సాక్షి, న్యూఢిల్లీ: జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ (ఎన్‌హెచ్‌ఎం)లో భాగంగా కేంద్రం నుంచి తెలంగాణకు రావాల్సిన రూ.693.13 కోట్ల బకాయి లను వెంటనే విడుదల చేయాలని కేంద్ర ఆరోగ్య శాఖ మంత్రి జేపీ నడ్డాకు సీఎం రేవంత్‌రెడ్డి విజ్ఞప్తి చేశారు. మంగళవారం ఢిల్లీలో కేంద్ర మంత్రిని ఆయన కలిశారు. ఈ సందర్భంగా వైద్యారోగ్య రంగంపై తెలంగాణ ప్రభుత్వం చూపుతున్న శ్రద్ధ గురించి నడ్డాకు రేవంత్‌ వివరించారు. ఆయుష్మాన్‌ భారత్‌ నిబంధనలన్నీ ఈ ఏడాది జనవరి నుంచి అమలు చేస్తున్నట్లు వివరించారు. పట్టణ, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ప్రజలకు మెరుగైన వైద్యం అందించేందుకు 5,159 బస్తీ దవాఖానాలు (ఆయుష్మాన్‌ ఆరోగ్య మందిరాలు) నిర్వహిస్తున్నామని చెప్పారు.కేంద్రం వాటా ఆలస్యంతో మేమే చెల్లిస్తున్నాం..: రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వైద్య ఆరోగ్యంపై ప్రత్యేక శ్రద్ధ పెడుతున్నందున కేంద్రం సహకరించాలని, ఎన్‌హెచ్‌ఎం బకాయిలు విడుదల చేయాలని నడ్డాను రేవంత్‌ కోరారు. 2023–24 ఆర్థిక సంవత్సరంలోని మూడు, నాలుగు త్రైమాసికాల కింద రూ. 323.73 కోట్లు పెండింగ్‌లో ఉన్నాయని.. 2024–25 మొదటి త్రైమాసిక గ్రాంట్‌ రూ. 138 కోట్లు మంజురు చేయాల్సి ఉందన్నారు. ఆ మొత్తాన్ని వెంటనే విడుదల చేయాలని కేంద్ర మంత్రిని ముఖ్యమంత్రి కోరారు. ఎన్‌హెచ్‌ఎం కింద చేపట్టిన మౌలికవసతులు, నిర్వహణ కాంపొనెంట్‌ కింద 2023–2024 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించి రావల్సిన రూ. 231.40 కోట్లను తక్షణమే రీయింబర్స్‌ చేయాలని కేంద్ర మంత్రికి విజ్ఞప్తి చేశారు. ఎన్‌హెచ్‌ఎంకు సంబంధించి కేంద్రం నుంచి రావల్సిన నిధులు ఆలస్యం కావడంతో అత్యవసర వైద్య సేవలకు అంతరాయం, సిబ్బందికి ఇబ్బందులు కలగకుండా ఉండేందుకు రాష్ట్ర వాటాతోపాటు కేంద్రం వాటా మొత్తాన్ని 2023 అక్టోబర్‌ నుంచి తామే విడుదల చేస్తున్నామని నడ్డా దృష్టికి రేవంత్‌ రెడ్డి తీసుకెళ్లారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ (ఎన్‌హెచ్‌ఎం) కింద ఎంపికైన ఏఎన్‌ఎం–2 (సెకండ్‌ ఏఎన్‌ఎం)లకు తాజాగా తలపెట్టిన నియామకాల ప్రక్రియలో 30 శాతం వెయిటేజీ ఇవ్వనున్నట్లు రాష్ట్ర ప్రజారోగ్య విభాగం సంచాలకుడు జి.శ్రీనివాసరావు తెలిపారు. ఇప్పటివరకు 20 శాతం వెయిటేజీ ఇవ్వాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం భావించిందని, కానీ క్షేత్రస్థాయి పరిస్థితులను బట్టి మరో 10 శాతం మార్కులను వెయిటేజీ రూపంలో ఇవ్వాలని నిర్ణయించినట్లు ఆయన వివరించారు. శనివారం కోఠిలోని తన కార్యాలయంలో ఆయన ఏఎన్‌ఎం ఉద్యోగ సంఘాల ప్రతినిధులతో సమావేశమయ్యారు. చర్చల అనంతరం సంఘాల నేతలు ప్రభుత్వ నిర్ణయాలపై సానుకూలత వ్యక్తం చేసినట్లు శ్రీనివాసరావు మీడియాకు తెలిపారు. ఎన్‌హెచ్‌ఎం కింద రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వం 5,198 మందిని రెండో ఏఎన్‌ఎంగా నియమించిందన్నారు. వీరి సర్వీసును క్రమబద్దికరించేందుకు ఎలాంటి ప్రాతిపదికలు లేవన్నారు. దీంతో క్రమబద్దికరణ అసాధ్యమని ప్రభుత్వం తేల్చిందని, ఈ క్రమంలో పోస్టుల లభ్యత ఆధారంగా నియామకాలు చేపడుతున్నప్పటికీ సర్వీసు ఆధారంగా గరిష్టంగా 30 శాతం మార్కులు వెయిటేజీ రూపంలో ఇస్తున్నట్లు వివరించారు. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 1,520 ఏఎన్‌ఎం ఖాళీల భర్తీకి తొలుత మెడికల్‌ బోర్డు నోటిఫికేషన్‌ జారీ చేసిందని, ఆ తర్వాత మరిన్ని పోస్టులు మంజూరు కావడంతో 411 పోస్టులను అదనంగా కలిపామని, దీంతో పోస్టుల సంఖ్య 1,931కి పెరిగిందని చెప్పారు. తుది నియామకం జరిగే నాటికి మరిన్ని పోస్టులు ఖాళీ అయితే వాటిని కూడా కలిపి నియామకాలు చేపడతామని ఆయన స్పష్టం చేశారు. ప్రస్తుతం ఉన్న ఖాళీల ఆధారంగా పనిచేస్తున్న ఏఎన్‌ఎంలను క్రమబద్దికరించడం సాధ్యం కాదని, అందుకే అర్హత పరీక్షలు నిర్వహిస్తున్నామని తెలిపారు. నవంబర్‌ రెండో వారంలో ఏఎన్‌ఎం అర్హత పరీక్షలు నిర్వహించనున్నట్లు వివరించారు.   ప్రతి ఆర్నెళ్లకు రెండు పాయింట్లు.. రాష్ట్రంలో సెకండ్‌ ఏఎన్‌ఎంలుగా 2008 నుంచి నియమితులైన వారున్నారని, మైదాన ప్రాంతాల్లో పనిచేస్తున్న వారికి ప్రతి ఆరునెలలకు 2 పాయింట్లు ఇస్తున్నామని, ఏజెన్సీ ప్రాంతాల్లో పనిచేసే వారికి రెండున్నర పాయింట్లు ఇస్తున్నామని శ్రీనివాసరావు చెప్పారు. గరిష్టంగా ఎనిమిది సంవత్సరాలు పనిచేసిన వారికి 30 శాతం వెయిటేజీ వస్తుందని, ఈ క్రమంలో తాజా నియామకాల ప్రక్రియలో వంద శాతం అవకాశాలు వీరికే వస్తాయని వెల్లడించారు. తాజాగా నియామకాల ప్రక్రియలో అభ్యర్థుల గరిష్ట వయోపరిమితిని 49 సంవత్సరాలకు పెంచామని, ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ అభ్యర్థులకు గరిష్ట వయోపరిమితిని 53 సంవత్సరాలుగా ఖరారు చేశామని తెలిపారు. ఎన్‌హెచ్‌ఎం కేంద్ర ప్రభుత్వ కార్యక్రమమైనప్పటికీ రాష్ట్రంలో పనిచేస్తున్న సెకండ్‌ ఏఎన్‌ఎంలకు నెలవారీగా రూ.27,300 వేతనంగా ఇస్తున్నామన్నారు. ఏఎన్‌ఎంలు మొండిగా సమ్మె కొనసాగిస్తే శాఖాపరమైన చర్యలు తీసుకుంటామని ఆయన హెచ్చరించారు. 

పసిబిడ్డకు తల్లిపాలే అమృతం. కానీ అమ్మతనం అందివచ్చినా పిల్లలకు పాలు ఇవ్వలేని స్థితికొందరు తల్లులది. ఆ తల్లుల పాలిట ఆపద్బాంధవిలా, శిశువులకు తల్లిలా నిలుస్తోంది ఖమ్మం జిల్లా ప్రధాన ఆస్పత్రిలోని సమగ్ర తల్లిపాల సేకరణ కేంద్రం. ఏడాదిలో 599 మంది తల్లుల నుంచి సేకరించిన పాలను 626 మంది శిశువులకు అందజేసి ఆకలి తీర్చింది. శిశు మరణాలు తగ్గించడం, వారిని ఆరోగ్యవంతులను చేయడమే లక్ష్యంగా నేషనల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌ ద్వారా దేశంలోని బెంగళూరు, కేరళ, ఢిల్లీ, చెన్నై తర్వాత ఐదో పెద్ద కేంద్రాన్ని ఖమ్మం ఆస్పత్రిలో గత ఏడాది ఏప్రిల్‌ 30న ఏర్పాటుచేశారు. హైదరాబాద్‌లోని నిలోఫర్, వరంగల్‌ ఎంజీఎం ఆస్పత్రుల్లో  మినీ మిల్క్‌ బ్యాంకులు ఉండగా ఖమ్మంలో మాత్రం ‘అమృతం’ పేరిట మెగా మదర్‌ మిల్క్‌ బ్యాంక్‌ అందుబాటులోకి వచ్చింది.      – సాక్షిప్రతినిధి, ఖమ్మం ప్రసవాలే ప్రాధాన్యతగా.. ఖమ్మం జిల్లా ప్రభుత్వ ఆస్పత్రిలో రోజుకు సగటున 30 నుంచి 40 వరకు ప్రసవాలు జరుగుతుంటాయి. ఇక్కడ కంగారూ మదర్‌ కేర్‌ సెంటర్‌ ఉండటంతో బరువు తక్కువగా పుట్టిన శిశువులను తీసుకొస్తారు. వీరిలో తల్లి పాలు అందని పిల్లలు ఎక్కువగా ఉంటుండడంతో నేషనల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌ ఆధ్వర్యంలో సమగ్ర చనుబాల నిర్వహణ కేంద్రం(ఎస్‌ఎల్‌ఎంసీ) ఇక్కడ ఏర్పాటు చేశారు. రూ.42 లక్షల వ్యయంతో కేంద్రం.. భవన నిర్మాణానికి మరో రూ.73.39 లక్షలు వెచ్చించారు. ఇక్కడ తల్లుల నుంచి సేకరించిన చనుబాల బాటిళ్లను 400 నుంచి 600 వరకు నిల్వ సామర్థ్యం కలిగిన యంత్రాలున్నాయి. తల్లుల నుంచి సేకరించిన పాలను మైనస్‌ 20 డిగ్రీల ఉష్ణోగ్రతలో భద్రపరుస్తుండడంతో ఆరునెలల పాటు వినియోగించే అవకాశం ఉంటుంది. కేజీన్నర లోపు బరువుతో పుట్టిన పిల్లలకే కాక, తల్లికి సరిపడా పాలు రాని సందర్భాల్లో పిల్లలకు ఈ పాలు పట్టిస్తారు. ఫలితంగా తల్లిపాలు అందక జరిగే శిశు మరణాలను అరికట్టడం సాధ్యమవుతోంది. ఆస్పత్రికి ప్రసవాల కోసం వచ్చే వారికి ఈ విషయమై అవగాహన కల్పించడంతో ఇప్పటివరకు 599 మంది తల్లుల నుంచి 2,14,100 మి.లీ. పాలను సేకరించి 626 మంది శిశువులకు అందజేశారు. ఇక్కడ తల్లిపాలు సేకరించేందుకు ఆరు బ్రెస్ట్‌   పంప్స్‌ ఏర్పాటు చేశారు.   నిల్వ చేసుకునేందుకు వీలుగా..  ఆస్పత్రిలో డెలివరీ అయిన శిశువులు అనారోగ్యం పాలైతే ఇంక్యుబేటర్‌లో మూడు, నాలుగు రోజులు ఉంచాల్సి ఉంటుంది. దీంతో వారి తల్లులు తమ పాలను నిల్వ చేసుకునేందుకు కూడా అవకాశం కల్పిస్తున్నారు. బ్రెస్ట్‌ పంప్స్‌ ద్వారా పాలు సేకరించి నిల్వ చేశాక, మళ్లీ శిశువులకు అవసరమైనప్పుడు అవే పాలు పడుతున్నారు. ఇలా 1,274 మంది తల్లులు ఈ సౌకర్యాన్ని వినియోగించుకున్నారు. అంతేకాకుండా శిశుగృహాలు, ప్రైవేట్‌ ఆస్పత్రుల్లో ప్రసవం జరిగి పాలు లేని శిశువులకు కూడా ఈ కేంద్రం ద్వారా పాలు అందజేస్తున్నారు. జిల్లా ప్రభుత్వ ఆస్పత్రితోపాటు ఏరియా ఆస్పత్రులు, అర్బన్‌ హెల్త్‌ సెంటర్లు, అంగన్‌వాడీ కేంద్రాల ద్వారా అవసరమైన శిశువులకు పాలు అందించేందుకు జిల్లా యంత్రాంగం ప్రణాళిక సిద్ధం చేస్తోంది.  శిశువులకు వరం  ఆస్పత్రిలోని ఎస్‌ఎల్‌ఎంసీ పాలు అందని శిశువులకు ఇది వరం లాంటిది. పాలు ఎక్కువగా ఉన్న తల్లులు ఈ బ్యాంకుకు అందజేసేలా అవగాహన కల్పిస్తున్నాం. శిక్షణ తీసుకున్న స్టాఫ్‌ నర్సుల పర్యవేక్షణలో పాల సేకరణ, నిల్వ, పంపిణీ కొనసాగుతోంది.       – డాక్టర్‌ బి.వెంకటేశ్వర్లు, సూపరింటెండెంట్,  ఖమ్మం జిల్లా ప్రభుత్వ ఆస్పత్రి  తల్లులు ముందుకొస్తున్నారు  ఈ అంశాలపై 14 రోజుల పాటు నీలోఫర్‌లో శిక్షణ పొందాం. ఆస్పత్రిలో ప్రసవించే తల్లులకు పాలు ఎక్కువగా ఉంటే ఈ కేంద్రంలో ఇవ్వాలని అవగాహన కల్పిస్తున్నాం. పాలు ఉండి పిల్లలకు ఇవ్వలేని పరిస్థితిలో ఉన్నవారికి కూడా ఫీడింగ్‌ విధానం గురించి వివరిస్తున్నాం. చాలా మంది తల్లులు పాలు ఇవ్వడానికి ముందుకొస్తున్నారు.   – కృష్ణవేణి, స్టాఫ్‌ నర్స్, ఎస్‌ఎల్‌ఎంసీ, ఖమ్మం  పిల్లలు ఏడవడం చూడలేక..  జిల్లా ఆస్పత్రిలోనే నాకు డెలివరీ జరిగింది. నేను ఉంటున్న వార్డులో కొందరు తల్లుల వద్ద పాలు సరిపోక పిల్లలు ఏడుస్తుండడం చూశా. అది చూడలేక.. నా దగ్గర మా పాపకు సరిపోను పాల కన్నా ఎక్కువే ఉండటంతో కేంద్రంలో ఇచ్చా. ఆ పిల్లలకు ఈ పాలు ఇస్తుండటం ఆనందాన్ని కలిగించింది. – గుగులోతు అనిత,     పెద్దతండా, ఖమ్మం

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: తెలంగాణ ప్రభుత్వం మాతా శిశు సంరక్షణలో తీసుకుంటున్న చర్యలకు జాతీయ స్థాయిలో మరోసారి గుర్తింపు లభించింది. గర్భిణుల సంరక్షణకు రాష్ట్రం అనుసరిస్తున్న విధానాలను కేంద్రప్రభుత్వం ప్రశంసించింది. కేంద్ర వైద్య, ఆరోగ్యశాఖ ఢిల్లీలో నిర్వహిస్తున్న ‘నేషనల్‌ మెటర్నల్‌ హెల్త్‌ వర్క్‌ షాప్‌‘లో భాగంగా తెలంగాణకు రెండు అవార్డులను ప్రకటించింది. మాతృ మరణాలను పూర్తిగా నివారించాలన్న కేసీఆర్‌ ఆదేశాల మేరకు రాష్ట్ర వైద్యారోగ్య శాఖ తీసుకుంటున్న చర్యలను కేంద్రం అభినందించింది. బుధవారం ఢిల్లీలో జరిగిన కార్యక్రమంలో కేంద్ర వైద్యారోగ్యశాఖ సహాయ మంత్రి డాక్టర్‌ భారతి ప్రవీణ్‌పవార్‌ చేతుల మీదుగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తరఫున జాయింట్‌ డైరెక్టర్‌ (మెటర్నల్‌ హెల్త్‌) డాక్టర్‌ ఎస్‌ పద్మజ అవార్డులు అందుకున్నారు.  మిడ్‌ వైఫరీ వ్యవస్థపై కేంద్రం ప్రశంసలు  దేశంలోనే మొదటిసారిగా తెలంగాణ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన మిడ్‌ వైఫరీ వ్యవస్థపై కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రశంసలు కురిపించింది. రాష్ట్రంలో ప్రసవసేవలను మరింత మెరుగుపరిచేందుకు ప్రభుత్వం దేశంలోనే తొలి సారి మిడ్‌ వైఫరీ వ్యవస్థను తీసుకువచ్చింది. దీని కోసం ఎంపిక చేసిన నర్సులకు అత్యుత్తమ శిక్షణ అందించింది. ఇప్పటి వరకు ఇలా శిక్షణ పొందిన 212 మంది మిడ్‌ వైఫరీలను ప్రభుత్వం 49 ఆస్పత్రుల్లో నియమించింది. ఇక హైరిస్క్‌ ఉన్న గర్భిణులను గుర్తించడం, చికిత్స అందించడంలో తెలంగాణ దేశంలోనే రెండో స్థానంలో నిలిచింది. హైరిస్క్‌ గర్భిణులను ముందస్తుగా గుర్తించడం, వారిని నిరంతరం పరిశీలించడం ( ట్రాకింగ్‌), ఉత్తమ చికిత్స అందేలా రిఫర్‌ చేయడంకోసం వైద్య అధికారులు, స్టాఫ్‌ నర్సులు, ఏఎన్‌ఎంలతో ప్రత్యేక విధానాన్ని అభివృద్ధి చేసింది. దీంతో హై రిస్క్‌ కేసులను ముందుగా గుర్తించి, వారి ఆరోగ్యాన్ని పర్యవేక్షించి, ఆసుపత్రులకు తరలించి, సరైన చికిత్స అందించే అవకాశం కలిగింది. దీంతో పాటు ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న కేసీఆర్‌ కిట్, అమ్మఒడి వాహన సేవలు గర్భిణులకు వరంగా మారాయి. ఫలితంగా రాష్ట్రంలో మాతృ మరణాలు గణనీయంగా తగ్గాయి.  చర్యలు సత్ఫలితాలిస్తున్నాయి:  హరీశ్‌ ‘‘సీఎం కేసీఆర్‌ ఆలోచనతో రాష్ట్రంలో అమలు చేస్తున్న మాతా శిశు సంరక్షణ చర్యలు సత్ఫలితాలిస్తున్నాయి. మరో రెండు కేంద్ర ప్రభుత్వ అవార్డులు రావడం మా వైద్య సిబ్బంది పనితీరుకు నిదర్శనం. 2014లో 92గా ఉన్న ఎంఎంఆర్‌ ఇప్పుడు 43కు తగ్గటం గొప్ప విషయం. ఈ ఘనతలు సాధించడంలో క్షేత్రస్థాయిలో ఉండి వైద్య సేవలు అందించే ఆశాలు, ఏఎన్‌ఎంల నుంచి జిల్లా, రాష్ట్ర స్థాయి వైద్యాధికారుల నిరంతర కృషి ఉందని’ వైద్యారోగ్యశాఖ మంత్రి హరీశ్‌రావు అభినందించారు. ఇదీ చదవండి: Hyderabad: పాతబస్తీకి మెట్రో కలేనా..?

మహిళా ఆరోగ్య రంగంలో ఒక శుభవార్త. మన దేశంలో ప్రసూతి మరణాల రేటు గతంతో పోలిస్తే తగ్గింది. భారత రిజిస్ట్రార్‌ జనరల్‌ (ఆర్జీఐ) ప్రత్యేక బులెటిన్‌ ఈ మంచి వార్తను మోసుకొచ్చింది. ప్రసూతి మరణాల రేటును లక్షకు వంద లోపునకు తగ్గించాలంటూ జాతీయ ఆరోగ్య విధానం (ఎన్‌హెచ్‌పీ)లో పెట్టుకున్న లక్ష్యాన్ని భారత్‌ అందుకుంది. తాజా ఘనతలో కేరళ, తెలంగాణ, ఏపీ సహా పలు దక్షిణాది రాష్ట్రాలదే కీలక పాత్ర. 2014–16 మధ్య ప్రతి లక్ష జననాల్లో 130 మంది చనిపోయేవారు. అది 2018–20కి వచ్చేసరికి లక్షకు 97 ప్రసూతి మరణాలకు తగ్గింది. ఈ ధోరణి కొనసాగితే, రానున్న 2030 కల్లా లక్షకు కేవలం 70 లోపలే ఉండాలన్న సుస్థిర అభివృద్ధి లక్ష్యాన్ని (ఎస్డీజీ) భారత్‌ అందుకుంటుంది. కేంద్రం, రాష్ట్రాల ఆరోగ్య పథకాల సానుకూల ఫలితమే ఇది.  గర్భిణిగా ఉండగా కానీ, ప్రసవమైన 42 రోజుల లోపల కానీ తలెత్తిన ఆరోగ్య సమస్యల వల్ల 15–49 ఏళ్ళ మధ్యవయసు స్త్రీ మరణిస్తే దాన్ని ‘ప్రసూతి మరణం’ అంటారు. ఇక, ఒక నిర్ణీత కాల వ్యవధిలో ప్రతి లక్ష జననాలకూ ఎందరు ప్రసూతి మహిళలు మరణించారనే సంఖ్యను ‘ప్రసూతి మరణాల రేటు/ నిష్పత్తి’ (ఎంఎంఆర్‌) అని నిర్వచనం. శాంపిల్‌ రిజిస్ట్రేషన్‌ సిస్టమ్‌ (ఎస్సారెస్‌) నుంచి నిష్పాదించిన గణాంకాల్ని బట్టి మన దేశంలో ఎంఎంఆర్‌ నానాటికీ తగ్గుతోంది. ఆ క్రమాన్ని గమనిస్తే 2014–16లో 130 మరణాలు, 2015–17లో 122 మరణాలు, 2016–18లో 113 మరణాలు, 2017–19లో 103 మరణాలు, తాజాగా 2018–20లో 97 మరణాలే నమోదయ్యాయి. అంటే లక్షకు 70 లోపలే మరణాలుండాలనే ఐరాస లక్ష్యం దిశగా భారత్‌ అడుగులేస్తోందన్న మాట.  ఈ సుస్థిర అభివృద్ధి లక్ష్యాన్ని సాధించడంలో దక్షిణాది రాష్ట్రాల పాత్ర గణనీయం. గతంలో 6 రాష్ట్రాలే ఎస్డీజీని సాధించగా, ఇప్పుడు వాటి సంఖ్య 8కి పెరిగింది. లక్షకు కేవలం 19 మరణాలతో కేరళ అగ్రస్థానంలో ఉండగా, ఆ తరువాత క్రమంగా మహారాష్ట్ర (33), తెలంగాణ (43), ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ (45), తమిళనాడు (54), జార్ఖండ్‌ (56), గుజరాత్‌ (57), కర్ణాటక (69) నిలిచి, లక్ష్య సాధనలో గణుతికెక్కాయి. జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ (ఎన్‌హెచ్‌ఎం) కింద నాణ్యమైన మాతా శిశు ఆరోగ్య సేవలను అందరికీ అందించాలనీ, తద్వారా నివారించదగ్గ ప్రసూతి మరణాలను వీలైనంత తగ్గించాలనీ మన దేశం చేసిన నిరంతర కృషి మెచ్చదగినది. ఆరోగ్య సేవలను సమకూర్చడంపై, ముఖ్యంగా ప్రసూతి ఆరోగ్యకార్యక్రమాల అమలుపై కేంద్రం, రాష్ట్రాల శ్రద్ధ ఈ ఫలితాలకు కారణం.  నిజానికి, ప్రసూతి ఆరోగ్యమనేది స్త్రీల స్వస్థత, పోషకాహారం, గర్భనిరోధకాల అందుబాటు సహా అనేక అనుబంధ రంగాల్లోని పురోగతిని తెలిపే కీలకమైన సూచిక. ఎంఎంఆర్‌ 100 లోపునకు తగ్గడమనేది దేశంలో ఇదే తొలిసారి. పైగా, 2014–16తో పోలిస్తే ఎంఎంఆర్‌ దాదాపు 25 శాతం తగ్గడం చెప్పుకోదగ్గ విషయం. అయితే, కేంద్ర ఆరోగ్యశాఖ విడుదల చేసిన ఈ డేటాను మరింత లోతుగా పరిశీలిస్తే, మెరుగుపడాల్సిన అనేక అంశాలు కనిపిస్తాయి. ఎంఎంఆర్‌ జాతీయ సగటు తగ్గినప్పటికీ, ఉత్తరాదిలోని అనేక రాష్ట్రాల్లో పలు పరస్పర వైరుద్ధ్యాలు చోటుచేసుకున్నాయి. కేరళలో ఎంఎంఆర్‌ ఏకంగా 19కి పడిపోతే, అస్సామ్, మధ్యప్రదేశ్, ఉత్తర ప్రదేశ్‌ లాంటి చోట్ల మాత్రం ప్రసూతి మరణాలు 160కి పైన ఉండడమే దీనికి నిదర్శనం. సామాజికంగా, ఆర్థికంగా వెనుకబడ్డ ప్రాంతాల్లోనే ఈ పరిస్థితి నెలకొంది. నిజానికి, దేశాభివృద్ధి ఈ ప్రాంతాలపైనే ఆధారపడ్డది.  అనేక ఇతర లోటుపాట్లూ లేకపోలేదు. వివిధ రాష్ట్రాల మధ్యనే కాక, వివిధ జిల్లాల్లో, అలాగే వివిధ జనాభా వర్గాల మధ్యనా అంతరాలున్నట్టు అర్థమవుతోంది. రాష్ట్ర సర్కార్ల శ్రమతో దక్షిణాది రాష్ట్రాల్లో కొన్నేళ్ళుగా ప్రసూతి మరణాలు తగ్గిన మాట వాస్తవమే. కానీ, ఇప్పటికీ కొన్ని రాష్ట్రాల్లో గర్భిణులపై హింసాఘటనలు అత్యధిక సంఖ్యలో నమోదు అవుతున్న చేదునిజాన్ని విస్మరించలేం. అంటే, దేశం మొత్తాన్నీ చూస్తే మన పురోగతి ఇప్పటికీ అతుకుల బొంతే. అసమానతలు అనేకం. ఆ మాటకొస్తే, ఈ ఏడాది జూలైలో ప్రసిద్ధ పీఎల్‌ఓఎస్‌ గ్లోబల్‌ పబ్లిక్‌ హెల్త్‌ పత్రికలో ప్రచురితమైన అధ్యయనం సైతం మన లెక్కల్లోని లోటుపాట్లను ప్రస్తావించింది. దేశంలోని 70 శాతం (640 జిల్లాల్లో 448) జిల్లాల్లో ఐరాస ఎస్డీజీకి భిన్నంగా ప్రసూతి మరణాలెక్కువని ఎత్తిచూపింది.  మునుపటితో పోలిస్తే కొంత మెరుగుపడ్డా, స్వాతంత్య్ర అమృతోత్సవ వేళలోనూ ఈశాన్య రాష్ట్రాల సహా అనేక జిల్లాల్లో ప్రసూతి మరణాల రేటు ఎందుకు ఎక్కువగా ఉందో పాలకులు ఆత్మపరిశీలన చేసుకోవాలి. డబల్‌ ఇంజన్‌ సర్కార్‌ అని గొప్పలు చెబుతున్న రాష్ట్రాలే అధిక మరణాల అపకీర్తిలో ముందుండడం గమనార్హం. మార్పులతో ‘జననీ శిశు సురక్షా కార్యక్రమ్‌’, ‘జననీ సురక్షా యోజన’ లాంటి ప్రభుత్వ పథకాల స్థాయి పెంచడం బానే ఉంది. కానీ, స్త్రీల సమగ్ర ఆరోగ్య రక్షణను మెరుగుపరచడమెలాగో చూడాలి. గర్భిణుల్లో రక్తహీనత మునుపటికన్నా పెరిగింది. గర్భిణుల్లో వైద్య చెకప్‌లు, ఐరన్, ఫోలిక్‌ యాసిడ్‌ అందనివారే నేటికీ అనేకం.  అందుకే, కీలక ఆరోగ్య డేటాను ఎప్పటికప్పుడు గమనిస్తుండాలి. దేశం మొత్తం ఎస్డీజీని చేరేలా తక్షణచర్యలు చేపట్టాలి. వీటిని కేవలం అంకెలుగా భావిస్తే పొరపాటు. ఆ అంకెల వెనకున్నది తల్లులు, అప్పుడే పుట్టిన పిల్లలు, యావత్‌ కుటుంబాలనే స్పృహ అవసరం. ఆ వైఖరితో నిశితంగా వ్యవహరిస్తే మంచిది. అనేక ప్రాణాలు నిలుస్తాయి. ఆరోగ్య భారతావని గెలుస్తుంది. ఆ కృషిలో ప్రసూతి మరణాల రేటు పదిలోపే ఉండేలా చేసిన బెలారస్, పోలెండ్, బ్రిటన్‌లే మనకు ఆదర్శం. 

సాక్షి, అమరావతి: రాష్ట్ర ప్ర‌జ‌లంద‌రికీ నాణ్య‌మైన వైద్యం అత్యంత సులువుగా, పూర్తిగా ఉచితంగా అందాల‌న్న‌దే ముఖ్య‌మంత్రి వైఎస్ జ‌గన్‌మోహ‌న్‌రెడ్డి ల‌క్ష్య‌మ‌ని రాష్ట్ర వైద్య ఆరోగ్య‌శాఖ‌మంత్రి విడ‌ద‌ల ర‌జిని అన్నారు. మంగ‌ళ‌గిరిలోని ఏపీఐఐసీ ట‌వ‌ర్స్‌లో గురువారం మంత్రి విడ‌ద‌ల ర‌జిని ఎన్‌హెచ్‌ఎం విభాగం ఉన్న‌తాధికారులు, క‌మిష‌న‌ర్ నివాస్‌తో ప్ర‌త్యేకంగా స‌మావేశం నిర్వ‌హించారు. ఈ సంద‌ర్భంగా మంత్రి మాట్లాడుతూ సీఎం జగన్‌.. వైద్య ఆరోగ్య‌శాఖ విష‌యంలో ఒక స్ప‌ష్ట‌మైన ల‌క్ష్యంతో ముందుకు వెళుతున్నారని చెప్పారు. చదవండి: నరకం చూపిస్తారా.. కన్నీళ్లు పెట్టుకున్న దివ్యవాణి ప్రజ‌లంద‌రికీ ఉచితంగా మెరుగైన వైద్యాన్ని అందించాల‌నే ల‌క్ష్యంతో వేల కోట్ల రూపాయ‌ల‌ను ఖ‌ర్చు చేసేందుకు జ‌గ‌న‌న్న ఏ మాత్రం వెనుకాడ‌టంలేద‌ని తెలిపారు. గ్రామ‌స్థాయి నుంచి మెడిక‌ల్ క‌ళాశాల‌ల వ‌ర‌కు ప్ర‌భుత్వ ఆస్ప‌త్రుల నిర్మాణం, ఆధునికీక‌ర‌ణ‌, వ‌స‌తుల క‌ల్ప‌న‌కు త‌మ ప్ర‌భుత్వం ఏకంగా 16 వేల కోట్ల రూపాయ‌లు ఖ‌ర్చు చేస్తోందని చెప్పారు. 40 వేల‌కుపైగా నియామ‌కాలు చేప‌ట్టామ‌ని వెల్ల‌డించారు. పూర్తి ఉచితంగా అన్ని రోగాల‌కు వైద్యం అందిస్తున్నామ‌న్నారు. ఈ సేవ‌లు ప్ర‌జ‌ల‌కు మ‌రింత మెరుగ్గా, నాణ్యంగా, ఉచితంగా అందాలంటే అధికారుల స‌హాయ స‌హ‌కారాలు ఎంతో అవ‌స‌ర‌మ‌ని చెప్పారు.  నిర్ల‌క్ష్యం వీడితే చాలు తాను ఈ మూడేళ్ల‌లో ప‌లు ఆస్ప‌త్రులు సంద‌ర్శించాన‌ని అన్ని చోట్లా మంచినీటి కొర‌త‌, అప‌రిశుభ్ర‌త‌, నిర్వ‌హ‌ణ‌లో లోపాలు, టాయిలెట్లు స‌రిగా లేక‌పోవ‌డం.. లాంటివి గ‌మ‌నిస్తూనే ఉన్నాన‌ని తెలిపారు. ఇవ‌న్న చాలా చిన్న చిన్న స‌మ‌స్య‌ల‌ని, అధికారుల నిర్ల‌క్ష్యం వ‌ల్ల‌నే ఇవి పెద్ద‌విగా క‌నిపిస్తున్నాయ‌ని చెప్పారు. స‌రైన స‌మ‌యంలో స్పందిస్తూ ఆయా స‌మ‌స్య‌ల‌ను ప‌రిష్క‌రించుకుంటే స‌రిపోతుంద‌ని, అధికారులు చిత్త‌శుద్ధితో ఉంటేనే ఇది సాధ్య‌మ‌వుతుంద‌ని తెలిపారు. ప్ర‌భుత్వ ఆస్ప‌త్రుల్లో కాంట్రాక్ట్ ప‌ద్ధ‌తిన‌ ప‌నిచేస్తున్న వారంద‌రి సంక్షేమం గురించి కూడా మ‌నం ఆలోచించాల‌ని చెప్పారు. వారంద‌రికీ పీఎఫ్‌, ఈఎస్ఐ అందున్నాయో లేదో చూడాల‌న్నారు. ప్ర‌తి ఉద్యోగికి సంబంధించిన వివ‌రాల్లోకి వెళ్లాల‌ని, ఏ ఒక్క‌రికి, ఎక్క‌డ స‌మ‌స్య ఎదురైనట్లు గుర్తించినా.. స‌ద‌రు ఏజెన్సీల‌పై చ‌ర్య‌ల‌కు వెనుకాడొద్ద‌ని చెప్పారు. ఏఎన్‌ఎంలు, ఇత‌ర ఫీల్డ్ సిబ్బంది బ‌యోమెట్రిక్ విధానం వ‌ల్ల తాము ఎదుర్కొంటున్న స‌మ‌స్య‌ల‌ను రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ప‌దే ప‌దే త‌న దృష్టికి తీసుకొస్తున్నార‌ని, వారి అభ్య‌ర్థ‌న‌లోనూ న్యాయం ఉంద‌ని, ప్ర‌త్యామ్యాయ ప‌ద్ధ‌తుల‌ను ఆలోచించాల‌ని ఆదేశించారు. 2021-22 సంవ‌త్స‌రానికి సంబంధించి ఎన్‌హెచ్ఎం ల‌క్ష్యాలు ఏమున్నాయి.. వాటిని ఎంత‌వ‌ర‌కు రీచ్ అయ్యాం.. ఇప్పుడు జ‌రుగుతున్న ఆర్థిక సంవ‌త్స‌రంలో మ‌నం ఎలా ల‌క్ష్యాల‌ను చేరుకోవాలి అనే విష‌యాల‌పై అంద‌రికీ అవ‌గాహ‌న ఉండాల‌ని చెప్పారు. ఆ మేర‌కు ప‌నిచేయాల్సిందేన‌ని స్ప‌ష్టంచేశారు. ఎన్‌హచ్‌ఎం నిధుల‌ను స‌క్ర‌మంగా వినియోగించుకోవడంలేద‌ని, మెడిక‌ల్ ఆఫీస‌ర్ల నిర్ల‌క్ష్యం వ‌ల్ల ఆ నిధులు మురిగిపోతున్నాయ‌నే వార్త‌లు వినిపిస్తున్నాయ‌ని, ఏ ఆస్ప‌త్రిలోనూ ఇలాంటి ప‌రిస్థితులు ఉండ‌టానికి వీల్లేద‌ని స్ప‌ష్టం చేశారు. ఎన్‌హెచ్‌ఎం నిధులను అంతా స‌మ‌ర్థ‌వంతంగా వినియోగించుకోవాల‌ని చెప్పారు.  కోట్ల రూపాయ‌లు ఖ‌ర్చు చేస్తున్నాం.. ముఖ్య‌మంత్రి వైఎస్ జ‌గ‌న్‌మోహ‌న్‌రెడ్డి గ‌తంలో ఏ ప్ర‌భుత్వాల‌కూ సాధ్యం కానంత‌గా కోట్ల రూపాయ‌లు ఖ‌ర్చుచేస్తుంటే.. ఇప్ప‌టికీ కొన్ని పీహెచ్‌సీల్లో మందులు బ‌య‌ట‌కు రాస్తున్నార‌ని ఈ ప‌రిస్థితి మారాల‌ని చెప్పారు. ఎక్క‌డా, ఎప్పుడూ టెస్టులుగాని, మందులుగాని బ‌య‌ట‌కు రాయ‌కుండా ఉండేలా చ‌ర్య‌లు తీసుకోవాల‌ని తెలిపారు. ఆస్ప‌త్రుల‌కు కావాల్సిన అన్ని మెటీరియ‌ల్స్ అందించేందుకు ప్ర‌భుత్వం కోట్లాది రూపాయ‌లు ఖ‌ర్చు చేస్తోంద‌ని, అయినా స‌రే కొన్ని ఆస్ప‌త్రుల్లో మెటీరియ‌ల్ కొర‌త క‌నిపిస్తోంద‌ని చెప్పారు. ఎలుక‌లు, దోమ‌లు ఆస్ప‌త్రుల్లో ఎందుకు ఉంటున్నాయ‌ని, ప్ర‌భుత్వ నిధుల‌ను స‌క్ర‌మంగా వినియోగించి ఈ స‌మ‌స్య త‌లెత్త‌కుండా చూడాల‌ని సూచించారు.  పీహెచ్ సీల్లో కాన్పులు జ‌రిగేలా చూడండి రాష్ట్రంలోని అన్ని పీహెచ్ సీల్లో కాన్పులు జ‌రిగేలా చొర‌వ చూపాల‌ని మంత్రి తెలిపారు. ప్ర‌తి పీహెచ్‌సీలో నెల‌కు క‌నీసం 10 కాన్పులైనా జ‌రిగేలా క‌చ్చితంగా ప్ర‌య‌త్నించాల్సిందేన‌ని చెప్పారు. ఈ విష‌యంలో నిర్ల‌క్ష్యం వ‌హిస్తే చ‌ర్య‌లు తీసుకోవాల‌న్నారు. పీహెచ్‌సీలు, సీహెచ్‌సీల్లో కాన్పులు జ‌ర‌గ‌క‌పోవ‌డం వ‌ల్ల టీచింగ్‌, జిల్లా ఆస్ప‌త్రుల‌పై ఒత్తిడి పెరుగుతోంద‌ని చెప్పారు. ఆంధ్ర‌ప్ర‌దేశ్ ఎయిడ్స్ కంట్రోల్ సొసైటీలో ఖాళీల‌ను వెంట‌నే భ‌ర్తీ చేయాల‌ని, నోటిఫికేష‌న్ విడుద‌ల చేయాల‌ని వివ‌రించారు. ఏపీ ఎం ఎస్ ఐడీసీ ద్వారా కొనుగోలు చేస్తున్న ప‌రిక‌రాల నాణ్య‌త విష‌యంలో రాజీ ప‌డొద్ద‌ని, నాణ్య‌త‌ను ప‌రిశీలించే టెక్నికల్ టీమ్‌లో సంబంధిత వైద్యులు కూడా ఉండేలా చూడాల‌ని సూచించారు. కావాల్సినన్ని ఆస్ప‌త్రులు నిర్మిస్తున్నాం, కావాల్సినంత సిబ్బందిని నియ‌మిస్తున్నాం, కోట్లాది రూపాయ‌ల‌తో పరిక‌రాలు కొనుగోలు చేస్తున్నాం.. అయినా స‌రే కొన్నిచోట్ల టెస్టులు బ‌య‌ట‌కు రాస్తున్నారు.. ఈ ప‌రిస్థితి మారాల‌ని మంత్రి తెలిపారు. ల్యాబ్‌ల‌లో ఉన్న వైద్య ప‌రిక‌రాల మెయింటినెన్స్‌కు సంబంధించి కాలిబ్రేష‌న్ స‌క్ర‌మంగా జ‌రుగుతోందా..? లేదా అని ప్ర‌శ్నించారు. క్వాలిటీ ఎజ్యూరెన్స్ స్కీమ్ కింద కాలిబ్రేష‌న్ చేయాలని ఇది స‌క్ర‌మంగానే చేస్తున్నారా అని అడిగారు. వైద్య విభాగంలో ప్ర‌తి ఒక్క‌టి పార‌ద‌ర్శ‌కంగా జ‌ర‌గాల్సిందేన‌ని స్ప‌ష్టంచేశారు. ప‌రికరాల నిర్వ‌హ‌ణ‌కు కూడా ప్ర‌భుత్వం బ‌డ్జెట్ కేటాయిస్తోంద‌ని, స‌మ‌స్య‌లు రాకుండా చూడాల్సిన బాధ్య‌త అధికారుల‌దేన‌ని చెప్పారు. ఎల‌క్ట్రానిక్ హెల్త్ రికార్డు, వైద్య శాఖ‌లో ప్రొఫెన‌ల్ ఐడీలు, ? ప్రైవేటు ఆస్ప‌త్రులు, ల్యాబ్‌లు, ప్ర‌భుత్వ ఆస్ప‌త్రుల మ్యాపింగ్ లాంటి వ‌న్నీ గ‌డువులోగా పూర్తికావాల‌ని చెప్పారు. ప్ర‌భుత్వ ఆశ‌యాల‌కు, జ‌గ‌న‌న్న ల‌క్ష్యాల‌కు అనుగుణంగా ప‌నిచేయాల్సిన అవ‌స‌రం మనంద‌రిపై ఉంద‌ని తెలిపారు. కార్య‌క్ర‌మంలో ఆయా విభాగాల ఉన్న‌తాధికారులంతా పాల్గొన్నారు.

సాక్షి ప్రతినిధి, అనంతపురం: ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో వైరల్‌ హెపటైటిస్‌ కేసులు క్రమేణా పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో అన్ని జిల్లా ఆస్పత్రుల్లోనూ వైద్యం అందించాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఈ మేరకు జాతీయ హెల్త్‌మిషన్‌ కేంద్ర అదనపు కార్యదర్శి, కేంద్ర ఎన్‌హెచ్‌ఎం డైరెక్టర్‌ వికాస్‌ షీల్‌ రాష్ట్రాలకు ఆదేశాలు జారీచేశారు. ఇప్పటివరకూ రాష్ట్రంలో 11 బోధనాస్పత్రులు, 2 జిల్లా ఆస్పత్రుల్లో హెపటైటిస్‌ బీ వైరస్‌కు సంబంధించిన వ్యాధులకు స్క్రీనింగ్‌తో పాటు వైద్యం అందిస్తున్నారు. ఇక నుంచి అన్ని జిల్లా ఆస్పత్రుల్లోనూ హెపటైటిస్‌కు వైద్యం అందించాలని నిర్ణయించారు. దీంతో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మరో 13 ఆస్పత్రుల్లోనూ హెపటైటిస్‌ బాధితులకు వైద్యం అందనుంది. అంటే మొత్తం 26 ఆస్పత్రుల్లో హెపటైటిస్‌ బీ, సి వ్యాధులకు పరీక్షలతో పాటు వైద్యం చేస్తారు. హెపటైటిస్‌ బీ లేదా సీ అనుమానిత కేసులైనా సరే ఇక్కడ వైద్యం చేయాల్సి ఉంటుంది. అంతేకాకుండా నిర్ధారిత కేసుల వివరాలు ఎప్పటికప్పుడు ఎన్‌వీహెచ్‌సీపీ (నేషనల్‌ వైరల్‌ హెపటైటిస్‌ కంట్రోల్‌ ప్రోగ్రాం) పోర్టల్‌కు అనుసంధానం చేయాలి. ప్రతి ఆస్పత్రిలో ఒక నోడల్‌ అధికారిని నియమించాలని కేంద్రప్రభుత్వం సూచించింది. హెపటైటిస్‌ వైరస్‌ వ్యాధులపై దేశంలోనే ఎక్కువ మందికి స్క్రీనింగ్‌ చేసి ఏపీ రికార్డు సృష్టించింది.  ప్రత్యేక వైద్యుడి నియామకం  జిల్లా ఆస్పత్రులు, బోధనాస్పత్రుల్లో హెపటైటిస్‌ బాధితులకు వైద్యం అందించడానికి ప్రత్యేక డాక్టర్‌ను ఏర్పాటు చేస్తారు. జనరల్‌ మెడిసిన్‌ లేదా గ్యాస్ట్రో ఎంటరాలజీ లేదా హెపటాలజీ వైద్యుల్లో ఒకరిని నియమిస్తారు. ఇప్పటికే ప్రభుత్వం ప్రత్యేక ప్రణాళిక రూపొందించినట్లు అధికార వర్గాలు చెబుతున్నాయి. గడిచిన ఒక్క ఏడాదిలోనే 5,334 మంది హెపటైటిస్‌ బాధితులు ప్రభుత్వ ఆస్పత్రుల్లో చికిత్స పొందగా.. 71 మంది మృతి చెందినట్లు నిర్ధారణ అయింది.  

సాక్షి, అమరావతి: జాతీయ ఆరోగ్య కార్యక్రమం(ఎన్‌హెచ్‌ఎం) నిధులను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సకాలంలోనే ఖర్చు చేస్తోందని రాష్ట్ర వైద్య, ఆరోగ్య శాఖ గురువారం ఓ ప్రకటనలో తెలిపింది. 2019–20వ సంవత్సారానికి గాను రూ.1,683.68 కోట్లు విడుదలవ్వగా అందులో రూ.1,667.97 కోట్లు, 2020–21కి గాను రూ.1,832.72 కోట్లలో రూ.1,812.12 కోట్లను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఖర్చు చేసిందని తెలిపింది. కేంద్రం నుంచి రావాల్సిన వాటా నిధులు సకాలంలోనే రాష్ట్రానికి వస్తున్నాయని.. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తన వాటా నిధులను సకాలంలోనే విడుదల చేస్తోందని వెల్లడించింది. 2021–22కి గాను ఎన్‌హెచ్‌ఎం కింద కేంద్రం రూ.1,237.96 కోట్లు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రూ.825.30 కోట్లు కలిపి మొత్తం రూ.2,063.26 కోట్లు కేటాయించాయని పేర్కొంది. ఇప్పటివరకు కేంద్రం నుంచి రూ.618.99 కోట్లు రావాల్సి ఉండగా రూ.699.78 కోట్లు అందినట్టు తెలిపింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రూ.412.52 కోట్లు మంజూరు చేయాల్సి ఉండగా రూ.466.52 కోట్లు ఇచ్చిందని తెలిపింది. కేంద్ర పథకాల నిర్వహణ కోసం రాష్ట్రాలు నోడల్‌ ఖాతాలు తెరవాలని ఈ ఏడాది సెప్టెంబర్‌ 29న కేంద్రం సూచించగా.. ఆ మరుసటి రోజే ఎన్‌హెచ్‌ఎం కోసం ప్రత్యేక నోడల్‌ ఖాతాను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రారంభించిందని వివరించింది. ఆ ఖాతాలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇప్పటి వరకు రూ.40 కోట్లు జమ చేసిందని ప్రకటించింది.   

న్యూఢిల్లీ: ఏప్రిల్‌ ఒకటవ తేదీ నుంచి 45 ఏళ్లు పైబడిన వారందరూ కోవిడ్‌ 19 టీకా తీసుకోవచ్చని కేంద్రం ప్రకటించింది. ఇప్పటివరకు 60 ఏళ్లు పైబడిన వారందరూ, తీవ్రమైన ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలున్న 45 నుంచి 60 ఏళ్ల మధ్యవారు మాత్రమే ఈ టీకా తీసుకోవడానికి అర్హులుగా ఉన్న విషయం తెలిసిందే. తాజాగా, 45 ఏళ్లు పైబడిన వారందరూ టీకా తీసుకోవచ్చని, ఇందుకు వారంతా రిజిస్టర్‌ చేసుకోవాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. ఈ మేరకు ప్రధాని మోదీ నేతృత్వంలోజరిగిన కేంద్ర కేబినెట్‌ భేటీలో నిర్ణయించారని మంత్రి జవదేకర్‌ చెప్పారు. ‘45 ఏళ్లు దాటిన వారందరూ టీకా తీసుకోండి. మొదటి డోసు టీకా తీసుకున్న తరువాత రెండో డోసును, వైద్యుల సలహా మేరకు 4 నుంచి 8 వారాల మధ్యలో తీసుకోవచ్చు’ అని అన్నారు. కరోనా కేసుల సంఖ్య పెరుగుతుండడంపై స్పందిస్తూ..  రాష్ట్రాలతో కేంద్రం మాట్లాడుతోందన్నారు. పంజాబ్‌లో నమోదైన కొత్త కేసుల్లో దాదాపు 80% మందిలో యూకే వేరియంట్‌ వైరస్‌ను గుర్తించారన్నారు. అందువల్ల, అర్హులైన అందరూ ఎంత త్వరగా వీలైతే అంత త్వరగా టీకా తీసుకోవాలని కేంద్ర మంత్రి సూచించారు. అదే సమయంలో, మాస్క్‌ ధరించడం, తరచూ చేతులు శుభ్రం చేసుకోవడం, భౌతిక దూరం పాటించడం మొదలైన కోవిడ్‌ నిబంధనలను పాటించడం కొనసాగించాలన్నారు. భారత్‌లో ఇస్తున్న రెండు రకాల టీకాలు విజయవంతం కావడం గర్వకారణమని, ప్రధాని మోదీ కూడా కోవాక్జిన్‌ టీకా తీసుకున్నారని తెలిపారు. జాతీయ ఆరోగ్య కార్యక్రమం(నేషనల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌–ఎన్‌హెచ్‌ఎం) అమలును మంగళవారం కేంద్ర కేబినెట్‌ సమీక్షించింది. ఆరోగ్య పరిరక్షణ కోసం చేపట్టిన పలు పథకాల అమలును కేబినెట్‌ సమీక్షించింది. మళ్లీ 40 వేలు... కరోనా కేసులు రెండింతలు కావడానికి పట్టే సమయం ఈ నెల 23 నాటికి 504.4 రోజుల నుంచి 202.3కు పడిపోయింది. గత 24 గంటల్లో 40,715 కొత్త కరోనా కేసులు బయటపడ్డాయి. తాజా కేసులతో మొత్తం కేసుల సంఖ్య 1,16,86,796కు చేరుకుందని ఆరోగ్య శాఖ తెలిపింది. అదే సమయంలో కరోనా కారణంగా 199 మంది మరణించడంతో మొత్తం మరణాల సంఖ్య 1,60,166కు చేరుకుందని తెలిపింది.  దీంతో మొత్తం రికవరీ రేటు 95.67 శాతానికి చేరింది. యాక్టివ్‌ కేసుల సంఖ్య 3,45,377గా ఉంది. మొత్తం కరోనా కేసుల్లో యాక్టివ్‌ కేసులు 2.96   శాతం ఉన్నాయి. మరణాల శాతం 1.37గా ఉంది. ఇప్పటివరకూ 23,54,13,233 కరోనా నిర్ధారణ పరీక్షలు చేసినట్లు ఐసీఎంఆర్‌ తెలిపింది. మంగళవారం 9,67,459 పరీక్షలు జరిపినట్లు తెలిపింది. గత 24 గంటల్లో బయట పడిన కేసుల్లో 80.90 శాతం కేవలం ఆరు రాష్ట్రాల్లోనే కేంద్రీకృతమయ్యాయి. వాటిలో మహారాష్ట్రలో 24,645 (60.53శాతం), పంజాబ్‌లో 2,299, గుజరాత్‌లో 1,640 కేసులు నమోదయ్యాయి. యాక్టివ్‌ కేసుల్లో 75.15 శాతం కేసులు మహారాష్ట్ర, కేరళ, పంజాబ్‌లలోనే ఉన్నాయి. కొత్త వేరియంట్‌ కేసులు 795 దేశంలో కోవిడ్‌–19 విదేశీ వేరియంట్‌ కేసులు 795కు చేరుకున్నాయని  ఆరోగ్యశాఖ తెలిపింది. యూకే, దక్షిణాఫ్రికా, బ్రెజిల్‌ వేరియంట్‌ కేసులు ఈనెల 18వ తేదీన 400 మాత్రమే నమోదు కాగా, తాజాగా అవి 795కు పెరిగాయని పేర్కొంది. పంజాబ్‌లో  బయటపడిన 401 కరోనా కేసుల్లో 81శాతం యూకే వేరియంట్‌కు సంబంధించినవేనని రాష్ట్ర సీఎం అమరీందర్‌ చెప్పారు.  ఆర్‌టీ–పీసీఆర్‌ పరీక్షలను పెంచండి ♦కోవిడ్‌ కేసులు పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో రాష్ట్రాలను కోరిన కేంద్రం దేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో కరోనా ఉధృతి నేపథ్యంలో కేంద్రం అన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలను అప్రమత్తం చేసింది. ఆర్‌టీ–పీసీఆర్‌ పరీక్షల సంఖ్యను పెంచాలనీ, టెస్ట్‌–ట్రాక్‌–ట్రీట్‌ ప్రొటోకాల్‌ను కట్టుదిట్టంగా అమలు చేయాలనీ, వ్యాక్సినేషన్‌ ప్రక్రియను వేగవంతం చేయాలని కోరింది. కేంద్ర హోం శాఖ మంగళవారం ఈ మేరకు తాజా మార్గదర్శకాలను విడుదల చేసింది. మహమ్మారి బెడద నుంచి విజయవంతంగా బయటపడిన ప్రాంతాల్లో ఈ మార్గదర్శకాలను తప్పనిసరిగా అమలు చేయాల్సిన అవసరం లేదని స్పష్టం చేసింది.  ►కొత్తగా బయటపడిన పాజిటివ్‌ కేసుల బాధితులను ఐసోలేషన్‌లో ఉంచడం లేదా క్వారంటైన్‌ చేయడం సాధ్యమైనంత త్వరగా చేపట్టి, సరైన చికిత్స అందించాలి. ఆర్‌టీ–పీసీఆర్‌ టెస్టులు తక్కువగా ఉన్న చోట నిర్దేశించిన పరీక్షల్లో 70 శాతం లేదా అంతకుమించి వేగంగా చేపట్టాలి.  ►కేంద్ర ఆరోగ్య శాఖ వెలువరించిన మార్గదర్శకాలను పాటిస్తూ జిల్లా అధికారులు పాజిటివ్‌ కేసులు, వారి కాంటాక్టులను బట్టి కంటైన్‌మెంట్‌ జోన్లను జాగ్రత్తగా గుర్తించాలి.  ►స్థానిక యంత్రాంగం వాస్తవ పరిస్థితులను అంచనా వేసి కోవిడ్‌ వ్యాప్తిని అడ్డుకునేందుకు అవసరాన్ని బట్టి జిల్లా, ఉప–జిల్లా, నగరం, వార్డు స్థాయిల్లో ఆంక్షలను అమలు చేయాలి.  ►నిబంధనల అమలుకు రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు స్థానిక జిల్లా, పోలీసు, మున్సిపల్‌ యంత్రాంగాలను జవాబుదారీగా చేయాలి.  ►టీకా ప్రక్రియ ఆటంకాలు లేకుండా కొనసాగుతున్నప్పటికీ, కొన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల్లో చాలా నెమ్మదిగా అమలు కావడం ఆందోళనకరమైన విషయం.  ►ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో వ్యాధి సంక్రమణను అరికట్టడం క్లిష్టమైన వ్యవహారం అయినందున అన్ని ప్రాధాన్య వయస్సుల వారికి వేగంగా వ్యాక్సిన్‌ అందేలా చర్యలు తీసుకోవాలి.  ►రాష్ట్రాలతోపాటు, అంతర్రాష్ట్ర ప్రజల ప్రయాణాలు, సరుకు రవాణా విషయంలో ఎటువంటి ఆంక్షలు లేవు. కంటెయిన్‌మెంట్‌ జోన్ల వెలుపల ప్యాసింజర్‌ ట్రైన్లు, మెట్రో ట్రైన్లు, విమాన ప్రయాణాలతోపాటు పాఠశాలలు, ఉన్నత విద్యా సంస్థలు, హోటళ్లు, రెస్టారెంట్లు, షాపింగ్‌ మాల్స్, మల్టీప్లెక్సులు, వినోద పార్కులు, యోగా సెంటర్లు, జిమ్‌లు, ఎగ్జిబిషన్లు, సభలు, సమావేశాలను ప్రామాణిక నిర్వహణ విధానం(ఎస్‌వోపీ)అనుసరించి కొనసాగించవచ్చు. 

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: పల్లెలకు ప్రభుత్వ వైద్యాన్ని మరింత చేరువ చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఊళ్లలో ప్రభుత్వ క్లినిక్‌లను ఏర్పాటు చేయాలని తలపెట్టింది. ఇటీవల జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ (ఎన్‌హెచ్‌ఎం) సమీక్ష సమావేశంలో ఈ అంశం చర్చకు వచ్చింది. అందులో తెలంగాణ నుంచి పలువురు సీనియర్‌ వైద్య, ఆరోగ్యశాఖ అధికారులు పాల్గొన్నారు. కేంద్ర ప్రభుత్వ నిర్ణయం ప్రకారం ప్రస్తుతం ఉన్న ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాలనే దశల వారీగా క్లినిక్‌లుగా మారుస్తారు. గతంలో వాటిని వెల్‌నెస్‌ సెంటర్లుగా మార్చాలని, వాటిల్లో శిక్షణ పొందిన నర్సులను నియమించాలని నిర్ణయించిన సంగతి తెలిసిందే. తాజాగా ఆ నిర్ణయంలో పలు మార్పులు చేశారు. ఎంబీబీఎస్‌ లేదా ఆయుర్వేద లేదా హోమియో లేదా ప్రత్యేక శిక్షణ పొందిన నర్సులను నియమించాలని నిర్ణయించినట్లు ఆ సమావేశంలో పాల్గొన్న అధికారులు వెల్లడించారు. దీనిపై కేంద్రం కసరత్తు ప్రారంభించినట్లు ఒక ఉన్నతాధికారి వెల్లడించారు.  చదవండి: (తాగునీరు ఫ్రీ.. మే లేదా జూన్‌ నుంచి అమలు) రెండు, మూడు ఊళ్లకొకటి... ప్రస్తుతం పల్లెల్లో ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలు(పీహెచ్‌సీ) వైద్యానికి కీలకంగా ఉన్నాయి. మెడికల్‌ ఆఫీసర్, నర్సులు ఉండటంతో ప్రాథమిక వైద్యం అక్కడే అందుతుంది.అవి దాదాపు ఒక్కో మండలంలో ఒక్కోటి చొప్పున మాత్రమే ఉన్నాయి. అయితే ఒక మండలంలో 15–20 గ్రామాలుంటే వారంతా పీహెచ్‌సీకి వెళ్లాల్సి వస్తుంది. అలా 20–30 కిలోమీటర్లు  వెళ్తేగానీ కొన్ని గ్రామాలకు వైద్యం అందే పరిస్థితి లేదు. అయితే రాష్ట్రంలో పీహెచ్‌సీల కింద 4,905 ఆరోగ్య ఉపకేంద్రాలున్నాయి. వీటిలో ఏఎన్‌ఎంలే ప్రస్తుతం బాస్‌లుగా ఉన్నారు. ఆయా ఉపకేంద్రాల్లో టీకాలు ఇవ్వడం, గర్భిణులు, పిల్లలకు మందులివ్వడం వంటివి మాత్రమే నిర్వహిస్తున్నారు. ఈ ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాలను క్లినిక్‌లుగా లేదా వెల్‌నెస్‌ సెంటర్లుగా మార్పు చేసి వాటిల్లో వైద్య సేవలు ప్రారంభిస్తారు. తద్వారా ప్రతీ రెండు మూడు గ్రామాలకు ఒక క్లినిక్‌ లేదా ఒక పెద్ద గ్రామంలో ఒక క్లినిక్‌ ఉండేలా ప్రణాళిక రూపొందిస్తారు. ఆయా క్లినిక్‌లలో రక్త పరీక్ష చేయడం, బీపీ, షుగర్‌ పరీక్షలు నిర్వహించడం, వాటికి తగు వైద్యం అందించడంపై ఫోకస్‌ పెడతారు. దీంతో ప్రైవేట్‌ ప్రాక్టీషనర్లపై ఆధారపడకుండా నాణ్యమైన వైద్యం రోగులకు అందుతుందని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.  వైద్య విద్య పూర్తయిన వారికి అవకాశం... ప్రతీ ఏటా వేలాది మంది వైద్యులు మెడికల్‌ కాలేజీల నుంచి ఎంబీబీఎస్‌ పూర్తి చేసుకొని బయటకు వస్తున్నారు. వారిలో కొందరు మెడికల్‌ పీజీలకు వెళ్తుండగా, కొందరు అత్యంత తక్కువగా రూ. 15 వేల నుంచి రూ. 20 వేల వేతనాలకు ప్రైవేట్‌ ఆసుపత్రుల్లో పనిచేస్తున్నారు. ఏడాదికేడాదికి వీరి సంఖ్య పెరుగుతుంది. మరోవైపు ఆయుష్‌ వైద్యుల సంఖ్య కూడా గణనీయంగా పెరుగుతోంది. వీరందరికీ అవకాశం కల్పించాలన్నా, ప్రజలకు మరింత చేరువకు వైద్య సేవలు తీసుకురావాలన్నా ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాలను క్లినిక్‌లుగా మార్చడం సరైందని కేంద్రం నిర్ణయించినట్లు అధికారులు తెలిపారు. ఒకవేళ ఎక్కడైనా ఎంబీబీఎస్‌ వైద్యులు, ఆయుష్‌ డాక్టర్లు ముందుకు రాకపోతే అటువంటి చోట్ల ప్రత్యేక శిక్షణ పొందిన నర్సులను ఆయా క్లినిక్‌లలో నియమిస్తారు. నర్సులకు మిడ్‌ లెవెల్‌ హెల్త్‌ ప్రొవైడర్స్‌ (ఎంఎల్‌హెచ్‌పీ) అనే హోదా ఇస్తారు. ఎంఎల్‌హెచ్‌పీలుగా నియమితులవ్వడానికి బీఎస్సీ నర్సింగ్‌ అర్హతగా నిర్ణయించారు. ఈ క్లినిక్‌లు పీహెచ్‌సీ పరిధిలో ఉంటాయి. ఇక్కడ నయం కాని జబ్బులను పీహెచ్‌సీకి పంపిస్తారు. డాక్టర్లను లేదా ప్రత్యేక శిక్షణ పొందిన నర్సులను కాంట్రాక్టు ప్రాతిపదికన నియమించే అవకాశం ఉంది. పారితోషికాన్ని ఎన్‌హెచ్‌ఎం ద్వారా ఇస్తారు. మూడేళ్ల పాటు ఆయా క్లినిక్‌లలో పనిచేయాలన్న హామీపత్రం ఇవ్వాలన్న నియమం పెట్టే అవకాశం ఉంది. పైగా వీరు కొత్త క్లినిక్‌లున్న చోటే నివాసం ఉండాలన్న షరతూ విధిస్తారు. అప్పుడే ప్రజలకు నిత్యం అందుబాటులో ఉంటారన్నది ప్రభుత్వ ఉద్దేశం. ఇంకా వీటిపై పూర్తిస్థాయిలో మార్గదర్శకాలు వస్తాయని చెబుతున్నారు.   

సాక్షి, అమరావతి: జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ పరిధిలోని ఆరోగ్య పథకాల అమలులో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ గణనీయమైన పురోభివృద్ధి సాధించింది. ఏడాదిన్నర కాలంలో కొన్ని పథకాల అమలులో మిగతా రాష్ట్రాల కంటే ముందంజలో ఉందని జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ (ఎన్‌హెచ్‌ఎం) పరిశీలనలో వెల్లడైంది. గుజరాత్, కర్ణాటక, ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రాలు చాలా పథకాల్లో నువ్వా నేనా అనే స్థాయిలో పోటీ పడేవి. ఈ పరిస్థితుల్లో గుజరాత్‌ను రెండో స్థానానికి నెట్టి ఏపీ మొదటి స్థానానికి వచ్చిందని ఎన్‌హెచ్‌ఎం అధికార వర్గాలు తెలిపాయి. మిగతా కొన్ని పథకాల అమలులోనూ త్వరలోనే ముందంజ వేసే అవకాశం ఉందని రాష్ట్ర కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ అధికారులు తెలిపారు.  ఎన్‌సీడీలో మొదటి స్థానం  ► నాన్‌ కమ్యూనికబుల్‌ డిసీజెస్‌ (ఎన్‌సీడీ) అంటే అసాంక్రమిక వ్యాధుల నియంత్రణకు జాతీయ ఆరోగ్యమిషన్‌ ఎక్కువ ప్రాధాన్యమిస్తోంది. ఇందులో మన రాష్ట్రం దేశంలోనే నంబర్‌ వన్‌గా నిలిచింది. మధుమేహం, గుండె జబ్బులు, క్యాన్సర్‌ వంటి వాటిని గుర్తించేందుకు ఐదు కోట్ల జనాభాకు సంబంధించి ఇంటింటి సర్వే చేయించారు. ► 104 వాహనాల ద్వారా ప్రతి ఊరికీ వెళ్లి మందులు ఉచితంగా ఇచ్చేందుకు చర్యలు మరింత మెరుగైనట్టు ఎన్‌హెచ్‌ఎం పరిశీలనలో వెల్లడైంది. హెల్త్‌ అండ్‌ వెల్‌నెస్‌ సెంటర్ల (వీటినే ఇప్పుడు వైఎస్సార్‌ హెల్త్‌ క్లినిక్స్‌ అంటున్నాం) నిర్వహణలోనూ రాష్ట్రం ప్రథమ స్థానంలో నిలిచింది. ► రాష్ట్రంలో 10 వేలకు పైగా హెల్త్‌ అండ్‌ వెల్‌నెస్‌ సెంటర్లు ఉండగా, వీటిలో 8,604 సెంటర్లకు కొత్త భవనాలు నిర్మిస్తున్నారు. ఇప్పటికే సగం కేంద్రాలకు మిడ్‌ లెవల్‌ హెల్త్‌ ప్రొవైడర్స్‌గా బీఎస్సీ నర్సింగ్‌ చదివిన వారిని నియమించారు. ► ఇందులో ప్రధానంగా 12 రకాల సేవలను అందించడంలో గణనీయమైన వృద్ధి సాధించారు. దీనివల్ల లక్షలాది మంది గ్రామీణ ప్రాంత ప్రజలకు పైస్థాయి ఆస్పత్రులకు వెళ్లాల్సిన భారం తప్పింది. ► ఆర్సీహెచ్‌ (రీప్రొడక్టివ్‌ చైల్డ్‌ హెల్త్‌) అంటే గర్భిణుల ఆరోగ్యం, ప్రసవం అయ్యాక చిన్నారులకు సంరక్షణ వంటి వాటిని ఎప్పటికప్పుడు కేంద్ర పరిధిలో పనిచేసే పోర్టల్‌కు అనుసంధానించే ప్రక్రియలో ఎక్కడో ఉన్న ఏపీ ఇప్పుడు మొదటి స్థానానికి వచ్చింది. ► మాతా శిశు మరణాల నియంత్రణ,  కుటుంబ నియంత్రణల్లో కేరళ, తమిళనాడులు ముందంజలో ఉన్నాయి. 

సాక్షి, అమరావతి: రాష్ట్రంలో మూడు ప్రాంతీయ ఔషధ నిల్వ (రీజనల్‌ డ్రగ్‌ స్టోర్స్‌ - ఆర్‌డీఎస్‌) కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. విశాఖపట్నం, విజయవాడ, తిరుపతిల్లో వీటి నిర్మాణానికి జాతీయ ఆరోగ్యమిషన్‌ రూ.10 కోట్ల వంతున నిధులు ఇస్తోంది. దేశంలో ఎక్కడాలేని విధంగా భారీ విస్తీర్ణంలో.. 40 వేల చదరపు అడుగుల్లో మందులు నిల్వ చేయడానికి అవకాశం ఉండేలా వీటిని డిజైన్‌ చేశారు. ఇప్పటికే రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సేకరించిన స్థలాల్లో ఏడాదిలోగా ఈ నిర్మాణాలను పూర్తిచేసేందుకు వైద్య ఆరోగ్యశాఖ కసరత్తు ముమ్మరం చేసింది. భారీగా నిల్వలకు అవకాశం ⇔ రాష్ట్రంలో 13 జిల్లాల్లో 13 సెంట్రల్‌ డ్రగ్‌ స్టోర్స్‌ (సీడీఎస్‌) ఉన్నాయి. ⇔ దీనివల్ల మందుల నిల్వకు సరిపడా విస్తీర్ణం అందుబాటులో లేదు. ⇔ ఈ నేపథ్యంలో రాష్ట్రం పంపిన ప్రతిపాదనలతో మూడు ఆర్‌డీఎస్‌ల నిర్మాణానికి రూ.10 కోట్ల వంతున నిధులిచ్చేందుకు జాతీయ ఆరోగ్యమిషన్‌ అంగీకరించింది. ⇔ కొత్తగా నిర్మించే ఈ కేంద్రాల్లో క్వారంటైన్‌ సదుపాయంతో పాటు భారీగా మందులు నిల్వ చేసుకునే వీలుంటుంది. ⇔ మందుల్ని ఈ కేంద్రాల్లో నిల్వ చేసి అవసరాన్ని బట్టి జిల్లాలకు పంపిస్తారు. ⇔ ఒక్కో కేంద్రంలో కనీసం ఆరునెలలకు సరిపడా మందుల్ని నిల్వచేయవచ్చు. ⇔ మందుల నిల్వతో పాటు అత్యాధునిక టెక్నాలజీతో కూడిన కోల్డ్‌చైన్‌ (శీతలీకరణ) అవకాశం ఉంటుంది. ⇔ ఇంజక‌్షన్లు, వ్యాక్సిన్‌లు, ఖరీదైన మందుల నిల్వకు ఇబ్బందులుండవు.

సాక్షి, అమరావతి: కుక్కకాటు బాధితులకు ప్రత్యేక వైద్యం అందించేందుకు ప్రభుత్వ కసరత్తు పూర్తయింది. రాష్ట్రంలో ఏటా నాలుగు లక్షల మంది కుక్కకాటుకు గురవుతున్నారు. ఎక్కడో ఒక చోటకు వెళ్లి యాంటీరేబిస్‌ వ్యాక్సిన్‌ వేయించుకుంటున్నారు. దీంతో ప్రత్యేక క్లినిక్‌లను ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ సహకారంతో ఈ క్లినిక్‌లలో ప్రత్యేక డాక్టర్‌తో పాటు ఒక స్టాఫ్‌నర్సు ఉండేలా ఏర్పాట్లు చేశారు. ఈ మేరకు అన్ని జిల్లాల వైద్యాధికారులకు కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ కమిషనర్‌ ఆదేశాలు జారీచేశారు.  క్లినిక్‌లు ఎక్కడంటే?  వైద్య విధాన పరిషత్‌ పరిధిలో: టెక్కలి, విజయనగరం, అనకాపల్లి, రాజమహేంద్రవరం, ఏలూరు, మచిలీపట్నం, తెనాలి, మార్కాపురం, ఆత్మకూరు, మదనపల్లె, ప్రొద్దుటూరు, హిందూపురం, నంద్యాల.  బోధనాసుపత్రుల్లో: విశాఖపట్నం, కాకినాడ, విజయవాడ, గుంటూరు, ఒంగోలు, నెల్లూరు, తిరుపతి, కడప, అనంతపురం, కర్నూలు   క్లినిక్‌లలో ఎలాంటి సేవలు?  ► ఇతర జంతువుల కాట్లకు  వైద్యం.    ఉదయం 9 గంటల నుంచి సాయంత్రం 5 గంటల వరకు క్లినిక్‌లు.  ► యాంటీరేబిస్‌ వ్యాక్సిన్‌తో పాటు యాంటీ స్నేక్‌ వీనం (పాము కాటు) మందు అందుబాటులో ఉంటుంది.  

సాక్షి, అమరావతి : రాష్ట్ర వైద్య ఆరోగ్య శాఖలో ఇప్పుడు కొత్త సందడి నెలకొంది. గత ప్రభుత్వం ఒక్క పోస్టునూ భర్తీ చేయకపోవడంతో దారుణ పరిస్థితుల్లో చిక్కుకున్న ప్రభుత్వ ఆస్పత్రులు ప్రస్తుతం కొత్త రూపును సంతరించుకున్నాయి. వైఎస్సార్‌సీపీ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన వెంటనే ప్రభుత్వ ఆస్పత్రుల రూపురేఖలను పూర్తి స్థాయిలో మార్చిన సంగతి తెలిసిందే. ఇంతకుముందెన్నడూ కనీవినీ ఎరుగని రీతిలో వైద్యులు, వైద్య సిబ్బంది పోస్టులను భర్తీ చేయడంతోపాటు అన్ని ఆస్పత్రుల్లో మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకు పెద్దపీట వేసింది. దీంతో ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాల నుంచి బోధనాస్పత్రుల వరకు అన్నీ కొత్త జవసత్వాలు సంతరించుకున్నాయి. ఇన్నాళ్లూ స్పెషలిస్టు డాక్టర్లు లేక కునారిల్లిన బోధనాస్పత్రులు ఇప్పుడు ఒక్కసారిగా 582 మంది అసిస్టెంట్‌ ప్రొఫెసర్ల చేరికతో కళకళలాడుతున్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్యకేంద్రాల్లో ఇప్పటికే 592 మంది వైద్యులు చేరారు. దీంతో ప్రతి ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం ఇద్దరు డాక్టర్లతో పనిచేస్తున్నాయి. ఫలితంగా పేదలకు నాణ్యమైన, మెరుగైన వైద్య సేవలు అందుతున్నాయి.  ఇదే అతిపెద్ద నియామక ప్రక్రియ - రాష్ట్రంలో వైద్య ఆరోగ్యశాఖ చరిత్రలో ఇదే అతిపెద్ద నియామక ప్రక్రియ - ఒకేసారి 2,094 పోస్టుల భర్తీ గతంలో ఎప్పుడూ జరగలేదు. ఇప్పటికే విధుల్లో 1,368 మంది చేరిక. మిగిలిన పోస్టులకు నియామక ప్రక్రియ కొనసాగింపు - జిల్లా స్థాయిలో మెడికల్, పారామెడికల్‌ తదితరాలకు సంబంధించి 7,838 పోస్టులకు నియామక ప్రక్రియ పూర్తి. వీరిలో ఇప్పటివరకు విధుల్లో చేరినవారు 4,979 మంది. - నేషనల్‌ హెల్త్‌మిషన్‌ ద్వారా మరో 2,919 పోస్టులకు కొనసాగుతున్న నియామక ప్రక్రియ - రాష్ట్రంలో 30 శాతం వరకు మానవవనరులు పెరిగినట్టు అంచనా వైద్యుల నియామకాలు..  విభాగం  మంజూరైన పోస్టులు ఇప్పటివరకు నియామకాలు వైద్య విద్యా శాఖ 737 582 వైద్య విధాన పరిషత్‌ 692 194 ప్రజారోగ్య శాఖ 665 592 జిల్లాల వారీగా.. వైద్య విద్యా శాఖ 3,680 1,866 వైద్య విధాన పరిషత్‌ 1,678 1,161 ప్రజారోగ్య శాఖ 2,480 1,952 నేషనల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌ 2,919 ప్రక్రియ కొనసాగుతోంది

సాక్షి, అమరావతి: రాష్ట్రంలో ఉద్యోగ నియామకాల పరంపర కొనసాగుతూనే ఉంది. గడిచిన ఐదేళ్లలో ఒక్కటంటే ఒక్కపోస్టుకూ నియామకం ఇవ్వలేదు. ఈ ఏడాది ఇప్పటివరకు ఏ రాష్ట్రంలోనూ లేని విధంగా భారీగా నియామకాలు చేసిన సర్కారు ఇప్పుడు కొత్తగా మరో 2,842 పోస్టులకు నోటిఫికేషన్‌ ఇచ్చింది. నేషనల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌ ఆధ్వర్యంలో వివిధ పథకాల అమలుకు ఈ ఉద్యోగ నియామకాలకు నోటిఫికేషన్‌ ఇచ్చింది. ఇప్పటికే వివిధ జిల్లాల్లో నోటిఫికేషన్లు వెలువడ్డాయి. ఏ జిల్లాకు సంబంధించి ఆ జిల్లాలోనే.. ► పోస్టుల వివరాలన్నీ జిల్లా ఆరోగ్య శాఖ అధికారి కార్యాలయంలో ఉంటాయి. ► దరఖాస్తులు అక్కడే ఇస్తారు. దరఖాస్తుతో పాటు, ధ్రువపత్రాలు జతచేసి గడువులోగా డీఎంహెచ్‌వో కార్యాలయంలో ఇవ్వాలి. ► నియామకం జరిగే పోస్టుల్లో సుమారు 30 కేటగిరీలకు పైనే ఉన్నాయి. ఎక్కువగా మెడికల్‌ ఆఫీసర్లు, స్టాఫ్‌నర్సులు, ల్యాబ్‌టెక్నీషియన్లు, ఫార్మసిస్ట్‌లు, డేటా ఎంట్రీ ఆపరేటర్లు ఇలా రకరకాల పోస్టులున్నాయి. ► 2,842 పోస్టులు కాకుండా మరో 40 రాష్ట్ర స్థాయి పోస్టులను కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ ప్రధాన కార్యాలయం నుంచి భర్తీ చేస్తారు. ► అర్హత, పోస్టుల వివరాలు వంటివన్నీ కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ వెబ్‌సైట్‌లో పొందుపర్చారు. పారదర్శకంగా నియామకాలు ఈ ప్రభుత్వం వచ్చాక వేలాది నియామకాలు జరిపాం. ఒక్క చిన్న పొరపాటు కూడా లేకుండా పూర్తయింది. కొత్తగా నియామకాలు జరిగే వీటి విషయంలోనూ అంతే పారదర్శకంగా జరపాలని అధికారులను ఆదేశించాం. ప్రతిభ కలిగిన ప్రతి ఒక్కరికీ న్యాయం జరుగుతుంది. – ఆళ్ల కాళీకృష్ణ శ్రీనివాస్, వైద్య ఆరోగ్యశాఖ మంత్రి పథకాల అమలు మరింత పటిష్టంగా.. కొత్తగా నియామకాల వల్ల మానవ వనరుల బలం పెరుగుతుంది. దీనివల్ల పథకాల అమలు పటిష్టంగా జరుగుతుంది. ఈ నెలాఖరుకు కొత్తగా ఎంపికైన వారు విధుల్లో చేరతారు. దీంతో గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో మరింత మెరుగైన సేవలందేలా చేస్తాం. – కాటమనేని భాస్కర్, కమిషనర్, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ 

సాక్షి, అమరావతి: ఆరోగ్యం–సంరక్షణ కేంద్రాల నిర్వహణ, వైద్య సేవల విషయంలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ దేశంలోనే తొలి స్థానంలో నిలిచింది. వరుసగా మూడుసార్లు మొదటి ర్యాంకు కైవసం చేసుకుని హ్యాట్రిక్‌ సాధించింది. కేంద్ర పథకాలైన వీటి అమలులో ఆంధ్రప్రదేశ్, గుజరాత్, కర్ణాటక రాష్ట్రాల మధ్య తీవ్ర పోటీ నెలకొంది. జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ అమలు చేస్తున్న పథకాలతో పాటు వివిధ పథకాల అమలులో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ చాలా రాష్ట్రాల కంటే గణనీయమైన ప్రగతి సాధించింది.  నెలనెలా ర్యాంకులు  ► కేంద్ర ఆరోగ్య మిషన్‌ పథకాలను అమలు చేస్తున్న విధానాన్ని బట్టి ప్రతినెలా ర్యాంకులు ప్రకటిస్తారు. ఏపీ వరుసగా మూడుసార్లు మొదటి స్థానంలో నిలవగా.. గుజరాత్‌ రెండో స్థానం, కర్ణాటక మూడో స్థానంలో నిలిచాయి.  ► గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో వివిధ వర్గాల వారికి ఆరోగ్యం, సంరక్షణ (హెల్త్‌ అండ్‌ వెల్‌నెస్‌) సెంటర్ల ద్వారా ఏపీ ప్రభుత్వం విశేష సేవలు అందిస్తోంది.   ► టీకాల అమలులోనూ ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఇప్పటికే మొదటి ర్యాంకు సాధించిన విషయం తెలిసిందే.   ► కరోనా సమయంలో చాలా రాష్ట్రాలు టీకాల కార్యక్రమాన్ని 50 శాతం మాత్రమే అమలు చేయగా.. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ 73 శాతం పైగా టీకాలు వేసింది.  ► జీవనశైలి జబ్బులను గుర్తించడంతోపాటు ట్రామా కేర్‌ బాధితులకు సేవలందించడంలోనూ ఏపీ మెరుగైన ఫలితాలను సాధిస్తున్నట్టు జాతీయ ఆరోగ్యమిషన్‌ పరిశీలనలో వెల్లడైంది.   ► మొదటి మూడు స్థానాల్లో ఉన్న రాష్ట్రాలకు.. మిగతా స్థానాల్లో ఉన్న రాష్ట్రాలకు మధ్య  చాలా వ్యత్యాసం ఉన్నట్టు వెల్లడైంది.   

సాక్షి, అమరావతి: జాతీయ ఆరోగ్యమిషన్‌ పరిధిలో పనిచేసేందుకు గానూ వివిధ కేటగిరీల్లో నియామకాలకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నోటిఫికేషన్‌ ఇవ్వనుంది. డాక్టర్లు, పారామెడికల్, నర్సులు తదితర పోస్టులు భర్తీ చేయనున్నారు. అన్ని కేటగిరీల్లో కలిపి దాదాపు 1,900 పోస్టులున్నట్టు కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ అధికారులు తెలిపారు. వీటికి ఈనెల 30న నోటిఫికేషన్‌ ఇవ్వనున్నారు. దరఖాస్తుకు చివరి తేదీని అక్టోబర్‌ 10గా నిర్ణయించారు. తుది జాబితాను వచ్చే నెల 17న విడుదల చేసి.. 19వ తేదీన నియామక పత్రాలు అందించనున్నారు. ఈ పోస్టులను ఆయా జిల్లాల్లో కలెక్టర్లే భర్తీ చేసుకునేలా వీలు కల్పించారు.  (తీపి కబురు: త్వరలో డీఎస్సీ)

రెండేళ్లక్రితం నీతిఆయోగ్‌ ప్రతిపాదించిన నేషనల్‌ డిజిటల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌(ఎన్‌డీహెచ్‌ఎం) సాకారమైంది. స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం నాడు ఎర్రకోట బురుజులపైనుంచి జాతినుద్దేశించి ప్రసంగించిన సందర్భంగా ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ దీన్ని ప్రకటించారు. తొలి దశలో కొన్ని కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల్లో అమలు ప్రారంభమవుతుంది. ప్రధాని చెబుతున్న ప్రకారం ఈ ప్రాజెక్టులో దేశ పౌరులందరి ఆరోగ్య రికార్డులు నిక్షిప్తమైవుంటాయి. ఆధార్‌ సంఖ్య మాదిరే ప్రతి వ్యక్తి పేరిట ఒక నంబర్‌ ఇవ్వడంతో పాటు అందులో వారికున్న అనారోగ్యం వివరాలు, అందుకు ఉపయోగిస్తున్న ఔషధాలు, వారికి భిన్న సందర్భాల్లో చికిత్స చేసిన వైద్యులు, ఆసుపత్రుల పేర్లు, వైద్య పరీక్షల రికార్డులు, ఆసుపత్రుల్లో చికిత్స తీసుకున్న సందర్భాలు వగైరాలన్నీ పొందుపరుస్తారు. అంటే ప్రతి వైద్యుడు, ఆసుపత్రి, రోగ నిర్ధారణ కేంద్రాలు వగైరాలన్నీ ఎప్పటికప్పుడు రోగి సంబంధించిన వివరాలు అప్‌లోడ్‌ చేయాలి. అందులో తమ ఫీజుల వివరాలు కూడా వుండాలి. ఇది అనేకవిధాల అవసరమైన ప్రాజెక్టు అనడంలో సందేహం లేదు. పౌరులు ఒకచోటనుంచి మరో చోటకు వెళ్లినప్పుడు అనుకోకుండా అస్వస్థులైన పక్షంలో వారికి ఎటువంటి చికిత్స అందించాలన్న అంశంలో అక్కడి వైద్యులకు సంపూర్ణ అవగాహన ఉండదు. తన సమస్యేమిటో, ఇంతక్రితం ఎలాంటి చికిత్స తీసుకున్నారో, తనను పర్యవేక్షిస్తున్న వైద్యులు రాసిన ఔషధాలేమిటో చెప్పే పరిస్థితి రోగికి ఉండకపోవచ్చు. పర్యవసానంగా రోగిలో తాము గమనించిన లక్షణాలనుబట్టి అక్కడి వైద్యులు చికిత్స అందిస్తారు. అది కొన్నిసార్లు వికటించే ప్రమాదం కూడా వుంటుంది. కొన్నేళ్లక్రితం ప్రముఖ టాలీవుడ్‌ నటుడు శ్రీహరి ముంబైకి ఒక షూటింగ్‌ నిమిత్తం వెళ్లి అస్వస్థులైనప్పుడు ఇదే సమస్య ఎదురైంది. ఆయన అనారోగ్య సమస్యపట్ల సరైన అవగాహనలేకుండా వైద్యులు చేసిన చికిత్స ఆయన ప్రాణాలను బలిగొంది. పౌరుల దగ్గర ఆరోగ్య గుర్తింపుకార్డు వుంటే, అందులో వారి వివరాలు వైద్యులు క్షణాల్లో తెలుసుకుని మెరుగైన చికిత్స అందించడానికి వీలవుతుంది. పౌరులకు కలిగే లాభాలిలావుంటే ప్రభుత్వాలకు ఉపయోగ పడే అంశాలు మరిన్ని వున్నాయి.  స్వాతంత్య్రం వచ్చి 73 ఏళ్లవుతున్నా మన దేశంలో ఆరోగ్య సదుపాయాలు అత్యంత నాసిరకంగా వున్నాయి. కరోనా వైరస్‌ మహమ్మారి విరుచుకుపడ్డాక ఈ సంగతి అందరికీ మరింతగా తేటతెల్లమైంది. అనుకోకుండా జబ్బులుబారిన పడిన పౌరులు ప్రైవేటు ఆసుపత్రుల దయా దాక్షిణ్యాలపై ఆధారపడే దారుణమైన పరిస్థితులు ఇక్కడున్నాయి. ఆరోగ్య రంగంపై ప్రభుత్వాలు మన జీడీపీలో కేవలం ఒక్క శాతం మాత్రమే ఖర్చుచేస్తున్నాయి. 2017లో విడుదల చేసిన ఆరోగ్య విధానం ప్రకారం జీడీపీలో 2.5 శాతాన్ని ఆరోగ్యరంగంపై వెచ్చించాలి. కానీ అది అమలుకావడం లేదు. అలా జరగాలంటే రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు తమ బడ్జెట్లలో 8 శాతాన్ని ఆరోగ్య రంగంపై వ్యయం చేయాలి. ఆ రకంగా మొత్తం వ్యయంలో రాష్ట్రాల వాటా 60 శాతం అవుతుంది. మిగిలిన 40శాతం కేంద్రం భరించాల్సివస్తుంది. దేశంలో చాలాచోట్ల ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలు లేవు. ఉన్నచోట వైద్యులు, ఇతర సిబ్బంది చాలినంతగా లేరు. ప్రతి పదివేల జనాభాకు కనీసం పదిమంది వైద్యులుండాలని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ నిర్దేశిస్తుండగా మన దేశంలో ఆ సంఖ్య 7.7.  కేంద్ర ఆరోగ్య శాఖ ఆధ్వర్యంలోని సెంట్రల్‌ బ్యూరో ఆఫ్‌ హెల్త్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌ నిరుడు విడుదల చేసిన నివేదిక ప్రకారం మన పౌరులపై ప్రభుత్వాల తలసరి వ్యయం రూ. 1,657 మాత్రమే. దీన్ని కనీసం రెట్టిం పైనా చేస్తే తప్ప మన పౌరులకు  ఓమాత్రంగానైనా ఆరోగ్య సదుపాయాలు అసాధ్యం. భూతాపం పెరుగుతుండటంతో ప్రకృతి వైపరీత్యాలు వున్నకొద్దీ పెరుగుతాయని, అందువల్ల ప్రభుత్వాలు పౌరులపై తలసరి రూ. 4,000 వ్యయం చేయడానికి సిద్ధపడితే తప్ప ముప్పును ఎదుర్కొనడం కష్టమవుతుందని ఆరోగ్య నిపుణుల అంచనా. ఎన్‌డీహెచ్‌ఎం వల్ల పౌరుల్లో అత్యధికులు ఎలాంటి సమస్యలు ఎదుర్కొంటున్నారో, దేనికెంతో వ్యయం చేయాలో ప్రభుత్వాలకు తెలుస్తుంది. ఏ ప్రాంతంలో ఏ సమస్యలున్నాయో, అక్కడ తీసుకోవాల్సిన చర్యలేమిటో ప్రభుత్వాలకు అవగాహన కలుగుతుంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌ రెడ్డి ప్రభుత్వం ప్రజారోగ్య రంగాన్ని పటిష్టం చేయడానికి ప్రంశంసనీయమైన పథకాలు రూపొందిస్తున్నది. అందుకోసం రూ. 16,200 కోట్లు వ్యయం చేయడానికి సిద్ధపడుతోంది. ఇప్పుడున్న 11 వైద్య కళాశాలలకుతోడు మరో 15 వైద్య కళా శాలలు, నర్సింగ్‌ కళాశాలలు... ప్రస్తుతమున్న 1,138 ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలకు అదనంగా మరో 149 ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించింది. 989 ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలను మరింత మెరుగ్గా తీర్చిదిద్దబోతోంది. అలాగే ఏరియా ఆసుపత్రులకూ, కమ్యూనిటీ హెల్త్‌ సెంటర్లకు రూ. 1,236 కోట్లు ఖర్చు చేయనుంది.  కేంద్రం తాజాగా ప్రారంభించిన ఎన్‌డీహెచ్‌ఎం ఫోన్‌లో ఇమిడే యాప్‌లో వుంటుందని, ఇందులో చేరడం తప్పనిసరి కాదంటున్నారు. అయితే చేరేవారికి సమకూరే సదుపాయాల వల్ల మున్ముందు ఎవరికి వారు స్వచ్ఛందంగా చేరతారన్నది ప్రభుత్వ ఉద్దేశం. అన్ని డిజిటల్‌ లావా దేవీలకూ వుండే ప్రమాదం ఎన్‌డీహెచ్‌ఎంకు కూడా వుంటుంది. లక్షల కోట్ల రూపాయల ఫార్మా రంగం అధిక శాతం పౌరులు ఎటువంటి జబ్బులబారిన పడుతున్నారో తెలుసుకోవడానికి ఈ డేటాను తస్కరించే ముప్పు ఎప్పుడూ పొంచివుంటుంది. డేటా రక్షణకూ, పౌరుల వ్యక్తిగత గోప్యత పరిరక్షణకూ పకడ్బందీ చర్యలు తీసుకుంటామని కేంద్రం చెబుతోంది. గతంలో ఆధార్‌ డేటా చౌర్యం జరిగిన ఉదంతాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని అన్నివిధాలా పటిష్టమైన చర్యలు తీసుకోవడం ముఖ్యం. డిజిటల్‌ వేదిక రూపకల్పన సరే... అందుకు అనువుగా ప్రజారోగ్య వ్యవస్థను కూడా సమూల ప్రక్షాళన చేయాలి. అప్పుడు మాత్రమే పౌరులు నిండు ఆరోగ్యంతో వుంటారు. 

న్యూఢిల్లీ: దేశ స్వాతంత్య్ర దినోత్సవాన్ని పురస్కరించుకొని ఎర్రకోట వేదికగా జాతినుద్దేశించి ప్రసంగించిన ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ చైనా, పాకిస్తాన్‌లకు గట్టి హెచ్చరికలే పంపారు. ఎల్‌ఓసీ (నియంత్రణ రేఖ) నుంచి ఎల్‌ఏసీ (వాస్తవాధీన రేఖ) వరకు దేశ సార్వభౌమత్వాన్ని సవాల్‌ చేసిన వారికి సాయుధ బలగాలు గట్టిగా బుద్ధి చెప్పాయన్నారు. లద్దాఖ్‌లో మన సైనికుల శౌర్య పరాక్రమాలు యావత్‌ ప్రపంచం చూసిందన్నారు. శనివారం ఢిల్లీలో ఎర్రకోటలో జరిగిన దేశ 74వ స్వాతంత్ర దిన వేడుకలకు సంప్రదాయబద్ధంగా కాషాయం, తెలుపు రంగుల్లో ఉన్న కుర్తా, పైజామా తలపాగా ధరించి వచ్చిన ప్రధాని గంటా 26 నిమిషాల సేపు ప్రసంగించారు. కేంద్ర పథకాలైన ఆత్మ నిర్భర్‌ భారత్, వోకల్‌ ఫర్‌ లోకల్, మేకిన్‌ ఇండియా టు మేక్‌ ఫర్‌ వరల్డ్, నేషనల్‌ డిజిటల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌లు, దేశం ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లు, ఆర్థిక రంగ పురోగతికి చేపట్టిన సంస్కరణల గురించి వివరించారు. కరోనా వ్యాక్సిన్‌ నుంచి మహిళా సాధికారత వరకు ప్రతీ అంశాన్ని స్పృశిస్తూ ఆయన ప్రసంగం సాగింది. తూర్పు లద్దాఖ్‌లో చైనాతో ఇటీవల చెలరేగిన హింసాత్మక ఘర్షణల్లో 20 మంది సైనికులు ప్రాణాలు కోల్పోయిన నేపథ్యంలో దేశ కోసం ప్రాణాలర్పించిన వారికి ఎర్రకోట నుంచి సెల్యూట్‌ చేస్తున్నానని చెప్పారు. సరిహద్దుల్లో ఉగ్రవాదమైనా, విస్తరణ వాదమైనా భారత్‌ వాటిపై యుద్ధం చేస్తుందని స్పష్టం చేశారు. అయితే పొరుగు దేశాలతో స్నేహ సంబంధాలకే తాము ప్రాధాన్యం ఇస్తామన్నారు. గత ఏడాది విదేశీ పెట్టుబడుల్లో రికార్డు స్థాయిలో 18 శాతం వృద్ధి సాధించామని ప్రపంచ దేశాలు భారత్‌పై విశ్వాసం ఉంచాయనడానికి ఇదే నిదర్శనమన్నారు. అయోధ్యలో రామ మందిర భూమి పూజను ప్రస్తావిస్తూ శతాబ్దాల సమస్యను శాంతియుతంగా పరిష్కరించమన్నారు. జమ్మూకశ్మీర్‌కు త్వరలో ఎన్నికలు నిర్వహిస్తామని స్పష్టం చేశారు. కరోనా సంక్షోభ పరిస్థితుల్లో ప్రాణాలను పణంగా పెట్టి పని చేస్తున్న ఫ్రంట్‌లైన్‌ వారియర్లను ప్రధాని మోదీ అభినందించారు. మోదీ కొత్త మంత్ర మేక్‌ ఫర్‌ వరల్డ్‌ మోదీ తన ప్రసంగంలో ఆత్మనిర్భర్‌ భారత్‌పై అత్యధికంగా దృష్టి పెట్టారు. కరోనా వంటి సంక్షోభ పరిస్థితులు కూడా దేశ సంకల్ప బలాన్ని అడ్డుకోలేవని ధీమాగా చెప్పారు. ఇంక ఎక్కువ కాలం దిగుమతులు మీద ఆధారపడకుండా స్వయం సమృద్ధి సాధించాలన్నారు. ఆత్మ నిర్భర్‌ భారత్‌ అంటే దిగుమతులు తగ్గించుకోవడమే కాదు, మన సామర్థ్యం, సృజనాత్మకత, నైపుణ్యం ప్రపంచం గుర్తించేలా చేయాలని మోదీ పిలుపునిచ్చారు. ఇక మేకిన్‌ ఇండియా కాదు, మేక్‌ ఫర్‌ వరల్డ్‌ దిశగా భారత్‌ ప్రయాణం సాగాలని అన్నారు. ప్రపంచం ఆదరించేలా భారత్‌లో నాణ్యమైన వస్తువుల్ని ఉత్పత్తి చేయాలని మోదీ అన్నారు. కరోనా వంటి విపత్కర పరిస్థితుల్లోనూ ఎన్‌–95 మాస్కులు, పీపీఈ కిట్లు, వెంటిలేటర్ల తయారీలో నాలుగు నెలల్లోనే భారత్‌ స్వయం సమృద్ధి సాధించడమే కాదు, ఎగుమతులు కూడా చేస్తోందని అన్నారు. దీంతో యువతకి ఉపాధి అవకాశాలను కల్పించామని ప్రధాని చెప్పారు. మౌలిక సదుపాయాల రంగంలో విప్లవం సృష్టించేలా రూ. 110 లక్షల కోట్లతో వివిధ రంగాల్లో మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకు ఏడు వేల నేషనల్‌ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్‌ పైప్‌లైన్‌ (ఎన్‌ఐపీ) ప్రాజెక్టుల్ని ప్రారంభించామని అన్నారు. కోవిడ్‌ విసిరిన ఆర్థిక సంక్షోభం నుంచి గట్టెక్కడానికి ఇది ఎంతో ఉపయోగపడుతుందని అన్నారు. ఆత్మనిర్భర్‌ భారత్‌లో వ్యవసాయ రంగానికి అత్యంత ప్రాధాన్యం ఇస్తామన్న ప్రధాని రైతులే పారిశ్రామికవేత్తలుగా మారడానికి వీలుగా లక్ష కోట్లతో వ్యవసాయ మౌలిక నిధిని ప్రారంభించామని చెప్పారు. దీనివల్ల గ్రామాల్లో ఉపాధి అవకాశాలు పెరుగుతాయన్నారు. వెయ్యిరోజుల్లో అన్ని గ్రామాలకు ఇంటర్నెట్‌ రాబోయే మూడేళ్ల కాలంలో దేశంలో ఆరు లక్షలకు పైగా గ్రామాలకు ఇంటర్నెట్‌ సదుపాయం కల్పించే ఆప్టికల్‌ ఫైబర్‌ నెట్‌ వర్క్‌ ప్రాజెక్టుని ప్రకటించారు. గత అయిదేళ్లలో 1.5 లక్షల గ్రామ పంచాయితీలకు ఇంటర్నెట్‌ సదుపాయాన్ని కల్పించామని మరో మూడేళ్లలో ప్రతీ గ్రామానికి నెట్‌ సదుపాయం ఉంటుందని అన్నారు. ఆన్‌లైన్‌ కార్యకలాపాలు అధికమైన నేపథ్యంలో సైబర్‌ భద్రతపై త్వరలోనే కొత్త విధానాన్ని తీసుకొస్తామన్నారు. తయారీలో మూడు కరోనా వ్యాక్సిన్లు కరోనా వ్యాక్సిన్‌ త్వరలోనే ప్రజలందరికీ అందుబాటులోకి వస్తుందని ప్రధాని మోదీ వెల్లడించారు. భారత్‌లో మూడు వ్యాక్సిన్ల ప్రయోగాలు వివిధ దశల్లో ఉన్నాయని చెప్పారు. వ్యాక్సిన్‌ విజయవంతంగా పనిచేస్తోందని శాస్త్రవేత్తలు ప్రకటించిన వెంటనే భారీ స్థాయిలో ఉత్పత్తి ప్రారంభిస్తామని చెప్పారు. దేశంలో ప్రతీ ఒక్కరికీ వ్యాక్సిన్‌ అందేలా ఇప్పటికే మౌలిక సదుపాయాల ఏర్పాటు పూర్తి చేశామన్నారు. ఈ సందర్భంగా వ్యాక్సిన్‌ తయారీలో అహరహం శ్రమిస్తున్న శాస్తవేత్తల్ని ప్రధాని రుషులు, మునులతో పోల్చారు. కరోనాపై విజయం సాధించడానికి వారు ల్యాబొరేటరీల్లో తీవ్రంగా శ్రమిస్తున్నారని అన్నారు. సాధ్యమైనంత తక్కువ సమయంలో వ్యాక్సిన్‌ దేశ ప్రజలందరికీ చేరేలా చూస్తామన్నారు. భారత్‌ బయోటెక్, జైడస్‌ క్యాడిలా రూపొందించిన వ్యాక్సిన్లు ఒకటి, రెండో దశ క్లినికల్‌ ట్రయల్స్‌ ప్రస్తుతం నడుస్తున్నాయి. ఆక్స్‌ఫర్డ్‌ యూనివర్సిటీ అభివృద్ధి చేసిన వ్యాక్సిన్‌ రెండు, మూడో దశ క్లినికల్‌ ట్రయల్స్‌కు సీరమ్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ ఇండియాకు అనుమతులు లభించాయి.    రక్షణ రంగంలో స్వావలంబన దిశగా రక్షణ రంగంలో స్వావలంబన దిశగా గట్టి చర్యలు చేపడుతున్నట్లు మోదీ తెలిపారు. వందకు పైగా ఆయుధాలు, రక్షణ పరికరాల దిగుమతిని నిషేధించామన్నారు. క్షిపణుల నుంచి తేలికపాటి సైనిక హెలికాప్టర్లు, రైఫిల్స్, యుద్ధ రవాణా విమానాలను భారత్‌లో తయారుచేస్తామన్నారు. తేలికపాటి యుద్ధవిమానం తేజస్‌ ఆధునీకరణ జరుగుతోందన్నారు. దేశ రక్షణలో సరిహద్దు, తీరప్రాంత మౌలికసదుపాయాలు కీలకపాత్ర పోషిస్తాయని తెలిపారు. హిమాలయ పర్వతశ్రేణుల్లో, హిందూ మహాసముద్రంలోని దీవుల మధ్య, లడఖ్‌ నుంచి అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్‌ వరకు  రహదారుల నిర్మాణం జరిగిందని, రవాణా సదుపాయాలకు ప్రాధాన్య మిచ్చామన్నారు. జల్‌ జీవన్‌ మిషన్‌ కింద ఏడాదిలో 2 కోట్ల కుటుంబాలకు నల్లా కనెక్షన్లు ఇచ్చామని, ముఖ్యంగా గిరిజన, మారుమూల ప్రాంతాల్లో నివాసం ఉండే వారికి సురక్షిత మంచినీరు అందించామని తెలిపారు. రూపాయికే శానిటరీ ప్యాడ్‌ స్వాతంత్య్రదిన ప్రసంగంలో ఈ సారి ప్రధాని ఏనాడూ ఎవరూ మాట్లాడని మహిళల రుతు స్రావం అంశాన్ని లేవనెత్తారు. తమ ప్రభుత్వ హయాంలో జరిగిన మహిళా సాధికారత గురించి వివరిస్తూ నిరుపేద మహిళలకు 6 వేల జన ఔషధి కేంద్రాల ద్వారా రూపాయికే శానిటరీ ప్యాడ్‌లు అందిస్తున్నామని చెప్పారు. దేశవ్యాప్తంగా 5 కోట్ల మంది మహిళలకు ఈ ప్యాడ్‌లు అందుతున్నాయని తెలిపారు. ప్రస్తుతమున్న 18 ఏళ్లుగా ఉన్న అమ్మాయిల పెళ్లి వయసును మార్చడానికి సన్నాహాలు చేస్తున్నామని, దీనికోసం కమిటీని ఏర్పాటు చేస్తున్నట్టు చెప్పారు. నేవీ, ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లో మహిళా అధికారుల్ని కీలక పదవుల్లో తీసుకున్నామని, ట్రిపుల్‌ తలాక్‌ని రద్దు చేశామన్నారు. ప్రధాని శానిటరీ ప్యాడ్‌ల ప్రస్తావనపై సోషల్‌ మీడియాలో ప్రశంసలు వెల్లువెత్తాయి. 40 కోట్ల ‘జన్‌ధన్‌ బ్యాంకు అకౌంట’్లలో 22 కోట్ల అకౌంట్లు మహిళలవేనని, ఈ మహమ్మారి కాలంలో వారి ఖాతాల్లో రూ.30 వేలకోట్ల నిధులను వేసినట్లు ప్రధాని పేర్కొన్నారు. ‘ముద్ర’రుణాల్లో 70 శాతం చెల్లెళ్ళు, తల్లులకే ఇచ్చామని, ప్రధానమంత్రి ఆవాస్‌ యోజన కింద అత్యధిక రిజిస్ట్రేషన్లు మహిళల పేరిటే ఉన్నాయన్నారు. అందరికీ హెల్త్‌ కార్డులు ఎర్రకోట సాక్షిగా ప్రధాని  మోదీ ఆరోగ్య రంగాన్ని డిజిటలైజ్‌ చేసే పథకానికి శ్రీకారం చుట్టారు. ఆయుష్మాన్‌ భారత్‌ పథకంలో భాగంగా నేషనల్‌ డిజిటల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌ను ప్రారంభించారు. ఈ ప్రాజెక్టు కింద ప్రతీ పౌరుడికి హెల్త్‌ ఐడీ నంబర్‌ ఇస్తారు. ఈ హెల్త్‌ ఐడీ డిజిటల్‌ రూపంలోనే ఉంటుంది. అందులో వారి ఆరోగ్య సమాచారం, వాడే మందులు, మెడికల్‌ రిపోర్ట్స్‌ నిక్షిప్తం చేస్తారు. ఈ ఐడీలన్నింటినీ దేశ వ్యాప్తంగానున్న ఆరోగ్య కేంద్రాలు, రిజిస్టర్డ్‌ వైద్యులతో అనుసంధానం చేస్తారు. దీనివల్ల దేశంలో ఎవరైనా అనారోగ్యంతో వైద్యుల్ని సంప్రదిస్తే ఒక్క క్లిక్‌తో వారి సమస్యలన్నీ తెలుసుకోవచ్చు. ఈ్త ఐడీలతో వైద్యరంగంలో విప్లవాత్మక మార్పులు వస్తాయని మోదీ చెప్పారు. ఎన్‌సీసీ కేడెట్లకు అభివాదం చేస్తున్న ప్రధాని మోదీ ఎర్రకోట వద్ద 74వ స్వాతంత్య్ర దినోత్సవ వేడుకల దృశ్యం   విద్యుత్‌ వెలుగుల్లో మెరిసిపోతున్న రాష్ట్రపతి నివాస ప్రాంతం రైసినా హిల్స్‌

భువనేశ్వర్‌: కరోనా మహమ్మారి శరవేగంగా విస్తరిస్తున్న వేళ ఒడిశా ప్రభుత్వం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. కరోనా‌ కేసుల నిర్ధారణ కోసం 45 రోజులు పాటు రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఇంటింటా సర్వే చేపట్టాలని నిర్ణయించింది. జూన్‌ 16 వతేదీ నుంచి జూలై 31వ తేదీ వరకు ఇంటింటా సర్వే చేస్తూ.. శాంపిల్స్‌ను సేకరించనున్నట్లు జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్ డైరెక్టర్‌ శాలినీ పండిట్‌ వెల్లడించారు. మంగళవారం రోజున ఆమె మీడియాతో మాట్లాడుతూ.. ఐసీఎంఆర్‌ మార్గదర్శకాల ప్రకారం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కోవిడ్‌ కేసుల వివరాలను సేకరించనుంది. ఆశా, ఏఎన్‌ఎం కార్యకర్తల ద్వారా ఇంటింటా సర్వేచేపట్టనున్నారు. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో, మురికివాడల్లో కరోనా‌ లక్షణాలున్న వ్యక్తులను గుర్తించడం వల్ల వీలైనంత వేగంగా వైరస్‌ వ్యాప్తిని అరికట్టవచ్చు. ఇందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా ఎక్కువ ప్రాధాన్యతను ఇస్తోంది. కాగా ఇప్పటిదాకా.. ప్రాంతీయ వైద్యపరిశోధనా కేంద్రం (ఆర్‌ఎంఆర్‌సీ) సహా రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 10 జిల్లాల్లో 17 ప్రయోగశాలల్లో కరోనా పరీక్షలు జరుగుతున్నాయి. జూన్‌ 15 నాటికి రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా కరోనా పరీక్షల సంఖ్య 2 లక్షలు దాటినట్లు శాలినీ పండిట్‌ పేర్కొన్నారు.  చదవండి: కరోనా: మగవాళ్లలోనే ఎందుకు మరణాలు ఎక్కువ? 

సాక్షి, అమరావతి: రాష్ట్రంలో మధుమేహం చాపకింద నీరులా విస్తరిస్తోంది. ఒకప్పుడు పట్టణాలకే పరిమితమైన మధుమేహ బాధితులు ఇప్పుడు ప్రతి పల్లెలోనూ దర్శనమిస్తున్నారు. వ్యాధితో లక్షలాది కుటుంబాలు ఆర్థికంగా చితికిపోతున్నాయి. ఇటీవల 30 ఏళ్ల వారు కూడా మధుమేహం బారిన పడుతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో దీని నియంత్రణకు ప్రభుత్వం గట్టి చర్యలు తీసుకునేందుకు సంకల్పించింది. ప్రాథమిక దశలోనే వైద్య పరీక్షలు నిర్వహించి వారిని జబ్బు బారిన పడకుండా చూసేందుకు కార్యాచరణ చేపట్టింది. ఇందుకయ్యే నిధులిచ్చేందుకు జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ గతంలో సిద్ధమైనా అప్పటి ప్రభుత్వాలు చర్యలు తీసుకోలేదు. ఇకపై ఈ పరిస్థితులు మారాలని.. ప్రతి సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం (సీహెచ్‌సీ)లోనూ ఒక ఎన్‌సీడీ (నాన్‌ కమ్యునికబుల్‌ డిసీజ్‌) క్లినిక్‌ నిర్వహించాలని కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ ఆదేశాలు జారీ చేసింది.  స్క్రీనింగ్‌ తప్పనిసరి ► రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 30 ఏళ్ల వయసు దాటిన ప్రతి ఒక్కరికీ మధుమేహం, రక్తపోటు పరీక్షలు చేసేందుకు సీహెచ్‌సీలలో మౌలిక వసతుల కల్పిస్తారు. ► ఇందుకోసం 195 సీహెచ్‌సీల్లో ఒక్కొక్క ప్రత్యేక క్లినిక్‌ ఏర్పాటు చేస్తారు. వీటిలో ప్రతిరోజూ మధ్యాహ్నం 2నుంచి 4 గంటల మధ్య ఇలాంటి వారి కోసం ఓపీ సేవలు నిర్వహిస్తారు. ► దీనికోసం ప్రత్యేక మెడికల్‌ ఆఫీసర్‌ను నియామకం. ప్రతి ఎన్‌సీడీ క్లినిక్‌లో ఒక స్టాఫ్‌ నర్సును కేటాయిస్తారు. ► పేషెంట్‌ పూర్తి వివరాలు (డేటా) సేకరిస్తారు. ఇదివరకే మధుమేహంతో బాధపడుతున్న వారిని మరింత మెరుగైన వైద్యం కోసం పెద్దాసుపత్రులకు రెఫర్‌ చేస్తారు. వీరికి మూత్ర పరీక్షలు, లిపిడ్‌ ప్రొఫైల్, ఫండోస్కొపీ వంటివి చేస్తారు. పక్కాగా డేటా మేనేజ్‌మెంట్‌ ► రాష్ట్రంలో అసాంక్రమిక వ్యాధుల చిట్టా పక్కాగా ఉండాలి. దీనికోసం ప్రత్యేక పేషెంట్‌ రిజిస్ట్రీ నిర్వహణకు చర్యలు చేపడతారు. ► పాత రోగులు, కొత్తగా వచ్చే వారికోసం రెండు రకాల రిజిస్ట్రీలు నిర్వహిస్తారు. ఏ రోజుకారోజు ఈ డేటాను యాప్‌ ద్వారా పోర్టల్‌లో నమోదు చేస్తారు. ► ప్రతినెలా జిల్లా ఎన్‌సీడీ సెల్‌ ఈ నివేదిక సమర్పిస్తుంది. త్వరలోనే సీహెచ్‌సీలలో ఎన్‌సీడీ క్లినిక్‌లను ప్రారంభించేందుకు ఏర్పాట్లు జరుగుతున్నాయి. క్యాన్సర్‌ లక్షణాలపైనా దృష్టి ► మధుమేహం ఒక్కటే కాకుండా క్యాన్సర్‌ లక్షణాలపైనా దృష్టి సారిస్తారు. ప్రధానంగా మహిళల్లో వచ్చే రొమ్ము క్యాన్సర్‌ను గుర్తించేందుకు పరీక్షలు చేస్తారు. ► ఈ పరీక్షలను మహిళా మెడికల్‌ ఆఫీసర్‌ నిర్వహిస్తారు. క్యాన్సర్‌ లక్షణాలుంటే బోధనాస్పత్రులకు లేదా ఆరోగ్యశ్రీ నెట్‌వర్క్‌ ఆస్పత్రులకు రెఫర్‌ చేస్తారు. ► టీబీ లక్షణాలున్నాయని అనుమానం ఉంటే ట్రూనాట్‌ లేదా సీబీనాట్‌ మెషిన్ల ద్వారా పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. వ్యాధి ఉందని తేలితే చికిత్స నిమిత్తం బోధనాస్పత్రులకు పంపిస్తారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కరోనాకు ప్రభావితం అవుతున్న వారిలో అధికంగా పురుషులే ఉంటున్నారు. ఇప్పటివరకు నమోదైన కేసుల్లో 71 శాతం మగవారే ఉన్నట్లు అంతర్జాతీయ కరోనా అప్‌డేట్స్‌ను అందించే ‘వరల్డో మీటర్‌’అనే వెబ్‌సైట్‌ ఇటీవల నివేదికలో వెల్లడించింది. కరోనాతో మహిళలకు రిస్క్‌ తక్కువగా ఉన్నట్లు తెలిపింది. పొగతాగే అలవాటుండటం, కాలుష్యానికి అధికంగా ప్రభావితం కావడం తదితర కారణాలతో మగవారిలో శ్వాసకోశ, ఊపిరితిత్తుల సమస్యలు ఏర్పడటం వల్ల కరోనా మరణాల సంఖ్య అధికంగా ఉన్నట్లు తెలిపింది. ఈ వైరస్‌ అత్యంత వేగంగా వ్యాపిస్తుందని తెలిపింది. చైనా నేషనల్‌ హెల్త్‌ కమిషన్‌ (ఎన్‌హెచ్‌సీ) అంచనాల ప్రకారం, మరణించిన వారిలో 80 శాతం మంది 60 ఏళ్లు పైబడిన వారు. వారిలో 75 శాతం మందికి గుండె సంబంధిత సమస్యలు, డయాబెటీస్‌ వంటివి ఉన్నాయని తేలింది. అలాగే ప్రపంచంలో ఇప్పటివరకు నమోదైన కేసుల్లో ఎక్కువ మంది కరోనాకు గురయ్యేది పురుషులేనని నివేదిక వెల్లడించింది. అంటే 71 శాతం మంది ఈ వైరస్‌కు మగవారు ప్రభావితం అవుతున్నారని తెలిపింది. అయితే కరోనా వైరస్‌ అన్ని వయస్సుల వారిని ప్రభావితం చేస్తుంది. ప్రధానంగా వృద్ధులు, ఉబ్బసం, డయాబెటీస్, గుండె సమస్యలు ఉన్న వారికి అధికంగా సోకుతుందని నివేదిక తెలిపింది. కాలానుగుణంగా ఫ్లూ, వైరస్‌ల వల్ల ప్రతీ ఏడాది ప్రపంచంలో 6.50 లక్షల మంది వరకు చనిపోతున్నారని తెలిపింది. 70 ఏళ్లకు పైబడిన వారిలోనే మరణాలు అధికం... కరోనా వైరస్‌కు చనిపోతున్నవారిలో అధికంగా 70 ఏళ్లకు పైబడినవారే ఉన్నారని నివేదిక తెలిపింది. చైనాతోపాటు ప్రపంచంలో ఇప్పటివరకు కరోనాతో చనిపోయినవారి లెక్కలను విశ్లేషిస్తే, 70 ఏళ్లకు పైబడినవారు 29.9 శాతం ఉన్నారు. పిల్లల్లో చాలా తక్కువ కరోనా కేసులు కనిపిస్తున్నాయి. లింగ నిష్పత్తిని లెక్క వేస్తే చైనాలో ధూమపానం మగవారిలో ఎక్కువగా ఉందని నివేదిక తెలిపింది. ధూమపానం శ్వాసకోశ సమస్యల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. కాబట్టి కరోనా మరణాల రేటు పురుషుల్లో అధికంగా ఉందని నివేదిక తెలిపింది. కేసుల సంఖ్యను, మరణాల సంఖ్యను లెక్కలోకి తీసుకుంటే... పురుషుల్లో మరణ రేటు 4.7 శాతం, మహిళల్లో 2.8 శాతంగా మరణ రేటు ఉందని తెలిపింది. గుండె వ్యాధులున్న వారిపైనే ప్రభావం కరోనా బారినపడేవారు అధికంగా ఇతరత్రా అనారోగ్య సమస్యలున్నవారే ఉన్నారని నివేదిక తెలిపింది. గుండె వ్యాధులున్నవారు అధికంగా చనిపోయారు. ఇతరుల వివరాలపై స్పష్టత లేదు. పొగతాగే వారిపై తీవ్ర ప్రభావం పొగతాగే వారికి కరోనా సోకే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంది. కరోనా ఊపిరితిత్తులకు సంబంధించిన వైరస్‌. పొగతాగే వారికి ఊపిరితిత్తుల సమస్య ఎక్కువగా ఉంటుంది. కాబట్టి ఈ వైరస్‌ ప్రధానంగా పొగతాగే అలవాటున్నవారిపై ఎక్కువగా ప్రభావం చూపుతుంది. కాబట్టి పొగతాగడాన్ని నిలిపివేయాలి. – నాగ శిరీష, యాంటీ టొబాకో యాక్టివిస్ట్, హైదరాబాద్‌

సాక్షి, అమరావతి: రాష్ట్రవ్యాప్తంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల ప్రజలకు మెరుగైన వైద్య సేవలు అందించడంలో భాగంగా ఆరోగ్య ఉపకేంద్రాలకు(సబ్‌ సెంటర్లు) కొత్త భవనాలు ఏర్పాటు చేయాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఇందులో భాగంగా ప్రస్తుతం 5,000 ఉపకేంద్రాలకు కొత్త భవనాలు నిర్మించేందుకు సన్నాహాలు చేస్తోంది. రాష్ట్రంలో 7,458 ఆరోగ్య ఉపకేంద్రాలున్నాయి. ఇందులో 90 శాతం కేంద్రాలు అద్దె భవనాల్లో కొనసాగుతున్నాయి. కొన్నిచోట్ల సొంత భవనాలు ఉన్నప్పటికీ పదేళ్లుగా సరైన నిర్వహణ లేక శిథిలావస్థకు చేరాయి. ఈ నేపథ్యంలో 5,000 సబ్‌సెంటర్లకు కొత్త భవనాలు నిర్మించాలని, అందులో ఏఎన్‌ఎంలు, మిడ్‌లెవెల్‌ హెల్త్‌ ప్రొవైడర్లను నియమించాలని ప్రభుత్వం సంకల్పించింది. ఒక్కో భవనాన్ని రూ.23 లక్షల వ్యయంతో నిర్మించనున్నారు. కొత్త భవనాల నిర్మాణానికి రూ.1,150 కోట్ల వ్యయం కానుంది. ఒక్కో సబ్‌సెంటర్‌ను 5 సెంట్ల నుంచి 10 సెంట్లలో నిర్మిస్తారు. ప్రతి జిల్లాను ఒక యూనిట్‌గా తీసుకుని, మొత్తం 13 ప్యాకేజీలుగా విభజించి భవనాల నిర్మాణాలు చేపట్టాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయానికొచ్చింది. ఇప్పటికే 70 శాతం కేంద్రాలకు స్థలాల సేకరణను పూర్తిచేశారు. కొత్తగా చేపట్టబోయే సబ్‌సెంటర్ల నిర్మాణానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వంతో పాటు జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్, ప్రపంచ బ్యాంకు నిధులు సమకూర్చనున్నాయి. వీటి నిర్మాణానికి సంబంధించి ప్రభుత్వం త్వరలో ఉత్తర్వులను జారీ చేయనుంది. ఆరోగ్య ఉపకేంద్రంలో అందించే సేవలు   - ఇక్కడ 12 రకాల ఆరోగ్య సేవలు అందిస్తారు. - సబ్‌సెంటర్‌ పరిధిలోని గ్రామాల్లోని గర్భిణులను పరీక్షల కోసం ఆస్పత్రులకు తీసుకొస్తారు.  - ఆశా వర్కర్ల సాయంతో గర్భిణులకు క్రమం తప్పకుండా వైద్యసేవలు అందిస్తారు. - పోషకాహార లోపంతో బాధపడుతున్న గర్భిణులకు డాక్టర్ల సూచనల మేరకు ఐరన్‌ ఫోలిక్‌ మాత్రలు, విటమిన్‌ మాత్రలు అందజేస్తారు.  - శిశువులు, బాలలకు వ్యాధి నిరోధక టీకాలు వేస్తారు.  - క్షయ, కుష్టు వ్యాధిగ్రస్థులకు డాక్టర్ల సూచనల మేరకు మందులు ఇస్తారు. - గ్రామాల్లో జనన, మరణాలను నమోదు చేస్తారు.  - పల్స్‌పోలియో వంటి కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు.  - సబ్‌సెంటర్‌ పరిధిలోని ప్రభుత్వ స్కూళ్లలో రక్తహీనతతో బాధపడుతున్న విద్యార్థులకు అవసరమైన మాత్రలు పంపిణీ చేస్తారు.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: బీపీ, షుగర్‌ వ్యాధిగ్రస్తులకు యూనిక్‌ ఐడీ నంబర్‌ కేటాయించాలని జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్‌ (ఎన్‌హెచ్‌ఎం) నిర్ణయించింది. ప్రతి వ్యక్తికి ప్రత్యేక నంబర్‌తో కూడిన బుక్‌ అందజేస్తారు. ఈ బుక్‌లో యూనిక్‌ ఐడీ, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం (పీహెచ్‌సీ) కోడ్, జిల్లా, గ్రామం కోడ్స్‌ ఉంటాయి. ఇప్పటికే బుక్స్‌ సిద్ధం కాగా, త్వరలోనే పంపిణీ చేయనున్నారు. యూనిక్‌ ఐడీ నంబర్ల వినియోగంపై ప్రస్తుతం ఏఎన్‌ఎంలు, ఆశ కార్యకర్తలకు శిక్షణ ఇస్తున్నారు. ఒక్కో రోగికి ఒక్కో బుక్‌ ఇచ్చి, అందులోని యూనిక్‌ ఐడీ నంబర్‌తో రోగుల వివరాలను అనుసంధానించి ఆన్‌లైన్‌లో నమోదు చేస్తారు. వారికి అందిస్తున్న వైద్యం, ఉచితంగా పంపిణీ చేస్తున్న మందులు, ఇతర విషయాలు బుక్‌లోనూ, ఆన్‌లైన్‌లో నమో దుచేస్తారు. దీంతో వ్యాధిగ్రస్తులు జాగ్రత్తలు తీసుకోవడానికి వీలుంటుంది. ఒకవేళ ఏదైనా చికిత్స కోసం వెళితే ఈ యూనిక్‌ ఐడీ నంబర్‌ ఆధారంగా డాక్టర్లు వైద్యం చేసే అవకాశముంది.  5.14 లక్షల మందికి నంబర్లు..  రాష్ట్రంలో సిద్దిపేట, జనగామ, కరీంనగర్, మహబూబాబాద్, సిరిసిల్ల, భూపాలపల్లి, వరంగల్‌ రూరల్, వరంగల్‌ అర్బన్, మెదక్, సంగారెడ్డి, పెద్దపల్లి, జగిత్యాల జిల్లాల్లో నాన్‌–కమ్యూనికబుల్‌ డిసీజ్‌ (ఎన్‌సీడీ) సర్వే పూర్తయింది. ఈ జిల్లాల్లో 30 ఏళ్లు పైబడిన 35 లక్షల మందికి బీపీ, షుగర్‌ పరీక్షలు చేయించారు. ఇందులో 2.14 లక్షల మందికి డయాబెటిస్, సుమారు 3 లక్షల మందికి బీపీ ఉన్నట్టు గుర్తించారు. తమకు షుగర్, బీపీ ఉందని వీరిలో సుమారు 50 శాతం మందికి సర్వే నిర్వహించే వరకూ తెలియదు. మిగిలిన జిల్లాల్లో సర్వే కొనసాగుతోంది. క్షేత్రస్థాయి ఆరో గ్య కార్యకర్తలు గుర్తించిన అనుమానిత కేసులకు పీహెచ్‌సీ స్థాయిలో మరోసారి పరీక్షలు చేయాల్సి ఉంది. సర్వే పూర్తైన 12 జిల్లాల్లో మరోసారి సర్వే చేయనున్నట్టు చెబుతున్నారు. తొలి దశలో కొన్ని చోట్ల పాత పేషెంట్ల వివరాలు నమోదు చేయలేదు. వీరికి కూడా యూనిక్‌ ఐడీ నంబర్‌ ఇస్తారు.   త్వరలో అందరి హెల్త్‌ ప్రొఫైల్‌..  రాష్ట్రంలో ప్రతీ ఒక్కరి హెల్త్‌ ప్రొఫైల్‌ సిద్ధం చేసేందుకు రంగం సిద్ధమైంది. ఇటీవల ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ తన నియోజకవర్గంలో హెల్త్‌ ప్రొఫైల్‌పై మాట్లాడిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ నేపథ్యంలో హెల్త్‌ ప్రొఫైల్‌ చేపట్టే అంశంపై అధికారులకు ఆదేశాలు రానున్నాయి. ముందుగా సీఎం నియోజకవర్గం నుంచి ప్రారంభించి దశల వారీగా రాష్ట్రం మొత్తం అమలు చేయనున్నారు.మొత్తం వైద్య ఆరోగ్య శాఖతోపాటు హెల్త్‌ ప్రొఫైల్‌పై ముఖ్యమంత్రి త్వరలో సమీక్ష చేసే అవకాశముంది.   

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్రవ్యాప్తంగా హెపటైటిస్‌ స్క్రీనింగ్‌ చేయాలని ఆరోగ్యశాఖ భావిస్తోంది. ఈ మేరకు అధికంగా కేసులు నమోదవుతున్న గద్వాల్‌ జిల్లాలో పైలట్‌ ప్రాజెక్ట్‌ చేపట్టాలని నిర్ణయించింది. గద్వాల జిల్లాలోని ఐజా, రాజోలి మండలాల్లోని పలు గ్రామాల్లో 20 నుంచి 25 శాతం మంది రకరకాల కాలేయ వ్యాధులతో బాధపడుతున్నట్లు అధికారులు చెబుతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో ఆయా గ్రామాల్లో నివసిస్తున్న సుమారు 10వేల మందికి ఆరోగ్య పరీక్షలు చేయించనున్నారు. వైరస్‌ ఒకరి నుంచి ఒకరికి సంక్రమించే ప్రమాదమున్న నేపథ్యంలో స్క్రీనింగ్‌లో పాల్గొనే ఆరోగ్య సిబ్బందికి ఇప్పటికే వ్యాక్సిన్లు ఇచ్చారు. డిసెంబర్‌ తొలి వారంలో స్క్రీనింగ్‌ ప్రారంభించనున్నట్లు అధికారులు తెలిపారు. ఈ స్క్రీనింగ్‌కు అవసరమైన మెడికల్‌ కిట్లను కేంద్ర ప్రభుత్వం రాష్ట్ర అధికారులకు అందజేసింది. ఈ స్క్రీనింగ్‌లో వ్యాధి ఉన్నట్లు తేలితే నేషనల్‌ హెల్త్‌ మిషన్‌ నిధులతో ఉచితంగా చికిత్స అందించనున్నారు.