పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ డబుల్‌ మెడలిస్ట్‌ మనూ బాకర్‌ ఇంట్లో తీవ్ర విషాదం నెలకొంది. ఇవాళ (జనవరి 19) ఉదయం మనూ బాకర్‌ అమ్మమ్మ, మామ రోడ్డు ప్రమాదంలో దుర్మణం చెందారు. హర్యానాలోని చర్కీ దాద్రిలో గల మహేంద్రఘర్‌ బైపాస్‌ రోడ్డులో ఈ ఘటన సంభవించింది. ఇవాళ ఉదయం 9 గంటల ప్రాంతంలో స్కూటర్‌పై వెళ్తున్న మనూ బాకర్‌ అమ్మమ్మ, మామను బ్రీజా కారు ఢీకొంది. మానూ బాకర్‌ అమ్మమ్మ, మామ స్పాట్‌లోనే చనిపోయారు. ప్రమాదానికి కారకుడైన కారు డ్రైవర్‌ పరారయ్యాడు. విషయం తెలుసుకున్న పోలీసులు ఘటనా స్థలానికి చేరుకుని డెడ్‌ బాడీలను పోస్ట్‌ మార్టమ్‌ నిమిత్తం తరలించారు.కాగా, మనూ బాకర్‌ రెండు రోజుల కిందటే రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము చేతుల మీదుగా ఖేల్‌ రత్న అవార్డు అందుకుంది. మనూ బాకర్‌ గతేడాది జరిగిన పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో రెండు కాంస్య పతకాలు సాధించింది. మనూ.. ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు మెడ‌ల్స్ సాధించిన తొలి భార‌తీయ అథ్లెట్‌గా రికార్డు నెలకొల్పింది. పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో మనూ 10మీ ఎయిర్ పిస్తోల్‌, 10మీ ఎయిర్ పిస్తోల్ మిక్స్‌డ్ టీం (సరబ్జోత్‌ సింగ్‌తో కలిసి) ఈవెంట్ల‌లో కాంస్య పతకాలు సాధించింది.

భారత దేశపు అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం అయిన "మేజర్ ధ్యాన్ చంద్ ఖేల్ రత్న అవార్డు" గతేడాది (2024) నలుగురిని వరించింది. చెస్‌లో డి గుకేశ్‌, పురుషుల హాకీలో హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌, మహిళల షూటింగ్‌లో మనూ బాకర్‌, పారా-అథ్లెట్ (హై జంప్‌) ప్రవీణ్ కుమార్ ప్రతిష్టాత్మక అవార్డుకు ఎంపికయ్యాడు. ఈ నలుగురు ఇవాళ (జనవరి 17) రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము చేతుల మీదుగా ఖేల్ రత్న అవార్డులు అందుకున్నారు. అవార్డుల ప్రధానోత్సవ కార్యక్రమం రాష్ట్రపతి భవన్‌లో జరిగింది.A historic moment for 🇮🇳 Indian chess! 🏆Congratulations to 🇮🇳 GM Gukesh on receiving the prestigious Major Dhyan Chand Khel Ratna Award from Hon’ble President Droupadi Murmu👏Your hard work and passion continue to inspire us all—onward and upward 🥳👏@DGukesh📹Doordarshan pic.twitter.com/4AMZ8ClZD9— Chess.com - India (@chesscom_in) January 17, 2025గుకేశ్‌ అతి చిన్న వయసులో (18) ప్రపంచ చెస్‌ ఛాంపియన్‌గా అవతరించిన విషయం తెలిసిందే. విశ్వనాథన్‌ ఆనంద్‌ తర్వాత ప్రపంచ చెస్‌ ఛాంపియన్‌గా నిలిచిన రెండవ భారతీయుడు గుకేష్. గుకేశ్‌ గత నెలలో చైనా గ్రాండ్‌మాస్టర్‌ డింగ్ లిరెన్‌ను ఓడించి వరల్డ్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌ను కైవసం చేసుకున్నాడు.హర్మన్‌ప్రీత్ సింగ్ భారత పురుషుల హాకీ జట్టు కెప్టెన్‌. హర్మన్‌ సారథ్యంలో భారత్‌ గతేడాది ఒలింపిక్స్‌ కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకుంది. భారత్‌ పతకం సాధించడంలో హర్మన్‌ కీలకపాత్ర పోషించాడు.మ‌నూ భాక‌ర్ .. ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు మెడ‌ల్స్ సాధించిన తొలి భార‌తీయ అథ్లెట్‌గా రికార్డు నెలకొల్పింది. మనూ బాకర్‌ గ‌తేడాది ఆగ‌స్టులో జ‌రిగిన విశ్వక్రీడ‌ల్లో రెండు కాంస్య పతకాలు (10మీ ఎయిర్ పిస్తోల్‌, 10మీ ఎయిర్ పిస్తోల్ మిక్స్‌డ్ టీం ఈవెంట్ల‌లో) గెలుచుకుంది.ప్రవీణ్‌ కుమార్‌.. గతేడాది జరిగిన పారాలింపిక్స్‌లో పురుషుల హై జంప్‌ విభాగంలో స్వర్ణ పతకం సాధించాడు.పై నలుగురు భారత క్రీడా రంగంలో చేసిన విశేష కృషికి గాను ఖేల్‌ రత్న అవార్డులు అందుకున్నారు.

సాక్షి, న్యూఢిల్లీ: విశ్వవేదికపై మువ్వన్నెల జెండాను రెపరెపలాడించిన మేటి క్రీడాకారులకు ‘ఖేల్‌ రత్న’ అవార్డు వరించింది. పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలతో మెరిసిన మహిళా షూటర్‌ మనూ భాకర్‌... పిన్న వయసులో చెస్‌ ప్రపంచ చాంపియన్‌గా అవతరించిన తమిళనాడు గ్రాండ్‌మాస్టర్‌ దొమ్మరాజు గుకేశ్‌... భారత పురుషుల హాకీ జట్టు కెప్టెన్ హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌... పారాథ్లెట్‌ ప్రవీణ్‌ కుమార్‌... 2024 సంవత్సరానికి దేశ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం ‘మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌ ఖేల్‌రత్న’ పురస్కారానికి ఎంపికయ్యారు. వీరితోపాటు మరో 32 మంది ప్లేయర్లకు ‘అర్జున అవార్డు’ దక్కింది. ఇందులో 17 మంది పారాథ్లెట్లు కూడా ఉండటం విశేషం. ఈ మేరకు కేంద్ర క్రీడా మంత్రిత్వ శాఖ గురువారం అవార్డుకు ఎంపికైన వారి జాబితాను విడుదల చేసింది. ఈ నెల 17న రాష్ట్రపతి భవన్‌లో జరగనున్న కార్యక్రమంలో రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము చేతుల మీదుగా క్రీడాకారులు ఈ పురస్కారాలు అందుకోనున్నారు. » స్వతంత్ర భారత దేశంలో ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన తొలి ప్లేయర్‌గా మనూ రికార్డు నెలకొల్పింది. 2024 పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో హరియాణాకు చెందిన 22 ఏళ్ల మనూ 10 మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ వ్యక్తిగత విభాగంలో, 10 మీటర్ల మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ విభాగంలో కాంస్యాలు నెగ్గింది. కొన్ని రోజుల క్రితం ఈ అవార్డు కోసం మనూ భాకర్‌ దరఖాస్తు చేసుకోలేదనే వార్తలు వచి్చనా... చివరకు ‘పారిస్‌’లోని ఆమె ప్రదర్శనకు అవార్డు దక్కింది. » గత ఏడాది చెస్‌ ఒలింపియాడ్‌లో భారత పురుషుల జట్టుకు స్వర్ణ పతకం దక్కడంలో కీలకపాత్ర పోషించిన గుకేశ్‌ ఆ తర్వాత సింగపూర్‌లో జరిగిన ప్రపంచ చెస్‌ చాంపియన్‌షిప్‌లో డిఫెండింగ్‌ చాంపియన్‌ డింగ్‌ లిరెన్‌ను ఓడించి జగజ్జేత అయ్యాడు. విశ్వనాథన్‌ ఆనంద్‌ తర్వాత (1991–1992లో) ‘ఖేల్‌ రత్న’ అవార్డు పొందనున్న రెండో చెస్‌ ప్లేయర్‌ గుకేశే కావడం విశేషం. » 2024 పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌ నాయకత్వంలో భారత పురుషుల హాకీ జట్టు కాంస్యం సాధించింది. 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌లో కాంస్యం గెలుచుకున్న జట్టులోనూ సభ్యుడైన 28 ఏళ్ల హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌... ఆసియా క్రీడలు, కామన్వెల్త్‌ క్రీడలు, చాంపియన్స్‌ ట్రోఫీ తదితర ప్రధాన ఈవెంట్లలో భారత్‌ పతకాలు గెలుచుకోవడంలో కీలకపాత్ర పోషించాడు. మూడుసార్లు అతను అంతర్జాతీయ హాకీ సమాఖ్య అత్యుత్తమ ఆటగాడిగా నిలిచాడు. » పారా అథ్లెట్‌ ప్రవీణ్‌ కుమార్‌ పేరును కూడా కమిటీ ‘ఖేల్‌రత్న’ కోసం సిఫారసు చేసింది. పారిస్‌ పారాలింపిక్స్‌ హైజంప్‌ (టి64 క్లాస్‌)లో ప్రవీణ్‌ స్వర్ణ పతకం గెలుచుకున్నాడు. 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌లో ప్రవీణ్‌ ఇదే విభాగంలో కాంస్యం సాధించాడు. »‘ఖేల్‌ రత్న’ అవార్డు గ్రహీతలకు అవార్డుతో పాటు రూ. 25 లక్షల నగదు ప్రోత్సాహకం, అర్జున అవార్డీలకు రూ. 15 లక్షల నగదు బహుమతి లభించనుంది. జ్యోతి, దీప్తిలకు ‘అర్జున’ ఆంధ్రప్రదేశ్‌ వర్ధమాన అథ్లెట్‌ జ్యోతి యర్రాజీ...తెలంగాణ పారాథ్లెట్‌ దీప్తి జివాంజిలకు ఉత్తమ క్రీడాకారులకు అందించే ‘అర్జున అవార్డు’ లభించింది. వైజాగ్‌కు చెందిన 25 ఏళ్ల జ్యోతి పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో 100 మీటర్ల హర్డిల్స్‌లో పోటీపడింది. 2023 హాంగ్జౌ ఆసియా క్రీడల్లో రజత పతకం గెలిచింది. 2023 ఆసియా అథ్లెటిక్స్‌ చాంపియన్‌íÙప్‌లో 100 మీటర్ల హర్డిల్స్‌లో స్వర్ణం, 200 మీటర్లలో రజతం సాధించింది. 2023, 2024లలో జరిగిన ఆసియా ఇండోర్‌ చాంపియన్‌షిప్‌లో జ్యోతి 60 మీటర్ల హర్డిల్స్‌లో స్వర్ణ, రజతాలు గెలిచింది. వరంగల్‌ జిల్లా కల్లెడ గ్రామానికి చెందిన 21 ఏళ్ల దీప్తి 2024 పారిస్‌ పారాలింపిక్స్‌లో 400 మీటర్ల టి20 కేటగిరీలో కాంస్యం... 2024 ప్రపంచ పారాథ్లెటిక్స్‌ చాంపియన్‌షిప్‌లో స్వర్ణం సాధించింది. 2023 హాంగ్జౌ పారా ఆసియా క్రీడల్లో దీప్తి బంగారు పతకం గెలిచింది. దీప్తికి భారత స్పోర్ట్స్‌ అథారిటీ కోచ్‌ నాగపురి రమేశ్‌ కోచ్‌గా వ్యవహరిస్తున్నారు.అవార్డీల వివరాలు‘ధ్యాన్‌చంద్‌ ఖేల్‌రత్న’: దొమ్మరాజు గుకేశ్‌ (చెస్‌), హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌ (హాకీ), ప్రవీణ్‌ కుమార్‌ (పారా–అథ్లెటిక్స్‌), మనూ భాకర్‌ (షూటింగ్‌). అర్జున అవార్డు (రెగ్యులర్‌): జ్యోతి యర్రాజీ, అన్ను రాణి (అథ్లెటిక్స్‌), నీతు, స్వీటీ బూరా (బాక్సింగ్‌), వంతిక అగర్వాల్‌ (చెస్‌), సలీమా టెటె, అభిషేక్, సంజయ్, జర్మన్‌ప్రీత్, సుఖ్‌జీత్‌ సింగ్‌ (హాకీ), రాకేశ్‌ కుమార్‌ (పారా ఆర్చరీ), దీప్తి జివాంజి, ప్రీతి పాల్, అజీత్‌ సింగ్, సచిన్‌ ఖిలారి, ధరమ్‌వీర్, ప్రణవ్‌ సూర్మ, హొకాటో సీమ, సిమ్రన్, నవ్‌దీప్‌ (పారా అథ్లెటిక్స్‌), నితీశ్, తులసిమతి, నిత్యశ్రీ, మనీషా (పారా బ్యాడ్మింటన్‌), కపిల్‌ పర్మార్‌ (పారా జూడో), మోనా అగర్వాల్, రుబీనా (పారా షూటింగ్‌), స్వప్నిల్‌ కుసాలే, సరబ్‌జోత్‌ (షూటింగ్‌), అభయ్‌ సింగ్‌ (స్క్వాష్‌), సజన్‌ ప్రకాశ్‌ (స్విమ్మింగ్‌), అమన్‌ సెహ్రావత్‌ (రెజ్లింగ్‌). అర్జున అవార్డు (లైఫ్‌టైమ్‌): సుచా సింగ్‌ (అథ్లెటిక్స్‌), మురళీకాంత్‌ పేట్కర్‌ (పారా స్విమ్మింగ్‌). ద్రోణాచార్య అవార్డు (రెగ్యులర్‌): సుభాశ్‌ రాణా (పారా షూటింగ్‌), దీపాలి దేశ్‌పాండే (షూటింగ్‌), సందీప్‌ సాంగ్వాన్‌ (హాకీ). ద్రోణాచార్య అవార్డు (లైఫ్‌టైమ్‌): మురళీధరన్‌ (బ్యాడ్మింటన్‌), అర్మాండో అనెలో కొలాకో (ఫుట్‌బాల్‌).

అర్జున అవార్డుకు ఎంపికైన జ్యోతి యర్రాజీకి వైఎస్సార్‌సీపీ అధ్యక్షులు, ఆంధ్రప్రదేశ్‌ మాజీ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి శుభాకాంక్షలు తెలిపారు. తన ప్రతిభతో రాష్ట్రానికీ, దేశానికీ పేరు తెచ్చిన ఈ అథ్లెట్‌ను అభినందించారు. కఠిన శ్రమ, అంకితభావం, నిబద్ధత వల్లే జ్యోతి ఈస్థాయికి చేరుకుందని ప్రశంసలు కురిపించారు.జాతీయ స్థాయిలో రికార్డులుట్రాక్‌ అండ్‌ ఫీల్డ్‌ ఈవెంట్లు, 400 మీటర్ల హార్డిల్స్‌ విభాగంలో సరికొత్త బెంచ్‌ మార్కులు సృష్టిస్తున్న జ్యోతి యర్రాజీ క్రీడా నైపుణ్యాలను వైఎస్‌ జగన్‌ ఈ సందర్భంగా కొనియాడారు. విశాఖపట్నంలోని సాధారణ కుటుంబంలో జన్మించి.. జాతీయ స్థాయిలో రికార్డులు సాధించిన జ్యోతి దేశంలోని యువతకు స్ఫూర్తిదాయకమని పేర్కొన్నారు.అదే విధంగా.. జ్యోతి యర్రాజీ భవిష్యత్తులోనూ తన విజయపరంపరను కొనసాగించాలని వైఎస్‌ జగన్‌ ఆకాంక్షించారు. ప్రపంచ వేదికపై సత్తా చాటి ఆంధ్రప్రదేశ్‌తో పాటు దేశానికి కీర్తిప్రతిష్టలు తీసుకురావాలని జ్యోతిని విష్‌ చేశారు.మొదటి భారత అథ్లెట్‌గా జ్యోతి రికార్డుకాగా విశాఖ వాసి జ్యోతి యర్రాజీని ప్రతిష్టాత్మక క్రీడా పురస్కారం అర్జున్ అవార్డు వరించిన విషయం తెలిసిందే. కేంద్ర యువజన వ్యవహారాల, క్రీడామంత్రిత్వ శాఖ గురువారం ఇందుకు సంబంధించి గురువారం ప్రకటన విడుదల చేసింది. కాగా అథ్లెటిక్స్ విభాగంలో జ్యోతి కి అర్జున అవార్డు వచ్చింది. ఈ నెల 17 వ తేదీన రాష్ట్రపతి చేతుల మీదుగా జ్యోతి పురస్కారం అందుకోనుంది.ప్రపంచ విశ్వవిద్యాలయాల పోటీల్లో ఒక పతకం, జాతీయ పోటీల్లో పది పతకాలను జ్యోతి యర్రాజీ సొంతం చేసుకుంది. వరల్డ్‌ ర్యాంకింగ్స్‌ కోటాలో ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ బెర్త్‌ దక్కించుకున్న ఆమె..100 మీటర్ల హర్డిల్స్‌లో బరిలోకి దిగింది. ఒలింపిక్స్‌లో 100 మీటర్ల హర్డిల్స్‌లో పోటీపడిన మొదటి భారత అథ్లెట్‌గా ఆమె రికార్డులకెక్కింది.దీప్తి జీవాంజికి వైఎస్‌ జగన్‌ అభినందనలుజ్యోతి యర్రాజీతో పాటు అర్జున అవార్డు గెలుచుకున్న తెలంగాణ పారా అథ్లెట్‌, వరంగల్‌కు చెందిన దీప్తి జీవాంజికి కూడా వైఎస్‌ జగన్‌ అభినందనలు తెలిపారు.ఖేల్‌రత్న అవార్డులకు ఎంపికైన వారికి శుభాకాంక్షలుఅదే విధంగా.. ఖేల్‌రత్న అవార్డులకు ఎంపికైన దొమ్మరాజు గుకేశ్‌(చెస్‌), మనూ భాకర్‌(షూటింగ్‌), హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌(హాకీ), ప్రవీణ్‌ కుమార్‌(పారా అథ్లెట్‌)లను కూడా వైఎస్‌ జగన్‌ ఈ సందర్భంగా అభినందించారు. అసాధారణ విజయాలతో వీరంతా దేశం గర్వించేలా చేశారని... రానున్న రోజుల్లో మరిన్ని విజయాలు, అవార్డులు సాధించాలని ఆకాంక్షించారు. భారతీయ క్రీడలను మరింత ఎత్తుకు తీసుకుని వెళ్లటంలో వీరి కృషి అభినందనీయమని వైఎస్‌ జగన్‌ ప్రశంసించారు.చదవండి: జాతీయ క్రీడా పురస్కారాల ప్రకటన

2024 ఏడాదికిగానూ జాతీయ క్రీడా అవార్డులను యువజన వ్యవహారాలు, క్రీడల మంత్రిత్వ శాఖ గురువారం ప్రకటించింది. ప్యారిస్ ఒలింపిక్ విజేత మను భాకర్, చెస్ ప్రపంచ ఛాంపియన్ డి గుకేశ్, హాకీ లెజెండ్ హర్మన్‌ప్రీత్ సింగ్, పారా అథ్లెట్ ప్రవీణ్ కుమార్‌ల‌కు దేశ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం మేజర్ ధ్యాన్ చంద్ ఖేల్ రత్న అవార్డు వ‌రించింది.అదే విధంగా గతేడాది క్రీడల్లో అత్యుత్తమ ప్రదర్శన చేసిన మరో 32 మందిని అర్జున అవార్డుతో కేంద్రం సత్కరించింది. ఈ జాబితాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్ జ్యోతి యర్రాజీకి చోటు దక్కింది. అయిదుగురు కోచ్ లకు ద్రోణాచార్య అవార్డుకు ఎంపిక చేశారు.సుభాష్ రాణా(పారా షూటింగ్‌), దీపాలి దేశ్‌పాండే (షూటింగ్), సందీప్ సాంగ్వాన్(హాకీ), ఎస్ మురళీధరన్ (బ్యాడ్మింటన్),అర్మాండో ఆగ్నెలో కొలాకో(ఫుట్‌బాల్)ల‌కు ద్రోణాచార్య అవార్డు వరించింది. ఈ విజేతలకు జనవరి 17 వ తేదిన రాష్ట్రపతి చేతుల మీదగా అవార్డుల ప్రదానోత్సవం జరగనుంది.మేజర్‌ ధ్యాన్‌ చంద్‌ ఖేల్‌రత్న అవార్డు గ్రహీతలు1. దొమ్మరాజు గుకేశ్‌- చెస్‌- పద్దెమినిదేళ్ల వయసులోనే ప్రపంచ చెస్‌ చాంపియన్‌2. హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌- హాకీ- ఒలింపిక్స్‌లో భారత్‌కు వరుసగా రెండో కాంస్యం రావడంలో ప్రధాన పాత్ర3. ప్రవీణ్‌ కుమార్‌- పారా అథ్లెటిక్స్‌- పారిస్‌ పారాలింపిక్స్‌లో హై జంప్‌ టీ64 విభాగంలో స్వర్ణం4. మనూ భాకర్‌- షూటింగ్‌- 10 మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ వ్యక్తిగత, మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ విభాగంలో ​కాంస్యాలు- ఒకే ఒలింపిక్స్‌ ఎడిషన్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన ప్లేయర్‌గా అరుదైన ఘనతఅర్జున అవార్డు విజేతలు వీరే..👉జ్యోతి యర్రాజి (అథ్లెటిక్స్‌)👉అన్ను రాణి (అథ్లెటిక్స్‌)👉నీతు (బాక్సింగ్‌)👉సావీతీ (బాక్సింగ్‌)👉వంతిక అగర్వాల్‌ (చెస్‌)👉సలీమా (హాకీ)👉అభిషేక్‌ (హాకీ)👉సంజయ్‌ (హాకీ)👉జర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌ (హాకీ)👉సుఖ్‌జీత్‌ సింగ్‌ (హాకీ)👉స్వప్నిల్‌ సురేష్‌ కుసాలే (షూటింగ్‌)👉సరబ్‌జోత్‌ సింగ్‌ (షూటింగ్‌)👉అభయ్‌ సింగ్‌ (స్క్వాష్‌)👉సజన్‌ ప్రకాశ్‌ (స్విమ్మింగ్‌)👉అమన్‌ (రెజ్లింగ్‌)👉రాకేశ్‌ కుమార్‌ (పారా ఆర్చర్‌)👉ప్రీతి పాల్‌ (పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉జీవాంజి దీప్పతి ((పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉అజీత్‌సింగ్‌ ((పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉సచిన్‌ సర్జేరావు ఖిలారి (పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉ప్రణవ్‌ సూర్మ (పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉హెచ్‌. హోకాటో సీమ (పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉సిమ్రాన్‌ (పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉నవ్‌దీప్‌ (పారా అథ్లెటిక్స్‌)👉నితీశ్ కుమార్‌ (పారా బ్యాడ్మింటన్‌)👉తులసీమతి మురుగేశన్‌ (పారా బ్యాడ్మింటన్‌)👉నిత్య శ్రీ సుమతి శివన్‌ (పారా బ్యాడ్మింటన్‌)👉మనీశా రాం దాస్‌ (పారా బ్యాడ్మింటన్‌)👉కపిల్‌ పర్మార్‌ (పారా జుడో)👉మోనా అగర్వాల్‌ (పారా షూటింగ్‌)👉రుబినా ఫ్రాన్సిస్‌ (పారా షూటింగ్‌)👉అర్జున అవార్డ్స్‌ (లైఫ్‌టైమ్‌)👉సుచా సింగ్‌ (అథ్లెటిక్స్‌)👉మురళీకాంత్‌ రాజారాం పెట్కర్‌ (పారా స్విమ్మింగ్‌)

ఏడాది గడిచింది. క్రీడల్లో గెలుపోటములు సహజం. కానీ సమానమంటే మాత్రం కానేకాదు. ఎందుకంటే కప్, రన్నరప్‌... విజేత, పరాజిత... స్వర్ణం, రజతం... ఒకటి కావు. ఒక రంగులో ఉండవు. ఒక రూపం ఉండదు. అదెప్పటికీ ప్రత్యేకం... అపురూపం!చాంపియన్‌కు, టైటిల్‌కు, ట్రోఫీకి ఉండే విలువే వేరు. నేటితో గడిచిపోయే ఈ యేడాది స్పోర్ట్స్‌ డైరీలో మరుపురాని విజయాలెన్నో, చిరస్మరణీయ క్షణాలెన్నో ఉన్నాయి. ఓ ప్రపంచకప్‌ విజయం. ‘పారిస్‌’లో పతకాల ప్రతాపం. పారాలింపిక్స్‌లో అయితే పతకాల తోరణం!చెస్‌లో ప్రపంచ చాంపియన్లు, ఒలింపియాడ్‌లో స్వర్ణాలు. ఇవన్నీ కూడా సొంతగడ్డపై కాదు... విదేశాల్లోనే విజయకేతనం! ఇది కదా భారత క్రీడారంగానికి శుభ వసంతం... ఏడాది ఆసాంతం! పట్టుదలకు పట్టం, ప్రతిభకు నిదర్శనం... మన క్రీడాకారుల విజయగర్జన. కొత్తేడాదికి సరికొత్త ప్రేరణ. విండీస్‌లో ‘విన్‌ ఇండియా’ కపిల్‌దేవ్‌ సారథ్యంలో 1983లో తొలి వన్డే వరల్డ్‌కప్‌ గెలిచిన చాలా ఏళ్లకు మళ్లీ ధోనీ బృందం 2011లో భారత్‌కు రెండో వన్డే ప్రపంచకప్‌ ముచ్చట తీర్చింది. అంతకంటే ముందు ఆరంభ టీ20 ప్రపంచకప్‌ (2007)ను ధోని సారథ్యంలోని యువసేన గెలుచుకొస్తే... 17 ఏళ్ల సుదీర్ఘ నిరీక్షణకు తెరదించుతూ రోహిత్‌ సేన ఈ ఏడాది(T20 World Cup 2024) కరీబియన్‌ గడ్డపై రెండో టీ20 కప్‌ను అందించింది.ప్రతీ మ్యాచ్‌లో భారత్‌ గర్జనకు ప్రత్యర్థులు తలవంచారు. అయితే దక్షిణాఫ్రికాతో ఫైనల్‌ మాత్రం కాస్త భిన్నంగా జరిగింది. కోహ్లి ఫైనల్లో రాణించడంతో భారత్‌ నిర్దేశించిన 177 పరుగుల లక్ష్యం కఠినమైందో, క్లిష్టమైందో కాకపోవడం .. క్లాసెన్‌ అప్పటికే ఐపీఎల్‌తో దంచికొట్టిన ఫామ్‌లో ఉండటంతో మ్యాచ్‌ను సఫారీ చేతుల్లోకి తెచ్చాడు.దాదాపు బంతులు, పరుగులు సమంగా ఉన్న దశలో క్లాసెన్‌ను హార్దిక్‌ అవుట్‌ చేశాడు. నిప్పులు చెరిగే బౌలింగ్‌తో బుమ్రా, యువ పేసర్‌ అర్ష్‌దీప్‌ పరుగుల్ని ఆపేశారు. సూర్యకుమార్‌ చరిత్రలో నిలిచే క్యాచ్‌... ఇలా ప్రతిఒక్కరు కడదాకా పట్టుబిగించడంతో భారత్‌ ప్రపంచకప్‌ను సొంతం చేసుకుంది.మను భాకర్‌... సూపర్‌పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో భారత అథ్లెట్లు సత్తా చాటుకున్నారు. అరడజను పతకాలైతే పట్టారు. కానీ స్వర్ణమే లోటు! బహుశా వినేశ్‌ ఫొగాట్‌(Vinesh Phogat) (100 గ్రాముల అధిక బరువు) అనర్హతకు గురి కాకుంటే రెజ్లింగ్‌లో పసిడి పట్టేదేమో! షూటర్‌ మను భాకర్‌(Manu Bhaker) టోక్యోలో ఎదురైన నిరాశను అధిగమించేలా పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ను చిరస్మరణీయం చేసుకుంది.ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో ‘హ్యట్రిక్‌’ పతకం, అరుదైన ఘనత చేజారినా... ఆమె రెండు కాంస్య పతకాలు సాధించింది. మళ్లీ స్వర్ణం తెస్తాడని గంపెడాశలు పెట్టుకున్న జావెలిన్‌ త్రోయర్‌ నీరజ్‌ చోప్రా రజతంతో సరిపెట్టాడు. స్వప్నిల్‌ కుసాలే (షూటింగ్‌), అమన్‌ సెహ్రావత్‌ (రెజ్లింగ్‌) కాంస్యాలు నెగ్గారు.హాకీ ఆటకు ఒలింపిక్స్‌లో పునర్‌వైభవం మొదలైనట్లుంది. వరుస ఒలింపిక్స్‌లో మన పురుషుల జట్టు కాంస్యం సాధించింది. షట్లర్‌ లక్ష్యసేన్, లిఫ్టర్‌ మీరాబాయి చాను, షూటర్‌ అర్జున్‌ బబుతా త్రుటిలో ఒలింపిక్‌ పతకాన్ని (కాంస్యం) కోల్పోయారు. ఓవరాల్‌గా 206 మందితో కూడిన భారత బృందం ఒక రజతం, ఐదు కాంస్య పతకాలతో సంతృప్తికరంగా ఈవెంట్‌ను ముగించింది. ‘పారా’లో ఔరా అనేలా మన ప్రదర్శన పారాలింపియన్ల పట్టుదలకు వైకల్యం ఓడిపోయింది. 84 మందితో పారిస్‌కు వెళ్లిన మన బృందం 29 పతకాలతో కొత్త చరిత్ర లిఖించింది. పతకాల పట్టికలో 18వ స్థానంలో నిలిచిన భారత్‌ మునుపెన్నడు గెలవనన్నీ పతకాల్ని చేజిక్కించుకుంది. ఏడు స్వర్ణాలు, తొమ్మిది రజతాలు, 13 కాంస్యాలు గెలుచుకుంది.అవని లెఖరా, సుమిత్‌ అంటిల్, మరియప్పన్‌ తంగవేలు, శీతల్‌ దేవి, నితీశ్‌ కుమార్, ప్రవీణ్‌ కుమార్, నవ్‌దీప్‌ సింగ్, హర్విందర్‌ సింగ్, ధరంవీర్‌ తదితరులు పతకాల పంట పండించారు. చదరంగంలో ‘పసిడి ఎత్తులు’భారత్‌లో చెస్‌ అంటే ఠక్కున గుర్తొచ్చే పేరు విశ్వనాథన్‌ ఆనంద్‌! ఆ తర్వాత మరెంతో మంది గ్రాండ్‌మాస్టర్లు వచ్చారు. కానీ అతనిలా భారత చదరంగంలో నిలిచిపోలేదు. అయితే ఈ ఏడాది మాత్రం చదరంగంలో స్వర్ణ చరిత్రను ఆవిష్కరించింది.చెస్‌ ఒలింపియాడ్, క్యాండిడేట్స్‌ టోర్నీ (ప్రపంచ చాంపియన్‌తో తలపడే ప్రత్యర్థిని ఖరారు చేసే ఈవెంట్‌), ప్రపంచ చాంపియన్‌షిప్, ప్రపంచ ర్యాపిడ్‌ చాంపియన్‌షిప్‌ వీటన్నింటా మనదే జేగంట! ఓ రకంగా 2024 భారత చెస్‌ గడిల్లో తీపిగీతలెన్నో గీసింది. బుడాపెస్ట్‌లో జరిగిన చెస్‌ ఒలింపియాడ్‌లో దొమ్మరాజు గుకేశ్, అర్జున్‌ ఇరిగేశి, విదిత్‌ గుజరాతి, ప్రజ్ఞానంద, పెంటేల హరికృష్ణ... ద్రోణవల్లి హారిక, దివ్య దేశ్‌ముఖ్, వంతిక అగర్వాల్, వైశాలి, తానియా సచ్‌దేవ్‌లతో కూడిన భారత బృందం విజయంతో పుటలకెక్కింది.క్యాండిడేట్స్‌ టోర్నీ గెలిచిన దొమ్మరాజు గుకేశ్‌(D Gukesh) ఇటీవల క్లాసికల్‌ ఫార్మాట్‌లో సరికొత్త ప్రపంచ చాంపియన్‌గా ఆవిర్భవించాడు. అనుభవజ్ఞుడు, డిఫెండింగ్‌ చాంపియన్‌ డింగ్‌ లిరెన్‌ (చైనా) ఎత్తుల్ని చిత్తుచేసి అతిపిన్న వయసులో జగజ్జేతగా గుకేశ్‌ కొత్త రాత రాశాడు. న్యూయార్క్‌లో తెలుగుతేజం, వెటరన్‌ ప్లేయర్‌ కోనేరు హంపి ప్రపంచ ర్యాపిడ్‌ చాంపియన్‌షిప్‌లో రెండోసారి విజేతగా నిలిచింది. –సాక్షి క్రీడా విభాగం

చరిత్ర సృష్టించిన విజేతలు కాలం దారిలో వెలిగే దీపాలు అవుతారు. ఎంతోమందిని తమ బాటలో నడిపించే ఉత్తేజం అవుతారు. క్రీడల నుంచి సైన్యం వరకు వివిధ రంగాలలో 2024లో ‘శభాష్‌’ అనిపించుకోవడమే కాదు చరిత్ర సృష్టించారు మహిళలు...పవర్‌ఫుల్‌ బుల్లెట్‌హరియాణ లోని ఝుజ్జర్‌ జిల్లాకు చెందిన మను బాకర్‌ చిన్న వయసులోనే వివిధ ఆటల్లో అద్భుత ప్రతిభాసామర్థ్యాలు చూపింది. షూటింగ్‌లోకి అడుగు పెట్టడానికి ముందు మార్షల్‌ ఆర్ట్స్, టెన్నిస్, బాక్సింగ్, స్కేటింగ్‌లాంటి వివిధ విభాగాలలో రాణించింది. ‘షూటింగ్‌’లో ఒలింపిక్‌ పతకం సాధించిన తొలి భారతీయ మహిళగా మను బాకర్‌ చరిత్ర సృష్టించింది. ప్రఖ్యాత షూటర్‌ల వరుసలో చేరింది. పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో మహిళల 10 మీటర్‌ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ ఫైనల్‌లో తన అద్భుతమైన ప్రదర్శనతో కాంస్య పతకం సాధించి దేశం మొత్తం గర్వపడేలా చేసింది. మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ విభాగంలో సరబ్‌జోత్‌ సింగ్‌తో కలిసి మన దేశానికి మరో కాంస్య పతకాన్ని సాధించింది. స్వాతంత్య్రం తర్వాత ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన అథ్లెట్‌గా చరిత్ర సృష్టించింది.పట్టుదల ఉంటే ప్రతికూలతలు పారిపోతాయిప్రతికూల పరిస్థితులు ఎన్ని ఎదురైనా సరే... దృఢ సంకల్పం, నిబద్ధత ఉంటే తిరుగులేని విజయాలు సాధించవచ్చని నిరూపించింది రాజస్థాన్‌లోని జైపూర్‌కు చెందిన అవని లేఖర. 2012లో రోడ్డు ప్రమాదానికి గురైన ఆమె వీల్‌చైర్‌కే పరిమితం కావాల్సి వచ్చింది. నిరాశ నిండిన ఆ చీకటిలో అవని విల్‌పవర్‌ కోల్పోయి ఉంటే విజయాలు సాధించి ఉండేది కాదు. స్తబ్దత నుంచి బయటపడడానికి తండ్రి సలహాతో క్రీడల వైపు వచ్చింది. పారిస్‌లో జరిగిన 2024 పారాలింపిక్‌ గేమ్స్‌లో 10 మీటర్‌ల ఎయిర్‌ రైఫిల్‌ ఎస్‌హెచ్‌–1 విభాగంలో స్వర్ణపతకం గెల్చుకొని మన దేశంలోని ప్రసిద్ధ పారాలింపియన్‌లలో ఒకరిగా తన స్థానాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంది. టోక్యో పారాలింపిక్స్‌లో తొలిసారి స్వర్ణం గెలుచుకున్న అవని రెండోస్వర్ణం సాధించి చరిత్ర సృష్టించింది.స్ఫూర్తినిచ్చే తేజంభారత స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రూపొందించిన తేజస్‌ యుద్ధవిమానాన్ని నడిపిన తొలి మహిళా ఫైటర్‌పైలట్‌గా స్క్వాడ్రన్‌ లీడర్‌ మోహనా సింగ్‌ చరిత్ర సృష్టించింది. జోద్‌పూర్‌లో జరిగిన ‘తరంగ్‌ శక్తి’ సైనిక విన్యాసాల్లో ఈ అద్భుతం చోటుచేసుకుంది. సాయుధ దళాలలో జెండర్‌ బ్యారియర్స్‌ను విచ్ఛిన్నం చేసిన అద్భుతం అది.రాజస్థాన్‌లోని ఝున్‌ఝున్‌లో సైనిక కుటుంబంలో పుట్టిన మోహనాసింగ్‌కు ఫైటర్‌ పైలట్‌ కావాలని కోరిక. భారత వైమానిక దళం ఫైటర్‌ పైలట్‌ ్రపోగ్రామ్‌(2016)లో అవనీచతుర్వేది, భావనా కాంత్‌తో కలిసి చేరిన మొదటి మహిళల్లో మోహన ఒకరు. ఐఏఎఫ్‌ హాక్‌ ఎంకే.132 అడ్వాన్స్‌డ్‌ జెట్‌ ట్రైనర్‌లలో పూర్తిస్థాయి ఆపరేషన్‌ స్టేటస్‌ సాధించిన తొలి మహిళా ఫైటర్‌ పైలట్‌గా రికార్డ్‌ సృష్టించింది. ఎయిర్‌ టు ఎయిర్, ఎయిర్‌ టు గ్రౌండ్‌ కాంబాట్‌ మోడ్స్‌లోప్రావీణ్యం సాధించింది.

దేశ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం మేజర్ ధ్యాన్ చంద్ ఖేల్ రత్న అవార్డు నామినీ జాబితాలో పారిస్ ఒలింపిక్స్ డబుల్ మెడలిస్ట్‌, భారత షూటర్ మను భాకర్‌(Manu Bhaker)కు చోటు దక్కపోయిన సంగతి తెలిసిందే. అంతర్జాతీయ వేదికపై దేశ పతాకాన్ని రెపరెపలాడించిన మనును ప్రతిష్టాత్మక ఖేల్ రత్న(Major Dhyan Chand Khel Ratna) అవార్డుకు నామినెట్ చేయకపోవడం ప్రస్తుతం క్రీడా వర్గాల్లో తీవ్ర చర్చనీయాంశమైంది.ఈ క్రమంలో నామినీల జాబితాలో మను పేరు లేకపోవడంపై ఆమె రామ్ కిషన్ భాకర్ సైతం అసంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు. తన కుమార్తెను షూటర్ కాకుండా, క్రికెటర్‌ను చేసి ఉంటే బాగుండేదని ఆయన అన్నారు. అదేవిధంగా తన పేరు లేకపోవడంతో మను కూడా బాధపడిందని కిషన్ భాకర్ వ్యాఖ్యనించారు. తాజాగా ఈ విషయంపై మను భాకర్‌ తొలిసారి స్పందించారు. అవార్డుల కంటే దేశానికి కీర్తి ప్రతిష్టలు తీసుకురావడమే తన లక్ష్యమని మను చెప్పకొచ్చారు. "అవార్డుల గురుంచి నేను ఎప్పుడూ ఆలోచించను. ఒక అథ్లెట్‌గా దేశం తరపున ఆడి మరిన్ని పతకాలు తీసుకు రావడమే నా లక్ష్యం.ద‌యచేసి ఈ విష‌యాన్ని ఇక్క‌డితో వ‌దిలేయండి. అన‌వ‌స‌రమైన ఊహాగానాలు ప్ర‌చారం చేయవద్దు. నామినేషన్‌ కోసం అప్లై చేసేటప్పుడు పొరపాటు జరిగిందని అనుకుంటున్నా" ఎక్స్‌లో రాసుకొచ్చారు.కాగా సుప్రీంకోర్టు రిటైర్డ్ న్యాయమూర్తి జస్టిస్ వి రామసుబ్రమణ్ నేతృత్వంలోని 12 మంది సభ్యుల బృందం.. భారత పురుషుల హాకీ జట్టు కెప్టెన్‌ హర్మన్‌ ప్రీత్‌ సింగ్‌తో పాటు పారా అథ్లెట్‌ ప్రవీణ్‌ కుమార్‌ పేర్లను నామినేట్‌ చేసింది. ప్యారిస్‌ ఒలిపింక్స్‌-2024 షూటింగ్‌లో మను రెండు కాంస్య పతకాలు సాధించిన విషయం తెలిసిందే.

తన కూతురిని ‘షూటర్‌’గా తీర్చిదిద్ది తప్పుచేశామంటూ మనూ భాకర్‌(Manu Bhaker) తండ్రి రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. ఆమెను క్రికెటర్‌ను చేసి ఉంటే ఇలాంటి దుస్థితి ఎదురయ్యేది కాదని పేర్కొన్నారు. ఒకే ఒలింపిక్‌ ఎడిషన్‌లో రెండు పతకాలు సాధించినా సరైన గుర్తింపు దక్కడం లేదని వాపోయారు.కాగా భారత ప్రభుత్వం ప్రదానం చేసే క్రీడా అత్యుతన్నత పురస్కారం ‘మేజర్‌ ధ్యాన్‌ చంద్‌ ఖేల్‌రత్న’(Major Dhyan Chand Khel Ratna). ఇందుకు సంబంధించిన అవార్డు కమిటీ సోమవారం నామినీల పేర్లను ప్రకటించగా.. అందులో మనూ భాకర్‌కు చోటు దక్కలేదు. ఈ నేపథ్యంలో తీవ్ర అసంతృప్తికి లోనైన మనూ తండ్రి రామ్‌ కిషన్‌ ఘాటు వ్యాఖ్యలు చేశారు.నా బిడ్డ ఇంకేం చేయాలి?‘‘ఇప్పటి వరకు భారత్‌ తరఫున ఎవరూ సాధించని ఘనత నా కూతురు సాధించింది. అసాధ్యాన్ని సుసాధ్యం చేసింది. ఇంతకంటే దేశం కోసం నా బిడ్డ ఇంకేం చేయాలి? ప్రభుత్వం ఆమె ప్రతిభను గుర్తించాలి కదా!.పతకాలు గెలవకుంటేనే బాగుండేదిఈ విషయం గురించి నేను మనూతో మాట్లాడాను. తన మనసంతా బాధతో నిండి ఉంది. ‘నేనసలు దేశం తరఫున ఒలింపిక్స్‌లో పాల్గొని పతకాలు సాధించకపోయి ఉంటే.. ఈ బాధ ఉండేదే కాదు. అసలు క్రీడాకారిణిని కాకపోయే ఉంటే ఇంకా బాగుండేది’ అని తను నాతో అన్నది’’ అని రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ ‘టైమ్స్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా’తో తమ ఆవేదనను పంచుకున్నారు.బాహ్య శక్తుల ప్రభావం ఉంది!ఇక దేశానికి ఇంత గొప్ప పేరు తెచ్చినా గుర్తింపు దక్కకపోవడం చూస్తుంటే.. కమిటీపై బాహ్య శక్తుల ప్రభావం లేదంటే నమ్మబుద్ధి కావడం లేదని రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ అనుమానం వ్యక్తం చేశారు. తన కుమార్తె విషయంలో ఉద్దేశపూర్వకంగానే అన్యాయం చేస్తున్నారని పరోక్షంగా వ్యాఖ్యానించారు.కాగా హర్యానాకు చెందిన రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ మర్చెంట్‌ నేవీ చీఫ్‌ ఇంజనీర్. ఇదిలా ఉంటే.. టోక్యో ఒలింపిక్స్‌లో తృటిలో పతకం చేజార్చుకున్న మనూ భాకర్‌.. ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌-2024(Paris Olympics 2024)లో రెండు మెడల్స్‌ గెలిచింది. పది మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ వ్యక్తిగత, మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ విభాగాల్లో కాంస్యాలు కైవసం చేసుకుంది. తద్వారా స్వాతంత్ర్యం తర్వాత భారత్‌ తరఫున ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలు గెలిచిన మొట్టమొదటి ప్లేయర్‌గా అరుదైన ఘనత సాధించింది.చదవండి: BGT: అశ్విన్‌ స్థానంలో ఆస్ట్రేలియాకు.. ఎవరీ తనుశ్‌?

మేజర్‌ ధ్యాన్‌ చంద్‌ ఖేల్‌ రత్న అవార్డు నామినీల జాబితాలో తన కూతురు పేరు లేకపోవడం పట్ల షూటర్‌ మనూ భాకర్‌ తండ్రి రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన అథ్లెట్‌ పట్ల అవమానకర రీతిలో ప్రవర్తించడం సరికాదని మండిపడ్డారు. దేశ ఖ్యాతిని ఇనుమడింపజేసిన ప్లేయర్‌ కూడా అవార్డుల కోసం అడుక్కోవాలా?.. అంటూ ఘాటు వ్యాఖ్యలు చేశారు.కాగా క్రీడాకారులను సమున్నత రీతిలో గౌరవించేందుకు భారత ప్రభుత్వం ఏటా పురస్కారాలు అందజేస్తున్న విషయం తెలిసిందే. వీటిలో మేజర్‌ ధ్యాన్‌ చంద్‌ ఖేల్‌ రత్న అవార్డు అన్నింటికంటే అత్యున్నత పురస్కారం. ఈ నేపథ్యంలో సుప్రీం కోర్టు రిటైర్డ్‌ జడ్జి నేతృత్వంలోని పన్నెండు మంది సభ్యులతో కూడిన జాతీయ స్పోర్ట్స్‌ డే కమిటీ ఖేల్‌ రత్న అవార్డుల నామినీల పేర్లను ఖరారు చేసినట్లు సమాచారం.అయితే, ఇందులో మనూ భాకర్‌కు మాత్రం చోటు దక్కలేదు. భారత పురుషుల హాకీ జట్టు కెప్టెన్‌, డ్రాగ్‌ ఫ్లికర్‌ హర్మన్‌ప్రీత్‌ సింగ్‌తో పాటు పారా అథ్లెట్‌ ప్రవీణ్‌ కుమార్‌ పేర్లను అవార్డు కోసం నామినేట్‌ చేసినట్లు తెలుస్తోంది. ఈ విషయంపై వివాదం చెలరేగగా.. మనూ భాకర్‌ అవార్డు కోసం దరఖాస్తు చేసుకోలేదని క్రీడా శాఖ చెప్పినట్లు వార్తలు వస్తున్నాయి.అవార్డుల కోసం అడుక్కోవాలా? ఈ నేపథ్యంలో మనూ తండ్రి రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ ఘాటుగా స్పందించారు. ‘‘ఒకే ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలు గెలిచినప్పటికీ.. అవార్డుల కోసం అడుక్కోవాలా? ఒక ప్రభుత్వ అధికారి నిర్ణయం తీసుకుంటే.. కమిటీ సభ్యులంతా సైలెంట్‌గా ఉంటారా? వారు తమ అభిప్రాయాలను బయటకు చెప్పరా? అథ్లెట్లను ప్రోత్సహించే విధానం ఇదేనా? నాకైతే ఏం అర్థం కావడం లేదు.మేము అవార్డు కోసం అప్లై చేశాము. కానీ కమిటీ నుంచి ఎలాంటి సమాధానం లేదు. పిల్లలను తల్లిదండ్రులు క్రీడల్లో ప్రోత్సహించాలా లేదంటే.. ప్రభుత్వంలో ఐఆర్‌ఎస్‌ ఆఫీసర్లు అవ్వమని బలవంతం చేయాలా?’’ అంటూ స్పోర్ట్స్‌ తక్‌తో మాట్లాడుతూ రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు.కాగా ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌-2024లో 10 మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టర్‌ వ్యక్తిగత, మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ ఈవెంట్లో మనూ భాకర్‌ కాంస్య పతకాలు సాధించింది. తద్వారా స్వాతంత్ర్యం తర్వాత ఒకే ఒలింపిక్‌ ఎడిషన్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన తొలి భారత ప్లేయర్‌గా 22 ఏళ్ల ఈ హర్యానా అథ్లెట్‌ చరిత్ర సృష్టించింది.

సోషల్‌ మీడియాలో తనపై జరుగుతున్న ట్రోలింగ్‌పై భారత షూటర్‌, ఒలింపిక్‌ పతకాల విజేత మనూ భాకర్‌ స్పందించింది. తాను హాజరవుతున్న ప్రతీ ఈవెంట్‌కు మెడల్స్‌ తీసుకువెళ్లడానికి గల కారణాన్ని వెల్లడించింది. కాగా ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌-2024లో ఈ హర్యానా షూటర్‌ రెండు పతకాలు గెలిచిన విషయం తెలిసిందే.మహిళల 10 మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ వ్యక్తిగత విభాగంలో.. అదే విధంగా.. 10 మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ ఈవెంట్‌లో మూడో స్థానంలో నిలిచి.. కాంస్యాలు కైవసం చేసుకుంది. తద్వారా ఆధునిక ఒలింపిక్స్‌ సింగిల్‌ ఎడిషన్‌లో రెండు మెడల్స్‌ గెలిచిన భారత తొలి అథ్లెట్‌గా చరిత్ర సృష్టించింది. దీంతో ఈ హర్యానా షూటర్‌పై ప్రశంసల వర్షం కురిసింది.ఘన స్వాగతంతో పాటు సత్కారాలుస్వదేశంలో అడుగుపెట్టగానే మనూకు ఘన స్వాగతంతో పాటు సత్కారాలు లభించాయి. ఆ తర్వాత దేశంలోని రాజకీయ, క్రీడా ప్రముఖులను కలిసిన మనూ తన మెడల్స్‌ను వారికి చూపించి మురిసిపోయింది. ఇక దేశ ప్రతిష్టను ఇనుమడింపజేసిన క్రమంలో చాలా మంది తమ ఈవెంట్లకు మనూ భాకర్‌ను ముఖ్య అతిథిగా ఆహ్వానించారు.ప్రతిచోటకు మెడల్స్‌ తీసుకువెళ్లడం అవసరమా?ఆ సమయంలోనూ ఈ యువ షూటర్‌ తన పతకాలను అక్కడ ప్రదర్శించింది. ఇందుకు సంబంధించిన ఫొటోలను సోషల్‌ మీడియాలో షేర్‌ చేసింది. ఈ నేపథ్యంలో కొంతమంది నెటిజన్లు మనూ భాకర్‌పై ట్రోల్స్‌ చేశారు. ‘‘కాంస్యం గెలిస్తేనే ఇంతలా హంగామా చేస్తున్నారు. మరి స్వర్ణం గెలిచి ఉంటే పరిస్థితి ఇంకెలా ఉండేదో! అయినా ప్రతిచోటకు మెడల్స్‌ తీసుకువెళ్లడం అవసరమా? పారాలింపిక్స్‌లో పసిడి పతకాలు సాధించిన వాళ్లకు ఏమాత్రం గుర్తింపు లేదు. మనూకు మాత్రం ఫుల్‌క్రేజ్‌’’ అంటూ కామెంట్లు చేశారు. తాజాగా ఈ విషయంపై మనూ భాకర్‌ స్పందించింది. ఇందులో తప్పేం ఉందో నాకైతే అర్థం కావడంలేదు‘‘అవును.. నేను ప్రతి చోటకూ మెడల్స్‌ తీసుకువెళ్తా. అయినా.. తీసుకువెళ్లకూడదని చెప్పేందుకు కారణాలేమైనా ఉన్నాయా?.. నిజానికి నన్ను ఈవెంట్స్‌కు ఆహ్వానించే ప్రతి ఒక్కరు పతకాలు తీసుకురావాలని కోరుతున్నారు.ఒలింపిక్స్‌ మెడల్స్‌ను ప్రతక్ష్యంగా చూడాలని ఆరాటపడుతున్నారు. ఆర్గనైజర్ల అభ్యర్థన మేరకే నేను మెడల్స్‌ వెంట తీసుకువెళ్తున్నా. ఇందులో తప్పేం ఉందో నాకైతే అర్థం కావడంలేదు’’ అని 22 ఏళ్ల మనూ భాకర్‌ ట్రోల్స్‌కు గట్టి కౌంటర్‌ ఇచ్చింది. టైమ్స్‌ ఆఫ్‌ ఇండియాతో మాట్లాడుతూ ఈ వ్యాఖ్యలు చేసింది.చదవండి: అందరూ మహిళలే...

తాను ఈ ఏడాది ఎన్నో పాఠాలు నేర్చుకున్నానని.. తిరిగి పూర్తి ఫిట్‌నెస్‌తో మళ్లీ బరిలోకి దిగుతానని భారత స్టార్‌ జావెలిన్‌ త్రోయర్‌ నీరజ్‌ చోప్రా అన్నాడు. 2024లో తాను పాల్గొనబోయే చివరి టోర్నీని విజయంతో ముగించాలనకున్నానని.. అయితే, అంచనాలు అందుకోలేకపోయానని విచారం వ్యక్తం చేశాడు. పోటీకి ముందు తాను గాయపడ్డాడని.. అయినప్పటికీ తన టీమ్‌ సహకారం వల్ల రెండో స్థానంలో నిలవగలిగానని పేర్కొన్నాడు.కాగా ప్రతిష్టాత్మక డైమండ్‌ లీగ్‌ అథ్లెటిక్స్‌ మీట్‌ గ్రాండ్‌ ఫైనల్‌ ఈవెంట్‌లో నీరజ్‌ చోప్రా రెండో స్థానాన్ని దక్కించుకున్న విషయం తెలిసిందే. బ్రసెల్స్‌లో శనివారం అర్ధరాత్రి దాటాక జరిగిన ఫైనల్లో గ్రెనెడాకు చెందిన వరల్డ్‌ మాజీ చాంపియన్‌ అండర్సన్‌ పీటర్స్‌ విజేతగా నిలిచాడు. అతడే టైటిల్‌ విన్నర్‌పీటర్స్‌ జావెలిన్‌ను 87.87 మీటర్ల దూరం విసిరి అగ్రస్థానాన్ని దక్కించుకోగా.. నీరజ్‌ ఈటెను 87.86 మీటర్ల దూరం విసిరాడు. ఈ క్రమంలో రెండో స్థానంలో నిలిచిన అతడికి ప్రైజ్‌మనీగా 12 వేల డాలర్లు (రూ. 10 లక్షలు) లభించాయి.ఇక జర్మనీకి చెందిన జూలియన్‌ వెబెర్‌ 85.97 మీటర్లు జావెలిన్‌ను విసిరి మూడో స్థానంలో నిలిచాడు. ఒలింపిక్స్‌లోనూ రెండోస్థానంలోకాగా ఈ ఏడాది నీరజ్‌ మెరుగ్గానే రాణించాడు. అయితే, ఒలింపిక్స్‌లో రెండో స్వర్ణం గెలవాలన్న అతడి కల నెరవేరలేదు. ఇటీవల ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో పాకిస్తాన్‌ జావెలిన్‌ త్రోయర్‌.. అర్షద్‌ నదీం పసిడి పతకం గెలవగా.. నీరజ్‌ రజతంతో సరిపెట్టుకోవాల్సి వచ్చింది. ఇక డైమండ్‌ లీగ్‌లోనైనా అగ్రస్థానంలో నిలుస్తాడనుకుంటే.. అక్కడే రెండో స్థానమే దక్కింది.అయితే, ఓవరాల్‌గా నీరజ్‌ డైమండ్‌ లీగ్‌ గ్రాండ్‌ ఫైనల్‌ ఈవెంట్‌లో టాప్‌–3లో నిలువడం ఇది మూడోసారి. 2022 గ్రాండ్‌ ఫైనల్లో విజేతగా నిలిచిన నీరజ్‌... 2023 గ్రాండ్‌ ఫైనల్లో రెండో స్థానాన్ని పొందాడు. ఈసారి డైమండ్‌ లీగ్‌ ఫైనల్లో ఈ సీజన్‌ మొత్తం నీరజ్‌ నిలకడగా రాణించాడు. ఆరు టోర్నీల్లో పోటీపడి ఐదింటిలో రెండో స్థానాన్ని, ఒక టోర్నీలో అగ్ర స్థానాన్ని కైవసం చేసుకున్నాడు.అథ్లెట్‌గా.. వ్యక్తిగా మరింత మెరుగయ్యానుఈ నేపథ్యంలో నీరజ్‌ చోప్రా సోషల్‌ మీడియా వేదికగా స్పందిస్తూ.. ‘‘ఈ ఏడాది మిశ్రమ భావనలతో ముగిసింది. సోమవారం.. నేను గాయపడ్డాను. నా ఎడమఅరచేతిలోని ఎముక ఫాక్చర్‌ అయినట్లు ఎక్స్‌ రే ద్వారా తేలింది. పోటీకి ముందు ఇలా కావడం తీవ్రంగా బాధించింది. అయితే, నా టీమ్‌ నన్ను బ్రసెల్స్‌ లీగ్‌లో పాల్గొనేలా సమాయత్తం చేసింది.ఈ ఏడాది ఇదే చివరి కాంపిటీషన్‌. టైటిల్‌తో ముగించాలని కోరుకున్నా. కానీ అలా జరుగలేదు. ఏదేమైనా ఈ ఏడాది ఎన్నో కొత్త పాఠాలు నేర్చుకున్నాను. త్వరలోనే మళ్లీ పూర్తి ఫిట్‌నెస్‌తో తిరిగి వస్తా. నాకు మద్దతుగా నిలిచిన ప్రతి ఒక్కరికి ధన్యవాదాలు.ఈ ఏడాది అథ్లెట్‌గా.. వ్యక్తిగా మరింత మెరుగయ్యాను. 2025లో కలుసుకుందాం’’ అని ఉద్వేగపూరిత నోట్‌ రాశాడు. ఈ క్రమంలో.. ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ కాంస్య పతకాల విజేత, షూటర్‌ మనూ భాకర్‌ బదులిస్తూ.. నీరజ్‌ చోప్రాను అభినందించింది. స్పందించిన మనూ భాకర్‌‘‘2024 సీజన్‌లో అద్భుతమైన ప్రదర్శనతో ఆకట్టుకున్నావు నీరజ్‌ చోప్రా. నువ్వు త్వరగా కోలుకోవాలని.. వచ్చే ఏడాది మరిన్ని విజయాలు సాధించాలని కోరుకుంటున్నా’’ అని మనూ భాకర్‌ ఆకాంక్షించింది.కాగా ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ ముగింపు వేడుకల తర్వాత నీరజ్‌ చోప్రా.. మనూ భాకర్‌, ఆమె తల్లితో ముచ్చటించిన దృశ్యాలు వైరలైన విషయం తెలిసిందే. దీంతో ఈ హర్యానా అథ్లెట్ల మధ్య మంచి అనుబంధం ఉందంటూ వార్తలు రాగా.. మనూ భాకర్‌ తండ్రి స్పందిస్తూ.. నీరజ్‌ తమ కుమారుడి లాంటి వాడని పేర్కొన్నారు. చదవండి: ఫైనల్‌ బెర్త్‌ లక్ష్యంగా...

న్యూఢిల్లీ: వచ్చే నెల భారత్‌లో జరిగే సీజన్‌ ముగింపు టోర్నమెంట్‌ ప్రపంచకప్‌ ఫైనల్స్‌లో మను భాకర్‌ పాల్గొనడం లేదు. ఆమె మూడు నెలల పాటు విశ్రాంతి తీసుకోవాలని నిర్ణయించుకుంది. పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో ఆమె రెండు కాంస్య పతకాలు సాధించింది. జాతీయ రైఫిల్‌ సంఘం (ఎన్‌ఆర్‌ఏఐ) గురువారం 23 మంది సభ్యుల భారత షూటింగ్‌ జట్టును ఎంపిక చేసింది. ఇందులో పారిస్‌కు వెళ్లొచ్చిన తొమ్మిది మంది షూటర్లున్నారు. అయితే మొత్తం 23 మందిలో ఒక్క రిథమ్‌ సాంగ్వాన్‌ మాత్రమే రెండు ఈవెంట్లలో పోటీపడనుంది. ఆమె మహిళల 10 మీటర్ల, 25 మీటర్ల పిస్టల్‌ ఈవెంట్లలో తలపడుతుంది. మిగతా వారంతా ఒక ఈవెంట్‌కే పరిమితం కానున్నారు. వచ్చే నెల 13 నుంచి 18 వరకు ఢిల్లీలోని డాక్టర్‌ కర్ణి సింగ్‌ షూటింగ్‌ రేంజ్‌లో ప్రపంచకప్‌ షూటింగ్‌ పోటీలు జరుగనున్నాయి. రైఫిల్, పిస్టల్, షాట్‌గన్‌ కేటగిరీల్లో పోటీలు నిర్వహిస్తారు.

‘ఎప్పుడూ ఆటలేనా... చదువుకోవచ్చు కదా’ అనే తల్లిదండ్రులే ఎక్కువ. ‘ఎప్పుడూ చదువేనా... ఆటలు కూడా ఆడవచ్చు కదా’ అనే తల్లిదండ్రులు అతి తక్కువ. చదువు విషయంలోనే కాదు ఆటల్లో కూడా పిల్లలను ్రపోత్సహిస్తే చారిత్రక అద్భుతాలు జరుగుతాయని చెప్పడానికి బలమైన ఉదాహరణ... స్టార్‌ షూటర్‌ మను బాకర్‌. ‘మీకు డాక్టర్‌ లేదా ఇంజినీర్‌ కావాలని లేదా... అయితే ఆటల ప్రపంచంలోకి రండి. అదొక అద్భుత ప్రపంచం’ అంటుంది ఒలింపిక్స్‌లో డబుల్‌–మెడల్‌ గెల్చుకున్న మను బాకర్‌. విద్యార్థుల దృష్టిని ఆటలపై మళ్లించడానికి నేషనల్‌ టూర్‌ చేస్తోంది...తన పర్యటనలో భాగంగా చెన్నైలోని వేలమ్మళ్‌ నెక్సెస్‌ స్కూల్‌కు వెళ్లిన మను బాకర్‌ ఆటలకు ఉండే శక్తి ఏమిటో ఆసక్తికరంగా చెప్పింది. ‘ఆటలు అనే దారి వైపు వచ్చి చూడండి. ఆ దారిలో ముందుకు వెళుతున్న కొద్దీ మీలో ఉత్సాహం, శక్తి అంతకంతకూ పెరుగుతూ పోతాయి’ అంటుంది మను.‘టోక్యో ఒలింపిక్స్‌లో నా గురి తప్పింది. ఓటమి పలకరించింది. అలా అని నిరాశలోనే ఉండిపోలేదు. ఆటలో గెలుపు ఎంత సహజమో, ఓటమి అంతే సహజం. గెలుపు ఓటములు ఆటలో శాశ్వతం కాదు. ఆటలో ఉన్న అందం, అద్భుతం ఇదే’ అంటుంది మను.‘డ్రీమ్‌ బిగ్‌’ అని మను అన్నప్పుడు పిల్లలు చప్పట్లు కొట్టారు. ‘మనం ఒక లక్ష్యం ఏర్పర్చుకున్నప్పుడు ఆ లక్ష్యాన్ని చేరుకుంటామా లేదా అనేది పూర్తిగా మన మీదే ఆధారపడి ఉంటుందంటూ తన గత అనుభవాలను విద్యార్థులతో పంచుకుంది.‘ఆర్థికంగా ఉన్నతస్థితిలో ఉన్న కుటుంబాలకు చెందిన పిల్లలకే ఆటలు సరిపోతాయి. పేద, మధ్యతరగతి పిల్లలకు కష్టం’ అనే అపోహను తోసిపుచ్చింది మను. ‘ఆత్మస్థైర్యం నుంచి ఆర్థికసహాయం వరకు క్రీడా ప్రపంచంలో ఏది కష్టం కాదు. మీరు పెద్ద కల కంటే పెద్ద విజయాన్ని సాధిస్తారు. పేదరికం మీకు ఎప్పుడూ అడ్డు కాదు. ఈ విషయాన్ని చరిత్ర ఎన్నోసార్లు నిరూపించింది’ అంటుంది మను బాకర్‌. ‘మీ ఇన్‌స్పిరేషన్‌ ఎవరు?’ అనే ప్రశ్నకు– ‘ఇంకెవరు... మా అమ్మే’ అని చెప్పింది మను. ‘ఎప్పుడూ ఆటలేనా!’ అని ఎప్పుడూ అనేది కాదు ఆమె. ఆటల్లో కూతురు చూపుతున్న ప్రతిభకు సంతోషించేది.‘క్రీడల్లో పిల్లలు రాణించడం, పెద్దస్థాయికి చేరుకోవడంలో తల్లిదండ్రులు, ఉపాధ్యాయుల పాత్ర ఎంతో ఉంది’ అంటుంది మను బాకర్‌.ఆటలు ఇంకా ఏం చేస్తాయి? మను మాటల్లో చె΄్పాలంటే ప్రపంచాన్ని చూపిస్తాయి. ‘షూటింగ్‌ కెరీర్‌ వల్ల ప్రపంచంలో ఎన్నో దేశాలు తిరిగాను. దీనివల్ల రకరకాల మనుషులు, రకరకాల సంస్కృతులు, చరిత్ర, పోరాటాలు... ఒక్కటా రెండా ఎన్నో విషయాలు తెలుసుకునే అవకాశం వచ్చింది. నేను ఆటల్లోకి రాకపోయి ఉంటే ఇది సాధ్యమయ్యేది కాదు’ అంటుంది మను.‘మనం ఎక్కడి నుంచి వచ్చామనేది కాదు ఎక్కడికి వెళ్లాలనేది ముఖ్యం’ అంటారు పేదరిక నేపథ్యం నుంచి వచ్చిన విజేతలు. ఇదే విషయాన్ని పిల్లలకు చెబుతుంటుంది మను.‘మేము పేదవాళ్లం, నాకు ఇంగ్లీష్‌ రాదు, నేను బలహీనంగా ఉంటాను, ఇతరులతో పోటీ పడగలనా... ఇలాంటి ఆలోచనలేవీ పెట్టుకోవద్దు. ఎన్ని పరిమితులు ఉన్నా కష్టపడే తత్వం, అంకితభావం ఉంటే మన ప్రయాణానికి అవేమీ అడ్డు కాదు. ప్రయాణం ఎలా చేస్తున్నాం అనేది ముఖ్యం. నా విషయానికి వస్తే... మొదట్లో నాకూ ఇంగ్లీష్‌ పెద్దగా రాదు, ఇతరులతో ఎలా మాట్లాడాలో తెలియదు. ఏమీ తెలియదు... అనుకుంటే అక్కడే ఉండిపోతాం. తెలుసుకుంటాను’... అనే పట్టుదల ఉంటే తెలుసుకోగలం. నేను ఎంతోమంది వ్యక్తుల నుంచి ఎన్నో విషయాలను నేర్చుకున్నాను. కొత్త విషయాల గురించి తెలుసుకోవడానికి తల్లిదండ్రుల నుంచి ఉపాధ్యాయుల వరకు ఎవరితోనైనా మాట్లాడవచ్చు’ అంటుంది మను.‘మీకు ఎన్నో కెరీర్‌ ఆప్షన్‌లు ఉన్నాయి. అవేమీ మీకు ఆసక్తిగా లేకపోతే ఆటల ప్రపంచంలోకి రండి’ అని విద్యార్థులను ఆహ్వానిస్తోంది మను బాకర్‌. ఆమె మాటల స్ఫూర్తి ఎంతోమందికి విజయ మంత్రం కావాలని ఆశిద్దాం.

చెన్నైలోని సుప్రసిద్ధ ఫైవ్‌ స్టార్‌ హోటల్‌ లీలా ప్యాలెస్‌లో పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ డబుల్‌ మెడలిస్ట్‌ మనూ భాకర్‌కు అపూర్వ స్వాగతం లభించింది. మనూ గౌరవార్థం హోటల్‌ యాజమాన్యం ప్రత్యేక ఏర్పాట్లు చేసి సన్మానించింది. హోటల్‌ రూమ్స్‌లో టవల్స్‌, పిల్లోస్‌, న్యాప్కిన్స్‌ ఇతరత్రా వస్తువులపై మనూ పేరును ముద్రించారు హోటల్‌ నిర్వహకులు. హోటల్‌ సిబ్బంది మనూను సంప్రదాయ బద్ధంగా హోటల్‌లోకి ఆహ్వానించి సకల మర్యాదలు చేశారు. The Leela Palace Chennai welcomes Manu Bhaker, the Olympic Champion ! Just WoW pic.twitter.com/Dc2lhQpnE4— Megh Updates 🚨™ (@MeghUpdates) August 27, 2024హోటల్‌ నిర్వహకులు మనూ కోసం ప్రత్యేక విందు ఏర్పాటు చేశారు. లీలా ప్యాలెస్‌ ఆతిథ్యానికి మనూ పరవశించి పోయింది. మనూ లీలా ప్యాలెస్‌లో గడిపిన క్షణాలకు సంబంధించిన వీడియో సోషల్‌మీడియాలో వైరలవుతుంది. కాగా, మనూ భాకర్‌ పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ రెండు పతకాలు సాధించాక దేశవ్యాప్తంగా చాలామంది ఆమెను తమతమ స్థానాలకు ఆహ్వానిస్తున్నారు. ఇటీవలే మనూ చెన్నైలోని ఓ కాలేజీలో పర్యటించింది. అక్కడ కూడా కాలేజీ యాజమాన్యం మనూను ఘనంగా సన్మానించింది. ఒలింపిక్స్‌లో పతకాలు సాధించాక మనూకు దేశవ్యాప్తంగా పిచ్చి క్రేజ్‌ వచ్చింది. ఆమె ఎక్కడికి వెళ్లినా జనాలు సెల్ఫీలు, ఫోటోల కోసం ఎగబడుతున్నారు. మనూ పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో షూటింగ్‌లోని రెండు ఈవెంట్స్‌లో కాంస్య పతకాలు సాధించిన విషయం తెలిసిందే.

చెన్నై: పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో రెండు పతకాలతో చరిత్ర సృష్టించిన భారత మహిళా షూటర్‌ మనూ భాకర్‌ క్రీడారంగంలోనూ అందమైన కెరీర్‌ ఉంటుందని చెప్పింది. డాక్టర్లు, ఇంజినీర్లే కాదు క్రీడాకారులుగా కూడా అందమైన జీవితాన్ని గడపొచ్చని 22 ఏళ్ల మనూ చెన్నై విద్యార్థులకు సూచింది. మంగళవారం వేళమ్మాల్‌ నెక్సస్‌ స్కూల్‌ మనూను ఘనంగా సన్మానించింది. ఈ సందర్భంగా ఆమె మాట్లాడుతూ మూడేళ్ల క్రితం టోక్యోలో ఎదురైనా పరాభవాన్ని పారిస్‌లో రెండు పతకాలతో అధిగమించిన తీరును వివరించింది. ఓటమిని రుచి చూసి... ‘ప్రపంచ రెండో ర్యాంక్‌ షూటర్‌గా టోక్యోకు వెళ్లాను. కానీ ఒలింపిక్స్‌లో నా గురి అస్సలు కుదర్లేదు. పాల్గొన్న ప్రతి ఈవెంట్లోనూ ఎదురైన చేదు అనుభవం కొన్నాళ్లు నా ప్రయాణాన్ని కష్టంగా మార్చింది. అయినా నేనెప్పుడూ దాన్నే తలచుకొని దిగులుపడలేదు. ఓటమిని రుచి చూసిన నాకు విజయం దక్కుతుందని తెలుసు. స్పోర్ట్స్‌ అంటేనే అది! ఒకదాంట్లో పరాజయం, మరోదాంట్లో విజయం సహజం. అయితే ఇవన్నీ కూడా కష్టపడితేనే సాధ్యం’ అని పేర్కొంది. మనం కనే పెద్ద పెద్ద కలల్ని సాకారం చేసుకోవాలంటే ఆ స్థాయిలో కఠోరంగా శ్రమించాల్సిందేనని మనూ తెలిపింది. లక్ష్యాన్ని పెట్టుకుంటే దాని కోసం చెమటోడ్చాలని, ఒక్కసారిగా అవి సాకారం కాకపోవచ్చని... కానీ అంతమాత్రాన నిరాశ చెందకుండా లక్ష్యం కోసం నిరంతరం పనిచేయాలని వివరించింది. Badhiya pradarshani chal rahi is desh main Bronze medal ki. pic.twitter.com/sX2FpS4vZX— Prayag (@theprayagtiwari) August 20, 2024ఆత్మవిశాస్వంతో... ‘నేనెప్పుడు కూడా పోటీల్లో జయాపజయాల గురించి పట్టించుకోలేదు. ప్రతీసారి ఆత్మవిశ్వాసంతో ఉంటాను. ప్రతీ పరీక్షను ఆ ఆత్మవిశ్వాసంతోనే నెట్టుకొస్తాను. మనకు కెరీర్‌లో ఎదిగేందుకు ఎన్నో అవకాశాలు, ప్రత్యామ్నాయాలుంటాయి. చాలామంది డాక్టరో, ఇంజనీర్‌తోనే ఉజ్వల భవిష్యత్తు ఉంటుందనుకుంటారు. కానీ క్రీడల్లోనూ అపారమైన అవకాశాలున్నాయన్న సంగతి గుర్తుంచుకోండి. ఆర్థికపరమైన మద్దతు కావొచ్చు ఇంకేదైనా ఉండొచ్చు. క్రీడల్లో అవన్నీ దక్కుతాయి’ అని మనూ భాకర్‌ వివరించింది. అమ్మ చూపిన దారి... తనకు తన అమ్మ స్ఫూర్తి అని ఆమె చూపించిన దారే తనను ఈ స్థాయిలో నిలబెట్టిందని చెప్పింది. అడుగడుగునా తల్లిదండ్రుల సహాయ సహకారాలు లేకపోతే పిల్లలకు ఇవేవి సాధ్యం కానేకావని తెలిపింది. ‘ఏ క్రీడయినా సరై బీజం పడేది ఇంట్లోనే! ఆ తర్వాత స్కూల్లో మొదలవుతుంది. తల్లిదండ్రులు, టీచర్లు విద్యార్థుల భవితకు చక్కని బాట వేయడంలో కీలక భూమిక పోషిస్తారు’ అని వినమ్రంగా చెప్పింది. మన సంస్కృతి, నేపథ్యం ఏదైనా మనం ఏ విషయంలోనూ చిన్నబుచ్చుకోకూడదని, చిన్న చిన్న అవరోధాలు ఎదురైనంత మాత్రాన ఆగిపోకూడదని స్ఫూర్తివంతమైన మాటలతో విద్యార్థులను మనూ ఉత్తేజపరిచింది. మన ప్రదర్శన బాలేకపోయినా, కొన్నిసార్లు విఫలమైనా, క్రీడల్లో పతకాలు గెలవలేకపోయినా, పరీక్షల్లో పాస్‌ కాకపోయినా ఎట్టిపరిస్థితుల్లోనూ కుంగిపోకూడదని ఉద్బోధించింది. పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో మనూ మహిళల 10 మీటర్ల ఎయిర్‌పిస్టల్, 10 మీటర్ల మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ ఈవెంట్‌లో రెండు కాంస్య పతకాలు గెలుపొందింది. సరదాగా ఆడి పాడిన మనూ..కార్యక్రమం ముగింపు సందర్భంగా మనూ విద్యార్థులతో కలిసి ప్రముఖ హిందీ పాటకు స్టెప్పులేసింది. దీనికి సంబంధించిన వీడియో సోషల్‌మీడియాలో వైరలవుతుంది.

ప్యారిస్ ఒలింపిక్స్‌లో భార‌త స్టార్ షూట‌ర్ మ‌ను భాక‌ర్ రెండు కాంస్య ప‌త‌కాలు సాధించిన విష‌యం విధితమే. అయితే ఆమె విజ‌యంలో కీల‌క పాత్ర పోషించిన కోచ్ జస్పాల్ రాణా.. ఒలింపిక్స్ భార‌త‌ షూట‌ర్ల‌ సెలక్షన్ పాలసీపై ఆగ్ర‌హం వ్య‌క్తం చేశాడు. నేషనల్ రైఫిల్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ ఇండియా సెల‌క్ష‌న్ విధానాల వ‌ల్ల‌ యువ షూటర్లు తీవ్రంగా ఇబ్బంది పడుతున్నార‌ని రాణా అస‌హ‌నం వ్య‌క్తం చేశాడు. "ఫెడ‌రేష‌న్ సెల‌క్ష‌న్ పాల‌సీ ప్ర‌తీ ఆరు నెల‌ల‌కోసారి మారుతుంది. ఈ విష‌యం గురించి ఇప్పటికే క్రీడా మంత్రితో నేను మాట్లాడాను. ఫెడరేషన్‌ నుంచి సెలక్షన్ పాలసీని తెప్పించుకోని, ఓసారి ప‌రిశీలించాల‌ని కోరాను.అది చూశాక వారు ఏ నిర్ణ‌యం తీసుకున్న మేము క‌ట్టుబ‌డి ఉంటాము. ఆ త‌ర్వాత ఈ విష‌యం గురించి అస్స‌లు చ‌ర్చించం. షూట‌ర్ల‌కు అండ‌గా నిలిస్తే క‌చ్చితంగా వారి ప్ర‌ద‌ర్శ‌న‌లలో మ‌నం మార్పులు చూస్తాం. భారత షూటింగ్‌ ఫెడరేషన్ విధి విధానాల వ‌ల్ల ఎంతో మంది యువ షూట‌ర్లు ముందుకు వెళ్ల‌లేక‌పోతున్నారు. భార‌త్‌లో అత్యుత్త‌మ షూట‌ర్లు ఎంతో మంది ఉన్నారు. కానీ వారికి స‌పోర్ట్‌గా నిలిచే వారు ఎవ‌రూ లేరు. పిస్టల్ షూటర్ సౌరభ్ చౌదరి ఎక్క‌డ‌? ఆసియా గేమ్స్ గోల్డ్ మెడలిస్ట్ పిస్టల్ షూటర్ జితూ రాయ్ ఎక్క‌డ‌? వీరిగురించి ఎవ‌రూ మాట్ల‌డటం లేదు. పారిస్‌లో నాలుగో స్థానంలో నిలిచిన (10మీ ఎయిర్ రైఫిల్ షూటర్) అర్జున్ బాబుటా గురించి అస్సలు చర్చే లేదు. అతను స్వల్ప తేడాతో పతకాన్ని కోల్పోయాడు. మళ్లీ అతడిని ఈ ప్లాట్‌ఫామ్‌కు తీసుకు రావాలని ఎవరూ ఆలోచించడం లేదని" పీటీఐకు ఇచ్చిన ఇంట‌ర్వ్యూలో జస్పాల్ రాణా పేర్కొన్నాడు.

యుద్ధంలో గెలవాలంటే దేహం ఒక ఆయుధంగా మారాలి . దృష్టి, ఆలోచన ఆయుధంగా మారాలి. పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌ షూటింగ్‌లో పతకాలు సాధించి చరిత్ర సృష్టించిన మను భాకర్‌ గురి నిలవడానికి ప్రత్యర్థులను గెలవడానికి ‘థాంగ్‌ తా’ను నేర్చుకుంది. కేరళ కలరిపట్టులాగా మణిపూర్‌కు చెందిన ఈ యుద్ధకళ మనసును లగ్నం చేసి దేహాన్ని ఉద్యుక్తం చేయడంతో సాయం చేస్తుంది.‘ఒలింపిక్స్‌లో పతకం సాధించడం పెద్ద లక్ష్యం. ఇందుకోసం అన్ని విధాలా సిద్ధం కావాలి. ఇది ఎవరిమీదో ఆధారపడే విషయం కాదు. మనల్ని మనమే తీర్చిదిద్దుకోవాలి. నేను స్త్రీని కాబట్టి పేలవమైన ప్రదర్శన చేసినా సాకులు చెప్పొచ్చులే అనుకోకూడదు. అందుకే నేను షూటర్‌గా గట్టిగా నిలవడానికి అన్నివిధాలా జాగ్రత్తలు తీసుకున్నాను. అందులో థాంగ్‌ తా నేర్చుకోవడం ఒకటి’ అంది మను భాకర్‌.పారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌లో భారత్‌ తరఫున పతకం సాధించిన తొలి మహిళా షూటర్‌గా, ఒకే సీజన్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన మహిళా షూటర్‌గా ఆమె చరిత్ర సృష్టించింది. అయితే గెలుపు అంత సులభంగా రాదు. ప్రపంచ వేదికపై ప్రత్యర్థులతో తలపడాలంటే ఎంతో ఆందోళన ఉంటుంది. ప్రాక్టీస్‌లో, వేదిక బయట ఎంత గొప్పగా రాణించినా సరిగ్గా నిర్దిష్ట క్షణంలో తొణకక బెణకక పోటీ పడినప్పుడే గెలుపు సాధ్యం. ఇందుకు కఠోర సాధన అవసరం.యోగా, గుర్రపు స్వారీ, థాంగ్‌ తాషూటర్‌గా రాణించడానికి శరీరం, మనసు రాటుదేలి ఉండేందుకు మను భాకర్‌ సంవత్సరాల తరబడి శారీరక, మానసిక శ్రమ చేసింది.యోగాతో మనసుకు శిక్షణ ఇస్తే గుర్రపు స్వారీతో శరీరంలో చురుకుదనం తెచ్చుకుంది. గురి వైపు తుపాకీ పేల్చడం అంటే గుర్రాన్ని లక్ష్యం వైపు ఉరకెత్తించడమే. ప్రాణం ఉన్న అశ్వాన్ని అదుపులోకి తెచ్చుకుంటే ప్రాణం లేని తుపాకీ అదుపులోకి వస్తుంది. అయితే ఇవి మాత్రమే చాలవు అనుకుంది మను భాకర్‌. అందుకే థాంగ్‌ తా నేర్చుకుంది. గురువుకు లోబడిమను భాకర్‌ కోచ్‌ జస్పాల్‌ రాణ. మనలో ఎంత ప్రతిభ ఉన్నా గురు ముఖతా నేర్చుకున్నప్పుడే విజయం సిద్ధిస్తుంది. గురువు దగ్గర నేర్చుకోవాలంటే గురువు ఆధిపత్యాన్ని అంగీకరించాలి. చాలామంది శిష్యులు ఆ పని సంపూర్ణంగా చేయలేరు. ‘థాంగ్‌ తా’లో మొదట నేర్పేది శిష్యుడు తన అహాన్ని వీడి గురువుకు లోబడటమే. కత్తి, బల్లెం, డాలు ఉపయోగించి నేర్పే ఈ యుద్ధకళలో గురువు చెప్పిందే వేదం అనుకునేలా ఉండాలి. క్రమశిక్షణ, నిజాయితీ, గౌరవం ఈ కళలో ముఖ్యం. షూటింగ్‌ సాధనలో గురువు దగ్గర క్రమశిక్షణ తో, నిజాయితీతో, నేర్పే విద్యను గౌరవిస్తూ నేర్చుకోవడంలో మను భాకర్‌కు థాంగ్‌ తా ఉపయోగపడింది.తెగలను కాపాడుకునేందుకు... మణిపూర్‌ తెగల యుద్ధకళ ‘హ్యుయెన్‌ లల్లాంగ్‌’. ఇందులో కత్తి, బరిసెలతో చేసేది థాంగ్‌ తా. ఆయుధాలు లేకుండా చేసేది సరిత్‌ సరక్‌. బయట తెగలు వచ్చి స్వీయ తెగలను రూపుమాపకుండా ఉండేందుకు పూర్వం మణిపూర్‌లో ప్రతి ఒక్క పురుషుడు థాంగ్‌ తాను నేర్చుకుని సిద్ధంగా ఉండేవాడు. స్త్రీలు కూడా నేర్చుకునేవారు. ప్రస్తుతం ఇది జాతీయ స్థాయి క్రీడగా మారింది. చెక్క కత్తి, డాలుతో ఈ యుద్ధక్రీడను సాధన చేస్తున్నారు. భవిష్యత్తులో దీనిని ఒలింపిక్స్‌ కమిటీ గుర్తిస్తుందనే ఆశ ఉంది. ‘ఎంత వీరులైతే అంత వినమ్రులవుతారు ఈ యుద్ధ కళలో’ అంటారు మణిపూర్‌ గురువులు. మను భాకర్‌ గెలవడానికి ఆమెలోని వినమ్రత కూడా ఒక కారణం కావచ్చు.

ఇటీవల పారిస్‌లో ముగిసిన ఒలింపిక్స్‌లో ఏకంగా రెండు పతకాలు సాధించిన భారత స్టార్ షూటర్ మను భాకర్. తొలిసారి రెండు కాంస్య పతకాలు గెలిచి అందరి మనసులను గెలుచుకుంది. తాజాగా ఆమె ఓ సినిమాపై ప్రశంసలు కురిపించారు. నేను ఊహించిన దానికంటే అద్భుతంగా ఉందంటూ ఇన్‌స్టా స్టోరీస్‌లో పోస్ట్‌ చేశారు. ఒక అథ్లెట్‌ పాత్రలో నటించడం అంత సులభం కాదని ఆమె అన్నారు. ఇంతకీ ఆ సినిమా ఏంటి? హీరో ఎవరు? అనే వివరాలేంటో చూద్దాం.బాలీవుడ్ స్టార్‌ కార్తీక్ ఆర్యన్‌ ప్రధాన పాత్రలో నటించిన చిత్రం 'చందు ఛాంపియన్'. మొదటి పారాలింపిక్‌ స్వర్ణపతక విజేత మురళీకాంత్‌ పేట్కర్‌ జీవిత కథ ఆధారంగా ఈ మూవీ తెరకెక్కించారు. జూన్‌ 14న ప్రేక్షకుల ముందుకు వచ్చిన ఈ చిత్రం ప్రపంచవ్యాప్తంగా రూ.88 కోట్లకు పైగా రాబట్టింది. కబీర్‌ ఖాన్‌ దర్శకత్వం వహించిన ఈ మూవీ ప్రస్తుతం అమెజాన్ ప్రైమ్ ఓటీటీలో స్ట్రీమింగ్ అవుతోంది. తాజాగా చందు ఛాంపియన్ వీక్షించిన మనుభాకర్ ఎమోషనల్ పోస్ట్ చేసింది. అయితే మను భాకర్ చేసిన పోస్ట్‌కు హీరో కార్తీక్ ఆర్యన్ రిప్లై ఇ‍చ్చారు. మీలాంటి నిజమైన ఛాంపియన్‌ మా సినిమాపై ప్రశంసలు కురిపించడం అద్భుతమన్నారు. ఈ సందర్భంగా ఆమెకు ధన్యవాదాలు తెలిపారు. ప్రతి భారతీయుడు గర్వపడేలా ఒలింపిక్స్‌లో రాణించారని కొనియాడారు. ప్యార్‌ కా పంచనామా సినిమాతో కెరీర్‌ కార్తీక్ ఆర్యన్ పలు సూపర్ హిట్ చిత్రాల్లో నటించారు.

ప్యారిస్‌ ఒలింపిక్స్‌-2024 పతక విజేతలు నీరజ్‌ చోప్రా- మనూ భాకర్‌ గురించి జరుగుతున్న ప్రచారంపై మనూ తండ్రి రామ్‌ కిషన్‌ భాకర్‌ స్పందించారు. మనూకు ఇప్పట్లో పెళ్లి చేసే ఆలోచన తమకు లేదని స్పష్టం చేశారు. కాగా విశ్వ క్రీడల తాజా ఎడిషన్‌లో షూటర్‌ మనూ భాకర్‌ రెండు కాంస్య పతకాలు గెలిచిన విషయం తెలిసిందే.తొలుత 10 మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ మహిళల వ్యక్తిగత విభాగంలో కాంస్యం సాధించిన 22 ఏళ్ల మనూ.. అదే క్రీడాంశంలో సరబ్‌జోత్‌ సింగ్‌తో కలిసి మిక్స్‌డ్‌ టీమ్‌ ఈవెంట్లో మరో కంచు పతకం సొంతం చేసుకుంది. తద్వారా ఒకే ఎడిషన్‌లో రెండు పతకాలు సాధించిన భారత తొలి ప్లేయర్‌గా చరిత్ర సృష్టించింది. 25 మీటర్ల ఎయిర్‌ పిస్టల్‌ విభాగంలోనూ నాలుగో స్థానంలో నిలిచి.. మూడో పతకానికి అడుగుదూరంలో నిలిచిపోయింది.పెళ్లి చేసుకోబోతున్నారంటూ వదంతులుఈ నేపథ్యంలో మనూ భాకర్‌ పేరు ఒక్కసారిగా మారుమ్రోగిపోయింది. మరోవైపు.. జావెలిన్‌ త్రోయర్‌ నీరజ్‌ చోప్రా సిల్వర్‌ మెడల్‌ సాధించిన విషయం తెలిసిందే. టోక్యోలో స్వర్ణం గెలిచిన 26 ఏళ్ల నీరజ్‌ ఈసారి మాత్రం రెండోస్థానానికే పరిమితం కావడం కాస్త నిరాశ కలిగించేదే అయినా.. ప్యారిస్‌లో భారత్‌కు ఏకైక రజతం అందించిన అథ్లెట్‌గా నిలిచాడు.ఇదిలా ఉంటే.. ఒలింపిక్స్‌-2024 ముగింపు వేడుకల అనంతరం నీరజ్‌ చోప్రా- మనూ భాకర్‌ మాట్లాడుకుంటున్న వీడియో బయటకు వచ్చింది. ఇందులో వీరిద్దరు కాస్త సిగ్గుపడుతున్నట్లుగా కనిపించగా.. మనూ తల్లి సుమేధా భాకర్‌ ఫొటోలు క్లిక్‌మనిపించారు. అంతేకాదు.. అనంతరం నీరజ్‌ దగ్గరకు వచ్చిన సుమేధా.. అతడి చేయిని తన చేతుల్లోకి తీసుకుని మాటివ్వు అన్నట్లుగా తలపై పెట్టుకున్నారు. ఆ తర్వాత మనూ తండ్రి రామ్‌ కిషన్‌ కూడా అక్కడికి వచ్చారు. నీరజ్‌ ఆయన పాదాలకు నమస్కరించగా.. ఆయన అతడి వెన్నుతట్టారు. ఈ వీడియోలు వైరల్‌ కావడంతో... ఈ హర్యానా అథ్లెట్లు పెళ్లి చేసుకోబోతున్నారని.. ఇందుకు మనూ తల్లిదండ్రుల అనుమతి కూడా లభించిందంటూ వదంతులు పుట్టుకొచ్చాయి. వాళ్లది తల్లీకొడుకుల అనుబంధంఈ విషయంపై స్పందించిన మనూ తండ్రి రామ్‌ కిషన్‌ దైనిక్‌ భాస్కర్‌తో మాట్లాడుతూ.. ‘‘మనూ ఇంకా చిన్నపిల్ల. తనకు ఇంకా పెళ్లి చేసే ఈడు కూడా రాలేదు. ఇప్పట్లో అసలు ఆ విషయం గురించే మేము ఆలోచించడం లేదు.ఇక మనూ వాళ్ల అమ్మ నీరజ్‌ను తన కుమారుడిలాగే భావిస్తుంది. వాళ్లిద్దరి మధ్య తల్లీకొడుకుల అనుబంధం ఉంది’’ అని పేర్కొన్నారు. అదే విధంగా.. నీరజ్‌ చోప్రా అంకుల్‌ కూడా ఈ విషయం గురించి స్పందించారు. ‘‘నీరజ్‌ పతకం తీసుకురావడం దేశమంతా చూసింది కదా. అలాగే అతడి పెళ్లి కూడా అందరికి తెలిసే జరుగుతుంది’’ అని స్పష్టం చేశారు.చదవండి: Neeraj Chopra: రూ. 52 లక్షల వాచ్‌!.. కోట్ల ఆస్తి: కష్టపడి పైకొచ్చిన నీరజ్‌ చోప్రాNeeraj Chopra can be seen talking to the Manu Bhaker's mother and into the other video, Neeraj Chopra and Manu Bhaker are discussing closely..!I'm sorry but I don't know why I am getting interested in Manu Bhaker and Neeraj Chopra 😜 pic.twitter.com/uymONMo8sj— Priyanshu Kumar (@priyanshu__63) August 11, 2024