కథానాయకుడు మానసికంగా ఎదగనివాడు. కథానాయిక అప్పటికే ఓ పిల్లాడికి తల్లి అయిన విధవరాలు. అనుకోని పరిస్థితుల్లో... వాళ్ళిద్దరికీ ముడిపడితే? ఇలాంటి పాత్రలతో, ఈ కథాంశంతో సినిమా తీయడమంటే రిస్కులకే రిస్కు. కానీ, ఆ ప్రయోగాన్ని క్లాస్‌తో పాటు మాస్‌ కూడా అమితంగా మెచ్చేలా చేశారో దర్శకుడు. పైపెచ్చు, బాక్సాఫీస్‌ వద్ద ఆ ఏటి ఇండస్ట్రీ హిట్‌గా నిలిపారు. అది ఓ క్రియేటివ్‌ జీనియస్‌ మాత్రమే చేయగల అరుదైన విన్యాసం! ఆ అద్భుతం చేసిన దర్శక కళాస్రష్ట – కె. విశ్వనాథ్‌. ఒకరికి ఆరుగురు తెలుగు స్టార్‌ హీరోలు హిట్స్‌ మీద హిట్స్‌ ఇస్తున్న సందర్భంలో కమలహాసన్‌ లాంటి ఓ పరభాషా హీరోతో, నిర్మాత ఏడిద నాగేశ్వరరావుకు దక్కిన ఆ బ్లాక్‌బస్టర్‌ అద్భుతం – ‘స్వాతిముత్యం’కి ఈ మార్చి 13తో 38 వసంతాలు. మాస్‌ కథాంశాలైతేనే జనం చూస్తారు. క్లాస్‌ కథలైతే సామాన్యులు ఆదరించరని ఎవరన్నారు! నిజానికి, అది ఓ తప్పుడు కమర్షియల్‌ లెక్క. తెరపై కథను చూపించే క్రియేటర్‌ తాలూకు ప్రతిభా సామర్థ్యాలను బట్టి జనం ఏ సినిమానైనా చూస్తారు. బాక్సాఫీస్‌ వద్ద బ్రహ్మరథం పడతారు. ఆ సంగతి నిరూపించిన చిత్రం – కమలహాసన్, రాధిక జంటగా, దర్శకుడు కె. విశ్వనాథ్‌ రూపొందించిన ‘స్వాతిముత్యం’. కల్మషం లేని కథ... కల్లాకపటం తెలీని హీరో... కల్లాకపటం తెలియని ఓ అమాయకుడి కథ ఇది. వయసు పెరిగినా, మనసు ఎదగని వెర్రిబాగులవాడు శివయ్య (కమలహాసన్‌). ఓ గొప్పింటి అబ్బాయిని ప్రేమించి పెళ్ళాడిన లలిత (రాధిక), ఓ పిల్లాడికి (మాస్టర్‌ కార్తీక్‌) తల్లి అయ్యాక, భర్త పోవడంతో తల చెడ్డ ఇల్లాలిగా అన్నావదినల పంచన బతుకీడుస్తుంటుంది. విధవరాలైన కథానాయిక మెడలో గుళ్ళో సీతారామ కల్యాణ వేళ అమాయకంగా తాళికట్టేస్తాడు హీరో. అమాయకుడైన హీరోను ప్రయోజకుడిగా ఆమె ఎలా తీర్చిదిద్దింది అన్నది స్థూలంగా ‘స్వాతిముత్యం’ కథ. భార్య పోతే మగాడు మరో పెళ్ళి చేసుకోవడం సహజమనే లోకంలో, భర్త పోయి, ఆర్థికంగా, మానసికంగా ఆసరా కోసం చూస్తున్న స్త్రీకి అనుకోని పరిస్థితుల్లో పెళ్ళి జరిగితే తప్పుగా భావించడం ఏమిటనే ప్రశ్నను లేవనెత్తుతుంది ఈ చిత్రం. స్వాతిముత్యమంత స్వచ్ఛమైన మనసుతో, కల్మషం లేని అమాయక చక్రవర్తి అయిన ‘శివయ్య’ పేరునే ఈ సినిమాకూ పెడదామని మొదట్లో కమలహాసన్‌ అన్నారు. కానీ, చివరకు అందరూ ‘స్వాతిముత్యం’ టైటిల్‌ కే మొగ్గారు. సున్నితమైన... విశ్వనాథ ముద్ర మద్రాసుతో పాటు మైసూరు, రాజమండ్రి, తొర్రేడు, తాడికొండ, పట్టిసీమ ప్రాంతాల్లో షూట్‌ చేసిన ఈ సినిమాకు కమలహాసన్, రాధిక తదితరుల నటనతో పాటు ఇళయరాజా సంగీతం, రీరికార్డింగ్‌ ప్రాణంపోశాయి. ‘చిన్నారి పొన్నారి కిట్టయ్య’ (ఆత్రేయ), ‘సువ్వీ సువ్వీ సువ్వాలమ్మా’, ‘రామా కనవేమిరా’, ‘ధర్మం శరణం గచ్ఛామి’, ‘మనసు పలికే మౌన గీతం’ (సినారె) పాటలు ఆల్‌టైమ్‌ హిట్స్‌. ముఖ్యంగా, మనసు పలికే మౌనగీతాన్ని అమాయకుడైన హీరోకు హీరోయిన్‌ పరిచయం చేసి, కానరాని ప్రేమకు ఓనమాలు దిద్దే సన్నివేశాన్నీ, ఆ ప్రణయ గీతాన్నీ విశ్వనాథ్‌ సున్నితమైన శైలిలో, అసభ్యతకు తావు లేకుండా అద్భుతంగా తీర్చిదిద్దడం గమనార్హం. ఆ పాటతో పాటు, సినిమాలోని చాకలి సుబ్బులు – వెంకటసామి పాత్రల్లో దీప, ఏడిద శ్రీరామ్‌ కూడా గుర్తుండిపోతారు. ప్రతి సినిమాలోలాగానే ‘స్వాతిముత్యం’ పాటల రచనలోనూ విశ్వనాథ్‌ హస్తం ఉంది. ఆడా మగా తేడా తెలియని హీరో చిన్నపిల్లాడి మనస్తత్వం తెరపై ఎస్టాబ్లిష్‌ చేయడానికి విశ్వనాథ్‌ అప్పటికప్పుడు అనుకొని, జానపద శైలిలో ‘పట్టుచీర తెస్తనని...’ పాట రాత్రికి రాత్రి రాశారు. మరునాడు షూటింగ్‌ కోసం మార్గమధ్యంలో కమలహాసనే ఆ పాటకు ట్యూన్‌ కట్టి, పాడారు. ఆ వెర్షన్‌తోనే షూటింగ్‌ చేశారు.తర్వాత బాలు, శైలజలతో పాడించారు. ఇక, ‘వటపత్రసాయికి...’ పాట పల్లవి లైన్లు కథాచర్చల్లో భాగంగా సినారెకు స్నేహపూర్వకంగా విశ్వనాథ్‌ సమకూర్చినవే. అదే పాట సినిమా చివరలో విషాదంగా వస్తుంది. ఆ రెండో వెర్షన్‌ను సీతారామశాస్త్రితో రాయించారు. ‘సిరివెన్నెల’ చిత్రం కన్నా ముందే ఈ సినిమా, ఈ  పాటతో సీతారామశాస్త్రి పేరు తెర మీదకు వచ్చింది. ‘సితార’తో రచయితగా పరిచయమైన సాయినాథ్, ‘సిరివెన్నెల’కు రాసిన ఆకెళ్ళ – ఇద్దరూ ఈ సినిమాలో విశ్వనాథ్‌ కలానికి డైలాగుల్లో చేదోడు అయ్యారు. ఎం.వి. రఘు ఛాయాగ్రహణం అందించారు. వందరోజుల వేళ... అప్పట్లో హైదరాబాద్, కాకినాడ, బెంగళూరు లాంటి కేంద్రాల్లో మెయిన్‌ థియేటర్లతో పాటు సైడ్‌ థియేటర్లలోనూ ‘స్వాతిముత్యం’ వంద రోజులు ఆడింది. ఆ రోజుల్లో 35 థియేటర్లలో, మధ్యలో గ్యాప్‌ లేకుండా శతదినోత్సవం చేసుకున్న ఏకైక సినిమా ఇదే! ఏకంగా 11 కేంద్రాల్లో డైరెక్ట్‌గా ‘స్వాతి ముత్యం’ శతదినోత్సవం జరుపుకొంది. పలుచోట్ల 25 వారాలు (రజతోత్సవం) దాటి ప్రదర్శితమైంది. బెంగుళూరు, మైసూరుల్లో ఏడాదికి పైగా ఆడింది. కలెక్షన్ల రీత్యానూ ఆ ఏడాది ఇండస్ట్రీ హిట్‌ ఇదే! దాదాపు అన్ని సెంటర్లలో ఆ ఏడాది హయ్యస్ట్‌ షేర్‌ వసూలు చేసిన బ్లాక్‌ బస్టర్‌ కూడా ఇదే! 1986 జూన్‌ 20న హైదరాబాద్‌ దేవి థియేటర్‌లో జరిగిన శతదినోత్సవానికి యాదృచ్ఛికంగా ఎన్టీఆరే (అప్పటి సి.ఎం) స్వయంగా ముఖ్య అతిథిగా హాజరయ్యారు. ఉత్తరాది నుంచి దర్శక, నిర్మాత రాజ్‌కపూర్‌ వచ్చారు. విశ్వనాథ్‌ – ఏడిద జంట నుంచి దేశం గర్వించే మరిన్ని చిత్రాలు రావాలని కళాపిపాసి అయిన ఎన్టీఆర్‌ ఆకాంక్షించారు.   ఆస్కార్‌కు ఎంట్రీ! హాలీవుడ్‌ ఫిల్మ్‌తో పోలిక!! ఆస్కార్స్‌కు ఇండియన్‌ ఎంట్రీగా వెళ్ళిన తొలి తెలుగు సినిమా, ఆ మాటకొస్తే తొలి దక్షిణాది సినిమా కూడా ‘స్వాతిముత్య’మే! తుది జాబితాకు నామినేట్‌ కాకపోయినా, మరో ఎనిమిదేళ్ళకు రిలీజైన హాలీవుడ్‌ ‘ఫారెస్ట్‌గంప్‌’(1994)కూ, మన ‘స్వాతిముత్యం’కూ పోలికలు కనిపిస్తాయి. టామ్‌ హాంక్స్‌ చేసిన పాత్ర, అతని ప్రవర్తన ‘స్వాతిముత్యం’లోని శివయ్య పాత్రను గుర్తుతెస్తాయి. అలా హాలీవుడ్‌కూ మన పాత్రలు ప్రేరణనిచ్చాయని కమలహాసన్‌ లాంటి వాళ్ళు పేర్కొన్నారు. రాజ్‌కపూర్‌ మనసు దోచిన సినిమా! ‘షో మ్యాన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా’ రాజ్‌కపూర్‌ మనసు దోచిందీ సినిమా. ‘శంకరాభరణం’ మొదలు ఏ సినిమా తీసినా, బొంబాయిలో రాజ్‌కపూర్‌కు చూపించడం విశ్వనాథ్‌కు అలవాటు. అలాగే, ‘స్వాతిముత్యం’ చూశారు రాజ్‌కపూర్‌. సినిమా అవగానే నిశ్శబ్దంగా కూర్చుండిపోయిన రాజ్‌ కపూర్, వెనక్కి తిరిగి విశ్వనాథ్‌తో, ‘‘మీరు నా హృదయాన్ని టచ్‌ చేశారు. దేర్‌ ఈజ్‌ ఎ లాట్‌ ఆఫ్‌ హానెస్టీ ఇన్‌ దిస్‌ ఫిల్మ్‌’’ అంటూ తెగ మెచ్చుకున్నారు. కమలహాసన్, విశ్వనాథ్‌లతోనే ‘స్వాతిముత్యం’ హిందీ రీమేక్‌ చేయాలనీ రాజ్‌కపూర్‌ ముచ్చటపడ్డారు. చిత్ర శతదినోత్సవానికి వచ్చిన ఆయన ఆ అర్ధరాత్రి కమలహాసన్‌కు ఫోన్‌ చేసి, తన మనసులో మాట చెప్పారు. కానీ తర్వాత ఎందుకనో అది కుదరలేదు. ఏది ఏమైనా, కథ రీత్యా నేటికీ ‘స్వాతిముత్యం’ రిస్కీ ప్రయోగమే. కానీ విశ్వనాథ్‌ ఒకటికి రెండింతల భారాన్ని తలకెత్తుకొని, విజయతీరం చేర్చడం మన తెలుగు సినిమాకు మరపురాని మహా ఘనత. క్లాస్‌మాటున మాస్‌ డైరెక్టర్‌!  భారతీయ సినీరంగంలో ప్రయోగాలకూ, ప్రయోగశీలురకూ కొరత లేదు. సత్యజిత్‌ రే, హృషీకేశ్‌ ముఖర్జీల నుంచి తమిళ శ్రీధర్, మలయాళ ఆదూర్‌ గోపాలకృష్ణ్ణన్, కన్నడ పుట్టణ్ణ కణగల్‌ దాకా ఎంతోమంది కళాత్మకంగా, రిస్కీ కథలతో ప్రయోగాలు చేశారు. అయితే, సహజంగానే ఆ ప్రయోగాలన్నీ విమర్శకుల ప్రశంసలకే పరిమితం. పెద్దగా ఆడవు. ఒకవేళ ఆడినా, బాక్సాఫీస్‌ బ్లాక్‌ బస్టర్లయిన సందర్భాలు అరుదు. కానీ, మన తెలుగు దర్శక ఆణిముత్యం విశ్వనాథ్‌ మాత్రం ఆ విషయంలో అందరినీ ఆశ్చర్యపరిచారు. అటు సంగీత ప్రధానమైన ‘శంకరాభరణం’ అయినా, ఇటు సామాజిక కోణం ఉన్న ‘స్వాతిముత్యం’ అయినా, క్లాస్‌ కథాంశాలతో కమర్షియల్‌ గానూ మాస్‌ హిట్లు సాధించారు. పండితుల ప్రశంసలతో ‘కళాతపస్వి’గా పేరు ప్రతిష్ఠలు సంపాదించారు. పండితులతో పాటు పామర జనాదరణతో బాక్సాఫీస్‌ వద్ద మాస్‌ దర్శకులకు మించిన కలెక్షన్లు సాధించి, ‘క్లాస్‌ మాటున... కనిపించని మాస్‌ డైరెక్టర్‌’గానూ నిలిచారు. ఇలా క్లాస్‌ సినిమాలు తీసి, మాస్‌ను కూడా మెప్పించిన దర్శకుడు మరొకరు లేరు. ఇండియన్‌ సిల్వర్‌ స్క్రీన్‌పై ఇది విశ్వనాథ్‌కే సాధ్యమైన ఓ ‘న భూతో న భవిష్యత్‌’ విన్యాసం! తమిళం, హిందీల్లోనూ... హిట్‌! తెలుగు వెర్షన్‌ రిలీజైన కొద్ది నెలలకే ‘స్వాతిముత్యం’ చిత్రాన్ని నిర్మాత ఏడిద నాగేశ్వరరావే తమి ళంలో ‘చిప్పిక్కుళ్‌ ముత్తు’ (1986 అక్టోబర్‌ 2)గా అనువదించారు. తమిళ, మలయాళ సీమల్లో అది మంచి విజయం సాధించింది. మూడేళ్ళ తరువాత అనిల్‌కపూర్, విజయశాంతి జంటగా ‘ఈశ్వర్‌’(’89) పేరుతో కె. విశ్వనాథ్‌ దర్శకత్వంలోనే మధు ఫిలిమ్స్‌ మల్లికార్జునరావు హిందీలో రీమేక్‌ చేశారు. అక్కడా విజయవంతమైంది. ఆపైన చాలాకాలానికి ఇదే కథను కొందరు కన్నడ సినీ రూపకర్తలు ‘స్వాతి ముత్తు’ (2003) పేరుతో స్వయంగా రూపొందించారు. ఇప్పటి స్టార్‌ హీరో సుదీప్, మీనా అందులో జంటగా నటించారు. తెలుగు ‘స్వాతిముత్యం’కు మక్కికి మక్కి కాపీ లాగా ఈ కన్నడ వెర్షన్‌ను తీశారు. అయితే, దర్శకుడు మాత్రం విశ్వనాథ్‌ కాదు. కమలహాసన్‌ మేనరిజమ్‌నే మళ్ళీ కన్నడ వెర్షన్‌లోనూ పెట్టారు. ఇళయరాజా సంగీతాన్నే వాడుకున్నారు. కానీ, అచ్చం జిరాక్స్‌ కాపీ తీసినట్లుగా రీమేక్‌ చేయడంతో కథలో ఆత్మ లోపించింది. దాంతో కన్నడ వెర్షన్‌ అనుకున్నంత జనాదరణ పొందలేదు. ‘‘మాతృకను చూడకుండా, అదే తొలిసారి చూడడమైతే ఓకే కానీ, ఒకసారి ఒక కథను చూసేసిన ప్రేక్షకులు ఆ తరువాత దాన్ని యథాతథంగా మరొకరు తీసే ప్రయత్నాన్ని పెద్దగా హర్షించరు. కథనం, పాటలు, సంగీతం – ఇలా అన్నిటిలోనూ మాతృకతో పోల్చిచూసి, విమర్శిస్తారు. ఇది నా ఇన్నేళ్ళ అనుభవం’’ అని విశ్వనాథ్‌ వివరించారు. బెంగళూరు సహా కన్నడసీమలోనూ తెలుగు ‘స్వాతిముత్యం’ బాగా ఆడడంతో, తీరా కన్నడంలోకి అదే కథను రీమేక్‌ చేసినప్పుడు ఆ మాతృక ఘనవిజయం పెద్ద ఇబ్బందిగా మారింది. చిరు పాత్రలో... అల్లు అర్జున్‌ ‘శంకరాభరణం’ చిత్రాన్ని తమిళనాట విడుదల చేసిన మేజర్‌ సౌందర్‌ రాజన్‌ అక్కడ ప్రముఖ నటుడు – ఏడిద నాగేశ్వరరావుకు స్నేహితుడు. సౌందరరాజన్‌ తొలిసారిగా తెలుగుతెర మీదకొచ్చి, ఈ ‘స్వాతిముత్యం’లో రాధిక మామగారి పాత్రలో కనిపిస్తారు. సినిమాల్లో హీరో అవుదామని వచ్చి, నటుడిగా చాలా పాత్రలు చేసి, నిర్మాతగా స్థిరపడ్డ ఏడిదే ఆ పాత్రకు తెలుగు డబ్బింగ్‌ చెప్పడం విశేషం. రాధిక కొడుకుగా జానపద హీరో కాంతారావు మనుమడు (పెద్దబ్బాయి ప్రతాప్‌ కొడుకు) మాస్టర్‌ కార్తీక్‌ నటించారు. కమలహాసన్‌ మనవడిగా అల్లు అరవింద్‌ కుమారుడు అల్లు అర్జున్‌ తెరపై కనిపించడం విశేషం. మనవరాళ్ళుగా అరవింద్‌ పెద బావగారు – నిర్మాతైన డాక్టర్‌ కె. వెంకటేశ్వరరావు కుమార్తెలు విద్య, దీపు తెరపైకి వచ్చారు. స్టార్‌ హీరోగా ఎదిగిన అల్లు అర్జున్‌ చిన్నప్పటి ఆ తీపి జ్ఞాపకాల్ని ఇప్పటికీ ఆత్మీయంగా గుర్తుచేసుకుంటూ ఉంటారు. ఎన్టీఆర్‌ తర్వాత ఈ సినిమానే! రిలీజులో, రికార్డుల్లో కూడా ‘స్వాతిముత్యా’నికి ప్రత్యేకత ఉంది. అది 1986. పదోతరగతి పరీక్షల సీజన్‌కు ముందు సినిమా కలెక్షన్లకు డల్‌ పీరియడ్‌గా భావించే మార్చి నెలలో ‘స్వాతిముత్యం’ రిలీజైంది. అన్‌సీజన్‌లోనూ అన్ని వర్గాలనూ మెప్పించి, వసూళ్ళ వర్షం కురిపించింది. రజతోత్సవాలు చేసుకుంది. అప్పట్లో తెలుగునాట సినిమాలన్నీ రెగ్యులర్‌ షోస్‌ అంటే రోజుకు 3 ఆటలే! ఉదయం ఆట ఏదైనా చిన్న, డబ్బింగ్‌ సినిమాలు ఆడడం ఆనవాయితీ. రిలీజ్‌ సినిమాకు హెవీ క్రౌడ్‌ ఉంటే కొద్ది రోజులు అదనపు ఆటలు వేసేవారు. కానీ, ‘స్వాతిముత్యం’ అలా ఎక్స్‌ట్రా షోలతోనే ఏకంగా వంద రోజులు ఆడింది. అంతకు దాదాపు పదేళ్ళ క్రితం 1977 ప్రాంతంలో మొదలై ఎన్టీఆర్‌ 4 చిత్రాలు (‘అడవి రాముడు’, ‘కొండవీటి సింహం’, ‘బొబ్బిలిపులి’, ‘శ్రీమద్విరాట్‌ వీరబ్రహ్మేంద్రస్వామి చరిత్ర’) మాత్రం తెలుగునాట ఇలా ఎక్స్‌ట్రా షోలతో, 4 –5 ఆటలతో వంద రోజులు ఆడాయి. అయితే, అవన్నీ మాస్‌ చిత్రాలు. వాటి తరువాత అలా అదనపు ఆటలతో తెలుగునాట శతదినోత్సవం చేసుకున్న ఘనత సాధించిన తొలి చిత్రం – ‘స్వాతిముత్యం’. మచ్చుకి గుంటూరు ‘వెంకట కృష్ణా’లో రోజూ 4 ఆటలతో, తిరుపతి ‘వేల్‌ రామ్స్‌’లో డైలీ 5 షోలతో ఈ చిత్రం శతదినోత్సవం చేసుకుంది. ఆ తరువాతే స్టార్లు కృష్ణ (70 ఎం.ఎం. ‘సింహాసనం’), బాలకృష్ణ (‘సీతారామకల్యాణం’), చిరంజీవి (‘పసివాడి ప్రాణం’) లాంటి చిత్రాలతో ఈ అదనపు ఆటల శతదినోత్సవాలు సాధించారు. మన స్టార్‌ హీరోల కన్నా ముందే ఇలాంటి అరుదైన విజయం సాధించడాన్ని బట్టి క్లాస్‌ సినిమా ‘స్వాతిముత్యం’ తాలూకు మాస్‌ హిట్‌ రేంజ్‌ ఏమిటో అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఆరుగురు స్టార్ల పోటీలో ఆ ఏటి ఇండస్ట్రీ హిట్‌! నిజానికి ఆ ఏడాది తెలుగులో ఆరుగురు స్టార్‌ హీరోలు పోటీలో ఉన్నారు. అదే ఏడాది బాలకృష్ణ ఆరు వరుస హిట్లతో జోరు మీదున్నారు. బాక్సాఫీస్‌ ‘ఖైదీ’ చిరంజీవి అగ్రస్థానం కోసం ‘కొండవీటి రాజా’, ‘రాక్షసుడు’ లాంటి హిట్స్‌తో పోటీపడుతున్నారు. కృష్ణ తెలుగులో తొలి 70 ఎం.ఎం. సినిమా ‘సింహాసనం’తో సంచలనం రేపారు. శోభన్‌బాబు ‘శ్రావణసంధ్య’తో హిట్‌ సాధించారు. నాగార్జున ‘విక్రమ్‌’ (1986 మే 23)తో, వెంకటేశ్‌ ‘కలియుగ పాండవులు’(1986 ఆగస్ట్‌14)తో మాస్‌ హీరోలుగా తెరంగేట్రం చేశారు. వారందరినీ అధిగమించి, ఓ పరభాషా నటుడి (కమలహాసన్‌)తో, నాన్‌కమర్షియల్‌ రిస్కీ కథతో ఆ ఏటి ఇండస్ట్రీ హిట్టయింది ‘స్వాతి ముత్యం’. వెండితెరపై విశ్వనాథ్‌ సమ్మోహనం అది.   ఎప్పుడైనా సరే... కమర్షియల్‌ సూత్రాలను ఛేదించి మరీ ఆడిన చిత్రాలే అరుదైన చరిత్ర అవుతాయి. చెరగని ఆ చరిత్ర గురించే భావితరాలకు చెప్పుకోవాల్సింది. ఆ రకంగా... కె. విశ్వనాథ్‌ ‘స్వాతిముత్యం’ అప్పటికీ, ఇప్పటికీ, ఎప్పటికీ ఓ చిరస్మరణీయ చరిత్ర. ప్రయోగాలు చేయదలుచుకున్న సినీ సృజనశీలురకు నిరంతర స్ఫూర్తి. తెలుగులో ఉత్తమ ప్రాంతీయ చిత్రంగా ‘స్వాతిముత్యం’ కేంద్ర ప్రభుత్వ రజత కమలం అందుకుంది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వమిచ్చే నంది అవార్డుల్లో ఉత్తమ చిత్రంగా బంగారు నందిని సాధించింది. విశ్వనాథ్‌ ఉత్తమ దర్శకుడిగా, కమలహాసన్‌ ఉత్తమ నటుడిగా ఎంపికయ్యారు. ఆస్కార్స్‌కు అఫిషియల్‌ ఇండియన్‌ ఎంట్రీగా పంపిన ఫస్ట్‌ సౌతిండియన్‌ ఫిల్మ్‌ కూడా ఇదే! ∙– రెంటాల జయదేవ

జంట నగరాలలోని నాటక కళాభిమానులకు మరోసారి కన్నుల విందయింది. ప్రసిద్ధ సాంస్కృతిక సభాంగణం ‘సప్తపర్ణి’ 20వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా హైదరాబాద్‌ బంజారాహిల్స్‌లోని ఆరుబయలు ప్రాంగణంలో రెండురోజుల పాటు ‘సురభి’ వారి నాటకాల ప్రత్యేక ప్రదర్శనలు ఆనందాన్ని పంచాయి. శనివారం ‘మాయా బజార్‌’ నాటకం ప్రదర్శించగా, ఆదివారం క్రిక్కిరిసిన ప్రేక్షకుల మధ్య ‘భక్త ప్రహ్లాద’ నాటక ప్రదర్శన రెండుగంటల పైచిలుకు పాటు ఆద్యంతం రసవత్తరంగా నడిచింది. భాగవత పురాణ కథే అయినప్పటికీ, సంభాషణల్లో కొత్త తరానికి సులభంగా అర్థమయ్యే సమకాలీనతను జొప్పించడం గమనార్హం. 1932లో రిలీజైన తొలి పూర్తి తెలుగు సినిమా ‘భక్త ప్రహ్లాద’కు సైతం ఈ నాటకమే ఆధారం కావడం విశేషం. కాగా, తాజా నాటక ప్రదర్శనలో రోజారమణి నటించిన ఏవీఎం వారి పాపులర్‌ ‘భక్త ప్రహ్లాద’ సినిమాలోని ‘నారాయణ మంత్రం...’, ‘జీవము నీవే కదా...’ లాంటి పాటలను సైతం జనాకర్షకంగా సందర్భోచితంగా వాడుకోవడం గమనార్హం. నటీనటులు, సంగీత, లైటింగ్‌ సహకారం అంతా చక్కగా అమరిన ఈ నాటకంలో ఆరేళ్ళ పసిపాప ప్రహ్లాదుడిగా నటిస్తూ, పాటలు, భాగవత పద్యాలను పాడడం అందరినీ మరింత ఆకర్షించింది. గాలిలో తేలుతూ వచ్చే సుదర్శన చక్రం, పామును గాలిలో ఎగురుతూ వచ్చి గద్ద తన్నుకుపోవడం, మొసలిపై ప్రహ్లాదుడు, స్టేజీ మీద గాలిలోకి లేచే మంటలు లాంటి ‘సురభి’ వారి ట్రిక్కులు మంత్రముగ్ధుల్ని చేశాయి. చిన్న పిల్లలతో పాటు పెద్దల్ని సైతం పిల్లల్ని చేసి, పెద్దపెట్టున హర్షధ్వానాలు చేయించాయి. ఏకంగా 150 ఏళ్ళ పై చిలుకు చరిత్ర కలిగిన ‘సురభి’ నాటక వారసత్వాన్ని కొనసాగిస్తున్న ఆరో తరానికి చెందిన ఆర్‌. జయచంద్రవర్మ సారథ్యంలో ఒకే కుటుంబానికి చెందిన దాదాపు 52 మంది దాకా నటీనటులు, సంగీత వాద్యకళాకారులు కలసి ఈ ప్రదర్శనలు చేయడం విశేషం. కిక్కిరిసిన ఆరుబయలు ప్రాంగణం, గోడ ఎక్కి కూర్చొని మరీ చూస్తున్న నాటక అభిమానులు, ఆద్యంతం వారి చప్పట్లు... వేదికపై ప్రదర్శన ఇస్తున్న నటీనటులకు ఎంతో ఉత్సాహాన్నిచ్చాయి. కరోనా సమయంలో తమను ఎంతో ఆదుకొని, ప్రేక్షకులకూ – తమకూ వారధిగా నిలిచి, ఇప్పుడు మళ్ళీ ఈ ప్రత్యేక ప్రదర్శనలు ఏర్పాటు చేసిన రంగస్థల పోషకురాలు – ‘సప్తపర్ణి’ నిర్వాహకురాలు అనూరాధను ‘సురభి’ కళాకారులు ప్రత్యేకంగా సత్కరించి, తమ హృదయపూర్వక కృతజ్ఞతలు తెలుపుకొన్నారు. ఎంబీఏ, సీఏ లాంటి పెద్ద చదువులు చదివిన పెద్దల నుంచి స్కూలు పిల్లల వరకు అందరూ ఈ రెండు రోజుల నాటక ప్రదర్శనల్లో నటించడం చెప్పుకోదగ్గ విశేషం. ఇది తెలుగు వారు కాపాడుకోవాల్సిన ప్రత్యేకమైన ‘సురభి’ కుటుంబ నాటక వారసత్వమని ప్రదర్శనలకు హాజరైన పలువురు ప్రముఖులు అభిప్రాయపడ్డారు.  -రెంటాల జయదేవ

ఒక జాతి, ఒక భాష, ఒక సంస్కృతి... చిరంతనంగా నిలవాలంటే సాహిత్యం సుసంపన్నంగా వెలగాలి. ముద్రణ లేని రోజుల్లో మౌఖికం, తాళపత్ర బంధితంగానే మిగిలిన అపార మైన, అపురూప సాహిత్యాన్ని ఆ తర్వాత పుస్తక రూపంలో అందరికీ దగ్గర చేసి, అక్షరాస్యతా ఉద్యమంలో భాగమైన పుణ్యమూర్తులైన ప్రచురణకర్తలు ఎందరెందరో! ఆధ్యాత్మిక సాహిత్యానికి సంబంధించి ఇవాళ వందేళ్ళ గోరఖ్‌పూర్‌ గీతాప్రెస్‌ గురించి ఎంతో వింటుంటాం, చూస్తుంటాం. కానీ, అంత కన్నా కొన్ని దశాబ్దాల ముందే ఒక తెలుగు ప్రచురణ సంస్థ అంతకు మించిన భాషా, సాహిత్య, సాంస్కృతిక, ఆధ్యాత్మిక సేవ చేసిందని ఈ తరంలో ఎంత మందికి తెలుసు? తెలుగు ప్రచురణల ద్వారా అక్షర యాగం చేసి, మన జాతి సాహితీ సంస్కృతులకు ఎనలేని సేవ చేసినసంస్థ – వావిళ్ళ సంస్థ. ఇప్పటికి దాదాపు 170 ఏళ్ళ క్రితం... 1854లోనే పుస్తక ప్రచురణ రంగంలో ప్రవేశించి, అఖండ విజయం సాధించిన మహనీయులు వావిళ్ళ వారు. పురాణాలు, ప్రబంధాలు, స్తోత్రాలు, వేదాంత శాస్త్రాలు, శతకాలు, వ్రతకల్పాలు, వ్యాకరణాలు, నిఘంటువులు... ఇలా వారు  ప్రచురించనిది లేదు. అనేక తాళపత్ర గ్రంథా లనూ, చేతిరాతలనూ, ప్రాచీన కావ్యాలనూ  పండితులతో పరిష్కరింపజేసి, సవివరమైన పీఠికలతో సప్రామాణికంగా అందించిన ప్రచురణకర్తలు, కవిపండిత పోషకులు, దేశభక్తులు వారు.  సంస్థాపకులు వావిళ్ళ రామస్వామి శాస్త్రి సంస్కృతాంధ్ర భాషా సాహిత్యాలకు చేసిన సేవ అనుపమానం. ఆరు పదులైనా నిండక ముందే ఆయన పరమపదిస్తే, అనంతరం ఆయన కుమారుడు వావిళ్ళ వేంకటేశ్వర శాస్త్రులు ఆ కృషిని కొనసాగించారు. తండ్రి నాటిన మొక్కను మహావృక్షంగా పెంచారు. తెలుగుకే కాదు... సంస్కృత, తమిళ, కన్నడ భాషా రచనల్ని కూడా ప్రచురించి, ఆ సాహిత్యాలకు విశేష సేవలందించారు. తెలుగులో ‘త్రిలిఙ్గ’, ఇంగ్లీషులో ‘ఫెడరేటెడ్‌ ఇండియా’, తమిళంలో మహాకవి సుబ్రహ్మణ్య భారతి సహ కారంతో ‘బాల వినోదిని’ మాసపత్రిక... ఇలా పలు పత్రి కలూ నడిపారు. ఇవాళ్టికీ వావిళ్ళ వారి ప్రచురణ అంటే ప్రామాణికతకూ, సాధికారికతకూ, సాహితీ విలువలకూ ఐఎస్‌ఐ మార్క్‌. ముద్రణ దశలోని ప్రూఫ్‌ గ్యాలీలను తమ ప్రెస్‌ బయట అంటించి, ప్రచురిస్తున్న పుస్తకంలో అక్షర దోషం పట్టుకుంటే తప్పుకు ఇంత చొప్పున డబ్బులిస్తామని వావిళ్ళ వారు ధైర్యంగా ప్రకటించేవారని పాత తరంవారు చెప్పేవారు. అందుకే, ప్రస్తుతం పలు సంస్థలు చలామణీలోకి తెస్తున్న అనేక పాత పుస్తకాల కొత్త ప్రింట్లు వావిళ్ళ ప్రతులకు సింపుల్‌ జిరాక్స్‌ కాపీలే! ఈ తరం పాఠకులకు వావిళ్ళ సంస్థ కృషిని పరిచయం చేయాల్సిన పరిస్థితుల్లో, అదే లక్ష్యంగా వచ్చిన పుస్తకం–‘వావిళ్ళ సాహితీ వికాసం.’  సాంకేతిక విద్యానైపుణ్యం పుష్కలంగా ఉండి, కేంద్ర ప్రభుత్వ అధికారిగా సేవలందించి పదవీ విరమణ చేసిన డాక్టర్‌ వి.వి. వేంకటరమణ ఈ పుస్తక రచయిత. కంప్యూటర్‌ విజ్ఞానం నుంచి కావ్యకంఠ వాశిష్ఠ గణపతిముని రచనల దాకా వివిధ అంశాలపై ఇప్పటికే 15 ప్రామా ణిక రచనలు చేసిన నిరంతర జిజ్ఞాసి. ఆయన పుష్కర కాలం శ్రమించి, పరిశోధించి మరీ చేసిన రచన ఇది. దాదాపు 700 పేజీల పుస్తకంలో ఎన్నో తెలియని విషయాలనూ, ఇంతకు ముందెన్నడూ చూడని చిత్రాలనూ అందించారు. వెయ్యికి పైగా వావిళ్ళ ప్రచురణల్ని పట్టికలు, తేదీలతో సహా పాఠక లోకం ముందుంచారు. ప్రపంచంలో ముద్రణారంభం, బ్రిటీషు కాలంలో మన దేశంలో ముద్రణ, మద్రాసులో ముద్రణ తొలినాళ్ళు, పుదూరు ద్రావిడులైన వావిళ్ళవారు ముద్రణా రంగం లోకొచ్చిన తీరు, వారు నడిపిన పత్రికలు, చేసిన సాహిత్య సేవ, అప్పట్లో జరిగిన వాదవివాదాలు, వావిళ్ళపై వచ్చిన ప్రత్యేక సంపుటాల విశేషాలు... ఇలా ఈ పుస్తకం ఓ సమా చార గని. ‘కన్యాశుల్కం’ రచన గురజాడదా? గోమఠం శ్రీని వాసాచార్యులదా? అంటూ అప్పట్లో వావిళ్ళ చుట్టూ నడిచిన వివాదం ఆసక్తిగా చదివిస్తుంది. తండ్రి ఆరంభించిన ‘ఆది సరస్వతీ నిలయం’ నుంచి కుమారుడు నడిపిన వావిళ్ళ ప్రెస్‌ దాకా, ఆ తర్వాత జరిగిన చరిత్రకు అద్దం ఈ రచన. అలా ఇది వావిళ్ళ వారు చేసిన బృహత్తర యజ్ఞంపై ఓ అరుదైన లో చూపు. బోలెడుశ్రమతో ఈ రచనలో పునర్ముద్రించిన వావిళ్ళ వారి ప్రచురణల ముఖచిత్రాలు, ఫోటోలు, వార్తల్ని చూస్తూ పేజీలు తిప్పినా ఇది అక్షరాలా 170 ఏళ్ళ టైమ్‌ ట్రావెల్‌! – రెంటాల జయదేవ(నేడు నెల్లూరులో ‘వావిళ్ళ సాహితీ వికాసం’ ఆవిష్కరణ) 

విస్తృత ప్రజాదరణ, ప్రాచుర్యం ఉన్న క్రికెట్, సినిమా ఈ దేశంలో మతాన్ని మించినవని అంటారు. జాతీయ గుర్తింపును తీర్చిదిద్ది, భారతదేశపు ‘సాఫ్ట్‌పవర్‌’కు ప్రతీకగా నిలిచే ఈ రెంటి గురించి ఎవరి అభిప్రాయం వారిదే! పబ్లిక్‌లోకి వచ్చాక... వీటిపై మాట్లాడద్దని ఎవరన్నా అంటే అది అజ్ఞానం, అర్థరహితం. సినీ పరిశ్రమ ప్రస్తుత పరిస్థితి, మితిమీరిన పారితోషికాలు, అదుపు తప్పిన చిత్ర నిర్మాణవ్యయం, అందుకుంటున్న పారితోషికాలకు తారలు లెక్కలు సరిగ్గా చూపుతున్నారా, ప్రభుత్వానికి పన్ను కడుతున్నారా, ఆడని సినిమాలకు సైతం శత – ద్విశతదినోత్సవ ‘వీర’ రికార్డులు లాంటి అనేక అంశాలపై ఇటీవల జరుగుతున్న చర్చను ఈ దృష్టితో చూడాలి. పార్లమెంట్‌లో వచ్చిన పారితోషికాల ప్రస్తావనను ‘పిచ్చుకపై బ్రహ్మాస్త్రం’ అంటూ అగ్రతార చిరంజీవి ‘వాల్తేరు వీరయ్య’ చిత్ర ద్విశత దినోత్సవ వేదికపై నుంచి చేసిన వ్యాఖ్యలు రచ్చను పెంచాయి.  (చదవండి: 'రీ-రిలీజ్' ట్రెండ్.. ప్లస్‌ల కంటే మైనస్‌లే ఎక్కువ!) ‘భోళా శంకర్‌’ చిత్రం రిలీజ్‌కు కొద్దిరోజుల వ్యవధి ఉండగా, ప్రత్యేక ఆహ్వానితులతో ‘వాల్తేరు వీరయ్య’ 200 రోజుల విజయోత్సవ వేడుక జరిగింది. ఆ వేదికపై ఆయన ఆచితూచి తన తమ్ముడు పవన్‌ కల్యాణ్‌ పేరెత్తకుండానే తారల వివాదాస్పద పారితోషికాల అంశాన్ని ప్రస్తావించారు. సినిమా వాళ్ళకు ఎక్కువ రెమ్యూనరేషన్లు ఇస్తున్నారనే అంశం పార్లమెంట్‌లో చర్చించాల్సిన విషయం కాదనీ, వరుసగా సినిమాలు చేస్తున్నది పరిశ్రమలోని వారికి ఉపాధి లభిస్తుందనే ఉద్దేశంతోనే అనీ అన్నారు. పాత రాజకీయ వాసనలు పోని చిరంజీవి ప్రత్యేక హోదా, ప్రాజెక్టులు, రోడ్ల నిర్మాణం, ఉద్యోగ – ఉపాధి అవకాశాలపై రాజకీయ నేతలు దృష్టి సారించాలనీ సలహా ఇచ్చారు. పారితోషికాల విషయాన్ని పెద్దది చేసి దేశవ్యాప్తంగా ప్రొజెక్ట్‌ చేయద్దనీ అభ్యర్థించారు. గమనిస్తే – ‘ఆచార్య’ చిత్ర సమయంలో జరిగిన పరిణామాలు, ఆ చిత్రానికి ఆరంభ వసూళ్ళు సైతం ఆశించినంతగా రాని పరిస్థితితో అక్కడ నుంచి చిరు కొత్త ధోరణిలోకి దిగారు. కారణాలు ఏమైనా ఆ తరువాత నుంచి తన ప్రతి కొత్త సినిమా రిలీజు ముందు అనివార్యంగా అన్నయ్య నోట తమ్ముడి మాట వినిపిస్తోంది. ఇది కేవలం యాదృచ్ఛికమే అనుకోగ లమా? ఇదీ విశ్లేషకుల ప్రశ్న. దానికి జవాబు లోతైన వేరే చర్చ. (చదవండి: సీఎం పాదాలకు మొక్కిన తలైవా.. మండిపడుతున్న నెటిజన్స్!) అది అటుంచితే... పరిశ్రమ బాగు కోసమే సినిమాలు చేస్తున్నామని పైకి ఎవరు ఎంతగా చెబుతున్నా, అసలు చిత్ర నిర్మాణ వ్యయంలో అత్యధిక భాగం అగ్రతారలు, అగ్ర టెక్నీషియన్ల జేబులోకే చేరుతుందనేది నిష్ఠుర సత్యం. తారల ఈ భారీ పారితోషికాల వ్యవహారంపై చర్చ ఇవాళ కొత్తది కాదు. ఆ మాటకొస్తే తీసుకొనే రెమ్యూనరేషన్‌లో మనమే జాతీయ స్థాయిలో ఘనులమంటూ, ‘బిగ్గర్‌ దేన్‌ (అమితాబ్‌) బచ్చన్‌’ అని జాతీయ ఆంగ్లపత్రికల్లో సైతం మన హీరోలే రాయించుకున్న సందర్భాలూ ఉన్నాయి. అయితే, అంతకంతకూ సినిమాల సక్సెస్‌ శాతం తగ్గి, భారీ నష్టాలు పెరుగుతున్నందున... పారితోషికాల లాంటి అనుత్పాదక వ్యయం తగ్గాలనీ, సినిమా మేకింగ్‌ కోసం పెట్టే ఉత్పాదక వ్యయం పెరగాలనీ సాక్షాత్తూ పరిశ్రమలో పెద్దలే ఎప్పటి నుంచో మొత్తుకుంటున్నారు. ఇవాళ తెలుగులో పెద్ద సినిమాల బడ్టెట్‌లో సగటున మూడింట రెండొంతులు, మరోమాటలో 65 నుంచి 70 శాతం దాకా రెమ్యూనరేషన్లకే పోతోంది. అదేమంటే మార్కెట్‌లో ఉన్న డిమాండ్, సినిమాకు జరిగే వ్యాపారాన్ని బట్టే అంతంత పారితోషికాలు ఇస్తున్నారని వాదిస్తున్నారు. సమర్థించుకోవాలని చూస్తున్నారు. కానీ, ఈ ధోరణి పరిశ్రమ దీర్ఘకాలిక ప్రయోజనాలకూ, పైకి చెబుతున్న సోకాల్డ్‌ కార్మిక ఉపాధికీ పనికొచ్చేదైతే కానేకాదు.  (చదవండి: రజనీకాంత్ మరో రికార్డ్.. ఆ లిస్టులో ప్రభాస్‌తోపాటు..) అసలు ఇంతంత పారితోషికాలకూ ఓ కథ ఉంది. పైరసీ సినిమా చూడడం రక్తపుకూడు లాంటిదని మన స్టార్లు డైలా గులు చెబుతారు. కానీ, కొత్త సినిమా రిలీజంటే అధికారికంగా, అనధికారికంగా టికెట్‌ రేట్లు పెంచుకొని, పబ్లిక్‌ బ్లాక్‌మార్కెటింగ్‌ చేసే ధోరణిని ఆరంభించినదే మన మెగా తారలు. పైగా ఆ అధిక రేట్లతో సహజంగానే వచ్చే వసూళ్ళ లెక్క వేరు, ప్రభుత్వానికి చూపి పన్నుకట్టే లెక్క వేరు! ప్రభుత్వ ఖజానాకు వేస్తున్న ఈ కన్నానికి తోడు... బలుపు కాక వాపు అయిన ఆ ఓపెనింగ్‌ కలెక్షన్లే గీటురాయిగా టాప్‌స్టార్స్‌ పారితోషికాలను పెంచేస్తూ... నిర్మాతల జేబుకు పెడుతున్న చిల్లు అదనం. వెరసి... పైరసీ పెరగడానికీ, థియేటర్లలో సినిమా ఆడే రోజులు తగ్గి అన్ని సెక్టార్లలో పరిశ్రమ ఇక్కట్లలో పడడానికీ పరోక్షంగా కారణమయ్యారు. అధిక టికెట్‌ రేట్లకూ, పారితోషికాలకూ జరుగుతున్న ఆ పన్నుల ఎగవేత మాట అటుంచుదాం. ఇటీవల 100 – 200 రోజులు బలవంతాన లాగించి ఆడిస్తున్న అగ్రతారల సినిమాలకు ప్రభుత్వానికి జీఎస్టీ కూడా దక్కట్లేదు. ఆశ్చర్యపరిచే ఈ లోగుట్టు ఇన్ని పెద్ద కబుర్లు చెబుతున్నవారికి తెలుసా? చాలామందికి తెలియనిదేమిటంటే... వార్షిక టర్నోవర్‌ రూ. 20 లక్షల లోపుంటే, జీఎస్టీ కట్టనక్కర్లేదని చట్టం. ఈ లొసుగును అడ్డం పెట్టుకొంటూ... సినిమాలు రిలీజయ్యే చిన్న సెంటర్లలోని పలు నాన్‌–ఏసీ థియేటర్లు తమ వార్షిక టర్నోవర్‌ రూ. 20 లక్షల లోపేనని బొంకుతున్నాయి. అలా అవి తాము ప్రదర్శించే సిన్మాలకు ప్రభుత్వానికి దఖలు పరచాల్సిన ‘డైలీ కలెక్షన్‌ రిపోర్ట్‌’ (డీసీఆర్‌) రాయనక్కర్లేదు, జీఎస్టీ కట్టనూ అక్కర్లేదు. జీఎస్టీ లేని ఆ థియేటర్లను వాటంగా చేసుకొని, ఆడని సినిమాకు సైతం శత, ద్విశత దినోత్సవాలు చేసే సంస్కృతికి పలువురు హీరోలు, వారి భజన బృందాల వారు తెర తీశారు. ఇటీవల జరుగుతున్న పెద్ద హీరోల సినిమాల విజయోత్సవాల తెర వెనుక భాగోతం ఇదే! అలాంటి వేదికపై నిల్చొని చిరు సుద్దులు చెప్పడం పెను చోద్యం! పిచ్చుక లాంటి పరిశ్రమపై బ్రహ్మాస్త్రం వేస్తున్నారనడం విడ్డూరం.   జీఎస్టీ చట్టాన్ని సందు చేసుకొని... స్టార్‌ హీరోల సినిమాకు దొంగ రికార్డుల వీరతాళ్ళు వేసేందుకు ఈ నాన్‌–జీఎస్టీ సినీ థియేటర్లు భలే అక్కరకొస్తున్నాయి. ఇన్ని రోజులకు ఇంత అని ఫ్యాన్స్‌ దగ్గర ఎంతో కొంత మొత్తం గుత్తగా మాట్లాడుకొంటూ, ఆ హాళ్ళు అయినకాడికి సొమ్ము చేసుకుంటున్నాయి. వెరసి, మూసేసిన చాలా థియేటర్లకు బయట మాత్రం వాల్‌పోస్టర్లు ప్రదర్శిస్తూ, ఆడని సినిమాను సైతం శతదినోత్సవ విజయంగా ప్రకటిస్తున్నారు. కొద్దికాలంగా ఇద్దరు, ముగ్గురు అగ్ర హీరోల సినిమాలకు ఎక్కువగా జరుగుతున్నది ఇదే! గుంటూరు జిల్లా చిలకలూరిపేటలో ఒక సూపర్‌తార అభిమానులు ఆయన ఫ్లాప్‌ సినిమాలన్నిటికీ ఇలానే శతదినోత్సవాలు చేస్తుంటారు. ఇక, ఒక దివంగత నటుడి సినిమా చిత్తూరు జిల్లా అరగొండలో ఆడింది ఒక్కరోజు ఒకే ఒక్క ఆట అయినా, 100 రోజులు గడిచాక ఈ ఏడాది శతదినోత్సవం చేయడం ఈ పెడ ధోరణికి తాజా పరాకాష్ఠ. అంతెందుకు... ఈ ఏడాదే సంక్రాంతికి రిలీజైన అగ్రతారల చిత్రాలూ తాజాగా ఇదే పద్ధతిలో 200 రోజులంటూ హంగామాగా షీల్డులు అందుకున్నవే! ఒకరు కర్నూలు జిల్లా ఆలూరులో చేస్తే, మరొకరు కృష్ణాజిల్లా అవనిగడ్డలో చేశారు. సెంటర్లు తేడానే తప్ప, మిగతాదంతా సేమ్‌ టు సేమ్‌!  నిజానికి, కింది సెంటర్ల నాన్‌–జీఎస్టీ థియేటర్లు సైతం ప్రతి పెద్ద సినిమానూ దాదాపు రూ. 3 – 4 లక్షల డబ్బు పెడుతూ ప్రదర్శిస్తున్నాయి. ఏటా కనీసం అలాంటి ఆరేడు సినిమాలు ఆడుతూ, 20 లక్షల నాన్‌–జీఎస్టీ టర్నోవర్‌ పరిధి దాటి మరీ వార్షిక లాభాలూ గడిస్తున్నాయి. పైకి మాత్రం జీఎస్టీ పరిధిలో లేమంటూ పన్ను ఎగవేస్తున్నాయనేది చిదంబర రహస్యం. చిరు దుకాణాలకు ఊరటగా ప్రభుత్వమిచ్చిన ఈ 20 లక్షల నాన్‌– జీఎస్టీ రూల్‌ను సినిమా హాళ్ళు మోసానికి వాడుకోవడం దుర దృష్టకరం. నిజానికి, ట్యాక్స్‌ లేని హాళ్ళలో డీసీఆర్‌ ఉండదు గనక, అక్కడ సినిమా ఆడినా సరే బాక్సాఫీస్‌ పరిధిలో ఆడనట్టే లెక్క. ఇవాళ ప్రముఖులు ఇళ్ళల్లోనే క్యూబ్‌ కనెక్షన్లు పెట్టుకొని కొత్త సినిమాలు చూసుకుంటున్న ప్రదర్శనలతో అదీ ఒక రకంగా సమానం. ఇంత చిన్న లాజిక్‌ మర్చిపోయి, ఒకపక్క అభిమాన హీరోకు లేని రికార్డ్‌ తేవాలనే వెర్రి ప్రేమతో సామాన్య ఫ్యాన్స్‌ జేబులో సొమ్ము పోగొట్టుకుంటుంటే... మరోపక్క ప్రభుత్వానికి సినిమాహాళ్ళ పన్ను ఎగవేత సాక్షిగా హీరోలు విజయోత్సవ వేలంవెర్రిలో సాగడం విచారకరం. తెలిసో తెలియకో ఈ తప్పులో భాగమవుతున్న మన పెద్ద హీరోలు ముందు కళ్ళు తెరవాలి. ఈ అవాంఛనీయ వైఖరిని ఇకనైనా సరిచేసుకోవాలి.  చాలామంది గ్రహించని మరొక్క సంగతి – ఉభయ తెలుగు రాష్ట్రాల్లో దాదాపు 1500కు పైగా థియేటర్లుంటే, ఇవాళ వాటిలో ఏడాదంతా సినిమాలు ప్రదర్శిస్తున్న హాళ్ళు రెండొంతులే! సుమారు 500కు పైగా హాళ్ళు ఏటా కొన్ని నెలలు మూసివేసే ఉంటున్నాయి. ఇటు సక్సెస్‌ఫుల్‌ సినిమాలూ, అటు కరోనా అనంతర కాలంలో హాళ్ళకు ప్రేక్షకులు రావడమూ తగ్గిపోయాక అదీ వర్తమాన సినీ పరిశ్రమ దుఃస్థితి. అందుకే, అడ్డగోలు పారితోషికాలు, అవసరం లేని రికార్డులతో బంగారు బాతును ఒకేసారి కోసుకుతినాలని చూస్తే అది యావత్‌ సినీ పరిశ్రమకే మెగా కష్టం. ఇది పిచ్చుకలు తమ గూటిపై తామే వేస్తున్న బ్రహ్మాస్త్రం. ప్రభుత్వానికి పన్ను ఎగవేతతో లేని హైప్‌ సృష్టిస్తూ, ఏకంగా పరిశ్రమ నెత్తిన పెడుతున్న భస్మాసుర హస్తం!  – రెంటాల జయదేవ 

బ్రిటీష్‌ వారికి నిజామ్‌ రాజు ధారాదత్తం చేయగా అటు ఉమ్మడి మద్రాసు రాష్ట్రంలో భాగమైన సర్కారు జిల్లాలు, దత్తమండలాల ప్రాంతంలో కానీ, ఇటు నిజామ్‌ సొంత ఏలుబడిలో మరాఠ్వాడా, హుబ్లీ ప్రాంతాలతో కలసిన హైదరాబాద్‌ సంస్థానంలో కానీ సాగిన తెలుగు వారి సైలెంట్‌ సినిమా ప్రయాణం ఇవాళ్టికీ పూర్తిగా వెలుగులోకి రాని సమాచారఖని. తెలంగాణ ఆత్మగౌరవం, ప్రత్యేక రాష్ట్ర స్ఫూర్తితో సినీ వ్యాసకర్త, పలు సినీ గ్రంథాల రచయిత హెచ్‌. రమేశ్‌బాబు ఇప్పుడు హైదరాబాద్‌ ప్రాంత మూకీ యుగ అంశాలను తవ్వి తీశారు. స్టీఫెన్‌ హ్యూస్‌ లాంటి విదేశీయుల నుంచి బి.డి. గర్గ లాంటి స్వదేశీయులు, స్థానిక విశ్వవిద్యాలయ పరిశోధకుల దాకా ఇప్పటికే పలువురు చేసిన శోధనలు, రచనల నుంచి కావాల్సినంత తీసుకొంటూ... అరుదైన ఫోటోలతో సహా అనేక పాత పుస్తకాల సమాచారాన్ని కలబోసి ఒకచోట అందించారు. ఈ పరిశ్రమ అభినందనీయం. అదే సమయంలో పరస్పర వైరుద్ధ్యాలనూ, పాత తప్పులనూ సరిచేసుకోవాలని మర్చిపోయి రచయిత తడబడ్డారు.  చిత్రంగా ఈ రచనలో మద్రాసు ప్రాంత సినీచరిత్రను ఎత్తిరాయడంలోనూ తప్పులు దొర్లాయి. మద్రాస్‌లో తొలి సినిమా థియేటర్‌ (పేజీ 47), రఘుపతి వెంకయ్య ఆ హాళ్ళలో సిన్మాలు చూసి సినీరంగం వైపు వచ్చారనడం, ఆయన కుమారుడు ఆర్‌. ప్రకాశ్‌ హాలీవుడ్‌ దిగ్గజం సిసిల్‌ బి. డిమిలీ దగ్గర శిక్షణ పొందారనే (పేజీ 53) మాట... ఇలా అనేక తప్పుడు పాత పుకార్లనే మళ్ళీ అచ్చేశారు. హైదరాబాద్‌లో సినిమాటోగ్రాఫ్‌ ప్రదర్శనలు ఎప్పుడు మొదలయ్యాయన్న విషయంలోనూ పొరబడ్డారు. మద్రాసులో తొలి సినీ ప్రదర్శనలు 1896 డిసెంబర్‌లో ఇచ్చిన స్థానికుడు టి.జె. స్టీవెన్సన్‌ ఆపై దక్షిణాది అంతటా పర్యటిస్తూ వచ్చి, తెలంగాణ గడ్డపై 1897 ఆగస్ట్‌లో ప్రదర్శనలు ఇచ్చారన్నది చరిత్ర. కానీ, అంతకు ఏడాది ముందే 1896 ఆగస్ట్‌లో జరిగాయని ఈ పుస్తకంలో చెబుతున్నవి– ఒక్కరే కంతలో నుంచి చూసే ‘పీప్‌ హోల్‌ షో’లు. అవి సినిమాకు ముందు రూపాలు. అందరూ ఏకకాలంలో చూసే సినిమాటోగ్రాఫ్‌లు కావని గ్రహించాలి.  ‘1897 నాటికే సికిందరాబాదు నుండి మదరాసుకు ముడి ఫిలిం సరఫరా అయినట్టు పేర్కొన్నారు స్టీఫెన్‌ హ్యూస్‌’ (పేజీ 35) అని రమేశ్‌బాబు ఉట్టంకించారు. కానీ, ఆంగ్ల మూల రచనలో ఎక్కడా ఆ ఊసే లేదు. అలాగే, మూసీ వరదలపై టాపికల్‌ తీసింది ముంబయ్‌ కంపెనీ అని చరిత్ర చెబుతున్నా, సంబంధం లేని కలకత్తా మదన్‌ కంపెనీకీ, ధీరేన్‌ గంగూలీకీ ఊహల ముడి వేశారీ రచనలో. తెలుగు సినీ పితామహత్వం విషయంలోనూ ఈ పుస్తక రచయితకు కొన్ని అభ్యంతరాలు ఉన్నట్టున్నాయి. ఆ స్థానిక భావోద్వేగాలనూ, భిన్నాభిప్రాయాలనూ సానుభూతితో అర్థం చేసుకోవాల్సిందే! కానీ, ‘‘తెలుగు సినిమా మూలాలు తమిళనాట ఉన్నప్పుడు, తెలంగాణ సినీ పితామహుడు బెంగాలీయుడు (ధీరేన్‌ గంగూలీ) కావడంలో తప్పు లేదు’’ (పేజీ 22) అని పుస్తక రచయిత వాదన, అసలు మద్రాసు (చెన్నపట్నం) సహా నేడు తమిళనాడు అంటున్న ప్రాంతంలో సింహభాగం ఒకప్పుడు మన తెలుగు వారిదే! మన ఏలుబడిలోదే! ఆ చరిత్ర మర్చిపోతే ఎలా? ప్రదర్శన, స్టూడియో, పంపిణీ, చిత్రనిర్మాణం – నాలుగు సెక్టార్లలోనూ మూకీ యుగంలోనే కాలుమోపి, నాలుగింటా తెలుగువారిలో ప్రప్రథముడిగా నిలిచాడు గనకే వెంకయ్యను తెలుగు సినీ పరిశ్రమకు పితామహుడన్నారు. దేశవిదేశాలకు తన సినీ ప్రదర్శన కృషిని విస్తరించి, మూకీ సినిమా తీసిన తొలి తెలుగువాడైన అలాంటి వ్యక్తిని కేవలం మద్రాసుకే పరిమితమన్నట్టుగా తగ్గించి చెప్పడం (పేజీ 51) భావ్యమా?  అలాగే, ‘... మదరాసు రాష్ట్రానికి సంబంధించిన సినిమా విశేషాలన్నీ కూడా ఆ ప్రాంతానికే చెందుతాయి. కానీ, సమైక్య రాష్ట్రం ఏర్పడిన తరువాత అక్కడి పరిణామాలను తెలుగు సినిమా చరిత్రకు తొలిరోజులుగా చరిత్రకెక్కించారు’ (పేజీ 23) అని రచయిత నిందారోపణ చేశారు. నిజామ్‌ వదిలేశాక బ్రిటీషు ఏలుబడిలో, ప్రెసిడెన్సీలో, మద్రాస్‌ రాజధానిగా తెలుగు వారు గడిపినకాలం తెలుగువారిది కాకుండా ఎలా పోతుంది? తమిళుల చరిత్రను తెచ్చి తెలుగు సినిమా చరిత్ర అంటే తప్పు. అంతేకానీ, మద్రాసులో జరిగింది గనక తెలుగు వారి కృషైనా సరే తెలుగు సినీ చరిత్రే కాదని అనడం సబబా? ఒక్కమాటలో... ఇప్పుడు చేయాల్సింది ఆరోపణలు కాదు. ఆలోచనతో... మరుగునపడ్డ స్థానిక చరిత్రల పునర్నిర్మాణం. హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రం సహా అంతటా తెలుగు వారి సినిమా ప్రస్థానంపై నిర్విరామ కృషి. నిరంతరం సాగాల్సిన ఆ ప్రయత్నంలో మన సినీ చరిత్రకు ఈ పుస్తకం అనేక లోపాలున్నా సరే ఓ కొత్త చేర్పు. మూకీల కాలంలోనే హైదరాబాద్‌ నుంచి బొంబాయికీ, సినీ రంగానికీ వెళ్ళిన పైడి జైరాజ్‌ సహా పలువురి సమాచారమే అందుకు సాక్ష్యం. లోటస్‌ ఫిలిం కంపెనీ – హైదరాబాదు (తెలంగాణ సినిమా మూకీ యుగం: 1896 –1932)  రచన – హెచ్‌. రమేష్‌బాబు ప్రతులకు – అన్ని ప్రధాన పుస్తక విక్రయశాలల్లో. పేజీలు – 160, వెల – రూ. 150  – రెంటాల జయదేవ

అభిరుచి గల మురారి... ఆద్యంతం సాహిత్య సంగీతాల్ని ప్రేమించిన మురారి... మంచి చిత్రాల నిర్మాత ‘యువచిత్ర’ మురారి వెళ్ళిపోయారు. మూడు దశాబ్దాల స్నేహంలో ఎన్నో ఘటనలు మనసులో రీళ్ళు తిరిగాయి. మురారిది కమ్యూనిస్ట్‌ కుటుంబం. బెజవాడలో బాగా డబ్బున్న కాట్రగడ్డ కుటుంబం. సినీ నిర్మాణానికి పంపిణీ వ్యవస్థే మూలస్తంభమైన రోజుల్లో ప్రతిష్ఠాత్మక నవయుగ ఫిల్మ్స్‌ అధినేతకు అన్న కొడుకు. ఆ కొంగుచాటులన్నీ దాటుకొని, కష్టపడి, ఒక్కో మెట్టూ పేర్చు కుంటూ మురారి తనదైన కీర్తి, అపకీర్తుల సౌధం కట్టుకు న్నారు. వి. మధుసూదనరావు వద్ద దర్శకత్వ శాఖలో సహాయకుడైన మురారికి అనంతరకాల అగ్ర దర్శకుడు కోదండరామి రెడ్డి సహపాఠీ. జెమినీ వాసన్, విజయా చక్రపాణి వద్ద నిర్మాణ మెలకువలు నేర్చుకున్నారు. కొట్లాడే దర్శకుడు కాబోయి, తిట్టి మరీ చెప్పి చేయించుకొనే నిర్మాతగా మారడమే తెలివైన పని అని గ్రహించారు. తనకు నచ్చిన సినిమాలే తీశారు. తనకు నచ్చినట్టే తీశారు. పంతం పట్టి రీషూట్లూ చేశారు. పారితోషికం పెంచి ఇస్తూ, పని చేయించుకున్నారు. ‘తిడతాడు.. డబ్బుతో కొడతాడు’ అనిపించుకున్నారు. సమకాలికుల్లో విలక్షణంగా నిలిచారు. బ్యానరే ఇంటిపేరైన కొద్ది నిర్మాతల్లో ఒకరయ్యారు. మద్రాస్‌ మెరీనా బీచ్‌లోని దేవీప్రసాద్‌రాయ్‌ చౌధురి ‘శ్రామిక విజయం’ శిల్పం తమ సంస్థకు చిహ్నంగా పెట్టుకో వడం మురారి పెరిగిన వాతావరణపు ఆలోచన. నవలల్ని తెరపైకి తెచ్చినా, ఇంగ్లీష్‌ ఇతివృత్తాల్ని తెలుగు కథలుగా మలిచినా అది ఆయన పెంచుకున్న అభిరుచి. ‘సీతామాలక్ష్మి, గోరింటాకు, త్రిశూలం, సీతారామ కల్యాణం’ వగైరా అన్నీ కలిపి తీసినవి 9 సినిమాలే! విజయ బాపినీడుతో కలసి నిర్మించిన ‘జేగంటలు’ తప్ప అన్నీ సక్సెస్‌లే. నందులతో సహా అనేక అవార్డులు తెచ్చినవే. ఆయన పాటలు అందమైన హిందోళాలు. ఎవర్‌గ్రీన్‌ హిట్లు. ఒకే నిర్మాత సినిమాల్లోని సాహిత్య విలువలపై 20 ఏళ్ళక్రితమే విశ్వవిద్యాలయ పరిశోధన జరిగింది ఒక్క ‘యువచిత్ర’ సినిమాలకే! ‘మామ’ మహదేవన్‌ లేకుండా సినిమా తీయనన్న మురారి, మామ పోయాక నిజంగానే సినిమా తీయలేకపోయారు. కీరవాణి సంగీతంతో కథ, సంగీత చర్చలు జరిగినా ముందుకు సాగలేదు. మూగబోయిన కృష్ణశాస్త్రిని ఆరాధిస్తూ బాంబే బ్రెడ్‌ టోస్ట్‌ చేసిచ్చినా, ప్రతిభకు తగ్గ ప్రతిఫలం దక్కని పాలగుమ్మి పద్మ రాజును ఆస్థాన రచయితగా పోషించినా, కనుమరుగైన మహా నటి సావిత్రితో ‘గోరింటాకు’లో పట్టుబట్టి వేషంవేయించినా, జగ్గయ్య సారథ్యంలో ‘మనస్విని’ ట్రస్ట్‌–అవార్డులతో మరణిం చిన ఆత్రేయను కొన్నేళ్ళు ఏటా స్మరించినా, ఎస్పీబీ – సత్యానంద్‌ – జంధ్యాల – ఓంకార్‌లతో గాఢంగా స్నేహిం చినా... అది మురారి మార్క్‌ ప్రేమ. కృష్ణశాస్త్రి మరణించాక ‘ఇది మల్లెల వేళ’ అంటూ ఎంపిక చేసిన 11 పాటల్ని ఎల్పీ రికార్డుగా హెచ్‌ఎంవీతో పట్టుబట్టి రిలీజ్‌ చేయించారు. ఆత్రేయ సాహిత్యం వెలికి రావడంలో పాత్ర పోషించారు. ప్రొడ్యూసరంటే కాంబినేషన్లు కుదిర్చే క్యాషియరనే కాలం వచ్చాక, అభిరుచి చంపుకోలేక మూడు దశాబ్దాల క్రితమే నిర్మాతగా స్వచ్ఛంద విరమణ చేశారు. సంపాదించిన డబ్బు సినిమాల్లో ‘సన్‌’ స్ట్రోక్‌కు ఆవిరి కారాదని తంటాలు పడ్డారు. ప్రతిభను గుర్తించి, నెత్తికెత్తుకోవడం మురారి నైజం. 22 ఏళ్ళ క్రితం ఓ సికింద్రాబాద్‌ కుర్రాడు సినిమా తీస్తే, ఉత్తమ తొలి చిత్ర దర్శకుడిగా నేషనల్‌ అవార్డ్‌ వచ్చింది. వార్త చదివిన మురారి ఆ కుర్రాణ్ణి చెన్నైకి పిలిపించి, అభినందించి, ఆతిథ్య మిచ్చి మరీ పంపారు. ఆ సినిమా ‘డాలర్‌ డ్రీమ్స్‌’. ఆ సంగతి నేటికీ తలుచుకొనే అప్పటి ఆ కుర్రాడే – ఇవాళ్టి శేఖర్‌ కమ్ముల. హీరోయిన్లు తాళ్ళూరి రామేశ్వరి, వక్కలంక పద్మ, గౌతమి, రచయిత సత్యమూర్తి (దేవిశ్రీ ప్రసాద్‌ తండ్రి), కళా దర్శకుడు రాజులను మురారే తెరకు పరిచయం చేశారు. అగ్ర హీరోలు, దర్శకులతో పని చేసినా వారి కన్నా రచయితలతోనే ఆయనకు స్నేహం. డాక్టర్‌ జివాగో లాంటి నవలలు, వాటిని తెరకు మలి చిన తీరు గురించి మురారి చెబుతుంటే, డబ్బులు కాదు.. మనసు పెట్టినవాడే మంచి నిర్మాతనే మాటకు సాక్ష్యం అనిపిం చేది. నాటి ‘వేయిపడగలు’ నుంచి నేటి ‘అర్ధనారి’ దాకా బాగున్న ప్రతి నవల మురారి చదవాల్సిందే. చర్చించాల్సిందే. సందేహనివృత్తికి జగ్గయ్య, విఏకె రంగారావు, గొల్లపూడి, పైడి పాల, కాసల నాగభూషణం లాంటి వార్ని సంప్రతించాల్సిందే.  మురారితో మాటలన్నీ పోట్లాటలే! మాట తీరే అంత. చూపులకు కోపధారి. తెలియనివాళ్ళకు తిక్క మనిషి. సన్నిహితమైతే తెలిసేది– మాటలోనే కారం కానీ మనసు నిండా మమకారమే అని! ఒక దశ దాటాక... ఆయన ప్రేమించి, గౌరవించే హీరో శోభన్‌బాబు, దర్శకుడు దాసరి లేరు. సలహా చెప్పే స్నేహశీలి ఓంకార్‌ ముందే వెళ్ళి పోయారు. చెన్నైగా మారిన మద్రాసులో తెలుగు చిత్రసీమ ఖాళీ అయింది. పాత మిత్రులు లేరు. కొత్తగా మిత్రులు కారు. ఊరవతల సముద్రపుటొడ్డు నివాసంలో విచిత్రమైన ఒంటరి తనం. సోషల్‌ మీడియాలో స్నేహాన్నీ, సాహిత్యంలో సాంత్వ ననూ వెతుక్కున్నారు. తోటలో తామరలు, ఇంట్లో కుక్కలతో సేద తీరాలనుకున్నారు. ఎఫ్బీలో నోరు చేసుకుంటూ వచ్చారు. దశాబ్దిన్నర క్రితం ‘తెలుగు చలనచిత్ర నిర్మాతల చరిత్ర’ కళ్ళు చెదిరే ఖరీదైన గ్రంథంగా రావడంలోనూ మురారి సంపా దకత్వ అభిరుచి కనిపిస్తుంది. తెలుగు నిర్మాతల వెల్ఫేర్‌ ట్రస్ట్‌ చేపట్టిన ఆ బరువైన రచనలో బలమైన ఆయన ఇష్టానిష్టాలు, చెలరేగిన వాదాలు, వివాదాలు మరో పెద్ద కథ. తోచుబడి కావట్లేదన్నప్పుడు, తరచూ చెప్పే పాత కబుర్లనే కాగితంపై పెట్టమన్న సలహా మురారిలోని రచయితను నిద్ర లేపింది. ఎన్నో చేదునిజాలు, నాణేనికి ఒకవైపే చూపిన కొన్ని అర్ధ సత్యాలను గుదిగుచ్చిన ఆయన జ్ఞాపకాల కలబోత ‘నవ్విపోదురు గాక’ సంచలనమైంది. పదేళ్ళలో 12 ముద్రణలు జరుపుకొంది. డ్రాఫ్ట్‌ రీడింగ్‌లో పలువురు ప్రముఖులు సందేహించినా, ఆటో బయోగ్రఫీల్లో అది నేటికీ టాప్‌సెల్లర్‌. ఆ రచనకు ప్రేరకులం, తొలి శ్రోతలమైన ఓంకార్‌నూ, అస్మదీయుడినీ పదుగురిలో పదేపదే గుర్తుచేసుకోవడం మురారి సంస్కారం. ఆవేశభరిత మురారిది జీవితంలో, సినిమాల్లోనూ ముళ్ళ దారి. ముక్కుసూటి తత్వం, మార్చుకోలేని అభిప్రాయాలు, మాట నెగ్గించుకొనే ఆభిజాత్యంతో సహచరుల్ని దూరం చేసు కోవడం మురారి జీవలక్షణాలు. చరమాంకంలో తప్పు తెలుసుకున్నారు. ‘ఆఖర్న మోయడానికి నలుగురినైనా మిగుల్చుకో వాలయ్యా’ అనేవారు. అప్పటికే లేటైంది. ఆయన పోయారు. ఆయన దర్శక, హీరోలెవరూ రాలేదు. సంతాపాలూ చెప్ప లేదు. అవసరాలే తప్ప అభిమానాలు తక్కువైన రంగుల లోకంలోని ఆ సంగతీ మురారికి ముందే తెలుసు. ‘‘ఏవయ్యా రేపు నే పోయాక పేపర్లో రాస్తావా? చదవడానికి నేనుండను కానీ, నా గురించి ఏం రాస్తావో ఇప్పుడే చెప్పచ్చుగా!’’ అనేవారు. ఇంత తొందరగా ఆయన కోరిక నెరవేరుస్తానను కోలేదు. రాశాను... చదివి చీల్చిచెండాడడానికి ఆయన లేరు. మద్రాస్‌ తెలుగు సినిమా ఆఖరి అనుబంధాల్లో మరొకటి తెగిపోయింది. చిన్ననాటి నుంచి చివరి రోజుల దాకా జీవి తంతో నిత్యం సంఘర్షిస్తూ, అలసిపోయిన డియర్‌ మురారి గారూ... రెస్ట్‌ ఇన్‌ పీస్‌ ఎట్లీస్ట్‌ ఇన్‌ దిస్‌ లాస్ట్‌ జర్నీ! – రెంటాల జయదేవ

‘‘సంగీతానికి బాబ్‌ డిలాన్‌ ఎంతో... సినిమాకు గొడార్డ్‌ అంత!’’ – నేటి మేటి హాలీవుడ్‌ దర్శకుడు క్వెంటిన్‌ టరంటినో అవును... గొడార్డ్‌ అంతటి సినీ దిగ్గజమే! వెండితెర విప్లవమైన ఫ్రెంచ్‌ న్యూవేవ్‌ సినిమా ఉద్యమాన్ని తెచ్చిన ఆరేడుగురు మిత్రబృందంలో అగ్రగామి. సినీ రూపకల్పన సూత్రాలను తిరగరాసిన అనేక చిత్రాలకు తన తొలి సినిమాతోనే బీజం వేసిన పెద్దమనిషి. విమర్శకుడిగా మొదలై దర్శకుడైన సినీ మేధావి. ఈ 91 ఏళ్ళ ప్రపంచ ప్రసిద్ధ ఫ్రెంచ్‌ సినీ దర్శక వరేణ్యుడు విషాదభరిత రీతిలో సెప్టెంబర్‌ 13న ఇంట్లోనే తుదిశ్వాస విడిచారు. ఆత్మహత్యకు సాయం తీసుకొని అంతిమ ప్రయాణం చేశారు. అవయవాలేవీ పనిచేయనివ్వని అనేక వ్యాధుల పాలైన ఆయనకు స్విట్జర్లాండ్‌లో చట్టబద్ధమైన ఆ రకమైన తుది వీడ్కోలు సాంత్వన చూపింది. అంతేకాదు... ఆ రకమైన ఆత్మహత్య సంగతి అధికారికంగా చెప్పాలనీ ముందే ఆయన మాట తీసు కున్నారు. అలా ఆఖరులోనూ గొడార్డ్‌ది నవ్య పంథాయే!   1930 డిసెంబర్‌లో పుట్టిన గొడార్డ్‌ 1950లో కొందరితో కలసి ‘గెజెట్‌ డ్యూసినిమా’ అనే సినిమా పత్రిక స్థాపించి, అనేక వ్యాసాలు రాశారు. 1952 నుంచి ఆ మిత్ర బృందంతో గొంతు కలిపి, న్యూవేవ్‌ సినిమాకు దన్నుగా విమర్శ వ్యాసాలు వెలువరించారు. మొదట లఘుచిత్రాలు, ఆనక 1959లో తొలి సినిమా తీశారు. దాన్ని ఖండఖండాలుగా కట్‌ చేయాల్సి వచ్చినప్పుడు, అవసరానికి ఆయన మొదలెట్టినదే ‘జంప్‌ కట్‌’ ఎడిటింగ్‌. ఇవాళ అదే ప్రపంచ సినిమాలో ఓ వ్యవస్థీకృత విధానమైంది. విమర్శకుడిగా మొదలై దర్శకుడైన ఈ సినీ మేధావి రూటే సెపరేటు. నటీనటులు సహజంగా ప్రవర్తిస్తుంటే, కెమేరా నిరంతరం కదులుతూ పోతుంటే, స్క్రిప్టు అక్కడికక్కడ స్పాట్‌లో మెరుగులు దిద్దుకుంటూ ఉంటే, ఎడిటింగ్‌లో మునుపెరుగని వేగం ఉంటే... అదీ గొడార్డ్‌ సినిమా. స్టయిలిష్‌గా సాగే తొలి చిత్రం ‘బ్రెత్‌లెస్‌’తోనే ఇటు విమర్శక లోకాన్నీ, అటు బాక్సాఫీస్‌ ప్రపంచాన్నీ కళ్ళప్పగించి చూసేలా చేసిన ఘనత ఆయనది. ఆ పైన ‘కంటెప్ట్‌’ లాంటి గొప్ప చిత్రాలు తీశారు. మలి చిత్రంలో నటించిన డ్యానిష్‌ మాడల్‌ అన్నా కరీనాను పెళ్ళాడి, ఆమెతో హిట్‌ సినిమాలు చేశారు. 1968లో ఫ్రాన్స్‌లో విద్యార్థుల, శ్రామికుల నిరసనకు సంఘీభావంగా నిలబడి కాన్‌ ఫిల్మ్‌ ఫెస్టివల్‌ను రద్దు చేయించారు. ఆ ఏడాదే ఓ మార్క్సిస్ట్‌ సినీ బృందాన్ని స్థాపించి, సామ్యవాదాన్ని అక్కున చేర్చుకోవడం మరో అధ్యాయం. 1960లలో విరామం లేకుండా వరుసగా సినిమాలు తీసిన గొడార్డ్‌ 1970లకు వచ్చేసరికి స్విట్జర్లాండ్‌లోని ఓ టీవీ స్టూడియోలో పనిచేస్తూ, కొత్త మీడియమ్‌ వీడియో వైపు దృష్టి మళ్ళించారు. 1980లలో సినీ రూపకల్పనకు తిరిగొచ్చి, ’94 వరకు అనేక చిత్రాలు తీశారు.    దర్శకుడిగా గొడార్డ్‌లో మూడు దశలు. న్యూవేవ్‌ గొడార్డ్‌ (1960–67)గా మొదలైన ఆయన ర్యాడికల్‌ గొడార్డ్‌ (1968–72)గా పరిణామం చెంది, 1980ల అనంతరం వీటన్నిటికీ భిన్నమైన దర్శకుడిగా పర్యవసించారు. వస్తువుకూ– శిల్పానికీ, మనసుకూ – మెదడుకూ సమరస మేళవింపు ఆయన సినిమాలు. ఆయన రాజకీయాలు చూపెడతారు. కానీ ప్రబోధాలు చేయరు. సినిమానే శ్వాసించి, జీవించడంతో తెరపై అణువణువునా దర్శనమిస్తారు. ప్రతి సినిమాతో సినీ ప్రేమికుల మతి పోగొడతారు. సినిమాలో కవిత్వాన్నీ, తనదైన తాత్త్వికతనూ నింపేసిన ఆయన, నిర్ణీత పద్ధతిలోనే కథాకథనం సాగాలనే ధోరణినీ మార్చేశారు. స్థల కాలాదులను అటూ ఇటూ కలిపేసిన కథాంశాలతో సినిమాలు తీశారు. ‘కథకు ఆది మధ్యాంతాలు అవసరమే. కానీ, అదే వరుసలో ఉండాల్సిన పని లేద’ని నమ్మారు. దాదాపు 100కు పైగా సినిమాలు తీసినా, ఎప్పటికప్పుడు కొత్తదనం కోసమే పరితపించారు. ఆయన సినిమాల్లో రిలీజ్‌ కానివి, సగంలో ఆగినవి, నిషేధానికి గురైనవీ అనేకం.  నాలుగేళ్ళ క్రితం 87 ఏళ్ళ వయసులో 2018లోనే గొడార్డ్‌ తాజా చిత్రం రిలీజైంది. కెరీర్‌లో ఒక దశ తర్వాత ఆలోచనాత్మకత నుంచి అర్థం కాని నైరూప్య నిగూఢత వైపు ఆయన కళాసృష్టి పయనించిందనే విమర్శ లేకపోలేదు. అయితేనేం నేటికీ పాత చలనచిత్ర ఛందోబంధాలను ఛట్‌ఫట్‌మనిపించిన వినిర్మాణ శైలి దర్శకుడంటే ముందు గొడార్డే గుర్తుకొస్తారు. అందుకే, 2011లో గొడార్డ్‌కు గౌరవ ‘ఆస్కార్‌’ అవార్డిస్తూ ‘సినిమా పట్ల మీ అవ్యాజమైన ప్రేమకు.. నిర్ణీత సూత్రాలపై మీ పోరాటానికి.. నవీన తరహా సినిమాకు మీరు వేసిన బాటకు..’ అంటూ సినీ ప్రపంచం సాహో అంది.   రచయితల్లో జేమ్స్‌ జాయిస్, రంగస్థల ప్రయోక్తల్లో శామ్యూల్‌ బెకెట్‌లా సినిమాల్లో గొడార్డ్‌ కాలాని కన్నా ముందున్న మనిషి. సమకాలికులు అపార్థం చేసుకున్నా, భావి తరాలపై ప్రభావమున్న సృజనశీలి. నవీన మార్గం తొక్కి, ఇతరులు తమ ఆలోచననూ, ఆచరణనూ మార్చుకొనేలా చేసిన ఘనుడు. ఏ రోజు సీన్లు ఆ రోజు సెట్స్‌లో రాస్తూ, చేతిలో పట్టుకొనే చౌకరకం కెమెరాలతో, ఎదురెదురు అపార్ట్‌మెంట్లలో, తెలిసిన బంధుమిత్రులే నటీనటులుగా సినిమా తీస్తూ అద్భుతాలు సృష్టించిన జీనియస్‌. ఆయన ర్యాడికల్‌ శైలి ఎందరిలోనే సినీ సృజనకు ఉత్ప్రేరకం. ఆ ప్రభావం అనుపమానం. అది ఎంత గొప్పదంటే... ఆయన సినిమాలు చూస్తూ వచ్చిన హాలీవుడ్‌ కుర్రకారులో అసంఖ్యాకులు కెమేరా పట్టి, లోబడ్జెట్, స్వతంత్ర చిత్రాలు తీయసాగారు. ఆయన టెక్నిక్‌లే వారి యాడ్‌ ఫిల్మ్స్, డాక్యుమెంటరీల రూపకల్పనకు తారకమంత్రమయ్యాయి.  సంప్రదాయంపై తిరుగుబాటు చేసి, హాలీవుడ్‌నే ధిక్కరించిన ఓ దర్శకుడిని ఆ హాలీవుడ్డే అలా ఆరాధించడం వింతల్లో కెల్లా వింత. మరెవరికీ దక్కని ఘనత. హాలీవుడ్‌ దర్శకుడు క్వెంటిన్‌ టరంటినో పైనా ‘అమితంగా ప్రభావం చూపిన దర్శకుడు’ గొడార్డే! తన గురువు కాని గురువు తీసిన ‘బ్యాండ్‌ ఆఫ్‌ అవుట్‌సైడర్స్‌’ స్ఫూర్తితోనే టరంటినో తన స్వీయ సినీ నిర్మాణ సంస్థకు ‘ఎ బ్యాండ్‌ ఎపార్ట్‌’ అని పేరు పెట్టారు. అన్ని వ్యవస్థలనూ ప్రతిఘటించిన గొడార్డ్‌ తనకు తెలియకుండా తానే ఒక వ్యవస్థ కావడం ఓ విరోధాభాస. ఆయన తన సినిమాల్లో చెప్పిన అంశాలు ముఖ్యమైనవే. కానీ, చెప్పీచెప్పకుండా అంతర్లీనంగా అలా వదిలేసినవి మరీ ముఖ్యమైనవి. ‘ఫోటోగ్రఫీ సత్యం. సినిమా సెకనుకు 24 సార్లు తిరిగే సత్యం. ఎడిట్‌ చేసిన ప్రతిదీ అసత్యమే’ అనేవారాయన. ఆ సత్యాసత్యాల సంఘర్షణలే ఆయన చిత్రాలు. ఒక్కమాటలో సినిమాను తన సెల్యులాయిడ్‌ రచనగా మలుచుకున్న అరుదైన దర్శకుడు గొడార్డ్‌. (క్లిక్ చేయండి: బొమ్మలు చెక్కిన శిల్పం) బతికుండగానే ఆయనపై ఆయన శైలిలోనే ఒక సినిమా రావడం విశేషం. గొడార్డంటే ఫ్రెంచ్‌ న్యూవేవ్‌ అంటాం. కానీ, జాగ్రత్తగా గమనిస్తే 1960ల తర్వాత ప్రపంచం నలుమూలల్లో ప్రతి నవ్యధోరణిలో ఆయన దర్శనమిస్తారు. ఆయన శైలి, సంతకాలు మన బాలీవుడ్‌ సినిమాల్లోనూ కనిపిస్తాయి. సినిమా సరిహద్దుల్ని విస్తరించిన గొడార్డ్‌తో ప్రభావితుడైన దర్శకుడు మార్టిన్‌ స్కొర్సెసే అన్నట్టు ‘‘సినీ రంగంలో అతి గొప్ప ఆధునిక దృశ్యచిత్రకారుడు.’’ చిత్రకళకు ఒక పికాసో. సినిమాకు ఒక గొడార్డ్‌! రాబోయే తరాలకూ ఆయన, ఆయన సినిమా గుర్తుండిపోయేది అందుకే! (క్లిక్ చేయండి: నడిచే బహు భాషాకోవిదుడు) – రెంటాల జయదేవ 

2020వ సంవత్సరానికి గాను తాజా 68వ జాతీయ అవార్డుల ప్రకటన తెలుగు సినీ రంగానికి  కొంత సంతోషమిచ్చినా, తమిళం (10 అవార్డులు), మలయాళం (9 అవార్డులు)తో పోలిస్తే, మన ఫీచర్‌ ఫిల్మ్‌లకు నాలుగే అవార్డులు దక్కాయన్న అసంతృప్తినీ మిగిల్చింది. సంఖ్యాపరంగా, బాక్సాఫీస్‌ లెక్కల పరంగా దేశాన్ని ఊపేస్తున్న తెలుగు సినిమాకు తగిన న్యాయం జరగలేదా? తాజా జాతీయ అవార్డుల తుది నిర్ణాయక సంఘంలో ఏకైక  తెలుగు సభ్యుడు – ప్రముఖ దర్శకుడు వి.ఎన్‌. ఆదిత్యతో ‘సాక్షి’ ప్రత్యేక భేటీ... ► ఈ అవార్డుల ఎంపికలో మీ పాత్ర ఏమిటి? జాతీయ అవార్డ్స్‌లో రెండు విడతల వడపోతతో ఫీచర్‌ ఫిల్మ్‌ల అవార్డుల నిర్ణయం ఉంటుంది. ఈసారి తొలి వడపోతలో నార్త్, ఈస్ట్, వెస్ట్‌లకు ఒక్కొక్కటీ, సౌత్‌కు రెండు – మొత్తం 5 ప్రాంతీయ జ్యూరీలున్నాయి. ప్రతి జ్యూరీలో అయిదుగురు సభ్యులు. ఇలా 25 మంది వచ్చిన మొత్తం ఎంట్రీల నుంచి బాగున్న ఆయా భాషా చిత్రాలను ప్రాథమికంగా ఎంపిక చేశారు. అలా తొలి వడపోతలో మిగిలిన ఎంట్రీలను ఫైనల్‌ జ్యూరీ రెండో వడపోత చేసి, తుది అవార్డులు ప్రకటించింది. ఫీచర్‌ ఫిల్మ్స్‌ విభాగంలో 30 భాషల్లో కలిపి 305 దాకా ఎంట్రీలొచ్చాయి. ప్రాంతీయ జ్యూరీల దశ దాటి ఫైనల్స్‌కు వచ్చినవి 67 సినిమాలే. ఫైనల్‌ జ్యూరీలో ప్రాంతీయ జ్యూరీల ఛైర్మన్లు అయిదుగురు, మరో ఆరుగురు కొత్త సభ్యులుంటారు. వారిలో ఒకరు ఛైర్మన్‌గా వ్యవహరిస్తారు. ఆ ఫైనల్‌ జ్యూరీ 11 మందిలో ఏకైక తెలుగువాడిగా బాధ్యత నిర్వహించా. ► మీ బాధ్యత, పాత్ర మీకు తృప్తినిచ్చాయా? చిన్నప్పుడు బెజవాడలో సినిమాపై పిచ్చిప్రేమతో టికెట్ల కోసం హాళ్ళ దగ్గర కొట్టుకొని చూసిన సామాన్య ప్రేక్షకుడి స్థాయి నుంచి ఇవాళ ప్రభుత్వ సౌకర్యాలతో రోజూ ఉదయం 8 నుంచి రాత్రి 10 దాకా దేశంలోని ఉత్తమ    సినిమాలెన్నో చూసే స్థాయికి రావడం ఫిల్మ్‌ లవర్‌గా నాకు మరపురాని అనుభూతి, అనుభవం. ► తమిళ, మలయాళాలతో పోలిస్తే బాగా తక్కువగా తెలుగుకు నాలుగు అవార్డులే వచ్చాయేం? ప్రాంతీయ జ్యూరీకి మొత్తం ఎన్ని తెలుగు ఎంట్రీలు వచ్చాయో తెలీదు. ఫైనల్స్‌లో మా ముందుకొచ్చినవి     ‘కలర్‌ ఫోటో’, ‘నాట్యం’, ‘ప్లేబ్యాక్‌’, ‘సీజన్‌ ఆఫ్‌       ఇన్నోసెన్స్‌’, అల్లు అర్జున్‌ ‘అల వైకుంఠపురములో’, నితిన్‌ ‘భీష్మ’, విష్వక్సేన్‌ ‘హిట్‌–1’,  – ఇలా ఏడెనిమిది తెలుగు సినిమాలే. ఆ లెక్కన 4 అవార్డులు మరీ తక్కువేం కాదు. ఒకప్పుడు ఉత్తమ ప్రాంతీయ చిత్రం మినహా మరే అవార్డూ దక్కని తెలుగు సినిమాకు ఇప్పుడిన్ని రావడం గమనార్హం. ► తప్పు ఎక్కడ జరిగిందంటారు? అవార్డుల ఎంపికలో అయితే కానే కాదు. కరోనాతో 2020లో సినిమాలు, ఎంట్రీలూ తగ్గాయి. కాకపోతే, సౌత్‌ ప్రాంతీయ జ్యూరీలు రెండిట్లోనూ తెలుగువారెవరూ లేకపోవడంతో, ఫైనల్స్‌కు మనవి ఎక్కువ చేరలేదేమో! బయట నేను చూసిన కొన్ని బాగున్న సినిమాలు కూడా ఫైనల్స్‌ పోటీలో రాలేదు ఎందుకనో! రెండు తెలుగు రాష్ట్రాలున్నా, ఇన్ని సినిమాలు తీస్తున్నా... ఒకే సభ్యుణ్ణి తీసుకోవడం తప్పే! ఇద్దరేసి వంతున రెండు రాష్ట్రాలకూ కలిపి నలుగురుండాలని చెప్పాను. కొన్ని రాష్ట్రాల నుంచి అవగాహన ఉన్న మంచి జర్నలిస్టులూ సభ్యులుగా వచ్చారు. అలా మన నుంచి ఎందుకు పంపరు? ► మన భాషకు న్యాయం జరగలేదని ఒప్పుకుంటారా? నా వాదన ఎంట్రీలు చూసిన సభ్యుల సంఖ్య విషయంలోనే! అవార్డుల సంగతికొస్తే కాసేపు తెలుగును పక్కనపెట్టి చూడండి. ఈసారి ప్రమాణాలు లేవని ఉత్తమ క్రిటిక్, గుజరాతీ, ఒడియా భాషల్లో ఉత్తమ ప్రాంతీయ చిత్రం అవార్డులే ఇవ్వలేదు. బాగున్న కొన్ని మారుమూల భాషలకూ అవార్డులిచ్చారు. ప్రోత్సహించాలంటూ ప్రమాణాలు లేకున్నా ప్రతి కేటగిరీలో ఎవరో ఒకరికి అవార్డులు ఇవ్వడం సరికాదని ఛైర్మన్‌ మొదటి నుంచీ గట్టిగా నిలబడ్డారు. జ్యూరీ పారదర్శకంగా, నిజాయతీగా చర్చించి అర్హులైనవారికే అవార్డులిచ్చింది. ► ఇతర భాషలతో పోలిస్తే మనం ఎక్కడున్నాం? ఇతర భాషలకు ఎక్కువ అవార్డులొచ్చాయి గనక మనమేమీ చేయట్లేదనుకోవడం తప్పు. మనం ఎక్కువ వినోదం, వసూళ్ళ మోడల్‌లో వెళుతున్నాం. ప్రేక్షకుల్ని ఎంటర్‌టైన్‌ చేసే అంశంలో మనమే ముందున్నాం.     సాంకేతికంగా, నిర్మాణపరంగా, ఈస్థటికల్‌గా, ప్రేక్షకుల కిచ్చే వినోదపరంగా మన తెలుగు సినిమా చాలా    బాగుంది. మనకు ప్రతిభకు కొదవ లేదు కానీ, అవార్డుల మీద ఫోకస్సే లేదు. కొన్నిసార్లు హీరో ఇమేజ్‌ కోసం కథలో కాంప్రమైజ్‌ కావడం, పాటలు, ఫైట్లు పెట్టడం లాంటివి మనకు ఎక్కువ. అలా చేయని మల యాళ, తదితర భాషా చిత్రాలకు మనకన్నా అవార్డులు ఎక్కువ రావచ్చు. అయినా, అవార్డు అనేది ఆ ఒక్క సినిమాకే వర్తిస్తుంది. మొత్తం పరిశ్రమకు కాదు. సహజత్వానికి దగ్గరగా తీసే సినిమాలకు వసూళ్ళు వచ్చే మోడల్‌ తమిళ, మలయాళాల్లో లాగా మన దగ్గరుంటే, మనమూ అలాంటి సినిమాలు తీయగలం. ► అవార్డుల్లోనూ దేశం తెలుగు వైపు తలతిప్పేలా చేయాలంటే...? (నవ్వుతూ...) మరిన్ని మంచి సినిమాలు తీయాలి. వాటిని అవార్డ్స్‌కు ఎంట్రీలుగా పంపాలి. ‘జాతీయ అవార్డులు మనకు రావులే’ అని ముందుగానే మనకు మనమే అనేసుకుంటే ఎలా? అప్లయ్‌ చేస్తేనేగా అవార్డొచ్చేది! తమిళ, మలయాళ, కన్నడ, చివరకు అస్సామీకి వచ్చినన్ని ఎక్కువ ఎంట్రీలు మనకు రాలేదు. ప్రయత్నలోపం మనదే! మనకు నాలుగే అవార్డులు రావడానికి అదే కారణం. అలాగే, అవార్డులకు అప్లికేషన్‌ సరిగ్గా నింపకపోవడం, పూర్తి వివరాలు ఇవ్వకపోవడం, సరైన కేటగిరీకి ఎంట్రీగా పంపకపోవడం, పంపిన సినిమాల్లోనూ టెక్నికల్‌ సమస్యల వల్ల కూడా తెలుగు సినిమాలు ఛాన్స్‌ పోగొట్టుకుంటున్నాయి. దీనిపై మన ఫిల్మ్‌ ఛాంబర్, ప్రొడ్యూసర్స్‌ కౌన్సిల్‌ ద్వారా విస్తృత ప్రచారం చేసి, అవగాహన పెంచాలని నా అభ్యర్థన. నా వంతుగా నేనూ పరిస్థితులు వివరించేందుకు కృషి చేస్తా!   ► మీరు ఒంటరి కాబట్టి, నేషనల్‌ అవార్డులకై కొట్లాడాల్సి వచ్చిందా? జ్యూరీ అంతా సినీ అనుభవజ్ఞులే. ప్రతి ఒక్కరి అభిప్రాయం తీసుకుంటారు. ఓటింగ్‌ కూడా ఉంటుంది. స్నేహంగానే ఎవరి పాయింట్‌ వారు వినిపించాం. ప్రతి తెలుగు ఎంట్రీకీ దానికి తగ్గ కేటగిరీలో అవార్డు వచ్చేందుకు నా వాదన నేనూ వినిపించా. సహజత్వానికీ దగ్గరగా ఉన్నందుకు అత్యధిక ఓట్లతో ‘కలర్‌ ఫోటో’కూ, స్క్రీన్‌ప్లేలో భాగమయ్యేలా పాటలకు సంగీతాన్నిచ్చి కోట్లమందికి చేరిన ‘అల వైకుంఠపురములో...’కూ, పాశ్చాత్య – సంప్రదాయ రీతుల మేళవింపుగా పూర్తి డ్యాన్స్‌ ఫిల్మ్‌ తీసి, మేకప్‌లోనూ వైవిధ్యం చూపిన ‘నాట్యం’కి – ఇలా 4 అవార్డులొచ్చాయి. సహజంగానే అన్నిటికీ రావుగా!  అయితే, మన గొంతు మనం బలంగా వినిపించకపోతే, మనకు రావాల్సినవి కూడా రావు. అవార్డుల్లోనే కాదు అన్నిటా అది చేదు నిజం!  – రెంటాల జయదేవ

‘అవకాశం వస్తే, మీ నాన్న గారి సినిమాల్లో ఏది రీమేక్‌ చేస్తారు?’   ‘ప్రేమనగర్‌’ లాంటి సూపర్‌ హిట్లు తీసిన దర్శకుడు కె.ఎస్‌. ప్రకాశరావు గురించి, కమర్షియల్‌ విజయాలలో తండ్రిని మించిన తనయుడిగా ఎదిగిన దర్శకుడు కె. రాఘవేంద్రరావును కొన్నేళ్ళ క్రితం అడిగాం. దానికి, రాఘవేంద్రరావు ఊహకందని జవాబిచ్చారు. ‘‘ఏయన్నార్‌ నటించిన ‘ప్రేమనగర్‌’ (1971 సెప్టెంబర్‌ 24)ను ఇవాళ మారిన టెక్నాలజీతో బ్రహ్మాండంగా తీసే అవకాశం ఉన్నా... ఆ కథను మా నాన్న గారు తీసినదాని కన్నా గొప్పగా ఎవరూ తీయలేరు. గతంలో ఆ చిత్రాన్ని రీమేక్‌ చేయాలని నేను, హీరో నాగార్జున, నిర్మాత రామానాయుడు గారు అనుకున్నా, మళ్ళీ వదిలేశాం. అయితే, నాన్న గారు తీసిన ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’ చాలా మంచి స్క్రిప్టు. వీలుంటే, అది రీమేక్‌ చేయాలని ఉంది’’ – ఇదీ ‘అడవి రాముడు’ లాంటి అనేక ఇండస్ట్రీ హిట్స్‌ తీసిన రాఘవేంద్రుడి ‘సాక్షి’కి చెప్పిన మనసులో మాట.      తండ్రి కె.ఎస్‌. ప్రకాశరావు దర్శకత్వంలో, తనయుడు కె. రాఘవేంద్రరావు సహాయ దర్శకుడిగా పనిచేసిన అలనాటి శతదినోత్సవ చిత్రం ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’ (రిలీజ్‌ 1971 నవంబర్‌ 12). ఆ చిత్రానికి ఇప్పుడు 50 వసంతాలు. ఇంతకీ, శోభన్‌బాబు వర్ధమాన నటుడిగా ఉన్న రోజుల్లో, జమున టైటిల్‌ రోల్‌ పోషించిన ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’లో అంత ప్రత్యేకత ఏముంది? చరిత్ర తరచి చూస్తే – చాలానే ఉంది.      సోలో హీరోగా... కెరీర్‌కు కొత్త మలుపు!      శోభన్‌బాబు సినీరంగానికి వచ్చి అప్పటికి పుష్కరకాలం. చిన్న వేషాల నుంచి పెద్ద వేషాలు, కథానాయక పాత్రల దాకా ఆ పన్నెండేళ్ళలో 70కి పైగా సినిమాల్లో చేశారు. ఎన్టీఆర్, ఏయన్నార్‌ లాంటి స్టార్ల పక్కన, సమకాలీన హీరో కృష్ణతోనూ కలసి నటిస్తున్నారు. ‘వీరాభిమన్యు’ (1965), విడిగా ‘మనుషులు మారాలి’ (1969), ‘కల్యాణమంటపం’ (1971) లాంటి హిట్లొచ్చినా, సోలో హీరోగా నిలదొక్కుకోలేదు. అలాంటి పెద్ద బ్రేక్‌ కోసం ఈ అందగాడు నిరీక్షిస్తున్నారు. సరిగ్గా అప్పుడు శోభన్‌ కెరీర్‌లో 80వ సినిమాగా రిలీజైన ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’తో ఆ నిరీక్షణ ఫలించింది. వెనక్కి తిరిగి చూసుకోకుండా, సింగిల్‌ హీరోగా నిలబెట్టేసింది. ‘తాసిల్దారు..’లో తండ్రి – కండక్టర్‌. కొడుకు – కలెక్టర్‌. తండ్రీకొడుకులుగా శోభన్‌ ద్విపాత్రధారణ ప్రజలకు నచ్చింది. చిత్ర విజయానికి కారణమైంది. ఒకేసారి తెరపై రెండు విభిన్న పాత్రల్ని సమర్థంగా చేయడం... నటుడిగా ఆయనలో ఆత్మవిశ్వాసం పెంచింది. జమున – చంద్రకళ హీరోయిన్లుగా మెప్పించారు. నాగభూషణం, రావికొండలరావు, సాక్షి రంగారావు, హాస్యపాత్రలో రాజబాబు అలరించారు.     వయసు 34... పాత్ర 64...     శోభన్‌ తన కెరీర్‌లో పలుమార్లు ద్విపాత్రాభినయం చేశారు. కానీ, ఆయన ద్విపాత్రాభినయానికీ, విభిన్న పాత్రపోషణకూ మొట్టమొదట గుర్తింపు తెచ్చింది ‘తాసిల్దారు...’ చిత్రమే! నిజానికి, అంతకు అయిదేళ్ళ ముందే కమెడియన్‌ పద్మనాభం నిర్మించిన ‘పొట్టి ప్లీడరు’ (1966)లో అన్నదమ్ములుగా తొలిసారి రెండు రోల్స్‌ పోషించారు శోభన్‌. కానీ, పెద్ద వయసు తండ్రి ప్రసాదరావుగా – కుర్రకారు కొడుకు వాసుగా రెండు భిన్న వయసు పాత్రలు... అదీ కథకు కీలకమైన కథానాయక పాత్రలు పూర్తిస్థాయిలో పోషించి, మెప్పించారీ చిత్రంలో! మనిషి తీరు, మాట, నడక – అన్నీ వేర్వేరైన ఆ పాత్రలను ఏకకాలంలో తెరపై రక్తికట్టించేందుకు శారీరకంగా, మానసికంగా చాలానే కష్టపడ్డారు. ముఖ్యంగా – తండ్రీ కొడుకులు పాత్రలు పరస్పరం సంభాషించుకొనే ఘట్టాలలో! ఒక రోజునైతే... ఒక పూటంతా శ్రమపడ్డా ఒక్క షాట్‌ కూడా ఓకే కాలేదు. ఇక ఆ రోజు చేయలేనని వెళ్ళిపోయి, రాత్రంతా రిహార్సల్‌ చేసుకున్నారు. మరునాడు వెళ్ళీ వెళ్ళడంతోనే ఫస్ట్‌ టేక్‌ ఓకే చేశారు. అదీ ఆయన పట్టుదల. అలా 34 ఏళ్ళ నిజజీవిత ప్రాయంలో చత్వారపు కళ్ళజోడు, చేతిలో కర్రతోడు ఉన్న అరవై ఏళ్ళు దాటిన ముసలి తండ్రి పాత్రలోనూ జనాన్ని మెప్పించారు. దటీజ్‌ శోభన్‌!     కాలేజీ కలలరాణి సరసనే హీరోగా...     కాలేజీ రోజుల నుంచి శోభన్‌ పిచ్చిగా ప్రేమించి, ఆరాధించి, అభిమానిగా జవాబు రాని ఉత్తరాలెన్నో రాసి, నిద్ర పట్టని కలలతో మద్రాసు వాహినీ స్టూడియోలో అష్టకష్టాలు పడి ‘ఇల్లరికం’ (1959) సెట్స్‌లో దగ్గర నుంచి చూసిన ఆనాటి స్టార్‌ హీరోయిన్‌ జమున. హృదయరాణి జమున సరసన జంటగా నటించాలని తపించిన ఆయనకు తొలిసారిగా ఆమెతో నటించే అదృష్టం వరించింది ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’లోనే. నిర్మాతలు కొత్తవాళ్ళయినా, పేరున్న దర్శకుడు ప్రకాశరావు అడగడంతో వర్ధమాన హీరో శోభన్‌ పక్కన నటించేందుకు జమున కాదనలేకపోయారు. అలా తెరపై తొలిసారే ఆమెకు భర్తగా, కొడుకుగా రెండు పాత్రలు పోషించే అవకాశం శోభన్‌కు దక్కింది. 1971 మార్చి 15న మద్రాసు వాహినీ స్టూడియోలో ప్రసిద్ధ నిర్మాత బి. నాగిరెడ్డి క్లాప్‌ ఇవ్వగా, పంపిణీదారులు ‘లక్ష్మీఫిలిమ్స్‌’ అధినేత బి. శివరామయ్య కెమెరా స్విచ్‌ ఆన్‌ చేయగా, జమున మీద మొదటి షాట్‌తో చిత్రీకరణ మొదలైంది. సెట్స్‌లో మొదట ఒకటి రెండు సీన్లకు భయపడ్డా, జమున సహకారంతో శోభన్‌∙విజృంభించారు. భర్తను అనుమానించి, బంధానికి దూరంగా బతికిన భార్యగా, కష్టపడి కొడుకును ప్రయోజకుడిగా పెంచే తల్లిగా బరువైన మధుమతి పాత్రను జమున రక్తి కట్టించారు. జనం మెచ్చిన ఈ జంట అభినయంతో సినిమా దిగ్విజయం... సభలు– సమావేశాలు... శతదినోత్సవాలు. కానీ, మారిన సినిమా గ్లామర్, గ్రామర్‌తో ఆ తరువాత ఆరేళ్ళకు కానీ వారిద్దరి కాంబినేషన్‌లో మరో సినిమా (‘గడుసు పిల్లోడు’– 1977) రాకపోవడం విచిత్రం! శోభన్‌ – జమున కాంబినేషన్‌లో ఆఖరి సినిమా కూడా అదే!     తండ్రి శిక్షణలో... రాటుదేలిన రాఘవేంద్రుడు!     యాభై ఏళ్ళ క్రితం... ఈ సినిమా తీస్తున్ననాటికి... రాఘవేంద్రరావు ఇంకా దర్శకుడు కాలేదు. దర్శకులు పి. పుల్లయ్య, కమలాకర కామేశ్వరరావు, వి. మధుసూదనరావు లాంటి వారి వద్ద పనిచేసి, కన్నతండ్రి వద్ద ఆయన దర్శకత్వ పాఠాలు నేర్చుకుంటున్న రోజులవి. ఆ సమయంలో ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’ సెట్స్‌లో కె.ఎస్‌. ప్రకాశరావు కొన్ని సన్నివేశాల చిత్రీకరణ బాధ్యతను కుమారుడికి అప్పగించి, తాను దూరంగా కుర్చీలో కూర్చొని పరిశీలిస్తూ, ప్రాక్టికల్‌ శిక్షణనిచ్చారు. అలా దర్శకుడు కాక ముందే రాఘవేంద్రరావు కొన్ని సీన్లకు దర్శకత్వ బాధ్యత వహించారీ చిత్రానికి. ఆ రకంగా ఈ చిత్రం ఆయన కెరీర్‌లో ఓ మధుర జ్ఞాపకం. ఆ తరువాత సరిగ్గా ఆరేళ్ళలో అదే ‘సత్యచిత్ర’ పతాకంపై, అదే నిర్మాతలు సత్యనారాయణ, సూర్యనారాయణలకు అగ్ర హీరో ఎన్టీఆర్‌తో ‘అడవి రాముడు’ లాంటి బ్లాక్‌బస్టర్‌ హిట్‌ రూపొందించే స్థాయికి రాఘవేంద్రరావు ఎదగడం విశేషం.      ఆ మాటకొస్తే, ఇవాళ శతాధిక చిత్ర దర్శకుడైన ఆయనను అసలు డైరెక్టర్‌ని చేసిన తొలి చిత్రం ‘బాబు’ (1975)కు ఛాన్స్‌ ఇచ్చింది శోభన్‌బాబే! అప్పటికే నూటికి పైగా సినిమాల్లో నటించి, వరుస విజయాలతో స్టార్‌ హీరోగా వెలుగుతున్నారు శోభన్‌. కలవడానికి కూడా భయపడుతూ, తండ్రి ప్రకాశరావు ప్రోద్బలంతో వచ్చిన రాఘవేంద్రరావు భుజం తట్టి, తొలి చిత్రంలో నటించడానికి వెంటనే అంగీకరించిన పెద్దమనసు శోభన్‌బాబుది. అలా ఇన్నేళ్ళ దర్శకేంద్రుడి కెరీర్‌కు అప్పట్లో కొబ్బరికాయ కొట్టిన హీరో ఈ ఆంధ్రుల అందాల నటుడు.      రెండు నవలలు – రెండూ హిట్టే!     ఒక వైపు ‘ప్రేమనగర్‌’, మరోవైపు ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’ – రెండు చిత్రాలనూ ఏకకాలంలో, ఏకాగ్రతతో తీర్చిదిద్దారు దర్శకుడు కె.ఎస్‌. ప్రకాశరావు. రెండూ నవలా చిత్రాలే! రెండు నవలలూ ‘ఆంధ్రప్రభ’ వీక్లీలో హిట్‌ సీరియల్సే! మొదటిది – కోడూరి కౌసల్యాదేవి ‘ప్రేమనగర్‌’. రెండోది – కావిలిపాటి విజయలక్ష్మి ‘విధి విన్యాసాలు’. ‘కండక్టరు కొడుకు కలెక్టరవుతాడా?’ అనే ఆసక్తికరమైన ప్రశ్న ఉపశీర్షికగా ‘విధి విన్యాసాలు’ వారం వారం పాఠకులను పట్టువిడవకుండా చదివించింది. కమర్షియల్‌ ఎలిమెంట్లున్న ఆ నవల హక్కులు కొనుక్కొని, సినిమా తీద్దామని వచ్చారు నిర్మాతలు. దర్శకుడు ప్రకాశరావు వారికి అండగా నిలిచారు. వెండితెరకు కావాల్సిన పాత్రోచిత మార్పులతో స్క్రీన్‌ప్లే సిద్ధం చేశారు. అందుకు తోడ్పడ్డ నవలా – నాటక రచయిత ఎన్‌.ఆర్‌. నందిని మాటల రచయితగా పెట్టుకున్నారు. ఒక సామాన్య మధ్యతరగతి కుటుంబంలో కండక్టర్‌ కొడుకైన హీరో చివరకు అసామాన్యుడైన కలెక్టర్‌గా ఎదిగి, తండ్రి ఆశ నెరవేర్చడమనే ఇతివృత్తం ఆ తరంలో చిగురిస్తున్న ఆశలకు తగ్గట్టు, మధ్యతరగతి ప్రేక్షకులను ఆకట్టుకుంది. అనుమానించి, అహంకారంతో అవమానించి, భర్తకు దూరమైన ఇల్లాలి జీవితం – చివరకు తన తప్పును తెలుసుకొన్న ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’గా టైటిల్‌ రోల్‌లో జమున అభినయం మహిళా ప్రేక్షకులకు పట్టేసింది. వెరసి, సినిమా విజయవంతమైంది. భార్యాభర్తల మధ్య అపోహలు – అపార్థాలు, కన్నబిడ్డ పెరిగి పెద్దయ్యాక చాలా ఏళ్ళకు వారు తిరిగి కలుసుకోవడం అనే ఈ సెంటిమెంటల్‌ ఫ్యామిలీ కమర్షియల్‌ కథాంశం ఆ తరువాత మరిన్ని సినిమాలకు స్ఫూర్తినిచ్చింది.     పాపులర్‌ పాటల అదే కాంబినేషన్‌!     ‘ప్రేమనగర్‌’ కలిసొచ్చిన దర్శక – సంగీత దర్శక – గీత రచయితల త్రయమే (ప్రకాశరావు – కె.వి. మహదేవన్‌ – ఆత్రేయ) ‘తాసిల్దారు...’కీ పనిచేసింది. ‘ప్రేమనగర్‌’ రిలీజైన సరిగ్గా 50వ రోజున ‘తాసిల్దారు...’ జనం ముందుకు వచ్చింది. కలర్‌ సినిమాల హవా మొదలైపోయిన ఆ రోజుల్లో అన్ని రకాల కలర్‌ఫుల్‌ ‘ప్రేమనగర్‌’ సంగీతపరంగానూ అపూర్వ విజయం సాధించింది. ఏటికి ఎదురీది బ్లాక్‌ అండ్‌ వైట్‌లో తీసిన ‘తాసిల్దారు...’ అంత మ్యూజికల్‌ హిట్‌ కాలేదు. అయితేనేం, శతదినోత్సవ చిత్రమై, కొన్ని పాపులర్‌ పాటలను అందించింది. పెద్ద శోభన్‌బాబుపై వచ్చే ‘కనబడని చెయ్యేదో నడుపుతోంది నాటకం...’ (గానం కె.బి.కె. మోహనరాజు) తాత్త్విక రీతిలో సాగుతూ, తరచూ రేడియోలో వినిపించేది. అలాగే, పెద్ద శోభన్‌బాబు – జమునలపై వచ్చే యుగళగీతం ‘నీకున్నది నేననీ – నాకున్నది నీవనీ...’ పాట ‘కలసిపోయాము ఈనాడు, కలసి ఉంటాము ఏనాడు’ అనే క్యాచీ లైన్‌తో ఇవాళ్టికీ ఆకర్షిస్తుంది. చిన్న శోభన్‌బాబు – చంద్రకళ జంటపై వచ్చే డ్యూయట్‌ ‘అల్లరి చేసే వయసుండాలి – ఆశలు రేపే మనసుండాలి...’ (గానం పి. సుశీల, జేవీ రాఘవులు) ఆనాటి కుర్రకారు పాట.       తొలి తెలుగు లేడీ ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌తోనే..!          సినీరంగంలో కెమేరా, కళ లాంటి కొన్ని శాఖల్లో ఆడవాళ్ళు ఇవాళ్టికీ చాలా అరుదు. అలాంటిది – 50 ఏళ్ళ క్రితమే ఓ తెలుగు మహిళ ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌గా పనిచేసిన సినిమా ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’. శ్రీమతి మోహన ఆ సినిమాకు కళా దర్శకురాలు. ఆమె కె.ఎస్‌. ప్రకాశరావుకు దూరపు బంధువు. మేనకోడలు వరుస. అంతేకాదు... తెలుగు సినీ చరిత్రలో తొలి లేడీ ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌ కూడా ఆవిడే! మద్రాస్‌ స్కూల్‌ ఆఫ్‌ ఆర్ట్స్‌లో డిప్లమో పట్టా సాధించిన మోహన తన విద్యార్థి దశలోనే సినిమాల్లో ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌ కావడం చెప్పుకోదగ్గ విషయం. కె.ఎస్‌. ప్రకాశరావు రూపొందించిన ‘రేణుకాదేవి మహాత్మ్యం’ (1960)తో ఆమె కళాదర్శకురాలయ్యారు. ఆ తరువాత ప్రకాశరావు, జి. వరలక్ష్మిల తమిళ చిత్రం ‘హరిశ్చంద్ర’కూ, అలాగే మహానటి సావిత్రి దర్శకత్వం వహించిన ‘చిన్నారిపాపలు’, ‘ప్రాప్తమ్‌’ (ఏయన్నార్‌ ‘మూగ మనసులు’కు తమిళ రీమేక్‌) చిత్రాలకూ కళాదర్శకురాలిగా పనిచేశారు. ఆ రోజుల్లో వివిధ మ్యాగజైన్లకు బొమ్మలు కూడా వేసిన మోహన, ప్రముఖ కమెడియన్‌ – మెజీషియన్‌ అయిన రమణారెడ్డికి మేజిక్‌ ప్రదర్శనల్లో సహాయకురాలిగానూ వ్యవహరించేవారు. తమిళ నటుడు టి.ఎస్‌. బాలయ్య కుమారుణ్ణి ఆమె వివాహమాడారు. దురదృష్టవశాత్తూ, చిన్న వయసులోనే అనారోగ్యంతో ఆమె కన్నుమూశారు. తొలి తెలుగు లేడీ ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌ ప్రస్థానం అలా అర్ధంతరంగా ముగిసిపోయింది.     ఉత్తమ నటుడిగా... తొలి గుర్తింపు!          కలర్‌ సినిమాలు జోరందుకుంటున్న ఆ రోజుల్లో బ్లాక్‌ అండ్‌ వైట్‌లోనే చేసిన సాహసం ‘తాసిల్దారు..’. ఈ  సెంటిమెంటల్‌ కుటుంబ కథాచిత్రం అప్పట్లో 29 కేంద్రాల్లో రిలీజైంది. 5 (విశాఖపట్నం, రాజమండ్రి, విజయవాడ, గుంటూరు, నెల్లూరు) కేంద్రాల్లో డైరెక్టుగా, మరో కేంద్రం (హైదరాబాద్‌)లో షిఫ్టుతో – మొత్తం 6 కేంద్రాల్లో ఈ చిత్రం వంద రోజులు ఆడింది. విశేష మహిళాదరణతో విజయవాడ విజయా టాకీస్‌లో, గుంటూరు లిబర్టీలో, రాజమండ్రి వీరభద్ర పిక్చర్‌ ప్యాలెస్‌లో అత్యధికంగా 105 రోజులు ఆడింది. ఆరు కేంద్రాలలో వందరోజులు ఆడిన సందర్భంగా, రాజమండ్రిలోని నవభారతి గురుకులం ఆవరణలో 1972 ఫిబ్రవరి 19న చిత్ర తారాగణం, సాంకేతిక వర్గం, పంపిణీదారులు, థియేటర్‌ యజమానుల మధ్య ఘనంగా శతదినోత్సవం జరిపారు. స్టార్‌ హీరో అక్కినేని ఆ సభకు అధ్యక్షుడిగా రావడం విశేషం.     రివార్డులే కాదు అవార్డులూ ‘తాసిల్దారు గారి అమ్మాయి’కి దక్కాయి. ప్రసిద్ధ జాతీయ సినీ పత్రిక ‘ఫిల్మ్‌ఫేర్‌’ ఆ ఏడాది తెలుగులో ఉత్తమ చిత్రం అవార్డుకు ఈ సినిమానే ఎంపిక చేసింది. అలాగే, ఈ చిత్రం అందాల నటుడు శోభన్‌బాబు అభినయానికీ గుర్తింపునిచ్చింది. అవార్డులు తెచ్చింది. ఫిలిమ్‌ ఫ్యాన్స్‌ అసోసియేషన్‌ నుంచి ఉత్తమ నటుడిగా ఆయన అవార్డు అందుకున్నారు. బెస్ట్‌ యాక్టర్‌గా ఆయన అందుకున్న తొలి అవార్డు అదే. ఈ చిత్ర నిర్మాతలు ఆ తర్వాత అయిదేళ్ళకు మళ్ళీ శోభన్‌బాబుతోనే తమ ‘సత్యచిత్ర’ బ్యానర్‌పై, కె. విశ్వనాథ్‌ దర్శకత్వంలో ‘ప్రేమబంధం’ (1976) అనే కలర్‌ సినిమా తీయడం గమనార్హం.      ముందు శోభన్‌బాబు... తర్వాత చిరంజీవి – నిజమైన ఆ జోస్యం!          అప్పట్లో అక్కినేని, వర్ధమాన హీరో శోభన్‌బాబును మెచ్చుకుంటూ ‘హి ఈజ్‌ ఎ గుడ్‌ యాక్టర్‌. ఫ్యూచర్‌ హోప్‌ ఆఫ్‌ ది ఫిల్మ్‌ ఇండస్ట్రీ’ అన్నారు. ఆ జోస్యం ఫలించింది. ఒక్క 1971లోనే ఏకంగా 16 చిత్రాల్లో నటించిన శోభన్‌బాబుకు సోలో హీరోగా దశ తిరిగింది – ‘తాసిల్దారు...’తోనే. ఆ వెంటనే కె. విశ్వనాథ్‌ ‘చెల్లెలి కాపురం’ (1971), మరుసటేడు  ‘సంపూర్ణ రామాయణం’, ‘మానవుడు – దానవుడు’ – ఇలా వరుస హిట్లతో వెనక్కి తిరిగి చూసుకోలేదు. స్టార్‌ హీరో అయ్యారు. దశాబ్దిన్నర పైగా ఆ హోదాలో అలరించారు. ‘తాసిల్దారు...’ విడుదలైన సరిగ్గా పదేళ్ళకు... 1981లో లక్ష్మి – చిరంజీవి అక్కాతమ్ముళ్ళుగా ‘చట్టానికి కళ్ళు లేవు’ రిలీజైంది. హైదరాబాద్‌లో ఆ సినిమా హండ్రెడ్‌ డేస్‌ ఫంక్షన్‌. మద్రాసు నుంచి ముఖ్య అతిథిగా వచ్చిన శోభన్‌బాబు నోట యాదృచ్ఛికంగా సరిగ్గా పదేళ్ళ క్రితం అక్కినేని అన్న మాటే వచ్చింది. ‘ఫ్యూచర్‌ హోప్‌ ఆఫ్‌ ది ఫిల్మ్‌ ఇండస్ట్రీ చిరంజీవి’ అన్నారు ఆంధ్రుల అందాల అభిమాన కథానాయకుడు. శోభన్‌ మనస్ఫూర్తిగా అన్న ఆ మాటే నిజమైంది. వర్ధమాన నటుడు చిరంజీవిని సోలో హీరోగా ‘చట్టానికి కళ్ళు లేవు’ నిలబెట్టింది. ఆయన దశ తిరిగింది. బ్లాక్‌బస్టర్‌ ‘ఖైదీ’ (1983) మీదుగా ఆయన మెగాస్టార్‌ దాకా ఎదిగారు. సినిమా చరిత్రలో ఊహకందని ‘విధి విన్యాసాలు’ అలానే ఉంటాయి మరి! – రెంటాల జయదేవ

సినిమా అంతా బాల నటీనటులతోనే తీస్తే? భారతదేశంలో మునుపెన్నడూ ఎవరూ చేయని ఈ ప్రయోగాన్ని తెలుగు వాళ్ళు మొదట చేశారు. 85 ఏళ్ళ క్రితం విడుదలైన ఈస్టిండియా వారి ‘సతీ అనసూయ’ ఆ రికార్డును సొంతం చేసుకుంది. నిడివి రీత్యా చిన్నవైన ‘సతీ అనసూయ – ధ్రువవిజయము (1936)– ఈ రెండు వేర్వేరు టాకీలను ఒకే టికెట్‌పై చూపి, దర్శకుడు సి. పుల్లయ్య అప్పట్లో చేసిన విన్యాసం నేటికీ విశేషమే!  మన దేశంలో మూగ సినిమాలు పోయి, వెండితెర మాట్లాడడం మొదలుపెట్టిన తొలి రోజులవి. తొలి పూర్తి తెలుగు టాకీ ‘భక్త ప్రహ్లాద’ (1932 ఫిబ్రవరి 6) రిలీజై, నాలుగేళ్ళవుతోంది. బొంబాయి, కలకత్తా స్టూడియోలలో అక్కడి నిర్మాతలే ఎక్కువగా తెలుగులో సినిమాలు తీస్తున్నారు. కలకత్తా సంస్థ ఈస్టిండియా ఫిల్మ్‌ కంపెనీ అప్పటికే చిత్తజల్లు పుల్లయ్య దర్శకత్వంలో ‘సతీ సావిత్రి’ (1933 ఫిబ్రవరి 5), ‘లవకుశ’ (1934 డిసెంబర్‌ 22)– రెండు తెలుగు టాకీలు తీసి, రెండింటితోనూ లాభాలు గడించింది. రామాయణ కథ ‘లవ–కుశ’ తెలుగులో తొలి బాక్సాఫీస్‌ బంపర్‌ హిట్‌. లవ, కుశులుగా నటించిన చిన్న పిల్లలు (మాస్టర్‌ భీమారావు, మాస్టర్‌ మల్లేశ్వరరావు) – ఇద్దరూ జనంలో స్టార్లయిపోయారు. ఇద్దరుంటేనే జనం ఇంతగా అక్కున చేర్చుకుంటే, మొత్తం పిల్లలతోనే సినిమా తీస్తేనో? అలా బాలలతో ‘సతీ అనసూయ’కు బీజం పడింది.  కలకత్తా ఇంట్లో... పిల్లల తండ్రిలా పుల్లయ్య  మూకీల కాలం నుంచి సినీ ప్రదర్శన, నిర్మాణ, దర్శకత్వ శాఖల్లో అనుభవం గడించిన ప్రతిభాశాలి – కాకినాడకు చెందిన సి. పుల్లయ్య. పూర్తిగా పిల్లలతోనే ‘సతీ అనసూయ’ తీస్తే అనే ఆయన ఆలోచన ఓ విప్లవమే. ఆయన డైరెక్టర్‌ గానే ఉండిపోలేదు. ఆ పిల్లలందరినీ ఆయన, ఆయన భార్య రంగమ్మ సొంత తల్లితండ్రులలాగా చూసుకునేవారు. పిల్లల్లో ఎవరైనా అలిగితే, ఆయన బతిమాలి అన్నం తినిపించేవారు. షూటింగ్‌ సమయంలో కలకత్తాలో ఆయన ఓ మూడంతస్థుల బంగళా తీసుకున్నారు. చదువు పోకూడదని... పిల్లలకంతా అక్కడే స్కూలు, క్లాసులు ఏర్పాటు చేశారు. ‘‘అనసూయ’లో అందరం పిల్లలమే. ‘ధ్రువ’లో మాత్రం బాలపాత్రలు మినహా మిగతా అందరూ పెద్దవాళ్ళే చేశారు. పద్యాలు, పాటలు మేమే పాడుకొనేవాళ్ళం. మేము పాడుతూ నటిస్తుంటే, పక్కనే ఆర్కెస్ట్రా వాళ్ళు మమ్మల్ని అనుసరిస్తూ సంగీతమందించేవారు’’ అని 90వ పడిలోవున్న నటి, నిర్మాత, అనసూయ పాత్రధారిణి సి. కృష్ణవేణి ‘సాక్షి’తో గుర్తుచేసుకున్నారు. ప్రొడక్షన్‌ మేనేజర్‌గా... రేలంగి! తరువాతి కాలంలో కమెడియన్‌ గా పేరుతెచ్చుకున్న రేలంగి అప్పట్లో ‘ధ్రువవిజయము’లో ఇంద్రుడిగా నటించడం మొదలు క్యాస్టింగ్‌ ఏజెంట్, ప్రొడక్షన్‌ మేనేజర్, డైరెక్టర్‌ కి అసిస్టెంట్‌ – ఇలా అన్నీ అయ్యారు. షూటింగ్‌ లేనప్పుడు వారానికి రెండుసార్లు పిల్లలందరినీ ‘జూ’కో, సినిమాకో తీసుకెళ్ళేవారు.  తొలి ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌ అడివి బాపిరాజు ప్రముఖ రచయిత, చిత్రకారుడు అడివి బాపిరాజు ఈ చిత్రాలకు ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌గా పనిచేశారు. తెలుగు సినిమాలకు ఓ తెలుగు వ్యక్తి పూర్తిస్థాయిలో ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌ గా పనిచేయడం అదే మొదలు. అలా ‘తొలి తెలుగు ఆర్ట్‌ డైరెక్టర్‌’గా చరిత్ర కెక్కారు. అప్పటికే బాపిరాజు మచిలీపట్నంలోని ఆంధ్ర జాతీయ కళాశాల ప్రిన్సిపాల్‌. ‘అనసూయ’ కోసం ఆయన వేసిన కైలాసం సెట్, చాక్‌పౌడర్‌తో కైలాసంపై మంచు పడే ఎఫెక్ట్‌ అపూర్వం.   తెరపై తొలిసారి అన్నమయ్య గీతం... తెలుగు తెరపై తొలిసారి అన్నమయ్య కీర్తన వినిపించిన సినిమా కూడా బాలల చిత్రం ‘సతీ అనసూయే’. అన్నమయ్య రచన ‘జో అచ్యుతానంద జోజో ముకుందా...’ను త్రిమూర్తులను పసిపాపలుగా చేసి, అనసూయా సాధ్వి జోల పాడే చోట వాడుకున్నారు. కొన్ని పదాలను మాత్రం రచయిత బలిజేపల్లి లక్ష్మీకాంతం మార్చి, మిగతాదంతా జనబాహుళ్యంలో ఉన్న అన్నమయ్య కీర్తననే యథాతథంగా ఉంచారు. అలా తెరపైకి తొలిసారి అన్నమయ్య కీర్తన ఎక్కింది.  ఒకే టికెట్‌పై... రెండు సినిమాలు! భక్తితో దైవప్రార్థన చేస్తే, సాధించలేనిది ఏదీ లేదని ఈ ‘సతీ అనసూయ’, ‘ధ్రువ విజయము’ చిత్రాలు రెండింటిలో చక్కగా చూపెట్టారు. నిజానికి, ఇవి రెండు వేర్వేరు చిత్రాలు. ఆ రెండు చిత్రాలనూ కలిపి, ఒకే పూర్తి ప్రోగ్రామ్‌గా హాళ్ళలో ప్రదర్శించారు. రెండు చిత్రాలూ కలిపినా మొత్తం ప్రదర్శన ‘‘2 గంటల 40 నిమిషా’’లే! ఈ ‘అనసూయ – ధ్రువ’ డబుల్‌ ప్రోగ్రామ్‌లో ఇంటర్వెల్‌ దాకా ఒక సినిమా, ఇంటర్వెల్‌ తరువాత రెండో సినిమా ప్రదర్శించేవారు. గమ్మత్తేంటంటే, ‘1936లో సినీ అద్భుతం’గా పేర్కొన్న ఈ ‘‘డబుల్‌ ప్రోగ్రాముల’’తో పాటు కాశీ పుణ్యక్షేత్రం, హరిద్వార్‌ ల గురించి తెలుగు వ్యాఖ్యానంతో ఒక రీలు టాపికల్‌ చిత్రాన్నీ ప్రదర్శించారు.    ఆ సినిమా హాలుకు 105 ఏళ్ళు! తొలివిడతగా బెజవాడ, రాజమండ్రి, కాకినాడల్లో మే 8న ఈ చిత్ర ద్వయం రిలీజైంది. మే 11న మద్రాస్‌లో విడుదలైంది. విశేషమేమిటంటే చెన్నైలో ఇప్పటికి 105 ఏళ్ళుగా నడుస్తున్న ‘మినర్వా’ టాకీస్‌ (జార్జ్‌టౌన్‌లో నేటికీ ‘బాషా’ ఏ.సి పేరుతో నడుస్తోంది) ఈ డబుల్‌ ప్రోగ్రామ్‌తోనే టాకీ హాలు అయింది.  బాలల చిత్రాల్లో... శోభన, చిన్న ఎన్టీఆర్‌  ఇలా బాలలతోనే సినిమాలు తీసే ప్రయోగాలు తర్వాత మరికొన్ని జరిగాయి. దర్శక – నిర్మాత కె.ఎస్‌. ప్రకాశరావు మూడు చిన్న చిత్రాల సమాహారంగా ‘బాలానందం’ (1954 ఏప్రిల్‌ 24)పేర ఒకే ప్రోగ్రాంగా రిలీజ్‌ చేశారు. ‘బూరెలమూకుడు’, ‘రాజయోగం’, ‘కొంటె కిష్టయ్య’ అనే ఆ 3 చిత్రాలలోనూ పిల్లలే నటులు. అంతా ‘బాలానందసంఘ’ సభ్యులే! నటి, దర్శక, నిర్మాత భానుమతి ‘భక్త ధ్రువ మార్కండేయ’ (1982 నవంబర్‌ 19) రూపొందించారు. జాతీయ ఉత్తమ నటి–కళాకారిణి శోభన (చిరంజీవి ‘రుద్రవీణ’ హీరోయిన్‌)కు ఇదే తొలి తెలుగు చిత్రం. తర్వాత ఎమ్మెస్‌ రెడ్డి నిర్మాతగా, దర్శకుడు గుణశేఖర్‌ పూర్తిగా బాలలతోనే ‘రామాయణం’ (1997) తీశారు.  రాముడిగా నేటి హీరో జూనియర్‌ ఎన్టీఆర్‌ నటించిన ఆ చిత్రం జాతీయ అవార్డు గెలిచింది.  తర్వాత పెద్ద ఎన్టీఆర్‌ త్రిపాత్రాభినయం చేసిన ‘దానవీరశూర కర్ణ’ (1977) స్ఫూర్తితో, అదే కథ – అదే టైటిల్‌తో 2015 ఆగస్టు 15న ఓ బాలల చిత్రం వచ్చింది. జయాపజయాలెలా ఉన్నా ఇలా మొత్తం బాలనటులతోనే కష్టించి సినిమా తీసిన ఈ ప్రయత్నాలు అభినందనీయం! – రెంటాల జయదేవ 

ఫ్యాషన్‌... సినిమా... ఈ రెండు రంగాల్లో కాలాన్ని బట్టి ట్రెండ్‌ మారిపోవడం సహజం. అలా ట్రెండ్‌ మార్చినవీ, మార్చిన ట్రెండ్‌లో వచ్చినవీ సంచలన విజయం సాధిస్తాయి. తెలుగు వాణిజ్య సినిమాకు ‘అడవి రాముడు’ ఓ ట్రెండ్‌సెట్టర్‌. అక్కడ నుంచి ‘వేటగాడు’ (1979) దాకా వరుసగా ఆరు పాటలు, 3 ఫైట్ల ఆ కమర్షియల్‌ ధోరణిదే రాజ్యం. ఆ వైఖరిని మార్చింది – కె. విశ్వనాథ్‌ ‘శంకరాభరణం’ (1980). ఆ సంగీతభరిత కళాత్మక చిత్రం తరువాత ‘గజదొంగ’ లాంటి కమర్షియల్‌ సినిమాలకు మునుపటి జోరు తగ్గింది. దాంతో, మాస్‌ హీరోల వాణిజ్య సినిమా పాత పద్ధతి మార్చుకోవాల్సి వచ్చింది. కొత్త దారి తొక్కి, తనను తాను పునరావిష్కరించుకొనే పనిలో పడింది. ఆ మథనంలో నుంచి వచ్చినదే – మెలోడ్రామా నిండిన పెద్ద వయసు హీరో పాత్రల ట్రెండ్‌. తండ్రీ కొడుకుల పాత్రలు అంతఃసంఘర్షణ పడే స్టార్‌ హీరో డ్యుయల్‌ రోల్‌ ఫార్ములా. ఎన్టీఆర్‌ – దాసరి ‘సర్దార్‌ పాపారాయుడు’ నుంచి తెలుగు తెరపై ఇది బాక్సాఫీస్‌ విజయసూత్రమైంది. పాపారాయుడు సంచలన విజయం తరువాత ఎన్టీఆర్‌ చేసిన అలాంటి మరో తండ్రీ కొడుకుల డ్యుయల్‌ రోల్‌ బాక్సాఫీస్‌ హిట్‌ – ‘కొండవీటి సింహం’. 1981 అక్టోబర్‌ 7న రిలీజైన ఈ బాక్సాఫీస్‌ హిట్‌కు నేటితో 40 ఏళ్ళు.  శివాజీ అడ్డుపడ్డ తమిళ ‘తంగపతకం’తోనే... బాక్సాఫీస్‌ హిట్‌ ‘కొండవీటి సింహం’ కథకు మూలం శివాజీగణేశన్‌ నటించిన తమిళ ‘తంగపతకం’ (1974 జూన్‌ 1). అదే పేరుతో వచ్చిన ఓ తమిళ నాటకం ఆ సినిమాకు ఆధారం. తమిళనాట సూపర్‌ హిట్టయిన ఆ కర్తవ్యదీక్షా పరుడైన పోలీసు అధికారి సెంటిమెంటల్‌ కథాచిత్రం తెలుగు రైట్స్‌ నటుడు అల్లు రామలింగయ్య కొన్నారు. అప్పటికే ఆయన ‘బంట్రోతు భార్య’ (1974), ‘దేవుడే దిగివస్తే’ (1975)తో చిత్ర నిర్మాతగానూ ఎదిగారు. తెలుగులో ఎన్టీఆర్‌తో ఈ రీమేక్‌ నిర్మించాలని అల్లు రామలింగయ్య అనుకున్నారు. నిజానికి, శివాజీ గణేశన్‌ కెరీర్‌ బెస్ట్‌ సినిమాలు అనేకం తెలుగులో ఎన్టీఆరే చేశారు. ‘కలసి ఉంటే కలదు సుఖం’ (తమిళ ‘భాగ పిరివినై’), ‘గుడిగంటలు’ (‘ఆలయమణి’), ‘రక్తసంబంధం’ (‘పాశమలర్‌’), ‘ఆత్మబంధువు’ (‘పడిక్కాదమేదై’) – ఇలా అనేకం అలా సూపర్‌ హిట్‌ రీమేక్స్‌ అయ్యాయి.   కానీ, ఎందుకనో ఈసారి శివాజీగణేశన్‌కు మనస్కరించలేదు. ‘తంగపతకం’ తనకే మిగిలిపోవాలని అనుకున్నట్టున్నారు. అందుకే, ఆ చిత్రాన్ని శివాజీయే సమర్పిస్తూ, అల్లుతో ‘బంగారు పతకం’ (1976) పేరిట తెలుగులో డబ్బింగ్‌ చేయించారు. ఆ డబ్బింగ్‌ చిత్రం కూడా హిట్టే. కానీ, అలా మిస్సయిన ఆ సెంటిమెంట్‌ కథలోని అంశాలే సరిగ్గా మరో ఏడేళ్ళకు ‘కొండవీటి సింహం’కి పునాది అయ్యాయి. ‘వేటగాడు’ హిట్‌ తర్వాత ఎన్టీఆర్‌తో మరో సినిమా కోసం రోజా మూవీస్‌ అధినేత ఎం. అర్జునరాజు రెండేళ్ళు నిరీక్షించారు. ఎన్టీఆర్‌తో ప్రాజెక్ట్‌ ఓకే కాగానే, దర్శక, రచయితలతో ఆ పాత తమిళ హిట్‌ మళ్ళీ చర్చకు వచ్చింది. రైట్స్‌ సమస్య వచ్చే ‘తంగపతకం’ రీమేక్‌లా కాకుండా, అదే కథను వేరే పద్ధతిలోకి మార్చారు. మాస్, సెంటిమెంట్‌ రెండూ పండేలా రచయిత సత్యానంద్, దర్శకుడు కె. రాఘవేంద్రరావు ‘కొండవీటి సింహం’ కథను తీర్చిదిద్దారు. శివాజీ కెరీర్‌ బెస్ట్‌ చిత్రాల్లో ఒకటైన ఆ పోలీసు కథ, ఆ పాత్ర, అదే క్యారెక్టరైజేషన్‌ తెలుగులో మళ్ళీ ఎన్టీఆరే చేశారు. బాక్సాఫీస్‌ వద్ద కలెక్షన్ల చరిత్ర సృష్టించారు.  (చదవండి: Prabhas: ప్రభాస్‌కు అబద్ధం ఎందుకు చెప్పావు? నటుడికి యంగ్‌ హీరో క్వశ్చన్‌) చిరంజీవిని అనుకొని మోహన్‌బాబుతో...ఎన్టీఆర్‌ ‘వేటగాడు’ హిందీ రీమేక్‌ ‘నిషానా’ రజతోత్సవం జరిపిన రోజునే, 1981 మే 21న మద్రాసు ప్రసాద్‌ స్టూడియోలో‘కొండవీటి సింహం’ షూటింగ్‌ ప్రారంభమైంది. తమిళ కథకు భిన్నంగా తెలుగులో సిన్సియర్‌ పోలీసాఫీసర్‌ తండ్రికి ఇద్దరు కొడుకులు. ఒకడు మంచివాడు, రెండోవాడు చెడ్డవాడు. తండ్రి, మంచి కొడుకు పాత్రల్లో హీరో ద్విపాత్రాభినయం. అదీ ప్రధానమైన మార్పు. ఎస్పీ రంజిత్‌ కుమార్‌గా, కొడుకు రాముగా ఎన్టీఆర్‌ జీవం పోశారు. ఇక, తండ్రికి తలవంపులు తెచ్చే చెడ్డ కొడుకుగా మోహన్‌బాబు నటనకు మంచి పేరొచ్చింది. నిజానికి, ఈ చెడ్డ కొడుకు పాత్రకు దర్శక, నిర్మాతలు మొదట అనుకున్న నటుడు – నేటి మెగా హీరో చిరంజీవి. పాటలు, డ్యాన్సులు, విలన్‌ తరహా పాత్రలతో పేరు తెచ్చుకుంటున్న చిరంజీవి పేరుతో సహా తారాగణం వివరాల పత్రికా ప్రకటన కూడా చేశారు. స్క్రిప్టులో హీరోయిన్‌ గీత టైప్‌మిషన్‌ దగ్గర ఐ లవ్యూ చెప్పే సీన్‌లో ఒక డ్యూయెట్‌ కూడా అనుకున్నారు. అంతకు ముందు అంతగా ఆడని ‘తిరుగులేని మనిషి’లో తొలిసారిగా ఎన్టీఆర్‌తో కలసి చిరంజీవి నటించారు. సెంటిమెంట్లు బలంగా పనిచేసే సినీరంగంలో చివరకు ‘కొండవీటి సింహం’లోని నెగటివ్‌ పాత్రకు చిరంజీవి బదులు మోహన్‌బాబును తీసుకున్నారు. చిరంజీవి కోసం అనుకున్న డ్యూయెట్‌ను కూడా స్క్రిప్టులో నుంచి తొలగించేశారు.  ఎన్టీఆర్‌తో కొత్త క్లైమాక్స్‌... రీషూట్‌! చెడ్డవాడైన కొడుకును పోలీసు విధి నిర్వహణలో తండ్రే చంపేయడం, ఆ అంకితభావానికి మెచ్చి ప్రభుత్వం బంగారు పతకం ఇవ్వడం – శివాజీ ‘తంగపతకం’ క్లైమాక్స్‌. ‘కొండవీటి సింహం’కి కూడా మొదట ఎన్టీఆరే, కొడుకు మోహన్‌బాబును చంపినట్టు, అదే రకం క్లైమాక్స్‌ తీశారు. కానీ, ఆ తర్వాత ఎందుకనో దర్శక, రచయితలు పునరాలోచనలో పడ్డారు. కర్తవ్య నిర్వహణలో తండ్రి పాత్రే మరణించినట్టు తీస్తే, సెంటిమెంట్‌ మరింత పండుతుందని భావించారు. నిజానికి, అప్పటికే 3 షెడ్యూళ్ళలో 30 రోజుల్లో సినిమా అయిపోయింది. అలాంటిది మళ్ళీ ఆ ఏడాది ఆగస్టు చివరలో ఒక వారం అదనపు డేట్లు తీసుకొని, హొగెనకల్‌ వెళ్ళి, కొత్త క్లైమాక్స్‌ తీశారు. అలా ఇప్పుడు సినిమాలో ఉన్న రెండో క్లైమాక్స్‌ వచ్చింది. క్రాంతికుమార్‌ అంచనా తప్పింది! అయిపోయిన చిత్రాన్ని రీషూట్‌ చేస్తున్నారనే సరికి, ఎన్నో అనుమానాలు, సినిమా బాగా లేదనే పుకార్లు షికారు చేశాయి. కొత్త క్లైమాక్స్‌తో సినిమా సిద్ధమయ్యాక, సలహా కోసం సీనియర్‌ దర్శక – నిర్మాత క్రాంతికుమార్‌కు ప్రివ్యూ చూపించారు. ‘మొదటి 10 నిమిషాలు, చివరి 10 నిమిషాలే ఇది ఎన్టీఆర్‌ సినిమా. మిగతా అంతా ఏయన్నార్‌ సినిమాలా ఉంది. జనం మెచ్చరు’ అంటూ ఈ ఫ్యామిలీ సెంటిమెంట్‌ చిత్రంపై పెదవి విరిచారు. దాంతో, నిర్మాతలూ కొంత భయపడి, రిలీజుకు ముందే అన్ని ఏరియాలూ సినిమా అమ్మేశారు. తీరా రిలీజయ్యాక ‘కొండవీటి సింహం’ ఆ భయాలు, అనుమానాలను బాక్సాఫీస్‌ వద్ద బద్దలు కొట్టింది. 1981 అక్టోబర్‌ 7న విజయదశమి కానుకగా రిలీజైన ఈ చిత్రం అపూర్వ విజయం సాధించింది. సినిమా ప్రదర్శన హక్కులు కొన్న ప్రతి ఒక్కరికీ పెట్టిన రూపాయికి అయిదు నుంచి పది రూపాయల లాభం రావడం అప్పట్లో సంచలనం. కన్నీటికి... మహిళల కలెక్షన్ల వాన పెద్ద వయసు భార్యాభర్తల అనురాగాలు, అనారోగ్యంతో చక్రాల కుర్చీకే భార్య పరిమితమైతే భర్తే ఆమెకు సేవలు చేసే అనుబంధాలు, దారితప్పిన కొడుకుతో తల్లితండ్రుల అంతఃసంఘర్షణ, కన్నతల్లి కడచూపునకు కూడా రాని కొడుకు అమానవీయత – ఇవన్నీ ‘కొండవీటి సింహం’ కథకు ఆయువుపట్టు. మాస్‌ అంశాలకు, మనసును ఆర్ద్రంగా మార్చే ఈ లేడీస్‌ సెంటిమెంట్‌ తోడవడంతో మహిళలు తండోపతండాలుగా వచ్చి, ఈ సినిమాను మెచ్చారు. ‘మా ఇంటిలోన మహలక్ష్మి నీవే...’ అంటూ ఎన్టీఆర్, జయంతిపై వచ్చే కరుణ రస గీతం జనం గుండెల్లో నిలిచిపోయింది. కన్నీళ్ళతో కరిగిన రిపీట్‌ లేడీ ఆడియన్స్‌ ఘన నీరాజనంతో కలెక్షన్ల వర్షం కురిసింది.  బాక్సాఫీస్‌ సింహగర్జన కర్తవ్యనిర్వహణ అనే మాస్‌ ఎలిమెంట్, ఫ్యామిలీ సెంటిమెంట్‌ – రెండింటినీ రంగరించిన చిత్రం ఇది. ఎస్పీ రంజిత్‌ కుమార్‌గా తండ్రి పాత్రలో ఎన్టీఆర్‌ గంభీరమైన నటనకు జనం జేజేలు పలికారు. ఆ రోజుల్లో 47 ప్రింట్లతో, 43 కేంద్రాల్లో ‘కొండవీటి సింహం’ రిలీజైంది. విడుదలైన అన్ని కేంద్రాల్లో క్రిక్కిరిసిన ప్రేక్షకులతో 70 రోజులాడింది. అప్పటికి అత్యధికంగా 37 కేంద్రాలలో వంద రోజులు జరుపుకొంది. ఏకంగా 15 కేంద్రాల్లో సిల్వర్‌ జూబ్లీ చేసుకుంది. వైజాగ్‌లో షిఫ్టులతో 315 రోజులు ప్రదర్శితమైంది. అలాగే, లేట్‌ రన్‌లో సైతం ఈ బాక్సాఫీస్‌ సింహం దాదాపు 200 కేంద్రాల్లో అర్ధశతదినోత్సవం, 15 కేంద్రాల్లో శతదినోత్సవం జరుపుకోవడం విశేషం. ఫస్ట్‌ రిలీజుకు నాలుగు నెలల తర్వాత రిలీజైన అనకాపల్లిలో నేరుగా 178 రోజులు ఆడి, లేట్‌ రన్‌లో ఇప్పటికీ స్టేట్‌ రికార్డుగా నిలిచి ఉంది. (చదవండి: ChaySam: ‘నేను నీ దాన్ని.. నీవు నా వాడివి’.. పోస్ట్‌ వైరల్‌) సీమలో 4 ఆటల సంస్కృతి విశేషం ఏమిటంటే, సాధారణంగా వారం, రెండు వారాలు మాత్రమే సినిమాలు ఆడే మారుమూల ‘సి’ క్లాస్‌ సెంటర్లలో సైతం విపరీతమైన మహిళాదరణ ఫలితంగా ‘కొండవీటి సింహం’ 50 రోజులు ఆడింది. పలు కేంద్రాల్లో మునుపటి రికార్డ్‌ చిత్రాల వంద రోజుల వసూళ్ళను, నాలుగంటే 4 వారాలకే దాటేసింది. ఒకప్పుడు రాయలసీమ ఏరియాలో సాధారణంగా ఫస్ట్‌ షో, సెకండ్‌ షోలే ఎక్కువ రోజులు వేసేవారు. ఎన్టీఆర్‌ ‘అడవిరాముడు’  చిత్రం సీమలో మ్యాట్నీతో సహా 3 ఆటలను రెగ్యులర్‌ షోల పద్ధతిగా అలవాటు చేసింది. ఇక, రెగ్యులర్‌ గా మార్నింగ్‌ షోల సంస్కృతిని ప్రవేశపెట్టి, రోజూ 4 ఆటల పద్ధతిని నేర్పింది – ఎన్టీఆర్‌దే ‘కొండవీటి సింహం’. ఆనాటి ఇండస్ట్రీ రికార్డ్‌... ఇదే! వసూళ్ళపరంగా ఇండస్ట్రీ రికార్డుల్లోనూ ఎన్టీఆర్‌ కాలంతో పోటీపడ్డారు. యాభై రోజులకు ఎన్టీఆర్‌ ‘అడవి రాముడు’ రూ. 81 లక్షలతో రికార్డు. తరువాత ఎన్టీఆర్‌దే ‘వేటగాడు’ రూ. 96 లక్షలతో కొత్త రికార్డయింది. ఇక, ‘కొండవీటి సింహం’ యాభై రోజులకు కనివిని ఎరుగని రీతిలో రూ. 1.21 కోట్ల గ్రాస్‌ సంపాదించింది. అప్పటికి సరికొత్త ఇండస్ట్రీ రికార్డుగా నిలిచింది.  అప్పట్లో వంద రోజులకు సింగిల్‌ థియేటర్‌ కలెక్షన్లలో స్టేట్‌ రికార్డులూ పెద్ద ఎన్టీఆర్‌వే. ‘అడవి రాముడు’ (1977 – హైదరాబాద్‌ ‘వెంకటేశా’ థియేటర్‌లో) రూ. 9.40 లక్షలు ఆర్జించింది. ఆ వెంటనే ‘వేటగాడు’ (హైదరాబాద్‌ ‘సంగమ్‌’లో) రూ. 9.90 లక్షలు సంపాదించింది. ‘కొండవీటి సింహం’ (వైజాగ్‌ ‘శరత్‌’లో) రూ. 9.95 లక్షలు తెచ్చింది. దాసరి – ఎన్టీఆర్‌ కాంబినేషన్‌లోని ‘బొబ్బిలిపులి’ (1982– హైదరాబాద్‌ ‘సుదర్శన్‌’లో) ఏకంగా రూ. 10.06 లక్షలు సంపాదించి, పై మూడు రికార్డులనూ దాటేసింది. అలా 1977 నుంచి 1982 దాకా ఆరేళ్ళ పాటు ఎన్టీఆర్‌ ఎప్పటికప్పుడు తన రికార్డును తానే బద్దలుకొడుతూ దూసుకెళ్ళి, ఏకంగా రాజకీయ సింహాసనాన్నే అధిష్ఠించేశారు. జయంతి సెకండ్‌ ఇన్నింగ్స్‌ షురూ! తమిళంలో కె.ఆర్‌. విజయ చేసిన తల్లి పాత్రకు ఇటీవలే కన్నుమూసిన సీనియర్‌ నటి జయంతి తెలుగులో ప్రాణం పోశారు. చక్రవర్తి సంగీతం, వేటూరి సాహిత్యంతో ఈ సినిమాలోని 7 పాటలూ హిట్టే. శ్రీదేవితో వచ్చే ‘బంగినపల్లి మామిడిపండు..’, ‘అత్త మడుగు వాగులోన..’, ‘వానొచ్చే వరదొచ్చే..’, ‘పిల్ల ఉంది..‘ లాంటి మాస్‌ పాటలతో పాటు జయంతితో వచ్చే ‘ఈ మధుమాసంలో ఈ దరహాసంలో..’ లాంటి హుందా డ్యూయట్‌ కూడా నేటికీ నాటి ప్రేక్షక జనం నోట నానుతుండడం గమనార్హం. ఎన్టీఆర్‌ ‘జగదేక వీరుని కథ’ (1961)తో మొదలైన జయంతి ప్రస్థానం సరిగ్గా ఇరవై ఏళ్ళ తరువాత అదే ఎన్టీఆర్‌ కాంబినేషన్‌లో ‘కొండవీటి సింహం’తో కొత్త మలుపు తిరిగింది. ఈ తరహా సెంటిమెంటల్‌ భార్య, అమ్మ పాత్రలకు ఆమె పెట్టింది పేరయ్యారు. ఈ సెకండ్‌ ఇన్నింగ్స్‌లో కృష్ణ ‘రక్తసంబంధం’ సహా పలువురు పెద్ద హీరోల ఓల్డ్‌ క్యారెక్టర్లకు ఆమె సరిజోడీ అయ్యారు.  ఈ కథ సత్తా అది... కొన్ని కథలు ఏ భాషలోకి వెళ్ళినా సార్వజనీనంగా మెప్పిస్తాయి. ‘తంగపతకం’ డ్రామా హిట్‌. అదే పేరుతో సినిమాగా (1974) తమిళంలో పెద్ద హిట్‌. దాన్ని తెలుగులో ‘బంగారుపతకం’ (1976)గా అనువదిస్తే, అదీ హిట్టు. రైట్స్‌ లేని ఆ కథనే కొంతమార్చి, ‘కొండవీటి సింహం’ (1981) చేస్తే బాక్సాఫీస్‌ రికార్డు. హిందీలో ఈ కొత్త కథను జితేంద్ర, హేమమాలినితో ‘ఫర్జ్‌ ఔర్‌ కానూన్‌’ (1982 ఆగస్ట్‌ 6)గా ఇదే దర్శక, నిర్మాతలు చేస్తే అదీ ఓకే. మరోపక్క ‘తంగపతకం’ అధికారిక హిందీ రీమేక్‌గా దిలీప్‌కుమార్, అమితాబ్‌ బచ్చన్‌లు కలసి నటించిన ఏకైక చిత్రం ‘శక్తి’ (1982 అక్టోబర్‌ 1) రిలీజైంది. రమేశ్‌ సిప్పీ దర్శకత్వంలో అదీ బంపర్‌ హిట్‌. అన్నయ్య పోలీసు – తమ్ముడు దొంగ – వారి మధ్య ఘర్షణ, పిల్లల మధ్య నలిగిన తల్లి ఆత్మసంఘర్షణగా వచ్చిన అమితాబ్‌ సూపర్‌హిట్‌ ‘దీవార్‌’ (1975)లోనూ ఈ కథ ఛాయలు కనిపిస్తాయి. వెరసి, అనేక భాషల్లో, అనేక కోణాల్లో తిరిగి, వెళ్ళిన ప్రతిచోటా విజయవంతం కావడం ఈ సెంటిమెంటల్‌ పోలీసు కథ బాక్సాఫీస్‌ సత్తా.  ఒకే వేదికపై... రెండు సింహాలు 1982 జనవరి 21వ తేదీ సాయంత్రం మద్రాసు యూనివర్సిటీ సెంటినరీ హాలులో ‘కొండవీటి సింహం’ శతదినోత్సవం జరిగింది. షావుకారు జానకి వ్యాఖ్యాత్రిగా సాగిన ఉత్సవానికి దర్శక, నిర్మాత ఎల్వీ ప్రసాద్‌ అధ్యక్షత వహిస్తే, ఎన్టీఆర్‌కు సమకాలికుడైన మరో స్టార్‌ హీరో ఏయన్నార్‌ ముఖ్య అతిథిగా వచ్చి, జ్ఞాపికలు అందజేశారు. ఎన్టీఆర్‌పై సభాంగణం బాల్కనీ నుంచి అభిమానులు పుష్పవృష్టి కురిపించడం విశేషం. ఎన్టీఆర్, ఏయన్నార్లను రెండు సింహాలుగా ప్రస్తావిస్తూ, 'ఈ ఇద్దరు ఉన్నంత కాలం తెలుగు సినీ పరిశ్రమకు ఏ బాధా లేద'ని ఎల్వీ ప్రసాద్‌ పేర్కొనడం విశేషం. ఎన్టీఆర్‌ సింహమే కానీ, శారీరకంగా తాను సింహం కాదని ఏయన్నార్‌ అంటే – దానికి ఎన్టీఆర్‌ తన ప్రసంగంలో బదులిచ్చారు. శారీరకంగా సింహం కాకపోవచ్చేమో కానీ, మేధాపరంగా అలాంటివాడే ఏయన్నార్‌ అన్నారు. 'చిన్న విగ్రహమైనప్పటికీ గాంధీ ప్రజల్ని సమీకరించి, దేశానికి స్వాతంత్య్రం తెచ్చారు కదా' అని ఎన్టీఆర్‌ వ్యాఖ్యానించారు. ఇక, ఒకానొకప్పుడు తాను రిటైర్‌ అవుతానంటే, ‘బ్రదర్‌! ఆర్టిస్టు రిటైర్‌ కాకూడదు’ అని సలహా ఇచ్చింది ఎన్టీఆరే అని వేదికపై ఏయన్నార్‌ వెల్లడించారు. ‘ప్రేక్షకులు ఆదరించినంత కాలం మేమిద్దరం సినిమా రంగం నుంచి రిటైర్‌ అయ్యే ప్రసక్తే లేదు’ అని తమ ఇద్దరి తరఫున ఎన్టీఆర్‌ ఆ సభలో ప్రకటించడం విశేషం. మొత్తానికి, ‘కొండవీటి సింహం’ శతదినోత్సవ సంరంభం అప్పట్లో పెద్ద చర్చనీయాంశం.      రాజకీయాల్లోకి... ఘనమైన సినీ వీడ్కోలు ఎంట్రీ ఎంత గొప్పగా ఉంటుందో, ఎగ్జిట్‌ కూడా అంతే హుందాగా, గౌరవంగా ఉండాలంటారు. జనాదరణతో ముడిపడిన సినీరంగంలో ప్రతి ఒక్కరూ అదే కోరుకుంటారు. మరీ ముఖ్యంగా స్టార్లు. రాజకీయాల్లోకి వెళ్ళే ముందు నటరత్న ఎన్టీరామారావుకు అలాంటి అద్భుతమైన విజయాలతో తెలుగు సినీ పరిశ్రమ నుచి ఘనమైన వీడ్కోలు దక్కింది. ఆయన రాజకీయాల్లోకి వెళ్ళే ముందు వరుసగా దక్కిన నాలుగు బ్లాక్‌బస్టర్‌ హిట్లలో ‘కొండవీటి సింహం’ రెండోది. దేశభక్తి, స్వాతంత్య్ర సమర నేపథ్యంలో ‘సర్దార్‌ పాపారాయుడు’, చట్టం – పోలీసు వ్యవస్థతో ‘కొండవీటి సింహం’, న్యాయవ్యవస్థతో ‘జస్టిస్‌ చౌదరి’, సైన్యం – విప్లవ నేపథ్యంతో ‘బొబ్బిలిపులి’ – ఇలా నాలుగూ నాలుగు వేర్వేరు నేపథ్యాలతో, విభిన్నమైన చిత్రాలు కావడం విశేషం. అన్నీ సంచలన విజయాలే. ఆ రోజుల్లో ఈ 4 సినిమాల డైలాగులూ ఎల్పీ రికార్డులుగా రావడం మరో విశేషం. ఎన్టీఆర్‌ రాజకీయ పార్టీ పెట్టిన కొత్తల్లో ‘కొండవీటి సింహం’ డైలాగ్‌లు క్యాసెట్లుగా వచ్చి, ఊరూవాడా మారుమోగడం మరీ విశేషం. వెరసి, ఎన్టీఆర్‌ కెరీర్‌లో, అలాగే తెలుగు బాక్సాఫీస్‌ చరిత్రలో ‘కొండవీటి సింహం’ అప్పటికీ, ఇప్పటికీ స్పెషల్‌.  – రెంటాల జయదేవ

‘సామజ వరగమన...’ అన్నారు తమన్‌.. అన్ని వర్గాల పాటల ప్రేమికులు... ‘ఏం ట్యూన్‌ అన్నా’ అన్నారు. ఇదొక్కటేనా? అంతకుముందు ఎన్నో ట్యూన్స్‌ ఇచ్చారు. అయితే ‘సామజ..’ వేరే లెవెల్‌కి తీసుకెళ్లింది. శంకర్‌ ‘బాయ్స్‌’లో నటించిన తమన్‌ ఇప్పుడు రామ్‌చరణ్‌ హీరోగా శంకర్‌ దర్శకత్వం వహిస్తున్న తాజా చిత్రానికి సంగీతదర్శకుడు.  ‘సాక్షి’కి తమన్‌ ఇచ్చిన ప్రత్యేక ఇంటర్వ్యూలోని కొన్ని ముఖ్యాంశాలు. ► శంకర్‌ డైరెక్షన్‌లో నటించిన ‘బాయ్స్‌’ తర్వాత ఇన్నేళ్లకు ఆయన సినిమాకి సంగీతం అందిస్తున్నారు...  ఈ స్థాయికి రావడానికి ఇరవయ్యేళ్లు పట్టింది. నిజానికి సంగీతం అంటేనే నాకు ఆసక్తి. ‘బాయ్స్‌’ అçప్పుడే శంకర్‌ సార్‌తో మ్యూజిక్‌  గురించి మాట్లాడేవాణ్ణి. నా ట్యూన్స్‌ని ఫస్ట్‌ విన్నది ఆయనే. నిజానికి  ‘బాయ్స్‌’ సినిమాలో హయ్యస్ట్‌ పెయిడ్‌ యాక్టర్‌ను నేనే. అయినప్పటికీ మ్యూజికల్‌గానే నా లైఫ్‌ను మేనేజ్‌ చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాను. అయితే ముందు గా నేను సినిమాల నుంచి నేర్చుకోవాలనుకున్నాను. శంకర్‌గారు పాటలు ఎలా తీయిస్తున్నారు? కెమెరామేన్‌ రవిచంద్రన్‌గారు ఎలా పిక్చరైజ్‌ చేస్తున్నారనే విషయాలను తెలుసుకున్నా. అలా నా కెరీర్‌లో ఓ ఏడాది శంకర్‌ సార్‌కు కేటాయించాను. ‘బాయ్స్‌’లో మాత్రమే యాక్ట్‌ చేశాను. యాక్టింగ్‌ నా స్పేస్‌ కాదనిపించింది.   ► శంకర్‌ని తరచూ కలుస్తుంటారా? నటుడిగా ఎందుకు కొనసాగలేదు? చాన్స్‌ రాలేదా? ‘బాయ్స్‌’ చిత్రయూనిట్‌లోని యాక్టర్స్‌లో ఇప్పటికీ ఆయన్ను తరచూ కలుస్తుండేది నేనే. ఆ సినిమా  విడుదలైన ఓ రెండు, మూడేళ్ల తర్వాత .. ‘నువ్వు యాక్ట్‌ చేయనన్నావని దర్శకుడు లింగుస్వామి చెప్పారు. అజిత్, విజయ్‌ సినిమాల్లో యాక్ట్‌ చేయనన్నావట? ఏడాది పాటు కష్టపడ్డావు? నువ్వు ఇండస్ట్రీకి వచ్చింది ఎందుకు?’ అని శంకర్‌గారు అడిగారు. ‘‘వారికి ఏదో ఒక రోజు మ్యూజిక్‌ చేస్తాను కానీ వారి సినిమాల్లో యాక్ట్‌ చేయాలనుకోవడంలేదు’’ అని ఆయనకు చెప్పాను. ‘సరే.. మ్యూజిక్కే చేస్తావా?’ అన్నారు. అవునన్నాను. ‘నా ప్రొడక్షన్‌లో రూపొందుతున్న ‘ఈరమ్‌’ (2009) (తెలుగులో ‘వైశాలి’) సినిమాకు సంగీతం ఇస్తావా?’ అని అడిగారు.. చేశాను. ఆ తర్వాత ‘మాస్కోవిన్‌ కావేరి’ సినిమాకు సంగీతం అందించే చాన్స్‌ వచ్చింది. ఎస్‌ పిక్చర్స్‌ (ఈరమ్‌), ఆస్కార్‌ ఫిలింస్‌ (మాస్కోవిన్‌ కావేరి) చెన్నైలో అప్పటికే పెద్ద బ్యానర్స్‌. నేను మ్యూజిక్‌ అందించిన సినిమా ఒక్కటి కూడా విడుదల కాకుండానే.. రెండు సినిమాలకు మ్యూజిక్‌ ఇవ్వడం స్టార్ట్‌ చేశాను. మ్యూజిక్‌ డైరెక్టర్‌గా నా ఫస్ట్‌ ఫిల్మ్‌ శంకర్‌గారిదే. ► ఇప్పుడు హీరో రామ్‌చరణ్, దర్శకుడు శంకర్‌ కాంబినేషన్‌లోని సినిమాకు చాన్స్‌ ఎలా వచ్చింది? శంకర్‌గారి దర్శకత్వంలో రామ్‌చరణ్‌ హీరోగా ‘దిల్‌’ రాజు నిర్మాణంలో సినిమా ఓకే అయ్యిందని తెలియగానే ... ‘దిల్‌’ రాజుగారితో ‘శ్రీ వెంకటేశ్వర క్రియేషన్స్‌ బ్యానర్‌లో ఏఆర్‌ రెహమాన్‌గారు తొలిసారి మ్యూజిక్‌ చేయనున్నారు.. అదీ శంకర్‌సార్‌ దర్శకత్వంలో.. కంగ్రాట్స్‌ సార్‌’ అన్నాను. కానీ ఆయనేమో ‘ఈ సినిమాకు మ్యూజిక్‌ డైరెక్టర్‌ విషయంలో నాకు శంకర్‌ వేరే ఆప్షన్‌ ఇవ్వడం లేదు. నిన్నే కావాలంటున్నారు, మార్చి 1న ఆయన్ను వెళ్లి కలువు’ అన్నారు. షాకయ్యాను. ► మరి.. ఏఆర్‌ రెహమాన్‌ మీ సినిమాకు సంగీతం చేయడం లేదా అని శంకర్‌ను అడిగారా? అడగలేదు. ఆయనకు ఫోన్‌ చేస్తే, ‘15 రోజుల్లో ఓ సాంగ్‌ చేయాలి.. నువ్వు ఎప్పుడొస్తావ్‌?’ అని అడిగారు. ‘ఒక వారం టైమ్‌ ఇవ్వండి.. వస్తాను’ అన్నాను. ఇప్పటివరకు మూడు పాటలు పూర్తి చేశాను. ఈ సినిమాలో ఏడు పాటలు ఉంటాయి. ► ఏఆర్‌ రెహమాన్‌ వంటి సంగీత దర్శకులతో వర్క్‌ చేసిన శంకర్‌ టేస్ట్‌కు తగ్గట్లు మ్యూజిక్‌ అందించగలనా  అనే ఆందోళన లేదా?  భయం ఉంటే మనం ముందుకు వెళ్లలేం. చాలెంజింగ్‌గా తీసుకున్నాను. దర్శకులు శంకర్, త్రివిక్రమ్‌ ఒకేలా ఆలోచిస్తారని నా అభిప్రాయం. ఇద్దరూ పదేళ్లు ముందుగా ఆలోచిస్తారు. వారిద్దరినీ పట్టుకోవాలి. దాని కోసం కొంచెం ఎక్కువగా పరిగెడతాను అంతే. ► త్రివిక్రమ్‌తో ఆల్రెడీ వర్క్‌ చేయడం వల్ల మీ పని ఈజీ అయ్యిందనుకోవచ్చా? త్రివిక్రమ్‌ నాకో ప్రొఫెసర్‌లాంటి వారు. ఆయన దర్శకత్వంలో ‘అరవిందసమేత వీరరాఘవ’ చేశాక మ్యూజిక్‌ పట్ల నా దృష్టి కోణం మారింది. శంకర్‌గారి సినిమాకు మ్యూజిక్‌ చేసే చాన్స్‌ త్రివిక్రమ్‌గారి వల్లే వచ్చిందను కుంటున్నాను. ‘అల.. వైకుంఠపురములో..’ సక్సెస్‌ వల్లే శంకర్‌గారితో సినిమా చేసే చాన్స్‌ వచ్చిందని నమ్ముతున్నాను. ► నా హార్ట్‌కు, బ్రెయిన్‌కు మధ్య త్రివిక్రమ్‌ ఓ కొత్త నర్వ్‌ వేశారని అన్నారు ఓ సందర్భంలో.. వివరిస్తారా? అది నిజమే. కొంతమందిని కలిసినప్పుడు మనం మారిపోతుంటాం... కనీసం ఒక శాతం అయినా. అది పెళ్లైన తర్వాత భార్య వల్ల కావొచ్చు, కొత్త ఉద్యోగంలో జాయిన్‌ అయ్యాక   బాస్‌ వల్ల కావొచ్చు.. మనం మారవచ్చు. త్రివిక్రమ్‌గారి వల్ల నేను మారిపోయాను. సినిమాకు ఉన్న వేరే కోణాలు ఏంటో ఆయన చెప్పారు. ఇదివరకు నేను సినిమా ముందు ఉండేవాణ్ణి. ఆయనతో వర్క్‌ చేసిన తర్వాత సినిమా వెనక్కి వెళ్లాను. ఇప్పుడు స్క్రీన్‌ వెనకాల నుంచి వర్క్‌ చేస్తున్నాను. ► త్రివిక్రమ్‌ ఒక నర్వ్‌ వేశారు. మరి.. శంకర్‌? ఆ నరాన్ని స్ట్రాంగ్‌ చేసుకుంటాను. ► మీ అమ్మగారితో పాడించాలని ఎప్పుడూ అనుకోలేదా? నాన్న చనిపోయాక 27 ఏళ్లుగా అమ్మ బాధ్యత అంతా నాదే. పాడతానని అమ్మ అడుగుతుంటారు. అయితే ఫ్యామిలీ చేత ఎక్కువ పాడిస్తున్నానంటారేమో అని ఆగాను. నా భార్య శ్రీవర్ధిని ‘కిక్‌’ , ‘ఆంజనేయులు’ వంటి సినిమాల్లో పాడారు. అలాగే విశాల్‌ సినిమాకీ పాడుతున్నారు. ► మ్యూజిక్‌ పరంగా  చెన్నైతో పోలిస్తే హైదరాబాద్‌..? హైదరాబాద్‌ చాలా ఫాస్ట్‌గా డెవలప్‌ అవుతోంది. మ్యూజిక్‌కి పెద్ద బేస్‌ ఇది.  చెన్నై ముంబై నుంచి కూడా తరచుగా రాకపోకలు సాగించే మ్యుజిషియన్స్‌ ఉన్నారు. లోకల్‌గా ఎక్కువ సింగర్స్‌ ఉన్నారు. కీరవాణి, మణిశర్మ, కోటి వంటివారు చాలా ట్రైన్‌ చేసేశారు. అలాగే ఇక్కడ బ్యాండ్‌ కల్చర్‌ బాగా ఉండడం వల్ల చాలామంది ఇతర వాద్య కళాకారులు కూడా బాగా వచ్చేశారు. ► రీ– రికార్డింగ్‌ అంటే ఒకప్పుడు చెన్నై కేరాఫ్‌? అవును.. అయితే ఇప్పుడు అన్నీ హైదరాబాద్‌లోనే జరుగుతున్నాయి. ► క్రికెట్‌ బాగా ఆడతారు కదా? అవును శని, ఆదివారాల్లో పూర్తిగా క్రికెట్‌ ఆడుతూ ఉంటా. అయితే అక్కడ రియల్‌ ఎస్టేట్‌ వ్యాపారులో మరొకరో ఉండరు. అక్కడా  సింగర్స్, ఇతర మ్యుజిషియన్స్‌ ఉంటారు. హైదరాబాద్, చెన్నైలలో 2 టీమ్స్‌ ఏర్పాటు చేశాం. ► డైరెక్టర్‌ శంకర్‌ ‘బాయ్స్‌’  చిత్రంతో నటుడిగా తెరంగేట్రం.. ఇప్పుడు శంకర్‌ సినిమాకే మ్యూజిక్‌ డైరెక్టర్‌...  శంకర ప్రియతమన మ్యూజిక్‌ డైరెక్టర్‌... తమన్‌ ఎక్స్‌క్లూజివ్‌ ఇంటర్వ్యూ ఈరోజు ఉదయం 9:30 గంటలకు, తిరిగి రాత్రి 9:30 గంటలకు   ‘సాక్షి’ టీవీలో  – రెంటాల జయదేవ

మద్రాసులో మరో తెలుగు దివ్వె కనుమరుగైంది. మూల ద్రావిడ భాషల్లో బహువచన ప్రత్యయమే లేదని పరిశోధనాత్మకంగా తేల్చిన ప్రముఖ భాషా శాస్త్రవేత్త ఆచార్య జీవీయస్సార్‌ కృష్ణమూర్తి మరణంతో ప్రతిష్ఠాత్మక మద్రాసు విశ్వవిద్యాలయం మెరీనా క్యాంపస్‌ తెలుగు శాఖ చిన్నబోయింది. తొంభై నాలుగేళ్ళ ఆ శాఖతో దాదాపు సగం కాలం అనుబంధం, అధ్యాపకత్వం మాస్టారివి. ఇన్నేళ్ళుగా మద్రాసులో తెలుగు భాషా పరిశోధనకూ, విద్యార్థులకూ పెద్దదిక్కుగా నిలి చిన మంచి మనిషిగా... మూల ద్రావిడ పదాలను ఎలా గుర్తించాలి, ఆ పదాల అర్థాలు, అర్థవిపరిణామానికి ఎక్కువ ప్రాధాన్యమిచ్చిన అరుదైన భాషావేత్తగా... జీవీయస్సార్‌ ఓ కొండగుర్తు. గుంటూరు జిల్లా నరసరావుపేట దగ్గర ముప్పాళ్ళలో బతికిచెడ్డ కుటుంబంలో పుట్టిన జీవీయస్సార్‌ ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయంలో తూమాటి దొణప్ప వద్ద భాషాశాస్త్ర అధ్యయనం చేశారు. ‘ద్రావిడ భాషల్లో సమాన పదజాలం’పై  పరిశోధించారు. అది ఆయనను పాండిత్యంలో సానబెట్టింది. చెన్నపురికి చేర్చింది. 1978 నుంచి ఇప్పటి దాకా మద్రాసు విశ్వవిద్యాలయ తెలుగు శాఖకు ఊపిరిగా నిలి పింది. ఆ శాఖలో దశాబ్దాల క్రితమే తెలుగు సాహితీ అధ్యయనాన్ని ప్రాయోగికంగా మారుస్తూ, జర్నలిజమ్‌ పేపర్‌ను ప్రవేశపెట్టడంలో కీలక భాగస్వామి ఆయన. భాషావికాసం - జర్నలిజాల బోధన, ద్రావిడభాషా పరిశోధన–రెండూ చివరి దాకా ఆయనకు రెండు కళ్ళు. జీవనపోరాటంలో కష్టనష్టాలెన్నో చూసిన అనుభవం ఆయనది. అందుకే, సుదూరం నుంచి వచ్చిన విద్యార్థుల ఈతిబాధలు మాస్టారికి తెలుసు. అలా 4 దశాబ్దాల్లో కొన్ని వందల మంది తెలుగు పిల్లలకు ఆయన గురువే కాదు, తల్లి- తండ్రి- ఆత్మబంధువయ్యారు. అవస రానికి సలహాల నుంచి అడిగిందే తడవుగా ఆర్థికసాయాల దాకా అన్నీ చూసే స్నేహితుడయ్యారు. ద్రావిడ భాషల తులనాత్మక అధ్యయనంలో కొన్ని పదుల మంది పరిశోధకులకు మార్గదర్శకులయ్యారు. కోరాడ రామకృష్ణయ్య, పింగళి లక్ష్మీకాంతం, నిడదవోలు వెంకటరావుల పరంపరలో ఆచార్య గంధం అప్పారావు, రామచంద్ర చౌదరి, అక్కిరెడ్డి తర్వాత తెలుగుశాఖకు అధ్యక్షులయ్యారు. ఏ హోదాలో ఉన్నా సరే చదువుకోవడానికొచ్చే పిల్లలతో అదే ఆత్మీయత. అదే వాత్సల్యం.  రిటైరైన తరువాత కూడా రెండు దశాబ్దాలు రోజూ తెలుగు శాఖకు వచ్చి, విద్యార్థులను తీర్చిదిద్దిన నిష్కామకర్మ, నిబద్ధత జీవీ యస్సార్‌వి. ఎనిమిది పదులకు దగ్గరవుతున్నా... రోజూ ఉదయాన్నే వచ్చేదీ, పొద్దుపోయాకెప్పుడో రాత్రి ఆఖరున వెళ్ళేదీ ఆయనే. అనేక సార్లు ఆగుతూ వచ్చిన చదువును కొనసాగిస్తూ, సైన్స్‌ చదివి, ఎమ్మేలో లెక్కలు వేసి, జీవనోపాధికి అనేకానేక చిరు ఉద్యోగాలు చేసి, ఆనక తెలుగులో పరిశోధన రాసి ఆచార్యుడైన జీవీయస్సార్‌కు జీవితంలోని డబ్బు లెక్కలు తెలియవు. అడిగినవారికి లేదనకుండా, కష్టంలో ఉన్న విద్యార్థికి కన్నీరు విడవకుండా ఆయన చేసిన సాయాలు, దానాలు, చెప్పిన సలహాలు కొల్లలు. కానీ, తనకంటూ అవసరమున్నా ఎవరినీ అర్థించని ఆత్మాభిమాని. అనర్గళంగా ఆయన భాషాశాస్త్ర పాఠం చెబుతుంటే అది వినముచ్చట. పాఠంలో, పరిశోధనలో సీరియస్‌గా అనిపించే మనిషి... కిందకు దిగి, క్యాంటీన్‌లో కుర్రకారుతో కలసి సర దాగా కబుర్లాడుతుంటే అదో చూడముచ్చట. ఆచార్యుడైనా, శాఖాధ్య క్షుడైనా, ఆఖరుకు ‘తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం’ ఉపకులపతి పదవి ఆఖరి క్షణంలో అందకుండా పోయినా– ఆయన మాత్రం అంతే సాదా సీదాగా గడిపేయడం ఓ అరుదైన ముచ్చట. నిన్నటి దాకా స్లెట్, యూజీసీ నెట్‌ నుంచి ఐఏఎస్‌ దాకా ఏ తెలుగు పరీక్షాపత్రం సిద్ధం చేయాలన్నా మాస్టారి చేయి పడాల్సిందే! భద్రిరాజు కృష్ణమూర్తి, పీఎస్‌ సుబ్రహ్మణ్యం, దొణప్పల తరువాతి తరంలో భాషాశాస్త్రంలో అవిరళ కృషి చేసిన జీవీయస్సార్‌ ఎక్కు వగా ఇంగ్లీషులోనే పరిశోధనలన్నీ రాశారు. వాటిని కనీసం పుస్తకంగా నైనా వేయలేదు. ఆ ప్రయత్నాల్లో ఉండగానే వెళ్ళిపోవడంతో తెలుగు సమాజానికి ఆయన కృషి పూర్తిగా తెలియలేదు. సంపదనూ, సమ యాన్నీ, పరిశోధనా మేధనూ స్వీయప్రతిష్ఠ కోసం కాకుండా విద్యా ర్థుల కోసం వెచ్చించడం గురువుగా ఆయనలోని అరుదైన లక్షణం. ఆయన దగ్గర చదువుకొని కొందరు సినీ రచయితలయ్యారు. ఇంకొం దరు సాహితీవేత్తలయ్యారు. మరికొందరు విశాఖ, విజయవాడ, హైదరాబాద్‌ సహా వివిధ నగరాల్లో ఆచార్యులయ్యారు. శాఖలో ఆయన ప్రత్యక్ష శిష్యులు మాడభూషి సంపత్‌ కుమార్‌ కూడా అదే శాఖకు అధ్యక్షులవడం సాక్షాత్‌ గురుకృప. చెన్నపట్నంలో అమరజీవి పొట్టి శ్రీరాములు ఆత్మబలిదానం చేసిన మైలాపూర్‌ భవనంతో, ఆ సొసైటీతో, అభ్యుదయ రచయితల సంఘంతో, ప్రపంచ తెలుగు సమాఖ్య - బీఎస్సార్‌కృష్ణ ‘రచన’ లాంటి సంస్థలతో జీవీయస్సార్‌ సాన్నిహిత్యం, వాటిల్లో ఆయన క్రియాశీలక కృషి చిరకాల జ్ఞాపకాలు. మల్లిక్, ఆచార్య కాసల నాగభూషణంతో కలసి ‘అరసం’ మద్రాసు శాఖ అధ్యక్షుడిగా ఆయన జరిపిన కార్యక్రమాలు వందలు. ‘నిండు మనంబు నవ్య నవనీత సమంబు... పల్కు దారుణ శస్త్ర ఖండనా తుల్యంబు...’ అన్న నన్నయ భారత చిత్రణ... సాహితీ పరిశో ధకుల మౌఖిక పరీక్షా సందర్భంలో మాస్టారికి సరిగ్గా సరిపోలుతుంది. సెమినార్లలో ఎవరు మాట్లాడినా, పరిశోధకులు ఏ తప్పు రాసినా ఆయన ఆత్మీయతను వదిలేసి, సత్యవాదిగా వాదనకు దిగేవారు. కొందరు సన్నిహితులకు సైతం రుచించకపోయినా, అది జీవీయస్సార్‌ జీవలక్షణం. భాషాశాస్త్రంలో çపట్టుసడలని పరిశోధనా దృష్టి, తెలుగు శాఖాభివృద్ధిలో పట్టువదలని కార్యదీక్ష, ఏదైనా సరే పట్టుకున్నది నెరవేరేలా చూసే వ్యవహార దక్షత, ఏటికి ఎదురీదే సాహసం, ఆప దలో పడితే తార్కికంగా చక్రం అడ్డువేసే శిష్యవాత్సల్యం, అవసరంలో ఉన్నవారికి సాయపడే సద్గుణం - ఇదీ ఆయన వ్యక్తిత్వం. అవన్నీ ఇకపై ప్రతి సందర్భంలోనూ చెన్నై తెలుగు వేదికపై ఆయన లేని లోటును పదే పదే గుర్తుచేస్తాయి. పదిమందీ గుర్తించేలా చేస్తాయి. అభ్యుదయ పరంపరాగత ఆత్మీయ గురువులకు అశ్రునివాళి. - డాక్టర్‌ రెంటాల జయదేవ

ఆయన ప్రసిద్ధ కంప్యూటర్‌ సైంటిస్ట్‌. యాక్టివిస్ట్‌. వ్యాపార వేత్త. క్రిప్టో కరెన్సీ సమర్థకుడు. పుస్తక రచయిత. ఇన్ని కోణాలున్న ఆయన సృష్టించిన ‘మెకాఫే యాంటీ వైరస్‌’ సాఫ్ట్‌వేర్‌ పేరు కంప్యూటర్లు వాడే అందరికీ తెలుసు. అమెరికా అధ్యక్ష పదవికి రెండుసార్లు ఆరాటపడ్డ జాన్‌ మెకాఫేది చెప్పాలంటే చాలానే ఉన్న జీవితం. ఏకంగా చిత్రంగా తెరకెక్కిన జీవితం.    ఒక కంప్యూటర్‌ ప్రోగ్రామర్‌ ఈ స్థాయికి రావడం కనీవినీ ఎరుగని చరిత్ర. బార్సిలోనా జైలులో నవమాసాలుగా గడు పుతూ, డెబ్భై ఆరో ఏట ఈ జూన్‌ 23న నిర్జీవుడై కనిపించే వరకు మెకాఫే తనదైన పద్ధతిలో జీవించిన భోగి. ఆయన చేసిన ప్రతీదీ ఓ వార్తే. క్రిప్టో కరెన్సీని సమర్థించారు. పన్నులు చెల్లించేదేమిటని ధిక్కరించారు. డ్రగ్స్‌ తీసుకున్నారు. తుపాకీ చేతపట్టారు. వనితలతో కలసి విశృంఖలంగా విహరించారు. విగ్రహారాధనను వ్యతిరేకించారు. వివాదాలతో వీధికెక్కారు. చివరకు ఆత్మహత్య అంటున్న ఆయన అర్ధంతర మరణమూ సంచలన వార్తయింది. పన్ను ఎగవేత కేసుల్లో ఆయనను అమెరికాకు అప్పగించడానికి అనుమతిస్తూ స్పెయిన్‌ కోర్టు ఉత్తర్వు లిచ్చిన కాసేపటికే మెకాఫే జీవితం జైలులో ముగిసింది. సాహసాలన్నా, రహస్యాలన్నా ఇష్టమన్న ఆయన చాలా దుస్సాహసాలే చేశారు. సైద్ధాంతిక కారణాలతో 8 ఏళ్లుగా ఆదాయపు పన్ను ఎగ్గొట్టానని 2019లో ఆయనే చెప్పారు. అప్పటినుంచి అమెరికా న్యాయవిచారణను తప్పించుకోవడం కోసం కాందిశీకుడిగా కాలం గడిపారు. ఓ విలాసవంతమైన నౌకలో కాలక్షేపం చేశారు. భార్య, నాలుగు కుక్కలు, ఇద్దరు సెక్యూరిటీ గార్డులు, ఏడుగురు సిబ్బంది– ఇదే ఆ నౌకలో ఆయన ప్రపంచం. ‘‘స్త్రీలంటే పడిచచ్చే ప్రేమికుణ్ణి’’ అంటూ తనను అభివర్ణించుకున్న ఆయన కనీసం 47 మంది పిల్లల పుట్టుకకు కారణం. మూడేళ్ళ క్రితం ఆయనే ఆ మాట చెప్పు కున్నారు. తెర వెనుక కథలెన్నో ఒప్పుకున్నారు. ఏడు పదులు దాటిన వయసులో పదిహేడేళ్ళ అమ్మాయితో కలసి, ఇంటి నిండా ఆయుధాలతో పోలీసుల కంటపడి పారిపోయారు.  డబ్బు, పేరుప్రతిష్ఠలు, వివాదాలు– మెకాఫే చుట్టూ వైఫైలా తిరిగాయి. 1987లో ప్రపంచంలో తొలి కమర్షియల్‌ యాంటీవైరస్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌ను ఆరంభించింది మెకాఫేనే! ఇవాళ్టికీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా 50 కోట్ల పైచిలుకు మంది వాడుతున్న సాఫ్ట్‌వేర్‌ అది. పదేళ్ళ క్రితమే ఆ సంస్థను ‘ఇన్‌టెల్‌’కు అమ్మే సినా, ఆ సాఫ్ట్‌వేర్‌ మాత్రం ఇప్పటికీ మెకాఫే పేరుతోనే ప్రపంచ ప్రసిద్ధం. ఒకప్పుడు అమెరికా అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ ‘నాసా’ సహా జిరాక్స్‌ లాంటి సంస్థల్లో పనిచేశారీ బ్రిటిష్‌–అమెరికన్‌ కంప్యూటర్‌ ప్రోగ్రామర్‌. కాలక్రమంలో ఆయన సంపాదన కూడా అపారమైంది. ‘క్రిప్టోకరెన్సీ గురు’గా మారిన ఆయన రోజుకు వేల డాలర్లు సంపాదించారు. ఈ క్రిప్టో కరెన్సీలు, కన్సల్టింగ్‌ పనులు, నిజ జీవితకథ హక్కుల విక్రయం– ఇలా అనేక విధాలుగా ఆయన లక్షల డాలర్లు ఆర్జిం చారు. చివరకొచ్చేసరికి జైలులోనే జీవిత చరమాంకం గడిచి పోతుందని భయపడి, జీవితం ముగించారు.  వివాదాస్పద వ్యాఖ్యల మెకాఫేకు ట్విట్టర్‌లో ఏకంగా 10 లక్షలమంది ఫాలోయర్లున్నారు. దాన్నిబట్టి ఆయన పెంచు కున్న ప్రాచుర్యం అర్థం చేసుకోవచ్చు. మెకాఫే పుట్టింది బ్రిటన్‌లో అయినా, అమెరికా అధ్యక్ష పదవికి ఒకటికి రెండు సార్లు నామినీగా నిలబడాలని ప్రయత్నించడం మరో కథ. లిబర్టేరియన్‌ పార్టీ పక్షాన అధ్యక్ష పదవికి పోటీ చర్చల్లోనూ పాల్గొన్న గతం ఆయనది. ‘గంజాయి వాడకాన్ని నేరంగా పరిగణించరాదు... ప్రభుత్వం సైజు తగ్గించాలి... అహింసాత్మక నేరాలకు పాల్పడ్డ వారందరినీ జైలులో నుంచి విడుదల చేయాలి...’ ఇదీ అప్పట్లో ఆయన వాదన. అమెరికా అధ్యక్ష పదవికి పోటీపడాలనుకొనే స్థాయికి వెళ్ళిన ఆ వ్యక్తి, ఇస్తాంబుల్‌కు పారిపోతుండగా బార్సి లోనా విమానాశ్రయంలో పట్టుబడి, జైలుగోడల మధ్య నిరాశలో మగ్గడం ఊహకందని జీవిత వైకుంఠపాళీ. (జాన్‌ మెకఫీ మృతి.. ముందే అనుమానించిన భార్య) మెకాఫే ఎంతో సంపాదించారు. రియల్‌ ఎస్టేట్‌ మొదలు హెర్బల్‌ యాంటీ బయాటిక్స్, బిట్‌కాయిన్‌ మైనింగ్‌– ఇలా ఎన్నో వ్యాపారాల్లో వేలుపెట్టారు. 2007 నాటి అమెరికా ఆర్థిక సంక్షోభంలో ఎంతో పోగొట్టుకున్నారు. జీవితం ఆఖరి ఘట్టంలో ఆయన ఆస్తులన్నీ జప్తయ్యాయి. ఏ తంటా వస్తుందో ఏమోనన్న భయంతో స్నేహితులు జారుకున్నారు. మెకాఫే చేతి కింద ఎవరూ, చేతిలో ఏమీ లేని ఒంటరి అయ్యారు. అయినా సరే జీవితంలో చేసిన తప్పొప్పులకు విచారం లేదనేవారు. ‘నాలో ఉదారతా ఉంది. అప్రమత్తతా ఉంది. హాస్యప్రియత్వమూ ఉంది. అన్నిటికీ మించి వేప కాయంత వెర్రీ ఉంది’ అనేవారు.  జీవితంలోని విభిన్న రుచులు, అభిరుచుల మిశ్రమం కాబట్టే, మెకాఫే జీవితం ఓ సినిమాస్టోరీ. ఆయనపై ‘గ్రింగో: ది డేంజరస్‌ లైఫ్‌ ఆఫ్‌ జాన్‌ మెకాఫే’ అంటూ అయిదేళ్ళ క్రితం ఓ డాక్యుమెంటరీ చిత్రం వచ్చింది. అనేక ప్రభుత్వాలతో తలపడి, జీవిత చరమాంకంలో పారిపోతూ, ప్రవాసంలో గడిపిన మెకాఫే జీవితం ఎన్నో పాఠాలు చెబుతుంది. మెకాఫే మాటల్లోనే చెప్పాలంటే, 75 ఏళ్ళ ఆయన జీవితం ‘స్వర్గ నరకాల మధ్య సాగిన ఉత్థాన పతనాల ఉయ్యాల’! జైలు జీవితంతో విరాగిగా మారిన ఓ వివాదాస్పద భోగి ఆయన. – రెంటాల జయదేవ

మరోసారి రచ్చ మొదలైంది. ‘మూవీ ఆర్టిస్ట్స్‌ అసోసియేషన్‌’ (మా) ఎన్నికలు మళ్ళీ ఉత్కంఠభరితంగా మారాయి. సెప్టెంబర్‌లో జరగాల్సిన ఎన్నికలకు 3 నెలల ముందే వాతావరణం వేడెక్కింది. సీనియర్‌ నటుడు ప్రకాశ్‌రాజ్, ఇటు అంతకన్నా సీనియర్‌ నటుడైన మోహన్‌బాబు పెద్ద కొడుకు మంచు విష్ణు, ఆ వెంటనే ఉన్నట్టుండి మరో నటి జీవితా రాజశేఖర్‌ ఒకరి తరువాత ఒకరు ‘మా’ అధ్యక్ష ఎన్నికల బరిలోకి దిగారు. బుధవారం ‘‘తోటివాళ్ళ ఒత్తిడితో’’ తానూ పోటీకి దిగుతున్నట్టు నటి హేమ ప్రకటించారు. దాంతో ఇప్పుడు సినీ‘మా’ నాలుగుస్తంభాలాట మొదలైంది. ‘మెగా’ మద్దతు ఎటువైపు? ‘జస్ట్‌ ఆస్కింగ్‌’ అంటూ రాజకీయ ప్రశ్నలు సంధించే ప్రకాశ్‌ రాజ్‌ పోటీ ప్రకటన నాటకీయంగానే సాగింది. ఆ మధ్య ఎన్నికల్లో పవన్‌కల్యాణ్‌ను విమర్శించిన ప్రకాశ్‌రాజ్, ఇటీవల ‘వకీల్‌ సాబ్‌’ ప్రమోషన్లలో ‘మావి రాజకీయ సైద్ధాంతిక విభేదాలు మాత్రమే’ అంటూ ప్రశంసలు వర్షించారు. ఆ విమర్శలవేళ ప్రకాశ్‌రాజ్‌పై విరుచుకుపడ్డ మెగాబ్రదర్‌ నాగబాబు సైతం ఇప్పుడు ప్రకాశ్‌రాజ్‌ అభ్యర్థిత్వాన్ని బాహాటంగా సమర్థిస్తున్నారు. అంటే మెగాఫ్యామిలీ అండదండలు ప్రకాశ్‌రాజ్‌కు ఉన్నట్టే! నిజానికి, ఎన్నికల బరిలోకి దిగక ముందే చిరంజీవి మద్దతును ప్రకాశ్‌రాజ్‌ ముందుగా కోరారట. మెగాస్టార్‌ తమ పూర్తి మద్దతుంటుందని హామీ ఇచ్చారట. అన్న మాటకు తగ్గట్టే తమ్ముడు నాగబాబూ లైన్‌లోకి వచ్చి, ప్రకాశ్‌రాజ్‌ పోటీ చేస్తానని ప్రపంచానికి చెప్పీచెప్పగానే సమర్థించేశారు. ‘మెగా మద్దతు’ ఎటువైపు ఉందో సిగ్నల్స్‌ ఇచ్చేశారు. ఇగో క్లాష్‌లు... ఎత్తుకు పైయెత్తులు... ఎవరికివారే గొప్పనుకొనే కళారంగంలో ఇగో క్లాష్‌లు కామనే! ఈ పోటాపోటీలోనూ అవి చాలా ఉన్నాయని ఖబర్‌. గతంలో ‘మా’ ఉపాధ్యక్షుడిగా పనిచేసిన యువ హీరో మంచు విష్ణు, సీనియర్‌ ప్రకాశ్‌రాజ్‌కు ప్రత్యర్థిగా దిగడం వెనుక కారణాల్నీ పలువురు చర్చిస్తున్నారు. మోహన్‌బాబు తన పుత్రుడికి మద్దతు కోరి, చిరంజీవికి ఫోన్‌ చేశారట. అప్పటికే ప్రకాశ్‌రాజ్‌కు మద్దతు హామీ ఇచ్చేశాననీ, మాట తప్పలేననీ చిరంజీవి చెప్పారట. దాంతో మంచు కుటుంబం హర్ట్‌ అయ్యిందని కృష్ణానగర్‌ గుసగుస. అందుకే, తండ్రి ఆశీస్సులతో మంచు వారసుడు పోటీకి సై అంటే సై అన్నారని ఓ టాక్‌. జూన్‌ 20న మోహన్‌బాబు, విష్ణు స్వయంగా సీనియర్‌ నటుడు కృష్ణ ఇంటికి వెళ్ళి మద్దతు కోరారు. మరో సీనియర్‌ కృష్ణంరాజు ఆశీస్సులూ అందుకున్నారు. ఈ వ్యూహాత్మక ఎత్తుగడ సినీరంగంలో చీలిక, సామాజిక వర్గసమీకరణ అనే వాదనకు సోషల్‌ మీడియాలో తెర లేపింది. అలాగే, ‘మా’ సభ్యుడిగా పోటీకి అన్నివిధాలా అర్హుడైనప్పటికీ, ‘కన్నడిగుడైన ప్రకాశ్‌రాజ్‌కు తెలుగు నటుల సంఘానికి అధ్యక్షుడేమి’టనే ‘లోకల్‌– నాన్‌ లోకల్‌’ చర్చ తెలివిగా తెరపైకొచ్చింది. నిజానికి, బయటకు ‘టామ్‌ అండ్‌ జెర్రీ’ ఆటలా ఉన్నా, ఆంతరంగికంగా మెగా, మంచు పెద్దల మధ్య మంచి స్నేహం ఉంది. మరి తాజా పోటాపోటీ, ఇగో క్లాష్‌ల పర్యవసానం ఏమిటి? పోటీలోకి మరికొందరు! మరోపక్క ప్రస్తుత కార్యవర్గంలో ప్రధాన కార్యదర్శి జీవిత, ఇప్పటికే ‘మా’లో వివిధ పదవులు నిర్వహించిన హేమ లాంటి తారలూ అధ్యక్షపదవి పోటీకి దిగడంతో కథ కొత్త మలుపు తిరిగింది. వీరిని ఎటో ఒకవైపు తిప్పుకొనే ప్రయత్నాలూ సాగుతున్నట్టు సమాచారం. ఇక, ఎన్నికల వేళ ఏవో పాత సమస్యలను లేవనెత్తుతూ... బరిలోకి దిగే ఇండిపెండెంట్‌ అభ్యర్థులు ఉండనే ఉంటారు. ఇప్పటికైతే పోటీలో ఇన్ని పేర్లు వినిపిస్తున్నా, పోలింగ్‌ తేదీ నాటికి ఇంతమందీ బరిలో ఉంటారా అన్నదీ అనుమానమే. 2015 ఎన్నికలలో సహా, అనేకసార్లు పెద్ద పోస్టులకు పోటీ దిగినవారు సైతం ఆఖరు నిమిషంలో బరిలో నుంచి తప్పుకున్నారు. ఈసారీ అలాంటివి జరగవచ్చు. ఎందుకింత మోజు... క్రేజు..? ‘మా’ అధ్యక్షపదవికి ఇంత పోటీ, మోజు ఉండడం ఆశ్చర్యమే! సభ్యుల సంక్షేమం, సమస్యల పరిష్కారం కోసం 1993 అక్టోబర్‌ 4న మొదలైన ‘మా’కు రెండేళ్ళకోసారి ఎన్నికలవుతాయి. గతంలో కృష్ణ, నాగార్జున, మోహన్‌బాబు, నాగబాబు, రాజేంద్రప్రసాద్, శివాజీరాజా తదితరులు ‘మా’ ప్రెసిడెంట్లుగా పనిచేశారు. మురళీమోహన్‌ అత్యధికంగా 6సార్లు (12 ఏళ్ళు) అధ్యక్షపదవి నిర్వహించారు.  అయితే, దాదాపు రూ. 3 కోట్ల చిల్లర కార్పస్‌ ఫండ్‌ మినహా ‘మా’కు ఆస్తులూ, అంతస్థులూ లేవు. నిధుల సమీకరణ కోసం ఒకçప్పటి బెనిఫిట్‌ షోలూ ఇటీవల లేవు. పెన్షన్, బీమా లాంటి సంక్షేమ చర్యల ఖర్చుతో ఆ నిధీ అంతకంతకూ తరిగిపోతోంది. ఎన్నికలొస్తే... గాలిలో సొంత మేడలు! ఇక గడచిన రెండు దశాబ్దాలుగా ఎప్పుడు ‘మా’ ఎన్నికలు జరిగినా వినిపించే హామీ– ‘మా’కు సొంత భవన నిర్మాణం! కానీ ఎంతమంది ప్రెసిడెంట్లు హామీ ఇచ్చినా – అది వట్టి ఎన్నికల హామీగానే మిగిలింది. ప్రతిసారీ ఎన్నికలప్పుడు మాత్రమే సొంత భవనం కల తెర మీదకొచ్చి, ఆ తరువాత అదృశ్యమవడం ఆనవాయితీ అయింది. రానున్న ఎన్నికలకూ అభ్యర్థులందరూ ఆ సొంత ఇంటి పాతపాటనే మళ్ళీ ఎత్తుకున్నారు. అంతా (అ)సమైక్య రాగమే! ఎన్ని వాదవివాదాలైనా ఎన్నికలైపోయాక మళ్ళీ ‘అందరం సినిమాతల్లి ముద్దుబిడ్డలం. మేమందరం ఒకటే. ‘మా’లో మాకు విభేదాలు లేవు’ అంటూ గ్రూప్‌ ఫోటోలు దిగడం కామన్‌. లోపల లుకలుకలు, ఇగోలున్నా పైకి మాత్రం ఇలా సమైక్యరాగం ఆలపిస్తుంటారని అందరికీ ఇట్టే అర్థమైపోతుంటుంది. 2015లో పాపులర్‌ ‘రాజేంద్రప్రసాద్‌ వర్సెస్‌ జయసుధ’ పోటాపోటీలో రాజేంద్రప్రసాద్‌ గెలిచిన తరువాత నుంచి ‘మా’ అనైక్యత తరచూ వీధికెక్కుతోంది. ప్రస్తుతం సీనియర్‌ నరేశ్‌ ప్రెసిడెంటైన కార్యవర్గంలోనైతే కుమ్ములాట తారస్థాయికి చేరింది. ప్రమాణ స్వీకారం రోజున తోటి నటి (హేమ) మైకు లాక్కోవడం దగ్గర నుంచి సాక్షాత్తూ ఎగ్జిక్యూటివ్‌ వైస్‌ ప్రెసిడెంట్‌ (రాజశేఖర్‌) వేదికపై విభేదాలను ప్రస్తావించడం, రాజీనామా దాకా ఎన్నో పరిణామాలు – గడచిన రెండేళ్ళలో ‘మా’ను రచ్చకీడ్చాయి. ఒక దశలో నరేశ్‌ నియంతృత్వ పోకడలకు వ్యతిరేకంగా మెజారిటీ కార్యవర్గ సభ్యులు కలిసి, కనివిని ఎరుగని రీతిలో ‘అభిశంసన తీర్మానం’తో, పదవి నుంచి తొలగించే ప్రయత్నమూ జరిగింది. చివరకు రాజీబాటలో కొన్నాళ్ళు నరేశ్‌ సెలవు మీద వెళ్ళి, మరో సీనియర్‌ నటుడు బెనర్జీ తాత్కాలికంగా అధ్యక్షబాధ్యత నిర్వహించాల్సొచ్చింది. ఇక తాజాగా మూడు నెలల తర్వాత జరగాల్సిన ఎన్నికలకు ఇప్పటి నుంచే మొదలైన పోటాపోటీ ఎటు దారితీస్తుందో చూడాలి. కరోనా కష్టకాలంలో ఆర్టిస్టుల కష్టాల కన్నా ఎన్నికల మీద అందరూ దృష్టి పెట్టడమే విచిత్రం! ‘మా’ ప్రతిష్ఠను మసకబార్చే ఈ పోటాపోటీ అసలే థియేటర్లు, సినిమాలు లేని కరోనా వేళ ఆడియన్స్‌కు అనవసర వీధి వినోదాన్ని అందించడమే విషాదం!! ఈసారైనా స్టార్లు వస్తారా? కేవలం 150 మంది సభ్యులతో మొదలైన ‘మా’లో దివంగతుల సంఖ్య పోగా, ఇప్పుడున్నది 828 మంది సభ్యులే! వీరందరూ ఓటర్లే. వీళ్ళలో అధికశాతం మంది చిన్నాచితకా ఆర్టిస్టులే. అందుకే, పోలింగ్‌ రోజున ఓటేసే యువ హీరో, హీరోయిన్లు తక్కువే. మహేశ్, జూనియర్‌ ఎన్టీఆర్, ప్రభాస్‌ లాంటి నేటి టాప్‌ స్టార్లయితే కొన్నేళ్ళుగా వార్షిక సర్వసభ్య సమావేశాల్లో కానీ, పోలింగ్‌ లో కానీ కనపడనే లేదు. ఒక్క 2004, 2015లలో తప్ప మరెప్పుడూ ‘మా’ ఎన్నికలలో భారీగా ఓటింగూ జరగలేదు. సగటున ప్రతిసారీ పోలయ్యేది 400 ఓట్లే! అయితే, గ్లామర్‌ నిండిన సినీ సమరం కావడంతో ఈ మాత్రానికే ప్రచారం మాత్రం మీడియాలో హోరెత్తిపోతుంటుంది.  – రెంటాల జయదేవ var request = 'https://www.sakshi.com/knowwidget/kwstr_1721373393.json'; $.ajaxPrefilter( function (request) { if (request.crossDomain && jQuery.support.cors) { var http = (window.location.protocol === 'http:' ? 'http:' : 'https:'); request.url = http + '//cors-anywhere.herokuapp.com/' + request.url; } }); $.get( request,function (response){ if(response == ''){ $('#frameId').hide(); }else{ $('#frameId').show(); } });

వెబ్‌ సిరీస్‌: ‘ఇన్‌ ది నేమ్‌ ఆఫ్‌ గాడ్‌’; తారాగణం: ప్రియదర్శి, నందినీ రాయ్‌; మాటలు: ప్రదీప్‌ ఆచార్య; కాన్సెప్ట్‌: ఆదిత్యా ముత్తుకుమార్‌; రచన, దర్శకత్వం: విద్యాసాగర్‌ ముత్తుకుమార్‌; ఓటీటీ: ఆహా ‘బాషా’, ‘మాస్టర్‌’ లాంటి సూపర్‌ హిట్స్‌ అందించిన దర్శకుడు సురేశ్‌ కృష్ణ తెలుగులో నిర్మించిన తొలి వెబ్‌సిరీస్‌ ఇది. ట్రైలర్‌ దశ నుంచి ఆసక్తి రేపింది. క్రైమ్‌ అండ్‌ సెక్స్‌ కలగలిపి కథ రాసుకోవడం డిజిటల్‌ కంటెంట్‌కు పేయింగ్‌ ఎలిమెంటే. కానీ, అవి ఉంటే సరిపోతుందా? అసలు కథ, కథనం గాడి తప్పితే? ఏ పాత్రా, ఏ సంఘటనా మనసుకు హత్తుకోకపోతే? సెన్సార్‌ లేని వెబ్‌ సిరీస్‌ కదా అని విశృంఖలంగా తీయాలనుకుంటే? ఇవేమంత జవాబు చెప్పలేని బేతాళ ప్రశ్నలు కాదు.  కథేమిటంటే..: మనిషిలో ఉండే సహజమైన మోహం, దురాశ, కామం, పశుప్రవృత్తి లాంటి గుణాలతో అల్లుకున్న కథ ఇది. రాజమండ్రిలో ట్రావెల్స్‌ డ్రైవర్‌గా పనిచేసే ఆది (ప్రియదర్శి)కి ఓ రిసార్ట్‌ కొనుక్కోవాలని ఆశ. బూతు ‘బిట్‌ సినిమాలు’ తీసే అయ్యప్ప (పోసాని). ఆ దర్శకుడు కట్టుకున్న పడుచు పెళ్ళాం మీనా (నందినీరాయ్‌) వైపు ఆది ఆకర్షితుడవుతాడు. గంజాయి అమ్ముతూ తప్పుదోవ పట్టిన థామస్‌(వికాస్‌)తో సంబంధం పెట్టుకున్న మీనా అనుకోని పరిస్థితుల్లో భర్తనే చంపేస్తుంది. అప్పటికే ఓ దాదా ఇచ్చిన హవాలా సొమ్ము తమ్ముడి ద్వారా అయ్యప్పకు చేరి ఉంటుంది. ఇటు అయ్యప్ప హంతకుల కోసం అన్వేషణ. అటు ఆ 5 కోట్ల హవాలా మనీ ఏమైందని దాదాల వెతుకులాట. మీనా మోజులో పడి, అయ్యప్ప హత్యోదంతంలో ఇరుక్కున్న హీరో. అతని చుట్టూ రోసీ (మహమ్మద్‌ అలీ బేగ్‌) పాత్రలు. హీరో ఈ సమస్యల నుంచి బయటపడ్డాడా? డబ్బు సూట్‌కేసేమైంది లాంటి వాటికి జవాబు కోసం 7 భాగాలు చూడాలి. ఎలా చేశారంటే..: తెలంగాణ యాక్టర్‌గా ముద్రపడ్డ ప్రియదర్శి రాజమండ్రి నేపథ్యంలో మొదలై, అక్కడే ఎక్కువగా జరిగే ఈ కథలో కోస్తాంధ్ర యాసతో వినిపించారు. ఇప్పటి వరకు చేయని ఓ విభిన్నమైన పాత్రలో కనిపించారు. నందినీ రాయ్‌ బోల్డ్‌గా చేశారు. పోసాని కనిపించేది ఒక్క ఎపిసోడ్‌లోనే! ఆ పాత్రలో, ఆ రకమైన సంభాషణల్లో ఒదిగిపోయారు. రోసీగా రంగస్థల నటుడు మహమ్మద్‌ అలీ బేగ్‌ చేసిందీ, చేయగలిగిందీ లేవు. అలాగే, ఫకీర్‌ దాదా (ఉమా మహేశ్వరరావు), హత్యకు గురైన దర్శకుడి తమ్ముడు విష్ణు (చంద్రకాంత్‌) – ఇలా చాలా పాత్రలు తెరపై వస్తుంటాయి. ఆ పాత్రలు, నటీనటులు విగ్రహపుష్టితో ఉన్నా కథలోని కన్‌ఫ్యూజన్‌ ఆ పాత్రల్లో, పాత్రధారణలో ఉంది.  ఎలా తీశారంటే..: తొలుత టెక్నికల్‌ ఫాల్ట్‌తో 5 భాగాలే అప్‌లోడ్‌ అయి, ఆనక ఆలస్యంగా మొత్తం 7 భాగాలూ నెట్‌లో కనిపించిన సిరీస్‌ ఇది. అన్ని భాగాల్లోనూ ఒకటి రెండు శృంగార సన్నివేశాలు, బూతులు, హింస, హత్యాకాండ తప్పనిసరి. ప్రతి పాత్ర నోటా అదుపు లేని అసభ్య భాష. వెబ్‌ సిరీస్‌ అంటే ఇలాగే రాయాలని రచయిత ఫిక్సయినట్టున్నారు. పొడి పొడి డైలాగ్స్, అర్థం లేని పాత్రల ప్రవర్తన ఈ సిరీస్‌కు దెబ్బ.  ఒకట్రెండు భాగాల తరువాత కథ, కథనం గాడి తప్పేశాయి. దానికి తోడు నిర్ణీతమైన లక్ష్యం, లక్షణం లేని బోలెడన్ని పాత్రలు వచ్చి పడుతుంటాయి. అందుకే, మూడో ఎపిసోడ్‌ నుంచి బోరెత్తించి, ఆపైన ఈ వెబ్‌ సిరీస్‌ ఎటెటో వెళ్ళిపోతుంది. అటు హత్య మీద కానీ, ఇటు డబ్బున్న సూట్‌కేస్‌ మీద కానీ దృష్టి లేకుండా పోయింది. ఆ బరువంతా ఆఖరి ఎపిసోడ్‌ మీద పడి, కథను హడావిడిగా ముగించాల్సి వచ్చింది. గతంలో ‘లూజర్‌’ వెబ్‌ సిరీస్‌లో చేసిన ప్రియదర్శికి ఇది కొత్త కోణం. కామం, కోపం, భయం అన్నీ పలికించారు. ఆయనే ఈ సిరీస్‌కు రిలీఫ్‌. కానీ కథలోని లోటుపాట్లు ఆ పాత్రనూ కిందకు గుంజేశాయి. నిర్మాణ విలువలు, కెమేరా వర్క్‌ బాగున్నాయి. వాటికి తగ్గట్టు స్క్రిప్టులోనూ, ఫైనల్‌ ప్రొడక్ట్‌లోనూ ఎడిటింగూ ఉండాల్సింది. ఇది కచ్చితంగా 18 ఏళ్ళు పైబడిన వాళ్ళే చూడాల్సిన సెక్సువల్, క్రైమ్‌ సిరీస్‌. ఓటీటీ వచ్చి జనం అభిరుచిని మార్చినమాట నిజమే కానీ, బోల్డ్‌గా చెప్పడం, చూపించడం అనే ఒక్కదాని మీదే ఆధారపడి వెబ్‌ సిరీసులు తీస్తే కష్టం. ఆ సంగతి ‘ఇన్‌ ది నేమ్‌ ఆఫ్‌ గాడ్‌’ గుర్తు చేస్తుంది.  ఈ మధ్య ‘లెవన్త్‌ అవర్‌’ వెబ్‌ సిరీస్, ‘అర్ధ శతాబ్దం’ లాంటివి ‘ఆహా’లో నిరాశపరిచాయి. ‘ఇన్‌ ది నేమ్‌ ఆఫ్‌ గాడ్‌’ ఆ కోవలోనే చేరడం ఓ విషాదం. మొత్తం చూశాక ఇంతకూ ఏం చెప్పదలుచుకున్నారో తేల్చిచెప్పడం కష్టమే. ‘సైతాను నీ లోని కోరికను రెచ్చగొట్టి, నువ్వు తప్పు చేసేలా చేసి, కష్టపడుతుంటే చూసి ఆనందిస్తాడు. కానీ, దేవుడు తప్పు చేసినప్పుడే క్షణంలో శిక్షిస్తాడు’ అని హీరో అంటాడు. కానీ, దర్శకుడి అనుభవ రాహిత్యంతో... ఇన్‌ ది నేమ్‌ ఆఫ్‌ గాడ్‌... కథ అతి నిదానంగా నాలుగున్నర గంటలు సాగి, చూస్తున్న ప్రతి క్షణం శిక్షిస్తుంది.  బలాలు: ∙భిన్నమైన పాత్రలో ప్రియదర్శి నటన ♦కెమేరా వర్క్‌ ♦నిర్మాణ విలువలు బలహీనతలు: రచనా లోపం, స్లో నేరేషన్‌ ♦కథకూ, పాత్రలకూ తీరూతెన్నూ లోపించడం ♦మితిమీరిన సెక్స్, వయొలెన్స్‌ కంటెంట్‌  కొసమెరుపు: సీరియల్‌ కన్నా స్లో... సిరీస్‌! – రెంటాల జయదేవ 

చిత్రం:‘జగమే తంత్రం తారాగణం: ధనుష్, జేమ్స్ కాస్మో, ఐశ్వర్య లక్ష్మి, జోసెఫ్ జార్జ్, శరత్ రవి సంగీతం: సంతోష్ నారాయణన్ స్టంట్స్: దినేశ్ సుబ్బరాయన్; కెమెరా: శ్రేయస్ కృష్ణన్; ఎడిటింగ్: వివేక్ హర్షన్; రచన, దర్శకత్వం: కార్తీక్ సుబ్బరాజ్ రిలీజ్: 2021 జూన్ 18( నెట్ ఫ్లిక్స్) ఇద్దరు వేర్వేరు గ్యాంగ్ లీడర్లు. వాళ్ళ మధ్య పోరు. అనుకోకుండా అందులో ఓ గ్యాంగ్ లీడర్ పక్షాన హీరో నిలబడతాడు. రెండోవాణ్ణి ఏకంగా పైకి పంపేస్తాడు. తీరా ఆ గ్యాంగ్ లీడర్ బాస్ మీద భ్రమలు తొలగి, హీరో అతనికి ఎదురు తిరుగుతాడు. ఆ బాస్ నే ఓడిస్తాడు. ఇలాంటి కథలు కొన్ని వందలు, వేలు చూసేసి ఉంటాం. దీనికి బ్రిటన్ లోని లండన్ నేపథ్యం, శ్రీలంక తమిళ సమస్య, శరణార్థుల వివాదం లాంటి అనేకానేక అంశాలు, లేనిపోని సిద్ధాంతాలు, రాద్ధాంతాలు కలగలిపేస్తే – అది ‘జగమే తంత్రం’. బ్రిటన్ లోని భారీ గ్యాంగ్ లీడర్ కు మదురైలో ఓ పరోటా కొట్టు నడిపే చిన్న గ్యాంగ్ లీడర్ హీరో కాస్తా కాంట్రాక్ట్ దాదాగా కావాల్సి రావడం లాంటివి మన సినిమాల్లోనే జరుగుతాయి. అలాంటి చిత్రాతిచిత్రమైన ఊహలకు వెండి తెర రూపం – ఈ సినిమా.  కథేమిటంటే.. లండన్ లో పీటర్ (జేమ్స్ కాస్మో), శివదాస్ (జోసెఫ్ జోజు జార్జ్) - ఇద్దరూ రెండు వేర్వేరు గ్యాంగ్ ల లీడర్లు. ఇద్దరి మధ్య తగాదాలు. ఇరు వర్గాల చెరో హత్యతో సినిమా మొదలవుతుంది. అదే సమయంలో మదురైలో పరోటా కొట్టు నడుపుతూనే, లోకల్ దాదాగా ఎదిగిన వ్యక్తి – సురుళి (ధనుష్). పదుల కొద్దీ హత్యలు చేసిన హీరోను శివదాస్ కు అడ్డుకట్ట వేయడానికి ఓ నెల రోజుల పాటు కాంట్రాక్ట్ దాదాగా లండన్ రప్పిస్తాడు పీటర్. హీరో అక్కడ శివదాస్ నే నమ్మించి, మోసం చేస్తాడు హీరో. శరణార్థుల కోసం పనిచేస్తున్న శివదాస్ అండ్ గ్యాంగ్ చేస్తున్న మంచి పని తెలియకుండానే, తెలుసుకోకుండానే ఆయనను చంపేస్తాడు.  జాత్యహంకారి అయిన పీటర్ ఆ దేశంలో శరణార్థులకు చోటు లేకుండా చేసే చట్టాన్ని తీసుకురావడం కోసం అదంతా చేస్తున్నాడని హీరో తెలుసుకుంటాడు. ద్రోహిగా ముద్ర పడి, చివరకు కన్నతల్లి సైతం అసహ్యించుకొనే స్థితికి చేరిన హీరో తన పాప ప్రక్షాళన కోసం ఏం చేశాడు? చివరకు ఏం జరిగిందన్నది జాత్యహంకారం, తమిళుల స్వయం ప్రతిపత్తి పోరాటం లాంటి అతి బరువైన విషయాల్ని అర్థం పర్థం లేకుండా కమర్షియల్ పద్ధతిలో కలిపిన ఈ రెండున్నర గంటల సినిమా.  ఎలా చేశారంటే.. ధనుష్ ఎప్పటి లానే తన ఆకారానికి సంబంధం లేని ఆట, పాట, ఫైట్లు, తుపాకీలు పేల్చడాలతో హడావిడి చేశారు. విలన్ ఛాయలుండే ఇలాంటి హీరో పాత్రలు చేయడం ఆయనకూ కొత్త కాదు. చూడడం ప్రేక్షకులకూ కొత్త కాదు. కాకపోతే, ఈసారి ధనుష్ నటన కన్నా హీరోయిజానికే అతిగా ప్రాధాన్యం ఇచ్చినట్టున్నారు. మొదట రైలులో మర్డర్ దగ్గర నుంచి క్లైమాక్స్ లో దీపావళి టపాసులు, తుపాకీలు పేల్చినట్టు మెషిన్ గన్ ఆపరేట్ చేయడం దాకా ఈ తమిళ స్టార్ హీరో... ఏకంగా సూపర్ హీరో అనిపించేస్తారు. ఆ ప్రయాణంలో ఆ పాత్ర, ఆ నటుడు సహజత్వం కోల్పోయారు.  లండన్ లోని విలన్ పీటర్ పాత్రలో జేమ్స్ కాస్మో భయంకరుడిగా కనిపించినా, క్లైమాక్స్ కు వచ్చేసరికి అతి బలహీనుడిగా దర్శనమిస్తారు. హీరో ప్రేమించే అమ్మాయి పాత్రలో ఐశ్వర్య లక్ష్మి చేసిందీ, చేయగలిగిందీ ఏమీ ఉన్నట్టు లేదు. లండన్ లో స్థిరపడ్డ తమిళుడు, శరణార్థుల పాలిట దైవమైన గ్యాంగ్ స్టర్ శివదాస్ పాత్రలో జోసెఫ్ జోజు జార్జ్ చూపులకు బాగున్నారు. కమ్యూనిజమ్ పుస్తకాలు చదువుతూ, శరణార్థుల పాలిట రాబిన్ హుడ్ లాంటి ఆ పాత్రను పండించడానికి వీలైనంత శ్రమించారు. హీరో పక్కన ఉండే సాఫ్ట్ వేర్ ఇంజనీర్ విక్కీగా శరత్ రవి ట్రాక్ అక్కడక్కడ నవ్విస్తారు. మిగతావాళ్ళంతా తమ పరిధి మేరకు నటించారు.  ఎలా తీశారంటే.. ‘సామాన్యుడినైన నాకు శ్రీలంక తమిళుల సమస్య ఓ న్యూస్ క్లిప్పింగే కానీ, అంతకు మించి నాకు తెలీదు’ అని సినిమాలో ఒకచోట హీరో పాత్ర, హీరోయిన్ తో అంటుంది. ప్రేక్షకుల దృష్టిలోనూ వాస్తవం కూడా అంతే. తమిళులకు సరే కానీ, ఇతర ప్రాంతాల వారికి పెద్దగా తెలియని, పట్టని శ్రీలంక తమిళ శరణార్థుల సమస్యను స్పృశిస్తూ మణిరత్నం ‘కన్నత్తిల్ ముత్తమిట్టాల్’ (తెలుగులో ‘అమృత’) సహా అనేక సినిమాలు ఇప్పటికే వచ్చాయి. ఇటీవల ‘ఫ్యామిలీ మ్యాన్ -2’ వెబ్ సిరీస్ లోనూ ఆ నేపథ్యం చూశాం. అయితే, కథలో ఎమోషన్లు ఉంటే ఫరవాలేదు కానీ, అవి లేకుండా ఒక ప్రాంతానికీ, ప్రజానీకానికీ మాత్రమే తెలిసే తమిళ శరణార్థుల సమస్యను ప్రాతిపదికగా తీసుకొని, సినిమా కథంతా నడపడం ఇబ్బందికరమే! ‘జగమే తంత్రం’లో పదే పదే ఆ ఇబ్బంది స్పష్టంగా కనిపిస్తుంటుంది.   గతంలో ‘పిజ్జా’, ‘జిగర్తాండ’ లాంటి సినిమాలతో విభిన్నమైన తమిళ సినీ దర్శకుడిగా పేరు తెచ్చుకున్న కార్తీక్ సుబ్బరాజ్ తన స్వీయ రచన, దర్శకత్వంలో ఈసారి బాగా నిరాశపరిచారు. లండన్ లో క్రూరమైన మాఫియా లీడర్ లాంటి విలన్ ఎక్కడో మదురైలోని తమిళ దాదా సాయం కోరడం ఓ ఫార్సు. అన్నేళ్ళుగా అక్కడ శివదాస్ అండ్ కో చేస్తున్న దందా ఏమిటో, దాని ఆనుపానులు ఏమిటో – అంత లావు విలన్ కూ హీరో చెప్పేటప్పటి దాకా తెలియదనడం మరో జోక్. వారానికి రెండు మిలియన్ల పౌండ్ల కిరాయికి లండన్ వచ్చిన ఇంగ్లీషైనా రాని మదురై హీరో రెండ్రోజుల్లో శివదాస్ గ్యాంగ్ వ్యవహార శైలి అంతా చెప్పేస్తుంటాడు. అదేమిటో అతనికి అన్నీ అలా తెలిసిపోతుంటాయి.  లండన్ వీధుల్లో ‘లిటిల్ మదురై’ అంటూ ఆర్ట్ డైరెక్టర్లు ఓ ఏరియాను తెరపై అందంగా సృష్టించారు. విలన్ తో శివదాస్ రాజీ మీటింగ్ ఘట్టంలోని రెడ్ కలర్ కాంబినేషన్, ఆ చిత్రీకరణ, సినిమాలో చాలా చోట్ల కెమేరా వర్క్ బాగుంది. తమిళ శరణార్థులపై వచ్చే నేపథ్య గీతం మినహా, సినిమా అంతా తమిళ శైలి టప్పాంకుత్తు పాటలే. మాస్ ను మెప్పించడం కోసం పాత హిట్ పాటల్ని సినిమాలో నేపథ్యంలో చాలాసార్లు వాడుకున్నారు.  హీరోయిజమ్ మీద చూపిన శ్రద్ధలో కాస్తంత కథ మీదా పెడితే బాగుండేది. కన్వీనియంట్ స్క్రీన్ ప్లే, ప్రిడిక్టబుల్ స్టోరీ లైన్ లాంటి వెన్నో ఈ చిత్రాన్ని కుంగదీశాయి. ‘శ్రీలంకలో తమిళుణ్ణి. తమిళనాడులో నేను శరణార్థిని’ అంటూ ఓ పాత్ర తన ఉనికి కోసం, తన మూలాల కోసం ఆవేదనతో అనే మాటలు ఆలోచింపజేసేవే. కానీ, ఆ బరువైన అంశాల్ని ఎంతో గొప్ప నిర్మాణ విలువలతో తెరకెక్కించినా – కథలో పస లేకపోతే ఏం చేస్తాం! ఏం చూస్తాం!! బలాలు  - ధనుష్ స్టార్ ఇమేజ్ - వివిధ లొకేషన్లు, నిర్మాణ విలువలు - కెమెరా, కళా దర్శకత్వం బలహీనతలు  లాజిక్ లేని బలహీనమైన కథ, కథనం బోలెడన్ని రచన, దర్శకత్వ లోపాలు, కన్వీనియంట్ స్క్రీన్ ప్లే కథకు అతకని శరణార్థుల అంశం పిచ్చి హీరోయిజం, పొసగని పాటలు కొసమెరుపు: తెరపై విలన్ పదే పదే అడిగినట్టు... ఈ సినిమాకు ‘సే యస్ ఆర్ నో’ అంటే... నిర్మొహమాటంగా... ‘ఎ బిగ్... నో’!  -----  రెంటాల జయదేవ 

చిత్రం: ‘షేర్నీ’ తారాగణం: విద్యాబాలన్, శరత్ సక్సేనా, విజయ్ రాజ్, బ్రిజేంద్ర కాలా కథ - మాటలు: ఆస్థా టిక్కూ నిర్మాతలు: విక్రమ్ మల్హోత్రా, అమిత్ మసూర్కర్, భూషణ్ కుమార్, క్రిషణ్ కుమార్ దర్శకత్వం: అమిత్ మసూర్కర్ సంగీతం: బందిష్‌ ప్రొజెక్ట్‌, ఉత్కర్ష్‌ ధోతేకర్‌ నేపథ్య సంగీతం: బెనిడిక్ట్‌ టేలర్‌ కెమెరా: రాకేశ్ హరిదాస్; ఎడిటింగ్: దీపికా కాల్రా రిలీజ్: 2021 జూన్ 18(అమెజాన్ ప్రైమ్) అభివృద్ధి అనేది ఎప్పుడూ సాపేక్షమే! కొన్నిసార్లు అభివృద్ధి పేరిట మనిషి చేసే చర్యలు పురోగతి కన్నా ప్రకృతి వినాశనానికి దారి తీస్తాయి. ప్రకృతి, పర్యావరణం, వన్యప్రాణి సంరక్షణ లాంటివి ఇప్పుడు విస్తృత ప్రచారంలో ఉన్నా, నిజంగా మనం చేస్తున్నది ఏమిటనేది ఆలోచిస్తే? చిరుతపులుల లాంటి వన్యప్రాణుల విషయంలో మన మాటలకూ, చేతలకూ ఎంత తేడా ఉంది? ఇలాంటి అంశాలన్నిటినీ తీసుకొని, రూపొందిన చిత్రం – ‘షేర్నీ’. మోహన్ లాల్ నటించిన మలయాళ సూపర్ హిట్ ‘పులిమురుగన్’ (తెలుగులో ‘మన్యం పులి’) లాంటివి పులి వేటను జనాకర్షకంగా చూపిస్తే, నాణేనికి రెండు వైపును ‘షేర్నీ’ పరిచయం చేస్తుంది.  కథేమిటంటే.. మూడేళ్ళ క్రితం మహారాష్ట్రలోని యావత్మల్ జిల్లాలో అవని అనే ఆడ చిరుతను చంపడం వివాదాస్పదమైంది. అప్పట్లో ప్రమీలా ఇస్తారీ అనే ఆవిడ అడవిలో కొన్ని కిలోమీటర్లు కాలినడకన వెతికి, ఆ ఆడపులి తాలూకు పిల్లల్ని కాపాడింది. ఆ నిజజీవిత అంశాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకొని, ఆ క్రెడిట్స్ ఏమీ ఇవ్వకుండా ఈ ‘షేర్నీ’ కథను రాసుకున్నారు. జనావాసంలోకి వచ్చిన ఓ ఆడపులి (హిందీలో షేర్నీ) మనుషుల్ని గాయపరుస్తుంది. పులి బారి నుంచి కాపాడాలని అటవీ గ్రామీణుల అభ్యర్థన. పులిని చంపించి అయినా ఓట్లు కూడగట్టుకోవాలని రాజకీయ నేతల ఆకాంక్ష. రెండు పులికూనల్ని కన్న ఆ ఆడపులిని కాపాడాలనుకొనే ఫారెస్ట్ ఆఫీసర్ హీరోయిన్ (విద్యాబాలన్). పులిని పట్టుకోవడం కన్నా, చంపేసి వీ7రుడినని అనిపించుకోవాలనే వేటగాడు (శరత్ సక్సేనా). ఈ పాత్రల మధ్య షేర్నీ కథ నడుస్తుంది. ఆడపులిని, మహిళా అధికారినీ పోల్చకుండానే పోలుస్తూ, సమాజంలో ఎదురయ్యే కష్టాన్ని సూచనప్రాయంగా చెబుతుందీ కథ.  ఎలా చేశారంటే.. ఆడ చిరుతపులి కోసం అన్వేషణ సాగే ఈ చిత్రంలో నిజానికి ప్రధానపాత్ర పులే. కథ అంతా పులి గురించే అయినా, చెప్పదలుచుకున్న పాయింట్ వేరు గనక తెరపై పులి కనిపించే దృశ్యాలు మాత్రం తక్కువే. పులులను కాపాడాలని తపించే కొత్త ఫారెస్ట్ ఆఫీసర్ విద్యా విన్సెంట్ గా జాతీయ అవార్డు నటి విద్యా బాలన్ బాగా చేశారు. సిల్క్ స్మిత జీవితకథపై వచ్చిన ‘డర్టీ పిక్చర్’ మొదలు గణిత మేధావి ‘శకుంతలా దేవి’ బయోపిక్ దాకా చాలా పాత్రల్లో రాణించిన విద్యాబాలన్ మరోసారి మెప్పించారు. పరిమితులు దాటని అభినయంతో ఆకట్టుకున్నారు. ముఖ్యంగా, చివరలో వచ్చే ఎమోషనల్ సన్నివేశాల్లో మనసు కదిలించారు. మానవత్వం లేని మనుషుల కన్నా, మ్యాన్ ఈటర్ అని ముద్ర పడ్డ పులి మీద సానుభూతి కలిగేలా చేశారు. విద్యాబాలన్ తో కలసి పనిచేసే ప్రొఫెసర్ హసన్ నూరానీగా విజయ్ రాజ్ సహజమైన నటనతో మెప్పిస్తారు. చాలాకాలం గుర్తుంటారు. గతంలో పలు తెలుగు సినిమాల్లో విలన్ గా నటించిన శరత్ సక్సేనా ఇందులో పాతిక పులుల్ని చంపిన వేటగాడు పింటూగా కనిపిస్తారు. విద్యాబాలన్ అత్తగారి పాత్రలో ఇలా అరుణ్, మరీ ముఖ్యంగా విద్యాబాలన్ పై అధికారి బన్సల్ గా చేసిన బ్రిజేంద్ర కాలా తదితరులు ఈ సీరియస్ కథలో రిలీఫ్ ఇస్తారు.  ఎలా తీశారంటే.. మన దేశంలో పులుల సంరక్షణకు సంబంధించి వాస్తవ పరిస్థితులను ఈ రెండు గంటల పైచిలుకు సినిమా కళ్ళకు కడుతుంది. మన దగ్గర అటవీ శాఖ ఎలా పనిచేస్తుంటుందో ఈ సినిమా చూసి తెలుసుకోవచ్చు. అభయారణ్యాల చుట్టుపక్కల గ్రామాలు, అక్కడి ప్రజలు, వాళ్ళ మీద రాజకీయ నాయకుల ప్రభావం లాంటివి ఇందులో చూడవచ్చు. ఒక దశలో పులి కన్నా మనుషులు, వాళ్ళ మనస్తత్వాలు ఎంత క్రూరమైనవో ఈ కథ గుర్తు చేస్తుంది. పులుల లాంటి వన్యప్రాణుల నివాసాలలో గనుల తవ్వకాల లాంటివి చేపట్టి, వాటి ఇంట్లో చేరిన మానవుడు అవి జనావాసాలకు హాని కలిగిస్తున్నాయంటూ వాటినెలా మట్టుబెడుతున్నాడో చెప్పకనే చెబుతుంది. మనుషులు, జంతువులు సహజీవనం చేయాల్సి ఉంది. అది అటవీ, వన్యప్రాణి సంరక్షకులు పదే పదే చెప్పేమాట. కానీ, దాన్ని గాలికి వదిలేసి పులుల వేట మనిషి వీరత్వానికి ప్రతీక అనుకొంటూ, స్పృహ లేని పనులు చేయడాన్ని చర్చకు పెడుతుంది.  నైట్ ఎఫెక్ట్ లో, అందమైన అటవీ ప్రాంతాల చిత్రీకరణలో రాకేశ్ హరిదాస్ పనితనం కనిపిస్తుంది. అయితే, ‘షేర్నీ’ చాలా సందర్భాల్లో సినిమాలా కాకుండా, సెమీ డాక్యుమెంటరీగా అనిపిస్తుంది. తీసుకున్న అంశం మంచిదైనా, దాన్ని మరింత ఎమోషనల్ గా, ఎఫెక్టివ్ గా చెప్పి ఉంటే బాగుండేదనిపిస్తుంది. కథ చాలా నిదానంగా నడిచిందనీ అనిపిస్తుంది. మొదట్లో కన్నా పోనూ పోనూ కథ, కథనం చిక్కబడి, చివరకు ఆసక్తి పెరుగుతుంది. అప్పటికి కాస్తంత ఆలస్యమైపోతుంది. అది ఈ సినిమాకు ఉన్న బలహీనత. అయితే, ‘న్యూటన్’ చిత్రం ద్వారా అందరి దృష్టినీ ఆకర్షించిన దర్శకుడు అమిత్ మసూర్కర్ ఈసారీ తన మార్కు చూపారు. మనిషికీ, జంతువుకూ మధ్య ఉండే ఘర్షణ నేపథ్యంలోనే అధికారుల అవినీతి, నేతల ఎన్నికల రాజకీయ స్వార్థాలు, అటవీ గ్రామాల్లోని గిరిజనుల మంచితనం – ఇలా చాలా అంశాలను చూపెట్టారు. ఆశావాదం అతిగా చూపకుండా, మనసు చివుక్కుమనే ముగింపుతో ఆలోచింపజేశారు. ఆ మేరకు ‘షేర్నీ’ సక్సెస్. కొసమెరుపు: ఓ సెమీ డాక్యుమెంటరీ శైలి సినిమా! బలాలు   ఎంచుకున్న కథాంశం కెమెరా వర్క్ విద్యాబాలన్ సహా పలువురి నటన బలహీనతలు  స్లో నేరేషన్ డాక్యుమెంటరీ తరహా కథనం పులికూనల సంరక్షణను హడావిడిగా ముగించడం  - రెంటాల జయదేవ 

పదచిత్రాలతో దృశ్యాన్ని బొమ్మకట్టించే ఓ కవి... వెండితెరపై దృశ్యాలను కవిత్వీకరిస్తే ఏమవుతుంది? కవికి ఉండే సహజమైన సున్నితత్వంతో సమాజాన్నీ, మనుషుల్నీ తెరపై చూపెడితే ఆ కళాసృజనలు ఎలా ఉంటాయి? తెలియాలంటే... భారతీయ సినిమా జెండాను అంతర్జాతీయంగా ఎగరేసిన ప్రముఖ బెంగాలీ చిత్ర దర్శకుడు బుద్ధదేవ్‌ దాస్‌గుప్తా సినిమాలు చూడాలి. జూన్‌ 10న తన 77వ ఏట బుద్ధదేవ్‌ దాస్‌గుప్తా కన్నుమూశారనగానే, ఒక్క బెంగాలీలే కాదు... భారతీయ సినీ ప్రియులందరూ విషాదంలో మునిగింది అందుకే! వెండితెరపై ఆయనది విజువల్‌ పొయిట్రీ. దర్శకుడి కన్నా ముందు పేరున్న కవి అయిన బుద్ధదేవ్‌ ఏకంగా తొమ్మిది కవితా సంపుటాలు, 4 నవలలు రాయడం విశేషం. నాలుగు దశాబ్దాల సినీ ప్రస్థానంలో దర్శకుడిగా ఆయన తీసినవి అతికొద్ది ఫీచర్‌ ఫిల్మ్‌లే. అన్నీ ఆణిముత్యాలే. అవార్డు విన్నర్లే!  దిగ్దర్శక త్రయం సత్యజిత్‌ రే, మృణాల్‌ సేన్, ఋత్విక్‌ ఘటక్‌ తరువాత బెంగాలీ చలనచిత్ర చయనికను, ఆ మాటకొస్తే భారతీయ సినిమాను అంతర్జాతీయంగా దీప్తిమంతం చేసిన దర్శకతార బుద్ధదేవ్‌. అయితే, ఆయన మాత్రం ఆ దర్శక త్రిమూర్తులతో తనను పోల్చవద్దనేవారు. సమకాలికులైన జి. అరవిందన్, అదూర్‌ గోపాలకృష్ణన్, శ్యామ్‌ బెనెగల్‌ల తరానికి చెందినవాడినని వినయంగా చెప్పుకొనేవారు. చిన్నతనంలో రవీంద్రనాథ్‌ టాగూర్‌ ప్రభావంతో కవిగా కలం పట్టిన బుద్ధదేవ్‌కు కోల్‌కతా అంటే ప్రాణం. బెంగాల్‌లోని పురూలియా ప్రాంతంలో 1944లో జన్మించిన బుద్ధదేవ్‌ కోల్‌కతాలోనే చదువుకున్నారు. ఆ నగరాన్ని ఆయన తెరపై చూపించిన తీరు గురించి ఇవాళ్టికీ సినీజనం చెప్పుకుంటారంటే, దాని వెనుక ఉన్న ఆయన ప్రేమే అందుకు కారణం. కోల్‌కతాలో మాస్టర్స్‌ డిగ్రీ చేసిన ఆయన మొదలైంది ఎకనామిక్స్‌ లెక్చరర్‌గా! కానీ, చెబుతున్న ఆర్థిక సిద్ధాంతానికీ, చూస్తున్న సామాజిక–రాజకీయ వాస్తవికతకూ మధ్య ఉన్న తేడాతో ఆయన మబ్బులు విడిపోయాయి. లెక్కల కన్నా కళల మీద మక్కువే జయించింది. అలా బెంగాల్‌లోని సాంస్కృతిక, కళా జీవితంతో పాటు నక్సల్బరీ ఉద్యమం ఆయనను ప్రభావితం చేసింది.  బుద్ధదేవ్‌ సెల్యులాయిడ్‌ బాంధవ్యం 1960ల చివరలో డాక్యుమెంటరీలతో మొదలైంది. ఆ తరువాత పదేళ్ళకు ఫీచర్‌ ఫిల్మ్‌ల స్థాయికి ఎదిగింది. దేశంలో 21 నెలల అంతర్గత ఎమర్జెన్సీ ఎత్తేసిన తరువాత బెంగాల్‌లో తొలిసారిగా వామపక్ష ప్రభుత్వం వచ్చింది. రాజకీయ కార్యకర్తల్ని బేషరతుగా వదిలేయమంటున్న రోజులు. అంతటా రాజకీయ, సాంస్కృతిక సమరోత్సాహం నెలకొన్న సమయం. సరిగ్గా అప్పుడు ముప్పయ్యో పడిలోని బుద్ధదేవ్‌ తన తొలి ఫీచర్‌ ఫిల్మ్‌ ‘దూరత్వ’ (1978)తో జనం ముందుకు వచ్చారు. సాక్షాత్తూ సత్యజిత్‌ రే కవితాత్మకంగా ఉందంటూ ఆ చిత్రాన్ని ప్రశంసించారు. ఆ తొలి చిత్రంతోనే నేషనల్‌ అవార్డు సాధించి, అందరి దృష్టినీ ఆకర్షించిన బుద్ధదేవ్‌ ఆ వెంటనే ‘నీమ్‌ అన్నపూర్ణ’తో అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిని ఆర్జించారు. కార్లోవీ వారీ, లోకార్నో ఫిల్మ్‌ ఫెస్టివల్స్‌లో ఆ చిత్రానికి అవార్డులు రావడం అందుకు దోహదమైంది. ఆయన ఇక వెనుతిరిగి చూసింది లేదు.  బుద్ధదేవ్‌ సినీ ప్రయాణమంతా సామాన్యులపట్ల అక్కర, కవితా దృష్టి – సంగమమే. అందుకే, ఆయన ప్రశంసలతో పాటు ప్రేక్షకుల మనసూ గెలిచారు. వెండితెరను కవితాత్మకంగా తీర్చిదిద్దిన బుద్ధదేవ్‌ దర్శకత్వంలో ‘బాగ్‌ బహదూర్‌’, ‘చరాచర్‌’, ‘లాల్‌ దర్జా’, ‘కాల్‌పురుష్‌’, ‘మోండో మేయేర్‌ ఉపాఖ్యాన్‌’, మిథున్‌ చక్రవర్తి నటించిన ‘తహదేర్‌ కథ’ (1992) ఎంతో  పేరొం దాయి. రియలిజమ్‌ను దాటి, మ్యాజికల్‌ రియలిజమ్, సర్రియలిజమ్‌ వైపు ప్రేక్షకులను ఆయన తన సినిమాతో తీసుకువెళ్ళారు. మ్యాజికల్‌ రియలిజమ్‌నూ, కవితాత్మనూ కలగలిపి, తెరపై చూపారు. నిజానికి, ‘సినిమాలో కథ కన్నా కీలకమైనది మనం కళ్ళకు కట్టించే బొమ్మ’ అని ఆయన అభిప్రాయపడేవారు. చివరి దాకా ఆ పద్ధతే అనుసరించారు. ఫీచర్‌ ఫిల్మ్స్‌ చేస్తూనే వాటి రూపకల్పనకు కావాల్సిన నిధులు సమకూర్చుకోవడం కోసం అవార్డ్‌ విన్నింగ్‌ డాక్యుమెంటరీలు తీయడమూ కొనసాగించారు. సంగీతం సినిమాల్లో అంతర్భాగమని నమ్మిన బుద్ధదేవ్‌ భారతీయ, పాశ్చాత్య శైలుల్ని మేళవిస్తూ, తరచూ తానే స్వయంగా సంగీతం సమకూర్చుకొనడం మరో విశేషం. రవీంద్రనాథ్‌ టాగూర్‌ పెయింటింగ్స్‌ వల్ల చిత్రకళ మీద ప్రేమ పెంచుకున్న బుద్ధదేవ్‌కు జానపద కళలన్నా, కళారూపాలన్నా అమితమైన ఇష్టం. అందుకు తగ్గట్టే ఆయన తన ‘బాగ్‌ బహదూర్‌’ (1989) చిత్రాన్ని మన తెలుగునాట ప్రసిద్ధమైన జానపద కళారూపం పులివేషాల నేపథ్యంలో తీర్చిదిద్దడం గమనార్హం. తెలుగమ్మాయి అర్చన నటించిన ఆ సినిమా ఆ ఏటి జాతీయ ఉత్తమ చిత్రం. చిన్నప్పుడు నేతాజీని ఆరాధించి, యౌవనంలో నక్సలిజమ్‌ వైపు మొగ్గిన ఈ బెంగాలీబాబు తరువాత ఆ ప్రభావం నుంచి బయటపడ్డారు. ‘దూరత్వ’, ‘గృహజుద్ధ’, ‘అంధీగలీ’ (1984) చిత్రాల్లో ఆనాటి సంక్షుభిత సమయాలపై తనదైన సినీ వ్యాఖ్యానం చేశారు. ఆయన చిత్రాల్లో 5 నేషనల్‌ ఫిల్మ్‌ అవార్డులు సాధిస్తే, ఉత్తమ దర్శకుడిగా ఆయనకు మరో 2 సార్లు (‘ఉత్తర’, ‘స్వప్నేర్‌ దిన్‌’) జాతీయ అవార్డులు దక్కాయి. సినిమాలు, డాక్యుమెంటరీలు అన్నీ లెక్క తీస్తే బుద్ధదేవ్‌ ఖాతాలో ఏకంగా 32 నేషనల్‌ అవార్డులు చేరడం ఓ రికార్డు ఫీట్‌! సత్యజిత్‌ రే మరణానంతరం భారతీయ సినిమాను మళ్ళీ అంతర్జాతీయ వేదికపై నిలబెట్టిన ఘనత కూడా బుద్ధదేవ్‌దే!! టొరంటో ఇంటర్నేషనల్‌ ఫిల్మ్‌ ఫెస్టివల్‌లోని ‘మాస్టర్స్‌ ఆఫ్‌ వరల్డ్‌ సినిమా’ విభాగంలో ఏకంగా 8 సార్లు చోటు దక్కించుకున్నారు. ఆయన సృజనాత్మక కృషికి గుర్తింపుగా, 2008లో స్పెయిన్‌ ఇంటర్నేషనల్‌ ఫిల్మ్‌ ఫెస్టివల్‌లో జీవన సాఫల్య పురస్కారం దక్కింది. యౌవనంలో బుద్ధదేవ్‌ను మలిచి, సినిమా వైపు మళ్ళించింది కలకత్తా ఫిల్మ్‌ సొసైటీ. అక్కడ చూసిన చార్లీ చాప్లిన్, అకిరా కురసావా, విటోరియో డెసికా, రొసెల్లినీ లాంటి ప్రసిద్ధుల చిత్రాలు. అంత బలమైన ముద్ర వేసిన ఫిల్మ్‌ సొసైటీ ఉద్యమంతో బుద్ధదేవ్‌ చివరి దాకా సన్నిహితంగా మెలిగారు. అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిని ఆర్జించినా, చివరి వరకు ఫిల్మ్‌ సొసైటీ ఉద్యమంలో సిన్సియర్‌ యాక్టివిస్ట్‌గానే పనిచేశారు. దేశంలోని ఏ మారుమూల, ఏ ఫిల్మ్‌ సొసైటీ కార్యక్రమానికి పిలిచినా కాదనకుండా, ఆయన స్వయంగా వెళ్ళేవారు. బుద్ధదేవ్‌ సతీమణి సోహిణీ దాస్‌గుప్తా కూడా దర్శకురాలే. ఇద్దరమ్మాయిలకు జన్మనిచ్చిన వారిది అన్యోన్య దాంపత్యం. నమ్మిన సిద్ధాంతాలకు కట్టుబడి, కిడ్నీ సమస్యతో కన్నుమూసే వరకు బుద్ధదేవ్‌ కవిత్వాన్నీ, సినిమానూ శ్వాసిస్తూ వచ్చారు. ఒక్క మాటలో– బుద్ధదేవ్‌ ఓ అద్భుతమైన దర్శకుడు. అపూర్వమైన కవి. అమోఘమైన టీచర్‌. అన్నిటికీ మించి మనసున్న మంచి మనిషి. ఆ వ్యక్తిత్వం పరిమళించిన ఆయన సృజనాత్మక కృషి ఎప్పటికీ వసివాడని జ్ఞాపకం. – రెంటాల జయదేవ  

చిత్రం: ‘పచ్చీస్‌’ తారాగణం: రామ్స్, శ్వేతావర్మ సంగీతం: స్మరణ్‌; కెమెరా: కార్తీక్‌ పర్మార్‌ నిర్మాతలు: కౌశిక్, రామసాయి దర్శకత్వం: శ్రీకృష్ణ, రామ సాయి ఓటీటీ: అమెజాన్‌ కరోనా సెకండ్‌ వేవ్, లాక్‌ డౌన్లతో థియేటర్లు మూసేసిన పరిస్థితుల్లో ఇప్పుడు చూపంతా ఓటీటీల పైనే! వరుసగా బోలెడన్ని సినిమాలు, సిరీస్‌లు ఏదో ఒక ఓటీటీలో వస్తున్నాయి. ఖాళీ ఉంటే కాలం ఖర్చు చేయడానికి ఓకే కానీ, వీటిలో క్వాలిటీవి ఎన్ని వస్తున్నాయి? ఇలాంటి ఆలోచనలెన్నో రేకెత్తిస్తుంది – లేటెస్ట్‌ ఓటీటీ రిలీజ్‌ ‘పచ్చీస్‌’. కథేమిటంటే..: కలవారి బిడ్డ అయినా ఈజీ మనీకి అలవాటు పడి, గ్యాంబ్లింగ్‌లో తిరిగే కుర్రాడు అభిరామ్‌ (రామ్స్‌). ఎలాగోలా డబ్బు సంపాదించాలనే కాంక్షతో అనేక అబద్ధాలతో, అడ్డదోవలు తొక్కుతుంటాడు. జీవితాన్ని జూదంగా నడిపేస్తుంటాడు. అదే సమయంలో రాజకీయ నాయకులైన గంగాధర్‌ (‘శుభలేఖ’ సుధాకర్‌), బసవరాజు (విశ్వేందర్‌ రెడ్డి) మధ్య ఆధిపత్యం కోసం పోరాటం సాగుతుంటుంది. బెట్టింగ్‌లో ఓడిపోయిన లక్షల కొద్దీ డబ్బు కోసం బసవరాజును ఆశ్రయిస్తాడీ కుర్రాడు. రాజకీయ నేతల మధ్య గొడవలో డబ్బు కొట్టేసి, దాంతో పబ్బం గడుపుకోవాలని అనుకుంటాడు. ఆ క్రమంలోనే కనిపించకుండా పోయిన అన్న కోసం వెతికే చెల్లెలు అవంతి (శ్వేతావర్మ) ఎదురవుతుంది. అక్కడ నుంచి సవాలక్ష మలుపులు, మరిన్ని పాత్రల మధ్య ఈ జూదం ఏమై, ఎవరి పచ్చీస్‌ (పాచికలు) పారి, చివరికి ఏమైందన్నది సుదీర్ఘమనిపించే 2 గంటల పైగా నిడివి సిన్మా. ఎలా చేశారంటే..: నాగార్జున, విజయ్‌ దేవరకొండ, రామ్, రానా, అడివి శేషు – ఇలా తెలుగు సినీ తారలెందరికో ఫ్యాషన్‌ డిజైనరైన భీమవరం కుర్రాడు రామ్స్‌ ఇందులో జులాయి కుర్రాడిగా, మరో ఇద్దరు స్నేహితుల్ని వెంటేసుకొని కనిపిస్తారు. నటనలో ఈజ్‌ ఉన్నా, రాసిన పాత్రలో దమ్ము లేకపోవడం లోపమైంది. కొద్ది వారాలుగా కనిపించని అన్నయ్య కోసం వెతికే చెల్లెలి పాత్రలో, తానే ఓ ఇన్వెస్టిగేషన్‌ ఆఫీసర్‌ లా ప్రవర్తిస్తుంటారు శ్వేతావర్మ. ఆ పాత్రకూ తీరూతెన్నూ కష్టపడి వెతుక్కోవాల్సి ఉంటుంది. సొంత పవర్‌ ప్రాజెక్ట్‌ కోసం శ్రమించే పొలిటీషియన్‌గా ‘శుభలేఖ’ సుధాకర్‌ ఉన్నంతలో బాగా చేశారు. జయ్‌చంద్ర, క్యాసినో ఓనర్‌ > రవివర్మ సహా ఇంకా చాలామంది ఉన్నారు. అయితే, చిట్టి పొట్టి మాటల డైలాగులతో లేనిపోని ఉద్విగ్నత రేపాలనే రచనా లోపం భావోద్వేగ నటనకు తావు లేకుండా చేసిందనిపిస్తుంది. ఎలా తీశారంటే..: ఓటీటీ ట్రెండ్‌కు తగ్గట్టే ఇదో క్రైమ్, సస్పెన్స్‌, యాక్షన్‌ చిత్రం అని ప్రకటించారు. కానీ, సస్పెన్స్‌ మాటెలా ఉన్నా... బోలెడంత గందరగోళం కథలో, కథనంలో మూటగట్టుకున్న చిత్రం ఇది. ఈ డార్క్‌ క్రైమ్‌ థ్రిల్లర్‌ కథలో ఎప్పటికప్పుడు కొత్త పాత్రలొస్తూ పోతుంటాయి. దేనికీ ప్రాధాన్యం ఉండదు. ప్రతి పాత్రా ఏదో ఫిలాసఫీనో, గంభీరమైన విషయమో చెబుతున్నట్టు మాట్లాడుతుంది. పైగా, ఎక్కడో జరిగే ఏవో విషయాలూ జైలులో ఉన్నవాళ్ళతో సహా అన్ని పాత్రలకూ తెలిసిపోతుంటాయి. పాత్రలు, వాటి మధ్య సంబంధాలు ప్రేక్షకులకు అర్థమయ్యేలా చేయడానికే దాదాపు సగం సినిమా గడిచిపోతుంది. అలాగే ప్రధాన పాత్రధారి ఒక చోట ఓ పోలీసాఫీసర్‌తో ‘‘ఏం జరుగుతోందో తెలియడం లేదు’’ అంటాడు. సినిమా చూస్తున్నప్పుడు ప్రేక్షకులకు కలిగే ఫీలింగూ అదే. అభిరామ్‌ పాత్రను జులాయిలా చూపించారు. కాసేపేమో జర్నలిస్టు అని డైలాగుల్లో అనిపిస్తారు. ఇక, చివరలో వచ్చే పోలీసాఫీసర్‌ శంకర్‌ (దయానంద్‌ రెడ్డి) పాత్రలైతే, పోలీసు పని కాకుండా, నిందితుల వైపు నిలబడినట్టు అనిపిస్తుంది. చాలా సందర్భాల్లో ఏం జరుగుతున్నా... నోరెళ్ళబెట్టుకొని పోలీసులు చూస్తున్నట్టనిపిస్తుంది. సినిమా అంతా అభిరామ్‌ పాయింట్‌ ఆఫ్‌ వ్యూలో నడిచినట్టు అనిపించి, చివరకు వచ్చేసరికి వేరెవరికో ఇన్వెస్టిగేషన్‌ క్రెడిట్‌ ఇవ్వడం కూడా వీక్షకులు జీర్ణించుకోలేరు. ఎక్కువగా నైట్‌ ఎఫెక్ట్‌లో డార్క్‌గా కనిపించే ఈ సినిమాలో కెమేరా వర్క్, ప్రొడక్షన్‌ డిజైనింగ్‌ బాగుంటాయి. పాటలేమీ లేవన్న మాటే కానీ, ఆ లోటేమీ పెద్దగా ఫీల్‌ కాము. ఎడిటర్‌ తన కత్తెర పదును చూపితే, రచన – దర్శకత్వ లోపాలు కొన్నయినా కవరయ్యేవి. ‘‘ముగించలేనిది ఎప్పుడూ మొదలుపెట్టద్దు’’ అని ఇందులో ఓ పాత్ర అంటుంది. బహుశా, ఆ విషయం ఈ దర్శక, రచయితలకూ వర్తిస్తుంది. కథాకథనాన్ని సరిగ్గా మొదలుపెట్టలేకపోవడంతో పాటు ముగింపూ చేయలేదనిపిస్తుంది. కంటెంట్‌ లేని సీన్లు సవాలక్ష వచ్చిపోయే నేపథ్యంలో... పాత్రలతో పాటు ప్రేక్షకులనూ కన్‌ఫ్యూజ్‌ చేస్తుంది.   కొసమెరుపు: ఫాస్ట్‌ ఫార్వర్డ్‌లోనూ ముందుకెళ్ళని స్లో నేరేషన్‌ – ప... ప... ఛీ.. ఛీ...స్‌. – రెంటాల జయదేవ

వెబ్‌ సిరీస్‌: ‘క్యాబ్‌ స్టోరీస్‌’; తారాగణం: దివి, శ్రీహాన్, గిరిధర్, ధన్‌రాజ్‌; సంగీతం: సాయి కార్తీక్‌; నిర్మాత: ఎస్‌. కృష్ణ; రచన – దర్శకత్వం: రాజేశ్‌; రిలీజ్‌: మే 28; ఓటీటీ: స్పార్క్‌ చిన్న చిన్న సంఘటనల్ని కూడా మంచి కథగా అల్లుకోవచ్చు. అల్లిక బాగుండి, ఆసక్తిగా తెర మీద చెప్పగలిగితే మనసుకు హత్తుకుంటుంది. అలా ఓ క్యాబ్‌ ప్రయాణంతో మొదలై... జరిగిన అనేక సంఘటనల సమాహారాన్ని సిరీస్‌గా తీస్తే?  కానీ, ‘చూపెట్టాల్సిన’ సంఘటననూ, కథనూ... ‘చెప్పాలని’ ప్రయత్నిస్తే ఏమవుతుంది? తాజా వెబ్‌ సిరీస్‌ ‘క్యాబ్‌ స్టోరీస్‌’ ఆసాంతం చూస్తే అర్థమవుతుంది.  కథేమిటంటే..: హైదరాబాద్‌లో క్యాబ్‌ డ్రైవర్‌ గిరి (గిరిధర్‌). ఓ కస్టమర్‌ను దింపేటప్పుడు అనుకోకుండా అతను వదిలేసిన ఓ డ్రగ్‌ ప్యాకెట్‌ కంట పడుతుంది. అదే సమయంలో ఓ పబ్‌ దగ్గర షాలిని (‘బిగ్‌బాస్‌4’ ఫేమ్‌ దివి) అనే అమ్మాయి ఆ క్యాబ్‌ ఎక్కుతుంది. ఆ డ్రగ్‌ ప్యాకెట్‌ను దాచడానికి ఆ అమ్మాయి హ్యాండ్‌ బ్యాగ్‌లో పెడతాడు. ఆ తరువాత జరిగే పరిణామాలతో ఆ ప్యాకెట్‌ రకరకాల ప్లేసులు మారుతుంది. షాలినిని వాడుకోవాలనుకొనే లవర్‌ సాగర్‌ (శ్రీహాన్‌), షాలిని ఫ్రెండ్‌ (నందిని), క్యాబ్‌ డ్రైవర్‌కు ఫ్రెండైన కానిస్టేబుల్‌ రుద్రనేత్ర (ధన్‌రాజ్‌)  – ఇలా ఇతర పాత్రలూ వస్తాయి. ఆ ప్యాకెట్‌లో డ్రగ్‌ కాకుండా ఇంకేముంది? దాన్ని దక్కించుకోవాలని విలన్లు ఎలా ప్రయత్నించారు? ఏమైందన్నది మిగతా కథ.  ఎలా చేశారంటే..:  ఈ కథలో ప్రధాన పాత్రధారి, కథ నడవడానికి సూత్రధారి క్యాబ్‌ డైవర్‌. కథలో ఆద్యంతం కనిపించే నిడివి ఎక్కువున్న ఆ పాత్రలో నటుడు గిరిధర్‌ కనిపించారు. జనం గుర్తుంచుకొనే పాత్ర ఆయనకు చాలా రోజులకు దక్కింది. పూర్తి మంచివాడూ కాక, అలాగని పూర్తి చెడ్డవాడూ కాక మధ్యస్థంగా ఉండే ఆ పాత్రలోని కన్‌ ఫ్యూజన్‌ పాత్రధారణలోనూ ప్రతిఫలించింది. ‘బిగ్‌బాస్‌–4’ ఫేమ్‌ దివి మరో ప్రధాన పాత్రధారిణి. ‘మహర్షి’ చిత్రంలో హీరోయిన్‌ పూజాహెగ్డే ఫ్రెండ్‌గా కాసేపు కనిపించిన దివి, తాజా ఫేమ్‌ తరువాత చేసిన పెద్ద రోల్‌ ఇదే. అమాయకంగా ప్రియుణ్ణి నమ్మేసే షాలిని పాత్రలో ఆమె చూడడానికి బాగున్నారు. తొలి పాటలో గ్లామర్‌ దుస్తుల్లో డ్యాన్సూ బాగా చేశారు. అయితే, ఓవరాల్‌గా ఆ పాత్రలో చేయగలిగింది పెద్దగా లేదు. ఒకమ్మాయితో ఎంగేజ్‌మెంట్‌కు సిద్ధమవుతూనే మరోపక్క దివిని ముగ్గులోకి దింపాలని ప్రయత్నించే ప్రేమికుడిగా టీవీ స్టార్‌ శ్రీహాన్‌ కనిపిస్తారు. సినిమాలో కమెడియన్లు ధన్‌ రాజ్, ప్రవీణ్‌ (హెరాసింగ్‌ హెచ్‌.ఆర్‌. మేనేజర్‌), ఒకే సీన్‌లో కనిపించి నవ్వించే అనంత్‌ (సైకియాట్రిస్ట్‌ శర్మ) – ఇలా సుపరిచితులూ చాలా మంది ఉన్నారు. కానీ ఏ పాత్రకూ పూర్తి ప్రాధాన్యం, ఓ పరిపూర్ణత ఉండవు. విలన్‌ పాత్రలనైతే గుర్తుపట్టడం, పెట్టుకోవడం కష్టం. ఎలా తీశారంటే..: దర్శక, నిర్మాత రామ్‌ గోపాల్‌వర్మ భాగస్వామిగా మొదలైన కొత్త ఓటీటీ ‘స్పార్క్‌’ వరుసగా సినిమాలు, సిరీస్‌ లతో ముందుకొస్తోంది. ఇటీవలే ‘డి కంపెనీ’ తరువాత ఇప్పుడీ ‘క్యాబ్‌ స్టోరీస్‌’ రిలీజ్‌ చేశారు. కథ మొదట్లో, చివరల్లో టైటిల్స్‌ పడుతుండగా వచ్చే ‘కిస్కో పతా హై సాలా...’ పాట విభిన్నమైన చిత్రీకరణతో ఆసక్తి రేపుతుంది. క్యాబ్‌లో కథ మొదలైనప్పుడు బాగున్నా, గతానికీ, వర్తమానానికీ పదే పదే డైలాగుల ప్రయాణం ఒక దశ దాటాక ఆకర్షణ కోల్పోయింది. క్యాబ్‌ డ్రైవర్‌ మొదట మంచివాడన్నట్టు మొదలుపెట్టి, కాసేపయ్యే సరికి అతనిలోని అతి తెలివి చూపించి, చివరకు వచ్చేసరికి అతనా డ్రగ్‌ ప్యాకెట్‌ మార్పిడి ఎందుకు చేశాడనేది మూడు ముక్కల్లో చెప్పడం – చూసేవాళ్ళకు ఓ పట్టాన ఎక్కదు. అలాగే, మెడికల్‌ షాపు దగ్గర దివి ఉండగానే, డ్రగ్‌ మార్చేయడం సినిమాటిక్‌ కన్వీనియ¯Œ ్సగా సరిపెట్టుకోవాలి. నిర్మాణ విలువలు పరిమితంగానే ఉన్న ఈ సిరీస్‌లో బలమైన లవ్‌ స్టోరీ లేకపోయినా సినిమాటిక్‌గా ఓ పాట పెట్టారు. అలాగే, సీన్‌లో లేని ఉద్విగ్నతను కూడా సంగీతం ద్వారా సృష్టించడానికి సంగీత దర్శకుడు సాయి కార్తీక్‌ శ్రమించారు.  కిస్కో... పాట చిత్రీకరణలో కెమేరా వర్క్‌ బాగుంది. కథలోనూ అక్కడక్కడ మెరుపులున్నాయి. కానీ, మొత్తం మీద కథారంభంలో క్రియేట్‌ చేసిన ఇంట్రస్ట్‌ని కాస్తా స్లో నేరేషన్, అనవసర సన్నివేశాలు, అవసరం లేని సినిమాటిక్‌ పోకడలతో దర్శక, రచయితలే జారవిడిచారనిపిస్తుంది. నిడివి గంటన్నరే అయినా, చాలాసేపు చూసిన ఫీలింగ్‌ అనిపిస్తుంది. అర్ధోక్తిగా ఈ భాగం ముగించి,  వాల్యూమ్‌2 అని టైటిల్‌ వేయడంతో మరో పార్టు వస్తుందని సిద్ధపడాలి. బలాలు: కొన్ని ఆసక్తి రేపే ట్విస్టులు   నటి దివి స్క్రీన్‌ప్రెజెన్స్‌ ధన్‌రాజ్, ప్రవీణ్, అనంత్‌ లాంటి సుపరిచిత కమెడియన్లు ‘కిస్కో పతాహై...’ సాంగ్‌ బలహీనతలు: సాగదీత స్లో నేరేషన్‌ పండని లవ్‌ స్టోరీ ఏ పాత్రకూ సమగ్రత లేకపోవడం సినిమాటిక్‌ సీన్లు, స్క్రీన్‌ ప్లే కొసమెరుపు: షార్ట్‌ ఫిల్మ్‌కు ఎక్కువ... సిరీస్‌కు తక్కువ జర్నీ! – రెంటాల జయదేవ 

చిత్రం: ‘బట్టల రామస్వామి బయోపిక్కు తారాగణం: అల్తాఫ్ హసన్‌, శాంతీరావు, లావణ్యారెడ్డి, సాత్విక, భద్రం, ధన్ రాజ్ మాటలు - పాటలు: వాసుదేవమూర్తి శ్రీపతి; కళ: ఉపేంద్రరెడ్డి; కెమేరా: పి.ఎస్.కె. మణి; ఎడిటింగ్ – వి.ఎఫ్.ఎక్స్: సాగర్ దాడి నిర్మాతలు: వి. రామకృష్ణ వీరపనేని (‘మ్యాంగో’ రామ్), ఐ. సతీశ్ కుమార్ సంగీతం - దర్శకత్వం: రామ్ నారాయణ్ నిడివి: 137 నిమిషాలు రిలీజ్: 2021 మే 14 ఓటీటీ వేదిక: జీ 5 ప్రతి మనిషికీ ఒక కథ ఉంటుంది. జీవితంలో ఏదో ఒక వ్యధ ఉంటుంది. కాకపోతే, సినీ, రాజకీయ, క్రీడా ప్రముఖుల మీద తప్ప సామాన్యుల జీవితాలు ఎవరికీ పెద్దగా పట్టవు. పట్టినా, తెరకెక్కవు. అవి ఎవరికి, ఏమంత ఆసక్తిగా ఉంటాయనేది వాళ్ళ లాజిక్. కానీ, రకరకాల ట్విస్టులున్న బట్టల రామస్వామి అనే ఓ సామాన్యుడి జీవితకథ అంటూ అతని జీవితాన్ని తెర కెక్కిస్తే? అలా దర్శక, రచయితలు అల్లుకున్న ఓ కాల్పనిక కథ – ‘బట్టల రామస్వామి బయోపిక్కు’. ఎప్పుడో వంశీ ‘లేడీస్ టైలర్’ సినిమా నాటి సీన్లతో, బిగువైన స్క్రిప్టు లేకుండా, సరదా అనుకొంటూ సరసం పాలు ఎక్కువైన సినిమా తీస్తే ఎలా ఉంటుందో ఇది చూసి తెలుసుకోవచ్చు.  కథేమిటంటే..:   రామస్వామి (అల్తాఫ్ హసన్)ది చిన్నప్పటి నుంచి ఒకటే మాట – తన ఇష్టదైవం శ్రీరాముడిలా ఏకపత్నీ వ్రతంతో ఉండాలి. అలాగే, చీరల వ్యాపారం చేయాలి. అలాంటి పల్లెటూరి రామస్వామి తండ్రిపోయిన క్షణంలోనే పూసలమ్మే జయప్రద (శాంతీరావు)తో ప్రేమలో పడతాడు. కులాలు వేరైనా, మిత్రుడు (కమెడియన్ భద్రం) సాయంతో పెళ్ళి చేసుకుంటాడు. భార్య సొమ్ముతో చీరల వ్యాపారమూ పెడతాడు. కానీ, అనుకోని పరిస్థితుల్లో భార్య మాట కాదనలేక, ఆమె పిచ్చి చెల్లెలు జయసుధ (లావణ్యారెడ్డి)నీ పెళ్ళి చేసుకుంటాడు. ఆ తరువాత ఓ గూడెంలో జరిగిన మోసంలో... ‘చీరలు కొనడానికి పిలిచిన పిల్లనే చెరిచాడు’ అనే చెడ్డ పేరు తెచ్చుకుంటాడు. గూడెం పిల్ల సిరి (సాత్వికా జై)ని పెళ్ళి చేసుకుంటాడు. సవతుల మధ్య పోరాటం మొదలవుతుంది. ఇంటి గుట్టు రచ్చకెక్కుతుంది. ముగ్గురు పెళ్ళాల ముద్దుల మొగుడిగా రామస్వామి ఎలాంటి చిక్కులను ఎదుర్కొన్నాడు, చివరకు ఏమైందన్నది మిగతా కథ. హీరో పాత్రకు పక్కనే అతని స్నేహితుడి సంసార గాథ ఓ సైడ్ ట్రాక్ గా సాగుతుంది.  ఎలా చేశారంటే..:   బట్టల రామస్వామి పాత్రలో అల్తాఫ్ హసన్ బాగున్నారు. సహజంగా నటించారు. థియేటర్ ఆర్ట్స్ లో పిహెచ్.డి. చేసి, సినిమా నటనలో పలువురికి శిక్షణనిచ్చిన అల్తాఫ్ ఈ సినిమాకు ఆయువుపట్టు. ఇక, అతను పెళ్ళాడిన ముగ్గురు స్త్రీలుగా పూసలమ్మే జయప్రదగా శాంతీ రావు, ఆమె చెల్లెలైన పిచ్చిపిల్ల జయసుధగా లావణ్యారెడ్డి, గూడెం అమ్మాయి సిరి పాత్రలో సాత్వికా జై కనిపిస్తారు. వాళ్ళు తమకిచ్చిన పాత్రలకు ఉన్నంతలో న్యాయం చేశారు. కథానాయకుడి ఫ్రెండ్ అయిన ఆర్.ఎం.పి. డాక్టర్ పాత్రలో భద్రం కాసేపు కామెడీ చేస్తారు. కైలాసం నుంచి వచ్చిన భృంగిని అంటూ కమెడియన్ ధన్ రాజ్ కాసేపు తెరపై దర్శనమిస్తారు. చాలామంది రంగస్థల నటులు ఈ సినిమాతో వెండితెరకెక్కారు.  ఎలా తీశారంటే..:  మనమొకటి అనుకుంటే దేవుడొకటి ఇస్తాడు. ఏది ఇచ్చినా జీవితాన్ని ఫిర్యాదులు లేకుండా హాయిగా సాగించాలనే కాన్సెప్టును బట్టల రామస్వామి కథ ద్వారా  చెప్పాలనుకున్నట్టున్నారు దర్శకుడు రామ్ నారాయణ్. తీసేవాడుండాలే కానీ... ప్రతి ఒక్కడి జీవితం ఓ బయోపిక్కు అని సినిమా ప్రారంభంలోనే ఓ పాత్రతో అనిపిస్తారు – దర్శక, రచయితలు. ఆ రకంగా తాము చూపించనున్న బట్టల రామస్వామి అనే వ్యక్తి తాలూకు జీవితానికి ఓ ప్రాతిపదిక వేస్తారు. అయితే, అనేక ట్విస్టులున్న రామస్వామి కథను తెరపై చూపించడంలోనే రకరకాల పిల్లిమొగ్గలు వేశారు. ఒకే వ్యక్తి అనుకోని పరిస్థితుల్లో ముగ్గురిని పెళ్ళాడాల్సిన సందర్భం వస్తే – ఎలా ఉంటుందనే అంశాన్ని బయోపిక్కు అనే జనానికి తెలిసిన టైటిల్ తో బాగానే మార్కెట్ చేసుకున్నారు. అయితే, భార్యాభర్తలు  - వాళ్ళ మధ్య శారీరక సంబంధాల మీద కాస్తంత ఎక్కువగానే ఫోకస్ చేయడంతో... కథలో కాస్తంత శృంగారం పాలు హెచ్చింది. ‘ఒక రోజు నీళ్ళయితే తోడచ్చు... రెండు రోజుల నీళ్ళయితే తోడచ్చు... నెల రోజుల నీళ్ళు ఎలా తోడాలి’ (హీరోతో కమెడియన్ భద్రం) అంటూ సభ్యత దాటిన డైలాగులూ పెట్టారు.  ఒకరికి ముగ్గురిని పెళ్ళాడిన ఈ కథానాయకుడి కథ... ఒకేసారి ముగ్గురితో సంసారం లాంటి ఎడల్ట్ కామెడీ సీన్లతో కొంతసేపయ్యాక పిల్లలతో సహా ఇంట్లో అందరితో కలసి చూడడం కొద్దిగా ఇబ్బందే. రెండో పెళ్ళి తరువాత నుంచి కథలో, కథనంలో పట్టుసడలింది. స్లో నేరేషన్ సరేసరి. దానికి తోడు నిజాయతీగా చెప్పాల్సిన కథలో కొంత అనవసరమైన సినిమాటిక్ అంశాలు కూడా జొప్పించారు. గూడెంలో హీరో మూడో పెళ్ళిలో జానపద గీతంలా ‘లాయి లాయి లబ్జనకా...’ అంటూ ఐటమ్ సాంగ్ లాంటి పాట, డ్యాన్సు పెట్టడం అందుకు ఓ ఉదాహరణ. పెళ్ళికీ, శోభనానికీ కూడా తుపాకీలతో అడవిలో అన్నల సందడి ఓ ఫార్సు. ఒకరకంగా అది కొందరి ఉద్యమ సిద్ధాంతాలను పలచన చేసిన చూపిన అతి సినిమాటిక్ కల్పన.  అలాగే, ఆర్.ఎం.పి. డాక్టర్ (కమెడియన్ భద్రం) కాస్తా అనార్కలీ బాబాగా అవతారమెత్తే ట్రాక్ ఓ పిట్టకథ. అది కూడా అసలు కథకు అనుకోని అడ్డంకే. ఇలాంటివి సహజంగానే ప్రధాన కథనూ, పట్టుగా సాగాల్సిన కథనాన్నీ పలచనచేస్తాయి. అందుకే, ఒకరకంగా మంచి టేకాఫ్ తీసుకున్న ‘బట్టల రామస్వామి బయోపిక్కు’... కాసేపయ్యాక క్రమంగా జావ కారిపోయింది. ఆ లోటుపాట్లు లేకుండా చూసుకొని, అనవసరపు హాస్యం కోసం పాకులాడకుండా ఉంటే బాగుండేదనీ అనిపిస్తుంది. ఒక దశ దాటాక సినిమా బోరనిపించడానికీ అదే కారణం.  ఫీల్ గుడ్ సినిమా అన్నట్టుగా మొదలై... ఎడల్ట్ కామెడీ లోగి జారి... చివరకు పాప్ సాంగ్ తరహా మేకింగ్ వీడియోతో ముగిసిపోయే ఈ సినిమా ఏ ఫీల్ నూ మిగల్చదు. ఉన్నంతలో సినిమాటోగ్రఫీ, నేపథ్య సంగీతం బాగున్నాయి. దర్శకుడు రామ్ నారాయణే సంగీత దర్శకత్వం, ఒకటి రెండు పాటల్లో గానం కూడా చేశారు. సినిమా మొదట్లో వచ్చే ‘ఏలోరి ఏలిక...’, అలాగే సినిమా చివరలో వచ్చే ‘సామీ సంద్రంలో దూకరా నీకు ఈతొస్తే బతుకుతావురా... సంసారంలో దూకితే నువ్వు చేపవైన ఈదలేవురా’ అనే రెండు పాటలు తాత్త్విక ధోరణిలో కొంత బాగున్నాయి. అపరిచిత ముఖాలతో తీసిన ఈ చిన్న సినిమాను సరసం మీద ఆధారపడకుండా, సరైన కథ, కథనంతో ఫీల్ గుడ్ సినిమాగా తీర్చిదిద్ది ఉంటే వేరేలే ఉండేదేమో! భావోద్వేగాలూ ఉండి ఉంటే, ఈ బట్టల రామస్వామి జీవితం ప్రేక్షకుల మనసుకు మరింత హత్తుకొనేదేమో!    బలాలు  టైటిల్ పాత్రధారి సహజ నటన, కామిక్ టైమింగ్  కొన్ని సరదా సన్నివేశాలు, కొన్ని చోట్ల డైలాగులు తత్త్వం చెప్పే రెండు పాటలు,  సినిమాటోగ్రఫీ, నేపథ్య సంగీతం బలహీనతలు  అనవసర సినిమాటిక్ అంశాలు  స్లో నేరేషన్, సెకండాఫ్ కొన్నిచోట్ల పరిమితి దాటిన అసభ్యత మనసుకు పట్టే ఎమోషన్స్ లేకపోవడం కొసమెరుపు:  దశ – దిశ తప్పిన ఎడల్ట్ కామెడీ ‘భయో’పిక్కు! -  రెంటాల జయదేవ

చిత్రం: ‘సినిమా బండి’; రచన: వసంత్‌; నిర్మాతలు: రాజ్‌ అండ్‌ డి.కె; దర్శకత్వం: ప్రవీణ్‌; సిన్మాను ప్రేమించని వాళ్ళు అరుదే. ‘‘మూడు పొద్దులూ భోజనంచేసేదానికే దుడ్లు లేని మనుషులు’’ అనుభవం, పరిజ్ఞానం లేకున్నా పల్లె అమాయకత్వంతో సిన్మా తీయాలని చూస్తే? ఇలాంటి ఘటనలు అనేక చోట్ల చూశాం. యూ ట్యూబ్‌లో వైరల్‌ చేశాం. హిందీ మొదలు కొన్ని భారతీయ భాషల్లో ఇలాంటి ప్రయత్నాలు గతంలోనే వచ్చినా, తెలుగుదనం నిండి ఉండడం ‘సినిమా బండి’కున్న ప్రత్యేకత. కథేమిటంటే..: గొల్లపల్లిలో ఆటోడ్రైవర్‌ వీరబాబు (వికాస్‌ వశిష్ఠ). ఎవరో తన ఆటోలో మర్చిపోయిన కెమెరాతో తమ పల్లెకు పేరొచ్చేలా ఓ సినిమా తీయాలనుకుంటాడు. స్థానిక పెళ్ళిళ్ళ ఫోటోగ్రాఫర్‌ గణపతి (సందీప్‌ వారణాసి) సాయం తీసుకుంటాడు. సెలూన్‌ షాపు మరిడేశ్‌ (రాగ్‌ మయూర్‌)నూ, కూరలమ్మే మంగ (ఉమ)నూ హీరో, హీరోయిన్లుగా ఎంచుకుంటారు. కాస్ట్యూమ్స్‌ కంటిన్యుటీ దగ్గర నుంచి క్లోజప్, లాంగ్‌ షాట్ల తేడా కూడా తెలియని ఆటోడ్రైవరే డైరెక్టర్‌ అవతారమెత్తుతాడు. అతనికి ఎదురైన కష్టనష్టాలు, ఆ ఊరి జనం స్పందనతో సినిమా నడుస్తుంది. ఎలా చేశారంటే..: ఇలాంటి ఓ ఉత్తరాది గ్రామీణ జీవితం ఏళ్ళక్రితమే ‘సూపర్‌మెన్‌ ఆఫ్‌ మాలేగా(వ్‌’ పేరిట డాక్యుమెంటరీగా వచ్చింది. ఇదీ అలాంటి ఇతివృత్తమే. అందుకే కొన్నిసార్లు ఇది సినిమాగా కన్నా సహజత్వం ఎక్కువైన డాక్యు –డ్రామాగా అనిపిస్తుంది. కానీ, పాత్రల్లోని అమాయకత్వం, సహజ నటన, డైలాగ్స్‌ గంటన్నర పైచిలుకు కూర్చొని చూసేలా చేస్తాయి. ప్రధాన పాత్రధారి వికాస్‌ను పక్కన పెడితే, అత్యధికులకు ఇదే తొలి చిత్రం. షార్ట్‌ ఫిల్ముల్లో నటించినవాళ్ళే కాబట్టి, కెమేరా కొత్త లేదు. కెమేరామన్‌ గణపతిగా చేసిన సందీప్‌ వారణాసి మొదలు కూరగాయలమ్ముతూ హీరోయిన్‌గా నటించడానికి ముందుకొచ్చే మంగ పాత్రధారిణి ఉమ దాకా అందరూ సహజంగా నటించారు. సినిమా లాభాలతో, ఊరిని బాగు చేయాలనుకొనే ఆటోడ్రైవర్, అతని భార్య (గంగోత్రిగా సిరివెన్నెల)ను చూస్తే, ముచ్చటైన ఓ గ్రామీణ జంటను చూసినట్టనిపిస్తుంది. ఆ కెమిస్ట్రీని తెరపై తేవడంలో దర్శకుడూ బాగా సక్సెస్‌. ఎలా తీశారంటే..: బాలీవుడ్‌లో పదేళ్ళ పైగా పనిచేస్తూ, తమదైన మార్కు వేసిన మన తెలుగుబిడ్డలు – ‘ఫ్యామిలీ మ్యాన్‌’ సిరీస్‌ ఫేమ్‌ రాజ్‌ అండ్‌ డి.కె! వారే ఈ చిన్న దేశవాళీ భారతీయ చిత్రాన్ని ప్రవీణ్‌ కాండ్రేగుల దర్శకత్వంలో నిర్మించారు. దర్శకుడు ముందుగా ఇదే కథను ఓ షార్ట్‌ ఫిల్మ్‌ ఫక్కీలో పైలట్‌ వెర్షన్‌లా తీసి నిర్మాతలకు చూపారు. ఆ తారాగణమే వెండితెరకూ ఎక్కింది. ఆంధ్రా – కర్ణాటక సరిహద్దులో జరిగే కథకు ఆ రకమైన యాసతో వసంత్‌ మరింగంటి డైలాగ్స్‌ బాగున్నాయి. నటీనటులూ బాగా చేశారు. సింక్‌ సౌండ్‌లో ఈ చిత్రాన్ని తీశారు. అయితే, రాసుకున్న విధానం నుంచి, తీసిన తీరు దాకా కొన్నిచోట్ల షార్ట్‌ ఫిల్మ్‌కి ఎక్కువ... సినిమాకు తక్కువ అనిపిస్తుంది. సినిమా మీద అపరిమిత ఇష్టం కానీ, తెరపై కథ చెప్పాలనే కోరిక కానీ ఆటోడ్రైవర్‌లో ఆది నుంచి ఉన్నట్టు కథలో ఎక్కడా కనిపించదు. అతను ఉన్నట్టుండి సినిమా రూపకల్పన వైపు రావడం అతికినట్టు అనిపించదు. అలాగే, కెమేరా పోగొట్టుకున్న వారి కథను ఎఫెక్టివ్‌ గా స్క్రిప్టులో మిళితం చేయలేకపోయారు. హాస్య సంఘటనలు కొన్ని బాగున్నా అనవసరపు సీన్లు, నిదానంగా సాగే కథనం ఇబ్బంది పెడతాయి. ‘ఎవ్రీ వన్‌ ఈజ్‌ ఎ ఫిల్మ్‌ మేకర్‌ ఎట్‌ హార్ట్‌’ అని చెప్పదలుచున్న విషయం బాగున్నా, మరిన్ని భావోద్వేగ సంఘటనలుంటే బాగుండేది. ఆ లోటుపాట్లని అంగీకరిస్తూనే, ఓటీటీ ఫీల్‌ గుడ్‌ కాలక్షేపంగా, ఈ దేశవాళీ దర్శక – రచయితల తొలియత్నాన్ని అభినందించవచ్చు.           బలాలు: ► దేశవాళీ భారతీయ చిత్రం కావడం ► ఇతివృత్తం, హాస్య సంఘటనలు ► పాత్రల్లోని సహజత్వం, అమాయకత్వం ► డైలాగులు, దర్శకత్వం బలహీనతలు: ► స్లో నేరేషన్‌ ► పరిమిత నిర్మాణ విలువలు ► అపరిచిత ముఖాలు ► భావోద్వేగాలు పెద్దగా లేకపోవడం కొసమెరుపు: ఆకర్షించే అమాయకత్వం, సహజత్వం కోసం... గంటన్నర జర్నీ! – రెంటాల జయదేవ

ఒక్కో హీరో కెరీర్‌లో ఒక్కో సినిమాకు ప్రత్యేక స్థానం ఉంటుంది. చరిత్ర ఉంటుంది. నటుడిగా మొదలై స్టార్‌గా ఎదిగి, మెగాస్టార్‌గా, ఆపై నంబర్‌ వన్‌గా మారే క్రమంలో హీరో చిరంజీవి చూసిన అలాంటి ఓ బాక్సాఫీస్‌ శిఖరం – ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’. విజయ బాపినీడు దర్శకత్వంలో చిరంజీవి, విజయశాంతి నటించగా బాక్సాఫీస్‌ను రప్ఫాడించి, చిరు మెగా ఇమేజ్‌ను సుస్థిరం చేసిన ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ (1991 మే 9)కు నేటితో 30 వసంతాలు. అచంచల అగ్రపీఠికపై... తెలుగు సినీసీమలో తన తరంలో నంబర్‌ వన్‌ హీరోగా చిరంజీవిని ఆ స్థానంలో స్థిరంగా నిలబెట్టిన సినిమా అంటే ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’. ఫ్లాష్‌ బ్యాక్‌కి వెళితే.. ‘ప్రాణం ఖరీదు’(1978)తో తెర మీదకొచ్చిన చిరు ‘ఖైదీ’ (1983 అక్టోబర్‌ 28)తో స్టార్‌ హీరో అయ్యారు. తర్వాత అనేక సక్సెస్‌లు! తోటి హీరోలతో పోటీలు!! బిగ్‌ హిట్‌ ‘పసివాడి ప్రాణం’ (1987)తో పరిశ్రమ రేసులో చిరంజీవి ముందంజలోకి వచ్చారు. అయితే, నాగార్జున ‘శివ’ (1989 అక్టోబర్‌ 5) లాంటి హిట్లు ఆయనకు మళ్ళీ సవాలు విసిరాయి. దాన్ని విజయవంతంగా ఎదుర్కొని, ‘జగదేక వీరుడు – అతిలోక సుందరి’ (1990 మే 9)తో తన లీడ్‌ను నిలబెట్టుకున్నారు చిరు. కానీ, ‘రాజా విక్రమార్క’(1990), ‘స్టువర్ట్‌పురం పోలీస్‌ స్టేషన్‌’ (1991 జనవరి 9) – వరుసగా రెండు చిత్రాలు నిరాశపరిచాయి. ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ అప్పుడొచ్చింది. ‘జగదేక...’ రిలీజైన ఏడాదికి సరిగ్గా అదే తేదీన వచ్చింది. బాక్సాఫీస్‌ను బద్దలు కొట్టింది. చిరంజీవి తిరుగులేని నంబర్‌ వన్‌ అని సుస్థిరపరిచింది. దటీజ్‌ ది హిస్టారికల్‌ ప్లేస్‌ ఆఫ్‌ ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’! టైటిల్‌ ఎలా వచ్చిందంటే.. నిజానికి, ముందు విజయ బాపినీడు తీయాలనుకున్న సినిమా ఇది కాదు. ఒకప్పుడు తాను తీసిన, మనసుకు బాగా నచ్చిన బ్లాక్‌ అండ్‌ వైట్‌ ఫ్యామిలీ డ్రామా ‘బొమ్మరిల్లు’ (’78) ప్రేరణతో, నాగబాబుతో ఓ సినిమా తీయాలనుకున్నారు. ‘షోలే’లోని గబ్బర్‌ సింగ్‌ పాత్రధారి అమ్జాద్‌ ఖాన్‌ డైలాగ్‌ ప్రేరణతో ‘అరె ఓ సాంబా’ అని టైటిల్‌ పెట్టాలనుకున్నారు. తీరా చిరంజీవి ఓ సినిమా చేద్దామని పిలిచేసరికి, అది పక్కనపెట్టి ఈ ప్రాజెక్ట్‌ చేపట్టారు. ఆ ఫ్యామిలీ డ్రామాకే యాక్షన్‌ జోడించి ఈ కొత్త సినిమా తీశారు. అప్పటికే హీరో చిరంజీవికీ, ఫ్యా¯Œ ్సకూ వారధిగా నిలిచేలా ‘మెగాస్టార్‌ చిరంజీవి’ అనే ఓ మాసపత్రికను బాపినీడు నడుపుతున్నారు. సినీ రచయిత సత్యమూర్తి (సంగీత దర్శకుడు దేవిశ్రీ ప్రసాద్‌ తండ్రి) అందులో ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ అనే ఓ సీరియల్‌ రాస్తున్నారు. ఆ పేరు మీద మోజుపడ్డ బాపినీడు, చిరంజీవిని ఒప్పించి మరీ దాన్నే టైటిల్‌గా పెట్టారు. ప్రజాభిప్రాయం తీసుకొని, వారు ఎంపిక చేసిన లోగో డిజైనే వాడారు. మధ్యతరగతి కుటుంబ కథ... పేరు యాక్షన్‌ సినిమాలా అనిపించినా, ఇది రఘుపతి (మురళీమోహన్‌), రాఘవ (శరత్‌ కుమార్‌), రాజారామ్‌ (చిరంజీవి) – అనే ముగ్గురు అన్నదమ్ముల సెంటిమెంట్‌ కథ. స్నేహితులతో కలసి అల్లరిచిల్లరగా తిరిగే నిరుద్యోగ యువకుడైన హీరో విచ్ఛిన్నం కాబోతున్న తన కుటుంబాన్ని కాపాడుకోవడమే కాక, సొంత అన్నయ్యను అన్యాయంగా చంపిన విలన్లను తుదముట్టించడం కథాంశం. మధ్యతరగతి యువకుడికి తగ్గట్టు రంగురంగుల కాటన్‌ షర్ట్స్, ఫేడెడ్‌ జీ¯Œ ్సతో చిరంజీవి వెరైటీ కాస్ట్యూమ్స్‌ అప్పట్లో ఓ క్రేజ్‌. సినిమా అంతా పూర్తయ్యాక ఫైనల్‌ వెర్షన్‌ ప్రివ్యూ చూసినప్పుడు, లె¯Œ ్త ఎక్కువైందని అరవింద్‌ బృందం భావించింది. అప్పటికప్పుడు నిడివి తగ్గించారు బాపినీడు. దానికి తగ్గట్టు చిరంజీవి మళ్ళీ డబ్బింగ్‌ చెప్పారు. ఇలా సమష్టి కృషి ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’. వాళ్ళందరికీ... కెరీర్‌ బ్రేక్‌ ఫిల్మ్‌! తెలుగులో బప్పీలహరి హవా ఓ ప్రభంజనమైంది ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’తోనే! దీంతోనే భువనచంద్ర క్రేజీ రచయిత య్యారు. అంతకు ముందు ‘జగదేక..’కి తండ్రి సుందరంకి సహాయకుడిగా ఉంటూ, సర్వం తానే అయి స్టెప్పులు సమకూర్చిన యువ ప్రభుదేవా ఈ చిత్రానికి అధికారిక డ్యా¯Œ ్స మాస్టర్‌ హోదాలో వాన పాట లాంటివాటితో కనువిందు చేశారు. సీనియర్‌ డ్యా¯Œ ్స మాస్టర్‌ తార అయితే సరేసరి... విశ్వరూపం చూపారు. బాపినీడుకు అల్లుడైన వల్లభనేని జనార్దన్‌కు నటుడిగా వరుస పాత్రలు అందించిందీ ‘గ్యాంగ్‌ లీడ’రే! ఒకే రోజు 4చోట్ల శతదినోత్సవం!  అప్పట్లో స్పెషల్‌ ఫ్లైట్‌ ఆసరాగా ఒకే రోజున (చిరంజీవి బర్త్‌డే 1991 ఆగస్ట్‌ 22న) నాలుగు కేంద్రాల్లో  (తిరుపతి, హైదరాబాద్, ఏలూరు, విజయ వాడ) ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ శతదినోత్సవం ఓ అరుదైన విన్యాసం. అతిరథ మహారథులు రాగా, బాపినీడు ఏకంగా చిరంజీవికి స్వర్ణకిరీట ధారణ చేసి, చేతికి రాజదండమిచ్చి ఘనంగా సత్కరించడం మరో విశేషం. అప్పట్లో ‘అప్పుల అప్పారావు’ చిత్రకథలో నటి అన్నపూర్ణది చిరంజీవి ఫ్యా¯Œ ్స అసోసియేషన్‌ ప్రెసిడెంట్‌ పాత్ర. ఏలూరు శతదినోత్సవ బహిరంగ సభ దృశ్యాలను, వేదికపై చిరంజీవిని అన్నపూర్ణ స్వాగతించే దృశ్యాలను కథానుగుణంగా ఆ చిత్రంలో వాడారు. హ్యాట్రిక్‌ హిట్ల చిరంజీవితం! ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ తరువాత ‘రౌడీ అల్లుడు’, ఆ వెంటనే ‘ఘరానా మొగుడు’ – ఇలా హ్యాట్రిక్‌ హిట్లు చిరంజీవి సాధించారు. వాటిలో ‘ఘరానా మొగుడు’ బాక్సాఫీస్‌ వద్ద çసృష్టించిన ప్రభంజనం మరో పెద్ద కథ. హీరోగా నంబర్‌ వన్‌ స్థానాన్ని నిలబెట్టినఫిల్మ్‌గా గ్యాంగ్‌ లీడర్‌ మెగాస్టార్‌కు సదా ఓ ఆకుపచ్చ జ్ఞాపకం.           సూపర్‌ హిట్‌ సాంగ్స్‌ అప్పట్లో కొన్నేళ్ళ పాటు ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ పాటలు వినపడని ఊరు, ఊగిపోని కుర్రకారు లేదు. తెలుగులో ‘సింహాసనం’ (1986) లాంటి చిత్రాలతో పాపులరైన బప్పీలహరి కూర్చిన బాణీలవి. ‘స్టేట్‌ రౌడీ’ (1989) తర్వాత చిరంజీవితో ఆయన పనిచేసిన రెండో సినిమా ఇది. వేటూరి, భువనచంద్ర సాహిత్యం సమకూర్చారు. విజయ బాపినీడు ‘నాకూ పెళ్ళాం కావాలి’ (’87) ద్వారా పరిచయమైన రచయిత భువనచంద్ర. ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’లో రెండు పాటలు (‘పాలబుగ్గ..’, ‘వయసు వరసగున్నది వాటం..’) వేటూరి రాస్తే, మిగతావన్నీ భువనచంద్ర రచనలు. టైటిల్‌ సాంగ్‌ మొదలు ‘వానా వానా వెల్లువాయె..’, ‘భద్రాచలం కొండ..’, ‘సండే అననురా...’ – ఇలా అరుదైన రీతిలో... ఆల్బమ్‌లోని ఆరు పాటలూ హిట్టే. బప్పీలహరి సంగీతం, చిరంజీవి స్టెప్పులు, విజయశాంతి గ్లామర్, ఎస్పీబీ – చిత్ర గాత్రంలోని భావవ్యక్తీకరణ అన్నీ ఈ పాటల్లో హైలైటే! ఈ తరం మోస్ట్‌ పాపులర్‌ వానపాటల్లో మొదటి వరుసలో నిలబడ్డ ‘వాన వాన వెల్లువాయె..’ భువనచంద్రకు తొలి సినీ వాన పాట. హైదరాబాద్‌ నుంచి మద్రాసుకు రైలులో బయలుదేరిన భువనచంద్ర పొద్దున్న రైలు దిగే లోగా... ఈ పాటతో సహా నాలుగు పాటలూ రాసేశారు. ఆడియో రిలీజయ్యాక ఆ పాటలన్నీ ఛార్ట్‌ బస్టర్‌ గా నిలిచిపోవడం ఓ చరిత్ర. ఈ చిత్రానికి బ్యాక్‌ గ్రౌండ్‌ స్కోర్‌ మాత్రం సాలూరి వాసూరావు సమకూర్చారు. సరిగ్గా 21 ఏళ్ళకు ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’లోని అదే ‘వాన వాన వెల్లువాయె...’ పాటను మళ్ళీ చిరంజీవి తనయుడు రామ్‌చరణ్‌తో ‘రచ్చ’ (2012)లో మణిశర్మ రీమిక్స్‌ చేశారు. ‘వాన..’ పాటలో సెట్స్‌పై మెగా జోడీ, యువ ప్రభుదేవా హిందీలోనూ..! ఆకాశానికెత్తిన మీడియా!! ‘గ్యాంగ్‌లీడర్‌’ అదే పేరుతో తమిళంలోకి అనువాదమై, 1991 లోనే నవంబర్‌ 30న తమిళనాట రిలీజై, సక్సెస్‌ సాధించింది. తమిళంలో చిరంజీవికి సాయికుమార్‌ డబ్బింగ్‌ చెప్పడం విశేషం. కేరళలో తమిళ వెర్షన్‌ను రిలీజ్‌ చేస్తే, అక్కడా మంచి వసూళ్ళు సాధించింది. తరువాత హిందీ నిర్మాత ఎన్‌.ఎన్‌. సిప్పీ ఇదే కథను చిరంజీవితోనే హిందీలో రీమేక్‌ చేశారు. చిరంజీవికి ఇది రెండో  హిందీ సినిమా. తొలి హిందీ సినిమా ‘ప్రతిబంధ్‌’ (తెలుగు ‘అంకుశం’కి రీమేక్‌ – 1990 సెప్టెంబర్‌ 28) లానే ఈ రీమేక్‌కీ రవిరాజా పినిసెట్టి దర్శకులు. చిరంజీవి సరసన మీనాక్షీ శేషాద్రి నటించగా, ఆనంద్‌ – మిళింద్‌ సంగీతంలో ఈ రీమేక్‌ ‘ఆజ్‌కా గూండా రాజ్‌’ (1992 జూలై 10) పేరుతో విడుదలైంది. తెలుగులో చిరంజీవి పిన్ని కొడుకు దుర్గబాబు నటించిన ఫ్రెండ్‌ పాత్రను ఆ హిందీ వెర్షన్‌లో నేటి తరం హీరో రవితేజ  పోషించడం విశేషం. గమ్మత్తేమిటంటే, తెలుగునాట చిరుకు ఉన్న క్రేజ్‌ దష్ట్యా ఆ కొత్త హిందీ బాణీలకు తెలుగులో పాటలు రాయించి, ఆ డబ్బింగ్‌ సాంగ్స్‌ను ఇక్కడ రిలీజ్‌ చేయడం. అప్పట్లో ‘గూండా రాజ్‌’ పేరిట లియో సంస్థ ద్వారా ఆ డబ్బింగ్‌ పాటల క్యాసెట్లు మార్కెట్లోకి వచ్చాయి. ఒక హీరో తెలుగు సినిమా హిందీలో రీమేకై, మళ్ళీ ఆ హిందీ రీమేక్‌ పాటలు తెలుగులోకి డబ్బింగ్‌ అవడం అరుదైన ఘటన. డ్యాన్స్, ఫైట్లలో ఉత్తరాదినీ సమ్మోహనపరచిన చిరంజీవి గురించి ఇంగ్లీష్‌ మేగజైన్లు ముఖచిత్ర కథనాలు రాసి, ఆకాశానికెత్తాయి. ‘ఆజ్‌ కా గూండారాజ్‌’లో మీనాక్షీ శేషాద్రితో... 50 కేంద్రాలు... 100 రోజులు... ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ పెద్ద హిట్‌. దాని రిలీజ్‌కు 5 వారాల ముందు తెలుగునాట టికెట్‌ రేట్లు పెరిగాయి. అదే సమయంలో తెలుగుగడ్డపై తీసిన చిత్రాలకు వినోదపన్నులో భారీ రాయితీ కల్పించింది ప్రభుత్వం. అప్పటికి ఉన్న ట్యాక్స్‌లో ఏకంగా పెద్ద సినిమాలకు దాదాపు 40 శాతం, చిన్న సినిమాలకు 70 శాతం మేర రాయితీ ఇచ్చారు. అలా టికెట్లు రేట్లు పెరిగాక, రాయితీలిచ్చాక వచ్చిన తొలి పెద్ద హిట్‌ ఇదే! నిజానికి, పెరిగిన టికెట్‌ రేట్ల ప్రభావం తెలియక ముందే, ఈ సినిమా ప్రదర్శన హక్కులను మామూలు వ్యాపార లెక్కల చొప్పున అమ్మేశారు. తీరా రిలీజయ్యాక పెరిగిన టికెట్‌ రేట్లలోనూ జనాదరణ బ్రహ్మాండంగా ఉండడంతో, ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ వసూళ్ళ వర్షం కురిపించింది. బయ్యర్లందరికీ లాభాల పంట చేతికి అందింది. 75కి పైగా ప్రింట్లతో రిలీజై, ఏకంగా 30 కేంద్రాలలో నేరుగా, మరో 15 – 20 కేంద్రాలలో నూన్‌షోలతో... అన్నీ కలిపి 50 సెంటర్లలో ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ వంద రోజులు పూర్తి చేసుకుంది. హైదరాబాద్‌ సుదర్శన్‌ 70 ఎం.ఎంలో ఏకంగా 162 రోజులు ఆడింది. చిరంజీవి ‘రౌడీ అల్లుడు’ వచ్చి, సిల్వర్‌ జూబ్లీ మిస్సయింది. తెలుగు సినీ రాజధాని విజయవాడలో శాంతి థియేటర్‌ను శాంతి, ప్రశాంతి అంటూ రెండుగా చేశాక, వాటిలో వచ్చిన తొలి సినిమా ‘గ్యాంగ్‌ లీడ’రే! ఏకకాలంలో ఆ రెండిట్లోనూ 6 వారాలాడింది. అంతకు ముందు శారద– శోభన్‌బాబుల ‘మనుషులు మారాలి’(’69) ఇలాగే విజయవాడలో ఒకేసారి రెండు (లీలామహల్, శేష్‌ మహల్‌) హాళ్ళలో 6 వారాలాడిన ఘనత దక్కించుకుంది. తర్వాత మళ్ళీ 22ఏళ్ళకు గ్యాంగ్‌లీడర్‌ సినీలవర్ల బెజవాడలో ఆ అరుదైన విన్యాసం చేసింది. ఇటు మెగాస్టార్‌... అటు లేడీ అమితాబ్‌...  ‘గ్యాంగ్‌లీడర్‌’కు చిరంజీవితో పాటు విజయశాంతి పెద్ద ప్లస్‌. ‘కర్తవ్యం’ (1990 జూన్‌ 29) హిట్టయ్యాక, యాక్షన్‌ హీరోలకు దీటుగా విజయశాంతికి ‘లేడీ అమితాబ్‌’ అనే ఇమేజ్‌ ఉన్న రోజులవి. ‘కర్తవ్యం’ నుంచి ప్రేక్షక, ట్రేడ్‌ వర్గాలు రెండూ ఆమెను ఒక హీరోలా చూడడం మొదలెట్టాయి. అలా ఆ కాలంలోనే ‘ఆశయం’, ‘పోలీస్‌ లాకప్‌’ లాంటివి ఆమెతో వచ్చాయి. అందుకే, ట్రేడ్‌ వర్గాల దృష్టిలో ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’  ఏకంగా ‘డబుల్‌ స్టారర్‌’గా నిలిచింది. ఊటీలో ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’లోని ‘భద్రాచలం కొండ...’ పాట షూటింగ్‌ జరుగుతున్నప్పుడే, ‘కర్తవ్యం’లో ఉత్తమ నటిగా విజయశాంతికి నేషనల్‌ అవార్డ్‌ వరించింది. వార్త తెలిసిన వెంటనే చిరంజీవి ఆమెను అభినందించి, అందరికీ పార్టీ ఇచ్చారు. ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’లో చిరు, విజయశాంతి పోటీ పడి నటించారు. ఆ ముందు ‘యముడికి మొగుడు’ (’88), ‘స్టేట్‌రౌడీ’(’89)లాంటి వాటితో చిరంజీవి పక్కన డ్యా¯Œ ్స అంటే హీరోయిన్‌ రాధ తప్ప మరొకరు లేరనే భావన ఉండేది. కానీ ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’తో డ్యాన్సులో చిరంజీవితో ఢీ అంటే ఢీ అన్నారు విజయశాంతి. టైటిల్‌ సాంగ్‌ మినహా, 5 పాటలూ హీరో, హీరోయిన్‌ మధ్యే ఉండడం, అన్నీ మ్యూజిక్‌ – డ్యాన్సుల్లో హిట్టవడం మరో అరుదైన ఘటన. అది ఈ జంటకే సాధ్యమైంది. అయితే, ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ ఘనత తమదంటే తమదని వారిద్దరూ అనుకున్నట్టు గుసగుసలొచ్చాయి. ∙చిరంజీవి, విజయశాంతి    పరుచూరి బ్రదర్స్‌ శకంలో... ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’ సూపర్‌ హిట్‌కు డైలాగ్స్‌ కూడా కారణం. బాపినీడు తొలిసారిగా పరుచూరి బ్రదర్స్‌ను డైలాగ్‌ రైటర్స్‌గా పెట్టుకున్నారు. బాపినీడు తన మనసుకు దగ్గరైన పాత ‘బొమ్మరిల్లు’ కథకు, సెకండాఫ్‌లో హిందీ ‘ఘాయల్‌’ను అనుసరిస్తూ ఈ కథ సిద్ధం చేసుకున్నారు. కథ సిద్ధం కావడంలో ఎం.వి.వి.ఎస్‌. బాబూరావు సహకరించారు. కథలో, స్క్రీన్‌ప్లేలో పరుచూరి సోదరుల సలహాలూ ఉపకరించాయి. అప్పట్లో ఆ అన్నదమ్ములు రాసిందల్లా బాక్సాఫీస్‌ బంగారమైంది. ముఖ్యంగా, 1990 – 91 కాలంలో ఇండస్ట్రీలో సంచలనమైన – విజయశాంతి ‘కర్తవ్యం’, వెంకటేశ్‌ ‘బొబ్బిలిరాజా’, బాలకృష్ణ ‘లారీ డ్రైవర్‌’,  శోభన్‌బాబు – సుమన్‌ల ‘దోషి – నిర్దోషి’, హరీశ్‌ – మాలాశ్రీల ‘ప్రేమఖైదీ’, మోహన్‌బాబు ‘అసెంబ్లీ రౌడీ’, చిరంజీవి ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’– ఈ ఏడు సినిమాలూ రచయితలుగా పరుచూరి బ్రదర్స్‌ కలం చేసుకున్నవే. వేర్వేరు ఇమేజ్‌లున్న ఆ ఏడు చిత్రాల హీరోలనూ ఆ సినిమాలు కొత్త ఎత్తులకు తీసుకువెళ్ళడం మరో చరిత్ర. ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’లో రావు గోపాలరావుతో ‘‘కన్నాంబకు ఎక్కువ – కాంచనమాలకు తక్కువ’’అంటూ చిత్రమైన మేనరిజమ్‌ డైలాగ్స్‌ పెట్టారు. జనజీవితంలో ఈ ఫక్కీలో డైలాగ్స్‌ చెప్పుకోవడం అప్పట్లో ఓ క్రేజ్‌. అసలీ తరహా డైలాగ్‌ మూలసృష్టికర్త– సినీ రచయిత ఎం.వి.ఎస్‌. హరనాథరావు. ‘నవయుగం’(’90) చిత్రంలో ‘‘వీడు కత్తికి ఎక్కువ, బాంబుకు తక్కువ’’ అని ఒకే ఒక్క డైలాగ్‌ రాశారాయన. అదిచూసి ముచ్చట పడ్డ పరుచూరి గోపాలకృష్ణ, ‘గ్యాంగ్‌ లీడర్‌’లో పాత్రకు సినిమా అంతటా ఈ తరహా డైలాగ్స్‌ పెట్టడం హిట్‌ పాయింటైంది. అలాగే, చిరంజీవి సొంత ఐడియా ‘రప్ఫాడిస్తా’ అనే ఊతపదం మోస్ట్‌ పాపులరైంది. బామ్మ నిర్మలమ్మతో ఫోటోలో నుంచి వచ్చినట్టు తాత గెటప్‌లో చిరంజీవి మాట్లాడే సీన్లు, ‘శబరీ’ డైలాగ్‌ ట్రాక్‌ చిరంజీవి చేసిన ఇంప్రొవైజేషన్లే! అవీ హిట్‌!   సెట్స్‌పై బాపినీడు, పరుచూరి గ్యాంగ్‌తో... – రెంటాల జయదేవ