Telangana Assembly Session Updatesతెలంగాణ అసెంబ్లీ సమావేశాలు ప్రారంభంబీఆర్‌ఎస్‌ నాయకులకు మంత్రి కోమటి రెడ్డి వెంకట్ రెడ్డి సవాల్తెలంగాణవ్యాప్తంగా 29వేల కిలో మీటర్ల రోడ్లు ఉన్నాయి.మాజీ ఆర్ అండ్ బీ మంత్రి చేసిన ఘనకార్యం మాకు తెలుసుపదేళ్లలో 6వేల కిలో మీటర్లు రోడ్లు వేశారు.పదేళ్లలో 3900 కోట్లు ఆర్‌ అండ్‌ బీకి కేటాయించిగా 4వేల కోట్లు లోన్స్ తీసుకున్నారుహరీష్ రావు, ప్రశాంత్ రెడ్డి వస్తారా చూపిస్తాం.హరీష్ రావు మాట్లాడితే బాధ వేస్తోంది.మట్టి, బీటీ, లేకుండా కొత్త రోడ్ల నిర్మాణం ఉంటుంది.వచ్చే డిసెంబర్ నాటికి రోడ్లు అంటే ఇలా ఉండాలని ప్రజలకు అర్థం అవుతాయి.రీజినల్ రింగ్ రోడ్డు వేస్తే 50శాతం తెలంగాణ కవర్ అవుతుంది.మేము పనిచేస్తాం.. బీఆర్‌ఎస్‌ నేతల్లాగా మాట్లాడలేం.పీవీ నరసింహారావు ఫ్లై ఓవర్, ఔటర్ రింగ్ రోడ్డు వేసింది కాంగ్రెస్ పార్టీనే.ఉద్యోగాలు ఇచ్చాం అంటే మేము రెడీ చేసాం అంటున్నారు..మరి అంతా రెడీ చేసి సర్టిఫికెట్ లు ఎందుకు ఇవ్వలేదు.బంగారు తెలంగాణ అని అంతా నాశనం చేశారు.మాజీమంత్రి ప్రశాంత్ రెడ్డిరోడ్లు వేయలేదని మా ప్రభుత్వాన్ని బద్నాం చేస్తున్నారు.మంత్రి కోమటిరెడ్డి నియోజకవర్గంలోనే 200 కోట్లకు పైచిలుకు నిధులతో రోడ్లు వేశాను.ఉప్పల్ ఫ్లైఓవర్ కేంద్రం పరిధిలో ఉంది. పనులు అప్పుడు కాలేదు.కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం వచ్చి 15 నెలలు దాటింది ఏమైనా పనులు జరిగాయా?నా క్యారెక్టర్ అశాశినేషన్ చేయకండి.మంత్రి కోమటిరెడ్డి కామెంట్స్‌..నా నియోజకవర్గంలో 200 కోట్లతో రోడ్లు వేసామని ప్రశాంత్ రెడ్డి అంటున్నారు.ఆ రోడ్లు ఎక్కడున్నాయో చూపిస్తే ప్రశాంత్ రెడ్డికి సన్మానం చేపిస్తా.బీఆర్ఎస్ నాయకుల అబద్దాలకు లెక్కలేదు. బీఆర్‌ఎస్‌ ప్రశ్నకు మంత్రి కోమటి రెడ్డి వెంకట్ రెడ్డి సరైన సమాధానం చెప్పనందుకు నిరసనగా వాకౌట్.కోమటిరెడ్డి వెంకట్ రెడ్డి రోడ్ల నిర్మాణంలో సత్యదూరమైన వ్యాఖ్యలు చేస్తున్నారన్న బీఆర్‌ఎస్‌ ఎమ్మెల్యేలు మాజీ మంత్రి వేముల ప్రశాంత్ రెడ్డి కామెంట్స్‌..పదేళ్లలో బీఆర్ఎస్ పాలనలో డబల్ రోడ్లు 8000 కిలోమీటర్లు.నాలుగు లైన్ల రోడ్లు 600 కిలోమీటర్లు వేశాం.17వేల కిలో మీటర్లకు 23వేల కోట్లు ఖర్చు అవుతాయి.మొత్తం ఖర్చులో 40శాతం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం భరించాల్సి ఉంటుంది.ప్రైవేట్ పెట్టుబడులతో కొత్త రోడ్లు వేస్తామని సర్కార్ అంటుంది.ప్రైవేట్ వ్యక్తులు అంటే ఎవరు? ఎవరి ఆధ్వర్యంలో రోడ్లు వేస్తారు.ఇప్పటికీ ఏడాదిన్నర కాలం పూర్తయింది.మూడున్నర సంవత్సరాలలో 17వేల కిలో మీటర్లు ఎలా వేస్తారు?మాజీ మంత్రి హరీష్‌ కామెంట్స్‌..ప్రభుత్వానికి క్లారిటీ లేకుండా పోయింది.సభ్యులు అడిగిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు బాధ్యతగా ఇవ్వాలి.కొత్త ప్రతిపాదనలు లేవని మంత్రి అంటున్నారు.బడ్జెట్ పుస్తకంలో మాత్రం కొత్త ప్రతిపాదన ప్రస్తావన ఉంది.60 శాతం ప్రభుత్వమని భట్టి విక్రమార్క అంటే.. ప్రైవేట్ అని మంత్రి కోమటిరెడ్డి అంటున్నారు.బీఆర్ఎస్ పాలనలో ఏ పక్షం చూడకుండా అన్ని మండలాలకు డబల్ రోడ్డులు వేశాం. శాసనసభలో ప్రశ్నోత్తరాలపై ప్రారంభమైన ప్రశ్న..సరూర్‌నగర్‌ చెరువు, మూసీ అభివృద్ధిపై ప్రశ్న వాయిదాఫీజు రియింబర్స్‌మెంట్‌పై చర్చ ప్రారంభంమంత్రి శ్రీధర్ బాబు కామెంట్స్‌..ట్రిలియన్ డాలర్ టార్గెట్ రీచ్ అవ్వడం అంత ఈజీ కాదు.మేము టార్గెట్, ప్లాన్‌తో ముందుకు వెళ్తున్నాం.. సాధిస్తాంకొత్త వ్యాపారం చేసే మహిళలకు అవకాశాలు కల్పిస్తున్నాం.మినీ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్ ను ఏర్పాటు చేయబోతున్నాం119 సెగ్మెంట్లలో మినీ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్‌లను ఏర్పాటు చేస్తాం.భేషజాలకు పోను.. నా శాఖలో అసలే ఉండవు.సిద్దిపేట, సిరిసిల్లలో అన్ని రకాల అభివృద్ధి పనులు జరిగాయి.బీఆర్ఎస్ ఎమ్మెల్యే మల్లారెడ్డి చిట్ చాట్అభివృద్ధి పనులు, మెడికల్, ఇంజనీరింగ్ సీట్ల విషయమై ముఖ్యమంత్రిని కలిశాం72ఏళ్ల వయసులో నేను ఎందుకు పార్టీ మారతాను?కాంగ్రెస్ లోకి వెళ్లిన ఎమ్మెల్యేలే పరేషాన్ లో ఉన్నారుఎటూ కాకుండా పోయామని ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారుబీఆర్ఎస్ లో పోటీకి మా కుటుంబం నుంచి నలుగురం సిద్దంగా ఉన్నాంజమిలి ఎన్నికలు వస్తే నేను ఎంపీగా పోటీ చేస్తానుసీపీఐ ఎమ్మెల్యే కూనంనేని సాంబశివరావుఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ పెండింగ్ బిల్లులు దాదాపు 7000 కోట్లు ఉన్నాయి.పెండింగ్ వల్ల కాలేజీలు మూతపడే అవకాశం ఉంది.కాలేజీలు మూతపడితే విద్యార్థులకు అన్యాయం జరుగుతుంది.మంత్రి సీతక్క కామెంట్స్‌.. ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ వైఎస్సార్‌ తీసుకొచ్చిన గొప్ప పథకంఫీజు పెండింగ్ బకాయిలను క్లియర్ చేస్తాంగత ప్రభుత్వంలోనే 4వేల కోట్లకు పైగా బకాయిలు ఉండేవి.కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం వచ్చాక 11 వందల కోట్లకు పైగా బకాయిలు అయ్యాయి.12 వందల టోకెన్లు ఇప్పటికే రైజ్‌ అయ్యాయి.హరీష్ రావు కామెంట్స్‌..సీతక్క గత ప్రభుత్వంపై బురదజల్లే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు.బీఆర్‌ఎస్‌ పాలనకు ముందు కాంగ్రెస్ రెండు వేల కోట్లు బకాయిలు ఉండేవి.బీఆర్‌ఎస్‌ పాలనలో ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ చెల్లించలేదు అనేది సత్యదూరం20వేల కోట్లు ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ చెల్లించాం.800 కోట్లు ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ చెల్లించామని సీతక్క అన్నారు.కేంద్రం నుంచి వచ్చిన నిధులు విడుదల చేశారు తప్ప.. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇవ్వలేదు.వెంటనే 2వేల కోట్లు విడుదల చేస్తే కాలేజీలు బతుకుతాయి సచివాలయంలో ఎర్త్‌ అవర్‌..తెలంగాణ సచివాలయంలో శనివారం ఎర్త్ అవర్ పాటింపు.శనివారం 23/03/2025 రోజున ఎర్త్ అవర్లో పాల్గొనాలని ప్రభుత్వాన్ని కోరిన డబ్ల్యూడబ్ల్యూఎఫ్ఈ రోజు రాత్రి 8.30 నుంచి 9.30 గంటల వరకు సచివాలయంలో ఎర్త్ అవర్ పాటింపు.సచివాలయంలో గంటసేపు లైట్లు ఆఫ్ చేయాలని నిర్ణయం

మోర్తాడ్‌(బాల్కొండ): గల్ఫ్‌ వలస కార్మికులకు మరోసారి మొండిచేయి ఎదురైందనే విమర్శలు వినిపిస్తున్నాయి. 2025–26 ఆర్థిక సంవత్సరానికి ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌లో.. ఎన్నో సంక్షేమ పథకాలకు నిధులను కేటాయించిన తెలంగాణ‌ (Telangana) రాష్ట్ర ప్రభుత్వం గల్ఫ్‌ వలస కార్మికుల ఆశలను తీర్చలేదనే విమర్శలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. 2023 ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో.. గల్ఫ్‌ వలస కార్మికుల అంశంపై ప్రత్యేక హామీ ఇచ్చిన కాంగ్రెస్‌ పార్టీ (Congress Party) అధికారంలోకి వచ్చిన తరువాత పట్టించుకోపోవడంపై సర్వత్రా అసంతృప్తి వ్యక్తమవుతోంది. 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరంలో గల్ఫ్‌ దేశాల్లో మృతి చెందిన వలస కార్మికుల కుటుంబాలకు నష్టపరిహారం చెల్లించడానికి ప్రభుత్వం రూ.7.50 కోట్లను ఖర్చు చేసింది. ఈసారి మాత్రం ఎలాంటి కేటాయింపులు లేకపోవడంపై సందేహాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. గల్ఫ్‌ బోర్డు ఏర్పాటుతో పాటు రూ.500 కోట్ల కేటాయింపులే లక్ష్యంగా వలస కార్మిక సంఘాలు కృషి చేశాయి. రాష్ట్రంలో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ఏర్పాటైనప్పటి నుంచి ముఖ్యమంత్రి రేవంత్‌రెడ్డితో పాటు ఆయన మంత్రివర్గ సహచరులతో అనేకమార్లు సమావేశాలను నిర్వహించారు. సీఎం కూడా గల్ఫ్‌ వలస కార్మికుల ఆశలు తీర్చడానికి సానుకూలంగానే స్పందించారు. తీరా బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు లేకపోవడం, కనీసం వలస కార్మికుల సంక్షేమం ప్రస్తావనే లేకపోవడంతో వలస కార్మికులు తీవ్ర అసహనానికి గురవుతున్నారు.బీఆర్‌ఎస్‌ బాటలోనే కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం.. పదేళ్ల పాటు అధికారంలో ఉన్న బీఆర్‌ఎస్‌ పార్టీ ఎప్పుడూ వలస కార్మికులను పట్టించుకోలేదనే ఆరోపణలు ఉన్నాయి. తాజాగా కాంగ్రెస్‌ పార్టీ తీరుపైనా అలాంటి ఆరోపణలే వినిపిస్తున్నాయి. ఎన్నికల్లో ఎన్నోమార్లు చర్చించి.. గల్ఫ్‌ వలస కార్మికులు, వారి కుటుంబాల ఓట్లను రాబట్టుకున్న కాంగ్రెస్‌ పార్టీ మెజార్టీ సీట్లను గెలుచుకుంది. గల్ఫ్‌ ఓటర్ల ప్రభావం ఉన్న ప్రాంతాల్లో కాంగ్రెస్‌ పార్టీ అభ్యర్థులే గెలుపొందేవారు. ఒకవేళ ఓడినా.. ఓట్లలో వ్యత్యాసం తక్కువగా ఉండేది. అయినా వలస కార్మికులను కరివేపాకులాగా తీసి పారేశారని కార్మిక సంఘాలు వాపోతున్నాయి.చ‌ద‌వండి: యూఏఈకి ఉచిత వీసాలు.. న‌కిలీ గ‌ల్ప్ ఏజెంట్ల‌కు చెక్‌ప్రభుత్వ తీరు సరికాదు వలస కార్మికుల ఆశలు తీర్చేలా బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు ఉంటాయని ఆశించాం. ప్రభుత్వం ఎలాంటి కేటాయింపులు చేయక నిరాశ మిగిల్చింది. వలస కార్మికుల శ్రమకు గుర్తింపు లేకపోవడం శోచనీయం. వలస కార్మికులు పంపే విదేశీ మారకద్రవ్యం అవసరం కానీ వారి సంక్షేమం పట్టక పోవడం సరైంది కాదు. – గుగ్గిల్ల రవిగౌడ్, చైర్మన్, గల్ఫ్‌ జేఏసీ

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: తెలంగాణ బడ్జెట్‌పై అసెంబ్లీ వేదికగా వాడీ వేడి చర్చ జరుగుతోంది. కాంగ్రెస్‌ మంత్రులు.. మాజీ మంత్రి హరీష్‌ రావు మధ్య మాటల యుద్ధం కొనసాగుతోంది. బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు... కాంగ్రెస్‌ పాలనపై హారీష్‌ రావు సంచలన ఆరోపణలు చేశారు. రాష్ట్రంలో ఆర్ఆర్ టాక్స్‌లతో ఆర్థిక మాంద్యం అల్లకల్లోలం అయింది. హైడ్రాతో భయపెట్టారని వ్యాఖ్యలు చేశారు.గత బడ్జెట్‌లో భట్టి విక్రమార్క చెప్పిన విషయాలను ప్రస్తావించిన హరీష్‌. సభలో మాజీ మంత్రి హరీష్‌ రావు మాట్లాడుతూ..‘గత సంవత్సరం బడ్జెట్‌ను సమీక్షించుకుందాం. ఫార్మాసిటీ భూములపై నాడు పోరాటం చేశారు. ఇప్పుడు బలవంతంగా రైతుల నుంచి లాక్కుంటున్నారు. అలాగే, రుణమాఫీకి 31వేల కోట్లు సిద్ధం చేశామని గత బడ్జెట్‌లో చెప్పారు. ఇప్పుడు 21వేల కోట్లు రుణమాఫీ చేశామని అంటున్నారు. చేతగాని వాళ్లు ఎవరో ప్రజలకు అర్థమైంది.👉ఏడాదిలో ఒక్క ఇల్లు కూడా కట్టలేదు. నిరుద్యోగులను మోసం చేశారు. ఒక్క నోటిఫికేషన్‌ కూడా ఇవ్వలేదు. ఎన్నికల హామీలను నెరవేర్చలేదు. రైతు భరోసా 15వేలు ఇస్తామన్నారు. వానాకాలంలో ఎగబెట్టారు. యాసంగిలో 12వేలు అన్నారు. అది కూడా సరిగా అందలేదు. కౌలు రైతులకు 12వేలు ఇస్తామన్నారు. ఇప్పడు, రైతులు, కౌలు రైతులే తేల్చుకోవాలంటున్నారు. కౌలు రైతులకు అన్యాయం జరిగింది. జాబ్‌ క్యాలెండర్‌.. జాబ్‌ లెస్‌గా క్యాలెండర్‌గా మారింది. రివైజ్డ్‌ ఎస్టిమేషన్స్‌లో 27వేల కోట్లు తక్కువ చేసి చూపారు.👉హెచ్‌ఎండీఏ ఆస్తులు తాకట్టు పెట్టి రుణాలు తెస్తామంటున్నారు. హౌసింగ్‌ బోర్డు భూముల అమ్మకాలు ప్రారంభమయ్యాయి. గతంలో ప్రభుత్వ భూములు అమ్మవద్దన్న వారే అప్పుడు అమ్మకానికి పెట్టారు. ప్రభుత్వ భూములు అమ్మితే ఆనాడు విమర్శించారు. మహిళా సంఘాలకు వడ్డీలేని రుణాలు ఇవ్వనందుకు క్షమాపణ చెప్పాలి. బడ్జెట్‌లో ప్రజలను మాయచేసే ప్రయత్నం చేశారు.👉జాబ్‌ క్యాలెండర్‌పై నిలదీస్తే నిరుద్యోగులను అశోక్‌నగర్‌లో అరెస్ట్‌ చేశారు. రెండు లక్షల ఉద్యోగాలిస్తామన్నారు?.. ఉద్యోగాలు ఇచ్చారా?. కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ఒక్క నోటిఫికేషన్‌ అయినా ఇచ్చిందా?. ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌ కోసం కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ఒక్క ఎకరమైనా భూసేకరణ చేసిందా?. ఎన్నికల ముందు నో ఎల్‌ఆర్‌ఎస్‌.. నో బీఆర్‌ఎస్‌ అన్నారు.. ఇప్పుడు ముక్కు పిండి ఎల్‌ఆర్‌ఎస్‌ వసూలు చేస్తున్నారు. ఇవి అవాస్తవిక అంచానాలని ఆనాడే చెప్పాను.👉భూములను అమ్మడం, తాకట్టు పెట్టడం ద్వారా రూ.50వేల కోట్లు సేకరించే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. అనుముల వారి పాలనలో ఎన్నికల భూములు అమ్ముతారో చెప్పాలి. ప్రభుత్వ నిర్ణయాలతో ఆర్థిక వృద్ధి రేటు తగ్గుతోంది. దేశమంతా ఆర్థిక మాంద్యం ఉందని అబద్ధాలు చెబుతున్నారు. దేశంలో ఏ రాష్ట్రంలో లేని ఆర్థిక మాంద్యం తెలంగాణలో ఉందంటున్నారు. అంచనాలకు అనుగుణంగా రీచ్‌ అవుతున్నాయి. ఆర్థిక మాంద్యం ప్రపంచంలో కాదు.. ప్రభుత్వ పెద్దల బుద్ధిలో ఉంది. ప్రభుత్వ నిర్ణయాలతో ఆర్థిక వృద్ధి రేటు తగ్గుతోంది. స్టాంప్‌, రిజిస్ట్రేషన్‌ ఆదాయం తెలంగాణలో తగ్గింది. తెలంగాణ రైజింగ్‌ అంటూ ముఖ్యమంత్రి నినాదం ఇస్తున్నారు. తెలంగాణ రైజింగ్‌ ఎక్కడ ఉంది?.👉కాగ్‌ రిపోర్టు ప్రకారం రాష్ట్ర బుద్ధి రేటు 5.5% ఉంటే బడ్జెట్లో 20% ఉంది అన్నట్లు చెప్పారు. ఆర్థిక మాంద్యం దేశమంతా ఉంటే కర్ణాటకలో ఎందుకు లేదు?. తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పడిన నాటి నుంచి జీఎస్టీ వృద్ధిరేటు దేశం కంటే ఏనాడు తక్కువ లేదు కాంగ్రెస్ పాలనలో తగ్గింది. గత బీఆర్ఎస్ పాలన కంటే ఇప్పుడు కాంగ్రెస్ పాలనలో స్టాంప్స్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ లో ఆదాయం తగ్గింది. కాంగ్రెస్ పార్టీ నెగిటివ్ వైబ్రేషన్స్ వల్ల స్టాంప్స్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్స్ శాఖలో ఆదాయం తగ్గింది. బీఆర్‌ఎస్ పాలనలో అన్ని ఎక్కువగా ఉన్న కాంగ్రెస్ రాగానే అన్ని ఎందుకు తగ్గిపోయాయి?. రాష్ట్రంలో ఆర్ఆర్ టాక్స్‌లతో ఆర్థిక మాంద్యం అల్లకల్లోలం అయింది. హైడ్రాతో భయపెట్టారు, ఎయిర్‌పోర్టుకు మెట్రో రద్దు అన్నారు, మూసీ ప్రక్షాళన అన్నారు. ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయాల వల్ల రియల్ ఎస్టేట్ వ్యాపారంతో పాటు పెట్టుబడులు రాకుండా పోయాయి అని కామెంట్స్‌ చేశారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : రాష్ట్రంలో చేయూత సామాజిక పింఛన్ల కింద 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరంలో లబ్దిదారులకు మొత్తం రూ.10,514.32 కోట్లు (మార్చిలో చెల్లించాల్సిన రూ.982.20 కోట్లు కలిపి) అందజేసినట్లు సామాజిక ఆర్థిక సర్వే 2024–25లో ప్రభుత్వం తెలిపింది. 2024–25 బడ్జెట్‌లో ఈ పింఛన్ల కోసం 14,628.91 కోట్లు కేటాయించిన విషయం తెలిసిందే. 2025–26 వార్షిక బడ్జెట్‌లో పింఛన్లకు రూ.14,861 కోట్లు కేటాయించింది. మొత్తం 11 కేటగిరీల్లో 42,51,341 మందికి పింఛన్లు అందిస్తున్నారు. వీరిలో దివ్యాంగులకు నెలకు రూ.4,016 చొప్పున, వృద్ధులు, వితంతువులు, ఇతర కేటగిరీలవారికి రూ.2,016 చొప్పున ఇస్తున్నారు. అయితే కాంగ్రెస్‌ ఎన్నికల హామీ ప్రకారం వృద్ధులు ఇతర కేటగిరీల పింఛన్లను రూ.2,016 నుంచి రూ.4 వేలకు, దివ్యాంగులకు రూ.4 వేల నుంచి రూ.6 వేలకు పెంపుదల ఎప్పటినుంచి అమల్లోకి వస్తుందనేదానిపై స్పష్టత కొరవడింది. ఈ హామీని అమలు చేయాలంటే ఏడాదికి రూ.23 వేల కోట్ల వరకు బడ్జెట్‌ పెరుగుతుందని అధికారులు అంచనా వేశారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: వైద్య ఆరోగ్యశాఖకు 2025–26 సంవత్సరానికి బడ్జెట్‌లో రూ.12,393 కోట్లు కేటాయించారు. ఇది గత బడ్జెట్‌ రూ.11,468 కోట్లతో పోలిస్తే రూ.825 కోట్లు అధికం. ఈ కేటాయింపుల్లో నిర్వహణ పద్దు కింద రూ. 5,666.86 కోట్లు కేటాయించగా, అభివృద్ధి కోసం రూ. 6,070 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో వైద్య, ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖకు కలిపి రూ. 680.63 కోట్లు కేటాయించగా. డైరెక్టర్‌ ఆఫ్‌ మెడికల్‌ హెల్త్‌ (డీఎంఈ)కు రూ. 3,011 కోట్లు కేటాయించారు. డైరెక్టర్‌ ఆఫ్‌ పబ్లిక్‌ హెల్త్‌ విభాగాధిపతికి రూ. 554.24 కోట్లు కేటాయించారు. ఆరోగ్య, కుటుంబసంక్షేమ శాఖ కమిషనర్‌ పరిధిలోని కార్యక్రమాలకు రూ. 1686.80కోట్లు కేటాయించడం గమనార్హం. ఇవి కాకుండా ఆయుష్‌ కోసం రూ.133.52 కోట్లు, డ్రగ్స్‌ కంట్రోల్‌ విభాగాధిపతికి రూ.2.10 కోట్లు కేటాయించారు. ఆరోగ్యశ్రీ చెల్లింపులకు ఎలా?రాజీవ్‌ ఆరోగ్యశ్రీ పథకానికి ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో రూ. 1,143 కోట్లు కేటాయించింది. రాష్ట్రంలో ఆరోగ్యశ్రీ పరిమితిని రూ.10 లక్షల వరకు పెంచడంతోపాటు వైద్యం ఖర్చుల స్లాట్లను కూడా పెంచుతూ ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకుంది. ఈ నేపథ్యంలో జిల్లా ఆసుపత్రులతోపాటు కొన్ని కార్పొరేట్‌ ఆసుపత్రుల్లో కూడా రోగులకు చికిత్సలు పెరిగాయి. ఈ నేపథ్యంలో ఇప్పటికే ఆరోగ్యశ్రీ బకాయిలు రూ.1200 కోట్ల వరకు ఉన్నట్లు అంచనా. తమకు బకాయిలు చెల్లించాలని రెండు నెలల క్రితం నెట్‌వర్క్‌ ఆసుపత్రులు సమ్మె కూడా చేశాయి. ఈ నేపథ్యంలో బడ్జెట్‌లో కేవలం రూ.1,143 కోట్లను కేటాయించడాన్ని ఆరోగ్య శ్రీ చెల్లింపులకు కొంత ఇబ్బంది కలిగించే విషయంగా ప్రైవేటు ఆసుపత్రులు చెపుతున్నాయి. ఇందులో నిర్వహణ ఖర్చులు పోను మిగిలే రూ. 695.79 కోట్లు మాత్రమే ఆరోగ్యశ్రీ హెల్త్‌ కేర్‌ ట్రస్ట్‌కు చేరే అవకాశం ఉంది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బుధవారం అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టిన 2025–26 బడ్జెట్లో నీటిపారుదల శాఖకు రూ.23,372.7 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో ప్రగతి పద్దు కింద రూ.11,786.77 కోట్లు, నిర్వహణ పద్దు కింద రూ.11,543.87 కోట్లు చూపించింది. చార్జ్‌డ్‌ మొత్తం కింద రూ.42.06 కోట్లు కేటాయించింది. అయితే ఈ కేటాయింపుల్లో సింహభాగం రుణాల తిరిగి చెల్లింపులకే పోనున్నాయి. ప్రాధాన్య ప్రాజెక్టులను నిర్దేశిత గడువులోగా పూర్తిచేస్తామన్న ప్రభుత్వ హామీకి తగ్గట్లుగా నిధుల కేటాయింపులు జరగలేదు. 2024–25 బడ్జెట్‌లో నీటిపారుదల శాఖకు రూ.22,301 కోట్లు కేటాయించగా, తాజా బడ్జెట్‌లో రూ.1,071 కోట్లు పెంచారు. ఈ శాఖకు 2022–23లో రూ.19,349.24 కోట్లు, 2023–24లో రూ.29,766 కోట్ల బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు జరిగాయి. రుణమే పెనుభారం కాళేశ్వరం, పాలమూరు–రంగారెడ్డితో పాటు ఇతర ప్రాజెక్టుల నిర్మాణానికి తీసుకున్న భారీ రుణాలు తిరిగి చెల్లించడానికి సాగునీటి శాఖ బడ్జెట్‌ కేటాయింపుల్లోని సింహభాగం నిధులు వెళ్లనున్నాయి. రుణాల తిరిగి చెల్లింపులకు రూ.9,877.01 కోట్లు అవసరమని బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం తెలిపింది. మేజర్‌ ఇరిగేషన్‌ ప్రాజెక్టుల రుణాల తిరిగి చెల్లింపులకు రూ.2,962.47 కోట్లు, కాళేశ్వరం కార్పొరేషన్‌ రుణాల తిరిగి చెల్లింపులకు రూ.6,914.54 కోట్లు కేటాయించారు. ఇక తెలంగాణ జలవనరుల సదుపాయాల అభివృద్ధి సంస్థ (టీజీడబ్ల్యూఆర్‌ఐడీసీఎల్‌)కు రుణం కింద రూ.2,962.47 కోట్లు ప్రతిపాదించింది. సాగునీటి ప్రాజెక్టుల నిర్వహణ, పర్యవేక్షణకు నిధులు రూ.385.38 కోట్లకు తగ్గాయి. ప్రాధాన్య ప్రాజెక్టులకు రూ.7,120 కోట్లు.. సాగునీటి ప్రాజెక్టుల నిర్మాణానికి మూలధన పెట్టుబడుల కింద బడ్జెట్‌లో రూ.12,652 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో ప్రాధాన్య ప్రాజెక్టులకు రూ.7120.27 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. ఈ ప్రాజెక్టుల పూర్తితో 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 6,55,895 ఎకరాలు, 2025–26లో 9,42,778 ఎకరాలను సాగులోకి తేవాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఇలా 2025–26 నాటికి మొత్తం 15,98,673 ఎకరాల ఆయకట్టు సాగులోకి రావాల్సి ఉంది. అయితే, నిధులు అరకొరగానే కేటాయించటంతో గడువులోగా ఆయా ప్రాజెక్టులను పూర్తిచేయటం అనుమానంగా మారింది. ప్రాణహిత–చెవెళ్ల ప్రాజెక్టులో భాగంగా వచ్చే నెలలో తుమ్మిడిహెట్టి వద్ద బరాజ్‌ నిర్మాణానికి సీఎం రేవంత్‌ శంకుస్థాపన చేస్తారని ఇటీవల ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. బడ్జెట్‌లో మాత్రం ఈ ప్రాజెక్టుకు నిధులను రూ.248.99 కోట్ల నుంచి రూ.32.22 కోట్లకు తగ్గించడం గమనార్హం.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: పన్నుల ఆదాయమే ప్రాతిపదికగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2025–26 బడ్జెట్‌ను ప్రతిపాదించింది. మొత్తం రాబడుల్లో 58 శాతం పన్నుల రూపంలోనే అందుతాయని అంచనా వేసింది. పన్నుల రూపంలో మొత్తం రూ.1.75 లక్షల కోట్లు సమకూరుతాయని పేర్కొనగా.. అందులో రాష్ట్ర సొంత పన్నుల రాబడులే రూ.1.45 లక్షల కోట్ల మేర ఉంటాయని అంచనా వేసింది. ఈసారి వస్తుసేవల పన్ను (జీఎస్టీ) కింద రూ.51 వేల కోట్లు, స్టాంపులు–రిజిస్ట్రేషన్ల ద్వారా రూ.19 వేల కోట్లు, ఎక్సైజ్‌ శాఖ ద్వారా రూ.27 వేల కోట్లు, అమ్మకపు పన్ను ద్వారా రూ.37 వేల కోట్లు, వాహనాల పన్ను రూపంలో రూ.8,535 కోట్లు వచ్చే అవకాశం ఉందని పేర్కొంది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం (2024–25)లో రూ.1,38,181.26 కోట్లు పన్నుల రాబడి ఉంటుందని గత బడ్జెట్‌లో వస్తుందని అంచనా వేయగా.. సవరించిన అంచనాల్లో రూ.1,29,406.75 కోట్లుగా ప్రభుత్వం పేర్కొంది. అంటే బడ్జెట్‌ అంచనాల కంటే తగ్గినది రూ.8 వేల కోట్లు మాత్రమేకావడం గమనార్హం. ఈ క్రమంలో వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం భారీగా పన్నుల ఆదాయం సమకూరుతుందని ప్రభుత్వం అంచనా వేసుకుంటోంది. రిజిస్ట్రేషన్ల శాఖపై ఆశలు..వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం (2025–26)లో స్టాంపులు, రిజిస్ట్రేషన్ల శాఖ ఆదాయం పెరుగుతుందని ప్రభుత్వం ఆశలు పెట్టుకుంది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం (2024–25)లో స్టాంపులు, రిజిస్ట్రేషన్ల శాఖ ద్వారా రూ.18,228 కోట్లు సమకూరుతాయని గత బడ్జెట్‌లో పేర్కొన్నా.. సవరించిన అంచనాల మేరకు ఇది రూ.14,692 కోట్లకు తగ్గింది. అయినప్పటికీ ప్రభుత్వం ఈసారి రూ.19,087.26 కోట్లు సమకూరుతాయని అంచనా వేసుకుంది. ఇది గత బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదన కంటే రూ.1,000 కోట్లు, సవరించిన అంచనా కంటే రూ.5 వేల కోట్లు ఎక్కువ కావడం గమనార్హం. భూముల విలువల సవరణ తోపాటు రియల్‌ ఎస్టేట్‌ రంగం పుంజుకుంటుందన్నది ప్రభుత్వ ఆలోచనగా కనిపిస్తోంది.పన్నేతర ఆదాయం ఎలా?బడ్జెట్‌లో పన్నేతర ఆదాయం అంచనాలు కూడా పెద్దగా తగ్గలేదు. ఈ పద్దు కింద 2024–25లో రూ.35వేల కోట్లు వస్తాయని ప్రతిపాదించగా, సవరించిన అంచనాల మేరకు రూ.25,807 కోట్లు సమకూరుతోంది. అంటే రూ.10వేల కోట్లు తేడా ఉంది. అయినా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈసారి పన్నేతర ఆదాయం అంచనాలను రూ.31,611.47 కోట్లుగా చూపింది. ఇందులో మైనింగ్‌ రాయల్టీ, సీవరేజీ ఫీజు, ఇసుక ద్వారా ఆదాయం కింద రూ.8 వేల కోట్ల వరకు వస్తాయని అంచనా వేసింది. మరో రూ.21 వేల కోట్ల వరకు భూముల అమ్మకాల ద్వారా సమకూర్చుకోవాలనే ఆలోచనలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఉన్నట్టు సమాచారం. ఇక కేంద్రం నుంచి వచ్చే గ్రాంట్స్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ పద్దు కూడా పెంచారు. 2024–25లో రూ.21,636.15 కోట్లు వస్తాయని అంచనా వేయగా.. సవరణలో రూ.19,836 కోట్లు వస్తున్నట్టు చూపెట్టారు. ఎక్సైజ్‌ ఆదాయమూ కీలకమే..2024–25 సవరణ అంచనాల మేరకు ఎక్సైజ్‌ శాఖ ద్వారా రూ.25,617.53 కోట్లు సమకూరుతుండగా.. 2025–26లో రూ. 27,623.36 కోట్లు వస్తాయని ప్రతిపాదించారు. ఇది సుమారు రూ.2 వేల కోట్లు అదనం. ఈ ఏడాదిలో వైన్‌ (ఏ4) షాపులకు లైసెన్సు గడువు ముగియనుండటంతో.. టెండర్లు పిలవనున్నారు. వైన్‌షాపుల కోసం వచ్చే దరఖాస్తుల ఫీజు రూపంలో ఈ మొత్తం సమకూర్చు కోవాలనేది ప్రభుత్వ ఆలోచనగా కనిపిస్తోందని అంటున్నారు.పట్టణాలకురూ. 17,677 కోట్లు» నిర్వహణ వ్యయంరూ.7,639.57 కోట్లు »ప్రగతి పద్దు రూ. 8,796.73 కోట్లు »గతేడాది కంటే ప్రగతి పద్దు రూ.3 వేల కోట్లు అధికం »మూసీ రివర్‌ఫ్రంట్‌కు రూ.1,500 కోట్లు»2025–26 బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం ప్రతిపాదన సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2025–26 బడ్జెట్‌లో పురపాలక శాఖకు రూ.17,677 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో నిర్వహణ పద్దు రూ.7,639.96 కోట్లు ఉండగా, ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో అభివృద్ధి పనుల కోసం ప్రగతి పద్దు కింద రూ.8,796.73 కోట్లు ప్రతిపాదించింది. 2024–25 బడ్జెట్‌లో ఈ శాఖకు ప్రగతి పద్దు రూ.5,642.35 కోట్లు ఉండగా, ఈసారి రూ.3 వేల కోట్లు అదనంగా కేటాయించారు. ఇందులో పట్టణాభివృద్ధి కోసం రూ.2,957.58 కోట్లు, ప్రజారోగ్యం కోసం రూ.525.47 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. గత సంవత్సరం సవరించిన అంచనాల్లో ఈ మొత్తం రూ.106.07 కోట్లు మాత్రమే కావడం గమనార్హం. తాజా బడ్జెట్‌లో గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ మున్సిపల్‌ కార్పొరేషన్‌ (జీహెచ్‌ఎంసీ) నిర్వహణ ఖర్చుల కోసం రూ.2,700 కోట్లు, వాటర్‌బోర్డుకు రూ.635 కోట్లు ప్రభుత్వం కేటాయించింది. పేదింటికి కొంతే.. కావాల్సింది రూ.22,500 కోట్లు.. ఇచ్చింది రూ.12,571 కోట్లు సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ఇందిరమ్మ ఇళ్లతోపాటు గత ప్రభుత్వం అసంపూర్తిగా వదిలేసిన డబుల్‌బెడ్‌రూమ్‌ ఇళ్లను పూర్తి చేసేందుకు రూ. 22,500 కోట్లు అవసరమన్నది గృహనిర్మాణ శాఖ లెక్కలు. కానీ, తాజా బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం రూ.12,571 కోట్లను ప్రతిపాదించింది. అయితే గత బడ్జెట్‌తో పోలిస్తే ఈ మొత్తం చాలా ఎక్కువ. గత బడ్జెట్‌లో రూ.7,740 కోట్లు కేటాయించిన విషయం తెలిసిందే. గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇందిరమ్మ ఇళ్ల నిర్మాణం ప్రారంభం కాదని ప్రభుత్వానికి స్పష్టత ఉంది. అయితే ప్రభుత్వం ఏర్పడిన 15 నెలల తర్వాత ఎట్టకేలకు ఇందిరమ్మ ఇళ్ల నిర్మాణం ప్రారంభమైంది. ఇందులో 72 వేల ఇళ్లకు సంబంధించి ముగ్గుపోసుకునే పనిని లబ్దిదారులు ప్రారంభించారు. ఈనెలాఖరుకు తొలివిడత రూ.లక్ష వారి ఖాతాల్లో వేయాల్సి ఉంది. ఇప్పుడు నిధుల అవసరం చాలా ఉంది. దీంతో ప్రతిపాదించిన నిధులు, మంజూరు చేస్తున్న ఇళ్ల సంఖ్య ప్రకారం చూస్తే సరిపోదు. అయితే, ఈ ఆర్థిక సంవత్సరం ఆ ఇళ్లన్నీ పూర్తయ్యే పరిస్థితి ఉండదన్న అంచనాలో ప్రభుత్వం ఉంది. రెండుమూడు విడతల నిధుల విడుదలతోనే ఆర్థిక సంవత్సరం ముగుస్తుంది. దీంతో ఈ కేటాయింపులు సరిపోతాయన్న అంచనాతో ఉన్నట్టు సమాచారం. ఇక, ఈ ఇళ్లకు సంబంధించి కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రధానమంత్రి ఆవాస్‌ యోజన కింద నిధులు ఇవ్వాల్సి ఉంది. అక్కడి నుంచి ఎన్ని నిధులు వస్తాయో ఇంకా స్పష్టత రాలేదు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : దళిత, గిరిజన ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి ఈసారి భారీగా పెరిగింది. 2025–26 వార్షిక బడ్జెట్‌లో ఎస్సీ, ఎస్టీ ఎస్‌డీఎఫ్‌ కింద రూ.57,400.43 కోట్లు కేటాయించింది. గత వార్షిక బడ్జెట్‌లో ఎస్‌డీఎఫ్‌ కింద 50,180.13 కోట్లు కేటాయింపులు జరపగా... ప్రస్తుత బడ్జెట్లో ప్రభుత్వం రూ.7,220.30 కోట్లు అదనంగా కేటాయింపులు చేసింది. ఇందులో షెడ్యూల్డ్‌ కులాల ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి (ఎస్సీ ఎస్‌డీఎఫ్‌) కింద రూ.40,231.61 కోట్లు కేటాయించగా, గిరిజన ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి (ఎస్టీ ఎస్‌డీఎఫ్‌) కింద రూ.17,168.82 కోట్లు కేటాయించారు. ఈ కేటాయింపుల్లోనూ ఎస్సీ ఎస్‌డీఎఫ్‌కు అధిక ప్రాధాన్యం దక్కింది. గతేడాదితో పోలిస్తే ప్రస్తుత ఎస్సీ ఎస్‌డీఎఫ్‌ కింద రూ.7,107.57 కోట్ల మేర కేటాయింపులు పెరిగాయి. ఎస్టీ ఎస్‌డీఎఫ్‌కు మాత్రం 112.73 కోట్లు మాత్రమే పెరిగాయి. ‍పరిశ్రమలకు రూ.3,527 కోట్లుఐటీ శాఖకు రూ.774 కోట్లు.. పారిశ్రామిక ప్రోత్సాహకాలకు రూ.1,730 కోట్లు» ప్రగతి పద్దు కింద 2024–25 వార్షిక బడ్జెట్‌లో పరిశ్రమల శాఖకు 2,248.13 కోట్లు కేటాయించి, తర్వాత రూ.1,321.57 కోట్లకు సవరించారు. తాజా బడ్జెట్‌లో పరిశ్రమల శాఖకు ప్రగతిపద్దు కింద రూ.2,383.42 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. » పారిశ్రామిక ప్రోత్సాహకాలు, రాయితీల బకాయిలు రూ.4,236 కోట్ల మేర పేరుకుపోయిన నేప థ్యంలో ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో వీటికి రూ.1,730 కోట్లు కేటాయించారు. » టీ హబ్‌ ఫౌండేషన్‌కు గత ఏడాది బడ్జెట్‌లో రూ.40 కోట్లు కేటాయించగా, ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో నయాపైసా ఇవ్వలేదు. » ఐటీ శాఖకు 2024–25 బడ్జెట్‌లో ప్రగతిపద్దు కింద రూ.771.20 కోట్లు ప్రతిపాదించి, చివరకు 337.30 కోట్లకు సవరించారు. తాజా బడ్జెట్‌లోనూ ప్రగతిపద్దు కింద ఈ శాఖకు రూ.771.20 కోట్లు ప్రతిపాదించారు.» కొత్త పారిశ్రామిక పార్కుల్లోని ప్లాట్లలో 5 శాతం మహిళా పారిశ్రామికవేత్తలకు, 15 శాతం ఎస్సీ, ఎస్టీలకు కేటాయిస్తారు.» ప్రైవేటు ఫ్యాక్టరీ కాంప్లెక్స్‌ల అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించేందుకు స్టాంప్‌ డ్యూటీ, విద్యుత్‌ చార్జీలు, భూమి ధరల్లో రాయితీలు ఇస్తామని ప్రకటించారు.» 2050 నాటికి రాష్ట్రమంతటా పారిశ్రామిక అభివృద్ధి కోసం ‘మెగా మాస్టర్‌ప్లాన్‌ 2050’ పాలసీ తెస్తామని ప్రభుత్వం తెలిపింది.» పాలసీలో భాగంగా ఐటీ, ఫార్మా, హెల్త్, ఫుడ్‌ ప్రాసెసింగ్, స్పోర్ట్స్, ఆటోమొబైల్, మెటల్, చేనేత, ఆభరణాల తయారీ క్లస్టర్లు ఏర్పాటు చేస్తారు.» జాతీయ రహదారి 163కు ఇరువైపులా హైదరాబాద్‌– వరంగల్‌ పారిశ్రామిక కారిడార్‌ ఏర్పాటును ప్రతిపాదించారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: వెనుకబడిన తరగతుల సంక్షేమ శాఖకు తాజా బడ్జెట్‌ భారీ ఊరటనిచ్చింది. 2025– 26 బడ్జెట్‌లో బీసీ సంక్షేమ శాఖకు రూ.11,405 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో శాఖాపరమైన అవసరాల కోసం రూ.1,008 కోట్లు కేటాయించగా.. సంక్షేమ పథకాల కోసం రూ.10,397 కోట్లు కేటాయించారు. 2024–25 బడ్జెట్‌లో బీసీ సంక్షేమ శాఖకు రూ.9,200.32 కోట్లు కేటాయించగా ప్రస్తుతం రూ.2,204 కోట్లు అదనంగా ప్రతిపాదించారు.వివిధ కులాలకు చెందిన ఒక్కో ఆర్థిక సహకార సంస్థకు రూ.50 కోట్లు చొప్పున కేటాయించారు. వడ్డెర, కృష్ణబలిజ, వాల్మీకి బోయ, భట్రాజు, విశ్వబ్రాహ్మణ, శాలివాహన, కల్లుగీత, సగర, నాయీబ్రాహ్మణ, వాషర్‌మెన్, ముదిరాజ్, కుమ్మర, మున్నూరుకాపు, పద్మశాలి, పెరిక, లింగాయత్, మేర, గంగపుత్ర కార్పొరేషన్లకు నిధులు ప్రతిపాదించారు. రజక, నాయీబ్రాహ్మణ కార్పొరేషన్లకు విద్యుత్‌ చార్జీల రాయితీకి రూ.100 కోట్లు చొప్పున కేటాయించారు. ఎంబీసీ కార్పొరేషన్‌కు రూ.400 కోట్లు కేటాయించారు.‘రాజీవ్‌ యువ వికాసం’తో స్వయం ఉపాధి4 ప్రధాన సంక్షేమ శాఖలకు తాజా బడ్జెట్లో రూ.34,079 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో బీసీ శాఖకు రూ.11,405 కోట్లు, ఎస్సీడీడీకి రూ.11,561 కోట్లు, గిరిజన సంక్షేమానికి రూ.7,522 కోట్లు, మైనార్టీ సంక్షేమ శాఖకు రూ.3,591 కోట్లు కేటాయించారు. షెడ్యూల్డ్‌ కులాల అభి వృద్ధి శాఖకు తాజా బడ్జెట్‌లో రూ.11,561 కోట్లు కేటా యించారు. ఇందులో తెలంగాణ సాంఘిక సంక్షేమ గురు కుల విద్యా సంస్థల సొసైటీకి రూ.4,394.68 కోట్లు కేటా యించారు. దళితబంధు పథకానికి (అంబేడ్కర్‌ అభయ హస్తం) రూ.1,000 కోట్లు ప్రతిపాదించారు.గతేడాది రూ.2 వేల కోట్లు ప్రతిపాదించినప్పటికీ నిధులు విడుదల చేయకపోవడం గమనార్హం. కాగా రాష్ట్ర గిరిజన సంక్షేమ శాఖకు రూ.7,522 కోట్లు కేటాయించారు. గిరిజన గురు కుల సొసైటీకి రూ.667.89కోట్లు ప్రతిపాదించారు. మైనా ర్టీ సంక్షేమ శాఖకు రూ.3,591 కోట్లు కేటాయించారు. గత బడ్జెట్‌తో పోలిస్తే మైనార్టీ సంక్షేమానికి రూ.589 కోట్లు అధికంగా కేటాయించారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం స్వయం ఉపాధి పథకాలకు ప్రాధాన్యత ఇస్తూ రాజీవ్‌ యువ వికాసాన్ని కొత్తగా ఆవిష్కరించింది. ఈ పథకం కోసం బడ్జెట్‌లో రూ.6వేల కోట్లు కేటాయించింది. సంక్షేమ శాఖలకు సంబంధించి కార్పొరేషన్ల ద్వారా రాయితీ పద్ధతిలో ప్రభుత్వం ఆర్థిక సహకారాన్ని అందించనుందిరాష్ట్ర మహిళాభివృద్ధి శిశు సంక్షేమ శాఖకు ఈసారి బడ్జెట్‌లో రూ.2,862 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో శాఖాపరమైన నిర్వహణకు రూ.973 కోట్లు, సంక్షేమ పథకాల కోసం రూ.1,888 కోట్లు కేటాయించారు.కార్మిక సంక్షేమ శాఖకు రూ.900 కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో నిర్వహణ కింద రూ.479 కోట్లు, పథకాల కింద రూ.421 కోట్లు ప్రతిపాదించారు.

తాజా బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం విద్యా రంగానికి రూ.23,108 కోట్లు కేటాయించింది. గత బడ్జెట్‌తో పోలిస్తే రూ.1,816 కోట్లు ఎక్కువని పేర్కొంది. మొత్తం బడ్జెట్‌లో విద్యాశాఖ వాటా 7.57 శాతంగా ఉంది. అయితే గత బడ్జెట్‌తో పోలిస్తే కేటాయింపు పెరిగినా, మొత్తం బడ్జెట్‌ను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే ఈసారి కేటాయింపుల శాతం తగ్గింది. 2024–25 బడ్జెట్‌ మొత్తం రూ.2,74,058 కోట్లు. ఇందులో విద్యా రంగం కేటాయింపులు రూ.21,292 కోట్లు అంటే మొత్తం బడ్జెట్‌లో 7.77 శాతం. కానీ 2025–26 మొత్తం బడ్జెట్‌ రూ.3,04,965 కోట్లు. ఇందులో విద్యారంగానికి కేటాయింపులు రూ.23,108 కోట్లు. అంటే 7.57 శాతం. అంటే 2024–25తో పోల్చుకుంటే ఈసారి విద్యకు 0.20 శాతం మేర కేటాయింపులు తగ్గాయన్నమాట. ప్రైవేటుకు దీటుగా ప్రభుత్వ స్కూళ్ళల్లో మౌలిక సదుపాయాల కల్పన, డిజిటల్‌ విద్య, ఆర్టిఫిషియల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌తో బోధన, విశ్వవిద్యాలయాల ఆధునీకరణ, బోధనా సిబ్బంది నియామకాలు, ఉన్నత విద్యలో సాంకేతిక పురోగతి, నైపుణ్యాభివృద్ధి కల్పన, ప్రభుత్వ వర్సిటీల పరిధిలో తీసుకొచ్చే కొత్త కంప్యూటర్‌ కోర్సులకు మౌలిక వసతులు కల్పనకు సరిపడా నిధుల కేటాయింపు జరగలేదని విద్యారంగ నిపుణులు అంటున్నారు. విద్య పద్దులో ఇవీ కీలకాంశాలు.. పాఠశాల విద్యకు రూ.19,341.23 కోట్లు కేటాయించారు.గత బడ్జెట్‌తో పోలిస్తే ఇది రూ.13,763 కోట్లు ఎక్కువ. కేటాయింపుల్లో 91 శాతం టీచర్లు, సిబ్బంది వేతనాలకే ఖర్చవుతుంది. గత ఏడాది కొత్తగా 10 వేల మంది టీచర్లనియామకం చేపట్టారు. దీంతో వేతనాల ఖర్చు పెరగనుంది. రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా26 వేల ప్రభుత్వస్కూళ్ళున్నాయి.వీటిల్లో 3 వేల స్కూళ్ళల్లో డిజిటల్‌ విద్య, మరో 1,500 స్కూళ్ళల్లో ఏఐ టెక్నాలజీతో బోధనచేపడతామని ప్రభుత్వం తెలిపింది. తొలిదశలో రూ.50 కోట్లు ఖర్చవుతుందని విద్యాశాఖ అంచనా వేయగా..ప్రస్తుతబడ్జెట్‌లో రూ.40 లక్షలు కేటాయించారు. పరీక్షల నిర్వహణకు రూ.6 కోట్ల నుంచి రూ.7.50 కోట్లకు నిధులు పెంచారు. ఉన్నత విద్యలో సమూల మార్పుల దిశగా అనేకనివేదికలు రూపొందించారు. ఇప్పటికే వర్సిటీల్లో కొత్త కోర్సులు తీసుకొచ్చారు. కంప్యూటర్‌ అనుబంధ కోర్సులకు ప్రత్యేక మౌలిక వసతుల కల్పన అవసరం. వీటికోసం రూ.500 కోట్లు కావాలని ప్రతిపాదించినా వాటి ఊసు లేదు. ఇంటిగ్రేటెడ్‌ స్కూల్స్‌కు రూ.2,900 కోట్లే.. యంగ్‌ ఇండియా ఇంటిగ్రేటెడ్‌ రెసిడెన్షియల్‌ స్కూల్స్‌ ఏర్పాటును ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా భావిస్తున్న సంగతి తెలిసిందే. నియోజకవర్గానికి ఒకటి చొప్పున వీటిని ఏర్పాటు చేస్తామని ప్రకటించింది. రూ.11,600 కోట్ల మంజూరుకు పాలనపరమైన అనుమతులూ ఇచ్చింది. కానీ ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో ఈ స్కూళ్ళ నిర్మాణానికి ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి కింద రూ.2,900 కోట్లే కేటాయించింది. ఒక్కో స్కూల్‌కు రూ.200 కోట్లు వెచ్చించినా, ఈ ఏడాది మొదలు పెట్టే స్కూళ్ళ సంఖ్య 15కు మించే అవకాశం లేదు. నైపుణ్యాభివృద్ధి దిశగా కాలేజీల్లో స్కిల్‌ కోర్సులు, ఏఐ విద్యా విధానం ప్రతిపాదనలు సిద్ధం చేసినా... వీటికి నిధుల కేటాయింపును చూపించలేదు. పారిశ్రామిక కార్పస్‌ ఫండ్‌ నుంచి వీటిని అమలు చేయాలనే ఆలోచనతో ఉంది. 6 గ్యారంటీలు 56 వేల కోట్లుసాక్షి, హైదరాబాద్‌: అసెంబ్లీ ఎన్నికల సందర్భంగా ప్రజలకిచ్చిన ప్రధాన హామీలైన ఆరు గ్యారంటీల కోసం బడ్జెట్‌లో రూ.56,084 కోట్లు కేటాయించారు. వీటికి వరుసగా రెండో ఏడాది కూడా ప్రాధాన్యమిస్తూ గత బడ్జెట్‌లో కేటాయించిన దాని కంటే రూ.9వేల కోట్ల వరకు అదనంగా ప్రతిపాదించడం విశేషం. రైతుభరోసా, చేయూత, ఇందిరమ్మ ఇళ్లు, ఆర్టీసీ బస్సుల్లో మహిళలకు ఉచిత ప్రయాణం, 200 యూనిట్లలోపు ఉచిత కరెంటు, సన్నధాన్యానికి బోనస్, రాజీవ్‌ ఆరోగ్యశ్రీ, రూ.500కే గ్యాస్‌ సిలిండర్, ఇందిరమ్మ ఆత్మీయ భరోసాలకు ఈ నిధులను కేటాయిస్తున్నట్టు బడ్జెట్‌ పత్రంలో పేర్కొన్నారు. రైతు భరోసాకు గత ఏడాది కంటే రూ.3వేల కోట్లు పెంచగా, గత ఏడాది తరహాలోనే పింఛన్లకు నిధులు చూపెట్టారు. అంటే ఈసారి కూడా పింఛన్ల పెంపు హామీ పరిష్కారమయ్యే అవకాశాలు కనిపించడం లేదని బడ్జెట్‌ గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. ఇక, నియోజకవర్గానికి 3,500 ఇళ్ల చొప్పున రాష్ట్రంలోని 119 నియోజకవర్గాల్లో అవసరమయ్యే 4 లక్షలకుపైగా ఇందిరమ్మ ఇళ్ల కోసం రూ.12,571 కోట్లు బడ్జెట్‌లో కేటాయించారు. ఇళ్ల నిర్మాణంలో కేంద్రమిచ్చే సాయం పోను ఈ నిధులు సరిపోతాయని ఆర్థిక శాఖ వర్గాలు చెబుతున్నాయి. అదేవిధంగా ఆర్టీసీ బస్సుల్లో మహిళలకు ఉచిత ప్రయాణం, గృహజ్యోతి, గృహలక్ష్మికి తగిన కేటాయింపులు చేశామని అంటున్నాయి. అయితే, మహిళలకు నెలకు రూ.2,500 చొప్పున భృతి ఇస్తామనే ముఖ్యమైన గ్యారంటీతోపాటు ఆరు గ్యారంటీల్లోని ఇతర అంశాలను బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించకపోవడం గమనార్హం. అంటే ఆ గ్యారంటీల అమలుకు మరో ఏడాది ఆగాల్సిందేనన్న మాట. రోడ్లు, భవనాల శాఖకు రూ.5,907 కోట్లుసాక్షి, హైదరాబాద్‌: రోడ్లు, భవనాల శాఖకు ప్రభుత్వం రూ.5,907 కోట్లను ప్రతిపాదించింది. ఇందులో రీజినల్‌ రింగురోడ్డుకు గత బడ్జెట్‌లో చూపినట్టుగానే రూ.1,525 కోట్లను చూపింది. భూసేకరణకు వీటిని వినియోగించనున్నారు. గత బడ్జెట్‌లో ఈ నిధులను చూపినా, వాటిని వినియోగించలేదు. ఇక మండల కేంద్రాల నుంచి జిల్లా కేంద్రాలకు రెండు వరుసల రోడ్ల నిర్మాణానికి రూ. 50 కోట్లను మాత్రమే ప్రతిపాదించింది. జిల్లాల్లో సమీకృత కలెక్టరేట్‌ భవనాల కోసం రూ.300 కోట్లు, నక్సల్‌ ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో రోడ్ల నిర్మాణానికి రూ.251 కోట్లు కేటాయించింది. హైబ్రిడ్‌ యాన్యూట్‌ మోడ్‌లో రోడ్లను అభివృద్ధి చేయాలని ప్రభుత్వం ఇటీవల నిర్ణయించిన విషయం తెలిసిందే. ఇందుకుగాను రూ.300 కోట్లను బడ్జెట్‌లో చూపింది.

అసెంబ్లీ ఎన్నికల సందర్భంగా ఆరు గ్యారంటీల పేరుతో రాష్ట్ర ప్రజలకిచ్చిన హామీలతో పాటు మహిళలు, రైతులు, విద్యార్థులకు వర్తించే ఇతర సంక్షేమ పథకాలకు ప్రాధాన్యత ఇస్తూ 2025–26 సంవత్సరానికి బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు చేసినట్టు ప్రభుత్వ వర్గాలు చెబుతున్నాయి. విద్య, వైద్యం, వ్యవసాయం, గ్రామీణాభివృద్ధి, ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీల సంక్షేమం తదితర రంగాలకు చూపెట్టిన గణాంకాలను చూస్తే ఈ విషయం స్పష్టమవుతుందని అంటున్నాయి. ఆరు గ్యారెంటీలతో పాటు అన్ని సంక్షేమ పథకాలకు కలిపి ఈసారి బడ్జెట్‌లో రూ.90,500 కోట్లు ప్రతిపాదించినట్లు వెల్లడించాయి. ఆరు గ్యారంటీల కింద రూ.56,084 కోట్లు, స్కాలర్‌ షిప్‌లు, కల్యాణలక్ష్మి, షాదీ ముబారక్, రాజీవ్‌ యువ వికాసం (కొత్త పథకం), డైట్‌ చార్జీలు, రైతు బీమా, డ్వాక్రా మహిళలకు వడ్డీ లేని రుణాలు, విద్యుత్‌ సబ్సిడీలు, రేషన్‌ బియ్యానికి మరో రూ. 34,416 కోట్లు ప్రతిపాదించినట్లు చెబుతున్నాయి. ఆరు గ్యారంటీల్లో భాగంగా రైతు భరోసా, చేయూత, ఇందిరమ్మ ఇళ్లు, మహిళలకు ఆర్టీసీ బస్సుల్లో ఉచిత ప్రయాణం, గృహలక్ష్మి, గృహజ్యోతి, సన్న ధాన్యానికి బోనస్, రాజీవ్‌ ఆరోగ్యశ్రీ, ఇందిరమ్మ ఆత్మీయ భరోసాలకు నిధులు కేటాయించినట్లు ఆ వర్గాలు వివరిస్తున్నాయి. – సాక్షి, హైదరాబాద్‌అప్పుల విషయానికి వస్తే 2024–25లో ప్రతిపాదించిన మొత్తానికి రూ.7,500 కోట్లు అదనంగా రూ.69 వేల కోట్లకు పైగా సమీకరించాలని ఈ బడ్జెట్‌లో లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. ఇందులో బహిరంగ మార్కెట్‌ రుణాలు రూ.64,539 కోట్లు కాగా, కేంద్రం నుంచి, ఇతర రుణాలు కలిపి మొత్తం రూ.69 వేల కోట్లు చూపెట్టారు. ఇది మొత్తం బడ్జెట్‌లో 21 శాతం కంటే ఎక్కువ కావడం గమనార్హం. అప్పులు తీసుకోవడంతో పాటు అప్పులు చెల్లించే పద్దును కూడా ఈసారి పెంచారు. గతంలో చేసిన అప్పులకు వడ్డీ, అసలు చెల్లింపు కింద రూ. 35,217 కోట్లు చూపెట్టారు. ఇది మొత్తం బడ్జెట్‌లో దాదాపు 11.5 శాతం. పెరిగిన పన్ను ఆదాయం అంచనాలుబడ్జెట్‌లో పేర్కొన్న రెవెన్యూ రాబడుల గణాంకాలను పరిశీలిస్తే..ఈసారి రాష్ట్ర సొంత పన్నుల ఆదాయం పద్దు భారీగా కనిపిస్తోంది. గత బడ్జెట్‌తో పోలిస్తే సుమారు రూ.7 వేల కోట్లు అదనంగా పన్ను రాబడుల కింద చూపెట్టారు. 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ.1.38 లక్షల కోట్ల పన్ను ఆదాయ ప్రతిపాదనలు చేయగా, రూ.1.29 లక్షల కోట్లు వసూలు అయ్యాయి. ఈ నేపథ్యంలో ఈసారి రూ.1.45 లక్షల కోట్లను రాష్ట్ర సొంత పన్నుల ఆదాయం కింద చూపెట్టినట్లు ప్రభుత్వ వర్గాలు పేర్కొంటున్నాయి. కేంద్ర పన్నుల్లో వాటాను కలుపుకొంటే ఈ ఆదాయ గణాంకాలు రూ.1.75 లక్షల కోట్లకు చేరాయి. వీటికి తోడు పన్నేతర ఆదాయం, గ్రాంట్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌లను కలిపి మొత్తం రూ.2.29 లక్షల కోట్ల రెవెన్యూ రాబడులను ప్రతిపాదించారు. గత ప్రతిపాదనల కంటే ఇది రూ.8 వేల కోట్లు ఎక్కువ. గత బడ్జెట్‌లో రూ.2.21 లక్షల కోట్లు రెవెన్యూ రాబడుల కింద చూపెట్టగా, సవరించిన అంచనాల ప్రకారం ఇది రూ.2.02 లక్షల కోట్లు మాత్రమే వచ్చింది. అంటే రెవెన్యూ రాబడులు అంచనాల కంటే రూ.20 వేల కోట్లు తగ్గాయి. అయినా, ఈసారి రెవెన్యూ రాబడులను రూ.2.29 లక్షల కోట్లుగా ప్రతిపాదించారు. విద్య, వైద్యానికి కాస్త ఎక్కువగా..ప్రధాన శాఖల వారీగా పరిశీలిస్తే విద్యా శాఖకు గత ఏడాది కంటే రూ.2 వేల కోట్లు అధికంగా రూ.23 వేల కోట్ల వరకు ప్రతిపాదించారు. వైద్యరంగానికి గత ఏడాది కంటే రూ.800 కోట్లు అధికంగా రూ.12,393 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. రైతు రుణమాఫీ చేసిన నేపథ్యంలో వ్యవసాయ రంగానికి గత ఏడాది కంటే కొంచెం తక్కువ నిధులను కేటాయించారు. గత ఏడాది వ్యవసాయ శాఖకు రూ.26,500 కోట్లు ప్రతిపాదించగా, ఈసారి రూ.24,500 కోట్లు చూపెట్టారు. ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీ సంక్షేమ శాఖలకు కలిపి ఈసారి రూ.34,070 కోట్లు కేటాయించారు. గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖకు రూ. 31,605 కోట్లను ప్రతిపాదించారు. ఈసారి కల్యాణలక్ష్మి పథకానికి ప్రత్యేకంగా రూ.3,683 కోట్లు, విద్యార్థుల స్కాలర్‌­షిప్‌లు, డైట్‌ చార్జీల కింద రూ.7 వేల కోట్లకు పైగా నిధులు చూపెట్టారు. ఇందిరమ్మ ఇళ్లకు రూ.12 వేల కోట్లు, ఆర్టీసీకి రూ.4,305 కోట్లు కేటాయించారు. సవరణల బడ్జెట్‌లో భారీ వ్యత్యాసం2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరం సవరించిన అంచనాలను పరిశీలిస్తే ప్రతిపాదనలకు, సవరణల బడ్జెట్‌కు మధ్య భారీ వ్యత్యాసం కన్పిస్తోంది. 2024–25 వార్షిక బడ్జెట్‌లో మొత్తం వ్యయం రూ.2,91,059 కోట్లుగా ప్రతిపాదించగా, సవరించిన అంచనాల మేరకు అది రూ.2,66,034.51 కోట్లకు తగ్గింది. ఈ సవరించిన అంచనాలకు మరో రూ.40 వేల కోట్లను కలిపి ఈసారి బడ్జెట్‌ మొత్తం వ్యయాన్ని రూ.3,04,965 కోట్లుగా ప్రతిపాదించారు. పన్ను రాబడుల కింద రూ.1.38 లక్షల కోట్లు వస్తాయని 2024–25 బడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించగా, సవరించిన బడ్జెట్‌లో అది రూ.1.29 లక్షల కోట్లకు తగ్గింది. పన్నేతర ఆదాయం రూ.35 వేల కోట్ల వరకు వస్తుందని అంచనా వేయగా, రూ.10 వేల కోట్ల మేర తగ్గి రూ.25 వేల కోట్లుగా నమోదైంది. 2024–25లో రూ.21,636 కోట్లు గ్రాంట్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ పద్దు కింద వస్తాయని అంచనా వేయగా, రూ.19,836 కోట్లు మాత్రమే సమకూరినట్లు సవరించిన అంచనాలు వెల్లడిస్తున్నాయి. అప్పుల కింద 2024–25లో ప్రతిపాదించిన మొత్తంలో సింహభాగం సమకూరింది. అన్ని రకాల రుణాలు కలిపి రూ.62 వేల కోట్ల వరకు సమీకరించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకోగా, రూ.60 వేల కోట్లకు పైగా సమకూరాయి.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: అభివృద్ధి, సంక్షేమం, సుపరిపాలన.. తమ ప్రాథమ్యాలని, ఈ మూడు అంశాలతో కూడిన తమ పాలన నమూనా యావత్‌ దేశానికే ఆదర్శంగా నిలిచేలా ముందుకు సాగుతున్నామని ఉప ముఖ్యమంత్రి మల్లు భట్టి విక్రమార్క పేర్కొన్నారు. గత ఏడాది లోక్‌సభ ఎన్నికల కారణంగా.. గత ప్రభుత్వ అస్తవ్యస్త పాలన పర్యవసానాలను మార్చుకునేందుకు కొంత ఇబ్బంది ఎదురైందని, అయినా ‘చేతి’లో ఉన్న మిగతా కాలంలో పాలనను పరుగుపెట్టిస్తామని చెప్పారు. ‘‘రాష్ట్రం పురోగమించేందుకు వేస్తున్న అడుగుల్లో మాకు ఎన్నో అవరోధాలు ఎదురవుతున్నాయి. గత పాలకులు సృష్టించిన సవాళ్లన్నింటినీ సమర్థంగా ఎదుర్కొంటూ మా పాలన సత్తా చాటుతున్నాం. విధ్వంసం నుంచి వికసిత తెలంగాణగా రాష్ట్రాన్ని మారుస్తున్నాం. తెలంగాణ రైజింగ్‌–2050 ప్రణాళికతో ముందుకు సాగుతున్నాం..’’ అని భట్టి పేర్కొన్నారు. ప్రస్తుతం రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థ పరిమాణం 200 బిలియన్‌ డాలర్లు అని.. పదేళ్లలో దీనిని వెయ్యి బిలియన్‌ డాలర్‌ (ట్రిలియన్‌ డాలర్‌) వ్యవస్థగా మార్చే దిశలో సాగుతున్నామని తెలిపారు. భట్టి విక్రమార్క బుధవారం 2025–26 ఆర్థిక సంవత్సర రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ను రూ.3,04,965 కోట్ల అంచనాలతో అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టారు. రాష్ట్రాన్ని ప్రగతి పథంలో పరుగెత్తించే కార్యాచరణతో ముందుకొచ్చామ ని చెప్పారు. బడ్జెట్‌ ప్రసంగం భట్టి మాటల్లోనే.. ‘‘ప్రజా ప్రయోజనాలే ధ్యేయంగా, పారదర్శకత, జవాబుదారీతనంతో సాగుతున్న మా ప్రభుత్వం వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెడుతోంది. సంక్షేమం, అభివృద్ధిని సమపాళ్లలో రంగరించి జోడు గుర్రాల తరహాలో సుపరిపాలనా రథాన్ని పరుగులు పెట్టించడంలో సఫలీకృతం అయ్యాం. ‘భారతదేశాన్ని ఒక రాజకీయ, సామాజిక, ఆర్థిక న్యాయం అమలు చేసే పటిష్టమైన ప్రజాస్వామ్య దేశంగా చూడాలనుకుంటున్నా’అని నాడు అంబేడ్కర్‌ పేర్కొన్నారు. రాజ్యాంగ నైతికతను పదే పదే నొక్కిచెప్పారు. ఆ నైతిక విలువలనే పాటిస్తూ ప్రజాపాలన సాగిస్తున్నాం. దశాబ్దకాలం వ్యవస్థల విధ్వంసం, ఆర్థిక అరాచకత్వంతో ఛిద్రమైన తెలంగాణ పాలనా, ఆర్థిక వ్యవస్థలను గాడిలో పెడుతూ ముందుకు సాగుతున్నాం. స్వార్థపరుల అబద్ధపు ప్రచారం.. నిజం కూడా ప్రతి రోజూ ప్రచారంలో ఉండాలి. లేదంటే అబద్ధమే నిజంగా మారి రాష్ట్రాన్ని, దేశాన్నే కాదు ప్రపంచాన్ని కూడా నాశనం చేస్తుంది. ప్రభుత్వం చేసే ప్రతి చర్యను శంకిస్తూ, నిరాధార విమర్శలు చేయడమే కొందరు పనిగా పెట్టుకున్నారు. సోషల్‌ మీడియాలో, సొంత పత్రికలలో అబద్ధపు వార్తలతో ప్రజలను తప్పుదోవ పట్టిస్తున్నారు. ఈ కుట్రను సమర్థంగా తిప్పికొడుతూ, వాస్తవాలను ఎప్పటికప్పుడు ప్రజల ముందుంచడం మా బాధ్యత. ప్రజలకు వాస్తవాలు చెప్పకపోతే.. ఆ స్వార్థపరులు ప్రచారం చేసే అబద్ధాలే నిజాలుగా భ్రమించే ప్రమాదం ఉంది. కేవలం కేటాయింపులకే పరిమితం కాదు.. మేం బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించిన ప్రణాళికలు కేవలం ఆర్థిక కేటాయింపులు మాత్రమే కాదు. అవి సమాన అభివృద్ధికి, ఆర్థిక స్థిరత్వానికి, సామాజిక న్యాయానికి మార్గదర్శకంగా నిలుస్తాయి. మా ప్రభుత్వం సామాజిక న్యాయం, అభివృద్ధి, సంక్షేమ సమ్మిళిత విధానాలతో ప్రగతివైపు అడుగులు వేసేందుకు నిరి్వరామంగా కృషి చేస్తోంది. రైతులు, వ్యాపారవేత్తలు, విద్యార్థులు, మహిళలు, వృద్ధులు, దినసరి కూలీలు, ఐటీ నిపుణులు.. ఇలా ప్రతి ఒక్కరినీ ఈ పథకాలు బలోపేతం చేస్తాయి. సమష్టి కృషితో తెలంగాణను దేశంలోనే అగ్రగామిగా నిలిపేందుకు మా ప్రభుత్వం కట్టుబడి ఉంది. జాతీయ సగటు కంటే మన వృద్ధి రేటు ఎక్కువ ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో వేగంగా వస్తున్న మార్పుల పర్యవసానాలను సమర్థంగా ఎదుర్కొంటూ.. రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థిరమైన వృద్ధిని సాధిస్తోంది. 2024–25లో తెలంగాణ జీఎస్‌డీపీ ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం రూ.16,12,579 కోట్లు. గత సంవత్సరంతో పోలిస్తే 10.1 శాతం వృద్ధిరేటు నమోదైంది. ఇదే సమయంలో దేశ జీడీపీ వృద్ధిరేటు 9.9 శాతంగానే ఉంది. 2024–25లో రాష్ట్ర తలసరి ఆదాయం రూ.3,79,751, వృద్ధిరేటు 9.6 శాతం అయితే.. దేశ తలసరి ఆదాయం రూ.2,05,579, వృద్ధి రేటు 8.8 శాతం మాత్రమే. దేశ తలసరి ఆదాయంతో పోల్చితే తెలంగాణ తలసరి ఆదాయం రూ.1,74,172 (1.8 రెట్లు) మేర ఎక్కువగా ఉంది. రాష్ట్ర పన్నుల వాటా 50శాతానికి పెంచాలని కోరాం కేంద్ర పన్నుల్లో రాష్ట్రాలకు న్యాయమైన భాగం దక్కాలని ఇటీవల రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 16వ ఆర్థిక సంఘానికి సమరి్పంచిన సమగ్ర నివేదికలో కోరింది. కేంద్రం విధిస్తున్న సెస్సులు, అదనపు చార్జీల వల్ల రాష్ట్రాలకు వస్తున్న ఆదాయం గణనీయంగా తగ్గుతోందని రాష్ట్రం తరఫున వివరించాం. ప్రస్తుతం రాష్ట్రాలకు ఇస్తున్న 41శాతం పన్నుల వాటాను 50 శాతానికి పెంచాలని కోరాం. తెలంగాణకు 14వ ఆర్థిక సంఘం ద్వారా 2.437 శాతం నిధుల పంపిణీ జరిగితే.. 15వ ఆర్థిక సంఘం కాలంలో 2.102 శాతానికి తగ్గింది. అభివృద్ధిలో ముందున్న రాష్ట్రాలకు తక్కువ నిధులు కేటాయించడం అన్యాయం. దేశ ఆర్థిక వృద్ధికి దోహదపడుతున్న రాష్ట్రాలను ప్రోత్సహించే విధంగా పన్నుల పంపిణీ విధానాన్ని హేతుబద్ధం చేయాలన్నది మా వాదన. ధరణి కష్టాలకు చెక్‌ పెట్టాం.. భూమి కేవలం స్థిరాస్తి కాదు. ఒక భావోద్వేగం. భూమితో బంధం కన్నతల్లితో, సొంత ఊరితో ఉన్న అనుబంధంతో సమానం. గత ప్రభుత్వ హయాంలో ధరణి ప్రాజెక్టులో చోటు చేసుకున్న అక్రమాల వల్ల భూసంబంధిత సమస్యలు ప్రజలకు వేదన మిగిల్చాయి. ఆ సమస్యలకు చెక్‌ పెడుతూ మా ప్రభుత్వం భూభారతి చట్టాన్ని తెచ్చింది. ఇందులో నిబంధనలు పారదర్శకంగా, సమగ్రంగా.. భూవివాదాలకు తావులేకుండా, భూ యజమానుల హక్కులు పూర్తిగా పరిరక్షించడానికి వీలుగా ఉన్నాయి. ఎన్నడూ లేని స్థాయిలో కులగణన అసమానతలను రూపుమాపే లక్ష్యంతో.. గతంలో ఎన్నడూ చేపట్టని విధంగా సామాజిక, ఆర్థిక, విద్య, ఉపాధి, రాజకీయ, కుల సర్వేను తెలంగాణ ప్రభుత్వం నిర్వహించింది. మొత్తం 1.12 కోట్ల కుటుంబాల వివరాలను సేకరించింది. సంక్షేమ పథకాలు అర్హులైన లబి్ధదారులకు చేరేందుకు, సమర్థవంతమైన పాలన కోసం ఈ సర్వే కీలక డేటా అందించింది. వచ్చే పంచాయతీ ఎన్నికల్లో వెనుకబడిన తరగతుల వారికి జనాభాకు అనుగుణంగా రిజర్వేషన్లు అందించడానికి అవకాశం ఏర్పడింది. భవిష్యత్తులో సంక్షేమ పథకాలు, రిజర్వేషన్లు, సమగ్ర ఆర్థిక పురోగతి విధానాల రూపకల్పనకు ఇది ఆధారంగా మారనుంది. ‘ఫ్యూచర్‌’లో ఏఐ సిటీ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపడుతున్న ఫ్యూచర్‌ సిటీలో అంతర్భాగంగా 200 ఎకరాల్లో ప్రత్యేకంగా ఏఐ సిటీని నిర్మిస్తాం. అది ప్రపంచంలోని పారిశ్రామిక దిగ్గజ కంపెనీలకు కేంద్రంగా మారుతుంది. గూగుల్‌ కంపెనీ ఇక్కడ ఏఐ ఆధారిత యాక్సిలరేటర్‌ సెంటర్‌ను నెలకొల్పేందుకు సిద్ధంగా ఉంది’’ అని భట్టి బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో పేర్కొన్నారు. విధ్వంసం నుంచి వికసిత తెలంగాణగా.. ‘‘గత దశాబ్దంలో ఎదుర్కొన్న ఎన్నో సవాళ్లను అధిగమించి తెలంగాణ రాష్ట్రం అభివృద్ధి బాటలో కొనసాగుతోంది. ఉన్నతమైన లక్ష్యాలను నిర్దేశించుకుంటూ.. సుసంపన్నత, సమగ్రత, స్థిరమైన అభివృద్ధితో కూడిన తెలంగాణను నిర్మిస్తాం. ప్రతి పౌరుడికి విద్య, ఆరోగ్యం, ఉపాధి, సామాజిక భద్రతను కలి్పంచే స్థాయికి ఈ రాష్ట్రాన్ని తీసుకువెళ్లడమే మా లక్ష్యం.’’ ఇంటి దగ్గర గుడిలో పూజలు చేసి.. రాష్ట్రంలో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత డిప్యూటీ సీఎం భట్టి విక్రమార్క ఆర్థిక మంత్రి హోదాలో మూడోసారి బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. బుధవారం ఉదయం తమ ఇంటి దగ్గరున్న దేవాలయంలో భట్టి విక్రమార్క దంపతులు పూజలు నిర్వహించారు. అక్కడి నుంచి అసెంబ్లీకి వచ్చిన భట్టికి ఆర్థిక శాఖ అధికారులు, శాసనసభ అధికారులు స్వాగతం పలికారు. తోటి మంత్రులతో కలసి అల్పాహార విందు చేశారు. అనంతరం ముఖ్యమంత్రి రేవంత్‌రెడ్డికి బడ్జెట్‌ పుస్తకాలున్న బ్యాగ్‌ను అందచేశారు. తర్వాత మండలిలో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టడం కోసం శాసనసభ వ్యవహారాల మంత్రి శ్రీధర్‌బాబుకు బడ్జెట్‌ ప్రతులను అందచేశారు. మండలి చైర్మన్‌ గుత్తా సుఖేందర్‌రెడ్డి, శాసనసభ స్పీకర్‌ గడ్డం ప్రసాద్‌కుమార్‌లకు కూడా బడ్జెట్‌ ప్రతులతో కూడిన బ్యాగును అందించారు. ఈ క్రమంలో మంత్రి మండలి భేటీ అయి బడ్జెట్‌ను ఆమోదించింది. ఈ సందర్భంగా సహచర మంత్రులంతా భట్టిని అభినందించారు. కాగా.. ఆర్థిక శాఖ ప్రత్యేక ప్రధాన కార్యదర్శి కె.రామకృష్ణారావు ఏకంగా 14వ సారి బడ్జెట్‌ రూపకల్పనలో పాలు పంచుకోవడం విశేషం. ఆర్థిక శాఖ కార్యదర్శిగా, ముఖ్య కార్యదర్శిగా, ప్రత్యేక ప్రధాన కార్యదర్శిగా ఆయన బడ్జెట్‌ రూపకల్పనలో భాగమవుతూ వచ్చారు.

ఢిల్లీ: తెలంగాణ రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ పై కేంద్ర హోంశాఖ సహాయ మంత్రి, బీజేపీ ఎంపీ బండి సంజయ్ విమర్శలు గుప్పించారు. అబద్ధాల్లో, అంకెల్లో, అప్పుల్లో, దోపిడీలో బీఆర్ఎస్ సర్కార్ ను కాంగ్రెస్ మించిపోయిందంటూ ధ్వజమెత్తారు. అంతా ‘ఓం భూం.. బుష్’ అంటూ సెటైర్లు వేశారు బండి సంజయ్.ఆరు గ్యారెంటీలపై ఆశలు వదలుకునేలా బడ్జెట్ తీరు. గ్యారంటీలపై ఆశలు వదులుకునేలా బడ్జెట్ తీరు. కేటాయింపులకు, ఆచరణకు పొంతనే లేని బడ్జెట్. మేనిఫెస్టోలోని 10 శాతం హామీలను కూడా అమలు చేయలేని అసమర్ధ సర్కారని తేలిపోయింది. విద్య, వైద్య రంగాల కేటాయింపులు దారణం. అభయ హస్తం కాదు....మహిళల పాలిట శూన్య హస్తమని నిరూపించిన బడ్జెట్. 2 లక్షల ఉద్యోగాల భర్తీ, రూ.4 వేల నిరుద్యోగ భృతి ఊసేలేదు. వృద్దుల పెన్షన్ పెంపును గాలికొదిలేసిన బడ్జెట్. విద్యార్థుల భవిష్యత్తును చిదిమే బడ్జెట్ ఇది. రైతుకిచ్చిన హామీలన్నీ హుష్ కాకి.. గోబెల్స్ ను మించిన అబద్దాల కోరులు కాంగ్రెస్ నేతలు. ఇచ్చిన హామీలను నెలబెట్టుకునే మోదీ సర్కార్ తో గోబెల్స్ ను మించి అబద్దాలు కోరు కాంగ్రెస్ కు పోలికా?, రాష్ట్ర ఆర్ధిక శాఖ మంత్రి మల్లు భట్టి విక్రమార్క ఈరోజు ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ ను పరిశీలిస్తే...డొల్ల అని తేలిపోయింది’ అన్నారు... ఇంకా బండి సంజయ్‌ ఏమన్నారంటే..కేటాయింపులకు, ఖర్చులకు పొంతనే లేదు..ముఖ్యంగా గత బడ్జెట్ కేటాయింపులు, ఖర్చులను పరిశీలిస్తే పొంతనే లేదని తేలిపోయింది. అయినప్పటికీ బడ్జెట్ కేటాయింపులు పెంచి తెలంగాణ ప్రజలను దారుణంగా మోసం చేసేందుకు బడ్జెట్ ను సాధనంగా ఉపయోగించుకోవడం సిగ్గు చేటు. పైగా 10 సార్లు చెబితే అబద్దమే నిజమైతుందనే నానుడిని బడ్జెట్ లో ప్రస్తావించిన కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం.... అదే ఒరవడిని కొనసాగించడం సిగ్గు చేటు. ఎందుకంటే ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో ఇచ్చిన హామీలకు, ఆచరణకు ఏమాత్రం పొంతన లేని బడ్జెట్ ఇది. 6 గ్యారంటీలను పూర్తిగా తుంగలో తొక్కేశారు.ఎన్నికలకు ముందు మేనిఫెస్టోను పవిత్ర గ్రంథంగా పేర్కొన్న కాంగ్రెస్ నేతలు అదికారంలోకి వచ్చాక చిత్తుకాగితంగా మార్చినట్లు ఈ బడ్జెట్ ద్వారా వెల్లడైంది. మొత్తంగా బడ్జెట్ తీరును విశ్లేషిస్తే... అబద్దాలు...అంకెల గారడీ...6 గ్యారంటీలకు పాతరేసేలా రాష్ట్ర బడ్జెట్ ఉంది. ఓం భూం బుష్ అంటూ మాయ చేసేందుకే ప్రయత్నిస్తున్నట్లు స్పష్టంగా కన్పిస్తోంది. తెలంగాణ ప్రజల తలసరి ఆదాయం భారీగా పెరిగినట్లు బడ్జెట్ లో గొప్పలు చెప్పిన ప్రభుత్వం... అప్పుల వివరాలను కూడా బడ్జెట్ లో పొందుపరిచి ఒక్కో తెలంగాణ పౌరుడిపైనా, చివరకు పుట్టబోయే బిడ్డపైనా ఎంత అప్పు భారం ఉందో వాస్తవాలను వివరిస్తే బాగుండేది.హమీలను పూర్తిగా గాలికొదిలేశారు..అసెంబ్లీ ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో కాంగ్రెస్ పేర్కొన్న హామీలను పూర్తిగా గాలికొదిలేసినట్లు ఈ బడ్జెట్ తో తేటతెల్లమైంది. మహిళలకు నెలనెలా రూ.2,500లు, తులం బంగారం, స్కూటీ ఇస్తామని చెప్పిన కాంగ్రెస్ పార్టీ గత బడ్జెట్ లోనూ నయాపైసా కేటాయించలేదు. ఈ బడ్జెట్ లోనూ ఆ ప్రస్తావన తీసుకురాకపోవడం దుర్మార్గం. 2 లక్షల ఉద్యోగాల భర్తీ, నిరుద్యోగులకు నెలనెలా రూ.4 వేల నిరుద్యోగ భ్రుతి ఇచ్చే అంశంపై బడ్జెట్ లో కేటాయింపులు జరపకపోవడం సిగ్గు చేటు. ఇక విద్యా భరోసా ప్రస్తావనే లేదు. వ్రుద్దుల పెన్షన్ పెంపును ప్రస్తావించకుండా వారిని గాలికొదిలేసింది. నేటి బడ్జెట్ కేటాయింపులను చూస్తుంటే...కాంగ్రెస్ తిరోగమమన పాలనకు నిలువుటద్దం ఈ బడ్జెట్ అని తేలిపోయింది. కాంగ్రెస్ ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో పేర్కొన్న 420కిపైగా హమీల్లో 10 శాతం కూడా అమలయ్యే అవకాశం కన్పించడం లేదు.కేటాయింపులకు, ఆచరణకు అసలు పొంతనే లేదుబడ్జెట్ కేటాయింపులకు, ఆచరణకు అసలు పొంతనే లేదు. గత(2024-25) ఆర్ధిక సంవత్సరంలో 2 లక్షల 91 వేల కోట్లతో ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ ఆచరణలోకి వచ్చేసరికి రూ.2 లక్షల కోట్లు కూడా ఖర్చయిన దాఖలాల్లేవు. కోతలు కోయడంలో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం బీఆర్ఎస్ సర్కార్ ను మించిపోయింది. గతంలో దళిత బంధు పేరుతో కేసీఆర్ ప్రభుత్వం 2023లో రూ.17 వేల కోట్లకు పైగా కేటాయించినా....ఆచరణలో మాత్రం నయాపైసా ఖర్చు చేయలేదు. కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం సైతం అదే దారిన నడుస్తోంది. గత బడ్జెటట్ లో ఒక్కో అసెంబ్లీ నియోజకవర్గానికి 3,500 ఇండ్ల చొప్పున నిర్మిస్తామని పేర్కొంటూ ఇందిరమ్మ ఇండ్ల కోసమే రూ.7,500 కోట్లను కేటాయించిన ప్రభుత్వం ఆచరణలోకి వచ్చే సరికి నయా పైసా ఖర్చు చేయలేదు ఒక్క ఇల్లు కూడా కట్టియ్యలేదు.వైద్య రంగం అస్తవ్యస్తం..గత ఆర్ధిక సంవత్సరంలో వైద్య రంగం అస్తవ్యస్తంగా మారింది. ఆసుపత్రుల్లో మందులిచ్చే పరిస్థితి లేదు. నేతన్నలను పూర్తిగా వంచించేలా బడ్జెట్ లో కోత విధించారు. ఆటో డ్రైవర్ల సంక్షేమ సంఘం ఏర్పాటు ఊసు లేదు. కేంద్రంలోని నరేంద్రమోదీ ప్రభుత్వం స్విగ్గీ, జొమాటో, అమెజాన్ వంటి సంస్థల్లో పనిచేసే గిగ్ వర్కర్స్ కు హెల్త్ ఇన్సూరెన్స్ కల్పించాలని నిర్ణయిస్తే.... తెలంగాణలో గిగ్ వర్కర్ల సంక్షేమ బోర్డును ఏర్పాటు చేసి నిధులు కేటాయిస్తామని హామీ ఇచ్చిన కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం బడ్జెట్ లో ఆ ఊసే ప్రస్తావించకపోవడం సిగ్గు చేటు. ఇక రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులను ఈ బడ్జెట్ లో పూర్తిగా విస్మరించింది. ఉద్యోగుల డీఏలు, పెండింగ్ సమ్యలు, పీఆర్సీ ప్రస్తావనే లేదు.బీసీ కులాల సంక్షేమం ఏది?కులగణన పేరుతో బీసీ రిజర్వేషన్లలో కోత విధించిన పార్టీ బడ్జెట్ కేటాయింపుల్లోనూ బీసీ కులాల సంక్షేమాన్ని పూర్తిగా గాలికి వదిలేసింది. అంబేద్కర్ అభయ హస్తం పేరుతో దళితులకు రూ.12 లక్షల చొప్పున ఇస్తామన్న కాంగ్రెస్ పార్టీ... బడ్జెట్ లో కనీసం ఆ ప్రస్తావన కూడా తీసుకురాకపోవడం సిగ్గు చేటు. తెలంగాణలో వైద్య, విద్యా రంగాల దుస్థితి దారుణంగా ఉంది. సర్కారీ ఆసుపత్రుల్లో సూది, మందులు, కాటన్ కూడా లేక అల్లాడుతుంటే నిధులు పెంచకుండా పేద రోగులను గాలికొదిలేసింది. ఎన్నికల్లో విద్యకు పెద్ద ఎత్తున కేటాయింపులు చేస్తామని హామీనిచ్చిన కాంగ్రెస్ నేతలు బడ్జెట్ కేటాయింపులను చూస్తే పొంతనే లేదు. వ్యవసాయ రంగాన్ని విస్మరించారు..వ్యవసాయ రంగాన్ని పూర్తిగా విస్మరించారు. రైతు సంక్షేమ రాజ్యంగా మారుస్తామని ప్రగల్భాలు పలికిన కాంగ్రెస్ నేతలు... రైతు రాబందు రాజ్యంగా మార్చేలా బడ్జెట్ కేటాయింపులు చేయడం దుర్మార్గం. 20 లక్షల మందికి పైగా రైతులకు నేటికీ రుణమాఫీ కాలేదు. అయినప్పటికీ బడ్జెట్ లో ఆ ఊసే ప్రస్తావించకుండా రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 20 లక్షల మంది రైతు కుటుంబాలను దారుణంగా వంచించింది. కోటి మంది రైతు కూలీలకు ఏటా రూ.12 వేల ఆర్ధిక సాయం ఇస్తామని హామీనిచ్చిన ప్రభుత్వం.... వాటికి కేటాయింపులు జరపకపోగా సిగ్గు లేకుండా అబద్దాలను వల్లించడం దారణం.అప్పులు చేయడం, ఆస్తులు అమ్మడంబడ్జెట్ తీరు తెన్నులను విశ్లేషిస్తే కాంగ్రెస పాలనలో రాష్ట్ర ఆర్ధిక పరిస్థితి పూర్తిగా గాడి తప్పినట్లు కన్పిస్తోంది. ఆదాయ, వ్యయాలను చూస్తుంటే అప్పులు చేయడం, ఆస్తులు అమ్మడం తప్ప మరో మార్గం లేదన్నట్లుగా కాంగ్రెస్ పాలన మారింది. కేసీఆర్ ప్రభుత్వం ఏటా రూ.67 వేల కోట్ల అప్పు చేస్తే... రేవంత్ రెడ్డి ప్రభుత్వం 15 నెలల్లోనే రూ.1.58లక్షల కోట్లు అప్పు తీసుకురావడాన్ని చూస్తుంటే..... అప్పులు చేయడంలో, ఆస్తుల అమ్మడంలో, రాష్ట్రాన్ని దివాళా తీయడంలో, ప్రజలపై భారం మోపడంలో, అబద్దాలను ప్రచారం చేయడంలో, అవినీతి, దోపిడీలో కేసీఆర్ ప్రభుత్వాన్ని మించిపోయినట్లు కన్పిస్తోంది.కాంగ్రెస్ పార్టీకి ఏ మాత్రం చిత్తశుద్ధి ఉన్నా 6 గ్యారంటీల అమలు కోసం ఈ బడ్జెట్ లో కేటాయింపులను చేసేలా సవరణలు చేయాలని భారతీయ జనతా పార్టీ పక్షాన డిమాండ్ చేస్తున్నాం. అట్లాగే బీఆర్ఎస్ పదేళ్ల పాలనలో ప్రవేశపెట్టిన బడ్టెట్ కేటాయింపులకు, వాస్తవిక ఖర్చు వివరాలతోపాటు కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం గతేడాది బడ్జెట్ కేటాయింపులు, వాస్తవిక ఖర్చు వివరాలను ప్రజల ముందుంచాలని కోరుతున్నాం’ అని బండి సంజయ్ డిమాండ్ చేశారు.

హైదరాబాద్‌, సాక్షి: తెలంగాణ బడ్జెట్‌ సమావేశాలకు బీఆర్‌ఎస్‌ అధినేత, ప్రతిపక్ష నేత కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్‌రావు(Kalvakuntla Chandrashekar Rao) దూరంగా ఉండనున్నారా?. బడ్జెట్‌ ప్రసంగంతో పాటు సమావేశాలకూ ఆయన దూరంగా ఉంటారా?. దీనిపై బీఆర్‌ఎస్‌ నుంచి ఇంకా అధికారిక ప్రకటన వెలువడలేదు. ఈసారి బడ్జెట్‌ సమావేశాలకు కేసీఆర్‌ కచ్చితంగా హాజరవుతారని, చర్చల్లోనూ పాల్గొంటారని ఆయన తనయుడు, బీఆర్‌ఎస్‌ వర్కింగ్‌ ప్రెసిడెంట్‌ కేటీఆర్‌ (KTR) ప్రకటించిన సంగతి తెలిసిందే. అయితే పరిస్థితులు మాత్రం అలా కనిపించడం లేదు. ప్రస్తుతం ఆయన ఎర్రవల్లిలోని ఫామ్‌హౌజ్‌లోనే ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. అక్కడ బీఆర్‌ఎస్‌ శ్రేణుల హడావిడి కూడా ఏం కనిపించకపోవడం గమనార్హం. గవర్నర్‌ ప్రసంగం(Governor Speech) రోజున కేసీఆర్‌ అసెంబ్లీకి హాజరు కావడంతో ఈసారి సెషన్‌ ఆసక్తికరంగా జరగవచ్చనే చర్చ నడిచింది. అయితే.. తాజా సమాచారం ప్రకారం ఆయన సెషన్‌ దూరంగానే ఉంటారని తెలుస్తోంది. మరోవైపు మల్లన్నసాగర్‌ నిర్వాసితులు నిన్న కేసీఆర్‌కు బహిరంగ లేఖ ఒకటి రాశారు. అసెంబ్లీకి వెళ్లి తమ సమస్యలు విన్నవించాలని.. లేకుంటే ఎర్రవెల్లి ఫామ్‌హౌజ్‌ వద్ద నిరసనలు చేపడతామని అందులో హెచ్చరికలు జారీ చేశారు కూడా.కేసీఆర్‌ చివరిసారిగా కిందటి ఏడాది బడ్జెట్‌ సమావేశాలకు హారజయ్యారు. బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టిన అనంతరం ఆయన మీడియాతో మాట్లాడుతూ.. ‘అంతా డొల్ల’ అంటూ కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వాన్ని చీల్చి చెండాడారు కూడా.

👉తెలంగాణ బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెడుతున్న ఆర్థిక మంత్రి భట్టి విక్రమార్క.. తెలంగాణ బడ్జెట్‌ రూ.3.4లక్షల కోట్లు2025-26 ఆర్థిక సంవత్సరానికి మొత్తం వ్యయం రూ.3,04,965 కోట్లు.రెవెన్యూ వ్యయం రూ.2,26,982 కోట్లు.మూలధన వ్యయం రూ.36,504 కోట్లు. బడ్జెట్ కేటాయింపులు..పౌరసరఫరాల శాఖ- 5734 కోట్లువిద్య - 23,108కోట్లుపంచాయతీ &రూరల్ డెవలప్‌మెంట్ -31605 కోట్లురైతు భరోసా- 18,000 కోట్లు.వ్యవసాయ రంగానికి -24,439 కోట్ల రూపాయలుపశుసంవర్ధక శాఖకు -1,674 కోట్లు.పౌరసరఫరాల శాఖకు -5,734 కోట్లు.మహిళా, శిశు సంక్షేమం -2,862 కోట్లుఎస్సీ అభివృద్ధి -40,232 కోట్లుఎస్టీ అభివృద్ధి-17,169 కోట్లుబీసీ అభివృద్ధి-11,405కోట్లుచేనేత రంగానికి-371మైనారిటీ-3,591కోట్లువిద్యాశాఖకు-23,108 కోట్లుకార్మిక ఉపాధి కల్పన-900 కోట్లుపంచాయతీరాజ్ శాఖకు-31,605 కోట్లుమహిళా శిశు సంక్షేమశాఖ-2,862 కోట్లు.షెడ్యూల్ కులాలు-40,232 కోట్లుషెడ్యూల్ తెగలు-17,169 కోట్లు.వెనుకబడిన తరగతుల సంక్షేమానికి-11,405 కోట్లు.ఐటీ శాఖకు-774 కోట్లువిద్యుత్ శాఖకు-21,221 కోట్లుమున్సిపల్ పట్టణాభివృద్ధి శాఖకు-17,677 కోట్లునీటి పారుదల శాఖకు-23,373 కోట్లురోడ్డు భవనాలు శాఖకు-5907 కోట్లుపర్యాటక శాఖకు-775 కోట్లుక్రీడా శాఖకు-465 కోట్లు.అడవులు, పర్యావరణ శాఖకు-1023 కోట్లుదేవాదాయ శాఖకు-190 కోట్లుహోంశాఖకు- 10,188 కోట్లుమహాలక్ష్మి పథకానికి రూ.4305 కోట్లుగృహజోత్యి పథకానికి రూ.2080 కోట్లు.సన్న బియ్యం బోనస్‌కు రూ.1800 కోట్లు.రాజీవ్‌ ఆరోగ్యశ్రీ పథకానికి రూ.1143 కోట్లు. బడ్జెట్‌ పూర్తి కాపీ కోసం ఇక్కడ క్లిక్‌ చేయండి..భట్టి ప్రసంగం..అంబేద్కర్‌ స్పూర్తితో ప్రజాపాలన కొనసాగిస్తున్నాం. దేశానికే తెలంగాణను ఆదర్శంగా తీర్చిదిద్దుతున్నాం.తెలంగాణ తాత్కాలిక, దీర్థకాలిక ప్రయోజనాలే ముఖ్యం. మాపై కొంతమంది సోషల్‌ మీడియాలో అసత్యపు ప్రచారం చేస్తున్నారు.అబద్ధపు వార్తలతో ప్రజలు మోసం చేస్తున్నారు. అబద్దపు విమర్శలను తిప్పి కొడుతూ వాస్తవాలను ప్రజలకు తెలియజేయడం మా బాధ్యత.అభివృద్ధి, సంక్షేమం, సుపరిపాలన అనే మూడు అంశాలు మా నినాదం.తెలంగాణ రైజింగ్‌ 2050 అనే ప్రణాళికతో సీఎం పాలనను ముందుకు నడిపిస్తున్నారు.నేడు రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థ పరిణామం 200 బిలియన్‌ డాలర్లు. రాబోయే ఐదేళ్లలో ఐదు రెట్లు అభివృద్ధి చేసి 1000 బిలియన్‌ డాలర్లు ఉండేలా కార్యాచరణ. ఇంటిగ్రేటెడ్‌ స్కూల్స్‌ నిర్మాణానికి రూ.11,600‍కోట్లు.58 యంగ్‌ ఇండియా ఇంటిగ్రేటెడ్‌ రెసిడెన్షియల్‌ స్కూల్స్‌.AI సిటీగా 200 ఎకరాల్లో ప్రత్యేక టెక్‌ హబ్‌.డిప్యూటీ సీఎం భట్టి విక్రమార్కసన్న వడ్లకు క్వింటాల్‌కు 500 రూపాయలు బోనస్..40 లక్షల ఎకరాల్లో సన్న వడ్లసాగు విస్తరణ.ధాన్యం కొనుగోలు కేంద్రాల సంఖ్య 8,332కు పెంపు.ఆయిల్ ఫామ్ సాగుకు టన్నుకు 2000 అదనపు సబ్సిడీ.వడ్ల బోనస్ కింద రైతులకు 1,206 కోట్లు చెల్లింపు.తెలంగాణలో నిరుద్యోగ రేటు 22.9 శాతం నుంచి 18.1 శాతానికి తగ్గింపు.57,946 ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల భర్తీ.. తెలంగాణ డిజిటల్ ఉపాధి కేంద్రం పునరుద్ధరణ.రాజీవ్ యువ వికాస పథకానికి రూ.6000 కోట్లు.బీఎఫ్ఎస్ఐ రంగంలో విద్యార్థులకు ప్రత్యేక కోర్సులుప్రతీ నియోజకవర్గంలో కనీసం ఒక యంగ్ ఇండియా స్కూల్ ఏర్పాటు.స్కూల్స్‌లో ఐఐటీ-జేఈఈ, నీట్ కోచింగ్‌తో పాటు ఉచిత వసతులు.గురుకులాల కోసం డైట్ ఛార్జీలు 40 శాతం, కాస్మోటిక్ ఛార్జీలు 200 శాతం పెంపు.విద్యార్థులకు ఉచితంగా సాయంత్రం స్నాక్స్ పథకం.కొత్తగా 1,835 వైద్య చికిత్సలు ఆరోగ్య శ్రీలో చేరిక.. 90 లక్షల పేద కుటుంబాలకు ఆరోగ్య శ్రీ లబ్ధి..ఆరోగ్య శ్రీ ప్యాకేజీల ఖర్చు 20 శాతం పెంపు..ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలు వేగంగా వస్తున్న మార్పుల ప్రభావాన్ని తెలంగాణ సమర్థవంతంగా ఎదుర్కొంటుంది.తెలంగాణ ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థిరమైన వృద్ధుని సాధిస్తుంది.24-25 ఆర్థిక సంవత్సరంలో తెలంగాణ స్థూల రాష్ట్ర ఉత్పత్తి ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం 16,12,579 కోట్లు.గత ఏడాదితో పోల్చితే వృద్ధి రేటు 10.1శాతంగా నమోదైంది. బడ్జెట్‌​ ప్రసంగం చదువుతున్న భట్టి విక్రమార్క. ఆర్థిక మంత్రిగా భట్టి మూడోసారి బడ్జెట్‌ ప్రసంగం..👉బడ్జెట్‌ ప్రసంగం సందర్భంగా బీఆర్‌ఎస్‌ నేతల నినాదాలు.. కాంగ్రెస్‌ వ్యతిరేక నినాదాలు.. 👉బడ్జెట్ ప్రతులను స్పీకర్ గడ్డం ప్రసాద్‌, శాసనమండలి చైర్మన్ గుత్తా సుఖేందర్ రెడ్డికి అందజేసిన భట్టి, మంత్రి శ్రీధర్ బాబు, ఫైనాన్స్ స్పెషల్ చీఫ్ సెక్రటరీ రామకృష్ణారావు తదితరులు.అసెంబ్లీ వద్ద బీఆర్‌ఎస్‌ నేతల నిరసన..అసెంబ్లీ మీడియా పాయింట్ కేటీఆర్‌ కామెంట్స్‌..ఎండిన పంటలు, రైతులకు సంఘీభావంగా నిరసన చేస్తున్నాం.11 నెలలుగా మేము ప్రభుత్వాన్ని అలర్ట్ చేస్తున్నాం.వర్షాలు సమృద్ధిగా పడ్డాయి.. రైతులను ప్రభుత్వం పట్టించుకోలేదు.ప్రాజెక్టుల్లో నీళ్ళు ఉన్నా రైతులకు నీళ్లు ఇవ్వడం లేదు.తెలంగాణలో నాలుగు వందలకు పైగా రైతులు ఆత్మహత్య చేసుకున్నారు.కేసీఆర్ పై కోపంతో మేడిగడ్డను రిపేర్ చేయకుండా ఇసుక దోపిడి చేస్తున్నారు.కేసీఆర్ పాలనలో 36శాతం కృష్ణా జలాలను వాడుకొని రైతులకు నీళ్లు ఇచ్చాం.కాంగ్రెస్ పాలనలో కిందికి నీళ్లు వదిలి.. పంటలు ఎండబెట్టారు.కాలం తెచ్చిన కరువు కాదు.. ఇది కాంగ్రెస్ తెచ్చిన కరువు.రేవంత్ రెడ్డి ముందు చూపులేని ప్రభుత్వం వల్ల పంటలు ఎండుతున్నాయి.రేవంత్ రెడ్డి గుడ్డి చూపు, చేతగాని, తెలివితక్కువ తనం వల్ల రైతులకు సమస్యలు.ఎండిన పంటలకు ఎకరానికి 25వేల పంట నష్టం ఈ బడ్జెట్ లో కేటాయించాలిపంటలు ఎండిపోవడానికి చెక్ డ్యామ్ లు, చెరువులు నిలపకపోవడం వల్లే నష్టం జరిగింది.త్వరలో ఎండిన పంటలు ఉన్న ప్రాంతాల్లో పర్యటన చేస్తాం👉తెలంగాణ వార్షిక బడ్జెట్‌ 2025-26కు కేబినెట్‌ ఆమోదం తెలిపింది. 👉అసెంబ్లీకి చేరుకున్న సీఎం రేవంత్‌ రెడ్డి.. ముఖ్యమంత్రి అధ్యక్షతన కేబినెట్‌ భేటీ ప్రారంభం ​కేబినెట్‌ భేటీ.. అసెంబ్లీ హాల్‌లో బడ్జెట్‌ మీద కేబినెట్‌ భేటీబడ్జెట్‌కు ఆమోదం తెలపనున్న మంత్రి మండలి11.14కు తెలంగాణ బడ్జెట్‌శాసన సభలో ప్రవేశపెట్టనున్న ఆర్థిక మంత్రి భట్టిమండలిలో ప్రవేశపెట్టనున్న మంత్రి శ్రీధర్‌బాబు బడ్జెట్ ప్రతులతో అసెంబ్లీకి చేరుకున్న రాష్ట్ర ఉప ముఖ్యమంత్రి, ఆర్థిక మంత్రి భట్టి విక్రమార్కఘనస్వాగతం పలికిన రవాణా శాఖ మంత్రి పొన్నం ప్రభాకర్, పర్యాటక శాఖ మంత్రి జూపల్లి కృష్ణారావు, పరిగి శాసనసభ్యులు రామ్మోహన్ రెడ్డి,ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యదర్శి శాంతి కుమారి, శాసనసభ సెక్రటరీ నరసింహచార్యులు, ఆర్థిక శాఖ ప్రత్యేక ప్రధాన కార్యదర్శి రామకృష్ణారావు తదితరులు. ప్రజాభవన్ నుంచి అసెంబ్లీకి బయలుదేరిన భట్టి విక్రమార్క.అసెంబ్లీ కమిటీ హాల్‌లో జరగనున్న కేబినెట్‌ సమావేశానికి హాజరు కానున్న భట్టి. 👉నేడు అసెంబ్లీలో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టనున్న ఆర్థిక మంత్రి భట్టి విక్రమార్క.👉వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి (2025–26) గాను రూ.3.05 లక్షల కోట్లతో బడ్జెట్‌ను ప్రతిపాదించనున్నట్టు తెలిసింది.👉2024–25లో ప్రతిపాదించిన రూ.2.91 లక్షల కోట్ల బడ్జెట్‌కు ఇది సుమారు 5 శాతం అదనం.👉ఉదయం 9:30 గంటలకు అసెంబ్లీ కమిటీ హాల్‌లో భేటీ కానున్న రాష్ట్ర మంత్రివర్గం బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలను ఆమోదించనుంది. అనంతరం 11:14 గంటలకు అసెంబ్లీలో ఆర్థిక మంత్రి, ఉప ముఖ్యమంత్రి మల్లు భట్టి విక్రమార్క.. శాసనమండలిలో ఐటీ, పరిశ్రమల శాఖ మంత్రి దుద్దిళ్ల శ్రీధర్‌బాబు బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెడతారని అసెంబ్లీ వర్గాలు తెలిపాయి.గ్యారంటీలకు తోడుగా! 👉తాజా బడ్జెట్‌లో ఎప్పటిలాగే వ్యవసాయం, వైద్యం, సాగునీరు, విద్య, గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖల పద్దులకు ప్రభుత్వం ప్రాధాన్యం ఇచ్చే అవకాశం ఉందని ఆర్థిక శాఖ వర్గాలు చెబుతున్నాయి. ఆరు గ్యారంటీల అమలుతోపాటు అభివృద్ధి, సంక్షేమం సమన్వయంతో రాష్ట్రాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లే విధంగా ఈ ప్రతిపాదనలు ఉంటాయని పేర్కొంటున్నాయి.👉ఆరు గ్యారంటీల్లో ఒకటైన సామాజిక పింఛన్ల పెంపు ద్వారా ఏటా రూ.3,500 కోట్ల మేర అదనపు భారం పడుతుందని, ఈ మేరకు పింఛన్ల బడ్జెట్‌ పెంచుతారని సమాచారం. ఆర్టీసీ బస్సుల్లో మహిళలకు ఉచిత ప్రయాణం, రూ.500కే గ్యాస్‌ సిలిండర్, 200 యూనిట్ల వరకు ఉచిత విద్యుత్‌ వంటి పథకాల కొనసాగింపునకు అవసరమైన మేర నిధులు కేటాయించనున్నారు.👉రైతు భరోసాకు రూ.18వేల కోట్లు, పంటల బీమా ప్రీమియం కోసం రూ. 5 వేల కోట్లను ప్రతిపాదించే అవకాశం ఉంది. రీజనల్‌ రింగ్‌ రోడ్డు భూసేకరణ, మూసీ పునరుజ్జీవం, మెట్రో విస్తరణ పథకాలకు సంబంధించి రాష్ట్రం భరించాల్సిన మొత్తాన్ని కూడా బడ్జెట్లో చూపించనున్నారు.👉గతంలో చేసిన అప్పులు తీర్చేందుకు ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 36వేల కోట్ల వరకు ప్రతిపాదించగా.. ఈసారి దీన్ని రూ.65 వేల కోట్లవరకు ప్రతిపాదించే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి.రూ.లక్ష కోట్ల నుంచి మూడు లక్షల కోట్ల దాకా..! 👉తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పాటైన తర్వాత ఇప్పటివరకు 12 సార్లు బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. ఇందులో 2014–15 సంవత్సరానికి గాను 10 నెలల కాలానికి బడ్జెట్‌ పెట్టగా.. 2024–25లో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ఓటాన్‌ అకౌంట్‌తో పాటు పూర్తిస్థాయి బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టింది. 2014–15లో నాటి ఆర్థిక మంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ రాష్ట్ర తొలి బడ్జెట్‌ను రూ.లక్ష కోట్లతో ప్రవేశపెట్టారు. తర్వాతి నాలుగేళ్లలో బడ్జెట్‌ పరిమాణం రూ.1.75 లక్షల కోట్ల వరకు చేరింది.👉2019–20లో కరోనా ప్రభావంతో బడ్జెట్‌ను తగ్గించి రూ.1.46లక్షల కోట్లుగా ప్రతిపాదించారు. తర్వాతి రెండేళ్లలోనే ఏకంగా రూ.85 వేల కోట్ల మేర బడ్జెట్‌ పెరిగి రూ.2.30లక్షల కోట్లకు చేరింది. రాష్ట్రంలో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చే నాటికి రూ.2.90లక్షల కోట్లుగా ఉన్న బడ్జెట్‌ 2024–25లో రూ.2.91లక్షల కోట్లుగా ప్రతిపాదించారు. అంతకుముందు కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ (2024–25) బడ్జెట్‌లో అంచనా వ్యయాన్ని రూ. 2.75 లక్షల కోట్లుగానే ప్రతిపాదించడం గమనార్హం.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కేంద్ర బడ్జెట్‌లో విపక్షాలకు అన్యాయం జరిగిందని, అందుకే నిరసన తెలియజేసేందుకు నీతి ఆయోగ్‌ సమావేశాన్ని బహిష్కరించామని తెలిపారు మంత్రి పొన్నం ప్రభాకర్‌. దేశ వ్యాప్తంగా చర్చ జరిగేందుకే నీతి ఆయోగ్‌ బహిష్కరించినట్లు పేర్కొన్నారు. తెలంగాణ బడ్జెట్‌లో హైదరాబాద్ అభివృద్ధికి 10 వేల కోట్లు కేటాయించిన సీఎం రేవంత్‌ రెడ్డికి, డిప్యూటీ సీఎం భట్టి విక్రమార్కకు కృతజ్ఞతలు తెలిపారు. జీహెఎంసీ, వాటర్ బోర్డు, మెట్రోలకు ప్రభుత్వం ఆర్థిక ఊతం ఇచ్చిందన్నారు. సికింద్రాబాద్ ఎంపీగా ఉన్న కిషన్ రెడ్డి హైదరాబాద్‌కు ఏం తెచ్చారని ప్రశ్నించారు. టూరిజం మంత్రిగా ఉన్నా కిషన్ రెడ్డి తెలంగాణకు చేసిందేమి లేదని విమర్శించారు.కిషన్ రెడ్డి తన చిత్తశుద్ధిని నిరూపించుకోవాలి..హైదరాబాద్ అభివృద్ధికి కేంద్రం నుంచి నిధులు తెచ్చి కిషన్ రెడ్డి తన చిత్తశుద్ధిని నిరూపించుకోవాలని సవాల్‌ విసిరారు. కిషన్ రెడ్డి, బండి సంజయ్ కేంద్ర మంత్రులు అయినా రాష్ట్రానికి ఉపయోగం లేదని, పైసా ఇవ్వకుండా ప్రభుత్వ దిష్టి బొమ్మ దగ్ధం చేయడం మూర్ఖత్వమని అన్నారు. కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం హైదరాబాద్ అభివృద్ధికి నిధులు కేటాయించినందుకు దిష్టిబొమ్మను దగ్దం చేస్తున్నారా? అని ప్రశ్నించారు.‘కేంద్ర బడ్జెట్ ప్రిపరేషన్‌కు ముందే రాష్ట్ర అవసరాలను కేంద్ర ప్రభుత్వానికి తెలియజేశాం. అయినా సహకారం లేదు. గంగా ప్రక్షాళనకు బడ్జెట్ కేటాయింపులు చేసిన కేంద్రం, మూసీ అభివృద్ధికి ఎందుకు ఇవ్వరు.. కారణం లేకుండా కేసీఆర్ నీతి అయోగ్ సమావేశానికి వెళ్లలేదు. గేట్లు తెరవడానికి మీరు పోటుగాళ్ళా?తమ్మిడిహెట్టి దగ్గర బ్యారేజ్ కట్టకపోవడం వల్ల భారీ నష్టం జరిగింది. గేట్లు తెరవడానికి మీరు పోటుగాళ్ళా. మేడిగడ్డ దగ్గర నీరు పంప్ చేసే అవకాశం లేదని ఎన్డీఎస్‌ఏ చెప్పింది. కేటీఆర్ ఇంకా యువరాజు అనుకుంటున్నారు. ఆయన హుకుంలకు, అల్టిమేటంకు బయపడేది లేదు.

గత ప్రభుత్వ అస్తవ్యస్త విధానాలు, వైఫల్యాలను గుర్తించిన ప్రజలు ఇందిరమ్మ రాజ్యాన్ని కోరుకుని కాంగ్రెస్‌ పార్టీకి అధికారం అప్పగించారు. మేం ఎన్నికల్లో ఏదో విధంగా గెలవాలనే ఉద్దేశంతో హామీలివ్వలేదు. ప్రజల గుండె చప్పుళ్లకు స్పందించి హామీలను ప్రజల ముందుంచాం. అవి అలవికానివంటూ ప్రతిపక్షాలు పదేపదే విమర్శిస్తున్నాయి. కానీ సంకల్పబలం, చిత్తశుద్ధి, సమర్థత, నిజాయతీలే పునాదులుగా నిర్మితమైన మా ప్రభుత్వానికి అలవికాని హామీలంటూ లేవని తొలి అడుగుతోనే నిరూపించాం.– డిప్యూటీ సీఎం భట్టి విక్రమార్కసాక్షి, హైదరాబాద్‌: ప్రజా సంక్షేమాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని తామిచ్చిన హామీలను అమలు చేసి చూపాలన్న పట్టుదలతో ఉన్నామని.. ఆ దిశగానే రాష్ట్ర బడ్జెట్‌కు రూపకల్పన చేశామని డిప్యూటీ సీఎం, ఆర్థిక మంత్రి మల్లు భట్టి విక్రమార్క పేర్కొన్నారు. కాంగ్రెస్‌ మాట ఇస్తే శిలాశాసనమని రుణమాఫీ అమలుతో మరొక్కసారి రుజువైందన్నారు. మహిళలకు ఉచిత బస్సు ప్రయాణం, ఆరోగ్యశ్రీ పరిమితి రూ.10 లక్షలకు పెంపు, అర్హులకు రూ.500కే వంటగ్యాస్‌ సిలిండర్, నిరుపేదల సొంతింటి కలను నెరవేర్చే ఇందిరమ్మ ఇళ్ల పథకం, అర్హులకు ఉచితంగా నెలకు 200 యూనిట్ల విద్యుత్‌ సరఫరా వంటి హామీలను ప్రభుత్వం ఏర్పడిన కొన్నిరోజుల్లోనే అమల్లోకి తెచ్చామని చెప్పారు. త్వరలోనే మిగతావీ చేసి చూపిస్తామన్నారు. రాష్ట్రంలో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ఏర్పడిన తర్వాత తొలి పూర్తిస్థాయి బడ్జెట్‌ను భట్టి విక్రమార్క గురువారం ఉదయం శాసనసభలో ప్రవేశపెట్టారు. మొత్తం రూ.2,91,159 కోట్ల అంచనాతో ఈ బడ్జెట్‌ను ప్రతిపాదించారు. ఈ సందర్భంగా రాష్ట్ర ఆర్థిక పరిస్థితిని వివరిస్తూ, గత ప్రభుత్వ తీరును విమర్శిస్తూ, శాఖల వారీగా బడ్జెట్‌ కేటాయింపులను వివరిస్తూ సుదీర్ఘంగా గంటా 45 నిమిషాల పాటు ప్రసంగించారు. భట్టి బడ్జెట్‌ ప్రసంగం వివరాలు ఆయన మాటల్లోనే.. ‘‘నా తెలంగాణ కోటి రతనాల వీణ అంటూ మహాకవి దాశరథి వరి్ణంచిన తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని సాకారం చేసిన సోనియాగాంధీ ఆశీస్సులతో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వ తొలి పూర్తి బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెడుతున్నందుకు సంతోషిస్తున్నాను. పదేళ్ల అస్తవ్యస్త పాలనకు విజ్ఞతతో చరమగీతం పాడిన తెలంగాణ ప్రజానీకానికి కృతజ్ఞతాపూర్వక నమస్కారాలు. వామనావతారంలా పెరిగిన అప్పులు.. తెలంగాణ ఏర్పాటైన తర్వాత దశాబ్దకాలంలో రాష్ట్ర పురోభివృద్ధి ఆశించిన మేరకు జరగలేదు. రాష్ట్రాన్ని బంగారు తెలంగాణగా మారుస్తామని వట్టి ఉత్తర కుమార ప్రగల్భాలు పలికిన గత ప్రభుత్వ పాలకులు.. అన్ని రంగాల్లో పూర్తిగా విఫలమయ్యారు. ప్రజల సంక్షేమం సన్నగిల్లింది, అభివృద్ధి అడుగంటింది, రాష్ట్రం అప్పుల పాలైంది. రాష్ట్ర ఆవిర్భావ సమయానికి ఉన్న రూ.75,577 కోట్ల అప్పు.. 2023 డిసెంబర్‌ నాటికి వామనావతారంలా పెరిగి పెరిగి రూ.6,71,757 కోట్లకు చేరింది. సాగునీటి ప్రాజెక్టులు ఆశించిన ఫలితాలను ఇవ్వలేకపోతున్నాయి. నీళ్లను ఏ కాలువల ద్వారా పారించాలన్న ధ్యేయంతో కాకుండా.. అవినీతి సొమ్మును ఏ కాలువల ద్వారా ప్రవహింపచేయాలన్న లక్ష్యంతో గత ప్రభుత్వం పనిచేసింది. ఓ వైపు అప్పులు, మరోవైపు పేరుకుపోయిన బిల్లులతో రాష్ట్ర ఆర్థిక పరిస్థితి ప్రమాద స్థాయికి చేరుకుంది. ఇప్పుడు మా ప్రభుత్వం తగిన దిద్దుబాటు చర్యలను చేపట్టడంతోపాటు మరింత మేలైన ప్రాజెక్టుల నిర్మాణం చేపట్టాలనే కృత నిశ్చయంతో ఉంది. తలకు మించిన రుణభారం ఉన్నప్పటికీ దుబారా ఖర్చులు కట్టడి చేసి, ఆర్థిక క్రమశిక్షణతో పాలన ప్రారంభించాం. ఈ సంవత్సరం మార్చి నుంచి ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు, పెన్షనర్లకు క్రమం తప్పకుండా ప్రతి నెలా ఒకటో తారీఖున జీతాలు/పెన్షన్లు చెల్లించేలా చర్యలు తీసుకున్నాం. బడ్జెట్‌ సమగ్ర స్వరూపం (రూ.కోట్లలో) అప్పులు తీరుస్తూ.. సంక్షేమం పాటిస్తూ.. రాష్ట్రానికి డిసెంబర్‌ నాటికి రూ.6,71,757 కోట్లు అప్పులు ఉన్నట్టు తేలింది. మా ప్రభుత్వం వచ్చాక రూ.35,118 కోట్ల రుణాలు తీసుకోగా.. గత ప్రభుత్వం తాలూకు రూ.42,892 కోట్ల రుణాలు, వడ్డీలు చెల్లించాం. ఇది మా చిత్తశుద్ధికి నిదర్శనం. ఇదే సమయంలో సంక్షేమాన్ని విస్మరించలేదు. డిసెంబర్‌ నుంచి ఇప్పటివరకు రూ.34,579 కోట్లను వివిధ పథకాలపై ఖర్చు చేశాం. మూలధన వ్యయానికి అదనంగా రూ.19,456 కోట్లు ఖర్చు చేశాం. గత దశాబ్దకాలంలో ఉద్యోగ నియామకాలు సరిగా జరగక నిరుద్యోగ యువత కలలు కల్లలయ్యాయి. అక్రమాలు, పేపర్‌ లీకేజీలు, అసమర్థ పరీక్ష నిర్వహణతో యువతకు ఉద్యోగాలు అందని పరిస్థితి ఏర్పడింది. దాన్ని సరిదిద్ది నియామక ప్రక్రియలో పారదర్శకత తీసుకొచ్చే చర్యలను మా ప్రభుత్వం ప్రారంభించింది. ఇప్పటికే 31,768 ఉద్యోగ నియామక పత్రాలను అందజేశాం. జాతీయ వృద్ధిరేటుకన్నా వెనుకబడ్డాం.. 2023–24లో ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ 3.2 శాతం వృద్ధి చెందితే.. మన దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ 7.6 శాతం, తెలంగాణ 7.4 శాతం వృద్ధిని నమోదు చేశాయి. అంటే గత ఏడాది జాతీయ వృద్ధిరేటు కన్నా తెలంగాణ వృద్ధిరేటు తక్కువ. 2023–24లో తెలంగాణ జీఎస్‌డీపీ ప్రస్తుత ధరల ఆధారంగా లెక్కిస్తే రూ.14,63,963 కోట్లు. గత సంవత్సరంతో పోలిస్తే 11.9 శాతం వృద్ధి నమోదైంది. జాతీయ స్థాయిలో ఈ వృద్ధి రేటు 9.1 శాతం. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆదాయ వృద్ధితో పోల్చినప్పుడు ఖర్చుల కోసం రుణాలపై భారీగా ఆధారపడిందన్న విషయం స్పష్టమవుతోంది. ఇటువంటి పరిస్థితి ఆర్థిక సుస్థిరతకు ప్రమాదం కలిగించే అవకాశం ఉంది. ఆదాయాన్ని మించి రుణం నిరంతరంగా పెరుగుతూ వచ్చింది. కఠిన ఆర్థిక సంస్కరణలు తీసుకురాని పక్షంలో తెలంగాణ ఆర్థిక పరిస్థితి ప్రమాదంలో పడుతుంది. జిల్లాల మధ్య ఆదాయ అంతరాలు.. 2023–24లో రాష్ట్ర తలసరి ఆదాయం రూ.3,47,299. జాతీయ తలసరి ఆదాయం రూ.1,83,236తో పోల్చితే తెలంగాణ తలసరి ఆదాయం రూ.1,64,063 ఎక్కువ. అదే సమయంలో తలసరి ఆదాయ స్థాయిల్లో జిల్లాల మధ్య తీవ్రమైన అంతరం ఉంది. ఉదాహరణకు రంగారెడ్డి జిల్లా తలసరి ఆదాయం రూ.9,46,862 అయితే.. వికారాబాద్‌ జిల్లా తలసరి ఆదాయం రూ.1,80,241 మాత్రమే. అంటే జిల్లాల మధ్య ఆర్థికాభివృద్ధి సమాన స్థాయిలో లేదని స్పష్టమవుతోంది..’’ అని భట్టి పేర్కొన్నారు. అనంతరం వివిధ శాఖలు, పథకాల వారీగా బడ్జెట్‌ కేటాయింపులను వెల్లడించారు. అతి త్వరలో రూ.2లక్షల వరకు రుణమాఫీ ‘‘గత ప్రభుత్వం రుణమాఫీ చేస్తామని రైతులను అప్పుల్లోకి నెట్టిందే తప్ప నిజంగా ఎలాంటి మేలు చేయలేదు. మేం రైతులకు నిజమైన మేలు జరగాలనే ఉద్దేశంతో ఏకకాలంలో రూ.31 వేల కోట్ల రుణమాఫీ చేయాలని నిర్ణయించి అమలు ప్రారంభించాం. జూలై 18న రూ.లక్ష వరకు రుణమున్న 11.34 లక్షల మంది రైతులకు రూ.6,035 కోట్ల రుణమాఫీ మొత్తాన్ని ఖాతాల్లో ఒకేసారి జమచేశాం. రూ.రెండు లక్షల వరకు రుణం ఉన్న మిగతా రైతులకు కూడా అతిత్వరలో రుణమాఫీ జరుగుతుంది. కాంగ్రెస్‌ మాట ఇస్తే శిలాశాసనమని రుణమాఫీ అమలుతో మరొక్కసారి రుజువైంది.’’ధరణికి శాశ్వత పరిష్కారం చూపిస్తాంబడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో వివిధ ప్రభుత్వ శాఖలు, పథకాల వారీగా చేసిన నిధుల కేటాయింపులను డిప్యూటీ సీఎం భట్టి వివరించారు. పలు అంశాలకు సంబంధించిన విధానాలను, చేపట్టబోయే చర్యలనూ తెలిపారు. ⇒ ‘రైతు భరోసా’ కింద అర్హులైన రైతులకు ఏటా ఎకరానికి రూ.15,000 చెల్లించాలన్నది మా సంకల్పం. అందుకే ప్రజలతో చర్చించి ఎలా చేయాలన్న దానిపై కసరత్తు చేస్తున్నాం. ⇒ భూమిలేని రైతు కూలీల ఆర్థిక, జీవన స్థితిగతులు మెరుగుపర్చడానికి వారికి ఏటా రూ.12,000 అందించే బృహత్తర కార్యక్రమాన్ని ఈ సంవత్సరంలోనే ప్రారంభించబోతున్నాం. ⇒ మా ప్రభుత్వం రైతుకు ఆర్థిక భద్రత కలిగించేందుకు పంట బీమా పథకాన్ని అమలు చేయడానికి ఈ సంవత్సరం నుంచి ప్రధానమంత్రి ఫసల్‌ బీమా యోజన పథకంలో చేరాలని నిర్ణయించాము. ఈ పథకం క్రింద రైతులు చెల్లించాల్సిన బీమా ప్రీమియం కూడా రాష్ట్ర ప్రభుత్వమే చెల్లిస్తుంది. ⇒ సన్నరకం వరి ధాన్యాల సాగును ప్రోత్సహించడానికి 33 రకాల వరిని గుర్తించి, వాటికి క్వింటాల్‌కు రూ.500 బోనస్‌ చెల్లించాలని నిర్ణయించాం. ⇒ ధరణి పోర్టల్‌ సమస్యలు, పరిష్కారాల పురోగతిపై ఎప్పటికప్పుడు కలెక్టర్లతో సమీక్షిస్తున్నాం. ధరణి కమిటీ పూర్తి అధ్యయనం తర్వాత శాశ్వత పరిష్కారం దిశగా చర్యలు తీసుకుంటాం. ⇒ ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో ప్రతీ నియోజకవర్గంలో కనీసం 3,500 చొప్పున మొత్తంగా 4.5 లక్షల ఇందిరమ్మ ఇళ్లను మంజూరు చేయనున్నాం. ఇంటి విస్తీర్ణం కనీసం 400 చదరపు అడుగులతో ఉంటుంది. ⇒ ఒకే ప్రాంతంలో వేర్వేరుగా ఉన్న ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీ, జనరల్‌ గురుకుల పాఠశాలలను 20 ఎకరాల స్థలంలో ఒకేచోట నిర్మిస్తాం. అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలతో కూడిన అన్నిరకాల సౌకర్యాలు ఏర్పాటు చేస్తాం. మహనీయుల మాటలను ఉటంకిస్తూ..భట్టి తన బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో పలువురు మహనీయుల మాటలను ఉటంకించారు. ‘‘సామాజిక, ఆర్థిక ప్రజాస్వామ్యం లేనిదే రాజకీయ ప్రజాస్వామ్యం సఫలం కాజాలదు. ఆ రెండూ కూడా రాజకీయ ప్రజాస్వామ్యానికి పునాది రాళ్లు. పునాది ఎంత బలంగా ఉంటే.. ప్రజాస్వామ్యం అంత పటిష్టంగా ఉంటుంది’’ అన్న బీఆర్‌ అంబేడ్కర్‌ మాటలను గుర్తు చేశారు. వ్యవసాయానికి కేటాయింపులను వెల్లడిస్తున్న సమయంలో.. ‘‘ఏ పని అయినా ఆగవచ్చు.. కానీ వ్యవసాయం ఆగదు’’ అని జవహర్‌లాల్‌ నెహ్రూ చెప్పారని భట్టి పేర్కొన్నారు. ఇక ‘‘ఏదైనా పని జరిగే వరకు అది అసాధ్యంగా గోచరిస్తుంది’’ అని నెల్సన్‌ మండేలా చెప్పారని.. తాము ఇచ్చిన రుణమాఫీ హామీకి ఇది వర్తిస్తుందని భట్టి చెప్పారు. తాము రుణమాఫీ అమలుతో మండేలా మాటలను నిజం చేసి చూపామన్నారు. కాంగ్రెస్‌ సర్కారు అమలు చేస్తున్న సంక్షేమ కార్యక్రమాలను వివరిస్తున్న సమయంలో ‘‘ప్రజాస్వామ్యం అనేది బలవంతులకు, బలహీనులకు సమాన అవకాశాలు కల్పించేది’’ అని మహాత్మాగాంధీ చెప్పారని గుర్తుచేశారు.అసెంబ్లీలో షేమ్‌ షేమ్‌.. ఫాల్స్‌ ఫాల్స్‌!ఉప ముఖ్యమంత్రి భట్టి విక్రమార్క బడ్జెట్‌ ప్రసంగం కొనసాగుతుండగా శాసనసభలో షేమ్‌ షేమ్‌.. ఫాల్స్‌ ఫాల్స్‌.. అన్న నినాదాలు హోరెత్తాయి. గత బీఆర్‌ఎస్‌ ప్రభుత్వ విధానాలను భట్టి విక్రమార్క విమర్శిస్తున్నప్పుడు అధికార కాంగ్రెస్‌ పార్టీ సభ్యులు ‘షేమ్‌.. షేమ్‌..’ అంటూ నినాదాలు చేశారు. అదే సమయంలో భట్టి చెప్తున్న మాటలు ‘ఫాల్స్‌.. ఫాల్స్‌..’ అంటూ బీఆర్‌ఎస్‌ సభ్యులు ప్రతిగా నినాదాలు చేశారు.

సాక్షి,హైదరాబాద్‌ : పసలేని..దిశలేని..దండగమారి బడ్జెట్ అంటూ కాంగ్రెస్ ప్ర‌భుత్వం అసెంబ్లీలో ప్ర‌వేశ‌పెట్టిన బ‌డ్జెట్‌పై బీఆర్ఎస్ వర్కింగ్ ప్రెసిడెంట్ కేటీఆర్‌ ఎక్స్‌ వేదికగా కౌంటర్ ఇచ్చారు. తెలంగాణ 2024-25 వార్షిక బడ్జెట్‌ను ఉపముఖ్యమంత్రి, ఆర్థిక మంత్రి భట్టి విక్రమార్క అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టారు. రూ.2 లక్షల 91 వేల 159 కోట్లతో 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి బడ్జెట్‌ను ప్రతిపాదించారు. ఆకాంక్షలను పట్టించుకోని ఆంక్షల పద్దు..!గ్యారెంటీలను గంగలో కలిపేసిన కోతల..ఎగవేతల బడ్జెట్..!వాగ్దానాలను గాలికొదిలిన..వంచనల బడ్జెట్..!డిక్లరేషన్లను బుట్టదాఖలు చేసిన...దోకేబాజ్ బడ్జెట్..!విధానం లేదు..విషయం లేదు..విజన్ లేదు..పేర్ల మార్పులతోఏమార్చిన డొల్ల బడ్జెట్..!రైతులకు…— KTR (@KTRBRS) July 25, 2024 అయితే ఈ బడ్జెట్‌పై కేటీఆర్‌ ఎక్స్‌ వేదికగా ట్వీట్‌ చేశారు. ఆకాంక్షలను పట్టించుకోని ఆంక్షల పద్దు..!గ్యారెంటీలను గంగలో కలిపేసిన కోతల..ఎగవేతల బడ్జెట్..! వాగ్దానాలను గాలికొదిలిన..వంచనల బడ్జెట్ అని మండిపడ్డారు. డిక్లరేషన్లను బుట్టదాఖలు చేసిన...దోకేబాజ్ బడ్జెట్..! విధానం లేదు..విషయం లేదు..విజన్ లేదు..పేర్ల మార్పులతో ఏమార్చిన డొల్ల బడ్జెట్ అంటూ ట్వీట్‌లో పేర్కొన్నారు. ట్వీట్‌లో కేటీఆర్‌ ఇంకా ఏమన్నారంటే..రైతులకు కత్తిరింపులు. అన్నదాతలకు సున్నం..! ఆడబిడ్డలకు అన్యాయం.. మహాలక్ష్ములకు మహామోసం..! అవ్వాతాతలకు..దివ్యాంగులకు..నిరుపేదలకు...నిస్సహాయులకు మొండిచేయి..! పెన్షన్ల పెంపు మాటెత్తలేదు..! దళితులకు దగా..గిరిజనులకు మోసం. అంబేద్కర్ అభయహస్తం ఊసులేదు..శూన్యహస్తమే మిగిలింది..! బడుగు..బలహీన వర్గాలకు భరోసాలేదు..వృత్తి కులాలపై కత్తికట్టారు..! మైనార్టీలకు ఇచ్చిన మాటలన్నీ..నీటి మూటలైనయ్..! నిరుద్యోగుల ఆశలపై నీళ్లు..4 వేల భృతి జాడా పత్తా లేదు..! విద్యార్థులపై కూడా వివక్షే..5 లక్షల భరోసా కార్డు ముచ్చట లేదు..! హైదరాబాద్ అభివృధిపై శ్రద్ధలేదు..మహానగర మౌలిక వసతులకు నిధుల్లేవ్..! నేతన్నకు చేయూత లేదు..ఆటో అన్నలను అండదండ లేదు..ఆత్మహత్యపాలైన కుటుంబాలకు ఆదుకోవాలన్న మానవీయ కోణమేలేదు..! మొత్తంగా ..పసలేని..దిశలేని..దండగమారి బడ్జెట్..! అంటూ ట్వీట్‌లో తెలిపారు.

సాక్షి,హైదరాబాద్‌: ఎన్నికల్లో గ్యారెంటీల గారడీ.. ఇప్పుడు అంకెల గారడీలా మారిందని మాజీ మంత్రి హరీష్‌ రావు కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వంపై ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. బడ్జెట్‌పై అసెంబ్లీ మీడియా పాయింట్‌ వద్ద ఆయన మాట్లాడుతూ, ‘రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రవేశ పెట్టిన బడ్జెట్ ఆత్మ స్తుతి పర నిందలా మారింది. బడ్జెట్‌లో హామీల ప్రస్తావన లేదు. రాష్ట్రాన్ని తిరోగమన దిశలో బడ్జెట్ ఉంది. ఇచ్చిన హామీల ప్రస్తావన ఏ ఒక్కటి లేదు. అప్పులు తెస్తామని మళ్ళీ చెప్తుంది. కాంగ్రెస్ తన మేనిఫెస్టో మర్చిపోయింది. 2,500 మహిళలకు ఇస్తామని చెప్పింది. కోటి మంది అక్క చెల్లెళ్ళు ఎదురు చూస్తున్నారు. 8 నెలలుగా మహాలక్ష్మి కాస్త మహా నిరాశగా మారింది. ఆసరా పెన్షన్‌పై సీఎం రేవంత్‌ రెడ్డి ఎన్నో చెప్పారు. 4వేల పెన్షన్‌ ఇప్పటిదాక ఇవ్వలేదు. ఊదర గొట్టి బడ్జెట్‌లో పెట్టలేదు. పేదల ప్రభుత్వం అన్న కాంగ్రెస్ ఎందుకు ఇవ్వటం లేదు. విద్యా భరోసా కార్డు, స్కూటిలు ఇస్తామన్నారు బడ్జెట్లో దాని ఊసే లేదు. ఆటో కార్మికులు వృత్తి నమ్ముకొని ఆటో నడుపుతున్నారు కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం వారి పొట్ట కొట్టింది. చేనేత కార్మికుల ప్రస్తావన లేదు. రాష్ట్రంలో ఆశా వర్కర్లు ఆత్మహత్యలు చేసుకుంటున్నారు’’ అని హరీష్‌ రావు ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ప్రవేశ పెట్టిన రాష్ట్ర బడ్జెట్‌పై కేంద్ర మోంశాఖ సహాయ మంత్రి బండి సంజయ్‌ విమర్శలు గుప్పించారు. కాంగ్రెస్+రాష్ట్ర బడ్జెట్=గాడిద గుడ్డేనా?.. 6 గ్యారంటీలు+రాష్ట్ర బడ్జెట్=గాడిద గుడ్డేనా? అంటూ సెటైర్లు వేశారు.గాడిద గుడ్డు పెట్టడం ఎంత నిజమో.. కాంగ్రెస్ ఇచ్చిన హామీలన్నీ అమలు చేయడం అంతే నిజమనే దానికి బడ్జెట్ నిదర్శనమని మండిపడ్డారు. ఆర్ధిక మంత్రి భట్టి విక్రమార్క చదివింది ఆర్దిక బడ్జెట్టా లేక అప్పుల పత్రమా..? అంటూ దుయ్యబట్టారు.రాష్ట్రంలో అప్పులున్నందున హామీలను అమలు చేయలేమని చేతులెత్తేస్తున్నారా? అని బండి సంజయ్‌ ప్రశ్నించారు. అప్పులున్న విషయం ముందు మీకు తెలిసి కూడా 6 గ్యారంటీలిచ్చిన మీరు వాటన్నింటికీ బడ్జెట్‌లో నిధులెందుకు కేటాయించలేదని ప్రశ్నించారు. 6 గ్యారంటీలు సహా హామీల అమలుపై చర్చ జరగకుండా ఉండేందుకే కేంద్రాన్ని బదనాం చేయాలనుకుంటున్నారా అని నిలదీశారు. బడ్జెట్ కేటాయింపులకు సరిపడ ఆదాయం ఎక్కడి నుంచి సమకూర్చుకుంటారో బడ్జెట్‌ో లెక్కా పత్రం చూపకపోవడం విడ్డూరమన్నారు.‘సర్కారీ భూములన్నీ అడ్డికి పావుశేరు అమ్మాలనుకుంటున్నారా?. ఔను.. హామీలను అమలు చేయడం చేతకాని కాంగ్రెస్ కు మాటలెక్కువని బడ్జెట్ చూస్తే అర్ధమవుతోంది. 12 వేల పోస్టులకే నోటిఫికేషన్ ఇచ్చిన మీరు 31 వేలకుపైగా ఉద్యోగాలు భర్తీ చేశామని చెప్పడం నిరుద్యోగులను మోసం చేయడమే. రూ.లక్షన్నర కోట్లతో నిర్మిస్తామన్న మూసీ రివర్ ఫ్రంట్ కు బడ్జెట్ లో పైసా కేటాయించని మీరా కేంద్రంపై విమర్శలు చేసేది?రంజాన్ వేడుకలకు రూ.33 కోట్లు కేటాయించిన ప్రభుత్వం హిందువుల పండుగలకు నయాపైసా కేటాయించకపోవడం మతతత్వం కాదా?. ఒక వర్గం ఓట్ల కోసం కాంగ్రెస్ పార్టీ మెజారిటీ హిందూ ప్రజలకు తీవ్రమైన నష్టం చేయడమేనా మైనారిటీ డిక్లరేషన్ అంటే?రుణమాఫీవల్ల రైతులకు లాభం కంటే నష్టమే జరిగిందని ప్రభుత్వమే ఒప్పుకుంది. రైతులకు జరిగిన నష్టాన్ని పూడ్చి డిఫాల్టర్ల జాబితా నుండి తొలగిస్తారా? లేదా? చెప్పాలి. ఏడాదిపాటు నష్టపోయిన ‘రైతు భరోసా’, రూ.500 బోనస్, పంట నష్ట పరిహారం నిధులను కూడా ఈ ఏడాది చెల్లిస్తారా? లేదా?జాతీయ వృద్ధి రేటు కంటే తెలంగాణ వ్రుద్ధి రేటు తక్కువ నమోదు కావడమే 10 ఏళ్ల కాంగ్రెస్, బీఆర్ఎస్ పాలనకు అద్ధం పడుతుంది. కేబినెట్ మంత్రుల మధ్యే సఖ్యత లేదు.. తెలంగాణలో సమసమాజం స్థాపిస్తామనడం శతాబ్దం జోక్. ఇప్పటికైనా పీఎం ఫసల్ బీమాలో చేరాలని నిర్ణయించడం సంతోషం. 90 లక్షల తెల్ల రేషన్ కార్డులుంటే.. 39 లక్షల మందికే గ్యాస్ సబ్సిడీ ఇచ్చి గొప్పలు చెప్పుకోవడం దారుణం. 50 లక్షల మంది అర్హులకు రూ.500 సబ్సిడీని ఎగ్గొట్టి మహిళల్లో వెలుగులు నింపామని చెప్పుకోవడం సిగ్గు చేటు.ఇందిరమ్మ ఇండ్లు, ట్రిపుల్ ఆర్ నిర్మాణంలో కేంద్ర నిధులున్నాయని బడ్జెట్ లో ప్రస్తావించకపోవడం విడ్డూరం. బడ్జెట్‌లోని చివరి పేజీలో ప్రస్తావించిన మహాత్ముడి వ్యాఖ్యలపై కాంగ్రెస్ నేతలు ఆత్మపరిశీలన చేసుకోవాలి. రాష్ట్ర ఆర్దిక పరిస్థితి, అప్పులకు.. మీరిచ్చిన అమలుి కాని హామీలకు మధ్య ఉన్న అంతరాన్ని గ్రహించండి. కాంగ్రెస్ ఇచ్చిన హామీలను రాబోయే ఐదేళ్లలో కూడా అమలు చేయడం అసాధ్యమని బడ్జెట్ లోనే తేలిందిబడ్జెట్‌లో ఏ ఒక్క నియోజకవర్గం ఊసే లేదు.. సీఎంసహా మంత్రులు, కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యేలంతా రాజీనామా చేస్తారా?. కేంద్ర బడ్జెట్ ప్రసంగంలో తెలంగాణ పేరు రాలేదని.. రాష్ట్రానికి ఘోర అన్యాయం ప్రజలను రెచ్చగొట్టిన కాంగ్రెస్ నేతలు రాష్ట్ర బడ్జెట్ లో ఏ ఒక్క జిల్లా, నియోజకవర్గం ప్రస్తావన చేయలేదు కదా... దీనికేం సమాధానం చెబుతారు? బడ్జెట్‌లో పేరు ప్రస్తావించకపోయినంత మాత్రాన ఆ ప్రాంతాలకు అన్యాయం చేసినట్లా? రాజకీయ ప్రయోజనాల కోసం ప్రజల మధ్య చిచ్చుపెట్టాలని చూస్తారా?

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కాంగ్రెస్‌ అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత గురువారం తొలిసారి అసెంబ్లీలో రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టింది. 2024-25 సంవత్సరానికి సంబంధించిన తెలంగాణ బడ్జెట్‌ను రూ. 2,91,159 కోట్లుగా ఆర్థికమంత్రి భట్టి విక్రమార్క ప్రవేశపెట్టారు. ఈ ఏడాది డిసెంబర్ నాటికి రాష్ట్ర అప్పు 6 లక్షల 71 వేల 757 కోట్లుగా ఉందని ఆయన తెలిపారు. కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం వచ్చిన తర్వాత రూ. 35,118 కోట్ల అప్పు తీసుకోగా , రూ. 42 వేల కోట్ల బకాయిలు చెల్లించినట్లు వెల్లడించారు.రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో హైదరాబాద్‌ నగర అభివృద్ధికి, మౌలిక వసతుల కల్పనకు భారీగా రూ. 10 వేల కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో మెట్రో వాటర్‌ వర్స్‌ కోసం రూ. 3,385 కోట్లు, జీహెచ్‌ఎంసీకి రూ. 3,065కోట్లు, మూసీ రివర్‌ ఫ్రంట్‌ ప్రాజెక్టు కోసం రూ.1500 కోట్లు, ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌ ప్రాజెక్టు రూ.1,525 కోట్లు.పాతబస్తీ మెట్రో విస్తరణకు రూ.500 కోట్లు, ఔటర్‌ రింగ్‌ రోడ్డుకు రూ.200 కోట్లు, హైదరాబాద్‌ మెట్రో రైల్‌ ప్రాజెక్టుకు రూ.500 కోట్లు, శంషాబాద్‌ విమానాశ్రయం కోసం రూ. 100 కోట్లు, హెచ్‌ఎండీేఏ పరిధిలో మౌలిక వసతుల కల్పనకు రూ. 500 కోట్లు, హైడ్రా సంస్థకు రూ.200 కోట్లు కేటాయించారు. మెట్రో విస్తరణకు రూ.100 కోట్లు, ఎంఎంటీఎస్‌ రూ. 50 కోట్లు కేటాయించారు.ఈ సందర్భంగా మంత్రి భట్టి విక్రమార్క మాట్లాడుతూ.. శరవేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న చారిత్రాత్మక నగరం హైదరాబాద్‌ను మరింత ప్రణాళికాబద్ధంగా తీర్చిదిద్దేందుకు కట్టుబడి ఉన్నామని పేర్కొన్నారు. హైదరాబాద్ నగర ప్రాధాన్యం దృష్ట్యా నగరాభివృద్ధికి మరింత పెద్దపీట వేశామని తెలిపారు. హైదరాబాద్ అభివృద్ధి మరింత వేగంగా జరగబోతోందని, అందుకే బడ్జెట్ ఫోకస్ ఎక్కువగా సిటిపై పెట్టామని అన్నారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట బడ్జెట్‌పై కేసీఆర్‌ విమర్శలా?.. కేంద్ర బడ్జెట్‌పై ఎందుకు మాట్లాడలేదంటూ ప్రశ్నించారు మంత్రి శ్రీధర్‌బాబు.. కేసీఆర్‌ బీజేపీతో జతకట్టారనడానికి ఇదే నిదర్శనమంటూ వ్యాఖ్యలు చేశారాయన.. రాష్ట్ర బడ్జెట్ పెంచాలని అనుకున్నాం కానీ కేంద్రం నుంచి నిధులు రాలేదు.. సంక్షేమం, అభివృద్ధి సమభాగంలో బడ్జెట్ కేటాయింపులు జరిపామని మంత్రి అన్నారు.వ్యవసాయ రంగానికి న భూతో న భవిష్యత్‌ అనుకుంటున్నాం. హైదరాబాద్‌లో గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా మౌలిక వసతుల కోసం రూ. 10 వేల కోట్లు కేటాయించాం. హైదరాబాద్ ఎకో సిస్టం అభివృద్ధి కోసం 10వేల కోట్లు బడ్జెట్‌లో పెట్టాం. భవిషత్ తరాలకు అవసరం అయ్యేందుకు బడ్జెట్ కేటాయింపులు చేశాం.’’ అని శ్రీధర్‌బాబు వివరించారు.వ్యవసాయనికి 23వేల కోట్లు గత ప్రభుత్వం పెడితే.. ఇప్పుడు 72వేల కోట్లు పెట్టాం. వట్టి మాటలు మేము చెప్పడం లేదు.. కేసీఆర్ చెప్పి వెళ్ళారు. హైదరాబాద్ అభివృద్ధి మరింత వేగంగా జరగబోతోంది అందుకే బడ్జెట్ ఫోకస్ ఎక్కువగా సిటిపై పెట్టాం. మాకు ఒక విజన్ ఉంది.. 2004లో మహిళలను లక్షాధికారులను చేసి చూపాం. మేము అప్పులు తెచ్చి.. గత ప్రభుత్వం చేసిన అప్పులకు వడ్డీలు కడుతున్నం. జులై వరకు 35వేల కోట్లు అప్పు చేసి 42వేల కోట్ల వడ్డీలు కట్టాం. రాష్ట్రం పై కేసీఆర్‌కు ప్రేమ ఉంటే నిన్న ఎందుకు రాలేదు?. కేంద్రం నుంచి పిలుపు రాగానే కేసీఆర్ ఇక్కడికి వచ్చి మాట్లాడి పోయారు. తెలంగాణ హక్కుల కోసం కేంద్రాన్ని అడుగుతాం’’ అని శ్రీధర్‌బాబు పేర్కొన్నారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: తెలంగాణ బడ్జెట్‌పై మాజీ సీఎం కేసీఆర్‌ చేసిన వ్యాఖ్యలకు మంత్రి సీతక్క కౌంటర్‌ ఇచ్చారు. కేంద్ర బడ్జెట్‌పై స్పందించని కేసీఆర్‌, రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ మీద మాట్లాడటం విడ్డూరంగా ఉందన్నారు. ఈమేరకు అసెంబ్లీ ప్రాంగణంలో ఆమె మాట్లాడుతూ.. తెలంగాణకు ద్రోహం చేసిన కేంద్ర బడ్జెట్‌ను నిరసిస్తూ అసెంబ్లీ తీర్మానం చేస్తే కేసీఆర్‌ ఎందుకు రాలేదని ప్రశ్నించారుజ కేంద్ర బడ్జెట్ పై మాట్లాడని కేసీఆర్‌... రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ను విమర్శించడం ఆయన విజ్ఞతకే వదిలేస్తున్నట్లు తెలిపారు.బీజేపీతో ఒప్పందంలో భాగంగానే అసెంబ్లీ కి వచ్చిన మొదటి రోజే రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్ని కేసీఆర్‌ టార్గెట్ చేస్తున్నాడని సీతక్క విమర్శలు గుప్పించారు. కేంద్రంలోని బీజేపీ మెప్పుకోసమే ఆయన రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ను విమర్శిస్తున్నారని మండిపడ్డారు. ఇందుకు ఆరు నెలల తర్వాత అసెంబ్లీ సమావేశాలకు కేసీఆర్‌ రావడమే అందుకు నిదర్శనమని అన్నారు.కాగా తెలంగాణ బడ్జెట్‌.. రాష్ట్ర ప్రజల ఆశలపై నీళ్లు జల్లేలా ఉందని కేసీఆర్‌ మండిపడ్డారు. తమ పాలనలో ఎన్నో పథకాలు పెడితే.. వాటన్నింటిని కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం అటకెక్కించిందని మండిపడ్డారు. రైతులకు, మత్య్సకారులకు.. ఇలా వర్గానికి మేలు చేసేలా లేదు. ఐటీ, పారిశ్రామిక విధానాలు లేవు. తెలంగాణ బడ్జెట్‌ ఒట్టి గ్యాస్‌.. ట్రాష్‌. బడ్జెట్‌లో ఆర్థిక మంత్రి ఒత్తి ఒత్తి ఆర్థిక మంత్రి మాట్లాడారే తప్ప.. కొత్తగా ఏమీ చెప్పలేదు. ఏదో కథ చెప్పినట్లు.. రాజకీయ ప్రసంగంలా ఉందే తప్పా.. ఏ ఒక్క వర్గానికి మేలు చేసేలా లేదన్నారు.

హైదరాబాద్‌, సాక్షి: తెలంగాణ బడ్జెట్‌.. ప్రజల ఆశలపై నీళ్లు జల్లేలా ఉందని మాజీ ముఖ్యమంత్రి, బీఆర్‌ఎస్‌ అధినేత కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్‌రావు మండిపడ్డారు. గురువారం మధ్యాహ్నాం బడ్జెట్‌ ప్రసంగం ముగిసిన తర్వాత అసెంబ్లీ మీడియా పాయింట్‌ వద్ద ఆయన మీడియాతో మాట్లాడారు.మా పాలనలో ఎన్నో పథకాలు పెడితే.. వాటన్నింటిని కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం అటకెక్కించిందని కేసీఆర్‌ మండిపడ్డారు. రైతులకు, మత్య్సకారులకు.. ఇలా వర్గానికి మేలు చేసేలా లేదు. ఐటీ, పారిశ్రామిక విధానాలు లేవు. తెలంగాణ బడ్జెట్‌ ఒట్టి గ్యాస్‌.. ట్రాష్‌. బడ్జెట్‌లో ఆర్థిక మంత్రి ఒత్తి ఒత్తి ఆర్థిక మంత్రి మాట్లాడారే తప్ప.. కొత్తగా ఏమీ చెప్పలేదు. ఏదో కథ చెప్పినట్లు.. రాజకీయ ప్రసంగంలా ఉందే తప్పా.. ఏ ఒక్క వర్గానికి మేలు చేసేలా లేదన్నారు. ప్రభుత్వం ఏర్పాడ్డాక వీళ్లకు ఆరు మాసాల సమయం ఇద్దామని అనుకున్నామని, కానీ బడ్జెట్‌ చూశాక ఒక పాలసీ లేకుండా ఉందని అన్నారు. రైతు భరోసా ప్రస్తావనే లేదు.. ఇది పూర్తిగా రైతు శత్రుత్వ ప్రభుత్వమని విమర్శించారు. భవిష్యత్తులో ఈ బడ్జెట్‌పై ప్రభుత్వాన్ని చీల్చిచెండతామని అన్నారాయన.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఎంతో ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన మూసీ ప్రక్షాళన, అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుకు కేంద్రం ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో ఒక్క రూపాయి కూడా కేటాయించ లేదు. దీంతో మొత్తం భారమంతా రాష్ట్రంపైనే పడనుంది. మూసీ ప్రక్షాళన ప్రాజెక్టు కోసం కేంద్రం సుమారు రూ.10 వేల కోట్ల నిధులను కేటాయించాలని రాష్ట్రం కోరింది. ఈ మేరకు ముఖ్యమంత్రి రేవంత్‌రెడ్డి, మంత్రులు స్వయంగా కేంద్రమంత్రులను కలిసి విజ్ఞప్తి చేశారు. అయినప్పటికీ కేంద్రం నుంచి ఎలాంటి కేటాయింపులు లేకపోవడంతో మూసీ భారాన్ని పూర్తిగా రాష్ట్రమే భరించవలసిన వచి్చంది. ⇒ ఇక మెట్రో రైలు రెండో దశ ప్రాజెక్టుపైన డీపీఆర్‌లో జాప్యం కారణంగా ఈ ప్రాజెక్టును కేంద్రానికి సమరి్పంచడంలో ఆలస్యం జరిగింది. బడ్జెట్‌ కంటే ముందే ఈ ప్రాజెక్టుపైన కేంద్రానికి డీపీఆర్‌ను సమరి్పంచి ఉంటే నిధుల కేటాయింపులో ప్రాధాన్యత ఉండేది. కానీ ఆ దిశగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఎలాంటి చర్యలు తీసుకోలేదు. దీంతో మెట్రో రెండో దశను కూడా ప్రస్తుతానికి రాష్ట్ర నిధులతోనే ప్రారంభించవలసిన పరిస్థితి నెలకొంది. ఈ క్రమంలో ఈ రెండు ముఖ్యమైన ప్రాజెక్టుల కోసం రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో ఏ మేరకు నిధులు కేటాయించనున్నారనేది చర్చనీయాంశంగా మారింది. ⇒ సికింద్రాబాద్‌ నుంచి శామీర్‌పేట్‌ వరకు ఎలివేటెడ్‌ కారిడార్, మేడ్చల్‌ రూట్‌లో ఫ్లై ఓవర్ల నిర్మాణాలను సైతం ప్రభుత్వం ఎంతో ప్రతిష్టాత్మకంగా భావించి పనులకు శంకుస్థాపన చేసింది. ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టనున్న బడ్జెట్‌లో సిటీ ప్రాజెక్టులే అత్యంత కీలకం కానున్నాయి. ఎంజీబీఎస్‌ నుంచి ఫలక్‌నుమా వరకు 5.5 కిలోమీటర్ల పాతబస్తీ మెట్రో కోసం నిధులు విడుదల చేయకపోవడం వల్ల పనులు ప్రారంభం కాలేదు. మూసీకి రూ.వెయ్యి కోట్లు ఇవ్వనున్నట్లు గత ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌లో ప్రకటించారు. ప్రస్తుతం ఈ ప్రాజెక్టు సర్వే పనులు కొనసాగుతున్నాయి. నగరంలోని వివిధ ప్రాంతాలను అనుసంధానం చేస్తూ నిరి్మంచనున్న 70 కిలోమీటర్ల మెట్రో రెండో దశకు సుమారు రూ.20 వేల కోట్లకు పైగా వ్యయం కానున్నట్లు ప్రాథమికంగా అంచనా వేశారు. మెట్రో మొదటి దశను పీపీపీ పద్ధతిలో నిరి్మంచగా, రెండో దశ ప్రాజెక్టును మాత్రం ప్రభుత్వమే చేపట్టింది. ఇదీ రెండో దశ మెట్రో... ⇒ నాగోల్‌ నుంచి ఎల్‌బీనగర్‌ వరకు అక్కడి నుంచి శంషాబాద్‌ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం వరకు రెండో దశలో చేపట్టనున్నారు. ⇒ అలాగే ఎల్‌బీనగర్‌ నుంచి హయత్‌నగర్, మియాపూర్‌ నుంచి బీహెచ్‌ఈఎల్‌ వరకు, రాయదుర్గం నుంచి ఫైనాన్షియల్‌ డిస్ట్రిక్ట్‌ వరకు రెండో దశలోనే పూర్తికావలసి ఉంది. అలాగే ఎయిర్‌పోర్ట్‌ రూట్‌లోనే మైలార్‌దేవ్‌పల్లి నుంచి హైకోర్టు వరకు మరో లైన్‌ను నిర్మించనున్నారు. ⇒ ఎయిర్‌పోర్ట్‌ కారిడార్, హయత్‌నగర్‌ కారిడార్‌లలో అధికారులు, ఇంజనీరింగ్‌ నిపుణులు, నేషనల్‌ హైవేస్‌ అథారిటీ అధికారులు క్షేత్రస్థాయిలో పర్యటించి అలైన్‌మెంట్‌లు, స్టేషన్‌లను ఖరారు చేశారు. ⇒ రెండో దశ డీపీఆర్‌ను సిస్టా కన్సల్టెన్సీకి అప్పగించారు. ప్రస్తుతం ఇది తుది దశకు చేరుకుంది. నిధులిస్తే పనులు ప్రారంభం... ⇒ సికింద్రాబాద్‌ ప్యారడైజ్‌ నుంచి ఔటర్‌ రింగ్‌రోడ్డు జంక్షన్‌ వరకు సుమారు రూ.2232 కోట్ల అంచనాలతో 18.10 కిలోమీటర్ల మేర చేపట్టనున్న ఎలివేటెడ్‌ కారిడార్‌ నిర్మాణానికి శంకుస్థాపన చేశారు. ⇒ ఈ ప్రాజెక్టు కోసం వివిధ చోట్ల సుమారు 197 ఎకరాలకు పైగా భూములను సేకరించవలసి ఉంటుందని అధికారులు గుర్తించారు. ఇందులో రక్షణ శాఖకు చెందిన భూములే 113 ఎకరాల వరకు ఉన్నాయి. ⇒ ఈ మార్గంలో తొలగించవలసిన కట్టడాలు, సేకరించాల్సిన భూములపైన కూడా క్షేత్రస్థాయి సర్వేలు పూర్తయ్యాయి. ⇒ ప్రభుత్వం నిధులను విడుదల చేసిన వెంటనే పనులు చేపట్టేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నట్లు హెచ్‌ఎండీఏ అధికారులు తెలిపారు. ఈ బడ్జెట్‌లో మురిపిస్తారా... ⇒ మూసీ అభివృద్ధి పనులు మొదలయ్యాయి. నదికి రెండు వైపులా 50 మీటర్ల పరిధిలో సామాజిక, ఆరి్థక సర్వే కొనసాగుతోంది. ⇒ గండిపేట్‌ నుంచి ఘట్కేసర్‌ వరకు సుమారు 55 కిలోమీటర్ల మార్గంలో ఉన్న మూసీ నదిని పూర్తిగా ప్రక్షాళన చేసి అభివృద్ధి చేయనున్నారు. ⇒ నదికి రెండు వైపులా 50 మీటర్ల పరిధిలో సుమారు 12,500 నిర్మాణాలను తొలగించవలసి ఉంటుందని అధికారులు గుర్తించారు. ⇒ ఇళ్లు, ఆస్తులు కోల్పోయిన వారికి పరిహారం కోసం పెద్ద మొత్తంలో ఖర్చయ్యే అవకాశం ఉన్నట్లు అంచనా. ⇒ అలాగే ఎస్‌టీపీలు, నదికి ఇరువైపులా రహదారులు, ఐటీ టవర్లు, మెట్రో రైలు వంటి భారీ నిర్మాణాలను ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: పదేళ్ల క్రితం ఏర్పాటైన తెలంగాణ రాష్ట్రం ఆంధ్రప్రదేశ్‌ నుంచి మిగులు బడ్జెట్‌తో విడిపోయింది. 2014–15 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను అప్పటి ఆర్థిక మంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనల్లో రాష్ట్ర ఖజానా ప్రారంభ నిల్వ రూ.2,544 కోట్లుగా చూపెట్టారు. ఆ ఏడాది అసెంబ్లీ అనుమతి పొందిన మొత్తం బడ్జెట్‌ రూ.1.06 లక్షల కోట్లు. లక్ష కోట్ల నుంచి అంచెలంచెలుగా పెరిగిన తెలంగాణ బడ్జెట్‌ పరిమాణం ఇప్పుడు రూ.2.75 లక్షల కోట్లకు చేరుకుంది.అంటే బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలు దాదాపుగా మూడు రెట్లు పెరిగాయన్న మాట. ప్రతిపాదనల మాట అటుంచితే బడ్జెట్‌ ఖర్చులో కూడా ఏటేటా పెరుగుదల కనిపిస్తోంది. 2014–15 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రెవెన్యూ ఖర్చు రూ.62,306 కోట్లు కాగా, ఆ తర్వాత వరుసగా రూ.97,922 కోట్లు, రూ.1.33 లక్షల కోట్లు.. ఇలా పెరుగుతూ 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను రూ.2.01 లక్షల కోట్లకు చేరింది. సొంత పన్ను ఆదాయమే కీలకం..ఏ రాష్ట్రమైనా ఆర్థిక వనరులు సమకూర్చుకోవడంలో, ముఖ్యంగా రాష్ట్ర సొంత ఆదాయాన్ని (ఎస్‌వోటీ) పెంచుకోవడంలో సఫలీకృతమైతే ఆ రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థ పటిష్టంగా ఉన్నట్టే. ఈ కోణంలో పదేళ్ల తెలంగాణ రాష్ట్రం సుస్థిరతను సాధించిందని, సొంత పన్నుల ఆదాయం భారీగా పెరిగిందని గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. రాష్ట్రం ఏర్పడిన రోజు 2014–15 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.50 వేల కోట్ల వరకు ఉన్న సొంత పన్నుల ఆదాయం ఇప్పుడు 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సర ప్రతిపాదనల్లో లక్ష కోట్లు దాటింది.అప్పుల కుప్పలేపదేళ్లలో తెలంగాణ అప్పుల మూటను కూడగట్టుకుంది. రాష్ట్రం ఏర్పాటయ్యే నాటికి రూ.72,658 కోట్ల అప్పులుండగా.. ఇప్పుడు బడ్జెట్‌ లెక్కల ప్రకారం రూ.5 లక్షల కోట్లు దాటాయి. నికర అప్పు, పూచీకత్తులతో కలిపితే రూ.7 లక్షల కోట్లు దాటుతోంది. తలసరి ఆదాయంలో గణనీయ వృద్ధి సాధించిన రాష్ట్రం, తలసరి అప్పులోనూ అదే స్థాయిలో వృద్ధి సాధించడం గమనార్హం. అప్పులకు వడ్డీల చెల్లింపులకే రూ.22 వేల కోట్లు బడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించాల్సి వస్తోంది. 2036 కల్లా కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుకు చేసిన ఖర్చు రూ.86 వేల కోట్లు, వడ్డీ రూ.54 వేల కోట్లు కలిపి రూ.1.40 లక్షల కోట్లు చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.ఈ ఒక్క ప్రాజెక్టు కోసమే ఏటా రూ.12 వేల కోట్లు చెల్లించాల్సి వస్తుందని ఆర్థిక శాఖ అంచనా వేస్తోంది. అయితే గోదావరి జలాలను ఎత్తిపోయడం ద్వారా లక్షల ఎకరాలకు సాగు నీరందించే ప్రాజెక్టు కోసం పదేళ్లలో రూ.84 వేల కోట్లు ఖర్చు చేయగలగడం, రైతుబంధు లాంటి పథకాలను ప్రవేశపెట్టి సజావుగా అమలు చేస్తుండడం తెలంగాణ ఆర్థిక వ్యవస్థ సాధించిన విజయాలుగానే చెప్పుకోవాలి. కానీ అప్పులు పెరిగినా ఆస్తుల కల్పన ఆశించిన స్థాయిలో జరగలేదనే అపవాదు కూడా తెలంగాణకు ఉంది. 2014–15లో ఆస్తుల కల్పన కింద చేయాల్సిన మూలధన వ్యయం రూ.15వేల కోట్లు దాటితే, 2024–25లో అది రూ.29,669 కోట్లకు మాత్రమే చేరింది. ఇవి కేవలం ప్రతిపాదనలే కాగా, ఖర్చు అంతకంటే తక్కువే ఉండడం గమనార్హం.

ప్రభుత్వం ఆత్మహత్య చేసుకునే పరిస్థితి.. అప్పులు, మిత్తీలతో తీవ్ర భారం ఇన్నాళ్లూ తెలంగాణను అబద్ధాలకు పర్యాయపదంగా మార్చారు. ఆ అబద్ధాలు వినడం అలవాటైన వారికి మా బడ్జెట్‌ కొత్తగా అనిపించవచ్చు. అప్పులు చేసిన రైతులు మిత్తీలు కట్టలేక ఆత్మహత్య చేసుకున్నట్టుగా.. ఇరిగేషన్‌ శాఖ అప్పులు, మిత్తీలతో ప్రభుత్వం ఆత్మహత్య చేసుకునే పరిస్థితి ఉంది. – సీఎం రేవంత్‌ రెడ్డి   సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ఆరు ‘గ్యారంటీ’లకు.. రాష్ట్రంలోని గ్రామీణ ప్రాంతాల అభివృద్ధికి పెద్దపీట వేస్తూ కాంగ్రెస్‌ సర్కారు తమ తొలి బడ్జెట్‌ను తెచ్చింది. మొత్తంగా రూ.2,75,891 కోట్లతో ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టగా.. అందులో ఆరు గ్యారంటీలకు రూ.53,196 కోట్లు, గ్రామీణాభివృద్ధికి రూ.40,080 కోట్లు కేటాయించింది. మొత్తం బడ్జెట్‌ పద్దులో ఈ రెండింటికి కలిపి మూడో వంతు మేర నిధుల కేటాయింపు ఉండటం గమనార్హం. మహాలక్ష్మి, రైతుభరోసా, గృహజ్యోతి, ఇందిరమ్మ ఇళ్లు్ల, చేయూత, యువ వికాసం హామీల అమలుకు కట్టుబడి ఉన్నట్టు ప్రకటించింది. గ్రామాల వికాసానికి తోడ్పడేలా రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘం సూచించిన మేరకు భారీగా నిధులు ఇస్తున్నట్టు పేర్కొంది. ఈ రెండింటితోపాటు సంక్షేమం, విద్యా రంగానికి గణనీయంగా ప్రతిపాదనలు చేసింది. అయితే కీలకమైన వ్యవసాయ శాఖతోపాటు వైద్యారోగ్య రంగానికి కోతపెట్టింది.  అప్పుల సమీకరణ ఎక్కువే.. శనివారం ఆర్థిక మంత్రి మల్లు భట్టి విక్ర మార్క 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌ను అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టారు. గతబడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించిన రుణాల­కంటే ఏకంగా 50 శాతం ఎక్కువగా ఈసారి అప్పుల పద్దు చూపారు. 2023–24లో బహిరంగ మార్కెట్‌ నుంచి రూ.40,615.68 కోట్లు రుణ సమీ కరణ చేయనున్నట్టు పేర్కొ­నగా, ఈసారి ఏకంగా రూ.59,625 కోట్లకు పెంచారు. ఇతర రుణాలు కూడా కలిపి గత బడ్జెట్‌లో రూ.55,277.698 కోట్లు చూపగా.. ఈసారి మొత్తంగా రూ.68,585.21 కోట్ల మేర రుణాలు సమీకరించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. మొత్తం బడ్జెట్‌లో ఇది 25శాతం కావడం గమనార్హం. ఇక గతంలో చేసిన అప్పుల వాయిదాలు, వడ్డీల చెల్లింపుకోసం తాజా బడ్జెట్‌లో రూ.35,868 కోట్లు చూపెట్టారు. ఇది మొత్తం బడ్జెట్‌లో 12శాతానికిపైనే. తగ్గిన రాష్ట్ర వృద్ధిరేటు రాష్ట్ర వృద్ధిరేటు 2022–23తో పోలిస్తే 14.7 శాతం నుంచి 2023–24లో 11.3 శాతానికి తగ్గిందని, వ్యవసాయ వృద్ధిరేటు మైనస్‌లో పడిపోయిందని ¿¶ట్టి  వెల్లడించారు. అయితే ఇది ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌ మాత్రమేనని, జూన్‌లో ప్రవేశపెట్టే పూర్తిస్థాయి బడ్జెట్‌లో.. బడ్జెట్‌ పరిమాణం, శాఖల కేటాయింపుల్లో మార్పు­లు జరిగే అవకాశం ఉందని ప్రభుత్వ వర్గాలు చెప్తున్నాయి. పన్ను ఆదాయంపైనే ఆశలు ఈ సారి బడ్జెట్‌లో పన్నుల ఆదాయం అంచనా రూ.20 వేల కోట్లు పెరిగింది. రాష్ట్ర వృద్ధిరేటు నిలకడగా ఉన్న నేపథ్యంలో సొంత పన్ను రాబడుల అంచనాను రూ.1.38 లక్షల కోట్లుగా చూపారు. గత బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలతో పోలిస్తే ఇది రూ.7వేల కోట్లు ఎక్కువ. దీంతోపాటు కేంద్ర పన్నుల్లో వాటా, పన్నేతర ఆదాయం, గ్రాంట్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌లు కలిపి ఈసారి రెవెన్యూ రాబడుల రూపంలో రూ.2,05,601.50 కోట్లు సమకూరుతాయని అంచనా వేశారు. గత బడ్జెట్‌లో రెవెన్యూ రాబడుల అంచనా రూ.2,16,566.97 కోట్లుకాగా.. తాజాగా సవరించిన అంచనాల్లో రూ.1,78,172.95 కోట్లుగానే ఉంది. అంటే గత బడ్జెట్‌ కంటే రూ.11వేల కోట్లు తక్కువగా.. సవరించిన అంచనాల కంటే రూ.27 వేలకోట్లు ఎక్కువగా రెవెన్యూ రాబడులను చూపారు. బడ్జెట్‌లో కొన్ని కీలక అంశాలివీ.. ► ప్రతి మండలంలో తెలంగాణ పబ్లిక్‌ స్కూల్స్‌  ► గురుకుల సొసైటీ ఆధ్వర్యంలో రెండు ఎంబీఏ కాలేజీలు  ► ప్రతి నియోజకవర్గానికి 3,500 చొప్పున ఇందిరమ్మ గృహాలు  ► త్వరలో ఉస్మానియా ఆస్పత్రికి కొత్త భవనం  ► 200 యూనిట్ల ఉచిత విద్యుత్, రూ.500కే సిలిండర్‌పై త్వరలో మార్గదర్శకాలు  ► మూసీ ప్రక్షాళనకు రూ.1,000 కోట్లు  ► కాంగ్రెస్‌ చేపట్టిన ప్రాజెక్టుల పూర్తికి ప్రాధాన్యం  కీలక కేటాయింపుల తీరు ఇదీ.. సంక్షేమ రంగాలకు గత బడ్జెట్‌లో రూ.33,416 కోట్లు కేటాయించగా.. ఈసారి రూ.45,149 కోట్లకు పెంచారు. అయితే ఎస్సీ, ఎస్టీల అభివృద్ధి, కల్యాణలక్ష్మి కోసం ప్రత్యేక పద్దులు చూపలేదు. సంక్షేమశాఖలకు కేటాయించిన నిధుల్లోంచే వీటికి ఖర్చు చేయనున్నట్టు ప్రభుత్వ వర్గాలు చెప్తున్నాయి. విద్యాశాఖకు గత బడ్జెట్‌కన్నా ఒక శాతం అధికంగా రూ.21 వేల కోట్లు ఇచ్చారు. వ్యవసాయ రంగానికి గతంలో కంటే రూ.7వేల కోట్లు తక్కువగా.. రూ.19,746 కోట్లే చూపారు. రైతుబంధు పథకం అమలును సమీక్షించే క్రమంలో నిధులు తగ్గాయి. వైద్యారోగ్య శాఖ పద్దులో గతంతో పోలిస్తే రూ.700 కోట్లు తగ్గాయి. 4 లక్షల ఇందిరమ్మ ఇళ్ల నిర్మాణానికి వీలుగా గృహనిర్మాణ శాఖ రూ.25వేల కోట్ల నిధులు కోరగా.. రూ.7,400 కోట్లు మాత్రమే కేటాయించారు. హౌజింగ్‌ శాఖ భూములు అమ్మి ఇళ్లు కట్టించే అవకాశం ఉందని అంటున్నారు. ప్రతిపాదనలు, వాస్తవ ఖర్చుకు భారీ వ్యత్యాసం 2023–24 బడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించిన నిధులు, చేసిన వాస్తవ ఖర్చులకు చాలా తేడా ఉందని కాంగ్రెస్‌ సర్కారు బడ్జెట్‌ గణాంకాల్లో పేర్కొంది. గత ఏడాది బడ్జెట్‌ రూ.2,90,296 కోట్లుకాగా.. సవరించిన అంచనాల ప్రకారం ఇది రూ.2,24,624.87 కోట్లకే పరిమితమైంది. ఆ మొత్తానికి రూ.50 వేల కోట్లు అదనంగా కలిపి.. తాజాగా రూ.2,75,890.69 కోట్లతో 2024–25 బడ్జెట్‌ను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించింది. ► పన్ను రాబడుల విషయానికి వస్తే.. 2023–24లో రూ.1,31,028.65 కోట్లు ఆదాయం వస్తుందని అంచనా వేయగా, రూ.13 వేల కోట్లు తక్కువగా రూ.1,18,195.10 కోట్లు మాత్రమే సమకూరుతున్నట్టు సవరణ బడ్జెట్‌లో అంచనా వేశారు. ► కేంద్ర పన్నుల్లో వాటా కింద గత బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనల కంటే రూ.2 వేల కోట్లు ఎక్కువగా రూ.23,216.52 కోట్లు అందనున్నట్టు సవరణ బడ్జెట్‌లో పేర్కొన్నారు. అయితే పన్నేతర ఆదాయం అంచనాల మేరకు రూ.22,808.31 కోట్లు సమకూరుతున్నట్టు వివరించారు. ► 2023–24 బడ్జెట్‌లో గ్రాంట్స్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ పద్దు కింద కేంద్రం నుంచి రూ.41,259.17 కోట్లు వస్తాయని అంచనా వేయగా.. సవరించిన అంచనాల్లో కేవలం రూ.13,953.02 కోట్లే అందుతున్నట్టు తేల్చారు. ► బహిరంగ మార్కెట్‌ రుణాలు ఆశించిన మేర సమకూరాయి. కేంద్రం నుంచి రూ.4,102 కోట్లు వస్తాయనుకుంటే, రూ.1,500 కోట్లే అందనున్నట్టు సవరించిన అంచనాలు చెప్తున్నాయి.  సంక్షేమానికి రూ.45,149 కోట్లు తాజా బడ్జెట్‌లో శాఖల వారీగా కేటాయించిన ప్రభుత్వం  సంక్షేమశాఖలకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో భారీగా నిధులు కేటాయించింది. గత కొన్నేళ్లుగా కేటాయింపులు అరకొరగా ఉండడంతో సతమతమవుతున్న సంక్షేమ శాఖలకు, అనుబంధ విభాగాలకు తాజా బడ్జెట్‌ కాస్త ఊరట ఇచ్చే విధంగా ఉందని ఆర్థిక నిపుణులు అన్నారు.  సంక్షేమ శాఖలకు అనుబంధంగా ఉన్న ఆర్థిక సహకార సంస్థలకు కొత్త కార్యక్రమాలు చేపట్టేలా కేటాయింపులున్నాయి. గడిచిన రెండేళ్లతో పోలిస్తే ఈ దఫా కేటాయింపులు భారీగా పెరిగాయి. ఎస్సీ అభివృద్ధి, గిరిజన సంక్షేమం, బీసీ సంక్షేమ శాఖలతో పాటు మైనార్టీ సంక్షేమ శాఖలకు 2024–25 సంవత్సరంలో రూ.45,149 కోట్లను తాజా బడ్జెట్లో కేటాయించినట్లు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వెల్లడించింది. ఈ బడ్జెట్‌లో నాలుగు సంక్షేమ శాఖలకు గతేడాది కంటే రూ.11,733 కోట్లు అధికంగా కేటాయించారు. తాజాగా జరిపిన కేటాయింపుల్లో అత్యధికంగా ఎస్సీ అభివృద్ధి శాఖకు కేటాయించారు. గత కేటాయింపులతో పోలిస్తే ఈ దఫా గిరిజన సంక్షేమ శాఖకు అదనంగా రూ.9,048 కోట్లు కేటాయించడం గమనార్హం. 2023–24 వార్షిక బడ్జెట్లో దళితబంధు పథకం కింద రూ.17,700 కోట్లు కేటాయించినప్పటికీ ప్రభుత్వం పైసా ఖర్చు చేయకపోగా.. ఈసారి బడ్జెట్లో దళితబంధు ప్రస్తావనే లేదు. వెనుకబడిన తరగతుల సంక్షేమ శాఖకు కూడా గత బడ్జెట్‌ కంటే రూ.1,771 కోట్లు అధికంగా కేటాయించారు. మైనార్టీ సంక్షేమ శాఖకు కూడా గత బడ్జెట్‌ కంటే రూ.62 కోట్లు పెరిగాయి.   విద్యకు రూ.21 వేల కోట్లు గత ఏడాది కన్నా 1.05 శాతం అదనం గత ఏడాదితో పోలిస్తే విద్యారంగానికి మధ్యంతర బడ్జెట్‌లో 1.05 శాతం నిధులు పెరిగాయి. గత ఏడాది మొత్తం బడ్జెట్‌లో ఈ రంగానికి రూ.16,092 కోట్లు (6.7శాతం) ఇవ్వగా, ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో రూ. 21,389 కోట్లు (7.5శాతం) కేటాయించారు. అయితే పాఠశాల విద్యలోనే ఈ పెరుగుదల ఎక్కువగా కనిపిస్తోంది. గతంలో పోలిస్తే రూ.13 వేల కోట్ల నుంచి రూ.17,931 కోట్లకు నిధులు పెంచారు. టీచర్లకు ఇంక్రిమెంట్లు ఇవ్వడం వల్ల పెరిగిన వేతనాలు, పీఆర్‌సీ వల్ల పెరిగే జీతాలకే ఈ నిధులు సరిపోయే అవకాశముంది. గత ప్రభుత్వం  చేపట్టిన ‘మన ఊరు–మనబడి’ఊసే బడ్జెట్‌లో కనిపించలేదు. మండలానికో ఇంటర్నేషనల్‌ స్కూల్‌ ఏర్పాటు చేస్తామని మేనిఫెస్టోలో చెప్పిన కాంగ్రెస్, బడ్జెట్‌లో రూ.500 కోట్లు కేటాయించింది. ఉన్నతవిద్యకు రూ.2,959.10 కోట్లు, సాంకేతికవిద్యకు రూ. 487.64 కోట్లు కేటాయించారు. 65 ఐటీఐలను కొత్తగా తేబోతున్నట్టు చెప్పినా, ఇవి ప్రైవేట్‌ రంగంలోనే అని స్పష్టత ఇచ్చింది. నైపుణ్య వర్సిటీపె అధ్యయనం చేస్తున్నట్టు వెల్లడించింది. కల్యాణలక్ష్మికి కానరాని ప్రత్యేక పద్దు సంక్షేమ శాఖల నిధుల నుంచే ఖర్చు చేసే అవకాశం  పేదింటి ఆడబిడ్డ పెళ్లికి ఆర్థికసాయం అందించే కల్యాణలక్ష్మి, షాదీముబారక్‌ పథకాల ప్రత్యేక పద్దు తాజా బడ్జెట్‌లో కానరాలేదు. ఇదివరకు ఈ పథకాలకు ప్రత్యేకంగా పద్దులు కేటాయించగా, ఈసారి వాటి ఊసెత్తలేదు. ఈ పథకాలకు 2023–24, 2022–23 ఆర్థిక సంవత్సరాల్లో రూ.3210 కోట్లు, రూ. 2,750 కోట్లు కేటాయించారు. సంక్షేమ శాఖల ద్వారానే ఈ పథకాలు అమలవుతున్నాయి. ఈసారి సంక్షేమశాఖలకు నిధులు పెంచడంతో ఈ రెండు పథకాల నిర్వహణను వాటికే అప్పగించినట్లు కనిపిస్తోంది. కాంగ్రెస్‌ మేనిఫెస్టోలో  కల్యాణలక్ష్మి, షాదీముబారక్‌ పథకాలకు అదనంగా తులం బంగారం ఇస్తామని ప్రకటించారు. కానీ, తాజా బడ్జెట్‌లో ఆ రెండు పథకాల ప్రస్తావన లేకపోగా, తులం బంగారం అంశాన్ని కూడా చేర్చలేదు.    ఇందిరమ్మ ఇళ్లకు అప్పులే దిక్కా? రూ.20,000 కోట్లు కావాల్సి ఉండగా.. కేటాయించింది రూ.7,740 కోట్లే తెలంగాణలో ఇందిరమ్మ ఇళ్లను భారీ ఎత్తున చేపట్టాలని నిర్ణయించిన కాంగ్రెస్‌ ప్రభు­త్వం అందుకు కావాల్సిన నిధుల విషయంలో మాత్రం స్పష్టతనివ్వలేదు. తాజా బడ్జెట్‌లో పేదల ఇళ్ల కోసం రూ.7740 కోట్లను ప్రతిపా­దిం­చింది. ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో నియోజక­వర్గానికి 3500 ఇళ్లు చొప్పున నిర్మించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్టు బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో భట్టి విక్రమార్క ప్రకటించారు. ఆ ఇళ్లను పూర్తి చేయాలంటే రూ.20 వేల కోట్ల వరకు అవసరమవుతాయి. గృహనిర్మాణ శాఖ కూడా రూ.25 వేల కోట్లు కావాలని ఆర్థిక శాఖను కోరింది. కానీ నిధులు అతి తక్కువగా ప్రతిపాదించటం విశేషం.  అందుకే కేటాయింపులు తగ్గించారా? ఇందిరమ్మ ఇళ్ల నిర్మాణానికి ప్రభుత్వం నేరుగా నిధులు కేటాయించకుండా, కేంద్రం ఇచ్చే సాయం, రుణాలతో చేపట్టనుందన్న మాటలూ వినిపిస్తున్నాయి. ఇప్పటికే హడ్కో నుంచి రూ.3 వేల కోట్లను రుణంగా తీసుకోవాలని గృహనిర్మాణ సంస్థ నిర్ణయించింది. పట్టణ ప్రగతి పక్కకే!  పురపాలనకు రూ.11,692 కోట్లు రాష్ట్రంలోని పట్టణాల అభివృద్ధికి బడ్జెట్‌లో తక్కువ కేటాయింపులే జరిగాయి. హైదరాబాద్‌ (జీహెచ్‌ఎంసీ) మిన­హా రాష్ట్రంలోని 129 మునిసిపాలిటీలు, 12 కార్పొరేషన్లలో అభివృద్ధి పనులు, జీతభత్యా­లు, నిర్వహణ వ్యయాల కింద ఈ మొత్తం కేటాయించారు. గత ఏడాది బడ్జెట్‌లో జరిపిన రూ. 11,372 కోట్ల కేటాయింపుల కన్నా ఈసారి రూ.320 కోట్లు మాత్రమే అధికం. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టాలని భావి­స్తున్న మూసీ రివర్‌ ఫ్రంట్‌ ప్రాజెక్టుకు ఈసారి రూ.1,000 కోట్లు కేటాయించారు. కాగా గత ప్రభుత్వంలో పట్టణ ప్రగతి పేరిట చేపట్టిన కార్యక్రమాల ఊసు ఈసారి లేకపో­వడంతో ఆ కార్యక్రమాన్ని ఎత్తివేసిన­ట్టేనని పురపాలక వర్గాలు చెబుతున్నాయి. స్మార్ట్‌ సిటీ ప్రాజెక్టులు, హైదరాబాద్‌ మెట్రో ప్రాజెక్టులకు బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు లేకపోవడం గమనార్హం.  

తెలంగాణ రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ 2024-25ను రాష్ట్ర ఆర్థిక మంత్రి, డిప్యూటీ సీఎం భట్టి విక్రమార్క అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టారు. 2024-25 ఆర్థికసంవత్సరానికి రూ.2,75,891 కోట్ల ఓట్-ఆన్ అకౌంట్ బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. బడ్జెట్‌ స్వరూపం తెలంగాణ రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ 2024-25 స్వరూపం ఇలా ఉంది. మొత్తం రూ.2,75,891 కోట్లకు బడ్జెట్‌ సమర్పించగా ఇందులో రెవెన్యూ వ్యయం రూ.2,01,178 కోట్లు కాగా మూలధన వ్యయం రూ.29,669 కోట్లుగా ఉంది. కేటాయింపులు ఇలా..  తెలంగాణలో కొత్తగా ఏర్పడిన కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ఎన్నికల హామీలైన ఆరు గ్యారెంటీల అమలు కోసం 2024-25 బడ్జెట్‌లో అత్యధికంగా రూ.53,196 కోట్లు కేటాయించింది.  ఇక మిగిలిన కేటాయింపులు ఇలా ఉన్నాయి.. ఐటీ శాఖకు రూ.774 కోట్లు, పంచాయతీరాజ్‌ శాఖకు రూ.40,080 కోట్లు, పురపాలక శాఖకు రూ.11,692 కోట్లు, వ్యవసాయ శాఖకు రూ.19,746 కోట్లు,  ఎస్సీ, ఎస్టీ గురుకుల భవనాల కోసం రూ.1,250 కోట్లు, గృహ నిర్మాణానికి రూ.7,740 కోట్లు, నీటి పారుదల శాఖకు రూ.28,024 కోట్లు, బీసీ సంక్షేమానికి రూ.8 వేల కోట్లు కేటాయించింది.  త్వరలోనే రూ.2 లక్షల రుణమాఫీకి కార్యాచరణ రాష్ట్రవ్యాప్తంగా లక్షలాది మంది రైతులు ఎదురుచూస్తున్న రుణమాఫీకి సంబంధించి  మంత్రి భట్టీ విక్రమార్క కీలక ప్రకటన చేశారు. రూ. 2 లక్షల రుణమాఫీ కోసం త్వరలోనే కార్యాచరణ మొదలు పెట్టనున్నట్లు ప్రకటించారు. ఆరు గ్యారెంటీల్లో భాగంగా రైతులకు ఏటా రూ.15,000 పంట పెట్టుబడి సాయం, వ్యవసాయ కూలీలకు సంవత్సరానికి రూ.12 వేలు, వరి పంటకు క్వింటాల్‌ రూ.500 చొప్పున కాంగ్రెస్‌ పార్టీ మేనిఫెస్టోలో హామీ ఇచ్చింది.

హైదరాబాద్‌, సాక్షి: తెలంగాణలో రేపు బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టనుంది ప్రభుత్వం. మధ్యాహ్నాం 12 గంటలకు ఓటాన్ అకౌంట్ (ఓట్ ఆన్ అకౌంట్) బడ్జెట్‌ను డిప్యూటీ సీఎం, ఆర్థిక మంత్రి మల్లు భట్టి విక్రమార్క..  మరోవైపు శాసన మండలిలో ఐటీ శాఖ మంత్రి దుద్ధిళ్ల శ్రీధర్‌ బాబు  ప్రవేశపెడతారు. అంతకు ముందు.. ఉదయం 9గం. ప్రాంతంలో తెలంగాణ మంత్రి మండలి సమావేశం అవుతుంది. బడ్జెట్‌కు కేబినెట్‌ ఆమోదం తెలపనుంది. ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌లో..  ఎలాంటి ప్రతిపాదనలు ఉండవు. కేవలం ఖర్చులు మాత్రమే ఉంటాయి. అందుకే ఇందులో కొత్త ప్రాజెక్టులు, భారీ కేటాయింపులు ఉండవు. ప్రభుత్వ కార్యకలాపాలు, శాఖల నిర్వహణ, ఉద్యోగుల జీతభత్యాలు, పెన్షన్ పంపిణీ సాఫీగా సాగేందుకు ఓటాన్ అకౌంట్ ప్రవేశపెడతారు. రెండు నెలల నుంచి ఆరు నెలల వరకు ఖర్చుల కోసం తీసుకునే మొత్తం ఇది.

పంజగుట్ట (హైదరాబాద్‌): రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో బీసీల సంక్షేమానికి కేటాయించిన రూ.6,229 కోట్లు ఏమాత్రం సరిపోవని, దాన్ని రూ.20 వేల కోట్లకు పెంచాలని డిమాండ్‌ చేస్తూ రాజ్యసభ సభ్యుడు, బీసీ సంక్షేమ సంఘం జాతీయ అధ్యక్షుడు ఆర్‌.కృష్ణయ్య డిమాండ్‌ చేశారు. ఈ మేరకు వందలాది మంది విద్యార్థులు, యువకులతో కలిసి గురువారం ఖైరతాబాద్‌లోని బీసీ సంక్షేమ శాఖమంత్రి కార్యాలయం ముందు నిరసన తెలిపారు. సంఘం జాతీయ కన్వీనర్‌ గుజ్జ కృష్ణ, నిరుద్యోగ జేఏసీ చైర్మన్‌ నీల వెంకటేష్‌ల నాయకత్వంలో జరిగిన నిరసన కార్యక్రమంలో ఆర్‌.కృష్ణయ్య మాట్లాడుతూ.. మొత్తం రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ రూ.2.9 లక్షల కోట్లు అయితే.. జనాభాలో సగానికి పైగా ఉన్న బీసీల సంక్షేమానికి రూ.6,229 కోట్లు కేటాయిస్తే ఏమూలకు సరిపోతుందని ప్రశ్నించారు. బడ్జెట్‌లో కొత్త పథకాలేవీ లేవని, పెరిగిన ధరలకు అనుగుణంగా ఉపకార వేతనాలు, మెస్‌చార్జీల పెంపు ప్రస్తావనే లేదని, కాలేజీ కోర్సులు చదివే విద్యార్థులకు మొత్తం ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ చేస్తామన్న ముఖ్యమంత్రి హామీకి బడ్జెట్‌ కేటాయింపుల్లేవని విమర్శించారు. ఈ విద్యా సంవత్సరంలో 119 బీసీ రెసిడెన్షియల్‌ పాఠశాలలు ఏర్పాటు చేస్తా మన్న హామీకి బడ్జెట్‌ లేదని కృష్ణయ్య ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు.

సాక్షి, ఢిల్లీ: తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌పై కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ సీరియస్‌ కామెంట్స్‌ చేశారు. తెలంగాణలో మెడికల్‌ కాలేజీల ప్రతిపాదనలపై నిర్మల.. కౌంటర్‌ ఇచ్చారు. మెడికల్‌ కాలేజీలు ఉన్న జిల్లాలకే మళ్లీ ప్రతిపాదనలు ఇచ్చారని ఫైర్‌ అయ్యారు.  వివరాల ప్రకారం.. ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ మీడియాతో మాట్లాడుతూ సీఎం కేసీఆర్‌కు కౌంటర్‌ ఇచ్చారు. మాపై విమర్శలు చేస్తున్నారు.. మీ సంగతేంటీ అని ప్రశ్నించారు. కరీంనగర్‌, ఖమ్మం జిల్లాల్లో ఇప్పటికే మెడికల్‌ కాలేజీలు ఉన్నాయి. కాగా, కాలేజీలు ఉన్న జిల్లాలకే మళ్లీ ప్రతిపాదనలు పెట్టారు. తెలంగాణలో మెడికల్‌ కాలేజీలు ఏ జిల్లాల్లో ఉన్నాయో కేసీఆర్‌కే తెలియదా? అంటూ కామెంట్స్‌ చేశారు. రాష్ట్రం నుంచి డేటా సరిగా ఇవ్వలేదు. నోడేటా అనేది ఎవరికి వర్తిస్తుందో ఆలోచించండి అంటూ సెటైర్లు వేశారు.  ఇదే సమయంలో ఐదు ట్రిలియన్‌ ఆర్థిక వ్యవస్థపై జోకులు వద్దంటూ సీరియస్‌ అయ్యారు. 2014లో తెలంగాణలో అప్పులు రూ.60వేల కోట్లు. ఇప్పుడు మూడు లక్షల కోట్లు దాటింది. కరోనా కారణంగా అందరం అప్పులు తెచ్చుకున్నాము.. ఇప్పుడు అప్పులు తీరుస్తున్నాము. రాష్ట్రాలు చేసే అప్పులను పరిశీలించాల్సిన బాధ్యత కేంద్ర ప్రభుత్వంపై ఉంటుంది. ఇది రాజ్యాంగం లో పొందుపరిచిన నిబంధన.. దానినే మేము అమలు చేస్తున్నాం. అప్పులపై ఎవరో ఒకరు మానీటరింగ్ చేయాల్సిన అవసరం ఉంది. ఎఫ్ఆర్ఎంబీ లిమిట్ పైనా ఇప్పటికే అనేకసార్లు సమాధానం చెప్పాను. పార్లమెంట్ అనేది అత్యున్నత రాజ్యాంగ వ్యవస్థ.. అక్కడే అనేకసార్లు సమాధానం ఇచ్చాం. అందరినీ ఒకేలాగా చూస్తాం.. సంక్షేమ పథకాలు అందరికీ అందజేస్తాం. పథకాలను జోక్ అంటూ ప్రజలను వెక్కిరిస్తున్నారా? అంటూ కేసీఆర్‌పై నిప్పులు చెరిగారు. ఐదు ట్రిలియన్ల ఆర్థిక వ్యవస్థ కోసం అందరూ కృషి చేయాలి. ఇది దేశం కోసం అంటూ హితవు పలికారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: వ్యవ‘సాయమే’ ఎజెండా.. పల్లెల అభివృద్ధి, నిధుల వ్యయంలో స్వయం ప్రతిపత్తే ధ్యేయం.. ఎన్నికల ఏడాదిలో క్షేత్రస్థాయి కేటాయింపులకు ప్రాధాన్యం, పల్లె, పట్టణ ప్రగతుల నిధులను నేరుగా గ్రామ పంచాయతీలకే బదిలీ చేసేందుకు అవకాశం.. సంక్షేమ పథకాలు య«థాతథం.. విద్యుత్‌ సబ్సిడీలకు నిధుల పెంపు.. కాంట్రాక్టు ఉద్యోగుల క్రమబద్ధీకరణపై స్పష్టత.. మొత్తం మీద 2023–24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రూ.2,90,396 కోట్ల వార్షిక బడ్జెట్‌ను ప్రతిపాదించింది. రైతు సంక్షేమం, గ్రామీణాభివృద్ధే ధ్యేయంగా బడ్జెట్‌లో ఈ రెండు శాఖలకు కలిపి ఏకంగా రూ.60 వేల కోట్ల వరకు కేటాయించింది. ఇక బీఆర్‌ఎస్‌ మార్కు సంక్షేమ పథకాలైన రైతుబంధు, కల్యాణలక్ష్మీ, షాదీ ముబారక్, రైతు బీమా, పల్లె ప్రగతి, పట్టణ ప్రగతిలకు నిధులను ఆశించిన మేరకు పెంచింది. రాష్ట్ర ఆర్థిక వృద్ధితో పాటు సొంత పన్నుల ఆదాయాన్ని ఆసరాగా చేసుకుని, కేంద్రంపై ఆశలు వదులుకోకుండానే, రుణాలను పెద్దగా పెంచకుండానే, ఆర్థికాభివృద్ధికి సూచిక అయిన మూలధన వ్యయానికి 40 శాతం మేరకు నిధులు పెంచింది. ఈ మేరకు బడ్జెట్‌ను రాష్ట్ర ఆర్థిక మంత్రి హరీశ్‌రావు సోమవారం అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టారు. ఎమ్మెల్యేలు, ఎమ్మెల్సీలకు ఏడాదికి రూ.5 కోట్ల అభివృద్ధి నిధులను కేటాయిస్తూనే, సీఎం విచక్షణ మేరకు నిధులు మంజూరు చేసేందుకు రూ.10 వేల కోట్లకు పైగా నిధులను ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి (ఎస్‌డీఎఫ్‌) కింద చూపెట్టడం ఈ బడ్జెట్‌లోనే హైలెట్‌గా చెప్పుకోవచ్చు.   రహదారుల నిర్వహణ, మరమ్మతులకు నిధులు  గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాల్లోని రహదారులపై ప్రభుత్వం ప్రత్యేకంగా దృష్టి పెట్టింది. రహదారుల నిర్మాణానికి కేటాయించే నిధులకు అదనంగా మున్సిపాలిటీలకు రూ.2,500 కోట్లు, పంచాయతీరాజ్‌ శాఖకు రూ.2,000 కోట్లను ప్రతిపాదించింది. వీటితో పాటు ఆర్‌అండ్‌బీ శాఖకు (బీటీ రెన్యువల్స్‌) అదనంగా మరో రూ.2,500 కోట్లను ప్రతిపాదించింది. పల్లె ప్రగతి కింద రూ.3,360 కోట్లు, పట్టణ ప్రగతి కింద రూ.1,474 కోట్లు కేటాయించిన ప్రభుత్వం ఈ నిధులను నేరుగా గ్రామ పంచాయతీలకు, మున్సిపాలిటీలకే ఇవ్వనుంది. గ్రామ పంచాయతీల అభివృద్ధి కోసం అప్పులు చేసి మరీ నిధులు వెచ్చించామని, అయినా ప్రభుత్వం నుంచి డబ్బులు రావడం లేదనే స్థానిక ప్రజాప్రతినిధుల ఆందోళనలను దృష్టిలో ఉంచుకుని ఈ నిధులను గ్రీన్‌చానల్‌ (ట్రెజరీ ఆంక్షలు లేకుండా) విధానంలో పంచాయతీలు, మున్సిపాలిటీల అభివృద్ధికి వెచి్చంచనున్నారు. గతంలో టీయూఎఫ్‌ఐడీసీ కింద మున్సిపాలిటీలకు ఇచ్చే రూ.300 కోట్లను కూడా నేరుగా బడ్జెట్‌లోనే కేటాయించడం గమనార్హం. పంచాయతీరాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖకు రూ.31,426 కోట్లు ప్రతిపాదించడం విశేషం.   వ్యవసాయానికి ఊతం  బడ్జెట్‌లో వ్యవసాయానికి ఊతమిచ్చే విధంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కేటాయింపులు చూపెట్టింది. వ్యవసాయ, సహకార రంగాలకు ఈసారి రూ.26,831 కోట్లు కేటాయించింది. రైతుబంధు కింద 2022–23లో రూ.14,800 కోట్లు కేటాయించగా, ప్రస్తుతం రూ.15,075 కోట్లు ప్రతిపాదించింది. గత ఏడాదితో పోలిస్తే రైతుబంధు పథకానికి రూ.275 కోట్లు ఎక్కువ చూపెట్టింది. తాజా బడ్జెట్‌లో రైతు రుణమాఫీకి రూ.6,380 కోట్లు కేటాయించింది. రూ.లక్ష వరకు రుణాలను మాఫీ చేసేందుకు రూ.20 వేల కోట్ల వరకు అవసరం అవుతాయని అంచనా వేసినప్పటికీ రూ.90 వేల లోపు రుణాలను మాఫీ చేయడమే లక్ష్యంగా నిధులు కేటాయించింది. రైతు బీమా కోసం రూ.123 కోట్లు, మత్స్యశాఖకు రూ.100 కోట్లు చూపెట్టిన ప్రభుత్వం.. సబ్సిడీ గొర్రెల పంపిణీ పథకానికి కేవలం రూ.100 కోట్లు మాత్రమే కేటాయించి, ఎన్‌సీడీసీ ఇచ్చే రూ.4,500 కోట్ల రుణం ద్వారానే గొర్రెలు పంపిణీ చేస్తామని చెప్పకనే చెప్పింది.   సంక్షేమం యధాతథం   బీఆర్‌ఎస్‌ మార్కు సంక్షేమ పథకాలకు ఈసారి బడ్జెట్‌లో కూడా తగిన ప్రాధాన్యత లభించింది. కల్యాణలక్షి్మ, షాదీముబాకర్‌లకు రూ.3,210 కోట్లు (గత ఏడాది కంటే రూ.460 కోట్లు ఎక్కువగా) చూపెట్టింది. విద్యుత్‌ సబ్సిడీల (వ్యవసాయం, హెయిర్‌ సెలూన్‌లు, ఇస్త్రీ షాపులకు ఇచ్చే సబ్సిడీలు) రూపంలో గత బడ్జెట్‌ కంటే అధికంగా రూ.12 వేల కోట్లు, ఉచిత బియ్యం పంపిణీకి రూ.213 కోట్లు అదనంగా రూ.3 వేల కోట్లు, ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ పథకానికి రూ.919 కోట్లు ఎక్కువగా రూ.5,609 కోట్లు కేటాయించింది. కొత్తగా న్యూట్రిషన్‌ కిట్ల కోసం 33 జిల్లాలకు గాను రూ.200 కోట్లను ప్రతిపాదించింది. గత బడ్జెట్‌లో కేటాయించిన విధంగానే దళితబంధు పథకానికి రూ.17,700 కోట్లు కేటాయించింది. నియోజకవర్గానికి 1,500 మంది లబి్ధదారులను ఎంపిక చేసి ఈ నిధులను పంపిణీ చేయాలని ప్రతిపాదించింది. ఆసరా పింఛన్లకు గత బడ్జెట్‌లో రూ.11,728 కోట్లు కేటాయించగా, ఈ బడ్జెట్‌లో రూ.12 వేల కోట్లు చూపెట్టింది.  బడ్జెటేతర నిధుల నుంచి నిర్మిస్తున్న డబుల్‌ బెడ్‌రూం ఇళ్లకు అదనంగా ‘సొంత జాగా ఉంటే రూ.3 లక్షలు’ పథకానికి కూడా నిధులు కేటాయించింది. గృహా నిర్మాణ పథకానికి ఈ బడ్జెట్‌లో రూ.12 వేల కోట్లు కేటాయించగా, ఇందులో సొంత జాగాల ఇళ్లకు రూ.7,890 కోట్లు ప్రతిపాదించిన ప్రభుత్వం.. ప్రతి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గానికి 2 వేల మంది లబి్ధదారులను ఎంపిక చేయాలని నిర్ణయించింది. సీఎం విచక్షణ మేరకు మరో 25 వేల మందిని ఎంపిక చేస్తారు. కొత్త తాయిలాలు పెద్దగా లేకపోగా.. నిరుద్యోగ భృతి కింద నెలకు రూ.3,016 ఇచ్చే పథకాన్ని ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో కూడా ప్రతిపాదించకపోవడం గమనార్హం.   విద్య, వైద్య రంగాలకూ ప్రాధాన్యం   బడ్జెట్‌లో నిధులు ఆశించే విద్య, వైద్య రంగాలకు ఈసారి కూడా తగిన ప్రాధాన్యతనిస్తూ కేటాయింపులు చూపెట్టారు. విద్యాశాఖకు రూ.19 వేల కోట్లు, వైద్య శాఖకు రూ.12,161 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. వీటితో పాటు పురపాలక శాఖకు రూ.11,372 కోట్లు, ప్రణాళిక శాఖకు రూ.11,495 కోట్లు, రోడ్లు, భవనాల శాఖకు రూ.22,260 కోట్లు చూపెట్టారు. ఇక బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ సంక్షేమ శాఖలకు కలిపి రూ.31 వేల కోట్ల వరకు ప్రతిపాదించారు. హైదరాబాద్‌ మెట్రో రైల్‌ ప్రాజెక్టుకు రూ.1,500 కోట్లు, మిషన్‌ భగీరథ నిర్వహణకు రూ.1,000 కోట్లు, హరిత హారానికి రూ.932 కోట్లు, ఐఅండ్‌పీఆర్‌కు రూ.1,000 కోట్లు, ఎయిర్‌పోర్ట్‌–మెట్రో అనుసంధానానికి రూ.500 కోట్లు, ఓల్డ్‌ సిటీ మెట్రోకు రూ.500 కోట్లు, సమీకృత వెజ్, నాన్‌వెజ్‌ మార్కెట్‌ల ఏర్పాటుకు రూ.400 కోట్ల వరకు బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు చేయడం గమనార్హం. ఉద్యోగుల జీతభత్యాలు, పింఛన్లతో పాటు ఇతర అవసరాల నిమిత్తం ఆర్థిక శాఖకు రూ.49,749 కోట్లు కేటాయించగా, అందులో కొత్త నియామకాలకు అవసరమయ్యే వేతనాల కోసం రూ.100 కోట్లు ప్రతిపాదించారు.   ఏప్రిల్‌ 1 నుంచి క్రమబద్ధీకరణ      కాంట్రాక్టు ఉద్యోగుల క్రమబదీ్ధకరణపై ఈ బడ్జెట్‌లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం స్పష్టత నిచ్చింది. రాష్ట్రంలోని 11 వేల మంది కాంట్రాక్టు ఉద్యోగులను రెగ్యులరైజ్‌ చేసే ప్రక్రియ ఈ ఏడాది ఏప్రిల్‌ 1 నుంచి అమల్లోకి వస్తుందని, సెర్ప్‌లో పనిచేస్తోన్న ఉద్యోగులకు వేతన సవరణను కూడా ఏప్రిల్‌ 1 నుంచి అమలు చేస్తామని మంత్రి హరీశ్‌రావు తెలిపారు. అయితే వీఆర్‌ఏలకు పేస్కేల్‌ వర్తింపజేసే అంశాన్ని మాత్రం ప్రస్తావించలేదు.  రూ. 2.37 లక్షల కోట్ల మేర అంచనా సవరణ   2022–23 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను గత ఏడాది మార్చి 6వ తేదీన రూ.2.56 లక్షల కోట్లకు పైగా బడ్జెట్‌ అంచనాలను ప్రతిపాదించగా, ఆర్థిక సంవత్సరం పూర్తయ్యే నాటికి రెవెన్యూ రాబడులు, మూలధన రాబడులు కలిపి రూ.2,37,884.55 కోట్లుగా సవరించారు. అంటే ప్రతిపాదించిన మొత్తం కంటే రూ.19 కోట్ల వరకు లోటు తేలిందని బడ్జెట్‌ గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. అప్పులు తీసుకోవడంలో ఎఫ్‌ఆర్‌బీఎం పేరుతో కేంద్రం విధించిన నిబంధనల వల్లే రూ.13 వేల కోట్లు నష్టపోయామని, గ్రాంట్స్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ కింద రూ.40 వేల కోట్లు ప్రతిపాదిస్తే చాలా తక్కువగా కేంద్రం ఇస్తోందని, పన్నుల్లో వాటా తగ్గిస్తోందని చెప్పిన ప్రభుత్వం.. సవరించిన అంచనాల్లో మాత్రం గ్రాంట్స్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ నిధులను భారీగానే చూపెట్టడం గమనార్హం.   పంచ సూత్రతోనే ఖజానాకు కిక్కు  – రుణాల సమీకరణ ద్వారా రూ. 46,317 కోట్లు  రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈసారి రూ.2.90 లక్షల కోట్లతో ప్రతిపాదించిన బడ్జెట్‌కు అనుగుణంగా ఖజానా నింపేందుకు ఐదు పద్దులు దోహద పడనున్నాయి. ఇందులో సొంత పన్ను ఆదాయ పద్దు కింద రూ.1.31 లక్షల కోట్లు, కేంద్ర పన్నుల్లో వాటా, గ్రాంట్స్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ కలిపి దాదాపు రూ.62,500 కోట్లు, రుణాల సమీకరణ ద్వారా రూ. 46,317 కోట్లు, పన్నేతర ఆదాయం కింద (భూముల అమ్మకాలతో కలిపి) రూ.22,808 కోట్లు, ఇతర రూపాల్లో మరో రూ.20 వేల కోట్లు సమకూర్చుకునేలా బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టడం గమనార్హం.  అన్నింటికీ నిధులు పెంచాం: ఆర్థికమంత్రి  ఈసారి బడ్జెట్‌లో ఉన్న పథకాలకు నిధులు పెంచుతూనే కొన్ని కొత్త పథకాలను ప్రవేశపెట్టామని రాష్ట్ర ఆర్థిక మంత్రి హరీశ్‌రావు వెల్లడించారు. బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన అనంతరం అసెంబ్లీ మీడియా హాల్‌లో ఏర్పాటు చేసిన విలేకరుల సమావేశంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఆర్థిక సలహాదారు జీఆర్‌ రెడ్డి, ఆర్థిక శాఖ ప్రత్యేక ప్రధాన కార్యదర్శి కె. రామకృష్ణారావు, ఇతర ఆర్థిక, ప్రణాళిక, గణాంక శాఖ ఉన్నతాధికారులతో కలిసి ఆయన మాట్లాడారు. పలు పథకాలకు నిధుల కేటాయింపు క్రమాన్ని వివరించారు. 2023 సంవత్సరానికి గాను ఆర్థిక, సామాజిక సర్వేను ఈ సందర్భంగా ఆయన ఆవిష్కరించారు. ఆర్థిక శాఖ ప్రత్యేక ప్రధాన కార్యదర్శి కె. రామకృష్ణారావు మాట్లాడుతూ రాష్ట్ర ప్రజల తలసరి ఆదాయం రూ.3.17 లక్షలకు చేరిందని,  2022–23లో రాష్ట్ర ఆర్థిక వృద్ధి 15.6 శాతంగా నమోదయిందని వెల్లడించారు. కాగా ఉదయం 10:30 గంటలకు బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలను చదవడం ప్రారంభించిన హరీశ్‌రావు 12:15 గంటలకు అంటే సుమారు 105 నిమిషాల్లో తన ప్రసంగాన్ని పూర్తి చేశారు.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌:  రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ 2023–24 ప్రతిపాదనలను రాష్ట్ర గవర్నర్‌ తమిళిసై సౌందరరాజన్‌ సిఫారసులతో రాష్ట్ర శాసనసభలో ప్రవేశపెట్టాల్సి ఉండగా, ఈ మేరకు ఆమె నుంచి గ్రీన్‌సిగ్నల్‌ కోసం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఎదురు చూస్తోంది. ఫిబ్రవరి 3 నుంచి రాష్ట్ర శాసనసభ బడ్జెట్‌ సమావేశాలు నిర్వహించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించిన సంగతి తెలిసిందే. కాగా ఈ మేరకు వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలు సిద్ధం చేసిన ప్రభుత్వం.. గవర్నర్‌ సిఫారసుల కోసం రాజ్‌భవన్‌కు పంపించింది. అయితే గవర్నర్‌ పుదుచ్చేరిలో ఉండడంతో ఈ ప్రతిపాదనలు ఇప్పటివరకు రాజ్‌భవన్‌లోనే ఉండిపోయాయి. తమిళిసై సోమవారం హైదరాబాద్‌కు రానున్నారని, ప్రతిపాదనలను ఆమోదించి ప్రభుత్వానికి తిరిగి పంపించే విషయంపై నిర్ణయం తీసుకుంటారని రాజ్‌భవన్‌ వర్గాలు తెలిపాయి.   విభేదాల నేపథ్యంలో..  రాష్ట్ర గవర్నర్‌ ప్రసంగంతో శాసనసభ బడ్జెట్‌ సమావేశాలను ప్రారంభించడం ఆనవాయితీగా వస్తుండగా, ఇందుకు విరుద్ధంగా గతేడాది బడ్జెట్‌ సమావేశాలను గవర్నర్‌ ప్రసంగం లేకుండానే రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్వహించింది. అసెంబ్లీని ప్రొరోగ్‌ చేయకపోవడంతో గవర్నర్‌ ప్రసంగం లేకుండానే శాసనసభ సమావేశాలు నిర్వహించడానికి సాంకేతికంగా వెసులుబాటు ఉంది. దీనిని ఉపయోగించుకుంటున్న రాష్ట్ర ప్రభుత్వం.. ఈ ఏడాది కూడా గవర్నర్‌ ప్రసంగం లేకుండానే బడ్జెట్‌ సమావేశాలను ప్రారంభించడానికి సిద్ధమైంది. తనను అవమానించడానికే రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తన ప్రసంగాన్ని రద్దు చేసుకుందని, రాష్ట్ర ప్రజల సంక్షేమాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలను అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టడానికి సిఫారసు చేశానని గతేడాది గవర్నర్‌ పేర్కొన్నారు. తాను తలుచుకుంటే సిఫారసు చేయకుండా పెండింగ్‌లో ఉంచగలనని కూడా అప్పట్లో పేర్కొన్నారు. ఇటీవలి కాలంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, గవర్నర్‌ మధ్య విబేధాలు మరింత తీవ్రమైన నేపథ్యంలో.. ఈసారి బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలను తక్షణమే సిఫారసు చేయకుండా గవర్నర్‌ పెండింగ్‌లో ఉంచినట్టు తెలుస్తోంది. దీనిపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సోమవారం రాష్ట్ర హైకోర్టులో లంచ్‌ మోషన్‌ పిటిషన్‌ దాఖలు చేయనున్నట్టు సమాచారం.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ఇటీవల ఆర్థిక మంత్రి సమర్పించిన బడ్జెట్‌ వాస్తవాలకు దూరంగా ఉందని, పెద్ద పద్దు కనిపించడం కోసం భారీ బడ్జెట్‌ను రూపొందించారని.. అంకెలు, వాస్తవ లెక్కలు చూస్తే ఆ విషయం స్పష్టమవుతోందని కాంగ్రెస్‌ శాసనసభా పక్ష నేత మల్లు భట్టి విక్రమార్క విమర్శించారు. గత బడ్జెట్‌ అంకెలు, వాస్తవంగా సమకూరిన ఆదాయాన్ని బేరీజు వేసుకుని పరిశీలిస్తే.. తాజా బడ్జెట్‌ అంచనాలు–వాస్తవానికి మధ్య రూ.60 వేల కోట్ల వరకు వ్యత్యాసం ఉండనుందని చెప్పారు. అంతమేర సంక్షేమంపై ఖర్చులు తగ్గిపోనున్నట్టే కదా అని ప్రశ్నించారు. ద్రవ్య వినిమయ బిల్లుపై చర్చలో భాగంగా ఆయన మాట్లాడుతూ..అప్పులను మూలధన పెట్టుబడిగా మార్చుకోకుంటే అవి భవిష్యత్తులో రాష్ట్రానికి పెనుభారంగా మారతాయని చెప్పారు. అప్పుల్లో 90% మొత్తాన్ని మూలధన పెట్టుబడిగానే ఖర్చు చేస్తున్నట్టు మంత్రి హరీశ్‌రావు చెబుతున్న మాటలకు, బడ్జెట్‌లో అంకెలకు పొంతనే ఉండటం లేదన్నారు.  ఆ పథకాలు కూడా కొనసాగించండి: రైతుబంధుతోపాటు గతంలో రైతులకు అమలు చేసిన వడ్డీ లేని రుణాలు, పావలా వడ్డీ రుణాలను అందించే పథకాలను కూడా కొనసాగించాలని భట్టి కోరారు. పోడు భూములను పంపిణీ చేయాలని, నిరుద్యోగ భృతిని ఇవ్వాలని డిమాండ్‌ చేశారు. తెలంగాణపై కేంద్రం వివక్ష చూపుతోందని, 171 మెడికల్‌ కాలేజీలు మంజూరు చేస్తే తెలంగాణకు ఒక్కటీ ఇవ్వలేదని  విమర్శించారు. మహాత్ముడిని మట్టుబెట్టిన వారే దేశాన్ని పాలిస్తే పరిస్థితి ఇలానే ఉంటుందని తీవ్ర వ్యాఖ్యలు చేశారు. ఇటీవల అనారోగ్యానికి గురైన సీఎం పూర్తి ఆరోగ్యంతో ఉండాలని సీఎల్పీ తరఫున కోరుకుంటున్నట్లు పేర్కొన్నారు.   సర్కారీ అప్పు ప్రజలకు ముప్పు  ప్రభుత్వం చేస్తున్న అప్పుల వల్ల మున్ముందు ప్రజలపై పెనుభారం పడుతుందని సీఎల్పీ నేత మల్లు భట్టి విక్రమార్క ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. మంగళవారం అసెంబ్లీ మీడియా పాయింట్‌లో ఎమ్మెల్యేలు శ్రీధర్‌బాబు, జగ్గారె డ్డితో కలసి భట్టి మాట్లాడారు. శాసనసభలో ప్రజాసమస్యలపై గళం వినిపించే ప్రతిపక్షాల గొంతు నొక్కారని, చర్చ జరగకుండా సమయం తక్కువగా ఇచ్చారని ధ్వజమెత్తారు.   కౌరవ సభను తలపిస్తోంది  అసెంబ్లీ సమావేశాల్లో టీఆర్‌ఎస్‌ ఎమ్మెల్యేలు, మంత్రుల తీరు కౌరవసభను తలపిస్తోందని, కాంగ్రెస్‌ ఎమ్మెల్యే రాజగోపాల్‌రెడ్డి మాట్లాడుతున్నప్పుడు టీఆర్‌ఎస్‌ ప్రజాప్రతినిధులు కాంట్రాక్టర్‌ అని సంభోధించి అవహేళన చేశారని  మండిపడ్డారు. ఇది సభను పక్కదారి పట్టించడమేనని సీఎల్పీనేత భట్టి విక్రమార్క, ఎమ్మెల్యేలు జగ్గారెడ్డి, సీతక్క ఆరోపించారు.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర చరిత్రలో పన్ను ఆదాయ ప్రతిపాదనలు తొలిసారి రూ. లక్ష కోట్లను మించాయి. 2022–23 ఆర్థిక సంవత్సరానికిగాను అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌లో రూ. 1,08,212 కోట్ల మేర సొంత పన్ను ఆదాయం వస్తుందనే అంచనాలను ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించింది. ఈ ప్రతిపాదనలను బట్టి చూస్తే రాష్ట్ర సొంత ఆదాయ వనరులపై సర్కారుకు పూర్తి ధీమా ఉన్నట్లు అర్థమవుతోంది. గతేడాది ప్రతిపాదించిన రూ. 92 వేల కోట్ల పన్ను రాబడుల్లో 100 శాతం రావడంతో ఈసారి అదనంగా రూ. 17 వేల కోట్లను అంచనా వేస్తూ ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలు రూపొందించింది. వాహనాలపై పన్ను పద్దు మినహా...  ఈసారి బడ్జెట్‌ అంచనాలను పరిశీలిస్తే పన్ను ఆదాయ పద్దులన్నింటిలోనూ పెరుగుదల కనిపిస్తోంది. ఒక్క వాహనాలపై పన్ను పద్దులో మాత్రమే కొంత తగ్గుదలను ప్రతిపాదించారు. ముఖ్యంగా అమ్మకపు పన్ను అంచనాలు గతేడాది రూ. 26,500 కోట్లు చూపగా ఈసారి దాన్ని రూ.33,000 కోట్లకు పెంచారు. అలాగే జీఎస్టీ కింద రూ. 31 వేల కోట్లు వస్తాయని గతేడాది అంచనా వేయగా ఈసారి రూ. 36,203 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. ఎక్సైజ్‌ శాఖ పద్దు కూడా రూ. 500 కోట్లు పెరిగింది. గతేడాది రూ. 17,000 కోట్ల అంచనాలు ఈసారి రూ. 17,500 కోట్లకు చేరాయి. స్టాంపులు, రిజిస్ట్రేషన్ల పద్దు కింద గతేడాది రూ. 12,500 కోట్లు వస్తాయని అంచనా వేయగా ఈసారి రూ. 15,600 వస్తాయని ప్రభుత్వం ఆశలు పెట్టుకుంది. భూముల అమ్మకాలకు అదే స్థాయిలో...  అయితే ఈసారి పన్నేతర ప్రతిపాదనలను తగ్గించి చూపారు. గతేడాది పన్నేతర ఆదాయం రూపంలో రూ. 30,557 కోట్లు వస్తుందని ప్రభుత్వం అంచనా వేయగా కేవలం రూ. 20,557 కోట్లే వచ్చాయి. అయినా ఈసారి మరో రూ. 5 వేల కోట్లు కలిపి రూ. 25,422 కోట్లకు పెంచారు. అందులో మైనింగ్‌ శాఖ ద్వారా రూ. 6,399 కోట్లు, భూముల అమ్మకాల ద్వారా రూ. 15,500 కోట్లు చూపారు. ఇతర పన్నేతర ఆదాయ రూపంలో రూ. 3,500 కోట్లు అంచనాలను ప్రతిపాదించడం గమనార్హం.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌:  బడ్జెట్‌లో ఈసారి కూడా పల్లెకు పట్టం కట్టారు. గత కొన్నేళ్లుగా పంచాయతీరాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖకు ఇస్తున్న ప్రాధాన్యాన్ని కొనసాగించారు. గతేడాది ఈ శాఖకు రూ.29,271 కోట్లు కేటాయించగా, 2022–2023 బడ్జెట్లో రూ.29,586.06 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. క్షేత్రస్థాయిలో నిత్యం ప్రజలతో సంబంధాలు కొనసాగించే పంచాయతీరాజ్‌ సంస్థల పటిష్టానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేక కార్యాచరణ అమలు చేస్తున్న విషయం విదితమే. తాజా బడ్జెట్‌లోనూ అదే దృష్టిని, ప్రాధాన్యతను ప్రభుత్వం కొనసాగించింది. పల్లె ప్రగతిలో భాగంగా చేపట్టే వివిధ అభివృద్ధి పనులను పూర్తి చేసేందుకు బడ్జెట్‌లో రూ.3,330 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. ఆసరా పింఛన్ల కోసం రూ.11,728 కోట్లు కేటాయించారు. ప్రస్తుతం వివిధ కేటగిరీల కింద 38.41 లక్షల మంది లబ్ధిదారులు ఆసరా పింఛన్లు పొందుతున్నారు. వృద్ధులు, వితంతువులు, ఎయిడ్స్‌ వ్యాధిగ్రస్తులు, నేత, గీత కార్మికులు, ఒంటరి మహిళలు, బీడీ కార్మికులు, బోదకాలు బాధితులకు నెలకు రూ.2,016, దివ్యాంగులకు రూ.3,016 చొప్పున ఇస్తున్నారు. 57 ఏళ్ల అర్హత వయసుతో దరఖాస్తు చేసుకున్న వారందరికీ 2022–23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో చెల్లించే ఏర్పాటు చేస్తామని చెబుతున్నా దీనిపై మరింత స్పష్టత రావాల్సి ఉంది.   ఎస్టీ పంచాయతీ భవనాలకు నిధులు  గిరిజన, ఆదివాసీ గ్రామ పంచాయతీలకు సొంత పంచాయతీ భవనాల నిర్మాణం నిమిత్తం ఒక్కోదానికి రూ.25 లక్షల చొప్పున మొత్తం రూ.600 కోట్లు ప్రభుత్వం కేటాయిస్తోంది. ఎస్టీ నివాస ప్రాంతాలకు రోడ్ల నిర్మాణం కోసం ఎస్టీఎస్‌డీఎఫ్‌ నుంచి రూ.1,000 కోట్లు ప్రతిపాదించింది. పావలా వడ్డీ రుణాల కోసం రూ. 187 కోట్లు, మిషన్‌ భగీరథ అర్బన్‌ కింద రూ.800 కోట్లు కేటాయించింది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో వరుసగా మూడుసార్లు వార్షిక బడ్జెట్‌ను ప్రవేశ పెట్టిన ఘనతను ఆర్థిక మంత్రి హరీశ్‌రావు, శాసనసభ వ్యవ హారాల మంత్రి వేముల ప్రశాంత్‌రెడ్డి సొంతం చేసుకున్నారు. రాష్ట్ర ఆర్థిక మంత్రి హోదాలో హరీశ్‌రావు వరుసగా 2020–21, 2021–22, 2022–23 బడ్జెట్‌ను శాసనసభలో ప్రవేశపెట్టారు. మంత్రి వేముల కూడా వరుసగా మూడు వార్షిక బడ్జెట్‌లను మండలిలో ప్రవేశపెట్టారు. సోమవారం ఉదయం హరీశ్‌ తన ఇంటి నుంచి అసెంబ్లీకి వెళ్తూ ఫిల్మ్‌నగర్‌ వేంకటేశ్వరస్వామి ఆలయంలో ప్రత్యేక పూజలు చేశారు. మంత్రి ఎర్రబెల్లి దయాకర్‌రావు కూడా ఈ పూజల్లో పాల్గొన్నారు. అసెంబ్లీకి చేరుకుని సీఎం కేసీఆర్‌ ఆశీర్వాదం తీసుకున్న హరీశ్‌.. స్పీకర్‌ పోచారం శ్రీనివాస్‌రెడ్డికి బడ్జెట్‌ ప్రతిని అంద జేశారు. మంత్రి వేములతో కలసి మండలికి వెళ్లి ప్రొటెమ్‌ చైర్మన్‌ అమీనుల్‌ జాఫ్రీతో మర్యాదపూర్వకంగా భేటీ అయ్యారు. కాగా, ఉదయం 11.30కు ప్రారంభ మైన హరీశ్‌ బడ్జెట్‌ ప్రసంగం 1.57 నిమిషాల పాటు కొనసాగింది. 90 పేజీల ప్రసంగ పాఠంలో రాష్ట్రంపై కేంద్రం చూపుతున్న వివక్షతో పాటు ఏడేళ్లలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సాధించిన ఫలితాలు, అభివృద్ధి, సంక్షేమ కార్యక్రమాలకు నిధుల కేటాయింపు వంటి అంశాలను ప్రస్తావించారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ వాస్తవానికి చాలా దూరంగా ఉందని సీఎల్పీ నేత భట్టి విక్రమార్క అన్నారు. సోమవారం ఆయన మీడియాతో మాట్లాడుతూ, ఎన్నికలను దృష్టిలో పెట్టుకుని కొత్త కొత్త పథకాలు తెచ్చామని చెబుతున్నారు.. గతేడాది బడ్జెట్ కూడా పెట్టిన దానికి చేసిన ఖర్చు కు పొంతన లేదన్నారు. కేటాయింపులు కేవలం చెప్పుకోవడం కోసమేనని దుయ్యబట్టారు. చదవండి: తెలంగాణ బడ్జెట్‌ హైలైట్స్‌: కేటాయింపులు ఇవే.. ‘‘ఎన్నికల సందర్భంగా జాగా ఉంటే ఇళ్లు కట్టుకోవడం కోసం 5 లక్షలు అని చెప్పి.. ఇప్పుడు 3 లక్షలు మాత్రమే పెట్టారు. నిరుద్యోగులు, రైతుల గురించి ఇలా ఏ వర్గానికి ఉపయోగపడని బడ్జెట్. ప్రచారానికి తప్ప .. ప్రజలకు పనికొచ్చే బడ్జెట్ కాదు. ఈ బడ్జెట్ తీవ్ర నిరాశ కలిగించింది. రాజ్యాంగ విరుద్ధంగా బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టారు. రాష్ట్రాన్ని తెచ్చుకొన్నది తలెత్తుకొని బతకడం కోసం. ఈ రోజు సెల్ప్ రెస్పెక్ట్ లేకుండా చేస్తున్నారు. గవర్నర్‌తో మీకు ఏమైనా వ్యక్తిగత తగాదాలు ఉంటే వేరే విధంగా చూసుకోవాలి. గతేడాది జరిగిన పురోగతి చెప్పాల్సి ఉన్నా.. చెప్పలేదు. అందుకే పాయింట్ ఆఫ్ ఆర్డర్ లేవనెత్తిన కనీసం మా వైపు కూడా స్పీకర్ చూడలేదని.. ఇది ప్రజాస్వామ్యానికి గొడ్డలి పెట్టులాంటిదని’’ భట్టి విక్రమార్క ధ్వజమెత్తారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: గ్రేటర్‌ వాసుల కలల మెట్రోకు తాజా బడ్జెట్‌లో కాసుల వర్షం కురిసింది. మెట్రోకు రూ.వెయ్యి కోట్ల నిధులను కేటాయించడంతో ఎంజీబీఎస్‌–పాత నగరం (5.3 కి.మీ), రాయదుర్గం– శంషాబాద్‌ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం (31 కి.మీ) మార్గంలో మెట్రో కూత పెడుతుందన్న సంకేతాలు వెలువడుతున్నాయి. గత మూడేళ్లుగా మెట్రోకు రాష్ట్ర సర్కారు మొండిచేయి చూపడంతో హైదరాబాద్‌ మెట్రోరైలు (హెచ్‌ఎంఆర్‌) అభివృద్ధి ప్రణాళికలు, ప్రయాణికుల వసతుల కల్పన ప్రాజెక్టులు అటకెక్కిన విషయం విదితమే. చివరకు హెచ్‌ఎంఆర్‌ ఉద్యోగుల జీతభత్యాలు, ఇతర నిర్వహణ ఖర్చులకు కూడా నిధులు లేని దుస్థితి నెలకొన్న తరుణంలో తాజా బడ్జెట్‌లో వెయ్యి కోట్లు కేటాయించడం విశేషం. తొలి విడత మెట్రో ప్రాజెక్టులో ఎంజీబీఎస్‌– ఫలక్‌నుమా మార్గంలో మెట్రో విస్తరణ పనులు నిధుల లేమి కారణంగా పట్టాలెక్కని విషయం విదితమే. రాయదుర్గం– శంషాబాద్‌ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం పనులు తాజాగా ప్రభుత్వం కేటాయించిన నిధులతో మొదలవుతాయని మెట్రో వర్గాలు తెలిపాయి.  పట్టాలెక్కని ఎంఎంటీఎస్‌!  ఎంఎంటీఎస్‌ రెండో దశ ప్రాజెక్టుకు బడ్జెట్‌లో మొండిచెయ్యే దక్కింది. ఒక్క రూపాయి కూడా కేటాయించలేదు. నిధుల కొరతతో ఇప్పటికే చాలా చోట్ల పనులు అసంపూర్తిగా నిలిచిపోయాయి. కొన్ని రూట్లలో రైల్వే లైన్‌ల నిర్మాణం, విద్యుదీకరణ పూర్తయినా కొత్త రైళ్ల కొనుగోళ్లకు నిధులు లేక  పట్టాలు అలంకారప్రాయంగా మారాయి. అయిదేళ్ల క్రితం రూ.850 కోట్లతో చేపట్టిన ఈ ప్రాజెక్టుకు రాష్ట్రం తన వాటాగా 2/3 వంతు చొప్పున సుమారు రూ.550 కోట్లు ఇవ్వాల్సి ఉండగా.. ఇప్పటి వరకు దశలవారీగా రూ.130 కోట్లు మాత్రమే ఇచ్చింది. రైల్వేశాఖ సొంత నిధులతోనే చాలావరకు పనులు చేపట్టింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నుంచి అందాల్సిన నిధులు లేక కొంతకాలంగా రైల్వేశాఖ సైతం చేతులెత్తేయడంతో పనులు స్తంభించాయి. మరోవైపు ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ స్వయంగా ప్రతిపాదించిన యాదాద్రి ఎంఎంటీఎస్‌కు సైతం నిధులు కేటాయించకపోవడం గమనార్హం. ఘట్‌కేసర్‌ నుంచి రాయగిరి వరకు నిర్మించదలచిన ఈ ప్రాజెక్టు మూడేళ్ల క్రితమే సర్వే పూర్తయింది.    ప్రగతిరథ చక్రం రయ్‌ రయ్‌  సిటీ బస్సుకు ఊరట లభించింది. పీకల్లోతు నష్టాల్లో కొట్టుమిట్టాడుతున్న  ఆర్టీసీకి ప్రభుత్వం ఆపన్నహస్తం అందించింది. రెండేళ్లుగా ఆర్థిక నష్టాలతో పాటు  ప్రయాణికుల ఆదరణను సైతం కోల్పోయిన ఆర్టీసీ గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ జోన్‌ పునర్వైభవాన్ని సంతరించుకొనే అవకాశం ఉన్నట్లు  అధికార వర్గాలు అభిప్రాయపడుతున్నాయి. రూ.1500 కోట్ల బడ్జెట్‌  కేటాయింపులతో పాటు, మరో రూ.1500 కోట్ల బడ్జెటేతర సహాయం అందజేయనుంది. దీంతో  గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌లో ఇప్పటికే  ప్రతిపాదించిన 25 డబుల్‌  డెక్కర్‌ బస్సులతో పాటు ఎలక్ట్రిక్‌ బస్సులు సైతం ప్రయాణికులకు అందుబాటులోకి  రానున్నాయి. తాజా కేటాయింపులతో బస్సుల కొనుగోళ్లు వేగంగా జరిగే అవకాశం ఉంది. ‘ఆర్టీసీకి ఇది అన్ని విధాలా సానుకూల సమయం. సకాలంలోనే డబుల్‌ డెక్కర్‌ బస్సులు రోడ్డెక్కుతాయి’ అని ఆర్టీసీ ఉన్నతాధికారి ఒకరు అభిప్రాయపడ్డారు. ప్రస్తుత కేటాయింపులతో కొత్త  బస్సులు కొనుగోలు చేసే అవకాశం ఉంది.  గ్రేటర్‌లో పెరుగుతున్న వాహన కాలుష్యాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకొని కొత్తగా ఎలక్ట్రిక్‌ బస్సులు కొనుగోలు చేయడంతో పాటు ఇప్పుడు ఉన్న బస్సులను కూడా ఎలక్ట్రిక్‌ బస్సులుగా మార్చే ప్రతిపాదనలు ఉన్నాయి. ఈ సంవత్సరం కొంత ప్రగతి సాధించే అవకాశముంది.   ‘మహా’ అత్తెసరు!   హైదరాబాద్‌ మహానగరాభివృద్ధి సంస్థ (హెచ్‌ఎండీఏ) కొనసాగిస్తున్న అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులపై తాజా బడ్జెట్‌ ప్రభావం స్పష్టంగా కనిపించనుంది. నగరవాసుల ట్రాఫిక్‌ కష్టాలను తీర్చే బాలానగర్‌ ఫ్లైఓవర్‌ నిర్మాణ పనులతో పాటు మెహిదీపట్నం, ఉప్పల్‌లో స్కైవే, పీవీఎన్‌ఆర్‌ ఎక్స్‌ప్రెస్‌ వే ర్యాంపులు, చెరువులు సుందరీకరణ, నెక్లెస్‌ రో డ్డులో అభివృద్ధి పనులు చేస్తున్న హెచ్‌ఎండీఏకు ఈ బడ్జెట్‌లో అభివృద్ధి కార్యకలాపాల కోసం కేవలం రూ.10 లక్ష లు మాత్రమే కేటాయించడం అధికారులను విస్మయపరిచింది. ఎప్పటిలాగానే ఈసారి కూడా హెచ్‌ఎండీఏ సొంత ఆదాయంతోనే పనులను ముందుకు తీసుకెళ్లాల్సిన పరిస్థితి నెలకొంది. దాదాపు రూ.900 కోట్లపైగా అంచనా వ్యయంతో జరుగుతున్న ఈ పనులకు ఇక హెచ్‌ఎండీఏ అటు కోకాపేట, ఇటు మూసాపేట భూముల విక్రయాలపై వచ్చే ఆదాయమే ఆధారం కానుంది. 158 కి.మీ ఔటర్‌ రింగ్‌ రోడ్డు నిర్మాణం  చేపట్టిన కాంట్రాక్టర్లకు 2011 నుంచి ప్రతి ఏడాది బీఓటీ అన్యూటి పేమెంట్‌ రెండు వాయిదాల్లో రూ.331.38 కోట్లు చెల్లిస్తోంది. 2016 నుంచి రీయింబర్స్‌మెంట్‌ విధానాన్ని తీసుకొచ్చిన హెచ్‌ఎండీఏ కాంట్రాక్టర్లకు రూ.440 కోట్లు చెల్లించింది. గతేడాది  ఓఆర్‌ఆర్‌ బీవోటీ అన్యూటి పేమెంట్‌ల కింద గతంలో పెండింగ్‌లో ఉన్న వాటితో కలుపుకొని రూ.1687 కోట్లు కేటాయించాలని హెచ్‌ఎండీఏ ప్రతిపాదనలిస్తే కేవలం రూ.20 లక్షలు మాత్రమే కేటాయించింది. ఈసారి జైకా రుణం చెల్లింపుల కోసం రూ.478 కోట్లు అడిగితే రూ.472 కోట్లు కేటాయించారు. 2022 డిసెంబర్‌తో రుణాల చెల్లింపు ముగియనుంది.   ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌.. హుషార్‌: భూసేకరణకు రూ.750 కోట్లు   సాక్షి, రంగారెడ్డి జిల్లా: రీజినల్‌ రింగ్‌ రోడ్‌ (ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌) నిర్మాణానికిగాను భూ సేకరణ కోసం ప్రభుత్వం రూ.750 కోట్లు కేటాయించింది. మహానగరం చుట్టూ విస్తరించిన ప్రధాన పట్టణాలను కలుపుతూ సుమారు 330 కి.మీ మేర ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌ను నిర్మించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించిన విషయం తెలిసిందే. రెండు భాగాలుగా ఏర్పాటు చేయాలని భావిస్తున్న ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌.. దక్షిణ మార్గం రంగారెడ్డి జిల్లా మీదుగా వెళ్లనుంది. చేవెళ్ల, షాబాద్, షాద్‌నగర్, కడ్తాల్, యాచారం మీదుగా యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లాలోని చౌటుప్పల్‌ వద్ద కలుస్తుంది. సుమారు 120 కి.మీ పరిధి రంగారెడ్డి జిల్లాలో ఉండనుంది. దక్షిణ మార్గానికి ఇంకా కేంద్ర ప్రభుత్వం అనుమతి లభించలేదు. చౌటుప్పల్‌ నుంచి భువనగిరి, గజ్వేల్‌ మీదుగా కంది వరకు విస్తరించనున్న ఉత్తర భాగానికి ఇప్పటికే కేంద్రం అనుమతిచ్చింది. తాజాగా బడ్జెట్‌లో భూ సేకరణకు నిధులు కేటాయించడంతో తొలుత ఈ మార్గంలో భూ సేకరణ చేపట్టే అవకాశాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి. దక్షిణ మార్గంలో అలైన్‌మెంట్‌ ఖరారు కావడానికి కొంత సమయం పట్టనుండటంతో భూ సేకరణ కొంత ఆలస్యం కానుంది. ఇప్పటికే ఔటర్‌ రింగ్‌ రోడ్డు నిర్మాణంతో జిల్లా రూపు రేఖలు మారిపోయాయి. త్వరలో ఏర్పాటు కానున్న ఆర్‌ఆర్‌ఆర్‌తో జిల్లా మరింత  అభివృద్ధి దిశగా పయనించే వీలుంది.   మూసీకి మహర్దశ: రూ.200 కోట్ల కేటాయింపులు  సాక్షి, సిటీబ్యూరో: రాష్ట్ర రాజధాని గ్రేటర్‌ భాగ్యరేఖ.. చారిత్రక మూసీ నది ప్రక్షాళన, సుందరీకరణ పనులకు తాజా బడ్జెట్‌లో రూ.200 కోట్లు కేటాయించారు. ఈ నిధులతో మూసీ ప్రవహిస్తున్న బాపూఘాట్‌ నుంచి ప్రతాప సింగారం (45 కి.మీ) మార్గంలో నదికి సమాంతరంగా ఇరువైపులా తీరైన రహదారుల ఏర్పాటు, పాదచారుల దారులు, సుందర ఉద్యానాల ఏర్పాటు, ప్రక్షాళన, సుందరీకరణ పనులు ఊపందుకోనున్నాయి. మూసీ రివర్‌ ఫ్రంట్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ కార్పొరేషన్‌ ఆధ్వర్యంలో సబర్మతి, గంగా నది తరహాలో మూసీని సర్వాంగ సుందరంగా తీర్చిదిద్దడంతోపాటు కాలుష్య కోరల నుంచి విముక్తి లభించనుందన్న సంకేతాలు వెలువడుతున్నాయి. నగర వాసులకు ఆనందాన్ని, ఆహ్లాదాన్ని పంచడంతో పాటు గృహ, వాణిజ్య, పారిశ్రామిక ప్రాంతాల నుంచి వచ్చి చేరుతున్న వ్యర్థ జలాలను శుద్ధి చేసేందుకు ఈ నిధులను వినియోగించనున్నారు.   ఎలక్ట్రిక్‌ వాహనాలకు ఊతం  ఒకవైపు వాహన విస్ఫోటనం. మరోవైపు కాలుష్యం చిమ్ముతున్న కాలం చెల్లిన వాహనాలు. నగరజీవిని ఉక్కిరిబిక్కిరి చేస్తున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో ఎలక్ట్రిక్‌ వాహనాలకు సముచితమైన  ప్రోత్సాహాన్ని ఇవ్వనున్నట్లు తాజా బడ్జెట్‌లో చేసిన ప్రతిపాదనలు ఈ రంగానికి  ఊతమిచ్చాయి. ఎలక్ట్రిక్‌ రవాణా, వ్యక్తిగత వాహనాల తయారీకి సబ్సిడీ ఇవ్వడంతో పాటు వాహన కొనుగోలుదారులకు  జీవితకాల పన్ను నుంచి మినహాయింపు లభించనుంది. దీంతో నగరంలో ఎలక్ట్రిక్‌ వాహనాల కొనుగోళ్లు పెరిగే అవకాశం ఉంది. ఇప్పటి వరకు గ్రేటర్‌ పరిధిలో కేవలం 5,700 ఎలక్ట్రిక్‌ వాహనాలు మాత్రమే నమోదయ్యాయి. సుమారు 3 వేల ద్విచక్ర వాహనాలు కాగా.. మిగతావి  బస్సులు, ఇతర కేటగిరీలకు చెందిన రవాణా వాహనాలు ఉన్నాయి. మరోవైపు నగరంలో రోజురోజుకూ వాహనాల కొనుగోళ్లు పెరుగుతున్నాయి. ప్రస్తుతం వివిధ కేటగిరీలకు చెందిన వాహనాలన్నీ సుమారు 60 లక్షల వరకు ఉన్నాయి. వీటిలో 15 లక్షలకుపైగా కాలం చెల్లినవే. వ్యక్తిగత వాహనాలతో పాటు 15 ఏళ్లు దాటిన రవాణా వాహనాలు కూడా యథేచ్ఛగా తిరుగుతున్నాయి. ఆటో రిక్షాలు, ఇతర వాహనాల నుంచి వెలువడుతున్న కాలుష్యంతో వాహన కాలుష్యం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఆర్టీసీ బస్సులతో పాటు ఇతర కేటగిరీల్లో ఎలక్ట్రిక్‌ వాహనాలు అందుబాటులోకి వస్తే పర్యావరణానికి కొంత మేరకు రక్షణ లభించనుంది.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : కేసీఆర్ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ తెలంగాణ ప్రజలను తప్పుదోవ పట్టించేలా ఉందని సీఎల్పీ నేత భట్టి విక్రమార్క ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. ప్రభుత్వం బడ్జెట్ ను సభలో ప్రవేశ పెట్టిన అనంతరం ఎమ్మెల్యేలు పొడెం వీరయ్య, కోమటిరెడ్డి రాజగోపాల్ రెడ్డి తదితరులతో కలిసి గన్ పార్క్ వద్ద మీడియాతో మాట్లాడారు. ఈ సందర్భంగా ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ పై ఆయన నిప్పులు చెరిగారు. ఈ బడ్జెట్ కేవలం అంకెల పుస్తకంలా ఉంది తప్ప.. దీనివల్ల ప్రజలకు ఎటువంటి ప్రయోజనం లేదని ఆయన అభివర్ణించారు. కరోనా వల్ల ఆదాయం దెబ్బతిన్నదని ఒకవైపు చెబుతూనే.. మరోవైపు  2లక్షల 30 వేల 825 కోట్ల రూపాయలతో తో బడ్జెట్ ను ప్రవేశపెట్టడంలో ఎలా సాధ్యమో ముఖ్యమంత్రి చెప్పాలని భట్టి అన్నారు.  ఎఫ్.ఆర్.బీ.ఎం. చట్టాన్ని సవరిస్తున్న సందర్భంలోనే రాబోయో మూడేళ్లలో ప్రతి ఏడాది రూ. 50 వేల కోట్ల అప్పులను ప్రభుత్వం తీసుకొస్తోందని చెప్పిన మాట ఇప్పుడు వాస్తవం అవుతోందని అన్నారు. ఇప్పటికే మూడున్నర లక్షల కోట్ల అప్పు రాష్ట్రంపై ఉంది..  ఇప్పుడు తెచ్చే ఒటిన్నర లక్షల కోట్ల అప్పుతో.. అది రూ 5 లక్షల కోట్లకు చేరుతుందని భట్టి మరోసారి స్పష్టం చేశారు. ప్రభుత్వం తాజాగా ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ లో అర్థిక లోటును రూ. 45 వేల కోట్లకుపైనే చూపించచారన్నారు. ద్రవ్యలోటును అప్పులతోనే భర్తి చేస్తారని అన్నారు. రాష్ట్ర ప్రజలపై కేసీఆర్ ప్రభుత్వం అప్పలు భారాన్ని విపరీతంగా పెంచబోతున్నారని చెప్పారు. ప్రభుత్వం భారీగా తీసుకువచ్చిన అప్పులతో సామాన్యులకు ఉపయోగపడే ఎటువంటి కార్యక్రమం చేయలేదని అన్నారు. దళితులకు మూడు ఎకరాల భూమి, డబుల్ బెడ్ రూమ్ ఇండ్లు, నిరుద్యోగ భ్రుతి, 57 ఏళ్లకే ఇస్తానన్న ఫెన్షన్, సెల్ఫ్ ఎంప్లాయిమెంట్ కు పనికివచ్చే కార్యాచరణ ప్రణాళికలు ఏమీ లేవని భట్టి మీడియాకు వివరించారు. ఈ బడ్జెట్ కేవలం ప్రజలను మోసం చేసేందుకు మాత్రమే పనికి వస్తుందని అన్నారు. ప్రజల్లోనే భ్రమల్లోకి నెట్టేలా కేసఆర్ బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టిందని ఆరోపించారు. 2020-21 బడ్జెట్ అంచనాలను చూస్తే.. రూ. లక్షా 43 వేల కోట్లతో బడ్జెట్ ను ప్రవేశపెట్టి.. రివైజ్ చేసే సరికి అది కాస్తా.. రూ. లక్ష 17 వేల కోట్లకు తగ్గిందని అన్నారు. గత ఏడాది బడ్జెట్ రూ. లక్షా 43 వేల కోట్లకే చేరలేదు.. కానీ ఇప్పుడు ఒక్కసారిగా రూ. 2లక్షల 30 వేల కోట్లకు చూపించడం అంటే ఇంతకంటే హాస్యాస్పదం మరొకటి లేదని భట్టి అన్నారు. రెవెన్యూ రిసీట్స్ విషయానికి వస్తే గత ఈ ఏడాది రూ. లక్షా 76 వేల కోట్ల రూపాయలకు చూపించారు.. గత ఏడాది రివైజ్డ్ బడ్జెట్ విషయానికి వస్తే.. రూ. లక్షా 17 వేల కోట్ల కు వచ్చింది.. ఈ ఏడాది ప్రభుత్వం చూపించిన లక్షా 70 వేల కొట్ల రూపాయాల రెవెన్యూ రిసీట్స్ ఎలా వస్తాయో  ప్రభుత్వం చెప్పాలని భట్టి గట్టిగా డిమాండ్ చేశారు. నాన్ టాక్స్ రెవెన్యూ విషయానికి వస్తే.. గత ఏడాది రూ. 30 వేల కోట్లను ప్రభుత్వం చూపించింది.. అందులో కేవలం రూ. 19 వేల కోట్లు మాత్రమే వచ్చింది.. మరి ఈ ఏడాది నాన్ ట్యాక్స్ రెవెన్యూని రూ. 30 వేల కోట్లు అని బడ్జెట్ లో ప్రభుత్వం ఎలా చూపించిందో చెప్పాలని భట్టి ప్రశ్నించారు. కేసీఆర్ ప్రభుత్వం ప్రవేశ పెట్టిన బడ్జెట్ వాస్తవాలకు దూరంగా ఉందని భట్టి విక్రమార్క తీవ్రస్థాయిలో విమర్శించారు.

హైదరాబాద్‌: తెలంగాణలో కరోనా వైరస్ స్థితిగతులపై శనివారం అసెంబ్లీలో చర్చ జరిగిన సంగతి తెలిసిందే. కరోనాకు అభివృద్ధి చెందిన దేశాలే భయపడుతున్నాయని కాంగ్రెస్ సీనియర్ నేత భట్టి విక్రమార్క అన్నారు. ప్రభుత్వం చర్యలు తీసుకోకపోతే ప్రజలు ఇబ్బందిపడతారన్నారు. అధికారులకు సరైన చర్యలు తీసుకోవాలని చెప్పకుండా.. సీఎం కేసీఆర్‌ ప్రజలను తప్పుదోవపట్టిస్తున్నారని మండిపడ్డారు. ఆయన భూత వైద్యుడిలా మాట్లాడుతున్నారన్నారు. కేసీఆర్‌ను చూసి కరోనా గజగజ వణకదన్నారు. ఒకవేళ కేసీఆర్‌ను చూసి కరోనా వణికితే డబ్ల్యూహెచ్‌వోకు చెప్పి ప్రపంచదేశాలు తిప్పుతామని చెప్పారు. కాగా.. కరోనాకు పారాసిట్‌మాల్‌ ట్యాబ్‌లెట్ వేసుకుంటే సరిపోతుందని కేసీఆర్‌ అన్నారంటూ భట్టి ఎద్దేవా చేశారు. అంతేకాక.. 27డిగ్రీల ఉష్ణోగ్రత ఉంటే కరోనా దరి చేరదని, అంత ఎండలో ఆ వైరస్ చనిపోతుందని సీఎం అసెంబ్లీలోనే చెప్పారని గుర్తు చేశారు. అలాంటప్పుడు కర్ణాటక వాసి హుస్సేన్ సిద్ధిఖీ హైదరాబాద్‌లో అన్ని ఆస్పత్రుల్లో చికిత్స పొందిన తర్వాత కూడా ఎలా చనిపోయాడని భట్టి ప్రశ్నించారు. అసెంబ్లీ సెషన్‌లో కాంగ్రెస్‌పై కేసీఆర్‌ వ్యాఖ్యలను కూడా ఖండిస్తున్నాం, ఆయన వెంటనే క్షమాపణ చెప్పాలని డిమాండ్ చేశారు. చదవండి: ఏదైనా మంచి ఉంటే గదా.. చెప్పడానికి? దీనిపై కేసీఆర్‌ స్పందిస్తూ.. కరోనాపై రాజకీయాలు చేయొద్దని, దీనిపై కేంద్ర రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఎప్పటికప్పుడు అలెర్ట్‌గా ఉన్నాయని సీఎం కేసీఆర్ తెలిపారు. అసెంబ్లీలో కాంగ్రెస్ పార్టీ ఎమ్మెల్యేల తీరుపై కేసీఆర్‌ తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. కెనడాలో ప్రధాని భార్యకు కూడా కరోనా వచ్చిందన్న కేసీఆర్.. ప్రజలు కంగారు పడతారని నాలుగైదు రోజుల తర్వాత వెల్లడించారన్నారు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా కరోనా కల్లోలం సృష్టిస్తుంటే కొందరు దీనిపై రాజకీయ లబ్ధికోసం అనుచిత వ్యాఖ్యలు చేస్తున్నారని మండిపడ్డారు. ఇలాంటి సమయంలో బాధ్యతగా వ్యవహరించాల్సింది పోయి చిల్లర రాజకీయాలు చేస్తున్నారంటూ కేసీఆర్ మండిపడ్డారు. ప్రతిపక్షాలు చేసే అర్థంలేని విమర్శలను పట్టించుకోవాల్సిన పనిలేదంటూ సీఎం కొట్టిపారేసారు. చదవండి: కరోనా మృతదేహాలను ఏం చేస్తున్నారంటే..!  135 కోట్ల మంది ఉన్న దేశంలో ఇప్పటి వరకు వైరస్‌ సోకింది కేవలం 65 మందికేనని.. కేంద్రం మాత్రమేకాక కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వ రాష్ట్రాల్లో కూడా అప్రమత్తంగా ఉన్నారన్నారు. అన్ని ప్రభుత్వాలు బాధ్యతాయుతంగా పనిచేస్తున్నాయని చెప్పారు. ప్రజలకు ధైర్యం చెప్పేందుకే తగిన ఉష్ణోగ్రత దగ్గర వైరస్‌ బతకదని చెప్పానని.. పారాసిట్‌మాల్‌ వేసుకుంటే జ్వరం తగ్గుతుందని ఒక సైంటిస్ట్‌ తనతో చెప్పారన్నారు. కరోనా విషయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వంతో ఎప్పటికప్పుడు మాట్లాడుతూ రాష్ట్రంలో నిపుణులతో నిరంతరం సమీక్షలు చేస్తూ అప్రమత్తంగా ఉన్నామని ప్రజలు ఏమాత్రం భయపడాల్సిన పనిలేదని సీఎం భరోసానిచ్చారు. కరోనా విషయంలో పటిష్టమైన చర్యలు తీసుకుంటున్నామని కేబినెట్‌లో కూడా దీనిపై చర్చించి మరింతగా జాగ్రత్తలు తీసుకుంటామన్నారు. కరోనాను కట్టడి చేసిన ప్రజల్లో భయాందోళనలకు పోగొడతామని ఈ సందర్భంగా సీఎం కేసీఆర్ ధీమా వ్యక్తంచేశారు.  చదవండి: కరోనాపై సీఎం కేసీఆర్ ప్రకటన

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర శాసనసభ 15వ సమావేశాలు ఈనెల ఆరో తేదీ ఉదయం 11 గంటల నుంచి ప్రారంభం కానున్నాయి. ఈ మేరకు రాష్ట్ర గవర్నర్‌ తమిళిసై సౌందర రాజన్‌ తరపున శాసనసభ కార్యదర్శి డాక్టర్‌ నరసింహాచార్యులు శనివారం నోటిఫికేషన్‌ విడుదల చేశారు. 6న శాసన మండలి, శాసనసభను ఉద్దేశించి గవర్నర్‌ హోదాలో తమిళిసై తొలిసారిగా ప్రసంగిస్తారు. మరుసటి రోజు గవర్నర్‌ ప్రసంగం ధన్యవాద తీర్మానంపై ఉభయ సభల్లోనూ చర్చ జరగనుంది. రాష్ట్ర వార్షిక బడ్జెట్‌ 2020ను ఈ నెల 8 లేదా 10న అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉంది. ఎనిమిదో తేదీ ఆదివారం, మరుసటి రోజు సోమవారం హోలీ రావడంతో బిజినెస్‌ అడ్వైజరీ కమిటీలో బడ్జె ట్‌ ప్రవేశపెట్టే తేదీతో పాటు, సభను ఎన్ని రోజుల పాటు నిర్వహించాలనే అంశంపైనా చర్చిస్తారు. ఆర్థిక మంత్రి హోదాలో తొలిసారి హరీశ్‌రావు శాసనసభలో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశ పెట్టనుండగా, శాసనమండలిలో శాసనసభ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి వేముల ప్రశాంత్‌రెడ్డి బడ్జెట్‌ ప్రసంగాన్ని వినిపిస్తారు. 2019–20కి సంబంధించిన పూర్తి స్థాయి బడ్జెట్‌ సమావేశాలు 2019 సెప్టెంబర్‌ 9 నుంచి 22 వరకు జరగ్గా, శాసనసభ 11 రోజులు, శాసన మండలి కేవలం నాలుగు రోజులు మాత్రమే సమావేశమైంది. ప్రస్తుత బడ్జెట్‌ సమావేశాలు కూడా పన్నెండు పని దినాల్లో ముగించే యోచనలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఉన్నట్లు సమాచారం. ఈ నేపథ్యంలో మార్చి 22వ తేదీ వరకు శాసనసభను నిర్వహించి, మండలి సమావేశాలను మాత్రం నాలుగైదు రోజులకు పరిమితం చేసే అవకాశం ఉంది.  అసెంబ్లీ సమావేశాల్లోనే రాజ్యసభ ఎన్నిక  రాష్ట్ర కోటాలో రాజ్యసభ నుంచి ఏప్రిల్‌ 9న ఇద్దరు సభ్యులు రిటైర్‌ అవుతుండటంతో, ఖాళీ అవుతున్న స్థానాలకు ఎన్నికల సంఘం ఇప్పటికే ద్వై వార్షిక ఎన్నిక షెడ్యూలును విడుదల చేసింది. ఈ నెల 6 నుంచి నామినేషన్ల స్వీకరణ ప్రారంభమై, 18న ముగియనుంది. ఎన్నిక అనివార్యమయ్యే పక్షంలో ఈ నెల 26న పోలింగ్‌ నిర్వహించి అదే రోజు సాయంత్రం ఫలితం ప్రకటిస్తారు. అసెంబ్లీ బడ్జెట్‌ సమావేశాల్లోనే రాజ్యసభ ద్వైవార్షిక ఎన్నికల ప్రక్రియ జరుగనుండటం ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : రాష్ట్ర శాసనసభ 2020 వార్షిక బడ్జెట్‌ సమావేశాలను మార్చి 6 నుంచి నిర్వహించేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సన్నాహాలు చేస్తోంది. ఈ నెల 24 నుంచి మార్చి 4 వరకు పట్టణ ప్రగతి కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. పట్టణ ప్రగతి కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించాల్సిన తీరుపై రెండు రోజుల క్రితం ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్‌రావు మంత్రులు, ఎమ్మెల్యేలు, మేయర్లు, చైర్మన్లు, అధికారులకు దిశా నిర్దేశం చేశారు. పట్టణ ప్రగతి ముగిసిన వెంటనే ఒక రోజు విరామం ఇచ్చి ఆరో తేదీన బడ్జెట్‌ సమావేశాలు ప్రారంభమయ్యేలా షెడ్యూలు సిద్ధం చేస్తున్నట్లు సమాచారం. మార్చి 6న ఉభయ సభలనుద్దేశించి గవర్నర్‌ ప్రసంగం, మరుసటి రోజు గవర్నర్‌ ప్రసంగానికి ధన్యవాదాలు తెలుపుతూ చర్చ జరిగే అవకాశం ఉంది. మార్చి 8 ఆదివారం, మరుసటి రోజు హోళీ పండుగ కావడంతో పదో తేదీన బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉందని అసెంబ్లీ వర్గాలు వెల్లడించాయి. 12 పని దినాలను దృష్టిలో పెట్టుకుని అసెంబ్లీ బడ్జెట్‌ సమావేశాల తేదీలను ఖరారు చేస్తున్నారు. మార్చి 22లోపు బడ్జెట్‌ సమావేశాలు ముగిసే అవకాశమున్నట్లు సమాచారం. శాసనమండలి సమావేశాలను మాత్రం కేవలం 4 రోజుల పాటు నిర్వహించాలని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. 2019 సెప్టెంబర్‌ 9 నుంచి 22 వరకు జరిగిన పూర్తి స్థాయి బడ్జెట్‌ సమావేశాల్లో శాసనసభ 11 రోజులు సమావేశం కాగా, శాసనమండలిలో మాత్రం కేవలం 4 రోజులు మాత్రమే సమావేశాలు జరిగాయి.

సాక్షి, న్యూఢిల్లీ: కేంద్రం నుంచి రాష్ట్రానికి రావాల్సిన పన్నుల వాటా మదింపునకు 2011 జనాభా లెక్కలను ప్రాతిపదికగా తీసుకోవాలని నిర్ధేశించిన 15వ ఆర్థిక సంఘం విధివిధానాల ప్రభావం తెలంగాణ రాష్ట్రంపై పడింది. 14వ ఆర్థిక సంఘం సిఫారసుల మేరకు కేంద్ర పన్నుల్లో రాష్ట్రాలకు 42 శాతం వాటా పంచారు. ఇందులో నుంచి తెలంగాణకు కేంద్ర పన్నుల వాటా కింద 2.437 శాతం పంచుతున్నారు. ఇప్పుడది 2.133 శాతానికి తగ్గింది. పైగా కేంద్ర పన్నుల్లో రాష్ట్రాలకు పంచాల్సిన వాటా 42 నుంచి 41 శాతానికి తగ్గించారు. ఏడో ఆర్థిక సంఘం నుంచి 14వ ఆర్థిక సంఘం వరకు 1971 జనాభా లెక్కలను ప్రాతిపదికగా తీసుకుని వాటాలను నిర్ధేశించి కేంద్రం పన్నులను పంచింది. కానీ ఇప్పుడు 2011 జనాభా లెక్కల ఆధారంగా పన్నుల వాటాను నిర్ధేశించారు. 15వ ఆర్థిక సంఘం సిఫారసులు ఏప్రిల్‌ 1, 2020 నుంచి అమల్లోకి రావాల్సి ఉన్నప్పటికీ.. పూర్తిస్థాయి నివేదిక సిద్ధం కానందున కేవలం 2020–21కు వర్తించేలా మధ్యంతర నివేదిక ఇచ్చింది. దానిని కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలాసీతారామన్‌ శనివారం పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టారు. వీటి ఆధారంగానే తాజాగా 2020–21 ఆర్థిక సంవత్సరానికి పన్నుల వాటాలను నిర్ధేశిస్తూ ఏ రాష్ట్రానికి ఎంత ఇవ్వాలో బడ్జెట్‌లో పొందుపరిచారు. ఒకవేళ 15వ ఆర్థిక సంఘం రాష్ట్రాలకు పంచాల్సిన వాటాను 41 శాతం నుంచి ఇంకా తగ్గిస్తే అప్పుడు రాష్ట్రం ఇంకా నిధుల లేమిని ఎదుర్కోవలసి వస్తుంది. 2020–21లో కేంద్రం ఇచ్చే పన్నుల వాటా (అంచనాలు) ప్రకారం తెలంగాణకు రూ.16,726.58 కోట్లు రానున్నట్టు బడ్జెట్‌లో అంచనా రూపొందించారు. అయితే గత రెండు మూడేళ్ల కాలంలో బడ్జెట్‌లో పొందుపరిచిన అంచనాల మేరకు నిధులు రాలేదు. పొందుపరిచిన అంచనాల కంటే వెయ్యి కోట్ల నుంచి రెండు వేల కోట్ల వరకు తక్కువే వచ్చాయి. ప్రభావం చూపించిన ‘జనాభా’ 15వ ఆర్థిక సంఘం విధివిధానాల్లో పన్నుల వాటాలు తేల్చేందుకు జనాభాకు 15 శాతం వెయిటేజీ ఇచ్చారు.  దీని ఫలితంగా 2011 జనాభాను ప్రాతిపదికగా తీసుకోవడం వల్ల ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ, కేరళ, కర్ణాటక రాష్ట్రాలకు కేంద్ర పన్నుల్లో వాటా తగ్గింది. తెలంగాణకు స్పెషల్‌ గ్రాంటు సిఫారసు తెలంగాణ, కర్ణాటక, మిజొరం రాష్ట్రాలకు ప్రత్యేక గ్రాంట్లు ఇచ్చింది. తెలంగాణకు 2020–21కి రూ. 723 కోట్ల మేర పన్ను వాటా తగ్గుతుందని అంచనా వేసి  గ్రాంటును సిఫారసు చేసింది. తెలంగాణకు పట్టణ స్థానిక సంస్థలకు రూ. 889 కోట్లు, గ్రామీణ స్థానిక సంస్థలకు రూ.1847 కోట్లు సిఫారసు చేసింది. 10 లక్షలకు పైబడి జనాభా ఉన్న హైదరాబాద్‌కు రూ.468 కోట్ల గ్రాంట్లు సిఫారసు చేసింది. గిరిజన వర్సిటీ ఒక్కటే సాక్షి, న్యూఢిల్లీ: తెలంగాణ రాష్ట్రానికి 2020–21 కేంద్ర బడ్జెట్‌ నిరాశనే మిగిల్చింది. కేవలం గిరిజన వర్సిటీ కోసం మాత్రమే రూ. 26.90 కోట్ల మేర నిధులు కేటాయించింది. తెలంగాణలో ఉన్న ఇతర జాతీయ సంస్థలకు సాధారణంగా చేసే కేటాయింపులే మినహా ప్రత్యేక ప్రస్తావనేదీ లేదు. కాగా పదిహేనో ఆర్థిక సంఘం 2020–21 సంవత్సరానికి కేంద్ర పన్నుల్లో తెలంగాణ వాటాను గతంలో ఉన్న 2.437 శాతం నుంచి 2.133 శాతానికి తగ్గించడం వల్ల ఆదాయం కోల్పోనుంది. అయితే తెలంగాణకు ప్రత్యేక గ్రాంటు కింద రూ. 723 కోట్లు పదిహేనో ఆర్థిక సంఘం సిఫారసు చేయడం స్వల్ప ఊరట. తెలంగాణలో ఐఐఎం, ఐఐఐటీ తదితర జాతీయస్థాయి విద్యాసంస్థలు స్థాపించాలన్న రాష్ట్ర ప్రభుత్వ డిమాండ్‌కు కేంద్రం నుంచి స్పందన కనిపించలేదు. మరోవైపు ఎయిమ్స్‌కు నిర్ధిష్ట కేటాయింపులు చూపలేదు. ఏడాది              తెలంగాణకు  కేంద్ర పన్నుల్లో వాటా 2018–19        రూ. 17,960.01 (వాస్తవిక) 2019–20        రూ. 17,422.17 (సవరించిన అంచనాలు) 2020–21        రూ.16,726.58 కోట్లు (అంచనాలు) 

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : ‘గత ఆరేళ్లలో రూ. 2 లక్షల కోట్లు కూడా లేని రాష్ట్ర అప్పు లను రూ. 3 లక్షల కోట్లు అం టారా? అప్పులను ఇలా పెంచి చూపడం ప్రజలను తప్పుదారి పట్టించడమే. ప్రభుత్వ గ్యారం టీలను కూడా అప్పుగా పరిగణిస్తే ఎలా? ఇవాళ జనం లక్షల సంఖ్యలో టీవీల్లో అసెంబ్లీ లైవ్‌ చూడాలె.. సభలో హీటెక్కాలె. మీరు చెప్పిన లెక్కలు నిజమే అయితే నిరూపించండి. కాదంటే మీ వ్యాఖ్యలు ఉపసంహరించు కోండి’అని సీఎం కె. చంద్రశేఖర్‌ రావు కాంగ్రెస్‌ సభాపక్ష నేత మల్లు భట్టి విక్రమార్కకు సవాల్‌ విసిరారు. బడ్జెట్‌ కూర్పును తప్పుబడుతూ భట్టి చేసిన విమర్శలతోపాటు సంపద సృష్టించే వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేయలేదంటూ ఆయన చేసిన ఆరోపణలపై సీఎం కేసీఆర్‌ విరుచుకుపడ్డారు. ‘ప్రపంచంలో రికార్డు బ్రేక్‌ చేసి యావత్తు దేశం ఆశ్చర్యపోయేలా రూపుదిద్దుకున్న కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు మీ కళ్లకు కనిపిస్తలేదా? కళ్లులేని కబోదులుగా వాస్తవాలను చూసే సంస్కారం మీకు లేక ఇటు శాసనసభను అటు ప్రజలను తప్పుదారి పట్టించేలా మాట్లాడితే సహించం. భలో తప్పులు మాట్లాడితే పదేపదే అడ్డుకుంటం. సభ ఎవరి జాగీరు కాదు’అని స్పష్టం చేశారు. బడ్జెట్‌పై శనివారం అసెంబ్లీలో జరిగిన చర్చలో భట్టి విక్రమార్క టీఆర్‌ఎస్‌ ప్రభుత్వంపై దాడి ప్రారంభించటంతో ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ పలుమార్లు సీట్లోంచి లేచి భట్టి ప్రసంగంలోని లెక్కలు, ఆరోపణలు అబద్ధాలంటూ సభ దృష్టికి తెచ్చారు. అవాస్తవాలు ప్రజల్లోకి వెళ్లకుండా చూడాల్సిన బాధ్యత తమపై ఉందని, ప్రజలు రెండుసార్లు కర్రు కాల్చి వాతపెట్టినా కాంగ్రెస్‌ సభ్యులకు బుద్ధి రాలేదంటూ తీవ్ర వ్యాఖ్యలు చేశారు. ముఖ్యమంత్రి వాడిన పదాలపై భట్టి అభ్యంతరం వ్యక్తం చేయగా తాను సోయితోనే మాట్లాడుతున్నానని, ఎక్కడా అన్‌పార్లమెంటరీ పదాలు వినియోగించడం లేదన్నారు.  ఆ మాటతో మొదలు.... భట్టి విక్రమార్క తన ప్రసంగం ప్రారంభంలోనే ‘మిగులు రాష్ట్రాన్ని దివాలా రాష్ట్రంగా మార్చారు. సంపద సృష్టించే వ్యవస్థలు ఏర్పాటు చేయలేదు’అని పేర్కొనడంతో సీఎం కేసీఆర్‌ ఆగ్రహానికి గురయ్యారు. వెంటనే ఆయన లేచి వాస్తవాలు మాట్లాడాలని, బడ్జెట్‌లో ఉన్న విషయం చూసి మాట్లాడితే మంచిదని సూచించారు. బడ్జెట్‌ పుస్తకంలో పొందుపరిచిన వివరాలు కాగ్‌ ధ్రువీకరించిన లెక్కలేనని తాను బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలోనే స్పష్టంగా చెప్పానని, వాటిలో వివాదానికి తావే లేదన్నారు. కానీ భట్టి వాస్తవాలు తెలుసుకోకుండా తప్పులు మాట్లాడటమే కాకుండా సభను ప్రజలను తప్పుదోవ పట్టిస్తున్నారని ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. లెక్కలు స్పష్టంగా ఉంటే భట్టి విక్రమార్క పదేపదే ‘రమారమి’అని అనడం సరికాదన్నారు. ఇక మిగులు బడ్జెట్‌ గురించి ఎలా మాట్లాడతారని, రాష్ట్రమే లేనప్పుడు మిగులు బడ్జెట్‌ ఎక్కడిదని, తెలంగాణ ఏర్పడ్డాక బడ్జెట్‌ పెట్టేందుకు ప్రాతిపదికే లేదనే విషయాన్ని గుర్తించాలన్నారు. మన రాష్ట్రాన్ని మనమే శపించుకోవడం సరికాదని హితవు పలికారు. తెలంగాణను దివాలా తీయించామని అంటున్నారని, కానీ అన్ని లెక్కలు సభ ముందున్నాయని స్పష్టం చేశారు. బడ్జెట్‌లో పదేపదే కోత పెట్టామని అనడం సరికాదు, కేంద్ర ప్రభుత్వం రాష్ట్రానికి కేటాయింపుల్లో కోత పెట్టిన ఫలితంగానే రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ను తగ్గించినట్లు తాను బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో స్పష్టంగా చెప్పినట్టు సీఎం వెల్లడించారు.  ఆ నీళ్లు కనిపించడం లేదా? అద్భుతమైన ప్రాజెక్టుగా రూపుదిద్దుకుంటున్న కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు మీ కళ్లకు కనిపించడం లేదా? అని భట్టి విక్రమార్కను ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ సూటిగా ప్రశ్నించారు. రాష్ట్రంలో సంపద సృష్టించే ప్రాజెక్టు ఒక్కటైనా లేదని భట్టి పేర్కొనడం కళ్లుండీ చూడలేకపోవటమేనని విమర్శించారు. మిషన్‌ భగీరథ ద్వారా 56 లక్షల ఇళ్లకు సరఫరా చేస్తున్న మంచినీళ్లు భట్టి కళ్లకు కనిపించడం లేదా అని ప్రశ్నించారు. అలాగే మిషన్‌ కాకతీయ కింద బాగు చేసుకొని నీళ్లను నింపుకుంటున్న 27 వేల చెరువులను చూడలేదా అని పేర్కొన్నారు. కేవలం ఏడాదిలోనే పూర్తి చేసిన భక్త రామదాసు ప్రాజెక్టు భట్టి జిల్లాలోనే ఉందని గుర్తు చేశారు. మీలాగా మొబిలైజేషన్‌ ప్రాజెక్టులు తమవి కావంటూ ఎద్దేవా చేశారు. లక్ష్మీ బ్యారేజీగా ఉన్న మేడిగడ్డ ప్రాజెక్టును ఇప్పటికే 20 లక్షల మంది సందర్శించిన విషయాన్ని గుర్తించాలని సూచించారు. ‘వాస్తవాలు ఇలా ఉంటే ఇష్టం వచ్చినట్టు మాట్లాడొద్దు, ఇది సభ. ఎవరి జాగీరు కాదు, తప్పులు మాట్లాడితే మా హక్కులు కాపాడాలి అధ్యక్షా’అంటూ పేర్కొన్నారు. ఐదేళ్లపాటు ఇలాగే మాట్లాడారని, ఆ తర్వాత ప్రజలు స్పష్టమైన తీర్పు ఇచ్చినా బుద్ధి మారాలేదని కాంగ్రెస్‌ సభ్యులను ఉద్దేశించి సీఎం పేర్కొన్నారు. మూడొంతుల సీట్లు గెలుచుకొని తాము మళ్లీ అధికారంలోకి వస్తే ఈవీఎంలతో గెలిచారని ఆరోపించారంటూ గుర్తు చేశారు. మరి లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్‌ మూడు సీట్లను ఈవీఎంలతోనే గెలిచిందా అని ప్రశ్నించారు. ప్రజలు కర్రు కాల్చి వాతపెడుతున్నా బుద్ధి జ్ఞానం తెచ్చుకోకుండా మాట్లాడితే చేసేదేమీ లేదని అది వారి కర్మ అని పేర్కొన్నారు. ప్రాణహిత–చేవెళ్ల గాలిలో ఉండెనా... కాంగ్రెస్‌ హయాంలోనే కొన్ని ప్రాజెక్టుల పనులు జరిగాయన్న భట్టి మాటలపైనా సీఎం ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. ప్రాణహిత–చేవెళ్ల ప్రాజెక్టు ఎక్కడుండె.. ఆకాశంలోనా, గాలిలోనా అంటూ ఎద్దేవా చేశారు. అసలు దానికి అగ్రిమెంట్లు కూడా లేవని, దాన్ని రీ డిజైన్‌ చేసి వివరాలను ఇదే సభలో వివరించామన్నారు. ఆ సమయంలో మాట్లాడలేక కాంగ్రెస్‌ వాళ్లు పారిపోయారని విమర్శించారు. ఆ తర్వాతే ప్రజలు మళ్లీ తమకు అనుకూలంగా తీర్పు ఇచ్చిందని ప్రశ్నించారు. దుమ్ముగూడెం టెయిల్‌పాండ్‌ కూడా తెలంగాణవాసులను వంచించిన ప్రతిపాదననేనని, అసలు అది తెలంగాణ ప్రాజెక్టు కాదని ఇదే సభలో టీఆర్‌ఎస్‌ సభ్యులు అరిచినా పట్టించుకోలేదన్నారు. గ్రావిటీతో నీళ్లు వచ్చే ప్రాజెక్టు ఆంధ్రాకు ఇచ్చి, లిఫ్ట్‌తో నీటిని ఎత్తిపోసే ప్రాజెక్టు తెలంగాణకు ఇచ్చిన విషయం మరిచారా అని ప్రశ్నించారు. ‘నేను ఉద్యమ నాయకుడిని. నాకు అన్నీ తెలుసు. లేకుంటే మీరు గోల్‌ తిప్పేటోళ్లు, ఆ ప్రాజెక్టును మీరు ఒప్పుకొని మమ్మల్ని ఒప్పుకోమని ఒత్తిడి చేశారు. పోలవరంలో హెడ్‌ వర్క్స్‌ మునిగిపోయింది మరిచారా’అని సీఎం పేర్కొన్నారు. ఉమ్మడి ఖమ్మం జిల్లాలో కాంగ్రెస్‌ ప్రతిపాదించిన రెండు ప్రాజెక్టుల సామర్థ్యం 30 టీఎంసీలైతే తాము ప్రతిపాదించిన సీతారామ ప్రాజెక్టు 100 టీఎంసీలని గుర్తుచేశారు. అవసరమైతే మరో రూ. 20 వేల కోట్లు కూడా అప్పు తెస్తామని స్పష్టం చేశారు. ఎన్ని అప్పులు తెచ్చినా తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఒక్క రూపాయి కూడా డిఫాల్ట్‌ కాలేదని, దీన్ని గుర్తించాలన్నారు. అనంతరం సీఎం సభ నుంచి వెళ్లారు. ఆ తర్వాత మంత్రి కేటీఆర్, వేముల ప్రశాంత్‌రెడ్డి తదితరులు కూడా భట్టి ప్రసంగానికి అడ్డుపడ్డారు. ఇంటికో ఉద్యోగం ఇస్తానన్నారు అంటూ భట్టీ చెప్పబోగా ‘ఏదిపడితే అది గాంధీ భవన్‌లో మాట్లాడుకోండి, సభలో ఇలా ఇష్టం వచ్చినట్టు మాట్లాడటం సరికాదు. మీ ఆరోపణలకు రుజువులు చూపండి. కాదంటే మా నాయకుడికి, మా పార్టీకి క్షమాపణ చెప్పండి’అని కేటీఆర్‌ డిమాండ్‌ చేశారు. ఇంటికో ఉద్యోగం ఇస్తామని తామెప్పుడూ చెప్పలేదని, తమ మేనిఫెస్టోలో కూడా లేదన్నారు.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ‘ఎన్నోఆకాంక్షలు, ఆశలతో తెచ్చుకున్న తెలం గాణను అప్పులకుప్పగా మార్చే శారు. మిగులు రాష్ట్రంగా భాసిల్లా ల్సిన తెలంగాణను దివాలా తీయించారు. దానికి తాజా బడ్జెట్‌ లెక్కలే సాక్ష్యం. ఆరేళ్లలో రూ.3 లక్షల కోట్ల అప్పు చేస్తారా? ఇది రాష్ట్రానికి భారం కాదా? ఈ నిజాలు చెప్తే అక్క సెందుకు? సీఎం వయసులో నా కంటే పెద్ద, ఆయన పద్ధతిగా మాట్లాడాలి. అంతకంటే దారు ణంగా మాట్లాడేందుకు నాకు రెండు నిమిషాలు చాలు, కానీ నాకు సంస్కారముంది. ఈ రోజు చర్చలో వాస్తవాలు వెలుగులోకి రావాలి, ప్రజలు వాటిని తెలుసు కోవాలి, అధికారపక్షం బెదిరింపులకు భయపడం’ అంటూ బడ్జెట్‌పై కాంగ్రెస్‌ శాసనసభాపక్ష నేత మల్లు భట్టివిక్రమార్క శనివారం అసెంబ్లీలో నిప్పులు చెరిగారు. బడ్జెట్‌పై జరిగిన చర్చలో ఆయన పాల్గొన్నారు. తప్పుడు లెక్కలతో ప్రజలను తప్పుదోవ పట్టించే ప్రయత్నం చేస్తున్నారని తీవ్రంగా ఆరోపించారు. బడ్జెట్‌లో అంకెలు ప్రస్తావిస్తూ.. అవి ఏరకంగా వాస్తవ విరుద్ధమో చెప్పే ప్రయత్నం చేశారు. 6 నెలల కాలానికి ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టిన తొలిరాష్ట్రం తెలంగాణనేనని, ఇదే ఓ వింత అనుకుంటే, ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌ కేటాయింపులలో రూ.36 వేలకోట్ల మేర కోతపెడుతూ సాధారణ బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టడం మరోవింత అని వ్యంగ్యంగా వ్యాఖ్యానించారు. ఇలాంటి కొత్త విధానానికి తెలంగాణ ప్రభుత్వం తెరదీసిందన్నారు. 2014 నుంచి క్రమంగా రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ పెరుగుతూ రాగా, ఈసారి 20 శాతం తగ్గిపోవటం పరిపాలనాతీరును తేటతెల్లం చేస్తోందన్నారు. ఇందుకు ముఖ్యమంత్రి చెప్పిన ఏ ఒక్క కారణం కూడా సహేతుకంగా లేదని పేర్కొన్నారు. జీఎస్‌డీపీలో 10 శాతం వృద్ధి ఉందని బడ్జెట్‌లో చూపారని, అలాంటప్పుడు రెవెన్యూ కూడా పెరగాలి కదా అని ప్రశ్నించారు. దీనిని మాంద్యం ప్రభావం అంటున్నారని, వాస్తవానికి ఇది ప్రజలను మభ్యపెట్టే బడ్జెట్‌ అని విమర్శించారు. దళితులకు 3 ఎకరాల భూమి పంపిణీ, కేజీ టూ పీజీ విద్య, రెండు పడకగదుల ఇళ్లు, ఇతర ఎన్నికల హామీలను చూసి జనం ఆశపడ్డారని, కనీసం రెండోసారి అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాతన్నా అవి నెరవేరతాయని ఆశించారని, కానీ వాటిని అమలు చేయలేక చేతులెత్తేసినట్టు ఈ బడ్జెట్‌ తేల్చిచెప్తోందని ఎద్దేవా చేశారు.  సంపద సృష్టిస్తే ఈ పరిస్థితి ఎందుకు? కొత్త రాష్ట్రం ఏర్పాటు కాగానే సంపద సృష్టించుకునే వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేసుకుని ఉంటే ఇప్పుడు ఈ దివాలా పరిస్థితి వచ్చేది కాదని, ప్రాధామ్యాలను గుర్తించి వాటి ప్రాధాన్యతాక్రమంలో ఖర్చు చేసి ఉంటే పరిస్థితి మరోకరంగా ఉండేదని, టీఆర్‌ఎస్‌ ప్రాధమ్యాలనే ప్రజల ప్రాధమ్యాలుగా మార్చేసి ఇష్టం వచ్చినట్టు చేయటంవల్లే ఈ దుస్థితి వచ్చిందని భట్టివిక్రమార్క ఆరోపించారు. దుమ్ముగూడెం రాజీవ్‌సాగర్, ఇందిరాసాగర్‌ ప్రాజెక్టులకు నాటి ప్రభుత్వం రూ.822 కోట్లు ఖర్చు చేసిందని, మరో రూ.859 కోట్లు వ్యయం చేస్తే అవి పూర్తయ్యేవని, వాటివల్ల 4 లక్షల ఎకరాలకు నీళ్లుపారి ఉండేవని అన్నారు. మరో రూ.28 వేల కోట్లు ఖర్చు చేసి ఉంటే ప్రాణహిత–చేవెళ్ల పూర్తయి ఉండేదని, దాదాపు రూ.7,200 కోట్లు ఖర్చు పెట్టిన దేవాదుల మరో రూ.2 వేల కోట్లతో సిద్ధమై ఉండేదని.. ఇలా గోదావరిపై రూ.31,421 కోట్లతో ఈ ప్రాజెక్టులు పూర్తయి 36 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరందించేవని సభ దృష్టికి తెచ్చారు. కృష్ణా నదిపై నెట్టెంపాడు, కల్వకుర్తి, కోయిల్‌సాగర్, బీమా, ఏఎంఆర్‌పీలకు మరో రూ.3 వేల కోట్ల నుంచి రూ.మూడున్నర వేల కోట్లు సరిపోయి ఉండేవని, ఇవి పూర్తి అయితే మరో 10 లక్షల ఎకరాలు సస్యశ్యామలమై ఉండేవన్నారు. ఇలా తక్కువమొత్తంతో ఈ ప్రాజెక్టులన్నీ పూర్తి కావాల్సి ఉండగా, రీడిజైనింగ్‌ పేరుతో కాళేశ్వరం, సీతారామ, భక్తరామదాసు, పాలమూరు–రంగారెడ్డి పేరుతో భారీ ఖర్చుకు శ్రీకారం చుట్టారని ఆరోపించారు. మేడిగడ్డ బ్యారేజీ నుంచి చుక్కనీరు కూడా ఎల్లంపల్లికి పంప్‌ చేయలేదని అన్నారు.  రూ.3 లక్షల కోట్ల అప్పు నిజం కాదా? తాజా బడ్జెట్‌ పుస్తకంలోని 11వ పేజీలో... 2016–2019 మధ్య అప్పులు రూ.2.03 లక్షల కోట్లుగా చూపారని, 12వ పేజీలో ప్రభుత్వ గ్యారంటీడ్‌ పేరుతో రూ.74,314 కోట్లు చూపారని, ఇలా అన్నీ కలిపితే రూ.3 లక్షల కోట్లకు అప్పులు చేరుకున్నాయని భట్టివిక్రమార్క పేర్కొన్నారు. ప్రభుత్వ గ్యారంటీడ్‌ రుణాలు అప్పు కాదంటే ఎలా కుదురుతుందని, అవి మన కార్పొరేషన్లకు వచ్చిన రుణాలకు సంబంధించినవేనని, వాటిని తీర్చాల్సింది మనమే కదా అని పేర్కొన్నారు. ఆరేళ్లలో ఇంత పెద్దమొత్తంలో అప్పు చేయటం రాష్ట్రానికి భారం కాదా అని ప్రశ్నించారు. వనరులు సృష్టించే ప్రాజెక్టు ఒక్కటంటే ఒక్కటైనా లేనప్పుడు, మిగిలేవి అప్పులే కదా అని పేర్కొన్నారు. నీళ్లు, నిధులు, నియామకాలన్నీ అంతే నిధులు, నియామకాలు, నీళ్లు... ఈ మూడు ప్రధానాంశాలే లక్ష్యంగా తెచ్చుకున్న తెలంగాణలో అవన్నీ నిరాశాజనకంగానే మిగిలిపోయాయని భట్టి ఆరోపించారు. ఉద్యోగాలకు సంబంధించి రాష్ట్రంలో 2.40 లక్షల ఖాళీలుంటే కేవలం 56,500 పోస్టుల భర్తీకి నోటిఫికేషన్‌ జారీ చేశారని, గ్రూప్‌–1 కోసం ఎదురుచూసి ఎంతోమంది వయసుమీరిపోయారని అన్నారు. సబ్‌ప్లాన్‌ నిధులను దారి మళ్లించి సంబంధిత వర్గాల సంక్షేమంపై దెబ్బకొట్టారని పేర్కొన్నారు. సబ్‌ప్లాన్‌ నిధులు దాదాపు రూ.30 వేల కోట్లకుపైబడి మళ్లించి ఉండకపోతే దళితులకు సంబంధించి మూడు ఎకరాల భూపంపిణీ, కేజీ టూ పీజీకి సంబంధించి ఆశ్రమ పాఠశాలల ఏర్పాటు, డబుల్‌ బడెరూమ్‌ ఇళ్లు చాలావరకు సిద్ధమై ఉండేవన్నారు. దాదాపు 20 లక్షల మంది నిరుద్యోగ భృతి కోసం ఎదురుచూస్తున్నారని, దానికి రూ.7,200 కోట్లు అవసరమని, 20 లక్షల కుటుంబాలు డబుల్‌ బెడ్‌రూమ్‌ ఇళ్ల కోసం చూస్తున్నారని, అవి పూర్తికావాలంటే రూ.లక్ష కోట్లు కావాలని, మూడు ఎకరాల భూమి కోసం ఏడు లక్షల కుటుంబాలు ఎదురుచూస్తున్నాయని చెప్పారు. రాష్ట్రం రోగాలమయంగా మారిందని, ఈ పరిస్థితి రాకుండా తాము ముందే ప్రభుత్వాన్ని హెచ్చరించినా లెక్కచేయకుండా చేసి ఇప్పుడేమో ప్రతిపక్షాలు తప్పుడు ప్రచారం చేస్తున్నాయంటూ ఆరోపిస్తున్నారన్నారు.   

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ఆర్థిక మాంద్యం దెబ్బ రాష్ట్ర బడ్జెట్‌పై కూడా పడింది. ఈసారి బడ్జెట్‌లో పలు రంగాలకు భారీగా కోత పడే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా భావిస్తున్న సాగునీటి రంగానికి కూడా భారీ కుదింపు తప్పేలాలేదు. గత ఐదేళ్లుగా రూ.25 వేల కోట్లు ఈ రంగానికి కేటాయించగా, ఈసారి రూ.7 కోట్లలోపే నిధులు ఇవ్వనున్నట్లు సమాచారం. కొన్ని ప్రాజెక్టులకు ముందు పంపిన ప్రతిపాదనలతో పోలిస్తే కుదించిన అంచనాలు ఆరేడు రెట్లు తగ్గాయి. అయితే ప్రాజెక్టులు ఆగకుండా చూసేందుకు ప్రభుత్వం ‘కార్పొరేషన్ల’ ద్వారా ఏర్పాట్లు చేస్తోంది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టనున్న పూర్తిస్థాయి బడ్జెట్‌లో సాగునీటి శాఖకు భారీ కోత పడే అవకాశాలున్నాయి.  గత ఐదేళ్ల బడ్జెట్‌లలో భారీ కేటాయింపులతో ముందు వరుసలో ఉన్న సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు తొలిసారి కేటాయిం పులు తగ్గే అవకాశాలున్నాయి. ఆర్థిక మాంద్యానికి తోడు కేంద్ర బడ్జెట్‌లో రాష్ట్రానికి నిధుల కేటాయింపులు తగ్గిన నేపథ్యంలో సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు రూ.7 వేల కోట్ల లోపే కేటాయింపులు పరిమితమయ్యే అవకాశం ఉందని తెలుస్తోంది. ఇప్పటికే సాగునీటి శాఖ రూ.26,500 కోట్లతో ఆర్థిక శాఖకు ప్రతిపాదనలు పంపింది. దాన్ని రూ.7 వేల కోట్లకు తగ్గించాలని ఆదేశాలు రావడంతో ఆ దిశగానే మళ్లీ ప్రతిపాదనలు సమర్పిం చారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం గడిచిన ఐదేళ్లుగా సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు రూ.25 వేల కోట్లకు తగ్గకుండా నిధులు కేటాయిస్తోంది. అందుకు తగ్గట్లే నిధులు ఖర్చు చేస్తోంది. ఇప్పటికే ప్రవేశపెట్టిన ఓటాన్‌ అకౌంట్‌లో ఆరు నెలల కాలానికి రూ.10వేల కోట్ల కేటాయింపులు చేయగా, అందులో రూ.3,600 కోట్ల మేర ఖర్చు చేసింది. ఇక ప్రస్తుతం ప్రవేశపెట్టే పూర్తిస్థాయి బడ్జెట్‌ కోసం రూ.26 వేల కోట్ల అంచనాతో ప్రతిపాదనలు పంపింది. ఇందులో అధికంగా పాలమూరు–రంగారెడ్డికి రూ.7 వేల కోట్లు, కాళేశ్వరానికి రూ.6 వేల కోట్ల మేర కేటాయింపులు కోరారు. పూర్వ పాలమూరు జిల్లాలోని కల్వకుర్తి, నెట్టెంపాడు, బీమా, కోయిల్‌సాగర్‌ ప్రాజెక్టుల పూర్తికి రూ.1,200 కోట్ల మేర కేటాయింపులతో ప్రతిపాదనలు సమర్పించారు. అనంతరం మాంద్యం నేపథ్యంలో అన్ని శాఖల బడ్జెట్‌లో 40 శాతం కోత విధించాలని ఆర్థిక శాఖ నుంచి నీటి పారుదల శాఖకు మౌఖిక ఉత్తర్వులు అందాయి. ఈ నేపథ్యంలో బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలను పూర్తిగా కుదించారు. పాలమూరు ప్రాజెక్టుల ప్రతిపాదనల అంచనాను రూ.1,200 కోట్ల నుంచి రూ.200 కోట్లకు తగ్గించారు.  ఆదిలాబాద్‌ జిల్లాలోని ప్రాజెక్టులకు రూ.1,400 కోట్లతో మొదట ప్రతిపాదనలు పంపగా, దాన్ని రూ.400 కోట్లకు కుదించారు. మైనర్‌ ఇరిగేషన్‌ కింద చేపడుతున్న పనులకు మొదట రూ.2,100 కోట్ల కేటాయింపులు చేసేలా ప్రతిపాదనలు వెళ్లగా, దాన్ని ఏకంగా రూ.400 కోట్లకు తగ్గించినట్లు తెలుస్తోంది. ఇతర ప్రాజెక్టుల పరిధిలోనూ ఇదే మాదిరి ప్రతిపాదనలు తగ్గించి ఆర్థిక శాఖకు ప్రతిపాదనలు పంపినట్లు సమాచారం. మొత్తంగా రూ.7 వేల కోట్లకు తగ్గించి ప్రతిపాదనలు పంపగా ఆర్థికశాఖ దాన్ని రూ. 6,500 కోట్లకు పరిమితం చేసినట్లు తెలిసింది. అయితే ప్రాజెక్టుల కోసం ఏర్పాటు చేసిన కార్పొరేషన్‌ల ద్వారా తీసుకునే రుణాలను బడ్జెట్‌ కేటాయింపుల్లో ప్రభుత్వం చూపదు. అంటే ఈ రుణాల ద్వారానే ప్రాజెక్టులను ప్రభుత్వం పూర్తి చేసే అవకాశం ఉంది. 

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : దేశ వ్యాప్తంగా తీవ్రమైన ఆర్థిక మాంద్యం నెలకొన్న నేపథ్యంలో రాష్ట్రంలో కూడా అన్ని ప్రభుత్వ శాఖలు ఆర్థిక క్రమశిక్షణ పాటించాల్సిన అవసరం ఉందని ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్ రావు పిలుపునిచ్చారు. రాష్ట్ర బడ్జెట్ రూపకల్పన నుంచి మొదలుకుని నిధుల సద్వినియోగం వరకు ప్రతీ దశలోనూ పూర్తి స్థాయి క్రమశిక్షణ, ప్రణాళిక అవసరమని సీఎం చెప్పారు. అసెంబ్లీలో బడ్జెట్ ప్రవేశ పెట్టడానికన్నాముందే రాష్ట్ర మంత్రులు, ఆయా శాఖల కార్యదర్శులను సమావేశపరిచి, ఆర్థిక పరిస్థితిని వివరించాలని, ఆర్థిక క్రమశిక్షణ పాటించే విషయంలో తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలను విడమరిచి చెప్పాలని ముఖ్యమంత్రి నిర్ణయించారు. వచ్చే నెలలో అసెంబ్లీలో ప్రవేశ పెట్టే బడ్జెట్ పై ప్రగతి భవన్ లో ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ మంగళవారం సమీక్ష నిర్వహించారు. ప్రణాళికా సంఘం ఉపాధ్యక్షుడు బోయినపల్లి వినోద్ కుమార్, ప్రభుత్వ ముఖ్య సలహాదారు రాజీవ్ శర్మ, ప్రభుత్వ ముఖ్య కార్యదర్శులు ఎస్. నర్సింగ్ రావు, రామకృష్ణరావు, ఆర్థిక శాఖ సీనియర్ అధికారులు పాల్గొన్నారు.   వచ్చే నెలలో నిర్వహించే అసెంబ్లీ బడ్జెట్ సమావేశాల తేదీలపై చర్చ జరిగింది. వచ్చే నెలలో వినాయక చవితి ఉత్సవాలు, నిమజ్జనం, మొహర్రం పండుగలున్నాయి. ఇతర సెలవులను కూడా పరిగణలోకి తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది. వచ్చే నెల 24 నుంచి దక్షిణాఫ్రికాలో జరిగే స్పీకర్లు, సెక్రటరీల సమావేశంలో తెలంగాణ అసెంబ్లీ స్పీకర్, సెక్రటరీ పాల్గొనాల్సి ఉంటుంది.  ఈ విషయాలన్నీ దృష్టిలో పెట్టుకుని తేదీలను ఖరారు చేయాల్సి ఉన్నందున, అసెంబ్లీ కార్యదర్శి సెప్టెంబర్ 4, 9, 14 తేదీలలో సమావేశాలు ప్రారంభించుకోవచ్చని ప్రభుత్వానికి ప్రతిపాదించారు. పోలీసు సిబ్బంది లభ్యత, ఇతర ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు, సెలవులు తదితర విషయాలను పరిగణలోకి తీసుకుని ఈ మూడు తేదీల్లో ఒక తేదీని ప్రభుత్వం ఖరారు చేస్తుంది. ఈ ఏడాది ఆరంభంలోనే ఉభయ సభలను ఉద్దేశించి, గవర్నర్ ప్రసంగం చేసినందున బడ్జెట్ సమావేశాల్లో గవర్నర్ ప్రసంగం ఉండదు. కాబట్టి రెండు రోజులు కలిసి వస్తాయి. బడ్జెట్ ప్రవేశ పెట్టడం, తదుపరి రోజు సెలవు ఇవ్వడం, తర్వాత రోజుల్లో చర్చ, తర్వాత పద్దులపై చర్చ, అప్రాప్రియేషన్ బిల్లు ఆమోదం తదితర ప్రక్రియలుంటాయి. ఏ రోజు ఏ కార్యక్రమం చేపట్టాలనే విషయంలో త్వరలోనే నిర్ణయం జరుగుతుంది. అసెంబ్లీని సమావేశపరచడానికి ముందే రాష్ట్ర మంత్రులు, ఆయా శాఖల కార్యదర్శులతో ప్రత్యేకంగా సమావేశం కావాలని ముఖ్యమంత్రి నిర్ణయించారు. రాష్ట్ర ఆర్థిక పరిస్థితిపై విస్తృతంగా చర్చించాలని, ఆర్థిక మాంద్యం నేపథ్యంలో వాస్తవ పరిస్థితికి అనుగుణంగా వ్యవహరించేలా ఆయా శాఖలకు సరైన మార్గదర్శకం చేయాలని ముఖ్యమంత్రి భావిస్తున్నారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : ఆర్థిక మాంద్యం ప్రభావం దేశ వ్యాప్తంగా అన్ని రంగాలపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతున్న నేపథ్యంలో వాస్తవ పరిస్థితులకు అనుగుణంగా రాష్ట్ర బడ్జెట్ రూపకల్పన జరగాలని ముఖ్యమంత్రి కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు అధికారులను ఆదేశించారు. గత మార్చిలో ఓట్ ఆన్ అకౌంట్ ప్రవేశ పెట్టిన నేపథ్యంలో 2019-20 ఆర్థిక సంవత్సరం పూర్తిస్థాయి బడ్జెట్ ను త్వరలోనే అసెంబ్లీలో ప్రవేశ పెట్టనున్నట్లు సిఎం ప్రకటించారు. బడ్జెట్ రూపకల్పనపై సీఎం కేసీఆర్ సీనియర్ అధికారులతో కలిసి సోమవారం ప్రగతి భవన్ లో కసరత్తు చేశారు. ప్రణాళికా సంఘం ఉపాధ్యక్షుడు బి.వినోద్ కుమార్, ప్రభుత్వ ముఖ్య సలహాదారు రాజీవ్ శర్మ, ముఖ్య కార్యదర్శి నర్సింగ్ రావు, ఆర్థిక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి రామకృష్ణ రావు, ఇతర ఆర్థిక శాఖ ముఖ్య అధికారులు పాల్గొన్నారు.  ‘‘దేశ వ్యాప్తంగా తీవ్రమైన ఆర్థిక మాంద్యం నెలకొని ఉంది. అన్ని రంగాలపై దీని ప్రభావం పడింది. ఆదాయాలు బాగా తగ్గిపోయాయి. అన్ని రాష్ట్రాల్లో ఆదాయం తగ్గింది. ఈ నేపథ్యంలో తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని ఆదాయం-అవసరాలను బేరీజు వేసుకుని బడ్జెట్ రూపకల్పన జరగాలి. వాస్తవ దృక్పథంతో బడ్జెట్ తయారు చేయాలి. ప్రజా సంక్షేమం, వ్యవసాయాభివృద్ధికి అత్యధిక ప్రాధాన్యం ఇస్తూనే, ఇతర రంగాలకు అవసరమైన మేర కేటాయింపులుండేలా చూడాలి’’ అని చెప్పారు.బడ్జెట్ రూపకల్పనపై మంగళవారం కూడా కసరత్తు జరుగుతుంది. తుది రూపం వచ్చిన తర్వాత మంత్రివర్గ ఆమోదం తీసుకోవడం, అసెంబ్లీని సమావేశపరిచి, బడ్జెట్ ప్రతిపాదించడం తదితర ప్రక్రియలు నిర్వహించాలని ముఖ్యమంత్రి చెప్పారు.

సాక్షి, వికారాబాద్‌: ఇటీవల జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఇచ్చిన హామీల మేరకు ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ అన్ని వర్గాలను సంతృప్తి పరిచే బడ్జెట్‌ను శుక్రవారం శాసనసభలో ప్రవేశపెట్టారు. శాసనసభలోగానీ, లోక్‌సభలోగానీ ఆర్థికమంత్రి బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టాలి. అయితే ఈ శాఖ తనవద్దే ఉండటంతో ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ స్వయంగా ఓట్‌ ఆన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. స్వాతంత్య్రం వచ్చిన నాటినుంచి సీఎంలుగా ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి, రోశయ్య మాత్రమే బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టగా, తెలంగాణ ఆవిర్భావం తర్వాత కేసీఆర్‌ మొదటిసారి సీఎం హోదాలో బడ్జెట్‌ వివరాలు చదివి వినిపించారు. గత ఏడాది జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో పలు బహిరంగ వేదికలపై ఇచ్చిన హామీలు, పార్టీ మేనిఫెస్టోలోని అంశాలను నెరవేర్చే దిశగా బడ్జెట్‌ను రూపొందించారు. తద్వారా వచ్చే పార్లమెంట్‌ ఎన్నికల్లో అత్యధిక సీట్లు సాధించేలా అన్ని వర్గాలను ఆకర్శించేందుకు ప్రయత్నించారు. రైతు రుణమాఫీ...   గత సంవత్సరం జరిగిన ఎన్నికల్లో ఇచ్చిన హామీ మేరకు అన్నదాతలు ఎదురుచూస్తున్న రైతురుణ మాఫీపై ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ బడ్జెట్‌లో స్పష్టత నిచ్చారు. ఏతేదీవరకు కటాఫ్‌ డేట్‌గా నిర్ణయించి రుణమాఫీ చేస్తారనే విషయంలో సందేహాలను నివృత్తి చేస్తూ బడ్జెట్‌లో రుణమాఫీ కోసం రూ.6 వేల కోట్లు కేటాయించారు. జిల్లాలో 2,25,215 మంది రైతులుండగా, వీరిలో 1,82,600 మంది పలు బ్యాంకులలో పంట రుణాలు తీసుకున్నారు. వీరికి గాను లక్ష రూపాయలలోపు రుణాన్ని మాఫీ చేయనున్నారు. ఇచ్చిన మాటకు కట్టుబడి 2018, డిసెంబరు 11వతేదీ ఎన్నికల ఫలితాల నాటికి రైతులు తీసుకున్న లక్షలోపు రుణాన్ని మాఫీ చేస్తామని ప్రకటించారు. దీంతో లోన్‌ కటాఫ్‌ డేట్‌పై రైతులు హర్షం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. క్రాప్‌కాలనీలు...   రాష్ట్రంలోని పలు జిల్లాల్లో నెలకొని ఉన్న వ్యవసాయానుకూల వాతావరణ, పర్యావరణ పరిస్థితులను పరిగణనలోనికి తీసుకొని ఆయా జిల్లాల్లో ఉండే నేల స్వభావాన్ని కూడా అంచనా వేసి దిగుబడులను పెంచడంతో పాటుగా గిట్టుబాటు ధర కల్పించడానికి పంట కాలనీల ఏర్పాటునకు ప్రభుత్వం ప్రత్యేక శ్రద్ధ చూపుతోంది. ఆయా జిల్లాల్లో ప్రజల అవసరాలకు అనుగుణంగా పంటలు పండించే విధానమే ఈ కాలనీల ప్రధాన ఉద్దేశం. దీంతో రైతు సంక్షేమం, వ్యవసాయాభివృద్ధి కోసం రాష్ట్ర చరిత్రలోనే మొదటిసారిగాబడ్జెట్‌లో వ్యవసాయానికి రూ.20,107 కోట్లను ప్రతిపాదించారు. వికారాబాద్‌ జిల్లాలోని నాలుగు సెగ్మెంట్లలో సుమారుగా 213 క్రాప్‌ కాలనీలను ఉద్యాన, వ్యవసాయాధికారులు ప్రతిపాదించారు. మిషన్‌ కాకతీయ...  చెరువుల పునరుద్ధరణే ప్రధాన ధ్యేయంగా చేపట్టిన మిషన్‌ కాకతీయ పథకానికి బడ్జెట్‌లో పెద్దపీట వేశారు. 2019– 20 బడ్జెట్‌లో ఈ పథకానికి నీటిపారుదల శాఖకు రూ.22,500 కోట్లు వెచ్చించారు. జిల్లాలో ఈ పథకం ద్వారా ఇప్పటివరకు నాలుగు విడతల్లో 733 చెరువులను రూ.234.78 కోట్లతో అభివృద్ది చేశారు. వీటి వలన జిల్లాలోని పలు ప్రాంతాల్లో 65,724 ఎకరాలకు సాగునీరు అందుతోంది. కాగా వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో మరో 78 చెరువులు, కుంటల అభివృద్ధికి అధికారులు ప్రతిపాదనలు పంపారు. గొలుసుకట్టు చెరువులను అభివృద్ధి చేయనున్నారు.   ఇంటింటికీ మిషన్‌ భగీరథ...  జిల్లాలోని 971 ఆవాసాల్లోని ప్రజలకు స్వచ్ఛమైన తాగునీరు అందించేందుకు మిషన్‌ భగీరథ పథకానికి ప్రభుత్వం ఇప్పటికే రూ.1,187 కోట్లను మంజూరు చేసింది. దీంతో జిల్లాలో సుమారుగా 90శాతం పనులు పూర్తయ్యాయి. 80శాతం గ్రామాలకు ఈ నీటినే వినియోగిస్తున్నారు. మిగిలిన పనులను వచ్చేనెలాఖరులోగా పూర్తిచేసి ప్రతి ఇంటికీ కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటిని అందించాలని ప్రభుత్వం చిత్తశుద్ధిగా ఉంది.   మత్స్యకార కుటుంబాలకు చేయూత...  గంగపుత్ర, ముదిరాజ్‌  కులాలవారితో పాటుగా బోయ, బెస్త కులస్తులకు చేపలు పట్టడమే ప్రధాన వృత్తి. ఆదాయ వనరు కూడా. ఐఎఫ్‌డీఎస్‌ పథకం కింద జిల్లాలోని మత్స్యకారులకు ఈ సంవత్సరం రూ.8 కోట్ల విలువచేసే 374 బైకులు, 33 ఆటోలు, 1 హైజెనిక్‌ ట్రాన్స్‌పోర్టు వెహికిల్, 17 మొబైల్‌ ఔట్‌లెట్స్‌ 75 శాతం సబ్సిడీతో లబ్ధిదారులకు అందించారు. రానున్న ఆర్థిక సంవత్సరంలో మత్స్యకారుల అభివృద్ధికి, ఉచిత చేపపిల్లల పంపిణీకి గాను ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించింది. ఈఎన్‌టీ, దంత పరీక్షలు...  గత సంవత్సరం ప్రవేశపెట్టిన కంటివెలుగు తరహాలోనే చెవి, ముక్కు, గొంతు, దంత సంబంధమైన వ్యాధి నిర్ధారణ పరీక్షలు నిర్వహించడం కోసం రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ప్రత్యేక శిబిరాల నిర్వహణకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో వైద్య ఆరోగ్యశాఖకు రూ.5,536 కోట్లను ప్రతిపాదించింది. జిల్లాలో ఇప్పటివరకు కంటివెలుగు కింద 3.27లక్షల మందికి నేత్ర పరీక్షలు నిర్వహించి 52వేల మందికి ఉచితంగా కళ్లద్దాలు పంపిణీ చేశారు. 2,208 మందిని శస్త్రచికిత్సలకు సిఫారసు చేశారు.   పంచాయతీలకు నిధుల వరద...  గ్రామాల సర్వతోముఖాభివృద్ధికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం భారీగా నిధులు విదిల్చింది. ఒక్కో మనిషికి ఫైనాన్స్‌ కమిషన్‌ నిధులు రూ.1,606 విడుదల అవుతాయి. దీంతో 500 జనాభా కలిగిన ప్రతి గ్రామానికి సుమారుగా రూ.8 లక్షల నిధులు అందనున్నాయి. నిరుద్యోగ భృతి..  గత సంవత్సరం జరిగిన ఎన్నికల్లో ఇచ్చిన హామీ మేరకు యువతను ముఖ్యంగా నిరుద్యోగులకు ఆకర్శించడంలో భాగంగా ఇచ్చిన నిరుద్యోగ భృతి హామీని ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ నిలబెట్టుకున్నారు. ప్రతినెలా ఈ భృతి కింద రూ.3,016 ఇవ్వాలని నిర్ణయించారు. ఈ పథకం అమలుకు గాను విదివిధానాలను రూపొందించాల్సిందిగా అధికారులను ఆదేశించిన ప్రభుత్వం ఇందుకుగాను బడ్జెట్‌లో రూ. 1,810 కోట్ల రూపాయలను ప్రతిపాదించింది. కాగా పథకానికి అర్హత విషయంలో ప్రభుత్వం నియమ నిబంధనలు విడుదల చేస్తేగాని ఎంతమంది అర్హులవుతారో తేలుతుందని అధికారులు పేర్కొంటున్నారు. ఆరు కిలోల బియ్యం...  జిల్లాలో 588 చౌకధరల దుకాణాలున్నాయి. వీటి ద్వారా 2.33 లక్షల కుటుంబాలకు ప్రతినెలా 5,342 మెట్రిక్‌ టన్నుల బియ్యం సరఫరా చేస్తున్నారు. ఇందుకు అవసరమైన సబ్సిడీ కోసం ఈ బడ్జెట్‌లో రూ.2,744 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. ప్రతినెల దాదాపుగా జిల్లాలోని విద్యాసంస్థలు, సంక్షేమ హాస్టళ్లకు నెలకు 450 మెట్రిక్‌ టన్నుల బియ్యాన్ని అందజేస్తున్నారు.  ఎకరాకు రూ.10 వేలు గత సంవత్సరం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన రైతుబంధు పథక సహాయాన్ని బడ్జెట్‌లో పెంచారు. ఏటా ఖరీఫ్, రబీలో ఎకరానికి రూ.4వేలు ఉన్న పెట్టుబడి సాయాన్ని సీజన్‌కు రూ.5 వేలకు పెంచారు. దీంతో ప్రతీ రైతుకు ఎకరానికి రూ.10 వేలు అందనున్నాయి. ఇందుకుగాను బడ్జెట్‌లో రూ.12 వేల కోట్లు ప్రతిపాదించారు. ఈ పథకం కింద గతేడాది జిల్లాలోని 2,25,215 మంది రైతులకు రూ.244 కోట్లు అందించారు.    పెరగనున్న ఆసరా పెన్షన్లు.. గత ఎన్నికల్లో ఇచ్చిన హామీ మేరకు వృద్ధులు, వితంతువులు, ఒంటరి మహిళలు,బీడీ కార్మికులు, బోదకాలు బాధితులు, నేత, గీత కార్మికులు, ఎయిడ్స్‌ వ్యాధిగ్రస్తులకు ఇచ్చేనెలసరి పెన్షన్‌ రూ.1000 నుంచి రూ.2016 పెంచారు. దివ్యాంగుల పెన్షన్‌ను రూ.1,500 నుంచి రూ.3,016కు పెంచారు. వృద్ధాప్య కనీస పెన్షన్‌ అర్హత వయసును 65 నుంచి 57సంవత్సరాలకు తగ్గించారు. వచ్చే ఏప్రిల్‌ నుంచి లబ్ధిదారులకు ఈ మొత్తాన్ని అందజేస్తారు. ఆసరా పెన్షన్లకోసం బడ్జెట్‌లో రూ.12,067 కోట్లకు ప్రతిపాదించారు. జిల్లాలో మొత్తం ఆసరా పెన్షన్లు 1,05,516 ఉన్నాయి. వీటిలో వృద్ధాప్య పింఛన్లు 37,057, వితంతు పెన్షన్లు 49, 521, వికలాంగులు 13,039, కల్లుగీత కార్మికులు 474, వీవర్స్‌ 169, ఒంటరి మహిళలు 4,715,బీడీ కార్మికులు 41 మంది ఉన్నారు. వీరికి ఏప్రిల్‌ 1వతేదీనుంచి పెంచిన పెన్షన్లు అమలు కానున్నాయి.   కల్యాణలక్ష్మికి మోక్షం.. పేద ఆడపిల్లల పెళ్లి తల్లిదండ్రులకు భారం కాకూడదని, కొంతైనా ఆర్థిక సహకారం అందించాలని ప్రవేశపెట్టిన పథకమే కల్యాణలక్ష్మి, షాదీముబారక్‌. ఈ పథకం కింద మొదట్లో రూ.75,116 ఇవ్వగా, ప్రస్తుతం దీనిని రూ.1,00,116 కు పెంచారు. జిల్లాలో ఇప్పటివరకు 3,108 దరఖాస్తులు వచ్చాయి. నిధుల కొరతతో వీటిలో కేవలం 253 మంది లబ్ధిదారులకే మంజూరుచేయడం జరిగింది. దీంతో ఈ పథకం అమలుకు గాను బడ్జెట్‌లో 1,450 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. 

సాక్షిప్రతినిధి, నిజామాబాద్‌: సీఎం కేసీఆర్‌ శుక్రవారం అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టిన ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌తో జిల్లాలో ఎంతో మందికి లబ్ధి చేకూరనుంది. ప్రధానంగా సాగు, సంక్షేమ రంగాలకు పెద్దపీట వేయడంతో జిల్లా రైతులు, ఇతర పథకాల లబ్ధిదారులకు ఎంతో మేలు కలగనుంది. ఎన్నికల్లో ఇచ్చిన హామీ మేరకు రూ.లక్ష లోపు రుణమాఫీ, ‘ఆసరా’ రెట్టింపు, పింఛన్ల అర్హత వయో పరిమితి కుదించడం, నిరుద్యోగ భృతి తదితరాలతో జిల్లాలోని ఆయా వర్గాలకు ప్రయోజనం చేకూరనుంది. ఓటాన్‌ బడ్జెట్‌లో సంక్షేమ రంగాలకు అత్యధిక ప్రాధాన్యతమివ్వడంతో లబ్ధిదారుల్లో హర్షం వ్యక్తమవుతోంది. ‘ఆసరా’ రెట్టింపు..  ముఖ్యమంత్రి కె. చంద్రశేఖర్‌రావు స్వయంగా ప్రవేశ పెట్టిన రూ.1.82 లక్షల కోట్ల ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌లో సంక్షేమ రంగానికి పెద్ద పీట వేశారు. ముఖ్యంగా ఆసరా పింఛన్ల కోసం రూ.12,067 కోట్లు కేటాయించారు. ఈ పథకం కింద జిల్లాలో ప్రస్తుతం 2.66 లక్షల మంది లబ్ధి పొందుతున్నారు. వృద్ధాప్య, బీడీ కార్మికులు, వికలాంగులు, వితంతు, ఒంటరి మహిళ, గీత, చేనేత కార్మికులు, ఎయిడ్స్, పైలేరియా వ్యాధి గ్రస్తులు, అభయహస్తం ఇలా అన్ని రకాల పింఛ న్లు కలిపి ప్రతినెలా రూ.27.44 కోట్లు ప్రభుత్వం చెల్లిస్తోంది. ప్రస్తుతం వికలాంగులకు నెలకు రూ.1,500, మిగతా వారికి నెలకు రూ.వెయ్యి చొప్పున పింఛన్‌ అందుతోంది. అసెంబ్లీ ఎన్నికల సందర్భంగా టీఆర్‌ఎస్‌ ఆసరా పింఛన్లను రూ.వెయ్యి నుంచి రూ.2,016కు, వికలాంగలు పెన్షన్లను రూ.3,016కు పెంచుతామని హామీనిచ్చింది. ఆ హామీ మేరకు పింఛన్ల మొత్తాన్ని పెంచుతున్నట్లు సీఎం కేసీఆర్‌ ప్రకటించారు. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం నుంచి వికలాంగులకు రూ. 3,016, మిగతా పింఛన్లు, జీవనభృతి మొత్తాన్ని రూ. 2,016 చొప్పున ఇవ్వనున్నట్లు తెలిపారు.   వయస్సు కుదింపుతో మరింత లబ్ధి  ఎన్నికల హామీ మేరకు వృద్ధాప్య పింఛన్ల అర్హతను 65 నుంచి 57 సంవత్సరాలకు తగ్గించనున్నట్లు సీఎం కేసీఆర్‌ ప్రకటించారు. దీంతో జిల్లాలో పింఛన్‌ లబ్ధిదారుల సంఖ్య మరింత పెరగనుంది. అలాగే కల్యాణలక్ష్మి, షాదీముబారక్‌ వంటి పథకాల అమలు కోసం రూ.1,450 కోట్లు కేటాయించారు. కల్యాణలక్ష్మి పథకం కింద జిల్లాలో ఇప్పటి వరకు 5,674 మంది లబ్ధిదారులకు రూ.56.80 కోట్ల లబ్ధి కలిగింది.  షాదీముబారక్‌ కింద 2,215 మందికి గాను రూ.22.17 కోట్లు పంపిణీ చేశారు. రానున్న రోజుల్లో మరింత మందికి లబ్ధి కలగనుంది. షెడ్యూల్డ్‌ కులాల ప్రగతి నిధి పేరుతో ప్రభు త్వం రూ.16 వేల కోట్లు, మైనారిటీ సంక్షేమం కోసం రూ.2004 కోట్ల నిధులు కేటాయించడంపై ఆయా వర్గాల్లో హర్షం వ్యక్తమవుతోంది. రైతులకు భరోసా..  నిజామాబాద్‌ అంటేనే వ్యవసాయ జిల్లాగా పేరుంది. ఈ బడ్జెట్‌లో వ్యవసాయ రంగానికి రూ.20,107 కోట్లు కేటాయించారు. దీంతో జిల్లా రైతాంగానికి భరోసా లభిస్తోంది. రైతుబంధు పథకం కింద జిల్లాలో ఈ ఖరీఫ్‌ సీజన్‌లో 2.25 లక్షల రైతులకు ఎకరానికి రూ.4 వేల చొప్పున రూ.181.39 కోట్ల పెట్టుబడి సాయాన్ని ప్రభుత్వం రైతుల ఖాతాల్లో జమ చేసింది. అలాగే, రైతుబీమా కింద 227 మంది రైతుల కుటుంబాలకు రూ.5 లక్షల చొప్పున రూ.11.35 లక్షలను వారి ఖాతాల్లో జమ చేశారు. ఈసారి ఈ రెండు పథకాలకు కూడా నిధులు కేటాయించడంతో రైతుల్లో భరోసా పెరుగుతోంది. రుణమాఫీపై హర్షం..  రూ.లక్ష లోపు పంట రుణాలు మాఫీ చేస్తున్నట్లు సీఎం కేసీఆర్‌ ప్రకటించడంతో రైతుల్లో హర్షం వ్యక్తమవుతోంది. ముఖ్యమంత్రి ప్రకటనతో జిల్లాలో సుమారు నాలుగు లక్షల మందికి లబ్ధి చేకూరే అవకాశముంది. గతంలో ఉమ్మడి జిల్లాలో 3.62లక్షల మందికి రుణమాఫీ వర్తించింది. నాలుగు విడతల్లో కలిపి రూ.1,790 కోట్లు మాఫీ అయ్యాయి. ఈసారి రుణ మాఫీ అర్హత పొందే రైతుల సంఖ్య ఉమ్మడి జిల్లాలో 4.20 లక్షల మంది వరకు ఉంటారని అధికారులు పేర్కొంటున్నారు. అయితే, ప్రభుత్వం జారీ చేసే మార్గదర్శకాల తర్వాతే లబ్ధిదారుల సంఖ్య తేలనుంది. మరోవైపు, బడ్జెట్‌పై భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. విద్య, వైద్య రంగాలకు స్వల్పంగానే నిధులు కేటాయించారని విద్యావేత్తలు, ఉద్యోగులు పెదవి విరుస్తున్నారు. ఇది వ్యవసాయ కేంద్రీకృత బడ్జెట్‌ అని, అన్ని రంగాలకు సమ స్థాయిలో కేటాయింపులు దక్కలేదని పేర్కొంటున్నారు. వ్యవసాయ కేంద్రీకృత బడ్జెట్‌  తెయూ(డిచ్‌పల్లి): సీఎం కేసీఆర్‌ ప్రవేశపెట్టిన ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌ వ్యవసాయ కేంద్రీకృత బడ్జెట్‌ అన్న రీతిలో ఉంది. వ్యవసాయం, దాని అనుబంధ రంగాలకు అగ్రస్థానాన్ని కేటాయించారు. నీటిపారుదల శాఖ, మిషన్‌ కాకతీయకు రూ.45 వేల కోట్లు కేటాయించడం హర్షణీయం. రైతుబంధు, రైతుబీమా, రైతులకు రూ.లక్ష లోపు రుణమాఫీ, పంటల కాలనీల అభివృద్ధికి అత్యధిక నిధులు కేటాయించారు. అయితే, నిరుద్యోగ భృతికి కేటాయించిన రూ.1800 కోట్లు ఏమాత్రం సరిపోవు. బడ్జెట్‌లో విద్య,వైద్య రంగాలకు నిధుల కేటాయింపులో వివక్ష కనిపిస్తోంది. ఉన్నత విద్యకు ఎక్కువ నిధులిస్తే బాగుండేది. – రవీందర్‌రెడ్డి, అసిస్టెంట్‌ ప్రొఫెసర్, తెయూ 

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : లక్ష రూపాయల వ‍్యవసాయ రుణాలు తీసుకున్న రైతులకు తెలంగాణ ప్రభుత్వం తీపి కబురు అందించింది. 2018 డిసెంబర్‌ 11లోపు రైతులు తీసుకున్న లక్ష రుపాయల రుణాలును మాఫీ చేస్తున్నట్లు ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ అసెంబ్లీలో ప్రకటన చేశారు. రైతుల్లో భరోసా పెంచామన్న ముఖ్యమంత్రి అన్నదాతలను అన్నవిధాలా ఆదుకుంటామని హామీ ఇచ్చారు. ఈ బడ్జెట్‌లో రైతన్నలకు కేసీఆర్‌ వరాల జల్లు కురిపించారు. వ్యవసాయ శాఖకు రూ.20,107 కేటాయించిన సర్కార్‌... రైతుబంధ పధకం కింద ఎకరానికి ఏడాదికి అందించే మొత్తాన్ని రూ.8 వేల నుంచి రూ.10వేలకు పెంచింది. అలాగే రైతు బీమాకు రూ.650 కోట్లు కేటాయించింది.  (రూ.1,82,017 కోట్లతో తెలంగాణ బడ్జెట్‌)

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కే.చంద్రశేఖర్‌ రావు శుక్రవారం శాసనసభలో 2019–20 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించి తాత్కాలిక బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టారు. ఓ ముఖ్యమంత్రి బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టనుండటం తెలంగాణలో ఇదే తొలిసారి. ఆర్థిక శాఖ కూడా కేసీఆర్‌ వద్ద ఉండటంతో ఆయనే  సభలో 2018-19 వ్యయానికి సంబంధించి అనుబంధ పద్దులను, 2019-20 సంవత్సరానికి ఓటాన్ అకౌంట్ బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు.  తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత ఇది 6వ బడ్జెట్‌ అని పేర్కొన్న కేసీఆర్‌ స‍్వల్పకాలంలోనే పురోగతి సాధించామన్నారు. దేశవ్యాప్తంగా తెలంగాణను రోల్‌ మోడల్‌గా చూస్తున్నారని, రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాలు అందని కుటుంబమే లేదన్నారు. అందుకే అత్యధిక మెజార్టీతో టీఆర్‌ఎస్‌ను రెండోసారి గెలిపించారని కేసీఆర్‌ పేర్కొన్నారు. 2018-19లో తెలంగాణ వృద్ధిరేటు 10.6 శాతంగా ఉందని ఆయన తెలిపారు. అలాగే ఆసరా పెన్షన్ల పధకం తన హృదయానికి దగ్గరైనదని అన్నారు. బడ్జెట్‌ సందర్భంగా ముఖ్యమంత్రి పలు హామీలు ఇచ్చారు.  (అమర జవాన్లకు తెలంగాణ అసెంబ్లీ నివాళి)  కాగా ఆంధ్రరాష్ట్ర మొదటి సీఎం బెజవాడ గోపాల్‌రెడ్డి, ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో సీఎంలుగా పనిచేసిన కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి, కొణిజేటి రోశయ్య ఆర్థికశాఖ బాధ్యతలను స్వయంగా పర్యవేక్షించడంతో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన విషయం తెలిసిందే. వాళ్ల తర్వాత సీఎం హోదాలో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట‍్టింది కేసీఆరే. అలాగే స్వరాష్ట్రంలో బడ్జెట్‌ ప్రసంగం చేసిన తొలి ముఖ్యమంత్రిగా రికార్డు సృష్టించారు. మరోవైపు  శాసనమండలిలో వైద్య ఆరోగ్యశాఖ మంత్రి ఈటల రాజేందర్ బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు.  (నేడే బడ్జెట్‌) తెలంగాణ బడ్జెట్‌ ముఖ్యాంశాలు... 2018-19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ. 1,82,017 కోట్లతో ఓటాన్ అకౌంట్ బడ్జెట్ రెవెన్యూ వ్యయం రూ. 1,31,629 కోట్లు మూలధన వ్యయం రూ. 32,815 కోట్లు రెవెన్యూ మిగులు రూ. 6,564 కోట్లు ఆర్థిక లోటు రూ. 27,749 కోట్లు ఉంటుందని అంచనా   ఆసరా పెన్షన్లు వెయ్యి నుంచి రూ.2016కు పెంపు ఆసరా పింఛన్ల కోసం రూ. 12,067 కోట్లు దివ్యాంగులకు ఇచ్చే పెన్షన్లు రూ.1500 నుంచి రూ.3016కు పెంపు దీని కోసం బడ్జెట్‌లో రూ.12వేల కోట్లు కేటాయింపు పెన్షన్‌ వయసు 60 నుంచి 57 ఏళ్లకు తగ్గింపు కల్యాణలక్ష్మి, షాదీ ముబారక్ కోసం రూ. 1450 కోట్లు   నిరుద్యోగుల భృతి రూ.3016 (దీని కోసం విధివిధానాలను రూపకల్పన) నిరుద్యోగ భృతి కోసం రూ. 1,810 కోట్లు   రైతుబంధు పథకానికి ఎకరానికి ఏడాదికి రూ.8 నుంచి రూ.10వేలు పెంపు దీని కోసం బడ్జెట్‌లో రూ.12వేల కోట్లు కేటాయింపు వ్యవసాయ శాఖకు రూ.20,107 కోట్లు కేటాయింపు రైతు రుణమాఫీ కోసం రూ. 6 వేల కోట్లు రైతు బీమా కోసం రూ. 650 కోట్లు   బియ్యం రాయితీ కోసం రూ. 2,744 కోట్లు షెడ్యూలు కులాల ప్రగతి నిధి కోసం రూ. 16,581 కోట్లు మైనార్టీ సంక్షేమం కోసం రూ. 2004 కోట్లు   ఎంబీసీ కార్పోరేషన్‌కు రూ.1000 కోట్లు మిషన్‌ కాకతీయకు రూ.22,500 కేట్లు బీసీలకు మారో 119 రెసిడెన్షియల్‌ స్కూళ్లు పంచాయతీలకు 2 ఫైనాన్స్‌ కమిషన్ల కింద రూ.3,256 కోట్లు ఒక్కో మనిషికి రూ.1606 చొప్పున ఫైనాన్స్‌ కమిషన్‌ నిధులు 500 జనాభా కలిగిన గ్రామానికి రూ.8 లక్షల నిధులు   టీఎస్‌ ఐపాస్‌ ద్వారా రూ.1,41 లక్షల కోట్లు పెట్టుబడులు టీఎస్‌ ఐపాస్‌ ద్వారా 8,419 పరిశ్రమలకు అనుమతులు పరిశ్రమల ద్వారా 8.58 లక్షల ఉద్యోగాలు భర్తీ ఏప్రిల్‌ చివరినాటికి మిషన్‌ భగీరధ పనులు పూర్తి ​​​​​​​మరో రెండు నెలల్లో ఇంటింటికీ నల్లా ద్వారా మంచినీరు ​​​​​​​ ​​​​​​​2019-20లో సొంత రెవెన్యూ రాబడుల అంచనా రూ.94,776 కోట్లు 2019-20లో కేంద్రం నుంచి వచ్చే నిధుల అంచనా రూ.22,835 కోట్లు 2019-20లో ప్రగతి పద్దు రూ.1,07,302  కోట్లు నిర్వహణ పద్దు రూ.74,715 కోట్లు

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ :  పుల్వామ ఉగ్రదాడిలో అశువులు బాసిన 40మంది జవాన్లకు తెలంగాణ అసెంబ్లీ ఘనంగా నివాళులు అర్పించింది. అంతేకాకుండా అమర జవాన్ల కుటుంబాలకు తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అండగా నిలిచింది. ఉగ్రదాడిలో మరణించిన ఒక్కొక్క అమర జవాను కుటుంబానికి రూ.25 లక్షలు అందచేయనున్నట్లు తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ శుక్రవారం అసెంబ్లీలో ప్రకటన చేశారు.  శుక్రవారం ఉదయం తెలంగాణ బడ్జెట్‌ సమావేశాలు ప్రారంభం కాగానే సీఎం కేసీఆర్‌ పుల్వామా అమర జవాన్లకు సంతాపం తెలుపుతూ తీర్మానం ప్రవేశపెట్టారు. ఈ సందర్భంగా కేసీఆర్‌ మాట్లాడుతూ...జవాన్లపై ఉగ్రదాడి హేయమైన చర్య అని, ఈ దాడి సైనికుల మీద, వ్యక్తుల మీద జరిగినది కాదని సమస్త దేశంపై జరిగిన దాడిగా అందరూ భావిస్తున్నారన్నారు. ఉగ్రదాడిలో 40 మంది జవాన్లు మృతి చెందటం బాధాకరమన్నారు. మృతుల కుటుంబాలకు అండగా ఉండటమే కాకుండా, తమవంతుగా ఆదుకుంటామని హామీ ఇచ్చారు. సంతాప తీర్మానానికి ఆమోదం తెలిపిన అనంతరం స్పీకర్‌ పోచారం శ్రీనివాసరెడ్డి సమావేశాలను పది నిమిషాలు వాయిదా వేశారు. అమరులకు నివాళి అనంతరం జీఎస్టీ చట్టానికి తీసుకువచ్చిన సవరణ బిల్లును ప్రతిపాదించారు. ఆ తర్వాత ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ 2019-20 సంవత్సరానికి ఓటాన్ అకౌంట్ బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. మరోవైపు శాసనమండలిలో వైద్య ఆరోగ్య శాఖ మంత్రి ఈటల రాజేందర్ బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : 2019–20 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబం ధించి తెలంగాణ తాత్కాలిక బడ్జెట్‌ శుక్రవారం అసెంబ్లీ ముందుకు రానుంది. ఆర్థికశాఖ సైతం తనవద్దే ఉండటంతో సీఎం కేసీఆర్‌ అసెంబ్లీలో బడ్జె ట్‌ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఓ ముఖ్యమంత్రి బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టనుండటం తెలంగాణలో ఇదే తొలిసారి. ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో సీఎంలుగా పనిచేసిన కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి, కొణిజేటి రోశయ్య ఆర్థికశాఖ బాధ్య తలను స్వయంగా పర్యవేక్షించడంతో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. 1964 నుంచి 1971 వరకు ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి తన పదవీకాలంలో ఒకసారి బడ్జెట్‌ను ప్రవేశ పెట్టగా.. కొణిజేటి రోశయ్య 2010–11 బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. కాగా, వైద్య–ఆరోగ్య మంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ శాసనమండలిలో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్ట నున్నారు. ఉభయ సభల్లో వేర్వేరుగా శుక్రవారం ఉదయం 11.30 గంటలకు ప్రభుత్వం తాత్కాలిక బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టనుంది. అసెంబ్లీ ఎన్నికల సమయంలో ప్రకటించిన హామీల అమలు దిశగా బడ్జెట్‌ను రూపొందించినట్లు ఆర్థికశాఖ ఉన్నతాధి కారులు తెలిపారు. ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న, చేయబోయే అభివృద్ధి, సంక్షేమ పథకాలను వివరించేలా తాత్కాలిక బడ్జెట్‌ ఉంటుందన్నారు. సీఎం కేసీఆర్‌ సూచన మేరకు ఆర్థికశాఖ అధికారులు బడ్జెట్‌ తుది అంకెలను గురువారం ఖరారు చేశారు. ప్రస్తుతం 4 నెలల కాలానికే బడ్జెట్‌ ఆమోదం తెలుపుతున్నా ఏడాది మొత్తానికి బడ్జెట్‌ లెక్కలను సిద్ధం చేశారు. 2018–19లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రూ.1,74,453 కోట్ల బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టింది. సాధారణంగా గత బడ్జెట్‌తో పోల్చితే 15% పెంపుతో కొత్త బడ్జెట్‌ ఉంటుంది. ఆసరా పింఛన్లు, రైతుబంధు చెల్లింపుల పెంపు, నిరుద్యోగ భృతి, రుణమాఫీ వంటి కీలక హామీల అమలు కోసం ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు జరగనున్నాయి. హామీల అమలుకు ప్రాధాన్యం అభివృద్ధిని కొనసాగిస్తూనే సంక్షేమ పథకాలను విస్తరిస్తామని అసెంబ్లీ ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో టీఆర్‌ఎస్‌ పేర్కొంది. ఆసరా పింఛన్ల మొత్తాన్ని రెట్టింపు చేస్తామని హామీ ఇచ్చింది. అలాగే వికలాంగుల పింఛన్లను రూ.1,500 నుంచి రూ.3,016 వరకు పెంచడంతోపాటు మిగిలిన అన్ని రకాల ఆసరా పింఛన్లను రూ.1,000 నుంచి రూ.2,016 వరకు పెంచుతామని, బీడీ కార్మికుల పీఎఫ్‌ కటాఫ్‌ తేదీని 2018 వరకు పొడిగిస్తామని, వృద్ధాప్య పింఛన్‌ అర్హత వయసును 65 నుంచి 57 ఏళ్లకు తగ్గిస్తామని ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో టీఆర్‌ఎస్‌ పేర్కొంది. రైతుబంధు ఆర్థిక సాయాన్ని రూ.10 వేలకు పెంచుతామని, లక్ష రూపాయల పంట రుణమాఫీ, రైతు సమన్వయ సమితి  సభ్యులకు గౌరవభృతి, డబుల్‌ బెడ్రూం ఇళ్ల నిర్మాణ పథకాన్ని కొనసాగిస్తూనే సొంత స్థలం ఉన్న అర్హులైన పేదలకు డబుల్‌ బెడ్రూం ఇంటి నిర్మాణానికి 5 నుంచి 6 లక్షల రూపాయల సాయం, ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల పదవీ విరమణ వయసు 61 ఏళ్లకు పెంపు వంటి హామీలనూ టీఆర్‌ఎస్‌ మేనిఫెస్టోలో పొందుపరిచింది. ఉద్యోగుల పదవీ విరమణ వయసు పెంపు హామీ వల్ల నిరుద్యోగుల్లో అసంతృప్తి తలెత్తకుండా చూసేందుకు ఉద్యోగ నియామక వయోపరిమితిని మూడేళ్లు పెంచనున్నట్లు తెలిపింది. పింఛనర్ల కోసం ప్రత్యేక డైరెక్టరేట్‌ ఏర్పాటు చేస్తామని హామీ ఇచ్చింది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు సముచితమైన రీతిలో వేతనసవరణపై నిర్ణయం తీసుకుంటామని, నిరుద్యోగ సోదరులకు నెలకు రూ.3016 భృతి చెల్లిస్తామని ప్రకటించింది. ఉద్యోగుల విషయంలో బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలోనే సీఎం స్పష్టతనిచ్చే అవకాశం ఉంది. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఫుడ్‌ ప్రాసెసింగ్‌ యూనిట్లను నెలక్పొడం, ఐకేపీ ఉద్యోగులను పర్మినెంటు చేసి, ఈ యూనిట్ల నిర్వహణ బాధ్యతను మహిళా సంఘాలతో కలిపి ఐకేపీ ఉద్యోగులకు అప్పగించడం, ఎస్సీ, ఎస్టీ వర్గాల సమగ్రాభివద్ధికి ప్రత్యేక పథకాలు రూపకల్పన, రెడ్డి కార్పొరేషన్, వైశ్య కార్పొరేషన్‌తో పాటు ఆర్థికంగా వెనుకబడిన ఇతర వర్గాల సంక్షేమం కోసం కార్పొరేషన్లు ఏర్పాటు, వివిధ కులాల కేటగిరీ మార్పు కోసం వచ్చిన విజ్ఞాపనలను సానుభూతితో పరిశీలిన, కంటి వెలుగు పథకం తరహాలోనే ప్రజలందరికీ ఇతర ఆరోగ్య పరీక్షల కోసం రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా వైద్య శిబిరాలను ఏర్పాటు. ప్రతి వ్యక్తి హెల్త్‌ ప్రొఫైల్‌ రికార్డు చేసి, తెలంగాణ రాష్ట్ర హెల్త్‌ ప్రొఫైల్‌ రూపకల్పన తదితర అంశాలను టీఆర్‌ఎస్‌ ఎన్నికల ప్రణాళికలో పొందుపరిచారు. వీటి అమలు దిశగా తాత్కాలిక బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు జరిగే అవకాశం ఉంది. జీఎస్టీ బిల్లుకు ఆమోదం సీఎం కేసీఆర్‌ అధ్యక్షతన గురువారం ప్రగతిభవన్‌లో జరిగిన మంత్రివర్గ సమావేశంలో ఈ తాత్కాలిక బడ్జెట్‌కు ఆమోదముద్ర వేశారు. విస్తరణ తర్వాత జరిగిన మంత్రివర్గం ఈ తొలి కేబినెట్‌ భేటీలో కీలక నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు. 2018–19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించి పద్దులకు, అనుబంధ గ్రాంట్లకు ఆమోదం తెలిపారు. వార్షిక బడ్జెట్‌తోపాటు అనుబంధ గ్రాంట్లను సభలో ప్రవేశపెట్టనున్నారు. వస్తు సేవల పన్నుల (జీఎస్టీ) చట్టానికి గతంలో సవరణలు చేస్తూ ఆర్డినెన్స్‌ జారీ చేశారు. ఆర్డినెన్స్‌ స్థానంలో రూపొందించిన బిల్లును మంత్రివర్గం ఆమోదం తెలిపింది. అసెంబ్లీ సమావేశాల్లోనే దీన్ని ప్రవేశపెట్టనున్నారు. కొత్త మంత్రులు ఎర్రబెల్లి దయాకర్‌రావు, కొప్పుల ఈశ్వర్, వేముల ప్రశాంత్‌రెడ్డి, వి.శ్రీనివాస్‌గౌడ్, సీహెచ్‌ మల్లారెడ్డి, సింగిరెడ్డి నిరంజన్‌రెడ్డి తొలిసారి కేబినెట్‌ భేటీలో పాల్గొన్నారు. శుక్రవారం అసెంబ్లీ సమావేశాలు మొదలుకానున్నాయి. ఎమ్మెల్యేలు, ఎమ్మెల్సీలు బడ్జెట్‌ను అధ్యయనం చేసేందుకు వీలుగా శనివారం ఉభయ సభలకు సెలవు ఉంటుంది. బడ్జెట్‌పై ఆదివారం ఉభయసభల్లో చర్చ జరుగుతుంది. సోమవారం ద్రవ్య వినిమయ బిల్లుకు అసెంబ్లీ ఆమోదం తెలుపుతుంది. దీంతో అసెంబ్లీ సమావేశాలు ముగుస్తాయి.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ముఖ్యమంత్రి కే చంద్రశేఖర్‌రావు అధ్యక్షతన తెలంగాణ మంత్రిమండలి గురువారం తొలిసారిగా సమావేశమైంది. లోక్‌సభ ఎన్నికల నేపథ్యంలో శుక్రవారం ప్రవేశపెట్టనున్న ఓటాన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌కు ఈ భేటీలో కేబినెట్‌ ఆమోదం తెలిపింది. అలాగే 2018-19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన బడ్జెట్‌ సప్లిమెంటరీ డిమాండ్స్‌ను కూడా ఆమోదించింది. జీఎస్టీ చట్టానికి అనుగుణంగా తీసుకొచ్చిన ఆర్డినెన్స్‌ స్థానంలో తెలంగాణ జీఎస్టీ సవరణ బిల్లుకు కేబినెట్‌ ఆమోద ముద్ర వేసింది. ప్రగతి భవన్‌లో జరిగిన కేబినెట్‌ భేటీకి మంత్రులు హాజరయ్యారు. శుక్రవారం ఉదయం అసెంబ్లీలో సీఎం కేసీఆర్‌, శాసనమండలిలో వైద్యారోగ్యశాఖ మంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. తెలంగాణ కేబినెట్‌ విస్తరణలో భాగంగా 10మంది మంత్రులు మంగళవారం ప్రమాణస్వీకారం చేసిన సంగతి తెలిసిందే. దీంతో​సీఎం కేసీఆర్‌, హోంమంత్రి మహమూద్‌ అలీతో కలుపుకొని కేబినెట్‌ సభ్యుల సంఖ్య 12కు చేరుకుంది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : తెలంగాణ అసెంబ్లీ బడ్జెట్‌ సమావేశాలు శుక్రవారం నుంచి సోమవారం వరకు జరగనున్నాయి. శుక్రవారం ఉదయం 11.30 గంటలకు శాసన సభ, శాసన మండలి లో ప్రభుత్వం తాత్కాలిక (ఓటాన్‌ అకౌంట్‌) బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెడుతుంది. ఆదివారం బడ్జెట్‌పై చర్చ జరుగనుంది. సోమవారం ద్రవ్యవిని యోగ బిల్లుకు ఉభయసభలు ఆమోదం తెలుపనున్నాయి. శాసన సభ, శాసన మండలి సమా వేశాల నిర్వహణకు అవసరమైన భద్రత ఏర్పాట్లపై శాసన సభ స్పీకర్‌ పోచారం శ్రీనివాసరెడ్డి సమీక్ష సమావేశం నిర్వహించారు. స్పీకర్‌ చాం బర్‌లో జరిగిన ఈ సమావేశంలో మండలి చైర్మ న్‌ కె.స్వామిగౌడ్, డిప్యూటీ చైర్మన్‌ నేతి విద్యాసాగర్, శాసనసభ వ్యవహారాల మంత్రి శ్రీ వేము ల ప్రశాంత్‌రెడ్డి, ఎస్‌టీఎఫ్‌ డీజీ తేజ్‌దీప్‌కౌర్, ఇంటెలిజెన్స్‌ ఐజీ నవీన్‌చంద్, హైదరాబాద్‌ నగ ర పోలీస్‌ కమిషనర్‌ అంజనాకుమార్, సైబరాబాద్, రాచకొండ కమిషనరేట్‌ పోలీసు అధికారులు, ట్రాఫిక్, అగ్నిమాపక శాఖ అధికారులు పాల్గొన్నారు. పోచారం మాట్లాడుతూ... ‘శాసనసభ సమావేశాలు ఈ నెల 22 నుంచి 25 వర కు జరుగుతాయి. మొత్తం 3 రోజులు సమావేశాలు సాగుతాయి. అందరి సహకారంతో శా సనసభ ప్రశాంత వాతావరణంలో జరుగుతుంది. పోలీసు శాఖ అవసరమైన చర్యలు తీసుకోవాలి’అని అన్నారు. అసెంబ్లీ సమావేశాలకు ముందు పోలీసు అధికారులతో భేటీకావడం ఆనవాయితీ అని మండలి చైర్మన్‌ కె.స్వామిగౌడ్‌ అన్నారు. సమావేశాలు ప్రశాంతంగా జరగడానికి అందరి సహకారం అవసరమని చెప్పా రు. శాసనసభ సజావుగా జరగడానికి అవసరమైన సహాయ, సహకారాలను ప్రభుత్వం నుంచి అందిస్తామని ప్రశాంత్‌రెడ్డి అన్నారు.

సాక్షి ప్రత్యేక ప్రతినిధి, హైదరాబాద్‌ : రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ రూ.2 లక్షల కోట్ల మార్క్‌ దాటబోతోంది. అత్యంత విశ్వసనీయవర్గాల సమాచారం ప్రకారం.. 2019–2020 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ.2.13 లక్షల కోట్ల అంచనాతో బడ్జెట్‌ను సీఎం కేసీఆర్‌ శుక్రవారం అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ప్రస్తుత బడ్జెట్‌ కంటే వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం పద్దు దాదాపు రూ.39 వేల కోట్లు అధికం. రాష్ట్ర పన్నుల రాబడిలో 28% వృద్ధి నమోదవుతున్న నేపథ్యంలో ప్రభుత్వం భారీ బడ్జెట్‌కు రూపకల్పన చేసింది. రైతుబంధు పథకం కింద ఎకరానికి రూ.2 వేలు అదనంగా ఇవ్వాల్సి రావడం, ఆసరా పింఛన్లు రెట్టింపు చేయడం, నిరుద్యోగ భృతి, రైతులకు రూ. లక్ష రుణమాఫీ వంటి హామీల అమలుతో బడ్జెట్‌ పరిమాణం పెరగనుంది. పెరిగిన వ్యయానికి అనుగుణంగా ఆదాయం పెంచుకునే దిశలో ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలను బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించే అవకాశం లేదు. లోక్‌సభ ఎన్నికల నేపథ్యంలో తాత్కాలిక బడ్జెట్‌కు పరిమితమవుతున్న కేసీఆర్‌ సర్కారు శాసనసభ ఎన్నికలప్పుడు ఇచ్చిన హామీల అమలు కార్యాచరణను బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించనుంది. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో అమలు చేయనున్న కొత్త పథకాలతో పాటు ఉన్నవాటిని పెంచేలా బడ్జెట్‌లో భారీ కేటాయింపులే చేసినట్లు తెలిసింది.   రాష్ట్ర ఆదాయం 90 వేల కోట్లే!  ఈ ఏడాది పన్నులు, పన్నేతర ఆదాయం ద్వారా లక్ష కోట్ల రూపాయలు సమకూర్చుకోవచ్చని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అంచనా వేసింది. ఈ ఏడాది అంచనా వేసిన దానికంటే వృద్ధిరేటు ఎక్కువగా ఉండటంతో వచ్చే ఏడాదికి కూడా దాదాపు 18% ఎక్కువ లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించుకున్నట్లు సమాచారం. ఈ ఏడాది రాష్ట్ర పన్నుల ద్వారా రూ.73,751 కోట్లు లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. జీఎస్టీ కింద రూ.40వేల కోట్లు లక్ష్యంగా పెట్టుకుంటే.. మార్చి 31వ తేదీ నాటికి అది రూ.43వేల కోట్లకు చేరుతుందని అధికారులు అంటున్నారు. అలాగే ఎక్సైజ్, రిజిస్ట్రేషన్‌ విభాగాల నుంచి నిర్దేశించుకున్న లక్ష్యం కంటే ఎక్కువ రాబడి ఉంది. ఒక్క రవాణ శాఖ మాత్రమే టార్గెట్‌కు స్వల్ప దూరంలో నిలిచే అవకాశం కనిపిస్తోంది. మొత్తంగా చూస్తే గత డిసెంబర్‌ 31వ తేదీ నాటికి నిర్దేశించుకున్న లక్ష్యానికి మించి ఆదాయం వచ్చింది. దీంతో వచ్చే ఏడాది ఆ మొత్తాన్ని రూ.82 వేల కోట్లకు పెంచడంతో పాటు పన్నేతర ఆదాయం రూ.13 వేల కోట్లుగా ఉంటుందని భావించి రూ.95 వేల కోట్లుగా అంచనా వేసింది. మూలధన వసూళ్ల కింద ఈ ఏడాది రూ.43,507 కోట్లు నిర్దేశించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం ఆ మొత్తాన్ని రూ.55వేల కోట్లకు పెంచింది. ఇవి కాకుండా కేంద్ర పన్నుల వాటా కింద ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.19,207 కోట్లుగా అంచనా వేసిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి అంతకంటే ఎక్కువే లభించినట్లు సమాచారం. ఈ ఏడాది అంచనా వేసిన మొత్తం పెరడగంతో దాని ఆధారంగా వచ్చే ఏడాదికి రూ.25వేల కోట్లుగా అంచనా వేసిందని సమాచారం. ఇక కేంద్ర గ్రాంట్ల కింద ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.29,041 కోట్లు అంచనా వేసిన ప్రభుత్వం వచ్చే ఏడాదికి రూ.38 వేల కోట్లు వస్తుందని భావిస్తోంది.    సాగునీటికి 25 వేల కోట్లు  ఈ ఏడాది బడ్జెట్‌లో సాగునీటి రంగానికి రూ.25వేల కోట్లు కేటాయించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఇదే మొత్తంలో కేటాయింపులు జరిపింది. బడ్జెట్‌లో సింహభాగం వ్యవసాయం, సంక్షేమానికే కేటాయించినట్లు తెలిసింది. గడచిన ఏడాది రైతుబంధు పథకం కింద ఎకరానికి రూ.2వేలు పెంచి.. రూ.10వేలు చేయడంతోపాటు రూ.లక్ష అంతకంటే తక్కువ మొత్తంలో ఉన్న రైతు రుణాలను నాలుగు వాయిదాల్లో చెల్లించడానికి వీలుగా బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు చేసినట్లు సమాచారం. ఆసరా పింఛన్లు రెట్టింపు చేయడం, నిరుద్యోగ భృతి వంటి ఎన్నికల హామీలతోపాటు కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన గురుకులాలకు బడ్జెట్‌లో భారీగా కేటాయింపులు జరిగినట్లు సమాచారం.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కేంద్ర ప్రభుత్వ బడ్జెట్‌తో రాష్ట్రానికి పెద్దగా ఒరిగిందేమీ లేదని సీఎం కేసీఆర్‌ అభిప్రాయపడ్డారు. వ్యవసాయరంగాన్ని సుభిక్షం చేసేలా తెలంగాణ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన రైతుబంధు పథకాన్ని కేంద్రం కాపీ కొట్టిందని ఆయన పేర్కొన్నారు. అయితే ఆ పనిని కూడా కేంద్రం సరిగా చేయలేకపోయిందని ఎద్దేవా చేశారు. రైతుబంధు తరహాలోనే కేంద్రం రైతులకు సరిపడా సాయం చేస్తే బాగుండేదని చెప్పారు. కేంద్ర బడ్జెట్‌ నేపథ్యంలో ఆర్థికశాఖ ఉన్నతాధికారులు శనివారం ప్రగతిభవన్‌లో సీఎం కేసీఆర్‌ను కలిశారు. ఈ సందర్భంగా సీఎం కేసీఆర్‌ అధికారులతో బడ్జెట్‌పై ఇష్టాగోష్టిగా మాట్లాడారు. ఎన్నికల్లో ప్రజలకిచ్చిన హామీలన్నింటినీ అమలు చేసే దిశగా రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ రూపకల్పన జరగాలని కేసీఆర్‌ ఆదేశించారు. నీటి పారుదల ప్రాజెక్టుల నిర్మాణానికి అవసరమైన నిధుల కేటాయింపు జరగాలని చెప్పారు. ఈ సందర్భంగా బడ్జెట్‌ రూపకల్పనపై పలు సూచనలు చేశారు. ఎన్నికల సందర్భంగా టీఆర్‌ఎస్‌ పార్టీ తరఫున ప్రజలకు పలు హామీలు ఇచ్చామని, వాటి అమలుకు ప్రభుత్వం సంకల్పించిందన్నారు. ఈ హామీల అమలు జరిగే విధంగా బడ్జెట్‌ రూపకల్పన జరగాలన్నారు. నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుల నిర్మాణం శరవేగంగా జరుగుతోందని.. వీటికి నిధుల కొరత లేకుండా బడ్జెట్‌లో ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలన్నారు. ఈ సమావేశంలో ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యదర్శి ఎస్‌కే జోషి, ఆర్థిక సలహాదారు జీఆర్‌ రెడ్డి, ఆర్థిక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి రామకృష్ణ రావు, పంచాయతీ రాజ్‌ ముఖ్య కార్యదర్శి వికాస్‌ రాజ్, నీటి పారుదల శాఖ ఈఎన్‌సీ మురళీధర్, ఆర్‌ అండ్‌ బీ ఈఎన్‌సీలు గణపతి రెడ్డి, రవీందర్‌ రావు తదితరులు పాల్గొన్నారు.    ఇంకా మెరుగైన పథకం కావాలి  ‘రైతుబంధు పథకం చాలా గొప్పది. రైతులకు నేరుగా సాయం చేసేలా మన పథకం ఉంది. మనం ఇచ్చే సాయం మరీ ఎక్కువ కాకున్నా రైతులకు ఊరట కలిగిస్తోంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం ఇదే పథకాన్ని కొత్తగా ప్రవేశపెట్టినట్లు చెబుతోంది. అయితే కేంద్రం ఇచ్చే సాయం తక్కువగా ఉంది. రైతులకు ఈ మొత్తం దేనికీ సరిపోదు. పెట్టుబడి సాయం విషయంలో కేంద్రం ఇప్పటికైనా ఇంకా మెరుగైన పథకం ప్రవేశపెట్టేలా యోచిస్తే బాగుంటుంది. కేంద్రం తరహాలోనే తెలంగాణ బడ్జెట్‌ను రూపొందించాలి. దీనిపై మరోసారి వివరంగా సమీక్షించుకుందాం. 15వ ఆర్థిక సంఘం రాష్ట్ర పర్యటనకు వస్తోంది. మన రాష్ట్రం ఎక్కువ నిధులు పొందేలా సమగ్ర నివేదిక రూపొంచాలి. దీనిపై దృష్టి పెట్టండి. గ్రామపంచాయతీల్లో కొత్త పాలకవర్గాలు కొలువుదీరాయి. గ్రామాల అభివృద్ధి లక్ష్యంగా మన ప్రణాళిక ఉండాలి. వచ్చే ఐదేళ్లల్లో అన్ని గ్రామాల్లో మెరుగైన మౌలిక వసతులు ఉండాలి. బడ్జెట్‌ రూపకల్పనలో ఈ దిశగా చర్యలు తీసుకోవాలి’అని సీఎం అన్నారు.     18న ఆర్థిక సంఘం రాక  15వ ఆర్థిక సంఘం ఈ నెల 18న తెలంగాణకు రానుంది. మూడ్రోజుల పాటు రాష్ట్రంలో పర్యటించనుంది. మొదటి రెండ్రోజులు సీఎం కేసీఆర్‌తో, రాష్ట్రంలోని వివిధ శాఖల ఉన్నతాధికారులతో సమావేశం కానుంది. 20న రాష్ట్రంలో పర్యటించనుంది. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టును సందర్శించనుంది. మిషన్‌ భగీరథ పనులను పరిశీలించనుంది. ఆర్థిక సంఘం పర్యటన ముగిసిన తర్వాతే బడ్జెట్‌ సమావేశాలు నిర్వహించాలని సీఎం కేసీఆర్‌ భావిస్తున్నట్లు తెలిసింది. కేంద్ర ప్రభుత్వం తరహాలోనే రాష్ట్రంలోనూ తాత్కాలిక బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టే యోచనలో ప్రభుత్వం ఉంది. అప్పటికప్పుడు పరిస్థితులకు అనుగుణంగా ఏమైనా మార్పులు జరిగే అవకాశం ఉందని ఆర్థిక శాఖ వర్గాలు చెబుతున్నాయి.    సాగుకు 25వేల కోట్లు!  రాష్ట్రంలోని సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు ఈసారి కూడా గతేడాదిలాగే భారీగా బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు జరపాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ప్రాజెక్టుల పనుల్లో ప్రస్తుత పురోగతి, వాటి ప్రాధాన్యతలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటూ రూ.25 వేల కోట్ల బడ్జెట్‌ను సర్దుబాటు చేయాలనే నిర్ణయానికి వచ్చినట్టు తెలిసింది. నీటిపారుదల శాఖ గతంలో పంపిన బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలను పరిశీలించిన ఆర్థికశాఖ రూ.25 వేల కోట్లకు సీలింగ్‌ ఇచ్చింది. సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు ఈ ఏడాది జనవరిలో నీటిపారుదల శాఖ రూ.26,700 కోట్లతో ఆర్థిక శాఖకు ప్రతిపాదనలు పంపింది. చాలా ప్రాజెక్టుల పరిధిలో నెలకొన్న భూసేకరణ, సహాయ పునరావాస, అటవీ, పర్యావరణ సమస్యలు, గతేడాది పనుల పురోగతిని దృష్టిలో పెట్టుకొని ఈ మేర నిధులు అవసరమని తెలిపింది. దీనిపై ప్రాజెక్టుల వారీగా సమీక్ష జరిపిన అనంతరం రూ.25వేల కోట్ల బడ్జెట్‌కే ఆర్ధిక శాఖ సీలింగ్‌ ఇచ్చింది. ఇందులో రూ.1,316.13 కోట్లు నిర్వహణ పద్దుకై ప్రతిపాదించగా, మిగతా 23,683.87 కోట్లు ప్రగతి పద్దుకై ప్రతిపాదించారు. ప్రగతి పద్దు కింద ప్రతిపాదించిన నిధుల్లో రాష్ట్ర ప్రణాళిక కింద రూ.13,253.77 కోట్లు కేటాయించేలా ప్రతిపాదనలు సిధ్ధం కాగా.. మిగతా రూ.10,430.10కోట్లను ఇప్పటికే ఏర్పాటు చేసిన కార్పొరేషన్ల ద్వారా రుణాల రూపంలో తీసుకోవాలని ప్రతిపాదించారు. ఇక ప్రాజెక్టుల వారీగా చూస్తే అంతా ఊహిస్తున్నట్లే కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుకు గరిష్టంగా రూ.5,988.10 కోట్లు కేటాయించాలని, సీతారామకు రూ.2,915కోట్లు, పాలమూరు–రంగారెడ్డికి రూ.2,732కోట్లు, మైనర్‌ ఇరిగేషన్‌కు రూ.1,601కోట్లు కేటాయించేలా ప్రతిపాదనలు సిద్ధమయ్యాయి. కాగా, సాగునీటి ప్రాజెక్టుల పరిధిలో పెండింగ్‌ బిల్లులు, బడ్జెట్‌ కేటాయింపులపై సీఎం కేసీఆర్‌ శనివారం బడ్జెట్‌పై సమీక్ష సందర్భంగా అధికారులతో చర్చించారు. వచ్చే బడ్జెట్‌లో రూ.25వేల కేటాయింపులకు ఓకే చెప్పినట్లుగా తెలిసింది. పాలమూరు–రంగారెడ్డి ప్రాజెక్టుకు రుణాల ప్రక్రియను వేగిరం చేయాలని సూచించినట్లు అధికార వర్గాలు వెల్లడించాయి.   నేడు యాదాద్రికి సీఎం ముఖ్యమంత్రి చంద్రశేఖర్‌రావు ఆదివారం యాదాద్రికి వెళ్లనున్నారు. యాదగిరిగుట్ట శ్రీలక్ష్మీ నరసింహస్వామి వారిని దర్శించుకుని యాదాద్రి ఆలయంలో జరుగుతున్న ఆలయ విస్తరణ పనులను అధికారులతో కలిసి పరిశీలించనున్నారు. అనంతరం అభి వృద్ధి పనులపై అధికారులతో సమీక్షించనున్నారు. కేసీఆర్‌ రెండోసారి సీఎంగా బాధ్యతలు చేపట్టిన తర్వాత మొదటిసారి యాదాద్రికి వెళ్తున్నారు.  

లండన్: ఇటీవల తెలంగాణ రాష్ట్రం ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన 2018-2019 బడ్జెట్‌పై ఎన్నారై టీఆర్‌ఎస్ యూకే అధ్యక్షుడు అనిల్ కూర్మాచలం హర్షం వ్యక్తం చేశారు. బడ్జెట్ చరిత్రలోనే ఎన్నడూ లేని విధంగా ఎన్నారై శాఖకు రూ.100 కోట్లు కేటాయించారని తెలిపారు. లండన్లో ఎన్నారై తెరాస యూకే ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటు చేసిన మీడియా సమావేశంలో అనిల్ కూర్మాచలం మాట్లాడుతూ.. ప్రవాసుల పక్షాన నిలుస్తున్న తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌కు, ఆర్థిక మంత్రి ఈటెల రాజేందర్‌కు, ఎన్నారై శాఖ మంత్రి కేటీఆర్‌కు కృతఙ్ఞతలు తెలిపారు. ముఖ్యంగా గల్ఫ్ తెలంగాణ వాసుల కష్టాలు తీర్చేందుకు ఈ బడ్జెట్ ఉపయోగపడే అవకాశం చాలా ఉందని, కచ్చితంగా ఈ చారిత్రాత్మక నిధుల కేటాయింపుతో గల్ఫ్ బిడ్డల జీవితాల్లో కొత్త భరోసా కలుగుతుందన్నారు. ఈ నిర్ణయం పట్ల అందరు హర్షం వ్యక్తం చేస్తూ, తెలంగాణ బిడ్డ ప్రపంచంలో ఎక్కడున్నా వారి సంక్షేమం కోసం కేసీఆర్ చేస్తున్న కృషి గొప్పదని కొనియాడారు. గత పాలకులకు ఎన్నారైల పట్ల చిత్తశుద్హి లేదని, తెలంగాణ ఏర్పడక ముందు ఏన్నారై శాఖ బడ్జెట్ కేవలం రూ. 5కోట్లు ఉండేదని, వారి సంక్షేమం కోసం చేసిన పనులేవీ లేవన్నారు. కానీ టీఆర్ఎస్ ప్రభుత్వంలో ఎన్నారైల పట్ల అన్ని విషయాల్లో ప్రత్యేక శ్రద్ధతో పని చేస్తున్నారని, ముఖ్యంగా గల్ఫ్ బాధితుల పట్ల ఎప్పటికప్పుడు మంత్రి కేటీఆర్, ఎంపీ కవిత స్పందిస్తున్న తీరు వారి బాధ్యతకు, గల్ఫ్ బిడ్డల సంక్షేమం పట్ల వారి చిత్తశుద్ధిని తెలుపుతుందన్నారు అనిల్ కూర్మాచలం.  నేడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ బడ్జెట్‌ని ప్రవాసులు హర్షం వ్యక్తం చేస్తున్నారని మీడియా సమావేశంలో పాల్గొన్న ఉపాధ్యక్షులు అశోక్ దూసరి, శ్రీకాంత్ పెద్దిరాజు, నవీన్ రెడ్డి, ప్రధాన కార్యదర్శి రత్నాకర్ కడుదుల, కార్యదర్శి సృజన్ రెడ్డి తదితరులు తెలిపారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: తెలంగాణ రుణ ప్రస్థానం భారీ బడ్జెట్‌తోపాటే ఉరకలేస్తోంది. వచ్చే ఏడాదికి అప్పు ఏకంగా రూ.2.21 లక్షల కోట్లు దాటనుంది. 2018–19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి అప్పుల మొత్తం రూ.1,80,238 కోట్లకు చేరుతుందని ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించింది. గడిచిన నాలుగేళ్లలో ప్రభుత్వం రూ.1,51,133 కోట్ల అప్పులు చేసినట్లు వెల్లడించింది. వీటితో పాటు ఇప్పటికే మిషన్‌ భగీరథ, సాగునీటి ప్రాజెక్టులు, ఇతర కార్పొరేషన్ల పేరిట మరో రూ.41,538 కోట్ల అప్పు చేసినట్లుగా వెల్లడించింది. వెరసి మొత్తం అప్పు రూ.2.21 లక్షల కోట్లు దాటడం ఖాయంగా కనిపిస్తోంది. వీటికి తోడు సాగునీటి ప్రాజెక్టుల రుణ సమీకరణకు తెలంగాణ వాటర్‌ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్‌ కార్పొరేషన్, రాష్ట్ర రైతు సమన్వయ సమితి కార్పొరేషన్‌ను ఇటీవలే ప్రభుత్వం కొత్తగా ఏర్పాటు చేసింది. వీటి ద్వారా దాదాపు రూ.20 వేల కోట్లు అప్పు తెచ్చేందుకు ప్రయత్నాలు చేస్తోంది. హ్యాండ్లూమ్, టెక్స్‌టైల్స్‌కు కూడా కార్పొరేషన్‌ ఏర్పాటు చేయనుంది. దీంతో కార్పొరేషన్ల అప్పు అంతకంతకూ పెరిగిపోనుంది. సాధారణంగా కేంద్రం నిర్దేశించిన ఎఫ్‌ఆర్‌బీఎం చట్ట పరిధిలోకి లోబడే రాష్ట్రాలు రుణాలు తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది. రాష్ట్ర జీఎస్‌డీపీలో 3.25 శాతం మేరకు రుణాలు తీసుకునే వెసులుబాటు ఉంటుంది. అయితే రెవెన్యూ మిగులు ఉన్న రాష్ట్రాల్లో ఒకటైన తెలంగాణకు కేంద్రం 3.50 శాతం వరకు పెంచుతూ వెసులుబాటు కల్పించింది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.23 వేల కోట్ల మేర అప్పు తీసుకున్న ప్రభుత్వం వచ్చే ఏడాది రూ.29 వేల అప్పులు తీసుకోనుంది. అంతమేరకు జీఎస్‌డీపీలో 3.45 శాతం ద్రవ్యలోటును బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించింది. నిబంధనల ప్రకారం రాష్ట్ర అప్పు జీఎస్‌డీపీలో 25 శాతం మించకూడదని, అంతకు మించితే ఆర్థిక క్రమశిక్షణ పాటించని రాష్ట్రాల జాబితాలో చేరి పోయే ప్రమాదం ఉంటుందని ఆర్థిక నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేసే అప్పులు జీఎస్‌డీపీలో 21.39 శాతానికి చేరనున్నాయి. రాష్ట్రం ఏర్పడే నాటికి ఉమ్మడి రాష్ట్రం నుంచి పంచుకున్న అప్పు రూ.70 వేల కోట్లు. గడిచిన నాలుగేళ్లలో ఈ అప్పు అంతకంతకు పెరిగిపోయింది. వడ్డీలకే 13 వేల కోట్లు! చేసిన అప్పులు తిరిగి చెల్లించటం రాష్ట్ర ఖజానాకు భారంగా మారనుంది. 2016–17లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రూ.8,609 కోట్ల వడ్డీలు చెల్లించినట్లు అకౌంటెంట్‌ జనరల్‌ తన గణాంకాల్లో ధ్రువీకరించింది. ఈ విషయాన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో పొందుపరిచింది. అలాగే 2017–18లో వడ్డీల చెల్లింపులకు రూ.1,1138 కోట్లు వెచ్చింది. సవరణ బడ్జెట్‌లోనూ ఇవే గణాంకాలున్నాయి. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం ఈ వడ్డీల భారం రూ.1,1691 కోట్లకు చేరుతుందని అంచనా వేసింది. దాదాపు రూ.29 వేల కోట్ల అప్పులను అంచనా వేసిన ప్రభుత్వం.. వడ్డీల లెక్కలను మాత్రం తక్కువ చేసి చూపినట్లు స్పష్టమ వుతోంది. వడ్డీల మోత రూ.13 వేల కోట్లు దాటే అవకాశాలున్నాయి.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ :  బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం గ్రామీణాభివృద్ధికి పెద్దపీట వేసింది. సాగునీటి శాఖ తర్వాత పంచాయతీరాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖకు ప్రాధాన్యం కల్పించింది. 2018–19 బడ్జెట్‌లో ఈ శాఖకు ఏకంగా రూ.15,562.84 కోట్లను కేటాయించింది. ఇందులో రూ.12,776 కోట్లను ప్రగతి పద్దుగా, రూ.2,786.78 కోట్లను నిర్వహణ పద్దుగా పేర్కొన్నారు. ఈ మేరకు భారీ నిధులతో ప్రగతి పద్దును గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖకు ప్రభుత్వం కేటాయించింది. గ్రామ పంచాయతీల అభివృద్ధికి ప్రత్యేకంగా నిధులను కేటాయిస్తామని సీఎం కేసీఆర్‌ పలుమార్లు ప్రకటించిన విషయం తెలిసిందే. ఆ ప్రకారం కొత్త పంచాయతీరాజ్‌ చట్టంలో మార్పులు కూడా చేయనున్నట్లు తెలిపారు. అందుకు అనుగుణంగానే గ్రామ పంచాయతీల కోసం బడ్జెట్‌లో ప్రత్యేకంగా నిధులు కేటాయించారు. రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘం నిధుల నుంచి గ్రామ పంచాయతీలకు రూ.1,500 కోట్లు ఇవ్వనున్నట్లు పేర్కొన్నారు. ఇవికాక ఇతర సాధారణ అభివృద్ధి నిధులను మంజూరు చేస్తారు. తండాలను, ఆదివాసీ గూడేలను గ్రామ పంచాయతీలుగా మార్చనున్నట్లు బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో మంత్రి ఈటల పేర్కొన్నారు. ఆసరాకు రూ.5,388.89 కోట్లు ఆసరా పింఛన్ల విషయంలో ప్రభుత్వం ఎప్పటికప్పుడు ఉదారంగా వ్యవహరిస్తోంది. గత బడ్జెట్‌లో కొత్తగా ఒంటరి మహిళలకు పింఛన్‌ను ప్రకటించి.. ప్రస్తుతం అమలు చేస్తోంది. తాజాగా బడ్జెట్‌లో బోదకాలు వ్యాధి బాధితులకు ప్రతి నెల రూ.వెయ్యి ఇవ్వనున్నట్లు ప్రకటించింది. సీఎం ఇటీవల ప్రకటించిన ప్రకారం బోదకాలు వ్యాధి బాధితులకు బడ్జెట్‌లో నిధులు కేటాయించారు. ఆసరా పథకం పేరుతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం.. వృద్ధులకు, వితంతువులకు, ఒంటరి మహిళలకు, చేనేత, బీడీ కార్మికులకు నెలకు రూ.వెయ్యి చొప్పున సామాజిక పింఛన్లు పంపిణీ చేస్తోంది. అలాగే వికలాంగులకు నెలకు రూ.1,500 చొప్పున పంపిణీ చేస్తోంది. రాష్ట్రంలో మొత్తంగా 41,78,291 మందికి సామాజిక పింఛన్లు పంపిణీ చేస్తోంది. ఇందుకు ఏటా సగటున రూ.5,300 కోట్లను ఖర్చు చేస్తోంది. ఆసరాకు ఈ ఏడాది రూ.5,388.89 కోట్లు కేటాయించింది.   పంచాయతీరాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖకు కేటాయింపులు ఏడాది    కేటాయింపులు 2014–15    13,761 2015–16    13,896 2016–17    14,262 2017–18    14,775 2018–19    15,562 ‘భగీరథ’కు రూ.1,803 కోట్లు రాష్ట్ర ప్రజలకు సురక్షిత తాగునీటిని సరఫరా చేసే లక్ష్యంతో చేపట్టిన మిషన్‌ భగీరథ పథకం పనులు వేగంగా సాగుతున్నాయి. ఇప్పటికే 15 పట్టణాలకు, 2,900 గ్రామాలు, 5,752 ఆవాసాలకు లబ్ధి చేకూరింది. ఈ ఏడాది భగీరథ పథకానికి రూ.1,803.35 కోట్లను కేటాయించారు. రాష్ట్రంలోని ప్రాంతాలను 26 సెగ్మెంట్లుగా విభజించి పనులు చేపడుతున్నారు. 67 ఇన్‌టెక్‌ వెల్స్, 153 వాటర్‌ ఫిల్టర్స్, 1,69,705 కిలోమీటర్ల పైపులైన్లు, 35,514 ఓవర్‌హెడ్‌ ట్యాంకులు ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. మిషన్‌ భగీరథ కార్పొరేషన్‌కు 80 శాతం రుణాల రూపంలోనే నిధులు సమకూరుతున్నాయి. మిగిలిన 20 శాతం నిధులను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో కేటాయిస్తోంది. గత బడ్జెట్‌లో ప్రభు త్వం ఈ పథకానికి రూ.3 వేల కోట్లను కేటాయించింది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్రంలో పట్టణాభివృద్ధి, పట్టణ మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకు బడ్జెట్‌ కేటాయింపుల్లో ప్రభుత్వం పెద్దపీట వేసింది. వచ్చే ఏడాది పురపాలికలకు జరగనున్న సాధారణ ఎన్నికలను దృష్టిలో పెట్టుకుని మునిసిపల్‌ కార్పొరేషన్లు, మునిసిపాలిటీలకు నిధుల కేటాయింపులను భారీగా పెంచింది. ప్రగతి పద్దు కింద పురపాలక శాఖకు 2017–18లో రూ.2,869.22 కోట్లు కేటాయించగా, తాజా బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులను రూ.4,680.09 కోట్లకు పెంచింది. వరంగల్‌ నగరానికి రూ.226.41 కోట్లు, ఖమ్మం, కరీంనగర్, నిజామాబాద్, రామగుండం నగరాలకు రూ.301.88 కోట్ల కేటాయింపులను యథాతథంగా కొనసాగించింది. పురపాలికలకు రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘం నిధులను రూ.117.23 కోట్ల నుంచి రూ.755.20 కోట్లకు పెంచింది. అయితే మునిసిపాలిటీల్లో అభివృద్ధి పనులకు సహాయక నిధులను మాత్రం రూ.426.41 కోట్ల నుంచి 230.10 కోట్లకు తగ్గించింది. మునిసిపల్‌ కార్పొరేషన్లకు వడ్డీ లేని రుణాలను రూ.7.55 కోట్ల నుంచి రూ.141.64 కోట్లకు పెంచింది. పురపాలికల్లో మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి రుణ సహాయం అందించే టీయూఎఫ్‌ఐడీసీకి తొలిసారిగా రూ.200 కోట్లు కేటాయించింది. కొత్తగా ఏర్పడిన మునిసిపాలిటీల అభివృద్ధికి రూ.50 కోట్లు కేటాయించింది. కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాలైన స్మార్ట్‌ సిటీకి రూ.150 కోట్ల నుంచి రూ.89.39 కోట్లకు కేటాయింపులను తగ్గించి, అమృత్‌ పథకానికి రూ.203.96 కోట్ల నుంచి రూ.313.63 కోట్లకు పెంచింది. స్వచ్ఛ భారత్‌కు రూ.115 కోట్ల కేటాయింపులను కొనసాగించింది. ఆలయాలకు నిధుల వెల్లువ! రాష్ట్రంలోని ప్రధాన ఆలయాల అభివృద్ధికి భారీగా నిధులు పెంచింది. యాదగిరిగుట్ట ఆలయాభివృద్ధి సంస్థకు గతేడాది రూ.100 కోట్లు కేటాయించగా, తాజాగా రూ.250 కోట్లకు పెంచింది. వేములవాడ ఆలయాల అభివృద్ధి సంస్థకు రూ.100 కోట్లను కేటాయించింది. తొలిసారిగా భద్రాచలం ఆలయాభివృద్ధి సంస్థకు రూ.100 కోట్లు, ధర్మపురి, బాసర ఆలయాభివృద్ధి సంస్థలకు చెరో రూ.50 కోట్లను కేటాయించింది.  ‘మూసీ’ అభివృద్ధికి రూ.377 కోట్లు ప్రగతి పద్దు కింద హైదరాబాద్‌లో మూసీ నది పరీవాహక ప్రాంత అభివృద్ధికి రూ.377.35 కోట్ల కేటాయింపులను కొనసాగించి, రోడ్ల అభివృద్ధికి కేటాయింపులను రూ.377.35 కోట్ల నుంచి రూ.566.02 కోట్లకు పెంచింది. హైదరాబాద్‌ మెట్రో ఎయిర్‌పోర్ట్‌ ఎక్స్‌ప్రెస్‌ ప్రాజెక్టుకు తొలిసారిగా రూ.400 కోట్లు కేటాయించింది. నిర్వహణ పద్దు కింద జలమండలి, హెచ్‌ఎండీఏ, మెట్రో రైలు సంస్థలకు బడ్జెట్లో భారీ ఎత్తున పెట్టుబడి రుణాలను కేటాయించింది. హైదరాబాద్‌ జలమండలికి రూ.1,420.50 కోట్ల రుణం, మెట్రో రైలుకు రూ.200 కోట్ల రుణం, హెచ్‌ఎండీఏకు రూ.250 కోట్ల రుణం, ఔటర్‌ రింగ్‌ రోడ్డు ప్రాజెక్టు కోసం మరో రూ.235 కోట్లను రుణాల కేటాయింపులను యథాతథంగా కొనసాగించింది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆర్టీసీకి మొండి చేయి చూపించింది. ఆర్టీసీ ఉద్యోగులకు భారీగా ఫిట్‌మెంట్‌ ప్రకటించిన ప్రభుత్వం.. ఆ రూపంలో ఆర్టీసీపై పడే భారాన్ని తగ్గిస్తామని, ప్రభుత్వపరంగా సాయం చేస్తామని అప్పట్లో ప్రకటించింది. కానీ బడ్జెట్‌ కేటాయింపులకు వచ్చేసరికి మాత్రం నామమాత్రంగా ఇస్తూ చేయి దులుపుకుంటోంది. గత బడ్జెట్‌లో ఆర్టీసీకి రూ.వెయ్యి కోట్లు కేటాయించిన సర్కారు.. ఈసారి రూ.975 కోట్లతో సరిపెట్టింది. అసలు గతేడాదికి సంబంధించిన నిధులే ఇంకా రూ.600 కోట్ల వరకు విడుదల కావాల్సి ఉండటం గమనార్హం. పాస్‌ల సొమ్మూ పద్దులోనే.. వివిధ కేటగిరీ బస్సు పాస్‌లకు సంబంధించిన నిధులను ప్రభుత్వం ఆర్టీసీకి రీయింబర్స్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది. ఇది సంవత్సరానికి రూ.520 కోట్ల వరకు ఉంటుంది. ప్రభుత్వం ఈ మేరకు నిధులను పద్దులో చూపింది. ఇక కొత్త బస్సుల కొనుగోలుకు రుణంగా రూ.140 కోట్లు, ప్రభుత్వ పూచీకత్తు అప్పులు తీర్చేందుకు రుణంగా మరో రూ.315 కోట్లు కేటాయించింది. ఈ రెండూ కూడా రుణాలే కాబట్టి.. ఆర్టీసీ వాటిని తిరిగి చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. ప్రభుత్వం గ్రాంటు కింద నిధులిస్తుందని భావించినా.. ప్రభుత్వం పట్టించుకోకపోవడంతో ఆర్టీసీ నిరుత్సాహానికి గురైంది. ఆలయానికి  కొత్త రూపు ♦ యాదాద్రికి రూ.250 కోట్లు కేటాయింపు ♦ భద్రాచలం, వేములవాడకు 100 కోట్ల చొప్పున ♦ బాసర, ధర్మపురికి 50 కోట్ల చొప్పున నిధులు సాక్షి, హైదరాబాద్‌: యాదగిరిగుట్ట, రాష్ట్రంలోని మిగతా ప్రధాన ఆలయాలనూ అభివృద్ధి చేయనున్నట్టు ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో ప్రకటించింది. భద్రాచలం, వేములవాడ, బాసర, ధర్మపురి ఆలయాలకు నిధులు కేటాయించింది. భద్రాచలం అభివృద్ధికి రూ.100 కోట్లను కేటాయించారు. వేములవాడ రాజరాజేశ్వర స్వామి ఆలయానికి రూ.100 కోట్లు, బాసర, ధర్మపురి దేవాలయాలకు రూ.50 కోట్ల చొప్పున కేటాయించారు. యాదాద్రికి బడ్జెట్‌లో రూ.250 కోట్లు ప్రతిపాదించారు. దేవాదాయశాఖపై కినుక! దేవాదాయ శాఖకు మరోసారి ప్రభుత్వం మొండి చెయ్యి చూపింది. ధూపదీప నైవేద్యాలు, పురాతన దేవాలయాల జీర్ణోద్ధరణ, దళిత వాడల్లో రామాలయాల నిర్మాణం తదితరాలకు సంబంధించి దేవాదాయశాఖ సర్వశ్రేయోనిధికి గతేడాది తరహాలోనే రూ.50 కోట్లతో సరిపెట్టింది. ఇక బ్రాహ్మణ కార్పొరేషన్‌కు గతేడాది లాగానే రూ.100 కోట్లు ఇచ్చారు. దేవాలయ ఉద్యోగులు, అర్చకుల వేతన సవరణ నేపథ్యంలో జీతాలు పెరిగినందున.. దేవాలయాల నుంచి చెల్లించగా మిగతా మొత్తాన్ని ప్రభుత్వం గ్రాంటుగా ఇవ్వాల్సి ఉంది. దీనికి గత బడ్జెట్‌లో రూ.50 కోట్లు ఇవ్వగా.. ఈసారి దాన్ని రూ.72 కోట్లకు పెంచారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ప్రతిష్టాత్మక డబుల్‌ బెడ్రూం ఇళ్ల పథకానికి ప్రభుత్వం అప్పులపైనే ఆధారపడింది. ఈ ఇళ్ల నిర్మాణానికి దాదాపు రూ.18 వేల కోట్లు అవసరముండగా.. తాజా బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం రూ.1,500 కోట్లే కేటాయిం చింది. గతేడాది రూ.500 కోట్లు కేటాయించగా ఆ మొత్తాన్ని ఈసారి మూడు రెట్లకు పెంచింది. రాష్ట్రవ్యా ప్తంగా 2,72,763 ఇళ్లను ప్రభుత్వం మంజూరు చేసింది. ఇందులో ఇప్పటి వరకు 9,522 ఇళ్లను పూర్తిచేసింది. 1,68,981 ఇళ్లు ఇంకా వివిధ స్థాయిలో ఉన్నాయి. హడ్కో నుంచి పెద్ద ఎత్తున రుణం తీసుకుని దాన్ని దశలవారీగా ఇళ్ల నిర్మాణానికి కేటాయించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. కేంద్రం నుంచి ప్రధానమంత్రి ఆవాస్‌ యోజన (పీఎంఏవై) కింద రూ.1,143 కోట్లు మంజూరైనట్టు తాజా బడ్జెట్‌లో పేర్కొంది. పీఎంఏవై పట్టణ ఇళ్లకు రూ.766.50 కోట్లు, గ్రామీణ ఇళ్లకు రూ.376.60 కోట్లను కేంద్రం మంజూరు చేసిందని వెల్లడించింది. 2018–19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గృహనిర్మాణ శాఖకు కేటాయింపులు..(కోట్లలో..) నిర్వహణ పద్దు: రూ.652.05  ప్రగతి పద్దు: రూ.2,143.10  మొత్తం: రూ.2,795.15  రోడ్లకు రూ.5,363 కోట్లు సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్రవ్యాప్తంగా రహదారులు, వంతెనల నిర్మాణానికి దాదాపు రూ.12 వేల కోట్ల విలువైన పనులను ఇప్పటికే ప్రభుత్వం ప్రారంభించింది. అయితే తాజా బడ్జెట్‌లో మాత్రం రోడ్లు, భవనాల శాఖకు రూ.5,363 కోట్లను మాత్రమే కేటాయించింది. ఇందులో ప్రగతి పద్దు కింద కేటాయించింది రూ.3,501 కోట్లు మాత్రమే. ఇది ఇంచుమించు గతేడాది బడ్జెట్‌ కేటాయింపులంతే ఉండటం విశేషం. పనుల్లో ఆశించిన వేగం లేకపోవటం వల్లనే నిధుల కేటాయింపు పెరగటం లేదన్న అభిప్రాయం వ్యక్తమవుతోంది. జిల్లా రహదారులకు రూ.810 కోట్లు, గజ్వేల్, ఇతర అనుసంధాన రహదారుల ప్రాంత అభివృద్ధి అథారిటీకి రూ.80 కోట్లు, మండల కేంద్రాల నుంచి జిల్లా కేంద్రాలకు రెండు వరసల రోడ్లకు రూ.460 కోట్లు, రేడియల్‌ రోడ్లకు రూ.80 కోట్లు కేటాయించారు. కొత్త కలెక్టర్‌ భవనాలకు రూ.500 కోట్లు, ఎమ్మెల్యే భవనాలకు రూ.30 కోట్లు, కళాభారతి నిర్మాణం కోసం రూ.40 కోట్లు కేటాయించారు.  సచివాలయ భవనం సంగతేంటి?: సికింద్రాబాద్‌ బైసన్‌పోలో మైదానంలో కొత్త సెక్రటేరియట్‌ నిర్మాణ అంశాన్ని తాత్కాలికంగా ప్రభుత్వం పక్కన పెట్టినట్టు కనిపిస్తోంది. ఈ బడ్జెట్‌లో దీనికి నామ మాత్రంగా రూ.5 కోట్లు కేటాయించింది. గతేడాది రూ.15 కోట్లు కేటాయించినా ఖర్చు కాలేదు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: వరుసగా ఐదోసారి భారీ బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం... ఎన్నికల ముంగిట్లో రైతుల అభివృద్ధి, సంక్షేమం కోసమంటూ ప్రగతి పద్దును భారీగా పెంచింది. కానీ ఇందులో వాస్తవ ఆదాయ, వ్యయాలను ఎప్పటిలాగే భారీగా పెంచి చూపించింది. ద్రవ్యలోటు ఎక్కువగానే ఉన్నా.. మిగులు బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టింది. దీనికితోడు బడ్జెట్‌తో సంబంధం లేకుండా అప్పుల ద్వారా నిధుల సమీకరణ కొనసాగుతుందనీ తేల్చి చెప్పింది. అంచనాలు కుదింపు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2018–19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ.5,520 కోట్ల రెవెన్యూ మిగులుతో రూ.1,74,453 కోట్ల బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టింది. అందులో ప్రగతి పద్దు రూ.1,04,757 కోట్లు, నిర్వహణ పద్దు రూ.69,695 కోట్లుగా చూపింది. గతేడాది ప్రగతి పద్దు కింద చూపిన మొత్తం రూ.88,038 కోట్లే. అంటే ఈసారి అమాంతం మరో రూ.16 వేల కోట్లు పెంచేసింది. వాస్తవానికి జీఎస్టీ ప్రభావంతో అంచనా వేసినదానికన్నా ఆదాయం స్వల్పంగా తగ్గిందని ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లోనే ప్రస్తావించింది. గత బడ్జెట్‌ అంచనాలను 95 శాతానికి కుదించుకుంది. గతేడాది రూ.1.49 లక్షల కోట్ల బడ్జెట్‌ పెట్టిన ప్రభుత్వం.. రూ.1.42 కోట్లు మాత్రమే ఖర్చవుతుందని పేర్కొంది. కానీ కొన్ని అంశాలను పరిశీలిస్తే... తాజా బడ్జెట్‌ భారీగా ఉండాలన్న తాపత్రయంతో.. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సర వాస్తవ ఆదాయ, వ్యయాలను విస్మరించినట్లు స్పష్టమవుతోంది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కాగ్‌కు సమర్పించిన లెక్కల ప్రకారం.. జనవరి నెలాఖరు నాటికి (ఆర్థిక సంవత్సరం తొలి పది నెలల కాలానికి) రూ.66 వేల కోట్ల రెవెన్యూ ఆదాయం వచ్చింది. తాజాగా బడ్జెట్‌లో వెల్లడించిన గణాంకాల్లో.. ప్రస్తుత ఏడాది రెవెన్యూ ఆదాయం రూ.1.08 కోట్లుగా ఉంటుందని ప్రభుత్వం పేర్కొంది. అంటే తొలి పది నెలల ఆదాయం రూ.66 వేల కోట్లుకాగా.. ఫిబ్రవరి, మార్చి రెండు నెలల్లోనే మరో రూ.42 వేల కోట్లు వచ్చినట్లుగా చెబుతోంది. ఇది అంకెల గారడీయేనన్న విమర్శలు వస్తున్నాయి. భూముల విక్రయంపైనే ఆశ రాష్ట్రంలో సొంత పన్నుల ద్వారా ఈ ఏడాది రూ.61,369 కోట్లు ఆదాయం వస్తుందని ప్రభుత్వం లెక్కగట్టింది. తాజా బడ్జెట్‌లో దానిని రూ.73,751 కోట్లుగా అంచనా వేసింది. ఇక గతేడాది కేంద్రం నుంచి వచ్చే గ్రాంట్లు భారీగా పెరుగుతాయంటూ రూ.29 వేల కోట్ల ఆదాయాన్ని ప్రతిపాదించింది. కానీ ఆ మేరకు వచ్చే దాఖలాలు లేకపోవటంతో.. తాజా బడ్జెట్‌లో అంచనాలకు మించిన ఆదాయ, వ్యయాలను చూపించిందనే విమర్శలున్నాయి. జీఎస్టీ ప్రభావంతో సేల్స్‌ట్యాక్స్‌ ద్వారా రూ.53,482 కోట్లు వస్తాయని ప్రభుత్వం అంచనా వేసింది. రాష్ట్ర ఎక్సైజ్‌ ఆదాయం ప్రస్తుతం రూ.9 వేల కోట్లుగా ఉండగా.. రూ.10,600 కోట్లకు పెరుగుతుందని ప్రతిపాదించింది. స్టాంపులు, రిజిస్ట్రేషన్ల ఆదాయం స్వల్పంగా రూ.4,500 కోట్ల నుంచి రూ.4,700 కోట్లకు చేరుతుందని పేర్కొంది. ఇక భూముల విక్రయం ద్వారా రూ.3000 కోట్లు వస్తుందని భావిస్తోంది. వాస్తవానికి భూముల విక్రయం ద్వారా రూ.5,000 కోట్లు వస్తాయని గత బడ్జెట్‌లో అంచనా వేసిన సర్కారు.. రూ.వెయ్యి కోట్లకు మించి రాకపోవటంతో ఈసారి అంచనాలను తగ్గించుకుంది. మిగులులోనూ గారడీలే! అకౌంటెంట్‌ జనరల్‌ (ఏజీ) ఆమోదించిన 2016–17 ఆర్థిక సంవత్సర గణాంకాలను ప్రభుత్వం ఈసారి బడ్జెట్‌లో ప్రకటించింది. రూ.1,385 కోట్ల మిగులు ఉందని లెక్కతేల్చింది. ఇక 2017–18 బడ్జెట్‌లో రూ.4,571 కోట్ల మిగులును ప్రతిపాదించిన సర్కారు.. ఆదాయ వ్యయాలు, వాస్తవ పరిస్థితుల దృష్ట్యా రూ.1,545 కోట్లు మాత్రమే మిగులు ఉంటుందని సవరించుకుంది. వాస్తవానికి ఏజీ ధ్రువీకరించిన అంతకు ముందు ఏడాది గణాంకాల్లోనూ ఆర్థిక శాఖ లాఘవం చూపినట్లు కనబడుతోంది. కేపిటల్‌ ఆదాయంలో చేబదులు రుణం పద్దు కింద రూ.12,088 కోట్లు చూపిన ప్రభుత్వం.. అదే పద్దును ఉన్నది ఉన్నట్లుగా కేపిటల్‌ చెల్లింపుల్లో తిరిగి చెల్లించిన ఖర్చు కింద చూపించింది. అంటే వాస్తవంగా 2016–17లో రాష్ట్ర ఆదాయ వ్యయాలు రూ.1.21 లక్షల కోట్లు ఉండగా.. రూ.12 వేల కోట్ల మేరకు పెంచేందుకు ప్రభుత్వం ఈ గారడీ చేసిందని అర్థమవుతోంది. దాంతో మొత్తం బడ్జెట్‌ రూ.1.33 లక్షల కోట్లకు చేరినట్లు ఏజీ పేర్కొనడం గమనార్హం. 

అబద్ధాల బడ్జెట్‌... బడ్జెట్‌ వాస్తవదూరంగా, ఓట్ల కోసం ప్రజలను మభ్యపెట్టేలా ఉంది. గత బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు 60 శాతం కూడా ఖర్చు చేయలేదు. మైనారిటీలకు కేటాయింపులు పేపర్‌ మీదే గానీ ఖర్చు చేసింది లేదు. కమీషన్‌లు వచ్చే చోటే ఖర్చు చేశారు గానీ సంక్షేమానికి కాదు. పాతబస్తీకి మెట్రో అంటున్న కేసీఆర్‌.. బడ్జెట్‌లో నిధులెందుకు కేటాయించలేదు? అబద్ధాలు చెప్పడంలో ఆయనకు పీహెచ్‌డీ ఇవ్వాలి. – షబ్బీర్‌ అలీ, కాంగ్రెస్‌ ఎమ్మెల్సీ దొంగ లెక్కలు నిలదీస్తామని సస్పెన్షన్‌ తెలంగాణ ప్రజలకు బడ్జెట్‌ ఆశనిపాతం. ప్రజలను మరింత అగాథంలోకి నెట్టేలా ఉంది. లెక్కల్లో గొప్పలు తప్పా.. ఆదాయం, వ్యయంలో పొంతనే లేదు. 60 ఏళ్లలో ఎవరూ చేయని అప్పులు చేయడంలో కేసీఆర్‌ ప్రగతి సాధించారు. ప్రభుత్వ దొంగ లెక్కలను సభలో నిలదీస్తామనే సభ నుంచి మమ్మల్ని సస్పెండ్‌ చేశారు. నాలుగేళ్లుగా ప్రవేశ పెట్టిన బడ్జెట్‌లతో ప్రజలకు ఒరిగిందేమీ లేదు. – భట్టి విక్రమార్క, కాంగ్రెస్‌ వర్కింగ్‌ ప్రెసిడెంట్‌ చెప్పింది బారెడు..జరిగేది జానెడు.. బడ్జెట్‌ పూర్తిగా మేడి పండులా ఉంది. చెప్పిన మాటను సీఎం నిలబెట్టుకోలేదు. చెప్పింది బారెడు.. జరిగేది జానెడు మాత్రమే. 85,000 ఉద్యోగ ఖాళీలు ఉంటే నాలుగేళ్లలో 25,000 ఉద్యోగాలే భర్తీ చేశారు. హైదరాబాద్‌లో లక్ష గ్రామాల్లో లక్ష ఇళ్లు కడతామన్నారు. ఇళ్లు కట్టి ఓట్లు అడగాల్సిన బాధ్యత కేసీఆర్‌పై ఉంది. రైతులకు రుణమాఫీ కాలేదు. ఆర్భాటంగా పథకాలు ప్రకటిస్తున్నారు.      – కిషన్‌ రెడ్డి, బీజేపీ ఎమ్మెల్యే   దూరదృష్టి లేని బడ్జెట్‌ దీన్ని పూర్తిగా అంకెల గారడీ బడ్జెట్‌గా మేం భావిస్తున్నాం. సంక్షేమం కోసం లక్ష కోట్ల బడ్జెట్‌ను ఖర్చుపెడతామని గొప్పలు చెప్పారు. మూత పడ్డ కంపెనీలను తెరిపించే భరోసాను బడ్జెట్‌ కల్పించలేకపోయింది. సాగునీటి ప్రాజెక్టుల మీద కేసీఆర్‌ ప్రభుత్వానిది సవితి ప్రేమ అని తేలిపోయింది. ఓటు బ్యాంకు రాజకీయ బడ్జెట్‌గా కనిపిస్తోంది. మద్దతు ధర నిధిని ఎందుకు కేటాయించలేకపోతున్నారో చెప్పాలి. – బీజేపీ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు కె.లక్ష్మణ్‌ ఎన్నికల బడ్జెట్‌ ఇది ఎన్నికల బడ్జెట్‌. కోటి ఎకరాలకు సాగునీరం దిస్తామని సీఎం కేసీఆర్‌ గొప్పలు చెప్పారు. కానీ ఆ స్థాయిలో కేటాయింపుల్లేవు. బడ్జెట్‌లో రూ.25 వేల కోట్లు కేటాయించారు. కానీ ప్రాజెక్టుల పూర్తికి రూ.1.5 లక్షల కోట్లు ఖర్చు చేయాలి.   – గట్టు శ్రీకాంత్‌ రెడ్డి, వైఎస్సార్‌ సీపీతెలంగాణ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు బడ్జెట్‌ దేశానికే దిక్సూచి బడ్జెట్‌ దేశానికే దిక్సూచిగా ఉంది. పెట్టుబడి సాయం పథకం, బీమా పథకాలకు రూ.12 వేల కోట్ల మేర కేటాయింపులు చేయడం శుభపరిణామం. సాగునీటి రంగానికి ఏకంగా రూ.25 వేల కోట్లు కేటాయించారు.  ఐడీసీ పథకాలకు గతేడాదితో పోలిస్తే ఈసారి రూ.100 కోట్ల మేర అధికంగా నిధులు కేటాయించినందుకు సీఎం కేసీఆర్, మంత్రి హరీశ్‌రావుకు దన్యవాదాలు. – ఐడీసీ చైర్మన్‌ ఈద శంకర్‌రెడ్డి   ‘మూడెకరాలకు’ నిధులేవీ? గత బడ్జెట్‌లో ఖర్చు చేయాల్సిన రూ.10 వేల కోట్లు మిగిలాయి. ఈ బడ్జెట్‌ రాష్ట్ర ప్రజలకు ఉపయోగపడేలా లేదు. ఇది పూర్తిగా ఎన్నికల బడ్జెట్‌. దళితులకు 3 ఎకరాల భూమి హామీ నెరవేర్చలేదు. అటవీ హక్కు చట్టాన్ని పక్కనబెట్టారు. ఆదివాసులను అడవులకే పంపాలని చూస్తున్నారు. ఉద్యోగాలపై మాట తప్పారు. – సున్నం రాజయ్య, సీపీఎం ఎమ్మెల్యే

వెనుకబడిన తరగతుల(బీసీ) సంక్షేమానికి తాజా బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు స్వల్పంగా పెరిగాయి. అయితే, బడ్జెట్‌లో బీసీల ప్రత్యేకనిధి ఊసేలేదు. బీసీ ఫెడరేషన్‌కు నిరాశ మిగిల్చింది. 2017–18 వార్షిక బడ్జెట్‌లో రూ.5,,070.36 కోట్లు కేటాయించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తాజాగా 2018–19 బడ్జెట్‌లో రూ.5,919.83 కోట్లు కేటాయించింది. వీటిని గురుకులాలు, కల్యాణలక్ష్మి, విద్యార్థుల ఉపకారవేతనాలు, ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ పథకాల కోసం ఖర్చు చేయనుంది. బీసీ సంక్షేమశాఖకు ప్రగతి పద్దు కింద రూ.5,690.04 కోట్లు, నిర్వహణ కింద రూ.229.78 కోట్లు ఇచ్చింది. అత్యంత వెనుకబడిన తరగతుల(ఎంబీసీ) సంక్షేమ కార్పొరేషన్‌కు గతేడాది రూ.వెయ్యి కోట్లు కేటాయించగా ఈసారి కూడా అంతే మొత్తంలో కేటాయించడం గమనార్హం. అయితే, ఎంబీసీల్లోకి ఏయే కులాలు వస్తాయనే అంశంపై ఇంకా స్పష్టతరాలేదు. దీంతో కార్పొరేషన్‌ ద్వారా ఎలాంటి ఆర్థిక చేయూత పథకాలు అమలు కావడంలేదు. 2017–18 వార్షిక బడ్జెట్‌లో రూ.వెయ్యికోట్లలో కేవలం రూ.100 కోట్లు మంజూరు చేయగా అందులో రూ.50 కోట్లు మాత్రమే విడుదలయ్యాయి. చేనేత కార్మికుల సంక్షేమానికి ప్రభుత్వం పెద్దపీట వేసింది. తాజా బడ్జెట్‌లో వారికి రూ.1,200 కోట్లు కేటాయించింది. ఈ నేపథ్యంలో చేనేత కార్మికులకు ఆర్థిక చేయూత కార్యక్రమాలు బీసీ సంక్షేమ శాఖ ద్వారా అమలు కానున్నాయి.     – సాక్షి, హైదరాబాద్‌ బీసీ కార్పొరేషన్, ఫెడరేషన్లకు అరకొరే తెలంగాణ వెనకబడిన తరగతుల సహకార ఆర్థిక సంస్థ(బీసీ కార్పొరేషన్‌)కు బడ్జెట్‌ తీవ్ర నిరుత్సాహానికి గురిచేసింది. మూడేళ్లుగా కేటాయింపులు పెద్దగా లేక కార్పొ రేషన్‌ కార్యక్రమాలు పడకేశాయి. తాజా బడ్జెట్‌లో  రూ.5 కోట్లే కేటాయించింది. పెట్టుబడుల కింద రూ.50 కోట్లు కేటాయించింది. బీసీ సంక్షేమ శాఖ పరిధిలోని ఫెడరేషన్లకూ అరకొరగానే నిధులు కేటాయించింది. గతేడాది రజకులు, నాయిబ్రాహ్మణ ఫెడరేషన్లకు రూ.500 కోట్లు కేటాయించినా నిధుల విడుదలలో జాప్యం జరగడంతో 20 శాతం నిధులు కూడా ఖర్చు చేయలేకపోయాయి. తాజాగా రజక ఫెడరేషన్‌కు రూ.200 కోట్లు, నాయిబ్రాహ్మణ ఫెడరేషన్‌కు రూ.250 కోట్లు కేటాయించింది. వడ్డెర ఫెడరేషన్‌కు రూ. 5.45 కోట్లు, క్రిష్ణబలిజ, పూసల ఫెడరేషన్‌కు రూ.5 కోట్లు, వాల్మీకి బోయ ఫెడరేషన్‌కు రూ.2.10 కోట్లు, భట్రాజ్‌ ఫెడరేషన్‌కు రూ.2 కోట్లు, మేదర ఫెడరేషన్‌కు రూ.3 కోట్లు, విశ్వబ్రాహ్మణ ఫెడరేషన్‌కు రూ.10 కోట్లు, కుమ్మరి(శాలివాహన) ఫెడరేషన్‌కు రూ.8 కోట్లు, గీతకార్మిక ఫెడరేషన్‌కు రూ.10 కోట్లు చొప్పున కేటాయించింది. బీసీలకు ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి లేనట్లే... వెనుకబడిన తరగతులకు ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి ఏర్పాటు చేస్తారనే ఆశలపై తాజా బడ్జెట్‌ నీళ్లు చల్లింది. బీసీల సమగ్ర అభివృద్ధికి గతేడాది చివర్లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బీసీ మంత్రులు, ఎంపీలు, ఎమ్మెల్సీలు, ఎమ్మె ల్యేలతో కేబినెట్‌ సబ్‌ కమిటీ ఏర్పాటు చేసింది. సబ్‌కమిటీలోని మెజార్టీ సభ్యులు ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధివైపే మొగ్గు చూపారు. ఎస్సీ, ఎస్టీల మాదిరిగా బీసీలకూ ఎస్‌డీఎఫ్‌ ఉండాలని పలువురు సభ్యులు కోరారు. అయితే, తాజా బడ్జెట్‌లో బీసీ ఎస్‌డీఎఫ్‌పై ఎలాంటి స్పష్టత రాలేదు. మైనార్టీ సంక్షేమానికి 2 వేల కోట్లు మైనార్టీల సంక్షేమానికి పెద్దపీట వేసింది. బడ్జెట్‌లో రూ.1,999.99 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో నిర్వహణ పద్దు కింద రూ.25.57 కోట్లు, ప్రగతి పద్దు కింద 1974.42 కోట్లు కేటాయించింది. 2017–18లో రూ. 1,249.66 కోట్లు ఇవ్వగా ఈసారి అదనంగా రూ.750 కోట్లు కేటాయించడం గమనార్హం. షాదీముబారక్‌ పథకానికి రూ.200 కోట్లు, ‘సీఎం విదేశీ విద్యానిధి’కి రూ.100 కోట్లు, దావత్‌ ఐ ఇఫ్తార్, క్రిస్మస్‌ ఫెస్ట్‌లకు 66 కోట్లు, గురుకులాలు, వసతి గృహాల నిర్వహణకు రూ.735 కోట్లు కేటాయించింది.  

రాష్ట్రంలో శాంతిభద్రతల పరిరక్షణకు పెద్దపీట వేసిన ప్రభుత్వం హోంశాఖలో పోలీస్‌ విభాగానికి బడ్జెట్‌లో భారీగా కేటాయింపులు చేసింది. 2018–19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి ప్రగతి పద్దు కింద రూ.1,389 కోట్లు కేటాయించింది. గతేడాది రూ.975.95 కోట్లు కేటాయించింది. నిర్వహణ పద్దు కింద ఈ ఏడాది రూ.4,400.68 కోట్లు కేటాయించగా, గత ఏడాది రూ.3,852.21 కోట్లు కేటాయించింది.కొత్త జిల్లాల్లో పోలీస్‌ కార్యాలయాలు, ఠాణాల నిర్మాణం, హైదరాబాద్‌లోని కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్‌ మూడో దఫా నిధులు, ప్రతీ జిల్లాలో సిబ్బందికి క్వార్టర్లు, ట్రైనింగ్‌ సెంటర్లు, రాష్ట్ర పోలీస్‌ అకాడమీ ఆధునీకరణ, హోంగార్డుల జీతభత్యాలు, అగ్నిమాపక శాఖ, జైళ్ల శాఖ, సైనిక్‌ వెల్ఫేర్‌ తదితర విభాగాలకు సముచిత స్థానం కల్పిస్తూ నిధులు కేటా యించింది.    – సాక్షి, హైదరాబాద్‌ ‘హైదరాబాద్‌’కే అగ్ర తాంబూలం.. రాష్ట్ర పోలీస్‌ శాఖకు కేటాయించిన మొత్తం ప్రగతి బడ్జెట్‌లో రూ.574 కోట్లు హైదరాబాద్‌ నగర కమిషనరేట్‌ కోసమే కేటాయించారు. కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్‌ నిర్మాణానికి ఇందులో నుంచి రూ.280 కోట్లు కేటాయించా రు. ఐటీ బ్యాక్‌బోన్‌ సపోర్ట్, సీక్రెట్‌ సర్వీస్‌ ఫండ్, గణేష్‌ నిమజ్జన కార్యక్రమాలు, రంజాన్, బక్రీద్, బతుకమ్మ, దసరా తదితర పండగల బందోబస్తుకు రూ.10 కోట్ల మేర నిధులు ఇచ్చారు. స్టాఫ్‌ క్వార్టర్స్, కార్యాలయాలు, నూతన పోలీస్‌ స్టేషన్ల నిర్మాణానికి రూ.40 కోట్లు ప్రగతి పద్దులో ప్రభుత్వం కేటాయించింది. డీజీపీకి గత ఏడాది రూ.304 కోట్లు కేటాయించగా.. ఈ ఏడాది దానిని 98 శాతం పెంచుతూ రూ.604.86 కోట్లు కేటాయించింది. కొత్త జిల్లాల కార్యాలయాలకు రూ.400 కోట్లు కొత్త జిల్లాల్లో పోలీస్‌ హెడ్‌ క్వార్టర్ల నిర్మాణానికి ప్రగతి బడ్జెట్‌లో భారీగా నిధులు కేటాయించింది. ఒక్కో జిల్లాకు రూ.20 కోట్ల చొప్పున రూ.400 కోట్లు ఇచ్చింది. వరంగల్‌ కమిషనరేట్‌ నిర్మాణానికి మూడో దఫా రూ.20 కోట్లు, రాష్ట్రవ్యాప్తంగా పోలీస్‌ కమ్యూనికేషన్స్, నెట్‌వర్క్‌ టెక్నాలజీ కోసం రూ.50 కోట్లు కేటాయించింది. అన్ని జిల్లాల్లో శిథిలావస్థలో ఉన్న పోలీస్‌ స్టేషన్లకు నూతన భవనాల కోసం రూ.40 కోట్లు, డీజీపీ అకౌంట్‌ కింద సీక్రెట్‌ ఫండ్‌కు రూ.3.22 కోట్లు ఇచ్చింది. పలు జిల్లాల్లో నూతనంగా ఏర్పాటు కాబోతున్న అగ్నిమాపక కేంద్రాల కోసం రూ.8.9 కోట్లు ప్రగతి బడ్జెట్‌లో కేటాయించగా, పక్కా భవనాలు లేని అగ్నిమాపక కేంద్రాలు, శిథిలావస్థలో ఉన్న కేంద్రాలకు నూతన భవనాలకు రూ.4.33 కోట్లు కేటాయించింది. ఇంటెలిజెన్స్‌కు రూ. 36.67 కోట్లు రాష్ట్రానికి కీలక విభాగమైన ఇంటెలిజెన్స్‌కు ప్రగతి పద్దులో తగినన్ని నిధులు కేటాయించింది. మొత్తం రూ.36.67 కోట్లు కేటాయించగా, అందులో ప్రధానంగా అంతర్గత భద్రతకు కావల్సిన ఆయుధాలు తదితర సామగ్రికి రూ.2 కోట్లు ఇచ్చింది. మావోయిస్టు ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో అత్యాధునిక సౌకర్యాల కల్పనకు రూ.6.19 కోట్లు ఇచ్చింది. కేంద్రం నుంచి ఏటా అందే మోడ్రనైజేషన్‌ ఆఫ్‌ పోలీస్‌ ఫోర్స్, ఎల్‌డబ్ల్యూఈ(లెఫ్ట్‌ వింగ్‌ ఎక్స్‌ట్రీమిజం) నిధుల కింద రాష్ట్ర వాటాగా ఈ ఏడాది రూ.114.80 కోట్లు కేటాయించింది. ప్రభుత్వం తోడ్పాటుతో ముందుకెళతాం.. పోలీస్‌ శాఖపై నమ్మకం ఉంచిన రాష్ట్ర సర్కార్‌ గతేడాదికంటే రెట్టింపు బడ్జెట్‌ కేటాయించింది. ఇందుకు ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌కు కృతజ్ఞతలు తెలుపుతున్నాను. కొత్త జిల్లాల్లోనూ టెక్నాలజీని ఉపయోగించి ప్రజలకు మరింత చేరువగా పోలీస్‌ సేవలందించేందుకు ఈ బడ్జెట్‌ ఎంతో దోహదపడుతుంది. హైదరాబాద్‌ కమిషనరేట్‌లో చేపట్టిన వినూత్న పద్ధతులను జిల్లాల్లోకి తీసుకెళ్తున్నాం. ప్రతీ పోలీస్‌స్టేషన్లలో రిసెప్షన్లు ఏర్పాటు చేసి బాధితులకు ఠాణా అంటే భయం లేకుండా స్నేహపూర్వక వాతావరణం సృష్టిస్తాం. సీసీటీవీలు, కమాండ్‌ సెంటర్లు, ట్రాఫిక్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ ఇలా అన్ని అమలు చేస్తాం. ప్రభుత్వం సహకారంతో ఈ ఏడాది కీలక కార్యక్రమాలకు శ్రీకారం చుడతాం.     – డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డి  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నాగేటి సాళ్లకు నిధుల వరద పారించింది. గతంలో ఎన్నడూలేని విధంగా వ్యవసాయానికి భారీగా కేటాయింపులు చేసింది. రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో ఏకంగా 26 శాతం నిధులను సాగుకే మళ్లించింది. సాధారణ ఎన్నికల ముందు ప్రవేశపెడుతున్న చివరి పూర్తిస్థాయి బడ్జెట్‌ కావడంతో అన్నదాతలకు అత్యధిక ప్రాధాన్యం ఇచ్చింది. ఇప్పటివరకు సంక్షేమ పథకాలు, సాగు, తాగునీటి ప్రాజెక్టులకు పెద్దపీట వేసిన ప్రభుత్వం ఈసారి రైతులోకాన్ని ఆకట్టుకునేందుకు ప్రయత్నించింది. కొత్త రాష్ట్రం ఏర్పడగానే మొదటి బడ్జెట్‌లో రైతులకు రూ.లక్ష రుణమాఫీ చేసిన సర్కారు ఈసారి.. వారికోసం రెండు భారీ వరాలు ప్రకటించింది.  ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్‌రావు ముందుగానే ప్రకటించినట్టుగా వ్యవసాయానికి పెట్టుబడి సాయం అందించే పథకానికి రూ.12 వేల కోట్లు కేటాయించింది. ఏటా ఎకరానికి రూ.8 వేల చొప్పున రైతులకు ఆర్థిక సాయం అందించే బృహత్తర పథకాన్ని ప్రకటించింది. పునాస పంటలకు ఏప్రిల్‌లో, యాసంగి పంటలకు నవంబర్‌ నుంచి రాష్ట్రవ్యాప్తంగా రైతులకు ఆర్థిక సాయం అందజేస్తామని తెలిపింది. దీనికితోడు రైతు కుటుంబాలకు భరోసా ఇచ్చేందుకు ‘రైతు బీమా పథకం’ అమలు చేస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. ఈ ఏడాది నుంచే రాష్ట్రంలోని రైతులందరికీ రూ.5 లక్షల బీమా సదుపాయం కల్పించేందుకు బడ్జెట్‌లో రూ.500 కోట్లు కేటాయించింది. ఈ రెండు పథకాలు మినహా బడ్జెట్‌లో కొత్త వరాలేమీ ప్రకటించలేదు.  రైతులకిచ్చే వడ్డీలేని పంట రుణాలకు రూ.500 కోట్లు, వ్యవసాయంలో యాంత్రీకరణను ప్రోత్సహించేందుకు రూ.522 కోట్లు కేటాయించింది. ట్రాక్టర్లు, సేద్యపు పరికరాలతోపాటు నాటు వేసే యంత్రాలను సబ్సిడీపై అందిస్తామని వెల్లడించింది. ప్రభుత్వానికి రైతులకు అనుసంధానంగా రాష్ట్ర రైతు సమన్వయ సమితిని ఏర్పాటు చేసింది. పంట ఉత్పత్తులకు మార్కెట్లో మంచి ధర రానట్లయితే రైతు సమన్వయ సమితి నేరుగా వాటిని కొనుగోలు చేస్తుందని, అందుకు తగిన నిధులను సమకూరుస్తామని భరోసానిచ్చింది. 2018–19 సంవత్సరానికి మొత్తం రూ.1.74 లక్షల కోట్ల బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన ప్రభుత్వం అందులో రూ.20,820 కోట్లు వ్యవసాయం, అనుబంధ రంగాలకే వెచ్చించనుంది.  సాగునీటికి గతేడాది మాదిరే..  వ్యవసాయం తర్వాత సాగునీటి రంగానికి రెండో ప్రాధాన్యమిచ్చింది. లక్షలాది ఎకరాలకు సాగునీరు అందించే భారీ ప్రాజెక్టుల నిర్మాణానికి గతేడాది తరహాలోనే రూ.25 వేల కోట్ల బడ్జెట్‌ కేటాయించింది. కోటి ఎకరాలకు సాగునీటిని అందించే లక్ష్యంలో భాగంగా ప్రాజెక్టులపై ఖర్చు చేసే నిధులు, వ్యవసాయానికి 24 గంటల ఉచిత విద్యుత్తుకు వెచ్చించే నిధులు రైతు ప్రయోజనాలను ఉద్దేశించినవే కావటం గమనార్హం. వ్యవసాయానికి 24 గంటల ఉచిత విద్యుత్‌ సబ్సిడీకి రూ.4,984 కోట్లు కేటాయించింది. వచ్చే ఏడాదిలో సాధారణ ఎన్నికలు జరుగనున్నాయి. మరోసారి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉన్నా.. అది ఓట్‌ ఆన్‌ అకౌంట్‌ బడ్జెట్‌గా ఉంటుంది. అందుకే సాధారణ ఎన్నికల ముందు ప్రవేశపెట్టిన చివరి బడ్జెట్‌లో అన్ని వర్గాలపై ప్రభుత్వం వరాలు కురిపిస్తుందన్న ప్రచారం జరిగింది. కానీ ఆకర్షనీయ పథకాల జోలికి వెళ్లకపోవడం గమనార్హం.  రైతుల తర్వాత మైనారిటీలు  రాష్ట్రంలో మొత్తం 76 లక్షల మంది రైతులున్నారు. వారిని ఆకట్టుకోవటమే లక్ష్యంగా ప్రభుత్వం భారీ కసరత్తు చేసింది. అన్నదాతల తర్వాత మైనారిటీలను ఆకట్టుకునేందుకు ఎక్కువ నిధులు వెచ్చించింది. కేంద్రం ఇటీవల ప్రవేశపెట్టిన దేశ బడ్జెట్‌లో మైనారిటీలకు రూ.4,400 కోట్లు కేటాయిస్తే.. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రూ.2,000 కోట్లు వెచ్చించిందని మంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ ప్రకటించారు.  బీసీలు, ఎంబీసీలకు పాత నిధులే  గతేడాది బీసీల సంక్షేమానికి భారీగా నిధులు కేటాయించిన ప్రభుత్వం వాటిని ఖర్చు చేయటంలో మాత్రం ఆసక్తి కనబరచలేదు. బీసీల్లో అత్యంత వెనుకబడిన కులాలకు (ఎంబీసీలు) గతేడాది రూ.వెయ్యి కోట్లు కేటాయించినా నిధులు ఖర్చు చేయలేదు. అయినా ఈసారి రూ.వెయ్యి కోట్లు కేటాయించింది. బీసీలు, ఎస్సీ, ఎస్టీ యువతకు భారీ సబ్సిడీపై స్వయం ఉపాధి యూనిట్లు మంజూరు చేస్తామని ప్రకటించిన ప్రభుత్వం.. మూడేళ్లుగా ఆచరణలో విఫలమైంది.  ఈసారి ఆర్థిక చేయూతనిచ్చే స్వయం ఉపాధి పథకాలకు రూ.1,682 కోట్లు కేటాయించింది. రాష్ట్రంలో దాదాపు 38 లక్షల మంది లబ్ధిదారులకు పంపిణీ చేస్తున్న ఆసరా పెన్షన్లకు రూ.5,366 కోట్లు కేటాయించింది. ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్, స్కాలర్‌షిప్పులకు రూ.3,282 కోట్లు కేటాయించింది. అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల అభివృద్ధి నిధికి(సీడీపీ) రూ.480 కోట్లు వెచ్చించనుంది. వరుసగా నాలుగేళ్లు అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకంగా ప్రకటించిన మిషన్‌ భగీరథ పథకానికి రూ.1,803 కోట్లు, డబుల్‌ బెడ్‌రూం ఇళ్ల నిర్మాణానికి రూ.1,500 కోట్లు కేటాయించింది.  బడ్జెటేతర నిధులతో వీటిని పూర్తి చేస్తామని ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. గ్రామ పంచాయతీలకు రూ.25 లక్షల నుంచి రూ.50 లక్షల వరకు ప్రభుత్వం తరఫున అందిస్తామని ప్రకటించిన సీఎం.. బడ్జెట్‌లో ఈ మేరకు నిధులు సర్దుబాటు చేశారు. గ్రామ పంచాయతీల నిధికి రూ.1,500 కోట్లు, మున్సిపాలిటీలకు రూ.1,000 కోట్ల కేటాయింపులు చేసింది. కార్పొరేషన్లకు కూడా రూ.700 కోట్ల ప్రత్యేక నిధిని ప్రకటించింది.  ముఖ్యమంత్రి నిధి 3 వేల కోట్లు  గతంలో ముఖ్యమంత్రి ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధికి బడ్జెట్‌ నుంచి కేటాయింపులు చేయటంపై విమర్శలు వెల్లువెత్తాయి. దీంతో ప్రభుత్వం ఈసారి రూ.3000 కోట్లు కేటాయించినా బడ్జెట్‌లో ప్రత్యేకంగా ప్రస్తావించలేదు. గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా ఎన్‌ఆర్‌ఐ శాఖకు ఈసారి రూ.100 కోట్లు కేటాయించింది. దీంతో ప్రవాస తెలంగాణవాసుల అభివృద్ధి, సంక్షేమానికి కొత్త కార్యక్రమాలు చేసే అవకాశం ఉంది. ముఖ్యంగా గల్ఫ్‌లో ఉన్న తెలంగాణవాసుల కష్టాలు తీర్చేందుకు ఈ నిధులను వెచ్చించే అవకాశాలున్నాయి.   బడ్జెట్‌  2018-19 మొత్తం బడ్జెట్‌: 1,74,453.83  ప్రగతి పద్దు: 1,04,757.90  నిర్వహణ పద్దు:69,695.93 ( రూ. కోట్లలో) బడ్జెట్‌పై సాక్షి మరిన్ని కథనాల కోసం క్లిక్‌ చేయండి

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పర్యాటకులను ఆకట్టుకోగలిగే ప్రాంతాలు ఉన్నప్పటికీ... వసతుల కరువు, ప్రచార లేమితో ప్రయోజనం ఉండడం లేదు. అయినా పర్యాటకంపై దృష్టి పెట్టని ప్రభుత్వం.. తాజా బడ్జెట్‌లో నామమాత్రంగా నిధులు కేటాయించింది. పర్యాటక శాఖకు కేవలం రూ.107 కోట్లతో సరిపెట్టింది. ఇందులోనూ ప్రగతి పద్దు కింద కేటాయించిన నిధులు రూ.80 కోట్లే. కనీసం రూ.500 కోట్లు ఇవ్వాలని పర్యాటక శాఖ విజ్ఞప్తి చేసినా ప్రభుత్వం స్పందించలేదు. వృద్ధ కళాకారుల పింఛన్‌కు రూ.6.75 కోట్లు, సాంస్కతిక అకాడమీలకు సాయంగా రూ.4 కోట్లు, సాంస్కృతిక ఉత్సవాలకు రూ.15 కోట్లు, తెలంగాణ సాంస్కృతిక సారథికి రూ.18 కోట్లు కేటాయించింది.  పురావస్తు శాఖకు నామమాత్రమే  రాష్ట్రంలో ఎన్నో చారిత్రక విశిష్టతలున్న ప్రాంతాలు, నిర్మాణాలు ఉన్నా.. ఆలనాపాలనా లేక దెబ్బతింటున్నాయి. వాటిని పరిరక్షించాల్సిన పురావస్తు శాఖ నిధులు, సిబ్బంది లేక నిస్తేజంగా మారింది. ఇలాంటి సమయంలోనూ పురావస్తు శాఖను పట్టించుకోని ప్రభుత్వం.. తాజా బడ్జెట్‌లో నామమాత్రంగా రూ.కోటి మాత్రమే కేటాయించింది. గతేడాది కూడా ఇలాగే తక్కువ నిధులు ఇచ్చినా.. అధికారులు ప్రభుత్వానికి విజ్ఞప్తులు చేసుకుని అదనంగా నిధులు విడుదల చేయించుకున్నారు. ఆ నిధులతో కొత్త ప్రాంతాల్లో చారిత్రక తవ్వకాలు, మ్యూజియంలలో అభివృద్ధి పనులు నిర్వహిస్తున్నారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: షెడ్యూల్డ్‌ కులాలు, షెడ్యూల్డ్‌ తెగల అభ్యున్నతి కోసం అమల్లోకి తీసుకొచ్చిన ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి (ఎస్‌డీఎఫ్‌)కి తాజా బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం ప్రాధాన్యం ఇచ్చింది. గతేడాది కన్నా దాదాపు 12 శాతం నిధులు పెంచింది. 2018–19 వార్షిక సంవత్సరంలో ఎస్సీ, ఎస్టీ ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి కింద రూ.26,145.90 కోట్లు కేటాయించిన ప్రభుత్వం.. ఇందులో ఎస్సీ ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధికి రూ.16,452.79 కోట్లు, ఎస్టీలకు రూ.9,693.11 కోట్లు చొప్పున ఖర్చు చేయనుంది. ఈ నిధులను 42 ప్రభుత్వ శాఖలకు విడదీస్తూ శాఖల వారీగా లక్ష్యాలు నిర్దేశించింది. వ్యవసాయం, పౌరసరఫరాలు, గ్రామీణాభివృద్ధి, విద్యుత్, నీటిపారుదల, గ్రామీణ నీటి సరఫరా విభాగాలకు ఎక్కువగా నిధులిచ్చింది. ఎస్సీ, ఎస్టీ ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి ఖర్చుల్లో కేంద్ర ప్రాయోజిత కార్యక్రమాలున్నాయి. ఎస్సీ ఎస్‌డీఎఫ్‌లో కేంద్ర ప్రాయోజిత కార్యక్రమాలకు రూ.2,551.67 కోట్లు, ఎస్టీ ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధిలో రూ.2,800.15 కోట్లు ఖర్చు చేయనున్నారు.   కేటగిరీల వారీగా ఎస్‌డీఎఫ్‌ రూ.కోట్లలో కేటగిరీ    2017–18     2018–19 ఎస్సీ     14,375.12    16,452.79 ఎస్టీ        8,165.87    9,693.11 ఫిబ్రవరి నెలాఖరు నాటికి 54 శాతమే బడ్జెట్‌ మార్పుల్లో భాగంగా 2017–18 వార్షిక సంవత్సరంలో ఎస్సీ, ఎస్టీ సబ్‌ప్లాన్‌కు బదులు ఎస్సీ, ఎస్టీ ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి చట్టాన్ని ప్రభుత్వం అమల్లోకి తెచ్చింది. ఈ చట్టంలో మార్పులు చేసిన సర్కారు.. కేటాయించిన ప్రతి పైసా ఖర్చు చేయాలని, పూర్తిస్థాయిలో ఖర్చవకపోతే వచ్చే ఏడాదికి క్యారీ ఫార్వర్డ్‌ చేయాలని నిర్ణయించింది. 2017–18కు సంబంధించి ఎస్సీ, ఎస్టీ ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధి కింద ఫిబ్రవరి నెలాఖరునాటికి 54 శాతం నిధులే ఖర్చు చేసినట్లు ప్రభుత్వ శాఖల గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. మార్చి నెలాఖరు నాటికి వార్షిక ఖర్చుల నివేదికపై స్పష్టత రానుంది. ఖర్చులపై ఆడిట్‌ ముగిసిన తర్వాత ఎంత మొత్తం క్యారీ ఫార్వర్డ్‌ చేయాలో లెక్క తేలనుంది. ఈ ప్రక్రియంతా మే నెలాఖరులో లేదా జూన్‌ మొదటి వారంలో తేలుతుందని ఉన్నతాధికారి ఒకరు తెలిపారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈ సారి కూడా కేంద్ర ప్రభుత్వంపైనే ఆశలు పెట్టుకుంది. ఆశించినన్ని నిధులు రావని తెలిసినా.. గడిచిన నాలుగేళ్ల అనుభవాలను విస్మరించి మరోసారి భారీ అంచనాలను వేసుకుంది. కేంద్రం నుంచి వచ్చే నిధులను భూతద్దంలో చూపించింది. గత నెలలోనే కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టింది. పన్నుల వాటాతో పాటు కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాలు, గ్రాంట్ల రూపంలో దాదాపు రూ.30 వేల కోట్లు రాష్ట్రానికి వచ్చే అవకాశమున్నట్లు కేంద్ర బడ్జెట్‌ తేటతెల్లం చేసింది. కానీ.. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఏకంగా కేంద్రం నుంచి రూ.48 వేల కోట్లు వస్తాయనే అంచనాలతో బడ్జెట్‌ను తయారు చేసింది. ఇప్పటికే కేంద్రం నుంచి రాష్ట్రానికి ఆశించిన మేర సాయం అందటం లేదు. మిషన్‌ భగీరథ, మిషన్‌ కాకతీయ పథకాలకు రూ.24 వేల కోట్ల ఆర్థిక సాయం అందించాలని నీతి ఆయోగ్‌ ఏడాది కిందటే సిఫారసు చేసినప్పటికీ కేంద్రం పట్టించుకోలేదు. వీటికి తోడుగా కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుకు ఆర్థిక సాయం అందించాలని విజ్ఞప్తి చేసింది. ఇదే విషయాన్ని సీఎం కేసీఆర్‌ పలుమార్లు ప్రస్తావించారు. కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాల నిధుల్లో కోత వేయటంతో పాటు సీఎస్‌టీ బకాయిలు, వెనుకబడిన జిల్లాలకు ఇచ్చే గ్రాంట్లను సైతం పెండింగ్‌లో పెట్టింది. ఈ నేపథ్యంలో కేంద్రం నుంచి భారీ నిధులు వస్తాయని బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించిన తీరు చర్చనీయాంశంగా మారింది. పన్నుల వాటా రూ.19,207.43 కోట్లు, 14వ ఆర్థిక సంఘం నిధులు రూ.2,720.26 కోట్లు, కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాలకు రూ.9,723.44 కోట్లు వస్తాయని పక్కాగా లెక్కలేసిన ప్రభుత్వం..అదనంగా ప్రత్యేక ప్యాకేజీలు, గ్రాంట్లు వస్తాయని లెక్కలేసుకుంది. ప్రత్యేక ప్యాకేజీ కింద రూ.900 కోట్లు, ఇతర గ్రాంట్ల కింద రూ.15,698 కోట్లు వస్తాయని అంచనాలు వేసుకుంది.   ‘ఫెడరల్‌’వ్యూహం ఆశలకు గండికొట్టేనా..  రాష్ట్రంలో హైదరాబాద్‌ మినహా మిగిలిన తొమ్మిది పాత జిల్లాలకు కేంద్రం వెనుకబడిన ప్రాంతాల అభివృద్ధి నిధిని గతంలో విడుదల చేసింది. ప్రతి జిల్లాకు రూ.50 కోట్ల చొప్పున రూ.450 కోట్లు విడుదల చేసింది. తొలి రెండేళ్లు నిధులు కేటాయించిన కేంద్రం.. గత రెండేళ్లుగా పెండింగ్‌లో పెట్టింది. వీటిని మంజూరు చేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కేంద్ర ఆర్థిక శాఖకు ఇప్పటికే పలుమార్లు విజ్ఞప్తులు చేసింది. ఈ నిధులు వచ్చే అవకాశాలు లేకపోలేదు. కానీ.. కేంద్రంలో అధికారంలో ఉన్న బీజేపీకి వ్యతిరేకంగా ఫెడరల్‌ ఫ్రంట్‌ ఏర్పాటుకు సీఎం కేసీఆర్‌ ఇటీవలే సమర శంఖం పూరించారు. ఈ నేపథ్యంలో కేంద్రం నుంచి అదనంగా నిధులు రావటం కష్ట సాధ్యమనే అభిప్రాయాలున్నాయి. అలాగే జాతీయ స్థాయి రాజకీయాల్లోకి కేసీఆర్‌ ప్రవేశం పరిణామాల దృష్ట్యా.. కేంద్రం తెలంగాణపై మరింత శీతకన్ను వేసే అవకాశాలే ఎక్కువగా ఉన్నాయని ప్రభుత్వ వర్గాలు చెబుతున్నాయి. ఇవేవీ పట్టించుకోకుండా కేంద్రం నుంచి గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా రూ.15 వేల కోట్లకు పైగా గ్రాంట్లు, ప్రత్యేక ప్యాకేజీలు వస్తాయనుకోవడం అత్యాశే అవుతుందని ఆర్థికవేత్తలు అభిప్రాయపడుతున్నారు.  

మొగల్‌ సామ్రాజ్య పతనంతో 1857లో గోల్కొండ సంస్థానం స్వతంత్ర రాజ్యంగా ఉనికిలోకి వచ్చింది. అప్పట్లో దాదాపు దేశం మొత్తం బ్రిటిష్‌ కరెన్సీ వినియోగించినా.. హైదరాబాద్‌ మాత్రం సొంత కరెన్సీ రూపొందించుకుంది. ఐదో నిజాం ఆఫ్జలుదౌల్లా హైదరాబాద్‌లోని సుల్తాన్‌ షాహీలో నాణాల తయారీ కర్మాగారాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. ఈ నాణాలను నాలుగు రకాలుగా.. బంగారం, వెండి, రాగి, ఇత్తడితో తయారు చేసేవారు. తొలుత 12.03 గ్రాముల బరువుండే రాగి నాణాలు, 11.02 గ్రాముల వెండి నాణాలు విడుదల చేశారు. తర్వాత 1890 ప్రాంతంలో 1.37 గ్రాములు, 2.07 గ్రాముల బరువుండే చిన్న వెండి నాణాలను, చిన్న రాగి, ఇత్తడి నాణాలను ముద్రించారు. ఇక 1905 నుంచి 1945 మధ్య నాలుగు రకాల బంగారు నాణాలనూ ముద్రించారు. వాటిల్లో 11.09 గ్రాముల బంగారు నాణెం చాలా గుర్తింపు పొందింది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: విద్యాశాఖలో కేంద్ర ప్రభుత్వ సహకారంతో కొనసాగే పథకాలకు బడ్జెట్‌ కేటాయింపులు గతేడాది కంటే ఈసారి తగ్గాయి. కేంద్ర పథకాలకు ఈ బడ్జెట్‌లో మొత్తం రూ.1,876 కోట్లను కేటాయించింది. ముఖ్యంగా సర్వ శిక్షా అభియాన్‌ (ఎస్‌ఎస్‌ఏ) కింద 2017–18 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.1,175 కోట్లు కేటాయించగా, 2018–19 బడ్జెట్‌లో రూ.1,058 కోట్లు మాత్రమే కేటాయించింది. అంటే రూ.117 కోట్ల మేర కేటాయింపులను ఈ ఏడాది తగ్గించింది. అలాగే రాష్ట్రీయ మాధ్యమిక శిక్షా అభియాన్‌ (ఆర్‌ఎంఎస్‌ఏ), మధ్యాహ్న భోజనం, వయోజన విద్య, ఇతర విద్యా కార్యక్రమాల కింద రూ.818 కోట్లను కేటాయించింది. కంప్యూటర్‌ విద్య, డిజిటలైజేషన్‌ వంటి కార్యక్రమాలకు అరకొర కేటాయింపులతో సరిపుచ్చింది. పాలిటెక్నిక్‌లలో ప్రత్యామ్నాయ విద్యా బోధనకు నిధులను కేటాయించలేదు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: యూనివర్సిటీల్లో మౌలిక సదుపాయాల కల్పన, పరిశోధన, విద్యాభివృద్ధి కార్యక్రమాలకు అవసరమయ్యే నిధులకు ప్రభుత్వం ఈసారి బడ్జెట్‌లో సగం కోత పెట్టింది. ప్రగతి పద్దు కింద 2017–18 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 420.89 కోట్లు కేటాయించిన సర్కారు...ఈసారి దాన్ని రూ. 210.42 కోట్లకే పరిమితం చేసింది. అలాగే నిర్వహణ పద్దులోనూ వర్సిటీలు అడిగిన మేర నిధులివ్వలేదు. ♦ ఉస్మానియా యూనివర్సిటీకి నిర్వహణ పద్దు కింద రూ. 433 కోట్లు కావాలని అడిగితే రూ. 309.54 కోట్లు మాత్రమే ఇచ్చింది. అయితే గతేడాది కేటాయించిన రూ. 269.17 కోట్లకు అదనంగా నిధులు కేటాయించింది. ♦ శాతవాహన యూనివర్సిటీలో వేతనాలు, నిర్వహణకు నిర్వహణ పద్దు కింద రూ. 16.14 కోట్లు కావాలని అడిగితే..రూ. 8.71 కోట్లు (గతేడాది రూ. 7.57 కోట్లే) కేటాయించింది ♦ మహత్మాగాంధీ యూనివర్సిటీకి రూ. 22.65 కోట్లు అవసరమని ప్రతిపాదిస్తే రూ.19.50 కోట్లు (గతేడాది రూ. 16.95 కోట్లు) కేటాయించింది. ♦ తెలంగాణ యూనివర్సిటీకి రూ. 22.55 కోట్లు కావాలని అడిగితే ఎక్కువ మొత్తాన్నే రూ. 23.77 కోట్లు (గతేడాది రూ.20.67 కోట్లు) కేటాయించింది. ♦ తెలుగు యూనివర్సిటీకి రూ. 33.68 కోట్లు అవసరమని అడిగితే రూ.19.50 కోట్లు కేటాయించింది. ♦ కాకతీయ యూనివర్సిటీకి గతేడాది రూ. 75.76 కోట్లు కేటాయించగా, ఈసారి రూ. 87.12 కోట్లు కేటాయించింది. ♦ పాలమూరు విశ్వవిద్యాలయానికి గతేడాది రూ. 5.77 కోట్లు ఇవ్వగా ఈసారి రూ. 6.64 కోట్లు ♦ అంబేడ్కర్‌ ఓపెన్‌ యూనివర్సిటీకి గతేడాది రూ.9.09 కోట్లు కేటాయించగా, ఈసారి రూ. 10.45 కోట్లు కేటాయించింది. గురుకులాలకు రూ.2,713.55 కోట్లు సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కేజీ టు పీజీ విద్యలో భాగంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేకంగా నెలకొల్పిన గురుకుల పాఠశాలలకు బడ్జెట్‌ అంతంత మాత్రంగానే కేటాయించింది. గత రెండేళ్లలో కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన పాఠశాలలన్నీ అద్దె భవనాల్లోనే కొనసాగుతున్నాయి. దీనికి తోడు పార్ట్‌టైమ్‌ టీచర్లతో నెట్టుకొస్తున్నారు. ఈ క్రమంలో కొత్త భవనాలు, నియామకాలు చేపట్టాల్సి ఉంది. కానీ తాజా బడ్జెట్‌లో కొత్త కేటాయింపులేవీ లేవు. కేవలం నిర్వహణ, ప్రస్తుతమున్న సిబ్బంది వేతనాలకు మాత్రమే రూ.2,713.55 కోట్లు కేటాయించింది. కొత్తగా ప్రారంభించిన ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీ గురుకులాల్లో తరగతుల సంఖ్య పెరగనుంది. దీంతో వ్యయం అధికం కానుంది. ఈ నేపథ్యంలో గతేడాది తరహాలోనే కేటాయింపులు జరపడంతో గురుకులాలకు ఆర్థిక ఇబ్బందులు తప్పేలా లేవు. విద్యా రంగానికి నిధులు నామమాత్రమే సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కేజీ టు పీజీ ఉచిత విద్య అమలు చేస్తామని ఊదరగొట్టిన ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో మాత్రం దాని ప్రస్తావనే తేలేదని ఐక్య ఉపాధ్యాయ ఫెడరేషన్‌ అధ్యక్ష, కార్యదర్శులు రాములు గురువారం ఆరోపించారు. విద్యారంగానికి 10 శాతం కూడా బడ్జెట్‌ కేటాయించలేదని పీఆర్‌టీయూ అధ్యక్ష, ప్రధాన కార్యదర్శి పి.సరోత్తం రెడ్డి పేర్కొన్నారు. నామమాత్రపు బడ్జెట్‌ కేటాయింపులతో విద్యను ఎలా బలోపేతం చేస్తారని ఎస్‌టీయూ అధ్యక్ష, ప్రధాన కార్యదర్శి భుజంగ రావు, జి.సదానందం గౌడ్‌ ప్రశ్నించారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ :  బడ్జెట్‌లో ఈసారి విద్యాశాఖకు కేటాయింపులు పెరిగాయి. 2017–18 సంవత్సరంలో విద్యాశాఖకు ప్రభుత్వం రూ. 12,705.65.72 కోట్లు కేటాయించగా 2018–19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ. 13,278.19 కోట్లు కేటాయించింది. గతేడాది సవరించిన బడ్జెట్‌ (రూ. 12,635.54 కోట్లు) ప్రకారం చూస్తే ఈసారి రూ. 642.65 కోట్ల మేర కేటాయింపులు పెరిగాయి. అయితే వేతనాలు, డీఏ, ఇతర ఖర్చుల కిందే ఈ మొత్తాన్ని పెంచింది. వాస్తవానికి విద్యాశాఖకు దాదాపు రూ. 15 వేల కోట్లు అవసరమని అధికారులు ప్రతిపాదనలు పంపినా ప్రభుత్వం మాత్రం బడ్జెట్‌లో రూ. 13,278 కోట్ల మేరకే కేటాయింపులు చేసింది. నిర్వహణ పద్దులోనే పెంపు ఈసారి బడ్జెట్‌లో నిర్వహణ పద్దులోనే కేటాయింపులను ప్రభుత్వం పెంచింది. ముఖ్యంగా వేతనాలు, రిటైర్మెంట్‌ ప్రయోజనాలు, ఇతర భత్యాల కింద అధిక మొత్తం వెచ్చించాల్సి రావడంతో ఈ కేటాయింపులు జరిపింది. పాఠశాల విద్యలో గతేడాది నిర్వహణ పద్దు కింద రూ. 8,157 కోట్లు కేటాయించగా ఈసారి దాన్ని రూ. 8,685 కోట్లకు పెంచింది. ఇక ప్రగతి పద్దులోనూ దాదాపు రూ. 103 కోట్లు పెంచింది. ఉన్నత విద్యలోనూ నిర్వహణ పద్దులో రూ. 100 కోట్లకుపైగా అధికంగా కేటాయింపులు జరిపిన ప్రభుత్వం... ప్రగతి పద్దులో గతేడాదికంటే ఈసారి రూ. 150 కోట్ల మేర కేటాయింపులను తగ్గించింది. సాంకేతిక విద్యలో నిర్వహణ పద్దు కింద కేటాయింపులను కొంత పెంచగా ప్రగతి పద్దు కింద గతేడాది కేటాయించిన వి«ధంగానే ఈసారీ కేటాయింపులు జరిపింది. ‘సాంకేతిక విద్య’కు అంతంతే.. ♦ అడిగింది రూ. 907 కోట్లు...కేటాయించింది రూ. 422 కోట్లే ♦ ప్రత్యేక అభివృద్ధికి రూ. 334 కోట్లు అడిగినా పైసా ఇవ్వని ప్రభుత్వం సాక్షి, హైదరాబాద్‌: సాంకేతిక విద్యాశాఖకు ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో అరకొర నిధులనే కేటాయించింది. వేతనాలు, నిర్వహణకే కేటాయింపులు జరిపింది. ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీలు, యూనివర్సిటీలకు ప్రగతి పద్దు కింద పైసా ఇవ్వలేదు. సాంకేతిక విద్య నిర్వహణ, అభివృద్ధికి నిర్వహణ పద్దు కింద రూ.627 కోట్లు, ప్రగతి పద్దు కింద రూ.280 కోట్లు కలిపి మొత్తంగా రూ. 907 కోట్లు కావాలని అడిగితే నిర్వహణ పద్దు కింద రూ.361 కోట్లు, ప్రగతి పద్దు కింద రూ.61 కోట్లు మొత్తంగా రూ. 422 కోట్లు మాత్రమే కేటాయించింది. ఇంజనీరింగ్‌ కాలేజీలు, యూనివర్సిటీల్లో భవన నిర్మాణాలు, అభివృద్ధి కోసం రూ. 334 కోట్లు కావాలని కోరినా పైసా ఇవ్వలేదు. వాటిల్లో పని చేసే సిబ్బంది వేతనాలు, నిర్వహణకు రూ.127.12 కోట్లు ఇచ్చింది. మిగతా మొత్తాన్ని పాలిటెక్నిక్‌ కాలేజీల నిర్వహణ, ఇతర కార్యకలాపాలకు కేటాయించింది. ప్రత్యేక అభివృద్ధి కార్యక్రమాలకు అడిగినా పైసా ఇవ్వనిది వీటికే... విద్యా సంస్థ                 అడిగిన మొత్తం   (రూ. కోట్లలో) ఆర్‌జీయూకేటీ                             90       జేఎన్‌టీయూ హైదరాబాద్‌                30 జేఎన్‌టీయూ కాలేజీ సుల్తాన్‌పూర్‌      87 జేఎన్‌టీయూ కాలేజీ కరీంనగర్‌           51 జేఎన్‌టీయూ కాలేజీ మంథని            76 మొత్తం                                      334 ఫీజులకు రూ.2,903 కోట్లు సాక్షి, హైదరాబాద్‌: ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా అమలు చేస్తున్న ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్, ఉపకార వేతన పథకాలకు భారీగా నిధులు కేటాయించింది. 2017–18 సంవత్సరం బడ్జెట్‌లో రూ. 1,939.31 కోట్లు కేటాయించింది. గతేడాదితో పోలిస్తే దాదాపు వెయ్యి కోట్లు ఎక్కువ కేటాయించింది. దీంతో బకాయిలతో పాటు వచ్చే విద్యా సంవత్సరానికి సంబంధించి పూర్తిస్థాయిలో ఫీజులు, ఉపకార వేతనాలు చెల్లించే అవకాశం ఉంది. తాజా బడ్జెట్‌లో ఫీజులు, ఉపకారవేతనాల కోసం రూ. 2,903.06 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంట్‌ కోసం రూ. 2,020.21 కోట్లు, ఉపకార వేతనాల కోసం రూ. 882.85 కోట్లు కేటాయించింది. కల్యాణ కానుకకు రూ.1,400 కోట్లు.. పేదింటి ఆడపిల్ల పెళ్లికి ఇచ్చే ఆర్థిక సాయంపైనా సర్కారు ఉదారత చూపింది. బడ్జెట్‌లో కల్యాణలక్ష్మి, షాదీముబారక్‌ పథకాల కింద రూ.1,400 కోట్లు కేటాయించింది. దీంతో ఇప్పటివరకు రూ.వెయ్యి కోట్ల లోపే ఉన్న బడ్జెట్‌ ఒక్కసారిగా పెరిగింది. దరఖాస్తు చేసుకున్న లబ్ధిదారులందరికీ సాయం చేయాలన్న లక్ష్యంతో ఈ మేరకు నిధులు పెంచింది. ఈ పథకాల కింద బీసీలకు రూ. 700 కోట్లు, ఎస్సీలకు రూ. 400 కోట్లు, ఎస్టీలకు రూ. 150 కోట్లు, మైనార్టీలకు రూ. 150 కోట్లు కేటాయించింది.   

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : సీఎం కేసీఆర్‌ తెలంగాణ ద్రోహి అని.. మిషన్ కాకతీయ, భగీరథ కాంట్రాక్టులు ఆంధ్రా వ్యక్తులకు ఇచ్చారని కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యే జీవన్ రెడ్డి విమర్శించారు. తెలంగాణ అసెంబ్లీ మీడియా పాయింట్‌ వద్ద ఆయన మీడియాతో మాట్లాడుతూ కేసీఆర్‌పై పలు వ్యాఖ్యలు చేశారు. 1999కి ముందు అసలు కేసీఆర్ తెలంగాణ అనే పదం మాట్లాడలేదని, పలు పదవులు అనుభవించిన తర్వాత తెలంగాణ వాదం వినిపించారని గుర్తుచేశారు. ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో 50 ఏళ్ల పాలనలో రూ. 70వేల కోట్ల అప్పు అయ్యిందని.. తెలంగాణ ఏర్పాటు తరువాత కేవలం మూడేళ్లలోనే రూ. 70వేల కోట్లు అప్పు చేసిన ఘనత కేసీఆర్‌దేనని ఎద్దేవా చేశారు.  గత నాలుగేళ్లు నిమ్మకు నీరెత్తనట్లు ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ పాట పాడిన కేసీఆర్ ఎన్నికలను దృష్టిలో పెట్టుకుని ప్రస్తుతం ప్లేట్ ఫిరాయించారని విమర్శించారు. గత నాలుగేళ్లుగా జనాభా ప్రాతిపదికన బడ్జెట్ వెచ్చించలేదని, రిజర్వేషన్లపై అలసత్వం వహించారన్నారు. మైనారిటీల హక్కులను కాపాడేది కేవలం కాంగ్రెస్‌ పార్టీ మాత్రమే అని స్పష్టం చేశారు. పార్లమెంట్‌లో టీఆర్‌ఎస్ బలం కేవలం 3శాతం మాత్రమేనని, మోదీ డైరెక్షన్‌లోనే కేసీఆర్ మూడో కూటమి తెరపైకి తెచ్చారని చెప్పారు. తలసాని శ్రీనివాస్‌, తుమ్మల నాగేశ్వర రావు, మహేందర్ రెడ్డిలు ఎప్పుడైనా తెలంగాణ కోసం పోరాటాలు చేశారా అని ఈ సందర్భంగా జీవన్ రెడ్డి ప్రశ్నించారు. ప్రతిపక్షం లేకుండా శాసనసభ నడపడం కేసీఆర్‌కి మాత్రమే చెల్లుతుందని ఆయన ఎద్దేవా చేశారు.  

సాక్షి, హైదరాబాద్: తెలంగాణ ఆర్థికశాఖ మంత్రి ఈటెల రాజేందర్ ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌ అన్ని రంగాల అభివృద్ధికి, వర్గాల సంక్షేమానికి ఉపయోగపడేలా పూర్తి సమతుల్యతతో ఉందని సీఎం కేసీఆర్ ప్రశంసలతో ముంచెత్తగా.. మరోవైపు కాంగ్రెస్‌ నేత రేవంత్‌రెడ్డి తీవ్ర విమర్శలు చేశారు. కేసీఆర్ తప్పుడు లెక్కలు, మాయ మాటల బడ్జెట్‌తో మరోసారి రాష్ట్ర ప్రజలను మోసం చేశారని ఆరోపించారు. కావలిసిన వారికి, కమిషన్‌లు ఇచ్చేవారికే ఈ బడ్జెట్ లో నిధులు కేటాయించాని, తెలంగాణ సమాజాన్ని మోసం చేసేవిధంగా బడ్జెట్ ఉందని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు. గాంధీ భవన్‌లో గురువారం కాంగ్రెస్ నేత రేవంత్ రెడ్డి మీడియాతో చిట్ ఛాట్‌ చేశారు. అప్పులు తేవడం, అడ్డుగోలుగా ఖర్చు చేయడమే సీఎం కేసీఆర్‌కు తెలుసు. కేసీఆర్ బడి బయట ఉండే విద్యార్థి మాత్రమే. సచివాలయానికి రాని కేసీఆర్‌కు పరిపాలనపై ఎన్నటికీ పట్టు దొరకదు. కేసీఆర్ ప్రభుత్వానికి అమరవీరుల కుటుంబాలు, రైతుల కుటుంబాలు, నిరుద్యోగులు అంటే టీఆర్‌ఎస్ సర్కార్‌కు లెక్కలేదని ఈ బడ్జెట్‌తో తేలిపోయింది. ఈ బడ్జెట్ ద్వారా కేసీఆర్ ప్రభుత్వానికి, అమరవీరుల కుటుంబాలకు బంధం తెగిపోయింది. ఈ బడ్జెట్ దెబ్బతో నిన్న ప్రధాని నరేంద్ర మోదీకి పట్టిన గతే రేపు కేసీఆర్‌కు పడుతుందని రేవంత్ రెడ్డి హెచ్చరించారు. రేవంత్ ప్రస్తావించిన మరిన్ని అంశాలు ఇవే: ఇప్పటి వరకు టీఆర్ఎస్ సర్కార్ ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్లలో 30నుంచి 40శాతం లోటు ఉంది  ప్రతిపాదనలు, సవరణలపై కనీస అంచనాలు లేవు. అందుకే పాలనపై కేసీఆర్‌కు పట్టులేదు  డబుల్ బెడ్రూమ్‌ ఇళ్లకు బడ్జెట్‌లో కేటాయించిన నిధులు 49వేల ఇళ్లకు కూడా సరిపోవు. కేసీఆర్ మూడు లక్షల ఇండ్లు కడతామంటున్నారు. ఇది ఎలా సాధ్యమవుతుంది కేసీఆర్? 2016-17 బడ్జెట్‌లో ఇండ్లకు కేంద్రం ఇచ్చిన ఆరువేల కోట్లనే దారిమళ్లించారు కేసీఆర్  దళితులకు మూడెకరాల కోసం కేటాయించిన నిధులు ఏ మూలకు సరిపోవు సమగ్ర కుటుంబ సర్వే ప్రకారం నాలుగు లక్షలు మంది భూమిలేని దళితులు ఉన్నారు ఫీజు రీయింబర్స్ మెంట్‌కు ఒక్క రూపాయి కూడా కేటాయించక పోవడం దారుణం. పేదలను విద్యను దూరం చేస్తున్నారు సాగునీటి రంగానికి గతంలో కేటాయించిన నిధులు ఎందుకు ఖర్చు చేయలేదో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చెప్పాలి రాష్ట్రంలో నీళ్లు అందుబాటులో ఉన్న భూమి కోటి ఎకరాలకు పెట్టుబడి రాయితీకి ఆరువేల కోట్లు సరిపోతాయి. కానీ రూ.12 వేల కోట్లు ఎలా ఖర్చు పెట్టారు? లేని భూమికి కేటాయింపులా..? ఇది రైతులను మభ్యపెట్టే చర్య మాత్రమే.  ఈ నాలుగేళ్లలో రైతులపై రుణమాఫీకి సంబందించి రూ. 12వేల వడ్డీ భారం వారిపై పడింది ఈ బడ్జెట్ ద్వారా రైతులకు రుణమాఫీ చేయలేనని కేసీఆర్ చెప్పారు. రైతులను పచ్చిగా మోసం చేశారు. ఎన్‌సీఆర్‌బీ రిపోర్ట్ ప్రకారం రాష్ట్రంలో 4200 మంది రైతులు ఆత్మహత్య చేసుకున్నారు. అమరుల కుటుంబాలకు గతంలో ఇస్తామన్న భూములు, ఉద్యోగాు ఎక్కడికి పోయాయో కేసీఆర్ సమాధానం చెప్పాలి

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఐదో భారీ బడ్జెట్‌ను గురువారం అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టింది. రైతుల సంక్షేమం, వారి అభివృద్ధే ప్రధాన లక్ష్యంగా 2018-19 ఆర్థిక సంవత్సర బడ్జెట్‌ను రూపొందించింది. గత నాలుగేళ్లుగా భారీ బడ్జెట్లను ప్రవేశపెట్టిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈసారీ కూడా అదే పంథాను అనుసరించింది. రూ.1.74,453 కోట్లతో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టారు. ఎన్నికల ముందు బడ్జెట్‌ కావడంతో అన్ని వర్గాలను ఆకట్టుకునేలా ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్‌రావు ప్రత్యేకంగా కసరత్తు చేశారు. బడ్జెట్‌ నేపథ్యంలో బుధవారం సాయంత్రం సీఎం కేసీఆర్‌ అధ్యక్షతన ప్రగతి భవన్‌లో ప్రత్యేకంగా సమావేశమైన మంత్రివర్గం.. 2018-19 బడ్జెట్‌కు ఆమోదం తెలిపింది. దీంతో గురువారం ఉదయం 11 గంటలకు ఆర్థిక మంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ అసెంబ్లీలో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టారు. ఆయనకు వరుసగా ఇది ఐదో బడ్జెట్‌. ఇక శాసనమండలిలో డిప్యూటీ సీఎం కడియం శ్రీహరి బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టారు. గతేడాది ప్రభుత్వం రూ.1.49 లక్షల కోట్ల బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టగా.. అందులో ప్రగతి పద్దుకు రూ.88,038 కోట్లు, నిర్వహణ పద్దుకు రూ.61,607 కోట్లు కేటాయించిన విషయం తెలిసిందే. ప్రస్తుతం ఈటల రాజేందర్‌ బడ్జెట్‌ ప్రసంగం చేస్తున్నారు.. అందులోని ముఖ్యాంశాలు ఒకసారి పరిశీలిస్తే.. తెలంగాణ బడ్జెట్‌ 2018-19 హైలైట్స్‌.. 2018-19 వార్షిక బడ్జెట్‌ మొత్తం రూ.లక్షా 74వేల 453కోట్లు రెవిన్యూ వ్యయం రూ.లక్షా 25వేల 454కోట్లు క్యాపిటల్‌ వ్యయం రూ.33వేల 369కోట్లు రాష్ట్ర ఆదాయం రూ.73వేల 751కోట్లు కేంద్రం నుంచి వచ్చే ఆదాయం రూ.29వేల 41కోట్లు రెవిన్యూ మిగులు రూ.5,520కోట్లు నాలుగేళ్ల ప్రయాణంలో ఎన్నో మైలురాళ్లు అధిగమించాం రాష్ట్ర జీడీపీ ఏటేటా పెరుగుతోంది ఈ ఏడాది వృద్ధి రేటు 10.4గా ఉంటుందని అంచాన తయారీ రంగంలో వృద్ధి రేటు 7.5శాతం గత ఏడాది తలసరి ఆదాయం రూ.1,75,534 గతే ఏడాది వ్యవసాయం రైతుపెట్టుబడి సాయం 2018-19 నుంచి ప్రారంభం. ఎకరానికి రూ.8000 పెట్టుబడి సాయం రైతు సమన్వయ సమితీల ఏర్పాటు 100 రోజుల్లోనే భూరికార్డుల ప్రక్షాళన పూర్తి త్వరలో ధరణి వెబ్‌సైట్‌ ఆవిష్కరణ రైతుల పెట్టుబడి సాయానికి రూ.15వేల కోట్లు రైతులబీమాకోసం రూ.500కోట్లు వ్యవసాయ యాంత్రీకరణకు రూ.522కోట్లు కోల్డ్‌ స్టోరేజీ, లింకేజీలకు రూ.132కోట్లు బిందు, తుంపర సేద్యానికి రూ.150కోట్లు పాలీ గ్రీన్‌ హౌస్‌కు రూ.120కోట్లు నీటి పారుదల/విద్యుత్‌ రంగం నీటి పారుదల రంగానికి రూ.25వేల కోట్లు మిషన్‌ భగీరథకు రూ.1,801కోట్లు విద్యుత్‌శాఖకు రూ.5,650కోట్లు విద్యుత్‌ రంగంలో అనూహ్య ప్రగతి సాధించాం గత జనవరి నుంచి 24గంటల విద్యుత్‌ ఇస్తున్నాం విద్యారంగం విద్యాశాఖకు రూ.10,830కోట్లు గురుకుల పాఠశాలలకు రూ.2,828కోట్లు ఇప్పటి వరకు 80,048 ఉద్యోగాలను భర్తీ చేశాం.. 27,588 ఉద్యోగాల భర్తీ ప్రక్రియ కొనసాగుతోంది సంక్షేమ రంగం మహిళా శిశు సంక్షేమానికి రూ.1,799కోట్లు షాదీ ముబారక్‌, కల్యాణ లక్ష్మీ పథకాలకు రూ.1450కోట్లు డబుల్‌ బెడ్‌ రూం.ఇళ్లకు రూ.2,643కోట్లు పౌరసరఫరాల శాఖకు రూ.2,946కోట్లు ఆసరా పెన్షన్లకు రూ.5000కోట్లు ఎస్సీల అభివృద్ధికి రూ.16వేల 753కోట్లు ఎస్టీలకు రూ.9000కోట్లు పైనే దళితులకు భూపంపిణీకి రూ.1,469కోట్లు మైనార్టీల సంక్షేమానికి రూ.2000కోట్లు రజకుల ఫెడరేషన్‌కు రూ.200కోట్లు నాయి బ్రాహ్మణ ఫెడరేషన్‌కు రూ.250కోట్లు బ్రాహ్మణుల సంక్షేమానికి రూ.100కోట్లు జర్నలిస్టుల సంక్షేమానికి రూ.75కోట్లు న్యాయవాదుల సంక్షేమానికి రూ.100కోట్లు బీసీ సంక్షేమానికి రూ.5,920 కోట్లు ఎస్సీల సంక్షేమానికి రూ.12,603కోట్లు ఎస్టీల సంక్షేమానికి రూ.8,063 కోట్లు గర్భిణీ స్త్రీల సంక్షేమం కోసం రూ.561కోట్లు ఎంబీసీ సంక్షేమానికి రూ.1000కోట్లు గ్రామీణం / పట్టణం / పరిశ్రమలు పంచాయతీ రాజ్‌ గ్రామీణాభివృద్ధిశాఖకు రూ.15,563 కోట్లు పట్టణాభివృద్ధికి రూ.1,000కోట్లు స్థానిక సంస్థలకు రూ.1500కోట్లు వరంగల్‌కు 300కోట్లు సాంస్కృతిక రంగం రూ.58కోట్లు చేనేత టెక్స్‌టైల్స్‌కు రూ.1200 కోట్లు పరిశ్రమలు, వాణిజ్యం రంగం రూ.1281కోట్లు ఆర్‌అండ్‌బీశాఖకు రూ.5,575కోట్లు స్థానిక సంస్థలకు రూ.1500 కోట్లు వైద్య ఆరోగ్యశాఖకు రూ.7375కోట్లు పరిశ్రమల రంగానికి రూ.1,286 ఐటీ పరిశ్రమకు రూ.289కోట్లు ఆలయాలు యాదాద్రికి రూ.250కోట్లు భద్రాచల ఆలయ అభివృద్ధికి 100కోట్లు బాసర ఆలయానికి రూ.50కోట్లు, ధర్మపురి ఆలయానికి రూ.50కోట్లు -ఇతరాలు--- కొత్త కలెక్టరేట్లు, ఎస్పీ కార్యాలయాల నిర్మాణానికి రూ.500 కోట్లు ఉద్యోగులు, జర్నలిస్టులకు కార్పోరేట్‌ ఆస్పత్రుల్లో నగదు రహిత వైద్యం అందిస్తున్నాం   ఓపీ సేవలకోసం వెల్‌నెస్‌ సెంటర్లు తీసుకొచ్చాం హోంగార్డుల వేతనం రూ.9వేల నుంచి రూ.20వేలకు పెంచాం ఐటీలో గణనీయమైన పురోగతి సాధించాం గూగుల్‌, ఫేస్‌బుక్‌ వంటి దిగ్గజ సంస్థలు హైదరాబాద్‌ నుంచి కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తున్నాయి ఐటీలో మహిళలను ప్రోత్సహించేందుకు ఇటీవలె వీహబ్‌ ప్రారంభించాం ఈజ్‌ ఆఫ్‌ డూయింగ్‌ బిజినెస్‌ తెలంగాణది ప్రథమ స్థానం టీఎస్‌ ఐపాస్‌ చట్టం ద్వారా 15 రోజుల్లోనే పరిశ్రమలకు అనుమతులు కేసీఆర్‌ కిట్‌ ద్వారా ప్రభుత్వాస్పత్రిలో ప్రసవాల సంఖ్య 51శాతం పెరిగింది తండాలు, ఆదివాసీ గూడేలను పంచాయితీలుగా మారుస్తున్నాం

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : కొత్తగా ఏర్పడిన తెలంగాణ రాష్ట్రంలో తొలి బడ్జెట్‌ ప్రవేశ పెట్టే అదృష్టం తనకే దక్కిందని, అందుకు చాలా సంతోషంగా ఉందని ఆర్థికశాఖ మంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ అన్నారు. తాను నేడు ఐదో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టబోతున్నానని చెప్పారు. గురువారం తెలంగాణ శాసనసభలో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టనున్న నేపథ్యంలో బడ్జెట్‌ ఏవిధంగా ఉండబోతుందనే విషయంపై స్వల్ప వివరణ ఇచ్చారు. అంతా ఐదో బడ్జెట్‌ ఎన్నికల బడ్జెట్‌గా ఉండబోతుందని‌, ఆకర్షణీయంగా ఉంటుందని అనుకుంటున్నారని అవన్నీ ఊహాగానాలేనని ఈటల చెప్పారు. ఎన్నికలకు ముడిపెట్టి బడ్జెట్‌ను అంత చిన్న చూపు చూడొద్దని అన్నారు. తెలంగాణ ఉద్యమ నేపథ్యం, తెలంగాణ వెళ్లాల్సిన మార్గం దృష్టిలో పెట్టుకొనో గత బడ్జెట్‌లు ఉన్నాయని, ఇప్పుడు కూడా బడ్జెట్‌ అలాగే ఉంటుందని స్పష్టం చేశారు. తెలంగాణ అణగారిన వర్గాలకు నిలయం అని, వారి సంక్షేమమే ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ నాయకత్వంలో ఏర్పడిన తెలంగాణ ప్రభుత్వ లక్ష్యంగా ఉంటుందని అన్నారు. తమ తొలి ప్రాధాన్యత ఎప్పటికీ సంక్షేమమే ఉంటుందని స్పష్టం చేశారు. రెండో ప్రాధాన్యత వ్యవసాయానికి, నీటిపారుదల రంగానికి ఇచ్చామని, తర్వాత విద్యావైద్యరంగం దృష్టిలో పెట్టుకొని బడ్జెట్‌ రూపొందించినట్లు చెప్పారు. ప్రపంచ పారిశ్రామిక వేత్తలకు, పెట్టుబడులకు నిలయంగా హైదరాబాద్‌ మారుతోందని, అందుకు అనుగుణంగా కూడా బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు ఉండబోతున్నాయని ఈటల చెప్పారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: 2018-19 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించి వ్యవసాయానికి ప్రత్యేక బడ్జెట్ ప్రవేశ పెట్టాలనే ఆలోచనను తెలంగాణ ప్రభుత్వం విరమించుకుంది. రాజ్యాంగ నిబంధనలు, అసెంబ్లీ నియమావళి శాఖల వారీగా ప్రత్యేక బడ్జెట్ పెట్టడాన్ని అంగీకరించకపోవడమే ఇందుకు కారణం. 2018-19 రాష్ట్ర బడ్జెట్‌తో పాటు, వ్యవసాయానికి ప్రత్యేక బడ్జెట్ ప్రవేశ పెట్టే అంశాలపై ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ సమీక్ష నిర్వహించారు. ఈ సమావేశంలో మంత్రులు టి.హరీశ్ రావు, పోచారం శ్రీనివాసరెడ్డి, ఈటల రాజెందర్, మహేందర్ రెడ్డి, తుమ్మల నాగేశ్వరరావు, ఉభయ సభల్లో చీఫ్ విప్‌లు పి.సుధాకర్ రెడ్డి, కొప్పుల ఈశ్వర్, ప్రభుత్వ ముఖ్య సలహాదారు రాజీవ్ శర్మ, ఆర్థిక సలహాదారు జి.ఆర్.రెడ్డి, ముఖ్య కార్యదర్శులు ఎస్.నర్సింగ్ రావు, రామకృష్ణరావు, పార్థసారథి, వ్యవసాయ శాఖ కమిషనర్ జగన్ మోహన్, హర్టికల్చర్ కమిషనర్ వెంకట్రాంరెడ్డి,  అసెంబ్లీ కార్మదర్శి నర్సింహాచార్యులు తదితరులు పాల్గొన్నారు. తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మొదటి నుంచి వ్యవసాయానికి అధిక ప్రాధాన్యం ఇస్తున్నదని, ఈసారి బడ్జెట్లో వ్యవసాయదారుల కోసం మరిన్ని కార్యక్రమాలు, పథకాల కోసం నిధులు కేటాయిస్తున్నదని ముఖ్యమంత్రి చెప్పారు. వ్యవసాయానికి ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నందున వ్యవసాయానికి ప్రత్యేక బడ్జెట్ ప్రవేశ పెట్టాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించినట్టు వెల్లడించారు. దీనికి గల సాధ్యాసాధ్యాలపై సమావేశంలో చర్చ జరిగింది. మొత్తం ప్రభుత్వానికి ఒకే బడ్జెట్ ఉండాలని, శాఖల వారీగా ప్రత్యేక బడ్జెట్లు ప్రవేశ పెట్టడానికి రాజ్యాంగ నిబంధనలు అంగీకరించవని అధికారులు ఈ సమావేశంలో వెల్లడించారు. అసెంబ్లీ నియమావళిలోని రూల్ నెంబరు 150 ప్రకారం ఆదాయ, వ్యయాలు మాత్రమే బడ్జెట్ కిందికి వస్తాయని వివరించారు. ఇతరత్రా ప్రణాళికలు, వివరణలన్నీ పద్దుల కిందకే వస్తాయి కానీ, ప్రత్యేక బడ్జెట్ కింద పరిగణించడానికి వీలు లేదని అధికారులు వెల్లడించారు. ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో కూడా ఒకసారి వ్యవసాయానికి ప్రత్యేక బడ్జెట్ ప్రవేశ పెట్టాలని నిర్ణయించినప్పటికీ సాధ్యం కాకపోవడంతో చివరికి ఉపసంహరించుకున్నారని అధికారులు చెప్పారు. కేంద్రంలో కూడా రైల్వే బడ్జెట్‌ను ప్రధాన బడ్జెట్లోనే కలిపి ప్రవేశ పెడుతున్న విషయాన్ని సీఎంకు వివరించారు. దీంతో వ్యవసాయానికి ప్రత్యేక బడ్జెట్ ప్రవేశ పెట్టాలన్న ఆలోచనను విరమించుకున్నట్లు సీఎం ప్రకటించారు. బడ్జెట్లోనే వ్యవసాయరంగానికిస్తున్న ప్రాధాన్యతను, ప్రవేశ పెడుతున్న పథకాలను, వెచ్చిస్తున్న నిధులను వివరించాలని సీఎం చెప్పారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : ప్రగతి పద్దు, నిర్వహణ పద్దులుగా గతేడాది కొత్త రూపు సంతరించుకున్న రాష్ట్ర బడ్జెట్‌.. ఈసారి మరిన్ని ప్రయోగాలతో సరికొత్తగా మారిపోతోంది. నిర్వహణ పద్దును అంచనాలు, ఊహాలతో కాకుండా వాస్తవికతకు దగ్గరగా ఉండేలా సిద్ధం చేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఉద్యోగుల జీతభత్యాలు, ఇతర నిర్వహణ, పాలనాపరమైన ఖర్చులన్నింటినీ కచ్చితంగా లెక్కించేందుకు చర్యలు చేపట్టింది. వివిధ శాఖల వారీగా కూడా ఆదాయం, ఖర్చులు, నిర్వహణా వ్యయం, అద్దె వాహనాలు, బ్యాంకు ఖాతాల వివరాలను సేకరిస్తోంది. తద్వారా అనవసరపు ఖర్చులను నియంత్రించడం, గందరగోళ పరిస్థితిని నివారించవచ్చని భావిస్తోంది. ఆర్థిక శాఖ ఇప్పటికే ఈ దిశగా కసరత్తు ముమ్మరం చేసింది. వాస్తవాలకు, అంచనాలకు మధ్య తేడాతో.. ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల జీతభత్యాలు, రిటైర్డ్‌ ఉద్యోగుల పింఛన్లు, కార్యాలయాల ఖర్చులు, వాహనాలు, నిర్వహణ, పరిపాలనా పరమైన ఖర్చులన్నీ బడ్జెట్‌లో నిర్వహణ పద్దు కింద ఉంటాయి. గతేడాది రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రూ. 1.49 లక్షల కోట్లతో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టగా.. అందులో రూ.61,607 కోట్లు నిర్వహణ పద్దులో చూపించింది. అయితే ఇందులో వాస్తవ ఖర్చులకు, అంచనాలకు మధ్య పది పదిహేను శాతం మేర తేడా ఉందని ఆర్థిక శాఖ ప్రాథమికంగా గుర్తించింది. వాస్తవానికి అన్ని శాఖలు సమర్పించిన ప్రతిపాదనల ఆధారంగా నిర్వహణ పద్దును తయారు చేస్తారు. ఆయా శాఖల పరిధిలో ఉన్న ఉద్యోగుల జీతభత్యాలు, నిర్వహణ ఖర్చులపై కచ్చితమైన అంచనాలు వేయకపోతుండడంతో ప్రతిపాదనల తయారీ తూతూమంత్రంగా సాగుతోంది. ప్రధానంగా యూనివర్సిటీలు, గ్రాంట్‌ ఇన్‌ ఎయిడ్‌ సంస్థల్లో పనిచేసే ఉద్యోగుల వివరాలేవీ ప్రభుత్వం వద్ద అందుబాటులో లేవు. ఆయా సంస్థలు ఇచ్చే అంచనాల ఆధారంగానే నిధులు ఇస్తున్నారు. నిక్కచ్చిగా ఖర్చు లెక్కతీసిన సందర్భాలు లేవు. తాజాగా ఈ ఆనవాయితీకి అడ్డుకట్ట వేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. అందులో భాగంగా రాష్ట్రంలోని ప్రతి శాఖ, విభాగం పరిధిలోని ప్రతి ఉద్యోగి జీతభత్యాలు, బ్యాంకు ఖాతాల వివరాలను సేకరిస్తోంది. వీరితో పాటు రిటైర్డ్‌ ఉద్యోగులు, ఔట్‌ సోర్సింగ్, కాంట్రాక్టు ఉద్యోగులు, తాత్కాలిక ఉద్యోగుల జాబితాలను ఆన్‌లైన్‌లో పొందుపరచాలని అన్ని శాఖలు, విభాగాలకు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. దీంతో రాష్ట్రంలో పనిచేస్తున్న మొత్తం ప్రభుత్వోద్యోగులకు చెల్లించే జీతభత్యాలు, పెన్షనర్లకు చేసే చెల్లింపులు కచ్చితంగా తేలనున్నాయి. ఆస్తులు, బకాయిలపైనా ఆరా ఆయా శాఖల పరిధిలో జరుగుతున్న పనుల పురోగతిని ప్రభుత్వం విశ్లేషిస్తోంది. వాస్తవంగా ఎంతమేర పని జరిగింది, ఎంత మేర బిల్లులు చెల్లించాల్సి ఉందన్న వివరాలు ఆరా తీస్తోంది. దీనివల్ల ఏయే విభాగానికి, ఏయే పనులకు ఎంత మేర బకాయి ఉన్నదీ పూర్తిగా వెల్లడికానుంది. ఇక ఆదాయం, ఖర్చుల వివరాలే కాకుండా ప్రభుత్వానికి సంబంధించిన అన్ని రకాల ఆస్తుల వివరాలనూ బడ్జెట్‌లో పొందుపరచాలని ప్రభుత్వం యోచిస్తోంది. గత బడ్జెట్లో కేటాయించిన నిధులతో చేపట్టిన పనులు ఏయే స్థాయిలో ఉన్నాయో కూడా వివరించాలని భావిస్తోంది. అడ్డగోలు బ్యాంకు ఖాతాల కట్టడి రాష్ట్రస్థాయి నుంచి జిల్లాస్థాయి వరకు ప్రభుత్వ కార్యాలయాల్లో అధికారులు తమకు నచ్చిన బ్యాంకుల్లో ఖాతాలు తెరిచే విధానం అమల్లో ఉంది. దీంతో బ్యాంకులు ఇచ్చే కమీషన్లు, వడ్డీ డబ్బులకు కక్కుర్తిపడి కొందరు అధికారులు అవసరమున్నా, లేకున్నా ఎక్కువ సంఖ్యలో ఖాతాలు తెరిచారు. ప్రస్తుతం వేల సంఖ్యలో పీడీ (ప్రాజెక్టు డైరెక్టర్‌) ఖాతాలు ఉన్నాయి. ఇలాగైతే ప్రభుత్వ ఖాతాల్లో ఎన్ని నిధులున్నాయి, ఎంత మిగులు ఉందన్న లెక్కతేలదని ప్రభుత్వం అంచనాకు వచ్చింది. ఈ నేపథ్యంలో ఈసారి బడ్జెట్‌కు ముందే అన్ని స్థాయిల అధికారులు తమ శాఖలు, విభాగాలు, కార్యాలయాలకు ఉన్న బ్యాంకు ఖాతాల వివరాలను అందించాలని ఆదేశించింది. అప్పటికీ కొన్ని ఖాతాల వివరాలు గుట్టుగా ఉంచే అవకాశం ఉందన్న సందేహాలు ఉన్నాయి. అందువల్ల నిర్ణీత గడువులోగా ఇచ్చిన సమాచారం మేరకు బ్యాంకు ఖాతాలను అధికారికంగా నోటిఫై చేయాలని.. మిగతా ప్రభుత్వ ఖాతాలను చెల్లనివిగా గుర్తించాలని భావిస్తోంది. అలాంటి వాటిలో ఉన్న నిధులను దుర్వినియోగపు సొమ్ముగా భావించి సీజ్‌ చేసేందుకు చర్యలు చేపట్టాలని యోచిస్తోంది. అద్దె వాహనాలపై నిఘా.. వివిధ శాఖల పరిధిలో అద్దెకు తీసుకునే వాహనాల వివరాలను ప్రభుత్వం ఆరా తీస్తోంది. అద్దె వాహనాల కోసం రాష్ట్రస్థాయి నుంచి మండల స్థాయి వరకు ఏటా భారీగా నిధులు ఖర్చవుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో కార్యాలయాల వారీగా ఉన్న వాహనాలు, వాటి నంబర్లు, చెల్లిస్తున్న అద్దె తదితర వివరాలను ఆన్‌లైన్‌లో అందుబాటులో ఉంచేలా ఏర్పాట్లు చేస్తోంది.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌ : రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో అధిక శాతం నిధులను సాగునీటికే మళ్లించాలని, భారీగా బడ్జెటేతర నిధులను సైతం వినియోగించాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. వచ్చే సాధారణ ఎన్నికల్లోగా రూ. 50 వేల కోట్ల వ్యయంతో మూడు భారీ సాగునీటి ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ మేరకు శరవేగంగా ప్రాజెక్టుల పనులు జరగాలని, అదే తీరులో నిధుల కేటాయింపులు ఉండాలని ఆర్థిక, సాగునీటి శాఖల అధికారులకు సీఎం కేసీఆర్‌ ఇప్పటికే దిశానిర్దేశం చేశారు. తొలి సమీక్ష దానిపైనే.. గోదావరిపై నిర్మిస్తున్న కాళేశ్వరం, మహబూబ్‌నగర్‌ జిల్లాలోని పాలమూరు–రంగారెడ్డి, ఖమ్మం జిల్లాలో నిర్మిస్తున్న సీతారామ ఎత్తిపోతల పథకాలను సాధారణ ఎన్నికలకు ముందే పూర్తి చేసి.. ప్రజల్లోకి వెళ్లాలని ముఖ్యమంత్రి భావిస్తున్నారు. ఈసారి బడ్జెట్‌ తయారీ సమీక్షల్లో సాగునీటి కేటాయింపులపైనే సీఎం తొలి సమీక్ష నిర్వహించారు కూడా. దీంతో ఈసారి బడ్జెట్‌లో సాగునీటి ప్రాజెక్టులకే పెద్ద వాటా దక్కనుందని స్పష్టమవుతోంది. అయితే సాగునీటి కోసం ఏటా బడ్జెట్‌లో రూ.25 వేల కోట్లు కేటాయిస్తామని గతంలోనే సీఎం ప్రకటించారు. ఈసారి అంతకు రెండింతలుగా రూ.50 వేల కోట్లు వెచ్చించేలా ప్రతిపాదనలు సిద్ధం చేస్తున్నారు. ఈ మేరకు నిధుల సమీకరణపై ముఖ్యమంత్రి సమక్షంలో వ్యూహం కూడా ఖరారైనట్లు సమాచారం. బడ్జెటేతర నిధులతో.. సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ నుంచి రూ.30 వేల కోట్లు కేటాయించాలని, మరో రూ.20 వేల కోట్లు రుణంగా సమీకరించాలని ప్రాథమికంగా నిర్ణయించినట్లు తెలిసింది. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుకు కొత్తగా మరో రూ.15 వేల కోట్లు, సీతారామ ఎత్తిపోతల పథకానికి రూ.5 వేల కోట్లు రుణంగా సమీకరించాలని భావిస్తున్నారు. బడ్జెట్‌ తయారీ ఈ అంచనాలు, లక్ష్యాలకు అనుగుణంగా ఉండాలని ముఖ్యమంత్రి ఆర్థిక శాఖకు సూచించినట్లు తెలిసింది. ఇప్పటికే రూ.24 వేల కోట్ల రుణం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు కోసం ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలోనే రూ.24,780 కోట్ల రుణం తీసుకుంది. ఆంధ్రా బ్యాంక్, పంజాబ్‌ నేషనల్‌ బ్యాంక్, విజయా బ్యాంకులు ఈ రుణాలు మంజూరు చేశాయి. అందులో ఇప్పటికే కొంత మేర నిధులు ఖర్చు చేశారు కూడా. తాజాగా వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో మరో రూ.15 వేల కోట్ల రుణం తీసుకోవాలని నిర్ణయించారు. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు ద్వారా 16.60 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరు అందించాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా ఎంచుకుంది. ఇప్పటికే నలభై శాతం పనులు పూర్తయినందున మరింత వేగం పెంచేందుకు నిధులు వెచ్చించాలని భావిస్తోంది. ఇక 7.5 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరందించే సీతారామ ప్రాజెక్టుకు రెండో ప్రాధాన్యమిస్తోంది. ఈ ప్రాజెక్టుకు సంబంధించి ఇప్పటికే 35 శాతం పనులు పూర్తయ్యాయి. సాగునీటి శాఖ ప్రతిపాదనలు వచ్చే బడ్జెట్‌లో ఈ మూడు ప్రాజెక్టులపైనే ప్రభుత్వం ఫోకస్‌ చేస్తుండగా.. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుకు రూ.9,000 కోట్లు, పాలమూరుకు రూ.4,000 కోట్లు, సీతారామ ప్రాజెక్టుకు రూ.1,500 కోట్లు కావాలని సాగునీటి శాఖ ప్రతిపాదనలు పంపింది. ముఖ్యమంత్రి సమీక్ష సందర్భంగా ఆ ప్రతిపాదనల్లో మార్పులు జరిగే అవకాశాలున్నాయి.  

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం బడ్జెట్‌పై కసరత్తు మొదలైంది. 2017–18 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 1.49 కోట్ల బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం.. 2018–19 సంవత్సరానికి ఎంతమేర బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదించాలో శాఖల వారీగా ప్రతిపాదనలు తెప్పిస్తోంది. ఇప్పటికే పని మొదలుపెట్టిన ఆర్థిక శాఖ, వచ్చే బడ్జెట్‌కు సంబంధించి ప్రతిపాదనలు పంపాలని అన్ని శాఖలను కోరింది. సంక్షేమ, అభివృద్ధి కార్యక్రమాల దృష్ట్యా ఈ ఏడాది బడ్జెట్‌ రూ. 1.80 లక్షల కోట్లకు చేరే అవకాశం ఉందని ఆర్థిక శాఖ వర్గాలు అంచనా వేస్తున్నాయి.   మిగిలాయా.. తగిలాయా? 2018–19 బడ్జెట్‌ను మార్చిలోనే ప్రవేశపెట్టాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం యోచిస్తుండటంతో బడ్జెట్‌ కసరత్తు వేగంగా జరుగుతోంది. గతేడాది బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలు, సవరించిన అంచనాలు, ఖర్చు, ఏ అంశాలకు ఎంత ఖర్చు చేశారు.. నిధులు మిగిలాయా.. తగిలాయా? పూర్తి వివరాలతో ప్రతిపాదనలు పంపాలని అన్ని శాఖలను ఆర్థిక శాఖ ఇప్పటికే ఆదేశించింది. ఆ శాఖ నిర్వహించే వెబ్‌సైట్, పోర్టల్‌లో ఆన్‌లైన్‌లో ప్రతిపాదనలు సమర్పించేందుకు గత నెల 30 నుంచే వెసులుబాటు కల్పించింది. శాఖ వారీగా బడ్జెట్‌ సన్నాహక సమావేశాలు కూడా ఈ నెలలో షురూ కానున్నాయి. శాఖల ప్రతిపాదనలు పరిశీలించిన తర్వాత వచ్చే ఏడాది అవసరాలను అంచనా వేసి ఏ శాఖకు ఎంత బడ్జెట్‌ కేటాయించాలో సమావేశాల్లో నిర్ణయం తీసుకోనున్నారు.   భారీ పథకాలు.. భారీగా నిధులు.. 2018–19 బడ్జెట్‌లో సంక్షేమ, అభివృద్ధి కార్యక్రమాలకు భారీగా నిధులు కేటాయించాల్సిన నేపథ్యంలో ప్రతిపాదనలూ భారీగా ఉండే అవకాశముంది. సాగునీటి ప్రాజెక్టుల నిర్మాణం, మిషన్‌ భగీరథ, కాకతీయ పథకాలు, డబుల్‌ బెడ్‌రూం ఇళ్లు, సామాజిక పింఛన్లు, ఉద్యోగుల జీతభత్యాలు, ఇప్పటికే ప్రకటించిన రైతులకు రూ. 8 వేల పెట్టుబడి సాయం దృష్టిలో ఉంచుకుని ఈసారి బడ్జెట్‌ రూ. 1.80 లక్షల కోట్ల వరకు ప్రతిపాదించే అవకాశాలున్నట్లు తెలుస్తోంది. గతేడాది జూలై 1 నుంచి జీఎస్టీ అమల్లోకి రావడంతో తొలుత ఒడిదుడుకులు ఎదురైనా తర్వాత రాబడి పుంజుకోవటంతో 2018–19 బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనల్లో ఉదారంగానే ఆలోచించే అవకాశ ముందని ఆర్థిక శాఖ వర్గాలు చెబుతున్నాయి.


 హైదరాబాద్: టీఆర్ఎస్ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన ఆర్థిక బడ్జెట్ అబద్దాల పుట్ట అని టీడీపీ ఎమ్మెల్యే రేవంత్ రెడ్డి విమర్శించారు. సీఎం కేసీఆర్ శాసనసభ సాక్షిగా అబద్దాలు చెప్పించారని మండిపడ్డారు. అసెంబ్లీ మీడియా పాయింట్ వద్ద ఆయన విలేకరులతో మాట్లాడుతూ.. మిగులు బడ్జెట్ అయితే రైతులకు రుణమాఫీ ఎందుకు చేయలేదని ప్రశ్నించారు. రైతులను చిన్నచూపు చూశారని ధ్వజమెత్తారు. 17 వేల కోట్ల రూపాయలు కేటాయిస్తే గానీ సంపూర్ణంగా మాఫీ జరగదని, బడ్జెట్ లో కేవలం నాలుగు వేల కోట్ల రూపాయలు మాత్రమే కేటాయించారని తెలిపారు. ఇలాయితే రుణమాఫీ ఎలా చేస్తారని ప్రశ్నించారు. అన్నదాతలకు సంపూర్ణంగా రుణామాఫీ చేయాలని ఆయన డిమాండ్ చేశారు.
 
 ఫీజు రీయింబర్స్ పథకానికి రూ.4300 కోట్లు కేటాయిస‍్తే తప్పా మాఫీ జరగదని, కేవలం రూ. 1900 కోట్లే కేటాయించారని విమర్శించారు.  పేదలకు కట్టించే ఇళ్లపై ఒక్క రూపాయి చెల్లించలేదని ఆరోపించారు. మూడేళ్లలో 1400 ఇళ్లు మాత్రమే నిర్మించారని, రెండేళ్లలో రెండున్న లక్షల ఇళ్లు కడతారా అని నిలదీశారు. దళిత కుటుంబాలకు భూమి పంపిణీ చేస్తామన్న హామీని కూడా టీఆర్ఎస్ సర్కారు నిలబెట్టుకోలేదని రేవంత్ రెడ్డి దుయ్యబట్టారు.


 రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి కాగ్ అక్షింతలు
  
 ♦ బలహీనంగా తెలంగాణ బడ్జెట్.. నిర్వహణలో లోపాలు
 ♦ భారీ మిగులు, అక్కర్లేని అనుబంధ కేటాయింపులు
 ♦ మిగతా రాష్ట్రాల కంటే విద్య, సామాజిక రంగానికి తక్కువగా బడ్జెట్
 ♦ ‘పే అండ్ అకౌంట్స్’లో బిల్లులకు మించి రూ.81.07 కోట్ల చెల్లింపులు
  
  సాక్షి, హైదరాబాద్: రాష్ట్ర బడ్జెట్ అంచనాలు అవాస్తవికంగా ఉన్నాయని... వ్యయ పర్యవేక్షణ, నియంత్రణ బలహీనంగా ఉన్నాయని కంప్ట్రోలర్ అండ్ ఆడిటర్ జనరల్ (కాగ్) రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి అక్షింతలు వేసింది. అవాస్తవికమైన బడ్జెట్ కారణంగా భారీ మిగులు, అవసరం లేని అనుబంధ కేటాయింపులు, అసలు కేటాయింపులు లేకుండా చేసిన ఖర్చులు వంటివి పెరిగిపోయాయని ఎత్తిచూపింది. ఈ అంశాలన్నీ బడ్జెట్ నిర్వహణ లోపాలను సూచిస్తున్నాయని ఎత్తిచూపింది. కొత్తగా ఏర్పడిన తెలంగాణ రాష్ట్ర ఆర్థిక పరిస్థితిని విశ్లేషించిన కాగ్... తొలి (2014-15) ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన నివేదికలను వెల్లడించింది. ఈ నివేదికలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బుధవారం శాసనసభకు సమర్పించింది.
 
  బడ్జెట్ నిర్వహణ లోపభూయిష్టం
  అవాస్తవికమైన బడ్జెట్ పర్యవసానంగా భారీ మిగులు, అవసరం లేని అనుబంధ కేటాయింపులు, కేటాయింపులు లేకుండా చేసిన ఖర్చులు, అధిక రీ అప్రోప్రియేషన్లతో ఏర్పడిన అదనపు కేటాయింపులన్నీ బడ్జెట్ నిర్వహణ లోపాలు సూచిస్తున్నాయని తమ నివేదికలో కాగ్ వేలెత్తి చూపింది. తొలి కేటాయింపులతో పోలిస్తే వాస్తవంగా జరిగిన ఖర్చు తక్కువగా ఉందని... అలాంటప్పుడు అనుబంధ కేటాయింపులు అనవసరమని స్పష్టం చేసింది. రూ.1.01 లక్షల కోట్ల కేటాయింపుల్లో వాస్తవ ఖర్చు (రూ.64,097 కోట్లు) తక్కువగా ఉన్నందున రూ.5,359 కోట్ల అనుబంధ కేటాయింపు అనవసరమని పేర్కొంది. వివిధ పథకాలకు విధి విధానాలు ఖరారు కాకపోవడం, పాలనాపరమైన అనుమతి లేక పనులు ప్రారంభం కాకపోవడం, నిధులు విడుదల చేయకపోవడంతో ప్రభుత్వం తీసుకున్న పలు విధాన నిర్ణయాలు నెరవేరలేదని వెల్లడించింది. కొన్ని మాత్రం పాక్షికంగా అమలు జరిగాయని తెలిపింది.
 
  సభకు చెప్పని ఖర్చు రూ.304 కోట్లు
  శాసనపరమైన సాధికారత లేకుండానే 2014-15 సంవత్సరంలో రూ.304 కోట్ల మేరకు అదనపు వ్యయం చేసినట్లు కాగ్ తేల్చింది. నిర్దిష్టమైన ఖర్చుల వివరాలు లేకుండా రూ.2,555 కోట్లను గంపగుత్తగా కేటాయించి, సంవత్సరం చివర్లో తిరిగి అప్పగించిందని తప్పుబట్టింది. ‘‘పీడీ ఖాతాల నగదు పుస్తకాలు, ట్రెజరీ ఖాతా పుస్తకాలు, బ్యాంకు క్యాష్‌బుక్‌ల మధ్య భారీ వ్యత్యాసాలు ఉన్నాయి. పీడీ ఖాతాల్లో నిల్వలు పేరుకుపోయాయి. ఇవన్నీ పీడీ ఖాతాలపై పర్యవేక్షణ, నియంత్రణను మెరుగుపరుచుకోవాల్సిన ఆవశ్యకతను వేలెత్తి చూపిస్తున్నాయి..’’ అని కాగ్ స్పష్టం చేసింది.
 
  ఇతర రాష్ట్రాల కంటే తక్కువ
  తొలి ఏడాదిలో ప్రభుత్వం అభివృద్ధి వ్యయానికి తగిన ప్రాధాన్యత ఇచ్చినా కేటాయించిన నిధులను ఆశించిన ప్రయోజనాలకు పూర్తిగా విడుదలయ్యేలా చూడలేదని కాగ్ ఆక్షేపించింది. విద్యారంగానికి 11.57 శాతం కేటాయించడం మిగతా రాష్ట్రాల సగటు (16.23%) కంటే తక్కువేనని పేర్కొంది. మొత్తం ఖర్చులో సామాజిక రంగంపై 34.42 శాతం వ్యయం చేశారని.. ఇది మిగతా రాష్ట్రాలతో (36.50%) పోలిస్తే తక్కువని తెలిపింది. రాష్ట్రం తీర్చాల్సిన అప్పుల్లో యాభై శాతానికిపైగా వచ్చే ఏడేళ్లలోనే తీర్చాల్సి ఉందని గుర్తుచేసింది.
 
  బిల్లులకు మించి చెల్లింపులు
  ‘పే అండ్ అకౌంట్స్’ కార్యాలయాలపై తనిఖీలు కరువయ్యాయని, ఆర్థిక నియంత్రణలో లోపాలున్నాయని కాగ్ ప్రస్తావించింది. ‘‘బిల్లుల నుంచి వసూలు చేసిన రూ.14.29 కోట్ల భవన, ఇతర నిర్మాణ కూలీల సంక్షేమ శిస్తును సంక్షేమ బోర్డుకు చెల్లించలేదు. విడుదలైన నిధులకు మించి చెల్లింపులు జరగకుండా చూడాల్సిన పే అండ్ అకౌంట్స్ అధికారులు (పీఏవోలు) వివిధ శాఖాధిపతులు జారీ చేసిన లెటర్ ఆఫ్ క్రెడిట్స్ మించి రూ.81.07 కోట్ల బిల్లులు చెల్లించారు. ఖమ్మం, నిజామాబాద్, నిర్మల్, హన్మకొండ పీఏవోల పరిధిలో ఈ చెల్లింపులు జరిగాయి. రూ.50 లక్షలలోపు విలువైన 147 పనులకు  ఈఎండీ (ముందస్తు ధరావతు) ఆమోదించడంలో నిబంధనలను ఉల్లంఘించారు. డీడీలకు బదులుగా రూ.99లక్షల విలువైన బ్యాంకు గ్యారంటీలను ఆమోదించారు. వీటిలో 97 కాలం చెల్లినవి ఉన్నాయి. నాణ్యత ధ్రువపత్రాలు లేకుండానే హన్మకొండ, నిజామాబాద్ పీఏవోలు రూ.36.44 కోట్ల విలువైన 18 బిల్లులు ఆమోదించారు. కార్మిక సదుపాయాలు కల్పించినట్లు ధ్రువీకరణ లేకుండానే నిర్మల్ పీఈవో రూ.91.25 లక్షల బిల్లులు చెల్లించారు’’ అని కాగ్ వేలెత్తి చూపింది.
  
  రెవెన్యూ మిగులు పెంచి చూపారు
  2014-15 బడ్జెట్‌లో రెవెన్యూ మిగులును ఎక్కువగా చేసి చూపించారని కాగ్ ఆక్షేపించింది. ఆ బడ్జెట్‌లో ఏకంగా రూ.690.27 కోట్లు మిగులు చూపించారని పేర్కొంది. ప్రభుత్వ పద్దుల నియమాల ప్రకారం చిన్న తరహా పనులపై ఖర్చును రెవెన్యూ పద్దులో నమోదుచేయాలని, కానీ ఆ తరహా పనులకు చెందిన రూ.371.55 కోట్ల మొత్తాన్ని వివిధ క్యాపిటల్ పద్దుల కింద చూపారని తెలిపింది. అలాగే రూ.553కోట్ల విలువైన లావాదేవీలను తనిఖీ చేయగా... రెవెన్యూ రాబడులను అధికం చేసి చూపినట్లు వెల్లడైందని పేర్కొంది. రూ.1.50 కోట్ల సహాయక గ్రాంటును కూడా క్యాపిటల్ పద్దుల కింద నమోదు చేయడాన్ని తప్పుబట్టింది.


  విద్యా రంగానికి తగిన కేటాయింపులు చేయనుందకు నిరసనగా ఆదిలాబాద్ జిల్లా దండేపల్లిలో పీడీఎస్‌యూ ఆధ్వర్యంలో బుధవారం నిరసన ప్రదర్శన జరిగింది. అంబేద్కర్ విగ్రహం వద్ద విద్యార్థులు తెలిపారు. ఈ సందర్భంగా పీడీఎస్‌యూ జిల్లా కార్యదర్శి పిట్టల తిరుపతి మాట్లాడుతూ... విద్యా రంగానికి తెలంగాణ సర్కారు బడ్జెట్‌లో తగినన్ని కేటాయింపులు చేయకపోవడం దురదృష్టకరమన్నారు.
  


 హైదరాబాద్: కాంగ్రెస్ పార్టీ నేత జానారెడ్డి తెలంగాణ అసెంబ్లీలో నవ్వులు పూయించారు. బడ్జెట్ అంటేనే సాధారణంగా గందరగోళ అంశమని, అలాంటి బడ్జెట్ లెక్కలను చేతులకు ఇచ్చి మంత్రి ఈటల రాజేందర్ మరింత గందరగోళంలో పడేశారని అన్నారు. ఈ లెక్కలు చాలా జాగ్రత్తగా ఎమ్మెల్యేలు చదువుకోవాలని చెప్పారు. దీంతో అందరూ నవ్వారు. 'సభలో చాలామంది సభ్యులు లేరు. మంత్రులు ఎవరు లేరు. మండలికి పోయినరా' అని చక్కగా తెలంగాణ మాండలికంలో మాట్లాడుతూ సభలో నవ్వులు విరభూయించారు.
 
 తాను ఎంతమేరకు అంచనా వేసి చెప్పానో అంతమేరకే ఈటల బడ్జెట్ కేటాయింపు చేశారని అన్నారు. మిషన్ కాకతీయ నిధుల విషయంలో కూడా అదే జరిగిందని తెలిపారు. తాను పారదర్శకంగా ఉంటానని, అలాంటి పాలనను అందించాలని కోరుకుంటానని జానా అన్నారు. తాను సక్రమంగా లేకుంటే అధికార పక్షం చెప్తే సరవుతానని, లేదంటే అధికార పార్టీ సరవ్వాలని చెప్పారు. ఈటల బడ్జెట్పై చిన్న కవిత లాంటిది కూడా జానా చదివారు. బడ్జెట్ అంకెలతో ఆటపట్టించారని, లెక్కలతో గారడీ చేశారని, ప్రజలను భ్రమింపజేయడానికి ప్రయత్నించారని చెప్పారు.


 హైదరాబాద్: ప్రత్యేక రాష్ట్రం వస్తే చాలా మార్పు వస్తుందని ప్రజలు ఆశించారని తెలంగాణ అసెంబ్లీ ప్రతిపక్ష నేత జానారెడ్డి అన్నారు. ఆ విధంగానే కొత్తగా ఏర్పడిన టీఆర్ఎస్ ప్రభుత్వం ముందుకుపోవాలని సూచించారు. బుధవారం 12.30గంటల ప్రాంతంలో తెలంగాణ బడ్జెట్పై చర్చ ప్రారంభమైంది. ప్రతిపక్ష నేత జానారెడ్డి ఈ చర్చను ప్రారంభించారు. ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ గతంలో అనేక పార్టీలు అధికారంలోకి వచ్చాయన్నారు. టీఆర్ఎస్ పార్టీ తమ ఆకాంక్షలను నెరవేరుస్తుందని ప్రజలు పట్టంకట్టారని, దాన్ని తాము కూడా స్వాగతించామని చెప్పారు.
 
 ప్రజలు ఆశించినట్లుగా ప్రభుత్వ పనిచేస్తే సహకారం ఇస్తామని, లేదంటే ప్రజల పక్షాన ప్రభుత్వ బాధ్యతను గుర్తు చేస్తామని తెలిపారు. ఈ రాష్ట్రంలో మరో పార్టీ ఉండకూడదని పలువురు మంత్రులు మాట్లాడతారని, అసలు అలా ఎలా మాట్లాడుతారని, ఇలా చేయడానికి వచ్చారా, లేక ప్రజలకోసం వచ్చారా అని ప్రశ్నించారు. ఎన్నికలు ఉన్నా లేకపోయినా అవే మాటలు ఎందుకు మాట్లాడుతున్నారని నిలదీశారు.
 
 ప్రజాస్వామ్య ముసుగులో ఇది నియతృత్వం అని అన్నారు. అయిన సర్దుకుపోతున్నామని చెప్పారు. వారెన్ని మాట్లాడితే అంతకు రెట్టిపు మాట్లాడగలం అని, కానీ దానివల్ల ఏం ప్రయోజనం కలుగుతుందని ప్రశ్నించారు. ఏపీ అసెంబ్లీలో ఉన్న లొల్లి మాదిరిగా తెలంగాణ అసెంబ్లీలో ఉండకూడదని సంయమనంతో వ్యవహరిస్తున్నామని జానారెడ్డి అన్నారు. అధికారం ఎప్పటికీ శాశ్వతం కాదని, ఒకనాడు ఒక్కతిగా ఉన్న జయలలిత నేడు పరిపాలన చేస్తోందని, కొన్ని ప్రాంతాలకు పరిమితమైన బీజేపీ నేడు దేశాన్ని పాలిస్తుందన్న విషయం అధికార పార్టీ గుర్తుంచుకోవాలని చెప్పారు.


 హైదరాబాద్: తెలంగాణలో నిరుద్యోగుల ఆకాంక్షలు నెరవేరనున్నాయి. త్వరలోనే డీఎస్సీ వేస్తామని డిప్యూటీ సీఎం కడియం శ్రీహరి అన్నారు. ఖాళీగా ఉన్న ఉపాధ్యాయ ఉద్యోగాలన్నింటిని భర్తీ చేస్తామని చెప్పారు. మే 1న టెట్ నిర్వహిస్తున్నామని అన్నారు.
 
 బుధవారం ఆయన శాసనమండలిలో మాట్లాడుతూ ఈ విషయం చెప్పారు. గత ప్రభుత్వాలు విద్యారంగాన్ని నిర్లక్ష్యం చేశాయని కడియం అన్నారు. త్వరలోనే విద్యావ్యవస్థ మొత్తాన్ని ప్రక్షాళన చేస్తామని చెప్పారు.
  


 హైదరాబాద్: నిత్యావసరాల ధరలకు కళ్లెం వేస్తామని ఆర్థికమంత్రి ఈటల రాజేందర్ అన్నారు. అర్హత ఉన్న ప్రతి ఒక్కరికీ ఫుడ్ సెక్యూరిటీ ఉంటుందని చెప్పారు. బుధవారం ప్రారంభమైన అసెంబ్లీ సమావేశాల ప్రశ్నోత్తరాల సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ గతంతో పోలిస్తే ప్రస్తుతం ధరల నియంత్రణకు కఠిన చర్యలు తీసుకుంటున్నామని అన్నారు. గతేడాదితో పోలిస్తే బియ్యం ధరలో మార్పులేదని చెప్పారు. ధరలను అదుపుచేసేందుకు ప్రభుత్వం పలు చర్యలు తీసుకుందని, ప్రొడక్షన్ పెంచాలని నిర్ణయం తీసుకుందని, ఇందుకోసం రైతులకు ఇంటెన్సివ్ ఇవ్వాలని భావిస్తోందని అన్నారు.
 
 అరకొరగా ఉన్న సరుకులను ఎవరైతే బ్లాక్ మార్కెట్ కు తరలించి ప్రజలను ఇబ్బంది పెడుతున్నారో వారిపై కేసులు పెడతున్నామని చెప్పారు. పన్నెండు నెలల్లో పన్నెండు సమావేశాలు నిర్వహించి ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ ధరల నియంత్రణకు సూచనలు చేశారని అన్నారు. ఉల్లి ధరలు పెరిగినప్పుడు సబ్సిడీకే వాటిని అందిచామన్నారు. అక్రమాలకు పాల్పడుతున్నవారిపై గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా 2500మందిపై కేసులు పెట్టామన్నారు. 


 హైదరాబాద్: మరికాసేపట్లో తెలంగాణ అసెంబ్లీ సమావేశాలు ప్రారంభంకానున్నాయి. తొలుత ప్రశ్నోత్తరాల కార్యక్రమం కొనసాగుతుంది. దీని అనంతరం బడ్జెట్పై సుధీర్ఘ చర్చ జరగనుంది. నాలుగు రోజులపాటు బడ్జెట్పై చర్చించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది.
 
 సోమవారం ఆర్థికమంత్రి ఈటల రాజేందర్ తెలంగాణ శాసనసభలో 2016-17 రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన విషయం తెలిసిందే. మొత్తం రూ.1,30,415 కోట్లతో బడ్జెట్‌ ప్రకటించారు. ఇందులో ప్రణాళికా వ్యయం రూ.67,630 కోట్లుకాగా, ప్రణాళికేతర వ్యయం 62,785.14 కోట్లుగా ఉంది. వీటిల్లో సాగునీరు, ఆతర్వాత సంక్షేమ రంగానికే అధిక వాటాదక్కింది.


 సంకెళ్లు తెంచుకున్న ఆర్థిక వ్యవస్థ మనది: బడ్జెట్ ప్రసంగంలో మంత్రి ఈటల
 ♦ సమగ్ర అధ్యయనం, వాస్తవాల ఆధారంగా ఇది తొలి బడ్జెట్
 ♦ ప్రజల భారం లేకుండా నిధులు సమీకరిస్తాం
 ♦ గతంలో ప్రతి రూపాయికి భిక్షమెత్తుకునే పరిస్థితి ఉండేది
 ♦ ఇప్పుడు ఆ చరిత్రను తిరగరాశాం
 ♦ సీఎం కేసీఆర్ ప్రతి రంగంలో లోతైన సమీక్షలు చేశారు
 ♦ ఆ తర్వాతే బడ్జెట్‌కు తుదిరూపు ఇచ్చాం
 ♦ మిషన్ భగీరథ, డబుల్ బెడ్‌రూం ఇళ్లకు బడ్జెటేతర నిధులు
 ♦ చాణ్యక నీతి, అశోకుడి రీతి, ఇల్లాలి ఇగురంల కలయికే ఈ బడ్జెట్
 
 సాక్షి, హైదరాబాద్ : ఆర్థికమంత్రి ఈటల రాజేందర్ ముచ్చటగా మూడోసారి అసెంబ్లీలో బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టారు! ముఖ్యమంత్రికి ధన్యవాదాలతో ప్రసంగాన్ని ప్రారంభించి.. చాణక్యుడి నీతి, అశోకుడి రీతి, ఇల్లాలి ఇగురం.. ఈ మూడింటి మేలు కలయికే బడ్జెట్ అంటూ ముగించారు. మొత్తంగా వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ.1,30,415 కోట్ల బడ్జెట్‌ను ప్రతిపాదించారు. మునుపెన్నడూ లేని విధంగా ఈ సారి బడ్జెట్‌లో ప్రణాళికేతర పద్దు కంటే ప్రణాళికా పద్దుకు ఎక్కువ నిధులు కేటాయించారు. ప్రణాళికేతర పద్దు కింద రూ.62,785.14 కోట్లు కేటాయించగా అంతకంటే దాదాపు రూ.5 వేల కోట్లు అధికంగా ప్రణాళిక పద్దు కింద రూ.67,630.73 కోట్లు ప్రతిపాదించారు.
 
 ప్రణాళికేతర వ్యయంలో ఎక్కువగా రాజీ పడకుండా చూపటం, వనరులను బలోపేతం చేసి వ్యయాన్ని సహేతుకంగా క్రమబద్ధీకరించటం ద్వారా ఇది సాధ్యమైందని ఈటల తన ప్రసంగంలో పేర్కొన్నారు. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి రెవెన్యూ మిగులు రూ.3,718.37 కోట్లుగా చూపిన మంత్రి... ద్రవ్యలోటు రూ.23,468.29 కోట్లు ఉంటుందని అంచనా వేశారు. ద్రవ్యలోటును రాష్ట్ర స్థూల ఉత్పత్తిలో 3.5 శాతంగా అంచనా వేస్తున్నామని, సాగునీటి రంగానికి కేటాయించిన నిధులను నిర్మాణ వ్యయంగా పరిగణించటం వల్ల రెవెన్యూ మిగులు అధికంగా అంచనా వేసినట్టు వెల్లడించారు.
 
 2015-16 సవరించిన అంచనాల ప్రకారం రాష్ట్ర సొంత ఆదాయం రూ.54,256.71 కోట్లు కాగా.. 2016-17లో ఇది రూ.72,412.23 కోట్లుగా ఉంటుందని అంచనా వేస్తున్నట్టు వివరించారు. కేంద్ర వితరణ నిధులు 2015-16లో రూ.25,223.49 కోట్లు కాగా 2016-17లో కేంద్రం రూ.28,512.52 కోట్లు ప్రతిపాదించిందని, ఇది నామమాత్రపు పెరుగుదలేనంటూ సభ దృష్టికి తెచ్చారు.
  
 వృద్ధిరేటు పరుగులు..
 గత రెండేళ్లుగా వర్షపాతం తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ స్థూల ఉత్పత్తి గణనీయంగా మెరుగుపడిందని, 2015-16లో ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం స్థూల ఉత్పత్తి 11.67 శాతం మేర వృద్ధి నమోదైందని చెప్పారు. ఇది జాతీయ సగటు వృద్ధి రే టు 8.6 శాతం కంటే ఎక్కువని తెలిపారు. రాష్ట్ర తలసరి ఆదాయం ప్రస్తుత ధరల్లో 2014-15 సంవత్సరంలో 12.7 శాతం మెరుగుపడి రూ.1,29,182గా లెక్క తేలిందన్నారు. 2015-16లో 10.70 శాతం పెరిగి రూ.1,43,023గా ఉండొచ్చని అంచనా వేశామని, ఇది కూడా జాతీయ సగటు తలసరి ఆదాయం రూ.93,231 కంటే ఎక్కువేనని పేర్కొన్నారు.
 
 సంకెళ్లను తెంచుకున్న తెలంగాణ ఆర్థిక వ్యవస్థ భవిష్యత్తులో పరుగుపెడుతుందని భరోసా వ్యక్తంచేశారు. వ్యవసాయం, వ్యవసాయ అనుబంధ రంగాలు, పరిశ్రమలు, ఉత్పాదక రంగం, సేవల రంగాలు.. అన్నింటా ఆర్థిక అభివృద్ధికి ఉజ్వల అవకాశాలున్నాయన్నారు.
  
 అందుకే ప్రాజెక్టుల రీడిజైనింగ్..
 భవిష్యత్తులో గోదావరి, కృష్ణాల ద్వారా నీళ్లు రావటం కష్టమేనని, అందుకే ప్రాణహిత, ఇంద్రావతి నదుల నీటిని  ఒడిసి పట్టుకోవటానికి ప్రాజెక్టుల రీడిజైనింగ్ లక్ష్యంగా ముందుకు సాగుతున్నట్టు ఈటల వివరించారు. మహారాష్ట్రతో అంతర్రాష్ట్ర ప్రాజెక్టులపై అవగాహన కుదుర్చుకున్నట్టు వెల్లడించారు.
 
 తెలంగాణకు కోటి ఎకరాలకు నీళ్లివ్వాలన్న లక్ష్యంతో పని చేస్తున్నామని, 2017 డిసెంబరు నాటికి 95 శాతం గ్రామాలకు తాగునీరందించటం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నామని చెప్పారు. మిషన్ భగీరథ, రెండు పడక గదుల ఇళ్ల పథకాలకు ప్రణాళిక వ్యయం కింద కేటాయింపులను ప్రతిపాదించలేదని, వాటికి బడ్జెటేతర నిధులను సమకూర్చనున్నట్టు వెల్లడించారు.
  
 ఇక కోతలకు చెల్లు
 తెలంగాణ వస్తే అంధకారమంటూ గతంలో కొందరు చేసిన కామెంట్లు తప్పని నిరూపించినట్టు ఈటల పేర్కొన్నారు. రాష్ట్రంలో ఇక కరెంటు కోతలుండవని తేల్చి చెప్పారు. వచ్చే ఖరీఫ్ నుంచి వ్యవసాయానికి 9 గంటల విద్యుత్ అందిస్తామని ప్రకటించారు. ‘నేను రాను బిడ్డో సర్కారు దవాఖానకు..’ అన్న పరిస్థితి నుంచి బీమారయితే సర్కారు దవాఖానకే పోతాం అనే పరిస్థితి తీసుకొస్తున్నట్టు చెప్పారు.
 
 మైనారిటీల స్థితిగతులను అధ్యయనం చేస్తున్న సుధీర్ కమిటీ నివేదిక రాగానే వారి అభ్యున్నతికి శాశ్వత ప్రాతిపదికన చర్యలు తీసుకుంటామన్నారు. ఈ ఏడాది నుంచి దారిద్య్ర రేఖకు దిగువన ఉన్న పేదలందరికీ కల్యాణ లక్ష్మి పథకాన్ని వర్తింపచేస్తున్నామన్నారు. బ్రాహ్మణుల సంక్షేమం కోసం రూ.100 కోట్లతో సంక్షేమ నిధి ఏర్పాటు చేస్తున్నట్టు చెప్పారు.
  
 బడ్జెట్ ప్రసంగంలో మంత్రి కేటీఆర్ ప్రస్తావన
 సాధారణంగా బడ్జెట్ ప్రసంగంలో సీఎం పేరు మినహా మంత్రుల పేర్ల ప్రస్తావన ఉండదు. కానీ ఈటల తన బడ్జెట్ ప్రసంగంలో సీఎం తనయుడు, మంత్రి కేటీఆర్ పేరు ప్రత్యేకంగా ప్రస్తావించి అభినందనలతో ముంచెత్తారు. ‘ప్రివెన్షన్ ఈజ్ బెటర్ దాన్ క్యూర్’ నానుడితో తాగునీటి ద్వారా వచ్చే వ్యాధుల నివారణ కోసం రక్షిత మంచినీటిని అందించేందుకు సీఎం కేసీఆర్ మిషన్ భగీరథను సృష్టిస్తే.. దాన్ని దిగ్విజయంగా పూర్తి చేసేందుకు పంచాయతీరాజ్ శాఖ రేయింబవళ్లు కృషి చేసేలా మంత్రి కేటీఆర్ ముందుండి నడుపుతున్నారన్నారు.
  
 ముఖ్యమంత్రికి ధన్యవాదాలతో..
 సోమవారం ఉదయం సరిగ్గా 11.35 గంటలకు మంత్రి ఈటల సభలో బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టారు. ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్‌రావుకు ధన్యవాదాలతో బడ్జెట్ ప్రసంగం ప్రారంభించారు. రాష్ట్రం ఆవిర్భవించిన తర్వాత ఇది మూడో బడ్జెట్ అయినప్పటికీ పూర్తి సమాచారంతో, సమగ్ర అధ్యయనంతో, వాస్తవాల ఆధారంగా రూపొందించిన తొలి బడ్జెట్ ఇదేనని చెప్పారు.
 
 ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో జరిగిన తప్పిదాలకు ఇప్పుడు తెలంగాణ మూల్యం చెల్లించాల్సి వస్తోందని, భారీగా ఉన్న కరెంటు కొరత  లాంటివి రాష్ట్రాన్ని పీడించాయని చెప్పారు. గతంలో ఎన్నడూ లేనట్టుగా సీఎం ప్రతీ శాఖ తీరును స్వయంగా సమీక్షించి వాస్తవాలను బేరీజు వేసుకున్నారన్నారు. లోతైన అధ్యయనం తర్వాత బడ్జెట్‌కు తుదిరూపం ఇచ్చినట్టు వెల్లడించారు.
  
 ప్రముఖుల కొటేషన్లతో..
 ప్రసంగం మధ్యలో మంత్రి ఈటల ప్రముఖుల కొటేషన్లు వినియోగించారు. ఆరోగ్యంపై మాట్లాడుతూ.. ప్రముఖ ఆర్థిక శాస్త్రవేత్త అమర్త్యసేన్ మాటలను ప్రస్తావించారు. మనదేశం ఆర్థిక అభివృద్ధిలో రెండో స్థానంలో ఉండటం, కానీ మానవాభివృద్ధి సూచీలో 138వ స్థానంలో నిలిచిన తీరు, దాని నివారణకు అనుసరించాల్సిన విధానాలపై ఆయన చేసిన సూచనలను ప్రస్తుతించారు. రాజనీతిజ్ఞతలో ఆర్థికశాస్త్ర పితామహుడు చాణక్యుడి నీతి, భవిష్యత్ అవసరాల్లో అశోకుడి రీతి, ఇంటిని చక్కబెట్టుకోవటంలో ఇల్లాలి ఇగురం.. ఈ మూడింటి మేలైన కలయికే ఈ బడ్జెట్ స్వరూపం అంటూ ప్రసంగాన్ని ముగించారు.


 ► కేటాయించిన నిధుల్లో నాలుగోవంతు జిల్లాలోని ప్రాజెక్టులకే
 ► కరీంనగర్, రామగుండం కార్పొరేషన్లకు చెరో రూ.100 కోట్లు
 ► వేములవాడ ఆలయ అథారిటీకి రూ.100 కోట్లు
 ► కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుకు రూ.6,286 కోట్లు
 ► శాతవాహన యూనివర్సిటీకి రూ.21.69 కోట్లు
 ► బడ్జెట్‌లో జిల్లావాటా రూ.15 వేల కోట్లకుపైనే...
  
  తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ముచ్చటగా మూడోసారి ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌లో గతంతో పోలిస్తే ఈసారి జిల్లాకు న్యాయం జరిగింది. ఆర్థికశాఖ మంత్రి ఈటల రాజేందర్ సొంత జిల్లాకు సముచిత స్థాయిలో నిధులు కేటాయించారు. ప్రధానంగా గత కొన్నేళ్లుగా నత్తనడకన నడుస్తున్న సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు ఈసారి నిధుల వరద పారించారు. రాష్ర్ట బడ్జెట్‌లో సాగునీటి రంగానికి రూ.25 వేల కోట్లు కేటాయిస్తే... అందులో ఒక్క మన జిల్లాలోని ప్రాజెక్టులకే నాలుగో వంతు నిధులను కేటాయించడం విశేషం. కరీంనగర్, రామగుండం కార్పొరేషన్ల అభివృద్ధికి రూ.100 కోట్ల చొప్పున కేటాయించారు. 
 
 ఈ నిధులను నిజంగా ఖర్చు చేయగలిగితే త్వరలోనే కరీంనగర్, రామగుండం నగరాల రూపురేఖలే మారనున్నాయి. అట్లాగే ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ గతంలో ఇచ్చిన హామీ మేరకు వేములవాడ ఆలయ అభివృద్ధి అథారిటీకి ఈ బడ్జెట్‌లో రూ.100 కోట్లు కేటాయించారు. అయితే జిల్లాలో విమానాశ్రయం ఏర్పాటుకు స్థల సేకరణ, ప్రభుత్వ మెడికల్ కళాశాల ఏర్పాటు ఊసే లేకపోవడం నిరాశకు గురిచేసింది. సంక్షోభంలో ఉన్న చేనేత రంగాన్ని ఆదుకునేందుకు సిరిసిల్ల టెక్స్‌టైల్ రంగానికి ప్రత్యేక ప్యాకేజీ ప్రకటిస్తారని భావించనప్పటికీ బడ్జెట్‌లో ఆ ప్రస్తావనే లేదు. అట్లాగే గతంతో పోలిస్తే శాతవాహన యూనివర్సిటీకి నిధుల పెంపు పెద్దగా లేకపోవడం గమనార్హం.  -  సాక్షి ప్రతినిధి, కరీంనగర్  
   
 కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుకు   రూ.6,286 కోట్లు
 తెలంగాణలో లక్షలాది ఎకరాలకు సాగునీరందించే కాళేశ్వరం (మేడిగడ్డ) ప్రాజెక్టుకు బడ్జెట్‌లో నిధుల వరద పారింది. ఇప్పటికే ఈ ప్రాజెక్టు నిర్మాణం కోసం ప్రత్యేక కార్పొరేషన్‌ను ఏర్పాటు చేస్తూ ఇటీవల ఉత్తర్వులు జారీ చేసిన ప్రభుత్వం... తాజాగా బడ్జెట్‌లో రూ.6,286 కోట్లు కేటాయించింది. ఈ ప్రాజెక్టుపై ఇటీవలే సూత్రప్రాయ ఒప్పందానికి వచ్చిన తెలంగాణ-మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు నెలాఖరులోగా తుది ఒప్పందం ఖరారు చేసుకోనున్నాయి. ఈ ప్రాజెక్టును ప్రతిష్టాత్మకంగా తీసుకున్న ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ వచ్చే నెలలోనే శంకుస్థాపన చేసేందుకు సిద్ధమవుతున్నారు. బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన అనంతరం సీఎం కేసీఆర్ క్యాంపు కార్యాలయంలో సాగునీటి ప్రాజెక్టులపై సుధీర్ఘంగా సమీక్ష నిర్వహించారు. అందులో ప్రధానంగా కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుపై చర్చించారు.
 
 ఎక్కడెక్కడ టన్నెళ్లు నిర్మించాలి? ఎక్కడ పంపింగ్ చేయాలి? ఎక్కడ గ్రావిటీ ద్వారా నీళ్లివ్వాలి? అనే అంశాలపై రూపొందించిన నివేదికలను కేసీఆర్ పరిశీలించారు. వెంటనే పనులు ప్రారంభించి మూడు నాలుగేళ్లలో పూర్తి చేయాలని ఆదేశించారు. ఎల్లంపల్లి, మిడ్‌మానేరు, లోయర్‌మానేరు ప్రాజెక్టులపైనా సీఎం చర్చించారు.
  
  ఇతర ప్రాజెక్టులకు సైతం...
 గతేడాది వరద కాల్వ పనులకు రూ.747 కోట్లు కేటాయించిన ప్రభుత్వం ఈ బడ్జెట్‌లోనూ రూ.505 కోట్లు కేటాయించింది. మధ్యమానేరు, గౌరవెల్లి, గండివెల్లి ప్రాజెక్టులు వరద కాలువలో భాగంగా ఉన్నందున ఆయా ప్రాజెక్టుల పనులు చకచకా సాగే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి.జిల్లాలో రెండు లక్షల ఎకరాల ఆయకట్టుతోపాటు తాగునీటి అవసరాలను తీర్చే లక్ష్యంతో నిర్మిస్తున్న ఎల్లంపల్లి ప్రాజెక్టు పనులను కొనసాగించేందుకు వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ.350 కోట్లు కేటాయించడం గమనార్హం.
 
 వీటితోపాటు బడ్జెట్లో ఎస్సారెస్పీ మొదటి దశకు రూ.270 కోట్లు, ఎస్సారెస్పీ రెండవ దశకు రూ.70 కోట్లు కేటాయించారు. మొత్తంగా చూస్తే గత ఏడాదితో పోలిస్తే ఈసారి సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు అత్యధికంగా నిధులు కేటాయించడం విశేషం.
  
  కార్పొరేషన్లకు మహర్దశ
 జిల్లాలోని కరీంనగర్, రామగుండం నగరాలకు మహర్దశ పట్టనుంది. మౌలిక సదుపాయల కల్పన కోసం ఒక్కో కార్పొరేషన్‌కు రూ.100 కోట్ల చొప్పున ఈ రెండు కార్పొరేషన్లకు రూ.200 కోట్లు కేటాయించడం విశేషం. ప్రస్తుతం నిధుల్లేక అల్లాడుతున్న ఈ రెండు కార్పొరేషన్లకు తాజా కేటాయింపులు పెద్ద ఊరట. ఈ నిధులను ఖర్చు చేయగలిగితే కరీంనగర్, రామగుండం నగరాల రూపురేఖలే మారే అవకాశాలున్నాయి. బడ్జెట్‌లో తాజా కేటాయింపుల పట్ల కరీంనగర్, రామగుండం ఎమ్మెల్యేలు గంగుల కమలాకర్, సోమారపు సత్యనారాయణ హర్షం వ్యక్తం చేశారు. గంగుల నేతృత్వంలో సోమవారం అసెంబ్లీలో సీఎంను కలిసి పుష్పగుచ్ఛం అందజేసి కృతజ్ఞతలు తెలిపారు.
  
  రాజాద్రికి రూ.100 కోట్లు..
 తెలంగాణలో యాదాద్రి తరువాత అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగిన వేములవాడ దేవాలయ అభివృద్ధికి ఇప్పటికే రూ.100 కోట్లు మంజూరు చేసిన ప్రభుత్వం, తాజా బడ్జెట్‌లో మరో రూ.100 కోట్లు కేటాయించడం విశేషం. గతేడాది జూన్ 18న వేములవాడలో పర్యటించిన ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్... వేములవాడ అథారిటీకి ఏటా రూ.వంద కోట్ల చొప్పున రాబోయే నాలుగైదేళ్లపాటు బడ్జెట్‌లో నిధులు కేటాయిస్తామని హామీ ఇచ్చిన సంగతి తెలిసిందే. అందుకు తగ్గట్లుగా వేములవాడ ఆలయ అభివృద్ధి అథారిటీని ఏర్పాటు చేయడం, నిధులు కేటాయించడంతోపాటు త్వరలోనే వేములవాడ రూపురేఖలు పూర్తిగా మరనున్నాయి.
  
  మిగిలిన వాటి సంగతేంది?
 సంక్షోభంలో ఉన్న చేనేత కార్మికులను ఆదుకునేందుకు ప్రత్యేక ప్యాకేజీ ప్రకటిస్తారని ఆశగా ఎదురుచూసిన నేతన్నలకు ఈ బడ్జెట్‌లో నిరాశే ఎదురైంది. బడ్జెట్ ప్రసంగంలో ఆ ఊసే లేకపోవడంతో నేత కార్మికులు అసంతృప్తిని వ్యక్తం చేస్తున్నారు.కరీంనగర్‌లోని శాతవాహన యూనివర్సిటీలో వివిధ అభివృద్ధి పనులకు గత ఏడాది మాదిరిగానే ఈసారి కూడా రూ.21.60 కోట్లను కేటాయించా రు. గత ఏడాది డిప్యూటీ సీఎం కడియం శ్రీహరి చేతుల మీదుగా శంకుస్థాపన చేసిన బిజినెస్ స్కూ ల్, ఇతర అభివృద్ధి పనులకు మరో రూ.20 కోట్లు కావాలని ప్రభుత్వానికి ప్రతిపాదనలు పంపినప్పటికీ తాజా బడ్జెట్‌లోనూ ఆ ప్రస్తావన లేదు.
 
 జిల్లాకేంద్రంలో ప్రభుత్వ మెడికల్ కళాశాల, సూపర్‌స్పెషాలిటీ హాస్పిటల్ ఏర్పాటు, జిల్లాలో విమానాశ్రయం ఏర్పాటు ఊసే లేదు. జిల్లా ప్రధానాసుప్రతిలో నెదర్లాండ్స్‌కు చెందిన రోబో బ్యాంక్ సాయంతో ఆధునిక సౌకర్యాలు కల్పిస్తామని బడ్జెట్‌లో పేర్కొన్న ఆర్థిక మంత్రి నిధుల కేటాయింపు అంశాన్ని మాత్రం విస్మరించారు.
 
 ప్రభుత్వం అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకంగా ప్రవేశపెట్టిన డబుల్ బెడ్రూం ఇండ్లకు బడ్జెట్‌లో నిధులు కేటాయించకపోవడం ఆశ్చర్యం కలిగిస్తోంది. జిల్లాలో డబుల్ బెడ్రూం ఇండ్ల నిర్మాణానికి రూ.430 కోట్లు అవసరమని అధికారులు ప్రతిపాదనలు పంపి నా... బడ్జెట్‌లో అసలు ఈ పథకానికి నిధులు కేటాయించలేదు. హడ్కో, ఇతర సంస్థల నుంచి తీసుకునే రుణం ద్వారా ఆయా ఇండ్లను నిర్మిస్తామని, బడ్జెట్‌కు ఇది అదనమని ఆర్థిక మంత్రి తన ప్రసంగ పాఠంలో పేర్కొనడం గమనార్హం. సాక్షి ప్రతినిధి, కరీంనగర్
  
  జిల్లా వాటా రూ.15 వేల కోట్లపైనే...
  
 రాష్ట్రంలో రూ.1,30,415 కోట్లతో ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్లో అభివృద్ధి, సంక్షేమ రంగాలతో కలిపి చూస్తే మన జిల్లావాటా రూ.15 వేల కోట్లకుపైగానే ఉంటుందని రాజకీయ, ఆర్థిక నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఇందులో సింహభాగం నిధులు సాగునీటి రంగానికి కేటాయించగా ఆ తరువాత మిషన్ భగీరథ, రోడ్లు, భవనాలు, పంచాయతీరాజ్, మిషన్ కాకతీయ, వ్యవసాయ, అనుబంధ రంగాలకు నిధులు ఉన్నాయి. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు, సంక్షేమ పథకాలను మినహాయించి రూ.6,110.27 కోట్ల మేరకు జిల్లా వార్షిక బడ్జెట్ ప్రతిపాదనలు పంపగా... ఇంచుమించు ఆ మొత్తాన్ని బడ్జెట్‌లో కేటాయించినట్లు తెలిసింది.
  
 ‘‘ప్రభుత్వం కేటాయించిన రూ.100 కోట్లతో కరీంనగర్‌ను బ్రహ్మాండంగా అభివృద్ధి చేస్తాం. విశాలమైన రోడ్లను నిర్మిస్తాం. హైదరాబాద్‌లోని కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి పార్కును తలపిం చేలా పట్టణంలో చక్కని విశాలమైన పార్కును ఏర్పాటు చేస్తాం’’- కరీంనగర్ ఎమ్మెల్యే గంగుల కమలాకర్


 హైదరాబాద్: తెలంగాణ రాష్ట్రం వస్తే ప్రజలకు ఏం ఒరుగుతుంది అన్న వారికి మేం తగిన సమాధానం ఇస్తున్నామని ఆర్థికమంత్రి ఈటల రాజేందర్ అన్నారు. సోమవారం బడ్జెట్ ప్రసంగం సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ తెలంగాణ ఏర్పడితే నిధుల కొరత ఉండదని ఆనాడే చెప్పామన్నారు. దాని ప్రకారమే ఎన్నికల మ్యానిఫెస్టో కూడా పెట్టామని అనుకున్నది అనుకున్నట్లే జరుగుతుందని చెప్పారు. మన కండ్లముందే వాస్తవాలు కనబడుతున్నాయని, మన వనరులు మన ప్రజలకే ఖర్చు చేసే అవకాశం వచ్చిందని అన్నారు. ప్రణాళిక పద్దు కింద ఇంత మొత్తంలో ఎప్పుడూ తెలంగాణకు ఖర్చు చేయలేదని అన్నారు.
 
 ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో ఏనాడు తెలంగాణకు పది వేల కోట్లుకూడా ఖర్చు పెట్టిన సందర్భం లేదని అన్నారు. అభివృద్ధి నిధుల కోసం తెలంగాణ ప్రజలు నిరంతరం నిరీక్షణ చేశారని చెప్పారు. సమైక్య పాలనలో ప్రతీ రూపాయికి తెలంగాణ బిక్షమెత్తుకునే దుస్థితి ఉందన్నారు. కానీ, ఇప్పుడు చరిత్రను తిరగరాసుకుంటున్నామని అన్నారు. కేవలం ప్లాన్ బడ్జెట్ కింద గత ఆర్థిక సంవత్సరం రూ.52,383.20కోట్లు కేటాయించుకోగలిగాం అన్నారు. ఈ సారి కూడా ప్లాన్ బడ్జెట్ కింద చరిత్రలో ఎన్నడూ లేనివిధంగా అభివృద్ధి, సంక్షేమ కార్యక్రమాల కోసం డబ్బులు ఖర్చు పెట్టబోతున్నామని అన్నారు. తెలంగాణ వస్తే ఏం ఒరుగుతుందన్న వారికి ఇదే తమ సమాధానం అని చెప్పారు.


 హైదరాబాద్: వరుసగా మూడు బడ్జెట్లు ప్రవేశపెట్టే అవకాశం రావడం తన అదృష్టం అని ఆర్థికమంత్రి ఈటెల రాజేందర్ అన్నారు. సోమవారం తెలంగాణ అసెంబ్లీలో బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టిన సందర్భంగా ఆయన మాట్లాడుతూ తనకు ఈ అవకాశం కల్పించిన కేసీఆర్కు ధన్యవాదాలు తెలిపారు. దశాబ్దాలపాటు కొనసాగిన వివక్ష, అన్యాయంపై అవిశ్రాంత పోరాటం చేసిప్రత్యేక రాష్ట్రం సాధించుకున్నామని ఆయన అన్నారు. కొత్త అధ్యాయాన్ని లిఖించుకుంటున్న సందర్భంలో ప్రజల ఆకాంక్షలకు అనుగుణంగా బడ్జెట్ రూపొందించామన్నారు. సమగ్ర అధ్యయనంతో, పూర్తి సమాచారంతో రూపొందించిన అసలు సిసలు బడ్జెట్ ఇదే అని ఆయన చెప్పారు.
 
 కేంద్ర ప్రభుత్వం ఎంతో సహాయం చేస్తుందని ఆశించినా చివరకు నీళ్లు చల్లిందని, కేవలం రూ.450కోట్లుమాత్రమే ఇచ్చిందని అన్నారు. ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పాలకులు చేసిన తప్పిదాలకు నేటికి మూల్యం చెల్లించుకోవాల్సి వస్తుందని ఆయన చెప్పారు. అవసరం లేకపోయినా ఎన్నో పథకాలు అమలు చేయాల్సి వస్తుందని, దీనికి తోడు విద్యుత్ కొరతవంటి సమస్యలు రాష్ట్రాన్ని పీడిస్తున్నాయన్నారు. గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ ప్రతీశాఖ పనితీరును స్వయంగా సమీక్షించారని, ఆయాశాఖల్లో వచ్చే ఆదాయం, ఖర్చు, ఫలితాలు బేరీజు వేశారని అన్నారు. ఏ ముఖ్యమంత్రి కూడా ఇంతగా సమీక్షించిన సందర్భం లేదన్నారు.  


 హైదరాబాద్: తెలంగాణ బడ్జెట్ లో ఈసారి అధిక వాట సాగునీటిరంగం, వ్యవసాయానికి దక్కింది. తర్వాత స్థానం సంక్షేమం ఆక్రమించింది. తెలంగాణ శాసనసభలో 2016-17 రాష్ట్ర బడ్జెట్‌ను ఆర్థికమంత్రి ఈటల రాజేందర్‌ ప్రవేశపెట్టారు. ప్రజల ఆకాంక్షలకు అనుగుణంగా రూ.1,30,415 కోట్లతో బడ్జెట్‌ రూపొందించామని ఈటల వెల్లడించారు. ప్రణాళికా వ్యయం రూ.67,630 కోట్లు, ప్రణాళికేతర వ్యయం 62,785.14 కోట్లుగా నిర్ణయించినట్లు చెప్పారు.
 
 వాగ్దానాల దిశగా ప్రభుత్వం ముందడుగు వేస్తోందన్నారు. రైతులను ఆదుకునేందుకు రుణమాఫీ తెచ్చామన్నారు. సీఎం ప్రతీశాఖ పనితీరును సమీక్షించారని వెల్లడించారు. ఈ సారి తెలంగాణ బడ్జెట్‌ పద్దు పెరిగిందన్నారు.  గతేడాదితో రూ.1,15,689 కోట్లతో బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టగా.. ఈ ఏడాది రూ.14,726 కోట్లు బడ్జెట్‌ పద్దు పెరిగింది. రెవెన్యూ మిగులు రూ.3,318 కోట్లు కాగా, ద్రవ్య లోటు అంచనా రూ.23,467.29 కోట్లని ఈటల పేర్కొన్నారు. ఇంకా అందులోని ప్రధాన అంశాలు ఏమిటంటే..
 తెలంగాణ బడ్జెట్ హైలైట్స్ 2016-17:
 
    మొత్తం బడ్జెట్ వ్యయం రూ.1,30,415 కోట్లు
 
     ప్రణాళికా వ్యయం రూ. 67,630 కోట్లు
 
     ప్రణాళికేతర వ్యయం రూ.62,785 కోట్లు
 
     రెవిన్యూ మిగులు రూ. 3,718 కోట్లు
 
     ద్రవ్యలోటు రూ. 23,467 కోట్లు
 
    ఈ ఏడాది ఆదాయం అంచనా రూ. 72,412 కోట్లు
 
           వ్యవసాయం
 
     సాగునీటి రంగానికి రూ. 25 వేల కోట్లు
 
     కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతలకు రూ.6,286 కోట్లు
 
     పాలమూరు లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్కు రూ. 7,861 కోట్లు
 
     సీతారామ ఎత్తిపోతలకు రూ.1,152 కోట్లు
 
     మిషన్ భగీరథకు రూ. 36,976 వేల కోట్లు
 
     వ్యవసాయ, సహకార, మార్కెటింగ్ శాఖకు రూ. 6,759 కోట్లు
 
     రుణమాఫీకి రూ.3,718 కోట్లు
 
     వచ్చే ఖరీఫ్ నుంచి రైతులకు 9 గంటల విద్యుత్
 
 డిసెంబర్ కల్లా 6 వేల గ్రామాలు, 12 మున్సిపాలిటీలకు తాగునీరు
  
 
           వైద్యం, విద్య
 
    ఆరోగ్య రంగానికి రూ. 5967 కోట్లు
 
    హైదరాబాద్లో 4 సూపర్ స్పెషాలిటీ ఆసుపత్రులు
 
    రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 40 డయాలసిస్, డయాగ్నొస్టిక్ సెంటర్లు
 
    విద్యాశాఖకు ప్రణాళికా వ్యయం రూ. 1694 కోట్లు
 
    విద్యాశాఖకు ప్రణాళికేతర వ్యయం రూ. 9,044 కోట్లు
 
    మైనార్టీల కోసం 70 ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూల్లు
 
        సంక్షేమం    
 
 సంక్షేమానికి మొత్తం రూ. 13,412 కోట్లు
 
 ఎస్సీ సంక్షేమానికి రూ. 7,122 కోట్లు
 
 ఎస్టీ సంక్షేమానికి రూ. 3,552 కోట్లు
 
 బీసీ సంక్షేమానికి రూ. 2,538 కోట్లు
 
 ఆసరా పెన్షన్లకు రూ. 4,693 కోట్లు
 
 కళ్యాణ లక్ష్మి పథకానికి రూ. 738 కోట్లు
 
 మహిళ, శిశు సంక్షేమానికి రూ. 1,553 కోట్లు
 
 బ్రాహ్మణ సంక్షేమ నిధికి రూ. 100 కోట్లు
 
         రోడ్లు, భవనాలు
 
 రోడ్లు, భవనాలు రంగాలనికి రూ. 3,333 కోట్లు
 
 4 వేల కిలోమీటర్ల కొత్త రహదారులు
 
 పంచాయితీ రాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధికి రూ. 10,731 కోట్లు
 
 పట్టణాభివృద్ధికి రూ. 4,815 కోట్లు
 
         పరిశ్రమలు, ఐటీ
 
 పారిశ్రామిక రంగానికి రూ. 967 కోట్లు
 
 ఐటీ, కమ్యూనికేషన్లకు రూ. 254 కోట్లు
 
 సీసీ టీవీల మానిటరింగ్కు రూ. 225 కోట్లు
 
       ఇతరములు
 
 ప్రత్యేక అభివృద్ధి నిధికి రూ. 4,675 కోట్లు
 
 అగ్నిమాపక శాఖకు 223 కోట్లు
 
 సంస్కృతి, పర్యాటక రంగానికి రూ. 50 కోట్లు
 
 మెట్రోరైలుకు రూ. 200 కోట్లు
 
 క్యాంపు ఆఫీసు, కళాభారతికి రూ. 457 కోట్లు


 హైదరాబాద్: తెలంగాణ బడ్జెట్లో సాగునీటి రంగం అగ్రతాంబూలాన్ని అందుకుంది. సోమవారం ఆర్థికమంత్రి ఈటల రాజేందర్ మొత్తం బడ్జెట్ వ్యయం రూ.1,30,415 కోట్లుగా ప్రకటించగా అందులో సాగునీటి రంగానికి రూ.25 వేల కోట్లు కేటాయించారు. అనంతరం సంక్షేమరంగం అధిక వాటాను దక్కించుకుంది.
 
 ఇందులో ఎస్సీ సంక్షేమానికి రూ.7,122కోట్లు, ఎస్టీలకు రూ.3,552 కోట్లు, బీసీలకు 2,538 కోట్లు కేటాయించారు. అలాగే, మహిళా శిశు సంక్షేమానికి రూ.1,553కోట్లు, కళ్యాణలక్ష్మి పథకానికి రూ.738కోట్లు, ఆసరా పెన్షన్లకు 4,693కోట్లు, బ్రాహ్మణ సంక్షేమ నిథికి రూ.100కోట్లు కేటాయించింది.


 హైదరాబాద్: వాస్తవిక అంచనాలతో కొత్త రూపంలో తెలంగాణ బడ్జెట్ తీసుకువస్తున్నట్లు ఆ రాష్ట్ర ఆర్థిక శాఖ మంత్రి ఈటల రాజేందర్ తెలిపారు. సోమవారం తెలంగాణ అసెంబ్లీలో 2016-17 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను బడ్జెట్ను ఈటల రాజేందర్ ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో ఆదివారం సాక్షి మీడియాతో రాజేందర్ ప్రత్యేకంగా మాట్లాడుతూ... తెలంగాణ ధనిక రాష్ట్రం అన్నది మేము కాదని... ఆర్థిక సంఘమే ఆ విషయాన్ని వెల్లడించిందని చెప్పారు.
 
 తమ ప్రభుత్వం దుబారా తగ్గించుకుంటుందన్నారు. అలాగే ప్రభుత్వ ఆస్తులను పెంచుతామని వెల్లడించారు. సీఎం ఇచ్చిన హామీలన్నీ నెరవేర్చేలా ఈ బడ్జెట్ రూపొందించినట్లు ఈటల పేర్కొన్నారు. భూముల విక్రయం ద్వారా గతేడాది అనుకున్న ఆదాయం రాలేదన్నారు. కానీ, ప్రస్తుతం బూమ్ పెరిగిందని.... ఈసారి మరింత ఆదాయం వస్తుందని ఆయన ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.
 
 గతంలో ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో జరిగిన నిర్ణయాలను సమీక్షిస్తామన్నారు. తెలంగాణలో వేలాది ఎకరాలు ఆక్రమిత భూములున్నాయని... వాటిని అన్నింటిని వెనక్కి తీసుకుంటామని చెప్పారు. ఎన్నుల ఎగవేతను తగ్గిస్తాం.. ఆదాయాన్ని భారీగా పెంచుతామన్నారు.  తెలంగాణ రాష్ట్రంగా విడిపోయి అభివృద్ధి సాధిస్తామని గతంలో అన్న మాట నిజమైందన్నారు. ఏపీ అభివృద్ధి చెందితే తమకు సంతోషమే అని చెప్పారు. ఉద్యమ సమయంలో వేగంగా ఉన్నా... ప్రస్తుతం ఆలోచనతో పని చేస్తున్నారన్నారు. కేంద్రం నుంచి ఆశించిన స్థాయిలో స్పందన మాత్రం లేదని ఈటల రాజేందర్ తెలిపారు.


 హైదరాబాద్: తెలంగాణ బడ్జెట్లో ఆర్టీసీకి కేటాయింపులు ఉంటాయని తెలంగాణ రోడ్డు రవాణా శాఖ మంత్రి పి. మహేందర్ రెడ్డి వెల్లడించారు.  కొత్త ఆర్టీసీ డిపోలను ఏర్పాటు చేసే ప్రసక్తి లేదని చెప్పారు. బుధవారం ఆయన హైదరాబాద్లో సమీక్ష సమావేశం నిర్వహించారు.  బడ్జెట్లో రోడ్ల భద్రతకు ప్రాధాన్యం ఇస్తామని అన్నారు. ఆన్లైన్ ద్వారా సేవలు విస్తరిస్తున్నామని చెప్పారు. రవాణా శాఖలో ఖాళీలను కూడా భర్తీ చేస్తామని తెలిపారు.
 
 వాహనదారులకు హెల్మెట్ నిబంధన ఖచ్చితంగా అమలు చేస్తామన్నారు. రవాణా శాఖ ఆదాయ లక్ష్యం రెండు వేల కోట్ల రూపాయల్లో 90 శాతం పూర్తి చేసినట్టు పి. మహేందర్ రెడ్డి పేర్కొన్నారు.


 హైదరాబాద్‌: వ్యవసాయం, అనుబంధ రంగాల బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలపై తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్‌ గురువారం సమీక్ష నిర్వహించారు. ఈ సమీక్ష సమావేశానికి వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి పోచారం శ్రీనివాసరెడ్డి, వ్యవసాయ శాఖ ఉన్నతాధికారులు హాజరయ్యారు. ఈ సమావేశంలో బడ్జెట్‌ తయారీలో ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో ఉన్న మూస పద్దతులు పోవాలని కేసీఆర్‌ అన్నారు.
 
 రైతులను ఆదుకునే విషయంలో ప్రత్యేక శ్రద్ధ పెట్టాలని అధికారులకు సూచించారు. ప్రత్యామ్నాయ పంటలవైపు రైతులను మళ్లించాలని చెప్పారు. బడ్జెట్‌లో వ్యవసాయానికి కేంద్రం తగినంత ప్రాధాన్యం ఇవ్వడం లేదని కేసీఆర్‌ పేర్కొన్నారు.


 మున్సిపాలీటీలన్నింటిని సమాన దృష్టితో చూస్తామని, ప్రతి నగర పాలక సంస్థ హైదరాబాద్ తరహ ఎదిగేలా ప్రణాళికలు రూపొందిస్తామని మున్సిపల్ శాఖను కొత్తగా చేపట్టిన మంత్రి కె.తారక రామారావు అన్నారు. మున్సిపల్ శాఖ బడ్జెట్ తయారీపై కేటీఆర్ మంగళవారం సమీక్ష నిర్వహించారు. గత ఏడాది బడ్జెట్ కేటాయింపులను పరిశీలించి, కొత్త బడ్జెట్ అంచనాలను తయారు చేయాలని అధికారులను అదేశించారు. గతంలో కన్నా పట్టణాలు, నగరాల్లో అభివృద్ధి పనులు ఎక్కువ అయినందున ఆ మేరకు ఈ బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు కూడా పెరుగుతాయని కేటీఆర్ చెప్పారు.
 
 కొత్త మార్కెట్ల నిర్మాణం, నగర పంచాయతీలకు భవనాలు, శ్మశాన వాటికలు, స్వచ్ఛ వాహనాల కొనుగోళ్లకు ప్రాధాన్యం ఇస్తామన్నారు. నగరంలోని చెరువుల పునరుధ్దరణ కోసం ప్రత్యేకంగా కేటాయింపులు ఉంటాయని తెలిపారు. బడ్జెట్ సమీక్ష తర్వాత వంద రోజుల్లో సాధించాల్సిన లక్ష్యాలపై శాఖల వారీగా చర్చించారు. సమావేశంలో మున్సిపల్ శాఖ స్పెషల్ చీఫ్ సెక్రటరీ ఎంజీ గోపాల్, సీడీఎంఏ దానకిషోర్, జీహెచ్ఎంసీ కమిషనర్ జనార్ధన్ రెడ్డి, ఇతర ఉన్నాతాధికారులు పాల్గొన్నారు.


 వరంగల్‌: త్వరలో వరంగల్‌లో టెక్స్‌టైల్‌ పార్క్‌, రింగ్‌రోడ్డు నిర్మాణం చేపడతామని తెలంగాణ సీఎం కేసీఆర్‌ వెల్లడించారు. మంగళవారం వరంగల్‌ జిల్లా అభివృద్ధిపై ఆయన సమీక్ష నిర్వహించారు. 15 శాతం ఆర్థికాభివృద్ధితో తెలంగాణ దూసుకెళ్తోందని హర్షం వ్యక్తం చేశారు. తెలంగాణ బడ్జెట్‌లో వరంగల్‌కు ఏటా 300 కోట్ల రూపాయలు కేటాయిస్తామని హామీ ఇచ్చారు.
 
 అంతేకాక మిషన్‌ భగీరథ ద్వారా ఇంటింటికీ మంచినీరు సౌకర్యాన్ని ఏర్పాటు చేస్తామని తెలిపారు. ఎంజీఎంలో శిథిలావస్థలో ఉన్న భవనాలు తొలగించి కొత్త భవనాలను నిర్మించాలని కేసీఆర్‌ పేర్కొన్నారు.


 ముషీరాబాద్ :  ప్రభుత్వం అమలు చేస్తున్న కల్యాణలక్ష్మి పథకాన్ని బీసీలకు కూడా వర్తింపచేయాలని, ఇందుకు గాను ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లోరూ.3 వేల కోట్లను కేటాయించాలని బీసీ సంక్షేమ సంఘం జాతీయ అధ్యక్షుడు ఆర్.కృష్ణయ్య అన్నారు. మంగళవారం విద్యానగర్‌లోని బీసీ భవన్‌లో బీసీ మహిళా సంక్షేమ సంఘం అధ్యక్షురాలు శారదా గౌడ్ ఆధ్వర్యంలో నిర్వహించిన సమావేశానికి ఆయన ముఖ్య అతిథిగా హాజరయ్యారు. ఈ సందర ్భంగా మాట్లాడుతూ పథకాన్ని బీసీలకు వర్తింపజేయకపోతే ఆందోళన చేపడతామని హెచ్చరించారు. బీసీ సమస్యలపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వివక్ష చూపుతున్నదని ఆరోపించారు. 
 తెలంగాణ ఉద్యమంలో కూడా బీసీలు ప్రధాన భూమిక పోషించారన్నారు. బీసీ మహిళలకు మంత్రి వర్గంలో స్థానం కల్పించకుండా అన్యాయం చేశారన్నారు. పథకం వర్తింప చేస్తామని రాష్ట్రమంత్రి ఈటెల రాజేందర్ హామీ ఇచ్చి మూడు నెలలు గడిచినా పట్టించుకోలేదని, వెంటనే పథకం అమలుకు చర్యలు తీసుకోవాలని కోరారు. కార్యక్రమంలో నాయకులు శారదగౌడ్, గుజ్జకృష్ణ, లాల్‌కృష్ణ, భద్ర, కుల్కచర్ల శ్రీను, అరుణ్, మారేష్, సత్తి పాల్గొన్నారు.


 హైదరాబాద్‌సిటీ (పద్మారావునగర్): తెలంగాణ బడ్జెట్‌లో బాలల కోసం అధిక నిధులు కేటాయించాలని అప్స స్వచ్చంధ సంస్ధ స్పీకర్‌కు విజ్ఞప్తి చేశారు. ఈ మేరకు అప్స డెరైక్టర్ ఎస్. శ్రీనివాస్ రెడ్డి, స్పీకర్ మధుసూదనచారి, తెలంగాణ బీజేపీ శాసన సభాపక్ష నాయకుడు, ఎమ్మెల్యే డాక్టర్ కె. లక్ష్మణ్‌లను కలిసి వినతి పత్రం సమర్పించారు. దేశంలో రాష్ట్రంలో 40శాతం బాలలు ఉన్నారన్నారు. అయితే వారి కోసం నిధులు భారీ ఎత్తున కేటాయించాలన్నారు. భావి భారత పౌరులైన బాలల విద్యా..వికాసానికి బాటలు వేయాల్సిన అవసరం ఉందన్నారు.
 
 గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలకు సొంత భవనాలను నిర్మించాలని...ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపర్చి నాణ్యమైన విద్యను అందించాలని చెప్పారు. బాలల ఆధారిత బడ్జెట్‌ను రూపకల్పన తొలి బడ్జెట్ చైల్డ్ ఫ్రెండ్లీ బడ్జెట్ ద్వారా ఇతర రాష్ట్రాలకు అదర్శంగా నిలువాలని స్పీకర్ మధుసూదనచారి, ఎమ్మెల్యే డాక్టర్ లక్ష్మణ్‌లకు సమర్పించిన వినతి పత్రంలో పేర్కొన్నారు. బాలల సమస్యలపై అసెంబ్లీలో చర్చజరగాలన్నారు. బాలల హక్కుల కోసం పనిచేస్తున్న ప్రతినిధులతో కలిసి అసెంబ్లీలోని వివిధ పక్షాల నాయకులను కలిసి వినతి పత్రం అందజేస్తామని శ్రీనివాస్ రెడ్డి చెప్పారు. ఈ కార్యక్రమంలో అప్స ప్రతినిధులు శివరాణి, రమేష్ తదితరులు పాల్గొన్నారు


 ఆంధ్రప్రదేశ్ బడ్జెట్ సమావేశాలు మార్చి 7 నుంచి ప్రారంభకానున్నాయి. ఆరోజు ఉభయ సభలనుద్దేశించి గవర్నర్ నరసింహన్ ప్రసంగించనున్నారు. మరోవైపు తెలంగాణ బడ్జెట్ సమావేశాలు కూడా సరిగ్గా అదే రోజు నుంచి ప్రారంభంకానుండటంతో ఈసారి ఉభయ తెలుగు రాష్ట్రాల బడ్జెట్ సమావేశాలు ఒకేసారి కనిపించనున్నాయి.


 ఆర్థిక శాఖకు నీటిపారుదల శాఖ బడ్జెట్ ప్రతిపాదనలు
 
 సాక్షి, హైదరాబాద్: వచ్చే వార్షిక బడ్జెట్ కోసం నీటిపారుదల శాఖ పలు ప్రతిపాదనలు సిద్ధం చేసింది. ఈ మేరకు వాటిని ఆర్థిక శాఖకు అందజేసింది. సాగునీటి ప్రాజెక్టు పనులు, చిన్ననీటి వనరుల పునరుద్ధరణకు రూ.17,500 కోట్లు అవసరమని నీటి పారుదలశాఖ అంచనా ప్రతి పాదనలను సిద్ధం చేసి ఆర్థికశాఖకు సమర్పిం చింది. ఇందులో కొత్తగా రూ.14,350 కోట్ల అంచ నాలతో చేపట్టనున్న పాలమూరు ఎత్తిపోతల పథకానికి రూ.1500 కోట్లు, ప్రాణహిత-చేవెళ్లకు రూ.4850 కోట్లు కేటాయించాలని ప్రతిపాదించింది.
 
 మిషన్ కాకతీయకు రూ.3500 కోట్ల విలువైన ప్రతిపాదనలు అందజేసింది. బడ్జెట్ కసరత్తులో భాగంగా శాఖలవారీగా సమీక్షలు నిర్వహిస్తూ ప్రతిపాదనలు సేకరిస్తున్న ఆర్థిక మంత్రి ఈటెల రాజేందర్ శుక్రవారం నీటి పారుదలశాఖ మంత్రి హరీశ్‌రావు, అధికారులతో సచివాలయంలో సమావేశమయ్యారు. సాగునీటి ప్రాజెక్టుల ప్రాధాన్యతలు, అవసరమయ్యే నిధులపై అధికారుల నుంచి వివరాలు తీసుకున్నారు.
 
 ఈ సందర్భంగా అధికారులు నాగార్జునసాగర్ ఆధునికీకరణకు రూ.300 కోట్లు, ఎస్‌ఎల్‌బీసీ సొరంగానికి రూ.932 కోట్లు, ఎస్సారెస్పీ ఆధునికీకరణకు రూ.135 కోట్లు, దేవాదులకు రూ.650 కోట్లు, కంతానపల్లికి రూ.500 కోట్లు కేటాయించాలని ప్రతిపాదించినట్లుగా తెలిసింది. ఖమ్మం జిల్లాలోని శ్రీరాంసాగర్ రెండోదశ, రాజీవ్‌సాగర్, ఇందిరాసాగర్ ఎత్తిపోతలు, ఇచ్చంపల్లి, కిన్నెరసాని ప్రాజెక్టులకు బడ్జెట్ కేటాయింపుల్లో తగిన ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని ఖమ్మం ఎమ్మెల్యే పువ్వాడ అజయ్‌కుమార్, అఖిపక్షనేతలు మంత్రులు ఈటెల, హరీశ్‌రావులను కోరారు.
  


 బడ్జెట్‌లో రైతులు, కార్మికులు, ఉద్యోగులతోపాటు 10 జిల్లాల సమగ్రాభివృద్ధికి తగ్గ అంశాలు లేవు. బడ్జెట్ నిరాశాజనకంగా ఉంది. ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనారిటీల ఆర్థికాభివృద్ధికి ఉపయోగపడే బడ్జెట్ కాదు.
  
  ఎస్సీ, ఎస్టీ ఉపప్రణాళిక సాధించుకున్నాం. ఈ చట్టాన్ని పూర్తిగా ఆ వర్గాలకే అమలు చేయాలి. బడ్జెట్ కేటాయింపులను బట్టి చూస్తే ఎస్సీలకు భూపంపిణీకి 30 ఏళ్లు పడుతుంది. భూములు పోడు చేసుకుంటున్న 12 లక్షలమంది గిరిజనులకు పట్టాలివ్వాలి. దుమ్ముగూడెం-సాగర్ టెయిల్ పాండ్ ప్రాజెక్టును రద్దు చేయాలి. కాంట్రాక్ట్ కార్మికులందరినీ పర్మినెంట్ చేయాలి. మేము అటు(అధికార), ఇటు(ప్రతిపక్షం) కాదు, ప్రజల పక్షం.
  
 అయోమయం.. అంకెల గారడీ.. సీపీఐ ఎమ్మెల్యే రవీంద్రకుమార్
 ప్రణాళిక బడ్జెట్‌లో అయోమయం, అంకెల మార్పు, అంకెల గారడీగా ఉందేమో మంత్రి వివరణ నివ్వాలి. రూ. 17 వేల కోట్ల లోటు బడ్జెట్‌ను ఎట్లా భర్తీ చేస్తారో చెప్పాలి. తెలంగాణ వచ్చాక ప్రాజెక్టుల విషయంలో జాగ్రత్తగా ఆలోచించాలి. కరెంట్ సమస్యను అధిగమించడానికి ఏ చర్యలు తీసుకుంటున్నారో చెప్పాలి. ప్రభుత్వం 14 అంశాలపై  ఏర్పాటు చేసిన టాస్క్‌ఫోర్స్ కమిటీలు ఏ నివేదికలిచ్చాయో బడ్జెట్‌లో పేర్కొనలే దు. నల్లగొండ జిల్లాలో ఫ్లోరోసిస్ నివారణకు నక్కలగండి నుంచి డిండి ఎత్తిపోతల పథకాన్ని ప్రారంభించాలి. ఈ బడ్జెట్‌కాకపోయినా.. వచ్చే బడ్జెట్‌లో అయినా నిధులు కేటాయించాలి.
  
  బీబీనగర్ ఆస్పత్రికి నిధులివ్వాలి. దళితులతోపాటు గిరిజనులకు కూడా భూమి కొనుగోలు చేసి పంపిణీ చేయాలి. బీసీలకు తక్కువ నిధులు కేటాయించారు. చేనేత కార్మికులను విస్మరించడం సరికాదు. వారిని ఆదుకోవాలి. రైతులు ఆత్మహత్యలు చేసుకోకుండా భరోసా కల్పించాలి. తెలంగాణ సాధన కోసం 1,200 మంది ఆత్మ బలిదానం చేసినందున, 459 మందికే పరిహారం పరిమితం చేయకుండా అందరికీ రూ.10 లక్షల పరిహారం ఇచ్చి, ఇళ్లు, ఇతరత్రా సౌకర్యాలు కల్పించాలి.


 * బడ్జెట్‌పై సర్కారుకు జానారెడ్డి ప్రశ్నల పరంపర
 * భూములమ్మి 3 నెలల్లో 6,500కోట్ల ఆదాయమెలా తెస్తారు?
 * ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పదేళ్లలో రూ. 10 వేల కోట్లు కూడా రాని విషయం తెలియదా?
 * 4.7% లోటును ఎలా పూడుస్తారు?
 * కేంద్రం నుంచి రూ. 21 వేల కోట్ల గ్రాంట్ తేవడం ఎలా సాధ్యం?
 * ఏ అంచనాలతో ఈ బడ్జెట్‌ను పెట్టారు.. మేమెలా నమ్మాలి?
 * అద్భుత, విచిత్ర బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టారంటూ వ్యంగ్యాస్త్రాలు
 * మున్ముందు 100% అద్భుతాలు జరుగుతాయన్న సీఎం కేసీఆర్
 
 సాక్షి, హైదరాబాద్: తెలంగాణ బడ్జెట్ పూర్తిగా ఊహాజనితంగా ఉందని ప్రతిపక్ష నేత కె.జానారెడ్డి వ్యాఖ్యానించారు. బడ్జెట్ హామీల అమలు ఏ మేరకు సాధ్యమన్న అంశంపై ప్రభుత్వానికే స్పష్టత లేదని విమర్శించారు. ఊహాజనిత అంచనాలతో అద్భుతాలను ఎలా సృష్టిస్తారని ప్రశ్నించారు. మంగళవారం అసెంబ్లీలో బడ్జెట్‌పై సాధారణ చర్చ సందర్భంగా జానారెడ్డి రెండు గంటల పాటు మాట్లాడారు. తన ప్రసంగంలో గత ప్రభుత్వాల్లో ఆదాయం, వృద్ధి రేటు మొదలుకొని.. ప్రస్తుత బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావించిన లోటు భర్తీ, భూముల అమ్మకం, భూ పంపిణీ, ఇళ్ల నిర్మాణం, రుణమాఫీ, గృహ నిర్మాణం, పరిశ్రమలు, విద్యుత్ వంటి అంశాలను ప్రస్తావించారు. వీటన్నింటికీ నిధులు ఎలా తెస్తారంటూ ప్రశ్నాస్త్రాలు, వ్యంగ్యోక్తులు విసిరారు. జానా చురకలపై మధ్యమధ్యలో ముఖ్యమంత్రి సహా మంత్రులు పలువురు కల్పించుకున్నా ఆయన మాత్రం తనదైన శైలిలో ప్రసంగాన్ని కొనసాగించారు. రాష్ట్రానికి మేలు జరిగేలా, ప్రత్యేక హోదా దక్కేలా ఐక్యంగా పోరాడదామని ప్రభుత్వానికి సూచించారు.
 
 ఇదో అద్భుత, విచిత్ర బడ్జెట్..
 చర్చను ప్రారంభిస్తూ... సరైన అధ్యయనం లేకుండా బడ్జెట్‌ను రూపొందించినట్టుగా ఉందని జానారెడ్డి అన్నారు. ‘‘రాష్ట్ర విభజన సమయంలో తెలంగాణ ప్రభుత్వానికి రూ.2,545 కోట్ల మిగులు బడ్జెట్ ఉంది. పది నెలల కోసం పెట్టిన ఈ బడ్జెట్‌లో విచిత్రకరం, అద్భుతమైన అంశం ఏంటంటే 17,318 కోట్ల ఆర్థిక లోటును అంచనా వేశారు. 4.7 శాతం లోటుకు సరిపడా నిధులు కేంద్ర ప్రభుత్వ నుంచి, అదనపు లభ్యతల నుంచి వస్తాయన్న నమ్మకం ఉందన్నారు. ఏ అంచనాల ఆధారాలతో పెట్టారు. మేం దీన్ని ఎలా నమ్మాలి. ఆశల పల్లకిలో అంచనాలు, ఆధారాలు లేని అద్భుతమైన, విచిత్రమైన బడ్జెట్ పెట్టారు’’ అంటూ వ్యంగ్యాస్త్రం సంధించారు. జానా వ్యాఖ్యలపై సీఎం కేసీఆర్ వెంటనే స్పందించారు.
 
 ‘‘మున్ముందు మీకు అద్భుతాలు, విచిత్రాలు కనిపిస్తాయి. వందశాతం తెలంగాణ ప్రజలు అద్భుతంగా పైకి రావాలనే కొట్లాడారు. 100 శాతం అద్భుతాలు జరుగుతాయి. ఆ అద్భుతాలు చూసి మీరు మమ్ముల్ని పొగిడే రోజు వస్తుంది’’ అని అన్నారు. ఇందుకు జానా స్పందిస్తూ... అద్భుతాలు జరగడానికి ఇదేమీ అల్లావుద్దీన్ అద్భుత దీపం కాదంటూ చురకంటించారు. ‘‘అద్భుతాలు చేస్తామంటే సహకరిస్తాం. అంతేకానీ ఆ అద్భుతాలతో ప్రజలను గందరగోళ పరచొద్దు’’ అని అన్నారు. అనంతరం లోటుపై జానా తన ప్రసంగాన్ని కొనసాగిస్తూ.. ‘‘4.79 శాతం లోటు ఉంటుందని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. ఎఫ్‌ఆర్‌బీఎం చట్టం మాత్రం లోటులో 3 శాతం మాత్రమే అప్పు తేవాలని చెబుతోంది. ఇలాంటప్పుడు రూ.6,700 కోట్ల మొత్తాన్ని ఎక్కడ్నుంచి తెస్తారో ప్రభుత్వం చెప్పాలి’’ అని ప్రశ్నించారు.
 
 దీనిపై ముఖ్యమంత్రి మరోమారు స్పందిస్తూ... ‘‘ఎఫ్‌ఆర్‌బీఎం ప్రకారం రూ.11 వేల కోట్లు  మాత్రమే తీసుకుంటాం. అయితే కొత్తగా ఏర్పడిన రాష్ట్రం కాబట్టి 3 శాతాన్ని పెంచాలని ఇటీవలే ఢిల్లీ పర్యటనలో కేంద్ర ఆర్థికమంత్రిని కోరా. ఈ ఎఫ్‌ఆర్‌బీఎంను పెంచే అవకాశం ఉంది. ఇక ఎస్‌ఓటీఆర్, ఎస్‌టీఆర్ ప్రకారం ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు రుణాలు 90 శాతం వరకు తీసుకునే అవకాశం ఉంది’’ అని వివరించారు.
 
 దీనిపై జానా స్పందిస్తూ.. ‘‘మీరు సాధించవచ్చు. కానీ మాకు నమ్మకం లేదు’’ అని అన్నారు. అనంతరం భూముల అమ్మకాలపై మాట్లాడుతూ ‘‘భూములు అమ్మితే రూ.6,500 కోట్లు వస్తాయని అన్నారు. వైఎస్ హయాంలో భూములు అమ్మితే పదేళ్ల కాలంలో రూ.10 వేల కోట్లు ఉమ్మడి రాష్ట్రానికే రాలేదు. ఈ మార్చిలోగా రూ.6,500 కోట్లు ఒక్క తెలంగాణలో ఎలా తెస్తారు? అందుకు భూములు ఎక్కడున్నాయి? ఎవరి భూములు అమ్ముతారు.. ఎంత భూమిని అమ్ముతారు?’’ అని ప్రశ్నలు గుప్పించారు. ‘‘మీరు ఊహించి, నమ్మి, ఆశించిన దాన్ని మమ్ముల్ని నమ్మి, ఆశించాలని అంటే ఎలా’’ అని అన్నారు.
 
 రూ.21 వేల కోట్ల గ్రాంట్ ఎలా తెస్తారు?
 గ్రాంట్ ఇన్ ఎయిడ్‌పై జానారెడ్డి మాట్లాడుతూ.. ‘‘ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో గ్రాంట్ ఇన్ ఎయిడ్ 2012-13లో రూ.7 వేల కోట్లు, 2013-14లో రూ.8,991 కోట్లు వచ్చింది. ఈ లెక్కలతో పోలిస్తే ప్రస్తుతం రూ.21 వేల కోట్ల గ్రాంట్ తేవడం ఎలా సాధ్యం’’ అని అడిగారు. ఇదే సందర్భంలో ఉమ్మడి ఏపీ బడ్జెట్‌ను, ప్రస్తుత తెలంగాణ బడ్జెట్‌ను పోల్చుతూ చలోక్తులు విసిరారు. ‘‘ఇక్కడ మరో విచిత్రం ఏంటంటే ఉమ్మడి ఏపీలో 2012-13 బడ్జెట్ రూ.1.20 లక్షల కోట్లు, 2013-14లో రూ.1.40 లక్షల కోట్లు పెడితే అది 2014-15కు రూ.1.60 లక్షల కోట్ల వరకు ఉండేది. మరి ఏపీ రూ.1.10 లక్షల కోట్లు, తెలంగాణ రూ.1.06 లక్ష కోట్లు బడ్జెట్ పెడితే అదనంగా ఉన్న రూ.50 వేల కోట్లు ఎలా వస్తాయి? ఇదో ఊహాజనిత, అద్భుత, విచిత్రమైన బడ్జెట్. ఏపీ పెట్టిందని వారికి పోటీగా పెట్టారా?’’ అంటూ తనదైన శైలిలో ప్రశ్నించారు.
 
 ప్రజలకు ద్రోహం చేయకండి..
 రుణమాఫీపై మాట్లాడుతూ.. ‘‘రుణమాఫీ గందరగోళంగా ఉంది. మాఫీ చేస్తామని చెప్పాక రైతులు బ్యాంకులకు చెల్లింపులు చేయలేదు. దీంతో వడ్డీలు పెరిగాయి. ఇప్పుడేమో మీరు రుణమాఫీ వల్ల 50 శాతం రుణాలు ఇచ్చారని అంటున్నారు. మిగతా 50 శాతం రైతులు ప్రైవేటు అప్పులు తెచ్చుకోవాల్సిందే. వాటికి 2 శాతం వడ్డీ కట్టినా నాలుగేళ్లలో తడిపి మోపెడవుతుంది. అప్పుడు రుణమాఫీతో లాభం ఏంటీ?’’ అని జానారెడ్డి ప్రశ్నించారు. ‘‘మమ్మల్ని మీరు ద్రోహులని తిట్టినా, తెలంగాణ ప్రజలకు మాత్రం ద్రోహం చేయకండి’’ అని అన్నారు.
 
 దీనిపై ఈటెల స్పందిస్తూ.. ‘‘ద్రోహం చేయకండి అనడం అసమంజసం. రైతుల కష్టాలు, నష్టాలు మాకు తెలుసు. మీరెన్ని రకాలుగా దెప్పిపొడిచినా రైతులకు మేలు చేసి మీతోనే భేష్ అనిపించుకుంటాం’’ అని అన్నారు. తర్వాత జానారెడ్డి భూపంపిణీపై మాట్లాడారు. ‘‘రాష్ట్రంలో ఉన్న 18 లక్షల ఎస్సీ, ఎస్టీ కుటుంబాల్లో 10 లక్షల మందికైనా 3 ఎకరాల చొప్పున భూములివ్వాలంటే ఎకరాకు కనీసం రూ.4 లక్షలు వేసినా రూ.2 లక్షల కోట్లు అవుతుంది. ఇది జరగాలంటే టీఆర్‌ఎస్ మూడు పర్యాయాలు అధికారంలోకి రావాలి. అది జరగదు. ప్రస్తుతం బడ్జెట్‌లో కేటాయించిన రూ.వెయ్యి కోట్లతో కేవలం 8,300 మందికే భూములు ఇవ్వొచ్చు’’ అని పేర్కొన్నారు.
 
 ఈ సందర్భంగా మంత్రి ఈటెల కలుగజేసుకొని.. ‘‘ప్రస్తుత కేటాయింపులు గతంలో మంజూరై వివిధ దశల్లో ఉన్న వాటిని పూర్తి చేసేందుకు ఇచ్చాం. డబుల్ బెడ్ రూమ్‌లకు తర్వాత కేటాయింపులు జరుపుతాం’’ అని సమాధానమిచ్చారు.


 హైదరాబాద్: తెలంగాణ రాష్ట్రంలో యుద్ధ ప్రాతిపదికన చెరువుల పునరుద్ధరణ కార్యక్రమం చేపడతామని మంత్రి హరీశ్ రావు స్పష్టం చేశారు. ఇందుకు సంబంధించి సీఎం కేసీఆర్ సమీక్ష నిర్వహించనున్నారని హరీశ్ తెలిపారు. చెరువుల పునరుద్ధరణ కార్యక్రమానికి మిషన్ కాకతీయ పేరును ఖరారు చేశామని, రెండు వారాల్లో టెండర్లకు పిలుస్తామన్నారు. నీటిపారుదల, చెరువులు, తాగునీటికే అధిక ప్రాధ్యాన్యమిస్తూ రాష్ర్ట తొలి బడ్జెట్‌ను కేసీఆర్ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన సంగతి తెలిసిందే. 
  
 చెరువుల పునరుద్ధరణకు తెలంగాణ ప్రభుత్వం రూ.2 వేల కోట్లు కేటాయించింది. నిధుల విడుదలలో ఎంత చొరవ చూపారో, వాటి వినియోగంలో కూడా అంతే చొరవ తీసుకుంటే ప్రభుత్వ లక్ష్యం నెరవేరుతుందని ప్రజలు అభిప్రాయపడుతున్నారు.


 చర్చించే దమ్ములేకే  సభా కార్యక్రమాలను అడ్డుకుంటున్నారని టీఆర్ఎస్ ఎమ్మెల్యే దాస్యం వినయ్భాస్కర్ ధ్వజమెత్తారు.  రెండోరోజు అసెంబ్లీ సమావేశాల్లో తెలంగాణ టీడీపీ సభ్యులు స్పీకర్ పోడియం చుట్టుముట్టి ఆందోళనకు దిగిన విషయం తెలిసిందే. ఈ సందర్భంగా దాస్యం వినయ్ భాస్కర్ మాట్లాడుతూ వాస్తవాలు బయటపడతాయనే ఆందోళనతో టీడీపీ సభ్యులు సభ నుంచి పారిపోయే ప్రయత్నం చేస్తున్నారన్నారు.  చంద్రబాబు నాయుడు రాసి ఇచ్చిన స్ర్కిప్టును సభలో చదువుతామంటే కుదరదని అన్నారు. ధర్నా చేయాలనుకుంటే టీడీపీ ఎమ్మెల్యేలు...చంద్రబాబు ఇంటిముందు చేసుకోవచ్చని  వినయ్ భాస్కర్ సూచించారు.


 తెలంగాణ అసెంబ్లీ సమావేశాలు జరుగుతున్న నేపథ్యంలో సభలో స్నేహపూర్వక వాతావరణాన్ని చెడగొడుతున్నారని ఆర్ధిక మంత్రి ఈటెల రాజేందర్ వ్యాఖ్యానించారు. సభను జరగకూడదన్నది టీడీపీ ధ్యేయంగా కనిపిస్తోందన్నారు. టీడీపీ కుట్రలకు పాల్పడుతోందని ఈటెల ఆరోపించారు. టీడీపీ మూలాలు ఆంధ్రప్రాంతంలో ఉన్నాయని అన్నారు. 25వేల మంది రైతుల ఆత్మహత్యలకు టీడీపీ, కాంగ్రెస్ కారణం కాదా  అని ప్రశ్నించారు.
 
 అన్నదాతల ఆత్మహత్యలపై సమాధానం చెప్పేందుకు తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ సిద్ధంగా ఉన్నారన్నారు. పెన్షన్లు ఇవ్వకూడదని, గిట్టుబాటు ధరలు అందకూడదని ప్రతిపక్షాలు కోరుకుంటున్నాయని ఆయన ఆరోపించారు. ఇవి అమలైతే ప్రతిపక్షపార్టీల కింద ఉన్న భూమి కదిలిపోతోందని భయపడుతున్నాయని ఈటెల పేర్కొన్నారు.


 హైదరాబాద్: అవమానాలు పడ్డ చోటే లక్షకోట్ల రూపాయల బడ్జెట్తో తెలంగాణ అసెంబ్లీ జరగడంపై తెలంగాణ ప్రజలు గర్వపడుతున్నారని టీఆర్ఎస్ ఎమ్మెల్యే శ్రీనివాసగౌడ్ వ్యాఖ్యానించారు. శుక్రవారం తెలంగాణ అసెంబ్లీ సమావేశాలు వాయిదా పడిన నేపథ్యంలో మీడియా పాయింట్ వద్ద ఆయన మాట్లాడారు.
 
 ఆంధ్రా పాలకుల మోచేతి నీళ్లు తాగుతూ టీడీపీ, కాంగ్రెస్ బీజేపీ ప్రజాప్రతినిధుల తీరును ప్రజలు చీదరించుకుంటున్నారని విమర్శించారు. దొంగే.. దొంగా దొంగా అని అరిచినట్టుగా వ్యవహరిస్తూ సభను అడ్డుకుంటున్నారని శ్రీనివాస్ గౌడ్ ఎద్దేవా చేశారు.


 రైతుల ఆత్మహత్యలపై ముందుగా సభలో చర్చించాలని మాజీ మంత్రి డీకే అరుణ తెలంగాణ ప్రభుత్వాన్ని డిమాండ్ చేశారు. రెండు రోజుల తర్వాతనైనా ప్రశ్నోత్తరాలు పెట్టుకోవచ్చనని ఆమె ప్రభుత్వానికి సూచించారు. తెలంగాణ అసెంబ్లీ సమావేశాలు వాయిదా పడిన అనంతరం ఆమె మీడియా పాయింట్ వద్ద విలేకరులతో మాట్లాడారు. రైతుల ఆత్మహత్యలు, విద్యుత్ సమస్యపై చర్చించిన తర్వాత ఏ అంశంపైనైనా చర్చించుకోవచ్చవన్నారు.
 
 రైతుల ఆత్మహత్యలపై చర్చకు పట్టుబడితే సభను అడ్డుకుంటున్నామని తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ అంటున్నారని మల్లు భట్టి విక్రమార్క ఆరోపించారు. దీన్ని బట్టి రైతులు, రైతుల సమస్యలపై సీఎం కేసీఆర్ తీరు స్పష్టమవుతోందన్నారు. పట్టింపులకు పోకుండా రైతుల సమస్యలపై చర్చించాలంటూ మల్లు ప్రభుత్వాన్ని డిమాండ్ చేశారు.


 తెలంగాణ అసెంబ్లీ సమావేశాలు జరుగుతున్న నేపథ్యంలో గన్పార్క్ వద్ద తెలంగాణ టీడీపీ ఎమ్మెల్యేలు శుక్రవారం ధర్నాకు దిగారు. ఈ ధర్నాలో ఎర్రబెల్లి దయాకర్ రావు, మాధవరం కృష్ణారావు, మాగంటి గోపనాథ్, అర్కే గాంధీ, సండ్ర వెంకట వీరయ్య, రాజేందర్ రెడ్డి, నర్సారెడ్డి  తదితరులు హాజరైయ్యారు.
 
 రాష్ట్రంలో రైతుల ఆత్మహత్యల నేపథ్యంలో వ్యవసాయశాఖ మంత్రి పోచారంను బర్త్రఫ్ చేయాలంటూ వారు డిమాండ్ చేశారు. అవి రైతుల ఆత్మహత్యలు కాదు.. సర్కారీ హత్యలేనని టీ టీడీపీ నేతలు ఆరోపించారు. బాధిత కుటుంబాలకు రూ. 10 లక్షలు పరిహారం ఇవ్వాల్సిందిగా టీటీడీపీ నేతలు తెలంగాణ సర్కార్ ను డిమాండ్ చేశారు.


 నల్లగొండ: ఆర్థిక బడ్జెట్ లో తెలంగాణ ప్రభుత్వం అంకెల గారడీ చేసిందని బీజేపీ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు జి. కిషన్రెడ్డి విమర్శించారు. నల్లగొండ జిల్లా సూర్యాపేటలో గురువారం ఆయన విలేకరులతో మాట్లాడుతూ... టీఆర్ఎస్ సర్కారు తీరు బంగారు తెలంగాణకు అనుకూలంగా లేదని అన్నారు.
 
 బడ్జెట్ కేటాయింపులకు, ఆదాయానికి పొంతన లేదని పేర్కొన్నారు. కేసీఆర్ సర్కారు ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ తెలంగాణ ప్రజల ఆకాంక్షలకు అనుగుణంగా లేదని అన్నారు.


 టీఆర్ఎస్ ప్రభుత్వం ఇచ్చిన హామీలన్నీ కచ్చితంగా అమలు చేస్తామని రాష్ట్ర ఐటీ శాఖ మంత్రి కె.తారకరామారావు తెలిపారు. తెలంగాణ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్ తెలంగాణ ప్రజల ఆశలు నెరవేర్చే విధంగా ఉందన్నారు. గురువారమిక్కడ విలేకరులతో మాట్లాడిన ఆయన మైనార్టీలకు వేయి కోట్ల రూపాయలు కేటాయించిన ఘనత టీఆర్ఎస్దేనన్నారు. రాబోయే రోజుల్లో ఇంటింటికి తాగునీరు అందిస్తామని కేటీఆర్ పేర్కొన్నారు.
 
 టీడీపీ ఎమ్మెల్యే రేవంత్ రెడ్డికి సిగ్గులేకపోవచ్చన్నారు. తెలంగాణ టీడీపీ నేత ఎర్రబెల్లి దయాకర్ రావుకి ఎంగిలి మెతుకులు తినే అలవాటుందని మంత్రి కేటీఆర్ ఘాటుగా విమర్శించారు. అసెంబ్లీలో తెలంగాణ బడ్జెట్ ప్రవేశపెడుతున్న సమయంలో ఆర్ధిక మంత్రి ఈటెల రాజేందర్ను అడ్డుకునే ప్రయత్నం చేశారన్నారు. ఈటెల వద్దకు ఎవరైనా వెళ్తే వీపు చింతపండు చేసి పంపిద్దామని మంత్రి పద్మారావు అన్నారని కేటీఆర్ తెలిపారు. ప్రతిపక్షాల కాకిగోలను తాము పట్టించుకోమని చెప్పారు. బిస్కెట్ల కోసం కుక్కల్లా టీడీపీ నేతలు వ్యవహరిస్తున్నారని ఆయన విమర్శించారు. కరెంట్ కోతలు, రైతుల ఇబ్బందులు వాస్తవమేనని ఆయన అన్నారు. వీటికి కాంగ్రెస్, టీడీపీలే కారణమని ధ్వజమెత్తారు.


 హైదరాబాద్ : టీఆర్ఎస్ తొలి బడ్జెట్ తెలంగాణ ప్రజలను నిరాశపరిచిందని తెలంగాణ కాంగ్రెస్ పీసీసీ అధ్యక్షుడు పొన్నాల లక్ష్మయ్య వ్యాఖ్యానించారు. ప్రభుత్వం ఉదయం అసెంబ్లీలో లక్ష కోట్ల బడ్జెట్ ప్రవేశపెడితే...సాయంత్రం కేసీఆర్ ఫామ్ హౌస్ పక్కనే ఓ రైతు ఆత్మహత్య చేసుకున్నాడని ఆయన అన్నారు. తమది భారీ బడ్జెట్ అంటున్న కేసీఆర్ రైతు రుణాలు పూర్తిగా ఎందుకు మాఫీ చేయలేకపోయారని పొన్నాల సూటిగా ప్రశ్నించారు.
 
 కేంద్రం నుంచి కరెంటు పొందలేకపోతున్న కేసీఆర్... 22వేల కోట్ల ఆర్థిక సాయాన్ని ఎలా పొందుతారని ఆయన అన్నారు. నిధుల సమీకరణపై బడ్జెట్లో స్పష్టత లోపించిందని పొన్నాల అభిప్రాయపడ్డారు. విద్యుత్ ప్రాజెక్టుల కేటాయింపులకు కూడా పొంతన లేదని, బడ్జెట్లో ఇచ్చిన హామీల మేరకు పథకాలకు నిధులు ఇవ్వగలరో లేదో కేసీఆర్ తన గుండెలపై చేయి వేసుకుని ప్రజలకు జవాబు చెప్పాలని పొన్నాల డిమాండ్ చేశారు.


 తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన తొలి బడ్జెట్‌పై జిల్లాలో మిశ్రమ స్పందన వ్యక్తమవుతోంది. ప్రభుత్వం ఎన్నికల సందర్భంగా ప్రజలకు ఇచ్చిన హామీల మేరకు కేటాయింపులు చేసిందని అధికార పార్టీ అభిప్రాయం వ్యక్తం చేసింది. ప్రజా ఆలోచనలకు, ఆశలకు వ్యతిరేకంగా బడ్జెట్ కేటాయింపులు చేశారని వామపక్షాలు విమర్శించాయి. ప్రతిపక్ష పార్టీలైన వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్, కాంగ్రెస్, టీడీపీ, బీజేపీలు బడ్జెట్ ఆశించిన స్థాయిలో లేదని, రైతాంగానికి ఊరటనిచ్చేవిధంగా ఎలాంటి కేటాయింపులు చేయలేదని పేర్కొన్నాయి.                                        
  
  జిల్లాకు మొండిచేయి
  జిల్లా ప్రజలకు ఆరోగ్య వరప్రదాయిని అయిన నిమ్స్‌కు బడ్జెట్‌లో నయాపైసా కేటాయించకపోవడం విచారకరం. అలాగే తాగు, సాగు నీటి ప్రాజెక్టులకు నామమాత్రంగా నిధులు కేటాయించారు. ఎస్‌ఎల్‌బీసీ, ఉదయ సముద్రం, బీ.వెల్లంల ప్రాజెక్టులకు ఆశించిన స్థాయిలో నిధులు ఇవ్వలేదు. అర్హత పేరిట సంక్షేమ పథకాలైన రేషన్‌కార్డులు, ఫించన్‌లకు కోత పెడుతున్నారు.
   -కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి, సీఎల్పీ ఉపనేత
  
  ప్రజలు ఆశించిన స్థాయిలో లేదు
  బడ్జెట్‌ను నిశితంగా పరిశీలిస్తే ఉత్పాదక రంగాలపై తక్కువ దృష్టి పెట్టినట్టు కనిపిస్తోంది. అలాగని సంక్షేమ రంగాలపై కూడా వరాల జల్లేమీ కురిపించలేకపోయారు. తెలంగాణ ప్రజలకు తక్షణ అవసరమైన విద్యుత్ రంగానికి కూడా ప్రత్యేక కేటాయింపులు కనిపించలేదు. ప్రణాళికేతర వ్యయాన్ని మాత్రం భారీగా చూపించారు. అయితే, 50శాతం కన్నా ఎక్కువగా నాన్‌ప్లాన్ బడ్జెట్‌ను చూపించేందుకు గల కారణాలను మాత్రం ఎక్కడా చెప్పలేకపోయారు. జిల్లా విషయానికి వస్తే ఎప్పటిలాగే సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు అరకొర కేటాయింపులే జరిగాయి. ఎన్నెస్పీ, ఎస్‌ఎల్‌బీసీ, ఎస్సారెస్పీ రెండో దశ ప్రాజెక్టులకు పెద్దగా ప్రాధాన్యమిచ్చినట్టేమి కనిపించలేదు. నక్కలగం డి లాంటి ప్రాజెక్టుల ఊసు లేకపోవడం జిల్లాకు నష్టం కలిగించేదే. పిలాయిపల్లి, కోటప్పమత్తడి, బునాదిగాని కాల్వ, శేషులేటి వాగులాంటి చిన్న ప్రాజె క్టులకు కూడా నిధులివ్వలేదు. యాదగిరిగుట్ట అభివృద్ధికి రూ.100 కోట్లు కేటాయిం చడం స్వాగతించదగిందే. అయితే, రైతాంగంపై శ్రద్ధ పెట్టి బడ్జెట్‌ను కూరిస్తే బాగుండేది.
  -గట్టు శ్రీకాంత్‌రెడ్డి, వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ జిల్లా అధ్యక్షుడు
  
  బంగారు తెలంగాణకు నాంది
  ఎన్నికల సందర్భంగా ప్రజలకు ఇచ్చిన హామీలను నెరవేర్చేవిధంగా బడ్జెట్ రూపొందించారు. ఈ బడ్జెట్ బంగారు తెలంగాణకు నాంది పలకనుంది. అభివృద్ధి, సంక్షేమం ఈ రెండింటిని దృష్టిలో పెట్టుకుని కేటాయింపులు చేశారు. హామీ ఇవ్వని క ల్యాణి లక్ష్మి వంటి పథకాలకు కూడా నిధులు కేటాయించారు. ఈ బడ్జెట్ వచ్చే ఐదేళ్లలో బంగారు తెలంగాణకు అద్ధంపట్టే విధంగా ఉంది.
  
  రాష్ట్రానికి ఒరిగిందేమీ లేదు
  తెలంగాణ ప్రభుత్వం తొలిసారిగా ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌తో రాష్ట్రానికి కొత్తగా ఒరిగిందేమీ లేదు. పెండింగ్ లో ఉన్న సాగునీటి ప్రాజెక్టుల కోసం కేటాయించిన నిధులు సరిపోయే పరిస్థితి లేదు. ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీల సంక్షేమం అంతంత మాత్రమే. జిల్లాలో ఉన్న ఫ్లోరోసిస్ నివారణకు ఏయే చర్యలు తీసుకుంటున్నారో చెప్పలేదు. బడ్జెట్‌పై ఎన్నో ఆశలు పెట్టుకున్న ప్రజ లను ప్రభుత్వం అంకెల గారడితో మోసం చేసింది.
  
  సమస్యలను పట్టించుకోలేదు
  బడ్జెట్‌పై ప్రజలు ఎన్నో ఆశలు పెట్టుకుంటే వారి ఆశలను వమ్ము చేసింది ప్రభుత్వం. ప్రజలు అనేక సమస్యలతో సతమతమవుతుంటే వాటిని ఉద్దేశ్యపూర్వకంగానే విస్మరించడం దారుణం.  ప్రజల ఆశలకనుగుణంగా బడ్జెట్ లేదు. బడ్జెట్ ప్రసంగంలో రైతుల గోసపై కనీస ప్రస్తావన లేదు. విద్యుత్‌కు కేవలం వెయ్యి కోట్లు మాత్రమే కేటాయించడం సరికాదు. జిల్లాలో నిర్మాణంలో ఉన్న సాగు, తాగునీటి ప్రాజెక్టుల పూర్తికి తగిన బడ్జెట్ కేటాయింపుల్లేవు.
   - నంద్యాల నర్సింహారెడ్డి, సీపీఎం జిల్లా కార్యదర్శి
  
  దళితులకు నిరాశ
  తెలంగాణ రాష్ట్రంలో దళితులకు ఎంతో మేలు జరుగుతుందన్న ఆశాభావంతో ఉ న్న దళితులకు బడ్జెట్ తీవ్ర నిరాశ పర్చింది. ప్రతి దళిత కుటుంబానికి 3 ఎకరాల భూ మి ఇస్తామని చెప్పిన ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో ఎలాంటి ప్రాధాన్యతను పొందుపర్చలేదు. అదేవిధంగా సబ్‌ప్లాన్ కోసం కేటాయించిన నిధులు దళితులకే ఖర్చు చేస్తారన్న నమ్మకం లేకుండా చేశారు.
   -కత్తుల మల్లేశం,
  షెడ్యూల్డ్ సంక్షేమ సంఘం జిల్లా అధ్యక్షుడు
  
  ఆశలే తప్ప.. కేటాయింపుల్లేవ్
  బడ్జెట్‌లో కోటి ఆశలు రేకత్తించారు తప్పా ఆ స్థాయిలో కేటాయింపు లు చేయలేదు. రైతాం గం ఎదుర్కొంటున్న సంక్షోభాన్ని నివారించేందుకు ఎలాంటి చర్యలు లేవు. విద్యుత్ విషయంలో ఎలాంటి స్పష్టత ఇవ్వలేదు. పేదల ఇళ్లకు డబుల్ బెడ్ రూం కటిస్తామని చెప్పారు కానీ బడ్జెట్‌లో కేటాయింంచలేదు.
   - తూడి దేవేందర్‌రెడ్డి, డీసీసీ అధ్యక్షుడు
  
  కేంద్రం ఇచ్చే సబ్సిడీలకే కేటాయింపులు
  కేంద్ర ప్రభుత్వం ఇచ్చే సబ్సిడీ పథకాలకే ప్రభుత్వం ఎక్కువ నిధులు కేటాయించింది. నిరుద్యోగులు, యువకులు, రైతులకు బడ్జెట్‌లో ఒరిగిందేమీ లేదు. ఉద్యోగాల కల్పన పూర్తిగా విస్మరించారు. మౌలిక సదుపాయాలు, ఖాయాల పడ్డ పరిశ్రమల పై ప్రభుత్వం స్పష్టత ఇవ్వలేదు. తెలంగాణ కోసం అమరులైన కుటుంబాలను చిన్నచూపు చూసింది. సీఎం, మం త్రులు ఎన్నికల్లో గుప్పించిన హామీలకు ప్రతిబిం బించే విధంగా బడ్జెట్ లేదు.
   - వీరెల్లి చంద్రశేఖర్, బీజేపీ జిల్లా అధ్యక్షుడు
  
  గిరిజనులకు అధిక ప్రాధాన్యం
  టీఆర్‌ఎస్ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌లో గిరిజనులకు అధిక ప్రాధాన్యం లభించింది. గిరిజనులకు మూడు ఎకరాలు, కళ్యాణలక్ష్మి పథకం ద్వారా తమకు చేయూత అందనుంది. తండాలను ప్రత్యేక గ్రామ పంచాతీలు చేయడం ద్వారా అభివృద్ధికి  మార్గం సుగమమైంది. సబ్‌ప్లాన్ నిధులతో తండాలకు మహార్ధశ పట్టనుంది. గతం లో గిరిజనులకు ఇంత ఉపయోగకర మైన బడ్జెట్ ఏ ప్రభుత్వం కేటాయించలేదు.
   - లకావత్ రవినాయక్, తెలంగాణ గిరిజన ఐక్య వేదిక రాష్ట్ర ప్రధాన కార్యదర్శి
  
  బీసీల పట్ల వివక్ష
  రాష్ట్ర జనాభాలో 60 శాతం ఉన్న బీసీలకు కేవలం రెండు వేల కోట్లు మాత్రమే కేటాయించారు. దీంట్లో బీసీ విద్యార్థుల ఫీజు బకాయిల కిందనే రూ.3వేల కోట్లు చెల్లిం చాల్సి ఉంది. అది మినహాయిస్తే బీసీలకు మిగిలేది శూన్యం. ఇక కార్పోరేషన్లు, సంక్షేమ శాఖకు ఎలాంటి నిధులు ఇవ్వలేదు. కల్యాణలక్ష్మి, షాదీ ముబారక్ వంటి పథకాలు బీసీలకు వర్తింపజేయాలి.
   - వైద్యుల సత్యనారాయణ,
  జిల్లా బీసీ సంఘం ప్రధానకార్యదర్శి
  
  రైతు వ్యతిరేక బడ్జెట్
  ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ మాటల తరహాలోనే అంకెల గారడీల బడ్జెట్ ఉంది. ప్రభుత్వం పూర్తిగా రైతు వ్యతిరేక బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టింది. ఐదు నెలల్లో ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో కేటాయించిన నిధులను ఖర్చు చేయలేరు. ఉచిత విద్యుత్, రుణమాఫీ, ఎస్‌ఎల్‌బీసీకి బడ్జెట్‌లో అత్తెసరు నిధులు కేటాయించి అన్ని వర్గాల ప్రజలు విస్మరించారు.
   - బిల్యానాయక్, టీడీపీ జిల్లా అధ్యక్షుడు
  
  ఖర్చు చేస్తేనే ప్రయోజనం
  ఏపీ బడ్జెట్ రూ.లక్షా 15వేల కోట్లు అయితే.. తెలంగాణ ప్రభుత్వం 10జిల్లాలకు లక్ష కోట్ల బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టడం హర్షణీయం. కేటాయించిన బడ్జెట్ నిధులన్నీ 5నెలల్లో ఖర్చు చేసే సామర్థ్యం ప్రభుత్వానికి ఉండాలి. లోటు బడ్జెట్ రూ.17వేల కోట్లు ఉంది. దీన్ని పూడ్చేం దుకు ప్రభుత్వం అప్పుతేవడం కానీ, ప్రజలపై పన్నుల రూపంలో భారం మోపాల్సి ఉంటుంది. ఎక్కువశాతం జనాభా ఉన్న బీసీలకు బడ్జెట్‌లో కేవలం రూ.2వేల కోట్లు కేటాయించడం విచారకరం. విద్యుత్, రుణమాఫీ, ఉన్నతవిద్యకు సంబంధించిన బడ్జెట్ కేటాయింపులపై స్పష్టత రావాల్సి ఉంది.
   - డాక్టర్ అంజిరెడ్డి, ఎంజీయూ అర్థశాస్త్ర విభాగాధిపతి
  


 ఏఎమ్మార్పీపైనా చిన్నచూపు
  ఎస్‌ఎల్‌బీసీపైనా ‘ఈటెల’ బడ్జెట్ చిన్నచూపే చూసింది. ఈ బడ్జెట్‌లో మాత్రం దాన్ని రూ.325 కోట్లకు కుదించారు. ఉదయ సముద్రం, డిండి ఎత్తిపోతల పథకాల అంతర్భాగమైన ఈ ఎలిమినేటి మాధవరెడ్డి ప్రాజెక్టు (ఏఎమ్మార్పీ)కు కూడా ఆశించిన స్థాయిలో నిధులివ్వలేదు. రూ.2813 కోట్ల పరిపాలనా అనుమతులున్న ఈ ప్రాజెక్టు 2010 నాటికే పూర్తికావాల్సి ఉన్నా ఇప్పటికీ కొనసా.. గుతూనే ఉంది.
  
  సాగర్‌కు  రూ. 425 కోట్లే
  నాగార్జునసాగర్ ప్రాజెక్టుకు ఓటాన్ అకౌంట్ బడ్జెట్‌లో రూ.743 కోట్లు కేటాయించగా, ఇప్పుడు చూపెట్టింది రూ.425 కోట్లే. ప్రపంచ బ్యాంకు సాయంతో సాగుతున్న సాగర్ ఆధునికీకరణ పనులకు  రెండేళ్లుగా రూ.700 కోట్లకు పైగా కేటాయించినా,  ఈసారి మాత్రం తక్కువ చూపెట్టడం గమనార్హం. ప్రాజెక్టు చీఫ్ ఇంజినీర్ పద్దుకింద రూ.154.24 కోట్లను చూపెట్టారు. మొత్తం మీద 4వేల కోట్ల రూపాయల పైచిలుకు అంచనాలతో చేపట్టిన సాగర్ ఆధునికీకరణ పనులకు తక్కువ నిధులు కేటాయించడం కొంత నిరాశే మిగిల్చింది.
  
  సాక్షి ప్రతినిధి, నల్లగొండ
  కొత్త ఆశలు ఆవిరయ్యాయి... తెలంగాణరాష్ట్ర తొలి బడ్జెట్‌లో జిల్లావాసులు ఆశించిన విధంగా వరాల జల్లు కురవలేదు కదా... కనీసం ఓటాన్‌అకౌంట్ బడ్జెట్‌లో చూపెట్టిన నిధుల కన్నా తక్కువ కేటాయింపులే జరిగాయి. పాత లెక్కల కన్నా తక్కువ కేటాయింపులతోనే సరిపెట్టారు రాష్ట్ర ఆర్థికమంత్రి ఈటెల రాజేందర్. జిల్లాలో ఇప్పటికే నిర్మాణంలో ఉన్న సాగునీటి ప్రాజెక్టులకు మొక్కుబడి కేటాయింపులు చేసిన టీఆర్‌ఎస్ సర్కారు రెండు కొత్త ప్రాజెక్టుల కింద కొన్ని నిధులు కేటాయించింది.  కొత్తగా జూరాల -పాకాల ప్రాజెక్టు సర్వేకు అనుమతినిచ్చింది.  చొక్కారావు దేవాదుల ప్రాజెక్టు కింద 51వేల ఎకరాల ఆయకట్టు అభివృద్ధికి నిధులు కేటాయించింది.  మూసీ ప్రాజెక్టు, ఆసిఫ్‌నహర్, డిండి ప్రాజెక్టులకు కూడా కొన్ని నిధులు చూపెట్టారు.
  
  ఈసారి బడ్జెట్‌లో కొత్తగా పంట కాలనీల ఏర్పాటును ప్రతిపాదించడం గమనార్హం. జిల్లాలో వరి, కంది, మొక్కజొన్న, ఆముదం కాలనీలు ఏర్పాటు చేస్తున్నట్టు ప్రకటించారు. అయితే, నిమ్స్ వర్సిటీకి ఈసారి బడ్జెట్‌లో నిధులిస్తారని ఆశించిన వారికి నిరాశే ఎదురైంది. అసలు జిల్లా నిమ్స్ గురించే బడ్జెట్‌లో ప్రస్తావన లేకపోవడం గమనార్హం. మొత్తంమీద  ఈటెల  బడ్జెట్ జిల్లావాసులు, ముఖ్యంగా అన్నదాతల్లో ఒకింత నైరాశ్యాన్ని నింపిందనేది నిపుణుల అభిప్రాయం.     డీఈఓ, డిప్యూటీ డీఈఓ కార్యాలయ భవనాల నిర్మాణానికి కూడా రూ.36లక్షలు కేటాయించారు.  
  కళల ప్రోత్సాహంలో భాగంగా జిల్లాలో సురభి డ్రామా పండగలు, చిందు యక్ష గానాలకు నిధులు కేటాయిస్తున్నట్టు బడ్జెట్‌లో పేర్కొన్నారు.  ఎమ్మెల్యేల విషయానికొస్తే నియోజకవర్గానికి రూ.కోటిన్నర నిధులు,  క్యాంపు కార్యాలయాల నిర్మాణానికి  రూ.50లక్షలు కేటాయించారు.
  
  రెండోదశకు రూ.25 కోట్లతో సరి!
  తుంగతుర్తి, సూర్యాపేట, కోదాడ, హుజూర్‌నగర్ నియోజకవర్గాలకు సాగునీటిని అందించే శ్రీరాంసాగర్ ప్రాజెక్టు రెండోదశ నిర్మాణానికి ఈసారి బడ్జెట్‌లో కేవలం రూ.25 కోట్లు మాత్రమే చూపెట్టారు. దాదాపు వెయ్యి కోట్ల రూపాయలకు పైగా అంచనా వ్యయంతో చేపట్టిన ఈ ప్రాజెక్టుకు మొదటి నుంచీ అరకొర కేటాయింపులే జరుగుతున్నాయి. పూర్తిగా అందుబాటులోనికి వస్తే జిల్లాలోని 2.2లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరందించే ఈ ప్రాజెక్టుకు గత ఏడాది రూ. 40 కోట్లివ్వగా, అంతకుముందు ఏడాది రూ. 75 కోట్లు కేటాయించారు. ఇప్పుడు మాత్రం రూ.25 కోట్లతోనే సరిపెట్టడం గమనార్హం.
  
  కొత్తగా రెండు
  ఈసారి జిల్లాలో ఆయకట్టు పెంపునకు రెండు కొత్త ప్రాజెక్టులను చూపెట్టారు.  జూరాల -పాకాల ప్రాజెక్టుకు గాను ఈసారి బడ్జెట్‌లో రూ.5 కోట్లు కేటాయించారు.  వరంగల్ జిల్లా పరిధిలోనిదే అయిన చొక్కారావు దేవాదుల ప్రాజెక్టు కింద జిల్లాలో 51, 599 ఎకరాల ఆయకట్టు అభివృద్ధి చేయనున్నట్టు బడ్జెట్‌లో చూపెట్టారు. ఈ ప్రాజెక్టుకు మొత్తం రూ.215 కోట్లు కేటాయించారు. ఇక, జిల్లాలో సాగునీటిని అందిస్తుందని ఆశిస్తున్న ప్రాణహిత - చేవెళ్ల ప్రాజెక్టుకు కూడా రూ.1820 కోట్లు కేటాయించారు. అదేవిధంగా దుమ్ముగూడెం - టెయిల్‌పాండ్‌కు కూడా రూ.3 కోట్లు కేటాయించారు.
  
  చిన్ననీటికి చిన్న కోటానే
  ఇక, జిల్లాలోని చిన్ననీటి ప్రాజెక్టులకు కంటితుడుపుగా నిధుల కేటాయింపు జరిగింది. ఆసిఫ్‌నహర్‌కు రూ.30లక్షలు, మూసీ ప్రాజెక్టుకు రూ.3కోట్లు మినహా మరే ఇతర చిన్ననీటి ప్రాజెక్టుకు పైసా కూడా విదల్చలేదు. ముఖ్యంగా నక్కలగండి, బునాదిగాని కాల్వ, పిలాయిపల్లి కాల్వ, కోటప్పమత్తడి, శేషులేటి వాగు, వేములూరు ప్రాజెక్టు, భీమలింగం లాంటి వాటికి పూర్తి స్థాయి బడ్జెట్‌లో నిధుల కేటాయింపు తప్పదని ఆశించినా... ఆచరణలో మాత్రం కనిపించలేదు. దీంతో చిన్ననీటి పారుదల రంగం అభివృద్ధి కుంటు పడే అవకాశం ఉందని సాగునీటి నిపుణల భావన.
  
  పంట కాలనీలు ఏర్పాటు చేస్తారంట...!
  తెలంగాణ రాష్ట్రంలో పంటల వృద్ధికి ఉద్దేశించిన పంటకాలనీల ఏర్పాటుకు జిల్లాకు కూడా అవకాశం లభించింది. ఈసారి బడ్జెట్‌లో జిల్లాలో వరి, ఆముదం, కంది, మొక్కజొన్న పంటల కాలనీలు ఏర్పాటు చేస్తున్నట్టు ప్రకటించారు. ఆయకట్టు ప్రాంతంలో వరి పంట కాలనీలు, నాన్ ఆయకట్టులో మిగిలిన పంటల కాలనీలు ఏర్పాటు చేయనున్నారు.  జిల్లాలోని 15 మండలాల్లో ప్రత్యేకంగా పామాయిల్ సాగు చేపట్టనున్నట్టు బడ్జెట్‌లో పేర్కొన్నారు. జిల్లాలోని భూముల సారాన్ని పరిశీలించేందుకు గాను రూ.59లక్షల వ్యయంతో సంచార భూసార పరీక్ష కేంద్రాన్ని ఏర్పాటు చేయనున్నారు.
  
  సర్వేల్‌కు రూ.1.6కోట్లు
  జిల్లాలో ప్రతిష్టాత్మమైన సర్వేలు గురుకులానికి రూ.1.6 కోట్లు ఈ బడ్జెట్‌లో కేటాయించారు. శిథిలావస్థకు చేరుకున్న ఈ గురుకులంలో అదనపు భవనాల నిర్మాణానికి ఈ నిధులు కేటాయిస్తున్నట్టు బడ్జెట్‌లో పేర్కొన్నారు.
  
  ఐఎంజీఎస్‌వైకు పెద్దపీట
  గర్భిణి, బాలింతలకు పౌష్టికాహారం, సంరక్షణకు ఉద్దేశించిన కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకమైన ఇందిరాగాంధీ మాతృత్వ సహయోగ్ యోజన (ఐఎంజీఎస్‌వై)కు రూ.11.56 కోట్లు కేటాయించారు. ఈ పథకం కింద అవిభక్త ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తెలంగాణ నుంచి మన జిల్లానే పైలట్ ప్రాజెక్టుగా ఎంపిక కావడం గమనార్హం.
  
  భువనగిరి మున్సిపాలిటీతో పాటు మరో నాలుగు మండలాలు అంతర్భాగంగా ఉన్న హెచ్‌ఎండీఏకు కూడా పెద్ద మొత్తంలో రూ.1101 కోట్లు కేటాయించారు.  
  


  భువనగిరి : యాదగిరిగుట్ట శ్రీలక్ష్మీనరసింహస్వామి క్షేత్రాన్ని తిరుమల తిరుపతికి దీటుగా అభివృద్ధి చేస్తామన్న ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ అందుకు తగ్గట్టుగానే బడ్జెట్‌లో పెద్దపీట వేశారు. బుధవారం రాష్ట్ర ఆర్థికశాఖ మంత్రి ఈటెల రాజేందర్ ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌లో గుట్ట దేవస్థానం అభివృద్ధికి రూ.100 కోట్లు కేటాయిస్తున్నట్లు ప్రకటించారు. దీంతో సమైక్య రాష్ట్రంలో నిర్లక్ష్యానికి గురైన యాదగిరిగుట్ట రూపురేఖలు పూర్తిగా మారనున్నాయి. కాగా గత నెల 17న గుట్టకు వచ్చిన ముఖ్యమంత్రి స్వామి, అమ్మవార్లను దర్శించుకుని గుట్ట అభివృద్ధిపై హెలికాప్టర్ ద్వారా ఏరియల్ సర్వే నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా తెలంగాణ రాష్ట్రంలో యాదగిరి క్షేత్రం అభివృద్ధికి తీసుకునే చర్యలు సూచించారు.
  
  బడ్జెట్‌లో సైతం గుట్ట అభివృద్ధికి నిధులు కేటాయించడంలో ఇక్కడి ప్రజలు, స్వామి భక్తుల్లో హర్షం వ్యక్తమవుతోంది. ప్రభుత్వం కేటాయించిన నిధులతో స్వామివారి గర్భగుడి ఆలయ గోపురం ఎత్తుపెంపుతో పాటు స్వర్ణతాపడం ముఖ్యమైనది. దీంతోపాటు గుట్ట పరిసర ప్రాంతాల్లో రెండు వేల ఎకరాల భూమిని సేకరించాలని నిర్ణయిం చారు. ఇందులో 400 ఎకరాల్లో నర్సింహ అభయారణ్యం పేరిట జింకల పార్కును, మిగి లిన 16 వందల ఎకరాల్లో తిరుమల తిరుపతి తరహాలో ఉద్యానవనాలు, అధ్యాత్మిక కేంద్రా లు, కల్యాణమంటల నిర్మాణంతో పాటు వేదపాఠశాల ఏర్పాటు చేయనున్నారు.
  
  నా పూర్వ జన్మ సుకృతం
  నా హయంలో యాదగిరిగుట్ట లక్ష్మీనరసింహస్వామి క్షేత్రం అభివృద్ధికి రూ.100 కోట్లు కేటాయించడం నా పూర్వ జన్మసుకృతం. ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ నాయకత్వంలో గుట్ట క్షేత్రం లో అధునాతన సదుపాయలు కల్పిస్తాం.
  -గొంగిడి సునీత, ఎమ్మెల్యే ఆలేరు
  
  సంతోషంగా ఉంది..
  ఆలయ అభివృద్ధికి  ప్రభుత్వం రూ.100 కోట్లు కేటాయించడం సంతోషంగా ఉంది. స్థపతుల సలహా తీసుకుని వాస్తు ప్రకారం అభివృద్ధి చేయాలి. ఆలయం చుట్టూ ప్రాకారం, నాలుగు రాజగోపురాలు నిర్మిస్తే బాగుంటుంది.
  -కారంపూడి నరసింహాచార్యులు,
   గుట్ట ప్రధానార్చకులు
  


 యాదగిరి గుట్టకు రూ.100 కోట్లు
 
 సాక్షి, హైదరాబాద్: టీటీడీ తరహాలో యాదగిరి నారసింహ క్షేత్రాన్ని టెంపుల్ సిటీగా అభివృద్ధి చేయాలని నిర్ణయించిన ప్రభుత్వం ఆ దిశలో తొలి అడుగు వేసింది. ఆ క్షేత్ర అభివృద్ధికి రూ.100 కోట్లను కేటాయించింది. ఇటీవలే ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ యాదగిరి గుట్టను సందర్శించి  పలు హామీలిచ్చిన సంగతి తెలిసిందే. వాటిని కార్యరూపంలోకి తెచ్చేందుకు బడ్జెట్‌లో భారీ కేటాయింపులు చేశారు. ఇక్కడ భక్తుల సౌకర్యాల కోసం  కల్యాణ మండపాలు, ధ్యానమందిరాలు, వేదపాఠశాలలు, కాటేజీలు నిర్మించనున్నారు. అలాగే 400 ఎకరాల్లో నృసింహ అభయారణ్యాన్ని అభివృద్ధి చేస్తారు. దేవాలయ గోపురానికి బంగారం తాపడం చేయించనున్నారు.
  
 పర్యాటకానికి రూ. 240 కోట్లు
 సాక్షి, హైదరాబాద్: గతంతో పోలిస్తే పర్యాటక రంగానికి స్వల్పంగా ప్రాధాన్యం పెరిగింది. తెలంగాణ తొలి బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం పర్యాటక రంగానికి రూ.240 కోట్లు కేటాయించింది. వరంగల్ శిల్పారామానికి రూ.3.75 కోట్లు, వృద్ధకళాకారుల పింఛన్ల కోసం రూ.5 కోట్లు, నృత్య, సంగీత, లలిత కళల అకాడమీలకు రూ.3 కోట్లు, పలు సాంస్కృతిక వేడుకలకు రూ.7 కోట్లు, సాంస్కృతిక వారధి పథకానికి రూ.11 కోట్లు, హైదరాబాద్‌లో తెలంగాణ కళాభవనం కోసం రూ.15 కోట్లు,  వరంగల్‌లో కాళోజీ సాంస్కృతిక కేంద్రం నిర్మాణానికి రూ.15 కోట్లు, రవీంద్రభారతి, లలిత కళాతోరణంల ఆధునీకరణకు రూ.3 కోట్లు, కొత్త పర్యాటక ప్రాజెక్టుల కోసం రూ.20 కోట్లు, కేంద్రప్రభుత్వం ద్వారా పర్యాటక సర్క్యూట్స్‌కు రూ.109 కోట్లు, పురావస్తు శాఖకు రూ.33.12 కోట్లు చొప్పున కేటాయించారు.  
  
 గోదావరి పుష్కరాలకు రూ. 100 కోట్లు
 సాక్షి, హైదరాబాద్: తెలంగాణ రాష్ట్రంలో తొలిసారి గోదావరి పుష్కరాలను ఘనంగా నిర్వహించే క్రమంలో ప్రభుత్వం ముందస్తు ఏర్పాట్ల కు గాను రూ.100 కోట్లు కేటాయించింది. ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఇటేవలే ఈ ఉత్సవాల కోసం రూ.100 కోట్లు కేటాయించిన నేపథ్యంలో తెలంగాణ ప్రభుత్వం కూడా అంతేమొత్తాన్ని బడ్జెట్‌లో కేటాయించడం గమనార్హం. బాసర, కాళేశ్వరం, మంథని, ధర్మపురి, భద్రాచలం తది తర ప్రాంతాల్లో ఉత్సవాలను ఘనంగా నిర్వహించనున్నట్టు ప్రభుత్వం ఇప్పటికే  ప్రకటించింది.
  
 పేదింట ‘దీపం’
 సాక్షి, హైదరాబాద్: గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో దారిద్య్ర రేఖకు దిగువన ఉన్న కుటుంబాల్లోని మహిళలకు దీపం పథకం కింద పెద్ద ఎత్తున గ్యాస్ కనెక్షన్లు ఇవ్వాలని ప్రభుత్వం సంకల్పించింది. దీపం పథకానికి ప్రస్తుత బడ్జెట్లో రూ. 100 కోట్లు కేటాయించింది. ఈ పథకం కింద కొత్తగా ఎల్పీజీ కనెక్షన్లు తీసుకొనే మహిళలకు మొత్తం వ్యయాన్ని ప్రభుత్వమే భరించనుంది. గరిష్టంగా ఒక్కో కనెక్షనుకు రూ. 1,600 ప్రభుత్వం చెల్లించినా, ప్రస్తుతం కేటాయించిన నిధులను బట్టి చూస్తే 6.25 లక్షల మందికి ఈ పథకం సాంత్వన కలిగించనుంది. దీంతోపాటు సబ్సిడీ బియ్యానికి ప్రభుత్వం రూ.700కోట్లు కేటాయించింది.
  
 రెండు బెడ్‌రూమ్‌ల ఇళ్లకు నిధులేవి?
 సాక్షి, హైదరాబాద్: టీఆర్‌ఎస్ ప్రధాన హామీల్లో ఒకటైన ‘రెండు పడక గదుల ఇళ్ల పథకం’ విషయంలో బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం అంటీముట్టనట్లే వ్యవహరించిం ది. సీఎం పదవిని చేపట్టిన అనంతరం కూడా కేసీఆర్ దీనిని పలుమార్లు ప్రస్తావించిన నేపథ్యంలో.. బడ్జెట్‌లో దానికి ప్రాధాన్యం ఉంటుందని పేదలు ఆశగా ఎదురుచూశారు. కానీ బడ్జెట్‌లో ఆ పథకానికి కేటాయించింది కేవలం రూ. 85 కోట్లు మాత్రమే. బడ్జెట్ ప్రసంగంలో పేదల ఇళ్ల విషయాన్ని ప్రస్తావించినప్పుడు ఎక్కడా ఈ సంఖ్యను ఆర్థికమంత్రి ఉటంకించక పోవడం గమనార్హం. మొత్తంగా పేదల ఇళ్ల పథకానికి (ప్రణాళికేతర వ్యయంతో కలిపి) రూ. 1,041 కోట్లు కేటాయించారు. అంటే ప్రస్తుతం నిర్మాణంలో ఉన్న ఇందిరమ్మ ఇళ్ల పథకానికే సింహభాగం నిధులు కేటాయించనున్నారు. ఈ ఏడాది రెండు పడక గదుల ఇళ్ల నిర్మాణం అంతంత మాత్రంగానే ఉండనుందని ఈ లెక్కలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి. కాగా.. తాజా బడ్జెట్‌లో కేటాయించిన రూ. వెయ్యి కోట్లలో దాదాపు రూ. 525 కోట్ల వరకు ఐఏవై ఇళ్ల వాటానే ఉండనుంది.
  
  
 ‘ఫాస్ట్’కు రూ. 2,734 కోట్లు
 సాక్షి, హైదరాబాద్: బడ్జెట్‌లో తెలంగాణ విద్యార్థులకు ఆర్థికసహాయం (ఫాస్ట్) పథకానికి  రూ. 2,734.95 కో ట్లు కేటాయించారు. శాఖల వారీగా చూస్తే బీసీ సంక్షేమం కోసం రూ.1,348.21 కోట్లు, ఎస్సీ అభివృద్ధిశాఖకు 563.48 కోట్లు, ఎస్టీలకు 233.26 కోట్లు, మైనారిటీల సంక్షేమానికి రూ.590 కోట్లు కేటాయించారు. ఫాస్ట్ పథకం వ్యవహారం ప్రస్తుతం కోర్టు పరిధిలో ఉండడంతో ఇంకా దీనిపై స్పష్టత రాలేదు. ఫీజు, స్కాలర్‌షిప్ బకాయిలు కలుపుకుని రూ.1,587 కోట్లు ఉండగా, ప్రభుత్వం గతంలో మూడువిడతలుగా ఈ మొత్తాన్ని విడుదల చేస్తున్నట్లు ప్రకటించి రూ.500 కోట్లు విడుదలచేసింది.
  
 సగం బకాయిలకే..
 ‘‘స్కాలర్‌షిప్‌లకే  రూ. 6-7 వేల కోట్లు అవసరం. స్కాలర్‌షిప్‌లకు రూ. 5 వేల కోట్లు, పాత బకాయిలు రూ.1,500 కోట్లవరకు ఉన్నాయి. కానీ కేటాయింపులు మాత్రం తక్కువగా ఉన్నాయి.’’
  -పీడీఎస్‌యూ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు నర్సయ్య
  
 విద్యా బడ్జెట్‌పై మిశ్రమ స్పందన
 సాక్షి, హైదరాబాద్: బడ్జెట్‌లో విద్యా రంగానికి కేటాయింపులపై ఉపాధ్యాయ వర్గాల నుంచి మిశ్రమ స్పం దన లభించింది. విద్యా రంగానికి పెద్దపీట వేసిందని తెలంగాణ టీచర్స్ యూనియన్ అధ్యక్షుడు ఎం.మణిపాల్ రెడ్డి చెప్పారు. పాఠశాల విద్యకు కేటాయించిన నిధులు ఏమాత్రం సరిపోవని తెలంగాణ ఐక్య ఉపాధ్యాయ ఫెడరేషన్ పేర్కొంది. విద్యా రంగంపై ప్రభుత్వం శీతకన్ను చూపిందని ఎస్టీయూ తెలంగాణ అధ్యక్షుడు చందూరి రాజిరెడ్డి, ప్రధాన కార్యదర్శి బి.భుజంగ రావు తదితరులు అభిప్రాయపడ్డారు.
  
 వైద్య రంగానికి రూ.2,282.86 కోట్లు
 సాక్షి, హైదరాబాద్: ఖరీదైపోతున్న వైద్యరంగానికి బడ్జెట్‌లో వైద్యరంగానికి రూ.2,282.86కోట్లు కేటాయించారు. ఓట్ ఆన్ అకౌంట్ బడ్జెట్ (రూ.1277.39కోట్లు) కంటే ఈ బడ్జెట్‌లో అధికంగా కేటాయించామని మంత్రి ఈటెల రాజేందర్ చెప్పారు. హైదరాబాద్‌లోని ఉస్మానియా, గాంధీ ఆసుపత్రులకు రూ.వంద కోట్ల చొప్పున కేటాయించారు. నిమ్స్‌కు రూ.200కోట్లు ఇచ్చారు. అయితే, నల్లగొండ జిల్లా బీబీనగర్ (రంగాపూర్) వద్ద కొత్తగా నిర్మించిన నిమ్స్‌కు మాత్రం కేవలం కోటి రూపాయలు ఇచ్చి చేతులు దులుపేసుకున్నారు.
 
 ప్రతీ జిల్లా కేంద్రంలోని ఆసుపత్రిని సూపర్ స్పెషాలిటీగా మారుస్తామని ఎన్నికల సమయంలో ఇచ్చిన హామీ మేరకు ప్రతీ జిల్లా ఆసుపత్రికి రూ.కోటి చొప్పున కేటాయించారు. ఎంపిక చేసిన పీహెచ్‌సీలను 24 గంటలు పనిచేసేందుకు రూ.10 కోట్లు, అదనంగా ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలను ఏర్పాటుకు రూ.57.15 కోట్లు కేటాయించారు. ఖమ్మం, ఆదిలాబాద్ జిల్లాల్లోని ఆసుపత్రులను నిమ్స్ స్థాయికి పెంచేందుకు రూ.20 కోట్లు ఇచ్చారు. నిజామాబాద్ మెడికల్ కాలేజీ భవనాల నిర్మాణానికి రూ.92కోట్లు ఇచ్చారు. తెలంగాణ రాష్ట్రానికి ప్రత్యేక హెల్త్ యూనివర్సిటీ ఉండాల్సిందేనని  చేసిన ప్రకటనకు అనుగుణంగా, కాళోజీ హెల్త్ యూనివర్సిటీకి ఈ బడ్జెట్‌లో రూ.10కోట్లు కేటాయించడం గమనార్హం.
  
 పంచాయతీరాజ్‌కు పెద్దపీట
 పంచాయతీరాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖలకు రూ.13,877కోట్లు
  
 సాక్షి, హైదరాబాద్: పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థను బలోపేతం చేసేం దుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అధిక ప్రాధాన్యం ఇచ్చింది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో వివిధ ప్రభుత్వ పథకాలకు గాను పంచాయితీరాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధిలకు బడ్జెట్‌లో రూ.13,877కోట్లు కేటాయించారు. ఇందులో పంచాయతీరాజ్‌కు కేటాయింపులు రూ.8,641.61కోట్లు కాగా, గ్రామీణాభివృద్ధి విభాగానికి 5,415.45కోట్లు కేటాయించడం విశేషం. పంచాయితీరాజ్ విభాగానికి  కేటాయించిన నిధుల్లో రూ.2,860.84కోట్లు ప్రణాళికేతర వ్యయంగానూ, రూ.5,600.77 కోట్లు ప్రణాళిక వ్యయంగానూ చూపారు. గ్రామీణాభివృద్ధికి ప్రణాళిక  వ్యయం 5,406.86కోట్లు చూపగా, ప్రణాళికేతర వ్యయంగా చూపింది కేవలం రూ.8.59కోట్లు కావడం గమనార్హం.
 
 పంచాయతీరాజ్‌కు కేటాయింపులు ఇలా.. : గ్రామాల్లో వివిధ కార్యక్రమాల నిమిత్తం రూ.2,541.36కోట్లు కేటాయించగా, స్థానిక సంస్థలు, పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు నష్టపరిహారం, ఇతర కేటాయింపుల కింద రూ.26.97కోట్లు కేటాయించారు. ఇంజనీర్ ఇన్ చీఫ్ (ఈఎన్‌సీ) పరిధిలో.. ఇతర గ్రామీణాభివృద్ధి కార్యక్రమాలకు మరో రూ.294.27కోట్లు, రూ.3,054 కోట్లు రోడ్లు, వంతెనల నిర్మాణానికి రూ.72.10కోట్లు కేటాయించారు.
  
 గ్రామీణాభివృద్ధికి ఇలా..: గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖకు బడ్జెట్లో ప్రణాళిక వ్యయం కింద మొత్తం రూ.5,406కోట్లు చూపగా, ఇందులో పెద్ద ఎత్తున వివిధ సామాజిక భద్రతా పింఛన్లు, ఇతర సంక్షేమ కార్యక్రమాల కోసం రూ.2,374కోట్లు కే టాయించారు.
  
 కృష్ణా, గోదావరి బోర్డులకు రూ.21కోట్లు
 సాక్షి,హైదరాబాద్: కృష్ణా, గోదావరి నదీ యాజమాన్య బోర్డులకు ప్రభుత్వం రూ.21కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో కృష్ణా బోర్డుకు రూ.15కోట్లు, గోదావరి బోర్డుకు రూ.6కోట్లు కేటాయించారు. కృష్ణా, గోదావరి జల వివాదాలకు సంబంధించి ఏర్పడిన బోర్డుల నిర్వహ ణ వ్యయాన్ని ఏపీ, తెలంగాణ రాష్ట్రాలే భరించాలని కేంద్రం సూచించినా ఇప్పటివరకు నిధుల కేటాయింపు జరుగలేదు. దీనిపై బోర్డు చైర్మన్‌లు రాష్ట్రాలకు పదేపదే విజ్ఞప్తి చేస్తున్న నేపథ్యంలో తెలంగాణ ప్రభుత్వం నిధుల కేటాయింపులు చేసింది. ఇక వీటితో పాటే ప్రభుత్వం కొత్తగా చేపట్టదలిచిన జూరాల-పాకాల, పాలమూరు ఎత్తిపోతల ప్రాజెక్టులకు చెరో రూ.5కోట్ల మేర కేటాయింపులు చేసింది.
  
 హోంశాఖకు రూ.2804 కోట్లు
 సాక్షి, హైదరాబాద్: తెలంగాణ రాష్ట్ర తొలిబడ్జెట్‌లో ముందుగా ఊహించినట్టుగానే హోంశాఖకు భారీగా కేటాయించారు. పోలీసు, జైళ్ళు, ఫైర్ సర్వీసులు తదితర విభాగాలకు  కలిపి మొత్తం రూ.2804 కోట్లను కేటాయించారు. హైదరాబాద్, సైబరాబాద్ పోలీసు కమిషనరేట్లకు సాధారణ కేటాయింపుల కింద రూ.754,98,31,000 మంజూరు కాగా, వీటిలో పోలీసు స్టేషన్ల ఆధునీకరణ, ట్రాఫిక్ వ్యవస్థ మెరుగుపరిచేందుకు, నేరాల నివారణకు 186 కోట్లు అదనంగా కేటాయించారు. కాగా రాష్ట్రంలో శాంతిని నెలకొల్పడానికి, నేరాలను అదపుపు చేయడానికి రాష్ట్ర హోంశాఖకు కేటాయించిన బడ్జెట్ ఎంతగానో దోహదపడుతుందని  రాష్ట్ర హోంశాఖ మంత్రి  నాయిని నరసింహారెడ్డి తెలిపారు.


 బీసీల అభివృద్ధిని గాలికొదిలేసింది: దత్తాత్రేయ
 బడ్జెట్‌లో బీసీలకు రూ.2,022 కోట్లు మాత్రమే కేటాయించడం సరికాదు. బీసీల సమగ్ర అభివృద్ధిని ప్రభుత్వం గాలికి వదిలేసిందని ఈ బడ్జెట్ కేటాయింపులను చూస్తే అర్థమవుతోంది. రూ.25 వేల కోట్లతో బీసీల సర్వతోముఖాభివృద్ధికి కృషి చేస్తామన్న టీఆర్‌ఎస్ తన ఎన్నికల హామీని నిలబెట్టుకోలేదు. ప్రతి ఏటా వెయ్యికోట్లతో బీసీ కార్పొరేషన్ ద్వారా ఆర్థిక చేయూత అందిస్తామన్న హామీని కూడా ప్రభుత్వం పట్టించుకోలేదు.
  
 ఏ మాత్రం స్పష్టత లేదు : జానారెడ్డి
 తెలంగాణ మొదటి బడ్జెట్ నిస్సారంగా ఉంది. ప్రజల ఆకాంక్షలకు అనుగుణంగా లేదు.   చాలా అంశాలపై స్పష్టత లేదు. రైతుల ఆత్మహత్యలు, రుణమాఫీ, కరెంటు, కరువు మండలాల ప్రకటన ఇవేవీ బడ్జెట్‌లో లేవు. ఫీజు రీయింబర్స్‌మెంటు, ఆరోగ్య శ్రీ, ఎస్టీలకు, మైనారిటీలకు 12శాతం రిజర్వేషన్, డబుల్ బెడ్‌రూంల ఇళ్ల నిర్మాణం, నిలిచిపోయిన 5 లక్షల ఇళ్ల బిల్లుల చెల్లింపులు వంటి అంశాలను విస్మరించారు.
  
 అన్ని వర్గాలనూ మోసం చేసే బడ్జెట్
 తెలంగాణ తొలి బడ్జెట్ అన్నివర్గాలను మోసం చేసే విధంగా ఉంది. కమీషన్ల బడ్జెట్‌గానే కనిపిస్తోంది తప్ప ఏ ఒక్క రంగం అభివృద్ధి చెందేలా లేదు. కొడుకు, అల్లుడిని సంతృప్తి పరిచేలా వారి శాఖలకే భారీగా కేటాయింపులు జరిగాయి. ప్రజాస్వామ్య విలువలకు విరుద్ధంగా కేటాయింపులున్నాయి. ప్రాధాన్యతా రంగాలను పూర్తిగా విస్మరించారు. దీనిపై ప్రభుత్వాన్ని నిలదీస్తాం.     - ఎర్రబెల్లి దయాకర్‌రావు, టీడీపీ ఎమ్మెల్యే
  
 ఎన్నికల హామీలకు బడ్జెట్‌కు పొంతన లేదు
 టీఆర్‌ఎస్ ఎన్నికల్లో ప్రజలకిచ్చిన హామీలు, వాగ్దానాలకు భిన్నంగా బడ్జెట్ ఉంది. బడ్జెట్ మొత్తం అంకెల గారడీగా, కొత్త సీసాలో పాత సారాలా ఉంది.  ఏ రంగం పైనా స్పష్టత లేదు. రైతు ఆత్మహత్యలు, కరువు నివారణ చర్యల్ని ప్రస్తావించలేదు. గొప్పలకు పోయి రూ. లక్ష కోట్ల బడ్జెట్ ప్రకటించారే తప్ప ఆదాయ వన రులు సమకూర్చడంపై స్పష్టత ఇవ్వలేదు.     - డాక్టర్ లక్ష్మణ్, బీజేపీ ఎమ్మెల్యే
  
 కేటాయింపులు ఘనం.. రాబడి శూన్యం
 బడ్జెట్‌లో వివిధ రంగాలకు కేటాయింపులు ఘనంగా కనిపిస్తున్నా.. ఆదాయ రాబడి మాత్రం శూన్యంగా ఉంది. రాష్ట్రంలో కరువు విలయతాండవం చేస్తున్నా..రైతులు ఆత్మహత్యలకు పాల్పడుతున్నా.. క నీసం నివారణ చర్యల ప్రస్తావన లేకపోవడం సరికాదు.ప్రభుత్వ శాఖల్లో పనిచేస్తున్న ఔట్‌సోర్సింగ్ సిబ్బంది క్రమబద్ధీకరణను విస్మరించారు. -సున్నం రాజయ్య, సీపీఎం ఎమ్మెల్యే
  
 ప్రచారం ఆకాశమంత, ఆచరణ అణువంత
 ఎన్నికల ప్రణాళికలో పేర్కొన్న వాగ్దానాల అమలు, అధికారంలోకి వచ్చాక చేసిన వాగ్దానాల అమలు ఊహాలోకంలో ఉంటుందేమో. తొలి బడ్జెట్‌లో ప్రచారానికి, ఆచరణకు పొంతన లేదు. ప్రచారం ఆకాశమంత, ఆచరణ  అణువంతగా ఉంది. రంగాల వారీగా కేటాయింపులు ప్రాధాన్యతకు నోచుకోకపోవడం దురదృష్టకరం.    
 - చాడ వెంకటరెడ్డి, సీపీఐ తెలంగాణ కార్యదర్శి
  
 బడ్జెట్‌ను స్వాగతిస్తున్నాం
 తెలంగాణ రాష్ట్ర తొలి బడ్జెట్‌ను స్వాగతిస్తున్నాం. టీఆర్‌ఎస్ ఎన్నికల్లో ప్రజలకు ఇచ్చిన హామీలకు అనుగుణంగా మంత్రి ఈటెల బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టినట్లుంది. ఈ బడ్జెట్‌లో రాష్ట్ర అభివృద్ధితోపాటు ఎస్సీ, ఎస్టీ, బీసీ, మైనార్టీల సంక్షేమానికి తగిన ప్రాధాన్యత లభించింది. మైనార్టీలకు భారీగా కేటాయించడం అభినందనీయం.
 - అక్బరుద్దీన్ ఒవైసీ, మజ్లిస్ శాసనసభా పక్ష నేత
  
 మహిళలకు నిరాశ మిగిల్చిన బడ్జెట్
 ‘‘బడ్జెట్ మహిళలకు నిరాశే మిగిల్చింది. లక్షకోట్లకు పైగా కేటాయింపులతో ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‌లో మహిళా,శిశుసంక్షేమశాఖకు కేటాయించింది నామమాత్రం రూ. 221 కోట్లు మాత్రమే. ప్రభుత్వం స్త్రీ,పురుష జనాభా నిష్పత్తి ఆధారంగా బడ్జెట్‌ను అమలుచేయాలి. మహిళల సమగ్రాభివృద్ధి చెందేలా కేటాయింపులుండాలి.’’
 - ఐద్వా నేతలు ఆశాలత, టి.జ్యోతి, హైమావతి
  
 తొలి బడ్జెట్ నిరుత్సాహ పర్చింది
 తెలంగాణ రాష్ట్ర తొలి బడ్జెట్ నిరుత్సాహపర్చింది. బడ్జెట్‌లో రైతు ఆత్మహత్యల నివారణ చర్యల ప్రస్తావన లేకపోవడం శోచనీయం. రైతాంగ సమస్యలపై స్పష్టత, విద్యుత్ సమస్యపై తగిన ప్రతిపాదనలు లేవు. భవిష్యత్‌లో విద్యుత్ కష్టాలు కొనసాగుతాయన్న సంకేతాలిచ్చారు. గృహ నిర్మాణం, పెన్షన్‌లకు నిధులు తగ్గించడం చూస్తే.. భారీ కోత తప్పదని స్పష్టమవుతోంది.  
 - ఉత్తమ్‌కుమార్ రెడ్డి, కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యే
  
 అందరికీ నిరాశే మిగిల్చింది
 ప్రత్యేక రాష్ట్రం ఏర్పడితే నీళ్లు, నిధులు, కొలువులు, ఇళ్లు అందుబాటులోకి వస్తాయని ఆశించిన వారందరికీ బడ్జెట్ నిరాశే మిగిల్చింది. ఆర్థికవ్యవస్థకే సవాల్  విసురుతున్న విద్యుత్‌కు వెయ్యికోట్లే కేటాయిస్తే ప్రస్తుత సంక్షోభం తీరేదెలా? కొలువుల ప్రస్తావనే లేదు, ఒక్క కొత్త నోటిఫికేషన్ ప్రకటించలేదు. ఫాస్ట్ పథకం ఊసే లేదు, స్కాలర్‌షిప్‌లు, సంక్షేమ హాస్టళ్లలో వసతులు, కేజీ టు పీజీ ఉచిత విద్యకు అత్యల్పంగా కేటాయించారు. ప్రజా సమస్యల పరిష్కారానికి సీఎం కార్యాలయంలో ఛేజింగ్ సెల్ ఏర్పాటుచేస్తే ప్రజలు ఆశలు కొంతైనా తీరే అవకాశం ఉంది. బడ్జెట్ కేటాయింపుల ప్రతిపాదనల్లో మార్పులు, చేర్పులకు ప్రభుత్వం సిద్ధపడాలి.
 - తమ్మినేని వీరభద్రం, సీపీఎం కార్యదర్శి
  
 తగిన నిధుల కేటాయింపుల్లేవ్
 తెలంగాణ రాష్ట్ర తొలి బడ్జెట్లో పలు రంగాలకు తగిన స్థాయిలో నిధుల కేటాయింపు జరగలేదు.  బడ్జెట్ ఆహ్వానించదగినదే అయినప్పటికీ  నీటిపారుదల, రక్షిత మంచి పథకాలు, గిరిజనాభివృద్ధి తదితర రంగాలకు నిధుల కేటాయింపులు సరిగ్గా జరగలేదు. కరువు, రైతుల ఆత్మహత్యల నివారణపై స్పష్టత లేదు. ఎన్నికల్లో ప్రజలకిచ్చిన హామీ ప్రకారం ప్రాధాన్యత రంగాలకు నిధుల కేటాయింపులు జరగాలి. ప్రస్తుతం కేటాయించిన నిధులు సైతం పూర్తిస్థాయిలో ఖర్చు చేయాలి.
 -రవీంద్రకుమార్,  సీపీఐ ఎమ్మెల్యే
  
 22 ఏళ్ల తరువాత తెలంగాణ ఆర్థిక మంత్రి బడ్జెట్
 సాక్షి, హైదరాబాద్: శాసనసభలో 22 సంవత్సరాల తరువాత తెలంగాణ ప్రాంతానికి చెందిన ఆర్థిక మంత్రి బడ్జెట్ సమర్పించారు. ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఉన్నప్పుడు 1992లో శనిగరం సంతోష్‌రెడ్డి ఆర్థిక మంత్రిగా బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టారు. మళ్లీ ఇప్పుడు తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పాటయ్యాక 2014లో తొలి బడ్జెట్‌ను ఈటెల రాజేందర్ సభ లో ప్రవేశపెట్టడం విశేషం. 1956 తరువాత అసెంబ్లీలో బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టిన తెలంగాణ మంత్రుల్లో మర్రి చెన్నారెడ్డి(1965-67), నూకల రామచంద్రారెడ్డి(1974), జి. రాజారామ్
 (78-81), పి. మహేంద్రనాథ్(85-88), కె.రాజయ్య(1989), సంతోష్‌రెడ్డి(91-92)లు ఉన్నారు.
  
 టీఆర్‌ఎస్ కరపత్రంలా ఉంది
 బడ్జెట్ పుస్తకం కేవలం టీఆర్‌ఎస్ కరపత్రంలా ఉంది. కాగితాల మీద లెక్కలేగానీ.. ఎక్కడా అమలుకు నోచుకోవడం లేదు. వనరులు కల్పించాలన్న చిత్తశుద్ధితో కాకుండా.. కరపత్రం మాదిరిగా ప్రజలను మభ్యపెట్టే విధంగా బడ్జెట్ ఉంది. టీఆర్‌ఎస్ నేతల లక్షణాలు, మాటలు, లెక్కలు అన్నీ అంకెల గారడీయే. వాళ్లు ప్రస్తావించిన వాటినే మేం సభలో లేవనెత్తుతాం.
 -  డి. శ్రీనివాస్, కాంగ్రెస్ సీనియర్ నేత
  
 కేటాయింపులు బాగున్నాయి
 ఎస్సీ, ఎస్టీలకు బడ్జెట్‌లో కేటాయింపులు బాగానే ఉన్నాయి. ఈ రెండు ఉప ప్రణాళికల్లో నిధుల కేటాయింపు కూడా సరిగానే ఉంది. కల్యాణలక్ష్మి, షాదీ ముబా రక్ పథకాలకు నిధుల కేటాయింపు, దళిత పారి శ్రామికవేత్తలకు రూ.వంద కోట్లు కేటాయించడం బాగుంది. అయితే వీటిని సక్రమంగా ఖర్చు చేసేలా చర్యలు తీసుకోవాలి.   
 - మల్లేపల్లి లక్ష్మయ్య, ఫౌండర్ ప్రెసిడెంట్, సెంటర్ ఫర్ దళిత్ స్టడీస్
  
 బీసీలకు న్యాయం జరగలేదు
 బడ్జెట్‌లో బీసీలకు తగిన ప్రాధాన్యత లభించలేదు. బీసీ,ఎస్సీ,ఎస్టీల జనాభా నిష్పత్తికి అనుగుణంగా నిధుల కేటాయింపులు జరగలేదు. బడ్జెట్ అన్ని వర్గాలనూ నిరాశపర్చింది. ఉపాధి, ఉద్యోగ అవకాశా లపై స్పష్టమైన హామీ లభించలేదు. విద్యుత్ సంక్షోభంపై వాస్తవ పరిస్థితిని ప్రతిపక్షాలతో చర్చించకుండా దాట వేసే ధోరణితో ప్రభుత్వం వ్యవహరించడం సరికాదు.    
 - ఆర్.కృష్ణయ్య, టీడీపీ ఎమ్మెల్యే


 సీఎల్పీ సమావేశంలో నేతల సూచనలు
  
  సాక్షి, హైదరాబాద్: ‘కాంగ్రెస్ ఇక, దూకుడు పెంచాలి. మెతక వైఖరి పనికి రాదు. ఘర్షణ అంతా టీడీపీ, టీఆర్‌ఎస్‌ల మధ్యనే కనిపిస్తోంది. ఇలా ఉంటే లాభం లేదు...’అన్న అభిప్రాయాన్నే మెజారిటీ సభ్యులు వ్యక్తం చేశారు. బుధవారం జరిగిన సీఎల్పీ సమావేశ వివరాలు పార్టీ వర్గాల ద్వారా తెలిశాయి. బడ్జెట్ సమావేశాల్లో ఉభయ సభల్లో అనుసరించాల్సిన వ్యూహంపై ఈ సమావేశం చర్చించింది. రాజ్యసభ, లోక్‌సభ సభ్యులు కూడా హాజరైన ఈ మీటింగ్‌లో ‘ఎంపీల సేవలను ఉపయోగించుకోవడం లేదు. మొన్నటి సీఎల్పీ సమావేశానికి ఎందుకు ఆహ్వానించలేదు..? మమ్ముల్ని విస్మరిస్తున్నారు...’ అని ఎంపీలు వీహెచ్, సుఖేందర్‌రెడ్డి అసంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు. ఉద్దేశపూర్వకంగా ఏమీ చేయలేదని, పొరపాటు అయిపోయిందటూ సీఎల్పీనేత జానారెడ్డి, మండలిలో కాంగ్రెస్ పక్షనేత డి.శ్రీనివాస్ వివరణ ఇచ్చుకున్నారు. ఇక ఉభయ సభల్లో వ్యహరించాల్సిన వ్యూహంపై చర్చిస్తూ, ప్రతీ రోజూ ఒక గంట ముందుగానే ఉభయ సభల కాంగ్రెస్ పక్ష నేతలు సమావేశం కావాలని, తాజా అంశాలను చర్చించాలని నిర్ణయించారు. 9వ తేదీన ఎంపీలు తలపెట్టిన సమావేశాన్ని రద్దు చేసుకున్నారు. ఇదే సమావేశం గాంధీభవన్‌లో టీపీసీసీ చీఫ్ పొన్నాల ఆధ్వర్యంలోనే జరుగుతుందని ప్రకటించారు. శాసన సభలో జానారెడ్డి, మండలిలో డీఎస్ బడ్జెట్‌పై చర్చను ఆరంభించాలని, అవకాశం వస్తే ఎమ్మెల్యే గీతారెడ్డితో కూడా మాట్లాడించాలని నిర్ణయించారు.
  


 అసెంబ్లీలో విపక్షాల ఆందోళన
 
 * నల్ల కండువాలతో వచ్చిన కాంగ్రెస్ నేతలు
 * ప్రసంగాన్ని అడ్డుకున్న టీడీపీ ఎమ్మెల్యేలు
 * సభ నుంచి కాంగ్రెస్, టీడీపీ, బీజేపీ వాకౌట్
  
 సాక్షి, హైదరాబాద్: బడ్జెట్ సమావేశాల తొలి రోజునే విపక్షాల నినాదాలతో అసెంబ్లీ దద్దరిల్లింది. రైతుల ఆత్మహత్యలు, విద్యుత్ సంక్షోభం, ప్రజారోగ్యంపై ప్రభుత్వం పట్టింపు లేనట్లు వ్యవహరిస్తోందంటూ కాంగ్రెస్, టీడీపీ సభ్యులు నినాదాలతో హోరెత్తిం చారు. మంత్రి ఈటెల బడ్జెట్ ప్రారంభించకముందే కాంగ్రెస్, టీడీపీ ఎమ్మెల్యేలు ఆందోళనకు దిగారు.
 
 ప్రతిగా ‘ఖబడ్దార్.. ఖబడ్దార్..’ అంటూ అధికార పార్టీ సభ్యులు నినాదాలు చేశారు. అదే గందరగోళం మధ్య ఈటెల తన ప్రసంగాన్ని ప్రారంభించారు. సభా మర్యాదలు పాటించండి.. అంటూ స్పీకర్ నచ్చజెప్పటంతో కొద్ది సేపటికే ఇరుపక్షాలు శాంతించటంతో ప్రసంగం కొనసాగింది. ప్రభుత్వం అనుసరిస్తున్న ప్రజావ్యతిరేక విధానాలకు నిరసనగా కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యేలు నల్లకండువాలతో సభలోకి అడుగుపెట్టారు. సీఎల్పీ నేత జానారెడ్డి, ఎమ్మెల్యే కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి మినహా కాంగ్రెస్ సభ్యులు నల్ల కండువాలు వేసుకున్నారు.
 
 బడ్జెట్ ప్రసంగం కొనసాగినంత సేపు ఎమ్మెల్యేలు భట్టి విక్రమార్క, సంపత్‌కుమార్, గీతారెడ్డి, ఉత్తమ్‌కుమార్‌రెడ్డి తమ సీట్ల వద్ద నిలబడి ప్లకార్డులతో నిరసన తెలిపారు. ఆర్థికమంత్రి వివిధ పథకాలకు కేటాయింపులను ప్రస్తావించినప్పుడల్లా... ‘అది మేం ప్రవేశపెట్టిందే’ అంటూ కాంగ్రెస్ సభ్యులు నినాదాలు చేశారు. రైతులకు లక్ష రూపాయల రుణమాఫీ, విద్యుత్‌కు నిధుల కేటాయింపు అంశాలపై మాట్లాడుతుండగా.. విపక్షాలు నినాదాల హోరు పెంచాయి. రైతులు ఆత్మహత్యలు చేసుకుంటున్నారని, అమరుల కుటుంబాలకు పరిహారం చెల్లించలేదని మధ్య మధ్యలో టీటీడీపీ నేతలు ఎర్రబెల్లి, రేవంత్‌రెడ్డి ప్రసంగానికి అడ్డు తగిలే ప్రయత్నం చేశారు.
 
 మరో పది నిమిషాల్లో ప్రసంగం ముగుస్తుందనగా..  కాంగ్రెస్, టీడీపీ, బీజేపీ సభ్యులు సభ నుంచి వాకౌట్ చేశారు. అయినా ఈటెల ప్రసంగాన్ని కొనసాగించారు. వాకౌట్‌కు ముందు ఎమ్మెల్యే రేవంత్‌రెడ్డి విపక్ష నేతలందరి సీట్ల దగ్గరికి వెళ్లి మాట్లాడారు. తమ వెంట రావాలంటూ టీడీపీ సభ్యులు కోరినప్పటికీ సీపీఎం ఎమ్మెల్యే సున్నం రాజయ్య, సీపీఐ ఎమ్మెల్యే రవీంద్రకుమార్, వైఎస్సార్‌సీపీ ఎమ్మెల్యేలు పాయం వెంకటేశ్వర్లు, తాటి వెంకటేశ్వర్లు సభలోనే ఉన్నారు. టీఆర్‌ఎస్‌లో చేరిన ఎమ్మెల్యే తలసాని శ్రీనివాసయాదవ్, త్వరలో ఆ పార్టీలో చేరనున్న చల్లా ధర్మారెడ్డి టీడీపీ గ్యాలరీలో దూరంగా కూర్చున్నారు. వాకౌట్ చేసిన సమయంలో సభలోనే ఉన్నారు. బడ్జెట్ ప్రసంగం ముగిసిన తర్వాత స్పీకర్ మధుసూదనాచారి సభను శుక్రవారానికి వాయిదా వేశారు.
  
 సభ్యులకు సీఎం అభివాదం
 సభకు అందరి కంటే ముందు మంత్రి హరీష్‌రావు వచ్చారు. తర్వాత వరుసగా అధికార పార్టీ ఎమ్మెల్యేలు వచ్చారు. మంత్రి హరీష్‌రావు సభలో కలియ తిరుగుతూ లోపలికి వచ్చిన తమ పార్టీ ఎమ్మెల్యేలతో కరచాలనం చేశారు. సభా ప్రారంభానికి పది నిమిషాల ముందు కాంగ్రెస్, టీడీపీ సభ్యులు వచ్చారు.
 
 అప్పటికే సభలోకి వచ్చిన మంత్రి ఈటెల... విపక్ష సభ్యులకు అభివాదం తెలిపారు. సభ ప్రారంభానికి 5 నిమిషాల ముందు వచ్చిన సీఎం కేసీఆర్.. తన సీటు వద్ద నుంచి అందరికీ అభివాదం చేసి, చివరన ఉన్న ప్రధాన ప్రతిపక్షం గ్యాలరీ వరకు నడుచుకుంటూ వెళ్లారు. చేతులు జోడించి నమస్కారం చేస్తూ తిరిగి తన సీటుకు చేరుకున్నారు. కాంగ్రెస్ వరుసలో మల్లు భట్టి విక్రమార్క, సీఎల్పీ నేత జానారెడ్డి ముందు కూర్చోగా.. టీడీపీ గ్యాలరీలో ఎర్రబెల్లి, రేవంత్‌రెడ్డి ముందు వరుసలో కూర్చున్నారు.


 సాక్షి, హైదరాబాద్: అన్నీ తానే అయి కనిపించే నేత ఆయన... తను ఎక్కడుంటే అక్కడ హల్‌చల్... విమర్శలు చేయాలన్నా, పొగడ్తలు పంచాలన్నా తనదైన హైదరాబాదీ భాషలో ఆకట్టుకుంటారు. ఆయన... సనత్‌నగర్ ఎమ్మెల్యే తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్. కానీ బుధవారం శాసనసభ ఆవరణలోని టీడీఎల్‌పీ కార్యాలయం పక్కన ఇలా ఒంటరిగా ఫోన్‌లో మాట్లాడుతూ కారు కోసం వేచిచూస్తూ కనిపించారు. పక్కనే తనకు సుపరిచితమైన టీడీఎల్‌పీ ఆఫీసు ఉంది. లోపల ఎర్రబెల్లి దయాకర్ రావు నేతృత్వంలో సమావేశం జరుగుతోంది. అయినా ఆయన అటువైపు కూడా చూడలేదు. ఎందుకంటే ఆయనిప్పుడు టీడీపీ నేత కాదు కదా! ఇటీవలే టీఆర్‌ఎస్‌లో చేరిన తలసాని అక్కడ కూడా ఇంకా ఇమిడినట్టు కనిపించలేదు. సభకు వచ్చినప్పుడు గానీ, సభ నుంచి వె ళ్తున్నప్పుడు గానీ టీఆర్‌ఎస్ శాసనసభాపక్ష కార్యాలయం ఛాయలకు కూడా వెళ్లలేదు. అసెంబ్లీలో కూడా రెండుపక్కల(టీడీపీ, టీఆర్‌ఎస్) కూర్చున్న ఎమ్మెల్యేలకు నమస్కారం చేస్తూ వెళ్లి వెనకాల కూర్చున్నారు.