పురాణాలు ఇప్పుడు కాలక్షేపం కోసం కాదు. వయసు మళ్లిన వారి కోసం మాత్రమే కాదు. మిలీనియల్స్‌ నుంచి జెన్‌ జెడ్‌ వరకు యువతరం పురాణాలను ఇష్టపడుతోంది. అయితే అది చదువు రూపంలో కాదు. గేమింగ్‌ రూపంలో. ఇండియన్‌ మైథలాజికల్‌ గేమ్స్‌ను ఆడడానికి గేమర్స్‌లో 82 శాతం మంది ఇష్టపడుతున్నట్లు చెబుతోంది గేమింగ్‌ అండ్‌ ఇంటరాక్టివ్‌ మీడియా ఫండ్‌ సంస్థ లుమికై. అర్జునుడి నుంచి కర్ణుడి వరకు రకరకాల పురాణపాత్రలలో ‘ప్లేయర్‌’ రూపంలో పరకాయ ప్రవేశం చేస్తోంది యువతరం...వెల్‌కమ్‌ టు గేమ్‌ జోన్‌..అహ్మదాబాద్‌కు చెందిన ఇంజినీరింగ్‌ విద్యార్థిని శాన్వీకి గేమింగ్‌ అంటే బోలెడంత ఇష్టం. ఎక్కువ సమయాన్ని టెక్ట్స్‌బుక్స్‌తోనే గడిపే శాన్వీ కాసేపు వీడియో గేమ్స్‌ ఆడడం ద్వారా రిలాక్స్‌ అవుతుంది. కొన్ని సంవత్సరాల క్రితం ‘డెత్స్‌ డోర్‌’ నుంచి ‘మాన్‌స్టర్‌ హంటర్‌’ వరకు ఎన్నో గేమ్స్‌ ఆడింది. అయితే ఒక ఫ్రెండ్‌ సలహా ప్రకారం కొన్ని నెలల క్రితం తొలిసారిగా ఇండియన్‌ మైథలాజికల్‌ గేమ్‌ ఆడింది. ఇక అప్పటి నుంచి అలాంటి గేమ్స్‌ మాత్రమే ఆడుతోంది.‘మైథలాజికల్‌ గేమ్స్‌కు ఇతర గేమ్స్‌కు తేడా ఏమిటో తొలిసారిగా తెలుసుకున్నాను. ఇవి కేవలం కాలక్షేప ఆటలు కావు. పురాణ జ్ఞానాన్ని, తార్కిక శక్తిని పెంచుతాయి’ అంటుంది శాన్వీ. ‘చిన్న పట్టణాలతోపాటు గ్రామీణ ్రపాంతాలలో కూడా స్మార్ట్‌ఫోన్‌ వినియోగం పెరగడంతో గేమ్స్‌ ఆడేవారి సంఖ్య పెరిగింది. మన దేశంలో పెద్ద గేమింగ్‌ కన్జ్యూమర్‌ బేస్‌ ఉంది. గతంతో ΄ోల్చితే వచ్చిన మార్పు ఏమిటంటే మన సాహిత్యం, సంస్కృతితో ముడిపడి ఉన్న పాత్రలను యువ గేమర్స్‌ ఇష్టపడుతున్నారు. దీన్ని దృష్టిలో పెట్టుకొని వరల్డ్‌–క్లాస్‌ టెక్నాలజీతో మనవైన పాత్రలను ఇండియన్‌ స్టూడియోలు డెవలప్‌ చేస్తున్నాయి’ అంటుంది ‘విన్‌జో గేమ్స్‌’ కో–ఫౌండర్‌ సౌమ్య సింగ్‌ రాథోడ్‌.జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్థాయిలోని డిమాండ్‌ను దృష్టిలో పెట్టుకొని మన పురాణాలు, చరిత్ర, సంస్కృతి, జానపద సాహిత్యంలోని పాత్రల ఆధారంగా మరిన్ని గేమ్స్‌ ఆన్‌లైన్‌ గేమింగ్‌ సెక్టార్‌ నుంచి రానున్నాయి అంటుంది సౌమ్య. ‘పురాణాలను గేమింగ్‌తో మిళితం చేయడంతో ప్లేయర్స్‌ కొత్త రకం అనుభూతికి గురవుతున్నారు. అన్ని వయసుల వారిని ఈ గేమ్స్‌ ఆకట్టుకుంటున్నాయి’ అంటున్నాడు ‘ఇన్‌ఫోఎడ్జ్‌ వెంచర్స్‌’ ఫౌండర్‌ చిన్మయ్‌ శర్మ. ‘మన పురాణాల్లో దాగున్న ఎన్నో ఇతివృత్తాలు డెవలపర్‌లను ఆకర్షిస్తున్నాయి. ఆ పాత్రలు యూత్‌ను ఆకట్టుకునేలా గేమ్‌ను డిజైన్‌ చేస్తున్నారు’ అంటున్నాడు యుగ్‌ మెటావర్స్‌ సీయీవో ఉత్కర్ష్‌ శుక్లా.మైథలాజికల్‌ గేమ్స్‌ అనేవి ఎక్కువగా ఫస్ట్‌–పర్సన్‌ షూటర్‌(ఎఫ్‌పీఎస్‌) గేమ్స్‌. మెయిన్‌ క్యారెక్టర్‌లోకి పరకాయ ప్రవేశం చేసి ఆడే గేమ్స్‌.‘టెస్ట్‌ యువర్‌ స్కిల్స్‌ ఇన్‌ దిస్‌ ఎపిక్‌ స్ట్రాటజీ గేమ్‌’ అంటూ ఆహ్వానించిన ‘కురుక్షేత్ర: అసెన్షన్‌’ దిల్లీకి చెందిన సజనికి బాగా నచ్చింది. ఈ వీడియో గేమ్‌లో అర్జునుడు, భీముడు, కర్ణుడులాంటి ఎన్నో పాత్రలు ఉంటాయి.‘మైథలాజికల్‌ గేమ్స్‌ మనల్ని మన మూలాల్లోకి తీసుకువెళతాయి. మన పురాణాలు, జానపదాల ఆధారంగా గేమ్స్‌ను రూపొందించే అద్భుత అవకాశం ఇప్పుడు గేమ్‌ డెవలపర్‌లకు వచ్చింది. దేవ, దానవుల మధ్య యుద్ధానికి సంబంధించి సెకండ్‌ గేమ్‌ను రూపొందిస్తున్నాం’ అంటున్నాడు ‘కురుక్షేత్ర’ గేమ్‌ను రూపొందించిన ‘స్టూడియో సిరా’ కో–ఫౌండర్‌ అభాస్‌ షా.‘కురుక్షేత్ర’ను తక్కువ సమయంలో ఆరు లక్షలమంది డౌన్‌లోడ్‌ చేసుకున్నారు.మన దేశంలోనే కాదు ఆగ్నేయాసియా దేశాలలో కూడా భారతీయ పురాణాల ఆధారంగా రూపొందించిన గేమ్స్‌ను ఆడడానికి ఇష్టపడుతున్నారు. ఇష్టాన్ని క్యాష్‌ చేసుకోవడం అని కాకుండా ఈ గేమ్స్‌ ద్వారా యువతలో నైతిక విలువలు పాదుకొల్పే, ఆత్మస్థైర్యం పెంచగలిగే ప్రయత్నం చేస్తే భవిష్యత్‌ కాలంలో వాటికి మరింత ఆదరణ పెరుగుతుంది. రాజీ పడకుండా...నోడింగ్‌ హెడ్స్‌ గేమ్స్‌ కంపెనీ రూపొందించిన ‘రాజీ: యాన్‌ ఏన్‌షియెంట్‌ ఎపిక్‌’ మనల్ని మన పురాణ ప్రపంచంలోకి తీసుకువెళుతుంది. మన దేవాలయాల సౌందర్యం నుంచి ఇతిహాస కళ వరకు ఈ గేమ్‌లో ప్రతిఫలిస్తుంది. కంపెనీ ్రపారంభం నుంచి మన పురాణాల ఆధారంగా గేమ్‌ను రూపొందించాలని కల కన్నది పుణేకు చెందిన ‘నోడింగ్‌ హెడ్స్‌ గేమ్స్‌’ కంపెనీ ఫౌండర్‌ శృతి ఘోష్‌.‘రాజీ’ రూపంలో తన కలను నిజం చేసుకుంది.‘గ్రీకు ఇతర పురాణాలు సినిమాలు, గేమ్స్‌ రూపంలో మనల్ని ఆకట్టుకున్నాయి. అయితే ఆ స్థాయిలో మన పురాణాలు గుర్తింపు పొందలేదు. దీన్ని దృష్టిలో పెట్టుకొని మన పురాణాల ఆధారంగా రాజీ గేమ్‌కు రూపకల్పన చేశాం. ఇది ఎంతో మంది డెవలపర్‌లకు స్ఫూర్తిని ఇచ్చింది. ఎంత చెప్పినా మన పురాణాల్లో నుంచి చెప్పడానికి ఇంకా ఎంతో ఉంటుంది’ అంటుంది శృతి ఘోష్‌.– శృతి ఘోష్‌

విశాఖపట్నం, ఎన్‌ఏడీ జంక్షన్‌(విశాఖ పశ్చిమ): తన కారుపై ఉమ్మి వేశాడనే నెపంతో ఓ వ్యక్తిని పోలీసు ఉద్యోగి చితకబాదాడు. తాళ్లతో కట్టి మరీ వాతలు వచ్చేలా కుటుంబ సభ్యులంతా కలిసి కొట్టారు. కంచరపాలెం పోలీసులు తెలిపిన వివరాల ప్రకారం... బర్మా క్యాంప్‌ ప్రాంతానికి చెందిన పొలమర శెట్టి మాధవరావు సోమవారం రాత్రి కంచరపాలెంలో ఉన్న తన దుకాణాన్ని మూసుకుని ఇంటికి వెళ్తున్నాడు. ఆ సమయంలో సీఐఎస్‌ఎఫ్‌ క్వార్టర్స్‌ వద్ద రోడ్డుపై పార్కింగ్‌ చేసి ఉన్న తన కారుపై ఉమ్మి వేశాడని నెపంతో శ్రీనివాసరావు అనే పోలీసు ఉద్యోగితోపాటు అతని కుటుంబ సభ్యులంతా కలిసి అత్యంత దారుణంగా మాధవరావును తాళ్లతో కట్టి కొట్టారు. రాత్రి 9.30 గంటల నుంచి 10.45 గంటల వరకు కొడుతునే ఉన్నారు. విషయం తెలుసుకున్న కంచరపాలెం పోలీసులు ఘటనా స్థలానికి వచ్చి బాధితుడు మాధవరావును విడిపించి తీసుకెళ్లారు. అయితే ఆ సమయంలో తన పర్సు, షాపు తాళాలు, ద్విచక్రవాహనం తీసుకున్నారని బాధితుడు వాపోతున్నాడు. ప్రస్తుతం కేజీహెచ్‌లో చికిత్స పొందుతున్నాడు. అకారణంగా దాడి చేసి కొట్టిన వారిని కఠినంగా శిక్షించాలని బాధితుని కుటుంబ సభ్యులు కోరుతున్నారు.

న్యూఢిల్లీ: అమెరికాలో నివాసముంటున్న టిబెటన్ల ఆధ్యాత్మిక గురువు కర్మపా ఓజియెన్‌ ట్రిన్లే డోర్జీ భారత్‌కు తిరిగిరావాలని కేంద్రం కోరింది. ఢిల్లీలో ఆశ్రమం నిర్మించుకోవడానికి స్థలం కేటాయించడానికి కూడా అంగీకరించింది. ప్రధాని మోదీ నేతృత్వంలో బుధవారం భేటీ అయిన కేంద్ర భద్రతా వ్యవహారాల కేబినెట్‌ ఈ మేరకు నిర్ణయం తీసుకుంది. కర్మపా భారత్‌లోనే ఉండాలని ఆయన అనుచరులు కోరుకుంటున్నారని, ప్రభుత్వం కూడా తిరిగిరావాలని ఆయన్ని కోరిందని ఈ వ్యవహారంతో సంబంధమున్న అధికారి ఒకరు తెలిపారు. అయితే కర్మపా భారత్‌ తిరిగిరావడానికి అయిష్టం వ్యక్తం చేసినట్లు చెప్పారు. దేశం లోపల, వెలుపల ఎలాంటి ఆంక్షలు లేకుండా సంచరించేందుకు తనకు అనుమతి ఇవ్వాలని కర్మపా డిమాండ్‌ చేస్తున్నారు.  దలైలామా మాదిరిగా తనకూ స్వేచ్ఛగా సంచరించే అవకాశం కల్పించనందుకు అసంతృప్తితో కర్మపా డొమినికా పాస్‌పోర్టుతో అమెరికాలో నివాసముంటున్నారు.

న్యూఢిల్లీ: దేశంలో ఆందోళనలు సృష్టిస్తున్న మూకోన్మాద ఘటనలకు పాల్పడుతున్నవారెవరూ తమను తాము జాతీయవాదులుగా చెప్పుకోవద్దని ఉపరాష్ట్రపతి వెంకయ్య నాయుడు పేర్కొన్నారు. ఇలాంటి ఘటనల్లో చట్టాల ద్వారా మాత్రమే మార్పు సాధ్యం కాదని.. సమాజ ప్రవర్తనలోనూ మార్పు రావాల్సిన అవసరం ఉందన్నారు. మూకోన్మాద ఘటనలపై రాజకీయాలు చేయాలనుకుంటున్న వారిపైనా వెంకయ్య మండిపడ్డారు. ఈ ఘటనలకు రాజకీయ పార్టీలతో ముడిపెట్టాల్సిన అవసరం లేదన్నారు. పీటీఐ వార్తాసంస్థకు ఇచ్చిన ప్రత్యేక ఇంటర్వ్యూలో ఉపరాష్ట్రపతి ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు. ‘మూక దాడుల ఘటనలను ఆపేందుకు చట్టం మాత్రమే సరిపోదు. సామాజిక మార్పు అవసరం. మీరు జాతీయవాదులుగా చెప్పుకుంటున్నట్లయితే.. ఓ మనిషిని ఎలా చంపుతారు? ఓ వ్యక్తి మతం, కులం, వర్ణం, లింగం ఆధారంగా వివక్ష చూపిస్తారా? జాతీయవాదం, భారత్‌ మాతాకీ జై అనే పదాలకు విశాలమైన అర్థం ఉంది. మూకదాడుల ఘటనలు ఓ పార్టీ పని కాదు. మీరు ఈ వివాదాన్ని పార్టీలకు ఆపాదిస్తున్నారంటే విషయాన్ని పలుచన చేస్తున్నట్లే. ఇదే జరుగుతోందని స్పష్టంగా చెప్పగలను’ అని వెంకయ్య పేర్కొన్నారు. ‘నిర్భయ ఘటన తర్వాత నిర్భయ చట్టం వచ్చింది. అత్యాచారాలు ఆగిపోయాయా? నేను ఈ అంశంపై రాజకీయాలు మాట్లాడటం లేదు. పార్టీలు కొన్ని అంశాలపై అనవసరంగా రాద్ధాంతం చేస్తున్నాయి. ఒక బిల్లు ద్వారా, రాజకీయ తీర్మా నం, పాలనాపరమైన నిర్ణయంతోపాటుగా ఈ దుర్మార్గపు ఆలోచనను సమాజం నుంచి పూర్తిగా తొలగించేలా మార్పు తీసుకురాగలగాలి. ఇదే విషయాన్ని నేను పార్లమెంటులో కూ డా చెప్పాను’ అని వెంకయ్య స్పష్టం చేశారు.

సాక్షి, అమరావతి: ప్రజా సంకల్ప పాదయాత్రలో ఉన్న ప్రతిపక్ష నేత, వైఎస్సార్‌ కాంగ్రెస్‌ పార్టీ అధ్యక్షుడు వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ఈ నెల 12వ తేదీన విశాఖపట్నంలో ముస్లింలు ఏర్పాటు చేస్తున్న ఆత్మీయ సమ్మేళనం కార్యక్రమంలో పాల్గొంటారు. పాదయాత్రలో ఇప్పటికే జగన్‌ వివిధ సామాజిక వర్గాల వారీగా ఆత్మీయ సమ్మేళన కార్యక్రమాల్లో పాల్గొంటూ వస్తున్నారు. గత ఎన్నికల్లో(2014) సీఎం చంద్రబాబు ఇచ్చిన అబద్ధపు హామీలతో తీవ్రంగా మోసపోయిన వర్గాల ప్రజలంతా ఈ సమ్మేళనాల్లో జగన్‌ను కలుసుకుని తమకు జరిగిన అన్యాయాన్ని వివరిస్తున్నారు. వారు మోసపోయిన తీరును, వారి సమస్యలను క్షుణ్ణంగా తెలుసుకుంటున్న ప్రతిపక్ష నేత.. వైఎస్సార్‌సీపీ అధికారంలోకి వచ్చాక ఏం చేస్తామో చెబుతూ ఆయా వర్గాల వారికి భరోసానిస్తూ ముందుకు సాగుతున్నారు. జగన్‌ పాల్గొంటున్న ఈ కార్యక్రమాలన్నింటికీ భారీఎత్తున జనం హాజరై ఆయనకు తమ సంఘీభావాన్ని ప్రకటిస్తూ వస్తున్నారు. అంతేగాక.. తమ సమస్యలు పరిష్కారం కావాలన్నా, తమ బతుకులు బాగుపడాలన్నా జగన్‌ గెలుపు ఒక్కటే పరిష్కారమనే విశ్వాసాన్ని ఆయా వర్గాలవారు వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఇదే నేపథ్యంలో ముస్లింల జనాభా గణనీయంగా ఉన్న విశాఖపట్నం నగరంలో ఆ వర్గం వారితో జగన్‌ సమావేశం అవుతున్నారు. 2014 ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో ముస్లింలకోసం చంద్రబాబు పొందుపర్చిన ఏ ఒక్క హామీని నెరవేర్చకపోగా మళ్లీ కొత్తగా వారిని మభ్యపెట్టేందుకు చేస్తున్న ప్రయత్నాలను జగన్‌ ఈ సమావేశంలో తిప్పికొట్టడమేగాక సీఎం నిజస్వరూపాన్ని గ్రహించాలని పిలుపునివ్వబోతున్నారు. 12వ తేదీ మధ్యాహ్నం 3 గంటలకు బీఆర్‌టీఎస్‌ రోడ్డు–అరిలోవలో ఈ సమావేశం జరుగుతుందని పార్టీ ప్రధాన కార్యదర్శి తలశిల రఘురామ్‌ గురువారం ఒక ప్రకటనలో వెల్లడించారు. విశాఖ ముస్లింలు పెద్దసంఖ్యలో ఈ కార్యక్రమానికి హాజరవుతారని ఆయన తెలిపారు.

పండిట్‌ శేఖరమ్‌ గణేష్‌ దియోస్కర్‌ హితవాది పత్రిక సంపాదకుడిగా సుప్రసిద్ధుడు. ఒకరోజు ఆయన తన మిత్రులిద్దరితో స్వామి వివేకానందను కలుసుకోవడానికి వచ్చాడు. ఆ ఇద్దరి మిత్రులలో ఒకరు పంజాబీ అని తెలుసుకున్న స్వామీజీ, అప్పుడు పంజాబ్‌లో నెలకొని ఉన్న తీవ్ర ఆహార కొరతను గురించి వారితో ఆదుర్దాగా మాట్లాడారు. ఆ సమయంలో భారతదేశంలో తాండవిస్తున్న కరువు కాటకాలను గురించే స్వామీజీ మనస్సులో మథన పడుతున్నారు. అందువల్ల వచ్చిన సందర్శకులతో ఆయన ఆధ్యాత్మిక విషయాల గురించి అసలు మాట్లాడనే లేదు.  స్వామీజీ నుంచి సెలవు పుచ్చుకునే సమయంలో ఆ పంజాబీ వ్యక్తి అసంతృప్తి వెలిబుచ్చుతూ ఇలా అన్నాడు : ‘‘మహాశయా, ఆధ్యాత్మికపరమైన విషయాలను మీ ముఖతా వినాలని మేము ఆసక్తితో ఎదురు చూశాం. కాని దురదృష్టవశాత్తూ మన సంభాషణ లౌకిక విషయాల మీదకు వెళ్లింది. మన సమయం వృథా అయిందని భావిస్తున్నాను’’ అన్నారు. ఈ మాట వినగానే స్వామీజీ గంభీర ముద్ర దాల్చి ఇలా స్పందించారు : ‘‘మహాశయా! నా దేశంలో ఒక వీధి కుక్క సైతం పస్తున్నా, దానికి ఆహారం ఇచ్చి రక్షించడమే అప్పటికి నా వంతు అవుతుంది’’ అన్నారు. స్వామీజీ మహాసమాధి తర్వాత కొన్ని సంవత్సరాలకు పండిట్‌ దియోస్కర్‌ ఆ సంఘటనను ప్రస్తావిస్తూ, ఆనాటి స్వామీజీ వచనాలు తన మనస్సులో చెరగని ముద్రవేసి దేశభక్తి అంటే ఏమిటో నిజమైన ఆర్థాన్ని ప్రప్రథమంగా తెలియజేశాయని చెప్పాడు. మంటే మట్టి కాదు.. ఆధ్యాత్మికత అంటే కేవలం పూజలు, జప తపాలు మాత్రమే కాదు అని దీని అర్థం.  

సత్యంగా చెప్పబడే అనంతశక్తి సకల చరాచర సృష్టికి హేతువని తెలుసుకోవడమే ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం. ఒకే ఒక సత్యాన్ని కొందరు బ్రహ్మగా, మరికొందరు ఆత్మగా, మరి కొందరు ఈశ్వరునిగా గుర్తిస్తూ ఉండగా, సైంటిస్టులు విశ్వశక్తిగా లేక అనంతశక్తిగా నిర్ధరిస్తున్నారు.ఆ అనంతశక్తిని చూద్దామంటే చూడలేము. స్పృశిద్దామంటే స్పృశించలేము. అంతులేనిది, కాలాతీతమైనది. నిశ్చలంగా ఉండగలిగేది. ఖాళీ లేనంతగా వ్యాపితమైంది , రూపంలేనిది. అదే సమయంలో అన్ని ఖగోళరూపాలుగా మారగలిగేది. కాంతిగా, శబ్దంగా, ఉష్ణంగా, జీవంగా, నిర్జీవంగా, ఏ పదార్థంగానైనా మారగలిగేది. కొలమానాలకు అతీతమైనది. దానిని అర్థం  చేసుకోవడమే సాధ్యమవుతుంది. అటువంటి మహాశక్తి గురించి ఉపనిషత్తులు బ్రహ్మమని, సర్వత్రా వ్యాపించి ఉన్నది కాబట్టి ఆత్మ అనీ విశ్లేషణలు చేశాయి.  వేల సంవత్సరాల క్రితమే మహర్షులు ఆ అనంత శక్తిని ఏ విధంగా ఊహించగలిగారోనన్నది ఆశ్చర్యకరమైన విషయం. ఆత్మ అనంతము, సర్వరూపధారి, నిష్క్రియత్వమైనదని శ్వేతాశ్వతరోపనిషత్‌ చెప్పగా, అది సత్యం, అదే ఆత్మ అంటూ ఛాందోగ్యోపనిషత్‌ అంటుండగా, అందరిలో ఉండే నీ ఆత్మయే అతడు అంటూ బృహదారణ్యకోపనిషత్‌ తేటతెల్లం చేస్తోంది. ఆత్మ సర్వాంతర్యామి కాబట్టి, మనలో కూడా ఆ అనంత శక్తే నిండి ఉన్నదనేది తెలుసుకోవాలి. భౌతిక రూపాలు వేరు కాబట్టి లక్షణాలు మాత్రమే భిన్నంగా కనిపిస్తున్నాయి. ఆధునిక విజ్ఞానశాస్త్రం ప్రకారం జీవుల పుట్టుకకు కారణం సూర్యరశ్మి, భూమి, జలం, వాయువు అని తెలుస్తోంది. ఆధ్యాత్మికత ఒక అడుగు ముందుకువేసి ఈ నాలుగు శక్తులకు ఆకాశాన్ని జోడించి పంచభూతాలుగా పేర్కొన్నది. విజ్ఞానశాస్త్ర పరంగా ఆలోచిస్తే భూమి తదితర గ్రహాలు సూర్యుని నుండి పుట్టినవి. ఈ సూర్యునిలో ఉన్నవి హైడ్రోజన్, హీలియం వాయువులు. ఈ వాయువుల్లో ఉండే ఎలక్ట్రాన్, ప్రోటాన్, న్యూట్రాన్లు అత్యల్ప ప్రమాణాల్లోనే ఉన్నవి. కేంద్రక సంలీనం ప్రక్రియ వలననే ఈ సౌరశక్తి జనిస్తుంది! ఈ అత్యల్ప ప్రమాణాల ఎలక్టాన్ర్, ప్రోటాన్, న్యూట్రాన్లు క్వార్కు లాంటి అత్యంత సూక్ష్మకణాలనుండి ఉద్భవించినవని, ఈ క్వార్కులు అనంతశక్తి నుండి రూపాంతరం చెందినవే. అంటే ఆధ్యాత్మికంగా ఆత్మగా చెప్పబడే అనంతమైన శక్తి నుండి ఉద్భవించినవేనని ఆధునిక విజ్ఞాన శాస్త్రం తెలుపుతోంది. అనంతశక్తిలోనే ఉద్భవించి, చరించి, కాలప్రమాణం ముగిసిన అనంతరం తిరిగి ఈ భౌతిక రూపాలన్నీ శక్తి రూపాన్ని పొందుతూ వస్తున్నాయి. మరోవిధంగా చెప్పుకుంటే జీవి తన ప్రాణం కోల్పోయిన తర్వాత దహించ బడితే, ఆ శరీరం కొంత ఉష్ణం, కొంత వాయువు, కొంత నీటి ఆవిరి, కొంత బూడిద, కొంత కాంతిశక్తిగా విఘటనం చెందుతుంది. అవే పంచభూతాలని మనకు తెలుసు. – గిరిధర్‌ రావుల

మూడురోజులుగా తిండి లేని ఒక యాచకుడు ఆ దారిన వెళ్లే ఒక కారును ఆపి ‘‘కాస్త ధర్మం చెయ్యండి బాబూ’’అన్నాడు. యాచకుడి కట్టూబొట్టూ చూసి అతనేదో మంచి కుటుంబం నుండి వచ్చిన వాడై ఉంటాడని, అతని మాట తీరు చూస్తే కాస్త చదువుకున్నవాడని అనిపించింది కారులోని వ్యక్తికి. పైగా, అతను తనకు అప్పుడే ప్రమోషన్‌ వచ్చిందన్న సంతోషంలో ఉన్నాడు. దాంతో అతను జేబులో నుంచి వందరూపాయల నోటు తీసి యాచకుడికి ఇవ్వబోయాడు. ఆ వంద రూపాయల నోటుకేసి చూస్తూ పక్కనే కూర్చున్న స్నేహితుడు పెద్దగా నవ్వాడు.‘‘ఎందుకలా నవ్వుతున్నావు?’’ అన్నాడు అతను. ‘‘అతి త్వరలో నువ్వు కూడా నా స్థానంలో ఉండాల్సి వస్తుందనిపించి నవ్వొచ్చింది. కనిపించిన ప్రతివాడికీ ఇలా దానం చేస్తూ పోతే చివరికి ఏమీ మిగలదు. నేనందుకే చాలా జాగ్రత్తగా ఉంటాను. అసలే నాకు రావలసిన ప్రమోషన్‌ కూడా మిస్సయింది’’ అన్నాడు స్నేహితుడు. దానికతను నవ్వుతూ, ‘‘బహుశా అందుకేనేమో నాకు ప్రమోషన్‌ వచ్చింది. కారు కూడా కొనుక్కోగలిగాను. నువ్వేమో అలాగే ఉన్నావు ఎదుగూబొదుగూ లేకుండా’’ నవ్వుతూనే అంటించాడు. మీరు ఇస్తూ పోతే మీ దగ్గర ఉన్నదంతా అయిపోతుందనేది సాధారణ ఆర్థిక సూత్రాలకు సంబంధించినది. అదే ఆధ్యాత్మిక సూత్రాల ప్రకారమైతే మీరు ఏమీ ఇవ్వకుండా ఉన్నట్లైతే మీ దగ్గర ఏదీ మిగలదు. అదే మీరు ఇస్తూ పోతే మీ దగ్గర చాలా చాలా ఉంటుంది.  బాహ్య, అంతర్గత ప్రపంచాల చట్టాలు పరస్పరం వ్యతిరేక దిశలో ఉంటాయి. ముందు మీరు అంతర్గతంగా చక్రవర్తి స్థాయికి ఎదగండి. అప్పుడే పంచేందుకు మీ దగ్గర చాలా ఉంటుంది. – ఓషో భరత్‌  

భారతీయ ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం హేతుబద్ధతను మించిన తర్కాన్ని ఏనాడో చేసింది. వాటి రూపాలే ఉపనిషత్తులు. పూర్ణమదః పూర్ణమిదం అంటూ ‘థియరీ ఆఫ్‌ కన్జర్వేషన్‌ ఆఫ్‌ ఎనర్జీ’ సూత్రాన్ని సంస్కృత భాష వేల ఏళ్ల క్రితమే ఉద్భోధించింది. తదేజతి తన్నైజతి అంటూ విశ్వశక్తి గురించి అప్పుడే విశ్లేషణ చేసింది. కామం, సంకల్పం, సంశయం, శ్రద్ధ, అశ్రద్ధ, ధైర్యం, అధైర్యం, లజ్జ, బుద్ధి, భయం అన్నీ మనోరూపాలేనని మానసిక శాస్త్రాన్నీ విడమర్చింది. ఇలా అనేక శాస్త్రాలకు బీజమేశాయి ఉపనిషత్తులు. వీటిని ఆకళింపు చేసుకుంటే ఆత్మ, పరమాత్మల ఏకత్వాన్ని అర్థం చేసుకోవడంతోపాటు ఆచరణలో పెట్టడం సాధ్యం అవుతుంది. తద్వారా మనిషి అరిషడ్వర్గాలను అణచివేసి, నిష్కామకర్మను దినచర్యగా చేసుకోగలుగుతాడు. నిష్కామకర్మ వలన ఎలాంటి భవబంధాలు మనిషిని తాకలేవు. తద్వారా మృత్యుంజయ మంత్రంలో చెప్పినట్టుగా మనిషి మృత్యుభావనను జయించి అమృతమయ జీవితాన్ని జీవించగలుగుతాడు. అదే ఆధ్యాత్మికజ్ఞాన లక్ష్యం.ఈ జ్ఞానాన్ని అర్థం చేసుకోలేక సాధారణ మానవుడు రజ్జుసర్ప భ్రాంతిని పొందుతున్నాడు. అంటే ఈ కనిపించే భౌతిక రూపాలు సత్యమనుకుంటూ బంధనాలు వేసుకుంటున్నాడు. కులం మతం లాంటి బలహీనతలను పొందుతున్నాడు. ప్రకృతిలో మానవుడు ఒక భాగమేనన్న నిజాన్ని మనం అనుక్షణం గుర్తు పెట్టుకోవాలి. ఈ ప్రాకృతిక రూపాలు ఏ విధంగా తమ తమ కర్మలను ఆచరించి ఇతర ప్రాకృతిక రూపాల మనుగడకు దోహదపడుతున్నాయో, ఆ విధంగా మానవుడు కూడా తన మానవత్వ కర్మలను ఆచరించి, పాంచభౌతిక రూపాన్ని సాధించి, చివరకు పంచభూతాల ద్వారా అనంతశక్తిగా మార్పుచెందడమే ధర్మం. అదే మోక్షం. దాన్ని తెలుసుకోవడమే జ్ఞానం. అజ్ఞానం చేత కర్మఫలాలు శాశ్వతం అనుకుంటున్నాం. అయితే, సృష్టి, స్థితి, లయలు అనేవి నిరంతర క్రియలు అని తెలుసుకుని కర్మఫలాలు ఆశించకుండా కర్మలు ఆచరించడమే నిష్కామకర్మ. ఏతావాతా నిష్కామకర్మకు ఆధారం జ్ఞానం. జ్ఞానమంటే హేతువాదమే!  జ్ఞాన సాహిత్య నిధి అయిన ఉపనిషత్తులు, ఆదిశంకరుని అద్వైతాన్ని అవగాహనలోకి తెచ్చుకోవడం తద్వారా నిష్కామ కర్మలను ఆచరించడం ద్వారా అరిషడ్వర్గాలను చిదిమి వేయగలం. నిష్కామ కర్మ వల్ల ప్రతిఫలించే తాదాత్మ్యత హృదయాంతరాల నుండి మొదలుకొని ముఖవర్చస్సు వరకు ఆవహించి ఉంటుంది. అద్వైతజ్ఞాని ప్రతి జీవిలోనూ, నిర్జీవిలోనూ, పంచభూతాలలోనూ, శూన్యంలోనూ అంతర్లీనంగా ఉండే ఈశావాస్యమిదం సర్వాన్ని దర్శించగలుగుతాడు. ’అహం బ్రహ్మాస్మి’ని అనుభవించగలుగుతాడు.  – గిరిధర్‌ రావుల 

కాకినాడలోని జేఎన్‌టీయూ సెంటర్‌ నుంచి ప్రారంభమైన ప్రజా సంకల్ప పాదయాత్ర నాగమల్లితోట జంక్షన్, సర్పవరం జంక్షన్, ఏపీఐఐసీ కాలనీ మీదుగా అచ్చంపేట జంక్షన్‌ వరకు కొనసాగింది. అచ్చంపేటలో జరిగిన మత్స్యకారుల ఆత్మీయ సమావేశంలో వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి పాల్గొన్నారు.  ఈ సందర్భంగా మత్స్యకారులు పలు సమస్యలను వైఎస్‌ జగన్‌ దృష్టికి తీసుకొచ్చారు. వాటిపై సానుకూలంగా స్పందిస్తూ భరోసా ఇచ్చారు.  జగదీశ్వరి, కాకినాడ: ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ అంటున్నారు. రేషన్, ఆధార్‌కార్డు తెమ్మంటున్నారు. కానీ ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ అందడంలేదు. ఏడాది చదువు ఆగిపోతే డిటైన్డ్‌ అంటున్నారు. పేదలం మా పిల్లలను ఎలా చదివించుకోవాలి? పేదవాళ్లు ఇబ్బంది పడకుండా ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ ఇవ్వాలిని కోరుతున్నామన్నా..  వైఎస్‌ జగన్‌: అక్కా.. ఇంకా ఎంతో దూరం లేదు. ఆరు నెలలు ఓపికపట్టు. మొత్తం వ్యవస్థను పూర్తిగా మార్చేస్తాం. గట్టిగా దేవుడిని మొక్కు అక్కా, రెండు కొబ్బరికాయలు కొట్టు.  విజయ్‌ : చేపలు నిల్వ చేసుకోవడానికి సదుపాయాలు లేవు. ఫలితంగా దళారుల చేతిలో మోసపోతున్నాం. మీరు వచ్చిన తర్వాత మాకు కోల్డ్‌ స్టోరేజీలు పెట్టాలి. మోడల్‌ మార్కెట్లు స్థాపించాలి. సాగర తీరంలో గ్రామాల్లో వీటిని నిర్మించి ఇవ్వాలి.   వైఎస్‌ జగన్‌: చాలా మంచి సలహా ఇది. ఎందుకంటే తీసుకొచ్చిన తర్వాత ప్రోసెసింగ్‌ చేయాలి. లేదంటే కోల్డ్‌ స్టోరేజీలో అయినా పెట్టాలి. అప్పుడే రేటు ఎక్కువ వచ్చినప్పుడు అమ్ముకోవచ్చు. మంచి సలహా ఇచ్చావు. ఎక్కడెక్కడ ఏమేమీ పెట్టాలనే దానిపై అధ్యయనం చేద్దాం. దీనికి రమణన్న అటెండ్‌ అవుతారు.  కుమారి, కాకినాడ: అన్నా.. ఎన్నికలప్పుడు డ్వాక్రా రుణాలు మాఫీ చేస్తానని చంద్రబాబు చెప్పాడు. బ్యాంకులకు వెళ్లి అడిగితే మీకు రుణాలు చంద్రబాబు ఇచ్చాడా? మేము ఇచ్చామా? అంటున్నారు. మా నియోజకవర్గ ఎమ్మెల్యే కొండబాబు కూడా చెప్పారని అంటే కొండబాబు వచ్చి కట్టడు కదమ్మా అంటున్నారన్నా.. నెలకు రూ.30 వేలు పొదుపు చేసుకుంటామన్నా. ఇప్పుడు మా పొదుపు డబ్బులు పోయాయి. రుణాలు ఇవ్వడంలేదు. మళ్లీ ఇప్పుడు గ్రూపుకు రూ.లక్ష ఇస్తాడని మా వీధిలో పుకార్లు లేపుతున్నారు. ఇచ్చిన హామీ మేరకు రుణాలు మాఫీ చేయనోడు, ఇప్పుడు లక్ష ఇస్తామంటే ఎలా నమ్ముదామని మా వాళ్లకు చెప్పాను. జగన్‌ మాట ఇస్తే తప్పడు. మనం జగన్‌కే ఓటు వేద్దామని చెప్పాను. నీవు సీఎం అయ్యాక ఏడు కొండలు నడిచి ఎక్కుతాను.  వైఎస్‌ జగన్‌: చంద్రబాబు రుణాలు మాఫీ చేస్తానని  మోసం చేశాడు. దీంతో వడ్డీ, చక్ర వడ్డీలుగా మారి బ్యాంకులు ఇంటికి నోటీసులు పంపిస్తున్న పరిస్థితి. గత ప్రభుత్వాలు రైతులు, అక్కచెళ్లమ్మల రుణాలకు కట్టే వడ్డీలు నేరుగా బ్యాంకులకు చెల్లించేవి. దాని వల్ల బ్యాంకులు వారికి వడ్డీ లేకుండా రుణాలు ఇచ్చేవి. అయితే చంద్రబాబు ముఖ్యమంత్రి అయ్యాక వడ్డీ కట్టకుండా మానేశాడు. రైతులకైతే పూర్తిగా కట్టడమే మానే శాడు. ప్రతి అక్కకు, చెళ్లమ్మకు చెబుతున్నా మీరెవరూ భయపడకండీ, మీకు ఎంతైనా అప్పులుండనీవ్వండి. ఎన్నికల తేదీ వరకు మీకు ఎంతైనా అప్పు ఉండనీ, ఆ సొమ్ములు మొత్తం నాలుగు దఫాల్లో నేరుగా మీ చేతికే ఇస్తాం. అంతేకాదు ఆ డబ్బుతో మీరేమైనా చేసుకోవచ్చు. మళ్లీ బ్యాంకులు సున్నా వడ్డికే రుణాలు ఇవ్వాలి. ఆ పరిస్థితి మళ్లీ వచ్చేందుకు, తీసుకువచ్చేందుకు ఆ ప్రతి అక్కకు, చెళ్లమ్మకు హామీ ఇస్తున్నా మనం అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత మన ప్రభుత్వం వడ్డీ డబ్బులు కడుతుందని చెబుతావున్నా.  సత్తిబాబు, కాకినాడ: అన్నా.. చంద్రబాబు పదవిలోకి రాకముందు పోర్టులో ఏ సమస్యలున్నా తీరుస్తానని ఇక్కడకు వచ్చి హామీ ఇచ్చారు. ఇప్పటి వరకూ పట్టించుకోలేదు. పోర్టులో పని చేసే వారికి కనీసం రూ.12 వేలు ఆదాయం వచ్చేలా చేయండన్నా.. మాకు ప్రస్తుతం రూ.మూడునాలుగు వేలే వస్తోంది. సరిపోవడం లేదన్నా.. లోకల్‌ వాళ్లకు పని కల్పించండన్నా.. మీ పక్షాన మేమంతా ఉంటాం.  వైఎస్‌ జగన్‌: సత్తెన్నా.. ఒక్క పోర్టు మాత్రమే కాదు. ఆంధ్రరాష్ట్రంలో ఏ పరిశ్రమ ఉండనీ, ఏ యూనిట్‌ అయినా ఉండనీ. ఎక్కడన్నా ఉండనీ. దేవుడి దయ వల్ల మనం అధికారంలోకి వచ్చిన  తర్వాత మొదటి అసెంబ్లీలోనే ఒక చట్టాన్ని తీసుకొస్తాం. ఆ చట్టం ద్వారా కట్టిన పరిశ్రమైనా సరే, కట్టబోయే పరిశ్రమైనా సరే 75 శాతం లోకల్‌ రిజర్వేషన్‌ కల్పించాలని స్పష్టం చేస్తాం. దాని వల్ల ఎవరైనా కూడా ఖచ్చితంగా 75 శాతం ఉద్యోగాలు లోకల్‌ వాళ్లకే ఇవ్వాలి.  వాసుపల్లి కృష్ణ దుమ్మళ్లపల్లి: అన్నా.. మా గ్రామంలో 2005లో వైఎస్‌ మినీ హార్బర్‌ కట్టేందుకు శిలాఫలకం వేశారు. ఇక్కడ వంతెన ఉంది. ఇరుకుగా ఉండడం వల్ల సముద్రంలోనే బోట్లు నిలిపాల్సిన పరిస్థితి. తుపాను సమయంలో బోట్లు దెబ్బతింటున్నాయి. ఆ వంతెనను మీరు పెద్దదిగా చేస్తే మా పది మత్స్యకార గ్రామాల్లోని 40 వేల మంది మీకు అండగా ఉంటాం.    వైఎస్‌ జగన్‌: వాసన్నా.. నాన్న చేస్తానని చెప్పి చనిపోయారు. చంద్రబాబునాయుడు ఎలాగూ చేయలేదు. నీవు చూపిస్తున్న ఫొటోలు చూస్తే ఖచ్చితంగా బ్రిడ్జి పెద్దదిగా చేయడం అవసరమనే అనిపిస్తోంది. పూర్తిగా అధ్యయనం చేసి ఖచ్చితంగా చేద్దాం.  ప్రసన్నకుమార్, తూరంగి: కాకినాడలో వైఎస్సార్‌ పేరుపై ఆక్వా యూనివర్సిటీ నెలకొల్పాలి. వైఎస్‌ జగన్‌: అవును ఇది నా మనసులో కూడా ఉంది. కచ్చితంగా మెరైన్‌ యూనివర్సిటీ స్థాపించాలి. మీరు అడుగుతున్నట్లుగా మత్స్య కార ప్రాంతంలోనే ఉండాలి. కాకినాడ సరైన ప్రాంతం. ఖచ్చితంగా ఈ ప్రాంతంంలో వచ్చేటట్లుగా చేస్తానని హామీ ఇస్తున్నా.   ప్రసాద్, ఎంపీటీసీ, ఉప్పాడ: నమస్తే అన్నా.. ఉప్పాడ గ్రామం పూర్తిగా వైఎస్సార్‌ సీపీ. ప్రస్తుత ఎమ్మెల్యే మా గ్రామాన్ని దత్తత తీసుకున్నానంటూ కక్ష సాధిస్తున్నాడు. ఫిషింగ్‌ హార్బర్‌కు గతంలో వైఎస్సార్‌ నిధులు మంజూరు చేశారు. కానీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వం హార్బర్‌ నిర్మించలేదు. బోటులు తిరగబడుతున్నాయి. మీరు సీఎం అయ్యాక హార్బర్‌ కట్టి మా ప్రాణాలు కాపాడతారని కోరుతున్నాం. నాన్నగారు మా గ్రామాలకు రక్షణగా జియో ట్యూబ్‌ వేశారు. మీరు మినీ హార్బర్‌ కట్టించాలి.  వైఎస్‌ జగన్‌: చేద్దాం ప్రసాదన్నా. మారెమ్మవ్వ ఏమైనా మాట్లాడాలా? ఒకసారి మారెమ్మ అవ్వకు మైకు ఇవ్వు.  దేవుడు, కొత్తపేట: మా పిల్లలకు గురుకుల పాఠశాల ఏర్పాటు చేయాలన్నా.. తిప్పకు ఎనిమిది మంది ఉంటే ఆరుగురికే  వేట నిషేధ పరిహారం ఇస్తున్నారు. అందులోనూ ఇద్దరికే వస్తోంది. పెద్ద బోట్లలో 15 మంది ఉంటున్నారు. ఎనిమిది మందికే ఇస్తున్నారు. మీరు వచ్చాక అందరికీ ఇవ్వాలి. తీర ప్రాంతంలోని ఇళ్లకు రూ.3 లక్షలు ఇవ్వాలి. ఇళ్ల స్థలాలు ఇవ్వాలి. ఇంటికి రెండు పేర్లకు ఇవ్వాలని కోరుతున్నా.  వైఎస్‌ జగన్‌: దేవుడన్నా.. నీవు చెప్పినవన్నీ ఆలోచన చేద్దాం అన్నా. 

పుణె: వయోభారంతో కొద్ది రోజులుగా ఆశ్రమంలో చికిత్సపొందుతున్న ప్రముఖ ఆధ్యాత్మిక గురువు, సాధు వాస్వానీ మిషన్‌ అధిపతి దాదా జేపీ వాస్వానీ (99) గురువారం తుదిశ్వాస విడిచారు. ‘గత 3 వారాలుగా పుణేలోని ఓ ప్రైవేటు ఆస్పతిలో వాస్వానీ చికిత్స పొందుతున్నారు. గత రాత్రే ఆయనను ఆస్పత్రి నుంచి డిశ్చార్జి చేశారు. ఉదయం ఆశ్రమంలో కన్నుమూశారు’ అని మిషన్‌ సభ్యురాలు తెలిపారు. పాకిస్తాన్‌లోని హైదరాబాద్‌లో 1918 ఆగస్టు 2న సింధి కుటుంబంలో వాస్వానీ జన్మించారు. వచ్చే నెలలోనే ఆయన వందో పుట్టిన రోజు కావడంతో మిషన్‌ సభ్యులు భారీగా వేడుకలు నిర్వహించాలని ప్రణాళిక సిద్ధం చేశారు. ఈలోపే కన్నుమూయడంతో భక్తులు, అభిమానులు శోకసంద్రంలో మునిగారు. వాస్వానీ సామాజిక సేవ, బాలిక విద్య,  జంతు సంరక్షణ లాంటి సేవా కార్యక్రమాల్ని మిషన్‌ ద్వారా నిర్వహించేవారు. ఈ క్రమంలోనే ప్రపంచవ్యాప్తంగా లక్షలాది మంది ఆయన భక్తులుగా మారారు. 150కి పైగా పుస్తకాలు.. వాస్వానీ 150కిపైగా ఆధ్యాత్మిక పుస్తకాలను రాశారు. వీటిలో ఇంగ్లిష్‌లో 50 పుస్తకాలు రాయగా.. సింధి భాషలో ఎక్కువగా రాశారు. ఆయన రచనలను మరాఠీ, హిందీ, కన్నడ, గుజరాతీ, అరబిక్, స్పానిష్, ఫ్రెంచ్, మాండరిన్, జర్మనీ, పలు విదేశీ భాషల్లోకి అనువదించారు. పలు అంతర్జాతీయ వేదికలపై ప్రసంగించారు. ప్రపంచ శాంతి కోసం ఆయన చేసిన కృషికి పలు అవార్డులు, బిరుదులు, సత్కారాలు పొందారు. ఐక్యరాజ్య సమితి అందించే ప్రతిష్టాత్మక యూ థాంట్‌ పీస్‌ అవార్డుని 1998లో అందుకున్నారు. గత మేలోనే రాష్ట్రపతి కోవింద్‌ వాస్వానీ మిషన్‌ సందర్శించి అక్కడి ఇంటర్నేషనల్‌ స్కూల్‌ని ప్రారంభించారు. వాస్వానీ 99వ పుట్టిన రోజు సందర్భంగా గతేడాది ప్రధాని మోదీ శుభాకాంక్షలు తెలిపారు. బీజేపీ సీనియర్‌ నేత అడ్వాణీ, బాలీవుడ్‌ స్టార్‌ ఆమీర్‌ ఖాన్‌ తరచూ వాస్వానీ మిషన్‌ను సందర్శించేవారు. ప్రముఖుల సంతాపం.. దాదా వాస్వానీ మృతి పట్ల రాష్ట్రపతి  కోవింద్, ప్రధాని మోదీ సంతాపం ప్రకటించారు. ‘వాస్వానీ లేరనే విషయాన్ని జీర్ణించుకోలేకపోతున్నాను. ఆయన సమాజంలోని పేదలు, అభాగ్యుల కోసమే జీవించారు. బాలికలకు విద్యను అందించడం కోసం ఎంతగానో కృషి చేశారు’ అని పేర్కొంటూ ప్రధాని వరుస ట్వీట్లు చేశారు. ‘దాదా జేపీ వాస్వానీ నన్నెంతో ప్రభావితం చేశారు. 28 ఏళ్ల క్రితం అమెరికాలో జరిగిన ప్రపంచ సర్వమత సదస్సులో ఆయనతో కలసి పాల్గొనే అవకాశం దక్కింది. 2013లో వాస్వానీ మిషన్‌ స్థాపించిన నర్సింగ్‌ కళాశాల ప్రారంభించడానికి పుణేకు వెళ్లాను’ అని ఓ ట్వీట్‌లో మోదీ వెల్లడించారు. వాస్వానీ లేని లోటు పూడ్చలేనిదని మహారాష్ట్ర గవర్నర్‌ సీహెచ్‌ విద్యాసాగర్‌రావు, మహారాష్ట్ర సీఎం దేవేంద్ర ఫడ్నవిస్‌ పేర్కొన్నారు. అలాగే పలువురు రాజకీయ నేతలు, సినీ ప్రముఖులు, వ్యాపారవేత్తలు సంతాపాన్ని తెలిపారు. నేడు సాయంత్రం అంత్యక్రియలు.. దాదా వాస్వానీ అంత్యక్రియలు శుక్రవారం వాస్వానీ మిషన్‌లోనే నిర్వహించనున్నారు. ప్రస్తుతం ఆయన పార్థివదేహాన్ని వందలాది మంది భక్తులు, అభిమానుల దర్శనార్థం అక్కడే ఉంచారు. అంత్యక్రియలకు బీజేపీ సీనియర్‌ నేత అద్వానీతో పాటు పలువురు ప్రముఖులు హాజరు కానున్నారని సమాచారం.

పుణె : ప్రముఖ ఆధ్యాత్మిక గురువు దాదా జేపీ వస్వాని కన్నుమూశారు. సోమవారం తన 99వ ఏట పుణెలో మరణించారు. దాదా వస్వాని 1918 ఆగస్టు2న పాకిస్తాన్‌ సింధ్‌ ప్రాంతంలోని హైదరబాద్‌లో జన్మించారు. ఆయన పూర్తి పేరు జస్వాన్ పహ్లజ్ రాయ్ వస్వాని. శాఖాహారాన్ని, జంతు హక్కులను  ప్రచారం చేయటానికి ఆయన కృషిచేశారు. ఇందుకోసం ‘‘సాధూ వస్వాని మిషన్‌’’ పేరిట ఓ ఆధ్యాత్మిక సంస్థను ఏర్పాటు చేశారు. ఆయన దాదాపు 150కిపైగా ఆధ్యాత్మిక పుస్తకాలను రచించారు. ప్రపంచ శాంతి కోసం ఆయన చేసిన కృషికి యూనైటెడ్‌ నేషన్స్‌ ‘‘యూ తంత్‌ పీస్‌ అవార్డ్‌’’ను బహుకరించింది. ఆయన పుట్టిన రోజును ‘‘గ్లోబల్‌ ఫర్గివ్‌నెస్‌ డే’’గా  జరుపుకుంటున్నారు. వస్వాని  ‘‘బ్రిటీష్‌ హౌస్‌ ఆఫ్‌ కామన్స్‌’’ లండన్‌, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌లోని ‘‘గ్లోబల్‌ ఫోరమ్‌ ఫర్‌ స్పిరిచువల్‌ లీడర్స్‌’’ తదితర ప్రముఖ ప్రదేశాలలో తన ప్రసంగాన్ని వినిపించారు. భారత రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌, ప్రధాని నరేంద్ర మోది, పలువురు ప్రముఖులు ఆయన మృతి పట్ల సంతాపాన్ని వ్యక్తం చేశారు.

ఆయన ఓ తాత్విక గురువు. జ్ఞాని. మానవ అవసరాలకు సంబంధించి, తత్వాల గురించి ఎన్నో అమూల్యమైన విషయాలను తన ప్రసంగాల ద్వారా తెలియ చెప్పిన ఆధ్యాత్మిక వేత్త.ఓసారి ఓ ధనవంతుడొకరు ఆయనను చూడ్డానికి వచ్చాడు. వస్తూనే గురువుకు దణ్ణం పెట్టి చేతిలో ఉన్న ఓ సంచి ఆయనకు అందించాడు. గురువు ఆ సంచిని తీసుకుని దానివంక నవ్వుతూ చూశారు.‘‘ఏమిటిది’’ అని అడిగారు.‘‘మీ ఆశ్రమానికి నా వల్ల చేతనైన విరాళం ఇవ్వాలనిపించింది‘‘ అని అన్నాడు ధనవంతుడు.‘‘ఇందులో ఏముంది?’’ అన్నారు గురువు.‘‘వెయ్యి బంగారు నాణాలు’’ అన్నాడు ధనవంతుడు దర్పంగా. ‘‘సంతోషం’’ అంటూనే ధనవంతుడి వంక చూసి ‘‘మీ దగ్గర ఇంతకన్నా ఎక్కువ బంగారు నాణాలు ఉండే ఉంటాయి కదూ..’’ అని అడిగారు గురువు.‘అవునండీ.. ఉన్నాయి’’ అన్నాడు ధనవంతుడు. ‘‘అవన్నీ మీకు చాలినంతగానే ఉన్నాయా’’ అని గురువు ప్రశ్నించారు.ధనవంతుడు ఆలోచనలో పడ్డాడు.కాసేపటి తర్వాత ధనవంతుడు ‘‘లేదు స్వామీ, ఇంకా కూడా కావలసి వస్తోంది. అందుకే రాత్రీ పగలూ అని చూసుకోకుండా శ్రమిస్తున్నాను’’ అన్నాడు ధనవంతుడు.గురువు ఆ మాటలు విని తన చేతిలో ఉన్న డబ్బు సంచిని తిరిగి ఆ ధనవంతుడికే ఇచ్చేశారు.ఇచ్చి, ‘‘ఈ నాణాల అవసరం నాకన్నా మీకే ఎక్కువగా ఉంది... మీ దగ్గరే ఉంచుకోండి’’ అన్నారు.ధనవంతుడు ముందు తెల్లబోయాడు. తర్వాత తనకు ఏదో అర్థమైందన్నట్టుగా తలపంకించి, గురువుకు దణ్ణం పెట్టి, అక్కడి నుంచి వెళ్లిపోయాడు.మనిషికి డబ్బు అవసరమే. అది తీరని ఆశ. ఎంతున్నా చాలదు అనుకునే మనస్తత్వం ఉన్న వాళ్లకు ఎవరిౖకైనా డబ్బు ఇవ్వాల్సి వచ్చినా వారిలో ఇస్తున్నప్పుడు ఆనందముండదు. లోలోపల ఏదో తరిగిపోతున్నట్టే అనిపిస్తుంది. ఉన్నదానితో తృప్తి పడే మనసున్నప్పుడే ఎవరికైనా సాయం చేసినప్పుడు సంతృప్తిగా ఉంటుంది. –  యామిజాల జగదీశ్‌     

ఆగ్రా: బాస్‌ వేధిస్తుందన్న కారణంతో ఓ ఉద్యోగి చేసిన పని అతన్ని చిక్కుల్లో పడేసింది. విధుల నుంచి సస్పెండ్‌ కావటంతోపాటు విచారణను ఎదుర్కోవాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది. వివరాల్లోకి వెళ్తే... అలీఘడ్‌ జిల్లా కోర్టులో వికాస్‌ గుప్తా అనే వ్యక్తి ఓ మహిళా సివిల్‌ జడ్జి దగ్గర ప్యూన్‌గా పనిచేస్తున్నాడు. అయితే గత కొంత కాలంగా అతని వ్యవహారశైలిలో మార్పును గమనించిన ఆమె.. తన ఛాంబర్‌లో సీసీటీవీ ఫుటేజీని ఉంచారు. ఓరోజు ఆమె నీళ్లు అడగ్గా, గ్లాసులో ఉమ్మేసి మరీ ఆమెకు నీటిని అందించాడు. అదంతా సీసీటీవీలో రికార్డయ్యింది. ఫుటేజీని చూసిన ఆమె ఈ విషయంపై సీనియర్‌ అధికారులకు ఫిర్యాదు చేశారు. గతవారం ఈ ఘటన చోటు చేసుకోగా, ప్రస్తుతం ఆ వీడియో వైరల్‌ అయ్యింది. ఈ ఘటనపై ఎంప్లాయిస్‌ యూనియన్‌ నేత ఉమా శంకర్‌ యాదవ్‌ స్పందించారు. ‘గుప్తా చేసింది ముమ్మాటికీ తప్పే. అయితే గత రెండు నెలలుగా అతనిపై వేధింపులు ఎక్కువయ్యాని తెలిసింది. అప్పటి నుంచి అతని మానసిక స్థితి సరిగ్గా లేదని కుటుంబ సభ్యులు చెబుతున్నారు. బహుశా అందుకే ఇలా చేసి ఉంటాడేమో’ అని యాదవ్‌ మీడియాకు తెలిపారు. ఈ ఘటనపై జిల్లా సెషన్స్‌ న్యాయమూర్తి పీకే సింగ్‌ ఓ సీనియర్‌ అధికారితో విచారణకు ఆదేశించారు. నెల రోజుల్లో నివేదిక సమర్పించాలని జడ్జి ఆ అధికారిని ఆదేశించారు.

‘సంతోషం ఎక్కడో కాదు, మనలోనే ఉంటుంది’ అని తత్వవేత్తల నుంచి ఆధ్యాత్మిక గురువుల వరకు చెబుతుంటారు. సంతోషాన్ని ఆస్వాదించగల నేర్పు ఉంటే చాలు. మనలో ఆ నేర్పు ఉందా? 1.    మీకు ఎదురైన ప్రతి అంశంలోనూ పాజిటివ్‌ కోణాన్ని మాత్రమే రిసీవ్‌ చేసుకుంటారు.     ఎ. అవును     బి. కాదు  2.    మీకు ఎదురైన సమస్యలో ఇమిడి ఉన్న ప్రతిబంధకాలను కాకుండా దానికి పరిష్కారమార్గాల గురించి ఎక్కువగా ఆలోచిస్తారు.     ఎ. అవును     బి. కాదు  3.    ప్రతిరోజూ మనసారా నవ్వగలిగే కామెడీ షోలు, తమాషా సన్నివేశాలకు కొంత సమయాన్ని కేటాయిస్తారు.     ఎ. అవును     బి. కాదు  4.    న్యూస్‌పేపర్‌లో కాని మంచిపుస్తకాల నుంచి కాని స్ఫూర్తిదాయకమైన రచనలను కనీసం కొద్దిపేజీలైనా సరే ప్రతిరోజూ చదువుతారు.     ఎ. అవును     బి. కాదు  5.    అప్పుడప్పుడూ మీ ఆలోచనలు ఎలా సాగుతున్నాయని ఆత్మపరిశీలన చేసుకుంటుంటారు.      ఎ. అవును     బి. కాదు  6.    బస్సులో ఇబ్బంది పడుతున్న వారి కోసం మీ సీటునివ్వడంలాంటిచిన్నదైనా సరే... రోజుకు ఒకటైనా ఇతరులకు ఉపయోగపడే పని చేసి తృప్తిపడుతుంటారు.     ఎ. అవును     బి. కాదు  7.    ప్రతిరోజూ మీకు సంతోషం కలిగించే ఒక చిన్న పనినైనా చేసుకుంటారు. ఇష్టమైనది తినడం, చదవడం, బీచ్‌లో షికారుకెళ్లడం, టీవీలో ఇష్టమైన ప్రోగ్రామ్‌ చూడడం వంటి చిన్న పనుల్లో దొరికే సంతోషం అనంతం.     ఎ. అవును     బి. కాదు  8.    ఎవరైనా సంతోషంగా ఉన్నా, మీకు లేనివి వారికి ఉన్నా ఈర్ష్యపడడం అనేది తెలియకుండా జరిగిపోతోంది.     ఎ. కాదు     బి. అవును  9.    మీ ఫ్రెండ్స్‌ మనసు బాగాలేనప్పుడు మీతో కలిసి కబుర్లు చెబుతూ సాంత్వన పొందాలనుకుంటారు.     ఎ. అవును     బి. కాదు  మీ సమాధానాల్లో ‘ఎ’లు ఆరు అంతకంటే ఎక్కువగా వస్తే మీకు సంతోషం కోసం వెంపర్లాడాల్సిన అవసరం లేదు, దానిని నిండుగా ఆస్వాదిస్తున్నారు. ‘బి’లు ఎక్కువైతే సంతోషంగా జీవించడానికి మీ చుట్టూ ఉన్న ఏ అంశాన్నీ మీరు వినియోగించుకోవడంలేదనుకోవాలి. 

బాధను ఔషధం తొలగిస్తుంది. అయితే బాధకు ఒకే ఔషధం ఉండదు! ఇదే జీవితంలోని పెద్ద సందిగ్ధత. ఈ సందిగ్ధత కంటే బాధే నయం అనిపిస్తుంది కొన్నిసార్లు! ఇన్ని ఔషధాలేమిటి? ఇంత అయోమయం ఏమిటి? జాషువా పొల్లాక్‌ అంతర్జాతీయ వయెలినిస్ట్‌. యు.ఎస్‌. ఆయనది. ఇప్పుడు ఢిల్లీలో ఉంటున్నారు. జీవితంలో సమస్యల పరిష్కారాలకు ‘హార్ట్‌ఫుల్‌నెస్‌ వే’ అనే ఒక కొత్త మందును కనిపెట్టారు పొల్లాక్‌. దీనికి ఆయన చెప్పిన తేలికపాటి అర్థం ‘సంతృప్తి చెందడం’. రెండు రోజుల క్రితం ఈయన చండీఘర్‌ వచ్చినప్పుడు..‘సంతృప్తి చెందడం అంటే ఏమిటి? సరిపెట్టుకోవడమా?’ అని అడిగారు మనలాంటి వాళ్లు కొందరు ఆయన్ని. ‘కాదు, సంతృప్తి చెందడమే’ అన్నారు పొల్లాక్‌. అప్పుడిక జీవితంలో ఏ సమస్యా బాధించదట. సమస్య ఉంటుంది కానీ, బాధ ఉండదు. ఇదీ పొల్లాక్‌ వైద్యం. అర్థమవడం కొంచెం కష్టమే. ‘మెడిటేషన్‌ చేస్తే అర్థం చేసుకోవడం సాధ్యమే’ అంటాడు మళ్లీ పొల్లాక్‌. సమస్య కన్నా పెద్ద సమస్యలా అనిపిస్తాయి ఈ సాధనలన్నీ. వేదాంతిది ఒక వైద్యం. ఆధ్యాత్మిక వేత్తది ఒక వైద్యం. ఏ వైద్యమూ వద్దనే నాస్తికుడిది ఒక వైద్యం. ఇది సుఖంగా అనిపిస్తుంది.. వైద్యం చేయించుకోకుండా తిరగడం! మరి నొప్పీ? అదొక్కటే ఉంటే చాలదా.. వైద్యం నొప్పి కూడా ఎందుకు? ఇదొక ధోరణి. పొల్లాక్‌ ‘హార్ట్‌ఫుల్‌నెస్‌ వే’ కూడా మనల్ని అక్కడికే తీసుకెళుతుంది. వైద్యుడు లేని చోటుకు, వైద్యం అవసరం లేని చోటుకు! ‘‘జీవితంలో ఒకేచోట ఉండిపోండి. ఎక్కడున్నారో అక్కడే. అదే స్నేహితులు, అదే కుటుంబం, అదే ఉద్యోగం. నిస్పృహ వస్తుంది. రానివ్వండి. ధ్యానం ఉంది కదా.. దాంతో మీ గుండెనిండా సంతృప్తి నింపుకోండి. నిస్పృహ పోతుంది’’ అంటాడు పొల్లాక్‌!  అంటే మనకు మనమే వైద్యులం. పెరటి మొక్క వైద్యానికి పనికిరాదనేది మన ఫీలింగ్‌. ఇన్నర్‌ హీలింగ్‌కి కావలసింది మన నాడికి మన చెయ్యే. బహుశా ఇదే కావచ్చు ‘హార్ట్‌ఫుల్‌నెస్‌ వే’. 

జోధ్‌పూర్‌: రేప్‌ ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటున్న వివాదాస్పద ఆధ్యాత్మిక గురువు ఆశారాంపై తీర్పును ఎస్సీ, ఎస్టీ ప్రత్యేక న్యాయస్థానం రిజర్వులో ఉంచింది. ఈ కేసులో గత 5 నెలలుగా సాగుతున్న వాదనలు శనివారంతో ముగియగా జడ్జి తీర్పును ఈనెల 25వ తేదీకి వాయిదా వేశారు. రాజస్తాన్‌లోని మనాయి గ్రామం సమీపంలో ఆశారాం ఆశ్రమం ఉంది. ఆశారాం తనను రేప్‌ చేశారని అదే ఆశ్రమంలో ఉంటున్న ఉత్తరప్రదేశ్‌కు చెందిన ఓ బాలిక 2012లో పోలీసులకు ఫిర్యాదుచేయడంతో 2013లో ఆశారాంను అదుపులోకి తీసుకున్నారు. ప్రస్తుతం జోధ్‌పూర్‌ జైలులో ఉంటున్న ఆయనకు నేరం రుజువైతే పదేళ్ల వరకు జైలు శిక్ష పడే వీలుంది.   

విపరీతమైన ఒత్తిడితో ఉన్నప్పుడు ఆప్తులెవరైనా కాసేపు మన చేతులు పట్టుకున్నారనుకోండి. ఏమనిపిస్తుంది? ఒత్తిడి తాలూకూ ఇబ్బంది ఎంతో కొంత తగ్గినట్టు అనిపిస్తుంది కదూ! అందులో వాస్తవం లేకపోలేదు అంటున్నారు గోథెన్‌బర్గ్‌ యూనివర్శిటీ శాస్త్రవేత్తలు. ఈ విషయాన్ని తాము ప్రయోగపూర్వకంగా తెలుసుకున్నామని అంటున్నారు వారు. ఆత్మీయ స్పర్శతో ఒత్తిడి తగ్గుతుందని ఇప్పటికే తెలిసినప్పటికీ ఎందుకు? ఎలా? జరుగుతుందన్న విషయాలు మాత్రం ఇప్పటివరకూ తెలియవు. ఈ నేపథ్యంలో ఛంటాల్‌ ట్రిస్కోలీ అనే శాస్త్రవేత్త 125 మందిపై కొన్ని ప్రయోగాలు చేశారు. దీర్ఘకాలపు స్పర్శతో శరీరంలో ఒత్తిడికి కారణమని భావిస్తున్న హార్మోన్ల ఉత్పత్తి తగ్గుతున్నట్లు గుర్తించారు. అంతేకాకుండా గుండె కొట్టుకునే వేగం కూడా మందగిస్తున్నట్లు తెలుసుకోగలిగారు. ఒక రకమైన మానసిక తృప్తి ఏర్పడటం వల్ల ఇలా జరుగుతున్నట్లు ఇప్పటివరకూ అనుకునేవారని.. తమ ప్రయోగాల్లో దీనికి భిన్నమైన కారణాలు తెలిసాయని ఛంటాల్‌ చెప్పారు. ఈ ప్రయోగ ఫలితాల ఆధారంగా ఒత్తిడికి మరింత మెరుగైన చికిత్స అందించవచ్చునని అంటున్నారు.   

ఒక పక్కన కూర్చుని ఆ గ్రామీణుడు వాళ్ల సంభాషణే వింటున్నాడు. ‘అసలు ప్రపంచంలో ఉన్నది ఏదైనా మన మనసులో ఉన్నదే’ అన్నాడు  అందులో ఒక సన్యాసి. ఒక చిన్న ఊళ్లో, ఒక చిన్న గుడిలో ఒకాయన నివసించేవాడు. ఆ గ్రామీణుడు తన దైనందిన జీవితంలో మునిగి, తన పనులేవో చూసుకుంటూ బతికేవాడు. ఒకరోజు ఆ దారిన ప్రయాణిస్తున్న నలుగురు సన్యాసులు ఆ గుడి దగ్గర ఆగారు. రాత్రిపూట అక్కడ పడుకోవడానికి వీలవుతుందా అని అడిగారు. ఈయన ఎంతో అభిమానంగా వాళ్లకు ఆతిథ్యం ఇచ్చాడు. రాత్రిపూట కట్టెపుల్లలు తెచ్చి వారికోసం చలిమంట వేశాడు. చలిమంట కాచుకుంటూ నలుగురు సన్యాసులు తీవ్రమైన ఆధ్యాత్మిక చర్చలోకి దిగిపోయారు. పదార్థమూ, చైతన్యమూ ఇట్లా ఏదేదో మాట్లాడుతున్నారు. ఒక పక్కన కూర్చుని ఆ గ్రామీణుడు వాళ్ల సంభాషణే వింటున్నాడు.‘అసలు ప్రపంచంలో ఉన్నది ఏదైనా మన మనసులో ఉన్నదే’ అన్నాడు అందులో ఒక సన్యాసి. ‘అట్లా అయితే ఆ దూరాన ఉన్న ఆ పెద్ద బండరాయి కూడా మన మనసులోనే ఉందంటావా?’ అడిగాడు మరో సన్యాసి.‘ఒక లెక్కలో ఆలోచిస్తే అది మనలోనే ఉన్నట్టు’ మొదటి సన్యాసిని సమర్థించాడు మూడో అతను.‘అవునవును’ అంగీకరించాడు నాలుగో వ్యక్తి.కాసేపు చర్చ ఆగింది. మంట వెలుగుతోంది. వారి మాటల సారాన్ని ఆకళింపు చేసుకుంటూ అన్నాడు గ్రామీణుడు: ‘అయ్యలారా! అయితే మీ మనసులు ఇప్పుడు ఆ పెద్దబండరాయిని మోస్తూవుండాలి. ఈ కాసేపైనా దింపేయండి’.  

రజనీకాంత్‌ ఆధ్యాత్మిక యాత్ర శనివారం మొదలైంది. వారం పది రోజులపాటు సాగే ఈ ట్రిప్‌లో రజనీ పలు దేవాలయాలను సందర్శించి, ధ్యానం చేసి, ‘యోగాద సత్సంగ సొసైటీ ఆఫ్‌ ఇండియా’ వందేళ్ల వేడుకల్లో పాల్గొని చెన్నై చేరుకుంటారు. ‘‘ఇటీవల పొలిటికల్‌ జర్నీ స్టార్ట్‌ చేశాను. ఆ ప్రయాణం కోసం ఈ ప్రయాణం (ఆధ్యాత్మిక యాత్ర)లో ప్రత్యేక పూజలు చేయాలనుకోవడంలేదు. ఎప్పటిలానే ఇది కూడా ఓ స్పిరిచ్యువల్‌ జర్నీ అంతే’’ అని రజనీ పేర్కొన్నారు. ముందు ధర్మశాల వెళ్లిన రజనీకి ఘనస్వాగతం లభించింది. అక్కడి శివాలయాన్ని దర్శించారాయన. ఆ తర్వాత రిషికేష్‌ వెళ్లడానికి ప్లాన్‌ చేసుకున్నారు. అనంతరం హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌లో 1917లో పరమహంస యోగానంద ప్రారంభించిన ‘యోగాద సత్సంగ సొసైటీ’ (వైఎస్‌ఎస్‌) వందేళ్ల వేడుకల్లో పాల్గొంటారు.  

సాక్షి, చెన్నై: సినీ నటుడు రజనీకాంత్‌ మరోసారి హిమాలయాల బాటపట్టారు. శనివారం చెన్నై నుంచి విమానంలో సిమ్లాకు బయలుదేరారు. ఆధ్యాత్మిక పర్యటనకు రజనీకాంత్‌ శ్రీకారం చుట్టడంతో తమిళ సంవత్సరాదిన కొత్త రాజకీయ పార్టీ ప్రకటన ఖాయమని పరిశీలకులు భావిస్తున్నారు. తాను ఏ కార్యక్రమం తలపెట్టినా ముందుగా హిమాలయాలకు వెళ్లి బాబా ఆశీస్సులు పొందే రజనీ ఇప్పుడు కూడా అదే ఉద్దేశంతో హిమాలయ పర్యటనకు వెళ్లినట్లు సమాచారం.  పర్యటనలో భాగంగా  సిమ్లాకు, తర్వాత ధర్మశాల, రిషికేశ్‌లకు వెళ్లనున్నారు. రాజకీయ పార్టీ ఏర్పాటులో భాగంగా బాబా ఆశీస్సుల కోసం వెళ్తున్నారా అని చెన్నైలో మీడియా ప్రశ్నించగా, ‘ఇప్పుడెందుకు ఆ ప్రశ్న’ అని దాట వేశారు. 

మళ్లీ మళ్లీ వెళుతుంటారు రజనీకాంత్‌. ఎక్కడికి అంటే.. హిమాలయాలకు. ఒక సినిమా పూర్తయ్యాక మరో సినిమా మొదలుపెట్టే ముందు రజనీకాంత్‌ హిమాలయాలకు వెళతారు. అక్కడ కొన్ని రోజులు ధ్యానం చేస్తారు. పలువురు భక్తులను, గురువులను కలుస్తారు. కొన్నాళ్లుగా రాజకీయాలు, రిలీజ్‌కు రెడీ అవుతున్న ‘కాలా’, ‘2.0’, కార్తీక్‌ సుబ్బరాజుతో చేయబోతున్న కొత్త సినిమాల కార్యకలాపాలతో బిజీగా ఉన్న రజనీ ‘బ్రేక్‌’ తీసుకున్నారు.  ఈ బ్రేక్‌ ఎందుకంటే ‘స్పిరిచ్యువల్‌ జర్నీ’ కోసం. వారం రోజుల పాటు ఈ ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం సాగుతుంది. ఈరోజే రజనీ ప్రయాణం. సిమ్లా వెళ్లి, అట్నుంచి ధర్మశాల, ఆ తర్వాత రిషికేశ్‌ వెళ్లేట్లు ప్లాన్‌ చేసుకున్నారని సమాచారం. ఈ జర్నీ పూర్తయ్యాక కొత్త సినిమా జర్నీతో రజనీ బిజీ అవుతారట.  

సాక్షి, చెన్నై:  పార్టీ పేరు ప్రకటించి, పూర్తిస్థాయి రాజకీయ ఆరంగేట్రం చేయకముందే.. సూపర్‌ స్టార్‌ రజనీకాంత్‌ తన భవిష్యత్‌ రాజకీయ మార్గమెలా ఉండబోతోందో స్పష్టం చేశారు. జీవన విధానంలో ఆధ్యాత్మికతను నింపుకున్న రజనీ.. తన రాజకీయ మార్గం కూడా అదే దిశలో ఉండబోతోందని తేల్చి చెప్పారు. కుల, వర్గ వివక్ష లేని ఆధ్మాత్మిక పాలన అందిస్తానని స్పష్టం చేశారు. అదేసమయంలో సుపరిపాలన అందించేందుకు సాంకేతికత, సాంకేతిక నిపుణుల సహకారం తీసుకుంటానన్నారు.అన్నాడీఎంకే వ్యవస్థాపకుడు ఎంజీ రామచంద్రన్‌(ఎంజీఆర్‌ స్థాయి తనది కాదని, తనే కాదు.. మరో వెయ్యేళ్లయినా ఆ స్థాయి నేత ఉద్భవించబోడన్న రజనీ.. ఎంజీఆర్‌ తరహాలో అద్భుత పాలన మాత్రం అందించగలనన్నారు. జయలలిత మరణం, కరుణానిధి అనారోగ్యంతో రాష్ట్రంలో రాజకీయ శూన్యత ఆవరించిందని, దాన్ని తొలగించేందుకే తాను రాజకీయ రంగప్రవేశం చేస్తున్నానని వివరించారు.   రాజకీయాలు మాట్లాడక తప్పడంలేదు!   ఆధ్యాత్మిక పాలన అంటే ఏంటోనంటూ కొందరు హేళన చేస్తున్నారనీ, అలాంటి వారికి దాని సత్తా ఏంటో చూపిస్తానని ఆయన పేర్కొన్నారు. చెన్నై పూందమల్లిలోని ఎంజీఆర్‌ విద్య, పరిశోధన కేంద్రం 30వ వార్షికోత్సవ వేడుకలు సోమవారం జరిగాయి. ఆ వేడుకలకు హాజరైన రజనీ.. అక్కడ ఎంజీఆర్‌ కాంస్య విగ్రహాన్ని ఆవిష్కరించి ప్రసంగించారు. ‘ఈ వేదికపై రాజకీయాలు మాట్లాడకూడదని అనుకున్నాను. కానీ మాట్లాడక తప్పడం లేదు’ అంటూ రజనీ తన ప్రసంగం ప్రారంభించారు. ఎంజీఆర్‌ శతజయంతి ఉత్సవాలను అన్నాడీఎంకే ప్రభుత్వం వాడవాడల్లో ఘనంగా జరిపిందనీ, అయితే ఆయన చిత్ర రంగానికి  చెందిన వాడయినప్పటికీ సినిమా వాళ్లతో కలసి వేడుకలు నిర్వహించనే లేదని రజనీ అసంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు. తనకు రాజకీయాలు కొత్తేమీ కాదనీ, ఎంజీఆర్, కరుణానిధి, మూపనార్, చో రామస్వామి వంటి వారిని చూసి రాజకీయాలు నేర్చుకున్నాననీ, ఆ విద్యను ఎప్పుడు ఎలా ప్రయోగించాలో బాగా తెలుసునని  వ్యాఖ్యానించారు. సత్తా ఏమిటో చూపుతా.. ‘రాజకీయాల్లోకి సినిమా వాళ్లు ఎందుకని కొందరు ప్రశ్నించారు. రాజకీయ ప్రవేశం చేస్తున్నట్లు ప్రకటించినప్పటినుంచి నాపై ఎన్నో విమర్శలు, ఆరోపణలు, హేళనలు చేస్తున్నారు. నా వయస్సు 67 ఏళ్లు. ఈ వయసులోనూ నటుడిగా నా పని నేను చేసుకుంటుంటే కొందరు నేతలు మాత్రం వారి పని వారు సక్రమంగా చేయడం లేదు. అందుకే నేను ప్రజాక్షేత్రంలోకి రావాల్సి వస్తోంది’ అని రజనీ తన ప్రసంగంలో చెప్పారు. రాజకీయమంటే ముళ్లు, పాములు, రాళ్లు రప్పలతో నిండినదని తనకు తెలుసునన్నారు. ‘నేను రాజకీయాల్లోకి వస్తానంటే అడ్డుకునేందుకు మీరెవ్వరు? తిట్ల రాజకీయాలు ఆపేస్తే మంచిది’ అని ఆయన కొందరిని పరోక్షంగా హెచ్చరించారు. ఆధ్యాత్మికతలో పరమాత్మ ఉందనీ, కుల, మత, జాతుల పరమైన పక్షపాతం లేకుండా నిజాయితీతో సేవ చేయాలన్న తపనే తన రాజకీయం అని రజనీ చెప్పారు. జయలలిత బతికున్నప్పుడు ఎందుకు రాజకీయ ప్రవేశం చేయలేదని ప్రశ్నిస్తున్నారనీ, అప్పట్లోనూ నేతలకు ముచ్చెమటలు పట్టించే సంకేతాలను తాను ఇచ్చిన విషయాన్ని వారు మరచిపోయినట్టు ఉన్నారని రజినీ అన్నారు.                         ఎంజీఆర్‌ విగ్రహాన్ని ఆవిష్కరించాక అభిమానులతో మాట్లాడుతున్న రజనీ

మనోహరాబాద్‌(తూప్రాన్‌) : టీఆర్‌ఎస్‌ పాలన వచ్చిన తర్వాత రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వ ఆసుపత్రులు బలోపేతం అయ్యాయని రాష్ట్ర ఐటీ, పరిశ్రమల శాఖ మంత్రి కేటీఆర్‌ అన్నారు. మెదక్‌ జిల్లా మనోహరాబాద్‌ మండలం ముప్పిరెడ్డిపల్లి పారిశ్రామికవాడలో కొత్తగా నిర్మించిన డయాబెటోమిక్స్‌ పరిశ్రమను శనివారం మెదక్‌ ఎంపీ కొత్త ప్రభాకర్‌రెడ్డి, టీఐసీసీ డైరెక్టర్‌ వెంకటనర్సింహారెడ్డి, పారిశ్రామికవేత్త వరప్రసాద్‌రెడ్డి తదితరులతో కలసి మంత్రి కేటీఆర్‌ ప్రారంభించారు. అనంతరం పరిశ్రమలో డయాబెటిక్‌ పరీక్ష పరికరాలను ఆయన పరిశీలించారు. ఈ సందర్భంగా జరిగిన కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ.. వైద్య పరీక్షల ఖర్చులకు భయపడి గ్రామీణులు ఆస్పత్రులకు వెళ్లడం లేదన్నారు. అలాంటి వారి కోసమే వరప్రసాద్‌రెడ్డి ఆధ్వర్యంలో డాక్టర్లు రమేశ్, శ్రీనివాస్‌ బృందం ఏళ్లపాటు శ్రమించి ఆధునిక పరిజ్ఞానంతో డయాబెటిక్‌ పరికరాన్ని రూపొందించిందని, ఈ పరికరం ద్వారా ఇంటి వద్దనే ఒక డాలర్‌ ఖర్చుతో.. షుగర్‌ పరీక్ష చేసుకోవచ్చని అన్నారు. షుగర్‌ వ్యాధిగ్రస్తులకు ఈ పరికరం ఓ వరమన్నారు. ప్రపంచంలో ఇప్పటివరకు ఇలాంటి పరికరం లేదని, ఇందుకు డాక్టర్లు అభినందనీయులని కేటీఆర్‌ కొనియాడారు. శాంతబయోటెక్‌ సంస్థవ్యవస్థాపకుడు, డయాబెటోమిక్స్‌ సంస్థ చైర్మన్‌ వరప్రసాద్‌రెడ్డి మాట్లాడుతూ.. 20 సంవత్సరాల కృషి ఫలితమే ఈ డయాబెటోమిక్స్‌ పరిశ్రమ అని చెప్పారు. తాము రూపొందించిన పరికరంతో రక్త సేకరణ లేకుండా.. ఇంటి వద్దే ఉమ్మితోనే మధుమేహ పరీక్ష చేసుకోవచ్చన్నారు. ఈ కార్యక్రమంలో రాష్ట్ర ఫుడ్‌ కార్పొరేషన్‌ చైర్మన్‌ ఎలక్షన్‌రెడ్డి, టెక్నికల్‌ బోర్డ్‌ డైరెక్టర్‌ బిందుదేవి, డిప్యూటీ డ్రగ్‌ కంట్రోలర్‌ రామకృష్ణ, డాక్టర్‌ శ్రీనివాస్‌ నాగేళ్ల, పీవీఆర్, గాంధీ ఆస్పత్రి గైనకాలజిస్ట్‌ విజయలక్ష్మి తదితరులు పాల్గొన్నారు.

చేతిరాత కూడా వ్యక్తిత్వాన్ని ప్రతిఫలిస్తుంది. కావాలంటే మీరు సెల్ఫ్‌చెక్‌ చేసుకోండి. మీ చేతిరాత బట్టి మీరేమిటో స్వయంగా తెలుసు కోండి. ఇది సరదాగానే కానీ నిజాయితీగా సమా ధానాలు ఇవ్వడం కూడా ముఖ్యమే. ముందుగా మీ స్వదస్తూరీతో రాసిన దానిని ఎదురుగా ఉంచు కోవడం మరువకండి. 1. మీ చేతిరాత ఇలా ఉంటుంది     ఎ) వాలుగా..    బి) నిటారుగా..  సి) ఎడమవైపు వొంపుగా.. 2. మీ రాతలో అక్షరాలు..     ఎ) గొలుసుకట్టు    బి) పదాలు విడిగా.. సి) పొడి అక్షరాలు 3. వాక్యాలు ఎంత దగ్గరగా ఉంటాయి     ఎ) దూరంగా..    బి) పొందికగా..    సి) మరీ దగ్గరగా.. 4. మీరు  రాసినప్పుడు వాక్యాలు పేజీలో ఏ దిశగా ఉంటాయి?     ఎ) కింద నుంచి పై భాగానికి..     బి) తిన్నగా గీత గీసినట్టు..    సి) ఏటవాలుగా.. 5.    మొత్తంగా మీ దస్తూరీని చూస్తే ఎలా కనిపిస్తుంది?     ఎ) అందంగా.. పొందికగా..    బి) స్పష్టంగా.. పొడిపొడిగా     సి) భారంగా.. సంక్లిష్టంగా.. మీరిచ్చే సమాధానాలు బట్టి మీ చేతిరాతను  ఇలా విశ్లేషించుకోవచ్చు. 1.    అక్షరాలు ఎడమవైపు వాలుగా ఉంటే మీరు బిడియస్తులు. తిన్నగా ఉంటే ఎదుటివారిని ఆకట్టుకునే తత్త్వం ఉన్నవారు. అక్షరాలు కుడి వైపు వాలుగా ఉంటే గట్టి స్వభావం, సొంత నిర్ణయాల మీద ఆధారపడేవారు. 2.    గొలుసుకట్టు రాత అయితే మీరు మంచి మాటకారి. విడి పదాలుగా రాస్తే మీరు బిడియస్తులు. పొడి అక్షరాలయితే మీరు తెలివిగా, స్పష్టంగా వ్యవహరించే స్వభాగం గలవారు. 3.    వాక్యాల మధ్య దూరం ఎక్కువయితే మీరు ఏకాంతాన్ని ఇష్టపడతారు. పొందికగా రాసేవారయితే డబ్బు దుబారా చేసేవారు, ఎక్కువ మాట్లాడేవారు. బాగా దగ్గరగా రాస్తే మీరు చాలా ఆర్గనైజ్డ్‌గా వ్యవహరిస్తారు. 4.    వాక్యాలు కింది నుంచి పైకి వెళ్తుంటే మీరు చాలా ఎనర్జిటిక్‌గా, ఆశావాదిగా, స్పష్టమైన అవగాహన ఉన్నవారిగా భావించవచ్చు. వాక్యాలు తిన్నగా రాస్తే మీరు ఒత్తిడికి లోనవుతుండవచ్చు. కింది వైపు వాలుగా ఉంటే మీరు దృఢచిత్తం గలవారిగా, ఒంటరితనాన్ని ఇష్టపడే వారిగా పరిగణించవచ్చు. 5.    మీ దస్తూరీ పొందికగా ఉంటే మీరు సున్నిత స్వభావులని, మొహమాటస్తులని, ఆధ్యాత్మిక భావనలు గలవారిగా భావించ వచ్చు. స్పష్టంగా రాసేవారయితే పట్టుదల, దృఢచిత్తం గలవారవుతారు. రాత భారీగా కనిపిస్తుంటే, మీరు ఎనర్జిటిక్‌గా, చలాకీగా, ఏ పరిస్థితులకయినా ఇమిడిపోయే తత్త్వం గలవారిగా పరిగ ణించవచ్చు. 

ఏ పనిలోనైనా విజయం సాధించాలంటే ఏకాగ్రత, నిబద్ధత అవసరం.. అవి చేకూరాలంటే మానసిక ప్రశాంతత ఉండాలి.. అందుకు ఏకైక మార్గం ఆధ్యాత్మికత.. తమ ప్రవచనాలు, ప్రసంగాల ద్వారా ఎందరికో సాంత్వన చేకూర్చిన సాధ్వీమణులను ఓసారి స్మరించుకుందాం..  శ్రీ శారదా దేవి భారత మహిళా సాధువుల్లో అత్యంత ప్రముఖులు. రామకృష్ణ పరమహంస ధర్మపత్ని. 1858లో శారదామణి ముఖోపాధ్యాయ్‌గా జన్మించిన ఆమెకు ఐదేళ్ల ప్రాయంలో 23 ఏళ్ల రామకృష్ణ పరమహంసతో వివాహం జరిగింది. కౌమార దశలోకి ప్రవేశించగానే దక్షిణేశ్వర్‌లోని కాళీమాత గుడిలో పూజారిగా పనిచేసే భర్తను కలుసుకోవడానికి వేల మైళ్లు ప్రయాణించారు. భర్తను చేరు​కునే సమయానికి ఆయన ఆధ్యాత్మిక యోగిగా మారారు. భార్యగా, భక్తురాలిగా, సహాయకురాలిగా పరమహంస సాహచర్యంలో ఎన్నో ఆధ్యాత్మిక విషయాలు తెలుసుకున్నారు. పరమహంస ఆమెను కాళీ మాత అవతారంగా, దైవ మూర్తిగా భావించి శారదాదేవిగా నామకరణం చేశారు. తమ ఆశ్రమానికి వచ్చే మహిళా భక్తుల్ని సాదరంగా ఆహ్వానించేవారు. వారికి ఆధ్యాత్మిక అంశాలు బోధించేవారు. భర్త దైవైక్యం పొందిన తర్వాత శిష్యులందరికీ గురువుగా మారారు. ఎంతో మంది భక్తులను పొందారు.  శారదాదేవి గౌరవార్థం ఆమె భక్తుల్లో ఒకరు 1954లో  శ్రీ శారదా మఠ్‌ రామకృష్ణ శారదా మిషన్‌ స్థాపించారు. దీని ద్వారా ఎన్నో ప్రజాసంక్షేమ కార్యక్రమాలు చేపడుతున్నారు. భారత్‌, ఆస్ట్రేలియా దేశాల్లో శాఖలు కలిగి ఉంది. మైత్రేయి ప్రాచీన భారతదేశంలో అత్యంత మేధావిగా పేరుగాంచిన మహిళగా అనేక పురాణాల్లో మైత్రేయి ప్రస్తావన ఉంది. విద్యా వ్యాప్తికై ఆమె ఎంతగానో కృషి చేశారు. వైదిక భారతదేశంలో స్త్రీలకు కూడా విద్యావకాశాలు ఉన్నాయనడానికి నిదర్శనంగా నిలిచారు. భారతీయ మహిళా మేధావులకు దర్పణంగా నిలిచిన మైత్రేయి స్మారకార్థం ఢిల్లీలోని ఒక విద్యా సంస్థకి ఆమె పేరు పెట్టారు.      భైరవీ బ్రాహ్మణి రామకృష్ణ పరమహంస 1861లో భైరవీ బ్రాహ్మణిని గురువుగా స్వీకరించారు. ఆమె ఎల్లప్పుడూ రామ, వైష్ణవ దేవతల ప్రతిమలను ప్రతిబింబించే   ‘రఘువీర్‌ శిల’ను తన వెంట తీసుకువెళ్లేవారు. గౌడీయ వైష్ణవం, తంత్ర విద్యను ఆచరించేవారు. దైవత్వం పట్ల నమ్మకాన్ని, భక్తి శాస్త్రాలను బోధించారు. శక్తిని పూజించేందుకు కావాల్సిన తంత్ర విద్యను రామకృష్ణకు ఉపదేశించారు. 64 రకాల తంత్ర సాధనాలను కేవలం రెండేళ్లలో రామకృష్ణకు బోధించారు. రామకృష్ణ వీటిని పూర్తి స్థాయిలో ఆచరించేందుకు  చిత్తశుద్ధి, నిగ్రహం పొందేందుకు మంత్ర, జప, పురస్కరణ వంటి సంస్కృతులు పాటించేవారు. సంప్రదాయ విరుద్ధమైన వామాచార ఆచారాన్ని(పూర్తిస్వేచ్ఛగా జీవించడం, మాంసాహారం భుజించడం, బ్రహ్మచర్యం వదలటం) కూడా రామకృష్ణకు బోధించారు. కానీ ఆయన ఈ ఆచారాన్ని పూర్తిస్థాయిలో ఆచరించలేదు. కుమారి పూజ, కుండలిని యోగ, యోగాసనాలు బోధించిన పరిపూర్ణ గురువుగా మన్ననలు అందుకున్నారు. అవ్వయ్యార్‌ తమిళంలో అవ్వయ్యార్‌ అంటే గౌరవనీయులైన మహిళ అని అర్థం. తమిళ సాహిత్యంలో ఈ పేరుతో సుమారు ముగ్గురు కవయిత్రులు ఉన్నారు. వారిలో ఒకరు 1 వ శతాబ్దంలో జీవించినట్లు, 59 పద్యాలు రచించినట్లు ఆధారాలు ఉన్నాయి. అవ్వయ్యార్‌-2 చోళ వంశ పాలనా సమయంలో(10వ శతాబ్దం) జీవించారు. రోజువారీ జీవితంలో చేయకూడని, చేయాల్సిన పనుల గురించి సామాన్య భాషలో పద్యాలు రచించారు. ఆమె రాసిన పద్యాలు నేటికీ తమిళ పాఠ్య పుస్తకాల్లో దర్శనమిస్తున్నాయి. తను ఎంతో ఙ్ఞాన సంపదను కలిగి ఉన్నానని, ఇక నేర్చుకోవాల్సిందేమీలేదని చెట్టు కింద విశ్రాంతి తీసుకుంటున్న సమయంలో మారువేషంలో వచ్చిన మురుగన్‌ ఙ్ఞానసముపార్జన నిత్యప్రవాహం వంటిదని, నేర్చుకోవాల్సింది ఎంతో ఉందని ఆమెకు బోధ చేయడంతో మరలా విద్యాభ్యాసం ప్రారంభించిందని, చిన్నారుల కోసం పుస్తకాలు రాసిన మొదటి వ్యక్తిగా నిలిచిందని చరిత్ర చెబుతోంది. ఉభయ భారతి ఒకప్పటి మాహిష్మతి(మహిషి) రాజు మందన మిశ్రా భార్య. జైత్ర యాత్రలో భాగంగా ఒకరోజు ఆదిశంకరాచార్యుల వారు మాహిష్మతి రాజ్యానికి చేరుకున్నపుడు రాజుతో మేధో చర్చకు సిద్ధమవుతారు. ఈ చర్చలో విజేతను నిర్ణయించే బాధ్యతను రాజు భార్యకు అప్పగిస్తారు. చర్చలో ఓడితే రాజు సన్యాసం స్వీకరించాలనే షరుతు కూడా విధిస్తారు. వాదోపదవాదాలను, గణాంకాలను బేరీజు వేస్తూ శంకరాచార్యుల వారిని విజేతగా నిర్ణయిస్తుంది ఉభయ భారతి. షరతు ప్రకారం రాజు సన్యాసం స్వీకరిస్తారు. భర్త అడుగుజాడల్లో నడిచే భారతీయ స్త్రీ కనుక ఆమె కూడా సన్యాసం స్వీకరించి, ఇద్దరూ కలిసి ఙ్ఞాన మార్గాన్ని వ్యాప్తిచేస్తూంటారు. ఈ క్రమంలో ఆమె గంగా నది ఒడ్డున ఆశ్రమంలో శిష్యురాళ్లతో కలిసి జీవిస్తూ ఉంటారు. స్నానపానాదుల కోసం రోజూ గంగా నదికి వెళ్లే దారిలో బ్రహ్మఙ్ఞానిగా పిలువబడే సన్యాసి వారికి తారసపడతారు. అన్నింటినీ పరిత్యజించిన ఆ సాధువు ఒక మట్టికుండను మాత్రం ఎల్లప్పుడూ తన వద్దే పెట్టుకుని, ఒక దిండులాగా భావించి దానిపై నిద్రిస్తూ ఉంటారు. ఇది గమనించిన ఉభయ భారతి ‘నిజమైన సన్యాసులు దేనిని కూడా ఆస్తిగా, ప్రేమపూర్వకమైన దానిగా భావించరని’ తన శిష్యులకు చెబుతుండగా ఆ మాటలు విన్న సన్యాసి ఆగ్రహించి కుండను దూరంగా విసిరివేస్తారు. ‘నాడు ఆ కుండను మీ దగ్గర పెట్లుకుని అభిమానం పెంచుకున్నారు. నేడేమో అహంకారంతో దానిని పగులగొట్టారు’ అన్న ఉభయ భారతి మాటలు ఆయనకు కనువిప్పు కలిగిస్తాయి. ఈ విధంగా ప్రతిఒక్కరినీ ఙ్ఞాన మార్గాన్ని బోధిస్తూ తన జీవితాన్నిసంఘసంస్కరణకు అంకితం చేశారు ఉభయ భారతి. శ్రీ ఆండాళ్‌ వైష్ణవ మతాన్ని ఆచరించిన 12 మంది అళ్వార్లలో ఏకైక మహిళా అళ్వార్‌. 8వ శతాబ్దానికి చెందిన వారు. పెరుమాళ్‌(విష్ణుమూర్తి)ని స్తుతిస్తూ పదిహేనేళ్ల ప్రాయంలో ‘తిరుప్పావై’(తమిళం) రచించారు. ఇందులో గల 30 చరణాలను పసురామాలు అంటారు. వైష్ణవ మతాన్ని ఆచరించే అళ్వార్లు సంకలనం చేసిన ‘దివ్య ప్రబందం’లోని అంతర్భాగాలుగా వీటిని పేర్కొంటారు. పెరియళ్వార్‌గా పిలువబడే విష్ణుచిత్త అనే సాధువు తులసి మొక్క కింద కనిపించిన పసిపాపను చేరదీసి, కొదాయి(గోదా)గా నామకరణం చేశారు. పెరిగి పెద్దవుతున్న కొద్దీ భగవంతుని పట్ల ఆమెకున్న అచంచలమైన భక్తి, ఆరాధనా భావం వలన భగవంతుడినే తన భర్తగా భావించి ఊహాలోకంలో విహరించేవారు.  విష్ణుమూర్తి విగ్రహానికి అలంకరించే పూలమాలను తాను ముందుగా ధరించేవారు. ఇది గమనించిన ఆమె తండ్రి విష్ణుచిత్త ఆగ్రహించారు. అతని కలలో విష్ణుమూర్తి  కనిపించి, తాను గోదా చేస్తున్న పనిని మనస్ఫూర్తిగా స్వీకరిస్తున్నట్లు చెప్పడంతో నాటి నుంచి గోదా, ఆండాళ్‌,-దేవున్ని పాలించే బాలికగా పేరుపొందారు. కొంతమంది భక్తులు ఆమెను ‘సూది కొడుత సుదర్కోడి’గా పిలుచుకుంటారు. గోదా వివాహం రంగనాథ స్వామితో జరిపించేందుకు విష్ణుచిత్త ఆమెను శ్రీరంగం గుడికి తీసుకువెళ్లగా గర్భగుడిలోకి ప్రవేశించిన ఆమె దేవునిలో ఐక్యమైపోయింది. మీరా బాయి కృష్ణ భక్తురాలుగా అందరికీ సుపరిచితమైన వ్యక్తి మీరాబాయి. రాజస్థాన్‌లోని కుడ్కి జిల్లాలో జన్మించారు.16వ శతాబ్దానికి చెందినవారు. మీరాబాయి రాజపూత్‌ వంశానికి చెందినవారు. పెళ్లి చేసుకున్న తర్వాత కూడా శ్రీ కృష్ణుడిని తన భర్తగా పూజించడంతో అత్తారింటివారు ఆమెను పీడించినట్లుగా కథనాలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నాయి. భక్తి ఉద్యమంలో పాల్గొన్నారు.  అక్క మహాదేవి 12వ శతాబ్దంలో సాగిన వీరశైవ భక్తి ఉద్యమంలో పాల్గొన్న వ్యక్తుల్లో ముఖ్యులు. కన్నడ భాషలో 430కి పైగా వచన పద్యాలు రచించారు. మంత్రోగోప్య, యోగత్రివిధి రచనలు కన్నడ సాహిత్యంలో ఆమెకు ఉన్నత స్థానం కల్పించాయి. వీరశైవ ప్రచారకులు బసవన్న, సిద్ధారామ, అల్లమప్రభు భక్తి ఉద్యమంలో మహాదేవి కృషికి గౌరవసూచకంగా ఆమెను ‘అక్క’ అని పిలిచేవారు. చెన్న మల్లికార్జుడిని(శివుడు) ఆమె భర్తగా భావించేవారు.  శ్రీ దయామాత అమెరికాలోని ఊథా నగరంలో 1914లో జన్మించిన  చెందిన రాచెల్‌ ఫాయె రైట్‌ తన 17వ ఏట భారత ఆధ్యాత్మిక గురువు పరమహంస యోగానందను కలుసుకున్నారు. పరిపూర్ణమైన ప్రేమ గురించి, జీవిత సత్యాల గురించి యోగానంద చేసిన ప్రసంగాలు ఆమెను ప్రభావితం చేశాయి. యోగానంద తన మొదటి శిష్యురాలిగా స్వీకరించారు. ‘దయా మాత’గా నామకరణం చేశారు. యోగానంద మరణానికి ముందు తన వారసత్వాన్ని కొనసాగించాల్సిందిగా ఆమెను కోరారు. అతికొద్ది మంది మహిళా ఆధ్యాత్మికవేత్తలు ఉన్న సమయంలో యోగానంద వారసత్వాన్ని కొనసాగించే బాధ్యతను స్వీకరించారు. మహిళాఅనుచర గణాన్ని సంపాదించుకున్నారు. 1955లో సెల్ఫ్‌ రియలైజేషన్‌ ఫెలోషిప్‌ అధ్యక్షురాలిగా ఎన్నికయ్యారు. ఈ సంస్థ ప్రస్తుతం సుమారు 60 దేశాల్లో కేంద్రాలు కలిగి ఉంది. తన శిష్యులకు కర్మ యోగాను బోధించారు.   శ్రీ మాతాజీ నిర్మలాదేవి సహజ యోగాను ప్రవేశపెట్టి, ప్రాచుర్యం కల్పించారు. సంపన్న కుటుంబంలో జన్మించిన మాతాజీ బాల్యం నుంచే గాంధీ ఆశ్రమాన్ని సందర్శించేవారు. స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొన్నారు. క్విట్‌ ఇండియా ఉద్యమ సమయంలో జైలుకు వెళ్లారు. 1947లో వివాహం చేసుకున్నారు. ఆ సమయంలోనే ఎన్నో సంక్షేమ కార్యక్రమాలు చేపట్టి సంస్కృతి, సాంప్రదాయాలు, జాతీయత, నైతిక విలువల పట్ల యువతకు అవగాహన కల్పించేవారు. 1970లో ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించారు. ‘నిన్ను నడిపించే శక్తి ఏదో ​నీవు కనుగొనాలంటే ధ్యాన సాధన చేయాల’ని బోధించేవారు. ఈవిధమైన ధ్యాన ప్రక్రియకు సహజ యోగాగా నామకరణం చేశారు. ఈ ప్రక్రియకు  ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రచారం కల్పించారు. ఈ క్రమంలోనే నిర్మలా శ్రీ వాస్తవను ఆమె అనుచరులు మాతాజీ నిర్మలాదేవిగా పిలిచేవారు. ​​90వ దశకంలో అంతర్జాతీయ సహజ యోగా ఆరోగ్య, పరిశోధన కేంద్రాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. నిరాశ్రయులైన మహిళలకు ఆశ్రయం కల్పించేందుకు స్వచ్ఛంద సంస్థలు నెలకొల్పారు. అనేక పాఠశాలలు, అంతర్జాతీయ సంగీత, కళా అకాడమీని స్థాపించారు. మా నిత్యా స్వరూప ప్రియానంద ఈమె అసలు పేరు సుదేవి. కెనడాకు చెందిన సుదేవి 2010లో యూట్యూబ్‌ ఛానెల్‌ ప్రారంభించారు. ‘ఫ్రీ యువర్‌సెల్ఫ్‌ ఫ్రమ్‌ ద ఇంటర్నేషనల్‌ కాన్స్పిరసీ అగైనెస్ట్‌ ఎన్‌లైటెన్మెంట్‌’ పేరుతో వీడియోలు పోస్ట్‌ చేసేవారు. తన ఛానెల్‌లో ముఖ్యంగా హిందుత్వ, మార్మికత, శాకాహార, ఙ్ఞానోదయ, భూలోకేతర అంశాల గురించి చర్చించేవారు. 2011లో తాను భూలోకేతర మూలాలు కలిగిన వ్యక్తినని ప్రకటిస్తూ ఒక వీడియో పోస్ట్‌ చేసి సంచలనం సృష్టించారు. దాదాపు 40 వేల మంది అనుచరగణాన్ని సంపాదించారు. 2015లో నిత్యానంద ఆశ్రమంలో చేరి స్వరూపాప్రియానందగా మారారు. ‘లివింగ్‌ అద్వైత’ అనే టీవీ షోకి హోస్ట్‌గా వ్యవహరించారు. జంతు ప్రేమికురాలైన మాతాజీ, వాటి హక్కుల కోసం పోరాడుతున్నారు.   శ్రీ ఆనందమయి మా బెంగాల్‌కు చెందిన వారు. హిందూ ఆధ్యాత్మిక గురువు. 20 శతాబ్దానికి చెందిన తత్త్వవేత్తగా, సాధ్విగా గుర్తింపు పొందారు. వేలాది మంది అనుచరులను సంపాదించుకున్నారు. వారందరూ ఆమెను ఒక గురువుగా, దేవుని ప్రతిరూపంగా, దేవీ మాతగా కొలిచేవారు.  సాధ్వి రితంభరా జీ(దీదీ మా) పంజాబ్‌కు చెందిన రితంభరా జీ సమకాలీన భారతీయ ఆధ్యాత్మికవేత్తల్లో ప్రముఖులు. హిందూ మత ప్రచారకులు. మానవతావాది. సామాజిక వేత్త. విశ్వహిందూ పరిషత్,ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ సభ్యులుగా ఉన్నారు. ‘దుర్గా వాహిని’ సేన చైర్‌పర్సన్‌గా బాధ్యతలు నిర్వర్తిస్తున్నారు. ‘వాత్సల్యగ్రామ్‌’ అనే సంస్థను స్థాపించి అనాథలు, వృద్ధులు, వితంతువులకు ఆశ్రయం కల్పిస్తున్నారు. ఆప్యాయంగా అమ్మలా ఆదరించే గుణం కలిగిన ఆమెను అనుచరగణం ‘దీదీ మా’ అని పిలుస్తారు. ఆనందమూర్తి గురూ మా నవతరం ఆధ్మాత్మికవేత్త. క్రిస్టియన్లు, హిందువులు, సిక్కులు,యూదులు, ముస్లింలు, బౌద్ధులు ఇలా మతాలకతీతంగా ఆమెకు అనుచరులు ఉన్నారు. ఆమె ప్రవచనాలకు లింగ, వర్గ, మత, రాజకీయ, భౌగోళిక హద్దులంటూ ఏమీలేవు. జైనిజం, బుద్ధిజం, కళలు, ఉపనిషత్తులు, యోగాలలో ప్రావీణ్యం కలవారు. ప్రతీ అంశాన్ని హేతుబద్ధంగా, శాస్త్రీయతను జోడించి తర్కించగల ఙ్ఞాననిధి. బాలికా విద్యను ప్రోత్సహించడానికి, భ్రూణహత్యలకు వ్యతిరేకంగా ప్రచారం నిర్వహించడానికి ‘శకి’్త అనే సంస్థను స్థాపించారు. ఈ సంస్థ ద్వారా అన్ని వర్గాల పేద విద్యార్థినులకు విద్యా అవకాశం కల్పించడంతో పాటు, ఆర్థికంగా భరోసా కల్పిస్తోంది.  బ్రహ్మకుమారి భారతీయ మూలాలతో ప్రారంభమై ప్రపంచ ప్రఖ్యాతిగాంచిన ‘బ్రహ్మకుమారీస్‌’ అనే ఆధ్యాత్మిక సంస్థను స్థాపించారు. బ్రహ్మకుమారీలు శివుడిని గురువుగా భావిస్తారు. సామాజిక సేవను బాధ్యతగా స్వీకరించి జీవితాంతం సేవకే అంకితం అవుతారు. ఈ సంస్థ ద్వారా భారతీయ సంప్రదాయ, సంస్కృతులతో పాటు ధ్యానం, రాజయోగా వంటి ఆధ్మాత్మిక భావనలు ప్రచారం చేస్తున్నారు.   రాణి హేమలేఖ ఒక గురువుగా భర్త హేమచూడ, అత్త ఇలా ఎంతో మందిని తన ఙ్ఞాన సంపద ద్వారా అభ్యుదయ మార్గంలోకి నడిపించారు. ఆమె ప్రవచనా ప్రభావం ఎంతగా ఉండేదంటే.... ఒకానొక సమయంలో రాజ్యమంతా బ్రహ్మ ఙ్ఞానులుగా మారారట. వారి రాజ్యంలోని చిలకలు కూడా ఆమె ప్రవచనా వల్లెవేసేవట. ఈ విషయాలు ‘త్రిపుర రహస్యం’లో పేర్కొనబడినాయి. రాణి చూడల యోగ వశిష్ఠ గ్రంథంలో ఈమె గురించి పేర్కొనబడింది. మేధావుల నుంచి ఆర్జించిన ఙ్ఞానాన్ని తన భర్త రాజా సిఖిధ్వజ్‌కు బోధించడం ద్వారా గురువుగా మారారు. - సుష్మారెడ్డి యాళ్ళ

వ్యయప్రయాసలకోర్చి పుణ్యం మూటగట్టుకోవడానికి చేసే తీర్థయాత్రలు అనాదిగా ఉన్నవే. వినోదం కోసం, ఆటవిడుపు కోసం చేసే విహారయాత్రలు కూడా తెలిసినవే. ఇటీవలి కాలంలో స్వస్థత కోసం, మానసిక ఉల్లాసం, ఆధ్యాత్మిక వికాసంతో పాటు శారీరక ఉత్తేజం కోసం యాత్రలు చేసే పర్యాటకులు పెరిగారు. ఇలాంటి పర్యాటకాన్ని ‘వెల్‌నెస్‌ టూరిజం’ అంటున్నారు. తీర్థయాత్రలు, వినోద విహార యాత్రలకు వెళ్లే పర్యాటకుల కంటే ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో ‘వెల్‌నెస్‌ టూరిజం’ పర్యాటకుల సంఖ్య గణనీయంగా పెరుగుతోంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా వెల్‌నెస్‌ టూరిజం మార్కెట్‌ పరిమాణం 2015 నాటికి 56,320 కోట్ల డాలర్లు (రూ.35.83 లక్షల కోట్లు) మేరకు ఉంది.  ప్రపంచవ్యాప్తంగా వెల్‌నెస్‌ టూరిజం మార్కెట్‌ వార్షిక వృద్ధి రేటు 6.8 శాతంగా నమోదవుతోందని ‘గ్లోబల్‌ వెల్‌నెస్‌ ఎకానమీ మానిటర్‌’ తాజా సంచిక వెల్లడించడం విశేషం. వెల్‌నెస్‌ టూరిజం మార్కెట్‌లో ప్రపంచవ్యాప్త వృద్ధి రేటును మించి భారత్‌ దాదాపు 20 శాతం వృద్ధి రేటుతో దూసుకుపోతోంది. ఇదే దూకుడు కొనసాగితే ఈ రంగంలో భారత్‌ 2020 నాటికి అగ్రస్థానంలో నిలవగలదని నిపుణుల అంచనా. స్వస్థత నుంచి సౌందర్యం వరకు... స్వస్థత పొందడం నుంచి సౌందర్యం పెంపొందించుకోవడం వరకు అనేక కారణాలతో పర్యాటకులు ‘వెల్‌నెస్‌ టూరిజం’ బాట పడుతున్నారు. ‘వెల్‌నెస్‌ టూరిజం’లో పర్యాటకులు రవాణా, వసతి సౌకర్యాల కోసం ఎక్కువ మొత్తంలో వెచ్చిస్తున్నారు. ఆ తర్వాత తాము ఆశించిన ప్రయోజనం మేరకు సౌందర్య చికిత్సలు, ఒత్తిడి నివారణ చికిత్సలు, యోగ, ధ్యానం, ప్రత్యామ్నాయ ఆహార చికిత్సలు, మూలికా చికిత్సలు, మసాజ్, స్పా వంటి సేవల కోసం వెచ్చిస్తున్నారు.  పని ఒత్తిడే ప్రధాన కారణం ప్రపంచవ్యాప్తంగా వెల్‌నెస్‌ టూరిజం శరవేగంగా పెరుగుతుండటానికి పని ఒత్తిడే ప్రధాన కారణంగా ఉంటోందని తాజా అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా వివిధరంగాల్లో పనిచేసే ఉద్యోగులు పని ఒత్తిడి కారణంగా ఆరోగ్య సమస్యల బారిన పడుతున్నారు. పని ఒత్తిడి ఫలితంగా ఉద్యోగుల్లో తలెత్తే ఆరోగ్యసమస్యల వల్ల ప్రపంచ ఆర్థికరంగం ఉత్పాదకత సుమారు 10–15 శాతం మేరకు తగ్గుతున్నట్లు అంతర్జాతీయ అంచనాలు చెబుతున్నాయి. పని ఒత్తిడి వల్ల పెరుగుతున్న ఆరోగ్య సమస్యలే వెల్‌నెస్‌ టూరిజం పెరుగుదలకు దోహదపడుతున్నాయని వివిధ అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా మధ్యతరగతి జనాభా ఆర్థికంగా పరిపుష్టం కావడం, ప్రజల్లో ఆరోగ్య స్పృహ పెరగడం, వార్ధక్య నియంత్రణ వస్తువులు, సేవలపై ఆసక్తి పెరగడం, సౌందర్యం కోసం, వార్ధక్య నివారణ కోసం ఎంత మొత్తమైనా ఖర్చు చేసే తత్వం పెరగడం, ఒత్తిడిని అధిగమించడంతో పాటు ఆధ్యాత్మిక వికాసం, మానసిక ప్రశాంతత కోసం ఎంత దూరమైనా వెళ్లాలనుకోవడం వంటి కారణాలు ‘వెల్‌నెస్‌ టూరిజం’ రంగాన్ని వృద్ధి మార్గంలో పరుగులు తీయిస్తున్నాయి. తాజా లెక్కల ప్రకారం వెల్‌నెస్‌ టూరిజం రంగంలో అమెరికా అగ్రస్థానంలో కొనసాగుతుండగా, ఈ రంగంలో భారత్‌ పన్నెండో స్థానంలో నిలుస్తోంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ముప్పయి దేశాలు వెల్‌నెస్‌ టూరిజం కేంద్రాలుగా ఉంటున్నాయి. వాటిలో సుమారు 86 శాతం వెల్‌నెస్‌ టూరిజం వ్యాపారం తొలి ఇరవై స్థానాల్లో ఉన్న దేశాల్లోనే సాగుతోంది. భారత్‌లో వెల్‌నెస్‌ టూరిజం రంగం కొంత ఆలస్యంగా పుంజుకున్నా, గత కొద్ది సంవత్సరాలుగా శరవేగంగా వృద్ధి సాధిస్తోంది.  రిషికేశ్, ఉత్తరాఖండ్‌ ఉత్తరాఖండ్‌ రాష్ట్రంలో హిమాలయాల వద్ద ఉండే రిషికేశ్‌ పుణ్యక్షేత్రంగా తరతరాలుగా ప్రసిద్ధి పొందింది. ఇదివరకు ఇక్కడకు వచ్చేవారిలో అత్యధికులు తీర్థయాత్రికులే ఉండేవారు. ఇప్పుడు పరిస్థితి కొంత మారింది. కేవలం పుణ్యం కోసం వచ్చే తీర్థయాత్రికులే కాదు, స్వస్థత, ప్రశాంతత వంటి పురుషార్థాల కోసం వచ్చే వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను సైతం రిషికేశ్‌ విశేషంగా ఆకట్టుకుంటోంది. రిషికేశ్‌లో వంద ఎకరాల విస్తీర్ణంలో వెలసిన ‘ఆనంద’ రిసార్ట్స్‌కు దేశ విదేశాలకు చెందిన వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు పెద్దసంఖ్యలో బారులు తీరుతున్నారు. ప్రిన్స్‌ చార్లెస్, కెమిల్లా దంపతులు నాలుగేళ్ల కిందట భారత్‌ వచ్చినప్పుడు ఇక్కడ కొద్దిరోజులు ప్రశాంతంగా గడిపి వెళ్లారు. చుట్టూ పచ్చని వనాలు, కనుచూపు మేరలో ధవళ కాంతులతో కనువిందు చేసే హిమాలయాలు ఇక్కడకు వచ్చే పర్యాటకులను ఇట్టే సేద దీరుస్తాయి. ‘ఆనంద’ రిసార్ట్స్‌లో సంప్రదాయ ఆయుర్వేద నిపుణుల ఆధ్వర్యంలో నిర్వహించే ఎనభై రకాల స్పా సర్వీసులు అందుబాటులో ఉన్నాయి. రిషికేశ్‌లో మరికొన్ని ప్రకృతి వైద్య కేంద్రాలు, యోగ, ఆయుర్వేద కేంద్రాలు కూడా వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులకు ప్రత్యేక సేవలు అందిస్తున్నాయి. భారత్‌లో ఆకట్టుకునే ప్రదేశాలు భారత్‌లో వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను ఆకట్టుకునే ప్రదేశాలు చాలానే ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా యోగ, ఆయుర్వేదంతో పాటు చక్కని పరిసరాలు, ప్రకృతి సౌందర్యంతో చూపరులను మంత్రముగ్ధులను చేసే ప్రదేశాలకు దేశ విదేశాల వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు బారులు తీరుతున్నారు. హిమాచల్‌ ప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్, కేరళ, కర్ణాటక, గుజరాత్, రాజస్తాన్, గోవా వంటి రాష్ట్రాలకు వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టుల తాకిడి ఎక్కువగా ఉంటోంది. మన దేశంలో పెద్దసంఖ్యలో వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను ఆకట్టుకునే టాప్‌–10 ప్రదేశాలు... వాటి వివరాలు... బెంగళూరు కర్ణాటక రాజధాని బెంగళూరు నగరం దేశంలో ప్రధానమైన ఐటీ హబ్‌గా పేరు పొందిన సంగతి తెలిసిందే. ఇది ఐటీ హబ్‌ మాత్రమే కాదు, వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను విశేషంగా ఆకట్టుకుంటున్న విలక్షణ నగరం కూడా. ఏడాది పొడవునా చల్లని వాతావరణంతో ఉండే బెంగళూరుకు విదేశీ పర్యాటకులు రకరకాల పనుల మీద వస్తుంటారు. ఇటీవలి కాలంలో దేశ విదేశాల నుంచి వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను ఆకట్టుకోవడంలో బెంగళూరు నగరం దేశంలోనే అగ్రస్థానంలో నిలుస్తోంది. బెంగళూరులోని ఆయుర్వేదగ్రామ్‌ హెరిటేజ్‌ వెల్‌నెస్‌ సెంటర్, శ్రేయస్‌ యోగా రిట్రీట్‌ వంటి కేంద్రాలు వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులకు చక్కని విడిదిగా ఉంటున్నాయి.. ప్రశాంత వాతావరణంలో పచ్చని చెట్లతో నిండిన ప్రదేశాల్లో ఏర్పాటు చేసిన ఈ కేంద్రాలకు వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు పెద్దసంఖ్యలో బారులు తీరుతుంటారు. సంప్రదాయ పద్ధతుల్లో చర్మ సమస్యలు, కీళ్ల సమస్యలు, జుట్టురాలడం, మానసిక కుంగుబాటు, అధిక బరువు వంటి రుగ్మతలకు ఇక్కడి నిపుణులు చికిత్స అందిస్తారు. ఇక్కడ కొద్దిరోజులు ప్రశాంతంగా గడిపితే యవ్వనోత్సాహం ఉరకలేస్తుందని పర్యాటకులు చెబుతుంటారు.  కోవళం, కేరళ ఆయుర్వేదం భారతదేశం అంతటా వ్యాప్తిలో ఉన్న ప్రాచీన వైద్య ప్రక్రియే అయినా, గడచిన కొన్నేళ్లలో ఆయుర్వేదానికి కేరళ రాష్ట్రం బ్రాండ్‌ అంబాసిడర్‌లా మారింది. ముఖ్యంగా పంచకర్మ చికిత్సకు కేరాఫ్‌ అడ్రస్‌గా మారింది. వివిధ నగరాల్లో కేరళ పంచకర్మ ఆయుర్వేద కేంద్రాలు వెలసినా, వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు మాత్రం ఈ చికిత్స కోసం నేరుగా కేరళ వెళ్లేందుకు మొగ్గు చూపుతున్నారు. కేరళలోని కోవళం పంచకర్మ ఆయుర్వేద చికిత్సకు ప్రధాన కేంద్రంగా ఉంటోంది. సౌందర్యపోషణ, వార్ధక్య నివారణ, ఒత్తిడి నివారణ చికిత్సల కోసం దేశ విదేశాలకు చెందిన పర్యాటకులు పెద్ద సంఖ్యలో ఎగబడుతున్నారు. కోవళంలోని ‘లీలా కోవళం’ పంచకర్మ చికిత్స, యోగా చికిత్సలకు ప్రధాన కేంద్రంగా పర్యాటకులను ఆకట్టుకుంటోంది. కోవళంలోనే సోమతీరం చికిత్స కేంద్రం కూడా వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులకు పంచకర్మ, ఆయుర్వేద, యోగ, ప్రకృతి ఆహార చికిత్సలను అందిస్తోంది.  గోవా ఇటీవలి కాలంలో గోవాకు వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టుల తాకిడి కూడా పెరిగింది. గోవాలో ప్రత్యేకమైన స్పాలు, ఆయుర్వేద, ప్రకృతి వైద్య కేంద్రాలు వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను విశేషంగా ఆకట్టుకుంటున్నాయి. అరేబియన్‌ సముద్రపు అందాలను తిలకిస్తూ సేదదీరేందుకు వచ్చే పర్యాటకులు ఇక్కడ సౌందర్య పోషణ, వార్ధక్య నివారణ చికిత్సలను పొందేందుకు మక్కువ చూపుతున్నారు. గోవాలోని దివార్‌ దీవిలో ‘దేవాయ’ ఆయుర్వేద, ప్రకృతి వైద్య, యోగా కేంద్రం వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులకు వివిధ రకాల సేవలందిస్తోంది. ఇక్కడి నిపుణులు ఒత్తిడి నుంచి ఉపశమనానికి తగిన యోగ పద్ధతుల్లో చికిత్సను, ప్రకృతి సహజమైన సమతుల ఆహారాన్ని అందిస్తారు. మసాజ్, హైడ్రోథెరపీల ద్వారా పలు దీర్ఘకాలిక రుగ్మతలకు ఉపశమనం కలిగిస్తారు. పుణే, మహారాష్ట్ర మహారాష్ట్రలోని పుణే నగరం ప్రధానంగా వ్యాపార కేంద్రంగానే అందరికీ తెలుసు. ఇటీవలి కాలంలో ఈ నగరం వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను ఆకట్టుకోవడంలో ముందంజలో నిలుస్తోంది. ఇక్కడ ఏర్పాటైన ఆత్మంతన్‌ కేంద్రం వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులకు సంప్రదాయ ఆయుర్వేద, యోగ, ప్రకృతి చికిత్సలతో పాటు పాశ్చాత్య పద్ధతులకు చెందిన రకరకాల మసాజ్‌లు, టర్కిష్‌ హమామ్‌ స్నానాలు, హైడ్రోథెరపీ, ఆక్యుప్రెషర్, బాడీ పాలిష్‌ వంటి విలక్షణమైన సేవలను అందిస్తోంది. ప్రాక్‌ పాశ్చాత్య పద్ధతులకు చెందిన సేవలన్నీ ఒకే కేంద్రంలో లభిస్తుండటంతో దేశ విదేశీ వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు ఇక్కడకు క్యూ కడుతున్నారు. చర్మసౌందర్యం మెరుగుపరచడానికి, కండరాలు, కీళ్ల నొప్పుల నుంచి ఉపశమనానికి ఇక్కడి చికిత్సలు ఎంతో బాగుంటున్నాయని, ఇక్కడి వాతావరణం ఒత్తిడిని ఇట్టే దూరం చేస్తోందని ఇక్కడకు వచ్చే పర్యాటకులు చెబుతుండటం విశేషం.  మెహ్‌సానా, గుజరాత్‌ గుజరాత్‌లోని చారిత్రక నగరం మెహ్‌సానా. ఇక్కడకు సాధారణంగా చరిత్రపై ఆసక్తి, పరిశోధనపై అభిలాష గల పర్యాటకులే ఇదివరకు ఎక్కువగా వస్తుండేవారు. ఇటీవలి కాలంలో ఈ నగరానికి వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టుల రాక కూడా పెరుగుతోంది. మెహ్‌సానా నగరంలోని నింబా నేచర్‌ క్యూర్‌ సెంటర్‌ దేశ విదేశాలకు చెందిన వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను విశేషంగా ఆకట్టుకుంటోంది. ఈ అధునాతన ప్రకృతి చికిత్స కేంద్రం విలక్షణ రీతుల్లో సౌందర్య పరిరక్షణ, వార్ధక్య నివారణ, స్థూలకాయ నివారణ చికిత్సలను అందిస్తోంది. వైబ్రో మసాజ్, అయాన్‌ డీటాక్స్, మడ్‌ బాత్, స్పైన్‌ బాత్, డైట్‌ థెరపీ వంటి చికిత్సల కోసం పెద్ద సంఖ్యలో వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు ఇక్కడకు వస్తుంటారు.  సిమ్లా, హిమాచల్‌ప్రదేశ్‌ హిమాచల్‌ప్రదేశ్‌ రాజధాని సిమ్లా నగరానికి వినోదయాత్రల కోసం పర్యాటకులు వస్తుండటం చిరకాలంగా కొనసాగుతున్నదే. ఇటీవలి కాలంలో ఇక్కడకు వచ్చేవారిలో వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టుల సంఖ్య కూడా గణనీయంగా పెరుగుతోంది. ఇక్కడ ఉన్న వైల్డ్‌ ఫ్లవర్‌ హాల్‌ కేంద్రం వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులకు వివిధ రకాల స్వస్థత సేవలను అందిస్తోంది. స్థూలకాయం, కీళ్లనొప్పులు, కండరాల నొప్పుల నుంచి ఉపశమనానికి, శరీరంలోని మలినాలను తొలగించుకునే డీటాక్స్‌ చికిత్సలు చేయించుకోవడానికి ఇక్కడకు వచ్చే పర్యాటకులు ఆసక్తి చూపుతుంటారు. రీవైటలైజింగ్‌ బాడీ థెరపీ, స్కిన్‌కేర్, నెయిల్‌ కేర్‌ వంటి ప్రత్యేక సౌందర్య చికిత్సలు, ఆయుర్వేద చికిత్సలు, యోగా, ప్రత్యేక స్నాన చికిత్సలు వంటి సేవలతో సేదదీరేందుకు వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు ఇక్కడకు పెద్దసంఖ్యలో వస్తుంటారు.  ఆగ్రా, ఉత్తరప్రదేశ్‌ ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని ఆగ్రా నగరం చారిత్రక కట్టడమైన తాజ్‌మహల్‌కు ఆలవాలం. ప్రపంచ వింతల్లో ఒకటిగా పేరుగాంచిన తాజ్‌మహల్‌ అందాలను తిలకించేందుకే ఇక్కడకు ఎక్కువ మంది పర్యాటకులు వస్తుండేవారు. తాజ్‌మహల్‌ సందర్శనతో పాటు సంప్రదాయ చికిత్సలతో, యోగా, మసాజ్‌ వంటి సేవలతో ఒత్తిడి నుంచి ఉపశమనం పొందాలనుకునే వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులు కూడా ఇటీవలి కాలంలో ఎక్కువగా ఆగ్రాకు వస్తున్నారు. తాజ్‌ మహల్‌కు దాదాపు అరకిలోమీటరు దూరంలోని ‘అమర్‌విలాస్‌’ రిసార్ట్‌ వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులకు చక్కని విడిదిగా ఉంటోంది. ప్రత్యేకమైన స్పా, మసాజ్, రీవైటలైజింగ్‌ బాడీ థెరపీతో పాటు నెయిల్‌ కేర్, హెయిర్‌ కేర్, స్కిన్‌ కేర్‌ వంటి సౌందర్య పోషణ చికిత్సలు, యోగా, మెడిటేషన్‌ శిక్షణ, ప్రకృతి ఆహార చికిత్సలు వంటి సేవలు లభిస్తుండటంతో పర్యాటకులు ఇక్కడ బస చేసేందుకు ముచ్చటపడుతుంటారు. అజబ్‌గఢ్, రాజస్తాన్‌ రాజస్తాన్‌లోని ఆరావళి పర్వతశ్రేణులపై ఉండే అజబ్‌గఢ్‌ పట్టణం చారిత్రక ప్రాంతంగా పేరుపొందింది. చరిత్ర, పురావస్తు పరిశోధనలపై ఆసక్తి ఉన్నవారే ఒకప్పుడు ఇక్కడకు ఎక్కువగా వచ్చేవారు. ఇక్కడి అమన్‌బాగ్‌ శాంక్చుయరీ అరుదైన పక్షులకు, జంతువులకు ఆలవాలంగా ఉంటోంది. చుట్టుపక్కల రాష్ట్రాల విద్యార్థులు అప్పుడప్పుడు ఇక్కడకు వచ్చిపోతుంటారు. అయితే, ఇటీవలి కాలంలో ఇక్కడ ఆయుర్వేద సౌందర్య చికిత్స, స్వస్థత కేంద్రాలు, యోగా కేంద్రాల వంటివి ఏర్పడటంతో వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టుల తాకిడి పెరిగింది.  వెల్‌నెస్‌ టూరిజం రంగంలో మన దేశం శరవేగంగా అభివృద్ధి సాధిస్తున్నా, తెలుగు రాష్ట్రాలు రెండూ ఈ రంగంలో కొంత వెనుకబడే ఉన్నాయి. ప్రకృతి సౌందర్యానికి ఆలవాలమైన పర్యాటక ప్రదేశాలు ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల్లో తగినన్ని ఉన్నా, ఈ ప్రాంతాల్లో వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను ఆకట్టుకోలేకపోతున్నాయి. వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను ఆకట్టుకునే వసతులను ఈ ప్రదేశాల్లో ఏర్పాటు చేయడంపై తెలుగు రాష్ట్రాల ప్రభుత్వాలు దృష్టి సారించినట్లయితే, ఈ రంగంలో తెలుగు రాష్ట్రాలో అభివృద్ధి సాధించే అవకాశాలు మెండుగా ఉన్నాయి.    భారత్‌లో వెల్‌నెస్‌ టూరిజం భారత ప్రభుత్వం 2002లో ‘ఇన్‌క్రెడిబుల్‌ ఇండియా’ నినాదంతో ప్రచారం ప్రారంభించిన తర్వాత దేశంలో వెల్‌నెస్‌ టూరిజం రంగం వేగంగా పుంజుకోవడం మొదలైంది. మన దేశంలో తరతరాల సంపదగా ఉన్న ఆయుర్వేదం, సిద్ధ వంటి ప్రాచీన వైద్య విధానాలు, శారీరక ఆరోగ్యంతో పాటు మానసిక ప్రశాంతతను ఇచ్చే ధ్యానం, యోగా వంటి అనాది విద్యలు ఇక్కడకు వచ్చే వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులను విశేషంగా ఆకర్షిస్తున్నాయి. వెల్‌నెస్‌ టూరిస్టులుగా భారత్‌కు వస్తున్న వారిలో సామాన్య పర్యాటకులే కాకుండా, ప్రిన్స్‌ చార్లెస్, కెమిల్లా దంపతుల వంటి ప్రముఖులు కూడా ఉంటుండటం విశేషం. నాలుగేళ్ల కిందట భారత పర్యటనకు వచ్చిన ప్రిన్స్‌ చార్లెస్, కెమిల్లా దంపతులు రిషికేశ్‌లోని ఒక ఆశ్రమంలో ప్రశాంతంగా గడిపి వెళ్లారు. ఇతరేతర కారణాలపై వచ్చే పర్యాటకుల కంటే వెల్‌నెస్‌ టూరిజం కోసం వచ్చే పర్యాటకులు పెద్దమొత్తంలో డబ్బు ఖర్చు చేస్తుండటంతో ఈ రంగం నానాటికీ ఆర్థికంగా బలపడుతోంది. అంతర్జాతీయంగా వెల్‌నెస్‌ టూరిజం వార్షిక వృద్ధి రేటు 6.8 శాతం వరకు ఉంటే, భారత్‌లో ఈ రంగంలో వార్షిక వృద్ధి రేటు దాదాపు 20 శాతం వరకు ఉంటోంది. ఈ రంగంలో ఇదే దూకుడు కొనసాగితే 2020 నాటికి వెల్‌నెస్‌ టూరిజంలో భారత్‌ మొదటి స్థానానికి చేరుకోగలదని ఆర్థిక నిపుణులు, పర్యాటక రంగ నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. 

మన సంప్రదాయంలో ప్రతి ఆచారం, సంప్రదాయం వెనుక భౌతికం, మానసికం, ఆధ్యాత్మికం అనే మూడు ప్రయోజనాలు ఇమిడి ఉన్నాయి. సంక్రాంతి అంటే పిండివంటలు చేసుకోవడం, దేవాలయాలకు వెళ్లి దండం పెట్టుకోవడమే కాదు. మన పెద్దలు అనుసరించే సంప్రదాయాల వెనకున్న మర్మం ఏమిటి? వాటి నుంచి మనమేం నేర్చుకోవాలి? వాటిని శాస్త్రీయంగా ఎలా అర్థం చేసుకోవాలి– అనేది తెలుసుకోవడం అవసరం.  ఓర్పును నేర్పే ముగ్గులు ఇంటి ముందు లోగిళ్లలో ఒక పెద్ద రథం ముగ్గో, నక్షత్రం ముగ్గో వేస్తే చాలు. గంటసేపు వ్యాయామం చేసిన శ్రమకు సమానం. ముగ్గు వేయడం అంటే.. బోలెడన్ని చుక్కలు పెట్టాలి. వాటన్నిటినీ కలుపుతూ గీతలు గీయాలి. ఒక ఆకారాన్ని తీసుకురావాలి. ఆ క్రమంలో లెక్కపెట్టుకోలేనన్నిసార్లు కదలాల్సి వస్తుంది. పైటచెంగును సరి చేసుకుంటూ, జడను వెనక్కు వేసుకుంటూనే ముగ్గు మీద బోలెడంత ఏకాగ్రతను సంధించాలి. ముగ్గు ఇంటికి అలంకరణే కాదు. మనసుకు, శరీరానికి ఓర్పును, నేర్పును అందించే సమస్యాపూరణం లాంటిది. ముగ్గులు మనకో తాత్విక దృక్పథాన్ని తెలియజేస్తాయి. గంగిరెద్దులు..  హరిదాసులు... భిక్షానికీ ఓ ధర్మం.. గంగిరెద్దుల వాడైనా, హరిదాసైనా ఏదో ఒక మంచి విషయాన్ని చెప్పే బిచ్చమెత్తుకుంటారు. గంగిరెద్దుల వాడైతే ఇల్లు కలవాళ్లు ఏదిచ్చినా గంగిరెద్దు మీదే వేస్తాడు తప్ప చేతికి తీసుకోడు. పాత చీరలిస్తే వాటినే తీసుకుంటారు. హరిదాసు కూడా ఏడాదికి ఒకసారే వచ్చి హరినామ సంకీర్తనలు పాడి.. గిన్నెడు బియ్యం తీసుకుని సంతృప్తిగా ఇంటికెళ్లిపోతాడు. పండగ పోయాక మళ్లీ ఏ వీధిలోనూ కనిపించడు. హరిదాసు ఇంటి ముందుకొచ్చి గొబ్బెమ్మల్ని తొక్కి వెళితే మంచిది అని చెబుతారు పెద్దలు.  అసహ్యం నుంచి అద్భుతాల గొబ్బెమ్మ కృష్ణ భక్తురాలైన గోపెమ్మ అనే పేరు నుంచి పుట్టిందే గొబ్బెమ్మ. ఈ భూమ్మీదున్న దేన్నీ అసహ్యించుకోకూడదు. ప్రతిదీ ప్రకృతి ప్రసాదితం. అసహ్యమైన పేడను కూడా అద్భుతంగా మలిస్తే అది గొబ్బెమ్మ అవుతుంది. జీవి కడుపులో ఉన్నంత కాలం పవిత్రమైనది. తల్లి కడుపు దాటి నేల మీద పడగానే అపవిత్రమైపోతుంది. అందుకే, నేల మీద పడని ఆవుపేడతోనే గొబ్బెమ్మలను చేస్తారు. జీవితం దారం వంటిదని చెప్పే పతంగం మనిషికి ఆత్మనిగ్రహం లేకపోతే జీవితంలో ఎన్నో సమస్యల్ని కొని తెచ్చుకోవాల్సి వస్తుంది. సన్నని దారంతో ఆకాశంలో ఎగిరే గాలిపటాన్ని అదుపులో పెట్టగలిగినట్లు.. మనల్ని మనం అదుపులో పెట్టుకోవాలని చెబుతుంది గాలిపటం. లాగితే తెగిపోతుంది. వదలకుంటే ఎగరలేదు. రెండింటినీ సమన్వయం చేసుకుంటూ ఆడిస్తేనే గాలిపటమైనా, జీవితమైనా! చేతిలో దారం ఉంది కదా అని ఎంత దూరమైనా గాలిపటాన్ని వదల్లేము. చుట్టచుట్టి గుప్పెట్లోకి తీసుకోవాల్సిందే. మనం ఎంత ఎత్తుకు ఎగిరినా భగవంతుని చేతిలోనే ఉన్నామన్నదిని మరచిపోలేదని చెప్పడానికే గాలిపటాలు ఎగుర  వేస్తారు.  కోడిపందేలు యుద్ధనీతిని  గెలిపించే పందెం పండగ పరమార్థాన్ని మరిచిపోయి దాన్ని పరహింసగా మార్చాం. నేడు జరుగుతున్న కోడిపందేలే అందుకు నిదర్శనం. కోడిపందేలకు తరాల చరిత్ర ఉంది. కాని ఆ రోజుల్లో కోళ్లకు కత్తులు కట్టి ఆనందించేవారు కాదు. ఇప్పుడు కత్తులు కట్టి, డబ్బు కట్టలు పెట్టి జూదంగా మార్చేశారు. పాతరోజుల్లో ఇద్దరి మధ్య వైరం ఏర్పడితే దాన్ని కోడిపందెం ద్వారా పరిష్కరించేవారు మధ్యవర్తులు. పల్నాటి కాలంలో మాచర్ల, గురజాల మధ్య గొడవ యుద్ధానికి దారితీసింది. అలాంటి సమస్యను కోడిపందెమే పరిష్కరించింది. యుద్ధనీతిని తెలియజేసింది. పశు పూజలు...  శ్రమకు కృతజ్ఞత చెల్లింపులు సంక్రాంతికి ఇంటినిండా ధాన్యం వచ్చిందంటే.. అది పశువుల పుణ్యం. ఏడాది పొడవునా పశువులతో చాకిరీ చేయించడమే కాదు. పండగరోజైనా వాటిని పూజించి కృతజ్ఞత చెప్పుకోవాలంటుంది పశువుల పూజ. ఆ రోజు రైతులు నాగలి కట్టరు. ఎద్దుల మీద కాడి మోపరు. బండ్లు తోలరు. అందుకే ‘కనుమ రోజు కాకైనా కదలదు’ అంటారు. కనుమును పశువుల పండుగ అంటారు. ఈ రోజున పితృదేవతలకు తర్పణాలు వదులుతారు. 

గొల్లపూడి మారుతిరావు. ఈ పేరు చెబితే సినీ జీవితంలో ఆయన పోషించిన పాత్రలు కళ్లెదుట కదలాడతాయి. సాహితీవేత్తలకు రచనలు మనసులో మెదులాడతాయి. రచయితగా 60 ఏళ్లు నటుడిగా 47 ఏళ్లు పూర్తి చేసుకున్న ఈ 78 ఏళ్ల బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి నిత్య దైవారాధికుడు. దైవ పూజతోనే దైనందిన జీవనం మొదలపెట్టే గొల్లపూడి ఆలయానికి వెళ్లనిదే నిద్రపోరు. నిత్యం ఏదో ఆధ్యాత్మిక గ్రంథం చదువుతూనే ఉంటారు. ఎక్కడైనా ఎవరైనా ప్రవచనాలు చెబుతున్నారని తెలిస్తే సతీ సమేతంగా వెళ్లి ఏదో ఓ మూల కూర్చొని వింటూ లీనమైపోతారు. దైవం పట్ల భీతి ఉండటం కంటే ప్రీతి ఉండటం మేలని ‘నేను నా దైవం’ శీర్షిక కోసం గొల్లపూడి తన అంతరంగాన్ని ఆవిష్కరించారు. మీ జీవితం విశాఖ, విజయనగరంల మధ్య ఎక్కువగా గడిచినట్టుంది? అవును. మాది మధ్యతరగతి బ్రాహ్మణ కుటుంబం. నేను పుట్టింది విజయనగరం. పెరిగింది విశాఖ. చిన్నప్పుడు విశాఖపట్నం నుంచి విజయనగరంకు ప్రయాణం అంటే  పెద్ద విశేషంగా ఉండేది.  ఇప్పుడు గంట కూడా పట్టని ప్రయాణం ఆ రోజుల్లో నాలుగు గంటలకు పైగా సాగేది. అప్పట్లో విజయనగంలో ఎడ్ల బళ్లలో తిరిగిన జ్ఞాపకం ఇంకా మర్చిపోలేదు.     ఇంట్లో ఎలాంటి వాతావరణం ఉండేది? ఒక నమ్మకమైన వాతావరణం ఉండేది. ఇప్పుడు ఆలోచిస్తే అది– దైవం అంతా చూస్తూ ఉంటాడు మనం ఎవరికీ ఏమీ చేయకపోతే ఎవరూ మనల్ని ఏమీ చేయరు.. అంతా మంచే జరుగుతుంది అనేది ఆ భావనకు మూలం అనుకుంటా.  మా నాన్న గారు కంపెనీలో గుమస్తాగా జీవితాన్ని ఆరంభించి  కంపెనీ ఇన్‌చార్జి స్థాయికి ఎదిగారు. పెద్ద కలలకు పోకుండా గౌరవ ప్రదంగా బతికే వాళ్లం. ఏ రోజూ భోజనం లేదు మంచినీళ్లు లేవు అనే పరిస్థితి మా జీవితాల్లో ఎప్పుడు ఎదుర్కో లేదు. గౌరవంగా, తృప్తిగా, డిగ్నిఫైడ్‌గా జీవించాం.  భేషజాలకు పోని ఫాల్స్‌ ప్రెస్టేజ్‌ ప్రమేయం లేని ప్రశాంతమైన డిగ్నిఫైడ్‌ జీవితం గడపడం మా తల్లిదండ్రులు నాకు నేర్పారు. నాన్న గారు రోజూ గాయత్రి జపం చేసేవారు. అమ్మగారు భగవద్గీత చదివేవారు. సుదర్శన నామం చేసేవారు.  మా తల్లిదండ్రులతో కలిసి ప్రతి ఏటా పుణ్యక్షేత్రాలకు వెళ్లేవాడని. ఆ తర్వాత ఏనాడు దైవ చింతన వదల్లేదు. ఉద్యోగంలోనే కాదు..రచయతగా..నటుడిగా ఎక్కడకు వెళ్లినా దైవారాధన వీడలేదు. మొన్ననే భద్రాచలంలో మూడురోజుల పాటు ఉన్నాను.       ఆ రోజుల్లో డిగ్రీ చేయడం విశేషం అనే చెప్పుకోవాలి... మనిషి సంస్కారానికి రెండు మార్గాలుండాలి. ఒకటి దైవమార్గం రెండు విద్యామార్గం. మా నాన్న చదువు ముఖ్యం అనుకోవడం నా అదృష్టం. విశాఖలో 1956–59 మధ్య బీఎస్సీ హానర్స్‌ ఆంధ్రా యూనివర్సిటీలో చేశాను. అప్పట్లో మా నాన్నగారి జీతం 30 రూపాయలు ఉండేది. నా టర్మ్‌ ఫీజు కూడా అంతే ఉండేది. అయినా ఆయన చాలా జాగ్రత్తగా కుటుంబాన్ని పోషించుకుంటూ నా టర్మ్‌ ఫీజు కట్టేవారు. బస్సుకు వెళ్లడానికి డబ్బులిచ్చేవారు. పాకెట్‌ మనీ లాంటివి ఇవ్వలేదు. ఒక్క రోజు కూడా నా ఖర్చుతో కాఫీ తాగలేదు. ఇప్పటికి కూడా హొటల్‌కు వెళ్లి కాఫీ, టిఫిన్‌ తీసుకోవాలంటే మనస్కరించదు.       చాలా త్వరగా ఉద్యోగ జీవితాన్ని వెతుక్కున్నట్టున్నారు?  మధ్యతరగతి వాళ్లకు వేణ్ణీళ్లకు ఎంత తొందరగా చల్లనీళ్లు దొరికితే అంత మంచిది. అందుకే బీఎస్సీ హానర్స్‌ పూర్తి కాగానే రచనా రంగంపై ఉన్న మక్కువతో  20 ఏళ్లకే జర్నలిజంలో అడుగుపెట్టాను.  1961లో వివాహమైంది. 1962 అక్టోబర్‌కు పెద్దబ్బాయి పుట్టాడు. సరిగ్గా అదే సమయంలో ఆల్‌ ఇండియా రేడియోలో ఇంటర్వ్యూ వచ్చింది. 20 ఏళ్ల పని చేశాను.   ఏ దేవుడంటే ఇష్టం? నాకు దేవుళ్లందరూ ఇష్టమే. ఫలానా దేవుడంటేనే ఇష్టమని లేదు. నా జీవితంలో ఆలయాలకు వెళ్లని రోజంటూ ఉండదు. ఎంత బిజీగా ఉన్నా సమీపంలోని ఏదో ఒక ఆలయానికి వెళ్లాల్సిందే. గుడికి వెళ్లకుండా నిద్రపోవడం అంటే నాకేమిటో వెలితిగా ఉంటుంది. పగటి వేళ పని ఒత్తిడిలో గుడికి వెళ్లలేకపోతే పడుకునే ముందైనా ఆలయానికి వెళ్లి దైవదర్శనం చేసుకున్న తర్వాతే పడుకుంటాను. ఇక విశాఖలో ఉంటే ఒక రోజు మర్రిపాలెం వెంకటేశ్వరస్వామి గుడికి వెళ్తాను. ఒకరోజు ఈస్ట్‌పాయింట్‌ కాలనీ బాబా గుడికి వెళ్తాను. హైవేపై ఉన్న యోగాంజలి స్వామి గుడికి ఇంకోక రోజు ఎంవీపీ కాలనీలో ఉన్న శివాలయానికి వెళ్తాను. దేవాలయాలుæ నెగిటివ్‌ థింకింగ్‌ని దూరం చేసే ఒక్క చక్కటి వ్యవస్థ. అక్కడకు వెళ్తే  మనసు నిర్మలంగా ఉంటుంది.     దైవం పట్ల భక్తి గొప్పదా? భయం గొప్పదా?  దేవుడికి భయపడటం సరి కాదు. దేవునికి ప్రేమించాలి. దేవుడిలో మమేకం కావాలి. దేవుణ్ణి ఆరాధించాలి. దేవుడి దగ్గర చనువు ప్రదర్శించగలగాలి. దేవుడి పట్ల భయం ప్రదర్శిస్తూ దూరం ఉండేకంటే దేవుని దగ్గర నిష్కపటంగా సర్వసన్నిహితంగా ఉండటం సరిౖయెనదని నేను భావిస్తాను. దైవారాధన చేయాల్సింది భయంతో కాదు భక్తితో. రోజూ దేవుణ్ణి దర్శించడం, గుడికి వెళ్లడం, లేదా దైవ నామస్మరణ చేయడం వల్ల మనకు ఆత్మశక్తి వస్తుంది. దేవుడు ఉన్నాడన్న భరోసా వస్తుంది. దాని వల్ల జీవితంలో ఎదురైన కష్టనష్టాలు ఎదుర్కొంటాం. దైవం ఉన్నది ఆయన నుంచి శక్తి పొందడానికి. కోరికల కోసం వరాల కోసం బేరసారాలు చేయడం కంటే మన జీవితం ఆయనకు వదిలిపెట్టి మన కర్తవ్యాన్ని మనం నిర్వర్తించుకుంటూ వెళ్లడం సరైనదని నేను భావిస్తాను.        అసలు ఆధ్యాత్మికత అంటే ఏమిటి?  ఆధ్యాత్మికతకు ప్రత్యేకంగా నిర్వచనం అంటూ లేదు. నా దృష్టిలో తోటి వారికి అపకారం చేయకుండా చేతనైన సహాయం చేస్తూ జీవించడమే ఆధ్యాత్మికత.  ఆధ్యాత్మిక గ్రంథాలు దైవ జ్ఞానాన్ని, దైవ స్పృహను కలిగిస్తాయి. ఆ క్రమంలో మనల్ని మనం కూడా తెలుసుకుంటాం. విశ్వశక్తిని, మానవశక్తికి సమన్వయం చేసుకుంటూ మానవ కల్యాణానికి ఉపక్రమించడమే అసలైన ఆధ్యాత్మికత అని నేను అనుకుంటాను.       మీ ఇంట్లోనూ ఆధ్యాత్మిక వాతావరణం కనిపిస్తోంది? నా భార్యకు దైవభక్తి ఎక్కువ. ఇప్పటికి మూడుసార్లు రామకోటి రాసింది. మూడోసారి రాసిన రామకోటిని ఇటీవలే భద్రాద్రి రాముడికి సమర్పించాం. అలాగే ఇంట్లో మా కోడళ్లు కూడా పూజలు చేస్తారు. జర్మనీలో స్థిరపడిన మా మనవరాలు కూడా నిత్యం పూజలు చేస్తుంది. నేను దైవస్మరణ చేస్తానే తప్ప నేను ప్రత్యేకంగా కూర్చొని పూజ, జపం చేయను.        ప్రవచనాలు ఎక్కువగా వింటారట? ప్రవచనాలు వినడం మాకు చాలా ఇష్టం. మల్లాది చంద్రశేఖరశాస్త్రి, సామవేదం షణ్ముఖశర్మ, సుందర చైతన్యానంద, చినజియ్యర్‌ స్వామి, చిన్మాయానంద, పార్థసారథి, దయానంద సరస్వతి, చాగంటి కోటేశ్వరరావు ప్రవచనాలు ఎక్కడ ఉన్నా వెళ్తాం. ప్రవచనం ఎక్కడ జరిగినా ఏదో మూల కూర్చొని ప్రశాంతంగా విని ఇంటికి వెళ్లడం ఆనందం. అంతే కాని సత్సంగలో చేరడం స్వామి వారు రాగానే పూలు జల్లడం నాకు తెలియదు. మనుషుల్లో మీరు చూసిన దైవత్యం? ఎదుటవారికి సాయం చేయాలనే గుణం ఉన్న ప్రతి ఒక్కరిలోనూ దైవత్వం ఉన్నట్టే.  మానవత్వం ఉన్న ప్రతి ఒక్కరిలోనూ దైవత్యం ఉన్నట్టే.     జీవితంలో బాగా బాధపడిన సందర్భాలు? నా కుమారుడు శ్రీనివాస్‌ చనిపోయిన ఘటన నా జీవితంలో చేదు జ్ఞాపకం. ఎంతో సంతోషంగా సాగుతున్న మా జీవితంలో వాడి మరణం మాకు తీరని లోటు. అది ఎప్పటికి పూడ్చలేనిది.   రచనా రంగంలో ఎప్పుడు అడుగుపెట్టారు? కళాశాల సమయంలోనే చిన్న చిన్న రనలు చేసేవాడిని. నా రచనలు చూసి నా మిత్రులు, అధ్యాపకులు ఎంతగానో ప్రోత్సహించేవారు. ఎప్పటికైనా నువ్వు గొప్ప రచయిత అవుతావని వెన్ను తట్టేవారు. నాలో నటుడు కూడా ఏయూలో చదువుతున్నప్పుడే బయటకొచ్చాడు. ఎన్నో నాటకాలు వేసే వాళ్లం. ఆల్‌ ఇండియా రేడియోలో చేరిన రెండేళ్లకు అనుకోకుండా సినీ రచయతగా అవకాశం వచ్చింది. కడపలో పనిచేసే రోజుల్లో సినిమాల్లోకి రచయితగా వచ్చాను. డాక్టర్‌ చక్రవర్తి సినిమాకు స్క్రీన్‌ప్లే రాసాను. ఆ తర్వాత ఆత్మగౌరవం సినిమాకు రాసాను. అప్పుడు నా వయస్సు 24 ఏళ్లు. నేడు 78 ఏళ్లు. అంటే 54 ఏళ్లుగా సినిమాలకు రచనలు చేస్తూనే ఉన్నా. ఇంట్లో రామయ్య వీధిలో కృష్ణయ్య సినిమాతో నటుణ్ణయ్యాక ఇప్పటికి 290 సినిమాల్లో నటించా. నటిస్తూనే ఉన్నా. చిన్నప్పట్నుంచీ పూజలంటే చాలా ఇష్టం. పెళ్లయిన తర్వాత కూడా వాటిని కొనసాగిస్తూ వచ్చాను. అందరి దేవుళ్లనూ పూజిస్తాను. ఫలానా దైవం అంటూ ఏమీలేదు. నా భర్తతో కలిసి అన్ని తీర్థయాత్రలు పూర్తిచేశాను. మూడుసార్లు రామకోటి రాశాను. నా జీవితాంతం రాస్తూనే ఉంటాను.  – శివకామ సుందరి        మీ పిల్లలకు దైవం గురించి ఎలాంటి విషయాలు చెబుతారు? ఏ దైవాన్ని కొలిచినా అభ్యంతరం చెప్పను.కాని దైవచింతనతో గడపని చెబుతాను. దేవుని పట్ల భక్తి, ఇంకొకర్ని ఇబ్బంది పెట్టని  ప్రశాంతంగా జీవనం సాగించమని చెబుతా. అదే నేను నేర్చుకున్న జీవిత సత్యం. అదే నా జీవన మార్గం.     – పంపన వరప్రసాదరావు

ఇంటలెక్చువల్‌ మాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా షికాగోలో జరిగిన ప్రపంచ సర్వమత సమ్మేళనంలో ‘సోదర సోదరీమణులారా’ అనే సంబోధనతో ఆయన ప్రారంభించిన ప్రసంగం పాశ్చాత్య ప్రపంచాన్ని విపరీతంగా ఆకట్టుకుంది. ఆయన ప్రసంగానికి ముగ్ధులైన పాశ్చాత్య మేధావులు ఆయనను ‘ఇంటలెక్చువల్‌ మాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా’ అని శ్లాఘించారు. తొలిసారిగా పాశ్చాత్య ప్రపంచానికి భారతీయ తాత్విక విశిష్ఠతను ప్రత్యక్షంగా విశదీకరించిన ఆధ్యాత్మిక గురువు ఆయన. చిన్నప్పుడు అల్లరి పిల్లాడిగా అమ్మ చీవాట్లు తిన్న నరేంద్రుడు, పెరిగి యువకుడయ్యాక రామకృష్ణ పరమహంస శిష్యుడిగా మారాడు. ఆయన మార్గదర్శకత్వంలో అంతులేని జిజ్ఞాసతో ఆధ్యాత్మిక మర్మాలను ఆకళింపు చేసుకుని, స్వామీ వివేకానందగా ఎదిగాడు. భారతీయ ఆధ్యాత్మిక సంపద ఘనతను ప్రపంచానికి చాటే బాధ్యతను తన భుజస్కందాలపై వేసుకుని, ఆ బాధ్యతను విజయవంతంగా నెరవేర్చాడు. ‘మనుషులను తీర్చిదిద్దడమే నా పని’ అని ప్రకటించి, మనుషులను తీర్చిదిద్దే పనికే తన జీవితాన్ని అంకితం చేశాడు. ‘ప్రపంచమే పెద్ద వ్యాయామశాల. మనల్ని మనం మరింత దృఢంగా తీర్చిదిద్దుకునేందుకే ఇక్కడకు వచ్చాం’ అంటూ మానవ జన్మ ప్రయోజనాన్ని ఉద్బోధించిన మహనీయుడు స్వామీ వివేకానంద. యువశక్తిపై అపారమైన విశ్వాసం గల ఆయన తన బోధనలతో యువకుల్లో నూతనోత్సాహాన్ని నింపాడు. అందుకే ఆయన జయంతిని మన ప్రభుత్వం జాతీయ యువజన దినోత్సవంగా గుర్తించింది. ఈ సందర్భంగా వివిధ అంశాలపై ఆయన పలికిన ఆణిముత్యాల్లాంటి మాటలు..సత్యం కోసం దేనినైనా త్యాగం చేయవచ్చు. అయితే, దేనికోసమైనా సత్యాన్ని త్యాగం చేయకూడదు. ►బలమే జీవనం.  బలహీనతే  మరణం ►సత్యం, స్వచ్ఛత, నిస్వార్థం... ఈ మూడు లక్షణాలూ ఉన్నవారిని సృష్టిలోని ఏ శక్తీ నాశనం చేయలేదు.  ►అన్ని శక్తులూ మీలోనే ఉన్నాయి. మీరు ఏదైనా చేయగలరు. మీరు అన్నీ చేయగలరు. ఇది నమ్మండి. మిమ్మల్ని మీరు బలహీనులని ఎప్పుడూ అనుకోకండి. ►మీ అంతట మీరే లోపలి నుంచి ఎదగాలి. ఎవరూ మీకు బోధించలేరు. ఎవరూ మిమ్మల్ని ఆధ్యాత్మికంగా తీర్చిదిద్దలేరు. మీ అంతరాత్మకు మించిన గురువు మరెవరూ లేరు. ►ఎవరిపైనా ఆధారపడవద్దు. ఇతరుల సాయాన్ని నిరాకరించే స్థాయికి చేరుకున్నప్పుడే మీరు స్వేచ్ఛ పొందగలరు. ►నిజమైన మార్గదర్శకత్వం చీకట్లో చిరుదీపంలాంటిది. అది అన్నింటినీ ఒకేసారి చూపించదు. అయితే, మీరు వేసే ప్రతి అడుగు సురక్షితంగా ఉండేలా భరోసా ఇస్తుంది. ►మీకు సాయం చేసేవారిని మరచిపోవద్దు. మిమ్మల్ని ప్రేమించేవారిని ద్వేషించవద్దు. మిమ్మల్ని నమ్మినవారిని మోసగించవద్దు. ►అస్తిత్వంలోని అసలు మర్మం భయం లేకపోవడమే. దేనికీ భయపడవద్దు. భయపడితే మీరే భయంగా మారిపోతారు.  ►నిరంతరం వెలిగే సూర్యుణ్ణి చూసి చీకటి భయపడుతుంది. అలాగే, నిరంతరం శ్రమించే వాణ్ణి చూసి ఓటమి భయపడుతుంది. ►మతాల మర్మం వాటి సిద్ధాంతాల్లో కాదు, ఆచరణలోనే ఉంది. మంచిగా నడుచుకోవడం. ఇతరులకు మంచి చేయడం. ఇదొక్కటే అన్ని మతాల సారాంశం. ►ఆదర్శవంతుడు వెయ్యి తప్పులు చేస్తాడనుకుంటే, ఆదర్శరహితుడు యాభైవేల తప్పులు చేస్తాడనేది నిస్సంశయం. అందువల్ల ఆదర్శాలను కలిగి ఉండటం మంచిది. ►మహిళలను తగిన రీతిలో గౌరవించిన దేశాలే ఔన్నత్యాన్ని సాధిస్తాయి. మహిళలను గౌరవించని దేశాలేవీ ఉన్నతిని సాధించలేవు. ►బలహీనతలూ బంధనాలూ ఊహాజనితాలే. బలహీనపడవద్దు. దృఢంగా నిలబడండి. అనంతమైన శక్తి మీలోనే ఉంది. ►రాజకీయంగా, సామాజికంగా ఎవరైనా స్వాతంత్య్రం సాధించవచ్చు. ఎవరైనా ఒక మనిషి తన వ్యామోహాలకు, ఆకాంక్షలకు బానిసగా ఉన్నంత కాలం నిజమైన స్వేచ్ఛలోని స్వచ్ఛమైన ఆనందాన్ని ఆస్వాదించలేడు. ►మీపై మీకు నమ్మకం లేనంత కాలం మీరు దేవుడిని నమ్మలేరు. ►విశ్వాసం... విశ్వాసం... విశ్వాసం... మన విశ్వాసమే మనం. విశ్వాసమే దైవం. ఔన్నత్యానికి విశ్వాసమే మార్గం. ►మీ విధికి మీరే విధాతలని గ్రహించండి. బాధ్యతలను స్వీకరించి ధైర్యంగా ముందడుగు వేయండి. ►ప్రయత్నం చేసి ఓడిపోవచ్చు కానీ ప్రయత్నం చేయడంలో మాత్రం ఓడిపోవద్దు. ►కెరటం నాకు ఆదర్శం. లేచి పడుతున్నందుకు కాదు, పడినా తిరిగి లేస్తున్నందుకు. ►మీ సహచరులకు నాయకత్వం వహించాలనే ఆలోచన చేయకండి. దానికి బదులు వారికి మీ శాయశక్తులా సాయం చేయండి. ►మతాలన్నీ సమానమే. వాటి పద్ధతుల్లో ఎన్ని వ్యత్యాసాలు ఉన్నా, వాటి సారాంశం ఒక్కటే.  ►వేదాలు, ఖురాన్, బైబిల్‌... ఇవేవీ లేని చోటుకు మానవాళిని ముందుకు నడిపించాలనుకుంటాం. అయితే, వేదాలు, ఖురాన్, బైబిల్‌ మధ్య సామరస్యంతోనే అది సాధ్యమవుతుంది.  ►మతాలన్నీ పిడివాదాలకు, మూఢనమ్మకాలకు దూరంగా ఉండాలి. మనుషుల్లో హేతుబద్ధతకు దోహదపడేవిగా ఉండాలి. ►హేతుబద్ధమైన కార్యాచరణతోనే బాల్యవివాహాలు, అవిద్య వంటి సామాజిక సమస్యలకు పరిష్కారం సాధ్యమవుతుంది. ►సమాజంలో మార్పు తెచ్చేందుకు చేపట్టే ఎలాంటి కార్యాచరణ అయినా ఉపరితలానికే పరిమితం కారాదు. హేతుబద్ధమైన కార్యాచరణ ఏదైనా అట్టడుగు స్థాయి నుంచి మొదలైతేనే సమాజంలో సమూలమైన మార్పులు సాధ్యమవుతాయి. ►కరువు కాటకాలతో, ప్రకృతి విపత్తులతో, మహమ్మారి రోగాలతో మనుషులు అల్లాడే చోటుకు వెళ్లండి. ఆపన్న హస్తాల కోసం ఆర్తిగా ఎదురు చూస్తున్న వారికి శక్తివంచన లేకుండా సేవ చేయండి. ►జీవుడే దేవుడు. ఎవరైనా మానవసేవ ద్వారా భగవంతుడికి చేరువ కావచ్చు.  ►ఒక వితంతువు కన్నీళ్లు తుడవలేని, ఒక అనాథ నోటికి అన్నం అందించలేని ఏ దేవుడినైనా, ఏ మతాన్నైనా నేను విశ్వసించను. ఆకలితో అలమటిస్తున్న సాటి మానవులను పట్టించుకోని ప్రతి మనిషినీ నేను ద్రోహిగానే పరిగణిస్తాను. ►ఏ పరిస్థితుల్లో ఉన్నా మీ కర్తవ్యం మీకు గుర్తుంటే చాలు. జరగాల్సిన పనులు వాటంతట అవే జరిగిపోతాయి. ►ప్రతి గొప్ప పనికీ మూడు దశలు ఎదురవుతాయి– అవహేళనలు, వ్యతిరేకత... చివరకు ఆమోదం. తాము ఉన్న కాలాని కంటే ముందు ఆలోచించే వాళ్లను ప్రపంచం అపార్థం చేసుకుంటుంది. ►ఎల్లప్పుడూ అత్యున్నత ఆదర్శాలను కలిగి ఉండండి. ఈర్ష్యను, స్వార్థాన్ని విడిచి మనో స్థైర్యంతో ముందుకు సాగండి. అప్పుడు మీరు ప్రపంచాన్నే కదిలించగలరు. ►ధర్మానికీ, దేశానికీ ఉపయోగపడని శరీరం, ధనం ఎంతగా పెరిగినా వ్యర్థమే. ►సోదర మానవుల సేవలో శరీరాలు శిథిలమై నశించేవారు ధన్యులు. ►మందలో ఒకరిగా కాదు, వందలో ఒకరిగా ఉండటానికి ప్రయత్నించండి. ►అనాలోచితంగా తొందరపడి ఏ పనీ చేయవద్దు. చిత్తశుద్ధి, ఓర్పు, పట్టుదల... ఈ మూడూ కార్యసిద్ధికి ఆవశ్యకాలు. అయితే, ఈ మూడింటి కంటే ప్రేమ మరింత ఆవశ్యకం. ►దయార్ద్ర హృదయంతో ఇతరులకు సేవ చేయడం మంచిదే గాని, సర్వజీవులను భగవత్‌ స్వరూపాలుగా ఎంచి సేవించడం ఇంకా మంచిది. ►జీవితంలో ధనం నష్టపోతే కొంత పోగొట్టుకున్నట్లు. వ్యక్తిత్వాన్ని పోగొట్టుకుంటే మాత్రం సర్వస్వం కోల్పోయినట్లే. ►నియంత్రణ లేని మనస్సు గమ్యం తెలియక పతనం వైపు నడిపిస్తుంది. నిగ్రహంతో లక్ష్యం వైపు సాగిపోయే మనస్సు విజయ తీరాల వైపు నడిపిస్తుంది. ►అసత్యానికి దూరంగా ఉండండి. సత్యానికి కట్టుబడి ఉండండి. సత్యానికి కట్టుబడి ఉంటే ఆలస్యమైనా విజయం సాధించి తీరుతాం. ►భయాన్ని వీడండి. మనిషి పతనానికైనా, పాపానికైనా భయమే కారణం. ►దృఢ సంకల్పం, పవిత్రాశయం తప్పక ఫలితాలను ఇస్తాయి. వీటిని ఆయుధాలుగా ధరించిన వారు అన్ని విఘ్నాలనూ ప్రతిఘటించి నిలువగలుగుతారు. ►లక్ష్యం కోసం అలుపెరుగకుండా శ్రమిస్తుంటే నేడు కాకుంటే రేపైనా విజయం సిద్ధిస్తుంది. ►ఒక్క క్షణం సహనం ప్రమాదాన్ని దూరం చేస్తుంది. ఒక్క క్షణం అసహనం మొత్తం జీవితాన్నే నాశనం చేస్తుంది. ►మనం మార్పు చెందితే ప్రపంచమంతా మారుతుంది. మనం పరిశుద్ధులమైతే ఈ లోకమంతా పరిశుద్ధమవుతుంది. ►మీరెలా ఆలోచిస్తే అలాగే తయారవుతారు. బలహీనులమని భావిస్తే బలహీనులుగానే మిగిలిపోతారు. శక్తిని స్మరిస్తే శక్తివంతులవుతారు. ►రోజుకు కనీసం ఒకసారైనా మీతో మీరు మాట్లాడుకోండి. లేకపోతే ఈ ప్రపంచంలోని అద్భుతమైన మనిషిని కలుసుకునే అవకాశాన్ని కోల్పోతారు. ►ధీరులు, సమర్థులు అయిన కార్యసాధకులకే అదృష్టం అనుకూలిస్తుంది. వీరోచిత ధైర్య సాహసాలతో కడవరకు ప్రయత్నాన్ని కొనసాగించే వారికే విజయం వరిస్తుంది. ►ఫలితంపై ఎంత శ్రద్ధ చూపుతారో, దాన్ని పొందే మార్గాలపైనా అంతే శ్రద్ధ చూపాలి. ►అసూయను, అహంభావాన్ని విడనాడండి. ఇతరుల మేలు కోసం సమష్టిగా కృషి చేయడం అలవరచుకోండి. మన దేశపు తక్షణ అవసరం ఇది. ►తనకు నచ్చితే మూర్ఖుడు సైతం ఘనకార్యం సాధించగలడు. కాని వివేకవంతుడు చేపట్టే ప్రతి పనినీ తనకు నచ్చేలా మలచుకుంటాడు. ఏ పనీ అల్పమైనది కాదు. ►మనకు కావలసినది శ్రద్ధ. మనిషికీ మనిషికీ నడుమ తేడాలకు కారణం వారి శ్రద్ధలోని తారతమ్యాలే. ఒక మనిషిని గొప్పవాడిగా, మరో మనిషిని బలహీనుడిగా చేసేది శ్రద్ధే. ►భయమనే వరదను అరికట్టడానికి ధైర్యమనే ఆనకట్టను నిరంతరం నిర్మించుకుంటూ ఉండాలి. ►వేదాంత పరిభాషలో పాపమనేదే లేదు. మనం పాపాలు అనుకున్నవన్నీ పొరపాట్లు మాత్రమే. ►అపవిత్ర కార్యం ఎంత చెడ్డదో, అపవిత్రమైన ఆలోచన కూడా అంతే చెడ్డది. ►ప్రతి బాధ్యత పవిత్రమైనదే. బాధ్యతపై మనకు గల భక్తి మాత్రమే భగవంతునికి మనం చేయగల అత్యుత్తమమైన అర్చన. ►మనిషిలో ముందుగానే నిక్షిప్తమై ఉన్న సంపూర్ణతకు ఒక రూపాన్నిచ్చేదే విద్య. ►అత్యున్నత లక్ష్యాన్ని చేపట్టండి. దాన్ని సాధించడానికి మీ జీవితాన్నంతా ధారపోయండి. ►మానవ జీవిత లక్ష్యం ఇంద్రియ భోగం కాదు. జ్ఞాన సాధనమే జీవిత గమ్యం. ►మనసు ఎంత నిర్మలంగా ఉంటే దాన్ని నియంత్రించడం అంత సులభం. ►సహనం లేని వ్యక్తి ఎన్నటికీ విజయం పొందలేడు. ►ఓర్పుగా వ్యక్తిత్వాన్ని నిర్మించుకోవడం, సత్యానుభూతి కోసం తీవ్రంగా తపించడం... ఇవి మాత్రమే మానవాళి భవిష్యత్తును సుసంపన్నం చేయగలవు. ►ధనార్జనలోనైనా, భగవదారాధనలోనైనా, మరే ఇతర పనిలోనైనా ఏకాగ్రత ఎంత ఎక్కువగా ఉంటే ఆ పని అంత చక్కగా నెరవేరుతుంది. ►మన దేశంలో రెండు మహా పాతకాలు ఉన్నాయి. అవి: స్త్రీలను అణగదొక్కడం, నిరుపేదలను కుల నిబంధనలతో వేధించడం. ►ఇతరుల దోషాల గురించి ఎన్నడూ ముచ్చటించకు. వారెంత దుష్టులైనా సరే. దాని వల్ల ఎవరికీ ఎలాంటి ఉపయోగం ఉండదు. ►బాహ్యప్రపంచాన్ని జయించడం ఘనకార్యమే కాని, అంతః ప్రపంచాన్ని వశం చేసుకోవడం వీరోచితమైన పని.  ►విగ్రహాన్ని దేవుడని అనవచ్చు. కాని దైవం విగ్రహం మాత్రమేనని ఆలోచిస్తే మాత్రం పొరపాటే. ►సజీవ దైవాలను సేవించండి. అంధుడు, వికలాంగుడు, నిరుపేద, దుర్బలుడు, క్రూరుడు... ఇలా వివిధ రూపాల్లో భగవంతుడు మీ వద్దకు వస్తాడు. వారిలోని భగవంతుడిని గుర్తించండి చాలు. ►బలమే జీవనం. బలం సంక్షేమాన్ని, అంతులేని జీవితాన్ని, అమరత్వాన్ని ప్రసాదిస్తుంది. బలహీనతే మరణం. బలహీనత అంతులేని దుఃఖాన్ని, శ్రమను కలిగిస్తుంది.  ►మిమ్మల్ని మీరు అనంత శక్తి సమన్వితమైన ఆత్మ స్వరూపులుగా భావించుకోండి. అప్పుడు ఎలాంటి శక్తి వెల్లడవుతుందో చూడండి. ►ఏకాగ్రత పెరిగే కొద్దీ ఎక్కువ విజ్ఞానాన్ని ఆర్జించవచ్చు. జ్ఞాన సముపార్జనకు ఏకాగ్రతే ఏకైక మార్గం. ►నిలువెల్లా స్వార్థం నిండిన మనిషే ఈ లోకంలో అత్యంత దుఃఖాన్ని అనుభవిస్తాడు. స్వార్థం లేశమైనా లేని మనిషి పరమానందాన్ని పొందుతాడు. ►ప్రపంచంలో లెక్కలేనన్ని పుస్తకాలు ఉన్నాయి. జీవితకాలంలో మనకున్న సమయం తక్కువ. అందువల్ల మనకు అవసరమైనది ఒంటపట్టించుకోవడమే జ్ఞానం. ►అహంకార మమకారాలు, నేను, నాది అనే భావనలే ఈ లోకంలోని అనర్థాలన్నింటికీ కారణం. ►శారీరక శుభ్రత అవసరమే అయినా, మానసిక పవిత్రత మరింత ముఖ్యం. మనో మాలిన్యాలను తొలగించుకోనిదే బాహ్యశుద్ధి వల్ల ఉపయోగం లేదు. ►మనిషనేవాడు ముందు ఆత్మాభిమానం కలిగి ఉండాలి. ఆత్మాభిమానం లేనివాడు మనిషిగా ఎదగలేడు. ►కార్యసాధన శక్తి కంటే కష్టాలను భరించే శక్తి చాలా గొప్పది. ద్వేషానికి ఉన్న శక్తి కంటే ప్రేమకు ఉన్న శక్తి చాలా చాలా గొప్పది. ►స్వీకరించిన ఆదర్శాన్ని ఆచరించే ప్రయత్నంలో వెయ్యిసార్లు విఫలమైనా వెనుకంజ వేయకుండా మరోసారి ప్రయత్నించండి. ►ఇతరులకు చేసిన మంచి కొంచెమైనా సరే, అది అంతర్గత శక్తిని మేల్కొలుపుతుంది. మంచిని కనీసం తలచుకున్నా, అది మనసును అనంత శక్తితో నింపుతుంది. ►తాను ఏం మాట్లాడాలో తెలిసినవాడు తెలివైనవాడు. తాను ఏం మాట్లాడకూడదో తెలుసుకోగలిగినవాడు వివేకవంతుడు. ►తనను తాను కించపరచుకోవడం అన్ని బలహీనతల కంటే పెద్ద బలహీనత. తనను తాను ద్వేషించుకోవడం మొదలుపెట్టిన వ్యక్తికి పతనం తప్పదు. ►పవిత్ర జీవనం గడిపేవారు మాత్రమే పరమాత్మను దర్శించుకోగలరు. ►మిమ్మల్ని మీరు నిరుపేదలుగా అనుకోవద్దు. ధనం కంటే మంచితనం, పవిత్రతలే నిజమైన సంపద. ►పోరాటంలోనైనా, మృత్యువులోనైనా మీ శక్తినే విశ్వసించండి. ప్రపంచంలో పాపమనేది ఏదైనా ఉంటే అది మన బలహీనత మాత్రమే. ►డబ్బులేని మనిషి నిరుపేద కాదు. నిజానికి జీవితంలో లక్ష్యం లేని మనిషే నిరుపేద. ►ఒక సమయంలో ఒకే పని చేయండి. ఆ పని చేస్తున్నంత సేపూ మీలోని సర్వశక్తులూ దానిపైనే కేంద్రీకరించండి. ►స్వార్థం లేకుండా ఉండటమే అన్ని నీతుల్లోకీ గొప్ప నీతి. స్వార్థంతో నిండిన ప్రతిపనీ గమ్యాన్ని చేరడానికి అంతరాయం కలిగిస్తుంది. ► పవిత్రత ఒక మహత్తర శక్తి. దాని ముందు మిగిలినవన్నీ భయంతో కంపిస్తాయి. ►పట్టు విడవకుండా పనిచేయండి. ఎలాంటి పరిస్థితినైనా ఎదుర్కోండి. ►పరిపూర్ణమైన అంకిత భావం, పవిత్రత, అత్యంత సునిశిత బుద్ధి కలిగిన కొద్దిమంది పనిచేసినా ప్రపంచంలో పెనుమార్పులు సంభవిస్తాయి. ►అభ్యాసంతో యోగం సిద్ధిస్తుంది. యోగం ద్వారా జ్ఞానం, జ్ఞానం నుంచి ప్రేమ, ప్రేమ వల్ల పరమానందం లభిస్తాయి. ►నిరాశలో మునిగిపోవడం ఏమైనా కావచ్చు గాని, ఆధ్యాత్మికత మాత్రం కాదు. ఎల్లప్పుడూ సంతోషంగా ఉండటమే అన్ని ప్రార్థనల కంటే ఎక్కువగా మనల్ని భగవంతుడికి చేరువ చేస్తుంది. ►మీ నైజాన్ని అర్థం చేసుకుని, ఆ నైజానికి సరిపోయే కర్తవ్యాన్ని ఎంచుకుని, దానినే అంటిపెట్టుకుని పనిచేయండి. ►సహృదయం నుంచి భగవద్వాణి వినిపిస్తుంది. సంకుచితమైన బుద్ధి నుంచి వెలువడేది స్వార్థమే. ► నిరుత్సాహులై, అధైర్యపడేవారు జీవితంలో ఏ పనినీ సాధించలేరు. ►ఇతరులు ఏమి అనుకున్నా, ఏమి చేసినా మీరు మాత్రం మీ పవిత్రతను, నైతిక స్థైర్యాన్ని, భగవద్భక్తి స్థాయిని దిగజార్చుకోకండి. ►బలహీనతకు విరుగుడు బలం గురించి ఆలోచించడమే గాని, బలహీనతను గురించి చింతించడం కాదు. ► మెదడుకు, హృదయానికి సంఘర్షణ జరిగినప్పుడు హృదయాన్నే అనుసరించండి. ►విధేయత, సంసిద్ధత, కర్తవ్యం పట్ల ప్రేమ... ఈ మూడూ మీలో ఉంటే ఏ శక్తీ మిమ్మల్ని అడ్డుకోలేదు. ►మనిషిలో దైవత్వం దాగి ఉంది. ప్రతి మనిషీ తనలోని దైవత్వాన్ని వెలికితీసి తన ప్రవర్తనలో వ్యక్తపరచడం సాధ్యమే. అదే మానవ జీవిత లక్ష్యం. 

గృహస్థాశ్రమంలో భార్యాభర్తల పరస్పర ప్రవర్తన ఎలా ఉండాలనే విషయమై పెద్దలు చక్కగా చెప్పారు. ముందుగా భర్త, భార్య గురించి – ‘‘ఈమె తన తల్లి దండ్రులు, సోదరులు మొదలైన వారినందర్నీ విడిచి నా దగ్గరకు వచ్చింది కాబట్టి ఈమెకు ఏవిధమైన కష్టమూ కలగనివ్వకూడదు. తిండి, బట్ట, ఇల్లు మొదలైన వాటికి లోటుండకూడదు. అన్ని విషయాలలోనూ ఈమెకే ఎక్కువ సుఖం లభించాలి’’ అని భావించాలి. ఆమె బాగోగులను, ఇష్టాయిష్టాలను దృష్టిలో ఉంచుకోవాలి. మరి భార్యకు ఎటువంటి భావం ఉండాలంటే – ‘‘నేను నా గోత్రాన్ని, కుటుంబాన్నీ, పుట్టినింటిలో ఉండే స్వేచ్ఛాస్వాతంత్య్రాలనూ వదులుకుని వీరి ఇంటికి వస్తున్నాను. వీరివల్ల నాకు అవమానం, కష్టం కలగకూడదు. అదేవిధంగా నా వల్ల వీరికి దుఃఖం, అవమానం, నింద, తిరస్కారం జరుగకూడదు. నేనెంత కష్టమైనా అనుభవిస్తాను కానీ, వీరికి మాత్రం నా వల్ల కొంచెం కూడా కష్టం నష్టం కలుగరాదు.’’ అంటూ ఆమె తన సుఖ సంతోషాలకన్నా, భర్త, అత్తమామలు, ఆడపడచులు, బావగార్లు, మరుదులు, తోటికోడళ్లు, తదితరుల సుఖసంతోషాలను దృష్టిలో ఉంచుకొని ఇహ పర శ్రేయస్సు కోరుకోవాలి. గృహస్థాశ్రమంలో ఒకరినొకరు అర్థం చేసుకోవాలి. ఇచ్చిపుచ్చుకునే గుణాన్ని అలవరచుకోవాలి. ఇబ్బందులు ఎదురైతే సర్దుకుపోయే స్వభావాన్ని కలిగి ఉండాలి. భార్యను అర్థాంగిగా గుర్తించి అహంకారాలకు, అనుమానాలకు తావివ్వక అభిమానాన్ని, ఆనందాన్ని పంచుతూ భర్త తన పాత్రను గుర్తెరిగి గృహానికి యజమానిగా తనవంతు బాధ్యతను సదవగాహనతో పోషించాలి. అదేవిధంగా భార్య కూడా, భర్త మనోభావాలకు, అభిరుచులకూ అనుగుణంగా వ్యవహరించడం, పెద్దలను ఆదరాభిమానాలతో సేవించడం వంటి ఉన్నత విలువలు కలిగి ఉండాలి. అప్పుడే కుటుంబంలో శాంతి, సామరస్యాలు నెలకొంటాయి. పరిస్థితులు బాగా లేనపుడు వాటిని అవగాహనతో పరిష్కరించుకోగలిగే సామర్థ్యాలను పెంపొందించుకుంటూ అన్యోన్యతతో, అవగాహనతో వ్యవహరించాలి.

ప్రత్యుపకారం చేసే స్తోమత లేని నిరుపేదలకు, దీనులకు, అభాగ్యులకు చేసే సాయమే భక్తులకు అత్యంత ఫలదాయకమని శాస్త్రాలు బోధించాయి. నీళ్లు తోడి చెరువులో పోయడం అవివేకం. ఉన్నవారికే విందు భోజనాలు పెట్టడమూ అంతే. నీళ్లు చెట్టుకు, చేనుకు పోయాలి లేదా గొంతెండి పోతున్న వారి దప్పిక తీర్చాలి. అదే దేవుడు మెచ్చే మంచి పని. లేనివారికి పచ్చడన్నం పెట్టినా పరమాన్నంతో సమానంగా భావిస్తాడు. ఇందుకో చిన్న ఉదాహరణ చూద్దాం... ఒక ధనవంతుడు గొప్ప విందు ఏర్పాటు చేసి పుర ప్రముఖులను ఆహ్వానించాడు. అయితే వాళ్లంతా కూడబలుక్కొని ఏవేవో సాకులు చెప్పి విందుకు రాలేమన్నారు. అందుకతను నిరుపేదలు, వికలాంగులనందరినీ విందుకు తోడుకొని రమ్మని తన సేవకులను పురమాయించాడు. వాళ్లెంతో ఆనందంగా విందుకొచ్చారు. అయినా ఇంకా స్థలముంటే, భిక్షగాళ్లను, కూలీలను పిలవమన్నాడతను. అలా కొత్త ఆహ్వానితులతో విందుశాల, అనుకోని ఆహ్వానంతో నిరుపేదల కడుపులూ నిండాయి. ధనికుని హృదయం కూడా ఆనందంతో నిండిపోయింది.

ఒకప్పుడు పెళ్లిళ్లకు జాతకాలు చూడటం కొన్ని సామాజిక వర్గాలకే పరిమితం. ఇప్పుడు జాతక పరిశీలన చేయడం అందరికీ అలవాటుగా, ఆచారంగా మారిపోయింది. వివాహ పొంతనలకు జాతకం తీసుకోగానే ‘‘అమ్మో అమ్మాయిది ఆశ్లేష నక్షత్రం అట అత్తగారికి గండం మాకు ఆ సంబంధం వద్దనీ, మూల నక్షత్రంలో పుట్టిన కన్యను కోడలిగా తెచ్చుకుంటే మూలనున్న ముసలివాళ్లు కూడా ఎగిరిపోతారని, జ్యేష్ట నక్షత్రంలో పుట్టిన కన్యను కోడలిగా తెచ్చుకుంటే కోడలి బావగారు అంటే ఇంటికి పెద్ద కుమారుడికి గండం అని, విశాఖ నక్షత్రంలో పుట్టిన కన్యను కోడలిగా తెచ్చుకుంటే ఇంకేదో అని, మఖ నక్షత్రంలో పుట్టిన కన్యను కోడలిగా తెచ్చుకుంటే మరోటి అవుతుందని... ఇలా చాలా మూఢ నమ్మకాలు సమాజంలో పాతుకు పోయి ఉన్నాయి. ఒకరి జన్మ నక్షత్రాల వల్ల మరణాలు మరొకరికి సంభవించేటట్లయితే ఇంక వ్యక్తిగత జాతకాలెందుకు? కోడలి నక్షత్రం వల్లో, మరొకరి రాశి వల్లో చెడు జరుగుతుందనుకోవడం అసంబద్ధం. నక్షత్రాలపైన మీకు ఏదైనా సంశయం ఉంటే అది వివాహం చేసుకున్న భార్యాభర్తలకే వర్తిస్తుంది కాని వారి తల్లిదండ్రులకు, అక్క చెల్లెళ్లకు లేక అన్నదమ్ములకు వర్తింపచేయడం ఏ మాత్రం సహేతుకం కాదు. కాబట్టి జాతక పరిశీలనలో అన్ని విషయాలకు పొంతన కుదిరితే నక్షత్రం పేరు మీద అనవసరంగా భయానికి లోనై విద్య, వినయం, వివేకం, గుణం, సాంప్రదాయం, సంస్కారం, రూపం గల వధువులను వదులుకోవద్దు. ఏమాత్రం సంకోచం లేకుండా మీరు ఆ కన్యను కోడలిగా తెచ్చుకోవచ్చు. ఒకప్పుడు ఎదిగిన ఆడపిల్ల ఇంట్లో ఉంటే, గుండెల మీద కుంపటి ఉన్నట్లు భావించేవారు ఆడపిల్ల తల్లిదండ్రులు. ఇప్పుడది కాస్తా తిరగబడింది. అవును మరి, చేసిన పాపం ఊరికే పోతుందా? మగపిల్లలం మాకేమిటని విర్రవీగిన వారు కాస్తా ఇప్పుడు అమ్మాయిలు, వారి అమ్మానాన్నలు చెప్పిన సవాలక్ష నిబంధనలకు తలవంచి మరీ తాళి కట్టేస్తున్నారు. అబ్బాయిల తలిదండ్రులు తమ కొడుక్కి ఎలాగయినా పెళ్లి జరిగేలా చూడమని దేవుళ్లకి ముడుపులు కడుతున్నారు. ఏమయినా, ఇలాంటి పరిస్థితిలో మార్పు రావాలి. అలా మార్పు రావాలంటే ముందు మనం మారాలి. జాతక పరిశీలన బంధాలను ముడి వేయడానికే తప్ప మనుషులను దూరం చేయడానికి కాదు.

భగవద్భక్తులపై కోపగించేవారి గృహంలో లక్ష్మీదేవే కాదు. శ్రీ హరి కూడా ఉండడు. అతిథులకు భోజన సత్కారాలు జరగనిచోట. లక్ష్మీదేవి నివసించదు. ఇల్లు కళకళ లాడుతూ ఉండనిచోట, ఇల్లాలు కంటతడి పెట్టినచోట, హృదయంలో పవిత్రత లోపించినా, ఇతరులను హింసిస్తున్నా, ఉత్తములను నిందిస్తున్నా లక్ష్మి ఆ ఇంటిలోనుంచి పారిపోతుంది. అనవసరంగా గడ్డిపరకలను తెంచినా, పచ్చటి చెట్లను పడగొట్టినా లక్ష్మీ కటాక్షం లోపిస్తుంది. నిరాశావాదులను, సూర్యోదయ సూర్యాస్తమయ సమయాలలో భోజనం చేసే వారిని లక్ష్మి వరించదు. పశుపక్షులను హింసించే చోట వుండనే వుండదు. సంపద మీద దురాశ ఎక్కువగా కలవారి ఇంట వుండదు. మరి లక్ష్మీదేవి ఎక్కడెక్కడ వుంటుందంటే, శ్రీహరి దివ్యచరిత్ర, గుణగానం జరిగే చోట, సాలగ్రామం, తులసి, శంఖధ్వని ఉన్నచోట, కష్టపడి పని చేసే వారి ఇంట, ఆశావాదుల ఇంట, ధనాత్మకమైన ఆలోచనలు చేసే వారి ఇంట, ప్రేమానురాగాలతో పిలుచుకునే వారి ఇంట, అతిథులతోనూ, తోటివారితోనూ ఆత్మీయంగా మసలుకునే వారి ఇంట లక్ష్మి విరాజిల్లుతుంది. అన్నిటి కంటే సంతృప్తికి మించిన ధనం ఎక్కడా లేదు. దానితోనే సంతోషం కలుగుతుంది. అప్పుడు ఎల్లవేళలా  శ్రీ మహాలక్ష్మి కరుణ మనతోనే ఉంటుంది. సంపద మన అధీనంలో ఉండాలి కాని, మనం సంపద అధీనంలో ఉండకూడదు. ఏ కాస్త గర్వించినా, అహంకారం చూపినా ఐశ్వర్యం జారిపోతుంది. సద్వినియోగమే సంపద పరమార్థం. అది విస్మరించినా లక్ష్మి వీడిపోతుంది. ఇదే శ్రీ మహాలక్ష్మి కటాక్ష రహస్యం. లక్ష్మి అంటే, ఒక వృత్తిదారుడికి చేతినిండా పని దొరకడం, కష్టపడి పని చేసేవారికి తగిన ప్రతిఫలం లభించడం, పండితులకు వారి పాండిత్యానికి, ప్రతిభా సంపత్తులకు తగిన గౌరవం దొరకడం ఆరోగ్యం, విద్యార్థులకు తగిన సీట్లు లభించడం, ఇల్లాలికి భర్త అనురాగం, పిల్లల ప్రేమ లభించడం కూడా లక్షే్మ.

జీవితంలో ఎన్నో భయాలు తలెత్తుతాయి. వూహించుకున్నవి కొన్ని. వాస్తవమైనవి కొన్ని. భయాలు లేని మానవుడు ఉండడు కాని, ‘అసలెందుకు భయపడాలి’ అని ధైర్యంగా ప్రశ్నించే సందర్భం వస్తుంది. అప్పుడైనా దాన్ని ఉపయోగించుకోవాలి. భయం రహస్యమేమిటో తెలుసుకోవాలి. ఎందుకంటే, మనిషిని వెనక్కి లాగేదల్లా భయమే! దాన్ని జయించడమే జీవితం... జీవన పోరాటం. కోరికలతో సతమతమయ్యేవాడు భయపడాలి. కోట్లకు పడగలెత్తాలనుకున్నవాళ్లు భయపడాలి. మంచివాళ్లకు చెడు చేయడానికి ఉవ్విళ్లూరే వాళ్లు భయపడాలి. స్వార్థపరులు భయపడాలి. అయితే, ‘లోకానికి మంచి చేద్దాం’ అనుకున్నవారిని చూసి భయమే భయపడుతుంది. సత్యం ఉన్నచోట భయమన్నదే ఉండదు. భయం గల చోట లొసుగులుంటాయి. అబద్ధాలుంటాయి. మనిషి ఎందుకు భయపడాలి? భగవన్నామ స్మరణ చేయలేకపోతున్నందుకే అతడు భయపడాలంటుంది భాగవతం! ‘ఎవరు పుణ్యాత్ములో, నిర్భయులో... వారే నా నామస్మరణ చేస్తా’రంటాడు పరమాత్మ. భయాన్ని దునుమాడే వజ్రాయుధమే దైవస్మరణ. అందువల్ల భయాన్ని భయపెట్టాలంటే ధైర్యంగా ఉండాలి. చేసేది మంచిపని అయినప్పుడు, భయం ఎప్పుడూ ఆమడ దూరంలో ఉంటుంది. చివరకు ఆచూకీ లేకుండా పోతుంది. భగవన్నామ స్మరణ, ఆత్మవిశ్వాసం, పరోపకారం, పరాక్రమం... ఇత్యాది మంచి గుణాలే అసలైన ఆయుధాలు. ఆ ఆయుధాలను చేత ధరించండి. భయాన్ని బయటికి పంపెయ్యండి.

కొలంబస్‌ సాహసవంతమైన నౌకాయాత్ర చేసి అమెరికాను కనుగొన్నాడు. ఆయన కీర్తి దశదిశలా వ్యాపించింది. తిరిగి రాగానే ఆయనకు గౌరవ సూచకంగా అనేక సన్మానాలు, సత్కారాలు చేశారు. అది చూసి ఓర్వలేని కొందరు ఒకరోజు ఒక విందులో ‘‘అదేమంత ఘనకార్యం? ఈ మాత్రానికే ఇంత ఘనమైన సన్మానాలు చేయాలా?’’ అన్నారు. భోజన కార్యక్రమం అయ్యాక కొలంబస్‌ ఒక ఉడికించిన గుడ్డును బల్లమీద పెట్టి సమావేశంలోని ఎవరైనా సరే గుడ్డును తిన్నగా నిలబెట్టగలరా?’’ అని అడిగాడు. అందరూ ప్రయత్నించారు. కానీ ఆ పని చేయలేకపోయారు. తరువాత కొలంబస్‌ గుడ్డు పైభాగాన్ని కొద్దిగా వేలితో తొలగించి సమతలంగా చేసి క్షణంలో బల్లమీద నిటారుగా నిలబెట్టాడు. అందరూ అది చూసి ‘ఇదేమంత కష్టమైన పని? మేమూ చేస్తాం’ అని గట్టిగా కేకలు వేశారు. ఆ మాటలకు కొలంబస్‌ చిరునవ్వు నవ్వుతూ ‘‘చేయగలరు. కానీ, నేను చేసేంతవరకు చేయలేకపోయారు కదా... సూక్ష్మదృష్టి, సమయస్ఫూర్తి లోపించడం వల్ల తేలికైన పనులు కూడా అసంభవమనిపిస్తాయి. గొప్పదనాన్ని ఆపాదించవలసినది శ్రమకు కాదు.. సూక్ష్మబుద్ధికి’’ అని అంటాడు. మనలో కూడా చాలామంది అలానే వ్యవహరిస్తారు. ఎవరైనా ఎంతో కష్టంతో సాధించిన పనిని ‘ఓస్‌... అదెంత? నేనూ చేసేయగలను అంతకన్నా అందంగా.. అవలీలగా చేసేయగలను’ అంటూ అవతలి వారిని, వారు చేసిన పనిని తేలిగ్గా తీసిపారేస్తారు. అది చాలా తప్పు. వీరు చేయగలిగి ఉంటే అప్పుడే చేసి ఉండొచ్చు కదా, వేరే వాళ్లు చేసిన తర్వాత వారిని తక్కువ చేయడం ఎందుకు? అంటే వాళ్లు చేసి చూపించేదాకా వీళ్లకు దానిని ఎలా చేయాలో తెలియదనైనా అర్థం, లేదంటే అవతలి వారు చేసిన పనిని అభినందించడం అయినా తెలియదని అర్థం. అంతేగా! అది చాలా తప్పు. అలాంటి వారు మనకు నిత్యజీవితంలో చాలామంది చాలా సందర్భాల్లో కనిపిస్తూనే ఉంటారు. ఒక్కోసారి అలాంటి వారిలో మనం కూడా ఉండొచ్చు. అందుకే ఎవరినీ, తేలిగ్గా చూడకూడదు.

చిన్నప్పుడు గోరుముద్దలు పెడుతూ... అమ్మ చందమామను చూపించేది. చంద్రుడు కనపడేవాడు... అమ్మ ప్రేమ చల్లని వెన్నెలలా అనిపించేది. ఝాన్సీ తల్లి శారద... తన బిడ్డకు దైవమార్గాన్ని చూపించింది. ఈ నిరాడంబర మార్గంలో... దేవుడిని ఆర్తిగా తలుచుకుంటే చాలు కనపడతాడు... ప్రేమగా పిలిస్తే చాలు... పలుకుతాడు. తెలుగువారికి పరిచయం అక్కర్లేని పేరు ఝాన్సీ. యాంకర్‌గా మనకు సుపరిచితమే! ఫిల్మ్‌నగర్‌లో నివాసం ఉంటున్న ఝాన్సీ ఇంటికి వెళ్లినప్పుడు ఇంటి ముందు కనిపించిన దేవతా విగ్రహాలు, వాటి అలంకరణ చూడగానే ఆహ్లాదంగా అనిపించింది. నటరాజ విగ్రహం, ఆ పక్కనే బుద్ధుడు, ఓ వైపు గణేశుని మూర్తులు.. అందంగా, పొందికగా ఉన్న ఆ అలంకరణ చూసి ఝాన్సీకి దైవభక్తి అధికమే అనుకున్నాం. ఇదే విషయాన్ని ఆమెను అడిగితే.. ఆధ్యాత్మిక కోణాన్ని ఊహించినదానికి భిన్నంగా ఆవిష్కరించారు. దేవుడిని బాగా కొలుస్తారనుకుంటాను. దైవశక్తి మీద అంతటి నమ్మకం ఎప్పుడు ఏర్పడింది? మనకు అర్థం కాని శక్తి ఏదో మన చుట్టూ ఉంది. ఇది నాస్తికులైనా సరే ఒప్పుకోవాల్సిందే! ఇక భక్తి అంటారా.. ఇదంతా మన పెద్దల ఆచారాల నుంచి వస్తుంది. మా అమ్మమ్మ ఉదయాన్నే సూర్యనమస్కారం చేసుకోనిదే ఏ పనీ మొదలుపెట్టేది కాదు. మా నాన్న (రాజారావు)కు సాయిబాబా అంటే అచంచలమైన విశ్వాసం. ఇక అమ్మ (శారద) ధ్యానమార్గం నాకు దైవాన్ని ఇంకా దగ్గర  చేసింది. ఆమె సాయిధామం, విపాసన, ప్రజ్ఞారణ్య స్వామి.. ధ్యాన మార్గాలను అనుసరిస్తుంది. మానసిక సంస్కారానికి ఇవన్నీ  ఉపయోగపడ్డాయి. వీరందరి ప్రభావం నా జీవితంపై ఉంది. ఇవే దైవానికి చేరువ చేశాయి. మానసిక సంస్కారానికి ధ్యానం ఉపయోగపడుతుందని, దైవాన్ని పరిచయం చేసిందని అన్నారు అదెలా? దోసకాయ పండినప్పుడు తొడిమ నుంచి ఎలా వేరయిపోతుందో అలా మనం ఉండాలని పెద్దవాళ్లు చెబుతుంటారు. అంటే, జీవితాను భవాలను గ్రహించాలి. చివరకు అంతే సులువుగా ఆ బంధాలను నుంచి దూరమవ్వాలి. అటాచ్‌మెంట్, డిటాచ్‌మెంట్‌ విధానం ధ్యానం తెలియజేస్తుంది. నా బాధ్యతలను సక్రమంగా నిర్వర్తిస్తూనే అంతే డిటాచ్డ్‌గా ఉండటం నేర్చుకున్నాను. ఇందుకు  అమ్మ ఆధ్యాత్మిక పరంగా నాకు పెద్ద గైడ్‌. ఏదైనా స్పిరిచ్యువల్‌ బుక్స్‌ కనిపిస్తే చాలు అమ్మ చదవకుండా వదిలిపెట్టదు. వాటిలో మంచి వాక్యాలుంటే అండర్‌లైన్‌ చేసి, మరీ నాకు వినిపిస్తుంది. చిన్నప్పడు కొన్ని ఆధ్యాత్మిక కేంద్రాలకూ పంపించింది. ఈ విధానం ఎక్కడ ఉన్నా ఆనందంగా ఉండేలా చేసింది. ఆ ఆనందం దైవం అని నమ్ముతాను.     డిటాచ్‌మెంట్, అటాచ్‌మెంట్‌ అనే భావన బలమవ్వడానికి మీ అమ్మగారి ధ్యానమార్గంతో పాటు యోగుల పరిచయాలు ఏమైనా సాయపడ్డాయా? సత్యప్రదానంద, స్వామి ప్రజ్ఙారణ్య, యోగి తపోవన వంటి వారి ద్వారా కొంత తెలిసింది. అలాగే ఈషా మెడిటేషన్‌ ద్వారా కూడా ఆధ్యాత్మిక కోణంలో మార్పులు వచ్చాయి. మెహిదీపట్నం లక్ష్మీనగర్‌లో ఒక నిరాహారి యోగిని ఉంటారు. ఆమె పండు తప్ప మరే ఆహారమూ తీసుకోరు. మా పాప మూడునెలల వయసులో వారి ఆశీస్సులు ఇప్పిద్దామని వెళ్లాం. అక్కడకు వెళ్లి ఆ గదిలో కూర్చున్నాం. ఆ గదిలో పెద్ద పెద్ద గురువుల ఫొటోలు ఉన్నాయి. ఆమె ఆశీర్వచనం పూర్తయ్యాక ఆ ఫొటోల మీద నుంచి పూలు రాలి పాప మీదుగా పడ్డాయి. మేం కోరుకున్నది అమ్మ ఇప్పించిందని అర్థమయ్యింది. ధ్యానం నిరాడంబరాన్ని పరిచయం చేసింది. ఇలాంటప్పుడు పండుగల సందడి, పూజలకు అయ్యే ఖర్చు వీటి గురించి ఏమనుకుంటారు? పండుగలు, ఆచారాలు వేటికీ దూరంగా ఉండను. మన పూర్వీకులు పండుగలు పెట్టడంలో అర్థం.. ఇంటిని శుభ్రం చేసుకోవాలి, కుటుంబంతో కలిసి ఆనందంగా గడపాలని అని. ఇంటితో పాటు మన లోపల బూజులు కూడా దులుపుకోవాలని నేను అనుకుంటాను. అందుకు ధ్యానం సాయపడుతుంది. అలాగే, నాలుగు రకాల పిండివంటలు చేసుకొని, ఇంట్లో నలుగురం కలిసి కబుర్లు చెప్పుకుంటూ తింటాం. మొన్నటి దీపావళి పండుగే తీసుకుంటే టపాసులు కాల్చడం అనేది కొన్నాళ్ల క్రితమే మానేశాం సౌండ్‌ పొల్యూషన్‌ అని. దీపాలతో అలంకరణ మాత్రం చాలా ఇష్టపడతాను. ఏదైనా మూఢంగా పాటించకూడదు. ప్రకృతికి హాని కలిగించకుండా పండుగలు జరుపుకోవాలి. శివాలయాల్లో అభిషేకాల పేరుతో అన్ని పాలు వృథా చేయాలా పేదవాళ్లకు దానం ఇవ్వచ్చు కదా అని కొంతమంది అంటుంటారు. కానీ అది వృథా కాదు. మన పెద్దవాళ్లు ఎంతో ఆలోచించి ఆ ఆచారం పెట్టి ఉంటారు. కానీ, ప్రతి ఒక్కరూ లీటర్ల కొద్ది పాలు తీసుకెళ్లి పోయనక్కర్లేదు. స్పూన్‌ పాలతో కూడా స్వామికి అభిషేకం చేయవచ్చు. మనలో దైవం పట్ల ఆర్తి ఉండటమే ముఖ్యం. వినాయక నిమజ్జన సమయంలో ‘బకెట్‌ గణేశ్‌’ పేరుతో ఒక క్యాంపెయిన్‌ చేశాను. మట్టితో చేసినవైనా ఎక్కడెక్కడి నుంచో తెచ్చిన విగ్రహాలతో చెరువులు నింపేయడం ఎందుకు? ఇంట్లోనే బకెట్‌ నీటిలో నిమజ్జనం చేసుకోవచ్చు కదా అని వివరించాను. ఆచారాల పేరుతో పర్యావరణానికి హాని తలపెట్టవద్దు. దైవానికి సంబంధించి జీవితాంతం మరిచిపోలేని ఘటన? ఐదేళ్ల క్రితం తిరుపతి వెళ్లాం. కింద పద్మావతి అమ్మవారి దర్శనానికి క్యూ లైన్‌లో నేనూ మా పాప ధన్య నిల్చున్నాం. అంతసేపూ లైన్‌లో నిల్చొని అమ్మవారి ముందుకు దర్శనం ప్లేస్‌కి వచ్చేసరికి మా పాపను అక్కడ సెక్యూరిటీగార్డ్‌ ‘నడువు నడువు’ అని రెక్కపట్టుకొని లాగేసింది. దాంతో అమ్మవారి దర్శనానికి వచ్చాననే విషయం మర్చిపోయి పాపకోసం పరిగెత్తాను. ఆ సెక్యూరిటీ ఆవిడతో ‘ఏంటమ్మా.. చిన్న పిల్ల. అలా లాVó స్తే జబ్బనొప్పి పెట్టదా..’ అంటూ గొడవపడ్డాను. పాపను కలుసుకున్నాక అది ‘ఏం ఫర్వాలేదమ్మా!’ అని చెప్పాక గానీ అమ్మవారు గుర్తురాలేదు. అక్కడ కొద్ది క్షణాలు భక్తురాలిగా కాకుండా నాలో అమ్మ బయటకు వచ్చేసింది. కళ్లమ్మట నీళ్లొచ్చేశాయి. ‘అయ్యో, అమ్మ దర్శనం చేసుకోలేకపోయానే.. అమ్మా.. నేనేం తప్పు చేశాను. గంటసేపనగా నీ దర్శనం కోసం లైన్‌లో నిల్చున్నాను. తీరా నీ ముందుకు వచ్చేసరికి క్షణమైనా నిన్ను చూడకుండానే బయటకు వచ్చేశాను. నిన్ను చూసే భాగ్యం ఎందుకు కలిగించలేదమ్మా! నాలో అహం ఏదైనా ఉండి ఇలా జరిగిందా?’ అనుకుని బాధగా ద్వారం నుంచి బయటకు వెళ్లబోయాను. అప్పుడే..మరో ఎగ్జిట్‌ గేట్‌ నుంచి వస్తూ ఒక పెద్దావిడ నా భుజం మీద చేయి వేసి.. ‘ఏంటమ్మా, నా కోసం ఇంత దూరం వచ్చావు. పిలుస్తున్నా పలక్కుండా వెళ్లిపోతావేంటి? నువ్వంటే నాకు చాలా ఇష్టం తెలుసా!’ అంది. నుదుటన రూపాయికాసింత బొట్టు, ఎర్రచీర కట్టుకుని.. ఉంది ఆవిడ. నేను ఆమెనే ఆశ్చర్యంగా చూస్తూ కొన్ని క్షణాలు అలాగే ఉండిపోయాను. ఆ తర్వాత చూస్తే ఆమె ఎక్కడా కనిపించలేదు. అమ్మవాళ్లకు ఈ విషయం చెబుదాం అని బయటకు వస్తుండగా ఒక పెద్దాయన తెల్లపంచె కట్టుకొని ఎదురొచ్చారు. ‘శతమానం భవతీ శతాయుః.. ’ అంటూ వేదాశీర్వాదం ఇస్తూ.. ‘నువ్వు చేస్తున్న కార్యక్రమాలు చాలా మంచివి. అంతా మంచే జరుగుతుంది’ అంటూ పండు ఇచ్చి దీవించారు. ఆ తర్వాత అతనూ కనిపించలేదు. ఆర్తి లోపల ఉంటే చాలు దేవతలే దిగివస్తారు అని ఆ సమయంలో అనిపించింది. వాళ్లు సాధారణ మనుషులే అయి ఉండవచ్చు. కానీ, నాకు మాత్రం స్వామి, అమ్మవారు అంతటా ఉన్నారు అని ఆ ఘటన ద్వారా తెలిసింది. ఇప్పటికీ తలచుకుంటే అదో గొప్ప అనుభూతి.       అంతటా ఉన్న దేవుడే మీ జీవితంలో ఒడిదొడుకులనూ ఇచ్చాడుగా! మరి కోపం లేకుండా ఇంతటి భక్తి ఏంటి? ఒక్కో సమయంలో ప్రస్టేషన్‌ ఉంటుంది. అది సహజమైన లక్షణం కూడా! కానీ, దాన్నుంచి బయటపడటం అనేది ముఖ్యం. ఈ జీవితంలో కష్టసుఖాలు మన పూర్వ జన్మ కర్మలు. వాటిని ఫేస్‌ చేయగలిగే ధైర్యాన్ని మాత్రం నువ్వే ఇవ్వు అనుకుంటాను. నా జీవితంలో చాలా ఎత్తు పల్లాలను చూశాను. అలాంటి సమయంలో ఎమోషనల్‌గా రియాక్ట్‌ అయిన సందర్భాలూ ఉన్నాయి. పరిస్థితులే  ధైర్యాన్ని పెంచుతుంటాయి. వీటిని దాటడానికి ఆ దైవం నుంచే శక్తి ట్రాన్స్‌ఫార్మ్‌ అవుతుంది. భగవంతునితో ఒక బాండ్‌ ఉందని ఎప్పుడూ నమ్ముతాను. కొన్ని సందర్భాలలో ‘నువ్వే చేశావు’ అని భగవంతున్ని నిందాస్తుతి చేయవచ్చు. కానీ, ఆ బాండేజ్‌ మాత్రం తొలగిపోదు. అది ఎలా ఉంటుందంటే తల్లికీ–బిడ్డకూ ఉన్న అనుబంధంలా ఉంటుంది. పిల్లవాడు ఏదో కావాలని అమ్మతో పేచీకి దిగుతాడు. అమ్మ ఇవ్వకపోతే వాడు ఆమెతో మాట్లాడడు. ఆ సమయంలో అమ్మ దగ్గరకు తీసుకున్నా ఆమె నుంచి వెళ్లిపోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంటాడు, కానీ, ఎంతసేపు ఆ కోపం.. మళ్లీ అమ్మకోసం వస్తాడు. ఇదీ అంతే! మీ పాపకు దైవాన్ని ఏవిధంగా పరిచయం చేస్తుంటారు? పిల్లలు వినరు. అయినా విసుగులేకుండా మనమే వారికి ఇలాంటివి పరిచయం చేస్తూ ఉండాలి. ఆ తర్వాత వారు జీవితాన్ని అర్థం చేసుకునే క్రమంలో ఇవి ఉపయోగపడతాయి. పాప చిన్నప్పుడు నలుగురిలోకి వచ్చి మాట్లాడటానికే చాలా ఇబ్బంది పడేది. నలుగురు ఉన్నప్పుడు వారేం అనుకుంటారో అని కలవకపోయేది, మాట్లాడకపోయేది. దాన్నుంచి బయటపడటానికి చాలా ప్రయత్నాలు చేశాను. అదొక్క ఇన్సిడెంట్‌తో ముడిపడిలేదు. అది రోజువారీ ప్రయత్నం. మన ఆచార వ్యవహారాలన్నీ పరిచయం చేస్తుంటాను. పిల్లల్లో మన సంస్కృతి, ఆచార వ్యవహారాల పట్ల బీజం వేయడం వరకు మాత్రం మనం చేయాల్సిన పని. భవిష్యత్తులో వాళ్లు ఎలా ఉంటారో అది వారి ఇష్టం. మనం చెప్పినవి, పాటించిన ఆచారాలు ఎప్పుడో అప్పుడు వారి జీవితంలో తప్పక ఉపయోగపడతాయి. సేవే దైవం అనిచెబుతుంటారు. అన్నిటికన్నా మిన్న ఏ సేవ గొప్పదని మీరు భావిస్తారు?   తోటి జీవుల పట్ల దయతో, ప్రేమగా ఉండటమే అన్నింటికన్నా మిన్న. ఆటిజం పిల్లలతో ఉన్నప్పుడు ఈ భావన కళ్లకు కట్టింది. శరీరం ఎదిగి, మెదడు వికాసం చెందని ఇలాంటి పిల్లల తల్లిదండ్రులకు దేవుడు ఎంత శక్తి ఇచ్చి ఉంటాడో కదా అనిపిస్తుంది. అలాంటి పిల్లల్లో లోపం పక్కన పెట్టేసి వాడికి ఇంకేదో ఎక్స్‌ట్రా శక్తిని ఇచ్చి ఉంటాడు దేవుడు అదేంటా అని వెతుకుతాను. దానిని వెలికి తీయడానికి ఆరాటపడతాను. ఈ ఇంట్లో అలంకరణ కోసం తగిలించిన ఈ షో పీసులు చూడండి. ఇవి వాళ్లు చేసినవి. ఆ పిల్లలతో ఉన్నంతసేపు దేవునితో ఉన్నట్టే ఉంటుంది. అందుకే అలాంటి సంస్థతో కలిసి పనిచేస్తున్నాను. అలాగే, మహిళలకు ఉపయోగపడే టీవీ ప్రోగ్రాములు చేస్తున్నాను. బాధితులతో ఇంటరాక్ట్‌ అవుతుంటాను. కష్టాల నుంచి వారు గట్టెక్కిన విధానాలు తెలుసుకుంటాను. కొందరికి ధైర్యం చెబుతుంటాను. దైవం దగ్గర చాలా ఎనర్జీ ఉంది. అది తోడుకున్నవారి తోడుకున్నంత.   యాంకరింగ్‌లో అందం ప్రధాన భూమికగా ఉంటుంది. ఎలాంటి సౌందర్యం దైవత్వానికి చేరువచేస్తుందంటారు? నిస్సంకోచంగా అంతఃసౌందర్యమే! అందుకు మనల్ని మనం నిత్యం సంస్కరించుకోవాలి. లోపల ఎలాంటి మకిలీ లేకుండా జాగ్రత్తపడితే చాలు ఆ సౌందర్యం ముందు ఏ మేకప్‌ అయినా దిగదుడుపే. అలాగే, మన చుట్టూ రిలేషన్స్‌ బాగుండేలా చూసుకోవాలి. ఎదుటివారితో విభేదించవచ్చు కానీ, శత్రువులుగా చూడకూడదు. సాధ్యమైనంతవరకు ఉన్న జీవితంలోని తప్పులను సవరించుకుంటూ, సమాజం పట్ల బాధ్యతగా నడుచుకుంటే చాలు. ప్రత్యేకమైన పూజలు చేయనక్కర్లేదు. అలాగని అన్నింటినీ దూరం పెట్టేయకూడదు. ఇది కార్తీకమాసం. నేనూ ఉదయాన్నే ఓ దీపం వెలిగిస్తాను. ఏదైనా ఒకరోజు ఉపవాసం ఉంటాను. ఏదీ కష్టంగా భావించకూడదు. దైవశక్తిని కూడా మనం ఎంజాయ్‌ చేయాలి. అప్పుడు ఈ జగత్తు నుంచి కావల్సినంత ఆధ్యాత్మిక శక్తి మనకు అందుతుంది. ఇక్కడ చూస్తే దేవతా విగ్రహాలు చాలానే అమర్చారు. ధ్యానం ద్వారా అంతర్ముఖులు అవడం గురించి తెలిసిన మీరు ఈ విగ్రహాలను అమర్చడం ఎందుకు? విగ్రహాలూ దైవానికి చేరువచేసే సాధనాలే. ధ్యానముద్రలో ఉండే బుద్ధుడి రూపం, ప్రతి పూజలో అగ్రతాంబూలమిచ్చే గణనాథుడు ముచ్చటగా అనిపిస్తారు. ఈ నటరాజ విగ్రహాన్ని చిత్తూరు వాకర్‌ అసోసియేషన్‌ వాళ్లు కానుకగా ఇచ్చారు. మొన్న మా పై పోర్షన్‌వాళ్లు అయ్యప్పస్వామి పూజ చేస్తూ నన్నూ పిలిచారు. వెళ్లాలనుకున్నాను. కానీ, వందల సంఖ్యలో స్వాములు వస్తున్నారు. అక్కడ స్వామికి అభిషేకాలు జరుగుతున్నాయి. వాళ్లందరిలోకి వెళ్లి ఆ వాతావరణాన్ని డిస్ట్రర్బ్‌ చేయడం ఇష్టం లేదు. ఆ సమయంలోనే ఈ శివుడికి రంగు వేయాలనిపించింది. ఇది పూర్తి ఇత్తడి విగ్రహం. సిల్వర్‌ కలర్‌తో పూర్తి పెయింట్‌ వేసేశాను. పైన వాళ్లు స్వామికి అభిషేకాలు చేస్తున్నారు. అంతసేపు నేను ఈ శివయ్యకు పెయింట్‌తో అభిషేకం చేశాను. ఈ భావన రాగానే కలిగిన ఆనందం మాటల్లో చెప్పలేను. ధ్యానంలో దైవానికి రూపం ఉండదు. రూపంగా ఏ దైవాన్ని కొలుస్తారు? శివయ్య అంటే చాలా ఇష్టం. పదేళ్ల వయసు అనుకుంటా – గుళ్లో అభిషేక సమయంలో తెలియకుండానే కళ్లమ్మట నీళ్లు వచ్చేశాయి. కారణమేమీ లేదు. అమ్మకు చెబితే.. గత జన్మ సంస్కారాలు ఈ జన్మకూ వస్తాయమ్మా అంది. శివ క్షేత్రాలలో శ్రీకాళహస్తికి వెళ్లడం కూడా అనుకోకుండా జరిగింది. ఇంట్లో నిత్యం పూజలు చేసినా రాని శక్తి గుడికి వెళితే వస్తుంది. గుడి నిర్మాణానికి ఎందరి చేతులు తోడయ్యాయో వారి ఎనర్జీ అంతా అక్కడే ఉంటుంది. అందుకేనేమో ఎంత మంది వెళ్లినా అందరికీ శక్తి లభిస్తుంది. ఎస్‌విబీసీ ఛానెల్‌లో ‘యాత్రా’ ప్రోగ్రామ్‌ పాతిక ఎపిసోడ్స్‌ చేశాను. షూటింగ్‌ ఉన్నన్నాళ్లూ ఒక తీర్థయాత్రకు వెళుతున్నాను అనిపించేది. ధర్మపురి నరసింహస్వామి క్షేత్రానికి వెళ్లినప్పుడు.. లోపల స్వామికి అభిషేకాలు జరుగుతున్నాయి. నేను కళ్లు మూసుకుని కూర్చున్నాను. నాకు తెలియకుండానే ధ్యానంలో అలా గంట సేపు ఉండిపోయాను. అభిషేకం పూర్తయ్యాక కళ్లు తెరిచాను. అప్పటి వరకు నన్ను ఎవరూ డిస్టర్బ్‌ చేయలేదు. ఆ ఎక్స్‌పీరియన్స్‌ ఇప్పటికీ నాకో అద్భుతం. – నిర్మలారెడ్డి చిల్కమర్రి

ఆదిశంకరాచార్యుల వారు తను రాసిన ఒక గ్రంథాన్ని ‘శివానందలహరి’ అన్నారు. మరొకటి అమ్మవారి మీద రాసినప్పుడు దానిని ‘శ్రీమాతానందలహరి’ అనో, శ్రీమాతాలహరి’ అనో అనాలి. కానీ ఆయన ‘సౌందర్య లహరి’ అన్నారు. ఎందుకంటే – సౌందర్యమంటే అమ్మే. లోకంలో ‘‘మా అమ్మ కన్నా వాళ్ళ అమ్మ అందంగా ఉంటుంది’’ అని ఎవరూ అనరు. ఎవరి అమ్మ వాళ్ళకు అందం. అమ్మకు ఎంత ఐశ్వర్యం ఉన్నది, ఎంత చదువు ఉన్నదీ అన్నదానితో సంబంధం ఉండదు. రోడ్డు నిర్మాణంలో ఒళ్ళంతా చెమటపట్టి కూలీపని చేసుకునే తల్లికి సమీపంలోనే ఆడుకుంటున్న ఒక పిల్లను దారిన పోతున్న ఆగర్భ శ్రీమంతురాలయిన ఒక స్త్రీ ఎత్తుకుని నోట్లో పంచదార పోసే ప్రయత్నం చేస్తే... ఇంత డబ్బున్న ఆమె, ఇన్ని నగలు వేసుకున్నామె, ఈమె పెట్టిన పంచదార తిందాం, ఈమె ముందు మా అమ్మ ఏ పాటి’’ అని ఆ పిల్ల అనుకోదు. బలవంతంగా విడిపించుకుని వెళ్ళి చెమటతో, దుమ్ముతో తడిసిముద్దయిన తన తల్లి ఒళ్లో వాలిపోతుంది. అమ్మే  క్షేమం. అమ్మే సంతోషం. బిడ్డకు ఎంత వయసొచ్చినా అమ్మలో అందం అంటే క్షేమమే. అమ్మకున్న మరో గొప్పతనం ఎక్కడుంటుందంటే తన కడుపున పుట్టిన పిల్లల్లో అందరికన్నా పనికిమాలిన వారు, అర్భకులు ఎవరోవారిని ఎక్కువ ప్రేమిస్తుంది, ఎక్కువగా దగ్గరకు తీసుకుంటుంది. వారిని ఎక్కువ స్మరిస్తుంటుంది. లోకంలో మిగిలిన వాళ్ళు సమర్థత ఉన్న పిల్లలను ఎక్కువగా ఇష్టపడతారు. అయితే అమ్మ తన సంతానంలో అర్భకుడు, చేతకానివాడైన బిడ్డ వృద్ధిలోకి రావాలని తహతహలాడుతుంది. అటువంటి అమ్మ వెళ్ళిపోయిన తరువాత ఇక అలా ప్రేమించే వాళ్ళుంటారని ఆ కొడుకు విషయంలో చెప్పడం కష్టం. మిగిలిన వారికి వాడు నిస్సందేహంగా బరువే. అమ్మ నిరంతరం వాడి క్షేమం కోసమే ప్రార్థిస్తుంది. అటువంటి వ్యక్తి సృష్టిలో ఉండరు. భగవంతుని దయ ఎటువంటిదో అమ్మదయ అటువంటిది. అందుకే మిగిలిన సంతానం అమ్మ ప్రేమను అర్థం చేసుకోవాలి. 

ఏడుకొండలవాడు, ఆశ్రిత వత్సలుడు, కలియుగదైవం శ్రీ వేంకటేశ్వరస్వామి వారి మూలవిరాట్టును గడ్డం కింద నిత్యం పచ్చ కర్పూరంతో అలంకరిస్తారు. ఎందుకో తెలుసా? దీని వెనుక ఓ వృత్తాంతం ఉంది. స్వామి అలంకరణ కోసం పుష్పనందన వనాన్ని పెంచాలని రామానుజాచార్యులవారు తన శిష్యుడు అనంతాళ్వార్‌ను ఆదేశించారు. ఈ పనిలో అనంతాళ్వార్‌ సతీమణి కూడా పాలుపంచుకుంది. గర్భవతిగా ఉన్న ఆమె తవ్విన మట్టిని గంపలో తీసుకెళుతూ అలసి కింద పడిపోతుంది. దీన్ని గుర్తించిన శ్రీనివాసుడు బాలుని రూపంలో ఆమెకు సాయపడతాడు. దైవకార్యంలో ఇతరులెవరూ జోక్యం చేసుకోకూడదంటూ ఆ బాలుడిని అనంతాళ్వార్‌ కొడతాడు. గడ్డంపై దెబ్బ తగలడంతో బాలుడు అదృశ్యమైపోతాడు. తర్వాత అనంతాళ్వార్‌ ఆలయానికి వెళ్లి స్వామిని దర్శించు కుంటాడు. గడ్డంపై నుండి రక్తం కారడం చూసిన అనంతాళ్వార్, ఆ బాలుడు శ్రీహరేనని గ్రహించి, రక్తం కారకుండా పచ్చకర్పూరం పెడతాడు. అందుకే నేటికీ మూలవిరాట్‌ గడ్డం కింద పచ్చకర్పూరం పెడుతున్నారు. భగవంతుడు భక్తుల కోసం పడరాని పాట్లు పడ్డాడు. పడుతుంటాడు. తన్నులు, తాపులు తిన్నాడు. భక్తి ప్రేమపాశానికి బద్ధుడై పూదోటలో బందీగా ఉన్నాడు. పప్పు రుబ్బాడు. పిండి విసిరాడు. ఎన్నో చేశాడు. భక్తులు చేయవలసిందల్లా భగవంతుణ్ని మనస్పూర్తిగా ప్రేమించడమే.

కొందరికి ఎదుటి వాళ్లకి ఏమాత్రం ఇష్టంలేని మాటలు మాట్లాడటం సరదా. మన మాటలు వినలేక చెవులు మూసుకుంటుంటే చూడాలనుకుంటారు. మన మాటలు ప్రియం కలిగించినా లేకపోయినా... అప్రియం మాత్రం కలిగించకూడదు. మధురంగా మాట్లాడటం ఒక కళ. మధురంగా మాట్లాడలేకపోయినా ఫరవాలేదు కానీ, చెడ్డగా మాత్రం మాట్లాడకూడదు. చక్కగా, ఆహ్లాదకరంగా ఉన్న వాతావరణంలో నలుగురూ కూర్చుని కబుర్లు చెప్పుకుంటూ ఉంటారు. ఇంతలో ఉన్నట్టుండి ఒకడు ‘‘అమ్మో! ఇప్పుడు వర్షం పడిందంటే మన పని గోవిందా’’ అనో, ఈ ఏసీ గదికి కనక పొరపాటున నిప్పంటుకుందనుకోండి, మనలో ఒక్కడు కూడా మిగలడు’’ అనో అంటాడు. అంతే! వాతావరణం ఉన్నట్టుండి గంభీరంగా మారిపోతుంది. మనం మాట్లాడేది సత్యమే అయినప్పటికీ, అది హితవుగా ఉండాలి. మన కళ్లు ఎప్పుడూ మంచి దృశ్యాలనే చూడాలి, చెవులు ఎల్లప్పుడూ మంచి మాటలనే వినాలి. చేతులు ఎప్పుడూ మంచి పనులే చేయాలి, నాలుక ఎప్పుడూ మధురంగానే మాట్లాడాలి. మనం మంచి మాటలు వినాలంటే, మంచి మాటలనే పలకాలి. ‘అబ్బే! నాకు మెరమెచ్చు మాటలు చెప్పడం చేతకాదండీ, ముక్కుసూటిగా... ఉన్నది ఉన్నట్టుగా కుండబద్దలు కొట్టినట్టుగా మాట్లాడటం నా నైజం’ అంటారు. అవతలి వారు కూడా అలాగే మాట్లాడితే మన మనసుకు ఎలా అనిపిస్తుందో ఆలోచించాలి. చిలకలా ముద్దు మాటలు మాట్లాడలేకపోయినా, కోకిలలా పాటలు పాడలేకపోయినా, కాకిలా కర్ణకఠోరంగా మాత్రం మాట్లాడకూడదు. కటువుగా మాట్లాడేవారు నిజంగా మంచివారే అయినా, వారిని అందరూ అర్థం చేసుకోలేరు. మనం అవతలి వారికి కష్టాలలో సాయం చేయలేకపోయినా, హితకరంగా మాట్లాడటం వల్ల వారు ఎంతో సాంత్వన పొందుతారు.

భక్తిలో తొమ్మిది మార్గాలున్నాయని, అవి శ్రవణం, కీర్తనం, స్మరణం, పాదసేవనం, అర్చన చేయడం, నమస్కరించడం, దాస్యం, సఖ్యం, ఆత్మార్పణ చేసుకోవడం అని, వాటిలో ఏ ఒక్కమార్గాన్ని చిత్తశుద్ధితో అవలంబించినా భగవంతుని అనుగ్రహానికి పాత్రులు కావచ్చని బాబా బోధించాడు. భక్తజనుల పక్షపాతి అయిన శ్రీ షిర్డిసాయి క్తులకు వచ్చిన కష్టాలను తాను స్వీకరించి, వారిని ఆయా బాధలనుంచి విముక్తులను చేసిన ఉదంతాలు సాయి సచ్చరిత్రలో కోకొల్లలుగా కనిపిస్తాయి. ప్రేమించటం తప్ప ద్వేషించటం ఎరుగని సాయి తన భక్తులు తప్పుడు మార్గంలో నడుస్తున్నప్పుడు మందలిస్తారు. మొక్కులు మొక్కి, అది తీరగానే అది చేస్తాం యిది చేస్తాం అని ఆ తర్వాత ముఖం చాటేసేవారిని సాయినాథుడు వదలడు. వారినుంచి తనకు రావలసిన బాకీని బహు చక్కగా వసూలు చేసుకుంటాడు. సమాధి నుంచే తాను భక్తులు కోరిన కోరికలు తీరుస్తానని చెప్పిన సాయి భగవానుడు తాను ఇచ్చిన వాగ్దానాన్ని నెరవేర్చడం ఒక్కనాటికి కూడా మరచిపోలేదు. ప్రశాంతచిత్తంతో మొరపెట్టుకుంటే చాలు ఆయన భక్తుల మొర ఆలకిస్తాడు. అడిగినది ఇస్తాడు. అయితే ఆయన చెప్పేది ఒకటే, జలతారు వస్త్రం ఇవ్వడానికి తాను సిద్ధపడితే గుడ్డపీలికలు కోరుకోవద్దంటాడు. అంటే ఎప్పుడు ఎవరికి ఏది ఇవ్వాలో తనకు తెలుసునని, అల్పమైన కోరికలు కోరకుండా, ఆత్మజ్ఞానం కలగాలని కోరుకున్న వారికి తాను అన్నీ ఒసగుతానంటాడు. సాయిబాటలో నడవాలంటే  ముందుగా సాటి మనిషిని మనిషిగా ప్రేమించడం నేర్చుకోవాలి.

రామాయణం జీవనధర్మ పారాయణం. అందులోని విషయాలు నిత్యజీవితంలో ఎంతగానో ఉపయోగ పడతాయి.  రాముని వంటి (పితృవాక్య) పరిపాలకుడు, సీతవంటి మహాసాధ్వి, వశిష్ఠుని వంటి గురువు, సుమంత్రుని వంటి మంత్రి, లక్ష్మణ భరత శతృఘ్నుల వంటి సోదరులు, గుహుని వంటి ఉదారుడు, హనుమంతుని వంటి బంటు, సుగ్రీవుని వంటి స్నేహితుడు, విభీషణుని వంటి శరణార్థి, రావణ బ్రహ్మ వంటి ప్రతినాయకుడు మరే ఇతర కావ్యంలోనూ కాదు... కాదు ఈ విశ్వవిశాల ప్రపంచంలోనే కానరారు. రాముని కాలంలో ధర్మం నాలుగు పాదాలా నడిచింది. అందుకే నేటికీ ప్రజలు రాముని వంటిరాజుకోసం– రామరాజ్యం నాటి పాలన కోసం పరితపిస్తుంటారు. తులసీదాసు, రామదాసు, కబీరు దాసు వంటి వారందరూ ...‘‘అంతా రామ మయం.... ఈ జగమంతా రామ మయం’’ అని ప్రస్తుతించారు. లక్ష్మణుడు కైక మీద కోపంతో ఆమెను నిందిస్తుంటే ‘వివేకం కలవారెవరయినా తమకు ఎవరిమీద అభిమానం ఉంటుందో వారిని ప్రశంసించాలే కాని ఇతరులను నిందించడం ధర్మం కాదు’ అని శ్రీరాముడు లక్ష్మణునికి హితవు చెబుతాడు. అంతేకాక ఒకరి గొప్పతనాన్ని ఎక్కువ చేసి చెప్పడానికి, మరొకరిలో ఉన్న  అవలక్షణాలనూ, క్రూరత్వాన్ని బయటపెట్టడం కూడా సక్రమమార్గం కాదని లక్ష్మణునికి రామచంద్రుడు వివరించాడు. ఈ బోధ దేశకాలాతీతంగా మానవత్వం ఉన్న వారందరూ మననం చేసుకుని ఆచరించాలి. ఇలా మన నిత్యజీవితంలో ఆదర్శంగా నడవడానికీ లోక కల్యాణానికి వినియోగపడే రీతిలో బ్రతకడానికి అవశ్యమయిన అనేకానేక ధర్మసూక్ష్మాలు, నీతివాక్యాలూ రామాయణ సాగరంలో దొరికే ముత్యాలు.

హనుమంతుడు ఎక్కడ ఉంటే అక్కడ విజయం సిద్ధిస్తుందని ప్రతీతి. శ్రీరామచంద్రుని పక్షాన చేరి ఆయన విజయానికి మూల కారణమయ్యాడు. మహాభారతయుద్ధంలో పాండవ మధ్యముడైన అర్జునుని పతాకంపై నిలిచి, పాండవుల విజయానికి కారణభూతుడయ్యాడు. అందుకే ఆంజనేయుని ప్రార్థించి చేసే ఏ పని అయినా తప్పక నెరవేరుతుందని నమ్మకం. అయితే, ఇంతటి బలం, శక్తిసామర్థ్యాలు ఆయనకు ఎక్కడినుంచి వచ్చాయంటారు? అచంచలమైన భక్తే ఆంజనేయుని బలం. తనస్వామి ఎక్కడో లేడంటూ గుండెను చీల్చి హృదయంలో సీతారామలక్ష్మణులను చూపిన ధీమంతుడు ఆయన. అప్పగించిన పని వరకే చేస్తాను, మొత్తం పనితో నాకు సంబంధం లేదు అని అనుకోలేదు. సీతను చూసి రమ్మంటే లంకానగరం నిర్మాణం, రావణుని బలాబలాలు, యుద్ధవ్యూహం వంటివన్నీ అంచనా వేసి అనేక కార్యాలు చక్కబెట్టుకు వచ్చి తన స్వామి మెప్పు పాందాడు హనుమ. యువత హనుమను చూసి నేర్చుకోవలసింది చాలా ఉంది. స్వామి కార్యాన్ని నెరవేర్చడం కోసం నూరు యోజనాల విస్తీర్ణం గల సముద్రాన్ని అవలీలగా లంఘించాడు. తాను కనీసం ఎప్పుడూ చూసి ఎరుగని సీతామాతను గుర్తించి, ఆమె ముందు శ్రీరాముని గుణగానం చేశాడు. తనపై ఆమెకు ఏమూలో శంక మిగిలి ఉన్నదని గ్రహించి ఆకాశమంత ఎత్తుకు ఎదిగి విశ్వరూపం చూపాడు. అడ్డువచ్చిన రాక్షసులను అవలీలగా మట్టుపెట్టాడు. బ్రహ్మాస్త్రం ఏ హానీ చేయదన్న వరం ఉన్నా, రావణుని సమక్షానికి వెళ్లేందుకు ఇంద్రజిత్తు వేసిన బ్రహ్మాస్త్రానికి కట్టుబడి బ్రహ్మపట్ల తన విధేయతను చాటుకున్నాడు. లంకాధీశుని కంటే ఎత్తుగా ఉండేట్లు తన వాలంతో ఆసనాన్ని ఏర్పరచుకుని దాని మీద ఆసీనుడయ్యాడు. నిష్కారణంగా అవతలివారికి హాని తలపెడితే తమకంతకన్నా ఎక్కువ కీడు జరుగుతుందన్న వాస్తవాన్ని నిరూపించేందుకు తన తోకకు పెట్టిన నిప్పుతోనే లంకాదహనం చేశాడు. సీతజాడకోసం పరితపిస్తున్న రామునికి అరక్షణం కూడా ఆలస్యం చేయకుండా ‘దృష్ట్వాన్‌ దేవి’ (చూశాను సీతను) అని చెప్పి కొండంత ఉపశమనం కలిగించాడు. తాను ఆజన్మ బ్రహ్మచారి అయినప్పటికీ, ఆదర్శదంపతులైన సీతారాములను కలిపి భావితరాలకు ఆదర్శంగా నిలిచాడు. హనుమను పూజించేవారు ఆయనలోని మంచి లక్షణాలను గ్రహించాలి. అలవరచుకోవాలి. అప్పుడే ఆ భక్తికి సార్థకత. కేవలం పూజలు చేయడం వల్ల, ఉపవాసాలుండటం వల్ల కాదు...

యతిగా... పీఠాధిపతిగా... ధార్మిక యోగిగా... సనాతన ధర్మ పరిరక్షణకు పన్నెండేళ్లుగా అహరహం కృషి చేస్తున్నారాయన. వసుధైక కుటుంబం అన్న భావనను ఆచరణాత్మకంగా లోకానికి చాటి చెబుతున్న యతిశ్రేష్ఠులాయన. ఒక పరమహంస పరివ్రాజకాచార్యులు ఎలా ఉండాలో అన్న సనాతన వైదిక ధర్మానికి సజీవోదాహరణం. నిరాడంబరమైన రూపం, నిర్వా్యజకరుణామృతాన్ని కురిపించే వాత్సల్యం ఆయన స్వభావం. ప్రతి ఒక్కరి జీవితానికీ పనికివచ్చే ప్రత్యక్షోదాహరణలతో సాగుతుంది వారి అనుగ్రహభాషణం. ఎవరినైనా సరే ఆత్మీయంగా పలకరించడం వారి నైజం. రోజుకు వందలాది మైళ్ల దూరమైనా సరే సంచారం చేసి, పిలిచిన వారు ఎవరైనా సరే, ఎంత దూరమైనా సరే, ఏమాత్రం తీరిక దొరికినా వెళ్లి ఆశీరనుగ్రహాన్ని అందించడం వారు ఏర్పరచుకున్న నియమం. ఆయనే పరమహంస పరివ్రాజకాచార్యులు శ్రీ గురుమదనానంద సరస్వతీ పీఠాధీశ్వరులు మాధవానంద సరస్వతీస్వామి. లెక్కకు మిక్కిలి యాగాలలో, దేవతా ప్రతిష్ఠాపనలలో, జీర్ణ దేవాలయాల పునరుద్ధరణలలో పాల్గొని సనాతన ధర్మానికి పురాతన వైభవ కారకులవుతున్నారు. శ్రీగురు మదనానంద సరస్వతీ పీఠాధీశ్వరులుగా బాధ్యతలు చేపట్టి పుష్కరకాలంగా ధార్మిక తేజస్సును పరివ్యాప్తం చేస్తున్న మాధవానంద సరస్వతీ స్వామి పరిచయం ఇది. కర్ణాటక రాష్ట్రంలోని బసవకళ్యాణ్‌ పట్టణంలో వెలసిన సనాతన సదానంద ఆశ్రమంలో పీఠాధిపతులుగా విరాజిల్లారు పరమహంస పరివ్రాజకాచార్యులు శ్రీమదనానంద సరస్వతీ స్వామి. మెదక్‌ జిల్లా టేక్మాల్‌ ప్రాంతంలో జన్మించిన శ్రీ స్వామివారు ఆజన్మ బ్రహ్మచర్యంతో సర్వసంగ పరిత్యాగులై అకుంఠిత జపతపో యజ్ఞాలను నిర్వహించి దైవప్రేరణతో కర్ణాటకలోని బసవ కళ్యాణ్‌కి చేరారు. అక్కడి పీఠాధీశ్వరులు శ్రీ మాధవానంద యతివరులకు అనుంగు శిష్యులైనారు. వారి ఆజ్ఞ మేరకు చేర్యాల, సిద్ధిపేట, తొగుట తదితర ప్రాంతాలలో విస్తతంగా పర్యటించి ఎన్నో జీర్ణ దేవాలయాలను ఉద్ధరించి వందలాది మందికి ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానభిక్షను అందించి నిరతాన్నదానవ్రతులుగా కోటిలింగాల ఆలయాల ప్రతిష్ఠాపకులుగా నిలిచారు. అంత్య సమయంలో గురుశుశ్రూషకై తిరిగి బసవకళ్యాణ్‌కి చేరి అక్కడే గురువుగారి ఆజ్ఞ మేరకు తదనంతర పీఠాధిపతులుగా నిలిచిపోయారు. అపరశివావతారులైన శ్రీ మదనానంద సరస్వతీ స్వామివారికి అంతేవాసులుగా ప్రియతమ అనుచరులుగా మెలిగి తురీయాశ్రమాన్ని స్వీకరించారు కృష్ణానంద సరస్వతీ స్వామివారు. గురువాజ్ఞను శిరసావహించి రాంపురంలోని శ్రీ గురుమదనానంద సరస్వతీపీఠాన్ని నెలకొల్పి గురువుల మార్గంలోనే త్యాగమయ నిరాడంబర జీవితాన్ని గడుపుతూ నిరతాన్నదాన వ్రతాన్ని కొనసాగిస్తూ ఆదర్శ తపోమూర్తిగా విరాజిల్లుతున్నారు. ఆశ్రమ నిర్వహణ బాధ్యతను సమస్తాన్నీ తన భుజస్కంధాలపై ధరించి పీఠాన్ని దివ్య ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా ఇతోధి కంగా అభివృద్ధిపరిచారు శ్రీరామశైలేశ్వరశర్మ గారు (ధర్మాధికారి), వారి సోదర ద్వయం. నిరంతర వైరాగ్య మార్గంలో శ్రీ కృష్ణానందుల వారి పూర్వాశ్రమ పుత్రులైన శైలేశ్వరశర్మ గురుమదనానందుల వద్ద మంత్రదీక్షను పొంది కఠోర సాధనలతో తమ ఆధ్యాత్మిక మార్గాన్ని సుస్థిరపరచుకున్నారు. గురువులకే ఆశ్చర్యానందాలను కలిగించే సాధన వారికి అలవడింది. దానికితోడు సన్యస్తులై పీఠాధిపతులుగా విరాజిల్లుతున్న శ్రీ కృష్ణానందస్వాముల యోగ సాధనలను ప్రత్యక్షంగా గమనించడం, వారి సేవలలోనే సమయాన్ని వెచ్చిస్తూ పీఠాభివృద్ధికి నిరంతరాయంగా పాటుపడడం శైలేశ్వర శర్మ నిర్ణిద్ర కృషీవలత్వానికి నిదర్శనం.పీఠంలో మూడేళ్ల క్రితం జరిగిన  శతకోటి గాయత్రీ మహాయజ్ఞం అనంతరం శైలేశ్వరశర్మ తన జీవన విధానాన్ని పూర్తిగా వాన ప్రస్థాశ్రమ పద్ధతిలోకి మార్చుకున్నారు. వారి ధర్మపత్ని శ్రీమతి లలిత సహధర్మచారిణిగా భర్తసేవలలోనే గడుపుతూ గురు వృద్ధులను, అతిథి అభ్యాగతులను ఆదరిస్తూ ఆదర్శమూర్తిగా విరక్త జీవనాన్ని గడుపుతున్నారు. తురీయాశ్రమ స్వీకారం డిసెంబర్‌ 15, 2005 శ్రీదత్తజయన్తి రోజున తొగుట రాంపురంలోని ‘గురుమదనానంద సరస్వతీ పీఠం’లో కృష్ణానంద సరస్వతీ స్వామివారు వారి పూర్వాశ్రమ పుత్రులు, పీఠానికి ధర్మాధికారిగా ఉన్న శ్రీరామశైలేశ్వర శర్మకు ‘మాధవానంద సరస్వతీ స్వామి’గా దీక్షితనామాన్ని ఇచ్చి సన్యాసదీక్షను ప్రసాదించారు. పీఠానికి తమ ఉత్తరాధికారిగా శ్రీ మాధవానంద సరస్వతీ స్వామిని ప్రకటించారు.మాధవానందసరస్వతి ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయంలో ఎం.ఎ (తెలుగు) పట్టం పొందారు. రుక్మాభట్ల విధుమౌళి శాస్త్రి రచించిన ప్రసిద్ధ ‘తందనాన రామాయణం’పై పరిశోధన గావించి ఎం.ఫిల్‌ పట్టాను స్వీకరించారు. చాలాకాలం ఉపన్యాసకులుగా పనిచేసి డిగ్రీ విద్యార్థులకు తెలుగు పాఠాలను బోధించారు. బ్రహ్మశ్రీ దోర్బల విశ్వనాథశర్మ వద్ద శిష్యరికం గావించి భారత, భాగవత ఉపనిషదాదులపై ప్రవచనాలను గావించే సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించుకున్నారు. ఎన్నోచోట్ల ప్రవచనాలను గావించారు. శ్రీ గురుమదనానందుల ఆరాధనోత్సవాలను గురుపాదుకాపూజలను అత్యంత భక్తిప్రపత్తులతో ఆచరించారు. జ్ఞాన వయోవృద్ధుల సేవలతో  ఆధ్యాత్మిక భాండాగారాన్ని పెంపొందించుకున్నారు.ఒక స్వచ్ఛంద సేవా కేంద్రంగా, ఆధ్యాత్మిక నిలయంగా సాంగవేదవిద్యాలయంగా ఆదర్శ విద్యాలయంగా అన్నదాన కేంద్రంగా పీఠాన్ని బహుముఖీనంగా ప్రవర్ధిల్లజేశారు. వాస్తు జ్యోతిషాది విషయాలలో భక్తుల సందేహాలను తీర్చి ఓదార్చేవారు. ఇన్ని విలక్షణ విశిష్ట లక్షణాలను సంతరించుకుని అందరికీ ఆదర్శ ప్రేమమూర్తిగా అలరారుతూ తమలోని విరక్త భావాన్ని తపస్సాధనా మార్గంలో సుసంపన్నం గావించుకున్న మాధవానంద స్వామి బోధలు... ధర్మాచరణే శిరోధార్యం...   ప్రేమతత్వం సకల చరాచర సృష్టిలో నిండి ఉంది. అపరిమిత చైతన్యస్వరూపమైన పరమాత్మ దర్శనాపేక్ష గల శ్రేయోమార్గం ద్వారా పరంపరాగత దర్శనాన్ని కోరుకోవడంలో తప్పేముంది? సంసారం ఒక కాలుతున్న ఇనుపగుండులాంటిది. దాన్ని ఎంతకాలం భరిస్తాం.నిత్యం మన కళ్ల ముందు కదలాడే నిత్య చైతన్య స్వరూపాన్వేషణమే పారమార్థిక సత్యం. దాన్ని అనుభవిస్తే తప్ప సంపూర్ణ తాత్వికావిష్కరణ చేయలేం. చక్కెరలో తీపి ఎలా ఉంటుందో పారమార్థిక తత్వాన్వేషణ ఫలితం అలా ఉంటుంది, కోరికల వల్ల రాగం పెరుగుతుంది. దానివల్ల కోపం కలుగుతుంది. పరమాత్మ దర్శన ఇచ్ఛనే కలిగి ఉండాలి. ఆదిశంకరుల నుండీ అనుసరించిన ఆదర్శమార్గంలోనే ధర్మాన్ని ఆచరించడమే ముఖ్య ధ్యేయం. – మరుమాముల

దేశ సంచారం చేస్తున్న ఒక జ్ఞానికి ఒక మామిడి పండు దొరుకుతుంది. ఆ మామిడిపండు ప్రత్యేకత ఏమిటంటే, ఆ పండు తిన్న వారి ఆయుష్షు పెరుగుతుంది. విషయం తెలిసిన జ్ఞాని ఆ పండును తాను తినడం కన్నా ప్రజలకు మేలు చేసే రాజు తింటే మంచిదని అనుకుంటాడు. అనుకున్నదే తడవుగా జ్ఞాని తనంతట తానుగా రాజసభకు రాజుకిస్తాడు. రాజు ఆ పండు తీసుకుని తాను తినడం కన్నా తనను ప్రాణానికి ప్రాణంగా చూసుకుంటున్న భార్యకు ఇస్తే బాగుంటుంది కదా అనుకుని ఆమెకు ఇస్తాడు. అయితే ఆమె దానిని తినకుండా కుంటివాడైనా తన శక్తియుక్తులతో గుర్రపుస్వారీలో విశేష ప్రతిభతో తనను ఆనందపరచిన గుర్రపురౌతుకు ఇస్తుంది. ఆ వికలాంగ రౌతు ఆ పండు తీసుకుని తన భార్య దీర్ఘకాలం జీవించాలనే ఆశతో ఆమెకు ఇస్తాడు. ఆమెది ఎంతో గొప్పమనసు అని, తనకన్నా ఆమె దీర్ఘకాలం జీవిస్తే బాగుంటుందని అనుకుంటాడు. తాను అవిటివాడిని.... తన వల్ల ఎవరికి ఏం లాభముంటుంది అనుకుని ఆ పండుని తన భార్యకు ఇస్తాడు. కానీ ఆమె ఈ దేశాన్ని పాలిస్తున్న రాజుకు ఇస్తే ఆయన ఆయుష్షు పెరిగి ప్రజలకు ఎంతో మేలు జరుగుతుందనుకుని అనుకుంటుంది. ఆమె రాజుకు పండు ప్రాధాన్యాన్ని చెప్పి ఇమ్మంటుంది తమ భర్తను. అతను అలాగే అని ఆ పండు తీసుకువెళ్ళి  రాజుకు అందజేస్తాడు.   మామిడి పండు తిరిగి తన చేతికి రావడం తెలిసి రాజు ఆశ్చర్యపోతాడు. మరుసటిరోజే రాజు రాజ ్యపాలనను కొడుకుకి అప్పగించి సన్యసిస్తాడు. ప్రేమ అనేది ఏదో ఆశించి, లోలోపల ఏదో అనుకుని స్వార్థచింతనతో కూడినదై ఉండకూడదనేదే ఈ కథ సారాంశం. ఆశించడానికి అతీతంగా ఉండాలి ప్రేమ. అప్పుడే ప్రేమతోపాటు ప్రేమను ప్రేమించే వ్యక్తులూ విజయం సాధిస్తారు.

ఒకప్పుడు నీళ్లు తోడే చేద బకెట్లు, కడవలు బావిలో పడిపోతే పెద్దవాళ్లు గాలం వేసి గాలించి దానిని వెలికి తీసేవారు. కాలక్రమేణా వస్తున్న మార్పులతో ఇప్పుడు బావులు పూడిపోతే వాటితోపాటు గాలాలు ఆ పూడికలో కూరుకుపోయాయి. నీళ్లు కాచుకునేందుకు రాగికాగులను ఉపయోగించేవారు. పదిమంది అతిథులు వస్తే వండి వార్చడానికి వీలుగా గాడిపొయ్యిలు, వాటిమీద పెట్టి వండేందుకు పెద్ద పెద్ద ఇత్తడి గుండిగలు, గంగాళాలు ఉండేవి. వాటర్‌ హీటర్‌లు, గీజర్‌లు రావడంతో రాగికాగులు కాస్తా చిలుం పట్టిపోయాయి. కిరోసిన్‌ స్టవ్వులు, గ్యాస్‌ స్టవ్‌లు, కుకర్‌లు, కరెంట్‌ కుకర్‌లు వచ్చి పొయ్యిల్ని పూడ్చేసి, గుండిగలను, గంగాళాలను ముందు అటకమీదికి, ఆ తర్వాత పాత ఇత్తడి సామాన్ల కొట్టుకు తరలించేశాయి. పెద్దవాళ్లు సేదతీరడానికి ఉపయోగించిన పడక్కుర్చీలను ఈజీచైర్లు, రివాల్వింగ్‌ చైర్లు పొయ్యిలోకి నెట్టేశాయి. నాయనమ్మ, తాతయ్యలు నడుంవాల్చిన నులకమంచాలు, గర్భిణులు, బాలింతలకు విశ్రాంతినిచ్చిన పట్టెమంచాలు, నవదంపతుల సల్లాపాల జోరుకు ఊతమిచ్చిన నగిషీలు చెక్కిన పాతకాలపు పందిరి మంచాలు పాత ఫర్నీచర్‌ షాపులకు ఎప్పుడో తరలి వెళ్లిపోయాయి. వాటిస్థానంలో కూర్చుంటే కూరుకుపోయేంత మెత్తగా ఉండే డన్‌లప్‌ పరుపులు, నడుం నొప్పి వాళ్లకు ఒకింత గట్టిగా ఉండే కాయిర్‌ పరుపులు, అత్యాధునిక హంగులుండే డబుల్‌ కాట్‌ మంచాలే ఇప్పుడు పల్లెటూళ్లలోనూ దర్శనమిస్తున్నాయి. ఇళ్లముందు నలుగురైదుగురు అమ్మలక్కలు కూర్చుని కబుర్లు చెప్పుకునే అరుగులు, గ్రామకచేరీలు, గ్రామచావడిలు, గ్రామఫోన్‌లు ఎప్పుడో కనుమరుగై పోగా, లౌడ్‌ స్పీకర్లు, మైక్‌సెట్లు, పెద్దలు తీర్పులు చెప్పే రచ్చబండలు, జెండాచెట్లు మాత్రం అక్కడక్కడా కనిపిస్తున్నాయి. పప్పు  రుబ్బురోళ్లు, కారం దంచుకునే రోళ్ల సంగతి సరేసరి! పైన చెప్పుకున్న వస్తువులన్నీ ఒకనాటి జ్ఞాపకాలు. మీ ఇంటిలో పెద్దవాళ్లుంటే వీలైతే వాళ్లున్నంత కాలం ఆ వస్తువులని కూడా ఉండనివ్వండి. కనీసం వాళ్లు ఆ వస్తువులతోనైనా తమ భావాలను పంచుకుంటారు. గోడు వెళ్లబోసుకుంటారు. ఊసులాడుకుంటారు. పాతరేసిన జ్ఞాపకాల తేగలను తవ్వుకుని, కమ్మటి అనుభూతులను పొందుతారు. నోట్లు, బంగారం, వెండి పాత బడినా వాటి విలువ తగ్గదు కదా. అలాగే పెద్దవాళ్లు, వాళ్లు వాడిన వస్తువులనూ గుర్తుంచుకుంటే చాలు. 

బాబా జీవితాన్ని గమనిస్తే గీతాసారం కనిపిస్తుంది. అర్జునుడికి కృష్ణభగవానుడు భగవద్గీత బోధించడం ద్వారా కర్తవ్యోన్ముఖుణ్ణి చేసినట్లు, తను జీవించే రీతినే అత్యుత్తమ జీవనమార్గంగాఅందరికీ ఆదర్శంగా నిలిపారు బాబా. రాముడు, రహీము ఒక్కడే! ఏ మాత్రం తేడాలేదు. మరిక వారి భక్తులు ఎందుకు విడిపోయి పోట్లాడుకోవటం, అందరూ కలసి జాతీయ సమైక్యతసాధించండి అని చెప్పిన బాబా సామాజిక సమస్యలకు సమాధానం చెప్పారు. అనేకమైన లౌకిక బాధలకు పరిష్కార మార్గం చూపారు. ఒక ఫకీరుగా, పరమయోగిగా, నిరంతరఆత్మానుసంధానంలో మునిగి ఉండే బాబా భక్తుల కోసం – మానవాళికోసం వారిలో ఒకరిగా, వారితో కలసి జీవించారు. ఆడారు, పాడారు, కష్టాలు, కన్నీళ్లలో సహానుభూతిని ప్రదర్శించారు.తనవైన లీలలతో కాపాడారు. సద్గురువు నిర్గుణుడు, సచ్చిదానందుడు. వారు మానవరూపంలో అవతరించేది మనుష్యులను ఉద్ధరించేందుకే. ఎన్ని మత సంబంధ విషయాలు విన్నా,ఎన్ని గ్రంథాలు చదివినా కలగని ఆత్మసాక్షాత్కారం సద్గురుసాయి సమక్షంలో సులభంగా లభించేది. మత గ్రంథాలు ఇవ్వలేని జ్ఞానాన్ని బాబా ఎంతో సరళంగా భక్తుల మనసులకుపట్టించేవారు. ఆయన జీవనశైలి, ఆయన పలుకులే పరోక్షంగా భక్తుల సందేహాలకు సమాధానాలిచ్చేవి. క్షమ, నెమ్మది, ఫలాపేక్ష లేకపోవటం, దానం, ధర్మం, శరీరాన్ని, మనస్సునుస్వాధీనమందుంచుకోవటం, అహంకారం లేకపోవటం, గురుశుశ్రూష, వినయం వంటి శుభలక్షణాలన్నీ బాబా అనుసరించినవే. మానవాళికి మార్గదర్శకాలుగా నిలిచేవే. అందుకే భగవద్గీతఎలా మార్గదర్శకంగా నిలుస్తోందో, సాయిగీత కూడా చాలామందికి మార్గనిర్దేశం చేస్తోంది. 

ఆధ్యాత్మిక ప్రదేశం ఎలా ఉంటుంది? అంటే... మన మనోఫలకం మీద ఒక అందమైన సంప్రదాయబద్ధమైన చిత్రం రూపుదిద్దుకుంటుంది. అందులో ఎటుచూసినా దేవుని విగ్రహాలు, పుష్పాలంకరణలు, అగరువత్తి ధూపం, నిత్య నైవేద్యకైంకర్యాలు కనిపిస్తాయి. కర్పూర హారతి పరిమళం, ఘంటారావాలు మార్మోగుతూ భక్తుల్ని అలౌకిక ఆనందంలో ముంచెత్తుతుంటాయనే అనుకుంటాం.కానీ... ఈ ఆధ్యాత్మిక వారధి అలా ఉండదు. శ్వేతకపోతంలా ఉంటుంది. విశాలమైన హాలు, తెల్లటి పరదాలు, నేల మీద తెల్లటి చిన్న మెత్తలు. ఎదురుగా ఎర్రటి వెలుగు. ఆ మెత్త మీద పద్మాసనంలో కూర్చుని వెలుగుతున్న దీపాన్ని చూస్తూ కళ్లు మూసుకుని భృకుటి మీద దృష్టి కేంద్రీకరించడమే ఇక్కడి నిత్యపూజ. తనలోకి తాను ప్రయాణించడమే తీర్థయాత్ర. పరమాత్మ దర్శనమే అత్యున్నత శిఖరం. ఆ శిఖరాన్ని చేరే సోపానమే ధ్యానసాధన. రాజయోగ ధ్యానసాధన. బ్రహ్మకుమారీ ఈశ్వరీయ విశ్వవిద్యాలయం అనుసరిస్తున్న మోక్షమార్గం. అలౌకికమైన ఆనందసాధనకు రాజమార్గం. శాంతివనంలో విహరించే తెల్లటి పావురాల్లాగ బ్రహ్మకుమారిలు శ్వేతాంబరులై సంచరిస్తుంటారు. చిరునవ్వే వారి సుభూషణం. ప్రపంచంలోని ప్రసన్నత అంతా అక్కడే రాశిపోసినట్లు ఉంటుంది వాతావరణం. దేవుడు ఎక్కడ ఉంటాడు? ప్రతి భౌతికరూపంలోనూ పరమాత్ముని దర్శించడం, గౌరవించడం మన సనాతన ధర్మం. అయితే, దేవుడు విశ్వమంతటా వ్యాపించిన శక్తి స్వరూపం అంటుంది రాజయోగం. విలువలతో కూడిన సమాజాన్ని స్థాపించడమే ఈ ఆధ్యాత్మిక సంస్థ ప్రధాన లక్ష్యం. విలువలతో కూడిన జీవితాన్ని సాగించడం, ఆధ్యాత్మిక విజ్ఞానం ద్వారా శాంతి నిండిన ప్రపంచం రూపొందుతుందని నమ్మే దైవమార్గమిది. పరమాత్మ దర్శనం కోసం మహోన్నతులు అవలంబించిన మార్గాలను విశ్లేషిస్తుంది. తల్లిదండ్రులను కావడిలో మోసిన శ్రవణుడు పుణ్యాత్ముడు. జాతి హితం కోసం సత్యాగ్రహంతో ఉద్యమించిన గాంధీజీ మహాత్ముడు. తండ్రి మాట కోసం రాజ్యాన్ని, పౌరుల మనోభిప్రాయాన్ని గౌరవించడం కోసం భార్యను వదులుకుని రాముడు «ధర్మాత్ముడయ్యాడు. పరమాత్మదర్శనంలో భాగంగా వాళ్లనుసరించిన మార్గాలవి. సత్యాన్వేషణలో జీవితాన్ని మమైకం చేసుకున్న పరమోత్కృష్టులు గురునానక్, మహమ్మద్‌ ప్రవక్త, గౌతమబుద్ధుడు, వర్ధమాన మహావీరుడు, ఏసుక్రీస్తు. సామాన్యులమైన మనం పరమాత్మ దర్శనం కోసం వాళ్లనుసరించిన మార్గాలను అనుసరించడంలో తప్పులేదు, వారు సూచించిన విలువలను పాటించడం మంచిదే. కానీ వారిలోనే పరమాత్మను చూడాలనుకుంటే... అది సాధ్యమయ్యే పని కాదు. వ్యక్తిని, విగ్రహాన్ని పూజించడమే పరమాత్మను చేరే పథం అనే మిథ్య నుంచి బయటకు రావాలంటోంది రాజయోగ. తాము విశ్వసించిన జ్ఞానామృతాన్ని సమాజానికి పంచుతుంటారు బ్రహ్మకుమారి సోదరీమణులు. శాంతి సేవలు! ఓం శాంతి ప్రజాపిత బ్రహ్మకుమారి ఈశ్వరీయ విశ్వవిద్యాలయ శాఖలు ఐదు ఖండాల్లో, 140 దేశాల్లో విస్తరించి ఉన్నాయి. ఇవి ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానాన్ని పంచడం వరకే తమ పరిధిని పరిమితం చేసుకోవడం లేదు. ప్రకృతి విలయతాండవం చేసినప్పుడు సోదర సోదరీమణులు, సేవాకార్యకర్తలు స్వచ్ఛందంగా ముందుకొస్తారు. సహాయక కార్యక్రమాల్లో పాల్గొంటారు. ప్రాథమిక విద్యకు కూడా నోచుకోని గ్రామాలలో ఈశ్వరీయ విశ్వవిద్యాలయ శాఖలను ఏర్పాటు చేసి ఆడబిడ్డలకు చదువు చెప్తున్నారు. మనిషి – ప్రకృతి! మనిషి – ప్రకృతి పరస్పర ఆధారితాలు. మనం ఉద్రేకపూరితంగా ఉంటే ఆ ప్రకంపనలు ప్రకృతిలో ప్రతిబింబిస్తాయి. అకాల వర్షాలు, వరదలు, కరువు, సునామీ, భూకంపాల రూపంలో బహిర్గతమవుతాయి. అవే ప్రకంపనలు మనిషిలో రక్తపోటు, గుండెపోటు, మేధోపరమైన అలజడులకు దారితీస్తాయి. వాటిని నివారించడానికి మన జీవనశైలిని మార్చుకోవాలి. ఆత్మపరిశీలన చేసుకుని స్వీయ నియంత్రణ పాటించినప్పుడే ఇది సాధ్యమవుతుందని చెప్తుంది రాజయోగ. మారిన చిత్తరువు! ఓం శాంతి బ్రహ్మకుమారీ ఈశ్వరీయ విశ్వవిద్యాలయం, ధ్యాన కేంద్రాల నిర్వహణ బాధ్యత మొత్తం స్త్రీలదే. ఇందుకు బీజం వేసింది విష్ణుమూర్తి రూపం, సమాజం ఆడపిల్ల పట్ల చూపించిన వివక్ష. ఆశ్చర్యంగా ఉందా? ఒకసారి విష్ణుమూర్తి రూపాన్ని గుర్తు తెచ్చుకోండి! పాల సముద్రంలో శేషపాన్పుపై పడుకుని ఉంటాడు, లక్ష్మీదేవి అతడి కాళ్లు పడుతూ ఉంటుంది. ఇదే చిత్రం ప్రజాపిత బ్రహ్మను ఆలోచింపచేసింది. దేవతలనే ఇలా చూపిస్తున్న సమాజంలో స్త్రీకి సముచిత స్థానం ఎలా లభిస్తుంది? ఇదీ ఆయనలో మొదలైన సందేహం. దేవుడంటే ఇలా ఉండడు. ఉండకూడదు కూడా. అయితే దేవుడు ఎలా ఉంటాడో కనుక్కోవాలి? సాటి మనిషి అయిన స్త్రీని సమానంగా చూడలేనప్పుడు విష్ణుమూర్తి అయినా సరే అతడికి దైవత్వం ఎలా వస్తుంది... అనుకున్నాడు. అప్పటి నుంచి విష్ణుమూర్తి పక్కన లక్ష్మీదేవి ఆయనకు సమాన హోదాలో దీటుగా నిలబడిన రూపాన్ని గీయించారు, పటం కట్టించారు. లక్ష్మీనారాయణులు ఇలా ఉంటారని భారతీయ సమాజానికి చూపించారు ప్రజాపిత బ్రహ్మ.  – వాకా మంజులారెడ్డి

షిరిడీసాయి తత్వంలో అహానికి చోటు లేదు. అహం పట్ల బాబాకు ఎనలేని కోపం ఉండేది. బాబా అన్ని వేళలా అందరికీ అహాన్ని వీడమని బోధించారు. భక్తుల్లో తనను ఆశ్రయించి వచ్చిన వారిలో మొదటగా అహాన్ని తొలగించేవారు. అహం అనేది మనిషికి గుడ్డితనం లాంటిదన్నది బాబా భావన. అహంకారపు చీకట్లు తొలగనిదే ఏ మనిషినీ తన దరికి చేర్చుకునేవారు కాదు. తన ప్రేమతత్వంలో మానసికానందాన్ని, తన జీవిత చరిత్ర రాయటానికి అనుమతి కోసం వచ్చిన హేమాదిపంతుకు బాబా మొదటగా ఈ సందేశాన్నే అందించారు. మతాలపేరిట మనుషుల నడుమ అంతరాలను ఆయన తన మతంలో చేర్చలేదు. సమస్తప్రాణులు ఒకటేనని, ప్రేమ, దయ, కరుణలతో మానవ జీవిక సాగాలని, భగవంతునియందు అపారనమ్మకంతో మంచికర్మలు చేయడమే పరమావధిగా జీవించాలని, దానగుణం కలిగి ఉండటం, పనిపట్ల శ్రద్ధ వహించటం, బాధ్యతలను ఏమారకపోవటం ప్రతిమనిషి పరమ కర్తవ్యాలని గీతాసారంలా... బాబా తనదైన సాయిగీతలా భక్తులకు చెప్పేవారు. తనను విశ్వసించిన వారిని అనునిత్యం కంటికి రెప్పలా కాపాడుకుంటానని అభయమిచ్చేవారు. తన భక్తిసామ్రాజ్యంలో అందరూ సుఖసంతోషాలతో దేనికీ కొరత లేకుండా జీవిస్తారని భరోసా ఇచ్చే బాబా, యోగులలో పరమయోగి. నమ్మిన వారి ఏలిక. జీవితమంటేనే ప్రేమమయమని చాటిన సత్యస్వరూపుడు. బాబాను పూజించడంతో సంతృప్తి పడటం, ఉపవాసాలు ఉండి ఊరడిల్లడం, షిరిడీ వెళ్లి సంతోషపడటమే కాదు... ఆయన బోధలను ఆచరించేందుకు ప్రయత్నించాలి. అప్పుడే సద్గురువు అనుగ్రహం లభిస్తుంది.

అత్రి మహర్షి బ్రహ్మ మానస పుత్రులలో మొదటివాడు. సప్తరుషులలో రెండవవాడు. అత్రి మహర్షికి కర్దమ ప్రజాపతి కూతురు అనసూయతో వివాహం జరుగుతుంది. ఆమె అత్రి మహర్షికి నిత్యం సేవలు చేస్తూ ఎంతో గొప్ప పతివ్రతగా పేరుతెచ్చుకుంది. ఒకరోజు త్రిమూర్తులు ముగ్గురు ఆమె పాతివ్రత్యాన్ని పరీక్షించటానికి అత్రి మహర్షి ఆశ్రమానికి వచ్చి ఆతి«థ్యం స్వీకరించటానికి వచ్చామని చెప్తారు. అత్రి మహర్షి ఎంతో ఆనందంతో వారికి మర్యాదలు చేసి భోజనానికి కూర్చోమని ప్రార్థిస్తాడు. అప్పుడు త్రిమూర్తులు తాము అన్నం తినాలంటే వడ్డించే స్త్రీ వివస్త్ర అయ్యి ఉండాలని అంటారు. అనసూయ దేవి అంగీకారంతో అత్రి మహర్షి సరేనంటాడు. వాళ్ళు భోజనానికి కూర్చోగానే అనసూయ వారి మీద మంత్రజలం చల్లి చంటిపిల్లలుగా మార్చి వారి ఆకలిని తీర్చి ఉయ్యాలలో పడుకోబెడుతుంది. ఇది తెలుసుకున్న వారి భార్యలు అత్రి ఆశ్రమానికి వచ్చి అతనినీ, అనసూయాదేవిని వేడుకుని ఆ పసిపిల్లల్ని మళ్లీ త్రిమూర్తులుగా పొందుతారు. అపుడు ఆ త్రిమూర్తులు మా ముగ్గురి అంశతో మీకు మేము సంతానంగా పుడతామని చెప్పి వెళ్ళిపోతారు. చాలా కాలం పిల్లలు కలగకపోవటంతో అత్రి మహర్షి భార్యతో కలిసి తపస్సు చేస్తాడు. దాని వల్ల కొన్నాళ్ళకు అత్రి మహర్షి కంటిలోంచి చంద్రుడు, అనసూయా దేవి గర్భంలోంచి దత్తాత్రేయుడు, దూర్వాసుడు పుడతారు. జీవనం సాగించటానికి ధనం అవసరం అవ్వటంతో అత్రి మహర్షి పృథు చక్రవర్తి దగ్గరకు వెళతాడు. పృథుడు ఇచ్చిన ధనాన్ని తీసుకెళ్ళి తన పిల్లలకిచ్చి అత్రి మహర్షి అనసూయదేవితో కలిసి తపస్సు చేసుకోవటానికి వెళ్ళిపోతాడు. అలాగే ఒకసారి దేవతలకి, రాక్షసులకి యుద్ధం జరిగి అందులో రాహువు వేసిన అస్త్రాలకి సూర్యచంద్రుల వెలుగు తగ్గి లోకమంతా చీకటిమయం అవుతుంది. అప్పుడు అత్రి మహర్షి తన చూపులతోనే రాక్షసులందరినీ చంపేస్తాడు. అత్రి మహర్షి రచించిన ఆత్రేయ ధర్మశాస్త్రంలో దాన ధర్మాలు, జపతపాలు, పూజ విధానం, దేవతా ప్రతిష్ఠ మొదలైన వాటి గురించి చెప్పబడింది. దత్తపుత్రుడిని స్వీకరించటం అనే దాని గురించి మొట్టమొదట చెప్పింది అత్రి మహర్షే. మన మహర్షుల గురించి తెలుసుకోవడం మనకెంతో మంచిది.

‘‘ఇటీవల కాలంలో యువత ఆధ్యాత్మిక చింతన, మంచి ప్రవర్తన వంటి మంచి పనులు మరచి తప్పుదారి పడుతున్నారు. వారు అనుసరిస్తున్న చెడు మార్గాన్ని తప్పించి మంచిమార్గంలో నడిచేలా చేయడమే మా సినిమా కథాంశం. నవంబర్‌లో షూటింగ్‌ ప్రారంభించి,  జనవరిలోగా పూర్తి చేయాలనుకుంటున్నాం’’ అన్నారు దర్శక–నిర్మాత కృష్ణదేవ్‌. ప్రశాంత్‌నిమ్మని, ఐంద్రిల్లా చక్రవర్తి జంటగా స్వీయ దర్శకత్వంలో వానమామలై కృష్ణదేవ్‌ నిర్మిస్తున్న ‘శ్రీకరం శుభకరం నారాయణీయం’ సినిమా హైదరాబాద్‌లో ప్రారంభమైంది.  ముహూర్తపు సన్నివేశానికి శ్రీమతి మధు కెమెరా స్విచ్చాన్‌ చేయగా, సముద్రాల వేణుగోపాలచారి క్లాప్‌ ఇచ్చారు.

ఒక వృద్ధుడు చేతిలో జపమాల, మెడలో రుద్రాక్షహారం ధరించి, ‘ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ’ అనే మంత్రాన్ని జపిస్తూ గంగానది తీరంలో నడుస్తున్నాడు. ఆ తరంగాలు కలిపురుషుని తాకాయి. ఎక్కడి నుండి వస్తున్నది మంత్ర శబ్దం అని చుట్టూ పరికించాడు. గంగానదీ తీరంలో ఒక బక్కచిక్కిన ముదుసలి ‘ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ’ అనే నామాన్ని జపించడం చూసి ఆ మంత్ర జపాన్ని ఆపాలని ఆ ముసలివాడి దగ్గరికి వెళ్లి పట్టుకోబోయాడు. అయన మీద చేయి వేసిన వెంటనే ఎగిరి యోజనం దూరంలో పడ్డాడు. ఆ దెబ్బకి కలిపురుషుడు గజగజ ఒణికిపోయాడు. ‘ఇతన్ని చూస్తే బక్కచిక్కి ఉన్నాడు. గట్టిగా గాలి వస్తే ఎగిరేలా ఉన్నాడు. కాని పట్టుకుందామంటే నేను ఎక్కడో పడుతున్నాను. ఒకవేళ నాశక్తి సన్నగిల్లిందా? లేక ఇదంతా శ్రీకృష్ణుడి మాయా ప్రభావమా? అసలు ఇంతకీ ఆ ముసలివాడు ఎవడు? శివుడా? విష్ణువా?’ అనుకుంటూ ఉండగా అటుగా వెళ్తున్న వేదవ్యాసుడు కనిపించాడు. కలి వెంటనే వ్యాసుడి దగ్గరికి వెళ్లి ‘‘మహానుభావా! సమయానికి వచ్చావు. నా సందేహాన్ని నివృత్తి చెయ్యి. అదిగో ఆ దూరంగా వెళ్తున్నాడే ఆ ముసలివాడు ఎవరు? ఆయన్ని పట్టుకోబోతే నా బలం సరిపోవడం లేదు. ఇదసలు నా రాజ్యమేనా? లేక మీరందరూ కలిసి నన్ను మాయ చేస్తున్నారా? చెప్పండి’’ అని వేడుకున్నాడు. వేదవ్యాసుడు నవ్వి, ‘‘ఓహో అదా నీ సందేహం. అయన పరమ విష్ణుభక్తుడు. అయన జపించే నామం వలన విష్ణుశక్తి ఉత్పన్నమై నిన్ను దగ్గరికి రానివ్వదు. పట్టుకోవాలని ప్రయత్నించావా! విష్ణువు నిన్ను నాశనం చేసి కలియుగాన్నే లేకుండా చేస్తాడు. త్రికరణ శుద్ధిగా నిత్యం  ‘ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ’ అనే నామాన్ని ఎవరు పఠిస్తూ ఉంటారో వారిని నువ్వు కనీసం తాకను కూడా తాకలేవు’ అని చెప్పి వెళ్ళిపోయాడు. ఆనాటినుంచి కలిపురుషుడు వీలయినంత వరకు హరినామస్మరణ జరగకుండా అడ్డుపడుతూ, ఆటంకాలు సృష్టిస్తూ ఉన్నాడు. పుణ్యపురుషులు మాత్రం భగవన్నామ స్మరణ జరిగేలా చూస్తూనే ఉన్నారు. అందుకే ధర్మం ఈ మాత్రం ఒంటి కాలిమీదనైనా నిలబడగలుగుతోంది. 

కొందరు పూజ ప్రారంభంలో సంకల్పం విషయంలో చాలా శ్రద్ధ చూపుతారు. తమకున్న అనేక కోరికలు సఫలం కావాలని సంకల్పంలో చెప్పుకుంటారు. గుడికి వెళితే, పూజారికి తమ పేరు, గోత్రం చెబుతారు. ఆ తర్వాత తమ కుటుంబ సభ్యులవి, తెలిసిన వాళ్లవి, తమకు ఇష్టమైన వారివి... ఇలా కనీసం ఒక డజనుకుపైగా పేర్లు, గోత్రాల జాబితా చెప్పందే వదలరు. ఆ తర్వాత పూజమీద మాత్రం మనసు లగ్నం చేయరు. బస్సుల్లో, రైళ్లలో ప్రయాణించేటప్పుడు ఎక్కడైనా దేవుడి ప్రతిమ కనిపిస్తే, అక్కడినుంచే ఒక నమస్కారం విసిరేస్తారు. గుడికి వెళ్లినప్పుడు మాత్రం దేవుడి మీద మనసు లగ్నం చేయరు. ముందువాళ్లని, పక్కవాళ్లని తోసుకుంటూ, తామే ముందుగా వెళ్లడం మీదే దృష్టి అంతా.  ఇంకొందరికి కోరికల మీద తప్ప దేవుడి మీద భక్తి ఉండదు. ఏ దేవుడు ఏ కోరిక తీర్చడంలో ప్రసిద్ధో తెలుసుకుని ఆయా ఆలయాలకు వెళుతుంటారు. నిజానికి కోరికలు కోరడంలో తప్పేమీలేదు. కానీ, తన భక్తులకు ఏమి కావాలో ఈశ్వరునికి తెలుసనే విషయం మీద నమ్మకం ఉంటే అలా చేయరు. మనకేది మంచిదో దానిని ఎప్పుడు ఎలా, ఎవరి ద్వారా ఇవ్వాలో ఆయనకు తెలుసు. కాబట్టి కోరికలు నెరవేర్చుకోవడం కోసం చేసే పూజ నిజమైనది కాదు. భక్తితో ఈశ్వరార్చన చేయడంæసద్గుణం. సర్వాంతర్యామి అయిన భగవంతుని ఆలయానికి వెళ్లినప్పుడు మనసుకు పశాంతత, ఏకాగ్రచిత్తం లభిస్తాయి. వాటితోపాటు అక్కడ నిత్యం చూసే ఆచారాలు (ఆచరించే వాటిని ఆచారాలు అంటాం) మనలను ఆలోచింపచేస్తాయి. వాటివెనుక కొన్ని రహస్యాలు దాగి ఉన్నాయని, ఈ ఆచారాల వెనుక లౌకికమైన, వేదాంతపరమైన అంశాలు మిళితమై ఉన్నాయని ఆధ్యాత్మిక గురువులు, అర్చకులు చెబుతున్నారు. వాటి గురించి తెలుసుకోవడం, అర్థం చేసుకోవడం అవసరం. గుడికి వెళ్లిన కాసేపూ మనసును ప్రశాంతంగా ఉంచుకుని, భగవంతుడి మీద లగ్నం చేస్తే, మనకు కావలసినవేవో ఆయనే తీరుస్తాడు కదా!  

మాతృదేవోభవ పితృదేవోభవ ఆచార్య దేవోభవ అని శాస్త్రాలు చెప్పాయి. తల్లిదండ్రులే ప్రత్యక్షదేవతలని ప్రవచనాలలో వింటూ ఉంటాం. కానీ, తల్లిదండ్రులను పాతసామాన్ల గదిలోనో, పశువులపాకలోనో పడేసే పిల్లలు ఉన్నారు. అలాంటి వారిని ఏమనాలి? ఒక కుమారుడు కానీ, కుమార్తెకానీ ఈ శరీరంతో తిరుగాడుతున్నారంటే అందుకు కారకులైనది తల్లిదండ్రులే కదా, వారుండబట్టే కదా, ఈ భూమి మీదకు రాగలిగింది. ఆ విషయాన్ని విస్మరించి, నా తల్లిదండ్రులు నాకేమిచ్చారు, నేను వారికెందుకు కృతజ్ఞత చూపించాలి? ఎందుకని వారికి ఈ వయసులో సేవలు చేయడం, వారి అవసరాలు తీర్చడమెందుకు అనుకుని వారిని పూర్తిగా పనికిరాని వారిగా పక్కన పెడతారు. తేజస్సును, బ్రహ్మ స్వరూపంలో తేజస్సుగా, వీర్యంగా నిక్షేపించినవాడు కేవలం తండ్రి. తన కన్నబిడ్డల శరీరానికి ఆధారమైన తల్లీ తండ్రి శరీరంతో ఉండొచ్చు, ఉండకపోవచ్చు. ఉన్నా నమస్కరించాలి, లేకపోయినా నమస్కరించాలి. కృతజ్ఞులమై ఉండాలి. అలా లేనివారిని చూసి చూసి... పితృదేవతాస్వరూపంలో ఉన్న తల్లిదండ్రులు – అటువంటి సంతానాన్ని కన్నందుకు కుమిలిపోతారట. అయితే ఏమిటి? అనుకుంటారేమో, పితృదేవతలు సంతోషంగా లేకపోతే, ఈ లోకంలో మనం సంతోషంగా ఉండలేమట. అది గుర్తుపెట్టుకోవాలి.  

టెపిక్‌, మెక్సికో : మరికొద్ది సంవత్సరాల్లో మీరు జంతువుల మాంసానికి బదులు చెట్ల నుంచి తయారు చేసిన మాంసాన్ని ఆస్వాదించబోతున్నారు. అవును. ప్రపంచవ్యాప్తంగా మాంసానికి డిమాండ్‌ విపరీతంగా పెరుగుతుండటంతో ప్రత్యామ్నాయ మార్గాలకు అడుగులు పడుతున్నాయి. 2050 కల్లా ధనిక దేశాల్లో జంతువుల మాంసం మాయమవుతుందని ఓ పరిశోధకుడి రిపోర్టు. ఆయన ​ప్రకారం  చెట్ల నుంచి తయారు చేసిన మాంసం లేదా ఫ్యాక్టరీల్లో తయారు చేసిన మాంసం మార్కెట్లో, రెస్టారెంట్లలో మాంసాహార ప్రియులకు విందుగా మారుతుంది. సాధారణ జంతువుల మాంసంతో పోల్చితే అత్యధిక ప్రొటీన్‌ విలువలతో రుచిగా ఈ మాంసం ఉంటుంది. పురుగులు, స్పిరులినా లాంటి ప్రత్యమ్నాయంగా మారుతాయని మరికొందరు పరిశోధకులు చెప్పారు. యూఎన్‌ ఫుడ్‌ అగ్నికల్చర్‌ ఆర్గనైజేషన్‌(ఎఫ్‌ఏఓ) ప్రకారం.. 2050 కల్లా మానవ అవసరాల రీత్యా వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు 50 శాతం పెరగాల్సివుంది.

సాధారణంగా చాలామంది తాము అనుకున్న పని జరగకపోయినా, కోరిన కోరిక తీరకపోయినా, ఆశించినది అందకపోయినా ‘ఆ భగవంతుడేమిటండీ!’ అంటాం. కానీ ఓ పని జరిగిందంటే ఆ పని జరగడం వెనుక ఒకడున్నాడని గుర్తు. ‘నీవు’ అనే వాడివి ఒకడుంటేనే ’బాగున్నావా?’ అని అడుగుతారు. బాగుండడం అనేది దేనిమీద ఆధారపడింది? ఊపిరి తీసి ఊపిరి విడిచిపెట్టడం మీద. తీసిన ఊపిరి వదలకపోతే.. వదిలిన ఊపిరి తీయకపోతే శివం, శవం అవుతుంది. మరి ఊపిరి తీసిన వాడెవరు. నీవే. మరి పోయిన వాళ్ళందరూ ఊపిరి తీయడం చేతగాకనో, మర్చిపోయో వెళ్ళిపోయారా! ఊపిరి తీసి వదిలిపెడుతున్నంత కాలం నాన్నగారు, గురువుగారు, మామయ్యగారు, అన్నయ్యగారు... అబ్బో ఎన్ని అనుబంధాలో... ఆ వాయువు తీయడం ఆగిపోయింది. చివరికి భార్య, పిల్లలు, బంధువులు కూడా ‘ఆయన శరీరం కట్టె, దాన్నెలా పట్టుకుంటాను’ అంటారు. అంటే నీ శుభాలన్నీ ఆశ్రయించి ఉన్నది నీ ఊపిరిని. దాన్ని పని చేయించేవాడు వేరొకడున్నాడు. నీవు నిద్రపోతున్నా దాన్ని సజావుగా పనిచేయిస్తున్నాడు కదా... వాడున్నాడని నమ్మడానికి ఇంతకంటే ఏం సాక్ష్యం కావాలి మనకి? అందుకే అన్నారు పెద్దలు శాస్త్రాన్ని నమ్మి ప్రవర్తించమని... మనం కనీసం ఈ మాత్రం ఉంటున్నామన్నా, పొద్దున్నే లేచి కాఫీనో, టీనో తాగుతూ పేపరు చదువుతూ భార్యాపిల్లలతో కబుర్లు చెప్పుకుంటున్నామన్నా కూడా అందుకు భగవంతుడి అనుగ్రహం ఉందని గ్రహించాలి.

దైవం మానుష రూపేణా... అన్నదానికి నిలువెత్తు నిదర్శనం షిరిడీ సాయి జీవితం. బాబా బోధల్లో దానధర్మాలు చేయడం, ఇతరులకు ఆపద సమయంలో సాయం చేయడం ప్రధానమైనవి. ఎప్పుడూ సత్యం మాట్లాడాలి. ధర్మమార్గాన్ని అనుసరించాలి. దొంగతనం, వ్యభిచారం చేయరాదు. మూఢనమ్మకాలను, మూర్ఖపు ఆలోచనలు విడిచిపెట్టాలి. సమాజ శ్రేయస్సుకు తోడ్పడే శుభకార్యాలు ఆచరించాలి. అయితే మంచి చేయకుండా కొందరు అంతరాయాలు కల్పిస్తారు కాబట్టి కార్యం పూర్తయ్యే వరకూ గుప్తంగా ఉంచటం మంచిది. హింసతో చేసినది ఎంతటి మహత్కార్యమైనా అది శుభప్రదం కాదు. కనుక ఏ పనిలోనూ హింసకు తావివ్వరాదు. అహంకారాన్ని పరిత్యజించాలి. అహంకారాన్ని వదలిపెట్టకుండా షిరిడీ వచ్చినా ప్రయోజ నం శూన్యం. మంచిపనులకు ఫలం సుఖం రూపంలోనూ, చెడుపనులకు ఫలం కష్టం రూపంలోనూ అనుభవించవలసి ఉంటుంది. అయితే ఆయన చెప్పేది ఒకటే, జలతారు వస్త్రం ఇవ్వడానికి తాను సిద్ధపడితే గుడ్డపీలికలు కోరుకోవద్దంటాడు. అంటే ఎప్పుడు ఎవరికి ఏది ఇవ్వాలో తనకు తెలుసునని, అల్పమైన కోరికలు కోరకుండా, ఆత్మజ్ఞానం కలగాలని కోరుకున్న వారికి తాను అన్నీ ఒసగుతానంటాడు. మొక్కులు మొక్కి, అది తీరగానే అది చేస్తాం యిది చేస్తాం అని ఆ తర్వాత ముఖం చాటేసేవారిని సాయినాథుడు వదలడు. వారినుంచి తనకు రావలసిన బాకీని బహుచక్కగా వసూలు చేసుకుంటాడు. సమాధి నుంచే తాను భక్తులు కోరిన కోరికలు తీరుస్తానని చెప్పిన సాయిభగవానుడు తాను ఇచ్చిన వాగ్దానాన్ని నెరవేర్చడం ఒక్కనాటికి కూడా మరచిపోలేదు. ఆయన మహా సమాధి చెంది వందేళ్లు గడుస్తున్నా, ప్రశాంత చిత్తంతో మొరపెట్టుకుంటే చాలు... భక్తుల మొర ఆలకిస్తాడు. కోరినది ఇస్తాడు. అందుకు ఆయన భక్తులే సాక్షులు. సాయిబాటలో నడవాలంటే ముందుగా సాటి మనిషిని మనిషిగా ప్రేమించడం నేర్చుకోవాలి. హింసతో కూడుకున్నది ఎంతటి మహత్కార్యమైనా అది శుభప్రదం కాదు. కనుక ఏ పనిలోనూ హింసకు తావివ్వరాదు. అహంకారాన్ని వదలిపెట్టకుండా షిరిడీ వచ్చినా ప్రయోజ నం శూన్యం. 

ఏలూరు (ఆర్‌ఆర్‌పేట) : అది నగరం నడిబొడ్డులోని గొప్ప ఆధ్యాత్మిక సంస్థ. నగరానికి చెందిన దాత సంస్థను ఏర్పాటుచేసి ఎకరాలకు ఎకరాల భూమి రాసిచ్చా రు. సంస్థ బాగోగులు చూసుకోవడానికి ధర్మకర్తలను నియమించారు. ట్రస్టీలుగా ఉన్న ఆ ధర్మకర్తలే సంస్థ భూములను తె గనమ్మేసి దాత ఆశయానికి తూట్లు పొడిచారు. ఏలూరులోని శంకరమఠం ఆస్తులపై కన్నేసి అన్యాక్రాంతం చేస్తున్నారు. వివరాలిలా ఉన్నాయి. ఏలూరు రామచంద్రరావు పేటలో శంకర మఠం అనే ఆధ్యాత్మిక సంస్థను 1946లో నగరానికి చెందిన వడ్లమన్నాటి సుందరమ్మ అనే దాత స్థాపించారు. సం స్థ నిర్మాణం, అభివృద్ధి కోసం సుమారు 18 ఎకరాల భూమిని అదే సంవత్సరం ఫిబ్రవరి 2న ట్రస్ట్‌ డీడ్‌ రాసి రిజిస్ట్రేషన్‌ చేయించారు. మఠం నిర్వహణ కోసం ధ ర్మకర్తలను నియమించారు. శంకర మఠానికి తన పేరు పెట్టాలని, ఏలూరులో ప ర్యటించే పీఠాధిపతులు, వారి శిష్య పరి వారం కోసం ఆశ్రమం నిర్మించాలని, వా రికి భోజన సదుపాయాలు కల్పించాలని విల్లు రాసి ధర్మకర్తల చేతిలో పెట్టారు. శంకర మఠం నిర్మాణంలో ఉండగానే ఆ మె మరణించారు. శంకర మఠాన్ని కొంతకాలం బాగానే నిర్వహించిన ధర్మకర్తలు, దాత సుందరమ్మ వారసుల పర్యవేక్షణ లేకపోవడంతో విల్లులో ఉన్న నిబంధనల ను తమకు అనుకూలంగా మార్చుకుని సంస్థ ఆస్తులను విక్రయించడం మొదలు పెట్టారు. మఠం అభివృద్ధిని వదిలేశారు. దాత ఇచ్చిన ఆస్తులివే.. దాత సుందరమ్మ రాసిన విల్లు ప్రకారం రామచంద్రరావుపేట పడమర ‘ఈ’ వా ర్డులోని టౌన్‌ సర్వే 87,88, 146 నంబర్లలోని 3.06 ఎకరాల భూమిలోనే శంకరమఠం నిర్మించారు. దీని అభివృద్ధి కోసం 1948లో పత్తేబాద మోతే నరసింహరావు తోటకు పశ్చిమంగా (అశోక్‌నగర్‌ ప్రాం తం) ఉన్న 8.32 ఎకరాల తమలపాకు తోటను రాసి ట్రస్ట్‌ డీడ్‌ రిజిస్టర్‌ చేయిం చారు. అలాగే 1949 జనవరి 4న పెదపాడు మండలం సత్యవోలు గ్రామంలోని 295వ నంబర్‌ పట్టాలో దక్షిణం వైపు ఉన్న, తనకు చెందిన మరో 8 ఎకరాల భూమిని కూడా శంకర మఠం అభివృద్ధి కోసమే రాసి విల్లు రిజిస్టర్‌ చేయించారు. దీంతో పాటు తన వంట మనిషి జాలమ్మ అనే మహిళ తనకు సేవలు చేస్తుండటం తో మెచ్చి సత్యవోలులోని 295 నంబర్‌ పట్టాలో 2 ఎకరాల భూమిని 1949లోనే రాసి ఆమె జీవిత కాలం అనుభవించవచ్చని, ఆమె మరణానంతరం ఆ భూమి కూడా శంకర మఠానికే చెందుతుందని వి ల్లు రిజిస్టరు చేయించారు. ఇవన్నీ తాను ధర్మకర్తగా నియమించిన ఈదర వెంకట్రావు చేతిలో పెట్టారు. శంకర మఠం అభివృద్ధికి తాను రాసిన భూములను అవసరం మేరకు విక్రయించుకోవచ్చని విల్లులో పేర్కొన్నారు. సుందరమ్మ ఆశయానికి తూట్లు శంకర మఠం అభివృద్ధి చేసి దానికి తన పేరు పెట్టాలని కోరిన దాత సుందరమ్మ  ఆశయానికి ధర్మకర్త తూట్లు పొడిచారు. మఠానికి ఆమె పేరు పెట్టి మఠంలో ఆమె ఫొటో పెట్టగా అవి ప్రస్తుతం కనుమరుగైపోయాయి. అలాగే మఠం అభివృద్ధి కోసం అవసరమైతే విక్రయించుకోవచ్చు అనే  పాయింటు ఆధారంగా ధర్మకర్త త మలపాకు తోటలోని 8.32 ఎకరాలను ఇళ్ల స్థలాలుగా మార్చి, సత్యవోలులోని 8 ఎకరాల భూమిని కూడా విక్రయించేశా రు. దాంతోపాటు శంకర మఠం ఉన్న 3.06 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో ప్రస్తుతం మ ఠం ఉన్న భూమి 581.77 చదరపు గజా లు మినహా మిగిలిన భూమిని అమ్ముకుని సొమ్ములు చేసుకున్నారు. బంగారు, వెండి ఆభరణాలు కూడా.. శంకర మఠానికి దాత సుందరమ్మ పలు బంగారు, వెండి ఆభరణాలు కూడా సమర్పించారు. 1970లో సుందరమ్మ కోడలు రాజేశ్వరి ధర్మకర్తగా బాధ్యతలు స్వీకరిం చే నాటి సంస్థ భూములు అన్యాక్రాంతమయ్యాయని, బంగారు, వెండి ఆభరణాలు కూడా కనిపించకుండా పోయాయని గుర్తించారు. ఇదిలా ఉండగా 1972 లో శంకరమఠం దేవాదాయశాఖ పరిధి లోకి వెళ్లింది. ఈ సందర్భంలో సెక్షన్‌ 38 ప్రకారం తయారు చేసిన దస్త్రంలో రాజేశ్వరి ఈ అంశాలను లిఖిత పూర్వకంగా ప్రస్తావించారు. అయినా దేవాదాయశాఖ అధికారులు ఎటువంటి చర్యలు తీసుకోలేదు. ఈ క్రమంలో 1990లో ఈదర వెంకట్రావు మనుమడు ఈదర వెంకటరమణ ప్రసాద్‌ ధర్మకర్తగా బాధ్యతలు తీసుకున్నారు. వంట మనిషికి రాసిన భూమి కూడా.. 1990 నుంచి ధర్మకర్తగా ఉన్న వెంకటరమణ ప్రసాద్‌ దాత సుందరమ్మ వంట మనిషికి అనుభవ హక్కు, అనంతరం శంకర మఠానికి చెందేలా విల్లు రాసి ఉ న్న సత్యవోలులోని భూమిని విక్రయిం చారు. ప్రస్తుతం ఈ భూమి ఎకరం రూ. 50 లక్షలకు పైగానే పలుకుతోంది. విల్లులో విక్రయిం చుకునే హక్కు కల్పించిన దాదాపు 20 ఎకరాల భూమిని ముందుగానే అమ్మివేసిన ధర్మకర్తలు అనంతరం వారి వారసునికి విల్లు అప్పగించగా, విల్లులో విక్రయపు హక్కులు లేవని స్పష్టంగా రాసి ఉన్నా రమణప్రసాద్‌ అమ్మడం విమర్శలకు దారి తీసింది. నానమ్మ ఆశయాల కోసం పోరాడతాం ఏలూరు ప్రజలకు ఆధ్యాత్మికతను పంచడానికి మా నాయనమ్మ శంకర మఠం నిర్మించి, దాని అభివృద్ధికి భూములను రాసిచ్చారు. ధర్మకర్తలు వాటిని అమ్ముకోవడం దారుణం. నానమ్మ ఆశయాలు నెరవేర్చడానికి, శంకర మఠాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి కృషిచేస్తాం. దేవాదాయశాఖ అధికారులు మఠం అభివృద్ధికి సహకరించాలి.  – వడ్లమన్నాటి వెంకట లక్ష్మీ సీతారాం, దాత సుందరమ్మ మనుమడు క్రయవిక్రయాలకు తావులేకుండా చేశాం శంకర మఠానికి చెందిన కొన్ని భూములు అమ్మివేసినట్టు మా దృష్టికి వచ్చింది. మిగిలిన ఆస్తులను విక్రయించకుండా ఉండేందుకు చర్యలు తీసుకున్నాం. ప్రస్తుతం శంకరమఠం ఉన్న 581.77 గజాల స్థలాన్ని క్రయవిక్రయాలకు తావులేకుండా రిజిస్ట్రార్‌ కార్యాలయంలో 22ఏ(1)(సి) చేయిం చాం. దాత సుందరమ్మ ఆశయాల మేరకు శంకరమఠాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి చర్యలు తీసుకుంటాం. – సీహెచ్‌ దుర్గాప్రసాద్, అసిస్టెంట్‌ కమిషనర్, దేవాదాయశాఖ

దేవుడు ఏ రూపంలో సాక్షాత్కరిస్తాడో ఎవరూ చెప్పలేదు. ఆ దేవుడు కూడా చెప్పలేడేమో తను ఏ రూపంలో మనిషికి సాక్షాత్కరిస్తాడో! మనిషికి దేవుడిని సాక్షాత్కరింపజేసేవారు వేరే ఉంటారు. ఎవరు ఆ ‘వేరే’? మనుషుల్లోని దేవుళ్లు! మనిషి కంటే ఒక మెట్టు పైన ఉన్నవాళ్లు, దేవుడిని మనిషి దగ్గరికి ఒక మెట్టు కింది దించగలిగిన వాళ్లు.. ఈ ‘మనుషుల్లోని దేవుళ్లు’. వీళ్లకు మనం ఏ పేరైనా పెట్టుకోవచ్చు.. ‘మనిషి’ అని గానీ, ‘దేవుడు’ అని గానీ అనకుండా! మనిషి అంటే మరీ తక్కువైపోతారనీ, దేవుడు అంటే మరీ ఎక్కువైపోతారని కాదు దీని అర్థం. మనిషికి, దేవుడికి మధ్య వారధిగా ఉన్నవారు మనిషీ, దేవుడు కాకుండా మరొకటేదైనా అయి ఉంటారు కదా! అందుకు. మళ్లీ ‘దేవుడిలాంటి మనిషి’ వేరు! దేవుడిలాంటి మనిషి అకస్మాత్తుగా సాక్షాత్కరిస్తాడు. దేవుడిలా! అతడిని ఏ దేవుడో వచ్చి సాక్షాత్కరింపజేయడు. మనకే అనిపిస్తుంది, కళ్లెదుట దేవుడు ప్రత్యక్షమైనట్లుగా. ‘ఏంటలా ఉన్నా?’ అంటాడు ఆ దేవుడి లాంటి మనిషి. మనతో ఏ బంధమూ, ఏ సంబంధమూ, ఏ అనుబంధమూ, ఏ భవబంధమూ లేని ఆ మనిషి! ‘తిన్నావా?’ అని అడుగుతాడు. ‘పిల్లలు ఎలా ఉన్నారు?’ అంటాడు. ‘కంటిలో ఆ చెమ్మ ఏమిటి?’ అని అంటాడు. ‘నేనేమైనా చేయగలనా?’ అని కూడా మనసును నిమురుతాడు. దేవుళ్లే వచ్చి దర్శించుకునే మనిషిలా అనిపిస్తాడు అప్పుడా దేవుడిలాంటి మనిషి! ఏమిటి తేడా ఈ దేవుడిలాంటి మనిషికి, మనుషుల్లోని దేవుడికి? మనుషుల్లోని దేవుడికి ఒక ఆశ్రమం ఉంటుంది. దేవుడి లాంటి మనిషి.. ఆశ్రయం కోసం మన దగ్గరికి వచ్చిన దేవుడిలా ఉంటాడు. మనుషుల్లోని దేవుడి దగ్గరకు మనం వెళ్తాం. దేవుడిలాంటి మనిషి మన దగ్గరకు వస్తాడు. అంతే తేడా. అంతే తేడా కాదు. అంత తేడా! దేవుడికీ, దేవుడిలాంటి మనిషి మధ్య కూడా తేడా ఉంది. మనం వెళ్లే దేవుడికి అంతకుముందే కట్టిన గుడి ఒకటి ఉంటుంది. మన దగ్గరకు వచ్చే దేవుడు మన గుండెలో గుడి కట్టుకుని వెళ్తాడు. మనం వెళ్లే దేవుడి దగ్గర తోపులాట ఉంటుంది. మన దగ్గరకు వచ్చే దేవుడు మన  కోసమే వాళ్లను వీళ్లను తోసుకుని వస్తాడు. ఇవన్నీ కాదు, మనం వెళ్లే దేవుడి దగ్గర మన సమస్యలన్నీ చెప్పుకుంటాం. మన దగ్గరకు వచ్చే దేవుడు అడిగి మరీ మన సమస్యలు తెలుసుకుంటాడు.

భారతీయ సంస్కృతిలో ఆశీర్వచనానికి చాలా విలువ వుంది. అనేక సందర్భాలలో చిన్నవారిని పెద్దవారు ఆశీర్వదిస్తారు. విద్యార్థులను విద్యాప్రాప్తిరస్తు అని, పెళ్ళయిన ఆడవారిని దీర్ఘ సుమంగళీభవ అని, పురుషులని దీర్ఘాయుష్మాన్‌ భవ అనీ... ఇలా సమయానికి తగ్గట్లు వుంటాయి ఆ దీవెనలు. యజ్ఞయాగాదులు చేసేటప్పుడు, వేదోక్తంగా జరిగే కార్యక్రమాలలో పండితులు దేశంలో రాజు న్యాయంగా, ధర్మంగా పరిపాలించాలనీ, దేశం సుభిక్షంగా వుండాలనీ, గోవులు, బ్రాహ్మణులు, ప్రజలందరూ సుఖంగా వుండాలనీ, దేశంలో సకాలంలో వర్షాలు కురిసి దేశం సుభిక్షంగా వుండాలనీ, పిల్లలు లేనివారికి పిల్లలు కలగాలనీ, వున్నవారికి వంశాభివృద్ధి చేసే మనవలు కలగాలనీ, ధనం లేని వారికి సంపదలు కలగాలనీ... ఇలా సమాజంలో అందరి శ్రేయస్సు కోరుతూ ఆశీర్వచనం చేస్తారు. అయితే ఈ ఆశీర్వచనాలకి ప్రభావం వుందా? అవి ఫలిస్తాయా? అంటే ఫలిస్తాయనే చెప్పొచ్చు. సత్పథంలో నడిచే వారికి సత్పురుషులు చేసిన ఆశీర్వచనాలు తప్పక ఫలిస్తాయి. ఈ ఆశీర్వచనాల వల్ల జాతకంలో వుండే దోషాలు, అకాల మృత్యు దోషాలు తొలుగుతాయి. అంతేకాదు, పూర్వజన్మ పాపాలు కూడా నాశనమవుతాయంటారు. గురువులు, సిద్ధులు, యోగులు, వేద పండితులు, పీఠాధిపతులు మనకన్నా చిన్నవారైనా వారి కాళ్ళకి నమస్కరించి వారి ఆశీర్వచనం తీసుకోవచ్చు. అక్కడ మనం నమస్కరించేది వారి వయసుకి కాదు – వారి విద్వత్తుకు, వారిలోని సరస్వతికి. అందుకే పెద్దలకు నమస్కరించి, వారి ఆశీస్సులు అందుకోవాలి. వీలయితే వారికి ఏమైనా సాయం చేసి, వారి మనసును సంతోషంతో నింపాలి కానీ, అపచారాలూ, అపకారాలూ చేసి, వారి మనస్సు నొప్పించడం సరికాదు. ఆలయానికి వెళ్లినప్పుడు వయసులో మనకన్నా పెద్దవారు కనిపించినప్పుడు, వరసలో వారిని ముందుపోనివ్వడం, వారికి ఏదైనా సేవ చేయడం వల్ల భగవంతుని ఆశీస్సులతోపాటు పెద్దల దీవెనలు కూడా పొందవచ్చు. మార్కండేయుడు, ధృవుడు వంటివారు కూడా పెద్దల ఆశీస్సుల వల్లే ఆయుష్షు, యశస్సు పొందారని తెలుస్తోంది.

దేవీనవరాత్రులలో శక్తి పూజ ప్రధానం. దేవి అంటే పరమేశ్వరుని శక్తి. ఈ శక్తిని స్త్రీ స్వరూపిణిగా భావించి కొలవడం ఆచారమైంది. ఆమె దయాతత్వాన్ని అంబ అని, అతిలోక సౌందర్యాన్ని త్రిపుర సుందరి అని, ఆమె భయంకర స్వరూపాన్ని కాళి అని ఉపాసిస్తాం. దుర్గాసప్తశతి ‘యాదేవీ సర్వభూతేషు శక్తి రూపేణ సంస్థితా’ అని కీర్తిస్తుంది. అమ్మవారి అసలు పేరు జ్ఞానప్రసూనాంబిక. ప్రసూనం అంటే పుష్పం. జ్ఞానమనే పుష్పం తనదిగా కల తల్లి అని అర్థం. ప్రసూనానికి ఎలా సుగంధం ఉంటుందో, ఆ సుగంధాన్ని తన చుట్టుపక్కల అందరికీ అవతలి వారి ఇష్టాయిష్టాలకు సంబంధం లేకుండా ఎలా వెదజల్లుతూ ఉంటుందో అలాగే అమ్మవారు కూడా జ్ఞానప్రసూనాంబ కాబట్టి జ్ఞానాన్ని నిరంతరం‡పంచుతూనే ఉంటుంది. దసరా ఉత్సవాల పదిరోజులపాటూ అమ్మను రోజుకో రూపంలో అలంకరిస్తారు. ప్రతినిత్యం అమ్మకు ఇష్టమైన లలితాసహస్రనామస్తోత్రం, బాలాత్రిపురసుందరీ స్తవం, మహిషాసుర మర్దినీ స్తోత్రం, కనకధారాస్తవం, దుర్గాసప్తశ్లోకీ... ఇలా భక్తులు ఆమె సమక్షంలో ఏదో ఒక శ్లోకాన్నో, అష్టోత్తరాన్నో పారాయణం చేస్తూ కనిపిస్తారు. దాని మూలంగా మానసికంగా ఎంతో స్థైర్యాన్ని, ధైర్యాన్ని, బలాన్ని పొందుతారు. ఆలయంలో ఉన్న అమ్మను స్తుతించకపోయినా ఫరవాలేదు. ఇంటిలో ఉండే అమ్మను ప్రేమగా పలకరించడం, ఆత్మీయంగా కబుర్లు చెప్పడం మాత్రం మరచిపోరాదు.  


 ఆత్మీయం
 
 భగవన్నామంలోని శ్రద్ధాభక్తులు మనుషుల చేత అద్భుతకార్యాలను చేయిస్తాయి. అయితే ఆ నామస్మరణలో భక్తిశ్రద్ధలు ముఖ్యం. అవి లేకుండా పవిత్ర నామాల్ని ఎన్నిసార్లు స్మరించినా కలిగే ఫలితం నిష్ఫలం. సాయినాథుడు తన భక్తులనుంచి శ్రద్ధ, భక్తి, విశ్వాసాన్ని దక్షిణగా కోరాడు. అవి తనకిస్తే బతుకుల్ని తీయబరుస్తానని అభయమిచ్చారు. మనం చేసే పనిలో కూడా మనం చూపే భక్తిశ్రద్ధలే ఆ పనిలో రాణించేలా చేస్తాయి. భక్తి, శ్రద్ధ– సబూరి...ఇవి రెండూ కలిస్తే కలిగేది మేలిమి విశ్వాసం.
 
 ఇవే మనల్ని భగవంతునికి దగ్గర చేసే సాధనాలు. ఇందులో ఎటువంటి అనుమానానికి, అపోహలకు ఆస్కారం లేదు. ఉన్నదంతా విశ్వాసమే. ఇటువంటి శ్రద్ధాభక్తులు ఎవరికైతే ఉంటాయో, వారే మహనీయులుగా మారతారు. శ్రీ సాయి సచ్చరిత్రలో బాబా చెప్పినట్లు ... ఈ శరీరాన్ని ధర్మకార్యాచరణకే వినియోగించాలి. సత్కర్మలు ఆచరించాలి. పరమాత్మకోసం ఆరాటపడాలి. అదే నిజమైన భక్తి. అదే నిజమైన ఆధ్యాత్మిక దృక్పథం. అది అలవడాలంటే భక్తి, శ్రద్ధలను కలిగి ఉండాలి.  
  


 ఆత్మీయం
 
 భారతీయ ఆధ్యాత్మిక వాఙ్మయం అత్యంత ప్రాచీనమైనది, శాస్త్రీయమైనది. భూమి, సౌరవ్యవస్థలోని గ్రహాల పరిభ్రమణం మొదలైన వివరాలను మన మహర్షులు ఎంతో శోధించి మనకు అందించారు. వేదాలు, ఉపనిషత్తులు, శాస్త్రాలు, పురాణాలు అన్నీ ఆధ్యాత్మికమైనవే. కంటికి కనిపించని పరబ్రహ్మ దర్శనం వేదధర్మం వలన కలుగుతుంది. నీరు, నిప్పు, గాలి, సూర్యచంద్రులు, పర్వతాలు, పుడమి, చెట్టు, చేమా...అన్నీ ఈశ్వరమయాలు.
 
 అవి మనకు శాంతిని, సుఖాన్ని కలిగించాలని అధర్వణ వేదం ఆకాంక్షిస్తోంది. చుట్టూ ఉన్న ప్రపంచంలోని స్థావర జంగమాలన్నీ సమృద్ధిగా ఉండాలని కోరుకోవడమే కాక ఏ పీడలూ లేకుండా ఉండాలని ఆకాంక్షించారు వేదర్షులు. వేదాలు మనకు బోధించింది ఏమిటంటే.. మనం చేయగలిగినదంతా చేసి, ఊహించని ఫలం ఎదురైనప్పుడు ప్రారబ్ధమనో, దైవ సంకల్పమనో సమాధానపడాలి.
 
 ఆ ఫలం కూడా గతంలో మన కర్మకు ప్రతిఫలంగానే భావించాలి. ఏదేమైనా శుభాన్నే సంకల్పించడం, ఆశించడం మన విధి. భగవద్గీతను బోధించిన జగద్గురువు శ్రీకృష్ణ పరమాత్మ, సామాన్యులకు కూడా అర్థమయ్యే రీతిలో వేదధర్మాన్ని బోధించాడు. వేదాలు, ఉపనిషత్తులు మనకేవో అర్థంకాని విషయాలు చెబుతాయని అనుకోనక్కర్లేదు. చిన్న చిన్న కథలతో జ్ఞానమార్గాన్ని చూపించే శక్తియుక్తులు వాటిలో చాలా ఉన్నాయి. మనిషి చేయాల్సిందల్లా ఆ జ్ఞానాన్ని పొందడానికి త్రికరణశుద్ధిగా గురువును అనుసరించడమే. అప్పుడు సమాజమంతా జ్ఞానమయమే అవుతుంది.
  


 ఆత్మీయం
 
 ధర్మ సంస్థాపనార్థాయ సంభవామి యుగే యుగే అన్నాడు శ్రీహరి. అంటే ధర్మం ఎక్కడుంటే అక్కడ తానుంటానన్నాడు కాబట్టి విష్ణువును స్థితికారుడనీ, సమస్త ప్రాణులనూ రక్షించే వాడని ఉపనిషత్తులు పేర్కొంటున్నాయి. విష్ణువు అంటే విశ్వమంతా నిండిన వాడని అర్థం. ఈ సృష్టిలో అత్యుత్తమమైనవిగా పేర్కొనదగ్గ జ్ఞానం, అమరత్వం, వాత్సల్యం, సౌశీల్యం మొదలైన సమస్త సద్గుణాలు, నవరస భరితాలైన వస్తు వాహనాభరణాలు, రాజోపచారాలు, దైవోపచారాలు, సమస్త సదాచారాలకు ఆధారభూతమైన సంపదలన్నింటికీ శ్రీహరే ఆధారభూతుడు. సమస్త దేవగణాదులలోనూ విష్ణువు కంటే మిన్న అనదగ్గవాడు లేడు.
 
 అదేవిధంగా ‘ఓం నమో నారాయణాయ’ అనే అష్టాక్షరి మంత్రం కంటె అధికమైనది లేదు. దుష్టరాక్షసులకు వరాలనిచ్చి, లోకాలను ఇబ్బందుల పాలు చేసి, చివరకు తాము కూడా ఇబ్బందుల పాలైన బ్రహ్మను, మహేశ్వరుడినీ కూడా విష్ణువే కాపాడిన ఉదంతాలు మనం చూస్తుంటాం. మంత్రపుష్పం అంతా విష్ణుమయమే. సర్వత్రా వ్యాపించి ఉన్నటువంటి ఆ విష్ణుభగవానుని విశేషాలు తెలిపేవే విష్ణు సహస్రనామాలు. ఈ నామాలన్నీ విశ్వవ్యాప్తమైన ఆయన శక్తిని, అనంతమైన ఆయన లీలలనూ తెలియచేస్తూ, మనం ఏ రూపంలో భగవంతుడిని కొలిచినా దేవుడొక్కడే అనే భావనను కలుగచేస్తాయి.


 ఆత్మీయం
 
 ఆయన ఓ జెన్‌ గురువు. ఆయన ఒకరోజు సాయంత్రం వాకిలి అరుగుమీద కూర్చుని రేడియోలో వస్తున్న పాటలు వింటూ ఆనందిస్తున్నారు. పక్కనున్న శిష్యుడికి పాటలలోని భావాన్ని, గాన మాధుర్యాన్ని వివరిస్తున్నారు.  కాస్సేపటికి ఆయనను చూడడానికి ఒక సాధువు వచ్చారు.  ఏంటీ? ఇవాళ షికారుకెళ్ళలేదా?’’ అడిగారు సాధువు. ‘లేదు... ఇదిగో ఈ పాటలు వింటున్నాను. బాగున్నాయా?’’ అడిగారు గురువు.  ఏమిటీ ఆయన పాటలు వింటున్నారా? ఆయన తాగుబోతటగా? చుక్కజీnకుండా ఒక్క క్షణం కూడా ఉండలేడు. అంతెందుకు తాగందే పాడలేడు...’’ అని ఆ గాయకుడి గురించి చాలా తక్కువ చేసి మాట్లాడాడు సాధువు. అప్పుడు గురువుగారు ‘‘మనకు కావలసింది ఆయన గొంతు బాగుందా? లేదా? పాట బాగా పాడుతున్నాడా? లేదా అనేవే ముఖ్యం... ఏమంటారు?అన్నారు. ఏదో పనున్నట్టు అక్కడినుంచి వెళ్ళిపోయాడు సాధువు.
 
 కొంతసేపైంది. మరో సాధువు వచ్చాడు గురువుగారిని చూడటానికి. రేడియోలో వినిపిస్తున్న పాట విని సాధువు కూర్చుంటూనే ఆ పాట పాడుతున్న గాయకుడి గురించి పొగిడాడు. ‘ఆయన గాత్రం అమోఘం. ఆయన ఏ పాటైనా  ఆస్వాదించి పాడతారు. ఆ తీరు నాకు చాలా ఇష్టం’ అన్నాడు.  అప్పుడు గురువుగారు ‘‘ఆ గాయకుడు ఎప్పుడు తాగుతూనే ఉంటాడటగా? చుక్క లేనిదే క్షణంæఉండలేడంటారు అందరూ...’’ అన్నారు. దాంతో ఆ సాధువు చిన్నబుచ్చుకుని వెళ్ళిపోయాడు.  ఇద్దరు సాధువులతోనూ గురువుగారి మాట తీరును గమనిస్తున్న శిష్యుడికి ఏమీ అర్థం కాలేదు. సమయం చూసుకుని ‘‘గురువుగారూ, మిమ్మల్ని ఎలా అర్థం చేసుకోవాలో తెలియడం లేదు’’ అన్నాడు.  గురువుగారు ఇలా అన్నారు – ‘‘కాయగూరలు తూకం వేయడం దుకాణదారు పని. ఆ త్రాసులో మనుషులను కూర్చోపెడితే అది విరిగిపోదూ? అందుకే ఎవరు ఎవర్ని తూకం వేసినా నేను అడ్డుపడి ఏదో ఒకటి మాట్లాడి ఆ విమర్శను సరి చేస్తాను. ఎవరో ఏదో అంటున్నారని మనల్ని మనం సందిగ్ధంలోకి నెట్టేసుకోకూడదు. మనకు హాని లేనంత వరకు ఎవరు ఏం చెప్పినా నష్టం లేదు. విచక్షణ ముఖ్యం’’ అని!


 ఆత్మీయం
 
 దేవుడు చాలా పెద్దగా ఉంటాడేమో అన్నది ఓ పదేళ్ల బాలుడి సంశయం. అదే విషయం తండ్రిని అడిగాడు. అప్పుడే ఆకాశంలో వెళుతున్న ఒక విమానాన్ని చూపించి, అంతుంటాడు దేవుడని తండ్రి చెప్పాడు. దేవుడంత చిన్నవాడా అన్నాడా బాలుడు నిరుత్సాహంగా. మరునాడు తండ్రి విమానాశ్రయానికి తీసుకెళ్తే అక్కడ విమానాల్ని దగ్గర నుండి చూసి ‘విమానాలు ఇంత పెద్దవా?’ అన్నాడా బాలుడు.
 ‘‘అవును దూరం నుండి అన్నీ చిన్నవే. దేవుడూ అంతే. ఆయనకు సమీపంగా ఉంటే ఆయనెంత పెద్దవాడో అర్థమవుతుంది’’ అన్నాడు తండ్రి.
 
 ధర్మశాస్త్రోపదేశకుడొకాయనను ‘దేవుడిచ్చిన ఆజ్ఞలన్నింటిలోకి అతి ప్రాముఖ్యమైనదేది?’ అనడిగాడు ఒకతను. ప్రాముఖ్యమైనవి ఒకటి కాదు రెండున్నాయంటూ, దేవుని సంపూర్ణంగా ప్రేమించాలన్నది మొదటిది కాగా, దేవుని సంపూర్ణంగా ప్రేమించినట్టే, మన పొరుగువాడిని కూడా అంతే ప్రేమించాలన్నది రెండవ ప్రాముఖ్యమైన ఆజ్ఞ అని జవాబిచ్చాడు. ‘నిజమే, బలులివ్వడం, హోమాలు చేయడం కన్నా ముఖ్యమైనది. దేవుని, మన పొరుగువానిని ప్రేమించడమే ముఖ్యమని అతను అంగీకరించాడు. అందుకు ఆ ఉపదేశకుడు, నీవు స్వర్గానికి దూరంగా లేవని వ్యాఖ్యానించాడు.
 
 దైవానికి దూరంగా ఉండటం కన్నా, దగ్గరగా ఉండటం మంచిదే! కాని ఈ రెండింటి కన్నా దైవంలో ఉండేవారు నిజంగా ధన్యులు. దేవుని మహా లక్షణాలు, ఆయన శక్తి భక్తునికి సొంతమవుతాయి. లోకమన్నా, లోకభోగాలన్నా అందరికీ ఆకర్షణే! దీపం పురుగులకూ దీపానికి ఉన్న ఆకర్షణలాంటిదే ఇది. చివరకు ఆ పురుగులన్నీ దీపం వెలుగులో తిరుగుతూనే దీపం మంటలో పడి అంతమవుతాయి. లోకానికి వెలుగు, మంట రెండూ ఉన్నాయి. లోకం వెలుగులో ఎదిగి బాగుపడాలనుకునేవారు చివరకు దాని మంటలో మాడి మసైపోక తప్పదు.


 ఆత్మీయం
 
 మనం చేసే కర్మ చెడుదా లేదా మంచిదా అన్నది నిశ్చయించేది అది చేయడానికి వెన క గల భావనే అని మన సనాతన ధర్మం స్పష్టం చేస్తోంది. చూడడానికి బయటికి చెడుకర్మగా కనిపించినా, ఒక్కోసారి అది భావనని బట్టి సుకర్మ కావచ్చు. మనిషికి కర్మ చేయడానికి వెనక గల భావనని బట్టే అతనికి ఆ కర్మ తాలూకు ఫలితం లభిస్తుంది. మన భావనలన్నింటిని గ్రహించే దేవుడికి అందుకే భావగ్రాహి అనే పేరు రుషులు పెట్టారు. ఇందుకే సద్భావాన్ని ప్రసాదించమని ఒక్క హిందూమతంలోనే ప్రార్థిస్తారు. కర్మ కీలకం తెలిసిన రుషులు మా కళ్లు ఎప్పుడూ మంచినే చూచుగాక, మా చెవులు ఎప్పుడూ మంచినే వినుగాక, మా నాలుక ఎప్పుడూ మంచినే రుచి చూడుగాక అని ప్రార్థిస్తారు. మన మనసుని సద్భావాలతో నింపుకుంటే– సత్కర్మలని, దుష్టభావాలతో నింపుకుంటే దుష్కర్మలని చేస్తాం. ఆశాపరుడు అత్యంత దుష్టుడు. ఎందుకంటే ఆశపడేవాడి మనసు నిండా చెడుభావాలే ఉంటాయి. వారు చేసిన దుష్కర్మలే సరైన సమయంలో వారికి తగిన ఫలితాలనిస్తాయి.
 
 ఒకవేళ పూర్వజన్మలో వారు చేసిన సుకర్మలు ఈ జన్మలో అనుభవించాల్సిన అవసరం ఉంటే, అప్పుడు ఈ దుష్కర్మల ఫలితానుభవానికి పాత శుభకర్మల ఫలితానుభవం అడ్డుపడడంతో, అవి పై జన్మలకి వాయిదాపడి వచ్చే జన్మల్లో వారు దుర్భర కష్టాలు పడవచ్చు. కర్మ పని చేసే తీరు విషయంలో అజ్ఞానం గల సామాన్య ప్రజ ‘దుష్టులకే సుఖాలెందుకు? మంచివాళ్లకి కష్టాలెందుకు?’ అని ఆవేశంగా ఆలోచిస్తారు. దేవుడి మీద, కర్మ మీద నమ్మకాన్ని కోల్పోతారు. మనంచేసే ప్రతికర్మకి మనం జవాబుదారీ అన్న విశ్వాసం కలిగి ఉంటే చెడు చేయడానికి భయపడతారు. సమాజాన్ని దోపిడీ చేసేవారు కర్మ విషయంలో పూర్తిగా అజ్ఞానులు కాబట్టే, నిర్భయంగా చెడు పనులు చేస్తూ భవిష్యత్‌ జన్మలని అంధకార బంధురం చేసుకుని తమకి తాము అన్యాయం చేసుకుంటున్నారు.


 ఆత్మీయం
 
 కూలిపని చేసుకునే వారినుంచి కోటీశ్వరుల వరకు ప్రతి ఒక్కరూ కోరుకునేది ఆనందమే. ఏ పని చేసినా ఆనందం కోసమే. ప్రతిక్షణం ఆనందం కోసమే పాకులాడతారు. ఆనందం ఎక్కడ ఉందో అని ప్రతిచోటా వెదుకుతారు. కాని దానిని ఎప్పటికీ కనుక్కోలేకపోతున్నారు. ఎందుకిలా జరుగుతోంది? ఇంత శాస్త్రీయ పురోగతి సాధించి అత్యాధునిక సౌకర్యాలు, విలాసాలు అనుభవించినా ఎందుకు ఇంకా దుఃఖంలోనే ఉన్నాడు. భౌతికంగా ఎంత అభివృద్ధి సాధించినా అంతర్గతంగా మాత్రం బికారిలాగే ఉన్నాడు. ఎందుకిలా జరుగుతోంది? అనే సందేహం మనలో చాలామందిని వేధిస్తోంది.
 
 మొట్టమొదట తెలుసుకోవాల్సిన అతి ముఖ్యమైన విషయం ఏమిటంటే ఆనందం అనేది ఎక్కడోవెతికితే దొరికే విషయం కాదు. అది ప్రతి వ్యక్తి లోనూ అంతర్గతంగా ఉంటుంది. అసలు నీ సహజ స్థితే ఆనందం. దానికోసం ఎక్కడ వెతికినా ఆనందానికి దూరమైనట్టే. ఒక ముసలామె సూది ఇంట్లో పోగొట్టుకొని దానికోసం ఇంటి వెనకాల వెతికిందట. ఆలా ఉంది మన పరిస్థితి. ఇంతకాలం భౌతిక విషయాల్లో ఆనందాన్ని వెతుక్కుంటూ సమయాన్ని వృథా చేసుకున్నాం. నీవే ఒక సచ్చిదానంద స్వరూపం. ‘ఆనందం నాలో ఉండటమేంటి? అని సందేహం వచ్చింది. సత్తు అంటే సత్యం అంటే ఈ క్షణం. చిత్తు అంటే మనస్సు అంటే నా మనస్సు ఈ క్షణంతో సంపూర్ణంగా ఉన్నప్పుడు కలిగేదే సచ్చిదానందం. మనం ఏ పని చేసేటప్పుడు ఆ పనిలో పూర్తిగా లీనం అవుతూ చేయాలి.
 
 ఐస్‌క్రీమ్‌ తినేటప్పుడు దానిని హాయిగా తినాలి. ఆనందించాలి. చాకొలేట్‌ చప్పరించేటప్పుడు ఆ తియ్యదనాన్ని పూర్తిగా అనుభవిస్తూ చప్పరించాలి. పని విషయంలో కూడా ఇదే వర్తిస్తుంది. ఆడుతు పాడుతూ పని చేస్తే అలుపూ సొలుపూ ఉండదన్న సినీ కవి పాటలాగే ఆనందంగా చేస్తే ఆస్వాదిస్తాం. లేదంటే భారంగా ఉంటుంది. పిల్లలకీ, పెద్దలకీ అదే తేడా! చాకొలేట్‌ తినేటప్పుడు వాళ్లు మరో పని మీద దృష్టి పెట్టరు. అది నోటినిండా, మూతినిండా అవుతోందని లెక్కపెట్టరు. అన్నం తినేటప్పుడూ, పడుకునేటప్పుడూ కూడా అంతే! అందుకే ఆనందంగా ఉండాలంటే మనం మళ్లీ మరోసారి పిల్లలమైపోదాం.
  


 ఆత్మీయం
 
 బౌద్ధం మతమా లేక దర్శనమా? అని చాలామందికి అనుమానం. దానిని ఏ పేరుతో పిలిచినా తప్పులేదు. ‘బౌద్ధం’ బౌద్ధంగానే ఉంటుంది కాని మారదు. పేరులోనేముంది? మనం ‘మల్లె’ అని పిలిచే పదాన్ని మరేపేరుతో పిలిచినా దాని సుగంధం ఒకటే. మధురంగా ఉంటుంది. రాజకుటుంబంలో జన్మించి, అతిలోక సౌందర్యవతి అయిన భార్యను, ముద్దులు మూటగట్టే కుమారుని పొందాడు గౌతముడు. సుఖభోగాలు పొందడం ఆయనకు అతి సులభమైన పని. అయితేనేం, సర్వమానవ సంక్షేమం కోసం, మానవాళిని దుఃఖ విముక్తులను చేయడం కోసం రాజ్యాన్ని, రాజభోగాలను, సంసార సుఖాలను గడ్డిపోచతో సమానంగా త్యజించి ‘త్యాగం’ అంటే ఇలా ఉండాలి అని చూపిన ఆచరణశీలి. అంతులేని ధనరాశులతో పొందలేని ఆత్మజ్ఞానం అనంతమైన జ్ఞానసాగరంలోని కేవలం ఒక్క బిందువుతోనే అపారంగా పొందవచ్చని గ్రహించాడు.
 
 తానేది గ్రహించాడో దానిని బోధించాడు. ఏది బోధించాడో దానినే అక్షరాలా ఆచరించాడు. ఆయన బోధనలు మానవ ధర్మబద్ధమైన, హేతుబద్ధమైన, పవిత్రమైన జీవనానికి Ðð లుగు బాటలు పరిచాయి. శాంతంతో కోపాన్ని, సాత్వికతతో హింసను, దానంతో లోభాన్ని, సత్యంతో అసత్యాన్ని జయించవచ్చునని, ప్రేమ వల్లనే ద్వేషం నశిస్తుందని ఆయన బోధించాడు. మతమంటే మరేదో కాదు, అన్ని ప్రాణుల పట్ల సానుభూతి కలిగి ఉండడమేనని, అందరినీ ప్రేమించడమే మానవత్వమని నిరూపించాడు. అందువల్ల బౌద్ధమతం అనేకంటే, బౌద్ధం అనడమే సరైనది.
  


 ఆత్మీయం
 
 పర్వదినాలు, పండుగలలో సంగతలా వుంచి మామూలు రోజులలో ముఖ్యంగా సెలవు దినాలలో ఆలయాలన్నీ భక్తులతో కిటకిటలాడుతున్నాయి. కారణం ఈ యాంత్రిక జీవనంలో ఒత్తిడి అంతకంతకూ పెరిగిపోతుండడమే. అలాగే ఇంట్లో ఏ శుభకార్యం తలపెట్టినా ముందుగా ఆలయ సందర్శనం చేయడం వల్ల మంచి జరుగుతుందన్న నమ్మకం, పాపభీతి, దేవుని పట్ల గల నమ్మకం అంతకంతకూ పెరిగి పోతోంది. అందుకే ఇప్పుడు వయసు మళ్లిన వారిలో కంటే యువతలో ముఖ్యంగా విద్యార్థినీ విద్యార్థులలో ఎక్కువగా కనపడుతోంది. కొందరు సరదా కోసం గుడికెళితే, మరి కొందరు మనశ్శాంతికి, ఇంకొందరు కోరికలు కోరడానికి, మరికొందరు మొక్కులు తీర్చుకోవడానికి– ఇలా ఏదో ఒక కారణాలతో గుడికెళ్లి, దైవదర్శనం చేసుకునేవారు ఎక్కువ. కారణం... ఇంట్లో పూజగదిలో లభించని ప్రశాంతత ఆలయంలో లభిస్తుంది.
 
 ఇంట్లో పూజించేది ఆ మూర్తినే అయినా, మనం దేవాలయానికి వెళ్లినప్పుడు ఒక పవిత్రమైన భావన, మాటలకందని అనుభూతి, మనశ్శాంతి కలుగుతాయి. కారణం ఏమిటి? దేవాలయాలలో దేవుని విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠించేటప్పుడే యంత్రాన్ని కూడా ప్రతిష్ఠాపన చేస్తారు. అది యోగులు, యోగుల వంటి స్వామీజీల చేతుల మీదుగా జరుగుతుంది. ఆ యంత్రాలలోని బీజాక్షరాలు స్వరబద్ధమైన మంత్రాల ద్వారా మన చెవులను చేరి మన కోరికలను తీరుస్తాయి. ఆ సమ్మోహన శక్తే మనల్ని వందలు, వేల మైళ్ల దూరం ప్రయాణించి ఆయా ఆలయాలలోని దేవతల దర్శనం చేసుకునేలా చేస్తుంది. మనం చేసే పూజల వల్ల, ఆలయంలో నిత్యధూపదీప నైవేద్యాల వల్ల ఆ Ô¶ క్తి చెక్కుచెదరకుండా ఉంటుంది. కారణం ఏమైతేనేం, విగ్రహం నిగ్రహం కోసమే అన్నారు సామాన్య పరిభాషలో చెప్పాలంటే... ఇంట్లో సిస్టమ్‌లో సీడీలోనో, టీవీలోనో చూసేదీ సినిమానే. అదే పెద్ద పెద్ద థియేటర్లలో పెద్ద తెరమీద చూసేదీ అదే సినిమా. అనుభూతిలోనే తేడా. అందుకే ఆలయం ఆలయమే... పూజగది పూజగదే; మందిరం మందిరమే!  


 ఆత్మీయం
 
 నేటి కథానాయకుల నుంచి నేర్చుకోగలిగింది, నేర్చుకోవలసిందీ ఏమున్నా లేకపోయినా, యువత హనుమను చూసి నేర్చుకోవలసింది మాత్రం చాలా ఉంది. ఆయనను పూజించడం సరే, అసలాయనను ఎందుకు పూజించాలి, ఆయన నుంచి స్ఫూర్తిగా ఏమి తీసుకోవాలో చెబితే పిల్లలే కాదు, యువకులు కూడా హనుమను ఆదర్శంగా తీసుకోవాలనుకుంటారు. అవేమిటో చూద్దాం... స్వామి కార్యాన్ని నెరవేర్చడం కోసం నూరు యోజనాల విస్తీర్ణం గల సముద్రాన్ని అవలీలగా లంఘించాడు. తాను కనీసం ఎప్పుడూ చూసి ఎరుగని సీతమ్మను గుర్తించి, ఆమె ముందు శ్రీరాముని గుణగానం చేశాడు. తనపై ఆమెకు ఏమూలో శంక మిగిలి ఉన్నదని గ్రహించి ఆకాశమంత ఎత్తుకు ఎదిగి విశ్వరూపం చూపాడు. అడ్డువచ్చిన రాక్షసులను అవలీలగా మట్టుపెట్టాడు. బ్రహ్మాస్త్రం ఏ హానీ చేయదన్న వరం ఉన్నా, రావణుని సమక్షానికి వెళ్లేందుకు ఇంద్రజిత్తు వేసిన బ్రహ్మాస్త్రానికి కట్టుబడి బ్రహ్మపట్ల తన విధేయతను చాటుకున్నాడు.
 
 లంకాధీశుని కంటే ఎత్తుగా ఉండేట్లు తన వాలంతో ఆసనాన్ని ఏర్పరచుకుని దాని మీద ఆసీనుడయ్యాడు. నిష్కారణంగా అవతలివారికి హాని తలపెడితే తమకంతకన్నా ఎక్కువ కీడు జరుగుతుందన్న వాస్తవాన్ని నిరూపించేందుకు తన తోకకు పెట్టిన నిప్పుతోనే లంకాదహనం చేశాడు. సీతజాడకోసం పరితపిస్తున్న రామునికి అరక్షణం కూడా ఆలస్యం చేయకుండా ‘దృష్ట్వాన్‌ దేవి’ (చూశాను సీతను) అని చెప్పి కొండంత ఉపశమనం కలిగించాడు. తాను ఆజన్మ బ్రహ్మచారి అయినప్పటికీ, ఆదర్శదంపతులైన సీతారాములను కలిపి భావితరాలకు ఆదర్శంగా నిలిచాడు. బుద్ధి, బలం, యశస్సు, ధైర్యం, చురుకుదనం, మాటకారితనం, పౌరుషం, పరోపకారం, అచంచలమైన ఆత్మవిశ్వాసం, దీక్ష, కార్యదక్షత, అపారమైన ప్రభుభక్తి, వజ్రంలా ప్రకాశించే ఆరోగ్యకరమైన శరీరం కలవాడు ఆంజనేయుడు. హనుమంతుని వంటి నమ్మినబంటు, దౌత్యవేత్త, మంత్రి మరెక్కడా కానరాడు. అందుకనే ఆయన చిరంజీవిగా.. ఆదర్శప్రాయుడిగా నేటికీ శాశ్వతంగా భక్తుల మనోఫలకంపై నిలిచిపోయాడు.


 ఆత్మీయం
 
 ఇతరులకు మనం మంచి చేస్తే మంచి ఫలితాన్ని, చెడు చేస్తే చెడు ఫలితాన్నీ పొందుతామన్న సూక్తిని హిందూమతం, ఇస్లాం, క్రైస్తవం, సిక్కుమతం, జైనమతం వంటి అన్ని మతాలూ బోధించాయి. అయితే దీని మీద మనకి నమ్మకం కాని, గురి కాని, గౌరవం కాని, భయం కాని లేకపోవడంతో ఈ దైవనియమాన్ని అర్థం చేసుకుని మన బాగు కోసం ప్రవర్తించడం మనం పూర్తిగా విస్మరించాం. దీని ఫలితమే నిత్యం నేడు మనం దినపత్రికల్లో చూసే వివిధ అకృత్యాలు, అన్యాయాలు, ఇతర దారుణాలు. ‘నేను ఇతరులను బాధించి లబ్ధి పొందితే, తిరిగి దానికి నేను ఎక్కువ రెట్లు బాధ అనుభవించి, నేను లబ్ధి పొందిన దానికంటే ఎక్కువ రెట్లు కోల్పోతాను’ అనే నమ్మకంతో కూడిన భయం స్పష్టమైన ఉదాహరణలతో మనకి అందక పోవడం వల్లే మనుషులు అన్యాయాలు చేయడానికి వెరవడం లేదు.
 
 కారణం లేకుండా కార్యం జరగదు అన్నది కర్మ సిద్ధాంతానికి పునాది కాబట్టి బిల్‌గేట్స్‌ లేదా వారెన్‌ బఫెట్‌ ఉత్తినే ప్రపంచ కుబేరులు కాలేదు. గతజన్మల్లో ఈ ఫలితం వచ్చే పుణ్యకార్యాలు వారు చేసి ఉండబట్టే ఈ జన్మలో వారు కుబేరులయ్యారు. ఏ ప్రకారం వ్యాపార నడక సాగిస్తే, వారు ఆ స్థితికి చేరుకోగలరో ఆ నడకని వారికి స్ఫురింప చేసేది వారి గత జన్మకర్మలే. దీనినే అమెరికన్లు‘సరైన మనిషి, సరైన ప్రదేశంలో, సరైన సమయంలో’ అని చెబుతారు. హిందూమతం దీనినే కర్మసిద్ధాంతరూపంలో వివరిస్తుంది. దీన్ని లౌకికులు అదృష్టం లేదా దురదృష్టంగా పిలుస్తుంటారు.


 ఆత్మీయం
 
 ఈ భౌతిక ప్రపంచంలో మంచి జరిగినా, చెడు జరిగినా తాము దాన్ని ప్రశంసించకుండా, విమర్శించకుండా ఎవరైతే ఉంటారో, ఎటువంటి భావాన్నీ వెలిబుచ్చక కలత చెందక నిశ్చలంగా ఉంటారో అటువంటి వారినే యోగులంటారు. నిలకడగల జ్ఞాని లేదా యోగి తాబేలు వంటివాడు. ఏదైనా అవసరం కలిగినప్పుడు తాబేలు తన అవయవాలను లోపలికి ముడుచుకునే సౌకర్యం ఏవిధంగా కలిగి ఉంటుందో, అదేవిధంగా తన ఇంద్రియాలను అదుపులో పెట్టుకోగలిగిన వాడే సమగ్రమైన జ్ఞాని, యోగి.
 
 సమదర్శనులు రమణమహర్షి వలె జనన మరణ స్థితులను జయించిన వారై ఉంటారు. అటువంటి సమదర్శనులయిన జ్ఞానుల చేత ఈ దేహం, సంసార బంధాలలో తగులుకోక జనన మరణ చక్రాన్ని జయించబడింది. అటువంటి వారు బ్రహ్మమువలె దోషం లేని వారయినందువల్ల బ్రహ్మములోనే ఉన్నవారు కాగలరు. అంటే అన్నింటిలోనూ సమదృష్టి గల మనస్సు, ఆత్మ సాక్షాత్కారం గల వారి çహృదయానికి ప్రతీకయే గాక సాక్షాత్తూ దేవుని వలె రాగద్వేషాలకు అతీతులం కాగలం. దోషరహితులమై ఆధ్యాత్మికానందాన్ని అనుభవించగలం.


 ఆత్మీయం
 
 అతి చిన్న విత్తనం నుంచే అంత పెద్ద మర్రిచెట్టు పుట్టిందన్న సత్యం అందరికీ తెలిసిందే. అయితే అది ఎలా పుట్టిందో తెలుసుకోవాలంటే మనం ప్రయాణం చేయాలి. ఆ ప్రయాణం ఎక్కడికో కాదు, మన(సు)లోకే... అలా ప్రయాణం చేయడానికి కావలసింది ఏకాగ్రత, నమ్మకం, ఆత్మవిశ్వాసం. ఆ మూడూ కావాలంటే ధ్యానం చేయడమే సరైన మార్గం. ధ్యానానికి , యోగానికి సాక్షాత్తూ ఆ పరమశివుడే ఆదిపురుషుడు.
 
 ఆది పరాశక్తి నుంచి త్రిమూర్తుల వరకు మహర్షుల నుంచి మహాయోగుల వరకు ప్రతి ఒక్కరూ ధ్యానం (తపస్సు)లో తరించినవారే. మనమందరం ధ్యానించేది ఆ దేవుళ్లనే కదా, మరి ఆ దేవుళ్లు ధ్యానించేది ఎవరిని అన్న సందేహం కలగటం సహజం. నిజమే మరి! దేవతలకన్నా బలమైన, మహత్తరమైన మహాశక్తి మరోటి ఉంది. ఆ శక్తే మనస్సు. మనస్సు బలంగా ఉన్నప్పుడే ఏ పనైనా చేయగలం. ఆ మనస్సును స్థిరంగా ఉంచుకోవడానికే ధ్యానం చేయడం అవసరం. ధ్యానం అంటే నిర్మలమైన, నిశ్చలమైన నీలోకి నీవు చేసే ప్రయాణం.


 ∙ ఆవును సాదుకుంటామన్న షరతుపై... 261 మంది రైతులకు ఆవుల పంపిణీ
 ∙ 650 కి చేరిన వాటి సంతతి...
 ∙ గో సేవలో తరిస్తున్న రాజమౌళి–బాలమణి దంపతులు
 
 ‘రైతులకు ఆవులను ఇచ్చి వాటి సంతతి వృద్ధి చెందితే రైతు, రైతుపై ఆధారపడ్డ సమాజం... తద్వారా దేశానికి మేలు జరుగుతుందని నమ్మే వారిలో నేనొకడిని. అందుకే రైతులకు గోవులను పంపిణీ చేస్తున్నా’ అని కామారెడ్డి జిల్లా మాచారెడ్డి చౌరస్తాకు చెందిన వ్యాపారవేత్త శెనిశెట్టి రాజమౌళిగుప్తా అంటున్నారు. 2011 అక్టోబర్‌ 24న శెనిశెట్టి రాజమౌళి, బాలమణి దంపతులు ‘గోమాత సేవా సంస్థ’ను ప్రారంభించారు. అప్పటినుంచి రైతులకు గోవులను దానం చేయడం మొదలుపెట్టారు. కబేళాకు తరలించే గోవులను కొనుగోలు చేయడం, వాటిని తన ఇంటి వద్ద ఉన్న గోశాలలో సంరక్షించి పేద రైతులకు అందించడం ద్వారా తన సంకల్పాన్ని నెరవేర్చుకుంటున్నారు.  రాజమౌళి గుప్తా రైస్‌మిల్‌ వ్యాపారి. ఆయన ఆధ్యాత్మిక, సేవా కార్యక్రమాలకు అధిక సమయం కేటాయిస్తూ రైతుల ఇంట ఆవులు ఉండాలన్న తన సంకల్పాన్ని నెరవేర్చుకునేందుకు గోమాత సేవా సంస్థను ప్రారంభించి గడచిన ఆరేళ్లుగా రైతులకు గోవులను అందజేస్తున్నారు.
 
 ఆవును సాదుకుంటామన్న అగ్రిమెంట్‌పైనే...
 తాము ఆవును సాదుకుంటామని ముందుకు వచ్చి, అగ్రిమెంటు (ప్రమాణపత్రం)పై సంతకం చేస్తేనే ఆ రైతుకు ఆవును అందిస్తున్నారు. ఏ పరిస్థితుల్లోనూ ఆవును అమ్మకూడదు. ఆవును సాదలేని పరిస్థితుల్లో బంధువులకో, స్నేహితులకో ఇచ్చి దాన్ని కాపాడాలన్న కచ్చితమైన నిబంధనను అమలు చేస్తున్నారు. ఇప్పటివరకు 261 మంది రైతులకు ఆవులను దానం చేయగా, దాదాపు అందరూ వాటిని పెంచి పెద్ద చేసుకుంటున్నారు. వాటిద్వారా గో సంపద 650కి పెరిగింది. ఒక్కో రైతు వద్ద ఒక్క దానితో నాలుగైదు తయారయ్యాయి. రైతుల వద్ద వెయ్యి ఆవులు తయారైతే తన లక్ష్యం నెరవేరినట్టేనని చెబుతున్న రాజమౌళి, త్వరలోనే తన లక్ష్యం నెరవేరుతుందన్న విశ్వాసం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
 
 ఇరుగు పొరుగు జిల్లాల రైతులకు కూడా...
  మాచారెడ్డి ప్రాంతానికి చెందిన రైతులకే కాకుండా ఇరుగు పొరుగు జిల్లాలకు చెందిన వారికీ ఆవులను అందించారు. ఎక్కువగా సిద్దిపేట, సిరిసిల్లా, కామారెడ్డి, నిజామాబాద్‌ జిల్లాల రైతులకు ఆవులను దానం చేశారు.   ఒక్క మాచారెడ్డి మండలంలోనే 16 గ్రామాలకు చెందిన 88 మంది రైతులకు గోవులను అందించాడు. కామారెడ్డి, భిక్కనూరు, సదాశివనగర్, లింగంపేట, తాడ్వాయి, దోమకొండ, గాంధారి మండలాల రైతులతోపాటు నిజామాబాద్‌ జిల్లాలోని డిచ్‌పల్లి మండలానికి చెందిన కొందరు రైతులకు ఆవులను అందించారు. సిరిసిల్లా జిల్లాలోని గంభీరావుపేట, ఎల్లారెడ్డిపేట, సిరిసిల్లా, ముస్తాబాద్, వేములవాడ మండలాలతోపాటు సిద్దిపేట జిల్లాలోని దుబ్బాక, సిద్దిపేట, హుస్నాబాద్‌ మండలాలకు చెందిన రైతులకు గోవులను ఇచ్చి ప్రోత్సహిస్తున్నాడీ గో దాన కర్ణుడు. ఇలాంటి వారుంటే సమాజం కొంతయినా అభివృద్ధి చెందుతుందేమో!
  – సేపూరి వేణుగోపాలచారి
  సాక్షి, కామారెడ్డి
   – ఫోటోలు: జి.అరుణ్‌
 
 గో ఆధారిత వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించాలి...
 గోజాతి అంతరిస్తున్న కొద్దీ అనర్థాలు పెరుగుతున్నాయి. ముఖ్యంగా గో ఆధారిత వ్యవసాయం దెబ్బతిన్న తరువాత రసాయనాలతో పండించిన ఆహార ఉత్పత్తులు తిని ప్రజలందరూ అనారోగ్యం పాలవుతున్నారు. తద్వారా ఆర్థికంగా నష్టాలను ఎదుర్కొంటున్నాం. రైస్‌మిల్‌కు వచ్చే రైతులు ఎన్నో రకాల కష్టాలు చెప్పుకుంటుంటే, వారికోసం నేను ఏదైనా చేయాలని ఆలోచించాను. నా సంపాదనలో కొంత భాగాన్ని రైతులకు గోవులను అందించడానికి వెచ్చించాలని నిర్ణయించుకుని గోమాత సేవాసంస్థను స్థాపించాను. అనుకున్నట్లు చేస్తున్నాను. ఇప్పటి వరకు ఆవును తీసుకున్న రైతులు గో సంతతిని వృద్ధి చేసుకుంటుండడం ఆనందంగా ఉంది. వెయ్యి ఆవులు తయారైతే నా సంకల్పం పూర్తిగా నెరవేరినట్టే.
 – శెనిశెట్టి రాజమౌళిగుప్తా, గోమాత సేవా సంస్థ వ్యవస్థాపకులు
 
 గోమాతను కాపాడుకోవాలె...
 ప్రతీ ఇంటి దగ్గర గోమాత ఉంటే ఎంతో మంచి జరుగుతుంది. మా దగ్గర ఆవులు ఉన్నాయని చాలా మంది పండుగలు, పూజా కార్యక్రమాలు, గృహప్రవేశాలు, పెళ్లిళ్ల సందర్భంలో గోమూత్రం, గోపేడ కోసం వచ్చేవారు. రైతుల దగ్గర గోవులు లేకపోవడం వల్లే చాలామంది మా దగ్గరకు వస్తున్నారని, అందుకే రైతులకు గోవులు ఇవ్వాలనుకుని ఐదారేళ్లుగా అందిస్తున్నాం. రైతుల దగ్గర గో సంతతి పెరుగుతోందని తెలిసి ఎంతో సంతోషపడుతున్నాం.
 – బాలమణి, గోమాత సేవా సంస్థ ప్రతినిధి
 
 ఒక్కదానితోని నాలుగు అయినయి...
 నాలుగేండ్ల కిందట రాజమౌళి సేటు ఆవును ఇచ్చిండు. అప్పటిసంది ఆవును పానం లెక్క సాదుకున్న. ఆవు మూడు ఈతలు ఈనింది. ఇప్పటికి నాలుగు అయినయి. ఎవలకి ఇయ్య. అమ్ముకోను గూడ. ఇంకా పెంచుకుంట. ఏ కష్టం వచ్చినా ఆవును అమ్ముకోను.
 – సూర్య, రైతు, గజ్యానాయక్‌ తండా


 ఆత్మీయం
 
 శిష్యుల ఆధ్యాత్మిక పురోగతికి తోడ్పడేవాడే ఉత్తమ గురువు. అందుకే గురువును సృష్టి స్థితి లయ కారకులైన త్రిమూర్త స్వరూపంతో పోలుస్తారు. బాబా అచ్చంగా అటువంటి సద్గురువు. ఆత్మసాక్షాత్కార సాధనకు మార్గం చూపించే చుక్కాని వంటివాడు. శ్రీసాయి బోధనకు ప్రత్యేక స్థలం, సమయం, సందర్భం ఉండేవి కావు. సందర్భాన్ని బట్టి బాబా ప్రబోధం ప్రవాహం మాదిరి జాలువారేది. ఒకనాడు ఒక భక్తుడు ఇంకో భక్తుని గురించి అతని పరోక్షంలో ఇతరుల ముందు నిందించసాగాడు. తోటి భక్తునిలోని ఒప్పులను విడిచి, అతను చేసిన తప్పులను కావాలనే ఎత్తి చూపుతూ హీనంగా మాట్లాడటం మొదలు పెట్టాడు.
 
 అతని తీరుతో పక్కనే ఉన్న ఇతర భక్తులు నొచ్చుకున్నారు. తన సర్వజ్ఞతతో సదరు భక్తుని బుద్ధిని గ్రహించారు బాబా. పరనిందకు పాల్పడిన భక్తుడిని సరిదిద్దాలను కున్నారు. ఒకనాడు బాబా లెండీతోటకు వెళ్లేటప్పుడు తోటి భక్తుడిని నిందించిన భక్తుడు బాబాకు ఎదురు పడ్డాడు. అప్పుడు బాబా ‘‘ఎంతో పుణ్యం చేసుకుంటే తప్ప లభించని మనిషి పుట్టుక పుట్టి పరనిందకు పాల్పడటమంటే అవతలివారి మలినాలను నీ నాలుకతో శుభ్రపరుస్తున్నట్టే లెక్క. ఇకముం§ð ప్పుడూ అలా చేయకు’’ అని మందలించారు. బాబా చెప్పిన నీతి గ్రహించిన ఆ భక్తుడు వెంటనే తన తప్పు దిద్దుకున్నాడు. మనం బాబా సచ్చరిత్ర పారాయణ చేస్తాం, భక్తితో లెంపలు వేసుకుంటాం. నైవేద్యం పెట్టి, నీరాజనం సమర్పిస్తాం కానీ, బాబా చెప్పిన ఇలాంటి విషయాలు ఆచరించినప్పుడే అది అసలైన పారాయణ అవుతుంది.


 ఆత్మీయం
 
 లోకమంతా డబ్బు చుట్టూతానే తిరుగుతూ ఉంటుందని ధనమూలం ఇదం జగత్‌ అనే లోకోక్తి చెబుతోంది. అది నిజం. నిత్యం లేచింది మొదలు, నిద్రించేదాకా ప్రతి ఒక్కదానికీ డబ్బు అవసరమే. అందుకే అందరికీ డబ్బు మీద ప్రేమ. డబ్బులిచ్చే దేవతల మీద అధిక భక్తి. అందులోనూ వరాలనిచ్చే వరలక్ష్మీదేవత అంటే ఇంకా ఎక్కువ భక్తి. ఈ రోజు ఆమె అనుగ్రహం పొందడం కోసం శాయశక్తులా పూజలు, వ్రతాలు చేస్తుంటారు. ఇంటిని పరిశుభ్రంగా ఉంచుకుంటారు. ఒంటిని పరిశుభ్రంగా ఉంచుకుంటారు. అయితే, మనసును మాత్రం పట్టించుకోరు. వరలక్ష్మీ వ్రతం సందర్భంగా అమ్మవారు మన ఇంట కాలు పెట్టాలని వాకిళ్లను ఏ విధంగా అయితే బార్లా తెరుచుకుని ఉంటామో, మనసులోకి సానుకూల భావనలు రావాలని, ధనాత్మకమైన ఆలోచనలు కలగాలని మనసును కూడా అదేవిధంగా తెరిచి ఉంచుకోవాలి.
 
 మురికి పట్టిన భావాలను, ఆలోచనలను శుభ్రం చేసుకోవాలి. కుళ్లుబుద్ధిని కడిగేయాలి. పిరికి మాటలను, పిరికి భావాలను తరిమి కొట్టాలి. ధైర్యసాహసే లక్ష్మీ అన్నారు కాబట్టి, మనసులో ధైర్యాన్ని నింపుకోవాలి. కుటుంబ సభ్యుల పట్ల, తోటివారి పట్ల ప్రేమను నింపుకోవాలి. పదిమందికీ సాయం చేయాలన్న భావనను కలిగి ఉండాలి. ఐశ్యర్యమంటే కేవలం డబ్బు ఒక్కటే కాదు, ఆయుష్షు, ఆరోగ్యం, ధన, కనక వస్తు, వాహనాలు, దాసదాసీజనం, యశస్సంపదలు, నిన్ను ప్రేమించే వారు కూడా అని తెలుసుకోవాలి. ఈ వరలక్ష్మీ వ్రతం రోజున సానుకూల భావనలతో మనసును నింపుకుందాం. అందుకు సిద్ధమేనా మరి!


 ఆత్మీయం
 
 అహింసా పరమోధర్మః అన్నారు పెద్దలు. అంటే హింసించకుండా ఉండటమనేది అన్ని ధర్మాలలోకెల్లా ఉత్తమమైనదని అర్థం. అలాగని హింస అంటే, జీవిని చంపడమే కాదు, దాన్ని బంధించినా, అంటే జంతువులు, పక్షుల్ని కట్టేసి పెంచుకున్నా హింసే అన్నాడు బుద్ధభగవానుడు. బానిసత్వాన్నీ హింసగానే పరిగణించాడు. చేతలతోనే కాదు, మాటల ద్వారా దూషించినా, కఠినంగా మాట్లాడినా, వ్యంగ్యంగా మాట్లాడినా, రెండర్థాల పదాలతో బాధపెట్టినా– ఇవన్నీ ‘జీవహింస’గానే చెప్పాడు. ఐతే ఏదైనా కావాలని, తెలిసి చేస్తేనే అది నేరం అవుతుందని, తెలియక జరిగిన హింస తప్పు మాత్రమే అవుతుందని చెప్పాడు. ఉద్దేశ్యపూర్వకంగా చేసిన జీవహింస ఎంత పాపకార్యమో చెప్పే ఒక జాతక కథ ఉంది. ఒకడు ఒక దేవతకు ఒక మేకపోతును బలిస్తూ ఉంటాడు.
 
 అప్పుడు ఆ మేకపోతు పెద్దగా నవ్వుతుంది. ఆ నవ్వు చూసి బలిచ్చేవాడు కత్తిదించుతాడు. వెంటనే ఏడుస్తుంది. అప్పుడు వాడు– ‘‘ ఓ మేకా! ఎందుకు నవ్వావు? ఎందుకు ఏడ్చావు?’’ అని అడిగాడు. అప్పుడు ఆ మేక ‘‘ఓరీ మూర్ఖుడా! నేనూ నీకులాగా ఒక యజ్ఞంలో మేకను వధించాను. పుణ్యం రాకపోగా 500 జన్మలు మేకగా పుట్టే పాపం కలిగింది. ఇప్పటికి 499 సార్లు మేకగా పుట్టి మెడ నరికించుకున్నాను. ఇది ఆఖరిది. ఈ రోజుతో నా పాపం తీరిపోతుందని ఆనందంతో నవ్వాను. ఇక నన్ను చంపడం వల్ల నీకు ఐదువందల మేక జన్మలు కలుగుతాయి కదా! అని నీ దుస్థితికి బాధపడి ఏడ్చాను’’ అంది. అంటే– ‘జీవహింస’ ఎంత పాపకార్యమో’ అని చెప్పడానికి చెప్పిన కథ ఇది. దీనిలోని అంతస్సూత్రాన్ని అర్థం చేసుకోవడం అవసరం.
  


 
 
 డల్లాస్‌: అమెరికాలోని 20 నగరాల్లో అమెరికా తెలుగు సంఘం(అటా) స్పిరుచ్యువల్‌ డేస్‌ను నిర్వహించింది. చివరగా డల్లాస్‌లో కార్యక్రమ వేడుకలు ఘనంగా జరిగాయి. ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించేందుకు ఉభయ తెలుగురాష్ట్రాల్లో చిన్మయి మిషన్‌ హెడ్‌ స్వామి చిదాత్మానంద అమెరికాలో పర్యటించారు.
 
 అటా మాజీ అధ్యక్షురాలు, సీనియర్‌ మెంబర్‌ ఆఫ్‌ అటా అడ్వైజరీ కమిటీ సంధ్యా గవ్వా ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించాలని సూచించారు. స్పిరుచ్యువల్‌ డే కార్యక్రమాన్ని స్వామి చిదాత్మానంద ప్రారంభించి, ప్రసంగించారు.
 
 ఓం మంత్రాన్ని జపిస్తూ మెడిటేషన్‌ చేయడం గురించి ఆయన వివరించారు. పలు రకాల ఆటలను కార్యక్రమానికి హాజరైన వారికి వివరించిన స్వామి.. వాటి నుంచి శక్తిమంతమైన మెసేజ్‌లను ఇచ్చారు.
 
 అటా డల్లాస్‌ రీజినల్‌ కో-ఆర్డినేటర్స్‌ రామ్‌ అన్నాడి, అశోక్‌ కొండాల, ప్రసన్న డొంగూర్‌, మహేందర్‌ ఘనాపురం, రాజ్‌ ఆకుల, సతీష్‌ రెడ్డి, అనంత్‌ పజ్జూర్‌, బోర్డ్‌ ఆఫ్‌ ట్రస్టీస్‌ అరవింద్‌ రెడ్డి ముప్పిడి, అజయ్‌ రెడ్డి, రఘువీర్‌ బండారు, మాధవి సుంకిరెడ్డి, సుధాకర్‌ కలసాని, మాధవి లోకిరెడ్డి, చంద్ర పోలీస్‌, అశోక్‌ పొద్దుటూరి, అశ్విన్‌ చక్రవర్తి, ఫణీందర్‌ రెడ్డి, వెంకట్‌ ముసుకు, దామోదర్‌ ఆకుల, సుమన బాసని, నీల్‌లోహిత్‌ కోత్‌, లోకల్‌ కమ్యూనిటీ వాలంటీర్లు మధుమతి వైశ్యరాజు, వెంకటరమణ లష్కర్‌లు కార్యక్రమం విజవంతం కావడానికి కృషి చేశారు.
 
 
 
 
 
 
 
 
  


 - పలువురి నివాళులు
 హైదరాబాద్‌: విశ్వహిందూ పరిషత్‌ ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌ శాఖ సంస్థాపక సభ్యుడు శ్రీ వేదభారతి సంస్థాపక ధర్మకర్త, కల్లూరి బోగేశ్వర సోమయాజులు(84) గురువారం రాత్రి హైదరాబాద్‌లోని సాయిసంజీవని ఆసుపత్రిలో చిక్సిత పొందుతూ గుండెపోటుతో తుదిశ్వాస విడిచారు. విషయం తెలుసుకున్న పలువురు సాహితీ,ఆధ్యాత్మిక వేత్తలు వీహెచ్‌పీ నేతలు అతని నివాసానికి చేరుకొని నివాళులు అర్పించారు.
 
 సోమయాజులు వృత్తిరీత్యా టీచర్‌. విశ్వహిందూ పరిషత్‌ ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో సంస్థాపక సభ్యునిగానూ, అనంతరకాలంలో ప్రధాన కార్యదర్శిగానూ పనిచేశారు. హైదరాబాద్‌ నగరంలో గణేష్‌ ఉత్సవ సమితిలో కీలక భూమిక నిర్వహించారు. మంచి ఉపన్యాసకునిగా కీర్తి గడించారు. సోమయాజులు తుదిశ్వాస విడిచారన్న విషయం తెలుసుకున్న వీహెచ్‌పీ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు సురేందర్‌ రెడ్డి, భాగ్యనగర్‌ గణేష్‌ ఉత్సవ సమితి ప్రధాన కార్యదర్శి భగవత్‌రావు తదితరులు అలకాపురి కాలనీలోని సోమయాజులు గృహానికి చేరుకొని ఆయన పార్థివదేహానికి నివాళులు అర్పించారు.అంత్యక్రియలు శుక్రవారం బన్సీలాల్‌పేటలో నిర్వహించారు.


 ఆత్మీయం
 పూర్వం ఒక ధనికుడు నూతన భవనం నిర్మించాలని అనుకున్నాడు. భవన నిర్మాణం కోసం.. ‘గరుకుతనం లేకుండా, నున్నగా ఉన్న కొన్ని కొయ్య స్తంభాలు తీసుకురమ్మ’ ని తన సేవకులను ఆదేశించాడు. యజమాని ఆజ్ఞ ప్రకారం సేవకులు ఊరూరా గాలించారు. ఎక్కడ చూసినా.. కొయ్యలు కాస్త గరుగ్గానే ఉండటంతో.. అవి పనికిరావని భావించారు. ఈ క్రమంలో టేకు కొయ్యలను కూడా వద్దనుకున్నారు. ఇలా వెళ్తుండగా.. ఒక ఊరి చివరన ఉన్న అరటితోటపై సేవకుల దృష్టి పడింది. అక్కడ అరటి బోదెలను చూసి ఎంత నునుపుగా ఉన్నాయో అని ముచ్చటపడి, భారీ ధర చెల్లించి వందలాది అరటి బోదెలను కొన్నారు.
 
 వాటన్నింటినీ బళ్లలో వేసుకుని ఇంటికి చేరుకున్నారు. ‘మీరు ఎన్నడూ చూడని నునుపైన, అందమైన కొయ్యలను తెచ్చాం. చూడండి’ అని యజమానితో అన్నారు గొప్పగా. అరటి బోదెలను చూసిన యజమాని కోపంతో ‘ఎంత పని చేశార్రా! పైపై సౌందర్యం చూసి మోసపోయారు. ఇవి అరటి బోదెలు. పైకి అందంగా కనిపించినా.. వీటిలో సత్తువ ఉండదు. ఇవి ఇల్లు కట్టుకోవడానికి పనికి రావు. అనవసరంగా డబ్బు తగలేశారు’ అని చీవాట్లు పెట్టి, తానే స్వయంగా వెళ్లి మంచి టేకు కొయ్యలను కొనుగోలు చేశాడు. ప్రాపంచిక విషయాలు కూడా ఇలా అందంగా కనిపిస్తాయి. కానీ, అవి తాత్కాలికమైనవి. శాశ్వతమైనదే సుందరమైనది. అంటే భగవంతుడొక్కడే అందమైన వాడు. శాశ్వతమైనవాడు. అలాగే పైకి అందంగా కనిపించిన వారందరూ మంచివాళ్లు కాకపోవచ్చు. అలాగే అందవికారంగా కనిపించిన వారందరూ చెడ్డవాళ్లు కారు, కాబోరు.


 ఆత్మీయం
 
 తమ లోపాలు తెలుసుకొనక ఇతరులకు జ్ఞానబోధచేయడం ప్రమాదకరం. ఎవ్వరూ ఎక్కువ కాలం నమ్మరు. ఆ సంగతి కప్పకి ఆలస్యంగా తెలిసి బాధపడింది. ఒకసారి ఒక పెద్ద కప్ప నీటిలో నుంచి బయటికి వచ్చి చెట్టు దగ్గర ఆగింది. అటుగా పోతున్న చిన్న జంతువులన్నింటినీ పిలిచి తాను వైద్యుడనని, మీ అనారోగ్యాలకు వైద్యం చేస్తానని చెప్పడం మొదలు పెట్టింది. అది చెప్పే మాటలకు పెద్ద జంతువులు కూడా వచ్చి వింటున్నాయి. తాను నిజంగానే వైద్యుడనని, ఎన్నో మందులు, మంత్రాలు తెలుసునని చెబుతుండడం అందరినీ ఆకట్టుకుంది. ఇదంతా నిజం అనుకున్నాయి.
 
 అంతలో అటుగా వచ్చిన ఒక చీమ ఒక్క క్షణం కప్ప ఉపన్యాసం వింది. ఇది అందరినీ బోల్తా కొట్టిస్తోందని గ్రహించి ముందుకు వచ్చింది. ‘‘అవును మిత్రమా నువ్వు చెబుతున్నది బాగానే ఉంది. మరి నీ ఘోరమైన కంఠధ్వని, నీ శరీరం ముడతల నుంచి నిన్ను నువ్వు బాగు చేసుకోలేకుండా మా రోగాలు ఏం బాగుచేస్తావు?’’ అని ప్రశ్నించింది. అప్పటికిగాని మిగతా చిన్న, పెద్ద జంతువులకు కప్పగారు కథలు చెబుతున్న సంగతి అర్థం కాలేదు. అంతే! వెంటనే అన్నీ తమ దారిన తాము వెళ్లాయి. చాలామంది ఇలానే ఉంటారు. చెప్పేవాడికి వినేవాడు లోకువ అన్నట్లు... తమకు తోచినదంతా మాట్లాడేస్తుంటారు. విచక్షణ లేకుండా వినేవాళ్లు, ఎవరు, ఏది చెప్పినా గుడ్డిగా నమ్మే వాళ్లున్నంత వరకు ఇది సాగుతూనే ఉంటుంది.


 ఆత్మీయం
 
 తొందరపాటు, తొందరపడి ఇతరుల మీద ఒక అభిప్రాయానికి రావడం అందరికీ ఉండే అలవాటే. రామాయణ కాలం నుంచి ఉన్నదే. లక్ష్మణుడు కైక మీద కోపంతో ఆమెను నిందిస్తుంటే ‘వివేకం కలవారెవరయినా తమకు ఎవరిమీద అభిమానం ఉంటుందో వారిని ప్రశంసించాలే కాని ఇతరులను నిందించడం ధర్మం కాదు’ అని శ్రీరాముడు లక్ష్మణునికి హితవు చెబుతాడు. అలాగే మేనమామల ఇంటి నుంచి వచ్చిన భరతుడు... రాముడు అరణ్యానికి వెళ్లాడని తెలుసుకుని, పరుగుపరుగున అన్నగారికోసం అడవికి పరివారంతో బయలుదేరాడు. అల్లంత దూరాన్నుంచే వారిని చూసిన లక్ష్మణుడు తమను అడవుల నుంచి కూడా వెళ్లగొట్టడానికే భరతుడు వస్తున్నాడని భ్రమతో విల్లెక్కుపెట్టబోయాడు.
 
 అప్పుడు రాముడు లక్ష్మణుడిని శాంతింపచేసి, భరతుడు వచ్చిన తరవాత వివరాలు అడిగి తెలుసుకున్నాడు. భరతుడు... రాముడిని అయోధ్యకు తీసుకువెళ్లడానికి వచ్చాడనే విషయం తెలుసుకున్న లక్ష్మణుడు తల దించుకున్నాడు. రామరావణ సంగ్రామ సమయంలో విభీషణుడు రాముని శరణుకోరి వచ్చినప్పుడు లక్ష్మణుడు విభీషణుడిని నమ్మవద్దని, ఇక్కడికి కేవలం గూఢచారిగానే వచ్చాడని అంటాడు. కాని విభీషణుడి పలుకులతో లక్ష్మణుడు తప్పు తెలుసుకుంటాడు. తొందరపాటు వద్దనీ, ఇతరులను అనవసరంగా నిందించవద్దనీ హితవు పలుతాడు రాముడు. వీటన్నిటిని బట్టి చూస్తే తొందరపాటు ఎంత అనర్థదాయకమో అర్థం అవుతుంది.


 ఆత్మీయం
 
 పండగరోజుల్లోనో, పూజలు చేసేటప్పుడో   దేవుడికి నైవేద్యం పెట్టడం అలవాటు. నైవేద్యం పెట్టేటప్పుడు ఏ మంత్రాలు చదవాలో, ఏం చేయాలో తెలియకపోయినా... ఒక ఆకులో లేదా పళ్లెంలో వండిన పదార్థాలన్నింటినీ ఉంచి, దేవుడికి చూపించిన తర్వాతే భోజనం చేస్తారు. నైవేద్యం ఎందుకంటారు? మనం ఆహారం తినేటప్పుడు ‘ఇది నేను సంపాదించినది లేదా మా నాన్న సంపాదించినది లేదా నా భర్త సంపాదించినది’ అనే భావం తొంగి చూస్తుంటుంది. అదే ఆహారాన్ని భగవంతునికి సమర్పించడం వల్ల అహంకారం స్థానంలో వినమ్రత కలుగుతుంది. అన్నం పరబ్రహ్మ స్వరూపం అని తెలుస్తుంది.
 
 ‘నేను ఈ రోజున అన్నం తింటున్నానంటే, అది నీ కృప వల్లే తప్ప నా గొప్పతనం కాదు’ అనే సమర్పణ భావన, కృతజ్ఞతాభావం ఉంటాయి. భగవంతునికి సమర్పించిన దానిని వృథా చేయరాదన్న ఆలోచన కలుగుతుంది. మనం పుస్తకంలో లేదా పేపర్‌లో అక్షరాలు చదువుతాం... ఆ అక్షరాలు అక్షరాలుగా పేపర్‌లో లేదా పుస్తకంలో ఉంటాయి కానీ, అవి జ్ఞానంగా, జ్ఞాపకంగా మారి మన మెదడులో ప్రవేశిస్తాయి... అదేవిధంగా దేవుడు మనం పెట్టిన నైవేద్యాన్ని సూక్ష్మస్థితితో స్వీకరిస్తాడు... కానీ పదార్థాలు పదార్థాలుగా అలాగే ఉండిపోతాయన్నమాట. దానినే మనం పవిత్రమైన ప్రసాదంగా స్వీకరిస్తాం.


 ఆత్మీయం
 
 కుటుంబ వ్యవస్థను నిర్మించినవాడు దేవుడు! ఆ కుటుంబ బంధాలు అత్యంత పవిత్రంగా అనురాగ భరితంగా ఉండాలని నిర్దేశించినవాడూ దేవుడే! మనిషిని ఒక తల్లిగా, తండ్రిగా, అన్నగా, అక్కగా, చెల్లెలిగా, తమ్ముడిగా సృష్టించి ఆ బంధాల్లో ఇమిడ్చి పెట్టిన దేవుడు, ఆ బంధాల్లో అతను అనురాగభరితంగా జీవించాలని ఆశించిన దేవుడు అవే బంధాలను ఆధారం చేసుకొని తన ప్రేమను వ్యక్తీకరించడం అసమానం. కాని ఈనాడు వాస్తవానికి ఏం జరుగుతోంది? దురదృష్టవశాత్తూ పెచ్చరిల్లిన వాణిజ్య సంస్థలు, పాశ్చాత్య పోకడలు... కుటుంబ బంధాలను కూడా కలుషితం చేసి కకావికలం చేసి... దేవుడు నిర్మించిన కుటుంబ వ్యవస్థనే బలహీనపర్చి కూలదోస్తున్నాయి.
 
 దీని నుంచి బయట పడాలి. అంతా కళ్లు తెరవాలి, కుటుంబ వ్యవస్థను కాపాడుకోవాలి. కుటుంబ బంధాలకు అతీతంగా మనిషి బతకలేడు. ఆప్తుల చావు వల్లో, అప్పులతోనో, సమస్యలతోనో, ఒంటరితనంతోనో అలమటిస్తున్న వారిని బాధపడవద్దని వెన్నుతట్టి ‘నీకు నేనున్నాను, మనందరికీ పైన దేవుడున్నాడు’ అని ఓదార్చడం వారికి ఎంత ఉపశమనాన్నిస్తుందో తెలుసా? ప్రయత్నించి చూడండి.


 ఆత్మీయం
 
 ప్రేమ ఒకటే. అయితే పంచడంలోనే తేడా ఉంది. ప్రేమను మన పూర్వికులు ముఖ్యంగా మూడు రకాలుగా చెప్పారు. మొదటిది సాధారణ ప్రేమ. నేను బాగుండాలి అంతే. ఇతరుల గురించి వీరు ఆలోచించరు. రెండోది సమంజస ప్రేమ. నేను బాగుండాలి. నాతో పాటు నువ్వు బాగుండాలని కోరుకునే ప్రేమ. ఇది కొంత వరకు సమంజసమే. చివరిది సమర్థ ప్రేమ.
 
 ఇతరుల బాగుకోసం ఈ ప్రేమలో వారి వ్యక్తిగతంగా ఏమైనా ఫర్వాలేదు. ఈ ప్రేమ పంచిన వారిలో మనకు గాంధీ, మదర్‌«థెరిసా, వివేకానందుడు కనిపిస్తారు. కనుక సమర్థ ప్రేమ మనల్ని చిరంజీవులుగా నిలుపుతుంది. నిజంగా మనం ఎవరినైనా ప్రేమిస్తుంటే, వారిలో లోపాలు మనకు కనిపించవు. ఏది చేసినా సరిగానే అనిపిస్తుంది. పరిపూర్ణమైన ప్రేమ అంటే అదే.
 
  


 ఆధ్యాత్మిక సాధనకు ప్రస్తుత జీవితం నుంచి దూరంగా పారిపోనవసరం లేదని, జీవితాన్ని తెలివితో అర్థం చేసుకుని వివేకంతో జీవించాలన్నది స్వామి చిన్మయానంద బోధలు కొన్ని:
 
 ► మనస్సును రాగద్వేషాలనుంచి, గతం నుంచి, భవిష్యత్‌ నుంచి దూరంగా ఉంచగలిగినప్పుడు ఆందోళనలకు, అలజడులకు దూరంగా ఉండగలం.  
 ►  జీవితాన్ని భగవంతునికి అంకితం చేసి, ఏ ఫలితాన్ని అయినా భగవత్‌ ప్రసాదంగా స్వీకరించడమే సాధకుని ప్రథమ కర్తవ్యం.
 ► శాశ్వతమైన సుఖసంతోషాలు వస్తువుల వల్ల, పరిశోధనవల వల్ల రావు, మనలో ఆధ్యాత్మిక విలువలు పెరగడం వల్లనే లభిస్తాయి.
 ►  బుద్ధి సూక్ష్మంగానూ, చురుకుగానూ, మనస్సు నిర్మలంగానూ, నిశ్చలంగానూ ఉన్నప్పుడే ఆత్మవిచారణ చేయడానికి తగిన అర్హత లభిస్తుంది. కాబట్టి ప్రపంచాన్ని ఉన్నది ఉన్నట్లుగా ఉంచి, దానిని చూసే దృష్టి మార్చుకోవాలి. దీనివల్ల తాను, భగవంతుడు ఒకటేనని అనుభవం కల్గుతుంది. ఎటువంటి అవాంతరాలు ఎదురైనా, స్థిరంగా ప్రశాంతంగా ఉండగలగటం సాధ్యమవుతుంది.


 న్యూఢిల్లీ: టిబెట్‌ ఆధ్యాత్మిక గురువు దలైలామా భావోద్వేగానికి లోనయ్యారు. 58 ఏళ్ల కిందట తనకు అంగరక్షకుడిగా పనిచేసిన ఓ సైనికుడిని కలిసిన క్షణంలో సంతోషంలో మునిగిపోయారు. ప్రస్తుతం అసోం పర్యటనలో ఉన్న ఆయన నమామి బ్రహ్మపుత్ర నది ఉత్సవంలో పాల్గొంటున్నారు. ఈ సందర్భంగా ఆయనకు ఎంతో ఆప్తులుగా భావించిన నాటి అంగరక్షకుల్లో ఒకరిని కలిసి తన్మయత్వం చెందారు.
 
 చైనా సైనికుల దురాక్రమణ చర్యలను నిరసిస్తున్న దలైలామాను బందించాలని చైనా సేనలు ప్రయత్నించిన సమయంలో 1959 మార్చి నెలలో టిబెట్‌ నుంచి తప్పించుకుని ఇండియాకు దలైలామా వచ్చారు. ఆ సమయంలో ఆయనకు అంగరక్షకులుగా అస్సాం రైఫిల్స్‌ గార్డ్స్‌ ఐదుగురు పనిచేశారు. వారిలో ఒకరైన జవాను నరేన్‌ చంద్ర దాస్‌ను దలైలామా ఆదివారం కలుసుకున్నారు. ‘మీకు చాలా ధన్యవాదాలు. 58 ఏళ్ల కిందట నాకు అంగరక్షకులుగా ఉండి నన్ను కాపాడిన అస్సాం రైఫిల్స్‌ గార్డ్స్‌లలో ఒకరైన మిమ్మల్ని కలిసినందుకు నాకు మహదానందంగా ఉంది’ అంటూ భావోద్వేగానికి లోనయ్యారు.


 బెర్లిన్ : పెళ్లయిన పురుషులను కూడా చర్చిలలో మత గురువులుగా నియమించే ప్రతిపాదనపై ఆలోచిస్తున్నట్లు పోప్‌ ఫ్రాన్సిస్‌ గురువారం చెప్పారు. మతాచార్యుల కొరత వేధిస్తున్నందున గ్రామీణ, మారుమూల ప్రాంతాల్లో పనిచేయడానికి సిద్ధపడే పెళ్లయిన పురుషులకు అవకాశం లభించవచ్చని ఆయన ఒక జర్మనీ వార పత్రికకు ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో అన్నారు.
 అనేకచోట్ల మతాచార్యుల కొరత ఉన్నందున, వారి నియామకానికి కొత్త పద్ధతులు అవలంబించాలని చర్చిల్లో చాలా మంది భావిస్తున్నట్లు ఆయన తెలిపారు. బ్రహ్మచర్యం పాటించేవారితోపాటు చర్చిల్లో పనిచేయడానికి కృతనిశ్చయంతో ఉండే వయసు మళ్లిన, పెళ్లయిన పురుషులకు కూడా అవకాశం ఇవ్వాలని చర్చిల్లోని వారు అనుకుంటున్నారని పోప్‌ పేర్కొన్నారు.


 నిర్మల్‌(మామడ) :  మండలంలోని పరిమండల్‌ గ్రామపంచాయతీ పరిధిలోని జగదాంబదేవితండాలో జాతర ఉత్సవాలను ఆదివారం ఘనంగా నిర్వహించారు. ఆలయ కమిటీ ఆధ్వర్యంలో ఆధ్యాత్మిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. ఎక్కడ చూసినా భక్తుల కోలాహలంతో జాతర కన్నల పండువగా ఉంది. 
 గ్రామంలోని భక్తులతో పాటు దూరప్రాంతాల నుంచి భక్తుల అధిక సంఖ్యలో హాజరై దర్శనం చేసుకున్నారు. చాలా మంది కుటుంబ సమేతరంగా జాతరకు తరలి వచ్చి ఆహ్లాదంగా గడిపారు. భక్తులకు ఎలాంటి అసౌకర్యం కలగకుండా ఆలయ కమిటీ ఆధ్వర్యంలో అన్ని ఏర్పాట్లు చేశారు. జాతర సందర్భంగా ఆటవస్తువులు, మిఠాయి దుకాణాలు వెలిశాయి.


 తమిళసినిమా (చెన్నై): పవర్‌ అంటే తనకు చాలా ఇష్టమని కాని అది ఆధ్యాత్మికతతో కూడిన పవర్‌ అని సూపర్‌స్టార్‌ రజనీకాంత్‌ అన్నారు. శనివారం చెన్నైలో మాట్లాడుతూ ఓ కథ చెప్పారు. ‘ఒక రాజ్యంలో మంత్రి రాజ్యాన్ని వదిలేస్తాడు. ఆధ్యాత్మిక చింతనతో హిమాలయాలు తిరిగి మూడేళ్లకు తిరిగొచ్చాడు. అప్పుడు రాజు మంత్రిని ఏం సాధించావు’ అని అడగ్గా మంత్రి ‘ ఓ రాజా గతంలోఓ మీరు కూర్చున్నారు. నేను నిలబడి మీకు సమాధానం చెప్పేవాడిని.
 ఇప్పుడు ఆధ్యాత్మిక గురువుగా వచ్చిన నన్ను కూర్చోబెట్టి మీరు నిలబడ్డారు. ఇదే నేను సాధించింది’ అని అన్నాడు. నేను ఇష్టపడేది కూడా అలాంటి ఆధ్యాత్మిక పవర్‌నేనని రజనీకాంత్‌ వివరించారు.


 బెంగుళూరు: ఈ కథ రంగు గురించి. రంగు గురించి కథేంటి అనుకుంటున్నారా?. అవును, బెంగుళూరులోని ఓ సాఫ్ట్ వేర్ ఇంజినీర్ కుటుంబం 'బ్లూ' కలర్ ను అన్నిటికంటే మిన్నగా ప్రేమిస్తోంది. వారి ఇల్లు, బట్టలు, వాహనాలు అన్నీ బ్లూ కలర్ లోనే ఉంటాయి. నెలకు లక్షల్లో సంపాదించే నితిన్ విశాల్ సింగ్(36) ఎందుకు బ్లూ రంగును అంతలా ఆరాధిస్తున్నారో తెలిస్తే ఆశ్చర్యపోకుండా ఉండలేరు.
  
 కొద్ది కాలం కిందట సింగ్ ఓ స్వామిని కలిశాడు. ఆయన 'బ్లూ' జీవిత విధానాన్ని అవలంభించాలని సూచించడంతో సదరు టెకీ ఆయన భార్య నవీన(30)ను కూడా అలాగే జీవించాలని ఆర్డర్ వేశాడు. భర్త వింత చేష్టలకు ఆశ్చర్యపోయిన ఆమె విడాకులు కోరింది. కానీ సింగ్ అందుకు నిరాకరించాడు. భార్య తనకు అదృష్ట దేవతని విడాకులు ఇవ్వలేనని పేర్కొన్నాడు. దీంతో షాక్ కు గురైన ఆమె.. భర్త వింత చేష్టలకు గల కారణాన్ని తెలుసుకోవాలని భావించింది.
  
 సింగ్ ను నిశితంగా గమనించిన ఆమె.. ఆయన కలలో వచ్చిన ఓ స్వామిజీ 'బ్లూ' జీవితాన్ని ఆరంభించాలని ఉపదేశించినట్లు తెలుసుకుంది. ఈ విషయంపై పోలీసు స్టేషన్ లో ఫిర్యాదు చేసింది. పోలీసులు తెలిపిన వివరాల ప్రకారం.. సింగ్, నవీనలకు ఐదేళ్ల క్రితం వివాహం జరిగింది. నెలకు రూ.5 లక్షలు సంపాదించే ఈ జంట డీఎస్ఆర్ లేఔట్ లో సొంత ఫ్లాట్ ను కూడా కలిగివుంది. చక్కటి జీవితాన్ని లీడ్ చేస్తున్న సమయంలో తాను స్పిరిచ్యువల్ లైఫ్ అనుభవించాలని అనుకుంటున్నట్లు భర్త సింగ్ భార్యతో చెప్పారు.
  
 ఆ తర్వాత తన అలవాట్లు పద్దతులు మార్చుకున్నారు. జీవిత భాగస్వామిగా భార్యను కూడా తనను అనుసరించాలని ఆర్డర్ వేశారు. సింగ్ తన బట్టలు మొత్తం ఓ అనాథ ఆశ్రమానికి ఇచ్చేసి, భార్యను సాధారణ దుస్తులు కాకుండా 'బ్లూ' రంగు దుస్తులే ధరించాలని ఆదేశించారు. అధ్యాత్మిక జీవితాన్ని మొదలుపెట్టినా.. కార్యాలయానికి మాత్రం నిత్యం వెళ్తునే ఉన్నారు. తన ఇంటి మొత్తాన్ని బ్లూ కలర్ లోకి మార్చివేశారు.
  
 ప్రతి రోజూ తెల్లవారు జామున 2.00 గంటలకు మేల్కొని చన్నీళ్ల స్నానం చేస్తారు. భార్యను కూడా తనతో పాటే నిద్రలేచి మెడిటేషన్ చేయమని కోరతారు. స్పిరుచ్యువల్ లైఫ్ ను ఆరంభించగా తన పర్సనాలిటీలో మరిన్ని మార్పులు వచ్చాయని భార్యతో చెప్పారు. భర్త చేష్టలను తట్టుకోలేని నవీన అతని నుంచి విడాకులు ఇప్పించాలని కోరుతున్నట్లు తెలిపారు. కానీ, సింగ్ అందుకు నిరాకరిస్తుండటంతో పోలీసులు కేసును కోర్టు పంపే యోచనలో ఉన్నారు.


 ► కరీంనగర్‌ను మరిచిపోలేం
 ► ఆత్మీయ సమ్మేళనంలో రాష్ట్ర పాఠశాల సంచాలకులు ప్రసాద్, మూడు జిల్లాల డీఈఓలు
  
 కరీంనగర్ : వృత్తి నిబద్ధతతోనే గుర్తింపు లభిస్తుందని రాష్ట్ర పాఠశాల విద్యాశాఖ సహాయ సంచాలకులు ఎన్‌ఎస్‌ఎస్ ప్రసాద్, వరంగల్ అర్బన్, ఆదిలాబాద్ జిల్లాల విద్యాశాఖ అధికారులు ఎస్.శ్రీనివాసాచారి, కందిమల్ల లింగయ్యలు అన్నారు. కరీంనగర్‌లోని భగవతి పాఠశాలలో ఆదివారం తెలంగాణ పాఠశాలల విద్యా ఉద్యోగు ల సంఘం ఆధ్వర్యంలో ఆత్మీయ సమ్మేళనం నిర్వహిం చారు. ఈ కార్యక్రమంలో కరీంనగర్ డీఈవో రాజీవ్‌తోపాటు వారిని సన్మానించారు. ఈ సందర్భంగా వారు మాట్లాడుతూ ఎక్కడ పనిచేసిన ఉద్యోగ ధర్మం పాటిస్తే గౌరవప్రదంగా జీవించవచ్చన్నారు. తాము పనిచేసిన కాలంలో జిల్లాలో చేపట్టిన విద్యా సంబంధిత కార్యక్రమాలు రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా పేరు తెచ్చిపెట్టాయని, ఆంగ్ల మాధ్యమ పాఠశాలలు నెలకొల్పడంతో ఉమ్మడి రాష్ట్రం లోనే కరీంనగర్ జిల్లా ముందున్న విషయాన్ని గుర్తు చేశారు.
 
 రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న పథకాలను కిందిస్థారుుకి తీసుకెళ్లడంతో ఉద్యోగుల పాత్ర కీలకమని పేర్కొన్నారు. ఎం.నర్సింహస్వామి అధ్యక్షతన జరిగిన ఆత్మీయ సమ్మేళనంలో తెలంగాణ పాఠశాలల విద్య ఉ ద్యోగుల సంఘం రాష్ట్ర అసోసియేట్ అధ్యక్షులు ఎ.రవీందర్‌రాజు, జిల్లా అధ్యక్ష, కార్యదర్శులు ఎంఆర్‌వీ రమ ణ, జె.భగవాన్‌రెడ్డి, నాయకులు ఎస్.వేణుమాధవ్, ఎస్.సురేందర్, జి.నాగార్జునచారి, కె.ఎస్ రాబర్ట్, సుగుణాకర్, రాజేశ్వరి, శ్రీధర్, మహేశ్‌తో పాటు ఉపాధ్యాయ సంఘాల నాయకులు కటుకం రమేశ్, నూలి మురళీధర్‌రావు, రవీంద్రచారితో పాటు తదితరులు పాల్గొన్నారు.  


 నెలంతా.. పండగే
 
 తెలుగు మాసాలలో విశిష్టమైనది కార్తీకమాసం. ముఖ్యంగా కైలాస నిలయుడైన పరమశివునికి ప్రీతిపాత్రం ఇది. ఆధ్యాత్మికపరంగా ఆరోగ్యప్రదమైన మాసం. ఈ మాసంలో సోమవారంనాడు ఉపవాసం చేసి, రాత్రి నక్షత్ర దర్శనం చేసి భోజనం చేస్తారు. తద్వారా అష్టైశ్వర్యప్రాప్తి కలుగుతుందని ‘ధర్మసింధువు’ గ్రంథం తెలుపుతున్నది. ఈ మాసంలో ప్రతిరోజూ పర్వదినమే! అయినప్పటికీ కొన్ని ముఖ్యమైన పర్వదినాలు మరింత ఫలప్రదమైనవి. అవే భగినీ హస్తభోజనం, నాగులచవితి, నాగపంచమి, ఉత్థాన ఏకాదశి, క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి, కార్తీక పౌర్ణమి మొదలైనవి.
  
 ఆధ్యాత్మిక ఆరోగ్యవాసం: పగలంతా ఉపవాసం చేసి సాయంత్రం శివాలయానికి వెళ్లి శివ దర్శనం చేసి - శిఖరం లేక గోపుర ద్వారం వద్ద నేతితో గానీ, మంచి నూనెతోగానీ - ఇప్ప - నారింజ నూనెతో గానీ దీపారాధన చేయాలి. శివారాధన ముఖ్యమైనది. ఈ మాసంలో పగటి పూట వేడి - రాత్రి చల్లదనం ఉంటాయి. వాత-పైత్య-శ్లేష్మాలు వస్తాయి. అందువలన ఒక్క పొద్దు భోజనం శ్రేష్ఠం. వీటిని చాదస్తంగా భావించక ఆరోగ్యపరంగా ఆలోచించాలి. దీర్ఘవ్యాధుల నివారణలో ఉపవాసం తిరుగులేని మందు. మానసికంగా, శారీరకంగా, ఆధ్యాత్మికరంగా ఆలోచనలో, ఆవేశాలపరంగా సమతౌల్యం సాధించడానికి ఉపవాస నిర్ణయం ఎంతో గొప్పది. ఉపవాసంలో స్వల్పంగా ఆహారం-నీరు-తీసుకుంటే మనస్సు స్థిరంగా ఉంటుంది. దైవం పట్ల స్థిరచిత్తం ఏర్పడుతుంది. ‘ఉప’ అంటే దగ్గరలో, వాసం అంటే ఉండడం అంటే భగవంతునికి దగ్గరగా ఉండడం, సాత్త్వికాహారం, మితాహారం-దైవార్పితం చేసి తీసుకోవాలి. న్యాయార్జితాహారం పొందాలని శాస్త్రం.
  
 వృద్ధులకు, రోగులకు మినహాయింపు: వృద్ధులు - మానసిక - మెదడు వ్యాధిగ్రస్థులు - గర్భిణులు- క్షయరోగులు - మధుమేహగ్రస్థులు - క్రీడాకారులు ఉపవాసం చేయరాదు. శాస్త్రప్రకారం వారికి మినహాయింపు ఉంది. శరదృతువు ఇది. బ్రాహ్మీ ముహూర్తంలో నదీ స్నానం చేస్తే మంచిది. ప్రవాహస్నానం పవిత్రం. దైవధ్యానం జపం - గ్రంథపఠనం - పురాణాలు చదవడం - వినడం చేయాలి.
  
 వృక్షారాధనం విశేషం: అశ్వత్థం విష్ణురూపం - వటవృక్షం రుద్రరూపం. పలాశ వృక్షం బ్రహ్మరూపం. అశ్వత్థ వృక్షాన్ని (రావి చెట్టును) ఆశ్రయించి ఉండమని విష్ణువు లక్ష్మీదేవిని ఆదేశించాడు.
  
 రావి చెట్టు శీతల గుణం కలిగి ఉంటుంది. పైత్య దోషాన్ని నివారిస్తుంది. స్త్రీలు ఈ మాసంలో తులసిని పూజించి దీపాలు వెలిగించాలి. తులసిమూలంలో సర్వతీర్థాలు - మధ్యకాండంలో దేవతలు - చివుళ్ళలో సర్వవేదాలూ ఉన్నాయని శాస్త్రవచనం. విష్ణు పత్ని తులసి మాత పూజ పాపాలను హరించి, ధర్మార్థ, కామమోక్షాలు కలిగిస్తుంది.
  
 దీపారాధనం.. మోక్షకరం: ఈ మాసం అంతా శివాలయాలలో ఆకాశ దీపాలు వెలిగించాలి. దీపదానం చేయాలి. నదీ ప్రవాహాలలో దీపాలు వెలిగించి వదలాలి. శివ కేశవుల ప్రీతి కోసం దీపదానం చేస్తే వైకుంఠ ప్రాప్తి కలుగుతుంది.
 
 దీపం జ్యోతి పరబ్రహ్మ దీపం సర్వ తమోపహం  దీపేనా సాధ్యతే సర్వం సంధ్యా దీపం నమోస్తుతే ॥ దీపారాధన చీకటిని తొలగించి వెలుగునిస్తుంది. జ్ఞానవ్యాప్తికి - వితరణకు సంకేతం. వాతావరణం తేమగా ఉండి క్రిమికీటకాలు వ్యాప్తి చెందుతాయి కాబట్టి,  దీపం వెలిగించడం వల్ల అవి నశిస్తాయి. వాతావరణం శుభ్రం అవుతుంది. జ్ఞానాన్ని వితరణ చేయడం దీపదానంలోని విశిష్టత. ప్రమిదలో వత్తులు వేసి - నువ్వుల నూనె వేసి తాళ్ల సాయంతో దీపాలు వెలిగించమే ఆకాశదీపం. విశిష్టమైన వనభోజనాలు: కార్తీకమాసంలో వన భోజనాలకు ఎంతో విశిష్టత ఉంది. వన భోజనాలు శాస్త్రీయమైనవి. ఉసిరిచెట్టు నీడన, పనస ఆకులో భోజనం చేయాలి. ఉసిరిని ఔషధీ భాషలో ‘ధాత్రి’ అంటారు.      
       
 
 ధాత్రీదేవి నమస్తుభ్యం సర్వపాప క్షయంకరి పుత్రక దేహి మహాప్రాజ్ఞే యవోదేహి బలం చ మే ॥ ఉసిరి చెట్టు క్రింద చిత్రాన్నాలు చేసుకొని హరికి నివేదించి, పండిత భోజనం చేయించాలి. బంధువులతో కలిసి భుజించడం వల్ల మహాఫలం లభిస్తుంది. దేవతలు-ఋషులు-సర్వతీర్థాలు అచటనే ఉంటాయని, ఈ మాసంలోనే హరి జాగరణ చేయాలని శాస్త్రం. ఈ కార్తిక మాసంలో శివ - విష్ణ్వాలయదర్శనాలు చేయాలి. అవిలేని చోట ఇతర దేవాలయాల్లో రావి చెట్టు మొదట - తులసి వనంలో విష్ణుచరితలు పాడాలి. దేవపూజ ప్రశస్తం. దీప దానం చేయాలి. తులసి మంజరులచే హరిహరులను అర్చిస్తే ముక్తి లభిస్తుంది. తులసిచే అలంకృతమైన గృహానికి యమకింకరులు కూడా రాలేరనీ తులసీ మాహాత్మ్యం తెలుపుతుంది.
  
 ఈ మాసంలో మంత్ర దీక్ష జన్మరాహిత్యం కలిగిస్తుంది. ఈ నెలలో విష్ణువు దామోదర నామంతో పూజింపబడతాడు గాన సంకల్పంలో ‘కార్తీక దామోదర ప్రీత్యర్థం’ అని చెబుతారు. అన్ని దానాలు ఒక వైపు, దీపదానం ఒక వైపు అని శాస్త్రం.  ‘ఏకతస్సర్వదాని - దీపదానం తథైకతః’ అని శాస్త్రవచనం. ఉసిరికాయపై వత్తిని పెట్టి వెలిగించడం విష్ణువుకు ప్రీతికరం. వేకువనే విష్ణు-శివ-గంగ-సూర్యదేవతల ఉపాసన చేయాలి.
  
 శివాయ విష్ణురూపాయ - శివరూపాయ విష్ణవే   నమో వైబ్రహ్మ నిధయే - వాసిష్ఠాయ నమోన్నమః ॥  క్షీరాబ్ధికన్నియకు...శ్రీ మహావిష్ణువుకు... ఈ మాసంలోనే క్షీరాబ్ధి ద్వాదశి. అదే కార్తిక శుద్ధ ద్వాదశి. ఆ రోజు క్షీరసాగరశయనుడైన విష్ణువు లక్ష్మీయుతుడై తులసి వనానికి వస్తాడని చెబుతాడు. బృందావనంలో సంచరించే విష్ణువు భోగభోగ్యాలనందిస్తాడు. ఈ మాసంలో శివార్చన - అభిషేకం - ఉపవాసం - సాయంపూజ అన్నాదుల నివేదన నక్షత్ర దర్శనం ఎంతో పుణ్యప్రదం.
  
 భగినీ హస్తభోజనం... ఈ నెలలోనే యమ విదియ. ఆ రోజున సోదరి చేతివంట తినడమే భగినీ హస్తభోజనం. గోష్టాష్టమి రోజున గోవులను పూజించి ప్రదక్షిణం చేయాలి. శివదీక్షలు - విష్ణు ఆరాధనలకు కార్తిక మాసం పుణ్యఫల మాసంగా చరిత్రలో ప్రసిద్ధమైన కలిజనులకు భక్తినీ ముక్తినీ ప్రాప్తింపజేస్తుంది. కార్తిక పురాణం పఠనం చేయాలి.
  - పి.వి.బి. సీతారామమూర్తి
  


 సాక్షి ప్రతినిధి, చెన్నై: ఆధ్యాత్మిక గురువు కల్కి భగవాన్‌ అనారోగ్యంతో చెన్నై అపోలో ఆస్పత్రిలో చేరారు. క్రిటికల్‌ కేర్‌ యూనిట్‌లో ఉంచి చికిత్స చేస్తున్నట్లు సమాచారం.
 
 ఇదే ఆస్పత్రిలో తమిళనాడు సీఎం జయలలిత చికిత్స పొందుతున్న నేపథ్యంలో భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా గట్టి బందోబస్తు ఏర్పాటు చేయడంతో సందర్శకులను అనుమతించడం లేదు. ఈ పరిస్థితిలో ఈయన కూడా అపోలోలో చేరడంతో భారీగా భక్తులు వస్తున్నారు.


 కడప కల్చరల్‌:
 కడప నగరం అస్థానె మగ్దూమ్‌ ఇల్లాహి (అమీన్‌పీర్‌ దర్గా)లో ఈనెల 12వ తేదిన గంధం ఉత్సవాన్ని నిర్వహించనున్నట్లు దర్గా పీఠాధిపతి హజరత్‌ సయ్యద్‌షా ఆరీఫుల్లా హుసేనీ సాహెబ్‌ ఒక ప్రకటనలో తెలిపారు. దర్గాలో ప్రధాన గురువులు హజరత్‌ సయ్యద్‌షా పీరుల్లా మాలిక్‌ సాహెబ్‌ సజీవ సమాధి అయిన రోజున బుధవారం ప్రత్యేక ప్రార్థనలు నిర్వహించి మజార్‌పై గంధాన్ని సమర్పించనున్నట్లు ఆయన తెలిపారు. ఈ సందర్భంగా దర్గాలోని ప్రధాన ప్రాంగణాన్ని కళ్లు చెదిరే రంగురంగుల పూలతో అలంకరిస్తామని ఆయన తెలిపారు. దర్గా ప్రాంగణంలోని పీర్ల చావిడిలో ప్రతిరోజు సాయంత్రం 6 గంటల నుంచి ఆధ్యాత్మిక వక్తల ప్రసంగాలు కొనసాగనున్నట్లు వివరించారు.    
  


 గాంధీ ఆస్పత్రి: సుమారు ఐదు దశాబ్దాల క్రితం వారంతా వైద్య విద్యార్థులు. వైద్యవిద్య పూర్తయిన తర్వాత వృత్తిరీత్యా దేశ విదేశాల్లో స్థిరపడ్డారు. ఇన్నాళ్లకు మళ్లీ కలుసుకున్నారు. పాత జ్ఞాపకాలను నెమరు వేసుకున్నారు. క్షేమ సమాచారాలు తెలుసుకున్నారు. సికింద్రాబాద్‌ గాంధీ వైద్య కళాశాల ప్రాంగణంలోని అలుమ్నీ భవనంలో బుధవారం 62 వసంతాల వేడుకల్లో వీరంతా కలిశారు. ఆప్యాయ పలకరింపులు... ఆత్మీయ ఆలింగనాలతో సందడి చేశారు. ర్యాంకులు సాధించేందుకు కష్టపడి చదివిన రాత్రులు... సరదాగా చూసిన సినిమాలు... అల్లరి పనులున్‌ చిలిపి చేష్టలను గుర్తు చేసుకొని... జోకులు వేసుకుంటూ ఒకరినొకరు ఆట పట్టించుకున్నారు. సెల్ఫీలు, ఫోటోలు దిగి జ్ఞాపకాలను పదిలపరుచుకున్నారు. ముఖ్యఅతిథిగా హాజరైన డీఎంఈ డాక్టర్‌ రమణి అలుమ్నీ భవనంలోని మహాత్మాగాంధీ చిత్రపటానికి పూలమాలలు వేసి నివాళులర్పించారు. గాంధీ మెడికల్‌ కాలేజీ అలుమ్నీ అసోసియేషన్‌ ద్వారా అనేక సామాజిక సేవ, వైద్య, అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు నిర్వహించినట్లు అధ్యక్ష, కార్యదర్శులు డాక్టర్‌ బి.ప్రతాప్‌రెడ్డి, డాక్టర్‌ జి.లింగమూర్తి తెలిపారు.


 విద్య - విలువలు
 ఈ పని చేస్తే ఈశ్వరుడు అంగీకరించడు. అందుకని ఈ పని చేయను. శక్తి లేక కాదు. ఏది చేస్తే ఆయన సంతోషిస్తాడో అదే చేస్తాను. ఏది చేస్తే మా నాన్నగారు బాధపడతారో అది చేయను. ఏది చేస్తే మా అమ్మగారు సంతోషిస్తారో అది చేస్తాను. వశవర్తి అంటే అదీ. అదే ఆధ్యాత్మికత. అది క్రమ క్రమంగా పరిణతి చెందాలి. మీరు రేపు ఓ గొప్ప ఉన్నతాధికారో, జిల్లా అధికారో అయినప్పుడు- పుష్కరాలొస్తున్నాయి ఏంచేయాలని ఎవరైనా మిమ్మల్ని అడిగితే నాబోటి వాళ్ల చుట్టూ తిరిగే పరిస్థితిలో మీరుండకూడదు. పుస్తక పఠనం అలవాటైతే మీకు ఆ అవసరం రాదు. మీకు ఎప్పుడు అవకాశం వచ్చినా, భగవంతుడి కోసం, పదిమందిని సంతోష పెట్టడం కోసం బతకడం రావాలి. అదీ ఆధ్యాత్మిక పరిణతి అంటే..!
  పరమేశ్వరుడు తప్ప మరొకటి లేదు. భూమి ఆయనే, గాలి ఆయనే, నీరు ఆయనే, నిప్పు ఆయనే. ఆయనే సూర్యుడు, చంద్రుడు, జీవుడు. ఆయన కానిదేముంది? నా ఎదురుగుండా ఉన్నదదే, నేను అదే, నాలో ఉన్నదదే. నాకు బయట ఉన్నదదే. ఉన్నది ఒక్కటే అన్న భావనతో జీవితం పూర్తయిపోతే... ఆ పరిణతికి ముగింపు.
  ఇలా ఇప్పటివరకు మనం వ్యక్తిత్వ వికసనంలో చెప్పుకున్న ఐదింటిని నిరంతరం పరిశీలన చేసుకుంటూ ఉంటే... ఆగిపోవడమన్నది ఉండదు. వీటిలో మొదటిది ఆరోగ్యం. నాకు ఎన్నేళ్లు వచ్చాయన్నది ప్రశ్న కాదు. ఆరోగ్య పరిరక్షణ కోసం వయసుకు తగిన వ్యాయామం ఎప్పుడూ చేస్తూనే ఉంటాను. రెండవది అధ్యవసాయం (మెంటల్లీ అలర్ట్)- నాకు 90 ఏళ్లు అనుకోండి. ఆ వయసులో సమాజానికి ఏం చేయవచ్చో నాకో స్పష్టత ఉండాలి. మూడవది సునిశిత ప్రజ్ఞ-నా అనుభవాన్ని, నా చదువును దృష్టిలో పెట్టుకుని సునిశిత ప్రజ్ఞతో ప్రకాశించాలి. నాలుగవది ఆవేశంలో సమతౌల్యత. దీనివల్ల నా వృద్ధిని, సమాజాభివృద్ధిని నేను సమన్వయం చేసుకోవాలి. చివరిది - ఆధ్యాత్మికత. దీనిలో నిరంతరం పురోభివృద్ధి పొందుతూ ఉండాలి.
 ఈ ఐదూ ఉంటేనే వ్యక్తిత్వ వికసనం అంటారు. ఇసుక, ఇటుక, సిమెంట్, నీరు... ఇవన్నీ విడివిడిగా ఉన్నప్పుడు కాలితో, వేలితో కదిపినా చెరిగిపోతాయి. కానీ అవన్నీ కలిపి కట్టే గోడను నేనొక్కడినే కాదు, మనందరం కలిసి నెట్టినా పడిపోదు, గట్టిగా ఉంటుంది. ఈ విధమైన స్థిరమైన స్థితి పొందితే వికసనం పొంది ఉన్నాడని అర్థం. అటువంటి వ్యక్తి ఎక్కడున్నా సమాజ అభ్యున్నతికి, తన  అభివృద్ధికి, తన కుటుంబ అభివృద్ధికీ కారణమౌతాడు. ‘‘నువ్వెవరు? నీది ఏ కులం? నీ తల్లిదండ్రులెవరు? నీకు ఐశ్వర్యమెంత ఉన్నది? ఎంత చదువుకున్నావు? అన్న విషయాల కన్నా నీ నడవడిక ఎలా ఉంటుంది? నీవు పెద్దల దగ్గరికి వెళ్లినప్పుడు ఎలా ప్రవర్తిస్తావు? నీ కన్నా తక్కువవాడు కనబడితే ఎలా సమన్వయం చేసుకుంటావు? నీతో సమానులు కనబడితే ఎలా ఆదరభావాన్ని ప్రకటిస్తావు? వీటిలో నీ ఆచరణను బట్టి నీ శీలాన్ని నిర్ణయం చేస్తారు - అంటుంది రామాయణం.
  శీలం అంటే స్వభావమని అర్థం. ప్రతి వ్యక్తి ఒక ప్రత్యేక స్వభావంతో ఉంటాడు. ఒక తల్లికి ఒకే సమయానికి పుట్టిన కవల పిల్లలు కూడా ఒకే స్వభావంతో ఉండరు. ఒకరు ఒకటి ఇష్టపడితే ఇంకొకరు వేరొకదానిని ఇష్టపడతారు. లోపల స్వభావం ఎలా ఉంటుందో దానికి తగ్గట్టుగానే మనిషి నడవడిక కూడా ఉంటుంది.  స్వభావం పుట్టుకతో వస్తుంది. కానీ పుట్టుకతో వచ్చిన స్వభావం సత్సంగం చేత, నీవు ఆచరించే మంచి పనుల చేత, మంచి గుణాల చేత, మంచి మాటలు వినడం చేత మారుతుంది.
  ‘‘నా చెవులు ఎప్పుడూ భద్రమైన మాటలు వినుగాక’’ అంటుంది శాస్త్రం. అంటే ‘‘ఏ మాటలు వినడం చేత నా స్వభావంలో మార్పు కలుగుతుందో, నా మనసును ప్రభావితం చేస్తాయో, ప్రభావితమైన మనసు ఆ సంకల్పం చేస్తుందో, ఆ సంకల్పానికి అనుగుణంగా ప్రవర్తిస్తేనే నాకు కీర్తి కానీ, అపకీర్తి కానీ కలగడమనేది జరుగుతుంది. కనుక నా ప్రవర్తన పదిమంది చేత గౌరవం పొందడానికి యోగ్యమైన రీతిలో మనసును ప్రచోదితం చేయగల మంచి మాటలు మాత్రమే నా చెవులయందు పడుగాక !’’ అని.
  ‘‘ఒకవేళ నా చెవులు అన్నిటినీ విన్నప్పటికీ, నా మనసు మాత్రం సారవంతమైన మాటలను మాత్రమే పుచ్చుగొనుగాక! దానిచేత ప్రభావాన్ని పొందిన మనసు సత్సంకల్పాలను ఇచ్చి, బుద్ధి నిర్ణయం చేసి తదనుగుణమైన ప్రవర్తన చేత నేను శోభిల్లెదను గాక’’ అని దేవతలను మనం ప్రార్థన చేస్తాం. అందుచేత శీలం అనేది అత్యంత ప్రధానమైన విషయం. అది స్త్రీకి కానివ్వండి, పురుషుడికి కానివ్వండి, శీలమే గొప్ప సంపద. ఎవరు శీలవంతులో వారి శరీరం వెళ్లిపోయినప్పటికీ కూడా వారి నడవడికను ఆదర్శంగా యుగాల తరువాత కూడా చెప్పుకుంటారు.
  రామచంద్రమూర్తి త్రేతాయుగంలో జీవించాడు. దాని తరువాత ద్వాపరయుగం వచ్చింది. తరువాత కలియుగం వచ్చింది. అయినా మనుష్యుడు-ప్రవర్తన-నడవడిక-శీలం- జీవితం-ఆదర్శం వంటి విషయాల ప్రస్తావన వచ్చినప్పుడు రాముడినే ఉదాహరణగా చెబుతారు. రాముడిలా బతకండి అని చెబుతారు.


 మనలో ఉన్న పెద్ద లోపమేమిటంటే ముగ్గురం కలసి పొందికగా ఐదు నిమిషాలు పనిచేయలేం. ప్రతి వ్యక్తీ పెత్తనం కోసం పాకులాడుతుంటాడు. అందువల్లే మొత్తం పని, వ్యవస్థ చెడిపోతోంది. ఉత్తమ ఆలోచనా మార్గాన్ని అనుసరించేవారు ఆదరణీయులు. కుటిల ఆలోచనా మార్గాన్ని అనుసరించేవారు నిందనీ యులు. దుర్జనుల స్నేహం మానవుని పతనావస్థకు చేర్చుతుంది. ఒక్కసారి అందులో దిగితే మరలా పైకి రావడం చాలా కష్టం. ఈ చెడు ఆలోచనా మార్గం ప్రారంభంలో చాలా ఉత్సాహంగా, ఉల్లాసంగా, ఆకర్షణీయంగా ఉంటుంది. అంతిమ పరిణామం మాత్రం దుఃఖదాయకమవుతుంది.
 
 సాధనలో ఉంటే చైతన్యం సిద్ధిలో ఉండదు. భావుకుడికి ప్రేమ సాధనే కానీ, సిద్ధి కనిపించదు. అతడు ఆరాధించే ప్రేమకానీ, సౌందర్యం కానీ లౌకికం కాదు. అతీంద్రియాలైన ప్రేమ-సౌందర్యాల్ని అందుకోవడానికి భావుకుడు సాధన చేస్తాడు. భావు కుడు స్త్రీలో మాతృత్వాన్ని, సజీవత్వాన్ని దర్శిస్తాడు.
 
 ఆలోచించేకొద్దీ - జీవితం ఒక అవకాశం. దాని నుంచి లాభాన్ని పొందవచ్చు. అలా అది అందమైతే అస్వాదించవచ్చు. ఒక కల అయితే నెరవేర్చుకోవచ్చు. అదే ఒక సమస్య అయితే ఛేదించుకోవచ్చు. అదొక బాధ్యత అయితే నిర్వహించు కోవచ్చు. ఒక ఆట అయితే తనివి తీరా ఆడుకోవచ్చు. ఒక హామీ అయితే తీర్చుకోవచ్చు, ఒక దుఃఖం అయితే అధిగమించవచ్చు. ఒక పాట అయితే హాయిగా పాడు కోవచ్చు. ఒక పోరాటం అయితే ఆమోదించుకోవచ్చు. ఒక విషాదం అయితే ఎదుర్కోవచ్చు. ఒక సాహసం అయితే ధైర్యం చేయవచ్చు. ఒక అదృష్టం అయితే అనుభవించవచ్చు. అందుకే జీవితం అమూల్యమైంది. కాబట్టి అనాలోచి తంగా నాశనం చేసుకోవద్దు.
 విత్తుగా ఉన్నప్పుడు నువ్వు ఎవరికీ తెలియవు. భూమిని చీల్చుకుని మొలకగా మారినా నిన్నెవరూ పట్టించుకోరు. ఓపికపట్టి మొక్కవై ఎదిగినా నిన్నెవరూ గమనించరు. ఎండవానలకోర్చి చెట్టుగా మారిన ప్పుడు నిన్ను గుర్తిస్తుందీ లోకం. కాయలు కాచి పళ్లని స్తున్నప్పుడు నీ వెంట పడుతుంది సమాజం. మహా వృక్షమై ఎదిగిననాడు నీ నీడకై ఈ ప్రపంచం పరిత పిస్తుంది.
 చక్కని ఆలోచనా విధానంతో జీవితాన్ని సక్ర మంగా మలచుకోగలగాలి. తెలియని విషయాలను లేదా సమస్యాత్మకంగా ఉండే విషయాలను తన తోటి దగ్గరగా ఉండే వ్యక్తులతో పంచుకోవడం ద్వారా అవసరమైన జీవితానుభవ నైపుణ్యంగల పెద్దల ద్వారా పరిష్కారం కనుగొనే ప్రయత్నం చేయడం ఎటువంటి బాధ కలిగే విషయాలనైనా తన అనే వారితో చెప్పుకో వటమనేదే ఆవేశాన్ని అధిగమించడానికి పరిష్కారం.
 ఒక మాట పడడం వలన మన విలువ తగ్గిందేమీ లేదు. పడ్డవాళ్లం చెడ్డవాళ్లం కానేకాదు. సరైన సమయం చూసి అవసరాన్ని గుర్తించి, మన ప్రేమ విలువ తెలియజేయాలి. ద్వేషించే వారిని కూడా ప్రేమగా మనవైపు తిప్పుకోవాలి. ఉమ్మడి కుటుంబాలు ఎలాగూ లేవు. ఉన్న బంధాలలోని అనుబంధాలనైనా నిలుపుకుంటూ, రక్త సంబంధంలోని విలువను కాపా డుకోవడమే ఉత్తమ ఆలోచన. ఆ ఆలోచనే అమృత మౌతుంది.
  - యస్.ఆర్. భల్లం 


 పార్టీలు మారుతున్న ఎమ్మెల్యేల వ్యవహారంపై సీపీఐ జాతీయ కార్యదర్శి నారాయణ తీవ్రస్థాయిలో మండిపడ్డారు. దేవరకొండ ఎమ్మెల్యే రమావత్ రవీంద్రకుమార్ తదితరులు టీఆర్ఎస్‌లో చేరిన సందర్భంగా ఆయన మీడియాతో మాట్లాడారు. రవీంద్రకుమార్ సహా ఏ రాజకీయ నాయకుడైనా పార్టీలు ఫిరాయించేటపుడు తేలు కుట్టిన దొంగల్లా మూసుకుపోవాలని ఆయన హితవు పలికారు.
 
 అంతేతప్ప.. తాము అభివృద్ధి కోసమే పార్టీ మారానని దొంగ కొంగ జపం చేసినా, తాడిచెట్టు ఎందుకు ఎక్కావంటే దూడగడ్డి కోసం అంటే.. ముఖాన ఉమ్మేస్తారని ఆయన అన్నారు. కాంగ్రెస్ నేతలు గుత్తా సుఖేందర్ రెడ్డి, వివేక్‌లతో పాటు దేవరకొండ సీపీఐ ఎమ్మెల్యే కూడా టీఆర్ఎస్‌లో చేరిన నేపథ్యంలో నారాయణ ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు.


 జన్మ, మృత్యువు ఒకే నాణానికి ఉన్న బొమ్మ, బొరుసూ వంటివి. జన్మకు, మృత్యువుకు మధ్య సాగే ఈ జీవన ప్రయాణంలో మనిషి చేసే పాప, పుణ్య కర్మల ఫలమే అతని ‘అంతిమ మృత్యు దశ’కి, ‘మరు జన్మ’కి కూడా ఆధారం. మృత్యువు ఒక్కొక్కరికి, ఒక్కో రూపంలో రావటం వెనుక రహస్యం ఇదే.
 
 మృత్యువు ఒక వాస్తవికత. దానిని అందరూ ఎదుర్కోవాల్సిందే. నిజానికి మృత్యువు జీవితానికి ‘అంతిమ దశ’ కాదు. మరో కొత్త జీవితానికి ‘ప్రవేశ ద్వారం’ వంటిది. మనిషికి ‘జన్మ-మృత్యువు’కి సంబం ధించిన సత్యజ్ఞానం లేకపోవటం మరియు మహాకాలు డైన ‘పరమాత్మ’తో మనస్సు సంబంధం, స్మృతి లేని కారణంగా ‘మృత్యువు’ పేరు వింటేనే భయభ్రాంతు లకు లోనవుతున్నాడు. జీవన పర్యంతం మనిషి అజ్ఞా నానికి వశమై ‘‘ధన, గణ, యవ్వన గర్వం’’ అంటే ధనం, పదవి, యవ్వనం అశాశ్వత మైన ఈ మూడింటికి వశమై ఎంతో గర్వంతో ఈశ్వరుడిని విస్మరించి, ధర్మాచరణను ప్రక్కనపెట్టి తోటి వారికి దుఃఖాన్ని, నష్టాన్ని కల్గిస్తూ ఎంతో పాపాన్ని మూటగట్టుకొం టాడు. కానీ మృత్యువు, సమయం ఏది వచ్చినా పై ‘మూడూ’ పరిసమాప్తం అవుతాయి. కాగా చేసిన పాప కర్మల శిక్షల ఫలంగా అంతిమంలో ‘మరణవేదన’ అనుభవించిన పిమ్మట కానీ తనువు చాలించరు.
  
  మనిషి వైజ్ఞానికంగా ఎంత ప్రగతిని సాధించినా మృత్యువును తప్పించలేడు. ‘వంద కోట్లకు’ అధిపతు లైనా ‘ఒక్క నిమిషం’ ఆయుష్షును కొనలేరు. ధన సంపాదనకై ధర్మ చింతనకు దూరమై ‘లక్షల రూపా యల’ ధనాన్ని కూడబెట్టినా ‘ఒక్క రూపాయి’ సుఖాన్ని కూడా పొందలేరు. ఇదే కర్మ సిద్ధాంతం. ‘‘మనిషి సంపాదించిన ధన సంపద- నేలమీద; పశు సంపద- గోశాలలో; ఆలి- ఇంటివాకిట వరకు; బంధువులు- బజారు వరకు; వదలిన శరీరం- శవం చితిమీదే మిగిలిపోతుంది. అవి అంతవరకే తోడువస్తాయి. మరణించిన వాడికి వెన్నంటి వచ్చేది ‘ధర్మాచరణ’ మాత్రమే. కాబట్టి గర్వాన్ని వదలిన మానవుడు  సత్ప్రవర్తన ఫలితంగా సౌఖ్యాన్ని పొందుతాడు.
  మృత్యువుని తప్పించలేరు. మరణం అంటే ఆత్మ తన శరీరమనే వస్త్రాన్ని మార్చుకోవటం, తన ‘అడ్రస్’ని మార్చుకోవటం మాత్రమే. ఆత్మజ్ఞాని ‘పరమాత్ముని స్మృతి’లో పండు తొడిమ నుంచి దానంతటదే వేరై కిందపడినంత సహజంగా శరీరమనే వస్త్రాన్ని వదలి పెడతాడు.
 వర్తమాన సమయంలో అన్ని సమస్యలకు కారణం ‘‘ఆత్మజ్ఞానాన్ని’’ ఉపేక్షించటం, పరమాత్మతో బుద్ధి వియోగం, దేహాభిమానానికి వశమై రాగ, ద్వేషాదుల్లో ఇరుక్కుపోవటం, ఆత్మ స్వరూపాన్ని తెల్సుకొని అనుభవం చేసుకొన్న తర్వాతే భోగాలతో అనాసక్తత, ఈర్ష్య, లోభం, కామ, క్రోధాదులతో ముక్తి, తద్వారా ‘మృత్యు భయం’ నుంచి విముక్తి లభిస్తుంది. సదా ఈశ్వరీయ సేవలో...
 - బ్రహ్మకుమారి వాణి


 వసుదేవుడి కుమారుడు వాసుదేవుడు. ‘వసుదేవ సుతం దేవం కంస చాణూర మర్దనం, దేవకీ పరమా నందం, కృష్ణం వందే జగద్గురుం’ అని కృష్ణాష్టకం. ఈ అర్థం ప్రకారం ద్వాపర యుగంలో దేవకీ పుత్రు డుగా అవతరించి యశోదానంద వర్ధనుడుగా వర్ధిల్లిన శ్రీకృష్ణుడే వాసుదేవుడు.
 సర్వమూ వాసుదేవుడే అని అనుభూతి పూర్వ కంగా, అపరోక్షంగా స్వానుభూతిపూర్వకంగా గ్రహిం చగలిగిన మహాత్ములే జ్ఞానులు, ఇలాంటివారు చాలా అరుదు అంటుంది భగవద్గీత. సర్వమూ వాసు దేవుడే అన్నప్పుడు ఆ వాసుదేవుడు అన్న మాటకు  వసుదేవుడి కుమారుడు అని పరిమితమైన అర్థం చెప్పటంలో పూర్తి సామంజస్యం కనిపించదంటారు కొందరు. త్రికాలాతీతుడూ, గుణాతీతుడూ,  సర్వ వ్యాపీ, ఆది మధ్యాంత రహితుడూ అయిన పరమా త్మను ఒక్క అవతారానికే వర్తింపజేసి వసుదేవ సుతు డుగా మాత్రం పిలవటం ఎలా పొసగుతుంది అని వారి సందేహం.
 
 
 విష్ణు సహస్రనామంలో ‘వాసుదేవ’ అనే నామం మూడుసార్లు వస్తుంది. ఒకే నామాన్ని ఒకే అర్థంలో రెండు మూడుసార్లు వాడటం సంప్రదాయం కాదు. కనుక విష్ణు సహస్ర నామభాష్యం చెప్పిన ఆది శంకరా చార్యులు వాసుదేవ నామానికి మూడు రకాల వివరణలు చెప్పారు. సర్వ జగత్తును ‘వసనం’ లేక ‘వాసనం’, లేక, ఆచ్ఛాదనం చేసి ఆక్రమించి ఉండేవాడు ‘వాసుడు’ . ‘దివ్’ అనే ధాతువుకు క్రీడించటం, విజయేచ్ఛ కలిగి ఉండటం, నియంత్రిం చటం, ప్రకాశించటం అని అర్థాలు ఉన్నాయి. కాబట్టి ఇవన్నీ చేసే వాడిని ‘దేవుడు’ అంటారు. ‘వాసుడు’ అయిన ‘దేవుడు’ వాసుదేవుడు. అంటే, చరాచర విశ్వాన్ని సూర్యకిరణాల ద్వారా సూర్యుడు కప్పినట్టు సర్వత్రా ఆక్రమించి, వ్యాపించి ఉండేవాడు అని. రెండవ చోట, వాసుదేవ నామానికి వసుదేవుడి పుత్రుడు అనే అర్థం చెప్పారు. మూడవ చోట, మాయ చేత జగత్తును ఆచ్ఛాదన చేసి ఆవరించి ఉండేవాడు అని అర్థం చెప్పుకోవచ్చన్నారు.
 
 
 భాగవతంలో పౌండ్రక వాసుదేవుడనే విచిత్ర మైన పాత్ర కనిపిస్తుంది. ఈయన కరూశ దేశానికి రాజు. గొప్ప అజ్ఞాని. రంగస్థలం మీద నటుడిలా శ్రీకృష్ణుడి వేషభాషలనూ, చిహ్నాలనూ అనుకరించే వాడు. పీతాంబరం కట్టి , గరుడ ధ్వజం ఎత్తించుకొని, శంఖ-చక్ర- ఖడ్గ- గదా- శార్గ-శ్రీవత్స- కౌస్తుభ- వనమాలాది చిహ్నాలను అనుకరించేవాడు. మూర్ఖు లైన తన ఆశ్రీతులు చేసే ముఖ స్తుతులు నమ్మి, ఆయన శ్రీకృష్ణుడికి తన దూత ద్వారా ఒక హెచ్చరిక పంపుతాడు, ‘అసలైన వాసుదేవుడిని నేను. నువ్వు నా పేరూ చిహ్నాలూ ధరించి తిరుగుతున్నావు. వెంటనే నువ్వు వాటిని వదిలి నా శరణు వేడుకో. లేదంటే నాతో యుద్ధానికి సిద్ధపడు!’ అని. వసుదేవ పుత్రుడు ఆ పౌండ్రక వాసుదేవుడిని యుద్ధంలో వధిస్తాడు. వైర భావంతోైనైనా కృష్ణుడిని నిరంతరం స్మరిస్తూ అను కరిస్తూ జీవించిన కారణంగానూ, కృష్ణుడి చేతనే స్వయంగా హతుడైన కారణంగానూ పౌండ్రక వాసు దేవుడు, అన్ని బంధాలూ వదిలించుకొని ఆ వాసు దేవుడిలోనే లీనమయ్యాడు.
  - ఎం. మారుతి శాస్త్రి
  


 రుజుమార్గం
  
 ‘రమజాన్ ’ అత్యంత శుభప్రదమైన, పుణ్యప్రదమైన మహామాసం. అంతటి ఘనమైన పవిత్రమాసం నేడు ప్రారంభమవుతోంది. రమజాన్ ఆరాధనల కోసం ముస్లిం సమాజం పూర్తిస్థాయిలో సన్నద్ధమైపోయింది. ఎందుకంటే ఈనెల ప్రత్యేకత, ఔన్నత్యం అలాంటిది.
 
 ఒకసారి ముహమ్మద్ ప్రవక్త(స) రమజాన్ విశిష్టతను గురించి వివరిస్తూ ఇలా అన్నారు. ‘ప్రజ లారా! ఒక మహత్తరమైన, శుభప్రదమైన పవిత్ర మాసం తన కారుణ్య ఛాయను మీపై కప్పబోతోంది. ఆ మాసంలోని ఒక రాత్రి వెయ్యి మాసాలకన్నా శ్రేష్ట మైనది. ఆ మాసం ఉపవాసాలను అల్లాహ్ మీకు విధిగా చేశాడు. ఆ రాత్రుల్ల్లో దైవసన్నిధిలో (తరావీహ్) ఆరాధన చేయడం నఫిల్‌గా నిర్ణయించాడు. ఎవైరైతే ఆ మాసంలో దైవ ప్రసన్నతను పొందడానికి ఒక సున్నత్, లేక నఫిల్‌గాని ఆరాధన చేసినట్లయితే, అది ఇతర దినాల్లో చేసే ఫర్జ్ ఆరాధనగా పరిగణించబడు తుంది. అలాగే ఆ మాసంలో ఒక విధిని నెరవేరిస్తే, ఇతర కాలంలో 70 విధులు నిర్వహించిన దానితో సమానంగా పుణ్యం లభిస్తుంది. రమజాన్ మాసం సహనం వహించవలసిన మాసం. రమజాన్ సాను భూతి చూపవలసిన మాసం. ఈ మాసంలో విశ్వా సుల ఉపాధిలో వృద్ధి వికాసాలు కలుగుతాయి. ఎవైరైనా ఈ మాసం లో ఒక ఉపవాసికి ఇఫ్తార్ చేయిస్తే వారి పాపాలు పరిహారమవు తాయి. నరకాగ్ని నుండి విముక్తి లభిస్తుంది. వారికి ఉపవాసం పాటించే వారితో సమానంగా పుణ్యం కూడా లభిస్తుంది’.
 
 ఈ శుభవార్త విని ప్రజలు ఎంతగానో సంతోషిం చారు. కొంతమంది సందేహ నివృత్తికోసం, ‘మాలో ప్రతి ఒక్కరికీ ఇఫ్తార్ చేయించే స్థోమత లేకపోతే ఎలా? పేదవారు ఇంత గొప్ప పుణ్యానికి దూరమై పోతారు గదా!’ అని అడిగారు. అప్పుడు ప్రవక్త మహ నీయులు, ‘కొద్ది మజ్జిగతో లేక గుక్కెడు మంచినీళ్ళతో ఇఫ్తార్ చేయించినా దైవం వారికి కూడా అదే పుణ్యఫలాన్ని ప్రసాదిస్తాడు’ అని చెప్పారు.
  
  ఈ మాసం మొదటి భాగం కారుణ్యం, మధ్య భాగం మన్నింపు, చివరి భాగం నరకాగ్నినుండి విముక్తి. ఈ మాసంలోనే పవిత్ర ఖురాన్ గ్రంథ అవ తరణ ప్రారంభమైంది. పవిత్ర రమజాన్‌కు సంబం ధించి ప్రవక్త వారు అనేక శుభవార్తలు అంద జేశారు. వాటన్నిటినీ పూర్తి స్థాయిలో పొందడానికి మనం శక్తి వంచనలేని కృషి చేయాలి. ప్రవక్తవారి ప్రతి సంప్రదా యాన్నీ ఆచరించడానికి ప్రయత్నించాలి. నియమ బద్ధంగా రోజా పాటిస్తూ, ఐదుపూటల నమాజు, తరావీహ్, జిక్,్ర దరూద్, దుఆల్లో నిమగ్నం కావాలి. ఆర్ధిక స్థోమతను బట్టి దానధర్మాలు అధికంగా చేస్తూ ఉండాలి. సమాజంలోని అభాగ్యులను ఏమాత్రం విస్మరించకూడదు. సత్కార్యం ఆచరించే ఏచిన్న అవ కాశం వచ్చినా దాన్ని జారవిడుచుకోకూడదు. ఉప వాసం పాటిస్తూ అబద్ధమాడితే, అనవసరంగా కడుపు మాడ్చుకొని పస్తులుండడమే తప్ప ఎలాంటి ప్రయో జనం చేకూరదు. అనునిత్యం నాలుకలపై అల్లాహ్ పవిత్రనామం నర్తిస్తూ ఉండాలి.
  
  అల్లాహ్ అందరికీ పవిత్ర రమజాన్ శుభాలతో పునీతులయ్యే భాగ్యం ప్రసాదించాలని మనసారా కోరుకుందాం.
  (రమజాన్ మాసం ప్రారంభం సందర్భంగా )
  - యం.డి.ఉస్మాన్‌ఖాన్


 న్యూయార్క్: వారానికి ఒకటి అంతకన్నా ఎక్కువ సార్లు ఆధ్యాత్మిక సేవా కేంద్రాలకు వెళ్లే మహిళలు ఎక్కువ కాలం జీవిస్తారట! వారికి గుండె, కేన్సర్ తదితర రోగాలు కూడా దరి చేరవవని ఒక అధ్యయనంలో తేలింది.
 
 అంతేకాకుండా మత సంబంధిత కేంద్రాలకు వెళ్లని మహిళలతో పోలిస్తే వెళ్లే మహిళల్లో 33 శాతం మరణాలు తక్కువగా సంభవిస్తున్నట్లు హార్వర్డ్ టీహెచ్ చాన్ స్కూల్ ఆఫ్ పబ్లిక్ పరిశోధకుడు టైలర్ జే వాండర్‌వీల్ తెలిపారు. కాగా, ఈ అధ్యయనం కేవలం మధ్య వయసు, వృద్ధాప్య మహిళపై మాత్రమే నిర్వహించడం గమనార్హం.


 ఉప్పల్: నగరంలోని రోడ్లపై ఉమ్మినా, చెత్త వేసినా జరిమానా విధిస్తామని గ్రేటర్ కమిషనర్ డా.జనార్ధన్‌రెడ్డి తెలిపారు. మంగళవారం ఆయన గ్రేటర్ పరిధిలోని పలు ప్రాంతాల్లో పర్యటించారు. చిన్న రావులపల్లిలో చెత్తనుండి విద్యుత్  ఉత్పాదన కేంద్రాన్ని  పరిశీలించిన అనంతరం కాప్రా, ఉప్పల్ సర్కిల్ పరిధిలో అభివృద్ధి పనులను తనిఖీ చేశారు. ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూగ్రేటర్ హైదరాబాద్‌ను చెత్త రహిత నగరంగా తీర్చిదిద్దేందుకు కృషి చేస్తున్నామన్నారు. వంద రోజుల కార్యక్రమంలో భాగంగా చెత్త ఓపెన్ పాయింట్లను దాదాపుగా తొలగించామన్నారు. కార్యక్రమం ముగిసేనాటికి రోడ్లపై ఎక్కడా చెత్త కనబడకుండా చేస్తామన్నారు.  
 
 ఇకపై రోడ్లపై ఎక్కడపడితే అక్కడ ఉమ్మినా, బహిరంగ మూత్ర విసర్జన చేసినా, గోడలపై రాసినా, బ్యానర్లు కట్టినా జరిమానా విధిస్తామని హెచ్చరించారు. ప్రతి ఒక కార్మికుడు ఇంటింటికి వెళ్లి తడి పొడి చెత్తపై అవగాహన కల్పిస్తారని, ఇందులో విద్యార్థులను సైతం భాగస్వాములను చేయనున్నట్లు తెలిపారు. వేరువేరుగా చెత్త సేకరణ, ప్లాస్టిక్ నిషేధం అమలుపై వచ్చే నెల 2న ఎస్‌ఎఫ్‌ఏలకు ప్రత్యేక శిక్షణ ఇవ్వనున్నట్లు తెలిపారు.
 
 ఉత్తమ సేవలందించిన పారిశుద్ద్య కార్మికులకు, అధికారులు, గుర్తింపునిచ్చే విధంగా పూలదండలు వేసి సన్మానం చేస్తామన్నారు. ఉప్పల్ సర్కిల్ పరిధిలో పలు అభివృద్ధి కార్యక్రమాలను జోనల్ కమిషనర్ రఘుప్రసాద్, డీసీ విజయకృష్ణ, ఈఈ నాగేందర్‌లతో కలిసి పరిశీలించారు.
  
 సిటీజన్ సర్వీస్ సెంటర్ తనిఖీ..
 ఎర్లీబర్డ్ ఆఫర్‌కు మరో నాలుగు రోజులు మాత్రమే గడువు ఉండటంతో ఉప్పల్ సర్కిల్ కార్యాలయంలోని సిటీజన్ సర్వీస్ సెంటర్‌ను జీహెచ్‌ఎంసీ కమిషనర్ జనార్ధన్‌రెడ్డి తనిఖీ చేసి బిల్ కలెక్టర్లను ఆస్థి పన్ను చెల్లింపు అంశాలపై ఆరా తీశారు. అవసరమైతే అధనపు కౌంటర్‌లను ఏర్పాటు చేయాలని సూచించారు.
  
 చలివేంద్రాలు ఏర్పాటు చేయాలి
 నగరంలో ఎండ తీవ్రత దృష్ట్యా చలివేంద్రాలు ఏర్పాటుకు స్వచ్ఛంద సంస్థలతోపాటు వ్యాపార, వాణిజ్య సంస్థలు ముందుకు రావాల్సిందిగా జీహెచ్‌ఎంసీ కమిషర్ కోరారు. ఇందుకు జీహెచ్‌ఎంసీ తరపున అవసరమైన సహాయ సహకారాలతోపాటు జలమండలి ద్వారా ఉచితంగా మంచినీరు అందించే ఏర్పాట్లు చేస్తామన్నారు.


 నచికేతోపనిషత్తు
 
 యముడు ఇస్తానన్న మూడు వరాలలో రెండిటిని నచికేతుడు అడిగాడు. ఒకటి ఇహానికి, మానవ సంబంధాలకూ చెందినది. రెండవది స్వర్గానికి చేర్చే అగ్ని ఉపాసన. మూడవది మరణం తరువాత ఆత్మస్థితిని తెలుసుకోవటం. మూడవ వరం నచికేతుడు అడిగినట్లు ఇవ్వటానికి యముడు వెంటనే ఒప్పుకోలేదు. అతని మనస్సు మార్చటానికి ప్రయత్నించాడు. నచికేతుని శ్రద్ధను పరీక్షించి ఆత్మవిద్యను
  చెప్పనారంభించాడు.
  
 నచికేతా! శ్రేయస్సు, ప్రేయస్సు అని రెండు ఉన్నాయి. వాటిలో శ్రేయస్సు శుభప్రదం. ప్రేయస్సు ఇహలోక సుఖాలకు మాత్రమే పరిమితం. ఈ రెండూ జీవులకు బాధకారణాలే. స్వర్గాది సుఖాలు ఇచ్చే శ్రేయస్సు కాక కేవలం భౌతికసుఖాలనిచ్చే ప్రేయస్సును కోరుకునేవాడు హీనుడు. శ్రే యస్సు, ప్రేయస్సు రెండూ మానవునికి ప్రయత్నిస్తే దొరికే వే. వాటిలో ఏది శాశ్వతానంద దాయకమో జ్ఞానులు మాత్రమే తెలుసుకుంటారు. వారిని ధీరులు అంటారు. అశాశ్వతమైన ప్రేయస్సును కోరుకునేవారిని మందబుద్ధులు అంటారు. నాయనా! నువ్వు బుద్ధిమంతుడివి. తాత్కాలిక సుఖాలను ఇచ్చే కోరికలను వదులుకున్నావు. అజ్ఞానులైన మానవులు చాలామంది సంపదకోసం వెంపర్లాడుతూ అగాథంలో పడిపోతున్నారు. విద్య, అవిద్య అనే రెండు దారులు ఉన్నాయి. రెండూ వేరువేరు గమ్యాలకు చేరుస్తాయి. వాటి మధ్య చాలా దూరం ఉంది. నచికేతా! నువ్వు విద్యామార్గాన్నే కోరుకున్నావు. ఎటువంటి ఐహికభోగాలకూ, ప్రలోభాలకూ నువ్వు లొంగలేదు. అవిద్యామార్గంలో వెళ్లే మూర్ఖులు తామే ధీరులమనీ, పండితులమనీ అనుకుంటారు. గుడ్డివాడితో నడిచే గుడ్డివాడిలా గోతిలో పడుతూ ఉంటారు. అజ్ఞానానికి, ధనమదంతో కళ్లు నెత్తికి ఎక్కినవారికి మోక్షమార్గం కనిపించదు. ఈలోకమే ఉంది. పరలోకం లేదు అనుకుంటూ పదేపదే నా చేతికి చిక్కుతూ ఉంటాడు.
 
 నచికేతా! ఆత్మతత్వం అందరికీ తెలియదు. వినటం సాధ్యం కాదు. విన్నవారు అయినా సమగ్రంగా దానిని గ్రహించలేరు. అంతటి ఆత్మజ్ఞానాన్ని బోధించే ఆచార్యుడు దొరకటం కూడా ఆశ్చర్యమే. అటువంటి గురువు చెప్పిన దానిని ఆమూలాగ్రం గ్రహించగల శిష్యుడు దొరకటమూ అద్భుతమే. అల్పజ్ఞానంతో బోధించేవారి ద్వారా ఆత్మతత్త్వం బోధపడదు. ఆత్మజ్ఞాని అయిన గురువు ద్వారా మాత్రమే అది తెలుస్తుంది. ఆత్మవిద్య అణువుకన్నా సూక్ష్మం. అన్ని తర్కాలకూ అతీతం. నువ్వు తెలుసుకోవాలనుకుంటున్న ఆత్మజ్ఞానం తర్కంతో, వాదోపవాదాలతో తెలియదు. సుజ్ఞాని అయిన గురువునుండి అది లభిస్తుంది. తెలుసుకోదలచిన జిజ్ఞాసువు సత్యనిష్ఠ, స్థిరచిత్తం కలిగినవాడు అయి ఉండాలి. నువ్వు అటువంటివాడివి. నాకు అరుదుగా దొరికావు.
 
 ‘‘గురువర్యా! యమధర్మరాజా! అశాశ్వతమూ అధ్రువమూ అయిన సామగ్రితో శాశ్వతమైన వస్తువును పొందటం అసాధ్యం. నిధులు అనిత్యం. అయినప్పటికీ అశాశ్వతమైన భౌతికమైన పదార్థాలతో  శాశ్వతమైన, నిత్యమైన స్వర్గాన్ని పొందాను’’ నచికేతా! మానవులు భౌతికమైన కోరికలు తీర్చుకోవాలని చూస్తారు. యజ్ఞయాగాది కర్మలతో అనంతమైన, అభయప్రదమైన పారలౌకిక ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు. నువ్వు వీటన్నింటిని దాటివచ్చావు. ధీరుడివై దృఢచిత్తంతో ఆత్మజ్ఞానాన్ని పొందాలనుకునే వారికి ఆదర్శంగా నిలిచావు. అంత తేలికగా అంతుపట్టనిది, గూఢమైనది, గుండె గుహలో దాగి ఉన్నదీ అతిప్రాచీనమైనది, నవీన మైనది అయిన ఆత్మను అధ్యాత్మయోగం ద్వారా తెలుసుకొని ఏకాగ్రతతో ధ్యానించి దర్శించగలిగిన ధీరునికి హర్షశోకాలకు సుఖదుఃఖాలకు అతీతమైన స్థితి లభిస్తుంది. ధర్మప్రధానమైన ఆత్మతత్వాన్ని విన్న మానవుడు ఆత్మజ్ఞానాన్ని పొందగలుగుతాడు. శాశ్వతమైన ఆనందాన్ని పొందుతాడు. నాయనా! ఈ జ్ఞానసౌధం తలుపులు నీకోసం తెరచి ఉన్నాయి.
 
 ‘‘సమవర్తీ! ధర్మాధర్మాలకు, కృతాకృతాలకు, భూతభవిష్యత్తులకు సంబంధం లేకుండా నీవు దర్శించిన ఆత్మతత్వాన్ని నాకు బోధించు’’
  ‘‘నచికేతా! అన్ని వేదాలు, తపస్సులు, ఏ పరమపదాన్ని చెబుతున్నాయో, దేనికోసం సాధకులు బ్రహ్మచర్యాన్ని పాటిస్తున్నారో, దాన్ని గురించి సంగ్రహంగా చెబుతాను విను. అదే ఓంకారం. ప్రణవాక్షరమే పరబ్రహ్మం. అదే ఉత్తమం. ప్రణవోపాసన చేసినవారి కోరికలు ఏవైనా సిద్ధిస్తాయి. ఓంకారమే శ్రేష్ఠమైన ఆలంబనం. దీన్ని తెలుసుకున్నవాడు బ్రహ్మలోకంలో స్థిరనివాసం ఏర్పరచుకుంటాడు. ఆత్మకు చావుపుట్టుకలు లేవు. ఎటువంటి మార్పులకూ లోనుకాదు. శరీరం పోయినప్పటికీ ఆత్మ నశించదు. జన్మించదు. అది శాశ్వతం. ఆద్యంత రహితం. చంపినవాడు హంతకుడనీ, చచ్చినవాడు హతుడనీ ఆత్మజ్ఞానం లేనివాడనీ అనుకుంటారు. ఆత్మ చంపదు. చావదు. అణువుకన్నా సూక్ష్మమూ, బ్రహ్మాండం కన్నా పెద్దదీ అయిన ఆత్మ ప్రాణుల్లో దాగి ఉంది. నిష్కాముడూ, సుఖదుఃఖాలకు అతీతుడు అయిన సాధకుడు మంచిమార్గంలో నడిచే ఇంద్రియాలు, మనసు సహాయంతో మహిమాన్వితమైన ఆత్మను దర్శించుకోగలుగుతాడు. కదలకుండా కూర్చునే ఎక్కడికైనా ప్రయాణిస్తాడు. నిద్రలోనే ఎక్కడికైనా వెళతాడు. తేజోమయమైన ఆత్మ తత్త్వాన్ని ఇటువంటి వాడు తప్ప మరొకడు తెలుసుకోలేడు’’.
  - డా. పాలపర్తి శ్యామలానంద ప్రసాద్
  


 యోగి కథ
 
 మహారాష్ట్రకు చెందిన ఆధ్యాత్మిక గురువు, వాగ్గేయకారుడు సమర్థ రామదాసు సాక్షాత్తు శ్రీరాముడి దర్శనం పొందిన యోగి పుంగవుడిగా ప్రసిద్ధి పొందారు. మహారాష్ట్రలోని గోదావరి తీరంలో జల్నా జిల్లా జాంబ్ గ్రామంలో 1608వ సంవత్సరం శ్రీరామ నవమి రోజున జన్మించారు. తండ్రి సూర్యజీ పంత్, తల్లి రాణూబాయ్. ఆయన అసలు పేరు నారాయణ సూర్యజీ తోషర్. ఎనిమిదో ఏటనే తండ్రి మరణించడంతో అంతర్ముఖుడిగా మారారు. ఎక్కువసేపు ధ్యానంలోనే గడిపేవారు. అలా ధ్యానంలో ఉన్నప్పుడే తన పన్నెండో ఏట శ్రీరాముడి సాక్షాత్కారం పొందారు. శ్రీరాముడే ఆయనకు స్వయంగా తారక మంత్రాన్ని ఉపదేశించినట్లు ప్రతీతి. అప్పటి నుంచే ఆయన సమర్థ రామదాసుగా ప్రఖ్యాతి పొందారు. బాల్యంలో ఆట పాటలపై యోగాసనాలు, శారీరక వ్యాయామ విన్యాసాలపై ఆసక్తి చూపే సమర్థ రామదాసు రామబంటు అయిన హనుమంతుడిని కూడా ఎంతో ప్రీతిగా ఆరాధించేవారు.
 
 వైవాహిక జీవితానికి దూరంగా ఉండాలని నిర్ణయించుకున్న ఆయన 1632 నుంచి ఆధ్యాత్మిక యాత్ర ప్రారంభించారు. తన అనుభవ సారాంశాన్ని వివరిస్తూ ‘ఆస్మానీ సుల్తానీ’, ‘పరచక్ర నిరూపణ’ అనే ఆధ్యాత్మిక గ్రంథాలతో పాటు ప్రబోధాత్మక కవితలతో పలు గ్రంథాలు రాశారు. విదేశీ పాలకులకు వ్యతిరేకంగా పోరు సాగించిన అప్పటి మరాఠీ యోధుడు శివాజీకి అండగా నిలిచారు. పలుచోట్ల పర్యటిస్తూ సంచార జీవితం కొనసాగించిన సమర్థ రామదాసు ఆద్యచాఫల్ మఠం, రామ మందిరం, దాసాంజనేయ మందిరం, వీర మారుతి మందిరం స్థాపించారు. అవసాన దశలో ప్రాయోపవేశం చేసి, తన 73వ ఏట సజ్జన్‌గడ్‌లో తుదిశ్వాస విడిచారు.
  
 
  
  


 కేనోపనిషత్తు
 దశోపనిషత్తులలో ప్రముఖమైనది కఠోపనిషత్తు. భారతీయ సంస్కృతి గొప్పదనాన్ని, జీవన విధానాన్ని, పరిశీలనా దృష్టిని ఆసక్తికరంగా చెప్పే కఠోపనిషత్తు ఉపనిషత్తులకు తలమానికం. ఉత్తిష్ఠత/ జాగ్రత/ ప్రాప్యవరాన్నిబోధత/ క్షురస్యధారా నిశితా దురత్యయా దుర్గం పథస్తత్కవయో వదంతి.(1-3-14)
  (లేవండి. మెలకువ పొందండి. శ్రేష్ఠులైన గురువుల వద్దకు వెళ్లి ఆత్మజ్ఞానాన్ని పొందండి. ఇది పదునైన కత్తి అంచుమీద నడకలాగా కష్టమైనది)
 
  స్వామి వివేకానంద ప్రపంచ మానవులందరికీ ఇచ్చిన ఈ సందేశం కఠోపనిషత్తులోనిదే. ప్రబోధాత్మకమైన ఈ ఉపనిషత్తు ఆయనకు చాలా ఇష్టం. కఠోపనిషత్తు రెండు అధ్యాయాలు ఒక్కొక్కదాంట్లో మూడు వల్లులు, మొత్తం నూట పందొమ్మిది మంత్రాలు. పిల్లలు, పెద్దలు అందరూ చదవ వలసిన సందేశాత్మకమైన ఉపనిషత్తు ఇది. నాటకీయత తో ఆకర్షణీయమైన కథతో భౌతిక ఆధ్యాత్మిక జీవన సూత్రాలను అరటిపండు ఒలిచిపెట్టినట్లు చెప్పే కఠోపనిషత్తు సారాంశాన్ని చదండి.
 
  ప్రథమాధ్యాయం: ప్రథమ వల్లి
  వాజశ్రవసుడు అనే గృహస్థు ఒక మహాయజ్ఞాన్ని చేస్తూ తన సర్వస్వాన్ని దానం చేస్తున్నాడు. అతనికి నచికేతుడు అనే కొడుకు ఉన్నాడు. తన తండ్రి బ్రాహ్మణులకు దక్షిణగా ఇవ్వటానికి తెచ్చిన ఆవుల్ని ఆ పిల్లవాడు చూశాడు. అవి చాలా ముసలివి. నీళ్లు తాగలేవు. గడ్డి తినలేవు. పాలు ఇవ్వలేవు. శక్తిలేనివి. వట్టిపోయినవి. తండ్రి ఇటువంటి పనికిరాని ఆవుల్ని అశ్రద్ధగా పుణ్యంకోసం దానం చేయడం అతనికి బాధ కలిగించింది. ఇటువంటి దానాలు చేస్తే ఆనందలోకాలకు పోలేరు. మనం ఎదుటివారికి ఇచ్చేవి పనికి వచ్చేవి అయితే అది శ్రద్ధతో చేసిన దానం అవుతుంది. తండ్రి తప్పు చేస్తున్నాడు అనుకున్నాడు.
 
 తండ్రి దగ్గరకు వెళ్లి ‘‘తండ్రీ! పుణ్యం కోసం నన్ను ఎవరికి దానం ఇవ్వబోతున్నావు?’’అని రెండుమూడుసార్లు వెంటపడి అడిగాడు. పిల్లవాడు అలా ఎందుకు అడుగుతున్నాడో గమనించని తండ్రికి విసుగు, కోపం వచ్చాయి. ‘‘నిన్ను మృత్యువుకి దానం చేస్తున్నాను’’ అన్నాడు. తండ్రి విసుగుతో అన్న మాటను ఆ పసివాడు నిజం అనుకున్నాడు. పిల్లలు ఏదైనా తప్పు చేస్తే పెద్దలు కేకలేస్తారు. నేను బాగానే చదువుకుంటున్నాను కదా! సహాధ్యాయులు కొందరిలో మొదటివాణ్ణి. కొందరిలో మధ్యముణ్ణి. నేనెప్పుడూ చదువులో వెనకపడలేదు. మరి తండ్రి నన్ను యముడికి ఎందుకు ఇస్తానంటున్నాడు? ఇప్పుడు నేను ఏం చెయ్యాలి? రాలిపోయిన గింజలే మళ్లీ మొలకెత్తినట్లు మరణించిన మానవుడు మళ్లీ పుడతాడు. దీంట్లో బాధపడేది ఏముంది? అనుకుంటూ తండ్రి మాట ప్రకారం నచికేతుడు యమలోకానికి వెళ్లాడు. యముడు అక్కడలేడు. ఆయన కోసం ఎదురు చూస్తూ ఈ పిల్లవాడు యమధర్మరాజు ఇంటిముందు మూడురోజులు నిద్రాహారాలు లేకుండా గడిపాడు.
 
  అప్పుడు యముడు వచ్చాడు. రాగానే యమలోకపు పెద్దలు కొందరు ‘యమా! ఈ బ్రాహ్మణ బాలుడు నీ ఇంటికి అతిథిగా వచ్చాడు. మూడురోజుల నుంచి ఉపవాసం చేస్తున్నాడు. అతిథిని సంతృప్తి పరచడం మంచి గృహస్థుల ధర్మం. అతనికి కాళ్లు కడుక్కోవడానికి నీళ్లు ఇచ్చి ఆహ్వానించు. ఏ ఇంట్లో అతిథి ఆహారం లేకుండా ఉంటాడో ఆ గృహస్థుని పుణ్యం, సిరిసంపదలు, పశువులు, సంతానం సమస్తం నశించిపోతాయి’’అన్నారు. యమునికి కూడా భయపడకుండా ధ ర్మాన్ని ఉపదేశించే పెద్దలు యమలోకంలో ఉన్నారంటే భూలోకంలో మనం ఎలా ఉండాలో కఠోపనిషత్తు సూచిస్తోంది.
 
  అప్పుడు యముడు నచికేతుడి దగ్గరకు వచ్చాడు. ‘బ్రహ్మచారీ! మా ఇంట్లో మూడురాత్రులు నిరాహారంగా ఉన్నావు. దానికి ప్రాయశ్చిత్తంగా నేను నీకు మూడువరాలు ఇస్తాను. ఏం కావాలో కోరుకో’ అన్నాడు.
 
  నచికేతుడు మృత్యుదేవా! నేను కోరే మొదటివరం నా తండ్రికి నాపై కోపం తగ్గాలి. శాంతసంకల్పుడు కావాలి. మంచి మనస్సుతో ఉండాలి. నువ్వు నన్ను తిప్పి పంపినందుకు సంతోషించాలి. దగ్గరకు తీసుకోవాలి’ అన్నాడు. తనను తిట్టినందుకు తండ్రి మీద కోపగించకుండా తండ్రికోపం తగ్గాలి అని కోరడంతో నచికేతుడు యువతరానికి ఆదర్శం అవుతున్నాడు. ‘తిరిగి వచ్చినందుకు సంతోషించాలి’ అనడంలో బుద్ధి చాతుర్యం ఉంది. ఒకసారి యమలోకానికి వచ్చినవాడు తిరిగి వెళ్లడం అరుదు. తెలివిగా యముణ్ణే బుట్టలో వేశాడు.
 
  యముడు నచికేతా! నీ తండ్రి నిన్ను ఆద రిస్తాడు. నీతో ప్రేమగా ఉంటాడు. యమలోకం నుంచి తిరిగి వచ్చిన నిన్ను చూసి హాయిగా నిద్రపోతాడు’అన్నాడు. పిల్లల్ని చేరదీసి వారికి ఏదన్నా జరిగితే పెద్దవాళ్లు నిద్రాహారాలు మాని ఎలా దుఃఖిస్తారో యముడు చెప్పకనే చెప్పాడు.
 
  నచికేతుడు యమధర్మరాజా! స్వర్గానికి చేరే యజ్ఞాన్ని గురించి నాకు వివరించు. నేను చాలా ఆసక్తితో శ్రద్ధతో ఉన్నాను. శ్రద్ధావంతుడు విద్యను ఉపదేశించవచ్చు. స్వర్గానికి చేరినవారు అమృతత్వాన్ని పొందుతారు కదా! ఇదే నా రెండోవరం!’ అన్నాడు.
  (స్వర్గానికి చేరే యజ్ఞాన్ని గురించి యముడు నచికేతుడికి చెప్పిన విషయాలు వచ్చేవారం)
  - డా. పాలపర్తి శ్యామలానంద ప్రసాద్


 విశ్వాసం వల్లే నీతిమంతులమవుతాము
 సువార్త
  
 విశ్వాసం ఒక వ్యక్తి ఆంతర్య ఆధ్యాత్మిక అనుభవం. క్రియలు ఒక వ్యక్తి యందలి విశ్వాసానికి అంటే ఆధ్యాత్మిక అనుభవానికి బాహ్య నిదర్శనాలు లేక ప్రతిబింబాలు. ఈ రెండింటికి మధ్య చాలా సున్నితమైన అంశం స్పష్టమవ్వాల్సి ఉంటుంది. ఒక వ్యక్తి మంచి పనులు చేస్తున్నాడు గనుక అతడు మంచివాడా? లేక ఒక వ్యక్తి మంచివాడు కాబట్టి అతడు మంచి పని చేస్తున్నాడా? అన్న ప్రశ్నలో ఈ అంశానికి జవాబు దాగి ఉన్నది. క్రియలు ఒక వ్యక్తిని మంచివానిగా చేయవు. ఒకవేళ మంచివాడు అనే గుర్తింపు ఇవ్వవచ్చు. కాని ఒక్క క్రియ మాత్రమే మనిషి మంచికి ప్రామాణికత కాదు. కొండమీది ప్రసంగంగా అత్యంత ప్రాచుర్యం పొంది, అనేకులను ప్రభావితం చేసిన యేసుప్రభువు బోధలో మన ప్రతి క్రియకు ఉండవలసిన ఆధ్యాత్మిక ఉద్ధేశాన్ని, దృక్పథాన్ని బహు ఖండితముగా ప్రభువు బోధించెను (మత్తయి 5,6,7). ‘‘మనుష్యులు మీ సత్‌క్రియలను చూచి పరలోకమందున్న మీ తండ్రిని మహిమ పరచునట్లు వారి యెదుట మీ వెలుగు ప్రకాశింపనియ్యుడి’’ అంటూ మనం చేయవలసిన సత్‌క్రియలను ప్రోత్సహించారు.
 
 మనం దేవుని ప్రార్థించినా పరులకు ఉపకార ధర్మం చేసినా, దేవునికి మనం అర్పణ చెల్లించినా, ఆత్మశుద్ధి కోసం ఉపవాసముండినా, కరుణించినా క్షమించినా ఇతరులకు కనబడటం కోసం ఉద్దేశించిన క్రియగా ఉండరాదు. ఒకవేళ అలా ఉంటే అది వేషధారణే అవుతుంది తప్ప, అట్టి వాటి వలన ఏ ఫలితం ఉండదని ప్రభువైన యేసు తేటగా బోధించారు. మన క్రియల విషయంగా మనకున్న తప్పుడు భ్రమను గూర్చి ప్రభువు హెచ్చరిక చేస్తున్నాడు. ‘‘క్రియల మూలమున గాక క్రీస్తు నందలి విశ్వాసం వలననే నీతిమంతులమని తీర్చబడుదుము’’ అని పరిశుద్ధ పౌలు (గలతీ 2:16) పేర్కొన్నారు.
 
 అయితే ప్రభువు యొక్క శిష్యుడు యాకోబు తన రచనలో ‘‘క్రియలు లేని విశ్వాసము మృతము’’ అంటూ మన విశ్వాసం మన క్రియల మూలముననే వ్యక్త పరచబడవలసి ఉంది అని (యాకోబు 2:17) తెలియజేశాడు. అవును, ఈనాడు మన మతాలు భక్తి విశ్వాసాలు అన్నవి క్రియలేని ఆచరణలేని వ్యక్తిగత వ్యాపకాలుగా మారాయి. ఆచారాలనే గాని ఆచరణలకు నోచుకోలేకపోన్నాయి. మానవత్వపు స్పర్శ సృహలేని మత విన్యాసాలుగా తయారయ్యాయి. మదర్ థెరిస్సా అంటుండేవారు ‘‘ప్రార్థించే పెదవులకన్నా సహాయం చేసే చేతులే మిన్న’’ అని. క్రియ లేని విశ్వాసం, విశ్వాసం లేని క్రియ రెండూ అనర్థాలే. వీటి రెండింటిని వేరు వేరుగా కాక, విశ్వాసము క్రియలు అను ఈ రెండింటి సమ్మేళనం, సమ్మిళితం, సమల్యంతో కూడిన జీవనశైైలిని అలవర్చుకొందాం. క్రియలతో కూడిన విశ్వాస జీవితమే మనల్ని స్వచ్ఛమైన ఆధ్యాత్మిక పరిపూర్ణత దిశ వైపు నడిపిస్తుంది.
 
 ఒక రోజున ధనవంతుడైన యవ్వనస్థుడు యేసుప్రభువు దగ్గరకు వచ్చి ‘నిత్యజీవానికి వారసుడవడానికి నేను ఏ మంచి కార్యం చేయాలి?’ అని అడిగాడు. అప్పుడు ప్రభువు నీకు ఒకటి కొదువుగా ఉన్నది ‘‘నీకు కలిగినదంతయు అమ్మి బీదలకిచ్చి నన్ను వెంబడించుము’’ అని సెలవిచ్చాడు. అందుకు ఆ యవ్వనస్థుడు తను మిగుల ఆస్తి గలవాడు గనుక దానిని విడిచిపెట్టలేక దుఃఖముఖుడై వెళ్ళిపోయాడు. సత్క్రియ అనగా మత నిష్టాగరిష్టులు కాదు, దానధర్మాలే కాదు, వ్యామోహాలు విడనాడి దేవునిపై స్వచ్ఛమైన విశ్వాసంతో ఆయనను పూర్ణ మనస్సుతో వెంబడించు జీవన విధానం.
  
 మనం దేవుని ప్రార్థించినా పరులకు ఉపకార ధర్మం చేసినా, దేవునికి మనం అర్పణ చెల్లించినా, ఆత్మశుద్ధి కోసం ఉపవాసముండినా, కరుణించినా క్షమించినా ఇతరులకు కనబడటం కోసం ఉద్దేశించిన క్రియగా ఉండరాదు.
  
 - రెవ.పి. ఐజక్ వరప్రసాద్
  
  


 ములుగు మండలం మేడారం సమ్మక్క సారలమ్మ క్షేత్రంలో శనివారం కూడా భక్తుల రద్దీ కొనసాగుతోంది. పెద్ద సంఖ్యలో జనం తరలిరావటంతో నిర్వాహకులు ప్రధాన గేట్‌ను మూసేసి క్యూలో భక్తులను గద్దెల వద్దకు అనుమతిస్తున్నారు. అమ్మలను దర్శించుకున్న వారిలో ఎంపీ సీతారాంనాయక్ తదితరులు ఉన్నారు.
 
  


 దేవుడొక్కడే! సత్యం ఒక్కటే! కానీ, అక్కడకు చేరుకోవడానికి అనేక మార్గాలు. ‘ప్రపంచంలో మతాలెన్నో మార్గాలన్ని!’ అని శ్రీరామకృష్ణ పరమహంస అన్నది అందుకే. ఆయన అన్ని రకాల మార్గాలలో ఆధ్యాత్మిక సాధన చేశారు. హిందూ, మహమ్మదీయ, క్రైస్తవ, జైన, సిక్కు మత సంప్రదాయాలన్నిటి పట్ల విశ్వాసం చూపారు. ఆ క్రమంలో ఆయన జరిపిన క్రైస్తవ మత సాధన చాలా ప్రత్యేకమైనది. సంవత్సరం, సమయం, సందర్భంతో సహా శ్రీరామకృష్ణుల ప్రత్యక్ష శిష్యులు రికార్డు చేసి, రాసిన జీవితచరిత్రలో ఆ సంఘటన నమోదైంది. ఆ అరుదైన ఆధ్యాత్మిక అనుభూతి పూర్వాపరాలలోకి వెళితే...
  
 అప్పటికే, తంత్రశాస్త్రాలు నిర్దేశించిన 64 సాధనలు, వైష్ణవ సంప్రదాయంలోని శాంత - దాస్యాది పంచభావాల ఆధారంగా భక్తిసాధనలు, మహమ్మదీయ మత సాధన - ఇలా అన్నిటినీ శ్రీరామకృష్ణులు అనుష్ఠించారు. 1873 మే 25న సాక్షాత్తూ శారదాదేవినే అమ్మవారిగా భావిస్తూ జరిపిన షోడశీ పూజతో ఆయన సాధన వ్రతం పూర్తి అయింది. షోడశీ పూజ జరిగిన ఏడాది తరువాత 1874లో... శ్రీరామకృష్ణుల్లో మరో సాధనామార్గం ద్వారా దైవాన్ని దర్శించుకోవాలనే ఆకాంక్ష కలిగింది.
 
 అప్పటికి, ఆయనకు శంభుచరణ్ మల్లిక్ అనే వ్యక్తి పరిచయమయ్యాడు. అతను శ్రీరామకృష్ణులకు బైబిల్ చదివి వినిపించేవాడు. అలా ఆయనకు ఏసుక్రీస్తు పావన జీవితం, క్రీస్తు స్థాపించిన మతం గురించి తెలిసింది. క్రైస్తవ సంప్రదాయ మార్గంలో సాధనలు చేయాలనే కోరిక ఆయన మనస్సులో మెదిలింది.
  
 దక్షిణేశ్వరంలోని కాళికాలయానికి దక్షిణ దిక్కులో యదుమల్లిక్ ఉద్యానగృహం ఉంది. శ్రీరామకృష్ణులు అప్పుడప్పుడు అక్కడ వ్యాహ్యాళికి వెళుతుండేవారు. యదుమల్లిక్‌కూ, అతని తల్లికీ శ్రీరామకృష్ణులంటే చాలా భక్తి. కాబట్టి, వాళ్ళు ఉద్యానగృహంలో లేని సమయంలో కూడా శ్రీరామకృష్ణులు అక్కడికి వెళితే, సిబ్బంది తలుపులు తెరిచి, అక్కడ కూర్చొని విశ్రమించమని కోరేవారు. ఆ గదిలో గోడలకు చక్కని చిత్రపటాలు ఉండేవి. తల్లి ఒడిలో ఉన్న బాలక్రీస్తు చిత్రపటం అందులో ఒకటి. ఒకరోజు శ్రీరామకృష్ణులు ఆ గదిలో కూర్చొని, ఆ పటాన్నే తదేక దృష్టితో చూడసాగారు.
 
 ఏసుక్రీస్తు జీవిత చరిత్ర గురించి ఆలోచిస్తూ కూర్చున్నారు. అప్పుడు ఒక అద్భుతం జరిగింది. ఆ చిత్రం సజీవమై, దివ్యకాంతితో ప్రకాశించసాగింది. పటంలోని ఆ తల్లి, బాల ఏసు దేహాల నుంచి కాంతిపుంజాలు వెలువడ్డాయి. అవి శ్రీరామకృష్ణుల హృదయంలో ప్రవేశించాయి. అంతే! ఆయన మానసిక భావనలన్నీ పరివర్తన చెందాయి. జన్మసిద్ధమైన హైందవ సంస్కారాలన్నీ మారుమూల ఒదిగిపోయాయి. పూర్తిగా భిన్నమైన సంస్కారాలు ఉదయించాయి. తనను తాను నియంత్రించుకోవడానికి శతవిధాల ప్రయత్నించారు.
 
 ‘అమ్మా! నాలో ఏ వింత మార్పులు తీసుకువస్తున్నావు?’ అంటూ జగజ్జననిని హృదయపూర్వకంగా ఆయన ప్రార్థించారు.
  కానీ, ఉపయోగం లేకపోయింది. ఏసుక్రీస్తు పట్ల, క్రైస్తవ సంప్రదాయం పట్ల భక్తి విశ్వాసాలు శ్రీరామకృష్ణుల హృదయంలో పాతుకున్నాయి. క్రైస్తవ ప్రార్థనా మందిరంలో ఏసుక్రీస్తు మూర్తి ఎదుట ఫాదిరీలు ధూపదీపాదులు అర్పించిన దృశ్యాలు ఆయనకు దర్శనమయ్యాయి.
  
 తరువాత శ్రీరామకృష్ణులు కాళికాలయానికి తిరిగి వచ్చారు. మనసులోని ఆ భావాలు, కదలాడిన దృశ్యాల చింతనలో లీనమైపోయారు. కాళికాలయానికి వెళ్ళి, జగజ్జననిని దర్శించుకోవాలనే విషయం కూడా మర్చిపోయారు. అలా మూడు రోజుల పాటు ఆ భావతరంగాలు ఆయన మనస్సును ఆక్రమించేశాయి.
  
 అది మూడో రోజు... చీకటి పడింది. శ్రీరామకృష్ణులు ‘పంచవటి’ గుండా నడుచుకుంటూ వెళుతున్నారు. అప్పుడు ఒక అద్భుత దృశ్యం కనిపించింది. ఉజ్జ్వలమైన గౌరవర్ణుడైన అద్భుత దివ్య మానవుడు ఒకరు తదేకదృష్టితో ఆయనను చూస్తూ, ఆయన వైపు రాసాగారు. ఆ వ్యక్తి విదేశీయుడనీ, విజాతీయుడనీ చూసిన క్షణంలోనే శ్రీరామకృష్ణులకు అర్థమైంది. ఆతని కళ్ళు విశాలంగా ఉన్నాయి. ఆతని ముఖారవిందానికి వింత శోభను సంతరిస్తున్నాయి.
 
 ఆతని ముక్కు ఒకింత చప్పిడిగా ఉంది. కానీ, ఆతని అందానికి అదేమీ కొరత కాలేదు. ఆతని ముఖంలో అద్భుతమైన దివ్య భావప్రకటన తొణికిసలాడుతోంది. అదంతా చూసి, శ్రీరామకృష్ణులు ‘ఇతనెవరా?’ అని అబ్బురపడ్డారు. ఆ దివ్యమూర్తి దగ్గరకు వచ్చాడు. ఆ క్షణంలో శ్రీరామకృష్ణుల హృదయం లోలోపల నుంచి ‘‘ఏసుప్రభువు! దుఃఖయాతనల నుంచి జీవులను ఉద్ధరించడానికి ఎవరు తన హృదయ రక్తాన్ని సమర్పించారో... ఆ ఏసుప్రభువు!’’ అన్న మాటలు వెలువడ్డాయి.
  
 అంతర్వాణి అలా పలుకుతూ ఉన్న సమయంలో ఏసుక్రీస్తు, శ్రీరామకృష్ణులను ఆలింగనం చేసుకున్నాడు. ఆయన దేహంలో లీనమైపోయాడు. వెంటనే శ్రీరామకృష్ణులు భావసమాధి మగ్నులై, బాహ్యచైతన్యాన్ని కోల్పోయారు. అలా శ్రీరామకృష్ణులు సాక్షాత్తూ ఏసుక్రీస్తు దర్శనం పొందారు.
  
 కనిపించిన రూపమే...!
 ఇది జరిగిన చాలాకాలం తరువాత ఒకరోజు స్వామి శారదానంద సహా పలువురు ప్రత్యక్ష శిష్యులతో శ్రీరామకృష్ణులు ఏసుక్రీస్తు ప్రస్తావన తెచ్చారు. ‘‘నాయనలారా! మీరు బైబిల్ చదివారు కదా! ఏసుక్రీస్తు భౌతిక లక్షణాల గురించి దానిలో ఏం రాసి ఉంది? ఆయన ఎలా కనిపించేవాడు?’’ అని అడిగారు. దానికి శిష్యులు, బైబిల్‌లో ఎక్కడా ఆయన భౌతిక వర్ణన తాము చూడలేదనీ, కానీ యూదుడుగా జన్మించడం వల్ల క్రీస్తు మేనిఛాయ ఉజ్జ్వల గౌరవర్ణంలో ఉంటుందనీ, విశాలనేత్రాలు, చిలుక లాంటి కొక్కెపు ముక్కు ఉండడం ఖాయమనీ జవాబిచ్చారు.
 
 కానీ, శ్రీరామకృష్ణులు మాత్రం ‘‘ఆయన ముక్కు ఒకింత చప్పిడిదై ఉండడం చూశాను. ఆయనను ఎందుకలా చూశానో తెలియడం లేదు’’ అన్నారు. విచిత్రం ఏమిటంటే, భావసమాధిలో శ్రీరామకృష్ణులు చూసిన స్వరూపం, ఏసుక్రీస్తు వాస్తవమూర్తితో సరిపోలింది. శ్రీరామకృష్ణుల మహాసమాధి అనంతరం ఏసుక్రీస్తు శరీర నిర్మాణం గురించి మూడు విభిన్న వర్ణనలు ఉన్నాయనీ, ఆయన ముక్కు ఒకింత చప్పిడిగా ఉండేదనే వర్ణన వాటిలో ఒకటి ఉందనీ శ్రీరామకృష్ణుల శిష్యులు తెలుసుకొని అబ్బురపడ్డారు. శ్రీరామకృష్ణులకు దర్శనమైంది స్వయంగా క్రీస్తే అని చెప్పడానికి ఇదొక నిదర్శనం.
  
 ఇవాళ్టికీ రామకృష్ణ మఠంలో... క్రిస్మస్!
 దేశవిదేశాల్లో వ్యాపించిన శ్రీరామకృష్ణ మఠాలన్నిటిలో, బుద్ధ భగవానుడు, శ్రీరామ, శ్రీకృష్ణ, శ్రీచైతన్య, శ్రీశంకరుల జన్మదినోత్సవాలు ప్రతి ఏటా చేస్తారు. అది శ్రీరామకృష్ణ మఠ సంప్రదాయం. విశేషం ఏమిటంటే, శ్రీరామకృష్ణుల క్రైస్తవ ఆధ్యాత్మిక సాధన, పైన చెప్పిన సంఘటనను పురస్కరించుకొని - క్రిస్మస్ సందర్భంగా ‘క్రిస్మస్ ఈవ్’ (డిసెంబర్ 24) నాడు ఏసుక్రీస్తు జన్మదినోత్సవాన్ని కూడా మఠంలో శ్రద్ధాభక్తులతో చేస్తారు.
 
 ముఖ్యంగా మఠ కేంద్రస్థానమైన కోల్‌కతాలోని బేలూరు రామకృష్ణ మఠంలో క్రీస్తు పూజ, బైబిల్ పారాయణ, భక్తి సంగీత గానం మొదలైనవి జరుపుతారు. రామకృష్ణ మఠం, మిషన్ సెంటర్లలో జరిపే పండుగల్లో హైందవేతర ఉత్సవం ఇదొక్కటే! ఇప్పటికీ ఈ సంప్రదాయం అవిచ్ఛిన్నంగా సాగుతోంది.
 - రెంటాల జయదేవ


 నగరం ఆధ్యాత్మిక సందడితో తొణికిసలాడుతోంది. ఓపక్క బతుకమ్మ సంబరాలు సాగుతుంటే.. దసరాను పురస్కరించుకుని మంగళవారం దేవీ శరన్నవరాత్రి ఉత్సవాలు ప్రారంభమయ్యాయి. నగరంలోని ప్రధాన ఆలయాలు భక్తులతో కిటకిటలాడాయి.
 
 గోపురాలు విద్యుత్ కాంతులతో వెలుగులీనుతున్నాయి. తొలిరోజు అమ్మవారు విశేష అలంకారాల్లో భక్తులకు దర్శనమిచ్చారు. పలు ప్రాంతాల్లో ప్రత్యేక మండపాలను ఏర్పాటు చేసి అమ్మవారి విగ్రహాన్ని నెలకొల్పి పూజలు ప్రారంభించారు.      - సాక్షి, సిటీబ్యూరో
  


 సాక్షి, హైదరాబాద్ : గతంలో గోడలకు సున్నం వేయించడమే పెద్ద అలంకరణ. అలాంటిదిప్పుడు గోడలకు చిత్రాలు (ఆర్ట్స్) తగిలించుకోవటం ట్రెండ్. మోడరన్ ఆర్ట్ కేన్వాస్‌లు నివాస గృహాలతో పాటు, వాణిజ్య, వ్యాపార కేంద్రాలు, కార్యాలయాల గోడల మీద దర్శనమిస్తాయి.
 
 ► చిత్రాలను వేలాడదీయాల్సిన ఆయా ప్రదేశాలను బట్టి ప్రత్యేకంగా ఎంపిక చేసుకోవాలి. లేకపోతే ‘వీడికి బొత్తిగా కళాభిరుచి లేదే’ అంటూ పెదవి విరుస్తారు. వంట గదిలో తాజా కన్పించే పండ్లు, కూరగాయలు, తినుబండారాల చిత్రాలను వేలాడదీయాలి. ఆహార పదార్థాలకు ఉండాల్సిన తాజాదనాన్ని  ఎప్పడూ గుర్తు చేస్తుంటుంది కూడా. ముందు గదిలోనయితే ప్రకృతి చిత్రాలు, పడకగదిలో ఊహా చిత్రాలు, పిల్లల గదుల్లో జంతువుల, పక్షుల చిత్రాలు, వృద్ధులు ఉండే గదుల్లో ఆధ్యాత్మికత చిత్రాలు వేలాడదీయవచ్చు.
 ► కార్యాలయాల్లో అతిథులు వేచి ఉండే చోట చూడగానే వెంటనే అర్థంకాని చిత్రాలను అంటే మోడరన్ ఆర్ట్‌ను ఎంపిక చేసుకోవచ్చు. వాటిని చూసీ చూడకముందే ఆ కార్యాలయ నిర్వాహకుడిపై అతిథులు ఒక అంచనాకు రాకూడదన్నమాట. అధునాతన చిత్రాన్ని అర్థం చేసుకునే పనిలో అతిథి మునిగిపోతే విసుగు పుట్టకుండా కాలం వెళ్లదీసే అవకాశం ఉంటుంది. కార్యాలయ గోడలకు వేలాడుతున్న మోడరన్ ఆర్ట్‌కు ఇచ్చేంత గౌరవాన్ని దానికి సంబంధించిన వారు కూడా అతిథుల నుంచి అందుకుంటారు.
 ► సున్నితమైన రంగులయితే మానసిక ప్రశాంతత కలగజేస్తాయి. ముదురు రంగులు మనసును అల్లకల్లోలం చేస్తాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు. రంగుల్లోనూ తెలుపు, నీలం, చిలకాకుపచ్చ, పసుపు రంగులు మృదువుగా కనిపిస్తాయి. ఎరుపు, ముదురు ఆకుపచ ్చ, నలుపు రంగులు కంటిని సైతం బెదరగొడతాయి. తేలికపాటి రంగులను ఎంపిక చేసుకోవడ మంచిదేగానీ, గోడ రంగులో చిత్రాలు కలసి కనపడకుండాపోయే ప్రమాదం ఉంటుంది.


 విద్య - విలువలు
  
 నేను సాధారణంగా ఉదయం వేళ ఆఫీసుకు వెళ్ళొచ్చాక, సాయంకాలం ఏదైనా దేవాలయంలోగానీ, పెద్దవాళ్లున్న చోటగానీ, (పిల్లలు ఉండకూడదన్న నిషేధం ఏమీలేదు) ఆధ్యాత్మిక ప్రవచనాలు చేస్తూ ఉంటాను. అది నా జన్మకు ఉద్ధారకమవుతుంది అని. కానీ ప్రవృత్తిరీత్యా నాకు పిల్లలని ఉద్దేశించి మాట్లాడటం అంటే చాలా ఇష్టం. దానికి ఒక్కటే కారణం...
 
 ఒక మొక్కకి నీళ్లు పోస్తే ఉండే ప్రయోజనం వేరు. ఒక మహావృక్షానికి నీళ్లు పోస్తే ఉండే ప్రయోజనం వేరు. మొక్కకి నీళ్లు పోస్తే అది మహావృక్షం అవుతుంది. మహావృక్షానికి నీళ్లుపోస్తే ఏమవుతుంది.. అంటే చెప్పడం కష్టం. పిల్లలకు నాలుగు మంచి మాటలు చెబితే, వాటిల్లో ఒక్కటయినా ఎవరి మనస్సునైనా స్పృశించి, దాని వల్ల ఏదైనా ప్రయోజనం చేకూరితే ఈశ్వరుడు నాకిచ్చిన ఊపిరి సార్థకత చెందుతుందని నాలుగు మాటలు చెప్పడం తప్ప, యథార్థానికి మీకు చెప్పగలిగిన సమర్థత నాకున్నదని కాదు. నా దగ్గర నేర్చుకోవాల్సిన స్థితిలో మీరున్నారనీ కాదు. నేనేదో గురుస్థానంలో కూర్చొని బోధ చేస్తున్నట్లుగా భావించకుండా, నన్ను మీ పినతండ్రో, మేనమామో అనుకుని వినండి. అలా భావన చేస్తే మీకు, నాకు ఒక అనుబంధం ఏర్పడుతుంది.
 
 చెప్పే వ్యక్తికి వినేవారికి ఒక సంబంధం ఉండాలి. చెప్పే వ్యక్తి స్థానంపై వినేవారికి గౌరవం ఉండాలి. నేను ఒక దేవాలయంలో ఆధ్యాత్మిక ప్రవచనం చేస్తే, నేను వెళ్లి కూర్చున్న పీఠం వేరే వ్యాసపీఠం. కాబట్టి అక్కడ కూర్చుని పెద్దమాటలు చెప్పడానికి ఒక అర్హత ఉంటుంది. కానీ ఒక కాలేజీలో చదువుకునే పిల్లలతో మాట్లాడినప్పుడు ఏ స్థానంలో కూర్చుని మాట్లాడుతున్నానో నాకే సరైన అవగాహన లేనప్పుడు, ఏం మాట్లాడాలన్నా దానిపట్ల నాకే ఒక అయోమయ స్థితి ఏర్పడుతుంది. అది తొలగిపోవాలంటే ముందు పిల్లలకు, నాకు ఒక అనుబంధం ఉండాలి కదా...
 
 కాబట్టి నన్ను మీ పినతండ్రిగానో, మీ మేనమామగానో భావన చేయండి. నన్నొక పెద్దమనిషిగా భావన చేయకండి. చాలా స్వేచ్ఛగా వినండి. మనం విద్యా విలువల గురించి మాట్లాడుకోవాలి. అంటే ముందు విద్య అంటే ఏమిటో నిర్వచించుకోవాలి. విలువ అంటే ఏమిటో తెలుసుకోవాలి. అసలు విద్య అంటే ఏమిటి? తేలికగా ఆవిష్కరించడానికి దానికేమయినా నిర్వచనం ఉందా? విద్య అంటే చదువుకోవడం. నా దృష్టిలో అయితే ఒక మనిషి ఊపిరి పీల్చడం ఆరంభించిన దగ్గర నుంచి ఊపిరి ఆగిపోయే పర్యంతం చదువుతూనే ఉంటాడు. చదువుకోకపోవడం అనేది ఏమీ ఉండదు. పుస్తకం పట్టుకుని చదవడమే చదవడం కాదు. పుస్తకం పట్టుకోకపోయినా మీరు చదువుతూనే ఉంటారు.
 
 నాకిది తెలియదు అని మీరు తెలుసుకోవడమే విద్య. విద్ అంటే తెలుసుకొనుట. విద్ అనే ధాతువు నుండే వేదం వచ్చింది. ఏది తెలుసుకొనుట? నాకిది తెలియదు అని తెలుసుకొనుట. అందుకే ఎవరూ నేను విద్యావంతుణ్ణి అని సగర్వంగా చెప్పడం కుదరదు. ఎందుకంటే మీరు ఎంత చదివినా ఇంకా మీరు చదువుకోవాల్సినది మిగిలిపోతుంది. మీరు ఎన్ని తెలుసుకుంటున్నారో దానివల్ల, నాకు తెలియనివి చాలా ఉన్నాయి అని తెలిసిననాడు మీరు అహంకరించడానికి అవకాశం లేదు.
 
 రామాయణం చదవనంతకాలం రామాయణం అంతా నాకు తెలుసు అంటాడు. రామాయణంలోంచి సర్గలు చదువు అన్నారనుకోండి. చదివిన తర్వాత నీకేమర్థమయ్యింది చెప్పు అన్నారనుకోండి, చెప్పిన తరువాత కాదయ్యా ఈ సర్గల్లో ఇంత అంతరార్థం ఉందికదా? అన్నారనుకోండి. అప్పుడంటాడు... ఏమండీ! రామాయణంలో మిగిలిన సర్గలు ఎక్కడ దొరుకుతాయి అని. అంటే ఇప్పుడేం తెలిసింది. నాకు దాని గురించి కొన్ని విషయాలు తెలియవని తెలిసింది. తెలియవని తెలిసిన మరుక్షణంలో మీకు నాకు తెలుసునన్న అహంకారం పోతుంది. అందుకే పూర్వకాలంలో చదువుకునే వారిని వినీతులు అనేవారు. ఆనాడు విద్యార్థులన్నమాట లేదు. వినీతులు అంటే వినయం కోరుకునేవారు. ‘విద్యా దదాతి వినయం’ విద్య వినయమిస్తుంది అని అర్థం. అంటే అది తానంత తాను వినయమిస్తుందని కాదు. అలా ఇచ్చేటట్లయితే వేదం చదువుకున్నవాడు కాబట్టి రావణుడికి కూడా వినయం ఉండాలి. ఉందా? లేదు కదా. పాత్రత ఉండాలి. విద్య చేత వినయాన్ని పొందాలి. మనకేమీ తెలియదురా అని తెలుసుకుంటూ ఉండటమే విద్య. అదే ఎడ్యుకేషన్. మరి దీని విలువ ఏమిటి? ప్రయోజనం ఏమిటి? యాపిల్ పండు విలువ ఏమిటి అని అడిగితే ఇన్ని కాలరీస్ అనైనా చెప్పాలి లేదా ఇంత ఖరీదు అనైనా చెప్పాలి. అలా విద్య వలన వచ్చే ప్రయోజనం ఏమిటి? ప్రవర్తన, మీరు బాగా జ్ఞాపకం పెట్టుకోండి. శాస్త్రం ఇంతే చెబుతుంది. విద్య యొక్క విలువ, నడవడి అంటే ప్రవర్తించుట. ప్రవర్తన అన్నది కదలికకు సంబంధించింది.
 
 నిద్రపోతున్నప్పుడు ప్రవర్తన అన్నది ఉండదు. మీరు బాగా జ్ఞాపకం పెట్టుకోండి. తల్లితండ్రితో మొదలుపెట్టి, కాలేజీలో మీ తోటి విద్యార్థులతో, ఉపాధ్యాయులతో, మీ స్నేహితులతో అందరితోటి మీరు ఇంటరాక్ట్ అవుతూనే ఉంటారు. అలా ఏదో రకంగా ప్రతిస్పందనలతో కూడిన జీవన శైలికి ప్రవర్తన అని పేరు. ఈ ప్రవర్తన నియంత్రింపబడాలి. దాన్ని నియంత్రించడానికే శాస్త్రబోధ. కృష్ణపరమాత్మ గీత బోధించాడు. ఎవరికి? భీష్ముడికి కాదు, ధర్మరాజుకు కాదు, యుద్ధం చూడడానికి వచ్చిన ఋషులకు కాదు, అర్జునుడికి బోధించాడు. శుకుడు భాగవతం చెప్పాడు. ఎవరికి? పరీక్షిత్తుకు చెప్పాడు. గమనించండి. ఒక్కరికే చెప్తున్నారు. అందరికీ గుంపుగా కాదు. లక్షలమందికి కాదు. ఒక్కరికే చెప్పినా ఆ ఒక్కరూ మీరు కావాలి. ఎవరికి వారు ఆ ఒక్కరే కావాలి. శాస్త్రబోధ ఎవరికి చేస్తారు? ఆవేశానికి గురయ్యే వారికి చేయాలి. మీరు ఎమోషన్ అంటారే అది. ఎమోషన్ ప్రతివారికీ ఉంటుంది కాని అందరికీ ఒకే విధంగా ఉండదు. నీళ్లున్నాయి. పాలున్నాయి. రెండూ మరగబెడతాం. పెద్దమంటపెడితే నీళ్లు మరిగి మరిగి ఆవిరవుతాయి. మరిపాలో... పొంగిపోతాయి. అంటే నీళ్ల ఎమోషన్ వేరు, పాల ఎమోషన్ వేరు. మనిషికి ఊపిరి పోయేటప్పుడు కూడా ఎమోషన్ ఉంటుంది. యౌవనంలో ఉండే పిల్లలకూ ఉంటుంది. కాని పిల్లల ఎమోషన్ వేరు.
 
 ఈ ఎమోషన్ మీదే ఇప్పుడు వ్యాపారమంతా నడుస్తూ ఉంది. దోపిడీ జరుగుతూ ఉంది. బోర్డ్ ఆఫ్ క్రికెట్ కంట్రోల్ చూడండి. ఒకప్పుడు అంటే నా చిన్నప్పుడు దానికేమీ కోట్ల ఆస్తుల్లేవు. ఇప్పుడు వేలకోట్ల ఆస్తున్నాయి. దాని పదవుల కోసం పెద్ద పెద్ద వాళ్లు పోటీ పడుతున్నారు. ఆ రోజుల్లో సంవత్సరానికి ఒకటో, రెండో మ్యాచిలు జరిగేవి. ఇప్పుడు సంవత్సరం పొడుగునా ఉంటున్నాయి. మీరొకటి ఆలోచించండి. మనదేశంలో ఎన్నికలు పెట్టేటప్పుడు పిల్లల పరీక్షల షెడ్యూలు గురించి ఆలోచిస్తారు. మరి క్రికెట్ మ్యాచీల షెడ్యూలులో అలా ఆలోచిస్తున్నారా? లేదు పిల్లలేమైపోతేనేం. మన వ్యాపారం సాగాలి. ఆటను ఆటగా చూడడం లేదు. వ్యక్తిగతంగా ఒక ఆటగాడి ప్రదర్శన మీద ఉన్న దృష్టి ఆటమీద లేదు. మన ఎమోషన్‌ను ఎక్స్‌ప్లాయిట్ చేస్తున్నారు.
 
  మన పత్రికల వార్తలు చూడండి. పూర్వం ఎప్పుడో అర్ధరాత్రికి గాని హెడ్‌లైన్ పెట్టేవాళ్లు కాదు. దానికి ఒక స్థాయి ఉండాలి. ఇప్పుడు చూడండి. సెన్సేషన్ కావాలి. ఒక గూండా చనిపోతే హెడ్‌లైన్. బాలమురళీకృష్ణ కచేరీ గురించి ఎక్కడో ఒక మూలన నాలుగు లైన్లు.
  యువతరం ఎమోషన్లు అడ్డంపెట్టుకుని వేగంగా డబ్బు చేసేసుకోవడం. టెలివిజన్ అంతే. సినిమాలంతే.
 
  మరేం చేయాలి? మీ ఎమోషన్లు నియంత్రించుకోవాలి. మిమ్మల్ని మీరు నియంత్రించుకోవాలి. ఎప్పుడు క్రికెట్ మ్యాచ్ చూడాలో, ఎప్పుడు టెలివిజన్ చూడాలో, ఎప్పుడు సినిమా చూడాలో, అసలివేవీ చూడకపోయినా నష్టం ఎలా లేదో మీరు తెలుసుకోవాలి. ఇవన్నీ పక్కనబెట్టి చదువుకోగలగాలి. మీ ఎమోషన్‌ను ఎవరూ దోపిడీ చేయకుండా చూసుకోవాలి. సెల్ఫ్ రిస్ట్రెయింట్ అంటే స్వీయ నియంత్రణ. అదీ విద్యవల్ల వచ్చే మొట్టమొదటి విలువ.    
  - బ్రహ్మశ్రీ చాగంటి కోటేశ్వరరావు
  
  నాకిది తెలియదు అని మీరు తెలుసుకోవడమే విద్య. విద్ అంటే తెలుసుకొనుట. విద్ అనే ధాతువు నుండే వేదం వచ్చింది. ఏది తెలుసుకొనుట? నాకిది తెలియదు అని తెలుసుకొనుట. అందుకే ఎవరూ నేను విద్యావంతుణ్ణి అని సగర్వంగా చెప్పడం కుదరదు. ఎందుకంటే మీరు ఎంత చదివినా ఇంకా మీరు చదువుకోవాల్సినది మిగిలిపోతుంది. మీరు ఎన్ని తెలుసుకుంటున్నారో దానివల్ల, నాకు తెలియనివి చాలా ఉన్నాయి అని తెలిసిననాడు మీరు అహంకరించడానికి అవకాశం లేదు.
  
  


 పూనమ్ యోగం
  
 పోతపోసిన సౌందర్యం... యోగాసనాల బాట పట్టింది. అయితేఆధ్యాత్మిక భావనలు మేలుకొల్పుతూ ఆరోగ్యసాధన చేయించే సహజసిద్ధమైన యోగాకు ఇది విభిన్నం. ఆమె యోగా వీడియో ఒక ఆనందసారం. సమ్మోహనాస్త్రం. ఆమె ఇప్పుడు తెలుగు నటి కూడా.
  ఆమె పూనమ్ పాండే.
 
 మాలిని అండ్ కో సినిమా ద్వారా మనకు పరిచయమైన బ్యూటీ క్వీన్ పూనమ్ పాండే క్రికెట్ మ్యాచ్ గెలిస్తే న్యూడ్‌గా కనిపిస్తా అనే ప్రకటనతో ఒక్కసారిగా పాపులారిటీ తెచ్చుకుంది. ఆ తర్వాత టీనేజ్ కుర్రాడితో ఆమె చేసిన నషా సినిమా ఓ సంచలనం. గ్లాడ్‌రాగ్స్ పోటీలు వేదికగా గ్లామర్ రంగంలోకి అరంగేట్రం చేసిన పూనమ్ సృష్టించిన సంచలనాలన్నీ ఒకెత్తయితే తను రిలీజ్ చేసిన యోగా వీడియో ఒక్కటే ఒకెత్తు.
  
 వంపు సొంపుల ప్రదర్శన సహితంగా పూనమ్ రూపొందించిన యోగాసనాల వీడియో ఇంటర్నెట్లో ఈ వీడియో హాట్ టాపిక్ అయిపోయింది. మొత్తం మీద యోగా తోడుగా పూనమ్ పాపులారిటీ మరింత పెరిగింది. తన తొలి యోగా వీడియోకి వచ్చిన స్పందనతో మురిసిపోయిన పూనమ్ మరో యోగా వీడియో రూపొందిస్తానని అప్పుడే ప్రకటించింది. ఇప్పుడామె ఆ వీడియో చిత్రీకరణ పూర్తయిందని, దానిని రేపే విడుదల చేయనున్నానని తాజాగా ట్వీట్ చేసింది. తొలి వీడియో చిలకరించిన ఆనందానుభూతుల్ని నెమరువేసుకుంటున్న పూనమ్ అభిమానులు రెండో వీడియో కోసం ఇంకెక్కువ రోజులు నిరీక్షించనక్కర్లేదు.
 
  ఎందరో సాధకులు... కొందరే శిక్షకులు
  పూనమ్ ఒక్కరనే కాదు... అసలు యోగా సాధన అనేది ఇప్పుడు బాలీవుడ్ హీరోయిన్లకు నిత్యకృత్యంగా మారిపోయింది. కరీనా, సోనమ్, బిపాసా... తదితర సీనియర్ స్టార్ హీరోయిన్స్ దగ్గర నుంచి నిన్నకాక మొన్న వచ్చిన ఆలియాభట్ వంటి క్యూట్ గాళ్స్ దాకా ప్రతి ఒక్కరూ యోగా స్మరణం చేస్తూన్నారు. తమ సౌందర్య రహస్యం ఆసనాలే అంటూ స్పష్టం చేస్తున్నారు. విపరీతమైన ఒత్తిడికి లోను చేసే సినీ పరిశ్రమలో యువతులకు అత్యంత విశ్వసనీయ నేస్తంగా సేదతీర్చే సాధనంగా యోగా స్థిరపడిపోయింది. దాదాపు అందరు హీరోయిన్లూ యోగా సాధనలో మునిగితేలుతున్నప్పటికీ... కొందరు మాత్రమే శిక్షకులుగా మారి వీడియో, డీవీడీలు రూపొందించి విడుదల చేస్తున్నారు.
  
 ఈ ట్రెండ్‌కు మన దగ్గర శ్రీకారం చుట్టింది బాలీవుడ్ సీనియర్ నటి శిల్పాశెట్టి. మూడున్నర పదులు వయసు దాటుతున్నా చెక్కు చెదరని అందంతో మెరిసిపోయే సార్థక నామధేయురాలైన శిల్ప రిలీజ్ చేసిన డీవీడీ మంచి హిట్ అవడంతో మరికొందరు కూడా అదే బాట పట్టారు. అలాంటివారిలో చెప్పుకోవాల్సిన పేరు లారాదత్తా. బ్యూటీ క్వీన్ కిరీటంతో సినీరంగంలోకి ప్రవేశించిన లారా... యోగా డీవీడీ కూడా మంచి హిట్టయింది. సహజంగానే అందమైన అమ్మాయిలు యోగాసనాలు సాధన చేయడంలో ఉన్న అందం ఈ వీడియోలకు ప్లస్‌గా మారుతోంది. అయితే వీరి వీడియోల కన్నా మరింత హాట్‌గా రూపొందించి లాంచ్ చేస్తోంది పూనమ్.  
 
  


 న్యూఢిల్లీ: కాంగ్రెస్ పార్టీ ఉపాధ్యక్షుడు రాహుల్ గాంధీపై బీజేపీ విమర్శల స్థాయిని మరింత పెంచింది. ఉమ్మేసి పారిపోవడం, ఢీకొట్టి పారిపోవడం రాహుల్ గాంధీ రాజకీయ విధానాలని కేంద్ర మంత్రి రవిశంకర్ ప్రసాద్ ఆరోపించారు. వన్ ర్యాంక్-వన్ పెన్షన్ కోసం ర్యాలీ నిర్వహించిన మాజీ మిలటరీ అధికారులకు రాహుల్ తన మద్ధతు తెలిపి అనంతరం బీజేపీ విమర్శలు చేయడంపట్ల స్పందిస్తూ రవిశంకర్ ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు.
 
  ఓపక్క రాహుల్ పార్టీ నడుపుతున్న విధానంపై ఆ పార్టీలోని ఎందరో సీనియర్ నేతలు పెదవి విరుస్తుండగా.. కొంతకాలం తర్వాత పార్టీ పగ్గాలు అప్పజెప్పాలని అధినేత్రి సోనియాగాంధీ భావిస్తున్నారని విమర్శించారు. వన్ ర్యాంక్ వన్ పెన్షన్ సమస్యను పరిష్కరించేందుకు ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ప్రభుత్వం కృషి చేస్తుందని, సమస్యను పరిష్కరించి తీరుతుందని విశ్వాసం వ్యక్తం చేశారు. ఎన్నిసార్లు ప్యాకేజీ, రిప్యాకేజీ ఇచ్చేందుకు సోనియాగాంధీ ప్రయత్నించారో ప్రజలకు తెలియదా అని ప్రశ్నించారు. ఒకప్పుడు రాహుల్కు వెంటనే పార్టీ పగ్గాలు అప్పజెప్పాలని పెద్ద స్థాయిలో గొంతెత్తి నినదిస్తే ఈరోజు అలా నినదించేవారి సంఖ్య తగ్గిందని అన్నారు.


 * అక్టోబర్‌లో ‘పవిత్ర గంగా యమున యాత్ర’
 * అన్ని సదుపాయాలతో ప్రత్యేక ప్యాకేజీలు
 * అక్టోబర్ 10 నుంచి 19 వరకు పర్యటన
 సాక్షి, హైదరాబాద్: భారతీయ రైల్వే ఆహార, పర్యాటక సంస్థ (ఐఆర్‌సీటీసీ) ఆధ్యాత్మిక రైళ్లకు శ్రీకారం చుట్టింది. ఆలయాలు, మసీదులు, చర్చిలు, ప్రార్ధన మందిరాలు, ఆధ్యాత్మిక, పుణ్య క్షేత్రాలు, పర్యాటక ప్రాంతాల సందర్శన కోసం ప్రవేశపెట్టిన ఈ రైళ్లు  దక్షిణ మధ్య రైల్వే పరిధిలో అక్టోబర్  నుంచి అందుబాటులోకి రానున్నాయి.
 
 ‘పవిత్ర గంగా యమున యాత్ర’ పేరుతో అక్టోబర్ 10న  హైదరాబాద్ నుంచి బయలుదేరనున్న ఈ రైలు రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల  మీదుగా ఉత్తరాదిలోని పుణ్యక్షేత్రాల గుండా వెళ్తుంది. దీనికి సంబంధించిన పూర్తి వివరాలను ఐఆర్‌సీటీసీ డిప్యూటీ జనరల్ మేనేజర్ ఎన్.సంజీవయ్య గురువారం సమావేశంలో వెల్లడించారు. అక్టోబర్ నుంచి ప్రతి 15 రోజులకు ఒకటి చొప్పున ఈ రైళ్లు నడుస్తాయన్నారు. ఇప్పటికే ఢిల్లీ, ముంబై, చెన్నైల నుంచి ఈ రైళ్లు   పర్యటనకు బయలుదేరాయని, సికింద్రాబాద్ నుంచి తొలి రైలు అక్టోబర్ 10న బయలుదేరి వరంగల్, ఖమ్మం, విజయవాడ, ఏలూరు, రాజమండ్రి, సామర్లకోట, దువ్వాడ స్టేషన్‌ల మీదుగా 12న గయకు చేరుతుంది.  
 
 అక్కడి నుంచి వారణాసి, ప్రయా గ, హరిద్వార్, ఢిల్లీ, మధుర, ఆగ్రాలలో పర్యటించి అక్టోబర్ 19న తిరిగి సికింద్రాబాద్ చేరుకుంటుంది. ఈ  పర్యటనలో కాశీ విశ్వనాథ ఆలయం, విశాలాక్షి, అన్నపూర్ణ, త్రివేణి సంగమ స్నానం, గంగా స్నానం, హరిద్వార్‌లో మానసాదేవి మందిరం, ఢిల్లీలో కుతుబ్ మీనార్, లోటస్ టెంపుల్, మధురలో శ్రీకృష్ణ జన్మభూమి తదితర దర్శనీయ స్థలాలుంటాయి.  10 రోజుల పాటు సాగే  ఈ పర్యటనలో  భోజనం, వసతి, రోడ్డు రవాణా సదుపాయాలనూ ఐఆర్‌సీటీసీయే చూస్తుంది. యాత్రికులకు బీమా సదుపాయం కూడా ఉంటుంది.
  
 పలురకాల ప్యాకేజీలు: అత్యాధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానంతో 7  కోచ్‌లతో రూపొందించిన ఈ ఆధ్యాత్మిక రైల్లో 560 మంది యాత్రికులు అవకాశం ఉంటుంది. స్లీపర్‌లో ఒక్కొక్కరికి రూ.9,100, థర్డ్ ఏసీలో రూ.19,700, సెకెండ్ ఏసీలో రూ.26,500 చొప్పున ప్యాకేజీలు న్నాయి. ‘పవిత్ర గంగా యమున’ పర్యటనకు వెళ్లదలుచుకున్న ప్రయాణికులు తమ బెర్తులను బుక్ చేసుకొనేందుకు 040-27702407, 9701360648, 9701360615, 9701360620 ఫోన్ నంబర్‌లకు సంప్రదించవచ్చు.
  
 దశలవారీగా పర్యటనలు: పవిత్ర గంగా యమున యాత్ర స్పెషల్ పర్యటన రైలు  నడుపనున్నట్లుగానే సూఫీ సర్క్యూట్, సిఖ్‌తక్, బౌద్ధపుణ్యక్షేత్రాలు వంటి వివిధ యాత్ర రైళ్లు కూడా ప్రవేశపెట్టనున్నారు. దక్షిణ దేశయాత్ర, నవజ్యోతిర్లింగ యాత్ర, ఓనమ్ స్పెషల్, మూకాంబిక స్పెషల్ ట్రైన్,శక్తిపీఠ్  వంటి  రైళ్లు  వివిధ ప్రాంతాల నుంచి బయలుదేరనున్నాయి.


 - ఏపీ హై పవర్ కమిటీ సిఫార్సు
 - స్మార్ట్ సిటీ జాబితాలో చోటుకోసం పోటీ
 తిరుపతి తుడా: ఆధ్యాత్మిక రాజధానిగా విరాజిల్లుతున్న తిరుపతి నగర అభివృద్ధి కేంద్రం చేతుల్లో ఉంది. దేశవ్యాప్తంగా 100నగరాలను స్మార్ట్ సిటీలుగా అభివృద్ధి చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఇందుకు అనుగుణంగా ఏపీ నుంచి మూడు నగరాలను స్మార్ట్ సిటీకి అర్హత కలిగినవిగా ఎంపిక చేసి పంపాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి గత నెల మొదటి వారంలో ఆదేశాలు జారీచేసింది. ఈ మేరకు నగరాలను ఎంపిక చేసుకునేందుకు రాష్ర్ట ప్రభుత్వం హై పవర్ కమిటీని నియమించిన విషయం తెలిసిందే.
 
 కమిటీ ఈ నెల 28న సమావేశమై విశాఖపట్నం, కాకినాడ, తిరుపతి నగరాలను స్మార్ట్‌కు ఎంపిక చేసింది. ఎంపికచేసిన జాబితాను కేంద్రానికి జూలై 31న అందజేశారు. స్మార్ట్ సిటీలకు అవసరమయ్యే అర్హతలను పరిశీలించి కేంద్రం ఆగస్టుకల్లా తుది జాబితాను విడుదల చేయనుంది. ఈ జాబితాలో తిరుపతికి స్థానం దొరికినట్టేగా దాదాపు కనిపిస్తోంది. అన్ని విధాలా సానుకూలంగా ఉన్నాయి. చివరి దిశలో ఉన్న ఈ వ్యవహారం తుది జాబితా విడుదల కేంద్ర చేతుల్లో ఉంది.
  
 ఆధునిక హంగులు
 స్మార్ట్ నగరంగా అభివృద్ధి చెందితే తిరుపతి నగరం పరిధి విస్తరించనుంది. మరో వెయ్యి ఎకరాలతో పాటు చుట్టపక్కల గ్రామాలు తిరుపతిలో కలిసిపోనున్నాయి. దీంతో తిరుపతి నగర పరిధి విస్తరించనుంది. అభివృద్ధి విషయానికి వస్తే అత్యాధునిక భవనాలు, కార్పొరేట్ సంస్థలు, వాణిజ్య సముదాయాలు, ఆధునిక మల్టీప్లెక్స్ హాల్స్, పార్కులు, ఫుట్‌పాత్‌లు, బస్టాప్‌లు, మరుగుదొడ్లు, ఆస్పత్రులు ఇలా అన్ని హంగులతో అభివృద్ధి చేస్తారు. స్మార్ట్ సిటీలో 24 గంటలూ విద్యుత్, తాగునీరు, వైఫై సౌకర్యాలుంటాయి. విశాలవంతమైన రోడ్లు, ట్రాఫిక్ సమస్యలు తలెత్తకుండా ముందస్తు కూడళ్లను అభివృద్ధి చేస్తారు. ప్రాజెక్టు పట్టాలెక్కితే కేంద్రం తొలివిడతగా సెప్టెంబర్ కల్లా రూ.500 కోట్లను విడుదల చేస్తుంది.


 మెట్రో రైలు ఎండీ ఎన్‌వీఎస్ రెడ్డి    
 దోమలగూడ : డబ్బు సంపాదనే ధ్యేయంగా కాకుండా ఆత్మ సంతృప్తి కోసం పని చేయాలని హైదరాబాద్ మెట్రో రైలు ఎండీ ఎన్‌వీఎస్ రెడ్డి అన్నారు. శుక్రవారం ఆయన దోమలగూడ రామకృష్ణమఠంలోని వివేకానంద ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ హ్యూమన్ ఎక్స్‌లెన్స్ ఆధ్వర్యంలో ‘శ్రద్ధ’ పేరుతో నిర్వహించనున్న మూడు రోజుల వాల్యూ ఓరియంటేషన్ రెసిడెన్షియల్ యూత్ క్యాంపును ప్రారంభించారు. ఈ సందర్భంగా మాట్లాడుతూ యువతలో సత్ప్రవర్తన తేవడానికి హ్యూమన్ ఎక్స్‌లెన్స్ చేస్తున్న కృషి అభినందనీయమన్నారు.
 
 స్వామి వివేకానంద స్పూర్తిగా యువత దేశాభివృద్ధికి తమ వంతు ప్రయత్నం చేయాలన్నారు. చైనా యువ శక్తిని సద్వినియోగం చేసుకుంటూ అభివృద్ధిలో ముందుకు సాగుతుందన్నారు. యువత వ్యక్తిగత స్వార్ధం వీడి సమాజాభివృద్ధికి తోడ్పడాలన్నారు. శాస్త్ర, సాంకేతిక విజ్ఞానాన్ని సామాన్యులకు అందుబాటులోకి తేవాలని కోరారు.
 
 అయితే కొందరు యువకులు మత్తు పదార్థాలకు బానిసలుగా మారి జీవితాన్ని నాశనం చేసుకుంటున్నారని ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. సాధించలేం అన్న నిస్పృహ తగదని, ప్రతి వ్యక్తి లక్ష్యాన్ని ఎంచుకుని దాన్ని సాధించేందుకు నిరంతరం కృషి చేయాలన్నారు. ఓటమికి కృంగి పోకుండా, దానినినాంధిగా మలుచుకోవాలని సూచించారు. రూ.14,132 కోట్లతో అతి పెద్ద మెట్రో రైలు పనులు ప్రారంభించే ముందు ఎన్నో ఆటంకాలు ఎదుర్కొన్నామని, ఎవరి మనోభావాలు దెబ్బ తినకుండా పనులు సాగిస్తున్నామన్నారు.
 
 హైదరాబాదు మెట్రో రైలు ప్రాజెక్టు ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగంగా సాగుతున్న ప్రాజెక్టు అని, మూడేళ్లలోనే దాదాపు 50 కిలోమీటర్లు పూర్తి చేశామన్నారు. అసెంబ్లీ, పాతబస్తీలో అలైన్‌మెంట్ మార్పుపై అధ్యయనం చేస్తున్నామన్నారు. కార్యక్రమంలో రామకృష్ణమఠం అధ్యక్షులు స్వామి జ్ఞానదానంద, హ్యూమన్ ఎక్స్‌లెన్స్ డెరైక్టర్ స్వామి బోధమయానంద తదితరులు పాల్గొన్నారు.


 చెన్నై: ప్రముఖ తమిళ సూపర్ స్టార్ రజనీ కాంత్ కోయంబత్తూరుకు వచ్చి ఆయన ఆధ్మాత్మిక గురువు దయానంద సరస్వతీ ఆశీర్వాదం అందుకున్నారు. తొలుత చెన్నై విమానంలో వచ్చిన ఆయన ఆ వెంటనే శరవేగంగా గురువు దయానంద ఆశ్రమానికి వెళ్లి దీవెనలు అందుకున్నారు. అనంతరం ఆయన వద్ద గంటపాటు గడిపారు. గురువుగారి ఆరోగ్య విషయాలు వాకబు చేశారు. ఆయనతో కలిసి మధ్యాహ్న భోజనం కూడా చేసినట్లు ఆశ్రమ వర్గాలు తెలిపాయి. రిషికేశ్లో ప్రతి ఏడాది దయనంద సరస్వతిని కలుస్తారని, అయితే ఈ సారి అక్కడికి వెళ్లలేని కారణంగా నేరుగా ఆశ్రమానికి వచ్చి కలిసి ఆధ్మాత్మిక అంశాలు తెలుసుకున్నారని ఆశ్రమ వర్గాలు వెల్లడించాయి.


 ‘శ్రీ సీతారాముల కళ్యాణం చూతము రారండి..’ కొన్ని రోజులుగా ఆధ్యాత్మిక నినాదం మారుమోగుతోంది. రాముడి కల్యాణోత్సవాన్ని కళ్లారా వీక్షించేందుకు భద్రాచలం దివ్య మందిరానికి రావాల్సిందిగా ఊరూరా... వాడవాడలా ఆహ్వానాలందుతున్నాయి. శనివారం జరిగే ఈ ఉత్సవానికి లక్షల మంది భద్రాచలం తరలుతున్నారు. కల్యాణోత్సవ ఘట్టం జరిగేవేళ మన చారిత్రక గోల్కొండ కోట కూడా మురిసిపోతోంది.
 గౌరీభట్ల నరసింహమూర్తి
  
 పద్నాలుగు అడుగుల ఎత్తుతో ఉన్న ఈ గదికున్న చరిత్ర అసాధారణం. ‘నను బ్రోవమని చెప్పవే సీతమ్మ తల్లి... సీతమ్మకు చేయిస్తీ చింతాకూ పతకమూ రామచంద్రా...’ ఇలా ఒకటి కాదు రెండు కాదు 300 కీర్తనలకు పట్టాభిషేకం జరిగిందిక్కడే. భద్రాచల క్షేత్రాన్ని నిర్మించిన కంచెర్ల గోపన్న పుష్కర కాలం కారాగృహ వాసం గడిపిన గది ఇదే. అప్పటి వరకు కంచర్ల గోపన్నగా ఉన్న ఆ రామభక్తుడు రామదాసుగా నామకరణం జరిగిన ప్రాంతమిది.
  
 మన చరిత్రలో ఇదో విచిత్ర ఘట్టం. అప్పటి వరకు హైందవ ప్రాభవం వెలుగొందుతున్న తరుణంలో దండయాత్రగా వచ్చిన ముస్లిం చక్రవర్తులు ఇక్కడి దేవాలయాలను నేలమట్టం చేస్తున్న కాలం. అందునా ముస్లిం ఏలుబడిలో ఉన్న ఈ కారాగారం గొప్ప హిందూ భక్తుడి చరిత్రను శాశ్వతం చేసింది. తహసీల్దారుగా ఉద్యోగం చేస్తూ ప్రజల నుంచి వసూలు చేసిన పన్నుల్లోంచి ఆరు లక్షల రూపాయలను భద్రాచల రామాలయ నిర్మాణానికి ఖర్చు చేసినందుకు నాటి పాదుషా అబుల్‌హసన్ తానాషా ఆగ్రహానికి గురై 12 సంవత్సరాల కఠిన కారాగార వాసం ఈ గదిలోనే గడిచింది.
 
 341 ఏళ్ల క్రితం ఆయన భద్రాచలంలో రామాలయం నిర్మించి, గోల్కొండలో శిక్ష అనుభవించిన ఆ తర్వాత విడుదలయ్యారు. దేవాలయ నిర్మాణానికి వాడిన మొత్తాన్ని బంగారు మహరీల రూపంలో స్వయంగా రామలక్ష్మణులు తానాషాకు చెల్లించారని, ఆయన లిఖితపూర్వక పత్రం ఇవ్వటం, దాన్ని జైలర్‌కు చూపి రామదాసును విడిపించటం, ఆ వచ్చింది రామలక్ష్మణులే అని తెలుసుకుని తానాషా రామభక్తుడిగా మారిపోవటం... అంతా పురాణ గాథ.
 
 ఆ ఏడాది నుంచే తానాషా ప్రతి రామకల్యాణోత్సవానికి ముత్యాల తలంబ్రాలను పంపటం మొదలుపెట్టారు. కుతుబ్‌షాహీ వంశంలో అబుల్ హసన్ తానాషా చివరి వాడు. ఆ శకం ముగిసి అసఫ్‌జాహీల జమానా మొదలైన తర్వాత కూడా ఈ ఆనవాయితీ కొనసాగింది. మధ్యలో కొన్నేళ్లు ముత్యాల తలంబ్రాల పంపకం నిలిచిపోయినప్పుడు అరిష్టం వాటిల్లిందని, ఆ తర్వాత దాన్ని తిరిగి కొనసాగించారని ప్రచారంలో ఉంది. రాచరికపాలన అంతమై ప్రజాస్వామ్యయుత ప్రభుత్వాలు కొలువుదీరిన తర్వాత ముత్యాల తలంబ్రాలు, పట్టు వస్త్రాలను ప్రభుత్వ పక్షాన ముఖ్యమంత్రి భద్రాచల రాముడికి అందజేసే పద్ధతి కొనసాగుతోంది. ఇప్పుడు తెలంగాణ రాష్ట్ర తొలి ముఖ్యమంత్రి హోదాలో కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు ఆ సంప్రదాయాన్ని శనివారం నిర్వహించనున్నారు.
  
 పురావస్తు శాఖ నిర్లక్ష్యం...
 
 ఈ జైలు గదిలో గోడలపై శ్రీరామ పరివారానికి సంబంధించిన 12 చిత్రాలున్నాయి. అవన్నీ 12 సంవత్సరాల కారాగార శిక్షా సమయంలో రామదాసు రూపొందించిందేనని చారిత్రక గాథ ఆధారంగా నమ్ముతున్నారు. కానీ సరిగ్గా అవి చెక్కిన కాలం ఏంటి, దాన్ని కచ్చితంగా రామదాసే స్వయంగా చెక్కాడా, దీనికి అనుబంధంగా నాటి కుతుబ్‌షా స్పందన కోటలో ఇంకెక్కడైనా ఉందా, రామదాసు విడుదల తర్వాత తానాషాపరంగా జరిగిందేంటి... తదితర వివరాలకు సంబంధించి ఇప్పటి వరకు పురావస్తు శాఖ ఆధారాలు సేకరించే పని చేయలేదు. కనీసం దాన్ని రూఢీ చేసే నాటి గ్రంథాల జాడలు కూడా కనుక్కునేందుకు సిద్ధపడలేదు. చారిత్రక గాథ ఆధారంగా వస్తున్నవాటికే పరిమితమైంది.
  
 రాచకొండలో ‘రామాయణం’
 
 హైదరాబాద్‌కు అతి చేరువలో ఉన్న రాచకొండ గుట్టల్లో అతి పురాతన ‘రామాయణ’ చిత్రాలు అబ్బురపరుస్తున్నాయి. నల్గొండ జిల్లా సంస్థాన్ నారాయణపూర్ మండలం పరిధిలోకి వచ్చే ఈ గుట్టల్లోని అతి పురాతన వైష్ణవాలయ పై కప్పునకు గీసి ఉన్న చిత్రాలు ఇప్పటికీ పదిలంగా ఉన్నాయి. దాదాపు 650 సంవత్సరాల క్రితం వీటిని గీసి ఉంటారని అంచనా. ఆలయం దాదాపుగా శిథిలమైంది. పైకప్పులోని కొంతభాగం పదిలంగా ఉండటంతో దానిపై గీసిన చిత్రాలు ఇప్పటికీ మసకమసకగా దర్శనమిస్తున్నాయి. రామాలయం ధ్వజ స్తంభానికి చెక్కిఉన్న శాసనంలో అనపోతనాయుడనే రాజు ఆ ఆలయాన్ని 1365లో కట్టించాడని ఉంది.
 
 1360లో గోనబుద్ధ భూపతి రాసిన రంగనాథ రామాయణంలోని ఘట్టాల ఆధారంగా పుత్రకామేష్టి యాగం చిత్రాలను డంగు సున్నం పేస్టుతో రూపొందించిన నునుపైన గచ్చుపై నలుపు రంగు రేఖలతో చిత్రించారని ఔత్సాహిక పురావస్తు పరిశోధకులు సత్యనారాయణ పేర్కొన్నారు. దశరథుడు, ఆయన ముగ్గురు భార్యలు కౌసల్య, సుమిత్ర, కైకేయి, గురువు వసిష్ఠుడు సమక్షంలో యజ్ఞం నిర్వహిస్తున్నట్టుగా, అశ్వమేథ యాగం పూర్తయినతర్వాత రాజులు ఆ గుర్రాన్ని పూజిస్తున్నట్ట చిత్రాలున్నాయని పేర్కొన్నారు.


  సద్గురు జగ్గీ వాసుదేవ్
  
  సాక్షి పాఠకులకు నిత్యజీవితంలో ఎదురయ్యే వివిధ సమస్యలకు, ఆయా సందర్భాలలో కలిగే వివిధ సందేహాలకు సద్గురు జగ్గీవాసుదేవ్ సమాధానాలిస్తారు. మీరు చేయవలసిందల్లా మీ సందేహాలను స్పష్టంగా కవర్ లేదా పోస్ట్‌కార్డ్ మీద రాసి పంపడమే!
 దురాశ ఒక సాపేక్ష పదం. ఒకరు రాజభవనంలో నివసించటం అవసరమని అనుకుంటారు. కాని, మరొకరు దానిని దురాశ అనుకుంటారు. ఇందుకో ఉదాహరణ చెబుతాను. ఇది కొంతకాలం క్రితం జరిగింది. నేను ఒక చెట్టు కింద నివసించే ఒక స్వామిని కలిసాను. తమకోసం ఏైదైనా చిన్న గూడును నిర్మించుకున్న ఇతర స్వాములందరినీ నిరంతరం అత ను తక్కువ చేసి మాట్లాడటమే తన జీవిత ధ్యేయంగా పెట్టుకున్నాడు. అతను తాను ప్రకృతి కల్పించే కష్టాలన్నిటినీ ధైర్యంగా ఎదుర్కొంటూ, చెట్టునీడలో జీవిస్తూ ఉంటే, మిగతా స్వాములు తమ మార్గాన్ని ఎలా తప్పారో, ఎలా పాడైపోయారో అన్నదాని గురించి, అలాగే వారు సుఖసౌఖ్యాలకు ఎలా అలవాటు పడిపోయారో అన్నదాని గురించి నిరంతరం చె ప్పేవాడు. ‘వారు ఆడంబర జీవులు, వారు వారి గుడిసెలను ఎలా అలంకరించుకున్నారో చూడండి’ అనేవాడు. ఆ గుడిసెలకు వారు చేసిన అలంకారమంతా ఏమిటంటే- వాటి ముందు వారు ఒక పూలతోట వేసారు, ఆ గుడిసెలకు కొంచెం రంగు వేసారు, అంతే! ఆ స్వామి ఇదంతా ఆడంబరం అనుకున్నాడు. అతను తాను అందరికన్నా గొప్పవాడినని అనుకోవటమే అత్యంత ఆడంబరపు చర్య అని, అదే ఎవరైనా చేయగలిగే అత్యంత తెలివితక్కువ పని అని అతనికి గుర్తు చేయవలసి వచ్చింది.
  అంటే, అత్యాశ చాలా సాపేక్షమయినది. మీ దృష్టిలో మీరు ఎప్పటికీ అత్యాశ గలవారు కారు. మీ ఉద్దేశ్యం ప్రకారం మీరు చేరుకోవాలనుకున్న స్థానాన్ని చేరుకున్న వారు దురాశాపరులు. మీరు ఒక మిలియన్ రూపాయలు సంపాదించటానికి ప్రయత్నించి సంపాదించలేకపోవచ్చు. కానీ, వాటిని ఎవరైనా సంపాదిస్తే, ఆ వ్యక్తి మీ దృష్టిలో దురాశాపరుడు. అదే మీరు చేస్తే, అంటే ఆ మిలియన్ రూపాయలను మీరు సంపాదిస్తే, అది దురాశ కాదు. అప్పుడు ఎవరైనా 10 మిలియన్లు సంపాదిస్తే, అది మీ ఉద్దేశ్యంలో దురాశ, ఎందుకంటే అది వేరెవరో సంపాదించారు.
 
 తగినంత లేదనే భావన మీలో ఎక్కడో బలంగా ఉండడం వల్లే పోగు చే సుకోవాలనే కోరిక మీలో అంత బలంగా ఉంది. ప్రస్త్తుతం మీ దగ్గర ఎంతున్నా, అది మీకు సరిపోవటం లేదు. ప్రస్తుతం మీ దగ్గర ఉన్న దానికన్నా మీరు ఇంకొంచెం ఎక్కువ కావాలనుకుంటున్నారు. మీరు అక్కడికి చేరిన క్షణం, మీరు ఇంకొంచెం ఎక్కువ కావాలనుకుంటారు; ఇంకొంచెం; ఇంకొంచెం; ఇంకొంచెం.... అది అలా వెళుతూనే ఉంటుంది.
 
 మిమ్మల్ని ఈ భూమి మొత్తానికీ రాజునో, రాణినో చేసినా కూడా, మీరు అక్కడితో ఆగరు. నక్షత్రాల కేసి చూస్తారు. ఎందుకంటే నిరంతరం అనంత వ్యాప్తిని కోరుకుంటున్నదేదో మీలో ఉంది. మీరు దానికి ఎంత ఇచ్చినా అది తృప్తి చెందదు. మీరు దానికి పూర్తి నక్షత్ర మండలాన్ని ఇచ్చినా, అది మరిన్ని నక్షత్ర మండలాల కోసం వెతుకుతుంది. అంటే, నేటి ప్రపంచంలో మీరు అనుకుంటున్నట్లుగా చూస్తే, మీకూ దురాశ ఉంది. ఎందుకంటే మీ అంతర్గత స్వభావం అనంత వ్యాప్తిని కోరుకొంటోంది. కానీ, మీరు ఈ అంతులేని దాహాన్ని భౌతికంగా సంతృప్తి పరచాలనుకుంటున్నారు.
 
 మీ అత్యాశలో ఎటువంటి తప్పూ లేదు; నిజానికి మీ అత్యాశ ఒక ఆధ్యాత్మిక ప్రక్రియ. దానిని మీరు సరిగ్గా వ్యక్తీకరించటం లేదు, అంతే!
  ఇది ఎలా ఉందంటే మీరు అనంతానికి వెళ్ళాలనుకుని 1,2,3,4,5...... లెక్కబెట్టటం మొదలుపెట్టారు. అదొక అంతులేని లెక్కింపు అవుతుంది, మీరు అలా అనంతాన్ని ఎప్పటికీ చేరుకోలేరు
 
 ఇంకో విధంగా చెప్పాలంటే, మీరు ఎడ్లబండి ఎక్కి చంద్రుడిని చేరాలని అనుకోవటం ఎలాగో, ఇదీ అంతే! మీరు ఎద్దులను గట్టిగా అదిలించటం ద్వారా అక్కడికి చేరతామనుకుంటారు. మీరు ఎద్దులను చంపవచ్చు కానీ, అక్కడికి చేరుకోలేరు. మీరు అక్కడికి వెళ్ళాలనుకుంటే, మీకొక సరైన వాహనం కావాలి.
 
 మీలో ఉన్నది హద్దులు లేని అనంతాన్ని కావాలనుకుంటోం ది. ఈ కోరికని సంతృప్తి పరచాలనుకుంటే, అది ఖచ్చితంగా భౌతిక మార్గాల ద్వారా సాధ్యం కాదు. అందుకు మీరు భౌతికమైన వాటిని దాటి వెళ్లాలి. అది యోగా, ధ్యానాల ద్వారానే సాధ్యం!
 
  ... ప్రేమాశీస్సులతో,
   సద్గురు
  
 
  


 ఐతరేయ మహర్షి దర్శించినది కావటం వల్ల అతని పేరనే ప్రసిద్ధమైన ఈ ఉపనిషత్తును ఋగ్వేద ఆరణ్య కం చివర చేర్చారు. ఇందులో ఉన్న మూడు అధ్యా యాల్లో ముపై్ప మూడు మంత్రాలు ఉన్నాయి. మొదటి అధ్యాయం ఇలా చెబుతుంది.
 
 మొదట్లో భగవంతుడు తప్ప ఇంకేదీ లేదు. అప్పు డు ఆ భగవంతుడు అనుకొన్నాడు, ‘నేను లోకాలను సృష్టిస్తాను’ అని. అలా అనుకొని ఐదు లోకాలను సృష్టించాడు. తరువాత లోకపాలకులను సృష్టించా డు. అటు తరువాత నీటి నుంచి బ్రహ్మదేవుని రూపొం దించాడు. ఆ బ్రహ్మ దేవుని నుంచి విశ్వమూ, సమస్త జీవరాశులూ వచ్చాయి. ఆకలిదప్పులకు లోనైన జీవు లు సంసారమనే సముద్రంలో పడ్డారు. బ్రహ్మదేవుడు వాళ్లకు ఒక గోవును ఇచ్చాడు. ఇది మాకు చాలదు అన్నారు వాళ్లు. గుర్రాన్ని ఇచ్చాడు. చాలదు అన్నారు. తరువాత వాళ్లకి ఒక మనిషిని తెచ్చి ఇచ్చాడు. ‘‘ఈ మనిషి సరిగ్గా రూపొం దాడు’ అన్నారు వాళ్లు. అప్పుడు బ్రహ్మ దేవుడు వాళ్లతో ‘మీమీ స్థానాల్లో ప్రవే శించండి’ అని చెప్పాడు. అలా చెప్పిన మీదట అగ్ని వాక్కు అయి నోటిలో, వాయువు ప్రాణం అయి ముక్కులో, సూర్యుడు చూపు అయి కళ్లలో, దిక్కులు శబ్దం అయి చెవుల్లో, చెట్లు వెంట్రుకలు అయి చర్మంలో, చంద్రుడు మనస్సు అయి హృదయంలో, మృత్యువు అపానవాయువు అయి నాభిలో, నీరు రేత స్సు అయి పురుషాంగంలో ప్రవేశించాయి.
 
 తరువాత బ్రహ్మదేవుడు ఆహారాన్ని సృష్టించాడు. అటు తరువాత మనిషి నడినెత్తిని చీల్చుకొని లోపలికి ప్రవేశించాడు. మనిషి ఆలోచన చేసిన తన శరీరం లోనే అంతటా వ్యాపించి భగవంతుడు ఉండటం కను గొన్నాడు. ఇలా మొదటి అధ్యాయం పూర్తవుతుంది.
 
 రెండవ అధ్యాయంలో ప్రాణం ఎలా రూపొందు తుందో మనిషికి ఉన్న మూడు జన్మలు ఏవో వివరిం చారు. మొదట్లో మనిషి రేతస్సుగా ఉంటాడు. అన్ని అవయవాల శక్తి కలసి రేతస్సుగా అవుతుంది. పురు షుడు తన రేతస్సును స్త్రీలో ప్రవేశపెడతాడు. ఇది అతడి మొదటి జన్మ. ప్రాణంతో ఉన్న రేతస్సును స్త్రీ తన గర్భంలో ధరించి పోషిస్తుంది. తల్లి గర్భం నుంచి బిడ్డగా జన్మించటం అతడి రెండవ జన్మ. పుట్టిన కుమారుడు సత్కర్మలు చేయటానికి నియమితుడ య్యాడు. తండ్రి ముసలివాడయి, దేహం నుండి విడి వడి మళ్లీ పుడతాడు. ఇది అతడి మూడవ జన్మ.
 మూడవ అధ్యాయంలో ఆత్మ విచారణ చేశారు. ఎవరి వలన మనం చూస్తున్నామో, వింటున్నామో, వా సన చూస్తున్నామో, మాట్లాడుతున్నామో, రుచి చూస్తు న్నామో ఆయనే ఆత్మ. సర్వమూ ఆత్మే. సమస్తానికీ ఆధారం ఆత్మే. ఇట్లా ఆత్మను తెలుసుకొన్న వ్యక్తి శరీ రం నశించగానే స్వర్గానికి వెళ్లి అమరత్వ సిద్ధిని పొం దుతాడని ఉపనిషత్తు ముగింపు వాక్యం పలుకుతుంది. నాలుగు మహాకావ్యాల్లో ఒకటైన ‘ప్రజ్ఞానం బ్రహ్మ’ను ఈ ఉపనిషత్తు నుంచే గ్రహించడమైనది.
 
 దీవి సుబ్బారావు
  


 యోగా
  
 మేము సూర్యుడికి సంబంధించిన ఒక సాధనను నేర్పడం మొదలుపెట్టాము. ఇది సూర్య నమస్కారం లాగానే ఉంటుంది కానీ, ‘సూర్య క్రియ’ అని పిలుస్తాం. ఎందుకంటే ఇందులో ఒక నిర్దిష్ట స్థాయిలో శ్వాసను గమనించడం, శక్తిని బలంగా ఉత్తేజపరచడం ఉంటాయి. మీతో సహా ఈ గ్రహం మీద ఉన్న ప్రతీ జీవి సౌరశక్తి మీదే ఆధారపడి ఉంది.
 
 ఈ భూమి మీద మీరు అనుభవిస్తున్న వేడి అంతా ప్రాథమికంగా సూర్యుడి నుండి వచ్చినదే. కాకపోతే అదే వివిధ రూపాలలో నిల్వచేయబడి, వ్యక్తమౌతున్నది. మీరు ఒక చెక్క ముక్కను తీసుకుని కాలిస్తే అది సౌర శక్తినే విడుదల చేస్తుంది. సౌర శక్తిని మనం తీసేస్తే, ఈ గ్రహమంతా మంచుగా గడ్డ కట్టుకుపోతుంది. ‘సూర్య నమస్కారం’ అనే పేరు కేవలం నామమాత్రమైనది కాదు. ఈ సాధన ముఖ్యంగా మీ నాభీచక్రాన్ని (సోలార్ ప్లెక్సస్) ఉత్తేజపరిచి, మీ సమత్ ప్రాణాన్ని, అంటే మీ శరీర వ్యవస్థలోని సౌర తాపాన్ని ప్రేరేపిస్తుంది.
  
 సూర్య క్రియ సాధన పైకి భౌతికమైనదిగానే కనిపిస్తుంది కానీ, అందులో ఒక ఆధ్యాత్మిక కోణం ఉంది. నిజానికి సూర్య క్రియే అసలైన సాధన. ఇది సూర్యుడితో మిమ్మల్ని మీరు అనుసంధానం చేసుకునేమార్గం. ఇది చాలా మెరుగైన ప్రక్రియ. దీంట్లో శరీరపు అమరికపై (జామెట్రీపై) చాలా ధ్యాస పెట్టవలసి ఉంటుంది. నిజానికి సూర్య నమస్కారం దీనికి దూరపు చుట్టం. మీరు కండలను పెంచుకోవాలనుకుంటే, మీకు శారీరక దారుఢ్యంతో పాటు ఆధ్యాత్మికత కూడా కావాలనుకుంటే సూర్య నమస్కారం చేయండి. మీరు చేసే భౌతిక ప్రక్రియలో ఒక శక్తిమంతమైన ఆధ్యాత్మిక ప్రక్రియ ఉండాలనుకుంటే, మీరు సూర్యక్రియ చేయండి.
  
 మానవ శరీర నిర్మాణంలో సూర్యుడు, భూమి, చంద్రులకు ముఖ్యమైన పాత్ర ఉంది. సౌర వ్యవస్థలో జరిగే మార్పులు 12 1/4 నుండి 12 1/2 సంవత్సరాలకు ఒకసారి పునరావృతమౌతాయి. మీరు వీటితో అనుసంధానమై జీవిస్తే, అది మీకు శ్రేయస్సు కలిగిస్తుంది. మీ భౌతిక శరీరంలో పునరావృతమయ్యే వాటిని కూడా 12 1/4 నుండి 12 1/2 సంవత్సరాలకు ఒకసారి సంభవించేటట్లు చేసేందుకు సూర్యక్రియ ఒక మార్గం. మీ లోపలా, బయటా ఒక రకమైన స్థితిని ఏర్పరచుకోవడానికి సూర్యక్రియ దోహదపడుతుంది. దీనివల్ల మీ చుట్టూ ఉన్న పరిస్థితులు మీ జీవన ప్రక్రియకు ఎటువంటి అవరోధాన్ని గానీ, ఇబ్బందిని గానీ కలిగించవు.
  ప్రేమాశీస్సులతో,  సద్గురు
  
 ఫొటోలు : శివ మల్లాల
 మంచు లక్ష్మీప్రసన్న


 ఆధ్యాత్మికం
  
 సృష్టిలోని జీవకోటి అంతటిలోనూ సంఘర్షణ ఉంటుంది. అయితే మానవ జీవితానికి వచ్చే సరికి దానికి ‘సంక్లిష్టత’ కూడా జత అవుతుంది. ఈ సంక్లిష్టత, సంఘర్షణే మనిషికి వరం, శాపం కూడా. ఇవి తన పురోగమనానికి మూలచక్రాలు అని గ్రహిస్తే వరం. వీటిని తట్టుకోవడం సాధ్యం కాదు అనుకుంటే శాపం. అదిగో జీవితాన్ని తట్టుకోవడం కష్టం అనుకునేవారి కోసం ఎప్పటికప్పుడు మతాలు, ప్రవక్తలు, యోగులు, ఆధ్యాత్మికవేత్తలు మార్గాలు చెబుతూనే ఉన్నారు. ఆధ్యాత్మిక మార్గంలో బాల్యం నుంచి సాధన చేస్తున్న బి.వి.రెడ్డి చెప్పిన మార్గాలే ఈ పుస్తకం. ‘మనిషి ఆనందకరమైన జీవితాన్ని గడుపుతూ జీవన సాఫల్యాన్ని పొందడానికి’ ఈ సూత్రాలు ప్రతిపాదిస్తున్నానంటారు రచయిత.
 
  ఆ సూత్రాలు 1. ప్రకృతి నియమాల పట్ల అవగాహన 2. ప్రకృతితో అనుబంధం 3. ఆధ్యాత్మిక చైతన్యం 4. ధ్యానసాధన 5. మౌనం
  6. కరుణ 7. దాతృత్వం 8. ప్రశాంతత 9. ప్రేమతత్వం 10. జీవిత దార్శనికత. ఈ పది సూత్రాలను ఆకళింపు చేయడానికి రచయిత చెప్పిన విషయాలు గమనించదగ్గవి. ఆసక్తిగలవారు తప్పక పరిశీలించదగ్గ పుస్తకం.
  


 శరీరాన్ని, మనస్సును కలిపే కేంద్రబిందువే ముద్ర. అందుకే మన పెద్దలు ముద్రలకు ఎంతో ప్రాధాన్యమిచ్చారు. శరీరానికి, మనస్సుకు మధ్య సామ్యాన్ని కుదిర్చి, ఆరోగ్యాన్ని, ఆనందాన్ని కలిగించే ఈ ముద్రలను వేయడం ఎన్నోవిధాల మేలు కలిగిస్తుంది. ఒక్కోరకంగా వేస్తే ఒక్కోరకమైన ఫలితాలనిస్తాయి ముద్రలు. వీటిలో ఎన్నో రకాలు కూడా ఉన్నాయి. ముద్రలకు సంబంధించి ఏకంగా ఒక శాస్త్రమే ఉంది. ఆధ్యాత్మిక గురువు స్వామి మైత్రేయ ‘ముద్రాశాస్త్ర రహస్యాలు’ పేరిట పుస్తకాన్ని ప్రచురించారు. అవసరమైన చోట అందమైన బొమ్మలతో... ముద్రలు ఎలా వేయాలో వేళ్లు పట్టుకుని మరీ నేర్పించినట్లు ఉండే ఈ పుస్తకం ఎంతో ప్రయోజనకరమైనది.
  
 ముద్రాశాస్త్ర రహస్యాలు
 
 రచన: స్వామి మైత్రేయ
 పుటలు: 184; వెల రూ. 190
 ప్రతులకు: శ్రీమతి కేబీ లక్ష్మి, 17-141,
 శ్రీ నిలయం, కమలానగర్, దిల్‌సుఖ్‌నగర్,
 హైదరాబాద్- 60.
 - దోర్బల వి.ఆర్.
  


  సద్గురు జగ్గీ వాసుదేవ్
  
 మహాశివరాత్రి అనేక ఆధ్యాత్మిక అవకాశాలను అందించే రాత్రి. మాఘ మాసంలో (ఫిబ్రవరి- మార్చి) పౌర్ణమి తరువాత పద్నాల్గవ రోజున వచ్చే శివరాత్రి ఇది. ఈ రాత్రి ఆధ్యాత్మిక మార్గంలో ఉండేవారు ప్రత్యేక సాధనలు చేస్తారు. ప్రతి సంవత్సరం వచ్చే పన్నెండు శివరాత్రులలో మాఘమాసంలో వచ్చే శివరాత్రిని మహాశివరాత్రి అంటారు. ఎందుకంటే అది అన్ని శివరాత్రులలో కెల్లా మహత్తరమైనది, శక్తివంతమైనది.
  మనలోని శక్తులు ఉప్పొంగే రాత్రి మహాశివరాత్రి!
 
 ఈ రోజు ప్రకృతి నుంచి సహజంగానే ఎంతో సహాయం లభిస్తుంది. సాధకుడు తనలోని ఆధ్యాత్మికతను మేలుకొలపడానికి, శక్తులను ఉత్తేజపరచడానికి ఆరోజు గ్రహస్థానాలు అనుకూలంగా ఉంటాయి. ఈ రాత్రి తెల్లవార్లు మేల్గొని వెన్నెముక నిటారుగా నిలపటం మీలోని సహజ శక్తులు ఉప్పొంగటానికి ఎంతో దోహదపడుతుంది. ఈ దేశంలో సనాతనంగా ఋషులు, మునులు ఈ శక్తులు ఉప్పొంగడానికి ఈ రాత్రి కల్పించే ఆసరాతో తమ సర్వోత్తమస్థితికి చేరుకున్నారు.
 
 కేవలం ఒక జీవిగా ఉండే స్థితి నుంచి అధ్యాత్మిక స్థితికి చేరుకోవాలంటే శక్తులు ఊర్ధ్వఃముఖంగా పయనించాలి. మనం మన శరీరానికి మాత్రమే పరిమితమైపోతే మనం పిల్లల్ని కనడానికే పరిమితమైపోతాము. భౌతిక జీవనానికి అంతకంటే మించిన ప్రయోజనం లేదు. ఈ భూమి మీద ఏ ప్రాణిని చూసినా తమ జాతి కొనసాగడానికి అవి కూడా సంతానం కంటూనే ఉన్నాయి. కాని ఒకసారి మానవ జన్మ ఎత్తాక, అంటే వెన్నెముక నిటారైన తరువాత, జీవితం కేవలం అలా కొనసాగడంతో సరిపోదు. జీవశాస్త్రవేత్తలు జీవపరిణామ క్రమంలో సమాంతరంగా ఉండే వెన్నెముక నిటారుగా కావడాన్ని ఎంతో పెద్ద పరిణామంగా పేర్కొంటున్నారు. ఇలా వెన్నెముక నిటారయ్యాకే మీ తెలివి వికసించింది. మహాశివరాత్రి నాటి ఉత్సవంలో రాత్రంతా ఇలా శక్తులు ఉత్తేజమవడాన్ని ఉపయోగించుకొని, సైరైనమంత్రోచ్ఛారణ, ధ్యానాలూ చేస్తూ మనం దివ్యత్వానికి చేరువ కావచ్చు. ఏ సాధన లేకపోయినా ఈ శక్తులు ఉత్తేజమవడం జరుగుతుంది. కాని ఆధ్యాత్మిక సాధన చేసేవారు ఇలా శరీరాన్ని నిటారుగా ఉంచుకోవడం, తెల్లవార్లూ మేలుకొని ఉండడం చాలా ముఖ్యం.
  
 శివుడే ఆదియోగి, ఆదిగురువు కూడా!
 
 ఆధ్యాత్మిక మార్గంలో ఉండేవారికి, సంసార జీవనం సాగించేవారికి, అభ్యుదయం కోరుకునే వారికి కూడా మహాశివరాత్రి ఎంతో మహత్తరమైనది. సంసారిక జీవనం సాగించేవారు ఈ దినాన్ని శివుడు కళ్యాణమాడిన దినంగా జరుపుకుంటారు. అభ్యుదయం కోరుకునే వారు శివుడు శత్రువులను జయించిన విజయదినంగా జరుపుకుంటారు. యోగా సంప్రదాయంలో శివుడిని దేవునిగా కాక ఆది యోగి, ఆది గురువుగా పరిగణిస్తారు. యోగ విధానాన్ని ఆరంభించింది ఆయనే. ఆయన ముందు ఏడుగురు శిష్యులను ఎంచుకున్నారు. వారినే ఈనాటికి కూడా మనం సప్తర్షులుగా ఆరాధిస్తాము, వారితోనే యోగా శాస్త్ర బోధన మొదలయింది. ఇది కేదార్‌నాథ్ దగ్గర ఉన్న కాంతి సరోవర తీరంలో జరిగింది. అంటే ఇక్కడే ప్రపంచంలో మొదటి యోగ కార్యక్రమం జరిగిందన్నమాట.
 
  యోగా అంటే శరీరాన్ని వంచడం, ఊపిరి బిగబట్టడం అని మీరు అనుకోకండి. యోగా అంటే మేము అసలు జీవనరీతి గురించి మాట్లాడుతున్నట్టు. తన శరీరాన్ని, జీవన గమనాన్ని పూర్తిగా తిరగరాసుకో గలిగేవాడే యోగి. శివ అన్నప్పుడు మనం కోరికలు తీర్చే ఒక దేవుడో, లింగమో అనుకోకూడదు. శివ అంటే లేనిది అని అర్థం. ప్రస్తుతం శాస్త్రవిజ్ఞానం కూడా అన్నీ శూన్యంలో నుంచే పుట్టి శూన్యంలోనే లీనమవుతున్నాయి అని చెబుతున్నది, తార్కికంగా కూడా అదే యధార్థం. ఆ శూన్యమే శివ అంటే. అన్నీ కలిగినది, ఏమీ కానిది, అదే శివ అంటే. మీలో మీరు కాక, ఆ శివుడే ఉండేటట్లు మిమ్మల్ని మీరు మలుచుకోగలిగితే, మీకో కొత్త దృష్టికోణం ఏర్పడుతుంది. జీవితాన్ని ఉన్నది ఉన్నట్లుగా, ఎంతో స్పష్టంగా చూసే అవకాశం వస్తుంది. శివుడు త్రయంబకుడు లేక మూడుకళ్ళు కలవాడు అని అంటారు. ఈ మూడవ కన్నే అసలై దృష్టి ఇస్తుంది. భౌతికమైన కళ్ళు రెండూ కేవలం జ్ఞానేంద్రియాలు మాత్రమే, మీరు చూసే అవాస్తవాలనే అవి మనసుకు చేరవేస్తాయి. మీరు ఏదో ఒక మనిషిని చూసి అతని గురించి ఏదో ఆలోచిస్తున్నారు, కాని అతనిలోని శివుని చూడలేకపోతున్నారు. ఈ రెండు కళ్ళూ యధార్ధాన్ని చూడలేవు. నిశితంగా చూడగలిగే ఇంకో కన్ను తెరచుకోవాలి. ఈ దేశంలో, ఈ సంస్కృతిలో, తెలుసుకోవడం అంటే పుస్తకంలో ఏదో చదవడం, ఎవరో చెప్పింది వినడం, ఏదో సంగ్రహించడం కాదు. తెలుసుకోవడం అంటే మరో దృష్టికోణాన్ని ఏర్పరచుకోవడం. మహాశివరాత్రి నాడు ప్రకృతి ఈ అవకాశాన్ని మనకు కలిగిస్తున్నది. ఈ అవకాశం ప్రతిరోజూ ఉంటుంది, ఈ ప్రత్యేక దినం కోసం వేచి ఉండనవసరం లేదు, కాని ఈరోజు మాత్రం ప్రకృతి ఆ అవకాశాన్ని మీకు సులభంగా చేకూరుస్తుంది.
  
 కేవలం జాగరణ రాత్రే కాకూడదు
  
 మనం శివుడు అనేది పరమోత్తమ జ్ఞానమూర్తినే కానీ, వేరొకరిని కాదు. అందువల్లే ఈశా యోగా కేంద్రంలో మహా శివరాత్రిని అత్యంత ఉత్సాహంగా జరుపుకుంటారు. అసలు సంవత్సరమంతా ఈశా యోగా కేంద్రం మహాశివరాత్రి కోసం ఎదురుచూస్తుంది. ఇది అందరు తమ ఎరుక(్చఠ్చీట్ఛ్ఛటట)ను ఎంతో కొంతైనా ముందుకు తీసుకువెళ్ళే మహత్తర అవకాశం. ఇది జీవితం గురించిన ఆలోచనలూ, అభిప్రాయాలూ, భావావేశాలకు దూరంగా ఉండే అవకాశం. శివ అన్నా, యోగా అన్నా అదే - ఆలోచనలూ, అభిప్రాయాలూ, భావావేశాలకూ దూరంగా ఉండే ఎరుక (్చఠ్చీట్ఛ్ఛటట)! ఈ మహాశివరాత్రి కేవలం జాగరణ రాత్రి కాకుండా, మిమ్మల్ని సచేతనత్వం, ఎరుకలతో నింపేది కావాలని, ప్రకృతి ఈరోజు మనకు ఇచ్చే ఈ మహత్తర అవకాశాన్ని మీరు సద్వినియోగం చేసుకోవాలని ఆకాంక్షిస్తాను. మీరందరూ ఉప్పొంగే ఈ శక్తితరంగం ఆలంబనగా శివ అన్న శబ్దంలోని పారవశ్యాన్నీ, రమణీయతనూ తెలుసుకుంటారని ఆశిస్తాను.
 
 సాక్షి పాఠకులకు నిత్యజీవితంలో ఎదురయ్యే వివిధ సమస్యలకు, ఆయా సందర్భాలలో కలిగే వివిధ సందేహాలకు సద్గురు జగ్గీవాసుదేవ్ సమాధానాలిస్తారు.  మీరు చేయవలసిందల్లా మీ సందేహాలను స్పష్టంగా కవర్ లేదా పోస్ట్‌కార్డ్ మీద రాసి పంపడమే!
  చిరునామా: సద్గురు సమాధానాలకోసం  సన్నిధి, సాక్షి ఫ్యామిలీ, సాక్షి దినపత్రిక, రోడ్ నంబర్ 1, బంజారాహిల్స్, హైదరాబాద్- 34
  ఈ మెయిల్: sadgurusakshi@gmail.com
  


 కల్పారంభంలో శ్రీహరి వరాహావతారమును స్వీక రించిన సందర్భంలో జనులందరి హితాన్ని కోరిన వాడై, ‘నా నామసంకీర్తన చేయండి. నన్నే శరణు వేడం డి. భక్తితో సుగంధ భరితమైన పుష్పాలను నాకే సమ ర్పించండి’ అని పేర్కొన్నాడు. అదేవిధంగా శ్రీకృష్ణావ తారమెత్తి అర్జునునకు గీతోపదేశం చేస్తూ ఎవరైతే నా పట్ల అనన్య భక్తి కలిగియుండి ప్రేమతో పత్రాన్నో పుష్పాన్నో సమర్పిస్తారో, దాన్ని నేను ఆదరంతో స్వీకరిస్తాను అని తెలియజెప్పాడు.
  
  వరాహస్వామి ఉపదేశాన్ని మానవులు సరిగ్గా మనసుకెక్కించుకున్నారో లేదోనని భావించిన జగ న్మాత భూదేవి మరొక్కసారి పరమాత్మకు ప్రీతిని కలి గించే హరినామ సంకీర్తనను, భక్తితో శ్రీహరి పాదాల సన్నిధిలో చేయవలసిన పుష్పార్చనను, శ్రీహరియే రక్ష కుడనే భావంతో చేయవలసిన శరణాగతిని గురించి తెలుపడానికి శ్రీవిల్లిపుత్తూరులో విష్ణుచిత్తుల తనయ గోదాదేవిగా అవతరించినది. గోదాదేవి ఎన్నటికీ వాడి పోని, అద్భుత భావగంధ భరితాలైన వాక్పుష్పాలను ఒక్క దగ్గరకు చేర్చి 30 పాటలతో తిరుప్పావై అనే పామాలికను తమిళంలో సమర్పించినది. దీనిలోని మాయనై అను 5వ పాశురంలో తిరుప్పావై వ్రత సమయంలో అంద రూ పుండరీకాక్షుని నామసంకీర్తనం చేస్తూ శ్రీహరి పాదపద్మ సన్నిధిలో భక్తితో పవిత్ర పుష్పాలను సమర్పించ మని గోదాదేవి భక్తులకు ప్రబోధించినది.
  
  ఆదిశంకరులు ‘‘పరమాత్మకు పరిమళ భరిత పుష్పాలను సమర్పించుటకై ఎక్కడెక్కడో భక్తులు తిరు గుతూ ఉంటే నొచ్చుకుంటాడు. ఈ బాహ్య పుష్పాల గురించి శ్రమించకుండా భక్తులు, మనస్సు అనెడి పువ్వును పరమాత్మకు సమర్పిస్తే ఆ శ్రీహరి పరమానం దమును పొందును’’ అని తెలిపారు.
  
  మన పూర్వులైన పెద్దలు శ్రీహరికి ప్రీతికరము లైన పుష్పాలు 8 కలవని పేర్కొన్నారు. ఏ ప్రాణిని కూడా వాక్కులతోనో, చేష్టలతోనో, దుష్ట ఆలోచనలతో గాని హింసించకుండా ఉండే అహింస అనే పుష్పం మొదటిది. వాక్పాణిపాద పాయు ఉపస్థలు అను ఐదు కర్మేంద్రియములను, త్వక్, చక్షు, శ్రోత్ర, జిహ్వా, ఘ్రాణ ములు అనే ఐదు జ్ఞానేంద్రియములను, కర్మేంద్రియం గాను, జ్ఞానేంద్రియం గాను చెప్పబడే మనస్సును అదు పులో పెట్టడం అనే ఇంద్రియ నిగ్రహం రెండవ పుష్పం. సకల ప్రాణుల పట్ల దయకలిగి ఉండటం అనే దయా పుష్పం మూడవది. అనుకూల ప్రతికూలాలను సహిం చడం అనే క్షమా పుష్పం నాలుగవది. లౌకిక పారమా ర్థిక క్షణిక శాశ్వత విషయాలను గుర్తించుటకు ఉపక రించే జ్ఞానమనే పుష్పం ఐదవది. తపమనే పుష్పం ఆర వది. నిరంతర భగవద్ధ్యా నమనే పుష్పం ఏడవది. సర్వ భూత హితకరమైన సత్య మనే పుష్పం ఎనిమిదవది.
  
  ఎన్నడూ వాడిపోని ఆత్మగుణములనే ఈ ఎనిమిది పుష్పాలతో భక్తులు పూజిస్తే శ్రీమహావిష్ణువు పరమప్రీ తిని పొందుతాడని మన పూర్వులైన పెద్దలు ఉపదేశిం చారు. ఈ ఉపదేశాన్ని ఆచరించే ప్రయత్నం చేద్దాం.
  
  సముద్రాల శఠగోపాచార్యులు
  


 బ్రహ్మసూత్ర భాష్యంలో శంకరాచార్యులు ‘అస్త్యాత్మా జీవాఖ్యః శరీరేంద్రియ పంజరాధ్యక్షః కర్మఫల సంబం ధీ’ అన్న వాక్యం రాశారు. అస్తి ఆత్మా జీవ ఆఖ్యః శరీర ఇంద్రియ పంజర అధ్యక్షః కర్మఫల సంబంధీ అన్నది ఈ వాక్య పద విభాగం. అస్తి ఆత్మా, ఆత్మ అనేది ఒకటి ఉంది. అది జీవుడు అన్న పేరుతో ఉంది. ఆ జీవుడు శరీ రేంద్రియాలు అన్న పంజరంలో అధ్యక్షుడై ఉన్నాడు. సరే, అన్ని శరీరాల్లో ఒక్క ఆత్మే ఇన్ని జీవులుగా ఉంటే, జీవవైవిధ్యానికి కారణమేమిటి? అన్న ప్రశ్నకు కర్మ ఫలం సంబంధమే అన్నది సమాధానం.
  
  ఇప్పుడు ఇదే వాక్యాన్ని వెనక నుండి పరిశీలి ద్దాం. కర్మఫల సంబంధం వల్ల ఆత్మకే జీవభ్రాంతి కలుగుతుంది. కర్మఫల పరిత్యా గంచే జీవభ్రాంతి తొలగుతుంది. భ్రాంతి తొలగితే శరీరం, ఇంద్రి యాలు అన్న పంజరం ప్రాప్తిం చదు. అప్పుడు జీవుడు అన్న పేరు ఉండదు. ఇంక మిగిలేది ఆత్మే, దేవుడే. తత్వమసి అన్న వేదాంత మహావాక్య తాత్ప ర్యం ఇదే. కర్మఫల సంసర్గం తొలగనంత వరకు జీవు డు జీవుడే, దేవుడు దేవుడే, ఇరువురూ వేరు వేరే కదా! అన్నది సందేహం. ఈ భేదం వ్యావహారికమే, పారమా ర్థికం కాదు, అన్నది శాస్త్రం.
  
  నేను రాధేయుణ్ణి అన్న భ్రాంతిలో ఉన్నప్పుడు కూడా, కర్ణుడు కౌంతేయుడే కదా! రాధేయుడన్నది భ్రాంతే. అలాగే జీవుడు ఎల్లప్పుడూ బ్రహ్మ స్వరూపుడే. జ్ఞానం కలిగినప్పుడు జీవుడు నేను బ్రహ్మను అని తెలుసుకొంటాడు. ఇదే పారమార్థిక సత్యం.
  
  భ్రాంతికే అజ్ఞానం, అవిద్య, మాయ అని పేర్లు. మాయకు ఆవరణం, విక్షేపం అనే రెండు శక్తులు ఉన్నాయి. ఆవరణం, ఉన్న వస్తువును ఆవరించి కనపడకుండా చేస్తుంది. విక్షేపం, లేని వస్తువును ఉన్నట్లు భ్రమింపజేస్తుంది. ఆవరణం ఉన్న ముత్తెపు చిప్పను కనుపింపనివ్వదు. విక్షేపం లేని వెండిని ఉన్న ట్లు భ్రమింపచేస్తుంది. ఇదే అన్యధా గ్రహణం.
  
  మాయ తొలగి, ఆత్మసాక్షాత్కారం పొందటం అంటే ఎక్కడో ఉన్న ఆత్మను కొత్తగా సాధించటం కా దు. తన స్వస్వరూపాన్ని తెలుసుకోవటమే. ముక్తి అన్న ది సిద్ధవస్తువే. తెలుసుకొనవలసిందే. పొందవలసింది కాదు. స్వస్వరూపాన్ని తెలుసుకోవడానికి చేసేదే ఆధ్యా త్మిక సాధన. ఆధ్యాత్మిక సాధనతో అభివృద్ధి సాధి స్తున్న కొద్దీ, శరీరేంద్రియాలపైనా, ప్రపంచం మీదా దృష్టితగ్గి, ఆత్మ మీదే దృష్టి నిలవటం జరుగుతుంది. ఈ విధమైన భావనా పరిణామమే మనోబుద్ధులను శాంతపరచే మహౌషధం.
  
  ఆత్మ విషయమైన ఆలోచన ఏకాగ్రంగా తగినం త కాలం మనసులో ఉంటే, ఇది ఇతర ఆలోచనల్ని నశింపచేయటమే కాక, చివరకు తానూ అదృశ్యమై, ఆత్మానుభవాన్ని కలిగిస్తుంది. కేవలం ఒక సిద్ధాంతా న్ని నిలబెట్టే మాటలు కావివి. గుడ్డి నమ్మకం అంత కంటే కాదు. సత్యాన్ని అన్వేషించే, ఏ సునిశిత బుద్ధి చేతన అయినా, ఆమోదించే సాధనాక్రమమే ఇది. ఆ సాధన ఫలిస్తే జీవుడే దేవుడు. అదే అద్వైతం.
  
  పరమాత్ముని
  


  పిఠాపురం :కళా, సాహిత్య, సాంస్కృతిక, ఆధ్యాత్మికతల సమ్మేళనం అయిన పిఠాపురంపై పుష్కరాల సందర్భంగా ప్రభుత్వం శీతకన్ను వేసింది. పుష్కరాల్లో పితృ కర్మలకు ప్రాధాన్యమిచ్చే భక్తులు అందు నిమిత్తం పిఠాపురం పాదగయ క్షేత్రానికి పోటెత్త నున్నారు. లక్షలాదిమంది పాదగయ పుష్కరిణిలో పుణ్యస్నానాలు ఆచరించనున్నారు. అయినా ఇక్కడ భక్తులకు సౌకర్యాలు మచ్చుకైనా కనిపించడం లేదు. పురాతన చరిత్ర కలిగి, దక్షిణ కాశీగా వెలుగొందుతున్న పిఠాపురం పట్టణంలో త్రిగయలలో ఒకటైన పాదగయ స్వయంభూ క్షేత్రంగా ఇక్కడ వెలసిందని ప్రతీతి. శ్రీకుక్కుటేశ్వరస్వామి, శ్రీదత్తాత్రేయస్వామి, అష్టాదశపీఠాల్లో ఒకటైన శ్రీ పురుహూతిక అమ్మవారి పీఠం. దేవేంద్రుడు స్థాపించిన పంచమాధవుల్లో ఒకరైన కుంతీ మాధవస్వామి గుడి ఇక్కడ ఉన్నాయి.
  
  శ్రీపాదశ్రీవల్లభుని జన్మస్థానమైన ఈ క్షేత్రాన్ని పుష్కర సమయంలో దర్శిస్తే ఇతోధిక పుణ్యమని పండితులు చెబుతారు. పితృముక్తికరమైన క్షేత్రాలు మూడు మాత్రమే ఈ భూమండలంపై ఉన్నాయని, అవి శిరోగయ (బీహార్), నాభీ గయ (ఒడిశా), పాదగయ (పిఠాపురం) అని పురాణాలు చెపుతాయి. సర్వలోక శుభంకరుడైన శంకరుడు లోకకల్యాణార్థం గయాసురుని సంహరించేందుకు కోడి రూపాన్ని ధరిస్తాడు. గయాసురుని కోరిక మేరకు లింగరూపుడై, స్వయంభువమూర్తియై శ్రీ కుక్కుట లింగేశ్వర స్వామిగా పాదగయ  క్షేత్రంలో వెలసినట్టు ప్రతీతి. ఇక్కడి దివ్యస్ఫటిక లింగమూర్తి అయిన  శ్రీ స్వామి వారు భక్తుల పాలిట కల్పతరువుగా ప్రసిద్ధి చెందారు.
  
  ప్రగాఢ విశ్వాసాలకు ఆలంబనం..
  ఇక భూమండలంపై ఉన్న అష్టాదశ శక్తిపీఠాల్లో పదవ శక్తిపీఠంగా పురుహూతికా పీఠం వెలుగొందుతోంది. ఈ అమ్మవారిని దర్శిస్తే సకల పాపాలు పోతాయన్నది భక్తుల విశ్వాసం. దేవేంద్రుడు స్థాపించిన పంచమాధవుల్లో ఒకరైన శ్రీకుంతీమాధవ స్వామి ఆలయం ప్రాచీనతకు చిహ్నంగా. దత్తాత్రేయుడి జన్మస్థలంగా ప్రసిద్ధినొందిన పిఠాపురానికి పుష్కరాల సమయంలో వేలాది సంఖ్యలో భక్తులు రాష్ట్రంలోని ఇతర ప్రాంతాల నుంచే కాక మహారాష్ట్ర, తమిళనాడు, కేరళ, మధ్యప్రదేశ్, కర్నాటక తదితర రాష్ట్రాల నుంచీ వస్తుంటారు. పుష్కరాల సమయంలో అయితే గోదావరి తరువాత ఏలా నది (పాదగయ)లో స్నానం చేయాలనే విశ్వాసంతో భక్తులు విధిగా పాదగయ పుష్కరిణిలో స్నానమాచరించి, పితృ కర్మలు చేయడం ఆనవాయితీ. పాదగయలో పితృ కర్మలు చేస్తే కచ్చితంగా పితృదేవతల ఆత్మలు శాంతిస్తాయనేది ప్రగాఢ విశ్వాసం. అయితే ఇక్కడ సౌకర్యాల కల్పనకు, ఆలయాల అభివృద్ధికి ప్రభుత్వం ఎలాంటి చర్యలూ తీసుకోక పోవడంతో రానున్న భక్తులకు సమస్యలు స్వాగతం పలకనున్నాయి. పట్టణంలోని ఆలయాల్లో భక్తులు బస చేయడానికి సరైన గదులు, వసతి సౌకర్యాలు లేవు.
  
  శిథిలావస్థలో ఆలయాలు..
  పాదగయ, కుంతీమాధవస్వామి, సకలేశ్వరస్వామి ఆలయాలతో పాటు పలు ఆలయాలు శిథిలావస్థలో ఉన్నాయి. వీటి అభివృద్ధికి గతంలో అధికారులు నివేదికలు పంపినా బుట్టదాఖ లయ్యాయి. రూ.కోట్ల ఆస్తులున్నా కొన్ని ఆలయాల్లో నిత్య ధూపదీపనైవేద్యాలకే నిధులు లేక, నిత్య పూజలు కూడా చేయలేని దు స్థితి ఉంది. పాదగయ పుష్కరిణి అబివృద్ధికి నోచుకోక నీరు ప ట్టుమని పదిరోజులు కూడా స్వచ్ఛంగా ఉండడం లేదు. ఈ పు ణ్యక్షేత్రాలకు వచ్చే భక్తులకు చుట్టుపక్కల రహదారులు నరకం చూపించనున్నాయి. ఉత్తిపూడి నుంచి కాకినాడ మీదుగా వెళ్లే 21 6 జాతీయ రహదారిపై అవస్థలమయమైంది. ఎన్నేళ్లయినా ఈ రోడ్డు విస్తరణకు నోచుకోవడం లేదు. రాజమండ్రి నుంచి  సామర్లకోట మీదుగా పి ఠాపురం వచ్చే ఆర్ అండ్ బీ ర హదారి అబివృద్ధి పనులు నెలల తరబడి నత్తనడకన జరుగుతున్నాయి. పుష్కరాల నాటికైనా పూర్తి కాకపోతే ఇబ్బందులు తప్పవు.
  


 ‘తితిక్ష’ అందమైన పదం. తితిక్ష అంటే ఓర్పు, సహ నం, సుఖదుఃఖాలు రెంటినీ ఉదాసీనంగా స్వీకరించే శక్తి. తితిక్షువు అంటే ఓర్పరి. అనిత్యమై, వచ్చిపోతూ ఉండే సుఖదుఃఖదాయకాలైన శీతోష్ణాది ద్వంద్వాలను తితిక్ష చేయమంటుంది భగవద్గీత. ‘అర్జునా! నువ్వు శోకించదగని విషయాలను గురించి శోకిస్తున్నావు. ప్రాణుల మరణం గురించి జ్ఞానులు నీ లాగా శోకిం చరు. ఎందుకంటే నువ్వూ, నేనూ, ఈ యుద్ధం చేస్తున్న భీష్మద్రోణాదులూ, రాజులూ మనమందరం దేహధా రులమైన ఆత్మలుగా శాశ్వతులం. దేహాలు మాత్రమే అశాశ్వతం. దేహధారికి కౌమారం, యౌవనం, వార్ధ క్యం వంటి మార్పులు ఎలా అనివార్యాలో, ఒక దేహం వదిలి మరొక దేహం ఆశ్రయించటం అంత స్వాభావి కమే. మరణం దేహానికే. దేహధారికి దేహాంతర ప్రాప్తి తప్ప మరణం ఉండదు.
  
  దేహధారుల సుఖదుఃఖాలకు కారణం ‘మాత్రాస్పర్శ’. ‘మాత్రలు’ అంటే జ్ఞానేంద్రియాల ద్వారా ప్రాణులు గ్రహించగల శబ్ద, స్పర్శ, రూప, రస, గంధాలనే ఇంద్రియ విషయాలు. వీటినే తన్మాత్రలు అని కూడా అంటారు. ‘మాత్రాస్పర్శ’ అంటే ఇంద్రియ విషయాలతో సంబం ధం. ఈ సంబంధమే ప్రాణికి సుఖదుఃఖాను భవాలు కలిగిస్తుంది. ఉదాహరణకు ‘చల్లదనం’ అనే ఇంద్రియ విషయంతో స్పర్శేంద్రియానికి సంబంధం ఏర్పడి, ‘శీత స్పర్శ’ అనే అనుభవం కలుగుతున్నది. వేసవి కాలంలో ఈ ‘శీతస్పర్శ’ అనేది ప్రాణికి సుఖం కలిగించే అనుభ వం. చలికాలంలో అదే శీతస్పర్శ దుఃఖదాయకం కావ చ్చు. అలాగే ‘ఉష్ణత్వం’ అనే ఇంద్రియ విషయంతో స్పర్శేంద్రియానికి సంబంధం ఏర్పడి ‘ఉష్ణస్పర్శ’ అనే అనుభవం కలుగుతుంది. శీతకాలంలో ఇది సుఖం, వేసవి కాలంలో దుఃఖం.
  
  శీతమూ, ఉష్ణమూ లాంటి సుఖ, దుఃఖ దాయకా లైన అనుభవాలన్నీ మాత్రాస్పర్శల వల్ల కలిగేవే. ఇవి ‘ఆగమ-అపాయ’ స్వభావం కలవి. అంటే, వస్తూ ఉం టాయి, పోతూ ఉంటాయి. ఇవి అనిత్యాలు. శాశ్వతా లు కావు. ‘ముక్తి’ అనే శాశ్వత ఆనంద స్థితిని కోరే ముముక్షువులు మాత్రాస్పర్శ జనితమైన శీతోష్ణాది సుఖ దుఃఖాలను పట్టించుకోకూడదు. ‘వాటిని ఓర్చుకొని, సహించి, ఉదాసీనంగా అనుభవించాలి’ అని భగవద్వ చనం. అలా అనుభవించగల శక్తిని ‘తితిక్ష’ అంటారు.
  
  ప్రారబ్ధ కర్మ ఫలాలను చింతా, విచారమూ లేకుండా సహించటమూ, వాటిని ఎలా ఉపశమనం చేసుకోవచ్చు అనే ఆలోచన కూడా లేకుండా ఆ ప్రారబ్ధమేదో త్వరగా పూర్తిగా అనుభవించేసి వదిలిం చుకోవడానికి సిద్ధంగా ఉండటమే ‘తితిక్ష’. వజ్రాయు ధంతో కూడా ఛేదించలేని దృఢమైన కవచం తితిక్ష. దీన్ని ధరించి ధీరుడు మాయను జయిస్తాడు. తప, దాన, జ్ఞాన, తీర్థ, ప్రతాది పుణ్య కర్మల ఫలాలూ, ఐశ్వ ర్యమూ, స్వర్గమూ, మోక్షమూ - వీటిలో ఏది కోరిన వారికి అది తితిక్ష ద్వారా లభిస్తుంది. తితిక్ష దీర్ఘ కాలి కమైన సాధనతో అలవడే సద్గుణం. తీవ్రమైన మోక్ష కాంక్షా, ప్రాపంచిక వ్యవహారాల పట్ల మహత్తరమైన అనాసక్తీ - ఈ రెండూ తితిక్షను పెంపు చేసేందుకు సహకరించే కారణాలు అంటారు భగవత్పాదులు.
  
  ఎం.మారుతిశాస్త్రి
  


 ఆధ్యాత్మిక కథ
 ఒకతను తన నూట పాతికవ పుట్టిన రోజుని జరుపుకుంటున్నాడని తెలిసిన ఓ పత్రికా విలేకరి ఆయన్ని కలిసి ప్రశ్నించాడు.
 ‘‘మీరు నూట పాతికేళ్ళుగా ఆరోగ్యంగా జీవించడం వెనక గల రహస్యం ఏమిటి?’’ ‘‘నేను ఏ విషయంలోనూ ఎవరితోనూ వాదించను.’’ ఆ పత్రికా విలేకరి దాన్ని అంగీకరించలేదు. ‘‘అది అసాధ్యం. ఆహారం, దైవధ్యానం లాంటి ఇంకేదో కారణం ఉండి ఉండాలి.’’వృద్ధుడు పత్రికా విలేకరి వంక కొద్ది క్షణాలు చూసి చెప్పాడు. ‘‘మీరు చెప్పింది నిజం కావచ్చు.’’
 
 తను చెప్పిందే రైటని విలేకరితో కూడా వాదించలేదు. ప్రతీ వాదన మనం చెప్పేదే కరెక్ట్, ఎదుటి వారిది తప్పు,  వారు కూడా మన అభిప్రాయానికి రావాలనే కోరికలోంచి జనిస్తాయి. వాదించి ఎదుటివారి చేత ఒప్పించాలనే అలవాటు మానుకోవడం ఆధ్యాత్మిక, లౌకిక ప్రగతికి దోహదం చేస్తుంది.


 
 తెనాలి శివారులో నేడు హనుమాన్ చాలీసా పారాయణం
 
 సర్వం సిద్ధం చేసిన నిర్వాహకులు
 
 తమిళనాడు, ఆంధ్రప్రదేశ్ గవర్నర్ల రాక
 
 హాజరు కానున్న కేంద్ర, రాష్ట్ర మంత్రులు
 
 గణపతి సచ్చిదానంద స్వామిజీ పర్యవేక్షణలో పారాయణం
 
 తెనాలిటౌన్: స్థానిక బుర్రిపాలెం రోడ్డులోని జానకీ రామ హనుమత్ ప్రాంగణంలో శనివారం జర గనున్న శ్రీ హనుమాన్ చాలీసా పారాయణ మహాయజ్ఞానికి ఏర్పాట్లు పూర్తయ్యాయి. మైసూర్ దత్తపీఠాధిపతి శ్రీ గణపతి సచ్చిదానందస్వామి స్వీయ పర్యవేక్షణలో 1.11 లక్షల మంది భక్తులు ఏకకాలంలో పారాయణం చేయనున్నారు. ఉదయం 8.30 నుంచి మధ్యాహ్నం 12.30 వరకు పారాయణం జరుగుతుంది. స్వామిజీ భక్తులతో పారాయణం చేయించి, ప్రసంగిస్తారు.
 
 శ్రీ హనుమాన్ సేవా సమితి సభ్యులు, దత్త పీఠం ప్రతినిధులు ఏర్పాట్లను పర్యవేక్షిస్తున్నారు. పోలీసులు జాగిలాలతో, బాంబు స్క్వాడ్ సిబ్బంది ప్రాంగణం మొత్తం తనిఖీలు జరిపారు. శుక్రవారం నుంచే భక్తులతో ప్రాంగణం కళకళాడుతుంది. దూర ప్రాంతం నుంచి భక్తులు ఇప్పటికే ప్రాంగణానికి చేరుకుంటున్నారు. హనుమాన్ చాలీసా పారాయణంలో పాల్గొన్నే భక్తులకు ఎటువంటి ఇబ్బందులు కలుగకుండా కట్టుదిట్టమైన చర్యలు చేపట్టారు. భక్తులు తాగునీరు, భోజన వసతి, మరుగుదొడ్ల సదుపాయం కల్పిస్తున్నారు. పట్టణానికి నలు వైపులు రూట్‌మ్యాప్‌లు ఏర్పాటు చేశారు. భక్తులకోసం ఆర్టీసీ బస్సుల సౌకర్యం కల్పిస్తున్నారు. భక్తులు ఉదయం 8గంటలలోపు  ప్రాంగణంలోకి చేరుకోవాలని సేవా సమితి ఆర్గనైజర్ వరదరాజులు తెలిపారు.
  
 గవర్నర్ల రాక..
 
 హనుమాన్ చాలీసా పారాయణంలో పాల్గొనేందుకు తమిళనాడు గవర్నర్ కొణిజేటి రోశయ్య, ఆంధ్రప్రదేశ్ గవర్నర్ నరసింహన్ వస్తున్నట్లు నిర్వాహకులు తెలిపారు. కేంద్ర పట్టణాభివృద్ధి మంత్రి ఎం.వెంకయ్యనాయుడుతో పాటు, రాష్ట్ర వ్యవసాయశాఖమంత్రి ప్రత్తిపాటి పుల్లారావు, దేవదాయశాఖమంత్రి మాణిక్యాలరావులతో పాటు పలువురు మంత్రులు, శాసనసభ్యులు వస్తున్నట్లు చెప్పారు. శాసనసభ స్పీకర్ డాక్టర్ కోడెల శివప్రసాదరావు, శాసన మండలి చీఫ్‌విప్ నన్నపనేని రాజకుమారి, శాసనసభ మాజీ స్పీకర్ నాదెండ్ల మనోహర్, రాజ్యసభ మాజీ సభ్యులు యడ్లపాటి వెంకట్రావులతోపాటు పట్టణంలోని పలువురు ప్రముఖులు హాజరుకానున్నారు.
  
  భక్తితో దైవనామస్మరణ చేయాలి..
 
  తెనాలిటౌన్: స్థానిక గంగానమ్మపేటలోని శశివేదికలో శుక్రవారం మైసూరు దత్త పీఠాధిపతి శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ శుక్రవారం ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహించారు. పూజల్లో పట్టణం ప్రముఖులు, అధికారులు పాల్గొన్నారు. జిల్లా జాయింట్ కలెక్టర్ సీహెచ్ శ్రీధర్, రాజ్యసభ మాజీ సభ్యుడు యడ్లపాటి వెంకట్రావు, బదిలీపై వెళ్లిన డీఎస్పీ టి.పి.విఠలేశ్వర్, హనుమాన్ సేవా సమితి ఆర్గనైజర్ వరదరాజులు, మహాత్మ ఆశ్రమ నిర్వాహకులు వజ్రాల రామలింగాచారి, దత్తపీఠం ప్రతినిధులు పాల్గొన్నారు. ఈ సందర్భంగా భక్తులను ఉద్దేశించి స్వామిజీ మాట్లాడుతూ భక్తితో స్మరణ చేయాలని సూచించారు.
  


 
 ఒత్తిడిని జయించేందుకు శిక్షణా తరగతులు దోహదం: సీఎం
 
 మంత్రులు, అధికారులకు ఆధ్యాత్మిక, యోగా తరగతులను ప్రారంభించిన చంద్రబాబు
 
 సాక్షి, హైదరాబాద్: మంత్రులు, అధికారులు పనిలో ఒత్తిడికి గురైనప్పుడు, సమస్యలు తలెత్తినప్పుడు, సంక్షోభం వచ్చినప్పుడు సమర్థంగా ఎదుర్కోవడానికి ‘ఇన్నర్ ఇంజనీరింగ్ ఫర్ జాయ్‌ఫుల్ లివింగ్’ పేరిట జగ్గీ వాసుదేవ్ నిర్వహిస్తున్న ఆధ్యాత్మిక, యోగా తరగతులు ఉపయోగపడతాయని ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబునాయుడు చెప్పారు. దీనివల్ల అధికార యంత్రాంగం సామర్థ్యం పెరుగుతుందని విశ్వాసం వెలిబుచ్చారు. మూడు రోజులపాటు సాగనున్న శిక్షణా తరగతులను గురువారం ఆయన ప్రారంభించారు.
 
 ఈ సందర్భంగా మంత్రులు, అధికారులనుద్దేశించి మాట్లాడారు. ‘‘ఒత్తిడిలో ఉంటే ఏకాగ్రత ఉండదు. జ్ఞాపకశక్తి తగ్గిపోతుంది. ఆరోగ్యం దెబ్బతింటుంది. బీపీ, షుగర్ వ్యాధులు పీడిస్తాయి. ‘ఇన్నర్ ఇంజనీరింగ్’ శిక్షణా తరగతులకు హాజరైన తర్వాత.. మంత్రులు, అధికారులు ఒత్తిడిని జయిస్తారు. ఫలితంగా ఏకాగ్రతతో మరింత మెరుగ్గా పనిచేస్తారనే నమ్మకం నాకుంది’’ అని చెప్పారు. జీవితాలను సౌకర్యవంతం, సుఖమయం చేయడానికి టెక్నాలజీ ఎలా ఉపయోగపడుతుందో, మనసును ఆరోగ్యంగా ఉంచడానికి ఇన్నర్ ఇంజనీరింగ్ దోహదం చేస్తుందని పేర్కొన్నారు.
 
 ఉదయం 10 గంటల నుంచి సాయంత్రం 6 గంటల వరకు జరిగిన తొలిరోజు కార్యక్రమానికి మంత్రులు, అధికారులు, వారి కుటుంబ సభ్యులు హాజరయ్యారు. తొలి రోజు మూడు ఆసనాలు వేయటాన్ని జగ్గీ వాసుదేవ్ నేర్పించి.. వాటివల్ల కలిగే ఉపయోగాలను వివరించారు. వ్యక్తిత్వ వికాసంతోపాటు అధికారులు, రాజకీయనేతలు సామాజిక బాధ్యతతో ఎలా వ్యవహరించాలో ఉద్బోధించారు.
  
 పాలనకు బ్రేక్
 
 ఆంధ్రప్రదేశ్ సచివాలయంలో పాలనకు నాలుగు రోజులు బ్రేక్ పడింది. మంత్రులు, ఐఏఎస్, ఐపీఎస్, ఐఎఫ్‌ఎస్ అధికారులు గురువారం నుంచి నాలుగు రోజుల పాటు విధులకు దూరంగా ఉండనున్నారు. గురువారం నుంచి శనివారం వరకు మూడు రోజులపాటు జగ్గీ వాసుదేవ్ ఆధ్వర్యంలో ‘ఇన్నర్ ఇంజనీరింగ్, ఆనందమయ జీవనానికి’ పేరిట మంత్రులు, అఖిల భారత సర్వీసు అధికారులకు ప్రభుత్వం ఆధ్యాత్మిక తరగతులు నిర్వహిస్తోంది. తదుపరి ఆదివారం సెలవు కావడంతో.. మంత్రులు, అధికారులు తిరిగి సోమవారమే విధులకు హాజరుకానున్నారు. ఆధ్యాత్మిక తరగతులు ప్రారంభమైన తొలిరోజు.. గురువారం సచివాలయం బోసిపోయి కనిపించింది. ఇదే పరిస్థితి శనివారందాకా కొనసాగనుంది.
  
 కలెక్టర్లూ హైదరాబాద్‌లోనే..
 మరోవైపు జిల్లాల్లోనూ ఇదే పరిస్థితి. కలెక్టర్లు, జాయింట్ కలెక్టర్లు కూడా ఆధ్యాత్మిక శిక్షణలో ఉండటంతో జిల్లాల్లోనూ పాలన గాడి తప్పుతోందనే విమర్శలొస్తున్నాయి.
  
 ఐఏఎస్‌లతోపాటు ఐపీఎస్‌లూ శిక్షణలో పాల్గొంటున్న నేపథ్యంలో.. శాంతిభద్రతల పరిరక్షణపై ఆందోళన నెలకొంది.
  
 ఏపీకి ఏఎస్‌వోల కొరత..
 సచివాలయంలో ప్రస్తుతం 380 విభాగాలు(సెక్షన్లు) ఉన్నాయి. విభజన తర్వాత 440 మంది ఏఎస్‌వోల(అసిస్టెంట్ సెక్షన్ ఆఫీసర్స్)ను ఏపీకి కేటాయించారు. సాగునీటి శాఖలో 13 సెక్షన్లకు.. ముగ్గురే ఏఎస్‌వోలు ఉన్నారు. 


 
 వైభవంగా తిరునాళ్లు
 
 కనువిందుచేసిన పులిగుంటీశ్వరుడు
 
 ఆకట్టుకున్న సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు
 
 పెనుమూరు: సంక్రాంతి వేడుక ల్లో భాగంగా ఆధ్యాత్మిక, పర్యాటక కేంద్రమైన పులిగుండు తిరునాళ్లు శనివారం వైభవంగా జరి గాయి. జిల్లా నుంచే కాకుండా తమిళనాడు, కర్ణాటక రాష్ట్రాల నుంచి వేలాది మంది భక్తులు తిరునాళ్లకు విచ్చేసి పులిగుంటీశ్వరున్ని దర్శించుకున్నారు. ఈ సందర్భంగా పులిగుండు పరిస ర ప్రాంతం వేలాది మంది భక్తులతో పోటెత్తింది. పులిగుంటీశ్వరస్వామికి ఏర్పా టు చేసిన పుష్పాలంకరణ భక్తులను పరవశింప జేసింది.
 
 భక్తులు ఉత్సాహంతో పులిగుండు ఎక్కి అక్కడ ఉన్న దేవతా మూర్తులను దర్శించుకుని మొక్కులు తీర్చుకున్నారు. పులిగుండు పరిసర గ్రామాల ప్రజలు స్వామికి పొంగళ్లు పెట్టి నైవేద్యంగా సమర్పించారు. ఆలయ ధ్వజస్తంభం ముందు కొబ్బరికాయలు కొట్టి స్వామికి  కర్పూర హారతులు పట్టారు. దేవస్థానంవారు పులిగుంటీశ్వర స్వామిని శేష వాహనంపై ప్రతిష్ఠించి ఘనంగా పాలాభిషేకం నిర్వహించారు.
 
 అనంతరం పులిగుండు వద్ద నుంచి గుంటిపల్లె రోడ్డు, కనికాపురం రోడ్డు, కొత్తరోడ్డు, ఠాణావేణు గోపాల పురం, సీఎస్ అగ్రహారం మీదుగా స్వామిని  ఊరేగించారు. తిరునాళ్లలో ఎలాంటి సంఘటనలు చోటు చేసుకోకుండా పెనుమూరు ఎస్‌ఐ ప్రతాపరెడ్డి ఆధ్వర్యంలో సిబ్బంది కట్టుదిట్టమైన భద్రత చర్యలు చేపట్టారు. పులిగుండు ఎక్కే మెట్లదారి వద్ద భక్తుల తోపులాటలు చోటు చేసుకోకుండా ప్రత్యేక బృందాలు ఏర్పాటు చేసారు. మెట్లదారిలో అక్కడక్కడా భక్తుల సౌకర్యార్థం చలివేంద్రాలు ఏర్పాటు చేసారు. పులిగుండు వద్ద పెనుమూరు ప్రాధమిక ఆరోగ్య కేంద్రం సిబ్బంది ప్రత్యేక వైద్య శిబిరం నిర్వహించారు.
  
 ఆకట్టుకున్న సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు
 
 పులిగుండు వద్ద  ఏర్పాటు చేసిన పలు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు భక్తులను అలరించాయి. టీటీడీ అన్నమాచార్య ప్రాజెక్టు వారిచే  హరికథా కాలక్షేపం ఏర్పాటు చేసారు. వివిధ బృందాల చెక్క భజనలు, కోలాటాలు, నృత్యాలు ఆకట్టుకున్నారుు. ముగ్గుల పోటీలు, క్రికెట్, కబడ్డీ, వాలిబాల్, బాల్‌బ్యాడ్మింటన్, కుంటి ఆట, టెన్నికాయిడ్, పరుగు పందెం, మ్యూజికల్ చైర్స్, పొటాటో గ్యాదరింగ్, సూదికి దారం, కోలాటాలు, గొబ్బెమ్మ పాటలు, సైక్లింగ్ వంటి పోటీలు నిర్వహించి విజేతలకు విలువైన బహుమతులు అందించారు. రాత్రి 7 గంటలకు తిరుపతి అనంత్ సప్తస్వర ఆర్కెస్ట్రా వారిచే ఏర్పాటు చేసిన పాట కచేరి కార్యక్రమం అలరించింది.


 
 హిందూ మహిళలకు బీజేపీ ఎంపీ  మహరాజ్ సూచన
 
 మీరట్ /న్యూఢిల్లీ: జాతిపిత మహాత్మాగాంధీని చంపిన నాథురామ్ గాడ్సే గొప్ప దేశ భక్తుడని కొనియాడి పార్లమెంట్‌లో క్షమాపణలు చెప్పిన బీజేపీ ఎంపీ సాక్షీ మహరాజ్ మరో వివాదంతో తెరపైకి వచ్చారు. హిందూ మహిళలు ఒక్కొక్కరు కనీసం నలుగురు పిల్లల్ని కనాలని  మంగళవారం మీరట్‌లో జరిగిన ఓ ఆధ్యాత్మిక సభలో వివాదాస్పద వ్యాఖ్యలు చేశారు. ‘మేము గత ప్రభుత్వమిచ్చిన ‘హమ్ దో, హమారా ఏక్’ నినాదాన్ని స్వాగతిస్తున్నాం. ‘హమ్ దో ఔర్ హమారా’ అనే మరో నినాదాన్నీ వారిచ్చారు.
 
 కానీ ఇప్పుడు వీటితో ఎవరూ సంతృప్తి చెందడం లేదు. అమ్మాయిలను అమ్మాయిలే, అబ్బాయిలను అబ్బాయిలే వివాహాలు చేసుకోవడాన్ని గత ప్రభుత్వం ప్రోత్సహించింది. కానీ, ఇదంతా ఎందుకు? ప్రతి మహిళా కనీసం నలుగురు పిల్లల్ని కనాలని నేను విజ్ఞప్తి చేస్తున్నాను. వీరిలో ఒకరిని సాధువులకు ఇవ్వండి. మిగిలిన వారిని సైన్యానికి పంపండి’ అని మహరాజ్ అన్నారు.
  
 మండిపడ్డ విపక్షాలు..  మహరాజ్ చేసిన వ్యాఖ్యలపై విపక్షాలు మండిపడ్డాయి. భారత దేశ జనాభా పెరుగుదల పద్ధతిని మార్చాలనుకుంటున్నారా? అని సంఘ్ పరివార్, నాయకులను హేళన చేశాయి. దీనిపై ప్రభుత్వం స్పష్టతనివ్వాలని డిమాండ్ చేశాయి. 24 గంటలు గడిచినా ప్రధాని, హోంమంత్రి, ఆర్థికమంత్రి ఈ విషయంపై స్పందించకపోవడంపై విపక్షాలు మండిపడ్డాయి.
 
 ‘ఇది కొత్త జనాభా పద్ధతా? దేశం దీనికి సమాధానం కోరుకొంటోంది. కానీ, వారి నుంచి సమాధానం రాదని మాకు తెలుసు’ అని కాంగ్రెస్ ప్రతినిధి అభిషేక్ సింఘ్వీ వ్యాఖ్యానించారు.  కాగా, మహరాజ్ వ్యాఖ్యలతో పార్టీకి సంబంధం లేదని, అది అతని వ్యక్తిగత అభిప్రాయమని బీజేపీ అధ్యక్షుడు అమిత్‌షా భువనేశ్వర్‌లో అన్నారు.
  


 డి.వి.ఆర్. భాస్కర్
 
 భగవంతుణ్ణి నీ అంతర్నేత్రంలో దర్శించడానికి నిన్ను నీవు తెలుసుకునే ఎరుకకు సరళమైన ఆధ్యాత్మికమార్గం మౌనమే అని తనజీవితం ద్వారా మనకు చూపించిన ఆధ్యాత్మిక సంపన్నులు భగవాన్ రమణ మహర్షి. మౌనంలో విశ్రమించు, మనస్సు మూలాల్ని అన్వేషించు, ‘నేను’అనే భావం ఎక్కడినుంచి వస్తుందో చింతన చేస్తూ పరిశీలిస్తే మనస్సు అందులో లీనమైపోతుంది. అదే మౌన తపస్సు అంటారు మహర్షి. నిశ్శబ్దాన్ని ఆశ్రయంగా చేసుకుని చేసే మౌన సాధన వల్లే ఈశ్వర సాక్షాత్కారమవుతుంది అని ఉపదేశించేవారు అరుణాచల రమణులు.
 
 తమిళనాడు రాష్ట్రంలోని తిరుచ్చిలో  1879 డిసెంబర్ 30న వెంకటరామన్‌గా జన్మించిన రమణ మహర్షికి పదహారు సంవత్సరాలున్నప్పుడు అంతు తెలియని జబ్బు చేసింది. మరణం అంచుల దాకా వెళ్లి, భగవత్కృపతో బతికి బయటపడ్డారు. ఆ సమయంలో తన మనసులో కలిగిన ప్రేరణతో ఇల్లు వదిలి ఎన్నో దివ్యస్థలాలకు నెలవైన అరుణాచల పర్వతాన్ని చేరారు. అక్కడి కొండ గుహలలో ధ్యానం చేసుకుంటూ, మౌనస్వామిగా పేరు పొందారు. విరూపాక్ష గుహలో ధ్యాన మగ్నుడై ఉన్న ఈ బాలయోగిని కావ్యకంఠ గణపతి ముని సందర్శించుకుని, తనను చిరకాలంగా పట్టి పీడిస్తున్న ఎన్నో సందేహాలను తీర్చుకుని, ఆయనకు రమణ మహర్షిగా నామకరణం చేశారు. అప్పటినుంచి దేహాన్ని చాలించే వరకు రమణ మహర్షి ఆ ప్రదేశాన్ని వీడి ఎక్కడకూ వెళ్లలేదు.
  అరుణాచలంలో అడుగిడినప్పటినుంచి చాలాకాలం వరకు మౌనంలోనే ఉన్నారు మహర్షి. భక్తులు అడిగిన ఆధ్యాత్మిక సంబంధమైన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాసి చూపుతూ ఉండేవారు. కొన్నాళ్ల తర్వాత జిజ్ఞాసువులైన భక్తులపట్ల ఆదరంతో పెదవి విప్పి పరిమితంగా మాట్లాడేవారు. అవి భక్తుల సందేహాలను తీర్చేవి, వారి బాధలను రూపుమాపేవి. అలా  మౌనోపదేశం ద్వారానే ఆత్మజ్ఞానాన్ని, చిత్తశాంతిని భక్తులకు అనుగ్రహించిన దివ్యజ్యోతి స్వరూపులు భగవాన్ రమణులు.
 
  రమణుల ఆధ్యాత్మిక ఔన్నత్యాన్ని సమకాలీన భారతీయులకు తెలియజేసినవారిలో ముఖ్యులు కావ్యకంఠ గణపతి ముని కాగా పాశ్చాత్యులకు పరిచయం చేసిన వారిలో ప్రధానమైనవాడు పాల్ బ్రింటన్. రమణ మహర్షి దీర్ఘమౌనంలోని అంతరార్థాన్ని గ్రహించిన బ్రింటన్, అనంతర కాలంలో ఆయనకు శిష్యుడై, అమూల్యమైన తన పుస్తకాల ద్వారా భగవాన్ జ్ఞానసంపదను ప్రపంచానికి చేరువ చేశారు.అద్వైత వేదాంతమే తన తత్వంగా నిరూపించుకున్న రమణ మహర్షి జంతువులు, పక్షులు, సమస్త జీవులలోనూ ఈశ్వరుణ్ణి సందర్శించారు.  ఆయనే అనేక మంది భక్తులకు ఆరాధ్యదైవంగా దర్శనమిచ్చారు. ఆయన అలా అగుపించింది కేవలం హిందూమతంలోని వారికే కాదు, బౌద్ధులకు బుద్ధ భగవానుడిగా, క్రైస్తవులకు జీసస్‌గా, ముస్లిములకు మహమ్మద్ ప్రవక్తగా కూడా దర్శనమిచ్చినట్లు అనేకమంది చెప్పుకున్నారు. తన ఆశ్రమంలో యథేచ్ఛగా సంచరించే అనేకమైన ఆవులను, కోతులను, లేళ్లను, శునకాలను కూడా ఆయన అది, ఇది అనేవారు కాదు. అతడు, ఆమె అనే సంబోధించేవారు. పక్షపాతం చూపడాన్ని, ఆహార పదార్థాలను వృథా చేయడాన్ని ఆయన చాలా తీవ్రంగా పరిగణించేవారు.
 
  ‘‘గురువు మౌనంలో ప్రతిష్థితుడైతే, సాధకుని మనస్సు దానంతట అదే విశుద్ధిని పొందుతుంది’’ అని చెప్పిన రమణులు అరుణాచలంలో అడుగిడినప్పటినుండి సిద్ధిని పొందేవరకు మౌనం అనే విలువైన సాధన ద్వారానే అమూల్యమైన ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానసంపదను మనకందించారు.1950, ఏప్రిల్ 14న తనువు చాలించేవరకు ఆయన కొన్ని వేల మందికి తన ఉపదేశాల ద్వారా ఉపశమనం కలిగించారు. కొన్ని వందలమందిపై చెరగని ముద్ర వేశారు. కొన్ని తరాల వారిపై బలంగా ప్రభావం చూపారు. ఇప్పటికీ కూడా అనేకులు రమణ మహర్షి నిజంగా భగవానులే అని నమ్ముతారు. ఆ నమ్మకాన్ని ఆయన ఎప్పుడూ వమ్ము చేయలేదు, చేయరు కూడా! ఎందుకంటే వారి నమ్మకమే ఎంతో రమణీయమైనది మరి!
  
 రమణ వాణి
 
 మానవత్వం ఒక సముద్రం వంటిది. సముద్రంలోని కొన్ని నీటిబిందువులు మురికిగా ఉన్నంత మాత్రాన సముద్రమంతా మురికిగా ఉందనుకోవడం అవివేకం. మానవత్వాన్ని వదులుకోకుండా కడదాకా కొనసాగించడం వివేకవంతుని లక్షణం.  భగవంతునికి నీవు ఎంత దూరంలో ఉంటే భగవంతుడు నీకు అంతదూరంలో ఉంటాడు.  సావధానంగా వినటం, సంయమనంతో సమాధానమివ్వటం, నిష్పాక్షికంగా నిర్ణయం తీసుకోవటం, ప్రశాంతంగా జీవించటం అందరికీ అవసరం.  నీ సహజస్థితి ఆనందమే. దానిని కావాలని కోరుకోవడంలో తప్పేమీ లేదు. అయితే అది బయట ఎక్కడో ఉందనుకోవడమే తప్పు. అది నీలోనే ఉంది. అది గ్రహించడమే జ్ఞానవంతుల లక్షణం.  భగంతుని అనుగ్రహం ఎప్పుడూ నిండుగానే ఉంటుంది. దానిని పొందడానికి అవసరమైనవే ప్రయత్నం, సాధన.  మన జీవితంలో అనివార్యమైన, నిశ్చయమైన ఏకైక ఘటన మృత్యువు. దానిని గుర్తించి, చనిపోయేవరకు సకల జీవుల పట్ల సంయమనంతో, విచక్షణతో మెలగడం అందరికీ అత్యవసరం.  జీవితంలో వ్యతిరేక పరిస్థితులు ఎవరికైనా తప్పవు. అయితే అన్నీ భగవంతుని నిర్ణయం ప్రకారమే జరుగుతాయని తెలుసుకుని, భారాన్ని ఆయన మీద వేసి, వాటిని తొలగించుకోవడానికి ప్రయత్నం చేయాలి.  మన మనసులోని తలంపులు మనల్ని భయపెట్టేవిగా ఉండవచ్చు. ఒక్కోసారి పరిసరాల నుంచి పారిపోయేలా చేయవచ్చు. నిజానికి అవన్నీ పేక మేడలే. వాటికి బలమైన పునాది అంటూ ఏమీ లేదు. ఈ విషయాన్ని గ్రహించి, వాటి మీది నుంచి దృష్టిని మరల్చితే వాటంతట అవే కుప్పకూలిపోక తప్పదు.  సజ్జనులతో సహవాసం జన్మజన్మల వాసనలను రూపుమాపడంలో తోడ్పడుతుంది. మనం నమ్మిన వారిని భౌతికంగా మాత్రమే కాదు, వారిని స్మరించడం, ధ్యానించడం, వారితో మానసికంగా అనుబంధం పెట్టుకోవడం ద్వారా కూడా వారి సాయం లభిస్తుంది.  నీ విశ్వాసమే నీ ఆయుధం.


 సాక్షి, హైదరాబాద్: యాదగిరిగుట్ట ప్రాంతాన్ని ఆధ్యాత్మిక ప్రాంతంగా తీర్చిదిద్దే క్రమంలో అక్కడ మరిన్ని సంస్థలు ఆధ్యాత్మిక కార్యక్రమాలు నిర్వహించుకోవడానికి ప్రభుత్వం పూర్తి ప్రోత్సాహం అందిస్తుందని ముఖ్యమంత్రి కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు అన్నారు. రూ. మూడు వేల కోట్ల పెట్టుబడితో యాదగిరిగుట్ట సమీపంలో  250 ఎకరాల్లో సిద్ధక్షేత్రధామ్ నిర్మించే ప్రతిపాదనలను సహ్యోగ్ ఫౌండేషన్ ముఖ్యమంత్రి దృష్టికి తీసుకుని వచ్చింది.
 
 శుక్రవారం సంస్థ ప్రతినిధులు జయేష్ దేలివాల, అశోక్‌ధోబి, సురేష్‌షా, రజనీకాంత్‌షా తదితరులు సచివాలయంలో సీఎంను కలిసి ఈ వివరాలు అందించారు. ఈ సంరద్భంగా ముఖ్యమంత్రి స్పందిస్తూ.. ఆ నిర్మాణాలకు కావలసిన సహకారాన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అందిస్తుందని వారికి హామీ ఇచ్చారు.
  


 
 800 ఏళ్ల తర్వాత హిందువులమని గర్వించే వారు గద్దెనెక్కారు: సింఘాల్
 
 న్యూఢిల్లీ: సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో ఘన విజయంతో బీజేపీ కేంద్రంలో గద్దెనెక్కడంతో విశ్వహిందూ పరిషత్ (వీహెచ్‌పీ) ఆనందడోలికల్లో మునిగి తేలుతోంది. దేశ రాజధాని ఢిల్లీని 800 ఏళ్ల తర్వాత హిందువులమని గర్వించే వారుపాలించేందుకు వచ్చారని వీహెచ్‌పీ అంతర్జాతీయ అధ్యక్షుడు అశోక్ సింఘాల్ వ్యాఖ్యానించారు. ఢిల్లీని చివరిసారిగా హిందూ రాజు పృథ్వీరాజ్ చవాన్ ఎనిమిది శతాబ్దాల కిందట పాలించారని గుర్తుచేశారు.
 
 శుక్రవారం ఢిల్లీలో మూడు రోజుల ప్రపంచ హిందూ సదస్సును ఆయన ప్రారంభించారు. ఈ సందర్భంగా సింఘాల్ మాట్లాడుతూ కేంద్రీయ విద్యాలయాల్లో (కేవీలు) జర్మన్ తొలగింపు వివాదాన్ని ప్రస్తావించారు. దేశవ్యాప్తంగా అన్ని స్కూళ్లలో సంస్కృతాన్ని తప్పనిసరి చేయాలని డిమాండ్ చేశారు. ‘సంస్కృతాన్ని తొలగించాలనుకోవడం దేశాన్ని తొలగించడం వంటిది’’ అని సింఘాల్ పేర్కొన్నారు.
 
 అనంతరం రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ చీఫ్ మోహన్‌భాగవత్ మాట్లాడుతూ హిందువులంతా ఏకతాటిపైకి వచ్చి విలువలతో కూడిన నాయకత్వం గురించి ప్రపంచానికి చాటిచెప్పాలన్నారు.  బౌద్ధుల ఆధ్యాత్మిక గురువు దలైలామా ప్రసంగిస్తూ బౌద్ధం, హిందూ మతాలను ఆధ్యాత్మిక సోదరులుగా అభివర్ణించారు. ప్రపంచానికి శాంతి సందేశాన్ని చాటడంలో ప్రాచీన హిందూవిలువలుకీలకపాత్ర పోషిస్తాయన్నారు.
  
 రాజ్యాంగ విరుద్ధం.. కాంగ్రెస్: సింఘాల్ వ్యాఖ్యలను కాంగ్రెస్ తప్పుబట్టింది. మతరాజకీయాలు రాజ్యాంగానికి విరుద్ధమని పేర్కొంది. దేశ ప్రధానులుగా సేవలు అందించిన పి.వి., వాజ్‌పేయి, దేవెగౌడలు హిందువులు కాదా? అని కాంగ్రెస్ ప్రతినిధి శక్తిసిన్హ్ ప్రశ్నించారు.
  


 కథ- డా॥జి.సురేశ్ బాబు
  
 నేనొస్తున్నానని ఆయనకప్పటికే తెలిసుండటంతో నన్ను చూడంగానే రిజిష్టరు తెరిచి లెక్కలు సరిచూశాడు. ఒక మూగ నమస్కారం చేస్తూ, ఆయన ముందు ఆత్మీయ పరిచయ మందహాసం ప్రదర్శిస్తూ చిన్నపిల్లాడిలా నించున్నాను.
  
 వంచిన తల ఎత్తకుండానే సొరుగులోంచి నాలుగొందల రూపాయలు తీసి, నా చేతిలో పెట్టి, నేనెక్కడ సంతకం చెయ్యాలో చూపించాడు. అంతా నిమిషంలో జరిగిపోయింది. ఇంక... ఇక్కడ నాకేం పనిలేదు. ఐనా నా కాళ్లు ఆ దుకాణంలోకి నడిచాయి. ఆయన నన్ను పట్టించుకోవడం ఆపి, అప్పటికే అక్కడ నించుని ఉన్న తన కస్టమర్లకు తన ‘ఎక్స్‌పెర్ట్’ సలహాల్ని ఇవ్వడం కొనసాగిస్తున్నాడు.
  ‘‘జయుడు శానా బాగుండాది. ఓ పదివెయ్యనా!’’
  ‘‘వొడువని ముచ్చట గూడా కలిపి ఇరవై పక్కన పెట్టుండ్రి.’’
  ‘‘జ్యోతిరెడ్డిది చదివిన్రా? శానా కాపీలు పోయినయి.’’
  ‘‘ఇంతకుముందు ఇచ్చిన్రు గదా, అవి అట్లనే వున్నై. సూర్యదేవర మాడల్ ఒక్కటి వేసుకోండి’’.
  ఆయన స్టూల్ ఎక్కకుండానే, కనీసం సరిగ్గా చూడకుండానే పైన అటక షెల్ఫులోంచి ‘మాడల్’ని ఒక్క వేలితో లాగి, టేబిల్‌పైకి విసిరేడు. అన్ని పుస్తకాల మధ్య నావి ఎక్కడున్నాయో వెదికే ప్రయత్నం చెయ్యబోయి ఇంక బైటకి నడిచాను.
    
  మెట్రోరైలు స్తంభాల నిర్మాణం పుణ్యమా అని మట్టిని పీల్చి రుచి చూసే అవకాశం లభిస్తోంది రోజూనూ. పోనీ, హెల్మెట్ పెట్టుకుంటే... మెడనెప్పి; మాస్క్ కట్టుకుంటే కళ్లజోడును మసకబార్చే శ్వాస! గుండెల నిండా ఊపిరి పీలుస్తూ గాడీ కా సవ్వారీ చెయ్యాలంటే ఈ హైదరాబాద్ విడిచి వూరెళ్లిపోవాల్సిందే!
  కానీ వెళ్లం... వెళ్లలేం. వెళ్తే ఆ ఊపిరికి ఉబుసు పోదు, ఆ స్వేచ్ఛకి గమ్యం ఉండదు. జన్మస్థలం కన్నా కర్మస్థలం గొప్పది కదా. పోం.
  కిలోమీటరు దూరంలో ఉన్న ఇంకో షాపుకెళ్లాను.
  నేను పొద్దున్నే ఫోన్ చేసిన విషయం ఇతనికి ఠాక్కున వెలిగింది, నన్ను చూడంగానే.
  ‘‘రండ్రండి, తీసిపెట్టాను. కాయితం తెచ్చారా?’’ అదీ పలకరింపు.
  నేను నమస్కారం చేసి ఎలా వున్నారు సార్ అనడిగాను.
  నా అమ్ముడు పోని పుస్తకాలన్నీ గుట్టలుగా పేర్చి ఉండటం గమనించి, నా మనసు కాసేపు మూగబోవడం గమనించినట్టున్నాడు - ‘‘ఏం చేస్తాం సర్?! మీరు రాయాలి, మేం అమ్మాలి, వాళ్లు కొనాలి. భక్తి పుస్తకాలు రాయగూడదూ?’’ అంటూ ఓదార్చబోయాడు.
  నా పుస్తకాన్నొకదాన్ని చేతుల్లోకి తీసుకుని ఆప్యాయంగా తడిమి, ‘‘ఇది నా బెస్ట్ వర్క్ సర్. మనిషికి భక్తి ఎందుకు అవసరమో సశాస్త్రీయంగా చెప్పాను. ఏడేళ్లు మార్చి మార్చి రాసి మరీ అచ్చేశాను. పత్రికల్లో రివ్యూ కూడా బాగానే ఇచ్చారు. కానీ కేవలం వంద కాపీలు కూడా అమ్మలేకపోయా’’ వాపోయాను.
  మొన్నామధ్య... రాజారామ్మోహన్‌రాయ్ స్కీములో గ్రంథాలయ సంస్థవారికి అర్జీ పెట్టుకున్నాను - ఈ పుస్తకాలు కొంటారేమోనని!
  ‘‘మీరేం అనుకోనంటే నిజం చెబుతాను. ఇది పాత పుస్తకం కదూ?!’’
  నా కళ్లలో నీళ్లు సుళ్లు తిరక్కముందే నా కాళ్లకింద ఉన్న థర్డు ఫ్లోరు కంపించింది. ఇంకా నయం, ‘కాపీ’ అనలేదు.
  ‘‘ఇలాంటివి పరిశీలనలో రిజెక్టవుతాయి నాయనా’’ అన్నాడతను మళ్లీ.
  నాకింకేం మాట్లాడాలనిపించలేదు. గబగబా గ్రంథాలయం నుండి ఇంటికి పారిపోయాను - నా ఆత్మాభిమానాన్ని మూసీలోకి తోసుకుంటూ.
  ఇంటికి రాగానే రెండు పెద్ద అట్టపెట్టెల్లో ఇంకా తాళ్లు విప్పని రెండొందల ‘అవే’ పుస్తకాలు దర్శనమిచ్చాయి.
  ‘‘ఈ డబ్బాలు తీసుకెళ్తారా? లేకపోతే కప్‌బోర్డుల్లో సర్దెయ్యండి. ఇల్లూడ్వడాన్కి అడ్డమొస్తున్నయ్.’’
    
  ‘‘సార్, సార్! ఎటో ఆలోచిస్తున్నారు! ఇదిగోండి మీ పైసలు...’’ అంటూ మూడొందల అరవై నా చేతిలో పెట్టాడు.
  ‘‘ఇంకా ఏంటి సార్ సంగతులు! ఏం రాశారు కొత్తగా? పాపం - ప్రతి యేడాదీ ఒక్కసారి కలుస్తారు అసలే!’’
  ‘‘ఏం రాయమంటారు?’’ ఎదురు ప్రశ్నించాను.
  ‘‘పెర్సనాల్టీ డెవలప్‌మెంట్, భక్తి, వంటలు, కెరీర్...’’
  ‘‘కథలు వద్దా?’’
  ‘‘అవి పోవట్లేదు సార్!’’ పెదవి విరిచి తనే మళ్లీ ‘‘యండమూరి సారే పబ్లిక్ ఏం చదివే మూడ్‌లో ఉన్నారో కనిపెట్టి అవ్వే రాస్తున్నారు. మీరెంత సార్! మీరు కూడా ట్రెండ్‌ని ఫాలో కండి! వాళ్లకే తప్పట్లేదు!!’’ హితబోధ.
  నిజానికి, పుస్తకాలు చదివి బాగుపడటం, సిన్మాలు చూసి చెడిపోవటం అనేది ప్రచారంలో ఉంది కానీ, అది అబద్ధం. ఆల్రెడీ ఆ దారిలో ఉన్నవాడికి అవి కాస్త సంతోషమో సలహానో ఇస్తాయనేది నిజం!
  ‘‘నాకేం రాయాలనిపిస్తే అది మాత్రమే రాయగల అసమర్థుణ్ని’’ నా రెజ్యుమిలోని చిన్న వాక్యం వదిలి బైక్ ఎక్కాను.
  షట్ అప్ మాన్. నువ్వు రైటర్‌గా అవతరించింది లోకంలోని దీనజనోద్ధరణకి కాదా? కాదు! ఐతే నువ్వు డిస్ క్వాలిఫైడ్. యూ ఆర్ ఫైర్‌డ్. కొంచెం కూడా నటించడం రాదేం?
    
  ‘‘హలో - ఇక్కడెవ్వరూ లేరా?’’ చేతిలో రసీదుతో తలుపుమీద తట్టాను లోనికి పరికించి.
  ఒక గొంతు సవరింపు శబ్దం వినబడి అటువైపు చూశాను. నేలమీద భోజనం చేసి పక్కనే ఉన్న చెత్తబుట్టలో చెయ్యి కడుక్కుంటూ అతను కనబడ్డాడు. నావైపు తిరిగి ఏంటన్నట్టు చూశాడు. నేను నా కన్‌సైన్‌మెంట్ కాయితం చూపించాను. పట్టించుకోనట్టుగా వెనక్కి తిరిగి తన లంచ్ బాక్సును మెల్లిగా సర్దాడు. నాకెందుకో అతను అటు వోనర్ లాగానో ఇటు పనోడిలాగానో అన్పించలేదు. కాసేపటికి అతను లేచి నుంచుని మెల్లిగా నావైపు రావడం మొదలెట్టాడు.
  ఇంతలో ఒక ముసలావిడ, ‘‘బాబూ ఒక స్కేల్ ఇవ్వు నాయినా, పెద్దది!’’ అంటూ వచ్చి నా పక్కన నుంచుంది.
  ‘‘ఇది పుస్తకాలమ్మే షాపమ్మా. ఇక్కడ స్కేళ్లు అమ్మరు!’ ’చెప్పాన్నేను.
  ‘‘పుస్తకాల షాపులో స్కేళ్లు దొరక్కపోతే బట్టల షాపులో దొరుకుతయా?’’ అందావిడ వెటకారంగా. నేను నోర్మూశాను.
  ఇంతలోఆ షాపతను వచ్చి నాకు దగ్గరగా నుంచుని నా చేతిలోని కాయితం లాక్కొని పరీక్షగా చూశాడు. ఆయన మూతికి ఇందాక తిన్న మెతుకులు అలానే ఉన్నాయి.
  ‘‘బాబూ, స్కేలు’’
  ‘‘ముందుకెళ్లు - ఆ టర్నింగ్‌లో వుంటై!’’
  ‘‘అది చెప్పడాన్కి ఇంతసేప్పట్టిందా?’’ వెళ్లిపోయిందావిడ. నాకు ఠక్కున వెలిగింది - నేనొచ్చి దాదాపు ఇరవై నిమిషాలు.
  ‘‘సార్, మా వోనర్ వూరెళ్లాడు. రానీకే వారం పడ్తుంది’’ ఇది చెప్పడానికి ఇంకో ఐదు నిమిషాలు!
  ‘‘మీ రసీదు నెంబరు రాసుకుని ఆయనొచ్చాక...’’ ఇంకా ఏదో సర్దుబాటు వివరణ.
  నా రసీదు నా చేతికొచ్చింది. అహ, లాక్కున్నాను. ఈ కాయితంతో ఈ షాపుకు గత యేడాది నుండీ నెలకోసారి చొప్పున వచ్చి వాకబు చేసినప్పుడల్లా - రకరకాల జవాబులు, మారే మనుషులు. నాకు రావాల్సిన డబ్బు కేవలం ఆరొందలే.
  రోడ్డెక్కి నా బైక్ పార్కింగ్ చేసిన ప్రదేశం వైపుకి తిరిగి నడుస్తున్నాను. ఆ సందులో గణపతి విగ్రహాన్ని ట్రాక్టర్‌లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. కొద్ది గంటల్లో ఈయన టాంక్‌బండ్‌లో సగం తేలుతూ... మళ్లీ ఏడాదికి ట్రాక్టరెక్కి వస్తాడు! మళ్లీ నిమజ్జనం! వీళ్లే తెస్తారు. వీళ్లే తోస్తారు. నా లోపలి రచయితక్కూడా ఇదే తంతు. ప్రతిసారీ జన్మిస్తాడు, రాస్తాడు... ఇంక రాయకూడదని ఓ గట్టి నిశ్చయానికి వచ్చి, వాణ్ని నిమజ్జనం చేస్తాను. కానీ... నాకు తెలుసు - వాడు మళ్లీ లేస్తాడని!


 నేపాలీ బ్యూటీ మనీషా కొయిరాలా ఈ మధ్య ఎక్కువగా ఆధ్యాత్మిక బాటలో పయనిస్తున్నారు. ఒవేరియన్ కేన్సర్ సోకి, చికిత్స చేయించుకున్న ఆమె ప్రస్తుతం సంపూర్ణ ఆరోగ్యంతో ఉన్నారు. గత రెండు, మూడేళ్లలోని పరిణామాలు ఆమెను ఆధ్యాత్మిక బాట వైపు నడిపించాయని చెప్పక తప్పదు. వాస్తవానికి కేన్సర్ సంగతి బయట పడకముందే మనీషా ఆధ్యాత్మికం వైపు దృష్టి పెట్టేవారు. కాకపోతే ఇప్పుడు మరింత ఉద్ధృతంగా ఆ వైపు వెళుతున్నారు. చెన్నయ్ శివార్లలో ఆశ్రమం ఉన్న ఓ గురువు గారి బోధనలకు మనీషా ఆకర్షితులయ్యారు. ఈ మధ్య ఎక్కువగా ఆమె అక్కడే గడుపుతున్నారు. అక్కడే ఆమె ఆధ్యాత్మిక పాఠాలు నేర్పుతున్నారట. ధ్యానం, జపం విలువలను కూడా పిల్లలకు బోధిస్తున్నారట.
  


 మృత్యువు తరుముతుంటే భయంతో దాక్కుంటారు దాదాపు అందరూ. ఆవేశంలో అనాలోచితంగా ప్రాణాలు తీసుకుంటారు కొందరు.  కానీ అమెరికాకు చెందిన బ్రిటనీ మేనార్డ్ ఈ రెండూ చేయలేదు. తనను కబళిస్తానన్న మృత్యువును ముందుగానే ఆహ్వానించింది. జీవించాలనే ఆశ ఉన్నా... జీవించే అవకాశం లేక నిండు జీవితాన్ని అంతం చేసు కోవాలని నిర్ణయించుకుంది. ఆమెది ఆవేశంలో చేసుకుంటోన్న ఆత్మహత్య కాదు. అయినవాళ్లకి తనవల్ల ఇబ్బంది కలగకుండా ఉండటం కోసం, ఆత్మ శాంతి కోసం చేసుకుంటోన్న సగౌరవ స్వీయహత్య!
 జనవరి 1, 2014.  నిదుర తెరలను తొలగించుకుని బలవంతంగా కళ్లు తెరిచింది ఇరవై తొమ్మిదేళ్ల బ్రిటనీ మేనార్డ్. ఇంకా మత్తుగానే ఉన్న కన్నుల ముందు ఏదో రూపం అస్పష్టంగా కదలాడింది. ఆమెకు తెలుసు అక్కడున్నది ఎవరో. అందుకే ఆమె పెదవులు ఆనందంగా విచ్చుకున్నాయి. మరుక్షణం ఆమె నుదుటి మీద ఓ వెచ్చని స్పర్శ! ''హ్యాపీ న్యూ ఇయర్ డియర్'' అంటూ ఓ తీయని స్వరం చెవులకు మంద్రంగా సోకింది. ఆ స్పర్శ, ఆ స్వరం... ఆమెకెంతో ఇష్టమైన వ్యక్తివి. ఆమె భర్త... డ్యాన్ డియాజ్‌వి! ''థాంక్యూ డ్యాన్... విష్ యూ ద సేమ్'' అంది నవ్వుతూ.
  
 బ్రిటనీకి న్యూ ఇయర్ డే అంటే చాలా ఇష్టం. పాతకు గుడ్‌బై చెప్పి కొత్తకు స్వాగతం పలికే ఆ రోజును ఎప్పుడూ ప్రత్యేకంగా జరుపు కుంటుంది. ఈసారి కూడా ఎంతో సంతోషంగా గడపాలనుకుంది. అయితే మధ్యాహ్నం కావస్తుండగా... ఆమెకు ఉన్నట్టుండి తలనొప్పి మొదలైంది. 'ఎందుకో ఈ మధ్య తరచు తలనొప్పి వస్తోంది. ట్యాబ్లెట్లు వేసుకుంటే తగ్గినట్టే ఉంటోంది కానీ మళ్లీ మామూలే. ఇవాళ కూడా రావాలా ఈ తలనొప్పి'  విసుక్కుంటూ, పెయిన్ కిల్లర్ వేసుకుని మళ్లీ పనిలో పడింది. కానీ ప్రతి సారిలా ఈసారి నొప్పి తగ్గలేదు. అంతకంతకూ పెరిగి, తట్టుకోలేని స్థితికి చేరుకుంది. దాంతో హాస్పిటల్‌కు బయలుదేరింది బ్రిటనీ. కానీ ఆమెకి తెలీదు... తన జీవితాన్ని అల్లకల్లోలం చేసే భయంకరమైన నిజమొకటి త్వరలో తెలియనుందని!
 
  సారీ మిసెస్ డియాజ్... మీకు బ్రెయిన్ క్యాన్సర్... అశనిపాతంలా తాకింది బ్రిటనీని ఆ మాట! కలల కోటలు కళ్ల ముందే కూలిపోతున్న ఫీలింగ్. వెంటనే సర్జరీకి ఏర్పాట్లు జరిగాయి. మెదడులో ఉన్న ట్యూమర్‌ని ఆపరేషన్ చేసి తొలగించారు వైద్యులు. కానీ దురదృష్టం... మూడు నెలలు తిరిగేసరికి ట్యూమర్ మళ్లీ వచ్చేసింది. ఈసారి దాన్ని నియంత్రించడం తమ వల్ల కాదని డాక్టర్లకు తెలిసిపోయింది. చివరి ప్రయత్నంగా రేడియేషన్ చేద్దామన్నారు. అయినా ప్రాణం నిలుస్తుందా అంటే... ఆ నమ్మకం కూడా ఇవ్వలేమన్నారు డాక్టర్లు. ఇక ఏం చేసినా మరణం తప్పదని, ఆ మరణం తనను చేరేలోపు నరక యాతన పడక తప్పదని తెలియగానే... ఎవరూ ఊహించని ఒక కఠోర నిర్ణయాన్ని తీసుకుంది బ్రిటనీ. మరణానికి తానే ఆహ్వానం పలకాలనుకుంది. దానికోసం ఆమె ఎంచుకున్న మార్గం... డెత్ విత్ డిగ్నిటీ! అమెరికాలోని కొన్ని రాష్ట్రాల్లో మాత్రమే దీర్ఘకాలిక వ్యాధి గ్రస్థుల కోసం ఏర్పాటు చేసిన చట్టమిది. నరకయాతన పడి మరణించ కుండా, అంతా బాగున్నప్పుడే అనాయాసంగా, హుందాగా చనిపోవడానికి వీలు కల్పించే వరం! సరిగ్గా ఆ వరాన్నే కోరుకుంది బ్రిటనీ. వ్యాధి ముదిరిపోయి, ఒళ్లు గుల్ల అయిపోయి, తీసుకుని తీసుకుని చనిపోయే దుర్భర పరిస్థితి తనకి వద్దు. తనవాళ్ల మధ్య, తనను ప్రేమించేవాళ్ల చేరువలో ప్రశాంతంగా కన్నుమూయాలి. ఏ నొప్పీ లేకుండా ప్రాణాలు వదిలేయాలి. అందుకే తన మరణానికి తానే ముహూర్తం పెట్టుకుంది. ఆ ముహూర్తం ఎప్పుడో కాదు... రేపే (నవంబర్1). ఈ రోజు తన భర్త పుట్టిన రోజును ఘనంగా సెలెబ్రేట్ చేసి, రేపు తన ఇంట్లో.. తల్లి, తండ్రి, భర్త, స్నేహితుల మధ్య తనువు చాలించనుంది!
  
 బ్రిటనీ తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం సామాన్యమైనది కాదు. జీవించాలనే కోరిక ఉన్నా, విధి లేకనే తన జీవితాన్ని అంతం చేసుకుంటోంది. అది ఎంత కష్టతరమైన, దుఃఖపూరితమైన స్థితో తెలియంది కాదు. ఆమె పరిస్థితే అంత వేదనాభరితమంటే...  ఆమె కుటుంబ సభ్యుల పరిస్థితి అంతకంటే దయనీయం. నిన్నటి వరకూ నవ్వుతూ తిరిగిన మనిషి, తమకెంతో ప్రియమైన మనిషి తమ కళ్లముందే ప్రాణాలు తీసుకుంటుంటే... నిస్స హాయంగా నిలబడి చూస్తూ ఉండటంకన్నా బాధాకరస్థితి మరొకటి ఉండదు. మనసుల్ని మెలిపెట్టే ఆ భయంకర వేదనను తట్టుకునే శక్తిని భగవంతుడే వారికి ప్రసాదించాలి. లేదంటే తనవారి కోసమైనా మరి కొన్నాళ్లు జీవించాలన్న కోరికను బ్రిటనీ మనసులో కలిగించాలి. ఆమె జీవితాన్ని మరికొన్నాళ్లు పొడిగించాలి!!  
  
 నాకు చనిపోవాలని లేదు. కానీ చనిపోక తప్పని పరిస్థితి. నేను ఆత్మహత్య చేసుకోవడం లేదు. కృశించి కన్నుమూయకుండా, మంచాన పడి నా వాళ్లతో సేవ చేయించుకోకుండా... అంతా బాగున్నప్పుడే గౌరవంగా, ప్రశాంతంగా వెళ్లిపోతున్నాను... అంతే! ఇవే నా చివరి మాటలు. ఇక మీదట నేను ఎవరితోనూ మాట్లాడను. కన్నుమూసే వరకూ మా వాళ్లతోనే సంతోషంగా గడుపుతాను. బ్రిటనీ, 2014 అక్టోబర్ 22.
  
 డెత్ విత్ డిగ్నిటీ చట్టం క్రూరంగా అనిపిస్తోందని, రద్దు చేయమని అంటున్నారు. ఎందుకు రద్దు చేయాలి? మరణ యాతన నుంచి విముక్తి కల్పించే ఈ చట్టం అమెరికాలోని అన్ని రాష్ట్రాల్లోనూ, అన్ని దేశాల్లోనూ కూడా ఉండాలి. అందుకే నేను నా పేరుతో బ్రిటనీ మేనార్డ్ ఫండ్ ఏర్పాటు చేశాను. దీనిలోని ప్రతి పైసానీ డెత్ విత్ డిగ్నిటీ చట్టాన్ని ప్రపంచమంతా విస్తరింపజేయ డానికి ఉపయోగించాలి. నాలాంటి వాళ్లందరికీ ప్రశాంతంగా చనిపోయే అవకాశాల్ని కల్పించాలి. ఇదే నా చివరి కోరిక!
 బ్రిటనీ మేనార్డ్ కొద్ది రోజుల క్రితం చెప్పిన మాటలు
  
 మనదేశంలో ప్యాసివ్ యుథనేషియాని 2011లో చట్టబద్ధం చేశారు. దీని ప్రకారం ఏళ్లపాటు అచేతనావస్థలో ఉండి అవస్థ పడుతున్నవారికి లైఫ్ సపోర్ట్‌ను తొలగించవచ్చు. ఇదే కారుణ్య మరణం (మెర్సీ కిల్లింగ్). అయితే డెత్ విత్ డిగ్నిటీ ఇందుకు భిన్నం. బాధాకరమైన మరణం తప్పదని తేలిన రోగులు తమంతట తాముగా ముందే ప్రాణాలు తీసుకోవడానికి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుందీ చట్టం. అమెరికాలోని ఆరెగాన్, వాషింగ్టన్, వెర్మాంట్ రాష్ట్రాలలో మాత్రమే ఉందిది. వీటిలో ఏదో ఒక రాష్ట్రంలో రోగి నివసిస్తున్నట్టు ఆధారాలు చూపించాలి. తర్వాత ఆ వ్యక్తిని సైకియాట్రిస్టు దగ్గరకు పంపిస్తారు. కౌన్సెలింగ్ ద్వారా రోగి మనసు మార్చడానికి ప్రయత్నిస్తారు సైకియాట్రిస్ట్. అప్పటికీ ఆ నిర్ణయానికే కట్టుబడి ఉంటే, నొప్పి తెలియకుండా ప్రాణాలు తీసే ట్యాబ్లెట్లను (వంద ట్యాబెట్లను నీటిలో కరిగించి తీసుకోవాలి) సూచిస్తారు. అయితే మందు ఆ వ్యక్తే స్వయంగా తీసుకోవాలి తప్ప వేరెవ్వరూ కలిపి ఇవ్వకూడదు!
  
 భార్య చివరి కోరికను తీర్చడం కోసం డెత్ విత్ డిగ్నిటీ చట్టం అమలులో ఉన్న ఆరెగాన్ రాష్ట్రంలో స్థిరపడటానికి నిర్ణయించుకున్నాడు డ్యాన్. అక్కడ ఆస్తులు కొన్నాడు. లెసైన్సులు సంపాదించాడు. ప్రభుత్వం కోరిన అన్ని డాక్యుమెంట్లనూ సమర్పించాడు. బ్రిటనీని సంతోషంగా ఉంచుతానని పెళ్లి సమయంలో ప్రమాణం చేశాను. సంతోషంగా మరణించ నివ్వు అని అడిగితే ఎలా కాదనగలను  అంటున్నాడు డ్యాన్. ఇవన్నీ చేయడానికి అతడు ఎంత మథనపడి ఉండాలి? మనసును ఎంతగా చంపుకుని ఉండాలి! హ్యాట్సాఫ్ డ్యాన్!!
  


 ఆధ్మాత్మిక రాజధాని తిరుపతి వ్యభిచారానికి కేంద్ర బిందువుగా మారిపోతోంది.  రాష్ట్రంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుంచి వ్యభిచార ముఠాలు ఇక్కడికే తరలివస్తున్నాయి.  కొందరు బ్రోకర్లు యువతులను, మహిళలను ఇక్కడకు తీసుకొచ్చి వ్యభిచారం చేయిస్తున్నారు. తాజాగా తిరుపతిలో వ్యభిచారం నిర్వహిస్తున్న అయిదు ముఠాలను పోలీసులు పట్టుకోవడమే ఇందుకు ఉదాహరణగా చెప్పవచ్చు.
 
  వ్యభిచార నిర్వాహకులు కేశవాయినగుంట, బైరాగిపట్టెడ, లీలామహల్‌ సెంటర్‌, ఎంకెనాయుడికాలనీ ప్రాంతాల్లో ఇళ్లు అద్దెకు తీసుకుని తమ వ్యాపారాన్ని యధేచ్ఛగా కొనసాగిస్తున్నారు. వారికి బ్రోకర్లు పూర్తిగా సహకరిస్తున్నారు. ఆర్థిక ఇబ్బందులతో బాధలుపడే మహిళలను,  ప్రియుడి చేతిలో మోసపోయిన యువతులను తీసుకువస్తుంటారు.  
 
 ఇటీవల కాలంలో ఈ రకమైన కార్యకలాపాలు ఇక్కడ ఎక్కువైపోయాయని పోలీసులకు ఫిర్యాదులు అందుతున్నాయి. దాంతో పోలీసులు వ్యభిచార ముఠాలపై దృష్టి కేంద్రీకరించారు.  ఎంఆర్‌పల్లి పోలీసులు ఇద్దరు విటులతో పాటు ఐదుగురు అమ్మాయిలను అరెస్టు చేశారు. ముఖ్యంగా ఈ వ్యభిచార ముఠాలో విశ్వనాథ్‌రెడ్డితో పాటు అతని భార్య సరోజిని కీలక పాత్ర పోషించినట్లు పోలీసుల విచారణలో వెల్లడైంది.  ఎంఆర్‌పల్లి పోలీసులు మరికొన్ని వ్యభిచార కేంద్రాలపై కూడా దృష్టి సారించారు.
 
  పట్టుబడిన వ్యభిచార ముఠా సభ్యులు మాత్రం తమకు ఏ పాపం తెలియదని అంటున్నారు.  కొందరు యువతులు మాత్రం డబ్బు కోసమే వ్యభిచారం చేస్తున్నట్లు ఒప్పుకున్నారు. నెల రోజుల క్రితమే ఈ వృత్తిలోకి వచ్చినట్లు ఒక యువతి చెప్పింది.  విధిలేని పరిస్థితుల్లో వ్యభిచార కూపంలో ఇరుక్కుపోయినట్లు ఒక మహిళ చెప్పింది. 
 **


 ధర్మసాగర్ : పోలీసు అమరుల త్యాగాల స్ఫూర్తితో పని చేస్తూ, సమాజంలో శాంతిభద్రతలను పరిరక్షించాలని అర్బన్ ఎస్పీ ఎ.వెంకటేశ్వర రావు సిబ్బందికి పిలుపునిచ్చారు. పోలీస్ అమరవీరుల సంస్మరణ వారోత్సవాల్లో భాగంగా ఆదివారం ధర్మసాగర్  రిజర్వాయర్‌లో నిర్వహించిన ఎస్సై యూ.సంజీవ్ స్మారక తెప్పపోటీలను ఆయన ప్రారంభించారు. ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ తాను ఈ ప్రాంతంలో సీఐగా పనిచేసినప్పడు ప్రజలు బయటకు రావాలంటే జంకేవారన్నారు.
 
 ఈ ప్రాంతంలో ఎస్సైగా సేవలందించిన దివంగత సంజీవ్‌ను ఇక్కడి ప్రజలు ఎప్పటకీ మరిచిపోరన్నారు. పోలీసులు ప్రజలతో మమేకమై స్నేహపూర్వకంగా వ్యవహరించాలన్నా రు. ధర్మసాగర్ వరంగల్‌కు సమీపంలో ఉన్నం దున రిజర్వాయర్‌ను పర్యాటక ప్రాంతంగా అభివృద్ధి చేయాల్సిన అవసరం ఉందన్నారు. కాజీపేట డీఎస్పీ రాజిరెడ్డి మాట్లాడుతూ నేటి పోటీలు సంజీవ్ స్మార కంగా నిర్వహించటంతో ఆయనకు నిజమైన నివాళి అర్పించినట్లయిందన్నారు.
 
 ఈ సందర్భంగా పోలీస్ అమరులకు మౌనం పాటించి శ్రద్ధాంజలి ఘటి ంచారు. పోటీలను విజయవంతంగా నిర్వహించిన గంగపుత్ర, ముదిరాజ్ సంఘ పెద్దలకు ధర్మసాగర్ సీఐ శ్రీనివాస్, ఎస్సై రాఘవేందర్ జ్ఞాపికలు అందించారు. కార్యక్రమంలో ధర్మసాగర్ జెడ్పీటీసీ సభ్యుడు కీర్తి వెంకటేశ్వర్లు, సర్పంచ్ కొలిపాక రజిత, ఉపసర్పంచ్ మాచర్ల జ్యోతి, ముదిరాజ్ సంఘం రాష్ర్ట ఉపాధ్యక్షుడు బండా ప్రకాష్, గంగపుత్ర సంఘం జిల్లా అధ్యక్షుడు పాక ఓంప్రకాష్ తదితరులు పాల్గొన్నారు.
  
 తెప్ప పోటీల్లో విజేతలు వీరే..
 
 ధర్మసాగర్ రిజర్వాయర్‌లో నిర్వహించిన తెప్పపోటీల్లో కాజీపేట సబ్‌డివిజన్ పరిధిలోని ముదిరాజ్, గంగపుత్ర కులస్తులు 40 మంది పాల్గొన్నారు. నాలుగు రౌండ్లలో ఈ పోటీలు నిర్వహించారు. విజయం సాధించిన పన్నెండు మందితో చివరి రౌండ్ నిర్వహించారు. పోటీ ల్లో ప్రథమ బహుమతి ధర్మసాగర్‌కు చెందిన ముప్పారపు రవి, ద్వితీయ బహుమతి ముప్పారపు దుర్గ రాజు, తృతీయ బహుమతిని ముప్పారపు కనకరాజు గెల్చుకున్నారు. ప్రథ మ బహుమతిగా రూ.5 వేల నగదు, షీల్డ్, ద్వితీయ బహుమతిగా రూ.3 వేలు, షీల్డ్, తృతీయ బహుమతిగా రూ.2 వేలు, షీల్డ్‌ను విజేతలకు అందించారు.


 హాయిగా వెళ్లి రండి!
  
 సుందరమైన ప్రదేశాలకూ, ఆధ్యాత్మిక సౌరభాలకూ తెలుగు నేల పెట్టింది పేరు. నాగార్జునసాగర్ వద్ద కృష్ణానది పరవళ్లనూ, శ్రీశైలంలో మల్లన్ననూ చూసి తరించాలనుకునేవారికి ఆంధ్రప్రదేశ్ పర్యాటక శాఖ రెండు రోజులకు గాను ఓ కొత్త ప్యాకేజీని రూపొందించింది.
  
 మొదటి రోజు హైదరాబాద్ నుంచి నాగార్జునసాగర్‌కు రోడ్డుమార్గాన నాన్ ఎ.సి. కోచ్‌లో ప్రయాణం. నాగార్జున సాగర్ డ్యామ్ సందర్శన, నాగార్జునకొండ మ్యూజియానికి లాంచీలో షికారు. అనంతరం నాగార్జునకొండ సందర్శనం, అటు తర్వాత నాగార్జున సాగర్ నుంచి శ్రీశైలానికి లాంచీలో ప్రయాణం. అక్కడి హరిత హోటల్‌లో బస, మల్లికార్జునస్వామి దేవాలయ సందర్శన, రాత్రి భోజనం. మరుసటి రోజు ఉదయాన ఆలయ సందర్శన (కావాలనుకున్నవారికి...), అల్పాహారం, పాతాళగంగ రోప్‌వే సదుపాయం, గిరిజన మ్యూజియం సందర్శన, మధ్యాహ్నం భోజనం. ఫర్హాబాద్ అటవీ (టైగర్ వ్యూ పాయింట్) సందర్శన అనంతరం హైదరాబాద్‌కు తిరుగు ప్రయాణం.
  
  హైదరాబాద్ నుంచి శ్రీశైలం మీదుగా నాగార్జున సాగర్‌కు వెళ్లి తిరిగొచ్చే ప్యాకేజీ కూడా ఉంది.
  
  ఈ ప్యాకేజీలో:   బుధవారం: పెద్దలకు (ఒకరికి): రూ.2,900, పిల్లలకు  (3 ఏళ్ల వయసు నుంచి10 ఏళ్ల వయసు లోపు) (ఒకరికి) రూ.2,300 రుసుము.
      
  శని, ఆదివారాలు: పెద్దలకు (ఒకరికి) రూ.3,200, పిల్లలకు (ఒకరికి) రూ. 2,500గా రుసుము నిర్ణయించారు. ప్రయాణంలో: నాన్ ఎ.సి. కోచ్, క్రూయిజ్, నాన్ ఎ.సి. గదిలో బస (ఇద్దరికి), భోజనం (శాకాహారం).
      
  ఇక, నాగార్జున సాగర్ నుంచి శ్రీశైలానికి (వన్ వే) లాంచీలో ప్రయాణానికి చార్జీలు, మధ్యాహ్న భోజనం, స్నాక్స్‌తో కలిపి...
  పెద్దలకు: (ఒకరికి) రూ.1,000, పిల్లలకు: (ఒకరికి) రూ.800 రుసుము.
      
  దర్శన టికెట్ చార్జీలు అదనం.
      
  మరిన్ని వివరాలకు: హైదరాబాద్: బషీర్‌బాగ్ ఆఫీస్ ఫోన్: 040-66746370, సెల్: 98485 40371
  
  పర్యాటక భవన్, బేగంపేట్: ఫోన్ నం. 040-23414334, 98483 06435
      
  ఆంధ్రప్రదేశ్ పర్యాటక అభివృద్ధి శాఖ టోల్ ఫ్రీ నం: 1800 42545454
  
  


  ఆధ్యాత్మికం
  
 కొందరు మహా భక్తులు తాముగా ఎన్నో రకాల శారీరక రోగాలను, అవకరాలను, ఈతిబాధలను కలిగి ఉండి కూడా వాటిని మౌనంగా భరిస్తూనే ఇతరులకు వాటినుంచి బయటపడేందుకు కావలసిన శక్తిని, ధైర్యాన్ని, సూచనలను అందించడాన్ని చూస్తుంటాం. శ్రీరామకృష్ణ పరమహంస, రమణ మహర్షి అందుకు ఉదాహరణ. వారు తమకు కలిగిన శారీరక కష్టానికి ఎప్పుడూ కృంగిపోలేదు సరికదా, ఆ కష్టం ద్వారా భగవంతుడు తమ పాప కర్మలను ప్రక్షాళనం చేసినట్లుగా భావించారు.
 
 మనం ఈ శరీరంలో జీవిస్తున్నందుకు చెల్లించవలసిన పన్నులే రోగాలు, కష్టాలు అని, వాటిని చూసి బెంబేలెత్తి పోకూడదని రామకృష్ణ పరమహంస ఎప్పుడూ బోధించేవారు. అంతేకాదు, కష్టంలోనూ, సుఖంలోనూ, ఆ భగవంతుడు ఒక్కడే తమకు తోడుగా ఉన్నాడనే భావనను కలిగి ఉండటమే నిజమైన ఆధ్యాత్మికత అని కూడా ఆయన చెప్పేవారు. కష్టాలు, కడగండ్ల విషయంలో రామకృష్ణులవారు ఇంకా ఏమి చెప్పేవారంటే...
  
 ‘‘ఈ లోకంలో బాధలు, కష్టాలు అందరికీ ఉంటాయి. అయితే ఒక కష్టం కలగగానే, ఎవరైనా ముందు చేసే పని వెంటనే దానిని తొలగించమని భగవంతుని ప్రార్థించటం. కాని బలమైన ఆధ్యాత్మిక భావాలు కల వారు ఎప్పుడూ కూడా తమ కష్టాలను, ఇబ్బందులను తొలగించమని దేవుని కోరుకోరు. దాని బదులు ఆ బాధల్ని ఓర్చుకునే శక్తిని తమకు ఇవ్వవలసిందిగా ప్రార్థిస్తారు.
 
 ఆధ్యాత్మికంగా ఉన్నత స్థాయికి చేరిన వారు రకరకాల నొప్పులూ, అవమానాలూ, అవహేళనలూ, ఆపదలూ తదితరాలను కూడా ఉన్నతమైన ప్రయోజనాల వైపు తమని పురిగొల్పే సాధనాలుగా, ఆయుధాలుగా మలచుకుంటారు’’ అని.  కొన్ని రకాల కర్మల ఫలాలు ఆయా కష్టాలను లేదా బాధలను అనుభవించడం వల్లనే తీరతాయని పరమహంస అంటారు. వాస్తవానికి  కష్టాలనుంచి పారిపోవాలనుకునేవారు మానసికంగా, శారీకంగా చాలా బలహీనంగా తయారవుతారు.
 
 అందుకే ఎప్పటి పాపకర్మలను అప్పుడు దగ్ధం చేసుకోవడమే సరైన మార్గం. మనలోని చెడును, కల్మషాలను కడిగి వేయడానికి లభించిన అవకాశాలుగా ఆ కష్ట నష్టాలను, అనారోగ్యాలను భావించి వాటిని అధిగమించడానికి కావలసిన మనోధైర్యాన్ని పెంచుకునే దిశగా కృషి చేయాలి. దీనిని బట్టి దైవకృప అంటే మన కష్టాలు తొలగిపోవడం మాత్రమే కాదని, దానిని భరించడానికి కావలసిన స్థిరబుద్ధిని, మానసిక నిశ్చలతను ఎదుర్కొనే బలమని కూడా గుర్తించాలి.  
  
 - కృష్ణకార్తీక