మాస్కో:ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా యుద్ధం తీవ్రమవనుందా.. వెయ్యి రోజుల నుంచి రెండు దేశాల మధ్య జరుగుతున్న యుద్ధం ఇక ముందు కొత్త మలుపు తిరగనుందా.. రెండు దేశాల యుద్ధం మరో ప్రపంచ యుద్ధంగా మారనుందా..అంటే ప్రస్తుతం జరుగుతున్న పరిణామాలు పరిశీలిస్తే అవుననే తెలుస్తోంది.తాజాగా రష్యా అణుబాంబుల వినియోగానికి అనుమతించే నిబంధనలను మరింత సరళతరం చేసే ఫైల్‌పై రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్ తాజాగా సంతకం చేశారు. అణుబాంబులు కలిగి ఉన్న దేశం సాయంతో ఏ దేశమైనా తమపై దాడి చేస్తే..దాన్ని ఆ రెండు దేశాలు కలిసి దాడిగానే రష్యా పరిగణించనుంది. ఇలాంటి సందర్భాల్లో అణ్వాయుధాలు లేని దేశంపైనా రష్యా దాడి చేయనుంది.తాము అందజేసే లాంగ్‌రేంజ్‌ క్షిపణులను రష్యాపై ప్రయోగించేందుకు ఉక్రెయిన్‌కు అమెరికా అనుమతించిన నేపథ్యంలో అణ్వాయుధాలపై పుతిన్‌ నిర్ణయం ప్రాధాన్యం సంతరించుకుంది.ఉక్రెయిన్‌కు మద్దతుగా రష్యాపై ఒకవేళ పశ్చిమదేశాలు నేరుగా దాడి చేస్తే వాటిపై అణ్వాయుధాలు వాడటానికి వీలుగా నిబంధనలు సవరించినట్లు సమాచారం.

ప్రాచీన మత సంబంధ కట్టడాల్లోకి పాలస్తీనియన్లను అనుమతించకపోవడంతో ఇజ్రాయెల్, హమాస్‌ మధ్య మొదలైన యుద్ధం లెబనాన్‌ మీదుగా ఇప్పుడు ఇరాన్‌ను తాకింది. హమాస్, లెబనాన్‌ కంటే ఇరాన్‌ ఇప్పుడు ఇజ్రాయెల్‌కు ప్రధాన యుద్ధక్షేత్ర పోటీదారుగా నిలిచింది. ఫతాహ్‌–2 హైపర్‌సోనిక్‌ క్షిపణులను ప్రయోగించి ఇరాన్‌.. ఇజ్రాయెల్‌ గగనతల రక్షణ వ్యవస్థల సమర్థతను ప్రశ్నార్థకం చేసింది. ఈ నేపథ్యంలో ఇజ్రాయెల్, ఇరాన్‌ల సైనికసత్తాపై మరోమారు చర్చ మొదలైంది. అనూహ్యంగా దూసుకొచ్చే శత్రు క్షిపణులను గాల్లోనే తుత్తునియలు చేసే గగనతల రక్షణ వ్యవస్థలకు ఇజ్రాయెల్‌ పెట్టింది పేరు. అలాంటి వ్యవస్థలనూ ఇరాన్‌కు చెందిన ఫతాహ్‌ క్షిపణులు చేధించుకుని రావడం రక్షణ రంగ నిపుణులనూ ఒకింత ఆశ్చర్యానికి గురిచేస్తోంది. దీంతో ఇజ్రాయెల్‌ మొహరించిన భిన్న శ్రేణుల గగనతల రక్షణ వ్యవస్థలుసహా ఇరుదేశాల సైనికపాటవంపై సర్వత్రా ఆసక్తి నెలకొంది. సైనిక బలగాల్లో ఇరాన్‌ పైచేయి ఇజ్రాయెల్‌తో పోలిస్తే ఇరాన్‌ సైనికబలం పెద్దది. ఇరాన్‌లో 3,50,000 మంది ఆర్మీ, 1,90,000 ఇస్లామిక్‌ రెవల్యూషనరీ గార్డ్స్‌ కార్ప్స్, 18వేల మంది నేవీ, 37 వేల మంది వాయుసేన, 15వేల మంది ఎయిర్‌డిఫెన్స్‌ సైనికులున్నారు. మరో 3,50,000 మంది రిజర్వ్‌ బలగాలున్నారు. ఇజ్రాయెల్‌లో కేవలం 1,26,000 మంది ఆర్మీ, 9,500 మంది నేవీ, 34,000 మంది ఎయిర్‌ఫోర్స్, 4,65,000 మంది రిజర్వ్‌బలగాలున్నాయి. రక్షణ బడ్జెట్‌లో ఇజ్రాయెల్‌ ముందంజ ఇరాన్‌ 2023 ఏడాదిలో రక్షణ కోసం 10.3 బిలియన్‌ డాలర్లు ఖర్చుచేస్తే ఇజ్రాయెల్‌ గత ఏడాది ఏకంగా 27.5 బిలియన్‌ డాలర్లు ఖర్చుచేసింది. 2022తో పోలిస్తే ఈ బడ్జెట్‌ 24% అధికం కావడం విశేషం.పదాతిదళంలో ఇరాన్‌ మేటి 10,513 యుద్ధట్యాంకులు, 6798 శతఘ్నులు, 640 ఆయుధాల రవాణా వాహనాలు, 55 సైనిక హెలికాప్టర్లు ఇరాన్‌ సొంతం. ఇజ్రాయెల్‌ వద్ద 400 యుద్ధట్యాంకులు, 530 శతఘ్నులు, 1,190 ఆయుధాల రవాణా వాహనాలున్నాయి. ఎయిర్‌ఫోర్స్‌లో ఇజ్రాయెల్‌ హవా ఇజ్రాయెల్‌ వద్ద అమెరికా తయారీ అత్యాధునిక ఎఫ్‌రకం జెట్‌ యుద్ధవిమానాలున్నాయి. మొత్తంగా 345 యుద్ధవిమానాలున్నాయి. 43 ఆర్మీ హెలికాప్టర్లున్నాయి. ఇరాన్‌ వద్ద 312 యుద్ధవిమానాలు, 23 ఆర్మీ విమానాలు, 57 హెలికాప్టర్లున్నాయి. ఇరాన్‌ వద్ద అధిక జలాంతర్గాములు ఇరాన్‌ వద్ద 17 జలాంతర్గాములు, 69 గస్తీ, నిఘా నౌకలు, 7 యుద్ధనౌకలు, 23 విమానవాహక నౌకలున్నాయి. ఇజ్రాయెల్‌ వద్ద కేవలం ఐదు జలాంతర్గాములు, 49 గస్తీ/యుద్ధ నౌకలున్నాయి. విభిన్న గగనతల రక్షణ వ్యవస్థలు ఇజ్రాయెల్‌లో మొత్తంగా 10 ఐరన్‌డోమ్‌ వ్యవస్థలున్నాయి. ఇవిగాక డేవిడ్స్‌ స్లింగ్, ఆరో సిస్టమ్స్‌ మొహరించాయి. ఇరాన్‌ వద్ద ‘పరారుణ’గుర్తింపు వ్యవస్థ ఉంది. వీటి సాయంతో ఎస్‌–200, ఎస్‌–300, దేశీయ 373 క్షిపణి వ్యవస్థలను ప్రయోగించి శత్రు క్షిపణులను నేలకూలుస్తుంది. ఇదిగాక ఎంఐఎం–23 హాక్, హెచ్‌క్యూ–2జే, కోర్డాడ్‌–15, చైనా తయారీ సీహెచ్‌–ఎస్‌ఏ–4, 9కే331 టోర్‌ ఎం1 క్షిపణులున్నాయి. అణ్వాయుధాలుఇజ్రాయెల్‌ వద్ద దాదాపు 90 దాకా అణ్వా్రస్తాలున్నాయి. అయితే ఇరాన్‌ వద్ద అణ్వయుధాలు ఉన్నాయో లేదో ఎవరికీ తెలీదు. కానీ అణ్వాయుధాల్లోని వార్‌హెడ్‌లో వాడే యురేనియంను మిలటరీ గ్రేడ్‌కు తెచ్చేందుకు ఆ మూలకం శుద్ధి ప్రక్రియను ఇరాన్‌ వేగవంతంచేసింది. బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులు ఇరాన్‌ వద్ద తాండార్‌ 69, ఖొరమ్‌షహర్, సెఝిల్‌ బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులున్నాయి. ఇజ్రాయెల్‌ వద్ద లోరా, జెరికో పేర్లతో 150 కి.మీ.ల నుంచి 6,500 కి.మీ.లు దూసుకుపోయే విభిన్న బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులున్నాయి.ఐరన్‌ డోమ్‌ (స్వల్పశ్రేణి)పరిధి4 నుంచి 70 కి.మీ.ల ఎత్తుదాకా దూసుకొచ్చిన క్షిపణులను ఈ వ్యవస్థ కూల్చేస్తుంది. స్వల్పదూర రాకెట్లు, బాంబులను తమిర్‌ క్షిపణులుఅడ్డుకుంటాయి. ఏమేం ఉంటాయి? ఐరన్‌డోమ్‌ వ్యవస్థలో తమిర్‌ క్షిపణులు, లాంఛర్, రాడార్, కంట్రోల్‌ సిస్టమ్‌ ఉంటాయి డేవిడ్స్‌ స్లింగ్‌ (మధ్య శ్రేణి)పరిధి40 నుంచి 300 కి.మీ.ల ఎత్తుదాకా దూసుకొచ్చిన స్వల్పశ్రేణి బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులు, పెద్ద రాకెట్లు, క్రూయిజ్‌ మిస్సైళ్లను ఈ వ్యవస్థ అడ్డుకుంటుంది. ఏమేం ఉంటాయి? స్టన్నర్‌ ఇంటర్‌సెప్టార్‌ క్షిపణులు, నిట్టనిలువుగా ప్రయోగించే వేదిక, రాడార్, నియంత్రణ వ్యవస్థ ఇందులో ఉంటాయి ఆరో సిస్టమ్‌ (దీర్ఘ శ్రేణి)పరిధిఇజ్రాయెల్‌ నుంచి 2,400 కి.మీ.ల దూరంలో ఉండగానే శత్రువులకు చెందిన మధ్య శ్రేణి బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులను ఈ వ్యవస్థ అడ్డుకుంటుంది. ఏమేం ఉంటాయి? తక్కువ ఎత్తులో సమాంతరంగా వస్తే ఆరో–2 మిస్సైళ్లు, ఎక్కువ ఎత్తులో వస్తే ఆరో–3 మిస్సైళ్లు అడ్డుకుంటాయి. లాంఛర్, కంట్రోల్‌ సెంటర్‌ ఉంటాయి. – సాక్షి, నేషనల్‌ డెస్క్‌

సియోల్‌: ఉత్తరకొరియా మొట్టమొదటి సారిగా రహస్య యురేనియం శుద్ధి కేంద్రాన్ని బయటి ప్రపంచానికి చూపింది. ఆదేశాధ్యక్షుడు కిమ్‌ జొంగ్‌ ఉన్‌ ఇటీవల అణ్వాయుధాల తయారీలో వినియోగించే యురేనియం శుద్ధి కేంద్రాన్ని సందర్శించినట్లు అధికార కేసీఎన్‌ఏ తెలిపింది. ‘నిపుణుల కృషిని కిమ్‌ కొనియాడారు. పురోగతిపై సంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు. అమెరికా, మిత్ర దేశాల నుంచి మనల్ని మనం కాపాడుకునేందుకు మరిన్ని అణ్వాయుధాల అవసరం ఉంది. వీటి తయారీకి ప్రయత్నాలు సాగించాలంటూ ఈ సందర్భంగా పిలుపునిచ్చారు’అని వెల్లడించింది. యురేనియం శుద్ధి కేంద్రంలోని పొడవైన బూడిదరంగు పైపుల వరుసల మధ్య కిమ్‌ తిరుగుతున్న ఫొటోలను కేసీఎన్‌ఏ బయటపెట్టింది. ఈ కేంద్రం ఎక్కడుంది? కిమ్‌ ఎప్పుడు పర్యటించారు? అనే వివరాలను మాత్రం పేర్కొనలేదు. అయితే, యోంగ్‌బియోన్‌లోని ప్రధాన అణుశుద్ధి కేంద్రమా కాదా అనే విషయాన్ని నిపుణులు పరిశీలిస్తున్నారు. ఫొటోల్లోని వివరాలను బట్టి ఉత్తరకొరియా సిద్ధం చేసిన అణు బాంబులు, శుద్ధి చేసిన ఇంధనం పరిమాణం వంటి అంశాలపై ఒక అంచనాకు రావచ్చని చెబుతున్నారు. ఉత్తరకొరియా మొదటిసారిగా 2010లో యోంగ్‌బియోన్‌ యురేనియం శుద్ధి కేంద్రాన్ని గురించిన వివరాలను వెల్లడించింది.

ప్యాంగ్‌యాంగ్‌: భవిష్యత్తులో తమ అణ్వాయుధ సామర్థ్యాన్ని భారీగా పెంచుకోనున్నట్లు ఉత్తరకొరియా నియంత కిమ్‌జోంగ్‌ఉన్‌ తెలిపారు. దేశ 76వ ఆవిర్భావ వేడుకల సందర్భంగా కిమ్‌ మాట్లాడారు. ‘యుద్ధంలో వాడేందుకు వీలుగా దేశ అణ్వాయుధ సామర్థ్యాన్ని పెంచుకుంటాం. ఎంత పెంచాలనేదానికి హద్దే లేదు. దీనికి సంబంధించి పాలసీ రూపొందిస్తున్నాం. ఉనికిని కాపాడుకునేందుకే ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నాం’అని కిమ్‌ చెప్పారు. కొరియా ద్వీపకల్పంలో ఇటీవలి కాలంలో దక్షిణ కొరియా, అమెరికా, జపాన్ మధ్య సంబంధాలు బలపడుతున్న నేపథ్యంలో కిమ్‌ అణుబాంబుల పెంపు నిర్ణయం తీసుకున్నారన్న ప్రచారం జరుగుతోంది. నవంబర్‌లో అమెరికా ఎన్నికలు జరగనున్న వేళ ఉత్తరకొరియా న్యూక్లియర్‌ బాంబు పరీక్ష జరిపే ఛాన్సుందని దక్షిణకొరియా అధ్యక్షుని భద్రతాసలహాదారు ఇటీవలే వెల్లడించారు. ఇదీ చదవండి.. ట్రంప్‌ వర్సెస్‌ కమల..హోరాహోరీ

2024 జనవరి నాటికి తొమ్మిది అణ్వాయుధ దేశాల(ఎన్‌9) దగ్గర 12,121 అణ్వాస్త్రాలు ఉన్నాయని ‘స్టాక్‌హోమ్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ పీస్‌ రీసెర్చ్‌ ఇన్‌ స్టి ట్యూట్‌’ నివేదిక చెబుతోంది. ఆయుధ సంపత్తిని పెంచుకునేందుకు, ఆధునికీకరించుకునేందుకు ఈ దేశాలు (భారత్‌ సహా) గత ఏడాది ఏకంగా 9,100 కోట్ల డాలర్లు ఖర్చు పెట్టాయి. రష్యా, అమెరికా వద్ద ఉన్నన్ని ఖండాంతర క్షిపణులను సిద్ధం చేసేందుకు చైనా ప్రయత్నిస్తోందని కూడా ఈ నివేదిక తెలియజేస్తోంది. ఇది దక్షిణాసియాకు క్షేమకరం కాకపోగా, పరోక్షంగా భారత్‌కు కూడా ముప్పే. శక్తిమంతమైన దేశాల మధ్య వ్యూహాత్మక అంశాల విషయంలో సమాచార వినిమయం జరగకపోవడం ఈ పరిస్థితికి కారణం. కనుచూపు మేరలో ఇది మెరుగుపడే సూచనలూ లేకపోవడం ఆందోళనకరం.ప్రపంచ వినాశనానికి హేతువు కాగల అణ్వస్త్రాలు మరోసారి పడగ విప్పుతున్నాయి. గత నెల పదిహేడున విడుదలైన రెండు అంతర్జాతీయ స్థాయి నివేదికలు ఈ విషయాన్నే స్పష్టం చేస్తున్నాయి. ప్రపంచ భద్రతను సవాలు చేస్తున్నాయి. మొదటి రిపోర్టును ఇంటర్నేషనల్‌ క్యాంపెయిన్‌ టు అబాలిష్‌ న్యూక్లియర్‌ వెపన్స్‌(ఐసీఏఎన్‌ ) విడుదల చేయగా... రెండోదాన్ని స్టాక్‌హోమ్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ పీస్‌ రీసెర్చ్‌ ఇన్‌ స్టిట్యూట్‌(ఎస్‌ఐపీఆర్‌ఐ–సిప్రి) విడుదల చేసింది. రెండింటిలోని సమాచారం మానవాళిని హెచ్చరించేది మాత్రమే కాదు... భయపెట్టేది కూడా.ఆకలి కంటే అణ్వాయుధాలే మిన్నా?ఐసీఏఎన్‌ రిపోర్టు ప్రకారం, ప్రపంచం మొత్తమ్మీద అణ్వాయుధ సామర్థ్యమున్న తొమ్మిది దేశాలు (అమెరికా, యూకే, రష్యా, చైనా, ఫ్రాన్‌ ్స, ఇండియా, ఇజ్రాయెల్, పాకిస్తాన్‌ , ఉత్తర కొరియా) తమ ఆయుధ సంపత్తిని పెంచుకునేందుకు, ఆధునికీకరించుకునేందుకు గత ఏడాది ఎకాఎకి 9,100 కోట్ల డాలర్లు ఖర్చు పెట్టాయి. అన్ని దేశాల సమర్థింపు ఒక్కటే... ‘ఇతరుల’ నుంచి ముప్పు ఉందని! 2023లో అందరూ ఊహించినట్టుగానే అమెరికా అత్యధికంగా 5,150 కోట్ల డాలర్లు అణ్వాయుధాలపై ఖర్చు చేయగా... చైనా (1,180 కోట్ల డాలర్లు), రష్యా (830 కోట్ల డాలర్లు) ఖర్చు చేసినట్లు ఐసీఏఎన్‌ నివేదిక తెలిపింది. ‘‘గత ఏడాది ఈ తొమ్మిది దేశాలు కలిసికట్టుగా ప్రతి సెకనుకు సుమారు రెండున్నర లక్షల రూపాయలు ఖర్చు పెట్టాయి’’ అని ఐసీఏఎన్‌ డైరెక్టర్‌ మెలిస్సా పార్క్‌ తెలిపారు. ఈ మొత్తం ప్రపంచం మొత్తమ్మీద ఆకలిని అంతం చేసేందుకు అవసరమయ్యే నిధులకంటే చాలా ఎక్కువని ఆమె వివరించారు. ఇంత మొత్తాన్ని మొక్కలు నాటేందుకు ఉపయోగించి ఉంటే ఒక్కో నిమిషానికి కనీసం పది లక్షల మొక్కలు నాటి ఉండవచ్చు అని మెలిస్సా అన్నారు. వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం కారణంగా భూమ్మీద మనిషి మనుగడే ప్రశ్నార్థకమవుతున్న ఈ తరుణంలో ఇంత పెద్ద ఎత్తున మొక్కలు నాటే అంశాన్ని ఎత్తడం ఎంతైనా మంచి విషయమే కదా? ఈ ఏడాది వేసవి ఎంత మంట పుట్టించిందో, వడగాడ్పులకు ఎంతమంది మరణించారో మనకు తెలియంది కాదు. మనుషుల నిష్పత్తితో పోల్చినప్పుడు ఉండాల్సినన్ని వృక్షాలు లేకపోవడం వల్ల చాలా దేశాలు అనేక వాతావరణ సంబంధ సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నాయి. ఈ అంశంలో పెద్ద దేశాల్లోకీ ఇండియా అత్యంత ఎక్కువగా ప్రభావితం అవుతోంది.సిప్రి ఇయర్‌బుక్‌–2024 అంతర్జాతీయంగా భద్రత విషయంలో వస్తున్న మార్పులేమిటి? ఆయుధాలు, టెక్నాలజీ రంగాల్లోని ముఖ్య పరిణామాలు ఏమిటి? అనేది సమగ్రంగా వివరిస్తుంది. దేశాల మిలిటరీ పెడుతున్న ఖర్చులు, ఆయుధాల ఉత్పత్తి, వ్యాపారాలతోపాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా సాగుతున్న ఘర్షణలను కూడా ఈ ఇయర్‌ బుక్‌ వివరిస్తుంది. సంప్రదాయ ఆయుధాలతోపాటు అణ్వస్త్రాలు, జీవ, రసాయన ఆయుధాలపై కూడా ఇది దృష్టి పెడుతుంది. అణ్వాయుధాలకు సంబంధించి ఇందులో దాదాపు వంద పేజీల విలువైన సమాచారాన్ని పొందుపరిచారు. పెరిగిన చైనా అణ్వాయుధాలు...సిప్రి నివేదిక ప్రకారం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా అణ్వాయుధాల సంఖ్య మాత్రమే కాదు... అందులో రకాలు కూడా పెరిగాయి. మొత్తం తొమ్మిది దేశాలు అణ్వాయుధాల ద్వారా మాత్రమే తమ జాతీయ ప్రయోజనాలను కాపాడుకోవచ్చునని అనుకుంటున్నాయి. రష్యా–ఉక్రెయిన్‌ యుద్ధాన్నే తీసుకోండి. హద్దులు దాటొద్దని నాటోను హెచ్చరించేందుకు రష్యా అణ్వాయుధాలను వాడేందుకు వెనుకాడమని చెబితే... బదులుగా నాటో, అమెరికా కూడా అణ్వాస్త్రాలతో యుద్ధానికి సిద్ధమన్నట్టు కాలు దువ్వుతున్నాయి.2024 జనవరి నాటికి తొమ్మిది అణ్వాయుధ దేశాల(ఎన్‌9) దగ్గర దాదాపు 12,121 అణ్వాస్త్రాలు ఉన్నాయని సిప్రి నివేదిక చెబుతోంది. ఇందులో 9,585... వాడుకునేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నట్లు సమాచారం. అంతేకాదు... వీటిల్లో 3,904 అణ్వాస్త్రాలు ఇప్పటికే నిర్ణీత ప్రదేశాల్లో ఏర్పాటు చేశారనీ, 2,100 అణ్వస్త్రాలను ఆపరేషనల్‌ అలర్ట్‌తో ఉంచారనీ కూడా సిప్రి ఇయర్‌ బుక్‌ చెబుతోంది. గత ఏడాదితో పోలిస్తే ఆపరేషనల్‌ అలర్ట్‌తో ఉన్న అణ్వాయుధాలు ఈ ఏడాది దాదాపు వంద ఎక్కువ కావడం గమనార్హం. ప్రపంచం మొత్తమ్మీద ఉన్న అణ్వాయుధాల్లో 88 శాతం అమెరికా, రష్యాల వద్దే ఉండటం గమనార్హం. అయితే చైనా అణ్వాయుధ సంపత్తి 2023 నాటి 410 నుంచి ఈ ఏడాది జనవరి నాటికి 500కు చేరడం ఆందోళన కలిగించే అంశమని సిప్రి నివేదిక తెలిపింది. చైనా తన అణ్వాయుధాలను ఆధునికీకరించుకుంటోందనీ, రానున్న దశాబ్ద కాలంలో ఉత్పత్తిని కూడా గణనీయంగా పెంచుకునే ప్రయత్నాల్లో ఉందనీ సిప్రి నివేదిక తెలియజేస్తోంది. ‘‘రష్యా, అమెరికాల వద్ద ఉన్నన్ని ఐసీబీఎం(ఖండాంతర క్షిపణు)లను సిద్ధం చేసేందుకు చైనా ప్రయత్నిస్తోంది’’ అని ఈ నివేదిక రచయితలు తెలిపారు. చైనా తననితాను అమెరికాకు ప్రత్యర్థిగా భావించవచ్చు కానీ... చైనా ఈ మధ్యకాలంలో అణ్వాయుధాలను సిద్ధం చేయడం ఎక్కువ కావడం దక్షిణాసియా ప్రాంత భద్రతకు ఏమంత మంచిది కాదు. ఇంకోలా చెప్పాలంటే భారతదేశానికి కూడా పరోక్ష ముప్పు పొంచి ఉందన్నమాట! కనబడని కాంతిప్రచ్ఛన్న యుద్ధ కాలంలో, 1945 –1991 మధ్యన అమెరికా, ఆ దేశాన్ని బలపరిచే యూకే, ఫ్రాన్‌ ్సలు ఒక పక్క... ఒకప్పటి సోవియట్‌ రష్యా మరో పక్క అన్నట్టుగా అణ్వాయుధ పోటీ నడిచింది. 1962 నాటి క్యూబన్‌ మిస్సైల్‌ ఉదంతం తరువాత ఇరు పక్షాలు కూడా అణ్వస్త్ర నిరోధకతకు అనుకూలంగా కొంత తగ్గాయి. ఆయుధాల నియంత్రణ, మ్యూచువల్లీ అష్యూర్డ్‌ డిస్ట్రక్షన్‌ వంటి అంశాల ఆధారంగా ఈ సంయమనం సాధ్యమైంది. 2022లో ఉక్రెయిన్‌ పై రష్యా దాడి చేసింది మొదలు ప్రపంచం అణ్వస్త్రాల విషయంలో రెండుగా విడిపోయింది. ఒకటేమో అమెరికా నేతృత్వంలోని మిలిటరీ భాగస్వాములుగా మారితే... రెండోదేమో రష్యా– చైనా, జూనియర్‌ పార్ట్‌నర్‌గా ఉత్తర కొరియా కూటమిగా నిలిచాయి. భారత్, పాకిస్తాన్‌ , ఇజ్రాయెల్‌ ఏ కూటమిలోనూ చేరలేదు. కాకపోతే వాటి భౌగోళిక స్థితిని బట్టి ఎవరు ఎటువైపు అన్నది స్పష్టమే. ఈ పరిస్థితి ఎందుకు వచ్చిందని ఒకసారి ఆలోచిస్తే 2022 నాటి నుంచి ప్రపంచం మొత్తమ్మీద శక్తిమంతమైన దేశాల మధ్య వ్యూహాత్మక అంశాల విషయంలో సమాచార వినిమయం పెద్దగా జరగడం లేదని చెప్పాలి. అమెరికా దేశీయంగా ఎన్నో ఆర్థిక, సామాజిక సమస్యలను ఎదుర్కొంటోంది. డోనాల్డ్‌ ట్రంప్‌ మరోసారి పగ్గాలు చేపట్టే అవకాశం ఉన్నట్టుగా తెలుస్తోంది. ఇంకోపక్క ఉక్రెయిన్‌తో యుద్ధాన్ని కొనసాగించాలనే నిశ్చయాభిప్రాయంతో రష్యా ఉంది. చైనా కూడా తన సరిహద్దుల విషయంలో దుందుడుకుగా వ్యవహరిస్తోంది. నిజంగానే ఇది ప్రపంచం ఎదుర్కొంటున్న ముప్పు అని చెప్పాలి. ఐసీఏఎన్‌ , సిప్రి నివేదికలు ఈ ముప్పునే సవివరంగా వివరిస్తున్నాయి. కనుచూపు మేరలో పరిస్థితి మెరుగుపడే సూచనలూ లేవని చెబుతూండటం కఠోర సత్యం.సి. ఉదయ్‌ భాస్కర్‌ వ్యాసకర్త ఢిల్లీలోని సొసైటీ ఫర్‌ పాలసీ స్టడీస్‌ డైరెక్టర్‌(‘ద ట్రిబ్యూన్‌’ సౌజన్యంతో)

తిరువనంతపురం: సీపీఎం పార్టీపై దేశ రక్షణశాఖ మంత్రి రాజ్‌నాథ్‌సింగ్‌ ఫైర్‌ అయ్యారు. కేరళలోని కాసర్‌గాడ్‌లో  బుధవారం(ఏప్రిల్‌17) జరిగిన ఎన్నికల ప్రచార సభలో రాజ్‌నాథ్‌సింగ్‌ మాట్లాడారు. ‘సీపీఎం అధికారంలోకి వస్తే దేశంలోని న్యూక్లియర్‌ ఆయుధాల(అణు బాంబులు)ను ధ్వంసం చేస్తామని చెబుతోంది. పొరుగు దేశాలు పాకిస్తాన్‌, చైనా న్యూక్లియర్‌ బాంబులను కలిగి ఉన్నప్పుడు మనం వాటిని వదులుకుంటే ఎలా. సీపీఎం తీరు దేశ భద్రతతో ఆటలాడినట్లుంది. సీపీఎం హామీపై కాంగ్రెస్‌ పార్టీ వెంటనే తన వైఖరి వెల్లడించాలి’అని రాజ్‌నాథ్‌ డిమాండ్‌ చేశారు. సీపీఎం, కాంగ్రెస్‌ కలిసి కేంద్రంలో దోచుకోవాలని చూస్తున్నాయని, ఇది తాము జరగనివ్వబోమని రాజ్‌నాథ్‌ చెప్పారు. కాగా, కేరళలో ఏప్రిల్‌ 26న  రెండో దశలో భాగంగా లోక్‌సభ ఎన్నికల పోలింగ్‌ జరగనుంది. ప్రస్తుతం రాష్ట్రంలో ఎల్‌డీఎఫ్‌, యూడీఎఫ్‌, బీజేపీ మధ్య త్రిముఖ పోరు జరుగుతున్నట్లు తెలుస్తోంది.  ఇదీ చదవండి.. తృణమూల్‌ మేనిఫెస్టో రిలీజ్‌.. కీలక హామీలివే 

సియోల్‌(దక్షిణ కొరియా): కొరియా ద్వీపకల్పంలో అమెరికా, దక్షిణాకొరియా యుద్ధ వాతావరణాన్ని సృష్టించాయని ఉత్తరకొరియా నియంత కిమ్‌ జాన్‌ మండిపడ్డారు. బదులుగా తామూ ఆయుధ సంపత్తిని పెంచుకుంటామని ప్రకటించారు. కొత్త ఏడాదిలో అదనంగా మూడు నిఘా ఉపగ్రహాల ప్రయోగాలు చేపడతామని ప్రకటించారు. అలాగే మరిన్ని అణ్వస్త్రాలనూ తయారు చేస్తామన్నారు. ఉత్తర కొరియా అధికారిక కేసీఎన్‌ఏ వార్తాసంస్థ ఈ మేరకు వెల్లడించింది. ట్రంప్‌ హయాంలో అమెరికాతో చర్చలు విఫలమయ్యాక అగ్రరాజ్యం నుంచి ఆక్రమణ, దాడి ముప్పు పొంచి ఉందన్న అనుమానంతో కిమ్‌ ఆయుధ సంపత్తి విస్తరణకు తెర తీశారు. ‘‘అమెరికా, దక్షిణకొరియా కవి్వంపు చర్యలు కొరియా ద్వీపకల్పాన్ని అణుయుద్ధం అంచుకు తీసుకెళ్లాయి. వాటి మెరుపుదాడులను తట్టుకుని నిలబడాలంటే మా సాయుధ, శక్తి సామర్థ్యాలను మరింత పటిష్టం చేసుకోవడం అత్యవసరం’’ అన్నారు.

ప్యాంగ్‌యాంగ్‌: ఉత్తర కొరియా అగ్రరాజ్యం అమెరికాను మళ్లీ రెచ్చగొట్టింది.  ఈసారి క్షిపణి పరీక్షతో కాదు.. అంతకు మించిన చర్యతో. అణ్వాయుధ బలగాలను విపరీతంగా పెంచుకునేలా ఏకంగా ఓ ప్రత్యేక చట్టాన్ని రూపొందించుకుంది. తద్వారా  ఉద్రిక్తతలకు మరింత ఆజ్యం పోసింది.  ఉత్తర కొరియా అధ్యక్షుడు కిమ్‌ జోంగ్‌ ఉన్‌ సంచలన నిర్ణయం తీసుకున్నారు.  అమెరికా నిరాయుధీకరణ పిలుపు తుంగలో తొక్కి..  అణు ఆయుధాలను అపరిమితంగా తయారు చేసుకునే చట్టాన్ని రూపొందించారు. తద్వారా.. ప్యాంగ్‌యాంగ్‌తో ఆర్థిక సాయం విషయంలో నిలిచిపోయిన చర్చల పునరుద్దరణకు అమెరికా చేసిన అభ్యర్థనను ఆయన తేలికగా తీసుకున్నట్లు అయ్యింది.  గురువారం ఉత్తర కొరియా పార్లమెంట్‌ ప్రత్యేక సెషన్‌ జరిగింది. ఈ సమావేశంలో..  కిమ్‌ జోంగ్‌ ఉన్‌ అమెరికా, దాని మిత్ర పక్షాలపై తీవ్ర స్థాయిలో ధ్వజమెత్తారు. ప్యాంగ్‌యాంగ్‌  అణు ఆశయాలను అణిచివేసేందుకు, దాని వ్యవస్థను నాశనం చేసేందుకు అమెరికా, దాని భాగస్వాముల నుంచి వచ్చే బెదిరింపులను ఎదుర్కోవడానికి తాను ఈ చర్య తీసుకుంటున్నట్లు ప్రకటించారు. ఈ మేరకు డీపీఆర్‌కే న్యూక్లియర్‌ ఫోర్స్‌ బిల్డింగ్‌ పాలసీ చట్టాన్ని ప్రవేశపెట్టారు.  ఈ కొత్త చట్టం ద్వారా ఉత్తర కొరియా అపరిమితంగా అణ్వాయుధాల్ని తయారు చేసుకోవచ్చని ఆయన వెల్లడించారు. అణ్వాయుధాల ఉత్పత్తిని విపరీతంగా పెంచడం, వాటిని వివిధ సేవల్లో ఉపయోగించుకోవడం లాంటి అవసరాన్ని ఈ సందర్భంగా ఆయన వివరించారు. మరోవైపు ఈ చర్యపై అమెరికా స్పందన తెలియాల్సి ఉంది.

వాషింగ్టన్‌: దాదాపు 11 నెలలుగా ఉక్రెయిన్, రష్యా మధ్య భీకర యుద్ధం జరుగుతున్న విషయం తెలిసిందే. ఇంకా ఉద్రిక్తతలు చల్లారడంలేదు. రష్యా క్షిపణులతో విరుచుకుపడుతుండగా.. ఉక్రెయిన్ దీటుగా బదులిస్తోంది. ఈ రెండు దేశాలు యుద్ధాన్ని ఆపాలని ప్రపంచ దేశాలు కోరినా ఫలితం లేకుండాపోయింది. అయితే అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ మాత్రం తాను అధికారంలో ఉండి ఉంటే ఈ యుద్ధాన్ని 24 గంటల్లోనే ఆపేవాడినని పేర్కొన్నారు. చర్చల ద్వారా సమస్యను వెంటనే పరిష్కరించేవాడినని చెప్పుకొచ్చారు. ఇప్పటికి కూడా తాను అధ్యక్షుడినైతే చర్చల ద్వారా ఈ భయానక యుద్ధాన్ని 24 గంటల్లో ఆపేలా చేస్తానని పేర్కొన్నారు. ఈమేరకు ఆయన సొంత సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫాం 'ట్రుత్ సోషల్‌'లో రాసుకొచ్చారు. గతేడాది ఫిబ్రవరి 24న ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రకు దిగింది. అప్పటినుంచి బాంబులు, క్షిపణులుతో కీవ్‌పై విరుచుకుపడుతోంది. మొదట్లో రష్యా దాడులకు తీవ్రంగా నష్టపోయిన ఉక్రెయిన్.. ఆ తర్వాత ధీటుగా బదులిస్తూ శత్రు దేశానికి సవాళ్లు విసురుతోంది. ప్రపంచదేశాలు కూడా ఉక్రెయిన్‌కు సంఘీభావంగా నిలిచి ఆర్థికంగా, ఆయుధాలపరంగా అండగా నిలుస్తున్నాయి. అమెరికా, జర్మనీ వంటి దేశాలు కీవ్‌కు అధునాతన యుద్ధ ట్యాంకులు, ఆయుధ వ్యవస్థలను సమకూరుస్తున్నాయి. ఈ పరిణామాల కారణంగా రష్యా అణ్వాయుధాలతో దాడులు చేసే ప్రమాదం ఉందని ట్రంప్ హెచ్చరిస్తున్నారు. తానుంటే 24 గంటల్లోనే యుద్ధాన్ని ఆపే వాడినని చెబుతున్నారు.

తొలిసారిగా చైనా అధ్యక్షుడు జిన్‌పింగ్‌ రష్యాని యుద్ధం మరింత తీవ్రతరం చేయవద్దని అణ్వాయుధాలు ఉపయోగించందంటూ పిలుపునిచ్చారు. ఈ మేరకు జర్మన్‌ ఛాన్సలర్‌ ఓలాఫ్‌ స్కోల్జ్‌తో బీజింగ్‌ సందర్శించి రష్యా అణ్వయుధ దాడిని వ్యతిరేకించాలని కోరిన నేపథ్యంలో జిన్‌పింగ్‌ ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు. అక్టోబర్‌లో 20వ కమ్యూనిస్ట్‌ పార్టీ ఆఫ్‌ చైనా జాతీయ కాంగ్రెస్‌ ముగిసిన తర్వాత చైనా అధ్యక్షుడుని కలిసిన తొలి యూరోపియన్‌ నాయకుడు స్కోల్జ్‌. ఆయన బీజింగ్ గ్రేట్‌ హాల్‌ ఆప్‌ పీపుల్‌లో జరిగిన సమావేశంలో ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా అణు బెదిరింపును నిరోధించడం, వ్యతిరేకించడం వంటివి చేయాలని జిన్‌పింగ్‌కి చెప్పారు స్కోల్జ్‌. ఐతే చైనా ఫిబ్రవరిలో రష్యా ఉక్రెయిన్‌పై దురాక్రమణ యుద్ధానికి దిగడానికి ముందు నుంచి రష్యాతో తమకు హద్దులు లేని స్నేహం ఉందని ప్రకటించడంతో యూరోపియన్‌తో సహా పాశ్చాత్య దేశాలతో సంబంధాలు పూర్తిగా దెబ్బతిన్నాయి. అదీగాక యుద్ధం మొదలయ్యాక కూడా రష్యాకి మద్దతిస్తూ.. ప్రేరేపించింది యూఎస్‌ నేతృత్వంలోని నాటో అంటూ నిందించింది చైనా. ఐతే ఇప్పుడూ చైనా తన యూరోపియన్లతో ఉన్న సంబంధాలను తిరిగే పెంపొందించే క్రమంలో అనుహ్యంగా రష్యాకి వ్యతిరేకంగా యూటర్న్‌ తీసుకుంది. అంతేగాదు ఉక్రెయిన్‌ రష్యా యుద్ధం కారణంగా యూరోపియన్‌, పాశ్చాత్య దేశాల మధ్య నెలకొన్న ఉద్రిక్తతల నేపథ్యంలో చైనా జర్మనీలు మార్పు, అస్తిరత దృష్ట్యా సహకరించుకోవాల్సిన అవసరాన్ని గురించి జిన్‌పింగ్‌ నొక్కి చెప్పారు. అంతేగాక చైనా, జర్మనీలు ఒకరినొకరు గౌరవించుకోవడం, ప్రధాన ప్రయోజనాలకు అనుగుణంగా ఉండటం చాలా ముఖ్యం అని జిన్‌పింగ్‌ అన్నారు. అంతేగాదు జీ7 దేశాలనికి చెందిన నాయకుడు స్కోల్జ్‌ చైనా కంపెనీ వాటాను కొనుగోలు చేయబోతున్నట్లు తేలడంతో, భద్రత దృష్ట్యా ఆయనకు స్వదేశంలో గణనీయమైన వ్యతిరేకత వెల్లువెత్తింది. స్కోల్జ్ బీజింగ్‌తో ఒక ఒప్పందాన్ని కూడా ప్రకటించారు. ఈ మేరకు స్కోల్జ్‌ చైనాలోని ప్రవాసులు జర్మనీ బయోఎన్‌టెక్‌కి సంబంధించిన కోవిడ్ -19 వ్యాక్సిన్‌ను ఉపయోగించడానికి అనుమతించడమే కాకుండా  చైనా పౌరులకు ఉచితంగా అందుబాటులో ఉంచేలా బీజింగ్‌ను ఒత్తిడి చేసినట్లు అధికారిక వర్గాల సమాచారం. (చదవండి: చైనా ఎంత పనిచేసింది.. పలు దేశాల్లో విమానాశ్రయాలు బంద్‌!)

అణ్వాయుధాలు ప్రయోగించం​-పుతిన్‌

మాస్కో: ఉక్రెయిన్‌పై అణ్వాయుధాలను ప్రయోగించే ఉద్దేశం తమకు లేనేలేదని రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్‌ స్పష్టం చేశారు. రాజకీయంగా, సైనికపరంగా కూడా తమకు అలాంటి అవసరం లేదన్నారు. ప్రపంచంపై పెత్తనం కోసం పశ్చిమ దేశాలు చేస్తున్న ప్రయత్నాల వల్లనే ప్రస్తుత సంక్షోభం తలెత్తిందని అన్నారు. ఇతర దేశాలపై తమ పెత్తనం సాగించేందుకు ప్రమాదకరమైన, క్రూరమైన క్రీడ ఆడుతున్నాయంటూ అమెరికా, మిత్ర పక్షాలపై ఆయన విరుచుకుపడ్డారు. కాగా, ఖేర్సన్‌ను తిరిగి తమ వశం చేసుకోవడమే లక్ష్యంగా ముందుకొస్తున్న ఉక్రెయిన్‌ సేనల ధాటికి ఖేర్సన్‌లోని రష్యా అనుకూల ఉన్నతాధికారులు పారిపోయారు. వీరితోపాటు వేలాది మంది స్థానికులు దాడుల భయంతో స్వస్థలాలను వదిలి వెళ్లిపోయారు. ‘తాజాగా అమెరికా, పశ్చిమ దేశాలకు చెందిన వాణిజ్య ఉపగ్రహాలను యుద్ధంకోసం ఉక్రెయిన్‌ వాడుతోంది. ఇది అత్యంత ప్రమాదకరం’ అని ఐరాసలో ఆయుధాల నియంత్రణ ప్యానెల్‌లో రష్యా ప్రతినిధి కాన్‌స్టాంటిన్‌ ఆరోపించారు.  యుద్ధం కారణంగా శిలాజ ఇంధనాలకు ఎవరూ ఊహించనంతగా డిమాండ్‌ పెరిగే ప్రమాదముందని పారిస్‌ కేంద్రంగా పనిచేసే అంతర్జాతీయ ఇంధన ఏజెన్సీ తన నివేదికలో హెచ్చరించింది.  

ఇస్లామాబాద్‌: అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్‌ పాకిస్తాన్‌ అణ్వాయుధాల సామర్థ్యంపై సంచలన వ్యాఖ్యలు చేసిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ వ్యాఖ్యలపై పాక్‌ ప్రధాని షెహబాజ్‌ షరీఫ్‌ చాలా ఘాటుగా స్పందించారు. గత దశాబ్దాలుగా అణ్వాయుధాల విషయంలో పాక్‌ అత్యంత బాధ్యతాయుతమైన అణు రాజ్యంగా నిరూపించుకుంది. తమ అణు కార్యక్రమాలను ఫూల్‌ ఫ్రుఫ్‌ కమాండ్‌ అండ్‌ కంట్రోల్‌ సిస్టమ్‌తో నిర్వహిస్తున్నట్లు పేర్కొన్నారు. ఈ మేరకు షెహబాజ్‌ ట్విట్టర్‌లో... అమెరికా అధ్యక్షుడి వ్యాఖ్యలను తీవ్రంగా ఖండిస్తున్నాం. పాక్‌ బాధ్యతయుతమైన అణుదేశం. అంతర్జాతీయ అణుశక్తి(ఐఏఈఏ) అవసరాలకు అణుగుణంగా మా అణ్వాయుధాలకు అత్యుత్తమ రక్షణ వ్యవస్థ ఉంది. దీనికి మేము గర్విస్తున్నాం. అంతర్జాతీయ చట్టాలను గౌరవిస్తూ...జాతీయ ప్రయోజనాలను పరిరక్షించగల  బాధ్యతాయుతమైన అణుదేశం పాక్‌. అన్ని స్వతంత్ర  దేశాల మాదిరిగా మా అణుకార్యక్రమాల వల్ల ఏ దేశానికి ముప్పు వాటిల్లదు. మేము ప్రాంతీయ శాంతి భద్రతలను పెంపొందించడంలో యూఎస్‌కి సహకరించాలన్నదే మా కోరిక. దయచేసి అణు సామర్థ్యం విషయంలో లేనిపోని సందేహాలకు తావివ్వద్దు. అలాగే పాకిస్తాన్ తన స్వయంప్రతిపత్తి సార్వభౌమ రాజ్యాధికారం తోపాటు ప్రాదేశిక సమగ్రతను కాపాడుకునే హక్కును కలిగి ఉంది అని షెహబాజ్‌ ట్వీట్‌ చేశారు. ఈ క్రమంలో పాకిస్థాన్ తెహ్రీక్-ఇ-ఇన్సాఫ్ (పిటిఐ) చీఫ్ ఇమ్రాన్ ఖాన్ కూడా స్పందిస్తూ...బైడెన్‌ దేన్ని ఆధారం చేసుకుని ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారంటూ నిలదీశారు. ముఖ్యంగా అణ్వాయుధీకరణ తర్వాత ప్రపంచవ్యాప్తంగా యుద్ధాలలో పాల్గొన్న యూఎస్‌లా పాకిస్తాన్ ఎప్పుడు దూకుడుగా వ్యవహరించింది అని ప్రశ్నించారు. (చదవండి: పాకిస్తాన్‌పై బైడెన్‌ సంచలన వ్యాఖ్యలు... ఆ దేశాలతో ముప్పు)

ఆ దేశాలకు సహాయం చేయడం ఇంకా ప్రమాదకరం సార్‌! 

ఇస్లామాబాద్‌: అణ్వాయుధ సమన్వయం లేని పాకిస్థాన్‌ ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రమాదకరమైన దేశమని అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్ వ్యాఖ్యానించిన విషయం తెలిసిందే. ఈ విషయంపై పాక్ తీవ్ర అభ్యంతరం వ్యక్తం చేసింది. బైడెన్ వాఖ్యలపై వివరణ ఇవ్వాలని ఇస్లామాబాద్‌లోని అమెరికా రాయబారి డొనాల్డ్ బ్లోమ్‌కు సమన్లు పంపింది. పాకిస్థాన్ తన సమగ్రత, భద్రత విషయంలో మొండిగా ఉంటుందని ఆ దేశ విదేశాంగ మంత్రి బిలావల్ భుట్టో అన్నారు. ఒకవేళ ప్రశ్నలు లేవనెత్తాల్సి వస్తే భారత్‌లో అణ్వాయుధాలపై కూడా ప్రశ్నించాలని పేర్కొన్నారు. బైడెన్ కామెంట్లు తనను షాక్‌కు గురిచేశాయని భుట్టో అన్నారు. సమన్వయ లోపం వల్లే బైడెన్ పొరబడి ఉంటారని చెప్పారు.  లాస్ ఏంజెల్స్‌లో ఓ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ పాకిస్థాన్ అత్యంత ప్రమాదకర దేశమని బైడెన్ అన్నారు. పాక్ ప్రధాని అమెరికాతో సంబంధాలు బలోపేతం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నిస్తున్న సమయంలో బైడెన్ ఈ వ్యాఖ్యలు చేయడం గమనార్హం. చదవండి: పాకిస్తాన్‌పై బైడెన్‌ సంచలన వ్యాఖ్యలు

ప్రపంచానికే పెద్ద తలనొప్పిగా తయారైంది రష్యా. చిన్నదేశం ఉక్రెయిన్‌పై  ఏకపక్ష యుద్ధానికి కాలు దువ్వింది. పెను విధ్వంసం సృష్టించినా ఉక్రెయిన్ ఆర్మీ ధీటుగా నిలబడటంతో తడబడుతోంది వ్లాదిమిర్‌ పుతిన్ సేన. దీంతో, ఇప్పుడు అణుబాంబును అటక మీద నుంచి దింపి.. ప్రయోగిస్తానంటూ పుతిన్‌ బెదిరిస్తున్నాడు. మరోవైపు రష్యాలో సైన్యంలోకి పనికొచ్చే వయసున్న అందరినీ బలవంతంగా ఆర్మీలో చేర్చే  ప్రయత్నాలు ముమ్మరంగా సాగుతున్నాయి. దీంతో లక్షలాది మంది మాకొద్దీ ఆర్మీ జాబ్ అంటూ దేశం విడిచి పోతున్నారు. ప్రపంచానికి పెనుముప్పు.. రష్యా బాధ్యతారహితంగా అణ్వాయుధాలను ప్రయోగిస్తే మాత్రం ప్రపంచం పెను ముప్పులోకి జారిపోవడం ఖాయం. ప్రపంచాన్ని అశాంతిలోకి నెట్టేసేలా  అణ్వాయుధాలతో  భూమండలాన్ని హింస పెట్టేలా  రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్ బాధ్యతారహిత వ్యాఖ్యలు, నిర్ణయాలతో దుర్మార్గంగా దూసుకుపోతున్నాడు. ఉక్రెయిన్‌లో లక్షలాది మంది ఉసురు పోసుకున్న పుతిన్‌.. హింస అక్కడితో ఆపేదేలే అంటున్నారు. రష్యా ఆయుధాగారంలో అణ్వాయుధాలు కూడా ఉన్నాయి తెలుసా? అని బెదిరిస్తున్నారు. అవసరమైతే అణుబాంబు ప్రయోగించడానికి కూడా ఏమాత్రం వెనుకాడబోమని భయపెడుతున్నాడు. పుతిన్  ఆలోచనలను వ్యతిరేకిస్తోన్న లక్షలాది మంది రష్యన్లు దేశానికి గుడ్ బై చెప్పి పొరుగు దేశాల్లో తలదాచుకోవడానికి పారిపోతున్నారు. పారిపోదాం బ్రదర్..! రష్యా సరిహద్దుల్లో ప్రత్యేకించి జార్జియా, ఫిన్‌లాండ్‌ దేశాల వైపు సరిహద్దుల్లో నిత్యం ఇలా జనం పోటాపోటీగా తమ కార్లలో, బస్సుల్లోనూ దేశం విడిచిపోతున్న దృశ్యాలే ఎక్కువగా కనిపిస్తున్నాయి. కొద్ది రోజులు అయితే దేశం నుండి ఎవరూ పారిపోకుండా ఉండేందుకు వీలుగా సరిహద్దులను మూసివేసినా ఆశ్చర్యపోనవసరం లేదంటున్నారు నిపుణులు. రష్యా అధినేత పుతిన్ మనసులో పుట్టిన యుద్ధ కాంక్ష నెలల తరబడి రగులుతూనే ఉంది. అది రేపిన సెగలు ఉక్రెయిన్‌పై విధ్వంస సంతకాలు చేస్తూనే ఉన్నాయి. పెరుగుతున్న అసహనం.. నెలలు గడిచే కొద్దీ రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్‌లో అసహనం పెరిగిపోతోంది. ఉక్రెయిన్ ఇంత ప్రతిఘటన ఇవ్వగలగడానికి కారణం దానికి నాటో దేశాల ఆయుధ సరఫరానే అని పుతిన్ భావిస్తున్నారు. అందుకే నాటో దేశాలనూ, మిగతా ప్రపంచ దేశాలనూ భయపెట్టేలా పుతిన్ ఓ ప్రకటన చేశారు. అవసరమనుకుంటే అణుబాంబులు పేల్చడానికి కూడా వెనకాడేదిలేదని పుతిన్ అల్టిమేటం జారీ చేశారు. ఈ బెదిరింపు ఉక్రెయిన్ ప్రభుత్వానికా? నాటో కూటమికా? లేక పెద్దన్న అమెరికాకా? అన్నది ప్రపంచవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారింది. కాగా, తేలికపాటి అణ్వాయుధాలను  ప్రయోగించడం ద్వారా ఉక్రెయిన్ ఆర్మీ మానసిక స్థైర్యాన్ని దెబ్బతీయాలని పుతిన్ భావిస్తున్నట్టు తెలుస్తోంది. అందుకే అణుబాంబు పేలుస్తా అంటూ  హెచ్చరికలు జారీ చేస్తున్నారు. 

వాషింగ్టన్‌: ఉక్రెయిన్‌పై సైనిక చర్యకు దిగిన రష్యా క్షిపణులతో విరుచుకుపడుతోంది. ఉక్రెయిన్‌ను కొద్ది వారాల్లోనే తన వశం చేసుకుంటుందనుకున్నప్పటికీ రష్యాకు ఊహించని విధంగా ఎదురుదెబ్బలు తగిలాయి. ఈ క్రమంలో పలు సందర్భాల్లో అణు బాంబుల అంశాన్ని తెరపైకి తెచ్చారు అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్‌ పుతిన్‌. ఈ యుద్ధంలో పశ్చిమ దేశాలు కలుగజేసుకుంటే.. న్యూక్లియర్‌ వార్‌ తప్పదని హెచ్చరించారు. తాజాగా.. పుతిన్‌ అణు హెచ్చరికలు జోక్‌ కాదని, న్యూక‍్లియర్‌ బాంబులు వేసే అవకాశాలే ఎక్కువగా ఉన్నాయని హెచ్చరించారు అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్‌. 1962లో క్యూబా మిసైల్‌ సంక్షోభం తర్వాత తాము ఈ స్థాయి తీవ్రమైన అణు ముప్పును చూడలేదని పేర్కొన్నారు.  మాన్‌హట్టన్‌లో గురువారం నిర్వహించిన డెమొక్రాటిక్‌ పార్టీ విరాళాల సేకరణ కార్యక్రమంలో మాట్లాడారు బైడెన్‌. ఉక్రెయిన్‌ను ఆక్రమించాలనే లక్ష్యం కోసం రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్‌ పుతిన్‌ చేస్తున్న అణు బెదిరంపులు ఏమాత్రం జోక్‌ కాదని వివరించారు. పరిస్థితులు ఇలాగే కొనసాగితే క్యూబా మిసైల్‌ సంక్షోభం తర్వాత తొలిసారి అమెరికా ప్రత్యక్షంగా అణుదాడి ముప్పును ఎదుర్కొంటుందని బైడెన్‌ పేర్కొన్నారు. అణు దాడిపై బైడెన్‌ చేసిన వ్యాఖ్యలు సంచలనం సృష్టించాయి.  ఉక్రెయిన్‌ విలీన భూభాగాలను కాపాడుకొనేందుకు దారులు మూసుకుపోతే అణుదాడి చేస్తానని పుతిన్‌ హెచ్చరికలు జారీ చేశారు. అయితే.. ఇది కేవలం టాక్టికల్‌ అణ్వాయుధాలను దృష్టిలో పెట్టుకొని చేసిన హెచ్చరికగా నిపుణులు భావిస్తున్నారు. కానీ, ఇటువంటి అణ్వాయుధాలు కూడా తీవ్రస్థాయి సంక్షోభానికి కారణమవుతాయని బైడెన్‌ హెచ్చరించారు. ‘పుతిన్‌ జోక్‌ చేయడంలేదు. అతడు టాక్టికల్‌ అణ్వాయుధాలు లేదా జీవాయుధాలు లేదా రసాయన ఆయుధాల వినియోగం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు. ఎందుకంటే వారి సైన‍్యం ఆశించిన స్థాయిలో పోరాడటంలేదు. ఇది కేవలం అణ్వాయుధ వినియోగంతోనే ముగియదు. పుతిన్‌ను ఆ మార్గం నుంచి ఎలా తప్పించాలనే అంశంపై మేం కసరత్తు చేస్తున్నాం. కేవలం పుతిన్‌ను ఆ స్థానం నుంచి తప్పించడమే కాదు.. అతణ్ని ఓడించడం, రష్యాలో ఆయన్ను బలహీన పర్చడంపై కూడా పనిచేస్తున్నాం’ అని అధ్యక్షుడు బైడెన్‌ పేర్కొన్నారు. ఇదీ చదవండి: Ukraine Russia War: ఉక్రెయిన్‌లో మళ్లీ రష్యా క్షిపణి దాడులు

...మీకు నాశనం చేయడమంటే ఎంతిష్టమో మాకు తెలుసు సార్‌!

కొరియా దేశాల మధ్య ఆయుధ సంపత్తి-సత్తా విషయంలో మాటల తుటాలు పేలుతున్నాయి. వాస్తవానికి యుద్ధానికి తాము వ్యతిరేకమని, ఒకవేళ దక్షిణ కొరియా గనుక దాడులకు తెగపడితే మాత్రం అణ్వాయుధాలు ప్రయోగించడానికి సైతం వెనకాడబోమని హెచ్చరించారు కిమ్‌ యో జోంగ్‌.  ఉత్తర కొరియా నియంతాధ్యక్షుడు కిమ్‌ జోంగ్‌ ఉన్‌ సోదరి అయిన కిమ్‌ యో జోంగ్‌.. ప్రస్తుతం అక్కడి ప్రభుత్వంలో కీలక బాధ్యతలు పోషిస్తున్న సంగతి తెలిసిందే. తాజాగా దక్షిణ కొరియా రక్షణ మంత్రి చేసిన వ్యాఖ్యలు.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారాయి. అత్యాధునిక క్షిపణులు, అణ్వాయుధాలు తమ వద్ద ఉన్నాయని, అవి నేరుగా లక్ష్యంగా భావిస్తున్న ఉత్తర కొరియాను సర్వనాశనం చేస్తాయంటూ దక్షిణ కొరియా రక్షణ మంత్రి షూ వుక్‌ సంచలన వ్యాఖ్యలు చేశాడు. ఈ నేపథ్యంలో కిమ్‌ యో తీవ్రంగా స్పందించారు. ఆయన వ్యాఖ్యలను భారీ తప్పిదంగా పేర్కొన్న కిమ్‌ యో.. అలాంటి పరిస్థితి ఎదురైతే చూస్తూ ఊరుకోబోమని, అవసరమైతే అణ్వాయుధాల్ని దక్షిణ కొరియాపై ప్రయోగిస్తామని మంగళవారం ఒక ప్రకటన విడుదల చేశారు. ‘‘ప్యాంగ్‌యాంగ్‌(నార్త్‌ కొరియా రాజధాని) యుద్ధానికి వ్యతిరేకం. అలాగే దక్షిణ కొరియాను మేం ప్రధాన శత్రువుగా భావించడం లేదు. మమ్మల్ని కవ్వించనంత వరకు మేం మౌనంగానే ఉంటాం. ఒకవేళ ఎలాంటి దుందుడుకు చర్యలకు పాల్పడితే మాత్రం.. సహించం. సౌత్‌కొరియా ఆర్మీ ఇంచు సరిహద్దులోకి వచ్చినా పెనువినాశనాన్ని దక్షిణ కొరియా చవిచూడాల్సి వస్తుంది’’ అని మంగళవారం నాటి ప్రకటనలో ఆమె వెల్లడించారు.  ఇది మేం జారీ చేసే హెచ్చరిక కాదు.  జరగబోయే పరిణామాలకు మా ముందస్తు వివరణ అని స్పష్టం చేశారామె. ఇదిలా ఉండగా.. ఆదివారం సైతం ఆమె ఈ వ్యాఖ్యలపై స్పందించారు కూడా. ప్రమాదకరమైన సైనిక చర్యలకు సైతం సిద్ధమంటూ కిమ్‌ యో జోంగ్‌ వ్యాఖ్యానించారు కూడా. ఇదిలా ఉండగా.. ఈ ఏడాది మొదటి నుంచి క్షిపణులను విజయవంతంగా ప్రయోగిస్తూ అగ్రరాజ్యం సహా పొరుగు దేశాలు దక్షిణ కొరియా, జపాన్‌లకు తీవ్ర హెచ్చరికలు జారీ చేస్తోంది ఉత్తర కొరియా.

ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా యుద్ధం ప్రపంచానికి కొత్త అస్థిరతల్ని తెచ్చిపెట్టింది. యుద్ధం ఏ విధంగా ముగింపునకు వచ్చినా ఒకటి మాత్రం స్పష్టం. అణ్వాయుధ నియంత్రణ అవకాశాలు, అణు నిరాయుధీకరణ అన్నవి ఇకపై మరింతగా వెనక్కు మళ్లుతాయి. 1991లో సోవియెట్‌ యూనియన్‌ విచ్ఛిన్నమై 15 స్వతంత్ర దేశాలుగా ఏర్పడ్డాక సోవియెట్‌ యూనియన్‌కు తనే వారసత్వ రాజ్యం అని రష్యా భావిస్తుండటం, స్వతంత్ర రాజ్యాలుగా అవతరించిన బెలారస్, కజఖ్‌స్థాన్, ఉక్రెయిన్‌లు రష్యాతో పాటుగా తమ భూభాగాలలో అణ్వాయుధాలను కలిగి ఉండటం ఇప్పుడు మానవాళి ఎదుర్కోక తప్పని ఒక కీలకమైన సవాలుగా మారింది. ఉక్రెయిన్‌ పెద్ద సంఖ్యలో అణ్వస్త్ర కేంద్రాలను, క్షిపణి కార్మాగాలను, అణ్వాయుధ నౌకాశ్రయాలను, 5000 యుద్ధ విధ్వంస శతఘ్నులను కలిగి ఉంది. కజఖ్‌స్థాన్‌లోని సెమిపలంటిన్సక్‌ అణ్వా యుధ పరీక్షా కేంద్రం ఉన్నప్పటికీ వాటిని ఎక్కుపెట్టి సంధించే ‘లాంచ్‌ కోడ్‌’లు మాత్రం రష్యాలో ఉన్నాయి. అణ్యాయుధ ప్రయోగాల నైపుణ్యం రష్యాలో ఉండటమే అందుకు కారణం. అమెరికా అధ్యక్షుడిగా బిల్‌ క్లింటన్, రష్యా అధ్యక్షుడిగా బోరిల్‌ ఎల్త్సిన్‌ ఉన్నప్పటి నుంచే అణ్వస్త్రాలను కుప్పలుగా పేర్చుకుని కూర్చున్న ఈ మూడు దేశాలూ ప్రపంచానికి పీడకలలు తెప్పిస్తున్నాయి. 1970లో అగ్రరాజ్యాలు 25 ఏళ్ల వ్యవధికి కుదుర్చుకున్న ఎన్పీటీ (అణ్వస్త్రవ్యాప్తి నిరోధక ఒప్పందం) గడువు 1995లో ముగిసిన తర్వాత, తిరిగి ఒప్పందాన్ని నిరవధికంగా కొనసాగించాలన్న నిర్ణయమైతే జరిగింది. ఎన్పీటీతో సమస్య ఏమిటంటే 1967 జనవరి 1కి ముందు అణుపరీక్షలను నిర్వహించిన 5 దేశాలు మాత్రమే ఈ ఒప్పందం పరిధిలో ఉండటం. ఎన్పీటీలో ఉన్న అమెరికా, బ్రిటన్, ఫ్రాన్స్, చైనా, రష్యాలకు  ఐక్యరాజ్య సమితి భద్రతా మండలిలో ‘వీటో’ హక్కు కలిగిఉండటం ఒక సౌలభ్యాంశం అయింది. ఈ ఐదుదేశాలూ ఆరో దేశాన్ని వీటో పవర్‌లోకి రానివ్వవు. రష్యా, చైనా అణు ఇరుగు పొరుగులను సహించవు. బెలారస్, కజఖ్‌స్థాన్, ఉక్రెయన్‌ల చేత అణ్వా యుధాలను త్యజింపజేసి, ఎన్పీటీ పరిధిలోకి వాటిని తీసుకు వచ్చేందుకు అమెరికా, రష్యా, ఐరోపా దేశాలు రాజకీయ, దౌత్య పరమైన ప్రయత్నాలెన్నో చేశాయి. బెలారస్, కజఖ్‌స్థాన్‌ దారికి వచ్చాయి కానీ, ఉక్రెయిన్‌ మాత్రం తన దారి తనదే అన్నట్లుగా ఉండిపోయింది. అంతేకాదు, 10,000 కి.మీ. దూరం ప్రయోగించగల ఎస్‌.ఎస్‌.–24 అనే పది తలల క్షిపణిని వృద్ధి చేసింది. చివరికి సామ, దాన, భేద, దండోపాయాలతో ఉక్రెయిన్‌ ఎన్పీటీకి తలొగ్గింది. హంగేరి రాజధాని బుడాపెస్ట్‌లో 1994 డిసెంబరులో జరిగిన సమావేశంలో ఇరుపక్షాలు..బెలారస్‌– కజఖ్‌స్థాన్‌–ఉక్రెయిన్‌; అమెరికా, బ్రిటన్, రష్యా.. కూర్చొని అణ్వాయుధాల ప్రయోగం విషయమై భద్రత హామీలను ఇచ్చి పుచ్చుకున్నాయి. ఫ్రాన్స్, చైనా కూడా ఇదే రకమైన పూచీకత్తును ఇచ్చాయి. సార్వ భౌమత్వాన్ని గౌరవించడం, జోక్యం చేసుకోకపోవడం, బలప్రయోగం చేస్తామని బెదరించకపోవడం వంటివి ఆ హామీలలో భాగంగా ఉన్నాయి. అలాగే దాడికి గురైన దేశం ఐక్యరాజ్య సమితి భద్రతా మండలిని ఆశ్రయించవచ్చన్నది మరొక అంశం. ఆ నేపథ్యంలో 2014లో క్రిమియాను రష్యా ఆక్రమించడంతో బుడాపెస్ట్‌ మెమోరాండమ్‌ను రష్యా ఉల్లంఘించినట్లయింది. ఇప్పుడు మళ్లీ ఉక్రెయిన్‌పై దాడితో మరోసారి రష్యా మాట తప్పినట్లయింది.  2017లో అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్‌ ట్రంప్‌ ఉత్తర కొరియాను బెదిరిస్తూ, ప్రపంచం మునుపెన్నడూ చూడని ఆగ్రహజ్వాలల్ని చూడబోతోందని అన్నారు. అందుకు ఉత్తర కొరియా ట్రంప్‌ని ‘మతిస్థిమితం తప్పిన ముదుసలి’గా అభివర్ణిస్తూ, అమెరికా కనుక దాడికి తెగిస్తే, పశ్చిమ పసిఫిక్‌ సముద్రలోని యు.ఎస్‌. ద్వీపం గ్వామ్‌ను భస్మం చేస్తామని హెచ్చరించింది. ఆ తర్వాత కిమ్‌ను ట్రంప్‌ ‘తన దేశాన్ని తనే పేల్చేసుకునే’ ఆత్మాహుతి దళ సభ్యుడిగా అభివర్ణించారు.  గత ఫిబ్రవరి 27న జపాన్‌ మాజీ ప్రధాని షింజో అబే.. యూఎస్‌ అణ్వస్త్రాలకు జపాన్‌లో స్థావరాలను ఏర్పరచడం అనే ఒక అనూహ్యమైన ఆలోచనను పైకి తెచ్చారు. తైవాన్‌పై చైనా దురాక్రమణకు ఉన్న అవకాశాల నేపథ్యంలో.. జపాన్‌ భూభా గంపై అణ్వాయుధాలను.. ‘వృద్ధి చేయరాదు, కలిగి ఉండరాదు, చోటు కల్పించరాదు’ అని జపాన్‌ విధించుకున్న స్వీయ నియంత్రణకు విరుద్ధమైన ఆలోచన అది.  ఏమైనా అణ్వాయుధ ప్రయోగాలను సమర్థించుకునే కొత్తకొత్త సిద్ధాంతాలు అణు భయాలను పెంచుతున్నాయి.  – రాకేశ్‌ సూద్, భారత మాజీ దౌత్యవేత్త  (హిందుస్థాన్‌ టైమ్స్‌ సౌజన్యంతో) 

ఒక్కసారిగా ప్రపంచాన్ని  ‘అణు’ భయాలు ఆవరించాయి. చిన్నపాటి యుద్ధంగా మొదలైన ఉక్రెయిన్‌ సంక్షోభం చివరకు అణుయుద్ధానికి దారితీసేలా పరిణామాలు మారుతున్నాయి. ఉక్రెయిన్‌ ప్రతిఘటనను, అంతర్జాతీయ ఆంక్షలను భరించలేని పుతిన్‌ అణు వార్నింగ్‌ ఇచ్చారు. దీంతో న్యూక్లియర్‌ వార్‌ వాకిట్లోకి వచ్చినట్లయింది.  కోల్డ్‌వార్‌ ముగిసినప్పటినుంచి మానవాళి అణు వార్నింగ్‌లను మర్చిపోయింది. కేవలం ఎన్నికల సమయంలో దేశీయులను ఆకట్టుకోవడానికి పాక్‌ లాంటి కొన్ని దేశాలు అణుయుద్ధాల ప్రసక్తి తీసుకురావడం తప్ప ఒక దేశం మరో దేశాన్ని న్యూక్లియర్‌ ఆయుధాలు చూపి నేరుగా హెచ్చరించడం ఇటీవల కాలంలో జరగలేదు.  అంతా మర్చిపోయిన ఈ అణుయుద్ధం జరిగితే అది చేసే చేటు అంతా ఇంతా కాదని, సమస్త జీవజాలంపై దీని ప్రభావం ఉంటుందని అణు శాస్త్రవేత్తలు హెచ్చరిస్తున్నారు. ప్రాణాంతక స్థాయిలో విడుదలయ్యే రేడియేషన్‌ జీవరాసులను చంపడమే కాకుండా గాలి, నీరు, నేలను విషపూరితం చేస్తుందంటున్నారు. అణ్వాయుధాలతో జరిగే యుద్ధ ప్రభావం అనేక తరాలు వెంటాడుతూనే ఉంటుందని ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఒక్కసారి అణుయుద్ధం జరిగితే ప్రపంచంలోని ఎలక్ట్రికల్‌ వ్యవస్థలు దెబ్బతింటాయని, దీంతో ప్రజలు బతకడానికి ఆదిమ మార్గాలు అనుసరించే పరిస్థితులు దాపురిస్తాయని ఆయన హెచ్చరించారు.  కరోనా కన్నా తీవ్రం  కోవిడ్‌ వైరస్‌ కారణంగా ప్రపంచమంతా కరోనా వ్యాపించి పలు దేశాలు అల్లకల్లోలమయ్యాయి. అణుయుద్ధం జరిగితే ఇంతకు మించి అల్లకల్లోలాలు చెలరేగే అవకాశాలు అధికమని నిపుణుల హెచ్చరిక. చిన్నపాటి అణు పేలుడు సైతం లక్షలాది ప్రాణాలు తీయగలదు. వీటి దెబ్బకు అలముకునే ధూళి మేఘాలు సూర్యరశ్మిని అడ్డుకోవడంతో న్యూక్లియర్‌ వింటర్‌ వస్తుంది. ఇది పంటలను నాశనం చేసి తీవ్ర దుర్భిక్షానికి కారణమవుతుంది. న్యూక్లియర్‌ స్మోక్‌ వల్ల ఉత్తరార్థ గోళంలో ఓజోన్‌ పొర కరిగి ప్రమాదకరమైన అతినీలలోహిత కిరణాలు నేరుగా భూమిని తాకుతాయి. దీనివల్ల జీవజాలం తీవ్రమైన వ్యాధులకు గురవుతుంది. దక్షిణార్థ గోళంలో కూడా ఇలాంటి సంక్షోభాలే కనిపిస్తాయి. కేవలం కోట్లాది ప్రాణాలు పోవడమే కాకుండా కిలోమీటర్ల మేర రేడియోయాక్టివిటీ వల్ల పర్యావరణం కలుషితమవుతుందని అణు శాస్త్రవేత్త క్రిస్టిన్‌సన్‌ హెచ్చరించారు.   ఆ దేశాల వద్దే అణ్వాయుధాలు  1945లో హిరోషిమాపై అమెరికా అణుబాంబు వేసింది. అప్పటితో పోలిస్తే ప్రస్తుత అణ్వాయుధాల బలం, విస్తృతి చాలా అధికం. వీటిలో ఏ ఒక్కటి ప్రయోగించినా లేదా భూమిపై ఏ కొద్ది ప్రాంతంలో ప్రయోగించినా చివరకు అన్ని దేశాలు దుష్పరిణామాల బారిన పడడం ఖాయం. దీన్ని దృష్టిలో ఉంచుకొని దేశాలు సంయమనం పాటించాలని నిపుణులు కోరుతున్నారు. భవిష్యత్‌లో అణుయుద్ధ భయం లేకుండా ఉండేందుకు ప్రపంచ న్యూక్లియర్‌ పవర్‌ దేశాలు తమ అణ్వాయుధాలను నాశనం చేయాలని సూచిస్తున్నారు.  ప్రస్తుతం ప్రపంచంలో అమెరికా, రష్యా, చైనా, ఇండియా, ఫ్రాన్స్, ఇజ్రాయెల్, పాకిస్తాన్, బ్రిటన్, ఉత్తరకొరియా వద్ద అణ్వాయుధాలున్నాయి. ఉక్రెయిన్‌ యుద్ధం అణుయుద్ధంగా పరిణమిస్తే వీటిలో చాలా దేశాలు తమ అస్త్రాలను బయటకు తీసే ప్రమాదం ఉంది. అన్ని దేశాలు యుద్ధానికి దిగకపోయినా, ఒక ప్రాంతానికే అణ్వాయుధాల యుద్ధం పరిమితమైనా ప్రభావం మాత్రం ప్రపంచమంతా ఉంటుందని అణు శాస్త్రవేత్త విల్సన్‌ హెచ్చరించారు. ఏ స్థాయిలోనైనా అణ్వాయుధ ప్రయోగం కూడదన్నారు. అయితే ఉక్రెయిన్‌ తరఫున ఏ దేశం నేరుగా పోరాటంలోకి దిగనందున రష్యా హెచ్చరికలకే పరిమితం కావచ్చని పలువురి అంచనా.      – నేషనల్‌ డెస్క్, సాక్షి భయపెట్టే పరిణామం  రష్యా అణు వార్నింగ్‌పై గుటెరస్‌  న్యూయార్క్‌: దేశంలోని అణ్వాయుధాలను సిద్ధంగా ఉంచాలని రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్‌ ఆదేశాలివ్వడంతో ప్రపంచం ఉలిక్కిపడింది. ఉక్రెయిన్‌ యుద్ధం క్రమంగా అణ్వాయుధ యుద్ధంగా మారుతుందని ప్రపంచ దేశాలు ఆందోళన చెందుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో పుతిన్‌ ప్రకటన భయపెట్టే పరిణామంగా ఐరాస కార్యదర్శి  గుటెరస్‌ వ్యాఖ్యానించారు. అణు యుద్ధమనే ఆలోచనే ఊహించరానిదన్నారు. ఇరు పక్షాల చర్చలతో తక్షణం యుద్ధ విరమణ ప్రకటన వస్తుందని ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు. యుద్ధం వల్ల ఉక్రెయిన్‌ నాశనమవుతోందని సోమవారం జనరల్‌ అసెంబ్లీ సమావేశంలో ఆయన వ్యాఖ్యానించారు. ఉక్రెయిన్‌ సంక్షోభం అందరిపై తీవ్ర పరిణామం చూపుతుందని హెచ్చరించారు. చర్చలకు ఎప్పుడూ దారులు తెరిచే ఉంచాలని, శాంతియుత పరిష్కారమే అందరికీ అవసరమని చెప్పారు. జరిగిందేదో జరిగిందని, ఇకనైనా సైనికులు వెనక్కు మరలి నేతలు చర్చలకు రావాలని ఆకాంక్షించారు. తాజా దాడి ఐరాస మౌలిక భావనలను ప్రశ్నిస్తోందన్నారు.  

Russia-Ukraine: 1991లో సోవియెట్‌ యూనియన్‌ పతనమైన తర్వాత ఆ దేశానికి సంబంధించిన అణ్వాయుధాలన్నీ బెలారస్, కజకస్తాన్, ఉక్రెయిన్‌లో ఉండేవి. అందులోనూ ఉక్రెయిన్‌ అతి పెద్ద అణు భాండాగారంగా నిలిచింది. ప్రపంచంలోనే అణ్వాయుధాలు ఎక్కువగా ఉన్న మూడో దేశంగా అవతరించింది. సైనిక స్థావరాలను ధ్వంసం చేసే సామర్థ్యం కలిగిన 3 వేలకు పైగా టాక్టికల్‌ అణ్వాయుధాలు, యుద్ధ నౌకలు, సాయుధ వాహనాలు, నగరాలను లక్ష్యంగా చేసుకొని ధ్వంసం చేసే అణ్వాయుధాలు ఉక్రెయిన్‌ దగ్గరే ఉండేవి. వీటిలో ఎస్‌ఎస్‌–19, ఎస్‌ఎస్‌–24 ఖండాంతర బాలిస్టిక్‌ క్షిపణులు 176 వరకు ఉంటే, మరో వెయ్యి వరకు గగన తలం మీదుగా దాడి చేసే క్షిపణి వ్యవస్థలన్నీ ఉక్రెయిన్‌ దగ్గరే ఉన్నాయి. చదవండి: (Vladimir Putin: అదే పుతిన్‌ బలమా..?) 60 వరకు టీయూ–22 బాంబర్లు కూడా ఉండేవి. ఆ తర్వాత కాలంలో అతి పెద్ద ఆయుధాగారాన్ని నిర్వహించే ఆర్థిక శక్తి లేక ఉక్రెయిన్‌ అల్లాడిపోయింది. అంతే కాకుండా ఆ అణ్వాయుధాలను వాడడానికి అవసరమైన కేంద్రీకృత ఫైరింగ్‌ కంట్రోల్స్‌ అన్నీ రష్యా రాజధాని మాస్కోలో ఉన్నాయి. దీంతో అమెరికా సహా ఇతర పశ్చిమ దేశాలకు ఉక్రెయిన్‌ అణ్వాయుధాలు ఒక తలనొప్పిగా మారాయి. చర్చోపచర్చల తర్వాత ఆ ఆయుధాలను నాశనం చేయడానికి వీలుగా 1994లో రష్యా, యూకే, అమెరికాలతో ఉక్రెయిన్‌ బుడాపెస్ట్‌ అవగాహన ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది.  చదవండి: (ఉక్రెయిన్‌తో చర్చలకు సిద్ధం) ఆయుధాలను విధ్వంసం చేసినప్పటికీ ఆ దేశ స్వాతంత్య్రం, సార్వభౌమత్వాన్ని గుర్తిస్తామని అమెరికా, యూకే, రష్యాలు హామీ ఇచ్చాయి. దీంతో ఎన్నో వార్‌హెడ్లు, ఇతర క్షిపణుల్ని ధ్వంసం చేసింది. టీయూ–160 బాంబర్లు, ఇతర అణుసామాగ్రిని రష్యాతో వస్తుమార్పిడి విధానం కుదుర్చుకొని ఆ దేశానికి బదలాయించింది. బదులుగా రష్యా చమురు, గ్యాస్‌లను సరఫరా చేసింది. 2001 మేలో చివరి యుద్ధ విమానాన్ని ఉక్రెయిన్‌ ధ్వంసం చేసింది. అంతర్జాతీయ ఆయుధ నియంత్రణ అసోసియేషన్‌ నివేదిక ప్రకారం ఉక్రెయిన్‌ 11టీయూ–160 వ్యూహాత్మక బాంబులు, 27 వ్యూహాత్మక టీయూ–95 బాంబులు, 483 కేహెచ్‌–55 గగన తలం మీదుగా ప్రయోగించే క్రూయిజ్‌ క్షిపణుల్ని ధ్వంసం చేసిందని, మరో 11 భారీ బాంబులు 582 వ్యూహాత్మక క్రూయిజ్‌ క్షిపణుల్ని రష్యాకు అప్పగించిందని వెల్లడించింది. 

న్యూఢిల్లీ: భారత్, పాకిస్తాన్‌లు తమ దేశాల్లో అణువిద్యుత్‌ కేంద్రాలు, అణు ఇంధనశుద్ధికి సంబంధించిన ఇతర సదుపాయాల సమాచారాన్ని వరుసగా 31వ సంవత్సరం ఇచ్చిపుచ్చుకున్నాయి. ఒకరి అణు సదుపాయాలపై మరొకరు దాడి చేయకుండా నివారించే లక్ష్యంతో కుదిరిన ద్వైపాక్షిక ఒప్పందం ప్రకారం శనివారం రెండు దేశాలు దౌత్యమార్గాల ద్వారా న్యూఢిల్లీ, ఇస్లామాబాద్‌లలో ఈ సమాచార మార్పిడి చోటుచేసుకున్నట్లు భారత విదేశాంగ శాఖ తెలిపింది. జనవరి ఒకటిన తమ అణు కేంద్రాలు, ఇతర సదుపాయాల సమాచారం ఇచ్చిపుచ్చుకోవాలంటూ రెండు దేశాలు 1991లో ఒప్పందం చేసుకున్నాయి. సీమాంతర ఉగ్రవాదం, కశ్మీర్‌ అంశంపై రెండు దేశాల మధ్య తీవ్ర ఉద్రిక్తతలు కొనసాగుతున్న సమయంలోనూ ఈ ఒప్పందం అమలు యథావిథిగా కొనసాగడం గమనార్హం.    చదవండి: (వైష్ణోదేవి మందిరంలో విషాదం.. అసలేం జరిగింది?)  

సియోల్‌: ఉత్తరకొరియా తన ప్రధాన అణు రియాక్టర్‌ను అణ్వస్త్ర ఇంధన ఉత్పత్తి కోసం తిరిగి ప్రారంభించినట్లు కనిపిస్తోందని అంతర్జాతీయ అణు శక్తి సంస్థ(ఐఏఈఏ) తెలిపింది. తమ దేశంపై విధించిన ఆంక్షల తొలగింపు, ద.కొరియాతో సైనిక విన్యాసాలను అమెరికా నిలిపివేయకుంటే అణ్వస్త్ర తయారీని తిరిగి ప్రారంభిస్తామంటూ ఉ.కొరియా బెదిరిస్తున్న విషయం తెలిసిందే. ఈ నేపథ్యంలో ఐఏఈఏ ఈ మేరకు తన వార్షిక నివేదికలో పేర్కొంది. యాంగ్‌బియోన్‌లోని ప్రధాన అణు సముదా యంలో ఉన్న 5 మెగావాట్ల రియాక్టర్‌ను ఈ ఏడాది జూలై నుంచి పనిచేస్తున్నట్లు శాటిలైట్‌ చిత్రాలు, వివిధ వర్గాల నుంచి అందిన సమాచారం విశ్లేషించి ఈ మేరకు అంచనాకు వచ్చినట్లు తెలిపింది. ఇదే సముదాయంలో ఉన్న రేడియో కెమికల్‌ లేబొరేటరీ ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరి నుంచి జూలై వరకు పని చేసినట్లు సూచనలు కనిపించాయని పేర్కొంది. అణ్వా యుధాల తయారీలో వినియోగించే ప్లుటోనియం ఈ సముదాయంలో ఉత్పత్తవుతుంది. రియాక్టర్ల నుంచి తొలగించిన ఇంధన కడ్డీలను తిరిగి ప్రాసెసింగ్‌ చేయడం ద్వారా ఇక్కడ ప్లుటోనియంను వేరు చేస్తారు. ‘ఉ.కొరియా అణు కార్యకలాపాలను తిరిగి కొనసాగించడం తీవ్రంగా ఆందోళన కలిగించే అంశం. 5 మెగావాట్ల రియాక్టర్‌తోపాటు రేడియో కెమికల్‌ లేబొరేటరీ తిరిగి పనిచేయించడం ఇబ్బందికరమైన విషయం’అని ఐఏఈఏ పేర్కొంది. తమ దేశంలోని అణు సముదాయాలను ఐఏఈఏ బృందాలు తనిఖీ చేయడాన్ని 2009 నుంచి ఉ.కొరియా నిలిపివేసింది.

డ్రాగన్‌ కంట్రీ మరోసారి తన తలపొగరును ప్రదర్శించింది. సంబంధం లేని విషయాల్లో జోక్యం చేసుకుంటే న్యూక్లియర్‌ వార్‌ తప్పదని జపాన్‌ను గట్టిగానే హెచ్చరించింది. ఈ మేరకు ఏకంగా కమ్యూనిస్ట్‌ పార్టీ అధికారిక ఛానెల్‌ ఓ వీడియోను ప్రసారం చేసింది. తైవాన్‌ విషయంలో జోక్యం చేసుకుంటే గనుక ఊరుకునేది లేదని చెబుతూ.. అవసరమైతే అణు ఆయుధాలు ప్రయోగిస్తామని జపాన్‌ను హెచ్చరించింది చైనా. ‘‘తైవాన్‌ విషయంలో కలుగజేసుకున్నందుకు జపాన్‌పై మేం బాంబులు వేస్తాం. ఆ తర్వాత లొంగిపోయామని జపాన్‌ మమ్మల్ని బతిమాలుకునేదాకా రెండోసారి బాంబులేస్తాం. తైవాన్‌ విముక్తి మా చేతుల్లో ఉన్న అంశం. జపాన్‌ జోక్యం సహించే ప్రసక్తే లేదు. జపాన్‌కు సంబంధించి ఒక్క యుద్ధ విమానం, ఒక్క సైనికుడు తైవాన్‌ సరిహద్దులో కనిపించినా ఆ దేశాన్ని(జపాన్‌) నామరూపాల్లేకుండా సర్వనాశం చేస్తామని’ని ఆ వీడియోలో కొందరు సైనికులు మాట్లాడినట్లు ఉంది. #CCP Vows to Nuke #Japan if Japan defends #Taiwan. As Japan is the only country that has been nuked, so nuking Japan "will get twice the result with half the effort." 中共軍事頻道威脅對日本實施連續核打擊，直到日本第二次無條件投降。 pic.twitter.com/dp45R2LXtD — Jennifer Zeng 曾錚 (@jenniferatntd) July 13, 2021 పైగా చైనా అధికారిక ఛానెల్‌ సీసీపీకి సంబంధించిన ఓ సోషల్‌ మీడియా ఫ్లాట్‌ఫామ్‌లోనే ఈ వీడియో ప్రదర్శితం కావడం విశేషం.  అయితే 2 మిలియన్ల వ్యూస్‌ తర్వాత ఆ వీడియోను ఛానెల్‌ డిలీట్‌ చేయగా.. యూట్యూబ్‌, ట్విటర్‌లో మాత్రం అందుకు సంబంధించిన వీడియోలు వైరల్‌ అవుతున్నాయి. ఇదిలా ఉంటే తైవాన్‌ సార్వభౌమాధికారం-సౌభ్రాతృత్వం కాపాడేందుకు తాము ముందు ఉంటామని జపాన్‌ రెండు వారాల కిందట ప్రకటన చేసింది. బయటి శక్తులు తైవాన్‌పై ఆధిపత్యం చెలాయించాలని ప్రయత్నిస్తే.. అండగా నిలబడతామని జపాన్‌ డిప్యూటీ పీఎం తారో అసో ప్రకటించారు కూడా.  ఈ పరిణామాల నేపథ్యంలో మిలిటరీ ఫ్యాన్‌ బాయ్స్‌ పేరిట చైనా నుంచి ఈ వీడియో రిలీజ్‌ అయ్యింది.