మా కజిన్‌కి 26 ఏళ్లు. బ్రెస్ట్‌ క్యాన్సర్‌ అని తేలింది. కీమో వల్ల భవిష్యత్తులో ఫర్టిలిటీ చాన్సెస్‌ తగ్గొచ్చు అంటున్నారు. తనకి వేరే ఆప్షన్‌ ఏదైనా ఉందా? – పద్మజ, వెస్ట్‌గోదావరిక్యాన్సర్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌లో ఇప్పుడు చాలా అడ్వాన్స్‌డ్‌ మెథడ్స్‌ వచ్చాయి. అలాగే ఫర్టిలిటీని ప్రిజర్వ్‌ చేసే కొత్త పద్ధతులు కూడా చాలా వచ్చాయి. కీమో రేడియేషన్‌తో అండాశయాలు దెబ్బతింటే భవిష్యత్తులో గర్భం దాల్చే అవకాశాలు తగ్గిపోతాయి. కొన్ని ట్రీట్‌మెంట్స్‌ వల్ల అండాశయాలు చాలా వేగంగా దెబ్బతింటాయి. అందుకే క్యాన్సర్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌కి ముందే ఫర్టిలిటీ ప్రిజర్వేషన్‌ ఆప్షన్స్‌ గురించి తెలుసుకోవాలి. వీటి గురించి ఆంకో ఫర్టిలిటీ క్లినిక్స్‌లో డిస్కస్‌ చేస్తారు. ఒవేరియన్‌ కార్టెక్స్‌ అంటే అండాశయ బాహ్యపొరలో అపరిపక్వ అండాలు ఉంటాయి. ఇవి నెమ్మదిగా డెవలప్‌ అయ్యి పరిపక్వ అండాలుగా, మంత్లీ సైకిల్‌లో విడుదలవుతాయి. కాబట్టి ఒవేరియన్‌ లేయర్‌ని డామేజ్‌ చేసే ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకునే ముందు మల్టీ డిసిప్లినరీ టీమ్‌ డిస్కషన్‌తో.. ఈ ఒవేరియన్‌ టిష్యూని ప్రిజర్వ్‌ చేస్తారు. మత్తు మందు ఇచ్చి కీ హోల్‌ (లాపరోస్కోపీ) సర్జరీ ద్వారా ఒవేరియన్‌ టిష్యూని తీసి క్రయోప్రిజర్వ్‌ చేస్తారు. ఇందులో ఒక ఓవరీని లేదా ఒవేరియన్‌ టిష్యూ బయాప్సీస్‌ని తీసి ఫ్రీజ్‌ అండ్‌ ప్రిజర్వ్‌ చేస్తారు. మైనస్‌ 170 డిగ్రీ సెంటీగ్రేడ్‌ అల్ట్రా లో టెంపరేచర్‌లో ఉంచుతారు. క్యాన్సర్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌ పూర్తయిన తరువాత లేదా ప్రెగ్నెన్సీ ప్లానింగ్‌ సమయంలో ఈ టిష్యూను తిరిగి ఇంప్లాంట్‌ చేస్తారు. కొన్ని నెలల తరువాత ఈ టిష్యూ బాడీలో నార్మల్‌ ఫంక్షన్‌లోకి వచ్చి.. మంత్లీ సైకిల్స్, ఎగ్‌ డెవలప్‌మెంట్‌కి సిద్ధమవుతుంది. ఇది గత పదేళ్లుగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎన్నో ఆసుపత్రుల్లో ప్రాక్టీస్‌లో ఉంది. దీనిద్వారా ప్రెగ్నెన్సీ సక్సెస్‌ అయిన కేసులూ ఉన్నాయి. మీ కజిన్‌ని ఒకసారి కౌన్సెలింగ్‌ సెషన్‌కి అటెండ్‌ అవమనండి. విషయం వివరంగా తెలుస్తుంది. నేనిప్పుడు ప్రెగ్నెంట్‌ని. రెండవ నెల. ఇంతకుముందు ప్రెగ్నెన్సీ రైట్‌ సైడ్‌ ట్యూబ్‌లో వచ్చింది. దాంతో రైట్‌ ట్యూబ్‌ తీసేశారు. ఇప్పుడు లెఫ్ట్‌ సైడ్‌ ట్యూబ్‌లో ఉందని చెప్పారు. మెడికల్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌తో ఏమైనా మేనేజ్‌ చేయవచ్చా?– అపర్ణ, నిర్మల్‌సహజంగా గర్భం దాల్చడానికి ఫాలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ అవసరం. మీకు లెఫ్ట్‌ సైడ్‌ ట్యూబ్‌ మాత్రమే ఉంది కాబట్టి, ఎక్టోపిక్‌ ప్రెగ్నెన్సీ (ట్యూబ్‌లో వచ్చే ప్రెగ్నెన్సీ)ని మెడికల్‌గా మేనేజ్‌ చేయడం అవసరం. కానీ దీనికి మీరు డాక్టర్‌ను సంప్రదించాల్సి ఉంటుంది. డాక్టర్‌ మీ కండిషన్, సిట్యుయేషన్, ఎన్ని వారాల ప్రెగ్నెన్సీ, మీకు లివర్, కిడ్నీ టెస్ట్స్, Beta hcg టెస్ట్స్‌ చేసి, మెడికల్‌ మెథడ్‌ ట్రై చేయొచ్చా అని చెప్తారు. అందరికీ ఈ ట్రీట్‌మెంట్‌ పనిచేయకపోవచ్చు.Methotrexate అనే డ్రగ్‌ ద్వారా ఈ ట్రీట్‌మెంట్‌ జరుగుతుంది. ఈ మెడిసిన్‌ వాడాలంటే మీకు పెయిన్‌ గానీ, బ్లీడింగ్‌ గానీ ఉండకూడదు. ట్యూబ్‌ రప్చర్‌ కాకుండా ఉందనే విషయం స్కాన్‌లో కన్‌ఫర్మ్‌ కావాలి. Beta hcg తక్కువ లెవెల్స్‌లో ఉండాలి. మీరు ఫాలో అప్‌కి రావటానికి రెడీగా ఉండాలి. ఆసుపత్రి దగ్గరలో ఉండాలి. ఇది ఇంజెక్షన్‌ ద్వారా ఫస్ట్‌ డోస్‌ ఇచ్చి, మూడురోజులకొకసారి Beta hcg లెవెల్స్‌ తగ్గుతున్నాయా అని చెక్‌ చేస్తారు. తగ్గుతోంది అంటే మెడిసిన్‌ పనిచేస్తోంది అని అర్థం. రెండు మూడు వారాలు కొంత పెయిన్, స్పాటింగ్‌ ఉండొచ్చు. నొప్పి తీవ్రంగా ఉంటే సర్జరీ చెయ్యాలి. పారాసిటమాల్‌ లాంటి మాత్రలు వాడొచ్చు. ఇలాంటి ప్రాబ్లమ్‌ ఎమోషనల్‌గా కూడా సవాలుగా మారొచ్చు. అందుకే కౌన్సెలింగ్‌ సహాయమూ తీసుకోవాలి. ఈ మెడిసిన్‌తో నాలుగు నుంచి ఆరు వారాల సమయంలో ట్యూబ్‌లో ప్రెగ్నెన్సీ దానంతట అది కరిగిపోతుంది. ఒకవేళ రెండో వారంలో ఏ మార్పులూ కనిపించకపోతే లాపరోస్కాపిక్‌ సర్జరీ సజెస్ట్‌ చేస్తారు. ఈ ట్రీట్‌మెంట్‌ సక్సెస్‌ఫుల్‌గా పూర్తయిన తరువాత కనీసం మూడు వారాల వరకు ఆగి, మళ్లీ ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చేసుకోవచ్చు. ∙

నాకు 35 ఏళ్లు. చిన్నప్పటి నుంచి డయాబెటిస్‌ ఉంది. ఇన్సులిన్‌ తీసుకుంటున్నాను. ఈమధ్యనే పెళ్లయింది. ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్లాన్‌ చేసుకుంటున్నాం. ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి?– సీహెచ్‌. శరణ్య, గుంటూరుబ్లడ్‌ గ్లూకోజ్‌ లెవెల్స్‌ కంట్రోల్‌లో ఉండేలా చూసుకుని, ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చేయాలి. దీనివల్ల తల్లీబిడ్డలకు ఎలాంటి ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తవు. ప్రెగ్నెన్సీ బ్లడ్‌ గ్లూకోజ్‌ లెవెల్స్‌ను పెంచుతుంది. మామూలుగా కన్నా ప్రెగ్సెన్సీ సమయంలో రెండు మూడు రెట్ల ఎక్కువ ఇన్సులిన్‌ మోతాదు మీద ఉండాల్సి వస్తుంది. అలాగే చెకప్స్‌ విషయంలో కూడా రెండు వారాలకు ఒకసారి అబ్‌స్టట్రిషన్‌ని సంప్రదించాలి. మీరు ఇప్పుడు ప్లాన్‌ చేస్తున్నారు కాబట్టి ఒకసారి హెచ్‌బీఏ1సీ లెవెల్స్‌ని చెక్‌ చేసుకోండి. థైరాయిడ్, సీబీపీ టెస్ట్స్‌ చేయించుకోండి. హెబీఏ1సీ 5.5 లోపు ఉన్నప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చేయండి. ఆ లెవెల్‌ ఎక్కువగా ఉంటే డయబెటాలజిస్ట్‌ని సంప్రదించండి. దాన్ని కంట్రోల్‌ చేయడానికి ఇన్సులిన్‌ మోతాదును చేంజ్‌ చేస్తారు. ప్రెగ్నెన్సీ ప్లానింగ్‌కి కనీసం మూడు నెలల ముందు నుంచి ఫోలిక్‌యాసిడ్‌ 5ఎమ్‌జీ మాత్రలను తీసుకుంటూండాలి. ప్రెగ్నెన్సీలో సుగర్స్‌ చాలా ఫ్లక్చువేట్‌ అవుతాయి. మొదటి మూడు నెలల్లో సుగర్‌ డౌన్‌ (హైపోగ్లైసీమియా) అయ్యే ప్రమాదం ఎక్కువ. డయాబెటిక్‌ రెటీనోపతి అంటే సుగర్‌ వల్ల కంటి సమస్య .. ఇది ప్రెగ్నెన్సీలో ఎక్కువగా ఉంటుంది. ప్రెగ్నెన్సీకి ముందు, ప్రెగ్నెన్సీలో మూడు నెలలకు ఒకసారి కంటి, కిడ్నీకి సంబంధించి స్క్రీనింగ్‌ చేయించుకుంటూండాలి. డయాబెటిస్‌ కంట్రోల్‌లో లేనప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చేసుకుంటే ప్రెగ్నెన్సీ కన్‌ఫర్మ్‌ అయిన మూడు నెలల్లోనే గర్భస్రావం అయ్యే చాన్సెస్, కంజెనిటల్‌ అనామలీస్‌ (పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు) ప్రమాదాలు ఎక్కువ. అంతేకాదు లోపల బిడ్డ ఎదుగుదలా సరిగా ఉండకపోవచ్చు. ముఖ్యంగా బిడ్డకు గుండె సమస్యలు ఎక్కువవుతాయి. గ్రహణం మొర్రి, అంగిలి చీలి ఉండటం వంటి సమస్యలూ ఉంటాయి. హెబీఏ1సీ ఏడు శాతం దాటిన వారిలో ఇలాంటివి కనిపిస్తాయి. రెండు, మూడు త్రైమాసికాల్లో అంటే ఆరు నుంచి తొమ్మిది నెలల్లో గ్లూకోజ్‌ సరిగా నియంత్రణలో లేకపోతే గర్భస్థ శిశువుకు కూడా గ్లూకోజ్‌ ఎక్కువ వెళ్తుంది. దీనివల్ల బిడ్డ ఉండాల్సిన బరువు కంటే ఎక్కువ బరువు ఉంటుంది. దాంతో బిడ్డకూ సుగర్‌ రావడం, డెలివరీ కష్టమవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. అందుకే క్రమం తప్పకుండా గ్రోత్‌ స్కాన్స్‌ చేయించుకుంటూండాలి. 24 వారాలప్పుడు బేబీ హార్ట్‌ స్కాన్‌ చేస్తారు. ఇన్ని కాంప్లికేషన్స్‌ ఉంటాయి కాబట్టే తొమ్మిదవ నెల వచ్చిన వెంటనే 37– 38 వారాలకు డెలివరీ ప్లాన్‌ చేస్తారు. బిడ్డ నాలుగు కేజీలు.. అంతకన్నా ఎక్కువ ఉంటే సిజేరియన్‌ ఆప్షన్‌కి వెళ్తారు. ఆసుపత్రిలో అడ్మిట్‌ అయ్యేంత వరకు మల్టీవిటమిన్స్, డాక్టర్‌ నిర్ణయించిన మోతాదులో ఇన్సులిన్‌ను కంటిన్యూ చేయాలి. ప్రెగ్నెన్సీలో ఏ టైప్‌ ఇన్సులిన్‌ను వాడాలో ప్రిస్క్రైబ్‌ చేస్తారు. తక్కువ మోతాదులో ఆస్పిరిన్‌ను మొదటి మూడునెలల్లో స్టార్ట్‌ చేయాలి. లేకపోతే బ్లడ్‌ గ్లూకోజ్‌ ఎక్కువ ఉన్నవారిలో రిస్క్‌ పెరుగుతుంది. హైబీపీ, ఫిట్స్‌ వచ్చే ప్రమాదం ఉంటుంది. మీరు సుగర్‌కి మాత్రలు వేసుకుంటున్నట్లయితే అవి ప్రెగ్నెన్సీలో సురక్షితమో కాదో డాక్టర్‌ని సంప్రదించి తెలుసుకోవాలి. ఒకవేళ అవి సురక్షితం కాకపోతే వేంటనే ఆపేయించి, సురక్షితమైన మందులను ప్రిస్క్రైబ్‌ చేస్తారు. డెలివరీ తర్వాత చాలామందికి బ్లడ్‌ గ్లూకోజ్‌ నార్మల్‌ స్థాయికి వచ్చేస్తుంది. అప్పుడు మందుల మోతాదు కూడా తగ్గించేస్తారు. బ్రెస్ట్‌ ఫీడింగ్‌ కచ్చితంగా ఇవ్వాలి. డెలివరీ తర్వాత బిడ్డకు హఠాత్తుగా లో సుగర్‌ అవొచ్చు. అందుకే సీనియర్‌ నియోనేటాలజిస్ట్స్‌ ఉన్న చోటే డెలివరీ ప్లాన్‌ చేసుకోవాలి. సుగర్‌ డౌన్‌ అయితే కొంతమంది పిల్లలను ఆసుపత్రిలో చేర్పించాల్సి వస్తుంది. ప్రెగ్నెన్సీకి ముందు, ప్రెగ్నెన్సీలో మూడు నెలలకు ఒకసారి కంటి, కిడ్నీకి సంబంధించి స్క్రీనింగ్‌ చేయించుకుంటూండాలి. డయాబెటిస్‌ కంట్రోల్‌లో లేనప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చేసుకుంటే ప్రెగ్నెన్సీ కన్‌ఫర్మ్‌ అయిన మూడు నెలల్లోనే గర్భస్రావం అయ్యే చాన్సెస్, కంజెనిటల్‌ అనామలీస్‌ (పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు) ప్రమాదాలు ఎక్కువ.

నాకు 35 ఏళ్లు. యూరిన్‌ టెస్ట్‌లో గర్భవతి అని తెలిసింది. మూడు నెలల తర్వాత డాక్టర్‌ను సంప్రదించమని సలహా ఇస్తున్నారు కుటుంబ సభ్యులు. అందాకా ఆగొచ్చా? ఇప్పుడేమైనా టెస్టులు, స్కాన్స్‌ ఉంటాయా? సూచించగలరు. – వాసవి, ఆదిలాబాద్‌ప్రెగ్నెన్సీ కన్‌ఫర్మ్‌ అయిన వెంటనే డాక్టర్‌ని కలవటం మంచిది. 30 ఏళ్లు దాటాక ప్రెగ్నెన్సీ వస్తే కొన్ని ముఖ్యమైన పరీక్షలు చేయించాల్సి ఉంటుంది. థైరాయిడ్, బీపీ, సుగర్‌ టెస్ట్‌లైతే వెంటనే చేయించుకోవాలి. బ్లడ్‌ గ్రూప్‌ తెలుసుకోవాలి. రోజూ ఫోలిక్‌ యాసిడ్, మల్టీ విటమిన్‌ మాత్రలను వేసుకోవాలి. మీ లాస్ట్‌ పీరియడ్‌ తేదీ నుంచి రెండు నెలలకి వయబిలిటీ స్కాన్‌ అని.. ఫస్ట్‌ స్కాన్‌ చేస్తారు. ఇందులో గర్భసంచిలో సరైన ప్లేస్‌లోనే పిండం ఫామ్‌ అయిందా.. లేదా? పిండం వయసు, ఎదుగుదల ఆరోగ్యంగా ఉందా.. లేదా? వంటివన్నీ తెలుస్తాయి. కొన్నిసార్లు ట్యూబల్‌ ప్రెగ్నెన్సీ వంటి కాంప్లికేటెడ్‌ పరిస్థితులు ఉంటాయి. అలాంటి కండిషన్‌ని ఈ స్కాన్‌ ద్వారా గుర్తించే అవకాశం ఉంటుంది. అంతేకాదు జెనెటిక్‌ లేదా క్రోమోజోమల్‌ ఇష్యూస్‌ ఉంటాయి. వాటిని గుర్తించేందుకు 3వ నెలలో కొన్నిరకాల రక్తపరీక్షలు, స్కానింగ్‌ని చేయాల్సి ఉంటుంది. వీటిని చేయించుకునే తేదీని కూడా ఫస్ట్‌ స్కాన్‌లోనే కన్‌ఫర్మ్‌ చేస్తారు. ఈ స్కాన్‌ను ఇంటర్నల్‌/ఎక్స్‌టర్నల్‌ రెండు విధాలుగా చేస్తారు. ఇందులో బిడ్డ సైజు, హార్ట్‌ బీట్‌ తెలుస్తాయి. అండాశయాల్లో ఏమైనా సిస్ట్స్‌ ఉన్నాయా అని కూడా చూస్తారు. పిండానికి రక్తప్రసరణ సరిగా ఉందా? ఏమైనా బ్లడ్‌ క్లాట్స్‌ ఉన్నాయా అని చెక్‌ చేస్తారు. 8–9 వారాల్లో ట్విన్‌ ప్రెగ్నెన్సీని కనిపెట్టొచ్చు. మూడవ నెల నిండిన తర్వాత చేసే ఎన్‌టీ స్కాన్‌ ( (Nuchal Translucency)లో డౌన్‌సిండ్రోమ్‌ లాంటి క్రోమోజోమల్‌ అబ్‌నార్మాలిటీస్‌ కూడా తెలుస్తాయి. దీంతోపాటు ఇంకా టీ18, టీ13 అనే సమస్యలనూ గుర్తించే వీలుంటుంది. డెలివరీ అయ్యే సుమారు తేదీ కూడా ఈ స్కాన్‌లోనే తెలుస్తుంది. ఈ ఎన్‌టీ స్కాన్‌ను 12–13 వారాల మధ్య చేస్తారు. ఈ టెస్ట్‌లో ఒకవేళ ఏదైనా సమస్య కనపడితే తదుపరి ఏ డాక్టర్‌ని కలవాలి, చెకప్స్, హై రిస్క్‌ అబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ కేర్‌ వంటివి సూచిస్తారు. తొలి మూడు నెలల్లోనే బిడ్డకు అవయవాలన్నీ ఏర్పడటం మొదలవుతుంది కాబట్టి తీసుకోవలసిన పోషకాహారం, జాగ్రత్తల గురించి వివరిస్తారు. ఎర్లీ ప్రెగ్నెన్సీ స్కాన్‌లో ఒకవేళ బిడ్డకేవైనా ఎదుగుదల సమస్యలు కనిపిస్తే వేసుకోవలసిన మాత్రలు, తీసుకోవలసిన ఇంజెక్షన్స్‌ను ప్రిస్క్రైబ్‌ చేస్తారు. అందుకే ప్రెగ్నెన్సీ ప్లానింగ్‌ సమయంలో లేదా ప్రెగ్నెన్సీ కన్‌ఫర్మ్‌ అయిన వెంటనే డాక్టర్‌ని తప్పకుండా సంప్రదించాలి. నాకు 37 ఏళ్లు. ఇద్దరు పిల్లలు. పీరియడ్స్‌లో విపరీతమైన పెయిన్‌ ఉంటుంది. రొటీన్‌ స్కాన్‌లో లో అడినోమయోసిస్‌ అని తేలింది. వేరే పరీక్షలన్నీ నార్మల్‌గానే ఉన్నాయి. తెలిసిన డాక్టర్‌ చూసి, గర్భసంచి తొలగించాలని చెప్పారు. వేరే మార్గం లేదా?– ప్రదీప్తి, విజయనగరంపీరియడ్స్‌లో పెయిన్‌ తప్ప ఇతర ఇబ్బందులేమీ లేవంటున్నారు. కాబట్టి మేజర్‌ సర్జరీ అవసరం లేదు. నెలసరిలో నొప్పి తగ్గేందుకు కొన్ని మందులు వాడొచ్చు. అడినోమయోసిస్‌ అనేది హార్మోన్ల మార్పుల వల్ల వస్తుంది. గర్భసంచిలో ఉండే టిష్యూ గర్భసంచి గోడలోకి వెళ్లి నెలసరి సమయంలో తీవ్ర రక్తస్రావం అవటం, పొత్తి కడుపు నొప్పి, వెన్ను నొప్పి వంటివి ఉంటాయి. సాధారణమైన పెయిన్‌ కిల్లర్‌ మాత్రలతో నొప్పి తగ్గకపోతే హార్మోనల్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌ ఆప్షన్‌ ఉంది. ఓరల్‌ కాంట్రసెప్టివ్‌ పిల్స్, ప్రొజెస్టిరాన్‌ మాత్రలు, ఇంట్రాటెరైనా డివైస్‌ – MIRENA లాంటివి నొప్పిని, బ్లీడింగ్‌నీ తగ్గిస్తాయి. మీరు డాక్టర్‌ని సంప్రదిస్తే.. పరీక్షించి.. మీకు ఏ ట్రీట్‌మెంట్‌ సూట్‌ అవుతుందో, ఏది మంచిదో చెబుతారు. అడినోమయోసిస్‌ అనేది దానికదే తగ్గే అవకాశం తక్కువ. అందుకని ఏడాదికోసారి స్కాన్‌ చేయించుకుంటూ ఫాలో అప్‌లో ఉండాలి. మెనోపాజ్‌ వయసుకి హార్మోన్లు తగ్గుతాయి కాబట్టి అప్పుడు ఇదీ తగ్గిపోవచ్చు. ఆల్రెడీ పిల్లలున్న వారు MIRENA కాయిల్‌ ఆప్షన్‌ని ఎంచుకోవచ్చు. హిస్టరెక్టమీ లాంటి మేజర్‌ సర్జరీని నివారించవచ్చు. కేవలం నొప్పి, అధిక రక్తస్రావం మాత్రమే ఉన్నవారికి (థైరాయిడ్, హై బీపీ, సుగర్‌ లాంటి సమస్యలేవీ లేకపోతే) ఈ కాయిల్‌ లేదా మాత్రలతో త్వరగానే రిలీఫ్‌ వస్తుంది. అలాగే మీ ఏజ్‌ గ్రూప్‌ వాళ్లు తప్పకుండా పాప్‌ స్మియర్‌ అనే సర్వైకల్‌ స్క్రీనింగ్‌ టెస్ట్‌ చేయించుకోవాలి. ఒకసారి అన్ని పరీక్షలు చేయించుకొని ఆ రిపోర్ట్స్‌తో గైనకాలజిస్ట్‌ను సంప్రదించండి. సరైన చికిత్సను సూచిస్తారు.

నాకు మూడవ నెల. నోట్లో అల్సర్స్‌ ఉన్నాయి. మెడ భాగంలో కూడా గడ్డలు వచ్చిపోతున్నాయి. నా భర్తకు కూడా ఇలానే వస్తున్నాయి. మందులు వాడాక తగ్గాయి. ఇప్పుడు బేబీకి ఏమైనా రిస్క్‌ ఉంటుందా?నళినీ రాణి, మాధవరంమీరు చెప్పిన దానిని బట్టి ఇది రిపీటెడ్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌లా ఉంది. నోట్లో, వెజైనా ఏరియాలో అల్సర్స్‌ రావడం, మీ ఆయనకు కూడా రావడం చాలా వరకు సెక్సువల్లీ ట్రాన్స్‌మిటెడ్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌లో ఉంటుంది. వెంటనే తగిన చికిత్స తీసుకుంటే పూర్తిగా నయమవుతుంది. నిర్లక్ష్యం చేస్తే తల్లి నుంచి బిడ్డకు సోకే ప్రమాదం ఉంటుంది. చికిత్స తీసుకోకుంటే బిడ్డ మీద తీవ్రమైన దుష్ప్రభావాలు ఉంటాయి. ఏ లక్షణాలూ లేకుండా, కొంతమందికి మూడు నెలల తర్వాతే ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉందని తెలుస్తుంది. అందుకే ఇలా అల్సర్స్‌ రావడంతోనే వీడీఆర్‌ఎల్‌ టెస్ట్‌ చెయ్యాలి. రొటీన్‌ టెస్టుల్లో భాగంగానే గర్భవతికి కూడా ఈ టెస్ట్‌ చేస్తున్నారు. కండోమ్స్‌ వాడటంతో ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ని దూరం చెయ్యవచ్చు. మీరు వెంటనే దగ్గరలోని గైనకాలజిస్ట్‌ని కలవండి. కొన్ని రక్తపరీక్షలు, కొన్నిసార్లు ఈ అల్సర్స్‌ నుంచి స్వాబ్‌ టెస్ట్, వెజైనా స్వాబ్‌ టెస్ట్‌ చేస్తారు. గర్భిణులకు ఈ పరీక్షలు 3, 7, 9 నెలల్లో చేసి, చికిత్స ఇచ్చిన తరువాత నయమైందా లేదా అని చెక్‌ చెయ్యాలి. పెన్సిలిన్‌ ఇంజక్షన్‌తో ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ బాగా నయమవుతుంది. వీడీఆర్‌ఎల్‌ టెస్ట్‌ పాజిటివ్‌ ఉన్నవారిలో టీపీపీఏ, టీపీహెచ్‌ఏ చెయ్యాలి. ఒకవేళ ఆ టెస్ట్‌లో ఏమీ తెలియకపోతే చికిత్స చేసి, రెండు మూడు వారాల తరువాత పరీక్షల కోసం మళ్లీ శాంపిల్స్‌ పంపించాలి. సిఫిలిస్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ తొలిదశలో వస్తే ఫీటల్‌ మెడిసిన్‌ నిపుణులతో గర్భస్థ శిశువుకు స్కానింగ్‌ చేయించాలి. 5,7వ నెలలో చేసే ఈ స్కానింగ్‌లో ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వల్ల బిడ్డలో ఏమైనా మార్పులు ఉన్నాయా అని చెక్‌ చేస్తారు. అల్సర్స్‌ వెజైనల్‌ ఏరియాలో మానకుండా ఉంటే 9వ నెలలో మళ్లీ టెస్ట్‌ చేసి, సిజేరియన్‌కు రికమండ్‌ చేస్తారు. బ్రెస్ట్‌ ఫీడింగ్‌ చేయవచ్చు. బ్రెస్ట్‌ మీద మానని పుండ్లు లేకపోతే డైరెక్ట్‌ ఫీడింగ్‌కి అనుమతి ఇస్తారు. పిల్లల డాక్టర్‌కి కూడా ముందుగానే ఈ టెస్ట్‌ రిజల్ట్‌ చెప్పాలి. శిశువుకు కూడా 3వ నెలలో, ఏడాదిన్నర వయసులో పరీక్షలు చేస్తారు.నాకు డేకేర్‌లో హిస్టరోస్కోపీ అనే ప్రొసీజర్‌ ప్లాన్‌ చేశారు. గర్భసంచిలో చిన్న గడ్డ ఉందని చెప్పారు. డైరెక్ట్‌గా కాకుండా ఇలాంటి ప్రొసీజర్‌తో రికవరీ లేట్‌ అవుతుందా? ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి?– గాయత్రి, వరంగల్‌హిస్టరోస్కోపీ ప్రొసీజర్‌లో చిన్న కెమెరా ద్వారా గర్భసంచిని, లోపలి పొరను స్పష్టంగా చూసి, ఉన్న సమస్యను పరిష్కరించడం జరుగుతుంది. ఇది చాలా సురక్షితమైన ప్రక్రియ. డైరెక్ట్‌గా డీ అండ్‌ సీ లాంటి వాటిలో సమస్య మూలం మిస్‌ అయ్యే చాన్స్‌ ఎక్కువ. పైగా బ్లీడింగ్‌ కూడా ఎక్కువగా అవుతుంది. హిస్టరోస్కోపీలో చాలా చిన్న పల్చటి పరికరంతో ప్రక్రియ పూర్తవుతుంది. కాబట్టి బ్లీడింగ్‌ తక్కువగా ఉంటుంది. త్వరగా కోలుకోవడం కూడా జరుగుతుంది. హిస్టరోస్కోపీ పూర్తయ్యాక అదే రోజు డిశ్చార్జ్‌ చేస్తారు. ఒకరోజు విశ్రాంతి తీసుకుంటే సరిపోతుంది. కొన్ని రోజులు స్పాటింగ్‌లాగ ఉండవచ్చు. కొంతమందికి వెజైనా పెయిన్‌ ఉండవచ్చు. రెండురోజులు పెయిన్‌ కిల్లర్స్‌ ఇస్తారు. ప్రొసీజర్‌ తరువాత రొటీన్‌ పనులను రెండు రోజుల్లో మొదలుపెట్టుకోవచ్చు. ప్రతిరోజూ షవర్‌బాత్‌ చెయ్యాలి. బయట స్విమ్మింగ్‌ పూల్స్‌ రెండు వారాల వరకు వాడకూడదు. ఒకవేళ మీకు ఈ ప్రక్రియలో ‘పాలిపెక్టమీ’ చేసినట్లయితే, రెండు వారాల తరువాత రిపోర్ట్స్‌తో డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. తర్వాత ట్రీట్‌మెంట్, కేర్‌ అప్పుడు చెబుతారు. ఈ ప్రొసీజర్‌ తరువాత మీకు వెజైనల్‌ డిశ్చార్జ్, దుర్వాసన, జ్వరం, వెజైనల్‌ పెయిన్, హెవీ బ్లీడింగ్‌ ఉంటే మాత్రం వెంటనే మీ డాక్టర్‌ను కలవండి. డా‘‘ భావన కాసుగైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌హైదరాబాద్‌

నాకు 3వ నెల. ప్రతిరోజు పళ్ల చిగుళ్ల నుంచి రక్తం కారుతోంది. భయపడి పళ్లు తోముకోవడం మానేస్తే నోటి నుంచి దుర్వాసన వస్తోంది. డాక్టర్‌ని కలిస్తే ఏ ట్రీట్‌మెంట్‌ చేయించుకోమంటారో అని భయంగా ఉంది. ఇలాంటి సమయంలో ఏ చికిత్స తీసుకోవాలి? – పద్మ, కొమరిపాలెంగర్భం దాల్చిన 3వ నెల నుంచే కొన్ని హార్మోన్ల మార్పుల వల్ల పళ్ల చిగుళ్లు వాపు రావడంతో పాటు కొంచెం తిమ్మిరి, నొప్పిగా కూడా ఉంటాయి. ఈ నొప్పి వల్ల చాలామంది పళ్లు తోముకోవడం మానేస్తారు. దానితో వ్యర్థ పదార్థాలు పళ్ల మధ్య ఉండి ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఏర్పడి దుర్వాసన వస్తుంది. చాలామందికి రక్తస్రావం కూడా అవుతుంది.దీనిని చిగురువాపు అంటారు. దంత వైద్యుణ్ణి సంప్రదించాలి. దీనికి కొన్ని మౌత్‌వాష్‌ లోషన్స్, మెత్తటి కుచ్చు ఉన్న చిన్న బ్రష్‌లు వాడమంటారు తప్ప ఎటువంటి చికిత్సలూ ఉండవు. దంతవైద్యుణ్ణి కలిసినప్పుడు మీరు గర్భవతని చెప్పాలి. ఏ కారణంతో అయినా చికిత్స అవసరమైతే ఈ సమయంలో చేయరు. ఎక్స్‌రే కూడా సరికాదు. ప్రసవానంతరమే చికిత్స చేస్తారు. ఈలోపు ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఎక్కువగా ఉంటే తక్కువ మెతాదులో యాంటీబయాటిక్స్, పెయిన్‌ కిల్లర్స్‌ ఇస్తారు.దంత సమస్యలు రాకుండా మొదటి నెల నుంచే కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. 2–5 నిమిషాల సమయం కేటాయించి రోజుకు రెండుసార్లు బ్రష్‌ చేసుకోవాలి. ఫ్లోరైడ్‌ ఉన్న పేస్ట్‌ వాడాలి. తిన్న వెంటనే పళ్ల మధ్య వ్యర్థాలు లేకుండా నోటిని శుభ్రం చేసుకోవాలి. మొదటి మూడునెలల్లో వాంతులు ఎక్కువ ఉన్నవారు, వాంతి అయిన తర్వాత నోటిని మంచినీళ్లతో కడుక్కోవాలి. దీనివల్ల వాంతిలో ఉండే ఎసిడిటీ పళ్లను పాడు చేయకుండా ఉంటుంది.వాంతి అయిన వెంటనే ఎసిడిటీతో పళ్లు బాగా సున్నితంగా అవుతాయి. అందుకే గంట తరువాత బ్రష్‌ చెయ్యాలి. తీపి పదార్థాలు, చల్లని పానీయాలు తాగకూడదు. టీ, కాఫీ తాగిన తరువాత నోరు శుభ్రం చేసుకోవాలి. పండ్లు, కాయగూరలు, పెరుగు లాంటివి తీసుకోవాలి. ఆల్కహాల్‌ ఎక్కువ ఉన్న మౌత్‌ వాష్‌లు వాడకూడదు. ఏదైనా శస్త్రచికిత్స తప్పనిసరైతే 5–7 నెలలో చేస్తారు. చిగుళ్ల నుంచి రక్తస్రావానికి ఏ విధమైన మందులు అవసరం లేదు. చల్లని ఐస్‌ ప్యాక్‌ పెట్టుకోవాలి. డాక్టర్‌ని కలిసినప్పుడు మీ ఇబ్బందులు చెబితే దానిని బట్టి ఎప్పుడెప్పుడు సంప్రదించాలో సూచిస్తారు. – డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌ఇవి చదవండి: కిడ్నీ రోగులకు ఉపశమనం హెల్త్‌ ట్రీట్‌..మెనోపాజ్‌ ఔషధంతో లివర్‌కు ముప్పు!మెనోపాజ్‌ లక్షణాల నుంచి ఉపశమనం కోసం ఉపయోగించే ఔషధం వల్ల లివర్‌కు ముప్పు ఏర్పడే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉన్నాయని ఇటీవల తేలింది. మెనోపాజ్‌లో సర్వసాధారణంగా ఒంటి నుంచి వేడి ఆవిర్లు రావడం, చిరాకు వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. ఈ లక్షణాల నుంచి ఉపశమనానికి ‘వియోజా’ మాత్రలను ఎక్కువమంది వాడుతుంటారు. ‘వియోజా’ మాత్రలలో ‘ఫెజోలినెటంట్‌’ అనే ఔషధం ఉంటుంది. ఇది నాన్‌హార్మోనల్‌ ఔషధం.ఈ ఔషధాన్ని దీర్ఘకాలం వాడినట్లయితే, లివర్‌కు తీవ్రమైన సమస్యలు ఏర్పడతాయని అమెరికాకు చెందిన ఆహార ఔషధ నియంత్రణ సంస్థ (ఎఫ్‌డీఏ) వెల్లడించింది. ఇప్పటికే లివర్‌ సమస్యలు ఉన్న మహిళలు ఈ ఔషధాన్ని వాడకుండా ఉండటమే మంచిదని సూచించింది. వరుసగా నలబై రోజుల పాటు ఈ ఔషధం తీసుకున్న వారిలో లివర్‌ దెబ్బతినడాన్ని గుర్తించినట్లు ఎఫ్‌డీఏ శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. అందువల్ల ఈ ఔషధం లేబుల్‌పై ‘లివర్‌కు హానికరం’ అనే హెచ్చరికను జోడించనున్నట్లు తెలిపారు.

నాకు 3వ నెల. ఆహారం విషయంలో ఎలాంటి జాగ్రత్తలు పాటించాలి? ఏ ఆహారం తినకూడదు. తింటే ఎలాంటి ప్రమాదం ఉంటుంది. – హారిక, పెదపూడిగర్భధారణ సమయంలో రోజువారీ ఆహారాన్నే తినవచ్చు. ఇంటిలో తయారు చేసినది అయితే ఎటువంటి ఇబ్బంది ఉండదు. చాలామంది అపోహలతో ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం కూడా తినరు. సాధారణంగా మీరు తినే ఆహారమే ఇప్పుడు కూడా తినండి. మీరు ఎప్పుడూ తినని కొత్త ఆహార పదార్థాలు, పండ్లు, కూరగాయలు, పాల ఉత్పత్తులను ఈ సమయంలో తినకండి. అవి మీ శరీరానికి సరిపడకపోతే వచ్చే ఇబ్బందులకు ఏమైనా మందులు వాడాల్సి వస్తే మంచిదికాదు. అందుకే కొత్తవి తినకండి.చాలామందికి గుడ్లు, మష్రూమ్స్, పల్లీలు, సోయా వల్ల ఎలర్జీలు వస్తాయి. పాశ్చరైజ్‌ చేయని చీజ్, పాలు, క్రీమ్‌ అసలు వాడకూడదు. వీటివల్ల ‘లిస్టెరియోసిస్‌’ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ తల్లికి, బిడ్డకి వస్తుంది. మాంసాహారం తినేవారు చికెన్, మటన్‌లాంటివి బాగా ఉడికించి తినాలి. ఉడికించని మాంసంలో టాక్సోప్లాస్మా అనే పరాన్నజీవి ఉంటుంది. ఇది గర్భస్రావం, ఇన్‌ఫెక్షన్లకు దారి తీస్తుంది. లివర్‌తో తయారు చేసే ఆహార పదార్థాలలో విటమిన్‌ ఎ ఉంటుంది. ఇది ఎక్కువ శాతం బిడ్డకి ప్రమాదం చేస్తుంది.గుడ్లు కూడా బాగా ఉడికించినవే తినాలి. తెల్లసొన అయితే ఇంకా మంచిది. బాగా ఉడికించని గుడ్లలో సాల్మొనెల్లా బ్యాక్టీరియా ఉంటుంది. ఇది ఆహారాన్ని విషపూరితం చేస్తుంది. దీంతో బిడ్డకు ప్రమాదం లేదు కానీ తల్లికి వాంతులు, నీళ్ల విరేచనాలు కావచ్చు. చేపలు తినేవారు కూడా బాగా ఉడికించిన సముద్రపు చేపలను తినొచ్చు. ఒకవేళ తింటే కొన్ని కాలుష్య కారకాలు బిడ్డకు హాని చేస్తాయి. ట్యూనా చేపలో పాదరసం శాతం ఎక్కువ ఉంటుంది కాబట్టి అది కూడా తినకూడదు. ఆయిల్‌ ఎక్కువగా ఉండే చేపలు కూడా తినకూడదు. చాలామందిలో కాఫీ తాగడం మంచిదేనా అనే ప్రశ్న కూడా ఉంటుంది. నిజానికి మానేయడం మంచిది. కానీ అలవాటు ఉంది, తప్పకుండా తీసుకోవాలి అంటే రోజుకి 200 ఎంజీ కన్నా ఎక్కువ కాఫీ పొడిని తీసుకోకూడదు. అంటే ఒక కప్పు కాఫీ అని అర్థం. ఈ కెఫీన్‌ వేరే డ్రింక్స్‌లో కూడా ఉంటుంది. ఉదాహరణకి గ్రీన్‌ టీ లేదా మామూలు టీలో ప్రతి గ్రాముకు 75ఎంజీ కెఫీన్‌ ఉంటుంది. డార్క్‌ చాక్లెట్స్‌లో ప్రతి గ్రాముకు 10–25 ఎంజీ ఉంటుంది. కోలా డ్రింక్స్‌లో 40–80 ఎంజీ ఉంటుంది. ఫిల్టర్‌ కాఫీలో 140 ఎంజీ ఉంటుంది. అందుకే తాగకపోవడమే మంచిది. కనీసం మొదటి మూడునెలల్లో మానేయండి. పండ్లు, కూరగాయలను గోరువెచ్చని నీటితో శుభ్రం చేసుకోవాలి. గర్భధారణ సమయంలో డాక్టర్‌ సూచించిన మేరకే విటమిన్‌ మాత్రలు వేసుకోవాలి. – డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌ఇవి చదవండి: ఒక అడవిలో తాబేళ్లు... చేపలు... కోతులు

నాకు ఏడవ నెల. నెలలు నిండక ముందే డెలివరీ అయ్యే లక్షణాలను ఎలా కనిపెట్టాలి? ఎలాంటి పరీక్షలు చేస్తే తెలుస్తుంది. అలా కాకుండా ఉండాలంటే ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – దివ్య శ్రీ, వికారాబాద్‌నెలలు నిండక ముందే ప్రసవించడం అనేది చాలామందికి అప్పటికప్పుడే మొదలవుతుంది. కానీ పదిమందిలో ఏడుగురికి ఏ ఇబ్బంది లేకుండా పురిటినొప్పులు తగ్గిపోతాయి. పూర్తిగా నెలలు నిండాకే డెలివరీ అవుతుంది. అయితే కొంతమందికి తరచూ నొప్పులు వచ్చి రక్తస్రావం, ఉమ్మనీరు పోవడం మొదలవుతుంది. ఇలా అయినప్పుడు సర్విక్స్‌ కూడా తెరుచుకుంటుంది. కాబట్టి నొప్పులు అదుపు చేయడం కష్టమవుతుంది. అలాంటి లక్షణాలు కనబడిన వెంటనే డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి.డెలివరీ సురక్షితంగా అయ్యి బిడ్డకు ఎటువంటి ప్రమాదం లేకుండా ఉండటానికి ముందస్తుగా అవసరమైన ఇంజెక్షన్లు, మందులు ఇచ్చే సమయం దొరుకుతుంది. 37వారాల లోపు ఇలా జరిగితే, దాన్ని ప్రీమెచ్యూర్‌ బర్త్‌ అంటారు. కొన్నిసార్లు 24–48 గంటలు నొప్పులు తగ్గే మందులు ఇవ్వొచ్చు. బిడ్డ ఊపిరితిత్తుల పరిపక్వత కోసం స్టెరాయిడ్స్‌ ఇస్తారు. ఇన్‌ఫెక్షన్లు రాకుండా హై యాంటీబయాటిక్స్‌ ఇస్తారు. యూరిన్, వెజైనల్‌ స్వాబ్స్‌ టెస్ట్‌కి పంపి, ఏదైనా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వల్ల ఇలా తొందరగా నొప్పులు వచ్చాయా అని పరీక్షిస్తారు.పల్స్, బీపీ, బిడ్డ గుండె కొట్టుకోవడం ఎలా ఉన్నాయో చూస్తారు. స్కాన్‌లో బిడ్డ కదలికలు, రక్తప్రసరణను చూస్తారు. చాలామందికి నొప్పులు లేకుండా వాటర్‌ బ్రేక్‌ అయ్యి, వెజైనా నుంచి లీక్‌ అవుతుంది. ఇలాంటి లక్షణాలు ఉంటే ఉమ్మనీరు పోతోంది, డెలివరీ ఎప్పుడైనా కావచ్చు అని అర్థం. వెంటనే డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. ఒకవేళ నొప్పులు మొదలైనట్లయితే నెలలు పూర్తవకుండా పుట్టే బిడ్డను జాగ్రత్తగా చూసుకునే అన్ని సదుపాయాలు ఉన్న ఆసుపత్రిలోనే డెలివరీ చేసుకోవాలి.నియోనాటాలజిస్ట్‌ కూడా చాలా అవసరం. ఈ రోజుల్లో 24 వారాల నుంచి బిడ్డను జాగ్రత్తగా చూసే ఆధునిక పరికరాలు పెద్ద సెంటర్లలో ఉంటున్నాయి. తగిన శిక్షణ పొందిన డాక్టర్లు, నర్సులు ఉండాలి. ప్రీమెచ్యూర్‌ పిల్లలకు కొన్ని ఆరోగ్య సమస్యలు కూడా ఎదురవుతాయి. ఆ సమస్యలను తగ్గించడానికి తల్లికి ముందుగానే మందులు ఇవ్వడం జరుగుతుంది. కొందరి విషయంలో ఉమ్మనీరు పోవడం మొదలైనా, ప్రసవం మొదలుకాకపోవచ్చు. అలాంటి వారిని ఆసుపత్రిలో ఉంచి, అవసరమైన జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి.ఉమ్మనీరు, రక్తప్రసరణ ఎలా ఉందో పరీక్షిస్తూ, తల్లికి బిడ్డకు ఎటువంటి ఇన్‌ఫెక్షన్లు లేకపోతే 37 వారాల వరకు పర్యవేక్షించేందుకు ప్రయత్నిస్తారు. ఎందుకంటే బిడ్డకు తల్లి కడుపులో అందే పోషకాలను, వాతావరణాన్ని బయట పూర్తిగా ఇవ్వలేము. అందుకే ఎన్ని రోజులు కుదిరితే అన్ని రోజులు గర్భంలో ఉంచేందుకే ప్రయత్నించాలి. తప్పనిసరి అనుకున్నప్పుడే డెలివరీ చేయాలి.ఇవి చదవండి: నడుమునొప్పి చాలా ఎక్కువగా వస్తోంది.. ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి?

నాకు 5వ నెల, నడుమునొప్పి చాలా ఎక్కువగా వస్తోంది. ఉద్యోగం చేస్తున్నాను. రెస్ట్‌లో ఉంటే కొంచెం బాగుంటోంది. ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – సుధ, రేణిగుంటప్రెగ్నెన్సీలో 3వ నెల దాటిన తరువాత చాలామందికి బ్యాక్‌ పెయిన్‌ ఉంటుంది. ఇది మొదటి ప్రెగ్నెన్సీలో బాడీలో వచ్చే హార్మోనల్‌ చేంజెస్‌కి పెల్విక్‌ లిగమెంట్స్‌ స్ట్రెచ్‌ అవటం వల్ల వస్తుంది. ఆ స్ట్రెచ్‌లో లోయర్‌ బ్యాక్, పెల్విక్స్‌ నొప్పి వస్తుంది. కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే ఈ నొప్పిని తగ్గించుకోవచ్చు. బరువులు ఎత్తకుండా ఉండటం, పడుకున్నప్పుడు వెన్నును మరీ వంచకుండా, కాళ్లను కదిలించడం ద్వారా ఒత్తిగిల్లడం, ఫ్లాట్‌ షూస్‌ వేసుకోవడం, ఆఫీస్‌లో కూర్చుని ఉన్నప్పుడు బ్యాక్‌ని స్ట్రెయిట్‌గా ఉంచి కూర్చోవడం చేయాలి.మెటర్నిటీ పిల్లోస్‌ కూడా వాడుకోవచ్చు. మసాజ్‌ వల్ల కూడా కొందరికి నొప్పి తగ్గుతుంది. కిందపడిన వస్తువులను మోకాలు మీద వంగి తీసుకోవడం, బ్యాక్‌ బెండ్‌ కాకుండా చూడటం లాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. నొప్పి ఎక్కువ ఉంటే పారాసిటమాల్‌ మాత్రలు వేసుకోవాలి. కొన్ని ప్రీనేటల్‌ యోగా ఎక్సర్‌సైజ్‌ల వల్ల కూడా బ్యాక్‌ పెయిన్‌ బాగా తగ్గుతుంది. ట్రెయినర్‌ పర్యవేక్షణలో అవి పాటించాలి. ఒకవేళ నడుమునొప్పితో పాటు, ఫీవర్‌ ఉన్నా, బ్లీడింగ్, యూరిన్‌లో నొప్పి ఉన్నా, ఛాతీ భాగంలో నొప్పి ఉన్నా, వాటర్‌ బ్రేకింగ్‌ ఉన్నా అది చాలా ప్రమాదం. వెంటనే డాక్టర్‌ను కలవాలి.హెల్త్‌ ట్రీట్‌: హిస్టరెక్టమీతో ఇతర సమస్యలు..హిస్టరెక్టమీ శస్త్రచికిత్స తర్వాత మహిళలు తర్వాతి కాలంలో ఇతర సమస్యల బారిన పడే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయని ఒక తాజా పరిశోధనలో తేలింది. ఈ శస్త్రచికిత్సలో గర్భసంచిని, అండాశయాలను తొలగించడం వల్ల మహిళల ఆరోగ్యంపై అనేక దీర్ఘకాలిక ప్రభావాలు ఉంటాయని అమెరికన్‌ వైద్య నిపుణురాలు డాక్టర్‌ బ్రునిల్డా నజారియో చెబుతున్నారు.న్యూయార్క్‌లోని ఒబేసిటీ సొసైటీ లాటిన్‌ అమెరికన్‌ విభాగం చైర్‌పర్సన్‌గా ఉన్న డాక్టర్‌ బ్రునిల్డా ఇటీవల తన పరిశోధనలో తేలిన అంశాలను గ్లోబల్‌ వెల్‌నెస్‌ çసమిట్‌లో వెల్లడించారు. యూటరిన్‌ ఫైబ్రాయిడ్స్‌ వంటి సమస్యలు ఉన్నప్పుడు మహిళలకు హిస్టరెక్టమీ చేయాల్సి వస్తుంది. ఈ చికిత్స తర్వాత మహిళల్లో గుండెజబ్బులు, రక్తపోటు, డెమెన్షియా, శరీరంలో కొవ్వు పెరిగి స్థూలకాయం రావడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయని డాక్టర్‌ బ్రునిల్డా నేతృత్వంలో జరిగిన పరిశోధనలో తేలింది.ఈ పరిశోధనలో భాగంగా 4,188 మంది మహిళలపై పరీక్షలు నిర్వహించి, విస్తృతంగా అధ్యయనం చేశారు. హిస్టరెక్టమీ చేయించుకోని మహిళలతో పోల్చుకుంటే, హిస్టరెక్టమీ చేయించుకున్న మహిళల్లోనే ఆరోగ్య సమస్యలు ఎక్కువగా ఉంటున్నట్లు గుర్తించారు. వీరిలో ముప్పయి ఐదేళ్లలోపు వయసులోనే హిస్టరెక్టమీ చేయించుకున్న వారిలో ఆరోగ్య సమస్యలు మరింత తీవ్రంగా ఉంటున్నట్లు గుర్తించారు.ఇవి చదవండి: ఆడంబరాలు.. అనర్థాలు తెస్తాయి!

నా వయసు 41. ఎటువంటి మందులు వాడకుండానే గర్భం వచ్చింది. అనారోగ్య సమస్యలేమీ లేవు. కానీ అందరూ బాగా భయపెడుతున్నారు. ఇంటి దగ్గర్లోని చిన్నాచితకా ఆసుపత్రుల్లో ప్రసవం చేయించుకోవద్దు అంటున్నారు. ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – సుకన్య, కరీంనగర్‌ఈ రోజుల్లో 35 నుంచి 40 సంవత్సరాల మధ్యలో గర్భం దాల్చేవారు పదిమందిలో ఒకరుంటున్నారు. వయసు పెరిగేకొద్దీ ఇబ్బందులు కూడా పెరుగుతాయి. వందలో పదిమందికి హై బీపీ రావచ్చు. బీపీ అదుపు కాకపోతే‘ప్రీఎక్లాంప్సియా’ అనే సమస్య ప్రతి వందమందిలో ఇద్దరికి ఎదురవుతుంది. ఇది తల్లికి, బిడ్డకి ప్రమాదం.ఇలా బీపీ రాకుండా ఉండటానికి ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం తీసుకోవడం, క్రమం తప్పకుండా వాకింగ్‌ చెయ్యడం, ఆస్పిరిన్‌ అనే బ్లడ్‌ థిన్నర్‌ టాబ్లెట్‌ మూడవ నెల నుంచి తీసుకోవడం లాంటివి సహాయపడతాయి. అధిక బరువు ఉన్న వారిలో డయాబెటిస్‌ రిస్క్‌ కూడా నలభై ఏళ్ల తర్వాత ఎక్కువ ఉండొచ్చు. ఈ సమస్యను తొందరగా గుర్తించి సరైన చికిత్స తీసుకోకపోతే తల్లికి, బిడ్డకి ప్రమాదం. డయాబెటిస్‌ గుర్తించకుండా, దానికి చికిత్స తీసుకోకపోతే బిడ్డ ఎదుగుదలలో ఉండే లోపాలు 5వ నెల స్కాన్‌ తీసినప్పుడు బయటపడతాయి. నలభైల్లో వచ్చే గర్భంలో బీపీ, సుగర్, బరువు చూసి తగిన జాగ్రత్తలు అనుసరించాలి.రక్తసంబంధీకుల్లో సుగర్, బీపీ ఉన్న చరిత్ర గలవారు నలభైల్లో గర్భం దాల్చాలనే ఆలోచనతో ఉన్నప్పుడు ముందుగానే అన్ని చెకప్‌లు చేయించుకుని ప్లాన్‌ చేసుకోవాలి. రక్తనాళాలలో రక్తం గడ్డకట్టడం అనేది ప్రెగ్నెన్సీలో ప్రమాదానికి దారి తీస్తుంది. గడ్డకట్టిన రక్తం బ్రేక్‌ అయితే అది రక్తప్రసరణలో కలసి ఊపిరితిత్తులు, గుండెలో అడ్డంకి ఏర్పడి ప్రాణానికి ప్రమాదం కలుగజేస్తుంది. దీనిని పల్మనరీ ఎంబ్రాలిజమ్‌ అంటారు. అయితే నలభైలో గర్భం దాల్చిన వారికి ఇది పదింతలు ప్రమాదం. అందుకే దీనిని అరికట్టడానికి ముందుగానే మందులు మొదలుపెడతారు. క్రమం తప్పకుండా వాకింగ్‌ చేయడం కూడా ఒక నివారణే.కంప్రెషన్‌ స్టాకింగ్స్‌ తొడుక్కోవాలని సూచిస్తారు. ప్రమాద అంచనా అనేది గర్భధారణ సమయంలోనూ, ఆ తరువాత కూడా చేస్తారు. రోజుకి 6–8 గ్లాసుల నీరు తీసుకోవడం, వ్యాయామం చేయడం చాలా అవసరం. గుండె పట్టేసినట్టు, రక్తపు వాంతులు అవుతున్నా, ఆయాసం ఉన్నా వెంటనే డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. రక్తప్రసరణలో వచ్చే మార్పుల వల్ల నలభైల్లో వచ్చే గర్భంలో బిడ్డ బరువు తక్కువగా ఉంటుంది. 6వ నెల నుంచి ప్రతి రెండు వారాలకి పొత్తికడుపు కొలతలను చూస్తారు. నెలకోసారి స్కాన్‌ చేసి, బిడ్డ ఎదుగుదలను అతి దగ్గరగా పర్యవేక్షిస్తారు. ఎటువంటి ఆహారం తీసుకోవాలో చెబుతారు.ఇంక ప్రసవ సమయం కూడా బిడ్డ ఎదుగుదలను బట్టి నిర్ణయిస్తారు. చాలాసార్లు 37 వారాలకే డెలివరీ చెయ్యాల్సి వస్తుంది. 37 వారాల తర్వాత బిడ్డ కడుపులోనే ఉంటే వెయ్యిలో ఇద్దరికి మనకు తెలియకుండానే ఇబ్బందులు వస్తాయి. అందుకే డాక్టర్‌ సలహా మేరకు అన్నీ ముందుగానే ప్లాన్‌ చేసుకోవాలి. ఈ వయసులో నార్మల్‌ డెలివరీ చెయ్యాలా లేక సిజేరియన్‌కి వెళ్లాలా అన్నది డాక్టర్‌ నిర్ణయిస్తారు. డెలివరీ సమయంలో ఎనస్థీషియా డాక్టర్‌ అన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటారు. అందుకే అన్ని సదుపాయాలు ఉన్న ఆసుపత్రిలో డెలివరీ చేసుకోవడం మంచిది. అన్ని డిపార్ట్‌మెంట్లకు చెందిన డాక్టర్లు ఉన్న చోట డెలివరీకి ప్లాన్‌ చేసుకుంటే ఏ ఇబ్బందులు ఎదురైనా ఆసుపత్రి వాళ్లే చూసుకుంటారు.నియోనాటాలజిస్ట్‌ కూడా అందుబాటులో ఉండాలి. చాలాసార్లు ముందస్తుగా డెలివరీ అవ్వడం, పుట్టిన బిడ్డ తక్కువ బరువు ఉండే అవకాశాలుంటాయి. అందుకే బ్లడ్‌ బ్యాంకు అందుబాటులో ఉండే ఆసుపత్రులను ఎంచుకోవాలి. క్రమం తప్పకుండా చెకప్‌ చేయించుకుని, అనుభవజ్ఞులైన వైద్యుల పర్యవేక్షణలో ఉంటే ఎటువంటి ఇబ్బందులు లేకుండా డెలివరీ చేస్తారు. ఈ రోజుల్లో నలభై పైబడిన వారిలో కూడా నార్మల్‌ డెలివరీ చేస్తున్నారు.హెల్త్‌ ట్రీట్‌: సీఫుడ్‌ రసాయనాలతో వంధ్యత్వం!సీఫుడ్‌లోని రసాయనాలతో వంధ్యత్వం సహా నానా రకాల ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తుతున్నట్లు ఒక తాజా అధ్యయనంలో తేలింది. ‘పెర్‌ అండ్‌ పోలీఫ్లూరోఆల్కైల్‌ సబ్‌స్టన్సెస్‌ (పీఎఫ్‌ఏఎస్‌) అనే రకానికి చెందిన ఈ వందలాది రసాయనాలు ఎక్కువగా సముద్రపు చేపలు, రొయ్యలు, పీతలు వంటి సీఫుడ్‌ ద్వారా శరీరంలోకి చేరి, శాశ్వతంగా తిష్ట వేసుకుంటున్నాయని, వీటి కారణంగా మహిళల్లో వంధ్యత్వం, రకరకాల క్యాన్సర్లు, నవజాత శిశువుల్లో శారీరక లోపాలు వంటి సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయని అమెరికాలోని న్యూహాంప్‌షైర్‌ శాస్త్రవేత్తలు జరిపిన పరిశోధనలో వెల్లడైంది.సీఫుడ్‌ మాత్రమే కాకుండా, ప్లాస్టిక్‌ ఫ్యాక్టరీల పరిసరాల్లో కొళాయిల ద్వారా సరఫరా అయ్యే మంచినీటిలోను, వాటి పరిసరాల్లో పండే తిండిగింజల్లోను కూడా పీఎఫ్‌ఏఎస్‌ రసాయనాలు మోతాదుకు మించి ఉంటున్నట్లు ఈ పరిశోధనలో తేలింది. అయితే, ఈ రసాయనాల మోతాదు మిగిలిన పదార్థాల కంటే సీఫుడ్‌లో మరింత ఎక్కువగా ఉంటున్నట్లు రుజువైంది. ముఖ్యంగా కాడ్, సాల్మన్, స్కాలప్, ట్యూనా వంటి చేపల్లోను, సముద్రపు రొయ్యల్లోను, పీతల్లోను పీఎఫ్‌ఏఎస్‌ రసాయనాలు ప్రమాదకరమైన పరిమాణంలో ఉంటున్నాయని, ఇకపై వీటిని తినే ముందు జనాలు కాస్త ఆలోచించుకోవాలని న్యూహాంప్‌షైర్‌ పరిశోధక బృందానికి నాయకత్వం వహించిన మేగన్‌ రోమానో హెచ్చరిస్తున్నారు.పీఎఫ్‌ఏఎస్‌ పదార్థాలు మట్టిలో కలసిపోవాలంటేనే వేలాది సంవత్సరాలు పడుతుందని, అలాంటిది ఇవి శరీరంలోకి చేరితే, వాటి వల్ల తలెత్తే అనర్థాలను ఊహించుకోవాల్సిందేనని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. ముఖ్యంగా సముద్రపు రొయ్యలు, పీతల్లో అత్యధికంగా ప్రతి గ్రాములోను 1.74–3.30 నానోగ్రాముల మేరకు పీఎఫ్‌ఏఎస్‌ పదార్థాలు ఉంటున్నట్లు శాస్త్రవేత్తలు లాబొరేటరీ పరీక్షల్లో గుర్తించారు. ప్లాస్టిక్‌లోను, అగ్నిమాపక రసాయనాల్లోను ఎక్కువగా ఉండే పీఎఫ్‌ఏఎస్‌ రసాయన పదార్థాలు మానవ శరీరంలోకి మోతాదుకు మించి చేరుకుంటే, వంధ్యత్వం సహా నానా అనర్థాలు తప్పవని వారు చెబుతున్నారు.– డా. భావనా కాసుఇవి చదవండి: అతిగా కాఫీ తాగడం కూడా ఒక వ్యసనమేనని మీకు తెలుసా!?

నాకు 5వ నెల. చలికాలంలో తరచుగా జలుబు చేస్తుంది. ఇలాంటి సమయంలో ఏ మందులు వేసుకోవాలి. డాక్టర్‌ని ఎప్పుడు సంప్రదించాలి? – మాధురి, జగ్గంపేటజలుబు అనేది గర్భవతిగా ఉన్నప్పుడు చాలా సాధారణం. జలుబు, ఫ్లూ వైరస్‌ వల్ల వ్యాపిస్తుంది. మాములుగా జలుబుకి ఆవిరి తీసుకోవడం, పై పూతగా ఏమైనా రాసుకోవడం, పారాసిటమాల్‌ లాంటివి తీసుకోవచ్చు. కానీ జలుబుతో పాటు ఒళ్లునొప్పులు, దగ్గు, జ్వరం ఉంటే మాత్రం ఫ్లూ లక్షణాలు అని అర్థం. అప్పుడు డాక్టర్‌ని వెంటనే సంప్రదించాలి. ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ వల్ల కొంతమంది గర్భిణీలకు వాతావరణంలోని మార్పులతో ఇబ్బందులు ఎదురవుతాయి. యాంటీ వైరల్‌ మాత్రలు కుడా వాడాల్సి వస్తుంది. త్వరగా చికిత్స అందకపోతే కొందరిలో అది న్యూమోనియాగా మారుతుంది. దీనికి ఆసుపత్రిలో చేరి చికిత్స పొందాల్సి ఉంటుంది. గర్భవతిగా ఉన్నప్పుడు హార్మోనల్‌ మార్పుల వల్ల, ఇమ్యూనిటీ బాగా తగ్గిపోతుంది. అందుకే ఎక్కువమంది ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటారు.హై యాంటీబయాటిక్స్‌ ఇవ్వవలసి వస్తుంది. ఫ్లూ కారణంగా ముందస్తు డెలివరీ అయ్యే ప్రమాదం కూడా పెరుగుతుంది. చలికాలంలో మీరు ఉన్న పరిసరాల్లో ఎవరో ఒకరికి జలుబు, ఫ్లూ ఉంటాయి. ఒకరి నుంచి ఒకరికి వ్యాప్తి చెందే వైరస్‌లు కూడా ఉంటాయి. అలాంటప్పుడు నిరోధించడం చాలా కష్టం. అందుకే గర్భిణీలు తప్పనిసరిగా పరిశుభ్రత పాటించాలి. చేతులు శుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి. ఫ్లూ వ్యాక్సినేషన్‌ ఏ నెలలోనైనా తీసుకోవచ్చు. ఇది తీసుకున్న వారిలో ఫ్లూ తాలూకు ఇబ్బందులు తక్కువగా ఉంటాయని నిరూపణ అయ్యింది. సరైన పోషకాహారం, నిద్ర, రోజుకు కనీసం నాలుగైదు లీటర్ల ద్రవ పదార్థాలు తీసుకోవాలి. పెయిన్‌ కిల్లర్స్, ముక్కులో వేసుకునే ్రడాప్స్‌ మంచివి కావు. డీకంజెస్టంట్‌ (కఫం పోయేలా చేసే) ఉన్న మందులు కూడా వాడకూడదు.ఫ్లూ వచ్చినప్పుడు చేసే చికిత్సతో కడుపులో ఉన్న బిడ్డ మీద ఎటువంటి దుష్ప్రభావాలు ఉండవు. మీకు 5వ నెలలో చేసే టిఫా స్కాన్‌లో బిడ్డ ఎదుగుదల తెలుస్తుంది. ఒక వేళ ఫ్లూ ఎక్కువ ఉండి, ఆసుపత్రిలో చేరి చికిత్స పొందుతుంటే వెల్‌ బీయింగ్‌ స్కాన్‌ అదనంగా చేస్తారు. మీకు జలుబు మాత్రమే ఉంటే ఒకటి రెండువారాల్లో తగ్గుతుంది. ఉప్పు నీటితో పుక్కిలించడం, వేడినీటిలో నిమ్మరసం వేసుకుని తాగడం వల్ల కూడా ఉపశమనం కలుగుతుంది. ముక్కు మూసుకుపోయి, తుమ్ములు, గొంతు బొంగురుపోవడం లాంటివి ఉండి, ఊపిరి తీసుకోవడం కష్టంగా ఉంటే వెంటనే డాక్టర్‌ని కలవాలి.మీకు షుగర్, ఊపిరితిత్తులు, కిడ్నీ, గుండె సంబంధిత వ్యాధులున్నా, వాటి తాలూకు ఇబ్బందులు ఎదురైనా డాక్టర్‌ని కలసి, వారి సలహా మేరకు మాత్రమే మందులు వాడాలి. వైరస్‌ అనేది ఒకరి నుంచి ఒకరికి వ్యాప్తి చెందుతుంది కాబట్టి యాంటీబయాటిక్స్‌ వాడకూడదు. ఒకటి రెండు వారాల వరకూ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉంటుంది. ఇంట్లో ఎవరికైనా జలుబు ఉంటే వాళ్లు వాడిన వస్తువులు వాడకూడదు. చేతులను ముక్కు, కళ్ల వద్ద పెట్టుకోకూడదు. చేతులను శు్రభంగా కడుక్కోవాలి. మాస్క్‌ వాడటం కూడా మంచిది. ఫ్లూ వచ్చిన తర్వాత వ్యాక్సిన్‌ వేయించుకుంటే తగ్గదు. అందుకే రాకముందే ముందు జాగ్రత్త చర్యగా వ్యాక్సిన్‌ తీసుకోవాలి. ఫీవర్‌ ఉంటే డాక్టర్‌ని కలసి మందులు వాడాలి.హెల్త్‌ ట్రీట్‌.. పీసీఓఎస్‌తో తిండి సమస్యలు..?మహిళల్లో రకరకాల ఆరోగ్య సమస్యలకు కారణమయ్యే పాలీ సిస్టిక్‌ ఓవరీస్‌ సిండ్రోమ్‌ (పీసీఓఎస్‌) తిండి సమస్యలకు కూడా కారణమవుతుందని తాజా పరిశోధనలో తేలింది. పీసీఓఎస్‌తో బాధపడే మహిళలు బులీమియా (తిన్న తర్వాత బరువు పెరిగిపోతామన్న ఆందోళనతో బలవంతంగా వాంతి చేసుకోవడం), బింజ్‌ ఈటింగ్‌ (నియంత్రణ లేకుండా నిరంతరం తినడం) వంటి సమస్యలకు కూడా లోనవుతారని ఒక అంతర్జాతీయ పరిశోధనలో తేలింది. తొమ్మిది దేశాలకు చెందిన శాస్త్రవేత్తలు పీసీఓఎస్‌తో బాధపడే 28,922 మంది మహిళలపైన, ఈ సమస్య లేని 2,58,619 మంది మహిళలపై జరిపిన విస్తృత పరిశోధనలో ఈ అంశమై శాస్త్రవేత్తలు నిర్ధారణకు వచ్చారు.ఈ పరిశోధన సారాంశాన్ని ‘జర్నల్‌ ఆఫ్‌ క్లినికల్‌ ఎండోక్రైనాలజీ అండ్‌ మెటబాలిజం’ సంచికలో ప్రచురించారు. ఆహారం తినడంలో సమస్యలకు లోనయ్యే పీసీఓఎస్‌ మహిళలపై జరిపిన పరిశోధనల్లో మరికొన్ని అంశాలూ బయటపడ్డాయి. వీరిలో నెలసరి సక్రమంగా రాకపోవడం, ఒక్కోసారి అసలే రాకపోవడం, అండాశయం పైపొరపై పూర్తిగా పరిపక్వం కాని అండాలు ఏర్పడటం, పురుష హార్మోన్‌ అయిన టెస్టోస్టిరాన్‌ మోతాదు ఎక్కువగా ఉండటం వంటి లక్షణాలను శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు. పీసీఓఎస్‌ లేని మహిళలతో పోలిస్తే, పీసీఓఎస్‌తో బాధపడే మహిళల్లోనే ఆహారం తినే అంశంలో రకరకాల సమస్యలు ఉన్నట్లు గుర్తించారు. యూనివర్సిటీ ఆఫ్‌ విస్కాన్సిన్‌లోని కేలీ గయోర్ఫీ, అవా సానెత్‌ల ఆధ్వర్యంలో ఈ పరిశోధన నిర్వహించారు. – డా. భావన కాసు

నాకు ఈ మధ్యనే డెలివరీ అయ్యింది. ఆసుపత్రిలో నాతో పాటు డెలివరీ అయిన వారందరూ చాలా సంతోషంగా ఉన్నారు. నాకు మాత్రం చాలా బాధగా, ఒంటరిగా ఉన్నానని అనిపిస్తోంది. నేనెందుకు నాలాగ ఉండలేకపోతున్నానో తెలియడం లేదు. దయచేసి సలహా ఇవ్వండి. – ప్రభారాణి, అమీన్‌పూర్‌డెలివరీ అనేది చాలా ముఖ్యమైన దశ. చాలామందికి ఉత్తేజంగా, ఆనందంగా, ఒక సవాలుగా ఉంటుంది. కొంతమందికి తల్లిని కాబోతున్నాను అనే ఆనందంతో పాటు కొంత ఆందోళన, ఒత్తిడి, దిగులు ఉంటాయి. ఇది సర్వసాధారణం. అయితే కొంతమందికి ఈ మార్పులు తట్టుకోవడం కష్టం కావచ్చు. ఇలాంటి వారికి అధిక సంరక్షణ అవసరం. మీలోని భావాలను ఇంకొకరితో పంచుకుంటే మంచిది. బ్లాగ్స్, న్యూస్‌పేపర్, సోషల్‌మీడియాలో కూడా వ్యక్తపరచవచ్చు.ఎవరికీ చెప్పకుండా, మీలోని మార్పులకి కారణం తెలియక ఇబ్బంది పడకూడదు. మీ గైనకాలజిస్ట్‌తో వ్యక్తిగతంగా సమస్యను వివరించడం మంచిది. అలా కుదరనప్పుడు కుటుంబసభ్యులతో గాని, మీకు బాగా దగ్గరి వ్యక్తులతో గాని పంచుకోండి. మీరు కొంత సమయం మీ కోసం కేటాయించుకుని విశ్రాంతి తీసుకోండి. మీరు రోజూ చేసే పనులు కూడా చెయ్యలేక ఇబ్బంది పడుతుంటే వెంటనే డాక్టర్‌ని కలవండి. కొందరిలో ఏ కారణం లేకుండానే ఏడవటం, వెంటనే సంతోషంగా అనిపించడం లాంటి లక్షణాలు కూడా ఉంటాయి. డెలివరీ సమయంలో అత్యవసరంగా నిర్ణయాలు తీసుకోవడం వల్ల కూడా ఒత్తిడి పెరుగుతుంది. హార్మోన్‌ల మార్పుల వల్ల కూడా ఈ ఇబ్బంది ఎదురవుతుంది.డెలివరీ అయిన వారం రోజుల్లోనే పుట్టిన బిడ్డతో అనుబంధం ఏర్పడటం చాలా అరుదు. నెమ్మదిగా పాలు ఇవ్వడం అలవాటు అయిన తర్వాత ఆ అనుబంధం బలపడుతుంది. మీ బిడ్డను చూసుకోవడంలో అనుభవం ఉన్న వాళ్లకు లేదా ఇంట్లో పెద్దవాళ్లకు మీ సమస్యను వివరించి వారి సాయం తీసుకోండి. ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం తీసుకోవాలి. ఒత్తిడి, ఆందోళన అందరికీ ఒకే రీతిలో ఉండకపోవచ్చు. తలనొప్పి, మెడనొప్పి, మగత, కడుపునొప్పి, రాత్రులు చెమటలు పట్టడంలాంటివి ఉంటే వెంటనే డాక్టర్‌ని కలవండి. చాలామందికి ఇలాంటి లక్షణాలు కనిపిస్తున్నా, ఎవరితోనైనా చెబితే ఏమనుకుంటారో అని చెప్పరు. పదిమందిలో ఒకరికి ఇలా ఉంటుంది. ప్రసవానంతరం ఇలాంటి ఒత్తిడులు చాలామందిలో ఉంటాయి. కొంతమంది కౌన్సెలింగ్‌ లేదా మందులతో మామూలుగా అవుతారు.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌

నాకు నెలసరి ఆగి రెండేళ్లవుతోంది. ఇప్పటికీ మూడ్‌ స్వింగ్స్, ఒంట్లో వేడి ఆవిర్లతో సఫర్‌ అవుతున్నాను. వెజైనల్‌ ఇచ్చింగ్‌ కూడా సివియర్‌గా ఉంది. నేను వర్కింగ్‌ ఉమన్‌ని అవడం వల్ల వీటితో చాలా ఇబ్బంది పడుతున్నాను. పరిష్కారానికి డాక్టర్‌ని కలవడం తప్పనిసరి అంటారా? – రాజేశ్వరి, జగ్గంపేటశరీరంలో వచ్చే మెనోపాజ్‌ మార్పులను తొందరగా గుర్తించి, ట్రీట్‌మెంట్‌ మొదలుపెడితే ఇంత ఇబ్బంది ఉండదు. దీని మీద ఇప్పుడు అందరికీ అవగాహన పెరిగింది. ప్రీ మెనోపాజ్‌ వచ్చినవారు కూడా ఈ దశను దాటి హ్యాపీగా ఉంటున్నారు. మెనోపాజ్‌ టైమ్‌లో శారీరకంగా, మానసికంగా, సెక్సువల్‌గా మార్పులు చాలా ఉంటాయి. మీరు వర్కింగ్‌ ఉమన్‌ కాబట్టి ఆ మార్పులను ఎదుర్కొంటూ నార్మల్‌ లైఫ్‌ని లీడ్‌ చేయడం చాలా కష్టం. మీరే కాదు చాలామంది ఇలాంటి సమస్యలను గుంభనంగా భరిస్తూ ఉంటారు. డాక్టర్‌ని సంప్రదించడానికి ఇబ్బందిపడుతుంటారు.కానీ ఈ ప్రాబ్లమ్స్‌కి వీలైనంత త్వరగా ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకోవాలి. మెనోపాజ్‌ దశ దాటిన తరువాత ఓవరీస్‌ పనిచేయవు. అందువల్ల ఈస్ట్రోజన్‌ హార్మోన్‌ తగ్గిపోతుంది. దీనివల్ల వెజైనా ప్రాంతం పొడిబారిపోతుంది. ఎలాస్టిసిటీ తగ్గిపోతుంది. తరచూ ఇన్‌ఫెక్షన్ల బారినపడతారు. 50 శాతం మందిలో ఈ మార్పు కొన్నేళ్లపాటు కొనసాగుతుంది. యూరిన్, యూటరస్, వెజైనల్‌ స్వాబ్స్‌ తీసి ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉందేమో చూడాలి. ఇప్పుడు ఇలాంటి వాటినే ట్రీట్‌ చేయడానికి ప్రత్యేకంగా ‘మెనోపాజ్‌ క్లినిక్స్‌’ వచ్చాయి. ఇబ్బందిపడకుండా డాక్టర్‌ని సంప్రదిస్తే సమస్య త్వరగా నయమవుతుంది.

వారం కిందట నాకు నార్మల్‌ డెలివరీ అయింది. ఎన్ని రోజుల్లో మళ్లీ నార్మల్‌ లైఫ్‌కి వచ్చేస్తాను? ఈలోపు ఏవైనా హెల్త్‌ ప్రాబ్లమ్స్‌ వస్తే.. ఎలాంటి సమస్యకు హాస్పిటల్‌కి వెళ్లాలి? – యోగిత, దేవరకొండడెలివరీ అయిన తరువాత తల్లికి, బిడ్డకు కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. రెండు వారాల తరువాత ఇద్దరినీ చెకప్‌కి తీసుకువెళ్ళాలి. కొన్ని హై రిస్క్‌ కేసుల్లో ఐదవ రోజే చెకప్‌కి వెళ్ళాలి. బేబీకి సరిగ్గా పాలు ఇవ్వడం, నిద్ర పుచ్చటం, టైమ్‌కి మల్టీ విటమిన్‌ డ్రాప్స్‌ వేయడం లాంటివి చేయాలి. జాండీస్‌ చెకింగ్‌ గురించి కూడా డిశ్చార్జ్‌ టైమ్‌లో చెప్తారు. బేబీ ఎక్కువగా ఏడుస్తున్నా, యూరిన్, మోషన్‌ పాస్‌ చెయ్యకపోయినా, బరువు తగ్గిపోతున్నా, చర్మం పసుపు రంగులోకి మారినా వెంటనే డాక్టర్‌ని కలవాలి. మీరు సరైన పోషకాహారం తీసుకుంటే త్వరగా కోలుకుంటారు.మొదటి వారంలో మీకు ఫీవర్, బాడీ పెయిన్స్‌ ఉన్నాయా అని చూస్తారు. బిడ్డకి పాలు పట్టించడంలో ఏమైనా ఇబ్బందులు ఉంటే సరి చేస్తారు. యూటరస్‌ పెయిన్‌ చాలా కామన్‌గా ఉంటుంది. అది యూటరస్‌ నార్మల్‌ సైజు అవుతున్నప్పుడు వచ్చే పెయిన్‌ మాత్రమే! నార్మల్‌గా బ్లీడింగ్‌ 12 వారాల వరకు ఉంటుంది. ఒకవేళ మీకు హై టెంపరేచర్, తట్టుకోలేని పొట్టనొప్పి, బ్రెస్ట్‌ పెయిన్, హెవీ బ్లీడింగ్, క్లాట్స్, వెజైనా పెయిన్, ఫౌల్‌ వెజైనల్‌ డిశ్చార్జ్‌ ఉంటే అవి ప్రమాదం. వెంటనే డాక్టర్‌ని కలవాలి. తల తిరుగుతున్నట్లు, స్పృహ కోల్పోతున్నట్లు అనిపించినా, కాళ్లలో రక్తం గడ్డకట్టినా ఆలస్యం చేయకుండా వెంటనే హాస్పిటల్‌కి వెళ్ళాలి. బ్రెస్ట్‌ ఎన్‌లార్జ్‌మెంట్‌ అంటే బ్రెస్ట్‌లో నొప్పి పుట్టించే గడ్డలు వచ్చినా డాక్టర్‌ని కలవాలి. కొంత యాంగై్జటీ, భయం అందరికీ ఉంటాయి. ఆన్‌లైన్‌ కౌన్సెలింగ్‌ ద్వారా మాట్లాడవచ్చు.బిడ్డకు పాలు ఇచ్చే సందేహాల మీద ఇంటి నుంచే సలహాలు తీసుకోవచ్చు. మెంటల్‌ హెల్త్‌ కూడా చాలా ముఖ్యమైనది. హెల్దీ ఫుడ్‌ తీసుకోవడం, రోజూ కొంత సమయాన్ని మీకోసం కేటాయించుకొని మంచి పుస్తకాలు చదవడం అలవాటు చేసుకోవాలి. ఒకవేళ మీకు వెజైనా వద్ద కుట్లు వేసుంటే రెండు వారాల్లో మానిపోతాయి. కొన్నిసార్లు పెయిన్‌కిల్లర్స్‌ ఎక్కువ రోజులు వాడాల్సివస్తుంది. డెలివరీ అయిన వెంటనే పెల్విక్‌ ఫ్లోర్‌ ఎక్సర్‌సైజులు ప్రారంభించాలి. దీనికి సంబంధించి డిశ్చార్జ్‌కి ముందే డాక్టర్‌ని అడిగి తెలుసుకోవాలి. మలబద్ధకం చాలామందికి ఉంటుంది. మైల్డ్‌ లాక్సాటివ్స్‌ వాడాలి. ఒకటి రెండు వారాల్లో ఎక్సర్‌సైజులు, డైట్‌తో నార్మల్‌ అవుతుంది. ప్రమాదకరమైన మార్పులు లేనప్పుడు రెండు వారాల తరువాత డాక్టర్‌ని కలవాలి. ప్రతి నెలా బేబీకి చెకప్స్‌ ఉంటాయి.

నాకు ఐదవ నెల ప్రెగ్నెన్సీ. ప్రతిరోజు మోషన్‌ ఫ్రీగా రాక ఇబ్బంది పడుతున్నాను. ఏ మందులూ పని చెయ్యడం లేదు.ప్రెగ్నెన్సీలో ఇది చాలా సాధారణ సమస్య. హార్డ్‌ మోషన్‌తో పాటు పెయిన్‌ఫుల్‌గా కూడా ఉండొచ్చు. దీని వల్ల పొట్టలో నొప్పి, ఉబ్బరం, క్రాంప్స్‌ వస్తాయి. ప్రెగ్నెన్సీలో సరిగ్గా నీళ్లు తీసుకోకపోవడం అసలు కారణం. హార్మోనల్‌ చేంజెస్‌తో బొవల్‌ మూవ్‌మెంట్‌ కూడా బాగా తగ్గుతుంది. నీళ్లు సరిగ్గా తాగక బొవల్‌ మూవ్‌మెంట్‌ స్పీడ్‌ తగ్గి మోషన్‌ గట్టిపడటంతో మలబద్ధ్దకం మొదలవుతుంది.తినే ఆహారంలో ఫైబర్‌ తక్కువ ఉన్నా, ద్రవ పదార్థాలు తక్కువ తీసుకున్నా, స్టూల్‌ బల్క్‌ తగ్గి కూడా మోషన్‌ హార్డ్‌ అవుతుంది. ఎక్సర్‌సైజెస్, యోగా చేసిన వారిలో టమ్మీ మజిల్స్‌ స్టిములేట్‌ అవుతాయి. దానితో మలబద్ధకం లాంటి ఇబ్బందులు రావు. మీరు రోజుకు నాలుగైదు లీటర్ల నీరు తాగండి. ఫైబర్‌ ఎక్కువ ఉండే ఆహారం.. బీన్స్, ఫ్రూట్స్, మొలకెత్తిన గింజలు తీసుకోవాలి. మోషన్‌ ఫ్రీగా అయ్యే లాక్సాటివ్‌ సిరప్స్‌ తీసుకోవాలి. వీటిలో స్టిములేటింగ్‌ లాక్సాటివ్స్‌ అంటే బొవల్‌ ఫాస్ట్‌గా మూవ్‌ అయ్యేటట్టు చేసేవి వాడాలి. కొన్ని మెడిసిన్స్, యాంటీబయాటిక్స్‌ వల్ల కూడా మలబద్ధకం సమస్య వస్తుంది.మీరు అవి గుర్తించి డాక్టర్‌కి చెప్పాలి. అప్పుడు సైడ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ లేని మందులను ఇస్తారు. వారంలో కనీసం మూడుసార్లు కూడా మోషన్‌కి వెళ్ళకపోతే మలబద్ధకంగా పరిగణించాలి. థైరాయిడ్‌ డిసీజ్, ఇరిటబుల్‌ బొవల్‌ సిండ్రోమ్‌లాంటి కండిషన్స్‌ ఉన్న వారిలో ఇంకా ఎక్కవ అవుతుంది. ప్రెగ్నెన్సీలో ఐదుగురిలో ఒక్కరికి ఈ ప్రాబ్లమ్‌ వస్తుంది. అన్నీ కరెక్ట్‌గా ఉన్నా కొంతమందిలో ఎందుకు మలబద్ధకం వస్తుందో చెప్పలేము. అలాంటప్పుడు హెల్దీ డైట్, ఎక్సర్‌సైజ్, లాక్సాటివ్స్‌తో ట్రీట్‌మెంట్‌ ఇస్తాము.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌

నా వయసు 24 సంవత్సరాలు. నాకు ఆరు నెలలుగా వెజైనల్‌ దురద, పెయిన్, అప్పుడప్పుడు ఫీవర్‌ వస్తున్నాయి. నాకు ప్రెగ్నెన్సీ కూడా రావట్లేదు. ఏ ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకున్నా కంప్లీట్‌ రిలీఫ్‌ రావడం లేదు. – అమృత, విజయవాడమీరు చెప్పిన లక్షణాలను బట్టి దాన్ని పెల్విక్‌ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ డిసీజ్‌ అంటారు. దీనికి చాలా కారణాలు ఉంటాయి. ముఖ్యంగా ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌. అది వెజైనల్‌ / యూరిన్‌లో ఉండవచ్చు. భర్త నుంచి వ్యాపించవచ్చు. అందుకే మీరు గైనకాలజిస్ట్‌ను కలసి వెజైనల్, యూరిన్‌ శాంపిల్స్‌ తీసుకుని, బ్యాక్టీరియల్‌ లేదా యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉందా అని నిర్ధారణ చేసి దానికి తగిన యాంటీబయాటిక్స్‌ ఇస్తారు. మీ భర్తని కూడా యూరాలజిస్ట్‌ని కలసి యురేటరల్‌ స్వాబ్‌ తీసుకోమని చెబుతారు.ఇద్దరికీ ట్రీట్‌మెంట్‌ చేసిన తరువాతనే ప్రెగ్నెన్సీ ప్లాన్‌ చెయ్యమని చెప్తారు. ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ సరిగ్గా ట్రీట్‌ చెయ్యనప్పుడు ఫాలోపియన్‌ ట్యూబ్‌కి ఏ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వ్యాపించినా ట్యూబ్స్‌ బ్లాక్‌ కావచ్చు. అప్పుడు ప్రెగ్నెన్సీ రావడం కష్టమవుతుంది. వచ్చినా ట్యూబ్‌లోనే ప్రెగ్నెన్సీ రావడం.. అంటే ఎక్టోపిక్‌ ప్రెగ్నెన్సీ అవుతుంది. ఇది ప్రమాదం. గర్భసంచికి కూడా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వ్యాపించే అవకాశాలు ఉంటాయి. లక్షణాలు మొదలైన రెండుమూడు రోజుల్లో వెంటనే పెల్విక్‌ ఇన్‌ఫ్లమేటరీ డిసీజ్‌కి ట్రీట్‌మెంట్‌ మొదలుపెడితే ఈ లాంగ్‌టర్మ్‌ రిస్క్స్‌ ఏమీ ఉండవు.డాక్టర్‌ చెప్పిన యాంటీబయాటిక్స్‌ కూడా సరైన టైమ్‌కి సరైన డోస్, చెప్పినన్ని రోజులు కరెక్ట్‌గా తీసుకోవాలి. వాళ్లకి ఫ్యూచర్‌లో ఇన్‌ఫెక్షన్‌ రాకుండా ఏడాదికి చెకప్‌కి వెళ్లమని చెప్తారు. ప్రెగ్నెన్సీ ఆలస్యం అవుతుంటే అల్ట్రాసౌండ్‌ ద్వారా ట్యూబ్స్‌లో బ్లాక్‌ ఉందా అని చెక్‌ చేస్తారు. కొన్ని బ్లడ్‌ టెస్ట్‌ల ద్వారా కూడా ప్రెగ్నెన్సీ ఆలస్యం అవ్వడానికి కారణాలను కనిపెడతారు. సరైన సమయానికి ట్రీట్‌మెంట్‌ ఇస్తే, మళ్లీ వెజైనల్‌∙ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వచ్చే అవకాశాలు తగ్గుతాయి.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌

నాకు 38 ఏళ్లు. ఆరునెలలుగా పీరియడ్స్‌ రావట్లేదు. ఇంతకుముందేమో హెవీ సైకిల్స్‌ ఉండేవి. ఒకరకంగా చెప్పాలంటే పీరియడ్స్‌ రాకపోవడం రిలీఫ్‌గానే ఉంది. కానీ మా ఫ్రెండ్సేమో ఇంత చిన్న వయసులో అలా పీరియడ్స్‌ ఆగిపోవడం కరెక్ట్‌ కాదు, డాక్టర్‌ని కన్సల్ట్‌ అవమని చెప్తున్నారు. ఇంతముందుగా మెనోపాజ్‌ వస్తుందా? – కె. పల్లవి, హైదరాబాద్‌ఎర్లీ లేదా ప్రిమెచ్యూర్‌ మెనోపాజ్‌ అంటే 40–45 ఏళ్ల మధ్య నెలసరి పూర్తిగా ఆగిపోవడం. వీళ్లకి మెనోపాజ్‌ సింప్టమ్స్‌ అయిన హాట్‌ ఫ్లషెస్, చెమటలు పట్టడం, మూడ్‌ స్వింగ్స్‌ వంటివీ ఉంటాయి. కానీ కొంతమందికి హఠాత్తుగా కొన్ని నెలలపాటు పీరియడ్స్‌ ఆగిపోతాయి. భవిష్యత్‌లో మళ్లీ స్టార్ట్‌ అవచ్చు. ఇలాంటి పరిస్థితి సాధారణంగా 40 ఏళ్లలోపు కనపడుతుంది.దీనిని ప్రిమెచ్యూర్‌ ఒవేరియన్‌ ఇన్‌సఫిషన్సీ అంటారు. అంటే అండాశయాల నుంచి అండాలు విడుదల కాకుండా, బాడీ హార్మోన్స్‌ ఇంబాలెన్స్‌ అవుతాయి. దీనికి సరైన కారణమేంటో తెలీదు. ఇది ఆటో ఇమ్యూన్‌ డిజార్డర్స్‌ ఉన్న వారిలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. థైరాయిడ్, డయాబెటిస్‌తో బాధపడుతున్న వారిలోనూ కనిపిస్తుంది. జన్యుపరమైన కారణమూ ఉండొచ్చు. కొంతమందికి మంప్స్, టీబీ, మలేరియా తరువాత ఇలా పీరియడ్స్‌ ఆగిపోవడం జరుగుతుంది.మెనోపాజల్‌ సింప్టమ్స్‌తోపాటు జుట్టు ఊడిపోవడం, ఎముకలు బలహీనపడటం, బోన్‌ లాస్‌ వంటివీ ఉంటాయి. ఆస్ట్రియో పొరాసిస్‌ రిస్క్‌ పెరుగుతుంది. ఇవన్నీ బాడీలో ఈస్ట్రజన్‌ హార్మోన్స్‌ తగ్గటం వలన తలెత్తుతాయి. ఎప్పుడైనా వరుసగా మూడునెలలు పీరియడ్స్‌ మిస్‌ అయితే వెంటనే డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. కారణమేంటో త్వరగా కనుక్కొని వెంటనే చికిత్సను అందిస్తారు. ఒత్తిడి, డైట్‌లో మార్పులు, ఎక్సర్‌సైజ్‌ హాబిట్స్‌ వల్ల కూడా కొంత పీరియడ్‌ సైకిల్‌లో మార్పులు వస్తాయి.థైరాయిడ్, ఎఫ్‌ఎస్‌హెచ్‌ టెస్ట్‌లు, బోన్‌ స్కాన్‌ చేస్తారు. దేహానికి హార్మోన్స్‌ అవసరం చాలా ఉంటుంది. అలాంటిది చిన్న వయసులోనే హార్మోన్ల ఉత్పత్తి తగ్గిపోతే రిస్క్‌ ఎక్కువవుతుంది. కాబట్టి కొంతమంది పేషంట్స్‌కి డాక్టర్‌ పర్యవేక్షణలో హార్మోన్‌ రిప్లేస్‌మెంట్‌ థెరపీ ఇస్తారు. 51 ఏళ్లకి సహజంగానే మెనోపాజ్‌ వస్తుంది కాబట్టి ఆ సమయం వరకు జాగ్రత్తగా చెకప్‌ చేయించుకుంటూండాలి. పౌష్టికాహారం తీసుకోవాలి. కాల్షియం ఎక్కువగా ఉండే ఆహారపదార్థాలు తీసుకోవాలి. విటమిన్‌ డి సప్లిమెంట్స్‌ తీసుకోవాలి.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌

నాకు 40 ఏళ్లు. చాలా ఏళ్లుగా బ్రెస్ట్‌ పెయిన్‌తో సఫర్‌ అవుతున్నాను. నెలసరి ముందు వచ్చే పెయిన్‌ నార్మలే అన్నారు. కానీ నాకు నెలంతా ఉంటోంది. ఇదేమైనా క్యాన్సర్‌కి దారితీస్తోందేమోనని భయంగా ఉంది. – పేరు, ఊరి పేరు రాయలేదు.పీరియడ్స్‌కి ముందు వచ్చే బ్రెస్ట్‌ పెయిన్‌ సాధారణంగా హార్మోనల్‌ చేంజెస్‌ వల్ల వస్తుంది. అదేం సమస్య కాదు. ఇలాంటి నొప్పికి బ్రెస్ట్‌కి మంచి సపోర్ట్‌ ఇచ్చే ఇన్నర్‌వేర్‌ వేసుకోవడం, పెయిన్‌ కిల్లర్స్‌ లేదా విటమిన్‌ ఇ మాత్రలు లాంటివి వాడితే తగ్గిపోతుంది. కానీ పెయిన్‌ నెలంతా ఉంటే డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. బ్రెస్ట్‌ ఎగ్జామినేషన్స్‌ చేయించుకోవాలి.బ్రెస్ట్‌ టిష్యూలో జరిగే కొన్ని మార్పులతో ఫైబ్రస్‌ టిష్యూ పెరిగి పెయిన్‌ రావచ్చు. బ్రెస్ట్‌ కింద ఉన్న చెస్ట్‌ వాల్‌ నుంచి మజిల్‌ లేదా రిబ్‌ ప్రాబ్లంతో బ్రెస్ట్‌లోకి పెయిన్‌ రేడియేట్‌ కావచ్చు. అలాంటి పెయిన్‌ని కాస్టోకాన్‌డ్రైటిస్‌ (ఛిౌట్టౌఛిజిౌnఛీటజ్టీజీట) అంటారు. ఊపిరి తీసుకునేటప్పుడు పెయిన్‌ పెరుగుతుంది. బ్రెస్ట్‌లో ఇన్‌ఫ్లమేషన్‌ వచ్చినా పెయిన్‌ ఉంటుంది. అయితే ఇది అరుదుగా ఉంటుంది. బ్యాక్టీరియల్‌ లేదా వైరల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ బ్రెస్ట్‌లోని టిష్యూ ఇన్‌ఫెక్షన్‌కి కారణం అవుతుంది.దీనికి హయ్యర్‌ యాంటీబయాటిక్స్‌తో వెంటనే చికిత్సను అందించాలి. కొంతమందికి హెర్పిస్‌ లేదా షింగల్స్‌తో బ్రెస్ట్‌ మీద దద్దుర్లు, నొప్పి ఉంటాయి. దీన్ని యాంటీవైరల్‌ మెడిసిన్‌తో ట్రీట్‌ చేయాలి. చాలా అరుదుగా బ్రెస్ట్‌ లంప్స్, బ్రెస్ట్‌ ట్యూమర్‌ ఉంటే పెయిన్‌ రావచ్చు. బ్రెస్ట్‌ సిస్ట్స్‌ అంటే బ్రెస్ట్‌లో ఫ్లూయిడ్‌తో నిండిన సిస్ట్స్‌ ఏర్పడతాయి. వాటివల్ల కూడా నడిచినప్పుడు, ప్రెషర్‌కి పెయిన్‌ వస్తుంది. చాలామంది.. పెయిన్‌ రావడంతోనే బ్రెస్ట్‌ క్యాన్సరేమో అని భయపడతారు. కానీ బ్రెస్ట్‌ క్యాన్సర్‌లో మొదటి సింప్టమ్‌.. బ్రెస్ట్‌లో అసాధారణ రీతిలో లంప్‌ ఉండటం. చాలాసార్లు పెయిన్‌ ఉండదు.అయితే బ్రెస్ట్‌ నుంచి డిశ్చార్జ్‌ ఉన్నా, లంప్స్‌ ఉన్నా, స్వెల్లింగ్, రెడ్‌నెస్‌ ఉన్నా, చంకల్లో లంప్స్‌ ఉన్నా ఆలస్యం చేయకుండా డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. రొటీన్‌ బ్రెస్ట్‌ ఎగ్జామినేషన్, బ్రెస్ట్‌ అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌తో పెయిన్‌కి, లంప్‌కి కారణాలను డిటెక్ట్‌ చేయొచ్చు. ఎర్లీగా ఏది డిటెక్ట్‌ అయినా వెంటనే చికిత్స మొదలుపెడితే పూర్తిగా నయమయ్యే అవకాశం ఉంటుంది. ప్రతినెల పీరియడ్స్‌ అయిపోయిన వెంటనే సెల్ఫ్‌ బ్రెస్ట్‌ ఎగ్జామినేషన్‌ చేసుకోవడం మంచిది.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌

నేను డెలివరీ అయ్యి రెండు వారాలు అవుతోంది. 102 ఫీవర్‌తో హాస్పిటల్‌లో మళ్లీ అడ్మిట్‌ అయ్యాను. గర్భసంచిలో ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉందని చెప్పారు. ఇది రాకుండా నేను ఎలా జాగ్రత్తపడాల్సిందో తెలీలేదు. నా హెల్త్‌ కండిషన్‌ నాకేం అర్థంకావడం లేదండీ..! – వి. మయూరి, కరీంనగర్‌ప్రసవం అయిన ఆరువారాల్లోపు వచ్చే గర్భసంచి ఇన్‌ఫెక్షన్‌ని ఎండోమెట్రైటిస్‌ అంటారు. సిజేరియన్‌ తర్వాత దీని రిస్క్‌ ఎక్కువగా ఉంటుంది. జ్వరం, పొట్టలో నొప్పి, అధిక రక్తస్రావం ఉంటాయి. వెంటనే యాంటీబయాటిక్స్‌ ఇస్తే త్వరగా తగ్గిపోతుంది. డెలివరీ ప్రాసెస్‌లో గర్భసంచిలోకి సూక్ష్మక్రిములు, బ్యాక్టీరియా వెళ్లి ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్‌కి కారణమవుతాయి. చాలామందిలో రెండు నుంచి పదిరోజుల మధ్య జ్వరం కనిపిస్తుంది.వందలో ఒకరికి ఈ పోస్ట్‌పార్టమ్‌ ఎండోమెట్రైటిస్‌ వస్తుంది. వెజైనల్‌ డెలివరీలో, సిజేరియన్‌ అయిన వారిలో వందలో ఇరవై మందికి ఇది వస్తుంది. ఉమ్మనీరు ముందుగా పోయిన వారిలో, ప్లెసెంటా ్చఛీజ్ఛిట్ఛn్టగా ఉన్నవారిలో, ప్రెగ్నెన్సీ కంటే ముందు ఏదైనా వెజైనల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉన్నవారిలో, ఒబేసిటీ, డయాబెటిస్, రక్తహీనత ఉన్నా, నొప్పులతో ప్రసవం మరీ ఆలస్యం అయినా పోస్ట్‌పార్టమ్‌ ఎండోమెట్రైటిస్‌ రిస్క్‌ పెరుగుతుంది.ఈ కండిషన్‌లో ప్రసవం తర్వాత బ్లీడింగ్‌ తగ్గుముఖం పట్టాల్సింది పోయి హఠాత్తుగా హెవీగా అవుతుంది క్లాట్స్‌తో. వెజైనా నుంచి దుర్వాసన వస్తుంది. మూత్రంలో మంట ఉంటుంది. ఈ లక్షణాలు మీకున్నట్లయితే వెంటనే డాక్టర్‌ని సంప్రదించాలి. ఇన్‌ఫెక్షన్‌ని తగ్గించడానికి వెంటనే యాంటిబయాటిక్స్‌ ఇస్తారు. యూరిన్‌ ఏరియా, వెజైనా ఏరియా నుంచి స్వాబ్‌ తీస్తారు. వెజైనాలో పెట్టుకునే యాంటీబయాటిక్స్‌ని సూచిస్తారు.డాక్టర్‌ దగ్గరకి ఆలస్యంగా వెళ్లినా, సరైన చికిత్స అందకపోయినా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ యూటరస్‌ నుంచి పెల్విస్‌కి వ్యాపిస్తుంది. దాన్ని సెప్సిస్‌ అంటాము. ఇది శరీరమంతా స్ప్రెడ్‌ కాకుండా వెంటనే ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకోవాలి. సిజేరియన్‌ కుట్లకి కూడా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వ్యాపిస్తుంది. ఇది ఇంత ప్రమాదం కాబట్టి సిజేరియన్‌కి ముందు యాంటీబయాటిక్స్‌ ఒక డోస్‌ ఇస్తారు. వెజైనాని యాంటీసెప్టిక్‌ లోషన్‌తో క్లీన్‌ చేస్తారు. ఈ యాంటీబయాటిక్స్‌ మీకు యూటరస్, యూరినరీ ట్రాక్ట్, వూండ్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ రాకుండా కాపాడుతాయి.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌ఇవి చదవండి: మౌత్‌ అల్సర్‌తో.. పుట్టబోయే బిడ్డకేమైనా ప్రమాదమా?

నాకిప్పుడు మూడవ నెల. మౌత్‌ అల్సర్స్, మెడ దగ్గర గడ్డలు వచ్చిపోతున్నాయి. ఇంతకుముందు కూడా ఇలాగే వస్తే నాకు, మావారికి ఇద్దరికీ మెడిసిన్‌ ప్రిస్క్రైబ్‌ చేశారు. వాడాము. తగ్గాయి. ఇప్పుడు మళ్లీ వస్తున్నాయి. వీటి వల్ల పుట్టబోయే బిడ్డకేమైనా ప్రమాదమా? – ఊరు, పేరు రాయలేదు.మీరు చెప్పినదాన్ని బట్టి ఇది రిపీటెడ్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌లా ఉంది. నొటిలో లేదా వెజైనా దగ్గర అల్సర్స్‌ రావడం, మీవారికి కూడా రావడం లాంటివి చాలావరకు సిఫిలిస్‌ అనే సుఖవ్యాధిలో కనిపిస్తాయి. ఇది గనక ప్రెగ్నెన్సీలో వస్తే తల్లి నుంచి బిడ్డకు వ్యాపిస్తుంది. వెంటనే సరైన చికిత్స తీసుకుంటే పూర్తిగా నయమవుతుంది.ఒకవేళ ట్రీట్‌మెంట్‌ అందకపోతే బిడ్డ మీద తీవ్రమైన ప్రభావం ఉంటుంది. కొంతమందిలో ఏ సింప్టమ్స్‌ లేకుండా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉందని మూడవ నెల తర్వాతే తెలుస్తుంది. అందుకే అల్సర్స్‌ వచ్చాయనగానే వీడీఆర్‌ఎల్‌ టెస్ట్‌ చేయించుకోవాలి. ఇప్పుడు గర్భిణీలకు చేసే రొటీన్‌ టెస్ట్‌లలో భాగంగా వీడీఆర్‌ఎల్‌ టెస్ట్‌నూ చేస్తున్నారు. లైంగిక సంపర్కమప్పుడు కండోమ్‌ని వాడితే ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ రాకుండా నివారించవచ్చు. మీరు వెంటనే మీ దగ్గర్లోని గైనకాలజిస్ట్‌ని సంప్రదించండి.కొన్ని రకాల రక్తపరీక్షలు, కొన్నిసార్లు ఈ అల్సర్స్‌ నుంచి స్వాబ్‌ టెస్ట్, వెజైనల్‌ స్వాబ్‌ టెస్ట్‌లు చేస్తారు. ఈ రక్తపరీక్షలన్నిటిని కూడా గర్భిణీలకు మూడవ, ఏడవ, తొమ్మిదవ నెలల్లో రిపీట్‌ చేసి, ట్రీట్‌మెంట్‌ ఇచ్చాక.. క్యూర్‌ అయిందా లేదా అని కూడా చెక్‌ చేయాలి. ఇది పెన్సిలిన్‌ ఇంజెక్షన్‌తో బాగా క్యూర్‌ అవుతుంది. వీడీఆర్‌ఎల్‌ టెస్ట్‌ పాజిటివ్‌ ఉన్నవారిలో తర్వాత టెస్ట్‌ టీపీపీఏ (ఖ్కీ్కఅ), టీపీహెచ్‌ఏ (ఖ్కీఏఅ) చేయాల్సి ఉంటుంది. ఒకవేళ ఆ పరీక్షల్లో ఏమీ తెలియకపోతే ట్రీట్‌మెంట్‌ ఇచ్చి, రెండుమూడు వారాల తర్వాత మళ్లీ శాంపుల్‌ పంపించాలి.ఎర్లీ సిఫిలిస్‌ ఇంజెక్షన్‌ ఇస్తే.. ఫీటల్‌ మెడిసిన్‌ కన్సల్టెంట్‌తో బాడీ స్కాన్‌ చేయించుకోవాలి. అయిదవ, ఏడవ నెలల్లో చేసే స్కాన్‌లో ఈ ఇంజెక్షన్‌ వల్ల పొట్టలోని బిడ్డలో ఏమైనా మార్పులు వచ్చాయా అని చెక్‌ చేస్తారు. వెజైనల్‌ ఏరియాలోనూ అల్సర్స్‌ ఉంటే తొమ్మిదవ నెలలో మళ్లీ టెస్ట్‌ చేసి.. సిజేరియన్‌ డెలివరీని రికమెండ్‌ చేస్తారు. డెలివరీ తర్వాత బిడ్డకు తల్లి పాలివ్వవచ్చు. బ్రెస్ట్‌ మీద యాక్టివ్‌ లీజన్స్‌ లేకపోతే డైరెక్ట్‌ బ్రెస్ట్‌ ఫీడ్‌ని సజెస్ట్‌ చేస్తారు. అయితే పిల్లల డాక్టర్‌కి ముందుగానే ఈ టెస్ట్‌ రిజల్ట్స్‌ గురించి తెలియజేయాలి. బిడ్డను కూడా మూడవ నెలలో ఒకసారి, ఏడాదిన్నర వయసప్పుడు ఒకసారి టెస్ట్స్‌ చేస్తారు.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌ఇవి చదవండి: అందరూ మెచ్చుకుంటున్నా.. లోలోపల అనుమానం!?

నాకు 45 ఏళ్లు. రొటీన్‌ చెకప్‌ స్కాన్‌లో రెండు ఓవరీస్‌లో 3 సెం.మీ, 5 సెం.మీ సిస్ట్స్‌ ఉన్నాయని చెప్పారు. దీనికి ఎలాంటి ట్రీట్‌మెంట్‌ ఉంటుంది? క్యాన్సర్‌ రిస్క్‌ ఏమైనా ఉందా అని భయంగా ఉంది. – రుబీనా, గాజులరామారంఆ వయసులో చాలామందికి హార్మోనల్‌ ఇంబాలెన్సెస్‌ వల్ల ఓవరీస్‌లో సిస్ట్స్‌ ఫామ్‌ కావచ్చు. ఆ ఏజ్‌లో అంటే మెనోపాజ్‌కి ముందు క్యాన్సర్‌ రిస్క్‌ చాలా తక్కువ. సింపుల్‌ సిస్ట్స్‌ అయితే అసలు ట్రీట్‌మెంట్‌ కూడా అవసరం లేదు. ఒకవేళ ఆ సిస్ట్స్‌ 5 సెం.మీ కన్నా ఎక్కువుంటే చిన్న కీహోల్‌ సర్జరీ ద్వారా సిస్ట్‌ని మాత్రమే తీసేసి టెస్టింగ్‌కి పంపిస్తారు. ఓవరీస్‌ నుంచి 2– 3 సెం.మీ సైజులో ప్రతినెలా అండాలు విడుదలవుతాయి. కొన్నిసార్లు ఇంకాస్త పెద్ద సైజులో కూడా ఉండొచ్చు. భయపడాల్సిన అవసరం లేదు.3 సెం.మీ కంటే ఎక్కువ ఉంటేనే సిస్ట్‌ అంటాము. ఫ్లూయిడ్‌ ఫిల్‌ అయి ఉంటాయి. అవి సింపుల్‌ సిస్ట్స్‌. కొంతమందికి బ్లడ్‌ ఫిల్‌ అయిన సిస్ట్స్‌ ఉంటాయి. వాటిని ఎండోమెట్రియాటిక్‌ సిస్ట్స్‌ అంటారు. డెర్మాయిడ్‌ సిస్ట్‌లో ఫ్యాట్‌ టిష్యూ ఉంటుంది. మీరు ఇంటర్నల్‌ పెల్విస్‌ స్కాన్‌ చేయించుకోండి. అందులో సిస్ట్‌ సైజ్, దాని తీరు స్పష్టంగా తెలుస్తాయి. ఏ సింప్టమ్‌ లేకుండా ఈ సిస్ట్స్‌ చాలామందిలో స్కానింగ్‌లోనే తెలుస్తాయి. అప్పుడు వాటి నేచర్‌ని బట్టి సైజ్‌ని బట్టి ట్రీట్‌మెంట్‌ ఇస్తారు. పదిలో ఒకరికి మాత్రమే సర్జరీ అవసరం ఉంటుంది.కొంతమందికి కింది పొట్టలో నొప్పి, లైంగికంగా కలసినప్పుడు నొప్పి, యూరినరీ ప్రాబ్లమ్స్, మోషన్‌ డిఫికల్టీస్‌ ఉండవచ్చు. అలాంటి వారికి వెంటనే కొన్ని రక్తపరీక్షలు చెయ్యాలి. ఫ్యామిలీ హిస్టరీని కూడా డీటేయిల్డ్‌గా తీసుకుంటారు. సిస్ట్‌ వల్ల సమస్య ఉందని తేలితే క్లోజ్‌ ఫాలో అప్‌లో డాక్టర్‌ మీకు విషయాన్ని వివరిస్తారు. చాలా సిస్ట్‌లకు వెయిట్‌ అండ్‌ వాచ్‌ పాలసీయే సూచిస్తారు. మీకున్న సింప్టమ్స్, బ్లడ్‌ రిపోర్ట్స్, సైజ్‌ని బట్టి ఎంత తరచుగా స్కాన్స్‌ ద్వారా రీచెక్‌ చెయ్యాలో చెప్తారు. సిస్ట్‌ సైజ్‌ 5–7 సెం.మీ ఉన్నప్పుడు ఏడాదికి ఫాలో అప్‌ ఉంటుంది. ఏడాదికి మళ్లీ స్కాన్‌ చేయించుకోమని సూచిస్తారు. 7 సెం.మీ కన్నా ఎక్కువ ఉంటే ఎమ్మారై స్కాన్‌ చేయించుకోమంటారు. ఈ దశలో సర్జరీని సజెస్ట్‌ చేస్తారు.మీ వయసుకి ఓవరీస్‌ని పూర్తిగా తీసేయడం మంచిది కాదు. 50–52 ఏళ్ల వరకు ఓవరీస్‌ నుంచి వచ్చే హార్మోన్స్‌ చాలా అవసరం. అందుకే లాపరోస్కోపీ ద్వారా కేవలం సిస్ట్‌ని మాత్రమే తీసేస్తారు. ఒకవేళ ఆ సిస్ట్‌ మెలికపడి పక్కనున్న బవెల్, బ్లాడర్‌ మీదికి స్ప్రెడ్‌ అయిన కొన్ని అరుదైన కేసెస్‌లో ఓవరీస్‌ని కూడా తీసేయాల్సి ఉంటుంది. మీరొకసారి గైనకాలజిస్ట్‌ని సంప్రదించండి. ఇంటర్నల్‌ స్కాన్‌ చేసి డీటేయిల్డ్‌గా చూస్తారు.ఇవి చదవండి: స్కాన్‌లో ఓవరీస్‌లో చాకొలేట్‌ సిస్ట్స్‌తో ఏమైనా ప్రమాదమా?

నాకు 20 ఏళ్లు. పీరియడ్స్‌ పెయిన్‌ సివియర్‌గా ఉంటోంది. స్కాన్‌లో ఓవరీస్‌లో చాకొలేట్‌ సిస్ట్స్‌ ఉన్నాయని చెప్పారు. వీటివల్ల ప్రమాదమేమైనా ఉంటుందా? – కునాలిక, వైజాగ్‌ఇవి కొన్నిసార్లు గర్భసంచి పొరలోని టిష్యూ పెల్విస్‌లో ట్యూబ్స్, ఓవరీస్, వెజైనా మీద పెరుగుతాయి. పీరియడ్స్‌ టైమ్‌లో గర్భసంచిలో బ్లీడింగ్‌ అయినట్టే వేరేచోట కూడా బ్లీడ్‌ అయ్యి సిస్ట్స్‌ పెయిన్‌ వేస్తాయి. పీరియడ్స్‌లో పొట్టలో నొప్పి, యూరిన్‌లో, మోషన్‌లో లోయర్‌ బాడీ అంతా నొప్పి ఉండొచ్చు. ఇవి ఎందుకు వస్తాయి అనేదానికి స్పష్టమైన కారణమేమీ లేదు. జన్యుపరమైన కారణాలు, హార్మోన్స్‌కి సంబంధించిన కారణాలు ఉంటాయి.ఇవి పదిమందిలో ఒకరికి ఉంటాయి. ఎమ్మారై స్కాన్‌లో కన్‌ఫర్మ్‌గా ఇది ఎండోమెట్రియాసిస్‌ అని చెప్పవచ్చు. క్రమం తప్పకుండా పెయిన్‌ రిలీఫ్‌ మెడిసిన్స్‌ని వాడాల్సి వస్తుంది. పారాసిటమాల్, ట్రామడాల్‌ లాంటివి బాగా పనిచేస్తాయి. మీ ఏజ్‌ గ్రూప్‌ వారికి హార్మోన్‌ పిల్స్‌ బాగా పెయిన్‌ రిలీఫ్‌ని ఇస్తాయి. ఇవి ఎండోమెట్రియాసిస్‌ సిస్ట్స్‌ లేదా చాకొలేట్‌ సిస్ట్స్‌ని కుంచించుకుపోయేలా చేస్తాయి. నొప్పిని తగ్గిస్తాయి. కంబైన్డ్‌ ఓరల్‌ కంట్రాసెప్టివ్‌ పిల్స్‌ని క్రమం తప్పకుండా నెలంతా వేసుకోవాలి.ఈ మాత్రలతో వికారం, తలనొప్పి వంటి చిన్న చిన్న సైడ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ ఉండొచ్చు. కానీ రెండు నెలల్లో అంతా సర్దుకుంటుంది. 3 నుంచి 6 నెలల్లో మినిమమ్‌ ట్రీట్‌మెంట్‌ ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. చాకొలేట్‌ సిస్ట్స్‌ సైజ్‌ 5 సెం.మీ కన్నా ఎక్కువున్నా, హార్మోన్స్‌ పనిచేయకపోయినా లాపరోస్కోపీ సర్జరీ సూచిస్తారు. ఈ సిస్ట్స్‌ని తీసేసిన తరువాత క్వాలిటీ ఆఫ్‌ లైఫ్‌ మెరుగవుతుంది. కానీ రికరెన్స్‌ అంటే మళ్లీ వచ్చే రిస్క్‌ కూడా ఎక్కువే. క్లోజ్‌ ఫాలో అప్‌ స్కాన్స్‌ చేయించుకుంటూ ఉండాలి. ఆరోగ్యకరమైన జీవన శైలి ఫాలో కావాలి. పౌష్టికాహారాన్ని తీసుకోవాలి.కొంతమందికి GnRH analogue ఇంజెక్షన్స్‌ ఇస్తారు. సర్జరీ తరువాత కూడా కొందరికి వీటిని సజెస్ట్‌ చేస్తారు. లాపరోస్కోపీ సర్జరీలో సిస్ట్స్‌ని తొలగించి.. ఏమైనా ఎండోమెట్రియాటిక్‌ స్పాట్స్‌ ఉంటే వాటిని కూడా fulgurate చేస్తే పెల్విక్‌ పెయిన్‌ బాగా తగ్గుతుంది. ఎండోమెట్రియాసిస్‌ సిస్ట్స్‌ ఉన్నాయని తెలిసినప్పుడు క్లోజ్‌ ఫాలో అప్‌లో ఉండాలి.ఇవి చదవండి: ఏదో మిస్‌ అవుతున్నానబ్బా అని.. పదే పదే ఈ సందేహమా?

నాకిప్పుడు 4వ నెల. రోజుకు అయిదారుసార్లు కాఫీ తాగుతాను. ప్రెగ్నెన్సీలో కాఫీ అంత మంచిది కాదు మానేయమని మా ఫ్రెండ్స్‌ చెబుతున్నారు. కానీ కాఫీ తాగకపోతే నాకు తలనొప్పి వచ్చేస్తుంది. నిజంగానే ప్రెగ్నెన్సీ టైమ్‌లో కాఫీ మంచిది కాదా? – సంగీత కృష్ణ, హైదరాబాద్‌కెఫీన్‌ అనేది చాలా ఫుడ్‌ అండ్‌ బేవరేజెస్‌లో ఉంటుంది. కాఫీ, టీ, చాకోలెట్, కోకో ప్రొడక్ట్స్, కోలాస్, సాఫ్ట్‌ డ్రింక్స్, ఎనర్జీ డ్రింక్స్, జలుబు, జ్వరానికి సంబంధించిన కొన్ని మందుల్లో, ఎలర్జీ, డైట్‌ పిల్స్, డైటరీ సప్లిమెంట్స్‌లో కూడా కొంత శాతం కలుస్తుంది. ప్రత్యేకించి కాఫీలో అయితే 50 నుంచి 70 శాతం కెఫీన్‌ ఉంటుంది. కెఫీన్‌ వల్ల గర్భిణీల్లో వచ్చే మార్పుల మీద చాలా థియరీలే ఉన్నాయి.కానీ వంద శాతం ఏదీ నిర్ధారణ కాలేదు. అయితే కాఫీ తీసుకోవడం వల్ల అందులోని కెఫీన్‌ ప్లసెంటా ద్వారా పొట్టలోని బిడ్డకూ చేరుతుంది. ఈ క్రమంలో బిడ్డ ఎదుగుదల మీద ఏదైనా ప్రభావం కనపడితే దానికి చాలా రకాల కారణాలూ తోడవుతాయి తప్ప ఆ ప్రభావానికి కెఫీనే ప్రధాన కారణమని ప్రూవ్‌ చేయడం కష్టం. సాధారణంగా ఒక కప్పు కాఫీలో వంద మిల్లీగ్రాముల దాకా కెఫీన్‌ ఉండవచ్చు. కెఫీన్‌ మెటబాలైట్స్‌ని గర్భిణీ రక్తంలో మాత్రమే చెక్‌ చేయగలం. కానీ అలా ప్రతిరోజూ టెస్ట్‌ చేయడం ప్రాక్టికల్‌గా అసాధ్యం.కెఫీన్‌ మీద ఇప్పటివరకు జరిగిన అన్నిరకాల అధ్యయనాల్లో .. తక్కువ నుంచి ఓ మోస్తరు వరకు కాఫీ సేవనం వల్ల గర్భిణీలకు పెద్ద హాని ఏమీ ఉండకపోవచ్చనే తేలింది. అధిక మోతాదులో అంటే రోజుకు 300 మిల్లీగ్రాముల కన్నా ఎక్కువ కెఫీన్‌ని తీసుకునే వారిలో గర్భస్రావాలు, తక్కువ బరువుతో శిశు జననం వంటి ప్రమాదాలు ఉండవచ్చు. ఏదేమైనా ప్రెగ్నెన్సీ సమయంలో కెఫీన్‌తో పాటు పొగాకు, సిగరెట్‌ , మద్యం లాంటి వాటికి దూరంగా ఉండటమే క్షేమం. – డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌

నాకిప్పుడు 35 ఏళ్లు. ఏడాదిగా ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ప్లాన్‌ చేస్తున్నాం. అయినా రాలేదు. ప్రెగ్నెన్సీ కోసం ఏయే టెస్ట్‌లు చేయించుకోవాలో సజెస్ట్‌ చేయగలరా? – జయంతి శ్రీరాం, తునిప్రెగ్నెన్సీ కోసం ఏడాది ప్లాన్‌ చేసుకుంటే సాధారణంగా పదిమందిలో ఎనిమిది మందికి సక్సెస్‌ అవుతుంది. మీ వయసు 35 ఏళ్లు అంటున్నారు కాబట్టి కొన్ని టెస్ట్‌లు చేయించుకోవాల్సి ఉంటుంది.. అంతా బాగానే ఉందా లేదా అనే కన్ఫర్మేషన్‌ కోసం. టైమ్డ్‌ ఇంటర్‌కోర్స్‌ అంటే వారానికి 2–3 సార్లు .. నెల మధ్యలో అంటే మీకు పీరియడ్స్‌ వచ్చిన తర్వాత 11వ రోజు నుంచి 25వ రోజు వరకు భార్యాభర్తలిద్దరూ కలవాలి. మీ బీఎమ్‌ఐ (మీ హైట్, వెయిట్‌ రేషియో) 30 దాటినా, అధిక బరువున్నా.రిపీటెడ్‌ యాంటీబయాటిక్స్‌ , స్టెరాయిడ్స్‌ లాంటివి వాడినా, సర్వైకల్‌ లేదా వెజైనల్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఉన్నా గర్భధారణ ఆలస్యమవుతుంది. ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ మాత్రలను ప్రెగ్నెన్సీ ప్లానింగ్‌కి మూడు నెలల ముందు నుంచే వాడటం మొదలుపెట్టాలి. పాప్‌స్మియర్, రుబెల్లా టెస్ట్‌లు చేయించుకోవాలి. మీకు, మీవారికి మెడికల్‌ డిజార్డర్స్‌ అంటే థైరాయిడ్, బీపీ, సుగర్‌ లాంటివి ఉంటే వాటిని కంట్రోల్‌లో ఉంచాలి. ఫెర్టిలిటీ స్పెషలిస్ట్‌ని సంప్రదిస్తే మీకు, మీవారికి ఏయే టెస్ట్‌లు అవసరమో చెప్తారు.అన్నీ నార్మల్‌గానే ఉంటే పిల్లల కోసం ఆరు నెలల నుంచి ఏడాది ప్రయత్నించమని సూచిస్తారు. ఒకవేళ సెమెన్‌ అనాలిసిస్‌లో ఏదైనా సమస్య ఉన్నా, మీకు ఏదైనా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ ఉన్నా.. వెంటనే ట్రీట్‌మెంట్‌ తీసుకుంటే ఒకటి నుంచి మూడు నెలలలోపు అన్నీ సర్దుకుంటాయి. ట్రాన్స్‌వెజైనల్‌ స్కాన్‌ ద్వారా మీ గర్భసంచి, అండాశయాలు ఎలా ఉన్నాయి, ఎగ్స్‌ రిలీజ్‌ అవుతున్నాయా లేవా? ఫాలోపియన్‌ ట్యూబ్స్‌ తెరుచుకునే ఉన్నాయా లేవా? అని చూస్తారు. కొంతమందికి అన్నీ నార్మల్‌గానే ఉన్నా రెండేళ్లలో గనుక ప్రెగ్నెన్సీ రాకపోతే దాన్ని అన్‌ఎక్స్‌ప్లెయిన్డ్‌ ఇన్‌ఫెర్టిలిటీ అంటారు. 36 ఏళ్ల వయసు దాటుతున్నప్పుడు ఐయూఐ లేదా ఐవీఎఫ్‌ సజెస్ట్‌ చేస్తారు.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌, హైదరాబాద్‌

నాకిప్పుడు నలభై ఏళ్లు. ఏడాదికి 3–4 సార్లు యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వస్తోంది. అన్నన్నిసార్లు యాంటీబయాటిక్స్‌ వాడితే ప్రమాదం కాదా? ఇలా తరచుగా యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ రాకుండా ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? – పేరు, ఊరు వివరాలు రాయలేదు.మహిళల్లో యూరినరీ ట్రాక్ట్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ సర్వసాధారణం. యూరినరీ ఓపెనింగ్‌ అంటే యురేత్రా అనేది.. మోషన్‌ ఓపెనింగ్‌ అంటే మలద్వారానికి దగ్గరగా ఉండటం వల్ల బ్యాక్టీరియా ఈజీగా వెజైనా,యురేత్రా, బ్లాడర్‌లోకి ప్రవేశిస్తుంది. మహిళల్లో యురేత్రా షార్ట్‌గా ఉండటం వల్ల మరింత త్వరగా బ్యాక్టీరియా బ్లాడర్‌లోకి వెళ్తుంది. తరచుగా మూత్ర విసర్జనకు వెళ్లాల్సి రావడం, మూత్రాన్ని ఆపుకోలేకపోవడం, అర్జెన్సీ ఫీలవడం, మూత్రంలో మంట, దుర్వాసన వేయడం, మూత్రంలో రక్తం ఆనవాళ్లు వంటివి ఉన్నాయంటే యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ మొదలైందని అర్థం.ఆడవాళ్లలో 40–50 ఏళ్ల మధ్య ఎక్కువసార్లు యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వచ్చే చాన్సెస్‌ ఉంటాయి. దీనికి ఈస్ట్రజన్‌ హార్మోన్‌ లోపం ఒక కారణం. కిడ్నీలో స్టోన్స్‌ ఉన్నవారిలో యూరినరీ ట్రాక్ట్‌లో బ్లాక్స్‌తో కూడా తరచుగా యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌కి గురవుతుంటారు. రోగనిరోధక శక్తి తక్కువున్నవారిలోనూ యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ చాన్సెస్‌ పెరుగుతాయి. ఎక్కువసేపు మూత్రాన్ని ఆపుకున్నవారిలోనూ బ్యాక్టీరియా రెండింతలయ్యే చాన్సెస్‌ ఎక్కువై తరచుగా యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ రావచ్చు.కొన్ని సింపుల్‌ మెథడ్స్‌తో ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ని నివారించవచ్చు. యూరిన్, మోషన్‌ పాస్‌ చేసిన తర్వాత గోరువెచ్చని నీటితో ముందు నుంచి వెనక్కి క్లీన్‌ చేసుకోవాలి. మూత్రాన్ని ఎక్కువ సేపు ఆపుకోవద్దు. రోజుకు కనీసం 8 నుంచి 10 గ్లాసుల మంచినీరు తాగాలి. కాఫీ, సుగర్‌ లోడెడ్‌ డ్రింక్స్‌కి దూరంగా ఉండాలి. టైట్‌ ఇన్నర్‌వేర్స్, డ్రాయర్స్‌ అవాయిడ్‌ చేయాలి. కాటన్‌ లోదుస్తులనే వాడాలి. స్ట్రాంగ్‌ పర్‌ఫ్యూమ్స్, సబ్బులను వెజైనా ప్రాంతంలో వాడకూడదు. స్ట్రాంగ్‌ యాంటీబయాటిక్స్‌ ఎక్కువసార్లు వాడటం వల్ల అవి పనిచేయడం మానేస్తాయి.అందుకే యూరిన్‌ కల్చర్, సెన్సిటివిటీ టెస్ట్‌ చేసి ఏయే యాంటీబయాటిక్స్‌ సెన్సిటివిటీ ఉందో చూసి అది వాడటం మంచిది. కొంతమందికి రికరెంట్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వస్తూంటే ఏ మెడిసిన్‌ లేదా ప్రివెంటివ్‌ మెథడ్‌ పనిచేయనప్పుడు యూరాలజిస్ట్‌ కన్సల్టేషన్‌తో ప్రొఫిలాక్టిక్‌ లో డోస్‌ యాంటీబయాటిక్స్‌ని ఇస్తారు. ఏ ప్రాబ్లమ్‌ వల్ల తరచుగా యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌కి గురవుతున్నారో కనిపెట్టడం కొంతమందిలో సాధ్యమవుతుంది.అంటే సుదీర్ఘ ప్రయాణాలు, లైంగిక సంపర్కం వంటివాటితో యూరిన్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ రావచ్చు. ఇలాంటి వారికి ఒక డోస్‌ యాంటీబయాటిక్‌ టాబ్లెట్‌ని ఇస్తారు. ప్రతి 6 నెలలకు ఒకసారి ఈ యూరినరీ ట్రాక్ట్‌ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ని చెక్‌ చెయ్యాలి. మెనోపాజ్‌ వయసులో ఈస్ట్రజన్‌ క్రీమ్‌తో కూడా ఇన్‌ఫెక్షన్‌ని నివారించవచ్చు. ఆరునెలల కాలంలో రెండు లేదా అంతకన్నా ఎక్కువసార్లు ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఉన్నా.. ఏడాదిలో మూడుసార్లు ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ ఉన్నా దానిని రికరెంట్‌ యూరినరీ ఇన్‌ఫెక్షన్‌ అంటారు. తొలిదశలోనే గుర్తిస్తే సైడ్‌ ఎఫెక్ట్స్‌ లేకుండా చికిత్సను అందించవచ్చు.– డా. భావన కాసు, గైనకాలజిస్ట్‌ – ఆబ్‌స్టెట్రీషియన్‌ హైదరాబాద్‌ఇవి చదవండి: బుల్లీయింగ్‌ను నిర్లక్ష్యం చేయొద్దు..