సాక్షి ప్రతినిధి, గుంటూరు: కానుకలంటూ ఆశ పెట్టి రప్పించిన అక్క చెల్లెమ్మల్లకు వెన్నుపోటు పొడిచారు.. రూ.300 నాసిరకం వస్తువులను రూ.వేల విలువైనవంటూ ఊరించారు.. చివరకు అవి కూడా ఇవ్వకుండా ఐదు గంటల పాటు నిర్బంధించారు.. ఆ మోసాన్ని భరించలేక కుప్పకూలిన మహిళల చావుకు చంద్రబాబు కారకుడయ్యారు!  ప్రచార వ్యామోహం.. పేదల ప్రాణాలంటే లెక్కలేనితనం.. నిలువెత్తు నిర్లక్ష్యానికి మూడు నిండు ప్రాణాలు గాలిలో కలిసిపోయాయి. గుంటూరులో ఆదివారం టీడీపీ నిర్వహించిన చంద్రన్న కానుకల పంపిణీ కార్యక్రమం ఆద్యంతం ఆ పార్టీ కనుసన్నల్లోనే జరిగింది. సభ నిర్వహణకు పోలీస్‌శాఖకు దరఖాస్తు చేసుకోవటం నుంచి సంబంధిత చలాన్ల చెల్లింపు వరకు ఏర్పాట్లన్నీ టీడీపీ నేతలే స్వయంగా పర్యవేక్షించారు. ఉయ్యూరు ఫౌండేషన్‌ పేరుతో తెరచాటున వ్యవహారాలు నడిపించారు. చంద్రన్న కానుక పంపిణీలో పాల్గొనాలంటూ పది రోజులు ముందు నుంచే పెద్ద ఎత్తున ప్రచారం చేశారు. నిత్యం సభా ప్రాంగణాన్ని సందర్శిస్తూ కార్యక్రమాన్ని విజయవంతం చేయాలంటూ పిలుపునిచ్చారు. రెండు రోజుల ముందు ఇంటింటికి తిరిగి మహిళలకు కూపన్లు ఇవ్వడంతో పాటు ఆధార్‌ జిరాక్స్‌లు తీసుకున్నారు. రూ.మూడు వేల విలువైన కానుకలు అందచేస్తున్నామంటూ ఊరించారు. చివరకు తొక్కిసలాటలో ముగ్గురు మహిళలు ప్రాణాలు కోల్పోయిన మరుక్షణమే అది ఓ ప్రైవేట్‌ కార్యక్రమమని, స్వచ్చంద సంస్థను ప్రోత్సహించేందుకు వెళ్లానని, తమ పార్టీకి దాంతో సంబంధం లేదంటూ స్వరం మార్చి టీడీపీ అధ్యక్షుడు చంద్రబాబు తన నిజ స్వరూపాన్ని మరోసారి చాటుకున్నారు. తాను స్వయంగా పాల్గొన్న కార్యక్రమంలో ముగ్గురు పేద మహిళలు మృత్యువాత పడితే కనీసం పరామర్శించేందుకు కూడా ఆయనకు మనసు రాలేదు. కందుకూరులో బాధితుల వద్దకు వెంటనే వెళ్లిన ఆయన గుంటూరులో మాత్రం చనిపోయింది పేద మహిళలు కావడంతోనే మొహం చాటేసి హైదరాబాద్‌ వెళ్లిపోయినట్లు విమర్శలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ఘటన అనంతరం రాత్రి నుంచి పరారీలో ఉన్న ఉయ్యూరు ఫౌండేషన్‌ ఎండీ శ్రీనివాస్‌ను పోలీసులు సోమవారం అదుపులోకి తీసుకుని విచారిస్తున్నారు.  ‘సంక్రాంతి కానుక’ ప్రస్తావన లేకుండా సభకు అనుమతి కోరుతూ టీడీపీ నేత శ్రావణ్‌కుమార్‌ రాసిన లేఖ   దరఖాస్తులో కానరాని ‘‘కానుకలు’’ గుంటూరు ఓల్డ్‌ వికాస్‌ క్యాంపస్‌లో మాజీ సీఎం చంద్రబాబు పాల్గొన్న సభకు అనుమతుల కోసం టీడీపీ జిల్లా అధ్యక్షుడు తెనాలి శ్రావణ్‌కుమార్‌ స్వయంగా గుంటూరు సౌత్‌ డీఎస్పీకి దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. మధ్యాహ్నం మూడు గంటల నుంచి ఎనిమిది గంటల వరకూ పది వేల మందితో సభ నిర్వహించుకుంటామని అందులో పేర్కొన్నారు. అయితే అందులో ఎక్కడా చంద్రన్న సంక్రాంతి కానుకలు పంపిణీ చేస్తున్నట్లు పేర్కొనలేదు. అది కేవలం చారిటబుల్‌ ట్రస్ట్‌ కార్యక్రమం అయితే అన్నగారి జనతా వస్త్రాలు – చంద్రన్న సంక్రాంతి కానుక అని ఎందుకు పేరు పెట్టారు? సభ నిర్వహణ అనుమతుల కోసం టీడీపీ తరపున పోలీస్‌ శాఖకు ఎలా దరఖాస్తు చేశారు? పార్టీ కార్యక్రమంగా ఎందుకు మార్చారు? స్వచ్ఛంద సంస్థ కార్యక్రమానికి టీడీపీ నాయకులు జన సమీకరణ ఎందుకు చేశారని బాధితులు నిలదీస్తున్నారు. రాజకీయ పార్టీకి కొమ్ము కాసే ట్రస్టుల గుర్తింపును రద్దు చేయడంతోపాటు నిధుల సేకరణపై విచారణ చేపట్టాలని డిమాండ్‌ చేస్తున్నారు. పోలీసుల సూచనలు బేఖాతర్‌.. ఇది పూర్తిగా ప్రైవేట్‌ కార్యక్రమం కావడంతో అధికారులు పరిశీలించి పలు సూచనలు చేశారు. క్యాంపస్‌కు ఎంట్రన్స్, ఎగ్జిట్‌ ఒకే గేటు ఉండటంతో మూడు చోట్ల ప్రహరీ పగలగొట్టించి ద్వారాలు ఏర్పాటు చేయించారు. ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలకు బ్యారికేడ్లు ఆర్‌ అండ్‌ బీ ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటు చేస్తారు. వ్యక్తిగత కార్యక్రమానికి నిర్వాహకులే అన్ని ఏర్పాట్లు చేసుకోవాలి. పోలీసులు వాటిని పరిశీలించి పలు సూచనలు చేసినా నిర్వాహకులు పట్టించుకోలేదు. మధ్నాహ్నం ఒంటి గంట నుంచి నగరంలోని వివిధ ప్రాంతాల మహిళలను కానుకలు పంపిణీ చేస్తామంటూ వాహనాల్లో మీటింగ్‌ ప్రదేశానికి తరలించారు. రాగానే వాటిని అందచేస్తే తొక్కిసలాటకు అవకాశం ఉండేది కాదు. కానుకలు ఇస్తే మహిళలు వెళ్లిపోతారనే భయంతో చంద్రబాబు సభ ముగిసేవరకు సాయంత్రం ఆరు గంటల దాకా బలవంతంగా కూర్చోబెట్టారు. చంద్రబాబు సభ జరుగుతున్న సమయంలో పరిస్థితిని గమనించిన పోలీసులు వెంటనే కిట్‌ల పంపిణీ ప్రారంభించాలని వేదికపై ఉన్న నాయకులను ఫోన్‌లో కోరారు. ఓ ట్రాఫిక్‌ సీఐ వేదికమీదకు వెళ్లి మరీ పరిస్థితిని వివరించినా ఆలకించలేదు. బ్యారికేడ్లు సరిగా లేకపోవడంతో తొక్కిసలాటలో ఒరిగిపోయాయి. పోలీసులు సకాలంలో స్పందించి కానుకల పంపిణీని నిలిపివేసి తొక్కిసలాటలో చిక్కుకున్నవారిని కాపాడటంతో పరిస్థితి అదుపులోకి వచ్చింది. లేదంటే పదుల సంఖ్యలో మరణాలు ఉండేవని బాధితులు చెబుతున్నారు.  237 మందితో బందోబస్తు.. నూతన సంవత్సర వేడుకలతోపాటు మంగళగిరి, తెనాలిలో వైకుంఠద్వార దర్శనం బందోబస్తుకి పెద్ద సంఖ్యలో పోలీసులను సమకూర్చాల్సి వచ్చినా చంద్రబాబు సభకు ముగ్గురు డీఎస్పీల నేతృత్వంలో 207 మంది సిబ్బంది విధుల్లో పాల్గొన్నారు. సాయంత్రం ఐదు గంటల ప్రాంతంలో పరిస్థితి గమనించి మరో 30 మంది సిబ్బందిని అదనంగా రప్పించారు. వీరంతా ఉండబట్టే పరిస్థితి వెంటనే అదుపులోకి వచ్చింది. ముందు జాగ్రత్తగా పోలీసులు రెండు అంబులెన్స్‌లను కూడా సిద్ధం చేశారు. ప్రైవేట్‌ కార్యక్రమం అయినప్పటికీ బాధ్యతగా వ్యవహరించారు. ప్రైవేట్‌ కార్యక్రమాల్లో బందోబస్తు కోసం పోలీసుశాఖకు యూజర్‌ చార్జీలను చెల్లించాలి. టీడీపీ నాయకులు ఆ పని చేయకపోగా పోలీసులపైనే ఆరోపణలు చేయడంపై తీవ్ర విమర్శలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.    కనీస పశ్చాత్తాపం కరువు చంద్రబాబు అరగంటకు పైగా మాట్లాడి నలుగురికి చంద్రన్న కానుక కిట్లను పంపిణీ చేశారు. అనంతరం ఆయన వెళ్లిపోయిన నిమిషాల వ్యవధిలోనే తొక్కిసలాట చోటుచేసుకుంది. ఆ సమయానికి చంద్రబాబు కాన్వాయ్‌ మంగళగిరి కూడా చేరుకోలేదు. కొందరు నేతలు ఈ విషాదం గురించి ఆయనకు సమాచారం ఇవ్వడంతో మీరే చూసుకోవాలని స్పష్టం చేసి విమానాశ్రయానికి వెళ్లిపోయినట్లు తెలిసింది. రాత్రి 7.02కి గన్నవరం విమానాశ్రయం చేరుకున్న అయన 7.59 నిముషాలకు ఇండిగో విమానంలో హైదరాబాద్‌ బయలుదేరి వెళ్లారు. తాను పాల్గొన్న కార్యక్రమంలో ముగ్గురు మహిళలు చనిపోవడంతోపాటు పలువురు తీవ్రంగా గాయపడ్డారనే విషయం తెలిసి కూడా కనీస మానవత్వం, పశ్చాత్తాపం లేకుండా చంద్రబాబు వెళ్లిపోవడంపై విస్మయం వ్యక్తమవుతోంది. బాధిత కుటుంబాలను జీజీహెచ్‌లో స్థానిక నేతలు మినహా అధినాయకత్వం పరామర్శించిన పాపాన పోలేదు.  పోలీసుల అదుపులో నిందితుడు గుంటూరు ఘటనలో తల్లిని కోల్పోయిన ఏటీ అగ్రహారం 4వ లైనుకు చెందిన గోపిదేశి నాగరాజు ఫిర్యాదు మేరకు నల్లపాడు పోలీసులు ఉయ్యూరు ఫౌండేషన్‌ ఎండీ శ్రీనివాసరావుపై 304 క్లాజ్‌ 2, 34 ఐపీసీ, సీఆర్‌పీసీ సెక్షన్ల కింద కేసులు నమోదు చేశారు. ఆదివారం రాత్రి నుంచి పరారీలో ఉన్న నిందితుడిని ఫోన్‌ సిగ్నల్స్, నెట్‌ సిగ్నల్స్‌ ఆధారంగా గుర్తించారు. మూడు బృందాలుగా ఏర్పడి గాలింపు చేపట్టిన సీసీఎస్‌ పోలీసులు సోమవారం నిందితుడిని అదుపులోకి తీసుకున్నారు.  బాబు కీలుబొమ్మ ‘ఉయ్యూరు’ తమకు అత్యంత సన్నిహితుడైన ఎన్నారై ఉయ్యూరు శ్రీనివాస్‌ ద్వారా సంక్రాంతి కానుకల పంపిణీ కార్యక్రమాన్ని చంద్రబాబు, లోకేశ్‌ నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమ నిర్వాహకుడిగా తెరపైకి తెచ్చిన ఉయ్యూరు శ్రీనివాస్‌ టీడీపీలో క్రియాశీల నేత. పార్టీ జెండా మోసిన నేతలను పక్కనబెట్టి విదేశాల నుంచి డబ్బు సూట్‌కేసులతో దిగే ఎన్నారైలను ఎన్నికల బరిలోకి దించాలని భావిస్తున్న చంద్రబాబు కొంతకాలంగా ఉయ్యూరు శ్రీనివాస్‌ను ప్రోత్సహిస్తున్నారు. గుంటూరు వెస్ట్, పొన్నూరు నియోజకవర్గాల్లో టికెట్‌ ఆశ చూపిస్తూ ఆయన ద్వారా పార్టీ కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో భాగంగానే కొత్త సంవత్సరం సందర్భంగా చంద్రబాబుకు మీడియాలో ప్రచారం కల్పించేందుకు గుంటూరులో తాజా కార్యక్రమాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. సీఎం జగన్‌పై విద్వేషపూరిత పోస్టులు టీడీపీ తరపున సోషల్‌ మీడియాలో చురుగ్గా ఉండే ఉయ్యూరు శ్రీనివాస్‌.. సీఎం జగన్, మంత్రులు, వైఎస్సార్‌సీపీ నేతలపై విద్వేషపూరిత పోస్టులు పెడుతుంటాడు. లోకేశ్‌ ఆధ్వర్యంలో నడిచే టీడీపీ సోషల్‌ మీడియా విభాగం సూచనల మేరకు వర్గ విభేదాలు రెచ్చగొట్టేలా, ఘర్షణలను ప్రేరేపించేలా వ్యవహరిస్తుంటాడు. 

డ్రోన్‌ ఫొటోల కోసం.. చంద్రన్న కానుకలున్న లారీల వైపు అక్క చెల్లెమ్మలు ఆశగా పరుగులు తీస్తుంటే డ్రోన్‌ ఫొటోలు బాగా వస్తాయని టీడీపీ నేతలు, నిర్వాహకులు మౌనంగా చూస్తూ ఉండిపోయారు. ఈ క్రమంలో మహిళలు ఒకరిపై ఒకరు పడిపోయారు. ఊపిరి ఆడక వారు చేసిన ఆర్తనాదాలతో ఆ ప్రాంతం మారుమోగింది. చివరకు పోలీసులు రంగప్రవేశం చేసి పంపిణీని నిలిపివేసి బాధితులను ఆస్పత్రికి తరలించారు.   సాక్షి, అమరావతి, సాక్షి ప్రతినిధి, గుంటూరు: పత్రికల్లో ఫొటోలు, టీవీల్లో వీడియోలు, డ్రోన్‌ కెమెరా షాట్లు లక్ష్యంగా టీడీపీ ఆదివారం గుంటూరులో నిర్వహించిన చంద్రన్న కానుకల పంపిణీ ముగ్గురు పేద మహిళల ప్రాణాలను బలి తీసుకుంది. అధికారంలో ఉండగా 2015లో గోదావరి పుష్కరాల సమయంలో 29 మందిని బలిగొన్న చంద్రబాబు ప్రచారార్భాటం... గతవారం కందుకూరు ఇరుకు సందుల్లో నిర్వహించిన కార్యక్రమం 8 మంది ప్రాణాలను పొట్టనబెట్టుకున్న విషయం తెలిసిందే. ఈ దారుణాన్ని మరచిపోకముందే నూతన సంవత్సరం తొలిరోజే మరో విషాదం చోటు చేసుకుంది. ఈసారి ముగ్గురు పేద మహిళలు బాబు వికృత రాజకీయ క్రీడకు బలయ్యారు. మరో 20 మందికిపైగా తీవ్రంగా గాయపడ్డారు. తన రాజకీయ ప్రచార పదఘట్టనల కింద సామాన్యులు నలిగిపోతూ ప్రాణాలు అనంతవాయువుల్లో  కలసిపోతున్నా చంద్రబాబు తీరు మారడం లేదు. ఏమాత్రం పశ్చాత్తాపం కానరావడం లేదు. మంచినీళ్లూ ఇవ్వలేదు.. సంక్రాంతి కానుకలు పంపిణీ చేస్తామంటూ పెద్ద ఎత్తున ప్రచారం చేసిన టీడీపీ నేతలు గుంటూరు పశ్చిమ నియోజకవర్గం నుంచి పేద మహిళలను వికాస్‌ కాలేజీ మైదానానికి తరలించారు. టీడీపీ ఎన్‌ఆర్‌ఐ విభాగానికి చెందిన ఉయ్యూరు ఫౌండేషన్‌ ఎండీ ఉయ్యూరు శ్రీనివాస్‌ ఆధ్వర్యంలో కార్యక్రమం జరిగింది. చంద్రబాబు ఆదివారం మధ్యాహ్నం 4 గంటలకు వేదిక వద్దకు చేరుకుని స్వయంగా పేదలకు సంక్రాంతి కానుకలు పంపిణీ చేస్తారని షెడ్యూల్‌లో పేర్కొన్నారు. మధ్యాహ్నం ఒంటి గంట నుంచే పేదలను తరలించగా చంద్రబాబు సాయంత్రం 5.30 గంటలకు వేదిక వద్దకు రావడం గమనార్హం. అప్పటికే దాదాపు ఐదు గంటలకుపైగా నిరీక్షించాల్సి రావడం, కనీసం తాగేందుకు నీళ్లు కూడా లేకపోవడంతో మహిళలు అల్లాడారు. అంత ఆలస్యంగా వచ్చినా చీరల పంపిణీని ప్రారంభించలేదు. చీరల పంపిణీ మొదలుపెడితే చంద్రబాబు ప్రసంగం వినేందుకు ఎవరూ ఉండరనే భయంతో టీడీపీ నేతలు వాటిని మహిళలకు అందించలేదు. సాయంత్రం 5.35 గంటలకు చంద్రబాబు ప్రసంగం ప్రారంభించి 6.15 గంటలకు ముగించారు. కొంత మందికి మాత్రం చంద్రబాబు సంక్రాంతి కానుకలు అందచేయగా మిగతావారికి టీడీపీ నేతలు ఇస్తారంటూ వెళ్లిపోయారు. కానుక పంపిణీ కోసం సన్నగా ఏర్పాటు చేసిన క్యూలైన్లు  ఐదు నిమిషాల్లోనే... అప్పటివరకు కానుకల పంపిణీ గురించి గొప్పగా చెప్పిన నిర్వాహకులు చంద్రబాబు నిష్క్రమించగానే మాట మార్చారు. నామమాత్రంగా కొందరికి అందించి చేతులు దులిపేసుకోవాలని భావించారు. మిగిలిన వారందరికీ డివిజన్లలోకి వచ్చి పంపిణీ చేస్తామని చెప్పడంతో మహిళలు నిర్ఘాంతపోయారు. టీడీపీ నేతలు, ఆ పార్టీ వలంటీర్లు కూడా బాబు ప్రసంగం ముగియగానే జారుకోవడంతో పేదల్లో ఆందోళన నెలకొంది. చీరలు పంపిణీ చేస్తామని మభ్యపుచ్చి బలవంతంగా తీసుకొచ్చి గంటల తరబడి పడిగాపులు కాశాక తీరా మొహం చాటేయడంతో వారిలో ఆక్రోశం నెలకొంది. కానుకల కోసం తోసుకుంటూ తూతూమంత్రంగా ఏర్పాటు చేసిన బ్యారికేడ్లను నెట్టుకుంటూ ముందుకు కదిలారు. తోపులాటలో ఒకరిపై ఒకరు పడిపోయి తీవ్రంగా గాయపడ్డారు. ఘటనలో గుంటూరు కన్నావారితోటకు చెందిన సయ్యద్‌ ఆసియా (48), ఏటీ అగ్రహారానికి చెందిన గోపిదేశి రమాదేవి (50), మారుతీనగర్‌ నాయీబ్రాహ్మణ కాలనీకి చెందిన షేక్‌ బీబీ (55) తొక్కిసలాటలో ఊపిరి ఆడక మృతి చెందారు. వీరిలో ఒక మహిళ అక్కడికక్కడే మరణించగా మరో ఇద్దరు ఆసుపత్రిలో చికిత్స పొందుతూ మృతి చెందారు. మరో 20 మందికిపైగా తీవ్రంగా గాయపడ్డారు. వారిలో నలుగురి పరిస్థితి విషమంగా ఉంది. 30 కౌంటర్లంటూ.. 12 లారీల్లో  చంద్రన్న సంక్రాంతి కానుకలను 30 కౌంటర్లు ఏర్పాటు చేసి పంపిణీ చేస్తామని టీడీపీ నేతలు పోలీసులకు సమాచారమిచ్చారు. కానీ కేవలం 12 మాత్రమే ఏర్పాటు చేశారు. అది కూడా కానుకలతో కూడిన లారీలను నేరుగా మైదానంలోకి తరలించి వాటి నుంచే పంపిణీ చేశారు. వాహనాలను దూరంగా కాకుండా దగ్గరగా ఇరుకుగా నిలబెట్టారు. చంద్రబాబు వెళ్లిపోయిన 5 నిముషాల్లోనే కానుకల పంపిణీని నిలిపివేస్తున్నట్లు నిర్వాహకులు ప్రకటించారు. దీంతో లారీలు కదలడానికి సిద్ధమవుతున్నాయని పసిగట్టిన పేదలు కానుకల కోసం ఒక్కసారిగా ఎగబడ్డారు. ఫలితంగా తొక్కిసలాటకు దారితీసి అమాయక మహిళలు మృత్యువాత పడ్డారు. ఇదేం మానవత్వం!  గుంటూరు: చంద్రబాబు సభలో చోటుచేసుకున్న తొక్కిసలాటలో మృతి చెందిన సయ్యద్‌ ఆసియా (48)ను గుంటూరు ప్రభుత్వాసుపత్రికి తీసుకువచ్చిన తీరు ప్రతి ఒక్కరినీ కలచివేసింది. టీడీపీ నేతలు, ఉయ్యూ­రు ఫౌండేషన్‌ వారు ఆసియా మృతదేహాన్ని వాహనంలోని సీటులో కాకుండా, డిక్కీలో పడేసి తీసుకు రావడం బాధితులను, చూపరులను ఎంతో బాధకు గురి చేసింది. కొంచెమైనా కనికరం లేకుండా, కనీసం మానవత్వం చూపకుండా ఇలా వ్యవహరించడం దారుణం అని పలువురు విమర్శించారు. ఆసియాను కారు డిక్కీలో హాస్పిటల్‌కు పంపిస్తున్న టీడీపీ నాయకులు  పోలీసులు ముందే హెచ్చరించినా.. ప్రమాదం జరిగిన వెంటనే కలెక్టర్‌ ఎం.వేణుగోపాలరెడ్డి, ఎస్పీ ఆరిఫ్‌ హఫీజ్, జేసీ రాజకుమారి తదితరులు అక్కడకు చేరుకుని పరిస్థితిని సమీక్షించారు. సభాప్రాంగణం 8 వేల మందికి మాత్రమే సరిపోతుందని పోలీసులు ముందుగానే హెచ్చరించినా నిర్వాహకులు స్పందించకపోవడం వల్ల ఘటన చోటు చేసుకుంది. బ్యారి­కేడ్లు పటిష్టంగా లేవని కూడా ముందుగానే హెచ్చరించామని, వారి నిర్లక్ష్యమే ఘటనకు దారి తీసిందని ఎస్పీ ఆరిఫ్‌ హఫీజ్‌ తెలిపారు. జీజీహెచ్‌ వద్ద ఆర్తనాదాలు.. షేక్‌ రజియా, ప్రసాదం సీతామహాలక్ష్మి, మస్తాన్‌బీ, తెల్లమేకల మంగమ్మ, పెందుర్తి ప్రియాంక, కమాదుల సరోజని, ఎస్‌.భూలక్ష్మి, హిమంది ఉమాదేవి, తెల్లమేకల రంగమ్మ, హుస్సేన్‌బీ, గుంటముక్కల సౌందర్య, జానా దుర్గ, పఠాన్‌ ఆస్మా, నిర్మల తదితరులు తీవ్రంగా గాయపడి అస్వస్థతకు గురికావడంతో హుటాహుటిన గుంటూరు ప్రభుత్వ ఆసుపత్రికి తరలించారు. కాగా, గుంటూరు నగరానికి చెందిన పల్లపుకుమారి, సాయికృష్ణనగర్‌కు చెందిన ఇరుగు కోటేశ్వరమ్మ, కె.ఇవలమ్మ, సీతమ్మకాలనీకి చెందిన సొప్పర కీర్తన, స్వర్ణాంధ్రనగర్‌కు చెందిన చిట్టాల శివపార్వతి, చైత్యపురి సుగాలీకాలనీకి చెందిన ధనావత్‌ అలివేలు తోపులాటలో గాయపడి ప్రైవేటు ఆస్పత్రుల్లో చికిత్స పొందుతున్నారు. మృతుల కుటుంబ సభ్యులు, వారి బంధువులు జీజీహెచ్‌కు  చేరుకోవడంతో ఆ ప్రాంతమంతా ఆర్తనాదాలు మిన్నంటాయి. కొత్త ఏడాది తొలిరోజే తమ కుటుంబాల్లో తీరని విషాదం నెలకొందని విలపించారు. వైద్య ఆరోగ్య శాఖ మంత్రి విడదల రజిని, ఎమ్మెల్సీలు డొక్కా మాణిక్యవరప్రసాద్, లేళ్ల అప్పిరెడ్డి, ఎమ్మెల్యే ముస్తఫా, మేయర్‌ కావటి మనోహర్‌నాయుడు, మార్కెట్‌యార్డ్‌ చైర్మన్‌ చంద్రగిరి ఏసురత్నం తదితరులు ప్రభుత్వాసుపత్రికి చేరుకుని బాధితులను పరామర్శించారు. చనిపోయిన వారికి రూ.2 లక్షలు, గాయపడిన వారికి రూ.50 వేలు చొప్పున ప్రభుత్వం తరఫున ఎక్స్‌గ్రేషియా అందించనున్నట్లు మంత్రి రజిని ప్రకటించారు. నాసిరకం కిట్లతో హంగామా గుంటూరు రూరల్‌: చంద్రన్న కానుకలంటూ సభా ప్రాంగణం వద్ద పంపిణీ చేసిన కిట్‌లో అరకిలో కందిపప్పు, ప్యాకెట్‌ పామాయిల్, అరకిలో చింతపండు, అరకిలో గోధుమపిండి, కిలో ఉల్లిపాయలు, అరకిలో బెల్లం, చీర ఉన్నాయి. కిట్‌లో మొత్తం సరుకుల విలువ రూ.300కి మించి ఉండదని వాటిని తీసుకున్న మహిళలు చెబుతున్నారు. పది వేల మందికి మాత్రమే చీరలు కొనుగోలు చేసి గుంటూరులోని నగరం, పరిసర ప్రాంతాల్లో 30 వేల మందికి టోకెన్లు పంపిణీ చేశారు. టోకెన్ల కోసం మహిళల ఆధార్‌ జిరాక్స్‌లను నిర్వాహకులు తీసుకున్నారు. వారి పేర్లతో టీడీపీ సభ్యత్వాలు నమోదు చేసేందుకే ఆధార్‌ సేకరించినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. 

కడపలోని శంకరాపురానికి చెందిన ఓ ముస్లిం మైనార్టీ వర్గానికి చెందిన యువ జంటకు ఇటీవలే వివాహమైంది. చంద్రన్న పెళ్లికానుక పథకం గురించి తెలియక ..వెబ్‌సైట్‌లో ఎలా దరఖాస్తు చేయాలో అర్థం కాక ఇబ్బంది పడ్డారు. అయితే పథకానికి అర్హులుగా గుర్తించాలంటూ మీ కోసం కార్యక్రమానికి హాజరై అధికారులకు మొర పెట్టుకున్నారు. సాక్షి కడప : పేదల ఆర్థిక పరిస్థితుల నేపథ్యంలో కొంత నగదు ఇచ్చి పెళ్లి కానుక పేరుతో ఆదుకుంటున్నామని ప్రభుత్వం చెబుతున్నా..ఆచరణలో అమలు కనిపించడం లేదు. ప్రచార ఆర్భాటం తప్ప వాస్తవ పరిస్థితిలో మాత్రం భిన్న పరిస్థితులు కనిపిస్తున్నాయి. 2018 ఏప్రిల్‌ 20 నుంచి చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పేరుతో టీడీపీ ప్రభుత్వం ప్రత్యేక పథకానికి రూపకల్పన చేసినా పాలకుల నిర్లక్ష్యం....ప్రభుత్వం అశ్రద్ధతో ఆదిలోనే హంసపాదు ఎదురవుతోంది. ఎన్నో ఆశలతో..మరెన్నో ఆకాంక్షలతో పెళ్లి కానుకకు దరఖాస్తు చేసుకున్న వారికి నెలల తరబడి నిరీక్షణ తప్పడం లేదు. చంద్రన్న పెళ్లి కానుక అందుకోవడానికి అనేక రకాల సమస్యలను అధిగమిస్తేనే ఫలితం కనిపించే అవకాశం ఉండగా...అన్నీ దాటుకుని ముందుకు వచ్చినా ఇంతవరకు సొమ్ములు అందడం లేదు. నిరుపేదలైన ఎస్సీ ఎస్టీ బీసీ మైనార్టీలకు సామాజిక వర్గాల వారీగా కానుకను నిర్ణయించి ప్రభుత్వం అందించాలని నిర్ణయించింది. అయితే పేదలు ఉన్నంతలో పెళ్లి చేసుకుని....తర్వాత కానుక కోసం కార్యాలయాల చుట్టూ తిరుగుతున్నా ప్రభుత్వంలో కనికరం కరువైంది. పైగా ఎన్నికల కోడ్‌ నేపథ్యంలో కానుకలన్నీ పెండింగ్‌లో పడిపోయాయి. హడావుడిగా బాబు సర్కార్‌ ఫిబ్రవరి 19న పెండింగ్‌లో నెలల తరబడి ఉన్న దరఖాస్తుల్లో కొన్నింటికి క్లియరెన్స్‌ ఇచ్చి, తద్వారా ఓట్లు పొందవచ్చని పథక రచన చేసినట్లు తెలుస్తోంది. కష్టాలు తప్పడం లేదు 2018 ఏప్రిల్‌ 20వ తేదీన చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పేరుతో ప్రభుత్వం కొత్త పథకానికి రూపకల్పన చేసింది. దీంతో ఏప్రిల్‌ 20 తర్వాత పెళ్లిళ్లు చేసుకున్న వారు.. అన్ని అర్హతలు ఉన్నవారు జిల్లాలో 4,678 మంది దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. వివాహాలు ముగిసి నెలలు అవుతున్నా ఇంతవరకు కానుక అందలేదు. పెళ్లిళ్ల తంతు ముగిసింది.. ఇంతవరకు సొమ్ములు జత చేయలేదు. సవాలక్ష ఆంక్షలను దాటుకుని ముందుకుపోయినా.. కానుక కోసం కష్టాలు తప్పడం లేదని పలువురు లబోదిబోమంటున్నారు. కార్యాలయాల చుట్టూ తిరిగినా ఫలితం ఏదీ.. జిల్లాలో 4,678 జంటల వారు పెళ్లి కానుకల కోసం దరఖాస్తు చేసుకుంటే ఇప్పటివరకు 3,328 మందికి ఇటీవలేæ అందించారు. కేవలం రూ. 15 కోట్లు మేర సోమ్మును సర్కార్‌ అందించింది. మరో 1,350 మందికి మొండిచేయి చూపింది. కాళ్లరిగేలా కార్యాలయాల చుట్టూ తిరుగుతున్నా ఎప్పుడు వస్తుందో కూడా తెలియని పరిస్థితి నెలకొంది. ప్రత్యేకంగా పెళ్లికానుక కోసం ఆన్‌లైన్లో రిజిష్టర్‌ చేసుకోని దంపతులకు అక్టోబరులో ప్రత్యేకంగా అవకాశం కల్పించడంతో 1,307 మంది దరఖాస్తు చేశారు. అందులో 1,127 మందికి ఎన్నికలకు ముందు ఆదరాబాదరా అందించినా వారిలో కూడా దాదాపు 187 మంది ఎదురు చూస్తున్నారు. వివిధ కారణాలకు తోడు నిబంధనల ప్రకారం లేవని కారణాలు చూపుతూ దాదాపు 90–100 మందిని రిజెక్ట్‌ చేశారు. ఏది ఏమైనా నెలల తరబడి నిరీక్షిస్తున్న జంటలకు ఫలితం లభించడం లేదు. దుల్హన్, గిరిపుత్రికకు మంగళం రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా గతంలో ముస్లిం మైనార్టీలతోపాటు గిరిజనులకు సంబంధించి ఉన్న రెండు పథకాలకు ప్రభుత్వం మంగళం పాడింది. ముస్లిం మైనార్టీలు వివాహం చేసుకుంటే దుల్హన్‌ పథకం కింద రూ. 50వేలు అందించేవారు. గిరిజనులకు సంబంధించి ఎవరు పెళ్లి చేసుకున్నా సంక్షేమశాఖకు దరఖాస్తు చేసుకుంటే రూ. 50 వేలు అందించేవారు. అయితే దుల్హన్, గిరిపుత్రిక పథకాలకు మంగళం పాడి...చంద్రన్న పెళ్లి కానుకలోకే విలీనం చేశారు.దీంతో ప్రస్తుతం గిరిజనులతోపాటు ముస్లిం మైనార్టీలు కూడా ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పథకం కిందనే దరఖాస్తు చేసుకోవాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది.గతంలో ఈ పథకాలకు సంబంధించి పెళ్లి అయిన తరువాత వచ్చి జంట దరఖాస్తు చేసుకున్నా వారికి కేటాయించిన మెత్తాలు అందించే వారు. పెళ్లి కానుక పథకంలోకి మార్చిన తరువాత వివాహానికి 15 రోజులు ముందుగా దరఖాస్తు చేసుకుంటేనే లబ్ధి చేకూరేలా మర్పులు చేశారు. పనిచేయని సాధికారిక సర్వే సార్వత్రిక ఎన్నికలకు సంబంధించి కోడ్‌ అమలులోకి వచ్చిన నాటి నుంచి కానుక రావడం దాదాపు అనుమానంగా మారింది. ఎందుకంటే ఎన్నికల అనంతరం మార్పులు, చేర్పుల పరిస్థితిని బట్టి ఇప్పటికిప్పుడు చెప్పడం కూడా గగనమే. అయితే మొత్తం మీద వందలాది మందికి పెళ్లి కానుక మాత్రం అందని ద్రాక్ష అని చెప్పవచ్చు.ప్రస్తుతం ఎన్నికల కోడ్‌ వచ్చిన నాటినుంచి ప్రజా సాధికారిక సర్వే పనిచేయకపోవడంతో ఇబ్బందులు తప్పడం లేదు. పథకంపై పూర్తి స్దాయిలో అవగాహన లేకపోవడంతో ప్రజలు పెళ్లిళ్లు అయిపోయిన తరువాత కార్యాలయాలకు వచ్చి దరఖాస్తు చేస్తున్నారు. చంద్రన్న పెళ్లి కానుకకు దరఖాస్తు చేసుకున్న వారు: 4678 ఎదురుచూస్తున్న జంటలు: 1350 తిరస్కరించిన  దరఖాస్తులు : 100 అక్టోబరులో స్వీకరించినదరఖాస్తులు: 1307 ఇప్పటివరకు లబ్ధిçపొందిన వారు: 1134 చంద్రన్న పెళ్లి కానుక ప్రారంభమైంది: 20–04–2018

అనంతపురం టౌన్‌: చంద్రన్న పెళ్లి కానుకకు గ్రహణం పట్టింది. బడుగు, బలహీన వర్గాల తల్లిదండ్రులకు ఆడపిల్లల పెళ్లి భారం కాకూడదనే ఉద్దేశంతో ఏప్రిల్‌ 20, 2018లో ఈ పథకం రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటి నుంచి ప్రచార ఆర్భాటమే తప్పిస్తే.. ఆచరణలో చిత్తశుద్ధి కొరవడింది. పెళ్లిళ్లు పూర్తయి నెలలు గడుస్తున్నా ఇప్పటికీ కానుకలు అందని లబ్ధిదారుల సంఖ్య వెయ్యికి పైమాటే. విచారణ పేరిట జాప్యం.. వివాహ ధ్రువీకరణ పత్రం అందక నవ వధూవరులు కానుక కోసం నిరీక్షించాల్సి వస్తోంది. జిల్లాలో మొత్తం 7వేల మంది లబ్ధిదారులు రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసుకోగా ఇప్పటికే 6,397 మంది వివాహం చేసుకున్నారు. అయితే అధికారులు మాత్రం సుమారు 5వేల మందికి మాత్రమే కానుకను వివిధ దశల్లో మంజూరు చేశారు.విచారణలో జాప్యం: చంద్రన్న పెళ్లికానుక  దరఖాస్తు లవిచారణలో అధికారులు జాప్యం చేస్తుండడం లబ్ధిదారులకు శాపంగా మారింది. జిల్లావ్యాప్తంగా 1,345 మంది వధూవరులు కానుక కోసం నిరీక్షిస్తున్నారు. పెళ్లికానుక జాప్యంపై క్షేత్రస్థాయిలో పరిశీలిస్తే సిబ్బంది ఏ స్థాయిలో పని చేస్తున్నారో స్పష్టంగా అర్థం అవుతోంది. చంద్రన్న పెళ్లికానుక వివరాలను నమోదు చేయడంతో పాటు వధూవరుల ధ్రువీకరణ పత్రాలను వెరిఫికేషన్‌ చేసి ధ్రువీకరించేందుకు మండలానికి ఇద్దరు చొప్పన 126 మంది కళ్యాణ మిత్రలను నియమించారు. మెప్మా కింద 50 మందికి పైగా సిబ్బందిని కేటాయించారు. అయినప్పటికీ విచారణ నత్తనడకన సాగుతుండటం విమర్శలకు తావిస్తోంది. సకాలంలో అందని వివాహ ధ్రువీకరణ పత్రాలు పెళ్లికానుక కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవడం దగ్గర నుంచి కానుక అందుకునే వరకు లబ్ధిదారులు అష్టకష్టాలు పడాల్సిన పరిస్థితి నెలకొంది. ప్రస్తుతం జిల్లాలో వరుస కరువు నేపథ్యంలో మధ్య తరగతి కుటుంబాలు ఎక్కువ భాగం పెళ్లిళ్లను  పుణ్యక్షేత్రాలతో పాటు దేవాలయాల వద్ద నిర్వహిస్తున్నారు. దీంతో ఆయా దేవాలయాలు ఏ పంచాయతీ పరిధిలోకి వస్తే ఆ పంచాయతీ కార్యాలయంలో మ్యారేజ్‌ సర్టిఫికెట్‌ కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఆ తర్వాత పంచాయతీ కార్యదర్శి మ్యారేజ్‌ సర్టిఫికెట్‌ జారీ చేస్తారు. అయితే పంచాయతీ కార్యదర్శులు అందుబాటులో ఉండకపోవడం, ఇతరత్రా కారణాలతో సర్టిఫికెట్ల కోసమే కార్యాలయాల చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేయాల్సి వస్తోంది. మొత్తంగా చంద్రన్న పెళ్లి కానుక నూతన వధూవరులకు సకాలంలో అందకపోవడం వల్ల పథకం ఉద్దేశం నీరుగారుతోంది. చర్యలను వేగవంతం చేశాం క్లస్టర్ల వారీగా కల్యాణమిత్రలతో సమావేశం నిర్వహించి చంద్రన్న పెళ్లికానుకలు లబ్ధిదారులకు చేరేందుకు చర్యలను వేగవంతం చేస్తున్నాం. మ్యారేజ్‌ సర్టిఫికెట్ల జారీలో ఎక్కువ జాప్యం జరుగుతున్న విషయం వాస్తవమే. ఈ విషయాన్ని జిల్లా పంచాయతీ అధికారి దృష్టికి తీసుకెళ్లి పరిష్కరిస్తాం.– శ్రీకాంత్, డీఆర్‌డీఏ ఏపీడీ 

సాక్షి, రాజమండ్రి : ‘తెల్ల రేషన్‌ కార్డుదారులకు చౌక ధరలకే పంపిణీ చేస్తున్న బియ్యం, నిత్యావసర సరుకుల పంపిణీ పథకాలను మరింత మెరుగ్గా అమలుచేస్తాం’.  – 2014 ఎన్నికల సందర్భంగా చంద్ర బాబు విడుదల చేసిన మేనిఫెస్టోలోని 43వ పేజీలో పొందు పరిచిన హామీ ఇది.  ‘మరింత మెరుగ్గా’ అంటే.. మరింత తక్కువ ధరకు సరుకులు పంపిణీ చేస్తారని పేదవర్గాల వారు ఆశించారు. తీరా అధికారంలోకి వచ్చాక వారి ఆశలను అడియాసలు చేస్తూ ప్రజా పంపిణీ వ్యవస్థను నిర్వీర్యం చేస్తూ వచ్చింది చంద్రబాబు సర్కారు. ఎన్నికల హామీని తుంగలోకి తొక్కి కోటా సరుకులకు కోత పెట్టింది. ‘చంద్రన్న సంక్రాంతి కానుక, చంద్రన్న క్రిస్మస్‌ కానుక, చంద్రన్న రంజాన్‌ తోఫా’ అంటూ ఆ పండుగల్లో బూజు పట్టిన బెల్లం, పుచ్చిపోయిన కందిపప్పు, నాసిరకం సరుకులు పేదలకు అంటగట్టి కమీషన్ల రూపంలో కోట్లాది రూపాయల ప్రజాధనాన్ని చంద్రబాబు అండ్‌ కో అడ్డగోలుగా దోచేసింది. నాలుగేళ్ల పాటు బియ్యం మాత్రమే పంపిణీ చేసిస సర్కారు ఎన్నికలకు ఏడాది ముందు ఓటర్లకు గేలం వేసే పనిలో పంచదార, కందిపప్పు పంపిణీని పునరుద్ధరించింది.  మండపేట:  పేదవర్గాల వారికి చవక ధరకే బియ్యం, పప్పు దినుసులు, నూనె, పంచదార, ఇతర నిత్యావసర వస్తువులను అందించడం ద్వారా వారి జీవన ప్రమాణాలను మెరుగుపర్చడమే ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థ ప్రధాన ఉద్దేశం. గత ప్రభుత్వాలు ఈ పథకాన్ని వీలైనంత మెరుగ్గా అమలుచేస్తూ వచ్చాయి. టీడీపీ ప్రభుత్వం అందుకు భిన్నంగా ‘కోటాకు కోత.. పేదల నోటికి వాత’ అన్నట్టు వ్యవహరించింది.  జిల్లాలో 51.51 లక్షల జనాభా ఉండగా దాదాపు 17,89,183 లక్షల కుటుంబాల వరకు ఉన్నాయి. తెలుపు, అంత్యోదయ, అన్నపూర్ణ తదితర కేటగిరీల్లో 16,44,178 రేషన్‌కార్డులు ఉన్నాయి. 2,659 రేషన్‌ దుకాణాల ద్వారా  కార్డుదారులకు సరుకులు పంపిణీచేస్తున్నారు. గత ప్రభుత్వ హయాంలో కార్డుదారులకు రూ. 200.25లకే పంచదార, పామాయిల్, కందిపప్పు, గోధుమలు, చింతపండు తదితర పది రకాల నిత్యావసర వస్తువులు పంపిణీ చేసేవారు. బయటి మార్కెట్‌లో ధరలతో పోలిస్తే ఒక్కో కార్డుదారునికి రూ.440 నుంచి రూ.500 వరకూ లబ్ధి చేకూరేది. వీటితో పాటు రూపాయికి కిలో బియ్యాన్ని అందజేసేవారు.  ఒకటొకటిగా సరుకులకు ఎసరు అయితే 2014లో అధికారం చేపట్టిన వెంటనే నిత్యావసర వస్తువుల పంపిణీలో భారీగా కోత విధించడం మొదలు పెట్టింది చంద్రబాబు సర్కారు. మొదట్లో బియ్యం, పంచదార, కందిపప్పు, పామాయిల్, గోధుమల పంపిణీ జరిగేది. గ్యాస్‌ కనెక్షన్‌లేని వారికి లీటరు రూ. 15 చొప్పున నాలుగు లీటర్లు, ఉన్న వారికి రూ. 19కు లీటరు కిరోసిన్‌ ఇచ్చేవారు. గద్దెనెక్కిన ఏడాదికే కందిపప్పు, గోధుమలు, పామాయిల్‌లను ఎత్తేసిన సర్కారు మూడేళ్ల క్రితం పంచదార, కిరోసిన్‌లను నిలిపివేసి బియ్యం ఒక్కటే పంపిణీ చేస్తూ వచ్చింది. ఇలా పేదల కడుపు కొట్టడానికి నిర్దాక్షిణ్యంగా పూనుకున్న చంద్రబాబు సర్కారే.. ఎన్నికలు దగ్గర పడుతున్నాయని ఏడాది క్రితం సరుకుల పునరుద్దరణ ద్వారా ప్రజల్లో వ్యతిరేకతను చల్లార్చే ఎత్తుగడ వేసింది. గత ఏడాది జనవరి నుంచి చక్కెర పంపిణీని తిరిగి నుంచి కందిపప్పు పంపిణీ ప్రారంభించింది.  భయపెడుతున్న బయటి మార్కెట్‌ ధరలు రేషన్‌ సరుకుల పంపిణీని నిలిపివేయడంతో బయటి మార్కెట్‌లో నిత్యావసర వస్తువుల కొనుగోలుకు పేదవర్గాల వారు బెంబెలెత్తుతున్నారు. రేషన్‌ కార్డుపై అరకేజీ పంచదార రూ.6.75కు సరఫరా చేయగా మార్కెట్‌లో పంచదార కిలో రూ.40 వరకూ ఉంది. అలాగే లీటరు కిరోసిన్‌ రూ.15కు సరఫరా చేస్తే బయట రూ.60 పలుకుతోంది. రేషన్‌ గోధుమ పిండి రూ.16 కాగా బయటి దుకాణాల్లో రూ.40 ఉంది. మిగిలిన నిత్యావసర వస్తువుల ధరలు కూడా పెరిగిపోయి పేద వర్గాల వారికి చుక్కలు చూపిస్తున్నాయి.  కానుకల్లో నాణ్యత నాస్తి.. కమీషన్లు జాస్తి ‘చంద్రన్న సంక్రాంతి కానుక, చంద్రన్న క్రిస్మస్‌ కానుక, చంద్రన్న రంజాన్‌ తోఫా’ అంటూ ప్రభుత్వం ఆయా పండుగల్లో నాసిరకం సరుకులను తూకం తక్కువగా ప్యాకింగ్‌ చేసి లబ్ధిదారులకు అంటగడుతోంది. పురుగులు పట్టిన బెల్లం, పుచ్చిపోయిన కందిపప్పు వంటి నాసిరకం వస్తువులను అంటగట్టడం ద్వారా కమీషన్ల రూపంలో కోట్లాది రూపాయలను చంద్రబా బు, ఆయన అనుచరులు కొల్లగొడుతున్నారన్న ఆరోపణలు ఉన్నాయి.   ఏం తిని బతకాలి?  గతంలో ఆయిల్, చింతపండు ఇతర నిత్యావసర వస్తువులను రేషన్‌ షాపుల్లో చౌకగా ఇచ్చేవారు. బయటి మార్కెట్‌లో వాటి ధరలు మండిపోతున్నాయి. చౌక డిపోల్లో సరుకులు ఆపేస్తే పేద ప్రజలు ఏం తిని బతకాలి? రేషన్‌ సరుకులు ఆపేయడమంటే పేద ప్రజలను ఇబ్బందులు  పాలుచేయడమే.   – విత్తనాల శ్రీనివాసరావు, ఐ.పోలవరం. పేదలకు పెద్ద ఇబ్బంది గత ప్రభుత్వంలో అన్ని రకాల సరుకులు ఇచ్చేవారు. ఇద్దరు, ముగ్గురు ఉండే కుటుంబానికి 15 నుంచి 20 రోజుల వరకు సరిపోయేవి. ఇప్పుడు ఆ పరిస్థితి లేదు. నిత్యావసర వస్తువులు ఆపేయడం వలన పేదవర్గాల వారు చాలా ఇబ్బందులు పడాల్సి వస్తోంది.   – మనువర్తి ఏసురాజు, కేశవరం, మండపేట రూరల్‌  అన్నీ బయట కొనుక్కోవాల్సిందే..  నిత్యావసర వస్తువుల ధరలను అదుపు చేయలేని ప్రభుత్వం పేదల ఇచ్చే రేషన్‌లో కోటా పెట్టింది. గతంలో రూ.200 పట్టుకుని వెళితే రేషన్‌లో పది రకాలకు పైగా సరుకులు ఇచ్చేవారు. ఇప్పుడు ఆ పరిస్థితి లేదు. అన్నీ బయట కొనుగోలు చేయాల్సి వస్తోంది.  – బొడ్డపాటి మంగరాజు, మండపేట  

శ్రీకాకుళం పాతబస్టాండ్‌: నిరుపేద కుటుంబాల్లో పెళ్లి చేసుకున్న జంటలకు అండగా నిలుస్తామని, చంద్రన్న పెళ్లికానుక అందించి ఆర్థిక ఆసరా కల్పిస్తామని టీడీపీ పాలకులు చెప్పిన మాటలకు కేత్రస్థాయిలో జరుగుతున్న పరిస్థితులకు పొంతనలేదు. ప్రభుత్వ సాయం అందుతుందని ఎదురు చూస్తున్న జంటలకు నిరాశే మిగులుతోంది. బడుగు, బలహీన వర్గాల వారికి ఈ పథకంపై ప్రభుత్వం ఎన్నో అశలు  కల్పించించి. అధికారులు ఎప్పుడు వచ్చిన దరఖాస్తులు అప్పుడు అప్‌లోడ్‌ చేస్తున్నా.. ఏదో ఒక కారణం చూపి ఆ నిధుల విడుదలలో జాప్యం చేస్తోంది. దరఖాస్తు చేసుకున్న కొత్త జంటల ఖాతాలకు ఒక్క రూపాయి జమ చేస్తోంది. మిగిలిన మొత్తం కోసం ఎవరైనా ప్రశ్నిస్తే.. అకౌంటు సరిగా ఉందో, లేదో చెక్‌ చేయడానికి జమ చేశామని అధికారులు చెబుతున్నారు. అందని ద్రాక్షలా.. చంద్రన్న పెళ్లి కానుక లబ్ధిదారులకు అందని ద్రాక్షలా మారింది. 2018 ఏప్రిల్‌ 20వ తేదీ నుంచి ఈ పథకం అమల్లోకి వచ్చినట్టు ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనారిటీ, దివ్యాంగులు, కులాంతర వివాహాలు చేసుకున్న జంటలకు ఈ పథకం కింద ఆర్థిక సాయం అందించాల్సి ఉంది. ప్రతి మండలంలోనూ డ్వాక్రా సంఘాల నుంచి వివాహ మిత్రలను నియమించారు. పెళ్లికి 15 రోజుల ముందుగా చంద్రన్న పెళ్లికానుకకు ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా దరఖాస్తు చేసుకోవాలి. పెళ్లి రిజిస్ట్రేన్‌ కోసం ప్రత్యేకంగా తయారు చేసిన యాప్‌తోపాటుగా 100కు కాల్‌ చేసి వివాహ తేదీ, వివరాలు తెలియజేయాలి. దరఖాస్తు చేసుకున్నవారి ఇళ్లకు వివాహ మిత్రలు వెళ్లి వివరాలు సేకరించి ఆన్‌లైన్‌లో పొందుపర్చాలి. వాటిని ప్రజా సాధికార సర్వేతో అనుసంధానం చేసి సరిపోల్చుతారు. ఇప్పటి వరకు చాలా మంది ఖాతాలకు నగదు జమ కాకపోవడంతో వారంతా కార్యాలయాల చుట్టూ తిరుగుతున్నారు. అధికారుల మాత్రం లబ్ధిదారుల బ్యాంకు ఖాతాల్లో జమ చేయడం జరుగుతోందని చెబుతున్నారు. మూడు నెలలు కావస్తున్నా పెళ్లికానుక జమకాలేదు. ఒక్క రూపాయి మాత్రమే కొందరికి జమకావడంతో వారంతా విస్తుపోయారు. దరఖాస్తు చేసుకున్నవారి వివరాలు.. జిల్లాలో చంద్రన్న పెళ్లికానుక పథకానికి ఇప్పటివరకు 4,820 జంటలు దరఖాస్తు చేసుకున్నాయి. వాటిలో 3,890 జంటలకు చెందిన దరఖాస్తులు మాత్రమే ఇప్పటి వరకు పరిశీలిన పూర్తి చేసి ఆర్హులుగా గుర్తించారు. వీరికి 16.80 కోట్లు మంజూరు చేశారు. ఇంకా 930 జంటలకు ఈ కానుకకు సుమారుగా రూ.3.5 కోట్లు చెల్లించాల్సింది. వీటిలో 492 జంటలకు చెందిన దరఖాస్తులను అనర్హులుగా గుర్తించారు. ఆధార్‌ లింక్‌ కాలేదని, కుల ధ్రువపత్రాలు లేవని, పుట్టిన తేదీ ధ్రవపత్రం జత చేయలేదని, రెండో వివాహం, వరుడు ఉద్యోగి అనే కారణాలతో నిలిపివేశారు. గతేడాది అక్టోబర్‌ నుంచి వరుడు ఉద్యోగి అయినా, వధువు  కుటుంబం బీపీఎల్‌ పరిధిలో ఉంటే వారికి పెళ్లికానుక మంజూరు చేయవచ్చనే నిబంధనలు మారినా.. ఆ నిబంధనలు అమలులోకి రాలేదు. పెళ్లి కానుక మొత్తం జమఅవుతుంది పెళ్లి కానుక మొత్తం జమ అవుతుంది. లబ్ధిదారులు అందోళన చెందవద్దు. దరఖాస్తులు  వెరిఫికేషన్‌ పూర్తియిన జంటలకు కానుకలు మంజూరు చేస్తున్నాం. పెండింగ్‌లో ఉన్నవాటికి కూడా తగిన ధ్రువపత్రాలు అందజేస్తే.. వారి కూడా చెల్లిస్తాం. పంచాయతీ కార్యదర్శులు పెళ్లి ధ్రువపత్రాలు అన్‌లైన్‌లో జమ చేయడం ఆలస్యం వల్ల అక్కడక్కడా జాప్యం జరుగుతోంది. కొన్ని బ్యాంకు ఖాతాలు పనిచేయడంలేదు. వాటిని సరిచేయాలని సంబంధిత మండల అధికారులకు సూచించాం. – ఎ.కల్యాణచక్రవర్తి, డీఆర్‌డీఏ పీడీ     చంద్రన్న పెళ్లికానుక ఇలా..    (కులాలవారీగా) ♦ ఎస్సీ, ఎస్టీ కులాంతర వివాహం చేసుకుంటే రూ.75వేలు, బీసీలు కులాంతర వివాహం చేసుకొంటే రూ.50వేలు, ♦ ఒకే సామాజిక వర్గానికి చెందిన వారైతే ఎస్సీలకు రూ.40వేలు, ♦ ఒకే సామాజిక వర్గానికి చెందిన ఎస్టీలైతే రూ.50వేలు,   ♦ విభిన్న ప్రతిభావంతులైతే ఏ కులానికి చెందిన వారైనా రూ.లక్ష వంతున అందజేస్తారు. 

ఈ చిత్రంలో నూతన వధూవరులు కురిటి అచ్యుతరావు, సాయికుమారిల స్వగ్రామం రేగిడి మండలం చిన్నపుర్లి. వీరు చంద్రన్న పెళ్లికానుక నిమిత్తం ఐదు నెలల క్రితం దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. కల్యాణమిత్రలు వచ్చి ఫొటోలు తీసుకెళ్లడంతోపాటు వివరాలన్నీ ఆన్‌లైన్లో అప్‌లోడ్‌ చేశారు. ఆ తర్వాత వీరి ఖాతాలో రూ. 10 వేలు జమయ్యాయి. మరో రూ. 25 వేలు ఇంతవరకూ రాలేదు. ఇప్పటికే ఐదు పర్యాయాలు రేగిడి వెలుగు కార్యాలయానికి వచ్చారు. తిరిగే ఓపిక లేక అధికారుల నుంచి భరోసా లేక ఊరుకున్నారు శ్రీకాకుళం, రాజాం: పొరుగున తెలంగాణ రాష్ట్రం మాదిరిగా వెనుకబడిన వర్గాలను మైనార్టీలను ఆకట్టుకోవడానికి ఇక్కడ టీడీపీ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన చంద్రన్న పెళ్లికానుక అభాసు పాలవుతోంది. జిల్లాలో వేలాది మంది నూతన వధూవరులకు ఈ కానుక అందక ఉసూరుమంటున్నారు. మరోవైపు బ్యాంకు ఖాతాల్లో నిధులు జమవుతాయని అధికారులు చెప్పడంతో ఇప్పటికీ ఎంతోమంది ఆశగా కార్యాలయాల చుట్టూ తిరుగుతున్నారు.  అంతా గాలివాటం.. గతేడాది ఏప్రిల్‌లో ప్రారంభించిన చంద్రన్న పెళ్లికానుక పథకానికి సంబంధించి ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీ వర్గాలు అర్హులుగా ప్రకటించారు. నూతన వధూవరులు 15 రోజులు ముందు కల్యాణమిత్రలకు సమాచారం ఇవ్వాలి. ఇందుకోసం ప్రతీ మండలానికి ఇద్దరు కల్యాణ మిత్రలను నియమించారు. వీరు వధూవరులు పెళ్లికార్డులతోపాటు ధ్రువీకరణ పత్రాలు సేకరించి ఉన్నతాధికారులు అందిస్తారు. పెళ్లి సమయంలో ఫొటోలు తీసి ఆన్‌లైన్లో అప్‌లోడ్‌ చేస్తారు. ఈ తంతు ముగియగానే లబ్ధిదారుల ఖాతాల్లో నగదు జమకానుంది. ఆరంభంలో కొంతమందికి మాత్రమే తూతూమంత్రంగా అందించారు. ఆ తర్వాత దరఖాస్తులు పేరుకుపోతున్నా కానుక మాత్రం అందలేదు. ఫిబ్రవరి నెలాఖరులో ఎన్నికల కోడ్‌ రానుంది. ఈ లోపు ప్రభుత్వం నుంచి నిధులు మంజూరైనట్లుగా దాఖలాలు లేవు. దీనిబట్టి చూస్తే.. కానుక దరఖాస్తులు బుట్టదాఖలవుతాయని అనుమానాలు వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అంతా బూటకమే.. చంద్రన్న పెళ్లికానుక అంతా బూటకమే. ఎన్నికల దృష్టిలో పెట్టుకుని ఏవో పథకాలు పెట్టి లబ్ధిదారులకు ఆశ చూపించడమే సీఎం చంద్రబాబు పని. వీటిని నమ్మి ప్రజలు మోసపోవద్దు. పెళ్లి చేసుకున్న జంటలకు ఏడాది వరకూ కానుక ఇవ్వకపోవడం దారుణం.– కంబాల జోగులు, వైఎస్సార్‌సీపీ ఎమ్మెల్యే, రాజాం త్వరలో వచ్చే అవకాశం ఉంది చంద్రన్న పెళ్లికానుక అమలులో రాష్ట్రంలోనే జిల్లా మూడో స్థానంలో ఉంది. గతేడాది మే వరకూ దరఖాస్తు చేసుకున్న వారికి సకాలంలో నిధులు వచ్చాయి. అనంతరం రూ. 8 కోట్లు మేర పెండింగ్‌లో ఉన్నాయి. త్వరలో వీటిని విడుదలచేసే అవకాశం ఉంది. నిధులు కూడా వచ్చినట్లు ఉన్నతాధికారులు చెబుతున్నారు.  – జీ దేవుడునాయుడు, చంద్రన్నపెళ్లికానుకల పథకం జిల్లా సమన్వయకర్త, శ్రీకాకుళం నిధులు వస్తాయో రావో... మా గ్రామంలో రెండు కుటుంబాలకు చెందిన నూతన జంటలకు చంద్రన్న పెళ్లికానుక అందలేదు. వీటికితోడు టీడీపీ కార్యకర్తలు, జన్మభూమి కమిటీలు అనుమతి ఉంటేనే కొంతమందికి ఇవి వస్తున్నాయి. లేకుంటే రాని పరిస్థితి ఉంది.– కెంబూరు సూర్యారావు, మాజీ సర్పంచ్, కొండగూడేం, సంతకవిటి మండలం

సాక్షి, అమరావతి:  పెళ్లి నాటికి పెళ్లి కానుక అందిస్తాం.. అని ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు పదే పదే చెబుతున్నా ఆచరణలో అది అమలుకావడం లేదు. పెళ్లి సమయంలో కల్యాణ మిత్రలు వచ్చి ఫొటోలు తీసుకుని ఆన్‌లైన్‌లో అప్‌లోడ్‌ చేశాకే కానుకను ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా పెళ్లి చేసుకున్న జంటలకు ప్రభుత్వం చెల్లిస్తోంది. పెళ్లి కానుక అందించేందుకు ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీ సంక్షేమశాఖలు వారి అధికారుల ద్వారా రిపోర్టులు తెప్పించుకుంటున్నాయి. ఇవి కాకుండా మండలానికి ఇద్దరు చొప్పున స్వయం సహాయక సంఘాల నుంచి నియమితులైన కల్యాణ మిత్రలు.. పెళ్లి కుమారుడు, పెళ్లి కుమార్తె ఇంటికెళ్లి విచారణ నిర్వహిస్తున్నారు. ఆ తర్వాతే పెళ్లి పత్రికను తీసుకుంటారు. వీరిద్దరికి పెళ్లి జరుగుతుందని తెలిసిన వారి నుంచి సాక్ష్యం తీసుకుంటారు. పెళ్లి సమయంలో అక్కడికెళ్లి ఫొటోలు తీసుకుని ఉన్నతాధికారులకు పంపించాల్సి ఉంటుంది. ఈ తతంగం పూర్తయితేగానీ పెళ్లి కానుక అందని పరిస్థితి.  ఆంక్షలతో ఆలస్యం  ఈ పథకాన్ని 2018 ఏప్రిల్లో ప్రారంభించారు. అప్పటి నుంచి 45,875 జంటలు పెళ్లి కానుక కోసం దరఖాస్తు చేసుకోగా కానుక ఇచ్చింది మాత్రం 16,956 జంటలకే. అంటే ఇంకా 28,919 జంటలకు అందాల్సి ఉంది. పథకం ప్రారంభానికి ముందు.. 15 రోజులు ముందుగా పెళ్లి కానుక కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవాలని నిబంధన విధించారు. ఈ కారణంగా చాలా మంది దరఖాస్తు చేసుకునే అవకాశాన్ని కోల్పోయారు. వీరందరికీ అక్టోబర్‌లో ప్రత్యేకంగా రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసుకునే అవకాశం కల్పించారు. ప్రత్యేకంగా రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసుకున్న జంటలు 29,834 ఉన్నాయి. అంటే ఇంకా కానుక అందుకోవాల్సిన జంటలు మొత్తం 58,753 మంది ఉన్నాయి. పెళ్లి కానుక గురించి గొప్పలు చెబుతున్న ప్రభుత్వం మంజూరులో మాత్రం రకరకాల ఆంక్షలు పెడుతోంది. మంజూరు చేయగానే పంపిణీ చేసినట్టుగా ప్రచారం చేసుకుంటోంది. అయితే మంజూరు చేశాక నెలకు కూడా కానుక అందడం లేదు. పెళ్లి కానుకను కూడా రాజకీయాలకు వాడుకోవాలనే ఆలోచనలో టీడీపీ ప్రభుత్వం ఉండటంపై నూతన వధూవరులు మండిపడుతున్నారు.  రాష్ట్రంలో రకరకాలుగా..  పెళ్లికానుక కింద షెడ్యూల్డ్‌ కులాల వారికి రూ.40 వేలు, షెడ్యూల్డ్‌ తెగల వారికి రూ.50 వేలు, బీసీలకు రూ.35 వేలు, మైనార్టీలకు రూ.50 వేలు ఇస్తున్నారు. ఈబీసీలకు ఇవ్వడం లేదు. అయితే తెలంగాణలో మాత్రం ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీ, ఈబీసీలకు.. రూ.1,00,116 చెల్లిస్తున్నారు.  

సాక్షి, నంద్యాల(కర్నూలు) : ఏపీ ప్రభుత్వం రేషన్‌ కార్డుదారులకు పంపిణీ చేస్తున్న చంద్రన్న సంక్రాంతి కానుకల పట్ల ఆగ్రహ జ్వాలలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ఉచితం అంటూ పండుగకు పురుగులు పట్టిన సరకులు పంపిణీచేస్తున్నారని రాష్ట్రమంతటా ప్రజలు ఆగ్రహం వ్యక్తం చేస్తున్నవిషయం తెలిసిందే. తాజాగా కర్నూలు జిల్లా నంద్యాలలో రేషన్‌ కార్డుదారులకు పంపిణీ చేసేందుకు సిద్దం చేసిన సరుకులన్నీ నాసిరకంగా ఉండటంతో ప్రజలు అసంతృప్తి వ్యక్తం చేస్తున్నారు. పురుగులు పట్టిన పిండి, బేడలు, బూజుపట్టిన బెల్లం ఇస్తున్నారని ప్రజలు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అవి తింటే పండుగ రోజున ఆస్పత్రిలో చేరాల్సివస్తుందని భయాందోళనలకు గురవుతున్నారు. ఉచితం అంటూ సంక్రాంతి పండుగకు ఇలా పురుగులు, బూజు పట్టిన నాసిరకం సరుకులు ఇస్తారా..? అంటూ ప్రశ్నిస్తున్నారు. సంక్రాంతి పండుగ సందర్భంగా ప్రభుత్వం ఇస్తున్న కానుకలతో కాంట్రాక్టు పొందిన వ్యక్తులకే మేలు కలుగుతోందని.. కార్డుదారులు నాసిరకం వస్తువులతో ఇబ్బంది పడుతున్నారని విమర్శిస్తున్నారు.  పెద్ద మొత్తంలో కాంట్రాక్టు పొందిన వ్యక్తులు తక్కువ ధరకు లభించే నాసిరకం సరుకులు సరఫరా చేశారనే ఆరోపణలు కార్డుదారుల నుంచి వ్యక్తమవుతున్నాయి. 

ప్రభుత్వం రేషన్‌ కార్డుదారులకు పంపిణీ చేస్తున్న చంద్రన్న క్రిస్మస్, సంక్రాంతి కానుకల పంపిణీ గందరగోళంగా తయారైంది. పోర్టబులిటీ సౌకర్యాన్ని ఈ సరుకులకు ఎత్తివేయడంతో చాలా మందికి చంద్రన్న కానుక అందకుండా పోతోంది. పశ్చిమగోదావరి,దేవరపల్లి: ఈ– పోస్‌ యంత్రంలో పోర్టబులిటీ సదుపాయం కల్పించకపోవడంతో పండుగ కానుకలు అందక వినియోగదారులు ఆగ్రహం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అనేక మంది ఇతర జిల్లాల ప్రజలు జిల్లాకు వలస వచ్చి ఉపాధి పొందుతూ జీవనం గడుపుతున్నారు. శ్రీకాకుళం, విజయనగం, విశాఖపట్నం, తూర్పుగోదావరి జిల్లాల నుంచి అనేక కార్మిక కుటుంబాలు వలస వచ్చి దేవరపల్లి, కొవ్వూరు మండలాల్లోని నల్లరాతి క్వారీల్లో పనిచేస్తున్నాయి. ప్రతినెల స్థానికంగా ఉండే రేషన్‌ దుకాణాల్లో రేషన్‌ సరుకులు పోర్టబులిటీలో పొందుతున్నారు. అలాగే భీమవరం ప్రాంతంలో విస్తరించి ఉన్న రొయ్యలు, చేపలచెరువుల వద్ద ఉభయగోదావరి జిల్లాలకు చెందిన వందలాది కుటుంబాలు వలసలు వెళ్లి ఉంటున్నాయి. చంద్రన్న కానుకలకు పోర్టబులిటీ సదుపాయం నిలుపుదల చేయడంతో రేషన్‌ దుకాణా లకు వెళ్లిన కార్డుదారులు నిరాశతో తిరిగి వెళ్లిపోతున్నారు. ప్రతినెల రేషన్‌ సరుకులు ఇస్తుండగా, కానుకలు ఎందుకు ఇవ్వరని కార్డుదారులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. సొంత ఊరుకు వెళ్లి పండగ చేసుకోవాలనడం ఎంత వరకు సమంజసమని కార్డుదారులు ప్రశ్నిస్తున్నారు. కొన్ని గ్రామాల్లో కార్డుదారులకు సమాధానం చెప్పలేక డీలర్లు తల పట్టుకుంటున్నారు. చంద్రన్న క్రిస్మస్‌ కానుకలను ఇవ్వాలనే ఉద్దేశంతో తొలుత 50 శాతం కార్డుదారులకు కానుకలను సరఫరా చేశారు. అయితే సంక్రాంతి కానుకలను కూడా ఈ నెలాఖరుకు పంపిణీ పూర్తి చేయాలని ప్రభుత్వం ఆదేశించడంతో రెండు రోజుల నుంచి అధికారులు గిడ్డంగుల నుంచి రేషన్‌ దుకాణాలకు ఆగమేఘాలపై సరుకులను సరఫరా చేస్తున్నారు. నూరు శాతం కార్డులకు కానుకలను అందించాలని అధికారులు డీలర్లకు ఆదేశాలు ఇవ్వడంతో కానుకల పంపిణీ ముమ్మరంగా జరుగుతోంది. నూరుశాతం కానుకలు రేషన్‌ దుకాణాలకు సరఫరా చేసినందున పోర్టబులిటీ ఇవ్వకపోతే కానుకలు మిగిలిపోతాయని డీలర్లు అంటున్నారు. మిగిలిపోయిన కానుకలు సకాలంలో తిరిగి అప్పగించకపోతే పాడైపోయే ప్రమాదం ఉందని డీలర్లు అంటున్నారు. కానుకల కోసం రేషన్‌ దుకాణాల వద్ద ప్రజలు క్యూ కడుతున్నారు. పోర్టబులిటీ విషయాన్ని పలువురు డీలర్ల సంఘాల ప్రతినిధులు మంత్రి పత్తిపాటి పుల్లారావు, జిల్లా అధికారుల దృష్టికి తీసుకువెళ్లి పరిస్థితిని వివరించారు. అయినప్పటికి ఎటువంటి ఆదేశాలు ఇవ్వలేదని డీలర్లు తెలిపారు. ఒక్కొక్క రేషన్‌ దుకాణంలో 30 నుంచి 100 వరకు పోర్టబులిటీ కార్డులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వం పోర్టబులిటీకి అనుమతి ఇవ్వకపోతే కార్డుదారుల నుంచి తీవ్రమైన వ్యతిరేకత వచ్చే అవకాశం ఉందని అధికారపార్టీ నాయకులు అంటున్నారు. కానుకల్లో తరుగుదల..డీలర్లు లబోదిబో గిడ్డంగుల నుంచి రేషన్‌ దుకాణాలకు సరఫరా చేసిన చంద్రన్న క్రిస్మస్, సంక్రాంతి కానుకల్లో తరుగులు రావడంతో డీలర్లు లబోదిబో మంటున్నారు. శనగపప్పు, కందిపప్పు, గోధుమపిండి ప్యాకెట్లు బస్తాల్లో తక్కువగా ఉంటున్నాయని డీలర్లు వాపోతున్నారు. ప్యాకెట్లు బస్తాలో వేసి తూకం వేసి ఇచ్చారని.. బరువు 50 కిలోలు ఉంటున్నప్పటికి ప్యాకెట్లు మాత్రం 44, 45 కిలోలు ఉంటున్నాయని డీలర్లు తెలిపారు. ఈ విధంగా తరుగులు ఉంటే కార్డుదారులకు ఏవిధంగా సరిపెట్టగలమని, నష్టం ఎవరు భరిస్తారని డీలర్లు వాపోతున్నారు. గిడ్డంగి అధికారులను అడిగితే తమకు సంబంధం లేదంటున్నారని డీలర్లు తెలిపారు. కార్డుదారులకు ప్యాకెట్ల లెక్కన ఇచ్చి... డీలర్లకు తూకం ద్వారా ఇవ్వడం వల్ల డీలర్లు నష్టపోవలసి వస్తోందని పలువురు డీలర్లు గగ్గోలు పెడుతున్నారు. దీనిపై ప్రభుత్వం తగు చర్యలు తీసుకుని తగ్గిన ప్యాకెట్లకు డీలర్లకు ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు.

ఈ చిత్రంలో కనిపిస్తున్న వృద్ధుడి పేరు ఎం.పైడయ్య. నివాసముండేది మున్సి పాలిటీలోని 8వ వార్డు అమ్మిగారి కోనేటిగట్టు. చంద్రన్న రేషన్‌ సరుకుల కోసం అతని కార్డు ఉన్న 307వ నంబర్‌ రేషన్‌ షాపునకు వెళ్లగా అక్కడున్న డీలర్‌ రూ.10లు ఇచ్చి సరుకులు తీసుకెళ్లాలని ఓ కార్డు కూడా చేతిలో పెట్టాడు. దీంతో వృద్ధుడు రూ.10 ఇచ్చి కార్డు చూపించుకుంటూ సరుకులు తీసుకెళ్లాడు.  ఇక్కడ వినియోగదారుడు నిజమైనా.. డీలర్‌ బినామీ కావడం విశేషం. విజయనగరం, బొబ్బిలి: రాష్ట్రంలో చంద్రన్న సరుకులు ఉచితంగా ఇస్తున్నామని ప్రభుత్వం చెప్పుకుంటున్నా క్షేత్రస్థాయిలో కమీషన్లు చాలక రేషన్‌ డీలర్లు చిలక్కొట్టుళ్లకు పాల్పడుతున్నారు. చంద్రన్న సరుకులు ఇచ్చేందుకు రూ.10 నుంచి రూ.20 వసూలు చేస్తున్నారు. డిజిటల్‌ చెల్లింపులు, వాటి ప్రోత్సాహకాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిలిపివేయడంతో పాటు రేషన్‌ డీలర్ల డిమాండ్లను పక్కన పెట్టేయడంతో ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థ ఇష్టారాజ్యంగా తయారైంది. జిల్లాలో 15 ఎంఎల్‌ఎస్‌ పాయింట్ల ద్వారా రెండో అంచెగా రేషన్‌ షాపులకు సరుకులను తరలిస్తున్నారు. జిల్లా వ్యాప్తంగా ఉన్న 1456 రేషన్‌ దుకాణాల్లో అధిక సంఖ్యలో బినామీ డీలర్లు వ్యవహరిస్తున్నారు. వీరు గతంలోలా ఈ వెయింగ్‌లో బియ్యం, సరుకులు ఇవ్వడం లేదు. వాస్తవానికి ఎంఎల్‌ఎస్‌ పాయింట్లలో ఉన్న ఈ వెయింగ్‌ మెషీన్లనే వినియోగించడం లేదు. దీంతో వీరు కూడా డబ్బాలతోనూ, లేదా రాళ్లను ఈ వెయింగ్‌ మెషీన్‌లు పెట్టి చీటీలు ఇస్తున్నారు. ఈ స్లిప్‌లు పట్టుకుని డబ్బులు తీసుకువెళితే బియ్యం ఇస్తారు. ఇలా చేయడం వలన ఇక్కడ ఎంఎల్‌ఎస్‌ పాయింట్లతో పాటు డీలర్ల వద్దా తూకం తరుగు మిగులుతోందని వినియోగదారులు వాపోతున్నారు. నిలిచిపోయిన డిజిటల్‌ చెల్లింపులు .. జిల్లాలో గతంలో చేపట్టిన డిజిటల్‌ చెల్లింపుల విధానం నిలిచిపోయింది. దీంతో అందరు డీలర్లూ డబ్బులు తెస్తేనే సరుకులు ఇస్తున్నారు. ఏటీఎం కార్డు పట్టుకుని రేషన్‌ షాపునకు వెళితే అక్కడున్న డీలర్‌ ఆశ్చర్యంగా వినియోగదారుల వైపు చూస్తున్నారు. గతంలో ఈ విధానం అమలుకోసం డీలర్ల చేత కరెంట్‌ అకౌంట్లను ఓపెన్‌ చేయించారు. ఈ అకౌంట్లు ఇప్పుడు పడకేసినట్టున్నాయి. అంతే కాదు ప్రతీ నెలా ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా లావాదేవీలు నడిపేవారికి బహుమతులు అందించే వారు సెల్‌లను డీఎస్‌ఓ, జేసీల చేతుల మీదుగా అందజేసి ప్రోత్సహించేవారు. ఇప్పుడా విధానం మానేసి దాదాపు రెండేళ్లు పైనే అయిందని పౌరసరఫరాల అధికారే ఒకరు వ్యాఖ్యానించడం విశేషం.  

చంద్రన్న క్రిస్మస్‌ కానుకలు అందుకు నేందుకు లబ్ధిదారులు ఇబ్బంది పడాల్సిన పరిస్థితి నెలకొంది. కార్డు వేరే చోట ఉన్నా పోర్టబులిటీ విధానం ద్వారా తాముం టున్న ప్రాంతంలోనే లబ్ధిదారులు రేషన్‌ తీసుకొనేవారు. అయితే, క్రిస్మస్‌ సందర్భంగా ఇస్తున్న కానుకలను కార్డు ఉన్న చోటే తీసుకోవాల్సి రావడంతో సమస్య నెలకొంది. దీనిపై లబ్ధిదారులు అధికారులకు తెలిపినా పట్టించుకోవడం లేదనే విమర్శలు వినిపిస్తున్నాయి.   చిత్తూరు రూరల్‌: జిల్లాలో 2,896 రేషన్‌షాపులు ఉన్నాయి. వీటి కింద 11.16 లక్షల కార్డుదారులు ఉన్నారు. వీరికి ప్రభుత్వం ప్రతి నెలా ప్రజా పంపిణీ పేరుతో నిత్యావసర సరుకులను అంది స్తోంది. ప్రస్తుతం ఈ–పాస్‌ విధానం ద్వారా పంపిణీ జరుగుతోంది. ఈ విధానానికి ప్రభుత్వం 2015లో శ్రీకారం చుట్టింది. దీంతో కార్డు ఉన్న ప్రాంతంలోనే కాకుండా వేరే చోట కూడా సరుకులు పొందేందుకు పోర్టబులిటీ సిస్టం ప్రవేశపెట్టింది. జిల్లాలో సుమారు 2.50 లక్షల కార్డుదారులు పోర్టబులిటీ ద్వారా కార్డు ఉన్న ప్రాంతంలో కాకుండా ఇతర ప్రాంతాల్లో సరుకులు తీసుకుంటున్నారు. పోర్టబులిటీ లేక ఇక్కట్లు చంద్రన్న క్రిస్మస్‌ కానుకల పంపిణీకి మాత్రం పోర్టబులిటీ ఆప్షన్‌ లేకపోవడంతో లబ్ధిదారుల్లో ఆందోళన నెలకొంది. జిల్లాలో తెల్లరేషన్‌ కార్డు కలిగిన ప్రతి ఇంటికి ప్రభుత్వం క్రిస్మస్, సంక్రాతి కానుకలను ఇవ్వాలని నిర్ణయం తీసుకుంది. ఒక్కో కార్డుకు కిలో గోధుమ పిండి, కిలో కంది పప్పు, అరకిలో శనగపప్పు, 100 గ్రాముల నెయ్యి, అరలీటరు వంట నూనె, అరకిలో బెల్లం అందజేయాలని ఆదేశాలు వచ్చాయి. జిల్లాకు 994.108 మెట్రిక్‌ టన్నుల గోధుమ పిండి, కందిపప్పు 306.950 మెట్రిక్‌ టన్నులు, శనగపప్పు 221.110 మెట్రిక్‌ టన్నులు, బెల్లం 352.712 మెట్రిక్‌ టన్నులు, పామాయిల్‌ 552.426 కిలో లీటర్లు, నెయ్యి 106.431 కిలో లీటర్లు సరఫరా అయ్యాయి. 3 రోజుల క్రితమే సరుకులు చౌకదుకాణాలకు చేరుకున్నాయి. శనివారం నుంచి పంపిణీ ప్రారంభించారు. కానీ పోర్టబులిటీ ద్వారా సరుకులు తీసుకునే వారికి బ్రేకులు పడ్డాయి. ఈ–పాస్‌లో పోర్టబులిటీ ఆప్షన్‌ లేకపోవడంతో లబ్ధిదారులు తమ రేషన్‌ కార్డు ఉన్న ప్రాంతాలకు వెళ్లి క్రిస్మస్‌ కానుక పొం దేందుకు అవస్థలు పడుతున్నారు. చౌకదుకాణాల చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేస్తున్నారు. షాపు వద్ద పడిగాపులు కాయాల్సిన దుస్థితి నెలకొంది. కానుకలు తీసుకునేందుకు కూడా పోర్టబులిటీ విధానం అమలుచేయాలని వారు కోరుతున్నారు. పేదలకే కష్టం సరుకులు ఎక్కడైనా తీసుకోవచ్చం టూ ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న విధానం బాగుంది. పేదప్రజలకు ఊరట కలిగింది. కానీ పండుగ సరుకులు తీసుకోవడంలో ఆంక్షలు పెట్టడం సరికాదు. ప్రభుత్వం స్పందించాలి. పోర్టబులిటీ ద్వారా సరుకులు అందించాలి.       – రాజారత్నంరెడ్డి, చిత్తూరు

పశ్చిమగోదావరి  , కొవ్వూరు రూరల్‌: పోర్టబులిటీ ద్వారా రాష్ట్రంలో ఎక్కడైనా రేషన్‌ సరుకులు పొందే అవకాశం కల్పించిన ప్రభుత్వం, ఈ పద్ధతిని చంద్రన్న కానుకలకు మాత్రం రద్దు చేసింది. దీంతో లబ్ధిదారులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ప్రభుత్వం తాజాగా ఏ రేషన్‌ షాపు పరిధిలో ఉన్న కార్డుదారులు అక్కడే చంద్రన్న కానుకలు పొందాలని పేర్కొనడంతో చాలా మంది లబ్దిదారులు అయోమయంలో పడ్డారు. ఇదేమి అన్యాయం అంటూ ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఇప్పటికే షాపుల పరిధిలో ఈ పాస్‌ యంత్రంలో పోర్టబులిటీ సౌకర్యాన్ని తొలగించడంతో షాపుల నిర్వాహకులు సైతం ఏమీ చేయలేమని చేతులెత్తేడంతో సొంత గ్రామాల్లో కానుక సరుకులు తీసుకోవడానికి కొంతమంది పయనమవుతున్నారు. ఉపాధి, ఉద్యోగం, ఇతర పరిస్థితుల దృష్ట్యా మండలం, పట్టణ పరిధి నుంచి వలస వెళ్లి రేషన్‌ లబ్ధిదారులు పోర్టబులిటీ సౌకర్యాన్ని వినయోగించుకుని రేషన్‌ సరుకులు, కానుక సరుకులు పొందేవారు. జిల్లాలో 2020 రేషన్‌ షాపుల పరిధిలో 12,39,721 రేషన్‌ కార్డులకు గాను 3,06,853 మంది పోర్టబులిటీ ద్వారా సరుకులు పొందినట్టు ఆన్‌లైన్‌లో నమోదై ఉంది. ఈ నేపథ్యంలో ప్రభుత్వం చంద్రన్న కానుక సరకులకు పోర్టబులిటీ నిలిపివేయడంతో ప్రజలు ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. ఇప్పటివరకూ రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 16,44,002 కార్డులకు చంద్రన్న కానుకలు ఇవ్వగా, జిల్లాలో 1,77, 205 కార్డులకు పంపిణీ చేసి ఆదివారం రాత్రికి సుమారుగా రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 11.46 శాతం, జిల్లాలో 14.26 శాతం పంపిణీ చేసినట్టు అధికారుల గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. కొత్త షాపుల నేపథ్యంలో ఇబ్బందులు జిల్లావ్యాప్తంగా ఇటీవల కొత్త షాపులు ఇవ్వడంతో ఇబ్బందులు మరీ ఎక్కువయ్యాయని లబ్ధిదారులు చెబుతున్నారు. ఒకే గ్రామంలో రెండు మూడు షాపులు ఉన్నా ఆ ఇబ్బందులు తప్పడం లేదు. పోర్టబులిటీ అవకాశం ఉంటే దగ్గరలో ఉన్న షాపుల్లో సరుకులు పొందేవారు. అయితే ఇప్పుడు పోర్టబులిటీ లేకపోవడంతో, ఏ షాపు పరిధిలో తన కార్డు ఉంటుందో అక్కడికి వెళ్లి కార్డుదారుడు రేషన్‌ సరుకులు తెచ్చుకోవాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది. ఇటీవల అనుమతులు ఇచ్చిన కొత్త షాపులకు పాత షాపుల నుంచి బైపరిగేషన్‌ చేసి కార్డులు బదిలీ చేయడంతో కార్డు ఎక్కడ ఉందో తెలియని అయోమయ పరిస్థితి ఏర్పడింది. పోర్టబులిటీ లేకపోవడంతో డీలర్లతో పాటు, కార్డుదారులు అవస్థలు పడుతున్నారు. అయితే ఇటీవల రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా డీలర్ల డిమాండ్ల సాధన కోసం సమ్మె చేసిన నేపథ్యంలో, జనంలో డీలర్లను చులకన చేయడానికే ఈ విధమైన చర్యలకు ప్రభుత్వం ఆదేశాలతో అధికారులు చేపట్టినట్టు పలువురు డీలర్లు ఆరోపిస్తున్నారు. ఈ చర్యల వల్ల పోర్టబులిటీ సౌకర్యాన్ని వినియోగించుకుంటున్న రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 12,39,721, జిల్లాలో 3,06,853 మందిని చంద్రన్న కానుకలకు దూరం చేయాలని ప్రభుత్వ పన్నాగమని పేదలు ఆరోపిస్తున్నారు.

విజయనగరం గంటస్తంభం: ఈ ఏడాది జిల్లాలో వర్షాభావ పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి. ప్రధాన పంట వరి పూర్తిగా దెబ్బతింది. ఈ నేపథ్యంలో రైతులు, వ్యవసాయ కూలీలు తీవ్రంగా నష్టపోయారు. ఈ పరిస్థితుల్లో కుటుంబాలను నెట్టుకురావడమే కష్టంగా భావిస్తున్న తరుణంలో పండుగలు జరుపుకోవడం తలకు మించిన భారమే. ఇలాంటి దీనస్థితిలో ఆదుకోవాల్సిన ప్రభుత్వం పండగ పూట కంటితుడుపుగా గతంలో ఇచ్చిన సరుకులే చంద్రన్న కానుకగా ఇవ్వాలని నిర్ణయించింది. వాస్తవానికి నాలుగేళ్లగా ఇస్తున్న సరుకులపై ప్రజలు తీవ్ర అసంతృప్తితో ఉండగా.. ఇప్పుడూ అవే సరుకులు ఇవ్వడంతో మరింత అసంతృప్తికి గురికావడం ఖాయమని కొందరు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఇవీ సరుకులు ప్రభుత్వం ప్రతి ఏటా రంజాన్‌ సమయంలో ముస్లింలు, క్రిస్మస్‌ సమయంలో క్రిష్టియన్లకు, సంక్రాంతి పండుగ సమయంలో హిందువులకు చంద్రన్న కానుక పేరుతో సరుకులు సరాఫరా చేస్తున్న విషయం విధితమే. ఈ ఏడాది కూడా అదేవిధంగా పంపిణీ చేసేందుకు నిర్ణయించింది. క్రిస్మస్, సంక్రాంతి పండగలు వరుసుగా ఉండడంతో సరుకులు సరఫరాకు చర్యలు తీసుకుంది. ఈ ఏడాది కాసింత ముందుగా జిల్లాకు సరుకులు చేరుతున్నాయి. అయితే సంక్రాంతి, క్రిస్మస్‌లకు ఒక్కో కార్డుదారునికి అర కిలో పామాయిల్, అర కిలో కందిపప్పు, అరకిలో శనగపప్పు, అర కిలో బెల్లం, కిలో గోధుమపండి, 100 గ్రాముల నెయ్యి సరఫరా  చేయాలని నిర్ణయించింది. గత నాలుగేళ్లగా ఇవే సరుకులు సరఫరా చేస్తున్న విషయం తెలిసిందే. ఉపశమనం నామమాత్రమే..   ప్రభుత్వం ప్రస్తుతం సరఫరా చేయాలని నిర్ణయించిన సరుకులు ధరలు రిటైల్‌ మార్కెట్‌లో చూస్తే ఏమేరకు ప్రయోజనం కలుగుతుందో అర్థం చేసుకోవచ్చు.ఆరు రకాల సరుకులు కిరాణా దుకాణానికి వెళ్లి చిల్లరగా కొనుగోలు చేస్తే రూ.230లకు వచ్చేస్తాయి. ప్రభుత్వం టోకుగా కొనుగోలు చేయడం వల్ల రూ.200 లోపే వస్తాయి. దీన్ని బట్టి చూస్తే జిల్లాలో కార్డులున్న 7.04 లక్షల కుటుంబాల్లో ఒక్కో కుటుంబానికి సంక్రాంతి కానుక, క్రిస్మస్‌ పేరుతో కలిగే ప్రయోజనం నామమాత్రమే అని చెప్పుకోవాలి. ప్రచారం కోసమే.. ప్రభుత్వం సరఫరా చేసే ఈ సరుకులతో ప్రజలకు ఒరిగేదీ ఏమీ లేదు. ఆరు సరుకులతోనే పండగ అయిపోదు. ఆ విషయం ప్రభుత్వానికి తెలుసు. కానీ ప్రచారం కోసమే ఇదంతా చేస్తుందన్న విషయం లబ్ధిదారులు ఎప్పుడో గుర్తించారు. అందుకే నాలుగేళ్లుగా ఇస్తున్నా, ప్రభుత్వం ఎంతో చేస్తున్నామని సభలు, సమావేశాల్లో గొప్పలు చెప్పుకుంటున్నా ప్రజలు మాత్రం సంతృప్తి వ్యక్తం చేయడం లేదు. ఇందుకు కారణాలు కూడా లేకపోలేదు. గత ప్రభుత్వం హాయాంలో నెయ్యి మినహా మిగతా సరుకులన్నీ నెలనెలా సరఫరా చేసేవారు. వీటితోపాటు అదనంగా కొన్ని సరుకులు ఇచ్చేవారు. దీంతో కోటా దుకాణానికి వెళితే సంచి నిండా ఇంటికి ఉపయోగపడే సరుకులు వచ్చేవి. వీటన్నింటికీ కోత వేసిన ప్రభుత్వం ప్రస్తుతం బియ్యం, పంచదార మాత్రమే సరఫరా చేస్తోంది. ఇప్పుడు ఆ పరిస్థితి లేకుండా ఏడాదికోసారి ఇచ్చి చేతులు దులుపుకోవడంపై లబ్ధిదారులు పెదవి విరుస్తున్నారు. ఫొటోలు దూరం ఈసారి సరుకుల సరఫరాలో కొంతవరకు ప్రచారం తగ్గించినట్లు కనిపిస్తోంది. ప్రస్తుతానికి జిల్లాకు 25 శాతం సరుకులు చేరాయి. ఇందులో దాదాపు అన్ని రకాల సరుకులు ఉన్నాయి. ప్యాకెట్ల రూపంలో సరుకులున్నా వాటిపై గతంలో మాదిరిగా ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబునాయుడు, పౌరసరఫరాలశాఖ మంత్రి ఫొటోలు లేవు. సరుకులు తీసుకెళ్లే గోనె సంచులపై మాత్రం వారి ఫొటోలు ముద్రించారు. మరో ఆరు నెలల్లో ఎన్నికలు ఉన్న నేపథ్యంలో ఎన్నికల షెడ్యూల్‌ ఎప్పుడైనా వచ్చే అవకాశం ఉండడంతో ప్యాకెట్లపై ఫొటోలు ముద్రించలేదన్న అభిప్రాయం వ్యక్తమవుతోంది. ఈ విషయం పౌరసరఫరాలసంస్థ డీఎం డి. షర్మిల వద్ద ప్రస్తావించగా.. ఆరు రకాల సరుకులు మాత్రమే వచ్చాయన్నారు. డిసెంబర్‌లో సగం కార్డుదారులకు సరిపోయే సరుకు డిపోల్లో అందుబాటులో ఉంచాలన్నది ఉన్నతాధికారుల ఉద్దేశమన్నారు. మిగతా సగం లబ్ధిదారులకు జనవరిలో ఇస్తామన్నారు. 

నిడదవోలు మండలం కోరుమామిడి గ్రామానికి చెందిన మట్టా వరలక్ష్మి, లకంసాని శ్రీను జూన్‌ 23న కులాంతర వివాహం చేసుకున్నారు. వధువు బీసీ  కావడంతో వీరికి చంద్రన్న పెళ్లికానుక కింద రూ.50 వేలు ప్రోత్సాహకం అందించాల్సి ఉంది. అయితే ఇప్పటికీ బ్యాంక్‌ ఖాతాలో జమకాలేదు. బ్యాంక్‌ ఖాతాకు ఆధార్‌ సీడింగ్‌ చేయాలని వెలుగు అధికారులు సూచించడంతో ఆ పని పూర్తిచేసినా ప్రయోజనం లేకపోయింది. ఈ నవజంట పెళ్లికానుక కోసం ఆశగా ఎదురుచూస్తోంది. నిడదవోలు మండలం అట్లపాడు గ్రామానికి చెందిన పుచ్చకాయల స్వప్నకు, పురుషోత్తపల్లికి చెందిన సాలి లక్ష్మణరావుకు పరిశుద్ధ వివాహం జరిగింది. వీరికి చంద్రన్న పెళ్లికానుక కింద రూ.40 వేలు అందాల్సి ఉండగా వివాహ నమోదు ధ్రువీకరణ పత్రం అందలేదని వెలుగు ప్రాజెక్టు అధికారులు చెబుతున్నారు. ఈ మ్యారేజ్‌ సర్టిఫికెట్‌ జారీ చేయాల్సిన గ్రామ పంచాయతీ అధికారులకు సరైన అవగాహన లేకపోవడంతో పెళ్లికానుక మంజూరులో జాప్యం జరుగుతోంది. పశ్చిమగోదావరి, నిడదవోలు రూరల్‌: ఆడపిల్ల పెళ్లికి ప్రోత్సాహం అందించేందుకు ప్రభుత్వం ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు పుట్టిన రోజు ఏప్రిల్‌ 20న చంద్రన్న పెళ్లికానుక పథకాన్ని ప్రారంభించింది. పెళ్లిచేసుకున్న రోజునే నవవధువు ఖాతాలో ప్రోత్సాహం వేస్తామని సీఎం ప్రకటించారు. అయితే ఆ ప్రకటన ఆచరణకు నోచుకోవడం లేదు. దీంతో దరఖాస్తు చేసుకున్న నవదంపతులకు లబ్ధి కోసం ఎదురుచూపులు తప్పడం లేదు. అమలులోనే చిక్కులు చంద్రన్న పెళ్లికానుక అమలులో చిక్కులు ఎదురవుతున్నాయి. నమోదులో సాంకేతికపరమైన సమస్యలతో లబ్ధిదారులు నిరాశకు లోనవుతున్నారు. గతంలో ముస్లింలకు అందించే దుల్హన్‌ పథకాన్ని, కులాంతర వివాహ పథకాన్ని చంద్రన్న పెళ్లికానుక కిందకు తీసుకొచ్చి ప్రత్యేక సాఫ్ట్‌వేర్, వెబ్‌సైట్‌ రూపొందించారు. ఆన్‌లైన్‌ విధానంలో రియల్‌టైమ్‌ గవర్నెన్స్‌ టోల్‌ఫ్రీ నంబర్‌ 1100 ద్వారా, వెలుగు, మెప్మా, మీసేవా కేంద్రాల ద్వారా దరఖాస్తులు స్వీకరిస్తున్నారు. దరఖాస్తుదారులుసరైన పత్రాలు సమర్పించిన కారణంగా ఎక్కువ దరఖాస్తులు తిరస్కరణకు గురవుతున్నాయి. దరఖాస్తు చేసుకుని అర్హత సాధించిన వధువులకు ఆర్థిక ఆసరా కలుగుతుందని భావించినా సక్రమంగా అందడం లేదు. జిల్లాలో ఇప్పటివరకు 5,662 మంది పెళ్లి కానుక కోసం దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. వీరిలో అన్ని అర్హతలూ ఉన్న∙3,718 జంటలు పెళ్లికానుకలు అందుకున్నారు. మిగిలిన వారందరినీ వివిధ ధ్రువీకరణ పత్రాలు అందజేయని కారణంతోనూ, ప్రజాసాధికారక సర్వేలో పేర్లు లేవనే నెపంతోనూ పెండింగ్‌ పెట్టారు. మొత్తం 1,944 అర్జీలను పెండింగ్‌లో పెట్టారు. వాస్తవానికి జిల్లాలో ఇప్పటివరకు సుమారు 10 వేలకు పైగా వివాహాలు జరిగినా సగం మంది సాంకేతిక చిక్కులు కారణంగా దరఖాస్తు చేసుకోలేదని తెలుస్తోంది. ప్రధానంగా పెళ్లికి 15 రోజుల ముందే దరఖాస్తు చేసుకోవాలనే నిబంధన ఉండటంతో పాటు రకరకాల ధ్రువీకరణ పత్రాలు సమర్పించాల్సి ఉండడం, కార్యాలయాల చుట్టూ తిరగాల్సి ఉండటంతో, పెళ్లికానుకపై సరైన అవగాహన లేకపోవడంతో పలువురు ఈ పథకానికి దరఖాస్తు చేసుకునేందుకు ఆసక్తి చూపడం లేదు. దీంతో ప్రభుత్వం ఇకపై పెళ్లికి పది రోజుల ముందు దరఖాస్తు చేసుకునే అవకాశం కల్పించింది. మరోసారి గడువు పెంచినా.. ఏప్రిల్‌ 20 నుంచి అక్టోబర్‌ 31 వరకు వివాహాలు చేసుకున్నవారు మరోసారి దరఖాస్తు చేసుకునేందుకు ప్రభుత్వం గడువు పెంచింది. అయితే సరైన ప్రచారం లేకపోవడంతో అర్హులు నమోదు చేసుకోలేదు. జిల్లాలో 2,285 మంది దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. వీటిని క్షేత్రస్థాయిలో కల్యాణమిత్ర పరిశీలించిన తర్వాతే చంద్రన్న పెళ్లికానుక వెబ్‌పోర్టల్‌లో పొందుపర్చాలనే నిబంధన పెట్టారు. దీంతో నవవధువులు పెళ్లిచేసుకున్న ఫొటోలు, ధ్రువీకరణ పత్రాలతో కార్యాలయాల చుట్టూ తిరగాల్సిన పరిస్థితి నెలకొంది. ఇప్పటివరకు భవన, ఇతర నిర్మాణ కార్మికుల సంక్షేమ బోర్డు సభ్యులు 10 మంది పెళ్లిచేసుకోగా ఒక్కరికీ పెళ్లికానుక ప్రోత్సాహకం అందలేదు. కానుక ఇలా.. గిరిపుత్రికలకు రూ.50 వేలు, ఎస్టీ కులాంతర వివాహానికి రూ.75 వేలు, ఎస్సీలకు రూ.40 వేలు, ఎస్సీ  కులాంతర వివాహానికి రూ.75 వేలు, ముస్లింలకు (దుల్హన్‌) రూ.50 వేలు, బీసీలకు రూ.35 వేలు, బీసీ  కులాంతర వివాహాలకు రూ.50 వేలు, విభిన్న ప్రతిభావంతుల వివాహాలకు రూ.లక్ష, భవన, ఇతర నిర్మాణ కార్మికుల సంక్షేమ బోర్డు సభ్యులు, కార్మికుల సంక్షేమ మండలి సభ్యులు ఎస్టీలకు రూ.50 వేలు, ఎస్సీలకు రూ.40 వేలు, బీసీలకు రూ.35 వేలు, ఓసీలకు రూ.20 వేలు ప్రోత్సాహకాలు అందించనున్నారు. కావాల్సిన ధ్రువీకరణ పత్రాలు.. మీసేవ జారీ చేసిన కులము, నివాస, జనన ధ్రువీకరణ పత్రాలు, తెల్లరేషన్‌ కార్డు, అంగవైకల్యం ఉన్నవారైతే సదరం సర్టిఫికెట్, వధువు, వరుడు పెళ్లి కార్డులు, ఆధార్‌ కార్డులు, ఆధార్‌తో సీడ్‌ చేయబడిన వధువు బ్యాంక్‌ ఖాతా వివరాలు, ఏపీ బిల్డింగ్, నిర్మాణ కార్మికుల సంక్షేమ బోర్డు సభ్యత్వం ఉన్న వారైతే రిజిస్ట్రేషన్‌ నంబర్, కార్మిక సంక్షేమ బోర్డులో సభ్యత్వం ఉన్నవారైతే ఐడీ కార్డు, పెళ్లికి సంబంధించిన మూడు ఫొటోలు అందించాల్సి ఉంది. అర్హతలివీ.. ♦ పెళ్లి తేదీ నాటికి పెళ్లి కుమార్తె వయస్సు 18 ఏళ్లు, పెళ్లి కుమారుడి వయస్సు 21 ఏళ్లు నిండి ఉండాలి. ♦ మొదటి వివాహం చేసుకునే వారు మాత్రమే ఈ పథకంలో అర్హులు. ♦ భర్త చనిపోయిన వితంతువులకు మాత్రమే రెండో వివాహానికి ఈ పథకం వర్తిస్తుంది. ♦ నమోదు చేసుకునే సమయానికి ఆధార్‌ నంబర్‌ ఉండాలి. వివాహం రాష్ట్రంలో మాత్రమే జరగాలి. ♦ వధువు, వరుడు ప్రజాసాధికారక సర్వేలో నమోదై ఉండాలి. దరఖాస్తు చేసుకునే సమయానికి వివాహ తేదీ, వేదిక నిర్ణయించాల్సి ఉంది.

ప్రకాశం, చీరాలటౌన్‌: పేద కుటుంబాలకు చెంది ఏప్రిల్‌ 20 నుంచి సెప్టెంబర్‌ 30 వరకు పెళ్లి చేసుకున్న దంపతులకు ప్రభుత్వం అందిస్తున్న చంద్రన్న పెళ్లికానుక పొందేందుకు గడువును ఈనెల 30 వరకు పొడిగించినట్లు జిల్లా మైనార్టీ సంక్షేమాధికారి పి.ఝాన్సీరాణి తెలిపారు. స్థానిక మండల పరిషత్‌ కార్యాలయంలో పెళ్లికానుకకు దరఖాస్తు చేసుకున్న నూతన ముస్లిం దంపతుల ధృవీకరణ పత్రాలు, వివరాలను నమోదు చేసుకున్నారు. కార్యక్రమానికి హాజరైన జిల్లా మైనార్టీ సంక్షేమాధికారి విలేకరులతో మాట్లాడుతూ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఏప్రిల్‌ 20 నుంచి సెప్టెంబర్‌ 30 వరకు పెళ్లిళ్లు చేసుకున్న ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీల దంపతులకు ఆర్థిక చేయూతనిచ్చేందుకు చంద్రన్న పెళ్లికానుకను ప్రవేశపెట్టిందన్నారు. గతంలో చాలామంది ఈ పథకానికి దరఖాస్తులు చేసుకోకపోవడంతో ప్రభుత్వం నెలాఖరు వరకు గడువు పెంచినట్లు తెలిపారు. ముస్లిం సామాజిక వర్గాలకు చెందిన వారు చీరాల మండలంలో ఐదుగురు, జిల్లాలో 45 మంది ఇప్పటి వరకు పేర్లు ఆన్‌లైన్‌లో నమోదు చేసుకున్నారని, ఇంకా మిగిలిన వారు కూడా తగిన ధృవీకరణ పత్రాలతో పెళ్లికానుకకు దరఖాస్తు చేసుకోవాలన్నారు. కార్యక్రమంలో వెలుగు ఏపీఎం టి.మోహనరావు, సిబ్బంది, అర్జీదారులు ఉన్నారు.

గరివిడి మండలం గెడ్డపువలసకు చెందిన ఈమె పేరు యడ్ల జయమ్మ. కోనూరు గ్రామానికి చెందిన సీహెచ్‌.గణపతితో ఈ ఏడాది మే నెల ఒకటో తేదీన ఈమెకు వివాహమైంది. వీరు చంద్రన్న కానుకకోసం దరఖాస్తు చేస్తే ఇప్పటివరకూ ఆ మొత్తం అందలేదు. రోజూ కార్యాలయాల చుట్టూ తిరుగున్నప్పటికీ ఫలితం లేకపోతోంది. స్థానిక నాయకులు ఎవరైనా అడ్డుపడుతున్నారేమోనన్న అనుమానం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. కానీ అధికారులు ఏ విషయం తెలియజేయడం లేదని చెబుతున్నారు.  బాడంగి మండలం చినభీమవరానికి చెందిన ఈమె పేరు గొట్టాపు శ్రీదేవి. ఈమెకు సాలూరు పట్టణం గుమడాం వీధికి చెందిన సబ్బాన శ్రీనివాసరావుతో ఈ ఏడాది మేనెల 3వ తేదీన పెళ్లయింది. సాధారణ వ్యవసాయ కుటుంబానికి చెందిన వీరు బీసీకి వర్గీయులు. ఈమెకు రూ. 35వేలు చంద్రన్న పెళ్లికానుకకు అర్హత ఉన్నప్పటికీ ఇప్పటివరకు ఆ మొత్తం మంజూరు కాలేదు. అసలు అందుతుందో లేదో తెలియడం లేదని వారు వాపోతున్నారు. విజయనగరం అర్బన్‌:పేద కుటుంబాలకు చెందినవారు పెళ్లి చేసుకుంటే వారికి కులాల ప్రాతిపదికన ప్రభుత్వం తరఫున పెళ్లి కానుక అందజేస్తామంటూ రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి ఆర్భాటంగా ప్రకటించారు. తీరా పథకాన్ని అర్హులందరికీ అందించడంలో సవాలక్ష ఆంక్షలు పెడుతోంది. దీనివల్ల పేర్లు నమోదు చేసుకుని చేతికి వచ్చేవర కూ అసలు వస్తుందా రాదాఅన్న సందేహం లబ్ధిదారుల్లో కలుగుతోంది. ఎదురవుతున్న సమస్యలను పరిష్కరించడంలోశ్రద్ధ చూపకపోవడంతో ఎవరికీ అందడం లేదు. వేలల్లో నమోదు... వందల్లో లబ్ధి! జిల్లాలో ఏప్రిల్‌ 20 నుంచి అమలవుతున్న ఈ పథకంలో జిల్లావ్యాప్తంగా ఇంతవరకు 2,589 జంటలు నమోదు చేసుకున్నాయి. వీరిలో 1,227 మంది వరకు మాత్రమే అర్హులైనట్లు నివేదికలు చెపుతున్నాయి. అయితే పెళ్లిళ్లు పూర్తి చేసుకొని మూడు నుంచి నాలుగు నెలలు కావస్తున్నా నగదు విడుదల కావడం లేదన్న ఆరోపణలు వినిపిస్తున్నాయి. ఇంతవరకు కేవలం 977 జంట లకు మాత్రమే రూ.3.83 కోట్లు విడుదల చేసిన ట్లు నివేదికలు చెపుతున్నాయి. నిబంధన ప్రకా రం పెళ్లికి ముందే నగదు విడుదల చేయాలి. పెళ్లి చేసుకొని మూడు నుంచి నాలుగునెలల ఆలస్యం గా నగదు విడుదలవ్వడంపై విమర్శలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. సాధారణంగా మాఘమాసంలో ఎక్కువగా పెళ్లిళ్లు జరుగుతుంటాయి. ఇలా ఫిబ్రవరి, మార్చినెలల్లో దాదాపు 2,500 పెళ్లిళ్లు జిల్లాలో జరిగినట్టు ఒక అంచనా. కానీ పథకం ఏప్రిల్‌ 20 నుంచి అమలులోకి రావడంతో వారందరూ అవకాశం కోల్పోయినట్టయింది. కేవలం లబ్ధిదారులను కొంతమందికైనా తగ్గించాలన్న వ్యూహంతోనే ఆలస్యంగా పథకాన్ని ప్రారంభించారన్న వాదనలూ వినిపిస్తున్నాయి. అందుబాటులోలేని ‘కాల్‌ సెంటర్లు’ ఏప్రిల్‌ నెల 20న ప్రారంభించిన ‘చంద్రన్న పెళ్లి కానుక’ పథకం అమలు తీరుపై ఆది నుంచి విమర్శలు వినిపిస్తున్నాయి. పెళ్లి సీజన్‌ అయిపోయిన తరువాత అమలు చేయడం ఒక కారణమైతే అసలు పథకంలో నమోదు ప్రక్రియపై క్షేత్రస్థాయిలో పేదలకు అవగాహన కలిగించే వ్యవస్థ నిర్వీర్యంగా ఉండడం మరో కారణం. గ్రామాణాభివృద్ధి శాఖ, వెలుగు విభాగం ఆధ్వర్యంలో సాగుతున్న ఈ పథకం తొలుత మీ–సేవా కేంద్రం ద్వారా  నమోదు ప్రక్రియను చేపట్టడం వల్ల సాంకేతికంగా పలు సమస్యలను ఎదుర్కోవలసి వస్తోంది. తాజాగా ఆ విధానాన్ని రద్దు చేసి మండల కేంద్రాల్లోని మండల సమాఖ్య కార్యాలయాల్లో ‘చంద్రన్న పెళ్లి కానుక’ నమోదు కేంద్రాలు, కాల్‌ సెంటర్లను ఏర్పాటు చేశారు. అయితే అక్కడ నమోదు చేయడానికి ప్రత్యేకించిన సిబ్బంది లేకపోవడం వల్ల గ్రామాల నుంచి వచ్చిన అభ్యర్థులు పేర్ల నమోదు కోసం రోజంతా నిరీక్షించాల్సి వస్తోందని వాపోతున్నారు. జిల్లా కేంద్రంలో మహిళా ప్రాంగణంలో ఏర్పాటు చేసిన కాల్‌ సెంటర్‌ ప్రదర్శన బోర్డు ప్రచారం కోసమే అన్నట్టు సమావేశ మందిర గదికి పెట్టారు. పెళ్లికానుక ప్రోత్సాహం ఇలా... చంద్రన్న పెళ్లికానుక కింద ఇస్తున్న ప్రోత్సాహకాలు కులాలవారీగా నిర్ణయించారు. ఎస్టీలు, మైనార్టీలకు రూ.50 వేలు, ఎస్సీలకు రూ.40 వేలు, బీసీలకు రూ.35 వేలు అందిస్తామని ప్రకటించారు. ఈ సాయం కోరేవారు పెళ్లికి 15 రోజుల ముందు దరఖాస్తు చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. వధూవరులు తప్పనిసరిగా ప్రజాసాధికార సర్వేలో నమోదై ఉండాలి. గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాల్లో పౌరసరఫరాల శాఖ దుకాణాల ద్వారా పల్స్, ఈ–కేవైసీ చేసుకోవడానికి ప్రభుత్వం అవకాశం కల్పిస్తుంది. 

ఎంతో హంగూ ఆర్భాటంతో ప్రభుత్వం ఆరంభిస్తున్న పథకాలు ఆచరణలో అర్హులకు అందడం లేదనే విమర్శలొస్తున్నాయి. రకరకాల స్కీంలు ప్రవేశపెడుతూ ప్రకటనలిస్తున్నారేగానీ  క్షేత్రస్థాయిలో అవి అమలుకు నోచుకోవడం లేదు. పేదింటి ఆడపిల్ల పెళ్లికి ఆర్థిక సాయం చేస్తామని గొప్పగా ప్రారంభించిన చంద్రన్న పెళ్లికానుక పథకం అమలు ప్రశ్నార్థకంగా మారింది. లబ్ధిదారులు దరఖాస్తు చేసుకునేందుకు వారం రోజుల నుంచి పథకం వెబ్‌సైట్‌ ఓపెన్‌ కావడం లేదు. దీంతో ఏం చేయాలో దిక్కుతోచడం లేదని దరఖాస్తుదారులు వాపోతున్నారు. టోల్‌ఫ్రీ నంబర్‌ 1100కు ఫిర్యాదు చేసినప్పటికీ ఫలితం ఉండటంలేదని అంటున్నారు.  పటమట (విజయవాడ తూర్పు): ప్రచార ఆర్భాటానికి బ్రాండ్‌ అంబాసిడర్‌గా ఉండే ప్రభుత్వ పథకాలు లబ్ధిదారులకు చేరటంలో పలు అవాంతరాలు ఎదురవుతున్నాయి. పేదింటి ఆడపిల్లకు ఆర్థిక సహాయం చేయడం ద్వారా వారికి అండగా ఉంటామంటూ ప్రభుత్వం ప్రారంభించిన చంద్రన్న పెళ్లికానుక పథకం అస్తవ్యస్తంగా తయారైంది. నిరంతరం అందుబాటులో ఉండాల్సిన సేవలు అర్ధంతరంగా నిలిపేయటంతో కొన్ని వర్గాల వధూవరులు ఇబ్బందులు ఎదుర్కోవాల్సిన పరిస్థితి నెలకొంది. ముహూర్తాలు లేవనే కారణంతో క్రిస్టియన్లు, ముస్లిం వర్గాల ప్రజలు పథకం  కోసం రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసుకునేందుకు అధికారులు కొర్రీలు వేస్తున్నారు.  దీంతో పలువురు కాబోయే వధూవరులు, పెళ్లిళ్ల కుటుంబాలు విజయవాడ నగర పాలక సంస్థ చుట్టూ ప్రదక్షిణలు చేస్తున్నారు. నగరపాలక సంస్థ పరిధిలో యూసీడీ విభాగం ఆధ్వర్యంలో నమోదయ్యే కార్యక్రమం తాత్కాలికంగా నిలిపివేయటంతో ఆయా ప్రాంతాలకు చెందిన 36 కుటుంబాలు ధ్రువీకరణ పత్రాలు పట్టుకుని కార్యాలయం వద్ద పడిగాపులు పడుతున్నారు. దీనిపై ఫిర్యాదు చేయటానికి యత్నించినా అ«ధికారులు తమ గోడు పట్టించుకోకపోవటంతో నిరాశతో వెనుతిరుగుతున్నారు.  అక్టోబర్‌ 10 వ తేదీ తర్వాతే రిజిస్ట్రేషన్‌/వెరిఫికేషన్‌... అక్టోబర్‌లో ముహుర్తాలు ఉండటంతో వెబ్‌సైట్‌ను నిలుపదల చేయాల్సి వచ్చిందని అధికారులు అంటున్నారు. ముహుర్తాలతో పనిలేని క్రిస్టియన్, ముస్లిం, బౌద్ధ మతస్తులు రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసుకోవటానికి ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. నిబంధనల మేరకు పెళ్లికి 15 రోజుల ముందు చంద్రన్న పెళ్లికానుక పథకానికి మీ సేవలో అర్జీ పెట్టుకుంటే కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్‌ అధికారి/కళ్యాణ మిత్రలు పెళ్లికి సంబంధించి వధూవరుల వయస్సు, ఆధార్‌ నంబర్, బ్యాంక్‌ ఎకౌంట్, పెళ్లికార్డు తదితర వివరాలతో ఫీల్డ్‌ వెరిఫికేషన్‌ సమర్పించిన తర్వాత పెళ్లిరోజు పెళ్లి కుమార్తెకు 20 శాతం, మిగిలిన సొమ్ము 80 శాతం బ్యాంక్‌ ఎకౌంట్‌లో జమయ్యేలా చర్యలు తీసుకోవాల్సి ఉంది. 15 రోజుల ముందు నమోదు చేసుకోవాల్సి ఉంటే వెబ్‌సైట్‌ నిలుపుదల చేయటంతో నమోదుకు సమస్య ఉత్పన్నమయ్యింది. అక్టోబర్‌ 10వతేదీ లోగా పెళ్లి చేసుకునే 36 కుటుంబాలకు పథకం వర్తించదా అని ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఫిర్యాదులు పరిశీలిస్తున్నాం చంద్రన్న పెళ్లికానుక వెబ్‌సైట్‌పై సమస్య వస్తుంది. ఇదంతా ఆన్‌లైన్‌ విధానం. మేం వెరిఫికేషన్‌ మాత్రమే చేస్తాం. మిగిలిన అంశాలన్నీ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పరిశీలిస్తుంది. రిజిస్ట్రేషన్‌కు సంబంధించి ఫిర్యాదులు వస్తున్నాయి. వీటి పరిష్కారానికి ఉన్నతాధికారులతో చర్చించి త్వరలోనే నిర్ణయం తీసుకుంటాం.ఎంవీవీ సత్యనారాయణ, యూసీడీ ప్రాజెక్ట్‌ అధికారి

పశ్చిమగోదావరి, ద్వారకాతిరుమల: చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పథకం జిల్లాలో కినుక వహిస్తోంది. ఆర్థికంగా వెనుకబడి వివాహాలు చేసుకున్న పేద, మధ్యతరగతి వర్గాలకు చెందిన వందలాది మంది లబ్ధిదారులు చంద్రన్న పెళ్లి కానుకల కోసం కళ్లు కాయలు కాచేలా ఎదురు చూస్తున్నారు. దరఖాస్తులు చేసుకుని నెలలు గడుస్తున్నా కానుకలు అందకపోవడంతో కొంతమంది లబ్ధిదారులు నిరాశ చెందుతున్నారు. కొందరు అవి వస్తాయా.. రావా అన్న సందేహంలో కొట్టిమిట్టాడుతుంటే.. మరికొందరు అవి వచ్చి చచ్చేవి కాదని బహిరంగంగా విమర్శిస్తున్నారు. ఇదిలా ఉంటే ఎక్కువగా ఈ పథకంలో దరఖాస్తులు చేసుకుంది టీడీపీ కార్యకర్తల పిల్లలే కావడంతో, వారు విషయాన్ని బయటకు కక్కలేక మింగలేక సతమతమవుతున్నారు. అయితే ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు మాత్రం పేద, మధ్యతరగతి వారి వివాహాలకు పెళ్లికానుకలు అందిస్తున్నామని గొప్పలు చెప్పుకోవడం విడ్డూరంగా ఉంది. జిల్లాలో ఇప్పటివరకు ఈ పెళ్లి కానుకల కోసం మొత్తం 2,510 మంది దరఖాస్తు చేసుకోగా, అందులో 458 మందికి మాత్రమే  లబ్ధి చేకూరింది. మిగిలిన వారు కానుకల కోసం ఎదరుచూస్తున్నారు. జిల్లాలో అత్యధికంగా ద్వారకాతిరుమల మండలంలో 348, ఏలూరులో 176, భీమవరంలో 102, పాలకొల్లులో 109, పెదవేగిలో 110 మంది ఈ పథకానికి దరఖాస్తులు చేసుకున్నారు. ఆదిలోనే హంసపాదు చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పేరుతో 2018 ఏప్రిల్‌ 20న ప్రభుత్వం ఈ పథకానికి శ్రీకారం చుట్టింది. నిరుపేదలైన ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనారిటీలకు ప్రభుత్వం సామాజికవర్గాల వారీగా పెళ్లి కానుకలను అందించాలని నిర్ణయించింది. అయితే పాలకుల నిర్లక్ష్యం.. ఈ పథకానికి శాపంగా మారింది. దీంతో ఆదిలోనే హంసపాదు ఎదురైనట్టైంది. చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పథకంలో ఉన్న అనేక సమస్యలను లబ్ధిదారులు అధిగమించినా, చివరకు నగదు అందక డీలా పడుతున్నారు. కానుకల కోసం వెలుగు కార్యాలయాల చుట్టూ కాళ్లరిగేలా తిరుగుతున్నారు. పెళ్లి చేసుకునే నూతన వధూవరులు 15 రోజుల ముందే అధికారులకుసమాచారమిచ్చి, ఆన్‌లైన్‌ రిజిస్ట్రేషన్‌ చేసుకుంటేనే పథకం వర్తిస్తుంది. ఆ తరువాత బర్త్‌ సర్టిఫికెట్, తెల్లరేషన్‌ కార్డు, కుల సర్టిఫికెట్, వివాహ రిజిస్ట్రేషన్‌ తదితర సర్టిఫికెట్లు అందజేయాల్సి ఉంటుంది. పెళ్లి జరిగే రోజున సంబంధిత కల్యాణ మిత్రలు వచ్చి, పెళ్లి లైవ్‌ (జియో ట్యాగింగ్‌) ఫొటో అప్‌లోడ్‌ చేస్తేనే కానుక అందుతుంది. అయితే అష్టకష్టాలు పడి, ఈ నిబంధనలన్నింటినీ దాటి ముందుకెళ్లినా కానుకలు అందక లబ్ధిదారులు అయోమయంలో ఉన్నారు. సామాజిక వర్గాన్ని బట్టి కానుక చంద్రన్న పెళ్లి కానుకను ఒక్కో సామాజికవర్గానికి ఒక్కోలా అందించాలని ప్రభుత్వం పథకానికి రూపకల్పన చేసింది. ఇందులో ముస్లింలు, గిరిజనులు, మైనారిటీలకు రూ.50 వేలు, ఎస్సీలకు రూ. 40 వేలు, బీసీలకు రూ.35 వేలు, ఓసీలకు రూ.20 వేలు అందిస్తామని ప్రకటించింది. ఎస్సీ, ఎస్టీలలో కులాంతర వివాహం చేసుకుంటే రూ.75 వేలు, బీసీలలో కులాంతర వివాహానికి రూ.50 వేలు, దివ్యాంగులకైతే రూ.లక్ష ఇస్తామన్నారు. వీటికి అనుగుణంగానే అన్ని సామాజికవర్గాల వారు ఈ కానుక కోసం దరఖాస్తులు చేసుకుని, నెలల తరబడి వేచిచూస్తున్నారు. దుల్హన్, గిరిపుత్రిక పథకాలు విలీనం గతంలో ముస్లిం మైనారిటీలకు, అలాగే గిరిజనులకు సంబంధించి దుల్హన్, గిరిపుత్రిక అనే రెండు పథకాలు ఉండేవి. ముస్లిం, మైనారిటీలు వివాహాలు చేసుకుంటే దుల్హన్‌ పథకం కింద రూ.50 వేలు ఇచ్చేవారు. అలాగే గిరిజనుల్లో ఎవరు పెళ్లి చేసుకున్నా గిరిపుత్రిక పథకంలో రూ.50 వేలు అందించేవారు. అయితే ప్రభుత్వం ఈ రెండు పథకాలకు చరమగీతం పాడి, వాటిని చంద్రన్న పెళ్లి కానుకలోకి విలీనం చేసింది. దీంతో ముస్లిం, మైనారిటీలు, గిరిజనులు సైతం చంద్రన్న పెళ్లి కానుకలను అందుకునేందుకు నానా తంటాలు పడుతున్నారు. ఆధార్‌ మార్చకూడదట.. వివాహానంతరం భార్య తన ఆధార్‌ కార్డును భర్త అడ్రస్‌కు మార్చుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఆ తరువాత రేషన్‌ కార్డుకు దరఖాస్తు చేసుకోవాలి. అయితే చంద్రన్న పెళ్లికానుకకు దరఖాస్తు చేసుకున్న వారు మాత్రం నగదు అందిన తరువాతే ఆధార్‌ మార్పు చేసుకోవాలని వెలుగు సిబ్బంది చెబుతున్నారట. దీంతో అటు కానుక అందక, ఇటు రేషన్‌కార్డు పొందేందుకు వీలులేక నూతన వధూవరులు నానా పాట్లు పడుతున్నారు.      హైదరాబాద్‌లో ఉద్యోగం చేస్తే ఇవ్వరట..! నా పేరు బోడ కృష్ణ. మాది ద్వారకాతిరుమల మండలం జి.కొత్తపల్లి. నా కుమార్తె వెంకటలక్ష్మిని, బుట్టాయగూడెం మండలం దొరమామిడికి చెందిన మరపట్ల రాజేష్‌కిచ్చి ఈ ఏడాది మే 3న పెళ్లిచేశాం. ముందుగానే ఆన్‌లైన్‌ దరఖాస్తు చేసుకున్నాం. వివాహం జరిగి నాలుగు నెలలుపైగా గడిచినా ఇంత వరకు కానుక అందలేదు. అధికారులు అదిగో.. ఇదిగో అన్నారు. చివరకు నా అల్లుడు రాజేష్‌ హైదరాబాద్‌లో ఉద్యోగం చేస్తున్నందున కానుక ఇవ్వమంటున్నారు.  – బోడ కృష్ణ, జి.కొత్తపల్లి, ద్వారకాతిరుమల మండలం

సాక్షి, ప్రొద్దుటూరు : చంద్రన్న పెళ్లి కానుక కోసం దరఖాస్తు చేసుకున్న ఆ నిరుపేద కుటుంబాలకు అధికారులు చుక్కలు చూపించారు. కానుక మాట అటుంచి వరుడికి ఇదివరకే పెళ్లయిందనే నిందను మోపారు. వైఎస్సార్‌ జిల్లా ప్రొద్దుటూరు మండలం సోములవారిపల్లె గ్రామ పంచాయతీలో నివసిస్తున్న బాల ఓబులేసు, నాగలక్షుమ్మ కుమారుడు ఓబులేసుకు ఇదే ప్రాంతంలో నివసిస్తున్న రాజు, గుర్రమ్మల కుమార్తె రామాంజనమ్మను ఇచ్చి సెప్టెంబర్‌ 19న గండి క్షేత్రంలో వివాహం జరపించాలని పెద్దలు నిర్ణయించారు. ఇరువురి కుటుంబీకులు స్థానిక ఇటుకల పరిశ్రమల్లో పనిచేస్తూ సమీపంలోనే నివసిస్తున్నారు. నిరుపేదలైన వీరు సీఎం చంద్రబాబు ప్రకటించిన చంద్రన్న పెళ్లి కానుక కోసం ఇటీవల ఆన్‌లైన్‌లో దరఖాస్తు చేశారు. ఆన్‌లైన్‌లో వివరాల నమోదు సందర్భంగా ఓబులేసుకు ఇదివరకే వివాహం అయిందని సర్వే జాబితాలో ఉంది. ఆందోళన చెందిన కుటుంబ సభ్యులు సంబంధిత అధికారులను సంప్రదించగా ప్రజాసాధికార సర్వేలో ఆ విధంగా నమోదైందని అధికారులు తెలిపారు. సమస్య పరిష్కారం కోసం శుక్రవారం గ్రామదర్శినిలో అధికారులకు ఫిర్యాదు చేశారు. పెళ్లికాకుండానే పెళ్లి అయిందని ఎలా రాస్తారని అధికారులను ఓబులేసుతో పాటు బంధువులు ప్రశ్నించారు. అధికారులు మాత్రం ఇది తమ తప్పిదం కాదని బదులిచ్చారు. తప్పును సరిదిద్దితే ఆన్‌లైన్‌లో దరఖాస్తు చేసుకుంటామని బాధితులు చెప్పగా రెండేళ్ల క్రితం జరిగిన ప్రజాసాధికార సర్వే సమయంలో ఉన్న సూపర్‌వైజర్‌ మాత్రమే దీనిని సరిచేసే అవకాశం ఉందని, తామేమి చేయలేమని స్పష్టం చేశారు. ఆ సమయంలో ఎవరు సర్వే చేశారు అనే వివరాలు అధికారుల వద్ద లేవు. ఇదే విషయాన్ని 1100 ద్వారా ఫిర్యాదు చేసినా ప్రభుత్వం నుంచి స్పందన లేదు.

సాక్షి కడప: పేదల ఆర్థిక పరిస్థితుల నేపథ్యంలో పెళ్లి కానుక పేరుతో ఆదుకుంటున్నామని చెబుతున్న ప్రభుత్వ మాటలు ఆచరణలో అమలు కావడంలేదు. ప్రచార ఆర్భాటం తప్ప వాస్తవ పరిస్థితిలో మాత్రం భిన్న పరిస్థితులు కనిపిస్తున్నాయి. 2018 ఏప్రిల్‌ 20 నుంచి చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పేరుతో టీడీపీ ప్రభుత్వం ప్రత్యేక పథకానికి రూపకల్పన చేసినా పాలకుల నిర్లక్ష్యం..ప్రభుత్వం అశ్రద్ధతో ఆదిలోనే హంసపాదు ఎదురవుతోంది. ఎన్నో ఆశలతో..పెళ్లి కానుకకు దరఖాస్తు చేసుకున్న వారికి నెలల తరబడి నిరీక్షణ తప్పడం లేదు. చంద్రన్న పెళ్లి కానుక అందుకోవడానికి కూడా అనేక రకాల సమస్యలను అధిగమిస్తూనే ఫలితం కనిపించే అవకాశం ఉండగా.. అన్నీ దాటుకుని ముందుకు వచ్చినా ఇంతవరకు సొమ్ములు అందడం లేదు. నిరుపేదలైన ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీలకు సామాజిక వర్గాల వారీగా కానుకను నిర్ణయించి ప్రభుత్వం అందించాలని నిర్ణయించింది. అయితే పేదలు ఉన్నంతలో పెళ్లి చేసుకుని..తర్వాత కానుక కోసం కార్యాలయాల చుట్టూ తిరుగుతున్నాప్రభుత్వంలో కనికరం కరువైంది. ఆరు నెలలుగా ఎదురుచూపులు  2018 ఏప్రిల్‌ 20వ తేదీన చంద్రన్న పెళ్లికానుక పేరుతో ప్రభుత్వం కొత్త పథకానికి రూపకల్పన చేసింది. ఏప్రిల్‌ 20 తర్వాత పెళ్లిళ్లు చేసుకున్న అనేక మంది దీనికోసం దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. జిల్లాలో సుమారు 1,210 మంది దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. వివాహాలు ముగిసి ఆరు నెలలు అవుతున్నా ఇంతవరకు కానుక అందలేదు.వివాహానికి ముందు 20 శాతం సొమ్ము ఇవ్వాల్సి ఉండగా  58 మందికి మాత్రమే అందించారు.1,210 మందిలో ఇప్పటివరకు కేవలం 30 మందికి మాత్రమే పూర్తి మొత్తం అందించగా, మరో 1,180 జంటలకు ఎదురుచూపులు తప్పడం లేదు. సామాజిక వర్గాన్ని బట్టి కానుకల కేటాయింపు  చంద్రన్న పెళ్లి కానుకలో సామాజిక వర్గాలకు అనుగుణంగా నిర్ణయించి మొత్తాలను ప్రకటించారు. గిరిజనులు, ముస్లిం మైనార్టీలకు పెళ్లి కానుక కింద రూ. 50 వేలు, ఎస్సీలకైతే రూ. 40 వేలు, బీసీలకు రూ. 35 వేలు, ఓసీలకు రూ. 20 వేలు చొప్పున నిర్ణయించారు. ఎస్సీ, ఎస్టీలలో కులాంతర వివాహమైతే రూ. 75 వేలు, బీసీలలో కులాంతర వివాహానికి రూ. 50 వేలు అందించనున్నారు. ఇక వికలాంగులకు సంబంధించి పెళ్లి కానుక కింద రూ. లక్ష అందించాలని నిర్ణయించారు. అందుకు అనుగుణంగానే అన్ని సామాజిక వర్గాలకు చెందిన అనేక మంది నూతన వధూవరులు చంద్రన్న పెళ్లి కానుకకు దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. దుల్హన్, గిరిపుత్రికకు మంగళం రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా గతంలో ముస్లిం మైనార్టీలతోపాటు గిరిజనులకు సంబంధించి ఉన్న రెండు పథకాలకు ప్రభుత్వం మంగళం పాడింది. ముస్లిం మైనార్టీలు వివాహం చేసుకుంటే దుల్హన్‌ పథకం కింద రూ. 50వేలు అందించేవారు.గిరిజనులకు సంబంధించి ఎవరు పెళ్లి చేసుకున్నా సంక్షేమశాఖకు దరఖాస్తు చేసుకుంటే రూ. 50 వేలు అందించేవారు. అయితే దుల్హన్, గిరిపుత్రిక పథకాలకు మంగళం పాడి...చంద్రన్న పెళ్లి కానుకలోకే విలీనం చేశారు. దీంతో ప్రస్తుతం గిరిజనులతోపాటు ముస్లిం మైనార్టీలు కూడా ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా చంద్రన్న పెళ్లి కానుక పథకం కిందనే దరఖాస్తు చేసుకోవాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది. కల్యాణ మిత్రలు క్షేత్ర పరిశీలన పథకం అందడానికి నూతన వధూవరులకు అనేక రకాల సమస్యలు వెంటాడుతున్నాయి. బర్త్‌ సర్టిఫికెట్, తెల్లరేషన్‌కార్డు, కుల సర్టిఫికెట్, వివాహ రిజిస్ట్రేషన్‌ తదితర సర్టిఫికెట్లు సమర్పించాల్సి ఉంటుంది. వివాహానికి 15 రోజుల ముందే అధికారులకు తెలిపి ఆన్‌లైన్‌లో రిజిస్టర్‌ చేసుకుంటేనే అవకాశం ఉంటుంది.లేకపోతే చంద్రన్న పెళ్లికానుక అందడం గగనం.పెళ్లి జరిగే రోజు స్థానికంగా ఎక్కడికక్కడ ఎంపిక చేసి కల్యాణ మిత్రలు వచ్చి పెళ్లి లైవ్‌ (జియో ట్యాగింగ్‌) ఫోటో అప్‌లోడ్‌ చేస్తేనే కానుక అందుతుంది. ఇలా అన్నిరకాల నిబంధనలు అధిగమించిన తర్వాత కూడా  కానుక సొమ్ము రాలేదు..  ఆరు నెలలు గడుస్తున్నా రాకపోవడంతో ఇంకా ఎన్ని రోజులు ఎదురుచూడాల్సి వస్తుందని వివాహం చేసుకున్న కొత్త జంటలు ప్రశ్నిస్తున్నాయి. వివాహమైన పదిహేనురోజులు, నెలకో, రెండు నెలలకైనా వేసినా బాగుంటుంది గానీ ఇలా నెలల తరబడి తిప్పుకోవడం ఏమిటని పలువురు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.

సాక్షి, అమరావతి: ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీలకు చెందిన పేద కుటుంబాల్లో పుట్టిన ఆడపిల్లల పెళ్లిళ్లు ఆయా కుటుంబాల వారికి భారం కాకుండా ‘చంద్రన్న పెళ్లి కానుక’ పథకం కింద ఆదుకుంటామంటూ ఆర్భాటం చేస్తున్న ప్రభుత్వం.. ఆచరణకు వచ్చేసరికి పలు షరతులు, పరిమితులు విధిస్తూ ఈ పథకాన్ని నీరుగారుస్తోంది. ఇంతకుముందు పెళ్లికుమార్తెకు తెల్లరేషన్‌ కార్డు ఉంటే పెళ్లికానుక వర్తింపజేసేవారు కాగా.. ఇప్పుడు వధూవరులిద్దరికీ తెల్ల రేషన్‌కార్డు ఉంటేనే పెళ్లి కానుక వర్తిస్తుందని నిబంధన పెట్టడం ఇందుకు నిదర్శనం. దీంతో వధూవరుల్లో ఏ ఒక్కరికి తెల్ల కార్డు లేకపోయినా కానుక రాదన్నమాట. పెళ్లికానుకను పెళ్లికుమార్తె అకౌంట్‌కు జమ చేస్తామని చెబుతున్న ప్రభుత్వం.. ఇందుకోసం పెళ్లికి 15 రోజులు ముందుగా ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా దరఖాస్తు చేసుకోవాలని నిబంధన పెట్టింది. దీన్నిబట్టి పెళ్లయ్యాక పెళ్లికానుక కోసం దరఖాస్తు చేసుకుంటే ఉపయోగం ఉండబోదు. అంతేకాదు.. పది రోజుల్లో పెళ్లి కుదుర్చుకుని లగ్నాలు పెట్టుకున్నా ఉపయోగం ఉండదు. నిబంధనల ప్రకారం 15రోజుల ముందు మాత్రమే పెళ్లి ఏర్పాట్లు పూర్తి కావాలి. దరఖాస్తు చేసుకునే సమయానికి పెళ్లి పత్రిక కూడా రెడీగా ఉండాలి. అప్పుడే ఈ కానుక వర్తిస్తుంది. దీనినిబట్టి పేద కుటుంబాలలోని వారికి ఆడపిల్లల పెళ్లి పట్ల ఈ ప్రభుత్వానికి ఎంత చిత్తశుద్ధి ఉందనేది స్పష్టమవుతోంది. గతంలో ఎలా ఉండేది... గతంలో దుల్హన్‌ పథకం కింద ముస్లిం మైనార్టీలకు, గిరిపుత్రిక కళ్యాణ పథకం కింద గిరిజనులకు ఆర్థిక సాయం అందేది. వీరి పెళ్లికార్యానికి రూ.50 వేలు చొప్పున ప్రభుత్వం అందించేది. ఆ మేరకు గిరిజన వధువు, ముస్లిం వధువు అకౌంట్‌కు డబ్బులు జమయ్యేవి. పెళ్లికుమార్తెకు తెల్ల రేషన్‌కార్డు ఉంటే సరిపోయేది. పైగా పెళ్లికి నెలరోజుల ముందు నుంచి పెళ్లిరోజు వరకు కానీ, పెళ్లయిన రెండు నెలల వరకు ఎప్పుడైనా పెళ్లి కానుకకోసం దరఖాస్తు చేసుకునేందుకు వీలుండేది. ఇప్పుడిది రద్దయ్యింది. మూడు నెలలుగా ‘కానుక’ లేదు ఇదిలా ఉంటే.. పెళ్లి కానుక కోసం దరఖాస్తు చేసుకునేందుకు జ్ఞానభూమి వెబ్‌సైట్లో లింక్‌ ఇవ్వగా.. ఇది మూడు నెలలుగా పనిచేయట్లేదు. దీంతో మూడునెలలుగా పెళ్లి కానుకకు దరఖాస్తు చేసుకునే వీల్లేకపోయింది. ఫలితంగా ఐదువేల మంది ముస్లింలు పెళ్లి కానుకకు దరఖాస్తు చేసుకునే అర్హత కోల్పోయారు. ఇక గిరిజనుల్లో దాదాపు పదివేల మంది ఈ అవకాశాన్ని కోల్పోయారు. ఇక ఎస్సీ, బీసీల్లో సుమారు 25వేల మంది ఈ అవకాశాన్ని కోల్పోయినట్లు అధికారులే చెబుతుండడం గమనార్హం. మరోవైపు వెబ్‌సైట్‌ లోపాల వల్ల దరఖాస్తు చేసుకున్న వారిలో ఇప్పటికీ సుమారు 25వేల మంది ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీలకు పెళ్లి కానుక అందలేదని సమాచారం. ఈ విధంగా పేదరికంలో ఉన్న ఆడపిల్లల పెళ్లికోసం ఆదుకునేందుకు ఉద్దేశించిన ఈ పెళ్లి కానుక పథకం ప్రభుత్వం పెట్టిన తిరకాసులతో వారికి ఏమాత్రం అందకుండా పోతోంది.