడేలా చూసుకోవాలి. గోరువెచ్చని ఉప్పునీటితో నోరు పుక్కిలించడం, ఆవిరి పట్టుకోవడం వంటివి చేసుకోవచ్చు. డాక్టర్‌ సలహా మేరకు కోవిడ్‌ వల్ల రక్తంలో జరిగే మార్పులను తెలుసుకోవడానికి సీబీపీ, సీఆర్‌పీ, డీ–డైమర్‌ వంటి రక్తపరీక్షలు చేయించుకుని, దానికి తగ్గ మందులు, అవసరమైతే ఇంజెక్షన్లు తీసుకుంటూ, ఆయాసం ఎక్కువై, ఆక్సిజన్‌ తగ్గిపోయి మరీ తప్పదు అనుకుంటే హాస్పిటల్‌లో అడ్మిట్‌ అయ్యి, ఆక్సిజన్, మిగిలిన అవసరమైన మందులతో చికిత్స తీసుకోవలసి ఉంటుంది. లేకపోతే ఇంట్లోనే ఐసోలేషన్‌లో ఉంటూ డాక్టర్‌ సలహా మేరకు మందులు వాడుకుంటూ జాగ్రత్తగా ఉండవచ్చు. కోవిడ్‌ చికిత్సతో పాటు ప్రెగ్నెన్సీకి వాడే విటమిన్స్‌ వంటి మందులు కూడా తీసుకోవాలి. అలాగే ఆహారంలో ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పప్పులు, పండ్లు, డ్రైఫ్రూట్స్, పాలు, మాంసాహారులైతే గుడ్లు, మాంసాహారంతో కూడిన పౌష్టికాహారం తీసుకుంటూ, మంచినీళ్లు బాగా తాగుతూ, విశ్రాంతి తీసుకోవాలి. పదిహేను– ఇరవై రోజుల తర్వాత గైనకాలజిస్టు దగ్గరకు వెళ్లి, బిడ్డ ఎలా ఉందో చెకప్‌ చేయించుకోవాలి. కరోనా లక్షణాలు మీకు తీవ్రంగా ఉండి, చాలా సమస్యలకు గురైతే తప్ప మామూలుగా కొంచెం లక్షణాలకు గర్భంలోని బిడ్డకు ఏమీ కాదు. కాబట్టి కంగారు పడకుండా పైన చెప్పిన జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే సరిపోతుంది. నా వయసు 30 ఏళ్లు. నాలుగేళ్ల కిందట థైరాయిడ్‌ సమస్య వచ్చింది. దీనివల్ల 85 కిలోలకు బరువు పెరిగాను. ఇప్పుడు మా ఇంట్లోవాళ్లు నాకు పెళ్లి చేయాలనుకుంటున్నారు. ఈ సమస్య పెళ్లి తర్వాత సమస్యలేవైనా వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయా? సమస్యలు రాకుండా ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది? దయచేసి వివరించగలరు. – రాధిక, గుంతకల్‌ థైరాయిడ్‌ సమస్య ఉన్నా, దానికి తగిన మోతాదులో మందులు వాడుకుంటూ, థైరాయిడ్‌ హార్మోన్‌ లెవెల్స్‌ను అదుపులో ఉంచుకుంటే, అందరూ బరువు పెరగాలనేమీ లేదు. థైరాయిడ్‌ అదుపులో లేకపోతేనే బరువు పెరుగుతారు. మీకు పెళ్లి తర్వాత థైరాయిడ్‌ లెవెల్స్‌ అదుపులో ఉంటే, థైరాయిడ్‌ వల్ల సమస్య ఉండదు. కాకపోతే మీ బరువు 85 కిలోలు. అంటే అధిక బరువు. దీనివల్ల హార్మోన్‌ అసమతుల్యతలు ఏర్పడి, పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవడం, అండం విడుదల కాకపోవడం వంటి సమస్యల వల్ల సాధారణంగా గర్భం నిలవడానికి ఇబ్బంది, ఆలస్యం అయ్యే అవకాశాలు ఉంటాయి. చదవండి: నెలసరి సరిగా రావాలంటే ఏం చేయాలి? అలాగే అధిక బరువు వల్ల గర్భం దాల్చిన తర్వాత బీపీ, సుగర్‌ వంటి సమస్యలు తలెత్తే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. కాబట్టి ఒకసారి ఎండోక్రైనాలజిస్టును సంప్రదించి, థైరాయిడ్‌ లెవెల్స్‌ అదుపులో ఉన్నాయా లేదా తెలుసుకోవడానికి రక్తపరీక్షలు చేయించుకుని, అదుపులో ఉంటే అదే మోతాదులో థైరాయిడ్‌ మందులు వాడుతూ, బరువు తగ్గడానికి ఆహార నియమాలను పాటిస్తూ, నడక, యోగా వంటి వ్యాయామాలను ఇప్పటి నుంచే చేస్తూ ఉన్నట్లయితే, పెళ్లి తర్వాత పెద్దగా సమస్యలు లేకుండా ఉంటాయి. ఒకవేళ థైరాయిడ్‌ అదుపులో లేకపోతే, ఎండోక్రైనాలజిస్టు సూచన మేరకు థైరాయిడ్‌ మాత్రల మోతాదును పెంచి వాడవలసి ఉంటుంది. చదవండి: అది ఫాలో అవ్వొచ్చా? అలాగే బరువు తగ్గవలసి ఉంటుంది. థైరాయిడ్‌ లెవెల్స్‌ అదుపులో లేకపోతే, పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవడం, అండం సరిగా పెరగకపోవడం, గర్భం వచ్చినా నిలవకుండా, అబార్షన్లు అయ్యే అవకాశాలు కొంతమేరకు ఉంటాయి. కాబట్టి మీరు ఇప్పటి నుంచే థైరాయిడ్‌ లెవెల్స్‌ను అదుపులో ఉంచుకుంటూ, బరువు తగ్గడానికి అన్ని రకాల ప్రయత్నాలు చేసి, పెళ్లికి ముందే బరువు తగ్గడం మంచిది. డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 25 సంవత్సరాలు. నాకు ఇప్పుడు 6వ నెల. స్కానింగ్‌ రిపోర్ట్‌లో మాయ కిందకు ఉందని, సర్విక్స్‌ ఇంటర్నల్‌ ఆస్‌ 2.7 సెం.మీ దూరంలో ఉందని, అలాగే, ఉమ్మనీరు కొద్దిగా ఎక్కువగా ఉందని, బిడ్డ అవయవాలు సరిగానే ఉన్నాయని చెప్పారు. ఇలాంటప్పుడు నేను పూర్తిగా బెడ్‌రెస్ట్‌లోనే ఉండాలా? ఇంట్లో నుంచే ఆఫీస్‌ వర్క్‌ చేసుకోవచ్చా? దయచేసి సలహా ఇవ్వండి? – సౌజన్య, తాడికొండ గర్భాశయంలో గర్భం మొదలయ్యేటప్పుడు పిండం అందులో గర్భాశయం పొరను అతుక్కుని, దాని నుంచి రక్తసరఫరా దక్కించుకునే ప్రయత్నంలో జెస్టేషనల్‌ స్యాక్, అందులో ఉమ్మనీరు, మాయ ఏర్పడుతుంది. మొదటి మూడు నెలల్లో మాయ మొత్తం పిండాన్ని కప్పి ఉంచి, తర్వాత కుదించుకుని ఒక ముద్దలాగా ఏర్పడుతుంది. ఇలా జరిగే క్రమంలో మొదట గర్భాశయంలో కిందకు ఉండి, బిడ్డ పెరిగే కొద్ది మాయ మెల్లగా పైకి జరుగుతుంది. కొందరిలో పిండం గర్భాశయం కిందభాగం అంటే గర్భాశయ ముఖద్వారం అయిన సర్విక్స్‌కు పైన లేదా దానికి దగ్గరలో ఉండిపోతుంది. దీనినే ‘ప్లాసెంటా ప్రీవియా’ అంటారు. అది సర్విక్స్‌ గర్భాశయంలోకి మొదలయ్యే ప్రాంతం అయిన ఇంటర్నల్‌ ఆస్‌కు ఎంత దగ్గరలో ఉంది అనే కొలతను బట్టి కంప్లీట్‌ ప్లాసెంటా ప్రీవియా, మార్జినల్‌ ప్లాసెంటా ప్రీవియా, లో లైయింగ్‌ ప్లాసెంటా వంటివిగా స్కానింగ్‌ రిపోర్టులో పేర్కొనడం జరుగుతుంది. సాధారణంగా సెకండ్‌ ట్రెమిస్టర్‌లో చాలామందికి మాయ కిందనే ఉన్నా, థర్డ్‌ ట్రెమిస్టర్‌లోకి వచ్చేటప్పటికి అది పైకి జరిగిపోతుంది. కొందరిలో మాత్రం కాన్పు సమయం వరకు కిందకే ఉండిపోతుంది. అది కిందకు ఉన్నంత వరకు ఎక్కువ శారీర ఒత్తిడి వంటి వాటి వల్ల అప్పుడప్పుడు కొద్దికొద్దిగా బ్లీడింగ్‌ అవడం, కొందరిలో ఆగకుండా అయ్యి తల్లికి బిడ్డకు ఇబ్బంది అయ్యే అవకాశాలు ఉంటాయి. మీ రిపోర్టులో మాయ సర్విక్స్‌ ఇంటర్నల్‌ ఆస్‌ నుంచి 2.7 సెం.మీ. దూరంలో ఉంది. కాబట్టి మీరు అంతగా భయపడాల్సిన అవసరం లేదు. ఉమ్మనీరు కొద్దిగా ఎక్కువగా ఉంది. మీ పరిస్థితికి మొత్తం బెడ్‌రెస్ట్‌ అవసరం లేదు. కొందరిలో సుగర్‌ లెవల్స్‌ పెరిగే ముందు ఉమ్మనీరు ఎక్కువగా ఉండవచ్చు. ఒకసారి జీటీటీ సుగర్‌ టెస్ట్‌ చేయించుకోండి. ఇంట్లో నుంచి ఆఫీసు పని చేసుకోవచ్చు. దానికేమీ ఇబ్బంది లేదు. మా అమ్మాయి వయసు 20 ఏళ్లు. ఎత్తు 5.1 అడుగులు, బరువు 65 కిలోలు. ఆరునెలలుగా నెలసరి రావడం లేదు. ఇదివరకు నెలసరి సక్రమంగానే వచ్చేది. డాక్టర్‌కు చూపిస్తే పొట్ట దగ్గర కొవ్వు ఎక్కువగా ఉందని చెప్పారు. మా అమ్మాయికి నెలసరి సరిగా రావాలంటే ఏం చేయాలి? – సరిత, గజపతినగరం ఎత్తు 5.1 అడుగులు ఉన్నప్పుడు బరువు గరిష్టంగా 55 కిలోల వరకు ఉండవచ్చు. అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటే దానిని అధిక బరువు కింద పరిగణించాల్సి ఉంటుంది. మీ అమ్మాయి 65 కిలోల బరువు ఉంది. అంటే 10 కిలోల అధిక బరువు ఉంది. అమ్మాయిలకు బరువు పెరిగే కొద్ది మొదట కొవ్వు పొట్ట చుట్టూ చేరి, పొట్ట లావు పెరగడం జరుగుతుంది. తర్వాత పిరుదుల దగ్గర, తర్వాత చేతులు లావు కావడం జరుగుతుంది. అధిక బరువు వల్ల హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవడం జరగవచ్చు. కొందరిలో అధిక బరువు వల్ల అండాశయంలో నీటిబుడగల సమస్య (పీసీఓడీ) వంటివి ఏర్పడటం వల్ల పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవచ్చు. కొందరిలో థైరాయిడ్‌ సమస్య వల్ల కూడా బరువు పెరగడం, దానివల్ల పీరియడ్స్‌ సరిగా రాకపోవచ్చు. కాబట్టి మీ అమ్మాయికి పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రావాలంటే బరువు తగ్గడం ఒక్కటే మార్గం. ఇప్పుడు నిర్లక్ష్యం చేస్తే తర్వాతికాలంలో వివాహం అయిన తర్వాత పిల్లలు కనడానికి ఇబ్బంది అయ్యే అవకాశాలు ఎక్కువ. బరువు తగ్గడానికి క్రమం తప్పకుండా ఆహార నియమాలతో పాటు వ్యాయామాలు చేయడం వల్ల మంచి ఫలితాలు ఉంటాయి. ఆహారంలో జంక్‌ఫుడ్, నూనె వస్తువులు, తీపి పదార్థాలు, బేకరీ ఐటమ్స్, కొవ్వు పదార్థాలు తీసుకోకుండా, ఎక్కువగా ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పండ్లు, తృణధాన్యాలు వంటివి తీసుకోవడం మంచిది. వాకింగ్, యోగా, స్కిప్పింగ్, ఏరోబిక్స్, డ్యాన్స్‌ వంటి వ్యాయామాలు చేయడం వల్ల బరువు తగ్గే అవకాశాలు పెరుగుతాయి.  -డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 32 ఏళ్లు. ప్రస్తుతం నేను నాలుగో నెల గర్భిణిని. ఇటీవల చేయించిన రక్తపరీక్షలో డయాబెటిస్‌ ఉన్నట్లు తేలింది. ఈ పరిస్థితిలో నేను ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవలసి ఉంటుంది? దయచేసి చెప్పగలరు. – శ్రీలక్ష్మి, గూడూరు గర్భిణిగా ఉన్నప్పుడు డయాబెటిస్‌ రావడాన్ని ‘జెస్టేషనల్‌ డయాబెటిస్‌ మెలైటస్‌’ (జీడీఎం) అంటారు. సాధారణంగా చాలావరకు ప్రెగ్నెన్సీ 5–6 నెలల తర్వాత జీడీఎం రావడం జరుగుతుంది. మీకు నాలుగు నెలలకే నిర్ధారణ అయింది. అంటే ఇది గర్భంలోనే వచ్చిందా, లేక గర్భం రాకముందు నుంచే ఉందా, అంతకుముందు ఎప్పుడూ సుగర్‌ పరీక్ష చేయించుకోకపోవడం వల్ల తెలియలేదా అనే అనుమానం కూడా వస్తుంది. ‘హెచ్‌బీఏ1సీ’ రక్తపరీక్ష చేయించడం వల్ల సుగర్‌ లెవల్స్‌ గత మూడు నెలలుగా ఎలా ఉన్నాయనేది తెలుస్తుంది. కాబట్టి ఒక అవగాహనకు రావచ్చు. మీ వయసు రాశారు కాని, ఎంత బరువు ఉన్నారు, మీ అమ్మకు గాని, నాన్నకు గాని సుగర్‌ ఉందా అనే విషయాలు తెలియవలసి ఉంది. ఏది ఏమైనా మీరు గైనకాలజిస్టుతో పాటు డయాబెటిక్‌ డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో కాన్పు అయ్యే వరకు ఉండవలసి ఉంటుంది. వారి సలహా మేరకు ఆహార నియమాలతో పాటు రక్తంలో సుగర్‌ లెవల్స్‌ అంటే చక్కెర శాతం పూర్తిగా అదుపులో ఉండేటట్లు వారు ఇచ్చే సుగర్‌మాత్రలు లేదా ఇన్సులిన్‌ ఇంజెక్షన్లు కూడా వారు సూచించిన మోతాదులో క్రమం తప్పకుండా తీసుకుంటూ, క్రమంగా సుగర్‌ టెస్టులు చేయించుకుంటూ ఉండటం వల్ల చాలావరకు ఇబ్బందులు లేకుండా కాన్పు జరిగి తల్లీబిడ్డా క్షేమంగా ఉండే అవకాశాలు బాగా ఉంటాయి. ఆహారంలో పిండి పదార్థాలు– అంటే అన్నం, చపాతీలు, తీపి పదార్థాలు వీలైనంత తక్కువగా తీసుకుంటూ రాగిజావ, జొన్నరొట్టెలు, తృణధాన్యాలు, ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పప్పులు, పాలు, పెరుగు, చక్కెర శాతం తక్కువగా ఉండే పండ్లు తీసుకోవడం మంచిది. ఒకవేళ అధికబరువు ఉంటే, బరువు ఎక్కువ పెరగకుండా చూసుకోవాలి. గైనకాలజిస్టు సలహా మేరకు వాకింగ్, చిన్న చిన్న వ్యాయామాలు చేయడం వల్ల బరువు ఎక్కువగా పెరగకుండా శరీరం ఫిట్‌గా ఉండటంతో పాటు సుగర్‌ అదుపులో ఉంటుంది. మీకు నాలుగో నెలలోనే సుగర్‌ నిర్ధారణ అయింది కాబట్టి, బిడ్డలో అవయవ లోపాలు ఉన్నాయా, గుండె సమస్యలు ఏవైనా ఉన్నాయా అనేది తెలుసుకోవడానికి 18 వారాలకు ‘టిఫా’ స్కానింగ్, 22 వారాలకు ఫీటల్‌ 2డీ ఎకో స్కానింగ్‌ చేయించుకోండి. అలాగే మీ వయసు 32 సంవత్సరాలు కాబట్టి మూడో నెలలో డబుల్‌ మార్కర్‌ టెస్ట్‌ చేయించుకుని ఉండకపోతే బిడ్డలో డౌన్‌ సిండ్రోమ్‌ వంటి జన్యు సమస్యలు వచ్చే అవకాశాలు ఎంతవరకు ఉన్నాయనేది తెలుసుకోవడానికి ‘క్వాడ్రుపుల్‌ టెస్ట్‌’ అనే రక్తపరీక్ష చేయించుకోవడం మంచిది. గర్భంలో డయాబెటిస్‌తో ఉన్నప్పుడు కొందరిలో బిడ్డ పెరుగుదల మరీ ఎక్కువగా ఉండటం, ఉమ్మనీరు ఎక్కువగా ఉండటం, కొందరిలో బిడ్డ సరిగా పెరగకపోవడం, బిడ్డ కడుపులోనే చనిపోవడం, నెలలు నిండకుండా కాన్పు జరగడం వంటి సమస్యలు ఏర్పడవచ్చు. కొందరిలో ఏడో నెల లేదా ఎనిమిదో నెలలో బీపీ పెరగవచ్చు. బిడ్డ పెరుగుదల తెలుసుకోవడానికి ఎనిమిదో నెలలో ‘గ్రోత్‌ స్కానింగ్‌’, బిడ్డకు రక్తప్రసరణ ఎలా ఉందో తెలుసుకోవడానికి తొమ్మిదో నెలలో డాప్లర్‌ స్కానింగ్‌ చేయించుకుని, గైనకాలజిస్టు సలహా మేరకు కాన్పును ప్లాన్‌ చేసుకోవచ్చు.  నా వయసు 24ఏళ్లు. నాకు పెళ్లయి ఏడాదవుతోంది. నెల్లాళ్ల కిందట కోవిడ్‌ వచ్చి తగ్గింది. ప్రస్తుతం ఎలాంటి సమస్యలూ లేవు. ఇప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్రయత్నించవచ్చా? – సుమతి నర్సీపట్నం కొంతమందిలో ‘కోవిడ్‌’ తగ్గిపోయిన తర్వాత కూడా రెండు నెలల వరకు నీరసం, ఒళ్లు నొప్పులు, కీళ్ల నొప్పులు ఉంటాయి. మీకు ఎలాంటి సమస్యలూ లేవంటున్నారు కాబట్టి ఇప్పటి నుంచే ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ మాత్ర రోజుకొకటి చొప్పున వేసుకుంటూ, ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్రయత్నించవచ్చు. మా అమ్మాయి వయసు 16ఏళ్లు. రెండేళ్ల కిందట రజస్వల అయింది. రజస్వల అయినప్పటి నుంచి కూడా ఆమెకు నెలసరి సక్రమంగా రావడం లేదు. మందులు వాడితేనే అవుతోంది. మందులు ఆపేస్తే కావడం లేదు. ఈ సమస్య తగ్గడానికి ఎన్నాళ్లు పడుతుంది? దీనికి ఏమైనా ప్రత్యేక చికిత్స చేయించుకోవాల్సి ఉంటుందా? – శ్రావణి, కడియం సాధారణంగా రజస్వల అయిన తర్వాత మెదడు నుంచి జీఎన్‌ఆర్‌హెచ్, ఎఫ్‌ఎస్‌హెచ్, ఎల్‌హెచ్‌ హార్మోన్లు సక్రమంగా విడుదలై వాటి ప్రభావం థైరాయిడ్‌ గ్రంథి, అండాశయాల మీద సక్రమంగా పనిచేసి హార్మోన్లన్నీ ఒకే తాటిపైకి రావడానికి, ఇంకా వేరే సమస్యలేవీ లేకపోయినట్లయితే పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రావడానికి ఒక్కొక్కరి శరీర తత్వాన్ని బట్టి రెండు సంవత్సరాలు పట్టవచ్చు. అప్పటి వరకు చాలామందిలో పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకుండా ఇబ్బంది పడే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. మీ అమ్మాయికి రెండు సంవత్సరాలు దాటినా పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రావడం లేదు. మీ అమ్మాయి ఎత్తు, బరువు ఎంత ఉందో తెలియలేదు. ఒకవేళ బరువు మరీ ఎక్కువగా ఉన్నా, మరీ తక్కువగా ఉన్నా హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడి పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవచ్చు. కొందరిలో థైరాయిడ్‌ సమస్య వల్ల, కొందరిలో అండాశయంలో నీటి బుడగలు (పీసీఓడీ) సమస్య వల్ల, అధిక మానసిక ఒత్తిడి, ఇంకా ఇతర హార్మోన్ల సమస్యల వల్ల పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవచ్చు. కాబట్టి ఒకసారి గైనకాలజిస్టుకి చూపించి, వారి సలహా మేరకు స్కానింగ్, రక్త పరీక్షలు చేయించి, కారణాన్ని బట్టి చికిత్స తీసుకోవడంతో పాటు వ్యాయామం చేయడం, పోషకాహారం తీసుకుంటూ ఎత్తుకు తగిన బరువు ఉండేలా చూసుకుంటే, చాలామందిలో పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి.  డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

12 వారాలకు స్కానింగ్‌ చేస్తే సర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ 3.4 సెంటీమీటర్లు ఉంది. ఇప్పుడు 20 వారాలకు టిఫా స్కాన్‌లో అది 3.0 సెంటీమీటర్లు ఉంది.. ఇది నెలలు పెరిగే కొద్ది ఇంకా తగ్గే అవకాశం ఉందా? ఎటువంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – లక్ష్మి, గుంటూరు గర్భాశయ ముఖద్వారాన్ని సర్విక్స్‌ అంటారు. ఇది యోని భాగంలోకి చొచ్చుకుని ఉంటుంది. సర్విక్స్‌ బయటి ద్వారాన్ని ‘ఎక్స్‌టర్నల్‌ ఆస్‌’, లోపలి ద్వారాన్ని ‘ఇంటర్నల్‌ ఆస్‌’ అంటారు. ఇంటర్నల్‌ ఆస్‌కి, ఎక్స్‌టర్నల్‌ ఆస్‌కి మధ్య ఉన్న భాగాన్ని కొలిస్తే సర్వైకల్‌ లెంగ్త్‌ వస్తుంది. సర్వికల్‌ లెంగ్త్‌ ఒక్కొక్కరి శరీర తత్వాన్ని బట్టి ఒక్కొక్కరిలో ఒక్కోలా ఉంటుంది. కొందరిలో 2.8 సెం.మీ–4.0 సెం.మీ లేదా అంతకంటే ఎక్కువ కూడా ఉండవచ్చు. 2.8 సెం.మీ కంటే తక్కువ ఉన్నప్పుడు దానిని షార్ట్‌ సర్విక్స్‌ అంటారు. సాధారణంగా ఇంటర్నల్‌ ఆస్‌ మూసుకుని ఉంటుంది. కాన్పు సమయంలో అది మెల్లగా తెరుచుకోవడం జరుగుతుంది. కొందరిలో కాన్పు సమయం కాకముందే అది కొద్దిగా తెరుచుకోవడం జరుగుతుంది. దానిని సెర్వికల్‌ ఇన్‌కాంపిటెన్స్‌ అంటారు. కొందరిలో గర్భాశయంలో లోపాలు, ఇన్ఫెక్షన్లు, శారీరక ఒత్తిడి, ఇంకా తెలియని అనేక కారణాల వల్ల ఒక్కొక్కరి శరీర తత్వాన్ని బట్టి సర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ తగ్గుతూ వచ్చి, గర్భాశయంలో బిడ్డ పెరిగే కొద్దీ బరువును పట్టుకోలేక, ఇంటర్నల్‌ ఆస్‌ తెరుచుకుపోయి నెలలు నిండకుండానే కాన్పు జరిగే అవకాశాలు ఉంటాయి. మీకు మూడవ నెలలో సర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ 3.4 సెం.మీ. ఉంది. ఇప్పుడు ఐదవ నెలలో అది 3.0 సెం.మీ. ఉంది. ఇక్కడ సెర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ పొట్టపై నుంచి చేసే అబ్డామినల్‌ స్కానింగ్‌ ద్వారా కాకుండా, యోని ద్వారా చేసే వజైనల్‌ స్కానింగ్‌ ద్వారా చూడటం వల్ల సర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ సరిగా తెలుస్తుంది. కొందరిలో పొట్టపై కొవ్వు ఎక్కువగా ఉండటం వంటి సమస్యల వల్ల అబ్డామినల్‌ స్కానింగ్‌లో సర్విక్స్‌ లెంగ్త్‌ తక్కువగా కనిపించవచ్చు. కాబట్టి మీరు ఒకసారి ట్రాన్స్‌ వజైనల్‌ స్కానింగ్‌ ద్వారా నిర్ధారణ చేసుకోవడం మంచిది. ఒకవేళ అందులో కూడా 3.0 సెం.మీ ఉంటే, బిడ్డ బరువు పెరిగే కొద్ది గర్భాశయ కండరాల పటిష్టతను బట్టి కొందరిలో సమస్యేమీ ఉండదు. కొందరిలో మెల్లగా తగ్గి, నెలలు నిండకుండా కాన్పు అయ్యే అవకాశాలు ఉంటాయి. ఒకసారి రెండు వారాల తర్వాత మళ్లీ సర్వైకల్‌ స్కానింగ్‌ చేయించుకుని, సర్వైకల్‌ లెంగ్త్‌ తగ్గకపోతే కంగారు పడాల్సిన పనిలేదు. కాకపోతే బరువు పనులు చేయకుండా, కూర్చుని చేసుకునే పనులు చేసుకుంటూ, పొత్తికడుపు మీద ఎక్కువ ఒత్తిడి లేకుండా చూసుకోవడం, మలబద్ధకం లేకుండా ఆహారంలో పీచుపదార్థాలు ఎక్కువగా తీసుకోవడం, కలయికకు దూరంగా ఉండటం, మూత్రంలో, యోనిలో ఏమైనా ఇన్ఫెక్షన్‌ కనిపిస్తే, డాక్టర్‌ సలహా మేరకు దానికి తగిన చికిత్స తీసుకోవడం వంటి జాగ్రత్తలు పాటించాలి. సర్వైకల్‌ లెంగ్త్‌ ఇంకా తగ్గుతూ ఉంటే గైనకాలజిస్టు సలహా మేరకు బెడ్‌రెస్ట్, ప్రొజెస్టిరాన్‌ మాత్రలు, ఇంజెక్షన్లు, అవసరమైతే గర్భాశయ ముఖద్వారానికి కుట్లువెయ్యడం వంటి చికిత్సలు తీసుకోవచ్చు. నాకు తామర రింగ్‌వర్మ్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ ఉంది. మా పాపకు రెండు నెలలు. పాపకు నా పాలు పట్టవచ్చా? దానివల్ల పాపకు కూడా ఇన్ఫెక్షన్‌ వస్తుందా? – లక్ష్మీశాంతి, విఖాఖపట్నం తామర లేదా రింగ్‌వర్మ్‌ అనేది శరీరంపై ట్రైకియాసిస్‌ అనే ఫంగస్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ వల్ల వస్తుంది. ఇది చర్మంపై ఎక్కడైనా గుండ్రంగా, కొంచెం ఎర్రగా కొంచెం కొంచెం పాకుతూ ఉంటుంది. ఇన్ఫెక్షన్‌ ఉన్నవారు ఉపయోగించే సబ్బులు, టవల్స్‌ వాడటం వల్ల, తాకడం వల్ల ఒకరి నుంచి ఒకరికి ఈ ఇన్ఫెక్షన్‌ పాకుతుంది. ఇది తల్లి పాల ద్వారా పాపకు సోకదు. కాబట్టి పాపకు పాలు ఇవ్వవచ్చు. దీనికి ఇంట్లో అందరూ యాంటీఫంగల్‌ సోప్, క్రీములు, మందులు వాడవలసి ఉంటుంది. ఇంట్లో ఎవరి టవల్స్‌ , వస్తువులు వారు విడి విడిగా పెట్టుకుని, వాడుకోవడం మంచిది. ఒకసారి డెర్మటాలజిస్టును సంప్రదించి, దీనికి సరైన మందుల కోర్సు వాడటం మంచిది. రోగనిరోధక శక్తిని పెంచుకోవడం, శారీరక శుభ్రత పాటించడం వల్ల కూడా ఈ ఇన్ఫెక్షన్లు మళ్లీ మళ్లీ రాకుండా ఉంటాయి. డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌ 

నా వయసు 23 సంవత్సరాలు. బరువు 47 కిలోలు. నాకు పెళ్లయి ఏడు నెలలు అవుతోంది. ఇంతవరకు ప్రెగ్నెన్సీ రాలేదు. నెలసరి సమయంలో పొత్తికడుపు నొప్పి విపరీతంగా వస్తోంది. ఈ మధ్య నెలసరి కూడా సరిగా సమయానికి రాకుండా, వారం లేదా పదిహేను రోజుల ముందుగానే వస్తోంది. నేను ప్రెగ్నెంట్‌ కాగలనా? నా సమస్యకు పరిష్కారం చెప్పగలరు. – శిరీష, ఈ–మెయిల్‌ సాధారణంగా సమస్యలేవీ లేకపోతే పెళ్లయిన సంవత్సరంలో 80 శాతం మందికి గర్భధారణ జరుగుతుంది. మిగిలిన వారిలో 15 శాతం మందికి రెండేళ్లకు గర్భధారణ జరుగుతుంది. మిగిలిన ఐదు శాతం మందికి మాత్రమే గర్భధారణ కోసం చికిత్స అవసరమవుతుంది. కాబట్టి ఏడు నెలలైనా గర్భం రాలేదని ఆందోళన చెందాల్సిన అవసరం లేదు. పీరియడ్స్‌ సమయంలో కొందరిలో ప్రోస్టాగ్లాండిన్స్‌ హార్మోన్‌ ప్రభావం వల్ల పొత్తికడుపులో నొప్పి వస్తుంది. కొందరిలో గర్భాశయంలో ఫైబ్రాయిడ్‌ గడ్డలు, ఇన్ఫెక్షన్లు, అడినోమయోసిస్, ఎండోమెట్రియాసిస్‌ వంటి సమస్యల వల్ల కూడా పీరియడ్స్‌ సమయంలో పొత్తికడుపులో విపరీతమైన నొప్పి రావచ్చు. ఇలాంటి సమస్యలు ఉన్నప్పుడు పీరియడ్స్‌ నెల కంటే ముందుగా వారం పదిహేను రోజులు ముందే రావడం జరుగుతుంది. కొందరిలో అండాశయంలో నీటిగడ్డలు, చాక్లెట్‌ సిస్ట్‌లు వంటి సమస్యలు, థైరాయిడ్‌ సమస్యల వల్ల కూడా పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా రాకపోవచ్చు. ఈ సమస్యలు ఉన్నప్పుడు గర్భం రావడానికి ఇబ్బందులు ఏర్పడవచ్చు. కాబట్టి మీరు గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించి థైరాయిడ్‌ వంటి అవసరమైన రక్త పరీక్షలు, అల్ట్రాసౌండ్‌ పెల్విక్‌ స్కానింగ్‌ వంటివి చేయిండం వల్ల సమస్య ఎక్కడ ఉందో తెలుస్తుంది. దానిని బట్టి తగిన చికిత్స తీసుకోవచ్చు. నా వయసు ఇరవయ్యేళ్లు. ఇటీవల గైనకాలజిస్ట్‌ దగ్గరకు చెకప్‌కు వెళితే నాకు వజైనల్‌ ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ అని చెప్పారు. వజైల్‌ ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్స్‌ బ్యాక్టీరియల్‌ వజైనాసిస్‌ అంత డేంజరస్‌ కాదని విన్నాను. ఇది ఎంతవరకు నిజం. దీనికి పరిష్కారం ఏమిటి? చెప్పగలరు. – శ్రుతి, సోంపేట మీకు పెళ్లయినదీ కానిదీ రాయలేదు. సాధారణంగా యోని భాగంలో అనేక రకాల మంచి బ్యాక్టీరియా, చెడు బ్యాక్టీరియా ఉంటాయి. ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ ప్రభావం వల్ల మంచి బ్యాక్టీరియా అయిన ల్యాక్టో బాసిలై నుంచి విడుదలయ్యే ల్యాక్టిక్‌ యాసిడ్‌ వంటి పదార్థాలు యోని స్రావాలకు ఆసిడిక్‌ పీహెచ్‌ (ఆమ్లగుణం) ఉండేలా చేస్తాయి. ఈ ఆమ్లగుణం చెడు బ్యాక్టీరియా, ఇంకా ఇతర ఫంగల్, ప్రోటోజోవల్‌ రోగ క్రిములు ఎక్కువగా వృద్ధి చెందకుండా కాపాడతాయి. కొన్ని సందర్భాల్లో యోని స్రావాల్లోని పీహెచ్‌ బ్యాలెన్స్‌ మార్పు చెందిన ఆమ్లగుణం తగ్గిపోతే ఇతర రోగక్రిములు పెరిగి అభివృద్ధి చెంది యోనిలో ఇన్ఫెక్షన్లకు దారితీస్తాయి. ఈ ఇన్ఫెక్షన్లను అశ్రద్ధ చేసి, సరైన సమయంలో చికిత్స తీసుకోకపోతే రోగ క్రిములు గర్భాశయంలోకి, దాని నుంచి ఫెలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ నుంచి పొత్తికడుపులోకి పాకి, పెల్విక్‌ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ డిసీజ్‌ (పీఐడీ) వంటి సమస్యలు తలెత్తి, పీరియడ్స్‌లో అధిక రక్తస్రావం, పొత్తికడుపులో నొప్పి, ట్యూబ్స్‌ మూసుకుపోవడం, దానివల్ల గర్భధారణలో ఇబ్బందులు ఏర్పడవచ్చు. వజైనల్‌ ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ క్యాండిడ్‌ అనే ఫంగస్‌ వల్ల వస్తుంది. ఇది రక్తహీనత, డయాబెటిస్‌ ఉన్నవారిలో, ఓరల్‌ కాంట్రాసెప్టివ్‌ పిల్స్‌ ఎక్కువగా వాడే వారిలో, దీర్ఘకాలం యాంటీబయోటిక్స్, స్టిరాయిడ్స్‌ ఎక్కువగా వాడే వారిలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది.  కొందరిలో కలయిక వల్ల కూడా ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ రావచ్చు. ఈ ఇన్ఫెక్షన్‌లో తెల్లబట్ట చిక్కగా పెరుగులాగ ముక్కలు ముక్కలుగా రావడం, యోనిలో, జననేంద్రియాలలో మంట, దురద వంటి లక్షణాలు ఉంటాయి. ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ అని నిర్ధారణ అయిన తర్వాత గైనకాలజిస్ట్‌ని సంప్రదించి, వారి సలహా మేరకు ఫ్లుకనొజోల్, ఇట్రకెనజోల్‌ వంటి యాంటీ ఫంగల్‌ నోటి మాత్రలతో పాటు యోనిలో పెట్టుకునే యాంటీ ఫంగల్‌ క్రీములు వాడవలసి ఉంటుంది. అలాగే రక్తహీనత రాకుండా ఉండేందుకు సరైన పోషకాహారం తీసుకోవడం, పెరుగు ఎక్కువగా తీసుకోవడం, తగినన్ని మంచినీళ్లు తాగడం వంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవలసి ఉంటుంది. పెరుగులో ఉండే ప్రోబయోటిక్స్‌ యోనిలోని ఆసిడిక్‌ పీహెచ్‌ను బ్యాలెన్స్‌ చేయడానికి దోహదపడుతాయి. దానివల్ల రోగ క్రిములు పెరగకుండా ఉంటాయి. అవసరమైతే ల్యాక్టిక్‌ యాసిడ్‌ కలిగిన ఇంటిమేట్‌ వాష్‌తో జననేంద్రియాలను శుభ్రపరచుకోవచ్చు. డెటాల్, సావలాన్‌ వంటి యాంటీసెప్టిక్‌ లోషన్లను జననేంద్రియాల వద్ద వాడకపోవడం మంచిది. వీటి వల్ల మంచి బ్యాక్టీరియా నశించి, వజైనల్‌ ఇన్ఫెక్షన్లు ఎక్కువగా వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి. మలవిసర్జన తర్వాత ముందు నుంచి వెనకవైపు శుభ్రపరచుకోవాలి. వెనుక నుంచి ముందుకు శుభ్రపరచుకుంటే మలద్వారం వద్ద ఉండే క్రిములు యోనిభాగంలోకి చేరి, అక్కడ ఇన్ఫెక్షన్లను కలిగించవచ్చు. యోనిలో ఆమ్లగుణం తగ్గినప్పుడు అక్కడ గార్డినెల్లా వంటి చెడు బ్యాక్టీరియా పెరిగి, తద్వారా వచ్చే ఇన్ఫెక్షన్‌ను బ్యాక్టీరియల్‌ వజైనాసిస్‌ అంటారు. ఇందులో తెల్లబట్ట, బురద రంగులో పసుపు లేదా ఆకుపచ్చ రంగులో వచ్చి చేపవాసన, మురుగు వాసనతో ఉండి మూత్రం పోసేటప్పుడు మంట, దురద వంటి లక్షణాలు ఉండవచ్చు. దీనిపైన క్లామిడియా, గనేరియా వంటి ఇతర ఇన్ఫెక్షన్లు వచ్చే అవకాశాలు ఉండి, పీఐడీ సమస్యలు ఎక్కువగా రావచ్చు. ఈ సమస్యకు గైనకాలజిస్ట్‌ సలహా మేరకు యాంటీబయోటిక్‌ కోర్సు దీర్ఘకాలం వాడవలసి ఉంటుంది. అవసరమైతే భార్యాభర్తలిద్దరూ వాడవలసి ఉంటుంది. బ్యాక్టీరియల్‌ వజైనాసిస్‌ కంటే ఫంగల్‌ ఇన్ఫెక్షన్‌ పెద్ద ప్రమాదమేమీ కాదు. ఏదేమైనా పైన చెప్పిన చికిత్సతో పాటు జాగ్రత్తుల తీసుకుంటున్నట్లయితే తరచు ఇన్ఫెక్షన్లు రాకుండా చూసుకోవచ్చు. -డా‘‘ వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌

మేడం.. నాకు 33ఏళ్లు. పెళ్లయి మూడేళ్లవుతోంది. పిల్లలు కలగట్లేదని డాక్టర్‌ దగ్గరకి వెళ్లాం. స్పెర్మ్‌కౌంట్‌ తక్కువుందని రిపోర్ట్‌ వచ్చింది. స్పెర్మ్‌కౌంట్‌ పెరగడానికి మందులు ఉండవని విన్నాను. నిజమేనా? మాకు పిల్లలు పుట్టే చాన్స్‌ లేనట్టేనా? – ఎన్‌. విపుల్‌ కుమార్, చెన్నై ఆధునిక కాలంలో పిల్లలు కలగకపోవడానికి 35 శాతం ఆడవారిలో లోపాలు, 35 శాతం మగవారిలో లోపాలు, మిగిలిన 30 శాతం ఇద్దరిలో లోపాలు కారణం అవుతున్నాయి. మారుతున్న జీవనశైలి, ధూమపానం, మద్యపానం, జంక్‌ఫుడ్‌తో కూడిన ఆహారపు అలవాట్లు, మానసిక ఒత్తిడి, డయాబెటిస్‌ వంటి వాటితో పాటు మరెన్నో తెలియని కారణాల వల్ల మగవారిలో స్పెర్మ్‌కౌంట్‌ తగ్గడం, వీర్యకణాల కదలిక, నాణ్యత బాగా తగ్గడం జరుగుతుంది. కొందరిలో జన్యుపరమైన కారణాల వల్ల కూడా వీర్యకణాలలో లోపాలు ఉంటాయి. మెదడు నుంచి విడుదలయ్యే ఎఫ్‌హెచ్‌ఎస్, ఎల్‌ఎస్‌ హార్మోన్ల ప్రభావం, స్క్రోటమ్‌లో (బీజావయవం), రెండు టెస్టిస్‌లలో (వృషణాలు) ఉన్న సెమినీఫెరస్‌ ట్యూబుల్స్‌లో టెస్టోస్టిరాన్‌ హార్మోన్‌ ఉత్తేజపడి, దాని ప్రభావం వల్ల వీర్యకణాల ఉత్పత్తి మొదలవుతుంది.  అలా ఉత్పత్తయిన వీర్యకణాలు టెస్టిస్‌లో నిలువ ఉండి, అక్కడ కొద్దిగా ఉత్తేజితమై, వ్యాస్‌ డిఫరెన్స్‌ గొట్టం ద్వారా ప్రయాణిస్తూ దారిలో సెమైనల్‌ వెసికిల్స్, ప్రొస్టేట్‌ గ్రంథి నుంచి వెలువడే సెమైనల్‌ ఫ్లూయిడ్‌లో అమినో యాసిడ్స్, ఫ్రక్టోస్‌ వంటి పోషకాలను అందుకుంటూ, వాటి వల్ల వీర్యకణాలు ఇంకా ఉత్తేజితమై యురెత్రా (మూత్రనాళం) ద్వారా బయటకు విడుదలవడం జరుగుతుంది. ఈ ప్రయాణంలో ఎక్కడ సమస్య వచ్చినా వీర్యకణాల ఉత్పత్తి సరిగా కాకపోవడం, అసలే ఉత్పత్తి కాకపోవడం, వాటి కదలికలో లోపాలు, నాణ్యతలో లోపాలు ఏర్పడతాయి. నాణ్యతలో లోపాలు ఉన్నప్పుడు అవి అండాన్ని ఫలదీకరణ జరపలేవు. కొందరిలో యూరినరీ ఇన్ఫెక్షన్స్, ఇతర రోగ క్రిముల వల్ల కూడా వీర్యకణాల కదలిక, నాణ్యత తగ్గుతుంది. వృషణాలకు శరీర ఉష్ణోగ్రత కంటే తక్కువ ఉష్ణోగ్రత కావాలి. ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతను తట్టుకోలేవు. వేడి వల్ల కూడా వీర్యకణాలు సరిగా ఉత్పత్తి కాలేవు. కొందరిలో బీజకోశంలో ఉండే రక్తనాళాలు ఉబ్బిపోవడం వల్ల రక్తం అక్కడ ఎక్కువసేపు ఉండి, అక్కడ ఉష్ణోగ్రతను పెంచడం వల్ల వీర్యకణాల నాణ్యత తగ్గుతుంది. దీనినే వేరికోసిల్‌ అంటారు.  ఇక మానసిక ఒత్తిడి వల్ల హార్మోన్ల సమతుల్యత దెబ్బతిని కూడా వీర్యకణాల నాణ్యత తగ్గవచ్చు. మీకు వీర్యకణాల సంఖ్య తక్కువగా ఉందన్నారు. దానికి కారణాలు తెలుసుకోవడానికి ఎస్‌ఆర్‌– ఎఫ్‌హెచ్‌ఎస్, ఎస్‌ఆర్‌–టెస్టోస్టిరాన్, ఎస్‌ఆర్‌–టీఎస్‌హెచ్, సీబీపీ వంటి రక్తపరీక్షలు, అల్ట్రాసౌండ్‌ స్క్రోటమ్‌ స్కానింగ్‌ వంటి అవసరమైన పరీక్షలు డాక్టర్‌ సలహా మేరకు చేయించి, సమస్య ఎక్కడుందో తెలుసుకుని, దానిని బట్టి చికిత్స చేయడం జరుగుతుంది. చికిత్సలో భాగంగా ఎఫ్‌హెచ్‌ఎస్, హెచ్‌ఎంజీ, హెచ్‌సీజీ ఇంజెక్షన్లు, యాంటీఆక్సిడెంట్, మల్టీవిటమిన్‌ మాత్రలు వంటివి ఇవ్వడం జరుగుతుంది. వీటి వల్ల 50 శాతం మేరకు వీర్యకణాల సంఖ్య, నాణ్యత, కదలిక పెరిగే అవకాశాలు ఉంటాయి. వేరికోసిల్‌ సమస్య ఎక్కువగా ఉంటే, దానికి ఆపరేషన్‌ చేయడం జరుగుతుంది. అలాగే యోగా, నడక, బరువు ఎక్కువగా ఉంటే తగ్గడం, ధూమపానం, మద్యపానం వంటివి మానేయడం వంటి జీవనశైలి మార్పులతో పాటు మానసిక ఒత్తిడికి దూరంగా ఉండటం వల్ల కూడా చాలామందిలో వీర్యకణాల సంఖ్య పెరగవచ్చు. మేడం, నమస్తే! నాకు నెల రోజుల పాప ఉంది. తనకు పుట్టుకతో పచ్చకామెర్లు వచ్చి, పదిహేను రోజులకు తగ్గాయి. అప్పటి నుంచి పాప ఒళ్లు బాగా వేడిగా ఉంటోంది. మూత్రం పోసే ముందు బాగా ఏడుస్తుంది. డాక్టర్‌కి చూపిస్తే, ఇవన్నీ నార్మల్‌ అన్నారు. తనకు వేడి తగ్గడానికి నేను ఆహారంలో ఎలాంటి మార్పులు చేసుకోవాలో చెప్పగలరు. – జ్యోత్స, ఆమన్‌గల్‌ మీ పాప సమస్యకు, మీ ఆహారపు అలవాట్లకు ఎటువంటి సంబంధం లేదు. ఒక్కొక్కరి శరీర ఉష్ణోగ్రత ఒక్కోలాగ ఉంటుంది. అది వారి మెటబాలిజమ్‌ను బట్టి, వారిలో హార్మోన్స్‌ను బట్టి ఆధారపడి ఉంటుంది. కొందరు పిల్లల్లో మూత్రం బయటకు వచ్చేటప్పుడు అక్కడ మూత్రరంధ్రం తెరుచుకునే క్రమంలో ఏడుస్తారు. కొందరిలో యూరినరీ ఇన్ఫెక్షన్లు ఉన్నా, ఆ రంధ్రం చిన్నగా ఉన్నా అలా జరగవచ్చు. మీ డాక్టర్‌ సమస్య ఏమీ లేదన్నారు కాబట్టి మీరు ఆందోళన చెందాల్సిన అవసరం లేదు. మీరు పాపకు పాలిస్తున్నారు కాబట్టి ఆహారంలో ఎక్కువగా ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పండ్లు, పాలు, పెరుగు, కొద్దిగా డ్రైఫ్రూట్స్, మాంసాహారులైతే గుడ్డు, చేపలు, బాగా ఉడికించిన మాంసాహారం ఎక్కువగా నూనె, మసాలాలు లేకుండా తీసుకోవచ్చు. రోజుకు కనీసం 2–3 లీటర్ల మంచినీళ్లు తీసుకోవాలి. ఇలా పౌష్టికాహారం తీసుకోవడం వల్ల మీరు, పాప ఆరోగ్యంగా ఉంటారు. 

మేడం.. నాకు పెళ్లి సెటిలైంది. నిజానికి ఈ పాటికి పెళ్లి కూడా అయిపోవాల్సింది. కరోనా వల్ల వాయిదా వేసుకున్నాం. అదీ నా మంచికే అయిందేమో అనిపిస్తోంది. ఈ మధ్యనే తెలిసింది అబ్బాయి వైపు వాళ్లకు హీమోఫీలియా ఉందని.  అది తెలిసినప్పటి నుంచి ఈ సంబంధం బ్రేక్‌ చేసుకోవాలనుకుంటు న్నాను. నా నిర్ణయం సరైనదేనా? ఆ విషయం తప్ప ఇంకే కారణం లేదు బ్రేక్‌ చేసుకోవడానికి. మీ రిప్లయ్‌ మీదే నా భవిష్యత్‌ ఆధారపడి ఉంది. – ఎల్‌. అక్షయ, బెంగళూరు  కొందరిలో జన్యు లోపాల వల్ల రక్తం గడ్డకట్టడానికి అవసరమైన ఫ్యాక్టర్‌–8, ఫ్యాక్టర్‌–9 వంటివి సరిగా తయారు కాకపోవడంతో వారిలో చిన్న దెబ్బ తగిలినా, ఏదైనా ఆపరేషన్‌ జరిగినా, కాన్పు సమయంలో బ్లీడింగ్‌ అయినప్పుడు రక్తం గడ్డకట్టకుండా బ్లీడింగ్‌ ఆగకుండా ఎక్కువైపోయి ప్రాణాంతకం కావచ్చు. ఈ వ్యాధిని హీమోఫీలియా అంటారు. ఈ ఫ్యాక్టర్లకు సంబంధించిన జన్యువులు ‘ఎక్స్‌’ క్రోమోజోమ్‌పైన ఉంటాయి. ఈ జన్యువులలో మార్పులు జరిగి, లోపాలు ఏర్పడినప్పుడు రక్తం గడ్డకట్టడానికి ఉపయోగపడే ఫ్యాక్టర్‌–8, ఫ్యాక్టర్‌–9 వంటి పదార్థాలు సరిగా తయారు కాకపోవడం వల్ల బ్లీడింగ్‌ సమస్యలు ఏర్పడతాయి. ఇది ‘ఎక్స్‌–లింక్డ్‌ రెసిసివ్‌ డిజార్డర్‌’. హీమోఫీలియా సమస్య ఉన్న కుటుంబంలో పెళ్లి జరిగినప్పుడు, వారికి పుట్టే పిల్లల్లో హీమోఫీలియా సంక్రమించే అవకాశాలు తల్లిదండ్రుల్లో వ్యాధి తీవ్రతను బట్టి, పుట్టబోయేది అమ్మాయా, అబ్బాయా అనే అంశాన్ని బట్టి ఉంటుంది. ఒకసారి మీ పెద్దవాళ్లను అబ్బాయి కుటుంబంలో ఎవరికైనా హీమోఫీలియా ఉందా, అబ్బాయికి కూడా ఉందా అనే వివరాలు సరిగా తెలుసుకోవలసి ఉంటుంది. ఒకవేళ అబ్బాయికి హీమోఫీలియా లేకపోతే, పుట్టబోయే పిల్లలకు హీమోఫీలియా వచ్చే అవకాశాలు దాదాపుగా ఉండవు. కాబట్టి సమస్య ఏమీ ఉండదు. ఒకవేళ అబ్బాయికి హీమోఫీలియా ఉంటే సంబంధం క్యాన్సిల్‌ చేసుకోవచ్చు. ఎందుకంటే అబ్బాయికి చిన్న దెబ్బ తగిలినా, ప్రమాదాలు జరిగినప్పుడు బ్లీడింగ్‌ సమస్యలు ఏర్పడి ప్రాణాంతకంగా మారే అవకాశాలు ఉంటాయి. పుట్టబోయే పిల్లల్లో మగపిల్లలు అయితే మామూలుగానే పుడతారు. వీరికి హీమోఫీలియా సంక్రమించదు. అమ్మాయిలకైతే, వారికి హీమోఫీలియా జన్యువు ఉండే ‘ఎక్స్‌’ క్రోమోజోమ్‌ తండ్రి నుంచి సంక్రమిస్తుంది. తల్లి నుంచి సాధారణంగా ఒక ‘ఎక్స్‌’ క్రోమోజోమ్‌ సంక్రమిస్తుంది కాబట్టి అమ్మాయిలు హీమోఫీలియా క్యారియర్స్‌గా ఉంటారు. కాబట్టి వారి కుటుంబంలో హీమోఫీలియా ఎవరికి ఉంది, కచ్చితంగా అబ్బాయికి ఉందా లేదా అనే విషయం స్పష్టంగా తెలుసుకుని, సరైన నిర్ణయం తీసుకోవడం మంచిది. సరోగసీ ద్వారా బిడ్డను కంటే వూంబ్‌ అద్దెకిచ్చే వాళ్లకు ఏమైనా జబ్బులుంటే పుట్టబోయే బిడ్డకు సోకుతాయా? అంటే వాళ్లకు వంశపారంపర్యంగా వచ్చే జబ్బులేమైనా అని. నా అజ్ఞానానికి మన్నించి జవాబివ్వగలరు. – కూన మాధవరావు, బళ్లారి మానవ శరీరంలోని ప్రతి ఒక్క కణం, కణజాలం, అవయవాల పనితీరు వంటివి జన్యువులు, క్రోమోజోమ్స్‌పై ఆధారపడి ఉంటాయి. మన శరీరంలో ఉండే 46 క్రోమోజోమ్స్‌ (23 జతలు) పైన అనేక జన్యువులు ఉంటాయి. ఒక్కొక్క జన్యువు ఒక్కొక్క బాధ్యతను నిర్దేశిస్తుంది. ఉదాహరణకు: రంగు, రూపు, అవయవాల పనితీరు, హార్మోన్లు, ఎంజైమ్స్‌ ప్రక్రియలు వంటివి. తల్లి అండంతో తండ్రి శుక్రకణం ఫలదీకరణ చెందిన తర్వాత పిండం ఏర్పడుతుంది.  ఈ పిండంలోకి తల్లి అండం నుంచి 23 క్రోమోజోమ్స్, తండ్రి శుక్రకణం నుంచి 23 క్రోమోజోమ్స్‌ సంక్రమిస్తాయి. అలా 46 క్రోమోజోమ్స్‌ (23 జతలు) పిండానికి చేరి, మెల్లగా తొమ్మిది నెలలు శిశువుగా రూపాంతరం చెందుతూ, బిడ్డ బయటకు వస్తుంది. తల్లిదండ్రుల నుంచి సంక్రమించిన 46 క్రోమోజోమ్స్‌ వల్ల వారిలోని లక్షణాలు పిల్లలకు వస్తాయి. అలాగే వారికి ఉండే వంశపారంపర్య జబ్బులు కూడా రావచ్చు. తల్లి గర్భాశయంలో సమస్యలు ఉండి, ఆమె తొమ్మిది నెలల పాటు బిడ్డను మోసే పరిస్థితి లేనప్పుడు, ల్యాబ్‌లో తల్లి నుంచి తీసిన అండాన్ని, తండ్రి నుంచి సేకరించిన శుక్రకణాలతో ఫలదీకరణ చేయగా వచ్చిన పిండాన్ని వేరే మహిళ గర్భాశయంలోకి ప్రవేశపెట్టడం (ఎంబ్రియో ట్రాన్స్‌ఫర్‌) జరుగుతుంది. అలా చేరిన పిండం వారి గర్భంలో పెరిగి పెద్దదవుతుంది. దీనినే ‘సరోగసీ’ పద్ధతి అంటారు. బిడ్డను తన గర్భంలో పెంచే తల్లిని ‘సరోగేట్‌ మదర్‌’ అంటారు. ‘సరోగసీ’ పద్ధతిలో బిడ్డకు అసలు తల్లిదండ్రుల నుంచే జన్యువులు సంక్రమిస్తాయి కాబట్టి, వారి రంగు, రూపు, మిగతా జన్యుపరమైన లక్షణాలు బిడ్డకు సంక్రమిస్తాయి. కాని ‘సరోగేట్‌ మదర్‌’ లక్షణాలు ఏమీ సంక్రమించవు. అలాగే ‘సరోగేట్‌ మదర్‌’లో ఉండే వంశపారంపర్య వ్యాధులేవీ బిడ్డకు సంక్రమించవు. -డాక్టర్‌. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌ 

నేను బాలింతరాలిని. రెండున్నర నెలల బాబు ఉన్నాడు. నాకు కరోనా వచ్చింది. ఈ ఉత్తరం మీకు అందే సమయానికి నాకు కరోనా తగ్గిపోతుండొచ్చు. అయినా నాకు వచ్చిన సందేహం చాలా మంది తల్లులకూ ఉండి ఉంటుంది. కరోనా సమయంలో.. తగ్గిపోయాక కూడా బిడ్డకు పాలు పట్టొచ్చా?  – ఏ. రమ్యశ్రీ, డిచ్‌పల్లి తల్లికి కరోనా వైరస్‌ సోకితే, వైరస్‌ తల్లిపాల వలన బిడ్డకు చేరే అవకాశాలు పెద్దగా లేవు. ఇప్పటి వరకు గమనించిన అంశాలను బట్టి కరోనా వైరస్‌ తల్లి పాలలో ఉన్నట్లు రుజువు కాలేదు. కరోనా వచ్చిన తొలి రోజులలో దాని గురించి మనకు పెద్దగా తెలియదు కాబట్టి, తల్లిపాల వలన బిడ్డకు కరోనా సోకుతుందనే భయంతో బిడ్డను తల్లి నుంచి వేరు చేసి, డబ్బాపాలు పట్టడం జరిగింది. తర్వాత  కేసులు పెరగడంతో, కరోనా బారినపడ్డవాళ్లలో జరిగే మార్పులు, వాటిలోని అనేక అంశాలను గమనించి తల్లిపాలను తాగడం వలన బిడ్డకు కరోనా సోకదు అని తేల్చారు శాస్త్రవేత్తలు, విశ్లేషకులు, డాక్టర్లు. కాకపోతే బిడ్డ పుట్టిన తర్వాత తల్లి ముక్కు, నోటి నుంచి బిడ్డకు కరోనా రావడం జరుగుతుంది. అలాగే బిడ్డ ఆలనాపాలన చూసుకునే వారికి కరోనా ఉంటే వారి వలన కూడా బిడ్డకు కరోనా వచ్చే అవకాశాలు ఉంటాయి. ఒకవేళ చంటి పిల్లలకు సోకినా 80 -90 శాతం మందిలో ఎటువంటి లక్షణాలు లేకుండానే తల్లిపాలలోని యాంటీబాడీస్‌తో రోగనిరోధక శక్తి పెరిగి వైరస్‌ అంతరించిపోతుంది.  చాలా తక్కువ మంది పిల్లల్లో మాత్రమే  5-6 రోజులకు జ్వరం, దగ్గు వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. 0.5-1శాతం పిల్లలోనే న్యుమోనియా, శ్వాస సమస్యలు ఏర్పడి  సరైన చికిత్స ఇప్పించకపోతే ప్రాణాంతకం అయ్యే అవకాశాలు ఉంటాయి.  తల్లిపాలల్లో అనేక రకాల విటమిన్స్, రోగనిరోధక శక్తిని పెంచే యాంటిబాడీస్‌ ఉంటాయి. కాబట్టి తల్లిపాలు బిడ్డ తాగడం వలన ఇవి బిడ్డకు చేరి, బిడ్డలో చాలా వరకు కరోనాతోపాటు, ఇతర ఇన్‌ఫెక్షన్‌లు వచ్చినా రోగక్రిములకు వ్యతిరేకంగా పోరాడే శక్తి వంటి లాభాలు చేకూరి బిడ్డ ఆర్యోగ్యంగా ఉంటుంది. కాబట్టి తల్లికి కరోనా సోకినప్పటికీ, తగిన జాగ్రత్తలు పాటిస్తూ బిడ్డకు పాలివ్వచ్చు. సబ్బుతో చేతులను శుభ్రంగా 20 సెకన్లపాటు కడుక్కోవాలి. లేదా కనీసం 60 శాతం ఆల్కహాల్‌ ఉండే శానిటైజర్‌తో చేతులు పూర్తిగా తుడుచుకోవాలి. ముక్కు, మూతి పూర్తిగా కవర్‌ అయ్యేలా  మాస్క్‌ ధరించాలి. వీలయితే ఎన్‌95 లేదా సర్జికల్‌ మాస్క్, డబుల్‌ మాస్క్‌లు ధరించడం మంచిది. పాలిచ్చిన తర్వాత బిడ్డను కనీసం ఆరు అడుగులు (2 మీటర్లు)  దూరంలో ఉంచడం మంచిది. తల్లి పాలు పట్టలేని స్థితిలో ఉంటే, ఎవరైనా శుభ్రంగా చేతులు కడుక్కొని తల్లి పాలు పిండి బిడ్డకు పట్టించవచ్చు. చేతితో పాలు పిండడం కుదరకపోతే మాన్యుయల్‌ లేదా ఎలక్ట్రానిక్‌ బ్రెస్ట్‌ పంప్‌ ఉపయోగించొచ్చు. బిడ్డకు వాడే బాటిల్స్, బ్రెస్ట్‌ పంప్‌ వంటి వస్తువులు, అలాగే తల్లి ఉండే గదిలో కూడా తల్లి ముక్కు, మూతి నుంచి తుంపర్లు పడే అవకాశాలు ఉన్న టేబుల్, బెడ్‌  వంటి వాటినీ ఎప్పటికప్పుడు శుభ్రపరుచుకుంటూ ఉండాలి. కాన్పు తర్వాత వీలయినంత వరకు కొంతకాలం పాటు అతిథులను అనుమతించక పోవడం మంచిది. కావాలనుకుంటే వీడియోకాల్‌ ద్వారా తల్లి,బిడ్డను చూపించవచ్చు. తల్లికి కరోనా పూర్తిగా తగ్గిపోయిన తర్వాత తల్లిలో ఏర్పడే యాంటిబాడీస్, తల్లిపాల ద్వారా బిడ్డకూ  చేరి బిడ్డనూ  కరోనా వైరస్‌ బారి నుంచి కాపాడుతాయి. కాబట్టి తగిన జాగ్రత్తలతో, పౌష్టికాహారం తీసుకుంటూ తల్లి బిడ్డకు పాలు ఇవ్వడం వలన తల్లీ, బిడ్డ ఆరోగ్యంగా ఉంటారు. కాబట్టి  అరుదుగా  వచ్చే దుష్ఫలితాల కంటే ప్రయోజనాలే ఎక్కువ. బిడ్డకు తన పాలు పట్టడం వలన తల్లిలో ఉన్న భయాందోళనలూ తగ్గి ఊరట, సంతృప్తి కలుగుతాయి. బిడ్డకు తన పాలు ఇవ్వకుండా దూరం పెట్టడం వలన తను మానసిక సంక్షోభంలోకి వేళ్లే అవకాశాలు ఉంటాయి.  మాకు ఈ మధ్యనే అంటే కరోనా కాలంలోనే పెళ్లయింది. నిజానికి ఫ్యామిలీ ప్లానింగ్‌ ఏమీ అనుకోలేదు. కాని ఈ పాండమిక్‌ సిట్యుయేషన్‌లో గర్భం దాల్చలనీ లేదు. అయినా మీ సలహా కోసం ఈ ఉత్తరం రాస్తున్నాను. గర్భం దాల్చడం.. వైద్య పరీక్షల కోసం డాక్టర్స్‌ దగ్గరకు వెళ్లడం క్షేమమే అంటారా? లేక ఫ్యామిలీ ప్లానింగ్‌ ఫాలో అవమంటారా? – మాచిరాజు రాకేశ్, విఖాఖ పట్టణం ఈ కరోనా పాండమిక్‌ సమయంలో గర్భం దాల్చడం గురించి, గర్భం దాలిస్తే ఎలాంటి సమస్యలు ఉంటాయి వంటి ఎన్నో ప్రాక్టికల్‌ సందేహాలు చాలా మంది దంపతులను తికమక పెడుతూ ఆందోళనకు గురి చేస్తున్నాయి. కోవిడ్‌ మొదలయిన ఒకటిన్నర సంవత్సర కాలంలో  కరోనా వైరస్‌ ప్రభావం మనుషుల పైన ఎలా ఉంటోంది? అలాగే గర్భవతులు మీదా ఎలా ఉండబోతోంది అనే విషయాలు తెలుసుకోవడం జరిగింది. అలాగే దాని ప్రభావం, దుష్ఫలితాలు అంతుచిక్కని కొత్త కొత్త లక్షణాలు సమస్యలు కూడా బయటపడుతున్నాయి. ఈ సెకండ్‌ వేవ్‌లో కరోనా వైరస్‌ తొందరగా వ్యాప్తి చెందుతోంది. అలాగే లక్షణాలు కూడా కొందరిలో తొందరగా తీవ్రమయి ఇబ్బంది పెడుతున్నాయి. కుటుంబ సభ్యులు అందరూ మానసికంగా , శారీరకంగా, ఆర్థికంగా వ్యథకు గురవుతున్నారు. అల్లాడిపోతున్నారు. ఇలాంటి సమయంలో గర్భం దాలిస్తే తల్లి, లోపల శిశువు ఆరోగ్యం జాగ్రత్తగా చూసుకోవాలి. డాక్టర్‌ చెకప్స్‌కి ఆన్‌లైన్‌ కన్సల్టేషన్‌ తీసుకున్నా, కొన్నిసార్లు చెకప్స్‌కి ఆసుపత్రికి వెళ్లవలసి ఉంటుంది. దాని వలన కొందరిలో కరోనా వైరస్‌కి ఎక్స్‌పోజ్‌ అయ్యే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. ఈ సెకండ్‌ వేవ్‌లో ఇంట్లో ఉన్నా, ఏదో ఒక విధంగా కొందరిలో వైరస్‌ వ్యాప్తి చెందుతుంది.  కరోనా సోకినప్పుడు మాములు వారితో పోలిస్తే గర్భీణీలలో కొద్దిగా రోగనిరోధక శక్తి తక్కువగా ఉంటుంది. కాబట్టి, వీరిలో కాంప్లికేషన్స్‌ రిస్క్‌ కొద్దిగా ఎక్కువ ఉంటుంది. ఆస్తమా, డయాబెటీస్, బీపీ వంటి దీర్ఘకాలిక సమస్యలున్న వారిలో ఈ రిస్క్‌ మరీ ఎక్కువ. అదృష్టం కొద్ది 80–90 శాతం గర్భీణీలలో తొందరగా గుర్తించి, ఇంట్లోనే ఉంటూ  తగిన చికిత్స, జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే ఏ సమస్యలు లేకుండా బయటపడుతున్నారు. కొందరిలో మాత్రమే వారి శారీరక తత్వాన్ని బట్టి, ఆరోగ్య సమస్యలను బట్టి ఆలస్యంగా గుర్తించినా, నిర్లక్ష్యం చేసినా, ఆసుపత్రిలో ఆడ్మిట్‌ చేసి చికిత్స తీసుకోవలసి వస్తుంది. 3–5 శాతం మందిలో వ్యాధి లక్షణాలు ముదిరి, రక్తనాళాలలో రక్తం గడ్డకట్టడం, ఊపిరితిత్తులు సరిగి పనిచేయకపోవటం, గుండెపై ప్రభావం, ఇతర అవయవాలు దెబ్బతినడంతో ప్రాణాంతకంగా మారవచ్చు. కొందరిలో మాత్రం అధిక జ్వరం వలన అబార్షన్లు, బిడ్డ బరువు సరిగా పెరగకపోవటం, నెలలు నిండకుండా కాన్పులు వంటి అవకాశాలుంటాయి కొద్దిగా. కాబట్టి వీటన్నింటినీ దృష్టిలో పెట్టుకుని గర్భం గురించి నిర్ణయం తీసుకోవటం మంచిది. వయసు, ఎత్తు, బరువు , పీరియడ్స్‌ సక్రమంగా వస్తున్నాయా లేదా అనే విషయాలు తెలియవలసి ఉంటుంది.  30 ఏళ్ల కంటే తక్కువ వయస్సుండి , ఇతర సమస్యలు లేకపోతే బిడ్డను కనే ఆలోచనను కొన్ని నెలల పాటు వాయిదా వేసుకోవడం మంచిది.  ఒకవేళ అధిక బరువుతోపాటు ఇతర హార్మోన్‌ సమస్యలు ఏమైనా ఉంటే, ఈ లోపల వాటిని సరిదిద్దుకుని, తర్వాత పిల్లల కోసం  ప్లాన్‌ చేసుకోవటం మంచిది. ఒకవేళ అనుకోకుండా గర్భం వస్తే, తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకుంటూ మానసికంగా, శారీరకంగా  ఆనందంగా, ఆరోగ్యంగా, ధైర్యంగా ఉండే ప్రయత్నం చేయాలి. -డా. వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌  చదవండి: ఫాస్టెస్ట్‌ ఉమన్‌: ఎవరెస్టును  ఎక్కిన తొలి మహిళ

నా వయసు 36 ఏళ్లు. పెళ్లయిన పన్నెండేళ్లకు గర్భం ధరించాను. ఇప్పుడు నాకు నాలుగో నెల. పద్దెనిమిదేళ్లు నిండిన వాళ్లంతా కరోనా వాక్సీన్‌ తీసుకోవాలంటున్నారు. గర్భంతో ఉన్నప్పుడు వాక్సీన్‌ తీసుకోవచ్చా? – ఎన్‌. ప్రసన్న (ఇ మెయిల్‌ ద్వారా అందిన ప్రశ్న) ఈ కొత్త కరోనా వైరస్‌ ప్రపంచానిఇ తెలిసి ఒకటిన్నర సంవత్సరాలు అవుతోంది. దీనికి వ్యతిరేకంగా యాంటిబాడీస్‌ తయారయ్యి దాని మీద దాడి చేసే వైరస్‌ శరీరంలో పెరగకుండా ఉండటానికి కరోనా వ్యా క్సిన్‌ తయారు చేయ్యడం జరిగింది. కానీ, మిగితా వ్యాక్సన్‌లాగా మెల్లగా అనేక మంది మీద అన్ని రకాలుగా ఎక్కువ సంవత్సరాలు పరిశోధనలు జరగకుండాకే అత్యవసరంగా ఎమర్జెన్సీగా ఇది కూడా ఒక ఫ్లూ వైరస్‌ జాతికి సంబంధించిదిగా పరిగణించి, తక్కువ కాంలో ట్రయల్‌స జరిపి తయారు చేశారు. అలాగే అత్యవసరంగా ప్రజలకు ఇవ్వడానికి ఆమెదింపబడినది. కానీ, ఈ పరిశోధనలు గర్భం దాల్చిన వారి మీద చేయ్యలేదు. కాబట్టి, దాని ఫలితాలు దుష్ఫలితాలు గర్భిణీల మీద  కడుపులో ఉన్న బిడ్డపైన ఎలా ఉంటాయి అనేది కచ్చితంగా చెప్పటం కష్టం. కాబటి ఐసీఎమ్‌ఆర్‌ గర్భీణీలలో కరోనావైరస్‌ ఇవ్వవచ్చు అనే మార్గదర్శకాలను ఇంకా విడుదల చేయలేదు. ఇప్పటీ వరకూ చూసిన అనుభవాల మేరకు గర్భీణీలు వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవడటం వలన మంచి, చెడు, తీసుకోకపోవడం వలన వచ్చే సమస్యలతో పోలిస్తే మంచి జరిగేది ఎక్కువ అని, చెడు తక్కువ అని తెలుపుతున్నారు. సీడీసీ, ఎఫ్‌డీఏ, ఏ సీఓజీ, ఆర్‌సీఓజీ, ఎఫ్‌ఓజీఎస్‌ఐ వంటి సంస్థలు గర్భంతో ఉన్నప్పుడు కూడా కరోనా వ్యాక్సిన్‌ను తీసుకోవడమే మంచిది అని సూచనలు ఇవ్వడం జరిగింది. ఎందుకంటే, కరోనా వైరస్‌సంక్రమించి దాని వలన ముప్పుకంటే, వ్యాక్సిన్‌ వలన  వచ్చే దుష్ప్రభావాలు చాలా తక్కువ అని. ఇప్పటి దాకా వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవడం వలన వచ్చే చిన్నచిన్న ఇబ్బందులే అంటే, జర్వం, ఒళ్లునొప్పులు, వంటివే గర్భవతులకు కూడా రావచ్చు. దానికి పారసిటబాలు మాత్ర వేసుకోవచ్చు. ఎవరిలోనైనా అరుదుగా ఏ వ్యాక్సిన్‌కైనా వచ్చే తీవ్రమైన రియాక్షన్‌లు, దీనిలో కూడా ఉండవచ్చు. వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవడం వలన యాంటిబాడీస్‌ తయారయ్యి అవి పిండంలోని బిడ్డకు కూడా చేరతాయి. దీంతో తల్లిబిడ్డల క్షేమంగా ఉండేటట్లు చేయడం జరిగింది.  మొదటి దశతో పోలిస్తే, ఈ సెకండ్‌ వేవ్‌లో 30 నుంచి 40 శాతం కంటే ఎక్కువ గర్భీణీలు కరోనా వైరస్‌ బారిన పడుతున్నారు. అదృష్టం కొద్ది మొదట్లోనే దీనిని గుర్తించి పరీక్షలు చేయించుకుని, తగిన చికిత్స తీసుకుంటే చాలా వరకు సురక్షితంగా బయట పడుతున్నారు. ఇక దీర్షకాల వ్యాధులు ఉన్న గర్భవతులు, అధిక వయసు, అధిక బరువు ఉన్న వారిలో కొంచెం వ్యాధి తీవ్రత ఎక్కువగా కనపడుతుంది. కాబట్టి వీరు కొంచెం వ్యాధి తీవ్రతను బట్టి ఎక్కువగా జాగ్రత్తలు, ముందుగానే వ్యాక్సిన్‌ను తీసుకోవడం మంచిదని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. అలాగే గర్భవతులైన ఫ్రంట్‌ లైన్‌ వర్కర్స్‌ కూడా వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవడం మంచిదని భావిస్తున్నారు. మనదేశంలో గర్భీణీలు కోవిడ్‌ వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవచ్చుననే ఖచ్చితమైన మార్గదర్శకాలు వచ్చే వరకు ఆగి చూడాల్సి ఉంటుంది. ఈ లోపల ఒకవేళ వ్యాక్సిన్‌ అందరికి అందుబాటులోకి వస్తే గర్భీణీలు వారి డాక్టర్‌తో సంప్రదించి కొంత రిస్క్‌పైన వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవలసి ఉంటుంది. వ్యాక్సిన్‌ తీసుకున్నా తీసుకోకపోయినా, చేతులు శుభ్రంగా కడుక్కోవడం, మాస్క్‌ వేసుకోవటం, భౌతికదూరం పాటించడం వంటి జాగ్రత్తలు మాత్రం కొనసాగించవలసిందే. ఎందుకంటే వ్యాక్సిన్‌ నూటికి నూరుశాతం కరోనా వైరస్‌ను అరికడుతుంది అని నిర్ధారణ కాలేదు. కాబట్టి, వ్యాక్సిన్‌ తీసుకున్నవారిలో మళ్లీ కరోనా వచ్చినా, వ్యాధి తీవ్రత ఎక్కువగా లేకుండా చాలా వరకు సురక్షితంగా బయటపడుతుండటం గమనించాలి. -డా. వేనాటి శోభ, గైనకాలజిస్ట్‌, హైదరాబాద్‌  చదవండి: తల్లి ద్వారా కడుపులో బిడ్డకు కోవిడ్‌?.. నిరూపించిన హైదరాబాద్‌ డాక్టర్‌

మేడం.... నాకు, నా భార్యకు కోవిడ్‌ వచ్చి తగ్గిపోయింది. ఈ ఉత్తరం మీకు రాసేటప్పటికి తగ్గిపోయి 20 రోజులైంది. దాంపత్య జీవితంలో మేం ఎప్పటి నుంచి కలుసుకోవచ్చు? మాకు ఇంకా పిల్లలు కాలేదు. కోవిడ్‌ వచ్చి తగ్గిన తర్వాత గర్భం దాలిస్తే కోవిడ్‌ చికిత్సలో మేం వాడిన మందుల ప్రభావమేమైనా పుట్టబోయే శిశువు మీద ఉంటుందా? కోవిడ్‌ చికిత్సలో భాగంగా నా భార్యకు స్టెరాయిడ్స్‌ ఇచ్చారు. తనకు 32 ఏళ్లు. మా ఈ సందేహాలను దయచేసి నివృత్తి చేయగలరు. – వెల్లంకి మనోహర్, మధిర కోవిడ్‌ వైరస్‌ ప్రపంచానికి పరిచయమయి సంవత్సరంన్నర అవుతోంది. ఇప్పటికి వైరస్‌ అంతర్గతంగా మార్పిడి చేసుకుంటూ చాలా త్వరగా వ్యాప్తి చెందుతోంది. అలాగే అది కలిగించే లక్షణాల్లో కూడా ఎన్నో మార్పులు ఉన్నాయి. కొందరు ఏ లక్షణాలు లేకుండా కూడా వైరస్‌ వ్యాప్తికి కారకులు అవుతున్నారు. ఇది శాస్త్రవేత్తలు, డాక్టర్లకు కూడా అంతుబట్టని అంశాలు ఎన్నో ఉన్నాయి. ప్రస్తుత సమాచారం ప్రకారం కరోనా వైరస్‌ను త్వరగా తెలుసుకొని, తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకున్నవారిలో దుష్పలితాలు పెద్దగా లేవు. అలాగని డాక్టర్స్‌ అందించే చికిత్స ద్వారా కూడా వందశాతం జబ్బు నయం అవుతుందనే గ్యారంటీ లేదు. ఒక్కొక్కరి శరీరతత్వాన్ని బట్టి వైరస్‌ కాంప్లికేషన్స్‌ ఆధారపడి ఉంటాయి. ఇక మీ విషయానికి వస్తే, కోవిడ్‌ వచ్చి ఇరవై రోజులు దాటిపోయింది. కాబట్టి నీరసం, అలసట వంటివి ఏమీ లేకపోతే దాంపత్య జీవితం కొనసాగించవచ్చు. కోవిడ్‌లో వాడిన మందుల ప్రభావం నెల దాటిన తర్వాత గర్భంపైన ఏమి ఉండదు. కాకపోతే ఆమె వయసు 32, స్టెరాయిడ్స్‌ వల్ల కొందరి శరీరతత్వాన్ని బట్టి షుగర్‌ లెవల్స్‌ పెరిగే అవకాశం ఉంటుంది. కొన్ని రోజులకు తిరగి సాధారణ స్థాయికి చేరుకుంటాయి. బరువు, జన్యుపరమైన కారణాల వలన కూడా కాంప్లికేషన్స్‌ ఎక్కువగా ఉండే అవకాశాలు ఉన్నాయి. కాబట్టి, మీరు గర్భం కోసం ప్రయత్నం చేసే ముందు తనకి షుగర్‌ పరీక్షలు చేయించి, సాధారణ స్థాయిలోనే ఉంటే, అప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీకీ ప్లాన్‌ చేసుకోవచ్చు. ఒకవేళ ఎక్కువగా ఉంటే మందులు ద్వారా అదుపులోకి తెచ్చుకొని తర్వాత గర్భం కోసం ప్రయత్నం చేయటం మంచిది. కోవిడ్‌ వచ్చిన రెండు నెలల తర్వాత గర్భం కోసం ప్నాల్‌ చేసుకోవడం మంచిది. ఈ లోపల మానసికంగా, శారీరకంగా గర్భం కోసం సన్నిధం అవుతుంది. ఈ రెండు నెలలో ముందు నుంచే ఫోలిక్‌ యాసిడ్, మట్లీ విటమిన్‌ మాత్రలు వాడటం మంచిది. అలాగే ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌  గర్భం వచ్చే వరుకు వాడుతూ ఉండటం మంచిది.  డాక్టర్‌ గారూ... సెర్విక్స్‌ క్యాన్సర్‌ రాకుండా పన్నెండేళ్లు నిండిన ఆడపిల్లలకు టీకా వేయించాలి అని తెలిసింది. ఆ టైమ్‌కి రజస్వల అయినా కాకపోయినా టీకా వేయించవచ్చా? అలాగే ఈ కరోనా సమయంలో ఆ టీకా వేయిస్తే ప్రమాదమేం కాదుకదా? – చందలూరి అచ్యుత కుమారి, తెనాలి 90 శాతం సర్వెకల్‌ క్యాన్సర్‌ హెచ్‌పీవీ వైరస్‌ వల్ల వస్తుంది. ఈ వైరస్‌ కలయిక తర్వాత సంక్రమిస్తుంది. ఈ క్యాన్సర్‌ వ్యాక్సిన్‌ను 11 సంవత్సరాల వయసు నుంచి 26 సంవత్సరాల వరకు తీసుకోవచ్చు. జెనైటిక్‌ వ్యాక్సిన్‌ మాత్రం 5 నుంచి 45 సంవత్సారాల వరకు తీసుకోవచ్చు. ఇది ఎంత త్వరగా తీసుకుంటే దాని ప్రభావం అంటే వైరస్‌ వలన వచ్చే సర్వెకల్‌ క్యాన్సర్‌ను రాకుండా అడ్డుకునే అవకాశాలు బాగా ఉంటాయి. వ్యాక్సిన్‌ తీసుకున్న వారిలో రోగ నిరోధక శక్తి ఎక్కువగా ఉండటం వలను హెచ్‌పీవీకి వ్యతిరేకంగా యాంటీబాడీస్‌ పుష్కలంగా ఏర్పడతాయి. ఇది రజస్వల అవ్వటానికి, ఈ ఇంజెక్షన్‌ తీసుకోవడానికి ఏ సంబంధం లేదు. రజస్వల కాకపోయినా తీసుకోవచ్చు. ఒకవేళ ఈ వయసులో తీసుకోవడం కుదరకపోయినా కనీసం కలయికకు ఎక్స్‌పోజ్‌ లేదా పెళ్లికి ముందు అయినా తీసుకోవటం వలన చాలా వరకు క్యాన్సర్‌ నుంచి కాపాడుతుంది. అయితే ఇతర కారణాల వలన వచ్చే క్యాన్సర్‌కు ఇది పనిచేయక పోవచ్చు. ఈ వ్యాక్సిన్‌ 15 సంవత్సరాల వయసులో తీసుకుంటే రెండు డోసలు తీసుకోవాలి. కరోనా సమయంలో ఈ వ్యాక్సిన్‌తీసుకోవడం వలన ఏ ఇబ్బంది ఉండదు. ఈ వాక్సిన్‌ వలన జ్వరం వంటి సైడ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ వంటివి చాలా వరకు ఉండవు. -డా.వేనాటి శోభ గైనకాలజిస్ట్‌ హైదరాబాద్‌ చదవండి: డేటింగ్‌ యాప్‌లో.. బ్లడ్‌ డోనార్స్‌!